Stadsenquête Leiden 2008
Hoofdstuk 6. Gemeentelijke informatievoorziening en Stadskrant Samenvatting Vergelijkbaar met voorgaande jaren vindt ruim acht op de tien Leidenaren dat de gemeente hen voldoende op de hoogte houdt van het gemeentelijke nieuws. De gemeente heeft eigen informatiekanalen om haar inwoners te informeren, zoals de Stadskrant, bewonersbrieven, folders, de website en de Wegwijzer. Van deze kanalen hebben de Wegwijzer en de Stadskrant, met bijna 70% gebruikers, het grootste bereik. Naast eigen kanalen zijn er diverse andere lokale media met een groter bereik, waarvan de huis-aanhuisbladen het Leids Nieuwsblad, Witte Weekblad, Het op Zondag en TV-West de belangrijkste zijn. Ruim een kwart van de Leidenaren leest de betaalde krant Leidsch Dagblad dagelijks. De Stadskrant is ook dit jaar beoordeeld op drie aspecten. De beoordeling van leesbaarheid (7,0), interessantheid (6,8) en lay-out (6,8) is vergelijkbaar met vorige jaren. De gemeente denkt erover om samen met partners als de Universiteit, de Kamer van Koophandel, musea en het Leids Uitburo een gezamenlijke nieuwe krant uit te geven. Deze komt in plaats van de Stadskrant en wordt gratis huis aan huis verspreid. Het wordt een krant met zowel gemeentelijke als algemene stadsinformatie. Tweederde van de respondenten verwacht dat dit een verbetering zal zijn en een op de tien niet. Mensen die positief zijn, zijn positief over de toename van culturele informatie, vinden meer informatie prettig of vinden het fijn dat alles bij elkaar staat. Dit moet niet ten koste gaan van de leesbaarheid van de krant.
1
Stadsenquête Leiden 2008
Vragenlijst Om u zo goed mogelijk van informatie te voorzien, wil de gemeente weten welke informatiebronnen u ontvangt en leest. 1. Leest u wel eens een regionale krant of een huis-aan-huisblad, ook al is het maar af en toe? Ja vraag 2 Nee vraag 3 2.
Ik noem u een aantal van dit soort kranten en bladen. Kunt u aangeven of u deze wekelijks, maandelijks, een paar keer per jaar of nooit leest? Dagelijks Wekelijk Maande- Paar Zelden Ken ik s lijks keer per of nooit niet jaar ontvang ik niet a. Leidsch Dagblad b. Witte Weekblad c. Leids Nieuwsblad d. Het op zondag e. Anders, nl: _______ -
3.
Leest u een of meer landelijke dagbladen? ja Welke regelmatig? De Telegraaf nee Trouw Het Parool De Volkskrant NRC Handelsblad Algemeen Dagblad Metro Spits De Pers Dag anders, nl: _______
4.
Kunt u voor de volgende media aan geven of u hier dagelijks, wekelijks, een paar keer per maand of nooit gebruik van maakt? Dagelijks Wekelijks Paar Zelden of keer per nooit maand a. Radio West b. TV West c. Holland centraal (lokale radio) d. Kabelkrant Holland centraal e. www.sleutelstad.nl Ik noem u nu enkele specifieke informatiebronnen voor gemeentelijk nieuws. Kunt u aangeven of u deze in het afgelopen jaar heeft ontvangen? a. Bewonersbrief van de gemeente (thuis in de ja –> brievenbus) nee ja –> b. Folder of brochure van de gemeente nee altijd c. Stadskrant (ENQ: Stadskrant is de achterkant van ja vaak het Leids Nieuwsblad, waarin de gemeente nee soms gemeentelijke informatie publiceert) ja –> d. De Wegwijzer (=Gemeentegids) nee
5.
Oplezen: alle informatie die men ontvangt 6. Nu noem ik de informatiebronnen die u ontvangt nogmaals op. Kunt u aangeven of u deze wel eens inkijkt als u ze ontvangt of zou ontvangen? ja a. Bewonersbrief van de gemeente (thuis in de brievenbus) nee ja b. Folder of brochure van de gemeente nee c. Stadskrant (ENQ: Stadskrant is de achterkant van ja het Leids Nieuwsblad, waarin de gemeente nee gemeentelijke informatie publiceert) ja d. De Wegwijzer (=Gemeentegids) nee 7.
Heeft u in het afgelopen jaar wel eens op de gemeentelijke website gekeken? (vervolgvragen website worden in blok XX (elektronische dienstverlening)gesteld) ja nee
2
Stadsenquête Leiden 2008
8.
Oplezen: alle informatie die men inkijkt/raadpleegt Ik noem u nu nogmaals de gemeentelijke informatiebronnen die u in het afgelopen jaar heeft ingekeken of geraadpleegd, vindt u dan over het algemeen de informatie die u zoekt? ja nee a. Bewonersbrief van de gemeente b. Folder of brochure van de gemeente c. Stadskrant d. De Wegwijzer (=Gemeentegids) e. Website van gemeente Leiden
9.
Welke verbetertip heeft u dan om het gemeentelijke nieuws (nog) beter over het voetlicht te laten komen?_____________________________________________
10.
Er zijn nu verschillende informatiebronnen gepasseerd. Vindt u concluderend dat u voldoende geïnformeerd wordt over gemeentelijke zaken? ja nee Over welk onderwerp niet? ______________________________________
Stadskrant Aan mensen die de Stadskrant wel eens inkijken (vraag 6c): U noemde eerder de Stadskrant als informatiebron. 11. Leest u de Stadskrant wekelijks, maandelijks of een paar keer per jaar? Ja, wekelijks Ja, maandelijks Ja, paar keer per jaar Nee, leest niet 12.
Kunt u een rapportcijfer geven aan de Stadskrant over: - interessantheid van de inhoud .......... - lay-out/vormgeving/opmaak .......... - leesbaarheid van de artikelen ..........
13.
Het doel van de Stadskrant is om de burger te informeren over gemeentelijke informatie. Vindt u dat de gemeente met de Stadskrant hier goed, redelijk, matig of niet in slaagt? Goed Redelijk Matig Slecht Weet niet
Indien matig/slecht: Wilt u dit toelichten? __________________________________________ Iedereen De gemeente denkt er over om samen met partners als de Universiteit, de Kamer van Koophandel, musea en het Leids Uitburo een krant uit te geven. Deze krant komt in plaats van de Stadskrant en zult u gratis ontvangen. Het wordt een krant met zowel gemeentelijke informatie als informatie over wat er in de stad gebeurt. Lijkt u dit wel of geen verbetering? Verbetering Geen verbetering Maakt niet uit Kan ik niet beantwoorden, weet te weinig van de Stadskrant
14.
15.
Als deze nieuwe krant er inderdaad komt, heeft u dan nog tips voor zo’n krant om het een succes te maken? ___________________________________________________
16.
Denkt u zo’n krant te gaan lezen? Ja Nee Weet niet
3
Stadsenquête Leiden 2008
Uitkomsten In dit hoofdstuk staat de beoordeling van de gemeentelijke informatievoorziening centraal, waarbij wordt ingegaan op verschillende communicatie-instrumenten zoals de verspreiding van bewonersbrieven en folders, de Wegwijzer, de gemeentelijke website en de Stadskrant. In paragraaf 6.6 wordt specifiek ingegaan op de interesse in een mogelijk nieuwe Stadskrant. In de laatste paragrafen van dit hoofdstuk wordt het bereik van enkele lokale (en landelijke) media op een rij gezet. 6.1 Beoordeling gemeentelijke informatievoorziening Evenals in eerdere jaren is ook dit jaar de Leidenaren gevraagd naar een beoordeling van de gemeentelijke informatievoorziening. Van de Leidenaren vindt 84% dat de gemeente hen voldoende op de hoogte houdt van het gemeentelijke nieuws, 16% vindt van niet. De beoordeling fluctueert jaarlijks enigszins, maar laat in de loop de jaren een licht stijgende lijn zien. De mensen die vinden dat ze onvoldoende worden geïnformeerd over gemeentelijk nieuws, missen wijkgerichte informatie, krijgen het Leids Nieuwsblad niet of zijn ontevreden over de informatievoorziening over een specifiek onderwerp (RijnGouweLijn, Stadsontwikkeling/toekomst Leiden, ouderen, ruimtelijke ordening, etc). Tabel 6.1: Percentage bewoners voldoende op hoogte van gemeentelijk nieuws 2001 2002
73% 77%
2003
82%
2004 2005
81% 78%
2006
83%
2008
84%
6.2 Bewonersbrief/folder/brochure Ruim zes op de tien Leidenaren geeft aan in het afgelopen jaar een bewonersbrief te hebben ontvangen en ruim de helft een gemeentelijke brochure of folder. Van de mensen die een brief of folder hebben ontvangen, geeft bijna driekwart aan zo’n mailing te bekijken. Ouderen bekijken folders en brieven vaker dan jongeren, bewoners uit het Stadsdeel Midden minder vaak in vergelijking met de rest van de stad. Over het algemeen beoordelen de mensen de brieven en folders als informatief en duidelijk en ze zijn blij dat ze op de hoogte worden gehouden. Van de mensen die een brief en/of folder hebben gekregen, zegt respectievelijk 97% en 95% dat deze de gewenste informatie bevatten. Tabel 6.2: Gebruik en ontvangst twee gemeentelijke informatiebronnen ontvangen, bekeken niet bekeken Bewonersbrief 46% 17% Folder/brochure 39% 15%
4
Niet ontvangen 37% 46%
100% 100%
Stadsenquête Leiden 2008
6.3 Wegwijzer Een andere vorm van gemeentelijke informatie is de Wegwijzer voor Leiden, ook wel bekend als de gemeentegids. Van de Leidenaren heeft 83% in het afgelopen jaar de Wegwijzer ontvangen. De ontvangst ligt hiermee beduidend hoger in vergelijking met enkele jaren eerder. Tweederde van de Leidenaren bekijkt de Wegwijzer. Dit percentage is vergelijkbaar met 2006. Van de gebruikers van de Wegwijzer vindt 97% de informatie die ze zoeken. De mensen beschrijven de Wegwijzers als een compleet en goed boekje, met duidelijke en overzichtelijke informatie en handig voor telefoonnummers, adressen en openingstijden. Wel geven enkele mensen erbij aan dat ze het in praktijk weinig gebruiken, mede omdat ze de informatie via internet weten te vinden. Enkele Leidenaren geven aan dat ze vaak wel een tijdje moeten zoeken, maar ze het uiteindelijk altijd vinden. Grafiek 6.3: Ontvangst en bereik Wegwijzer (in % van alle Leidenaren) 2002
48%
13%
55%
2003
22%
47%
2004
19%
2006
69%
2008
67% 0%
16%
25%
50%
gebruik
75%
bekeken
100%
Ontvangen
6.4 Website 1 Voor een bezoek aan de gemeentelijke website moet de burger zelf actie ondernemen, daar waar de brieven, folders, de Wegwijzer en de (hierna de behandelen) Stadskrant de Leidenaar per post wordt aangeboden. Onderstaande grafiek laat zien dat inmiddels 55% van de Leidenaren de website incidenteel of wat vaker hebben bezocht. Van de mensen die aangeven soms informatie te zoeken op de gemeentelijke website zegt 82% van de mensen de informatie te vinden die ze zoeken, 18% zegt van niet. Deze laatste groep vindt het zoeken nogal onoverzichtelijk en het zoeken moeilijk. Anderen vonden de hoeveelheid gevonden informatie te weinig en onvolledig. Grafiek 6.4: Bereik en bekendheid website 2002
8%
2003
8%
11%
24%
12%
32%
2004
12%
2005
11%
16%
27%
10%
31%
2006
19%
34%
10%
2007
20%
31%
14%
2008
20% 0%
7%
35% 25%
Vaker gebruik
50% Incidenteel gebruik
75%
100%
Bekend, niet gebruikt
1
Grafiek 6.4 is gemaakt mbv gegevens uit H5, waar de bekendheid en het gebruik van de website uitvoerig wordt besproken.
5
Stadsenquête Leiden 2008
6.5 Stadskrant De Stadskrant wordt wekelijks huis-aan-huis verspreid als onderdeel van het Leids Nieuwsblad. De bekendheid en ontvangst van de Stadskrant blijft al sinds 2002 op een vergelijkbaar niveau en schommelt jaarlijks binnen de betrouwbaarheidsmarges. Grafiek 6.5a: Bekendheid en ontvangst van de Stadskrant 2001
4%9%
51%
2002
36% 9% 10%
62%
2003
6% 7%
73%
2004
67%
2005
69%
2008 0% Ontvangt altijd
25% Ontvangt vaak
14%
9% 6%
18%
4%7%
20%
9% 8%
66%
19%
50%
17%
75%
Ontvangt soms
100%
Ontvangt nooit of onbekend
Ook het daadwerkelijke leesbereik is, met uitzondering van 2003, in de afgelopen jaren vergelijkbaar. Ruim tweederde van de Leidenaren kijkt de Stadskrant jaarlijks frequent of af en toe in. 55-plussers en vrouwen lezen de Stadskrant relatief vaker. Grafiek 6.5b: Perc. leest Stadskrant wel eens 2002
70% 79%
2003 2004
68%
2005
67%
2006
68%
2008
68%
Als de lezers specifiek gevraagd wordt of ze de informatie kunnen vinden die ze zoeken, vindt 87% van wel en 13% van niet. De lezers die aangeven de informatie niet te kunnen vinden, vinden de informatie soms/vaak te beperkt, de stukken juist te Informeel of te ambtelijk, de informatie niet onafhankelijk of ze zeggen informatie te missen over een specifiek onderwerp. Algemene beoordeling Stadskrant
Om meer inzicht te krijgen in de tevredenheid van de lezers met de Stadskrant wordt hen sinds 2003 geregeld is gevraagd een drietal aspecten te beoordelen. Evenals in voorgaande jaren zijn de lezers het meest tevreden over de leesbaarheid van de artikelen. De inhoud en de vormgeving worden wat lager beoordeeld. Tabel 6.5c: Beoordeling drie aspecten Stadskrant (in % lezers Stadskrant) Gemiddelde rapportcijfers 2003 2004 2005 2006 2008 Leesbaarheid artikelen 7,0 7,0 7,1 7,0 7,0 Interessantheid inhoud 6,8 6,7 6,8 6,7 6,8 Lay-out / vormgeving 6,7 6,7 6,8 6,6 6,8
6
2008 <6 23% 31% 33%
7 51% 54% 50%
>8 26% 15% 17%
Totaal 100% 100% 100%
Stadsenquête Leiden 2008
Het doel van de Stadskrant is om de burger te informeren over gemeentelijke informatie. Ruim negen op de tien lezers (91%) vindt dat de gemeente hier met de Stadskrant redelijk tot goed in is geslaagd en 9% vindt van niet. Zij vinden de informatie in de Stadskrant te beknopt, te beperkt, niet interessant of vinden het taalgebruik te ambtelijk/ingewikkeld of het lettertype te klein.
6.6 Nieuwe krant De gemeente denkt erover om samen met partners` als de Universiteit, de Kamer van Koophandel, musea en het Leids Uitburo een krant uit te geven. Deze krant komt in plaats van de Stadskrant en wordt gratis huis-aan-huis verspreid. Het wordt een krant met zowel gemeentelijke informatie als informatie over wat er in de stad gebeurt. Tweederde lijkt dit een verbetering, voor een op de tien niet en de rest maakt het niet uit of heeft geen mening. Tabel 6.6a: Beoordeling idee nieuwe krant verbetering geen verbetering maakt niet uit kan ik niet beoordelen
66% 10% 12% 12% 100%
De mensen die positief zijn over de nieuwe krant zijn met name positief over meer culturele informatie, vinden meer informatie prettig of vinden het fijn dat alles bij elkaar staat. Wel hebben een aantal mensen hierbij mitsen en maren: zij willen dat de krant beter leesbaar wordt, willen een andere lay-out, geven aan dat de krant dan wel goed bezorgd moet worden of noemen specifieke onderwerpen die voor hen belangrijk zijn. Tabel 6.6b: Enkele tips of steunbetuigingen nieuw krant 1. Graag veel info cultuur/uitgaan/agenda/feesten 2. Extra info is wel gewenst/goed bruikbaar 3. Leesbaar houden, geen beleidstaal, leuke onderwerpen 4. Mooi informatie alles bij elkaar, overzichtelijker, efficiënter 5. Algemene info over stad en ontwikkelingen 6. Moet opvallen, goede lay out, flitsend, foto’s, voorblad 7. Wel goede bezorging 8. Kan meer richten op doelgroepen 9. Nu ook goed en informatief, moet dan wel zo blijven 10. Samenwerking goed idee 11. Meer wijkinfo gewenst 12. Meer over wat de gemeente precies doet 13. Moet actueler 14. Moet wel duidelijk gescheiden info zijn (met rubrieken)
31x 25x 19x 17x 10x 9x 8x 6x 6x 5x 5x 5x 3x 3x
Bijna acht op de tien is van plan de nieuwe krant te gaan lezen. Gegeven het feit dat momenteel 68% de Stadskrant leest, zou dit een flinke toename betekenen. De 78% gaat echter uit van maximale bezorging en daarbij komt dat niet iedereen altijd doet wat hij/zij zegt te gaan doen.
7
Stadsenquête Leiden 2008
6.7 Algemene lokale media: gebruik lokale kranten en bladen Evenals in 2006 hebben de Leidenaren naast de reeds behandelde Stadskrant van vier lokale kranten aangegeven of ze deze wel eens lezen. Onderstaande grafiek geeft de positie van de Stadskrant tussen deze andere lokale kranten. De resultaten zijn vergelijkbaar met twee jaar geleden. Het Leidsch Nieuwsblad wordt het meest gelezen: 75% leest dit wel eens, Het op Zondag relatief het minst: dit wordt door 60% wel eens gelezen. Van de mensen die een lokale krant lezen, kijkt tweederde de krant alle weken wel even in, de rest leest de lokale kranten meer af en toe. Grafiek 6.7: Gebruik lokale kranten
2
60%
Leids Nieuwsblad 2006
18%
56%
Leids Nieuwsblad 2008
11%
Stadskrant 2006
47%
14%
6%
Stadskrant 2008
47%
14%
6%
41%
Witte Weekblad 2006
14%
46%
Witte Weekblad 2008
14%
28%
Leidsch Dagblad 2008
13%
Het op zondag 2006
44%
Het op zondag 2008
44% 0%
8%
8% 9%
14%
15% 10%
25% dagelijks
12%
11%
26%
Leidsch Dagblad 2006
wekelijks
8%
7%
6% 6%
50%
75%
maandelijks
100%
paar keer per jaar
6.8 Gebruik landelijke dagbladen Om een volledig beeld te krijgen van het mediagebruik, is aan de Leidenaren net als in 2006 ook een aantal landelijke dagbladen voorgelegd. Zeven op de tien Leidenaren leest een landelijke krant. Hierbij is het gebruik van het Leidsch Dagblad niet meegenomen. Van de landelijke dagbladen worden de Volkskrant en het NRC het meest gelezen. Grafiek 6.8: Welke landelijke dagbladen worden regelmatig gelezen (in % alle Leidenaren ) 25% 26%
De Volkskrant
23% 23%
NRC Handelsblad
17% 16%
De Telegraaf Algemeen Dagblad Anders (Trouw, Parool, etc) Metro Spits
3
8% 10% 7% 6% 10%
2006 2008
8%
2
Bij resultaten Leidsch Dagblad: in 2006 is de optie ‘paar keer per jaar’ niet gevraagd. Deze groep valt dan bij de niet-lezers. 3 Metro en Spits: 2006 niet opgenomen, vanwege andere vraagstelling waardoor de resultaten niet vergelijkbaar zijn
8
Stadsenquête Leiden 2008
6.9 Gebruik overige lokale/regionale media Tot slot is er gekeken naar het bereik van enkele overige lokale tv, radio en internetmedia. Van de vijf voorgelegde media wordt TV-West het meest gebruikt: zes op de tien Leidenaren kijkt hier wel eens naar, 13% zelfs dagelijks. Van de hier onderscheiden media wordt de website www.sleutelstad.nl het minst bekeken en ook minder frequent. De resultaten zijn vergelijkbaar met 2006. Grafiek 6.9: Gebruik overige regionale media 14%
TV West 2006
23%
13%
TV West 2008
Radio West 2006
7%
8%
11%
Radio West 2008
7%
8%
11%
Kabelkrant Holland centraal 2006 2%
6%
Kabelkrant Holland centraal 2008 2%
Holland centraal (lokale radio) 2006 2%
24%
8%
7%
5%
8%
9%
Holland centraal (lokale radio) 2008 1% 4%
www.sleutelstad.nl 2006 1% 2%
23%
23%
9%
8%
www.sleutelstad.nl 2008 1% 2% 5% 0%
25%
dagelijks
50%
wekelijks
maandelijks
9
75%
100%