Hoofdstuk 6. Arbeids- en Organisatiepsychologie

Hoofdstuk 6 Arbeids- en Organisatiepsychologie

Programmagroep Arbeids- en Organisatiepsychologie

Programmagroep Arbeids- & Organisatiepsychologie Secretariaat: Joke Vermeulen Kamer 1002 telefoon 525.6860 email: [email protected] Openingstijden: ma t/m do.: 9.00 - 16.30, vr. 09.00 - 12.30 Onderwijscoördinator: Dr. Arne Evers Kamer 1008 telefoon: 525.6751 email: [email protected] Spreekuur: ma 13.00-14.00 en woe: 13.00-16.00 Coördinatie Honoursprogramma en Research Master: Dr. Bianca Beersma Kamer 10.16 telefoon 525.6754 email: [email protected] Website: http://www.student.uva.nl/psy/psyTonderwijsmededelingen.cfm/switch=2 http://www.fmg.uva.nl/workandorganizationalpsychology Voorzitter van de programmagroep: Prof. dr. Annelies van Vianen

1. Medewerkers van de programmagroep Naam Hr. drs. M. Baas Mw. dr. B. Beersma Mw. drs. R. van Bloois Hr. prof. dr. C. de Dreu Hr. drs. B. Duyx Hr. dr. A. Evers Mw. drs. I. Gebbink-Vinke Mw. drs. M. de Goede Mw. dr. L. Greer Hr. dr. M. Handgraaf Mw. dr. M. van Hooff Mw. dr. A. de Hoogh Mw. dr. U-C. Klehe Mw. drs. J. Koen Mw. drs. K. Lürken Mw. drs. I. McNeill Mw. prof. dr. A. Nauta Mw. drs. B. Nevicka Hr. dr. J. te Nijenhuis Mw. dr. ing. I. de Pater Hr. drs. P. Preenen Mw. dr. M. van Putten Mw. M. Roskes

102

Kamer 10.09 10.16 10.06 10.18 10.01 10.08 10.02 10.01 10.10 10.12 10.10 10.04 10.15 10.01 10.06 10.03 10.09 10.01 10.09 10.17 10.03 10.03 10.06

Telefoon 525.7093 525.6754 525.8670 525.6865 525.6633 525.6751 525.7095 525.6968 525.8773 525.6862 525.8774 525.6866 525.6745 525.6444 525.6734 525.6859 525.5446 525.6047 525.5446 525.6733 525.8851 5257069 525.8878

Email [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] B.Nevicka.nl [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]

Programmagroep Arbeids- en Organisatiepsychologie Hr. drs. S. Shalvi Hr. drs. D. Sligte Mw. dr. O.F. Smit-Voskuijl Mw. dr. F. ten Velden Mw. prof. dr. A. van Vianen Mw. J.H.Vermeulen

10.01 10.06 10.07 10.09 10.13 10.02

525.7294 525.6715 525.6748 525.6755 525.6856 525.6860

[email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]

Introductie van nieuwe bachelor specialisatiestudenten Aan het begin van het eerste semester organiseert de programmagroep Arbeids- en Organisatiepsychologie een introductie voor nieuwe bachelorstudenten. Studentenfractie Arbeids- & Organisatiepsychologie De A&O studentenfractie bestaat uit studenten die het leuk vinden activiteiten die verband houden met Arbeids- en Organisatiepsychologie te organiseren. Tevens houden zij zich bezig met de manier waarop het onderwijs gegeven wordt bij de afdeling. De A&O fractie onderhoudt goed contact met andere studentenorganen die zich bezighouden met onderwijsgerelateerde zaken en neemt zitting in het Studenten Overleg Psychologie (STOP). Studenten die in de A&O fractie zitten ervaren dit als leerzaam en een verrijking van hun specialisatie. Heb jij interesse om een keer een vergadering van de A&O studentenfractie bij te wonen? Mail dan naar [email protected].

Medewerkers en hun interessegebieden Baas, drs. Matthijs Beersma, dr. Bianca Bloois, drs. Rosina van Duyx, drs. Bram Dreu, prof. dr. Carsten de Evers, dr. Arne GebbinkVinke, drs. Ingrid Goede, drs. Marije de Greer, dr. Lindred

Promovendus, fulltime verbonden aan de programmagroep. Verricht onderzoek naar de invloed van emoties op creativiteit. Universitair hoofddocent, fulltime verbonden aan de programmagroep. Verricht onderzoek naar conflicten in teams. Onderzoek richt zich o.a. op de vraag hoe verschillende motivationele orïentaties (prosociaal versus egoïstisch) conflicthantering en teamprestaties beïnvloeden. Promovendus, fulltime verbonden aan de programmagroep. Verricht onderzoek naar duurzame inzetbaarheid en volwassen arbeidsrelaties bij Universitair Medische Centra. Promovendus, fulltime verbonden aan de programmagroep. Verricht onderzoek naar besluiteloosheid. Hoogleraar, fulltime verbonden aan de programmagroep. Verricht onderzoek naar onderhandelen en conflicthantering in groepen en organisaties, individuele en sociale besluitvorming, innovatie en besluitvorming in groepen. Universitair hoofddocent, fulltime verbonden aan de programmagroep. Doet onderzoek op het gebied van testgebruik en vragenlijst- en testconstructie, discriminatie, werving en selectie, beroepeninteressen, werkwaarden en stress. Docent, parttime (2 dagen p.w.) verbonden aan de programmagroep. Begeleidt studenten bij het schrijven van VRT-2 papers en bachelortheses. Interessegebieden: werving & selectie en arbeid, gezondheid en & werkstress. Promovendus, fulltime verbonden aan de programmagroep. Verricht onderzoek naar fitpercepties van sollicitanten. Universitair docent, fulltime verbonden aan de programmagroep. Verricht onderzoek naar teams, en met name conflict, diversiteit, en macht binnen teams.

103


Handgraaf, dr. Michel Hooff, dr. Madelon van Hoogh, dr. Annebel de Klehe, dr. UteChristine Koen, drs. Jessie Lürken, drs. Katharina McNeill, drs. Ilona Nauta, prof. dr. Aukje Nevicka, drs. Barbora Nijenhuis, dr. Jan te

Pater, dr. ing. Irene de Preenen, drs. Paul Putten, dr. Marijke van Roskes, drs. Marieke

Shalvi, drs. Shaul

104

Universitair docent, fulltime verbonden aan de programmagroep. Verricht onderzoek naar het vermijden van beslissingen en naar macht en sancties in interdependente situaties. Universitair docent, fulltime verbonden aan de programmagroep. Verricht onderzoek naar de interactie tussen werk en priveleven en is geïnteresseerd in de factoren die het herstel van op het werk geleverde inspanning beïnvloeden. Universitair docent, fulltime verbonden aan de programmagroep. Verricht onderzoek naar leiderschap in organisaties en in het bijzonder naar charismatisch en (on)ethisch leiderschap en persoonskenmerken van effectieve leiders. Universitair docent, fulltime verbonden aan de programmagroep. Major areas of research interest are personnel selection, coping with economic stressors (jobinsecurity, job-loss, unemployment), and typical versus maximum performance. Promovendus, fulltime verbonden aan de programmagroep. Verricht onderzoek naar het baanzoekgedrag van werklozen en hun kansen om een (nieuwe) baan te vinden. Promovendus. Fulltime verbonden aan de programmagroep. Verricht onderzoek naar de invloed van regulatory focus op groepsprocessen- en uitkomsten en naar teamfit. Promovendus, fulltime verbonden aan de programmagroep. Verricht onderzoek naar beslissingsvermijding op individueel niveau. Gasthoogleraar, parttime (1 dag p.w.). Doet onderzoek naar prosociaal gedrag in organisaties (dat is gedrag waarmee individuen hun collega’s en de organisatie een dienst bewijzen), maatwerk in arbeidsrelaties en employability. Realiseert toepassingen van dit onderzoek in haar functie als senior HR consultant bij Randstad HR Solutions. Promovendus, fulltime verbonden aan de programmagroep. Doet onderzoek naar effectiviteit van narcistisch leiderschap in verschillende arbeidsomgevingen. Universitair docent, parttime (0.5 dag p.w.) verbonden aan de programmagroep. Is geïnteresseerd in toegepast en fundamenteel onderzoek naar persoonlijkheid en individuele verschillen, toegespitst op personeelspsychologie. Een belangrijke onderzoeksinteresse is de rol van de personeelspsycholoog bij de verbetering van de arbeidsmarktpositie van allochtonen. Universitair docent, fulltime verbonden aan de programmagroep. Geeft onderwijs op het gebied van leiderschap en motivatie. Verricht onderzoek naar management development, carrièresucces, expatriates en onbeleefd gedrag in organisaties. Promovendus, fulltime verbonden aan de programmagroep. Verricht onderzoek naar de determinanten, effecten en verdeling van uitdagende taken op het werk, alsmede de persoonskenmerken die hierbij een rol spelen. Post-doc, fulltime verbonden aan de programmagroep. Verricht onderzoek naar het vermijden van beslissingen, onder andere naar de invloed hierop van gemengde gevoelens en gemiste kansen. Promovendus, fulltime verbonden aan de programmagroep. Verricht onderzoek naar de effecten van het hebben (of het ontbreken van) een reden om creatief te zijn op creativiteit. Promovendus, fulltime verbonden aan de programmagroep. Verricht onderzoek naar de eerste fase van sociale interactie, dat wil zeggen de pre-onderhandelingsfase waarin men geconfronteerd wordt met het dilemma om onderhandelingen te beginnen of om deze juist te vermijden. Het doel van dit onderzoek is om de motivatie die aan deze beslissing (namelijk om onderhandelingen te beginnen of te vermijden) ten grondslag ligt, beter te begrijpen.

Programmagroep Arbeids- en Organisatiepsychologie Sligte, drs. Daniel SmitVoskuijl, dr. Olga Velden, dr. Femke ten Vianen, prof. dr. Annelies van

Promovendus fulltime verbonden aan de programmagroep. Verricht onderzoek naar macht en creativiteit. Universitair docent, parttime (3 dagen p.w.) verbonden aan de programmagroep. Verricht onderzoek op het gebied van personeelspsychologie. Interessegebieden: alle thema’s binnen de personeelspsychologie: o.a. personeelsselectie, functieanalyse, personeelsplanning, loopbaanontwikkeling, personeelsbeoordeling. Universitair docent, fulltime verbonden aan de programmagroep. Verricht onderzoek naar de invloed van motivatie in onderhandelingen. Hoogleraar, fulltime verbonden aan de programmagroep, voorzitter van de programmagroep. Verricht onderzoek naar organisatieculturen en de mate waarin werknemers zich goed voelen in een bepaalde cultuur en tot optimale prestaties kunnen komen. Overige interessegebieden: het samenstellen van werkteams, personeelsselectie en loopbaanontwikkeling, de positie van vrouwen.

Meer informatie over medewerkers en hun interessegebieden kan men vinden op: http:// www.fmg.uva.nl/workandorganizationalpsychology

2. Inlichtingen en Inschrijving Studieadvisering Arbeids- & Organisatiepsychologie Voor studieadvies en inlichtingen met betrekking tot de specialisatie A&O-psychologie kan men zich wenden tot de studieadviseur van de programmagroep A&O: dr. A. Evers, kamer A1008, telefoon: 525.6751. Voor het spreekuur (voor de spreekuurtijden zie het begin van de tekst over A&O) kan men intekenen op een lijst op het prikbord naast kamer 1008. Mentoraat Arbeids- & Organisatiepsychologie Het mentoraat bij Arbeids- en Organisatiepsychologie wordt op individuele basis geregeld al naar gelang de behoefte van studenten. Onderwerp van gesprek met een mentor kan zijn: de voortgang van de studie, de studieplanning, advisering over stage- en werkstukmogelijkheden, verwijzing en beroepsmogelijkheden, en eventuele problemen die kunnen optreden tijdens de studie. Het doel van het mentoraat is studenten te helpen bij de keuze van een optimaal studietraject en het voorkomen van studievertraging. In overleg met de mentor bepaalt men de frequentie van de afspraken. In principe fungeert dr. A. Evers, studiecoördinator Arbeids- & Organisatiepsychologie, als mentor. Echter, op verzoek zijn ook andere docenten als mentor beschikbaar. Aanvullende cursusinformatie/Wijzigingen Een programma met het rooster van de bijeenkomsten en de voor elke bijeenkomst te bestuderen literatuur wordt op Blackboard gezet bij de desbetreffende cursus. Het raadplegen van deze informatie is dringend aan te bevelen omdat de actuele cursusdata kunnen afwijken van die in de studiegids én omdat vóór alle eerste bijeenkomsten de van toepassing zijnde literatuur moet zijn gelezen. Raadpleeg ook regelmatig de website van A&O (voor adres zie boven) voor wijzigingen, tentamenzalen, aankondigingen van lezingen, enz. Brochure Bachelorthese/ Stage/Werkstuk De meeste informatie met betrekking tot Bachelorthese, Stage en Werkstuk is gebundeld in een brochure die is te downloaden van de A&O onderwijsmededelingen website (http://www.student.uva.nl/psy/psyTonderwijsmededelingen.cfm/switch=2). Voor informatie over de bachelorthese, zie ook de beschrijving van dit studieonderdeel bij het studieaanbod van A&O verderop in deze studiegids. Beschikbare stageplekken en onderzoeksonderwerpen kan men vinden in mappen in de hal van de 10e verdieping en op de website van A&O (http://www.student.uva.nl/psy/psyTstage.cfm). Voor verdere 105

Programmagroep Arbeids- en Organisatiepsychologie informatie, bijvoorbeeld over de geschiktheid van een stageplek of onderzoeksonderwerp of over de keuze van een begeleider, kan men terecht bij de studieadviseur van A&O (zie boven). Onderzoeksonderwerpen moeten bij voorkeur worden gekozen binnen de interessegebieden van één van de medewerkers (voor een omschrijving hiervan: zie het begin van dit hoofdstuk). Studie in het buitenland Studenten Arbeids- & Organisatiepsychologie kunnen een deel van de studie in het buitenland doen. Gebruik kan worden gemaakt van de internationale contacten van de Afdeling Psychologie. Voor informatie kan men contact opnemen met de coördinator internationalisering: Mw. drs. A. Weil, tel. 525.6773, kamer 214-A. Financieringsbronnen zijn beperkt, en uitzending naar het buitenland vraagt zorgvuldige voorbereiding; daarom is vroegtijdig contact wenselijk. Het is mogelijk om in het buitenland gevolgde vakken in de plaats te laten komen van vakken die men ook bij A&O kan volgen (mits voldoende overeenstemming in niveau en inhoud) of ze te gebruiken als keuzepunten. Hiervoor is vroegtijdig contact met de studieadviseur van A&O wenselijk, zodat de planning van vakken goed op elkaar kan worden afgestemd. Cursusinschrijving De inschrijving voor alle cursussen die bij A&O worden gegeven, geschiedt via Studieweb. Zie voorin deze gids voor inschrijfperioden. Daarnaast dient men zich voor de cursus Adviesvaardigheden echter al eerder op te geven bij de betreffende docent (zie cursusbeschrijving). Tentameninschrijving Voor aanmelding voor een tentamen zijn studenten verplicht zich minimaal één week van tevoren in te schrijven via Studieweb.

3. Het onderzoek van de programmagroep Het onderzoek van de programmagroep is erop gericht om theoretisch gefundeerde en praktisch bruikbare kennis op te doen over werkgerelateerd functioneren van individuen en groepen in organisaties. Studenten kunnen hun afstudeeronderzoek op een van de onderstaande gebieden doen: Instrumentontwikkeling. Dit onderzoek richt zich op het (verder) ontwikkelen en valideren van (bestaande) instrumenten voor personeelsselectie en beoordeling. Binnen dit thema wordt veel aandacht besteed aan de wijze waarop tests etnische groepen op de arbeidsmarkt kunnen benadelen. Onderhandelen. Dit onderzoek richt zich op de vraag wat effectieve van minder effectieve onderhandelaars onderscheidt. Met name wordt aandacht besteed aan de cognitieve en motivationele oorzaken van effectief onderhandelen. Functioneren van Zelfsturende Teams. Dit onderzoek richt zich op de vraag hoe zelfsturende teams functioneren en hoe dit prestaties beïnvloedt. Met name wordt gekeken naar de rol van (omgaan met) conflicten en innovatie. Persoon-Organisatie Fit. Dit onderzoek richt zich op de invloed van een (mis) fit tussen de waarden en normen van een (nieuw) lid van een organisatie en het in die organisatie heersende klimaat. Selectie, Werving en Arbeidsprestaties. Dit onderzoek houdt zich bezig met een grote verscheidenheid aan onderwerpen, zoals het onderscheid tussen maximum en typical performance en de consequenties hiervan 106

Programmagroep Arbeids- en Organisatiepsychologie voor het type competenties waarop wordt geselecteerd, de reacties van sollicitanten op selectieprocedures en de invloed hiervan op hun besluitvorming, onderzoek naar bias in verschillende typen selectie-instrumenten, enz. Creativiteit en Besluitvorming in Groepen. In dit onderzoek wordt aandacht besteed aan de oorzaken van de vaak lage kwaliteit van besluiten die groepen in organisaties nemen. Met name wordt gekeken naar de manier waarop diversiteit van groepscompositie, en cognitief-motivationele processen van invloed zijn. Relatie tussen arbeid en welbevinden. In dit onderzoek staat de vraag centraal hoe het verrichten van arbeid en het omgaan met stressoren op het werk van invloed is op iemands welbevinden, zowel psychisch als fysiek. Een belangrijk thema betreft het fenomeen “burnout.”

4. Het onderwijs van de programmagroep Algemeen geformuleerd heeft de afstudeerrichting Arbeids- en Organisatiepsychologie als doelstelling het ontwikkelen van: • kennis van de voornaamste onderwerpen uit de A&O-psychologie; • vaardigheid in het hanteren van de belangrijkste methoden en technieken die in de A&O-psychologie worden gebruikt; • vaardigheid in het onderkennen en analyseren van A&O-psychologische problemen in de praktijk, en in het formuleren van en (mede) uitvoeren van wetenschappelijk gefundeerde oplossingen; • vaardigheid als onderzoeker van theoretische en praktische problemen op het terrein van de A&O-psychologie. Een belangrijke doelstelling van het studieprogramma A&O is het streven om studenten een relatief brede opleiding in het vakgebied te geven. Hiertoe zijn met name in het derde bachelorjaar een flink aantal vakken verplicht gesteld. Daarnaast kan men zich met behulp van de keuzeruimte in het bachelor- en masterjaar ‘specialiseren’ in een van de volgende drie richtingen: Personeelsselectie en -begeleiding (P), Sociale processen in organisaties (O) en Psychologie van Arbeid en Gezondheid (PAG). Alleen bij de PAG-route krijgt men een aantekening op het diploma-supplement bij het masterdiploma, de twee andere richtingen zijn aanbevolen routes. Zie voor meer informatie paragraaf 6.

5. Beroepsmogelijkheden Afgestudeerden met Arbeids- en Organisatiepsychologie als afstudeerrichting (hetzij in de doctoraalopleiding-oude stijl, of als specialisatie in de bachelor- en masteropleiding) hebben een breed scala van beroepsmogelijkheden. Zo kunnen Arbeids- en Organisatie psychologen in veel organisaties en instituten terecht als organisatiedeskundige of bedrijfspsycholoog. Daarnaast komen veel A&O psychologen terecht in functies op onderzoeksgebied. Enkele voorbeelden van functies waarin afgestudeerden terecht zijn gekomen: • Organisatieadviseur bij verschillende organisatieadviesbureaus. • Zelfstandige vestiging als beleidsadviseur en onderzoeker. • Hoofd opleiding, training en vorming bij grote ondernemingen. • Hoofd of medewerker van de afdeling Personeel en Organisatie bij verschillende grote bedrijven. • Psycholoog op een bureau voor personeelsselectie. • Medewerker bij een Arbo dienst. • Beleidsmedewerker bij een overheidsinstantie, zoals een provinciale griffie of een departement. • Docent, supervisor, trainer op een instelling voor HBO. • Beleidsondersteunend onderzoeker bij grote bedrijven en de overheid. 107

Programmagroep Arbeids- en Organisatiepsychologie • Onderzoeker/docent aan een universiteit.

6. Derde bachelorjaar (specialisatie) In dit laatste bachelorjaar worden vakken aangeboden die een uitgebreide basis vormen voor de A&O-psychologie. Dit zijn vakken op het gebied van de Personeelsselectie en –begeleiding, Sociale processen in organisaties en Psychologie van Arbeid en Gezondheid. Daarnaast is er een methodologisch vak (DOA) en zal ter afsluiting van de bachelor een scriptie worden geschreven (de bachelorthese). Alle vakken in het hierna volgende schema zijn verplicht, behalve: • Leiderschap en Organisatiestructuur & cultuur: verplichte keuze uit één van deze twee. Bij deze keuze moet men er rekening mee houden dat DOA moet worden gevolgd òf in het tweede blok van het eerste semester, òf in het eerste blok van het tweede semester afhankelijk van de keuze die men uit Leiderschap of Organisatiestructuur & cultuur heeft gemaakt. • Career Management, Planning & Development (CMP&D), Organisatieverandering en Interventies in de A&G-psychologie: verplichte keuze uit één van deze drie. Bij deze keuze dient men te overwegen dat CMP&D vooral van belang is voor studenten die de richting Personeel kiezen, Organisatieverandering vooral van belang is voor studenten die de richting Sociale processen kiezen en Interventies in de A&G-psychologie vooral is bedoeld voor studenten die de richting Arbeid en Gezondheid kiezen.

Bachelorprogramma Arbeids en Organisatie Psychologie Semester 1 Blok 1 18 ec Recruitment, selection & workperformance (9) Arbeid, gezondheid & werkstress (9) * Career Management, Planning & Development (9)

Semester 2 Blok 2 12 ec Motivatie & arbeidsgedrag (6) * Organisatieonderzoek 1: DOA (6)

Blok 1 12 ec

* Organisatieonderzoek 1: DOA (6)

Interventies in de A&Gpsychologie (9)

Leiderschap (6)

Organisatie Str. en Cult. (6)

Organizational Change (9)

Working in Groups (6)

Bachelorthese (9)*

Blok 2 18 ec * Career Management, Planning & Development (9)

Bachelorthese (9)*

Noot: verplichte cursussen zijn grijsgekaderd en vetgedrukt * Deze cursussen worden tweemaal per studiejaar aangeboden.

Samenvattend: Om te voldoen aan de eisen van het bachelordiploma, specialisatie Arbeids- en Organisatiepsychologie zijn de volgende vakken vereist: • Recruitment, selection & work performance (9) • Arbeid, gezondheid & werkstress (9) • Motivatie & arbeidsgedrag (6) • Working in Groups (6) • Organisatieonderzoek 1: DOA (6) • Keuze uit: Leiderschap (6) en Organisatiestructuur & org.cultuur (6) • Keuze uit: Career Management, Planning & Development (9), Interventies in de A&G-psychologie (9) en Organizational Change (9). • Bachelorthese (9) 108

Programmagroep Arbeids- en Organisatiepsychologie • Voor studenten die studievertraging hebben opgelopen wordt ook in blok 1 van het 1e semester (van het 4e jaar) de mogelijkheid gegeven om de bachelorthese te schrijven • Indien men om een of andere reden planningsproblemen heeft of enkele studiepunten tekort komt bestaat de mogelijkheid van een literatuurtentamen (dit geldt zowel voor bachelor- als masterstudenten); overleg hierover eerst met de studieadviseur A&O. Honoursbachelor Er bestaat de mogelijkheid om een Honoursbachelor te halen (zie eerder in deze gids). In het derde jaar schrijft men dan in ieder geval een uitgebreide bachelorthese van 12 i.p.v. 9 EC (de zgn. honoursthese). Voor een verdere invulling van het honoursprogramma bij A&O kan men contact opnemen met de coördinator van het A&O-honourstraject, dr. Bianca Beersma. Psychologie van Arbeid en Gezondheid (PAG) Het werkterrein van de Psychologie van Arbeid en Gezondheid kan grofweg worden verdeeld in diagnostiek, preventieve en curatieve interventies, en research. Deze spelen zich af op verschillende niveaus, te weten die van de persoon, de functie, de groep of afdeling en de gehele organisatie. Naast het individuele functioneren van medewerkers gaat het hierbij om het optimaliseren van functies, loopbanen en groepsprocessen, alsook om de structuur en cultuur van de organisaties in kwestie. Belangrijke aandachtsgebieden zijn (het voorkomen van) stress en burnout, reïntegratie en problemen rondom specifieke groepen medewerkers, zoals jongeren, ouderen, vrouwen, mannen en medewerkers met een bepaald soort werk. Hierbij wordt gebruikgemaakt van zeer uiteenlopende methoden, zoals individuele begeleiding, coaching, groepsinterventies, functieherontwerp, loopbaaninterventies, training en allerlei andere HRM-technieken. Bij het laatste onderdeel van het werkterrein van de Psychologie van de Arbeid en Gezondheid, het verrichten van onderzoek, gaat het over het algemeen vooral om onderzoek in de toegepaste sfeer. Zo kunnen bijvoorbeeld de effecten van bepaalde programma’s en interventies worden onderzocht. Het karakteristieke van de Arbeids- en Gezondheidspsycholoog hierbij is dat deze telkens is gericht op de verhouding tussen werknemer en werk, en de consequenties daarvan voor het welbevinden en de gezondheid. De A&G-psycholoog houdt zich bezig met vragen als: “In hoeverre komen problemen van bepaalde werknemers voort uit een voortdurende overbelasting?”, “Kunnen we bepaalde werknemers zo leren omgaan met de eisen die hun worden gesteld, dat deze geen schadelijke effecten meer sorteren?”, “Hoe kan de werksituatie zo worden aangepast dat de belasting van de werknemer wordt verkleind?” en “Wat is er nodig om deze werknemer weer goed te laten functioneren?” De studieroute wordt georganiseerd vanuit de afstudeerrichting Arbeids- en Organisatiepsychologie en omvat ook onderdelen van Klinische Psychologie. Het eigen gezicht van de studieroute PAG komt verder tot uitdrukking in de bachelorthese, de stage en het werkstuk; het onderwerp (de setting) van de drie studie-onderdelen dient op het gebied van PAG te liggen. Naast het verplichte gedeelte van het studieprogramma A&O in bachelor en master dienen voor de aantekening PAG de volgende vakken te worden gevolgd: • Interventies in de Arbeids- en Gezondheidspsychologie, • Internaliserende stoornissen (Klinische Psychologie). Nadere inlichtingen bij de studiecoördinator A&O. Basisaantekening Psychodiagnostiek (BAPD) Studenten die de basisaantekening psychodiagnostiek via Arbeids- en Organisatiepsychologie willen halen moeten aan de volgende voorwaarden voldoen (zie ook Hoofdstuk 4 van deze gids): 109

Programmagroep Arbeids- en Organisatiepsychologie • Een diagnostiekstage waarin drie casussen onder supervisie worden afgerond binnen de specialisatie Arbeids- en Organisatiepsychologie. • Voldoen aan de vereisten voor de bachelor en master A&O. • Testconstructie. Dit vak kan men plannen in de keuzeruimte in het tweede jaar. • Diagnostiek (KP). Dit vak mag worden ingevuld in plaats van het keuzevak leiderschap of Organisatiestructuur en Cultuur in het bachelorjaar van A&O. Voor studenten die de basisaantekening psychodiagnostiek willen behalen is in verband met het plannen van de diverse onderdelen vroegtijdig overleg met de studiecoördinator A&O gewenst.

7. Aansluitmaster (specialisatie) Studenten A&O moeten in hun aansluitmaster nog 24 punten besteden aan het volgen van ‘specialistische vakken’. Van deze 24 punten zijn alleen PDA en VOO (tezamen 9 punten) verplicht. De andere 15 punten mag men vrij besteden binnen het aanbod aan mastercursussen A&O. De overige 36 punten van het masterjaar worden besteed aan stage, werkstuk en het volgen van colloquia. Colloquia kunnen al vanaf het eerste jaar van de studie worden gevolgd. Voor de drie routes binnen de specialisatie A&O worden de volgende cursussen aanbevolen: • Personeelsselectie en -begeleiding: PDA (3) (verplicht), VOO (6) (verplicht), Personeelsselectie (6), Persoon & Organisatie (6), Adviesvaardigheden (9), Prosociaal Gedrag in de HRM-Praktijk (6); • Sociale Processen in Organisaties: PDA (3) (verplicht), VOO (6) (verplicht), Conflict & Coöperatie (9), Beoordelen en Beslissen in Organisaties (6), Prosociaal Gedrag in de HRM-praktijk (6), Adviesvaardigheden (9); • Psychologie van Arbeid en Gezondheid: PDA (3) (verplicht), VOO (6) (verplicht), KP Internaliserende stoornissen (9) (verplicht), Adviesvaardigheden (9). Ook in de master bestaat de mogelijkheid bij planningsproblemen te kiezen voor een literatuurtentamen.

Master programma A&O Semester 2 Blok 1 Blok 2 12 ec 18 ec Prosociaal Organisatie- Organisatie Organisatie- Organisatie Personeelsselectie Gedrag in de onderzoek Onderzoek 3: onderzoek 2: Onderzoek 3: (6) HRM-praktijk 2: PDA (3) VOO (6) PDA (3) VOO (6) (6) Beoordelen en Persoon & Beslissen in Conflict & Coöperatie (9) Adviesvaardigheden (9) Organisatie (6) Organisaties (6) PAG: KP Internaliserende stoornissen (9) Stage en werkstuk Stage en werkstuk Blok 1 18 ec

Semester 1

Blok 2 12 ec

Noot: verplichte cursussen zijn grijsgekaderd en vetgedrukt. Deze worden twee keer per jaar aangeboden.

110


8. Afstudeeropdracht In de master geldt de colloquia-, de stage- en de werkstukeis. Colloquium, stage en werkstuk omvatten respectievelijk 1 EC, minimaal 10 EC en minimaal 18 EC, tezamen minstens 36 EC. Stage en werkstuk kunnen ook worden gecombineerd. Zie verder de brochure te downloaden van website A&O (http://www.student.uva.nl/psy). In de brochure is een uitgebreid overzicht van de regelingen en richtlijnen omtrent de afstudeeropdracht te vinden. Het vroegtijdig zoeken naar en tot overeenstemming komen met een interne begeleider is aan te raden: pas wanneer een begeleidend staflid is gevonden kan officieel met de werkzaamheden worden aangevangen. In de stage worden werkzaamheden uitgevoerd die door een arbeids- en organisatiepsycholoog beroepsmatig zouden kunnen worden gedaan. Een stage kan zowel bij de programmagroep zelf als bij een externe instantie worden gelopen. In principe duurt een stage 13 weken fulltime (of langer parttime). Bij externe stages dient deskundige begeleiding ter plekke gegarandeerd te zijn. In een stageverslag wordt weergegeven welke activiteiten zijn verricht. In het werkstuk wordt de gehele empirische cyclus eenmaal doorlopen teneinde een vraagstelling op het gebied van de A&O-psychologie te onderzoeken. Een werkstuk kan gedaan worden aan de hand van een wetenschappelijke vraag of aan de hand van een vraag uit de praktijk. Als afronding van het werkstuk wordt niet alleen een verslag geschreven, maar wordt ook een presentatie (werkstukbespreking) gegeven.

9. De afstudeerplechtigheid Voor bachelorstudenten: zie elders in deze studiegids. Voor oude stijl- en masterstudenten: De afstudeerplechtigheid vindt plaats op de laatste dinsdag van elke maand, met uitzondering van de maanden juli, augustus en december. Afhankelijk van het aantal afstudeerders wordt een gezamenlijke plechtigheid gehouden (meestal in september en oktober, duur ca. 90 minuten) of wordt elke afstudeerder apart uitgenodigd (duur ca. 15 minuten). De plechtigheid vindt plaats in gebouw A (Roetersstraat 15). Er is voldoende zitruimte voor familie en/of vrienden. Bij het afstuderen zijn in elk geval een voorzitter en een secretaris van de examencommissie aanwezig. De plechtigheid bestaat uit drie vaste onderdelen. Ten eerste wordt door de voorzitter een algemene toespraak gehouden waarin de Arbeids- en Organisatiepsychologie zoals gedoceerd aan de UvA in het perspectief van het komende werkveld (bedrijfsleven of wetenschap) wordt geplaatst. Vervolgens worden er enige persoonlijke woorden gesproken door de secretaris. Over het algemeen is dit de werkstukbegeleider van de betreffende student (e). De plechtigheid wordt afgesloten met het plaatsen van de handtekeningen door de examencommissie en de student (e) en het overbrengen van felicitaties.

111


112

Hoofdstuk 6. Arbeids- en Organisatiepsychologie

Recommend Documents