Hoofdstuk 31. Klimaatprogramma

Stadsenquête Leiden 2010

Hoofdstuk 31. Klimaatprogramma Samenvatting Ruim zeven op de tien Leidenaren is van mening dat het klimaat de laatste tien jaar aan het veranderen is. Dit is iets minder dan vorig jaar. Qua belangrijkheid staat klimaatverandering bij de meeste Leidenaren op vergelijkbare hoogte met onderwerpen als zorg, financiën en vrede en veiligheid. Samen met regiogemeenten en de Milieudienst West Holland werkt de gemeente aan een beter klimaat. Informatie over hoe zij dit willen doen staat op de website: www.energievoordetoekomst.nl. Daarnaast biedt de gemeente via het Energieservicepunt informatie en praktische hulp bij het uitvoeren van energiebesparende maatregelen. De website www.energievoordetoekomst.nl, die dit voorjaar in de lucht is gekomen, is na enkele maanden bij 15% van de Leidenaren bekend en 3% heeft deze website wel eens bezocht. Van alle Leidenaren kent 8% het Energieservicepunt van naam. Evenals in 2008 kennen de Leidenaren de acties met name via de lokale krant of een folder. Drie op de tien Leidenaren zegt erg bewust milieuvriendelijk bezig te zijn bij hun aankopen of bij hun ‘doen en laten’, zes op de tien een beetje. Milieubewustzijn bestaat met name uit afval scheiden, zuinig omgaan met water en/of elektriciteit, spaarlampen gebruiken, milieuvriendelijke apparaten kopen en milieuvriendelijke/biologische producten kopen. Van alle Leidenaren heeft negen op de tien spaarlampen in huis, bijna zes op de tien een waterbesparende douchekop en maakt bijna de helft gebruik van groene stroom. Vergeleken met 2008 gebruikt de Leidenaar meer spaarlampen en groene stroom. Van alle Leidenaren met een koopwoning heeft negen op de tien dubbel glas, driekwart heeft een geïsoleerd dak,ruim tweederde heeft een HR-ketel en 8% heeft een energielabel laten maken. Van zonnepanelen en/of zonneboilers wordt nauwelijks gebruik gemaakt. Komend jaar denkt drie op de tien Leidenaren meer milieubewust te gaan leven. En ruim een derde van de Leidenaren heeft daadwerkelijk plannen om volgend jaar een of meer milieumaatregelen (zoals meer spaarlampen, groene stroom, dubbelglas) te nemen. Of ze dit daadwerkelijk zullen gaan doen, zal de toekomst uitwijzen. Ook als gevraagd wordt of ze bij aankoop van apparaten de voorkeur hebben voor energiezuinige apparaten blijkt dat de wil om energiezuinig te zijn er wel is.

Vragenlijst Klimaat De laatste jaren staat het onderwerp klimaatverandering breed op de agenda. Zowel internationaal, nationaal als ook binnen de gemeente Leiden. 1.

Bent u zelf van mening dat het klimaat de laatste 10 jaar aan het veranderen is? Ja Nee

2.

Als u de aandacht van de klimaatverandering vergelijkt met onderwerpen als de zorg, financiën en vrede en veiligheid, vindt u de klimaatverandering dan belangrijker, even belangrijk of een minder belangrijk onderwerp? Belangrijker

1


3.

Even belangrijk Minder belangrijk Weet niet

De gemeente Leiden werkt samen met een aantal regiogemeenten en de Milieudienst West Holland aan een beter klimaat. Informatie over hoe zij dit willen doen staat op de website: www.energievoordetoekomst.nl. Heeft u wel eens van deze website gehoord? Zo ja: Heeft u deze ook wel eens bezocht? Bekend en bezocht Bekend, niet bezocht Onbekend

Milieumaatregelen 4. Vindt u zelf dat u bij uw aankopen of uw doen en laten erg bewust, een klein beetje of niet bewust milieuvriendelijk bezig bent? Erg bewust Een beetje bewust Niet bewust Vraag 5 Kunt u een voorbeeld noemen? Afval scheiden Zuinig omgaan met water en/of elektriciteit Vaak de auto laten staan/geen auto Milieuvriendelijke/biologische producten kopen Spaarlampen Fiets/ov/lopen Milieuvriendelijke apparaten kopen (a-label) Letten op verpakking bij aanschaf producten Zo min mogelijk plastic verpakkingen/tasje kopen, tasje hergebruiken Zuinige auto/auto op gas Anders, nl ___________________________________________

5.

6.

Ik noem u nu een aantal mogelijke milieumaatregelen. Kunt u aangeven of u hier momenteel gebruik van maakt? Weet Ja Nee niet a. Groene stroom b. Waterbesparende douchekop c. Regenton d. Spaarlampen e. Deelauto (bijv. Greenwheels)

Heeft u een koopwoning? Ja Nee vraag 9

7.

Heeft u...

2


a. b. c. d. e.

f. g.

8.

Isolatieglas (dubbel glas) Een geïsoleerd dak Een geïsoleerde vloer Een geïsoleerde gevel Een HR-ketel (hoog rendementsketel) Zonnepanelen Zonneboiler

Ja

Nee

Weet niet

Heeft u voor uw woning een energielabel laten maken? Ja Nee

9.

Als u denkt aan het komend jaar, denkt u dan meer, evenveel of minder milieubewust te gaan leven? Meer Evenveel Minder Weet niet

10.

Denkt u komend jaar 1 of meerdere van de zojuist genoemde maatregelen te gaan aankopen of uitvoeren? (spontaan, meerdere antwoorden mogelijk)(het gaat hier om dingen die men nog niet heeft, maar komend jaar van plan is)

Ja, groene stroom Ja, waterbesparende douchekop Ja, regenton Ja, spaarlampen Ja, isolatieglas Ja, geïsoleerd dak

Ja, geïsoleerde vloer Ja, geïsoleerde gevel Ja, HR-ketel (hoog rendementsketel) Ja, zonnepanelen Ja, zonneboiler Nee, geen enkele

11.

Let u er bij aanschaf van een nieuwe wasmachine, afwasmachine, koelkast en droger op of deze het zogenaamde A-label van energiezuinige apparatuur heeft? Ja Als zo’n apparaat 200 euro duurder is, maar ze zeggen dat dit in drie jaar wordt terugverdiend. Gaat u dan voor het goedkopere of het duurdere energiezuinige apparaat? Goedkopere Duurdere maar zuinige Weet niet Nee

12.

Als u uw tv, video, dvd-speler of PC uitzet, laat u deze dan op stand by staan of zet u ze helemaal uit? (stand by = rood lichtje blijft branden) Alles helemaal uit Deel op stand by, deel helemaal uit Alles op stand by

3


13.

Zijn er verder nog dingen die u doet die goed zijn voor het milieu? ___________________________________________________________________

14.

Sinds kort is er het Energieservicepunt. Via een website kunnen Leidenaren hier informatie en praktische hulp krijgen bij het uitvoeren van energiebesparende maatregelen. Kent u het Energieservicepunt van naam? Bekend Hoe heeft u hier van gehoord? Website van het Energieservicepunt Folder Lokale krant Anders, nl: __________ Niet bekend

Info voor enquêteur: Energieservicepunt: www.energievoordetoekomst.nl/energieservicepunt 15.

Zou de gemeente verder nog iets kunnen doen om energiebesparing bij burgers te stimuleren? (niet helpen, meerdere antwoorden mogelijk) Meer aandacht voor afval scheiden Promoten zuinig omgaan met water en elektriciteit Algemene voorlichting en informatie geven Subsidies verlenen voor isolatie, zonnepanelen, groene stroom, zonneboilers Stimuleren gebruik fiets, OV of meer lopen Stimuleren dat mensen auto vaker laten staan/geen auto rijden Stimuleren aankoop biologische/vegetarische/milieuvriendelijke producten De gemeente kan niets doen, het ligt aan de burgers zelf Anders, nl ______________________________________________________________

Uitkomsten De laatste jaren staat het onderwerp klimaatverandering breed op de agenda: zowel internationaal, nationaal als ook binnen de gemeente Leiden. In dit hoofdstuk wordt allereerst gekeken in hoeverre de Leidenaren iets merken van de klimaatveranderingen. Vervolgens wordt gekeken naar het milieubeleid van de gemeente en wat de bewoners er zelf aan doen.

31.1 Algemene opinie klimaatverandering Ruim zeven op de tien Leidenaren (72%) is van mening dat het klimaat de laatste tien jaar aan het veranderen is. Dit is minder dan twee jaar geleden, toen dit 82% was. Alle onderscheiden doelgroepen (naar leeftijd, opleiding en inkomen) zien het klimaat globaal in vergelijkbare mate veranderen. Tabel 31.1a: Vindt u dat het klimaat de laatste 10 jaar aan het veranderen is 2010 2008 72% Ja 82% 28% Nee 15% 0% Weet niet/geen antwoord 3% 100% 100%

Qua belangrijkheid staat het onderwerp klimaatverandering bij de meeste Leidenaren op vergelijkbare hoogte met onderwerpen als zorg, financiën en vrede en veiligheid: driekwart vindt dit minstens even belangrijk, een kwart vindt dit een minder belangrijk onderwerp, 11% juist een belangrijker onderwerp.

4


Het valt op dat hoger opgeleiden en 35-54 jarigen klimaatverandering iets vaker een even belangrijk of belangrijker onderwerp vinden. Tabel 31.1b: Belang onderwerp klimaatverandering tov zorg/financiën/vrede en veiligheid 2010 2008 11% Belangrijker 11% 64% Even belangrijk 68% 25% Minder belangrijk 21% 100% 100%

31.2 Milieubeleid gemeente Samen met regiogemeenten en de Milieudienst West Holland werkt de gemeente aan een beter klimaat. Informatie over hoe zij dit willen doen staat op de website: www.energievoordetoekomst.nl. Daarnaast biedt de gemeente via het Energieservicepunt informatie en praktische hulp bij het uitvoeren van energiebesparende maatregelen. Dit Energieservicepunt is ook via de website www.energievoordetoekomst.nl te bereiken. Bekendheid en gebruik www.energievoordetoekomst.nl De website www.energievoordetoekomst.nl is bij 15% van de Leidenaren bekend en 3% heeft deze website wel eens bezocht. Wel dient hierbij te worden opgemerkt dat de website pas dit voorjaar de lucht in is gegaan en de enquêtes voor dit onderwerp eind april/mei zijn uitgevoerd. Tabel 31.2a: Bekendheid en gebruik www.energievoordetoekomst.nl Bekend en bezocht 3% Bekend, maar niet bezocht 12% Niet bekend 85% 100%

Bekendheid Energieservicepunt Het Energieservicepunt richt zich op het verstrekken van informatie en praktische hulp bij het uitvoeren van energiebesparende maatregelen. Van alle Leidenaren kent 8% het Energieservicepunt van naam. In 2008 liepen er twee andere, enigszins vergelijkbare acties: Verlicht Wonen en Warm Wonen. De bekendheid van die acties afzonderlijk was iets lager dan van het Energieservicepunt. Evenals in 2008 kennen de Leidenaren de acties met name via de lokale krant of een folder. Tabel 31.2b: Bekendheid energieservicepunt en vergelijking met eerdere acties Verlicht Wonen (2008)

6%

Warm Wonen (2008)

3%

Energieservicepunt (2010)

8%

Leidenaren is gevraagd wat de gemeente verder zou kunnen doen om energiebesparing bij de burgers te stimuleren. De meeste antwoorden hebben te maken met het geven van subsidies en voorlichting. Het separate tabellenboek geeft een uitgebreid overzicht van alle genoemde suggesties. Tabel 31.2c: Wat kan gemeente doen om energiebesparing te stimuleren? 1. Subsidies aan burgers en bedrijven (bv. voor isolatie, zonnepanelen, zonneboilers, groene stroom) 2. Algemene voorlichting/informatie geven (bijv. Info in kranten/folders, via scholen, filmpjes in bioscoop, op tv) 3. Promoten zuinig omgaan met water/elektriciteit 4. Meer aandacht voor afval scheiden 5. Zelf goede voorbeeld geven: (bv. lantaarnpalen/gebouwen licht uit/zuiniger licht, maar ook stad schoonhouden) 6. Meer containers, prullenbakken, meer mogelijkheden scheiden afval, met name voor plastic en papier) 7. Promotie websites

5

24% 24% 8% 6% 5% 3% 3%


8. Stimuleren gebruik fiets, OV, meer lopen 9. Stimuleren auto vaker te laten staan/geen auto 10. Stimuleren aankoop biologische/milieuvriendelijke producten

3% 1% 1%

Gemeente kan niets doen, ligt aan de burgers zelf

15%

31.3 Milieubewustzijn Leidenaren Negen op de tien Leidenaren geeft aan in meer of mindere mate bewust milieuvriendelijk bezig te zijn bij het doen van aankopen of bij hun doen en laten. Van deze groep is tweederde een beetje bewust een eenderde erg. Ouderen vinden zichzelf vaker erg milieubewust, jongeren juist relatief minder. De resultaten zijn vergelijkbaar met 2008. Grafiek 31.3a: Beoordeling eigen milieubewustzijn Leidenaren Totaal 2008

30%

Totaal 2010

31%

18-34

59% 60%

17%

35-54

17% 63%

40%

< 1.750

9%

67%

32%

55+

11%

27%

6%

51%

8%

57%

16%

1.751- 3200

34%

61%

6%

> 3.200

33%

63%

4%

0%

25%

50%

75%

erg

een beetje

niet

100%

De mensen die aangeven een beetje of erg milieuvriendelijk bezig te zijn, noemen met name dat ze hun afval scheiden, zuinig omgaan met water en/of elektriciteit, spaarlampen gebruiken, milieuvriendelijke apparaten kopen en milieuvriendelijke/biologische producten kopen. Tabel 31.3b: Hoe bewust milieuvriendelijk? (Top 10 van genoemde antwoorden) (spontane antwoorden, in % milieubewust) 1. Afval scheiden 36% 2. Zuinig omgaan met water en/of elektriciteit 29% 3. Spaarlampen 19% 4. Milieuvriendelijke apparaten kopen (A-label) 17% 5. Milieuvriendelijke/biologische producten kopen 14% 6. Letten op verpakking bij aanschaf producten 10% 7. Vaak de auto laten staan/geen auto 7% 8. Zo min mogelijk plastic verpakkingen/tasje kopen, tasje hergebruiken 6% 9. Fiets/OV/lopen 5% 10. Zuinige auto/auto op gas 5%

Gebruik milieumaatregelen Van alle Leidenaren heeft negen op de tien spaarlampen in huis, heeft bijna zes op de tien een waterbesparende douchekop, maakt bijna de helft gebruik van groene stroom, heeft 13% een regenton en maakt 5% momenteel gebruik van een deelauto (met buren/vrienden of bijv. een leenauto van Greenwheels o.i.d.). De lagere inkomensgroepen maken gemiddeld minder vaak gebruik van bovenstaande milieumaatregelen. Vergeleken met 2008 wordt meer gebruik gemaakt van spaarlampen en groene stroom.

6


Grafiek 31.3c: Gebruik milieumaatregelen 83%

Spaarlampen

89% 59%

Waterbesparende douchekop

57% 40%

Groene stroom

46% 12%

Regenton

13% 2008

Deelauto

2010

5%

0%

25%

50%

75%

100%

Aanwezigheid milieumaatregelen in koopwoningen Leidenaren met een koopwoning kunnen hun energieverbruik verminderen door hun huis te isoleren, een HR-ketel te installeren en zonnepanelen en/of een zonneboiler te plaatsen. Van alle Leidenaren met een koopwoning heeft negen op de tien dubbel glas, driekwart geeft aan dat hun dak is geïsoleerd en ruim tweederde heeft een HR-ketel. Van zonnepanelen en/of zonneboilers wordt nauwelijks gebruik gemaakt. Van alle Leidenaren met een koopwoning heeft 8% een energielabel laten maken. Vergeleken met 2008 hebben mensen wat vaker een HR-ketel. Het valt op dat koopwoningen uit het stadsdeel Midden minder vaak gebruik maken van dubbel glas en minder vaak een geïsoleerde gevel hebben. Waarschijnlijk komt dit omdat hier meer oude huizen staan, die van oudsher minder geïsoleerd zijn. Grafiek 31.3d: Aanwezigheid milieumaatregelen in koopwoning 89% 90%

Isolatieglas 75% 76%

Geisoleerd dak

63% 68%

HR-ketel Geisoleerde vloer

57% 56%

Geisoleerde gevel

58% 54%

Energielabel Zonnepanelen

8% 5% 5%

2008

3% 3%

Zonneboiler 0%

2010 25%

50%

75%

100%

Milieubewustzijn volgend jaar Komend jaar denkt drie op de tien Leidenaren meer milieubewust te gaan leven. Bijna niemand wil minder milieubewust leven. Of ze dit daadwerkelijk zullen gaan doen, zal de toekomst uitwijzen. De resultaten zijn vergelijkbaar met 2008.

7


Tabel 31.3e: Komend jaar meer of minder milieubewust? 2008 34% 63% 0% 2% 100

Meer Evenveel Minder Weet niet

2010 31% 67% 1% 2% 100%

Ruim een derde van de Leidenaren heeft daadwerkelijk plannen om volgend jaar een of meer milieumaatregelen te nemen. Vrijwel alle eerder genoemde milieumaatregelen worden hierbij genoemd, maar men denkt hierbij het vaakst aan het gebruik van (meer) spaarlampen, groene stroom, dubbel glas en zonnepanelen. Vergeleken met twee jaar geleden denken dit jaar meer mensen maatregelen te gaan nemen. Tabel 31.3f: Verwachte maatregelen voor komend jaar 2008 24% - 8% - 3% - 3% - 3% - 3% - 1% - 3% - 1% - 1% - 4% 76% 100%

Verwacht maatregelen te nemen: - wv spaarlampen - wv groene stroom - wv isolatieglas - wv zonnepanelen - wv waterbesparende douchekop - wv regenton - wv HR-ketel (hoog rendementsketel) - wv geïsoleerde gevel - wv zonneboiler - wv overig Verwacht geen maatregelen te nemen

2010 35% - 6% - 5% - 5% - 5% - 4% - 3% - 3% - 2% - 2% - 10% 65% 100%

Aankoop energiezuinige apparatuur Bij de aankoop van een nieuwe wasmachine, afwasmachine, koelkast of droger wordt aangegeven hoe milieuvriendelijk deze zijn. Een A-label betekent hier dat het apparaat relatief energiezuinig is. Evenals in 2008 geeft negen op de tien Leidenaren aan bij de aankoop van witgoed op de aanwezigheid van een A-label te letten. Als zo’n apparaat €200,- duurder is, maar ze zeggen dat dit in drie jaar kan worden terugverdiend, dan geeft, vergelijkbaar aan 2008, driekwart van alle Leidenaren aan te kiezen voor het energiezuinige apparaat. Tabel 31.3g: Aankoop energiezuinige apparatuur Let op A-label en kiest duurdere, zuiniger apparaat Let op A-label en kiest goedkopere, maar minder zuinige apparaat Let op A-label, weet niet welke te kiezen Let niet op A-label en kiest goedkopere apparaat

2008 73% 7% 10% 10% 100%

2010 76% 5% 8% 11% 100%

Stand-by knop Bij het uitschakelen van de TV, Video, DVD-speler en PC kan worden gekozen voor stand-by of helemaal uit. Bij de stand-by stand blijft een rood lichtje branden en verbruikt het apparaat nog energie. Als een apparaat helemaal wordt uitgezet, wordt er geen energie meer verbruikt.

8


Van alle Leidenaren zegt tweederde dit soort apparaten altijd helemaal uit te zetten, een kwart zet ze 1 soms op stand-by en soms uit en een op de tien laat ze altijd allemaal op stand-by staan. Dit is lager dan in 2008 toen driekwart aangaf dit soort apparaten altijd helemaal uit te zetten. Tabel 31.3h: Omgang met stand-by staan van apparatuur 2008 76% 16% 8% 100%

Alles helemaal uit Deel op stand-by, deel helemaal uit Alles op stand-by

2010 65% 23% 11% 100%

Tot slot noemt ongeveer de helft van de Leidenaren noemt één of meerdere andere maatregelen die zij zelf nemen die goed zijn voor het milieu. Afvalscheiding en het minder gebruiken van de auto worden hierbij het vaakst genoemd. Tabel 31.4: Andere dingen die Leidenaren doen die goed zijn voor het milieu 1. Afval scheiden (82x) 2. Minder auto/meer fiets/ov/lopen (79x) 3. Zuinig omgaan met water en/of elektriciteit (61x), zoals: geen onnodig licht laten branden, verwarming lager, extra dekens, zuinig met energie, zuinig met water, geen/minder droger/afwasmachine gebruiken, gebruik nachtstroom, stekkers eruit 4. Milieuvriendelijke/biologische producten kopen (18x), zoals: biologische producten, seizoensproducten, weinig/geen vlees, milieuvriendelijke producten (geen gif) 5. Overig (36x) zoals: buiten rotzooi opruimen, geen troep op straat gooien, zo min mogelijk plastic tasjes e.d., besparende maatregelen: douchekop, spaarlampen. milieuvriendelijke apparaten kopen (A-label), tweedehands spullen, niet teveel aanschaffen, opletten met weggooien producten, anderen enthousiast maken, wijzen op mogelijkheden, zelf compost maken

1 dit resultaat komt overeen met onderzoek van A. Kets, W.G. van Arkel, H. Jeeninga - Energiebesparing en huishoudens, ECNC--03-118, december 2003, waar 71% aangeeft stand-by te vermijden.

9

Hoofdstuk 31. Klimaatprogramma

Recommend Documents