Hoofdlijnen Gemeenschappelijk Landbouwbeleid 2014 - 2020
Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
•
Even voorstellen
•
Aanpak, vragen etc.
•
Een nieuwe naam: RVO.nl
•
Waar staan we nu?
•
Brief staatssecretaris
•
Omvorming + nieuwe opzet directe betalingen
•
Overgangsjaar 2014
•
Toegang tot nGLB
•
Basispremie
•
Vergroening en de eisen
•
Voorbeelden/vragen
•
Communicatie
2 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Fusie Agentschap NL en Dienst Regelingen Naam: Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) Start: 1 Januari 2014 RVO.nl stimuleert: Duurzaam ondernemen Agrarisch ondernemen Innovatief ondernemen Internationaal ondernemen
• • • •
3 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Contact RVO.nl • www.rvo.nl • 088 – 042 42 42 • mijn.rvo.nl • nieuwsbrieven
4 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
5 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Het proces van besluitvorming en de planning Wie doet wat en wanneer: •December 2013: definitieve raadsverordening Directe Steun •Oktober 2013: Eerste concept (Commissie) uitvoeringsverordeningen • 6 december 2013: Voorstel Staatssecretaris nationale keuzes naar Tweede Kamer •Voorjaar/zomer 2014: akkoord (Commissie) uitvoeringsverordeningen •Zomer 2014: nationale regeling GLB-inkomenssteun 2014
6 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Brief Staatssecretaris Nat. Keuzes aan Tweede Kamer 6 december 2013 De rode draad van de keuzes in de brief
• Gelijk speelveld • Innovatie en duurzaamheid • Vergroening moet voor maatschappelijk draagvlak zorgen, daarom ambitieus maar wel passend voor NL-situatie • Resultaat van overleg met de provincies, met name over het plattelandsbeleid, en consultaties met een groot aantal direct betrokkenen (LTO en ANV’s) en maatschappelijke organisaties.
7 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Brief Stas Nat. Keuzes aan TK 6 december 2013 • Actieve landbouwer en toegang • Basispremie • Vergroening • Overheveling naar pijler 2 • Jonge landbouwers • Landbouwgrond en graasdierenpremie
8 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Uitkomst onderhandelingen GLB budget tot 2020 • Totale EU budget is verlaagd
• Budget voor directe betalingen is verlaagd • Herverdeling tussen lidstaten
Resultaat directe betalingen voor Nederland: van €830 mln. in 2013 naar €732 mln. in 2019/2020 of huidige art 68 regelingen niet meegerekend: van €800 min. in 2013 naar €712 mln. In 2019/2020 9 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
GLB 2014 overgangsjaar Nieuwe GLB start in 2014 maar met overgangsbepalingen • Regelgeving directe inkomenssteun is in 2014 gelijk aan 2013 behalve: • Budget gaat omlaag, toeslagrechten worden gekort • Modulatiekorting komt te vervallen • Keuze welke art. 68 regelingen opengesteld worden bekend • Huidige toeslagrechten vervallen per 31-12-2014 • Regelgeving Plattelandsontwikkeling en Markt- en prijsbeleid gaat in per 2014 10 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Omvorming directe betalingen vanaf 2015 Van ontkoppelde inkomenssteun naar: • “gelijke” hectarebetaling • weg van de historie • doelgerichte betalingen • systematiek blijft gelijk = grondgebruik + rechtbenutting
11 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Nieuwe opzet directe betalingen per 2015 Binnen Nederland gelijke basispremie per hectare per 2019
Keuze lidstaat: Overgangsregeling baseren op toeslagrechten 2014 (in eigendom)
30% budget voor vergroening Keuze lidstaat: Sanctie max. 25% van de premie. - wat moet er onder EFA vallen? Moet NL nog verder uitwerken - bedrag: 30% van individuele basisbetaling 2% jonge boeren
Top up van 25% van de basispremie over maximaal 90 hectare
Gekoppelde betalingen
Keuze aan lidstaat
Overheveling tussen pijlers
20 miljoen gaat per jaar naar innovaties en investeringen op het boerenerf. Dit wordt het equivalent van art 68.
Korting op hoge betalingen
5% korting > €150.000 aan basispremie
12 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Toegang tot nieuw GLB in 2015 • In elk geval ‘actieve’ landbouwer zijn • Landbouwers met een uitbetaling BTR 2013 • Landbouwers die nooit toeslagrechten hebben gehad, maar aan kunnen tonen dat ze landbouwer waren in 2013 • Landbouwers die fruit, groente, aardappelen (poot of consumptie), bloembollen of siergewassen teelden of een wijngaard exploiteerden in 2013 • Landbouwers die starten in 2015 • Recht op toegang is overdraagbaar in bedrijfsoverdracht of bedrijfswijziging. • Aan derden: met private overeenkomst aan één of meer partijen 13 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Basispremie • Alleen op subsidiabele hectares landbouwgrond • Waarde basisbetalingsrecht (BBR) is beschikbaar budget delen door subsidiabele hectares van 2015 • Van 2015 tot 2019 geleidelijke verhoging of verlaging van de waarde van de betalingsrechten. • Flat rate in 2019. • Landbouwers die starten in 2015 kunnen betalingsrechten uit Nationale Reserve krijgen met gemiddelde waarde.
14 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Landbouwgrond en graasdierenpremie Doen wel mee: Extensief gebruikt grasland dat (in de regel) bij landbouwers in gebruik is (denk aan grote stukken waterland) Dijken Uitsluiten: Wegbermen en stadsparken Natuurgronden die niet, of slechts zeer extensief, voor de landbouw kunnen worden gebruikt, zoals heidegronden De lijst met bedrijven en instellingen die nu zijn uitgesloten voor betalingen eerste pijler, blijft zo. Mogelijk worden er nog meer bedrijven aan toegevoegd 15 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Overgangsperiode 2015 - 2019 Betalingsrechten t/m 2019 gebaseerd op de waarde toeslagrechten 15-5-2014 in eigendom Geleidelijke verhoging of verlaging Ov
Van 1,4 miljoen naar 1,8 miljoen toeslagrechten! + €290
erg a
ng spe
rio d
e
Flat-rate + €270
Flat-rate = basispremie excl. vergroeningspremie
O v er
2015
2016
ga
2017
iode r e p n gs
2018
16 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
2019
Jonge landbouwers Maximaal 2% van het budget Jonger dan 41 jaar Bedrijfshoofd Maximaal 5 jaar Top up van 25% van de basispremie
(over maximaal 90 hectare)
17 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Vergroening
1. Blijvend grasland in stand houden (nationale monitoring) 2. Gewasdiversificatie (GWD) 3. Ecologische Focus Area (EFA)
ecologisch aandachtsgebied
Vergroening en basispremie zijn gekoppeld! Hoogte betaling vergroening: - Als percentage van + 30% van het betaalbedrag
18 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Hoe zit het met grasland? In het GLB kennen we twee soorten grasland: • blijvend grasland: 5 jaar of langer niet in de vruchtwisseling • grasland vernieuwen mag • tijdelijk grasland: minder dan 5 jaar gras en wel in de vruchtwisseling. • tijdelijk grasland is bouwland in het licht van deze regelgeving
Grasland raakt alle vergroeningseisen! 19 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Vergroening (1) Blijvend grasland in stand houden •
Definitie blijvend grasland (minimaal 5 jaar buiten vruchtwisseling)
•
Nationale monitoring ter behoud aandeel blijvend gras
•
Referentieareaal 2012
•
Bij 5% daling ontstaat direct een ploegverbod en herinzaaiplicht met terugwerkende kracht.
•
Individuele verplichting in Natura-2000
20 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Vergroening (2) Gewasdiversificatie
(GWD)
Wanneer is GWD verplicht? • 10 - 30 hectare bouwland (incl. tijdelijk grasland): dan 2 gewassen • Bij >30 hectare bouwland (incl. tijdelijk grasland): dan 3 gewassen Wanneer géén verplichting? • Voor biologisch landbouwer (Skal) • Bij <10 hectare bouwland (incl. tijdelijk grasland) • Bij >75% grasland (incl. tijdelijk grasland) van het totale areaal landbouwgrond waarbij het bouwland (excl. tijdelijk grasland) maximaal 30 hectare is • Bij uitwisseling van >50% van het bouwland met andere landbouwer(s) en per perceel een ander gewas dan vorig jaar 21 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Voorbeelden GWD wel/niet verplicht Blijvend grasland
Tijdelijk grasland
Akkerbouw
21 ha.
0 ha.
9 ha.
25 ha.
12 ha.
35 ha.
75 ha.
GWD verplicht? NEE
< 10 ha.
13 ha.
JA
2 gewassen
4 ha.
11 ha.
NEE
>75%
en
75 ha.
31 ha.
JA
>75%
maar
22 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
<30 ha.
>30 ha.
Vergroening (3) Ecologisch aandachtsgebied (EFA) Wanneer EFA verplichting? (5%) • >15 hectare bouwland (incl. tijdelijk grasland) Invulmogelijkheden keuze NL: • Landschapselementen; • Akkerranden, bufferstroken, natuurvriendelijke oevers met aangrenzende sloten; • Combinaties ecologisch beheer zoals akkerrandenbeheer of vogelakkers, dan kan een deel ingevuld worden met stikstofbindende voedergewassen; • Deels invulling via collectieven mogelijk Equivalenten voor vergroening: • Bedrijfsleven wordt ondersteund met ontwikkelen duurzaamheidscertificaten
23 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Vergroening (3) Ecologisch aandachtsgebied (EFA) Wanneer is EFA niet verplicht? • Als biologisch landbouwer (Skal) • Bij < 15 hectare bouwland (incl. tijdelijk grasland en vlinderbloemigen) • Bij >75% grasland (incl. tijdelijk grasland en vlinderbloemigen) van het totale areaal landbouwgrond tenzij, het areaal bouwland (excl. tijdelijk grasland en vlinderbloemigen) >30 hectare is.
24 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Voorbeelden EFA wel/niet verplicht Blijvend tijdelijk Grasland grasland
akkerbouw Vlinder bloemig
EFA verplicht?
36 ha.
5 ha.
9 ha.
0 ha.
NEE
<15 ha.
25 ha.
11 ha.
13 ha.
1 ha.
JA
>15 ha.
50 ha.
23 ha.
24 ha.
3 ha.
NEE
>75%
en
90 ha.
20 ha.
31 ha.
9 ha.
JA
>75%
maar
25 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
<30 ha. >30 ha.
Het nieuwe GLB, een hele puzzel
26 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Voorbeeld akkerbouwbedrijf (1) • 60 hectare landbouwgrond • bouwplan • 15 ha bieten (= 25%) • 30 ha wintertarwe (= 50%) • 15 ha verhuurd voor pootaardappelen Voldoet akkerbouwer aan de gewasdiversificatie? Meer dan 10 ha bouwland in gebruik: geen vrijstelling GWD Oppervlakte bouwland meer dan 30 ha: minimaal 3 gewassen Akkerbouwer zelf teelt twee gewassen Conclusie: voldoet niet aan gewasdiversificatie Geen vergroeningspremie 27 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Voorbeeld akkerbouwbedrijf (2) Oplossing: • Geen grond verhuren en zelf 3e gewas verbouwen. Geen optie omdat grondverhuur deel uitmaakt van de exploitatie • Op de 45 ha bij akkerbouwer in gebruik zijnde grond, een derde gewas gaan verbouwen
28 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Berekenen bedrijfssituatie/overgangswaarde Stap 1: waarde toeslagrechten in eigendom 15 mei 2014 : subsidiabele hectaren landbouwgrond in 2015 Stap 2: uitkomst stap 1 vermenigvuldigen met 0,64 Stap 3: bereken verschil tussen uitkomst 2 en € 280, - (=gemiddelde waarde betalingsrecht) Stap 4: verschil delen door 5 en gebruiken om in 5 gelijke stappen naar een gemiddelde waarde in 2019 te gaan Stap 5: verschil optellen bij/aftrekken van resultaat van stap 2 Stap 6: vervolgens voor elk jaar tot 2019 stap 5 zetten 29 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Berekenen bedrijfssituatie/overgangswaarde Bedrijf 2014: 44 rechten, totale waarde € 35.200,In 2015 55 hectare subsidiabele landbouwgrond Stap 1: € 35.200,- : 55 = € 640,Stap 2: € 640,- x 0,64 = € 409, 60 Stap 3: € 409,60 - € 280,- = € 129,60 Stap 4: € 129,60 : 5 = € 25,92 Stap 5: € 409,60 – € 25,92 = € 383, 68 Stap 6: zie volgende sheet 30 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Uitwerking akkerbouwbedrijf 55 ha
2014
2015
2016
2017
2018
2019
Stap 1 35.200 : 55
€ 640,-
Stap 2 640 x 0,64
€ 409,60
Stap 3 409,60 – 280
€ 129,60
Stap 4 129,60 : 5
€ 25,92
€ 25,92
€ 25,92
€ 25,92
€ 25,92
Stap 5 409,60 – 25,92
€ 383,68
€357,76
€331,84
€305,92
€280,00
Vergroeningspremie
€ 172,66
€160,99
€149,33
€137,66
€126,00
Basis + vergroeningspremie/ha
€ 556,34
€518,75
€481,17
€443,58
€406,00
€30.598,70
€28.531,25
€26.464,35
€24.396,90
€22.330,-
Totaal bedrijfstoeslag
€35.200,-
Let op: het gaat om uitleg van het principe! Er is geen rekening gehouden met budgetverlagingen! 31 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Grondruil Akkerbouwer brengt bouwland in – krijgt blijvend grasland terug Vraag: • heeft scheuren grasland/vrucht wisselen consequenties voor invulling na 2014? Antwoord: • lidstaat NL heeft een areaal blijvend grasland in stand te houden. Lukt dat niet en komen we onder 95% van dat areaal, dan volgen maatregelen: • Ploegverbod • Herinzaaiplicht • Concreet: niet met zekerheid te zeggen of scheuren al dan niet consequenties heeft
32 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Voorbeeld pootgoedteler • • • • • •
Totale bedrijfsoppervlakte 100 ha Jaarlijkse huur 90 ha In 2013 toeslagrechten met aardappelland gehuurd Bedrijfstoeslag ontvangen in 2013 Op 15 mei 2014 geen toeslagrechten in eigendom Bedrijf heeft toegang tot nieuw GLB: • Is pootgoedteler • Heeft daarnaast bedrijfstoeslag ontvangen in 2013 Oppervlakte voor wisselteelt is meer dan 50%: vrijstelling gewasdiversificatie (+voorgaand jaar ander gewas op deze grond) Geen vrijstelling voor 5% ecologisch aandachtsgebied
33 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Voorbeeld pootgoedteler 2014
2015
2016
2017
2018
2019
Stap 1 0 : 100
€ 0,-
Stap 2 0 x 0,64
€ 0,-
Stap 3 0 – 280
€ 280,-
Stap 4 280: 5
€ 56,-
€ 56,-
€ 56,-
€ 56,-
€ 56,-
Stap 5
€ 56,-
€112,-
€168.-
€224,-
€280,00
Vergroeningspremie
€ 25,20
€50,40
€75,60
€100,80
€126,00
Basis + vergroeningspremie/ha
€ 81,20
€162,40
€243,60
€324,80
€406,00
€8120,-
€16240,-
€24360,-
€32480,-
€40600,-
Totaal bedrijfstoeslag
€0,-
Let op: het gaat om uitleg van het principe! Er is geen rekening gehouden met budgetverlagingen! 34 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Private overeenkomsten en pacht/huur Twee redenen voor Private Overeenkomst • Toegang tot de regeling • Meedoen in Overgangsregeling Twee manieren verrekenen toeslag bij huur/pacht • Rechten laten vaststellen naar hoofdregel en privaat verrekenen toeslag in huur/pachtprijs • Verkopen of verhuren rechten d.m.v. een private overeenkomst. Bij verhuur vastleggen rechten bij verhuurder Exacte uitwerking moet nog gemaakt.
35 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Verhuur grond en toeslagrechten in 2014 • verhuur van grond heeft geen gevolgen voor nieuw GLB • Oppervlakte landbouwgrond 2015 (15 mei 2015) bepaalt aantal nieuwe basis betalingsrechten • verhuur van toeslagrechten heeft geen gevolgen • Referentie telt mee bij verhuurder (eigenaar)
Waarom rechten verkopen in 2014? • Vanwege budgetkorting onder de 500 euro grens • Vanwege voorwaarde actieve landbouwer: inschrijving bij de Kamer van Koophandel
36 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Uitwerking akkerbouwbedrijf met
grondruil
Bedrijfssituatie: 103 hectare en 55,85 toeslagrechten met een waarde van € 633,60 In 2014 wordt grond geruild met een veehouder Grondruil met veehouder in verhouding 1 : 2 In 2014 heeft akkerbouwer 93 ha in gebruik. In dit voorbeeld wordt voor 2015 ha eveneens uitgegaan van 93 ha (en de volgende jaren) 2014
2015
2016
2017
2018
2019
Stap 1 35.386,56 : 93
€ 380,50
Stap 2 380,50 x 0,64
€ 243,52
Stap 3 243,52 – 280
€ 36,48
Stap 4 36,48 : 5
€ 7,30
€ 7,30
€ 7,30
€ 7,30
€ 7,30
Stap 5 243,52 + 7,30
€ 250,82
€258,12
€265,42
€272,72
€280,00
Vergroeningspremie
€ 113,08
€116,15
€119,44
€122,72
€126,00
Basis + vergroeningspremie/ha
€ 363,69
€374,27
€384,86
€395,44
€406,00
€33.823,17
€34.807,11
€35.791,98
€36.775,92
€37.758,-
Totaal bedrijfstoeslag
€35.386,56
37 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Afspraken huurder/verhuurder
•
Maak afspraak wie de betalingsrechten aanvraagt in 2015
•
Maak afspraak hoe om te gaan met de basispremie in de huurperiode (verrekenen?)
•
Maak afspraak over wat te doen met betalingsrecht bij eindigen van de huur
•
Geen afspraken? Nadeel verhuurder! Hij mist betalingsrechten en dus basispremie
38 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Nog meer vragen (2) Kan ik in 2014 land huren • waar ik toeslagrechten op kan verzilveren èn • waarop de verhuurder in 2015 nieuwe toeslagrechten aanvraagt en • mijn overgangswaarde geen gevaar loopt • Huur van grond in 2014 waarop eigen toeslagrechten worden verzilverd, heeft geen gevolg voor 2015 • Verhuurder kan de grond in 2015 zelf in gebruik nemen en daarop rechten aanvragen en laten uitbetalen. De verhuur in 2014 heeft voor hem geen gevolgen, immers de waarde van zijn eigen toeslagrechten op 15 mei 2014, is bepalend voor zijn overgangswaarde
39 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Nog meer vragen (2) Wat houdt scheuren van land in? • Het vernietigen van de graszode Wat als de verhuurder van grond niets op papier wil zetten? • Afwegen welke risico’s dit meebrengt. Stel er wordt in 2015 10 ha gehuurd zonder schriftelijke afspraken. De huurder van de grond, vraagt rechten aan, krijgt deze op naam en is daarmee de eigenaar van de rechten. De verhuurder kan achteraf deze rechten niet claimen. Komt de grond die ik in gebruik heb van een particulier, in aanmerking voor betalingsrechten? • Als het gaat om reguliere landbouwgrond, is het antwoord ja.
40 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Samenvatting tot nu toe……… • In stappen naar gelijke betalingsrechten in 2019 • Overdracht van toeslagrechten uiterlijk 31 maart 2014 = verschuiven van referentie! • Aankoop toeslagrechten kan lonen • Vergroeningspremie een belangrijk onderdeel van de bedrijfstoeslag
41 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
De puzzel passend maken
42 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Communicatie nGLB (1) • Digitale nieuwsbrieven RVO.nl • Vragen en antwoorden op www.RVO.nl • Voorlichtingsbijeenkomsten • In januari uitgifte GLB praktijkgids
43 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Communicatie nGLB (3)
www.ToekomstGLB.nl
volg hier de laatste nGLB ontwikkelingen
In december aangepast met de nieuwste vergroeningseisen
www.GLBcheck.nl
simuleer hiermee verschillende bedrijfssituaties
44 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
Samenvatting • 2012, 2013, 2014, 2015 belangrijke referentiejaren voor nGLB • Overgangsperiode over de jaren 2015 – 2019 • Drie vergroeningseisen, gekoppeld aan de basispremie • Discussies over enkele Nationale invullingen lopen nog • Verschil blijvend grasland / tijdelijk grasland • Grond vervreemden/verwerven heeft consequenties 45 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014
46 Hoofdlijnen GLB 2014 - 2020 | Januari 2014