Honduras Honduras is het tweede armste land van Centraal-Amerika met bijna 8 miljoen inwoners waarvan meer dan 3 miljoen kinderen (onder 18 jaar). 62% van de bevolking leeft onder de armoedegrens. Honduras wordt geregeld getroffen door stormen, orkanen, … Het land heeft nauwelijks de tijd om zich economisch te herstellen of de volgende ramp komt er aan. Het is het Latijns-Amerikaanse land met de tweede meeste gevallen van HIV, gemiddeld verliezen 9 kinderen per dag één van beide ouders aan AIDS. 45% van de kinderen tussen 4 en 5 jaar gaat naar school (minder in plattelandsgebieden) en 6 op de 10 adolescenten maken gebruik van het onderwijsstelsel. Kinderen beginnen op een gemiddelde leeftijd van 14 jaar te werken. (Bron Unicef) Reisadvies Buitenlandse Zaken 6/3/12 ‘Mits inachtneming van specifieke veiligheidsmaatregelen en adviezen, kan in Honduras gereisd worden. Samen met Guatemala en El Salvador is Honduras een van de gevaarlijkste landen van het Amerikaanse continent. Voorzichtigheid is ten alle tijden geboden.’ Het verdrag van Den Haag van 29 mei 1993 inzake de Bescherming van Kinderen en de Samenwerking op het gebied van Interlandelijke adoptie werd niet ondertekend door Honduras. Bevoegde Centrale Autoriteit: IHNFA – Instituto Hondureño de la Niñez y la Familia Tegucigalpa Col. Humuya Rue de la Salud Apartado Postal 3234 Telefoon: (504) 23.57.754 – (504) 23.57.755 – (504)v23.57.756 Fax: (504) 23.53.598 E-mail:
[email protected] Website: http://www.ihnfa.hn Taken IHNFA:
Informeren van ouders die hun kind willen afstaan voor adoptie over de gevolgen ervan. In het geval van een verlaten kind zoekt IHNFA de ouders of dichtste verwanten en plaatst het kind daar. Maandelijks wordt deze beslissing geëvalueerd en indien niet ok of indien er geen levende verwanten werden gevonden wordt het kind in een pleeggezin of instelling geplaatst en eventueel opgegeven voor adoptie. Het dossier van de kandidaat-adoptanten wordt ingediend bij het IHNFA. Het IHNFA maakt een rapport op van de geschiktheid van de kandidaten en indien positief worden deze ingeschreven in het register van kandidaat-adoptanten met het oog op een matching met een adoptabel verklaard kind. De matching gebeurt door een matchingcomité waar onder andere vertegenwoordiger(s) van IHNFA in zetelen. Het IHNFA maakt een dossier op met een rapport (medisch, psycho-sociaal en juridisch) van zowel kandidaat-adoptant als kind en bezorgt dit samen met hun aanbevelingen aan de bevoegde familierechtbank. Eens de definitieve adoptiebeslissing wordt uitgesproken plaatst IHNFA het kind definitief bij de adoptieouders.
(Bron ISS 01/2011)
Wetgeving
Je kan de wetgeving van kracht op datum van het onderzoek steeds opvragen bij het VCA.
Kinderen in Honduras In Honduras zijn nog steeds kinderen die niet worden ingeschreven in de bevolkingsregisters (6% van alle geboorten wordt niet geregistreerd). Het gebrek aan financiële middelen is de grootste reden voor het uit elkaar vallen van families. IHNFA doet inspanningen om programma’s op te zetten die kinderen in hun oorspronkelijke familie houden. IHNFA beschikt over 4 opvangcentra en 123 ‘solidaire families’ voor tijdelijke opvang. De vele straatkinderen worden hier opgevangen. Het is moeilijk om opvangfamilies te vinden omdat de opvang tijdelijk is en ze het verbod hebben om de kinderen die ze opvangen te adopteren. IHNFA beschikt niet over exacte cijfers van het aantal verlaten verklaarde kinderen door de rechtbanken door gebrek aan een gegevensbank en een controlesysteem in de opvangcentra. UNICEF telde ongeveer 170 000 halve wezen in 2007. Een ander veel voorkomend probleem zijn tienerzwangerschappen. 21,5% van alle adolescenten tussen 15 en 19 jaar krijgt hiermee te maken. De reden hiervoor vinden we in het gebrek aan informatie voor deze groep over voortplanting. Ook doen 2 op de 3 nieuwe HIV-gevallen zich voor in de leeftijdscategorie 15 tot 25-jarigen. (Bron Unicef) Kinderen die in aanmerking komen voor adoptie Wezen of kinderen waarvan de ouders niet gekend zijn en verlaten kinderen. Maximum 18 jaar oud. (art. 141 van de Code de l’enfance et de l’adolescence) Kinderen moeten in het register van IHNFA vermeld staan alvorens ze kunnen geadopteerd worden. Adoptie is ook toegestaan in het geval dat de ouders niet in kunnen staan in de basisbehoeften van het kind (voeding, onderwijs, algemene hulp). Toestemmen in de adoptie is vereist voor:
Het te adopteren kind indien volwassen De ouders Indien onder voogdij: de voogd Door IHNFA wanneer het kind verlaten verklaard is
Adoptieouders die hun kind afstaan moeten 2 keer toestemmen. Eerste keer voor het INHFA waar ze alle info over de gevolgen (sociaal, legaal en psychologisch) van een adoptie uitgelegd krijgen. Daarna voor de rechtbank waar ze hun toestemming nogmaals moeten bevestigen. Het gerecht beslist dan of het kind al dan niet geplaatst kan worden voor adoptie en of dit in zijn/haar voordeel is. Eens de rechtbank beslist heeft, communiceert ze dit aan IHNFA en vraagt om het kind in tijdelijke opvang te plaatsen. Deze instelling beslist aan wie het kind toegewezen wordt, rekening houdend met de volgorde op de wachtlijst. Deze procedure van tijdelijke institutionele plaatsing is enkel van toepassing bij interlandelijke adoptie omdat de kinderen niet meteen geplaatst kunnen worden bij hun toekomstige adoptieouders. Ongeboren kinderen komen niet in aanmerking voor adoptie. Dit verbod houdt eveneens kunstmatige voortplanting in met het oog op afstand ter adoptie.
Voorwaarden kandidaat-adoptanten
Tussen 30 en 51 jaar zijn. Bij adoptie door 2 personen volstaat het dat slechts één van beide aan deze voorwaarde voldoet. Over burgerlijke rechten beschikken. Bewijs van goed gedrag en zeden kunnen voorleggen. Financieel in staat zijn een kind op te voeden. 15 jaar ouder zijn dan het kind (indien adoptie door 2 personen van toepassing op de jongste). Indien gehuwd: minstens 3 jaar gehuwd zijn (bron Frankrijk en Canada) Ook alleenstaanden kunnen adopteren.
(Bron ISS 01/2011)
Kandidaat-adoptanten moeten ook aan de Belgische wetgeving voldoen.
Procedure Stap 1: Administratieve fase Het dossier wordt ingediend met de vereiste documenten bij IHNFA. De dossiers moeten ingediend worden via een advocaat. Het dossier wordt bestudeerd en er wordt een rapport opgemaakt over de geschiktheid van de kandidaten. Indien positief wordt dit rapport geïntegreerd in de registers van kandidaat-adoptanten met het oog op een matching. Dossiers worden geklasseerd volgens datum van indiening. Stap 2: Matching Het matchingscomité bestaat uit een vertegenwoordiging van professionele universitaire organisaties op vlak van psychologie, sociaal werk, vertegenwoordigers van de orde van advocaten en van artsen en vertegenwoordigers van IHNFA. Er wordt bij meerderheid van stemmen beslist en de bijeenkomsten vinden plaats in functie van nieuwe inschrijvingen in het register van kandidaat-adoptanten. Het Adoptiedepartement informeert het matchingscomité over de aanvragen op de wachtlijst van kandidaat-adoptanten en beschrijft voor elke aanvraag het profiel van de kandidaat-adoptant en het gewenste kindprofiel. Op dezelfde manier wordt een presentatie van elk adoptabel kind gemaakt waarover steeds een sociaal, psychologisch, medisch en juridisch rapport bestaat. Moeilijk te plaatsen kinderen worden prioritair behandeld (special needs: psychische aandoening, mentale achterstand, ouder dan 5 jaar). Kandidaat-adoptanten die voor deze kinderen open staan worden prioritair behandeld. Voorrang wordt gegeven aan binnenlandse kandidaat-adoptanten of buitenlanders die in Honduras wonen. Eenmaal de minderjarige is toegewezen, brengt dit comité ook de wettelijke gevolmachtigde hiervan op de hoogte zodat deze op zijn beurt het VCA kan inlichten. Van zodra het Matchingscomité een kind voorstelt aan de kandidaat-adoptanten, hebben ze 15 dagen de tijd om te accepteren/weigeren. Bij acceptatie: Het departement voor adopties nodigt de kandidaat-adoptanten uit (voor buitenlanders: kandidaat-adoptanten krijgen uitnodiging minstens 30 dagen op voorhand) voor een onderhoud waarin een psycho-sociale evaluatie zal plaatsvinden gedurende 2 dagen. Het resultaat van deze evaluatie moet bevestigen of deze kandidaat-adoptanten geschikt zijn om dit kind te adopteren. Het departement voor adopties geeft tijdelijke toelating om het kind bij de kandidaat-adoptanten te plaatsen onder hun supervisie. Stap 3: Juridische fase
De bevoegde familierechtbank vraagt aan IHNFA een vertrouwelijk dossier dat het volgende moet bevatten: psycho-sociaal, wettelijk en medisch rapport van de kandidaat-adoptant en het kind + de aanbeveling van het IHNFA. In het geval van wettelijk verlaten verklaarde kinderen moet IHNFA ook toestemming geven. IHNFA moet dit vertrouwelijk dossier binnen de 15 dagen aan de rechtbank bezorgen. De adoptieaanvraag wordt gepubliceerd in de krant (journal officiel La Gazette of andere kranten) op kosten van de aanvragers. De namen van de aanvragers, het kind en van de biologische ouders moeten erin vermeld staan, bij verlaten minderjarigen moet vermeld staan dat IHNFA ze vertegenwoordigt. De rechter kan de adoptie uitspreken nadat IHNFA het vertrouwelijk dossier neerlegde en er geen bezwaar werd aangetekend. Beroepstermijn: 15 dagen (Family Code art 127). Indien er bezwaar zou zijn en de rechter doet zijn uitspraak, kan de tegenpartij nog gedurende 3 dagen beroep aantekenen. Stap 4: Notariële fase en registratie Eens de definitieve adoptiebeslissing uitgesproken is, maakt de notaris een authentieke adoptieakte op. Vervolgens verschijnen de adoptanten of hun vertegenwoordiger voor het nationaal personenregister om hun adoptiekind in te schrijven. De notariële akte wordt eveneens ingeschreven. De nieuwe naam van de geadopteerde komt in het register en in de marge van zijn geboorteakte. Er komt in de akte dat al de legale vereisten werden volbracht en de adoptie werd goedgekeurd door de rechtbank.
Na de adoptie Honduras vraagt 4 follow-up rapporten in het eerste jaar volgend op de adoptie, 2 in het tweede jaar en daarna telkens 1 per jaar tot het kind 14 jaar is.
Overwegingen Voor het onderzoek heeft het VCA zich vooral gebaseerd op informatie verkregen via het International Social Service, de Federale Centrale Autoriteit, de website van het IHNFA, de advocate van de kandidaat-adoptant en Buitenlandse Zaken. Dit leidde tot volgende vaststellingen: Honduras heeft het Haags Adoptieverdrag niet ondertekend. In de Hondurese Family Code wordt wel een hoofdstuk aan adoptie gewijd. De Belgische adoptiewetgeving vereist dat elke interlandelijke adoptieprocedure verloopt conform het Verdrag. Er diende dus te worden nagegaan of dit in Honduras mogelijk is. Honduras beschikt over een bevoegde adoptieoverheid, IHNFA. Volgens de wetgeving en in de praktijk fungeert de wettelijke gevolmachtigde als tussenpersoon tussen de Centrale Autoriteit en het IHNFA. Een absolute voorwaarde om door te gaan met de adoptieprocedure is dat de communicatie die de wettelijk gevolmachtigde krijgt van IHNFA eerst aan het VCA gecommuniceerd wordt. De adoptabiliteit van de kinderen in Honduras wordt als volgt bepaald: de Family Code staat adoptie van kinderen onder de 18 jaar toe indien het wezen zijn, kinderen waarvan de ouders niet gekend zijn of verlaten kinderen. Adoptie wordt ook toegestaan in het geval dat de ouders niet kunnen voorzien in de basisbehoeften. De ouders krijgen informatie van IHNFA over de gevolgen van adoptie en moeten voor het Hoger Gerechtshof verschijnen. De rechtbank beslist wat het beste is voor het kind.
IHNFA zoekt de ouders en aanverwanten van verlaten kinderen door een aantal publicaties in geschreven of gesproken media. Indien de ouders niet gevonden worden wordt het kind toegekend aan de dichtste (geschikte) verwant. IHNFA evalueert op maandelijkse basis of deze beslissing de beste is voor het kind. Indien dit niet het geval is of er worden geen verwanten gevonden, dan wordt het kind tijdelijk in een instelling geplaatst of bij een pleeggezin en eventueel opgegeven voor adoptie. Er is geen aparte regelgeving voor binnenlandse/buitenlandse adoptie en de overheid erkent dat er meer buitenlandse dan binnenlandse adopties gebeuren. IHNFA geeft wel de voorkeur aan binnenlandse adoptie maar dit komt, voornamelijk door de armoede in het land, veel minder voor. IHNFA maakt een rapport op van de kandidaat-adoptant en beslist over de geschiktheid. Als de kandidaat-adoptant geschikt bevonden wordt, dan wordt het dossier toegevoegd aan het register van kandidaat-adoptanten met het oog op een matching. Het matchingcomité bestaat uit een professioneel team. Er wordt bij meerderheid van stemmen beslist en de bijeenkomsten vinden plaats in functie van nieuwe inschrijvingen in het register van kandidaat-adoptanten. Moeilijk te plaatsten kinderen (special needs en oudere kinderen) worden prioritair behandeld. Er wordt voorkeur gegeven aan binnenlandse kandidaat-adoptanten of buitenlanders die in Honduras wonen.
Beoordeling VCA Niet elke aanvraag tot zelfstandige adoptie uit Honduras heeft dezelfde achtergrond of verloopt via hetzelfde kanaal. Wij geven graag kort mee wanneer er een onderzoek werd afgerond en wat het besluit van het VCA was specifiek voor het ingediende kanaal. Kanaalonderzoek 03/2012: Het kanaal werd goedgekeurd omdat er een algemeen positief advies is met betrekking tot de werking in het land en omdat er vertrouwen is in de wettelijk vertegenwoordiger van de kandidaat-adoptant.
(Laatste update 04/2012)
