DOSSIER
NIEUWE VRACHTBAAS
Erik Varwijk, Camiel Eurlings’ opvolger bij KLM: ‘Vracht is redelijk nieuw voor me’
4
André Kramer: dunne containerstromen bundelen INTERVIEW WEEK 28 | 10-16 JULI 2013 | JAARGANG 26
WEGVERVOER De Nederlandse truckfabrikant DAF gaat de productie flink opschroeven wegens de toegenomen vraag. Om dat mogelijk te maken, neemt het Eindhovense bedrijf dit jaar 200 mensen extra aan. Het afgelopen half jaar produceerde DAF dagelijks 164 zware vrachtwagens. Dat moeten er op korte termijn 184 per dag worden. De grotere vraag komt volgens een woordvoerder onder meer door de invoering van de Euro-6 norm volgend jaar, aangescherpte eisen voor de uitstoot van schadelijke stoffen voor vrachtauto’s. Hoelang de productie opgevoerd wordt, kon de zegsman niet zeggen.
VEILING ZEESCHEPEN
9
zeeschepen tegelijk worden er aanstaande dinsdag geveild in Rotterdam. De schepen zijn afkomstig uit de vloot van de Duitse rederij Hermann Buss en waren gefinancierd door de Duitse tak van de Italiaanse bank Uni-Credit, die eind vorig jaar al aankondigde te snoeien in haar scheepsportefeuille. Het aantal faillissementen en veilingen van zeeschepen neemt toe. Twee weken geleden nog gingen er twee schepen van Reider Shipping bankroet, het Nederlandse dochterbedrijf van Buss.
f PAGINA 6: VEILINGEN WASSEN DE SCHEPEN SCHOON
IJs van Unilever gaat op de trein SPOORVERVOER Unilever is een spoorverbinding begonnen tussen de ijsfabriek in Caivano, bij Napels, en de logistieke draaischijf bij Parma, zevenhonderd kilometer noordelijker. In Caivano produceert Unilever consumptieijs van het merk Algida (Ola). Voorheen werden de ijsjes over de weg naar Parma getransporteerd, met in totaal jaarlijks zo’n 3.500 truckritten. Door ze op de trein, de ‘Green Express’, te zetten, wordt de CO2uitstoot met 2.600 ton per jaar bespaard. Bespaard wordt ook flink op het energieverbruik. Bij de nieuwe spoordienst wordt samengewerkt met Trenitalia en het Italiaanse milieuministerie.
McGregor langer in zee met DHL MODELOGISTIEK Modeconcern McGregor Fashion verlengt de samenwerking met DHL. Het contract is ook uitgebreid, want DHL krijgt de komende jaren de logistiek van de merken McGregor en Gaastra volledig onder zijn hoede, zowel bij het transport naar de groothandel als naar de detaillist. McGregor bouwt in Waalwijk een nieuw Europees distributiecentrum van 23.000 vierkante meter, waar de logistiek voor geheel Europa zal worden ondergebracht. Het centrum zal zeeven miljoen eenheden aan kleding, schoenen en accessoires in voorraad houden en wordt begin volgend jaar geopend.
2
BESTEMMINGEN
8
Truckers zondigen tegen rij- en rusttijden DE PRAKTIJK
10 19
WWW.NIEUWSBLADTRANSPORT.NL
Havenbedrijf zet druk op Calandbrugproject KNELPUNT Bijdrage van 80 miljoen, nog gat van bijna 200 miljoen Havenbedrijf Rotterdam wil 80 miljoen meebetalen aan vernieuwing van de Calandbrug, maar alleen als die voor 2019 klaar is. Het aanbod geldt bovendien alleen voor de voorkeursvariant van het Havenbedrijf, waarin de Havenspoorlijn wordt omgelegd en niet meer over de brug gaat. Die oplossing, de Theemswegvariant, kost naar schatting 420 miljoen euro. Staatssecretaris Mansveld heeft 157 miljoen gereserveerd voor revisie van de huidige brug, die nodig blijft als gevaarlijke stoffenroute en voor lokaal wegverkeer. Volgens een woordvoerder van het Havenbedrijf zou de resterende bijna 200 miljoen ook door het Rijk betaald moeten worden omdat het om rijksinfrastructuur gaat. Hij sluit niet uit dat er uiteindelijk een tussenvariant uit de bus komt. De Calandbrug is het belangrijkste obstakel voor het spoorvervoer via de Betuweroute. De zeescheepvaart naar de Brittanniëhaven, die direct achter de brug ligt, heeft voorrang waardoor treinen regelmatig voor een geopende brug moeten wachten. Verwacht wordt dat na 2020 files op het spoor zullen ontstaan.
FOTO BERNADET GRIBNAU
DAF voert productie trucks flink op
Druk op tarieven in China blijft
Het Turkije van twee snelheden
Vaste brug
De Calandbrug wordt gebruikt door spoor- en wegvervoer, voetgangers en fietsers. Het Havenbedrijf wil de trein van de brug halen en via een andere route leiden.
De brug is bovendien aan het eind van zijn technische levensduur en moet rond 2020 sowieso worden vervangen, al kan dat met noodmaatregelen nog wel een paar jaar worden opgerekt. Buiten renovatie van de huidige brug en het Theemswegtracé ligt er eigenlijk maar één ander alternatief op tafel, de bouw van een vaste brug, blijkt uit de Startnotitie van Mansveld. De Brittanniëhaven zou dan niet meer
voor alle schepen bereikbaar zijn, waardoor mogelijk activiteiten verplaatst zouden moeten worden. Alternatieven die al zijn afgevallen, zijn de bouw van een tunnel (‘veel te duur’), het treinverkeer voorrang geven (‘weinig effectief’) en de bouw van een viersporige Havenspoorlijn. Als het kabinet niet voor het Theemswegtracé kiest of de nieuwe verbinding ‘door
toedoen van I&M’ niet op 1 januari 2019 klaar is, zal het Havenbedrijf de hoogte van zijn bijdrage ‘opnieuw bepalen’. Het is niet van plan het bedrag nog te verhogen en wil de bijdrage zonder indexering in vier jaarlijkse tranches gedurende de bouw (2015/2018) uitbetalen. ROB MACKOR
Boetes ondermijnen vrachtpositie Brussel De luchthaven van Brussel verloor over de eerste vijf maanden van dit jaar 13% van het vrachtvervoer. Topman Arnaud Feist wijt het forse verlies zowel aan de crisis als aan de strenge geluidsnormen en de daaraangekoppelde geldboetes.
Saudi Cargo
Als voorbeeld noemt Feist tegenover zakenkrant De Tijd de strenge geluidsnormen in de ochtend boven de Belgische hoofdstad. Piloten worden door de drukte in de ochtenduren door de verkeersleiding vaak gedwongen routes te vliegen waarop stevige geldboetes staan wegens het over-
Het probleem is al jaren bekend, maar een juridische en politieke oplossing blijft uit. Volgens Feist zijn vooral buitenlandse luchtvrachtmaatschappijen de hoge boetes nu beu. Zo verplaatsen Singapore Airlines Cargo en Saudi Arabian Cargo, de grootste vrachtklanten van de luchthaven, een deel van de vluchten naar andere luchthavens.
schrijden van geluidslimieten. Dat kan voor de buitenlandse luchtvaartmaatschappij wel oplopen tot 5.000 euro per vlucht.
‘De twee luchtvaartmaatschappijen willen groeien op Zaventem, maar ze willen niet langer het risico lopen een boete te betalen’, aldus de topman. Het gevolg was dat Brussels Airport over de eerste vijf maanden van dit jaar ruim 8% minder vrachtvluchten afwikkelde, wat resulteerde in bijna 27% minder vracht in het segment freighters. In totaal was de luchthaven goed voor 174.500 ton over deze periode. Schiphol wist over hetzelfde tijdsbestek nog met bijna 1% te groeien en kwam uit op 612.175 ton. Ook Frankfurt en Parijs bleven in de plus. | JOHN VERSLEIJEN
NIEUWSBLAD TRANSPORT | POSTBUS 200 | 3000 AE ROTTERDAM | REDACTIE 010 280 1053 |
[email protected] | ABONNEMENTEN 010 280 1016 | ADVERTENTIES 010 280 1025 | WWW.NIEUWSBLADTRANSPORT.NL
2 DEZE WEEK Slapende chauffeurs vragen om controles Een Russische trucker reed in juni zijn Belgische vrachtwagen total loss in Meppen (Duitsland), vlak over de Nederlandse grens. De chauffeur verklaarde dat hij waarschijnlijk achter zijn stuur in slaap gevallen was. Mei: een Belgische bestuurder botst met zijn bestelbus tegen een boom in Goirle (Noord-Brabant) en verklaart dat hij in slaap was gevallen. April: Een Hongaarse trucker belandt in een greppel langs de A15 bij Hardinxveld-Giessendam, want: ‘in slaap gevallen’. Maart: Een Zoetermeerse bestuurder van een bestelbus botst in Rijssenhout op een vrachtwagen; in slaap gevallen.
OPINIE
NIEUWSBLAD TRANSPORT 10-16 JULI 2013
ANDRÉ KRAMER, KRAMER GROUP
‘We gaan ons niet overeten met Barge Service Center’ Volgens onderzoeksbureau Mercator Novus is er behoefte aan een Barge Services Center (BSC) op de Maasvlakte om dunne containerstromen te bundelen. Havenondernemer André Kramer, die al met zijn Rotterdam Container Terminal op de Maasvlakte zit, wil die rol op zich nemen. Kunt u in een paar woorden uitleggen wat het nut is van zo’n BSC? Barge operators moeten nu al vaak bij verschillende containerterminals een paar containers laden en lossen. Die kleine call sizes kosten de deepseaterminal en het schip vaak meer dan het oplevert. Met de komst van APMT2 en RWG op Maasvlakte 2, wordt dat probleem nog groter. Door die kleine aantallen via een BSC te bundelen, kunnen beide partijen geld besparen.
Het is blijkbaar een maandelijks terugkerend fenomeen: de slapende vrachtwagenchauffeur die brokken maakt. Uit een Nederlands onderzoek bleek al eens dat 23% van de vrachtwagenchauffeurs wel eens achter het stuur in slaap is gevallen (tegenover 10% van de bestuurders van personenauto’s). Het is een wereldwijde trend, zo lijkt het, want ook uit een Amerikaans onderzoek kwam naar voren dat een kwart van de vrachtwagenchauffeurs wel eens in volle vaart een (onvrijwillig) uiltje knapt. Met zulke hoge indommelingspercentages valt het aantal ongelukken eigenlijk nog wonderbaarlijk mee. Op het Haagse Binnenhof en in het Witte Huis in Washington liggen de mensen dientengevolge niet echt wakker van de slapende chauffeurs, maar de genoemde serie ongelukken maakt toch duidelijk dat we een probleem hebben.
Hoe heeft het Havenbedrijf gereageerd op het rapport van Mercator Novus? Voorzichtig positief. Ze werken in het NextLogic-project aan een centraal planningsysteem voor de afhandeling van binnenvaartcontainers in Rotterdam en zien een BSC als één van de oplossingen. Ik denk dat wij daar heel mooi in passen.
Wat is de oorzaak van al die slaperigheid in de cabines? De voorliefde van truckers (zie onze krant van vorige week) voor ballades van Guus Meeuwis en Amerikaanse countryzangers? Wie weet, maar serieuzere oorzaken zijn te vinden in een recent onderzoek onder Europese truckers dat werd uitgevoerd in opdracht van het Europees Parlement. Uit het onderzoek blijkt dat vrachtwagenchauffeurs zich vaak vermoeid voelen én zich in veel gevallen niet aan de voorgeschreven rij- en rusttijden houden. Het rapport, geschreven door een Italiaanse consultant, is een 85 pagina’s lange klaagzang over de werkomstandigheden in het Europese wegvervoer.
En de deepseaterminals? Verschillend. ECT is terughoudend, die wil eerst weten wat een BSC voor hun eigen operatie betekent. RWG daarentegen is heel positief. Die geeft duidelijk aan geen kleine call sizes te willen. APMT zit er tussenin, voorzichtig positief.
De vakbonden hadden bij de samenstelling van het rapport een dikke vinger in de pap, blijkt bijvoorbeeld uit het feit dat het door FNV Bondgenoten aangedragen woord ‘asfaltslaven’ de eindversie van het Europese rapport heeft gehaald. Maar de aanbeveling uit het rapport, dat de controledruk op het gebied van rij- en rusttijden in de diverse Europese lidstaten verhoogd en zoveel mogelijk gelijk getrokken moet worden, zal ook door werkgevers in het wegvervoer onderschreven worden. Als er meer controleurs langs de weg komen, kunnen die niet alleen stimuleren dat vrachtwagenchauffeurs goed uitgeslapen achter het stuur zitten, maar kunnen er ook vaker tachograaffraudeurs in de kraag worden gegrepen die voor valse concurrentie zorgen.
Wat wordt de volgende stap? Er is een aantal opties en in elk daarvan speelt de aanleg van een aparte verbinding tussen de deepseaterminals, een gesloten trans-
U heeft eerder gezegd ook een Rail Service Center op de Maasvlakte te willen runnen. Is
‘Vergeet niet dat we een hele efficiënte stuwadoor zijn’ CMA-CGM. Dat gaat nu nog gedeeltelijk met vrachtwagens via de openbare weg, maar het is veel efficiënter om dat via zo’n gesloten transportroute te doen. Je kunt dan multi trailer systems inzetten en je bent niet gebonden aan allerlei beperkingen, die voor het wegvervoer gelden. Over hoeveel containers gaat het? Stel dat de containeroverslag inderdaad richting twintig miljoen teu gaat en dat rond de 45 procent van het achterlandvervoer met de binnenvaart gaat. Als 10 tot 15 procent daarvan via het BSC gaat, praat je over ongeveer een half miljoen containers. Dat kunnen we aan. We doen nu zo’n 200.000
dat plan naar de achtergrond verdwenen? Zeker niet. Ik denk dat wij daar de ideale kandidaat voor zijn. We zijn onafhankelijk, want we hebben geen bindingen met spoorvervoerders, rederijen of andere partijen. Maar het is nog onzeker of er wel een openbare spoorterminal komt. Ik denk dat die nodig is om dunne stromen spoorcontainers te bundelen. En ik denk dat het belangrijk is om dat low cost te doen. Dus niet nog eens honderd miljoen investeren, maar maak gebruik van bestaande infrastructuur. Wij kunnen de mensen en de spullen leveren om die te exploiteren. ROB MACKOR
Op www.nieuwsbladtransport.nl stemden 305 mensen op de stelling van 3 JULI
Kiwa-affaire toont hoe schadelijk privatisering is 73 % 21 % 6%
Ja, het wegvervoer blijft te veel betalen Nee, er is geen Kiwa-affaire Anders, namelijk...
Minister Schultz blijft weigeren om het contract met certificeringsbedrijf Kiwa openbaar te maken. En dan heeft haar man ook nog aandelen in Kiwa. Een affaire was geboren.
ntainers o c k n a t m o t Als he aat! en ser vice g [E]
[email protected] [W] www.ntcbv.nl
portroute genoemd, een sleutelrol. De uitwisseling van doorvoerlading tussen de deepseaterminals is nu al gigantisch en dat wordt alleen maar meer, zeker door de samenwerking tussen Maersk, MSC en
Dreigt u het probleem niet te verleggen? Straks liggen de barge operators misschien bij u in de rij te wachten. Dat is wel een punt. Ik ga er vanuit dat wij in staat zullen zijn om dat goed te plannen. Vergeet niet dat wij een hele efficiënte stuwadoor zijn. Bij ons staan de kranen niet stil tijdens de schaft, dan gaat er een andere kraandrijver de kraan op. Maar misschien lopen we op een gegeven moment inderdaad tegen een grens aan. Dat is dan zo, we gaan ons niet overeten.
POLL
PAUL JUMELET
[email protected]
[T] 010-4161167 [F] 010-4380608
moves per jaar en dat kunnen we op de huidige locatie tot zo’n 500.000 opvoeren.
depots: Moerdijk & Botlek
Charles van der Vlugt: De affaire rond Kiwa laat zien dat wij achterdochtig moeten zijn met elke procent prijsverhoging die de vergunningverstrekker voor zijn diensten berekend. Wat nou zogenaamd kostenneutraal
prijsbeleid van Kiwa? Terwijl de aandeelhouders aan de achterdeur miljoenen opstrijken. De Tweede Kamer moet zich ook schamen dat het vorige week tijdens het debat rond Kiwa geen einde heeft gemaakt aan deze schertsvertoning en zelfverrijking. Kees van Kralingen: Affaire is een groot woord, want de Tweede Kamer heeft verklaring van minister Schultz als zoete koek geslikt. Maar de gang van zaken toont wel aan dat er veel geld aan
privatisering valt te verdienen. Of je daar als burger beter van wordt, is zeer twijfelachtig. Edwin Kroon: Alsof het vroeger beter was voor de privatisering. Elke verandering brengt kansen en bedreigingen met zich mee. De ondernemer die hier het beste mee omgaat, blijft bestaan. Ruud: Is er (vanuit de consument) één bedrijf wel verbeterd na privatisering?
NIEUWE POLL: Vrachtwagenchauffeurs krijgen niet genoeg rust Reageer ook! Deze en alle andere reacties op onze polls kunt u vinden op: www.nieuwsbladtransport.nl/poll
DEZE WEEK 3 NIEUWSBLAD TRANSPORT 10-16 JULI 2013
MOL-drama beleeft finale ONDERGANG Brand op voorste deel onfortuinlijke ‘MOL Comfort’ doet laatste beetje hoop teniet Het verhaal van de ‘MOL Comfort’ kreeg deze week een dramatische finale doordat op het geplaagde, al gehalveerde, schip ook nog eens brand uitbrak. Nadat op 27 juni al het achterste deel van het doormidden gebroken containerschip ‘MOL Comfort’ met 1.700 containers naar de bodem van de Arabische Zee was gezonken, werd afgelopen weekend ook voor de overgebleven scheepshelft met 2.600 containers het einde ingeluid. Er brak brand uit op de scheepshelft die drie weken lang wist te blijven drijven. In plaats van aan het water van de zee, moest het voorste deel van de ‘MOL Comfort’ zijn lading prijsgeven aan het vuur. Bij het ter perse gaan van deze krant was de laatste scheepshelft weliswaar nog steeds niet gezonken, maar waren er wel berichten dat alle (of vrijwel alle) containers inmiddels door het vuur waren verzwolgen. Bunker
De brand ontstond zaterdag mogelijk door een chemische reactie tussen zeewater en ontvlambare lading, zo schreef de krant Times of Oman (bergingsspecialisten van het Nederlandse bedrijf Smit waren op het moment van het uitbreken van de
zou het bluswerk de ondergang van het scheepswrak alleen maar versnellen. De kans dat er nog iets bruikbaars van de ‘MOL Comfort’ over is op het moment dat u dit leest, is niet groot. En zelfs als het scheepswrak de nieuwste crisis toch nog voor een deel zou overleven, is het volgens Bakker zeer de vraag in welke haven het wrak nog terecht zou kunnen, zei de schade-expert begin deze week. Ook in Sohar zal men ongetwijfeld niet graag een volledig verkoold wrak ontvangen. Recente controle
Een blusboot van de Indiase kustwacht probeerde te redden wat er te redden viel.
brand met de gehalveerde ‘MOL Comfort’ op weg naar de haven van Sohar in Oman). Begon de brand op het bovendek, later verspreidde het vuur zich naar het onderdek en vloog ook de olie in de bunker in brand, vertelde teamleider Marius Bakker van schade-expert Cunningham Lindsey in Rotterdam. ‘Het wordt een lastige zaak om het vuur nog uit te krijgen’, voorspelde Bakker meteen. Aangezien het vuur meerdere rijen containers had bereikt, was er kans dat er ook contai-
ners met chemische lading in brand waren gevlogen. De blusboot ‘Samudra Prahari’ van de Indiase kustwacht kon vrij snel op de plek des onheils komen, maar de helpende hand uit India stuitte bij het bluswerk op (te) veel moeilijkheden. Niet alleen waren de weersomstandigheden zwaar (het is moessontijd op de Arabische Zee), ook moest er rekening mee worden gehouden dat er bluswater in de ruimen zou kunnen komen. Zou dat gebeuren, dan
LIJNVAART
Het onderzoek naar de oorzaken van het drama met de ‘MOL Comfort’ loopt ondertussen door. Het ontwerp van het schip voldeed aan alle regels, zowel Japanse als internationale, is een eerste conclusie die door het Japanse classificatiebureau ClassNK naar buiten is gebracht na ‘uitgebreide bestudering’ van zowel het scheepsontwerp als de documentatie van het proces dat leidde tot goedkeuring van het schip. ClassNK (ook bekend onder de naam Nippon Kaiji Kyokai) stelt dat ook bij een recente controle van het schip, die op 29 mei werd afgerond, helemaal geen rare dingen aan de ‘MOL Comfort’ te zien waren geweest. PAUL JUMELET
DISTRIBUTIECENTRUM
Eerste megaschip van Canon naar Maasvlakte Evergreen in CEM-loop Terwijl Evergreen nog maar halfweg is met het ontvangen van dertig nieuwe schepen van 8.456 teu, dient zich in september al een nieuw recordschip van 13.808 teu voor de Taiwanese rederij aan.
2012 dan toch om tien eenheden van 13.808 teu in langetermijncharter te nemen. De schepen werden besteld door de Griekse rederij Enesel bij Hyundai Heavy Industries op basis van een charterakkoord met Evergreen. De ‘Thalassa Hellas’ zal op 22 september de eerste containers aan boord nemen in Qingdao. Daarna wordt nog bijgeladen in Shanghai, Ningbo, Hongkong, Yantian, Tanjung Pelepas en Colombo voor Rotterdam, Felixstowe, Hamburg en Zeebrugge. Het nieuwe recordschip van Evergreen wordt op 24 oktober voor het eerst in Rotterdam bij ECT verwacht. Op 1 november moet de ‘Thalassa Hellas’ aan de ZIP-terminal in Zeebrugge aanmeren. De oplevering van het eerste zusterschip, de ‘Thalassa Patris’, is voorzien voor november. | STEFAN VERBERCKMOES
Canon Europe heeft dat bekendgemaakt. De huidige opslag- en distributieactiviteiten in Amstelveen, Schiphol-Rijk en Rotterdam worden naar het nieuwe centrum overgeheveld. De opslag en verzending van reserveonderdelen blijft wel vanaf Schiphol-Rijk gebeuren. Het complex moet in 2015 operationeel zijn. Volgens Canon Nederland is de locatie op de Maasvlakte nog niet be-
Evergreen heeft al veertien schepen van de L-klasse (8.456 teu) ontvangen.
paald, maar de omvang wel. Die wordt tussen de 100.000 en 120.000 vierkante meter. Belangrijke overweging om voor de Maasvlakte te kiezen, is de verschuiving van de aanvoer van producten van luchtvracht naar zeevervoer. Het project maakt deel uit van een totale herziening van de aanvoer en distributie van Canon-producten naar de West-Europese markt. Rotterdam heeft na een grondige vergelijking van een aantal mogelijke locaties de voorkeur gekregen. De logistiek is via een aanbestedingsprocedure aan Nippon Express uitbesteed.
Akkoord Maasroute Minister Schultz van Haegen is het met de regio Limburg en het bedrijfsleven eens geworden over de sluisbediening op de Maasroute. Provincie en bedrijven gaan financieel bijdragen waardoor een permanente bediening (24 uur per dag, 7 dagen per week) mogelijk wordt. Wel kunnen door een flexibele inzet van personeel de wachttijden oplopen, met name ‘s nachts. De komende maanden overlegt Schultz ook met de overige regio’s over nieuwe bedieningsregimes voor de binnenvaart. ‘Het bereikte resultaat voor de Maasroute sterkt
Nieuw agrologistiek terrein voor haven INFRASTRUCTUUR Plannen voor een nieuwe agrologistiek bedrijventerrein in Ridderkerk en Barendrecht liggen vanaf deze week ter inzage bij de provincie Zuid-Holland. Het gaat om de aanleg van een 96 hectare groot terrein dat een oplossing moet bieden voor het tekort in de komende periode aan bedrijventerreinen nabij de Rotterdamse haven en voor agrologistieke bedrijven in de regio. Er komen ook een nieuw verkeersplein en windturbines.
Rotterdam gaat praten met Odfjell BEDRIJVEN Rotterdam en de provincie ZuidHolland gaan praten met het omstreden tankopslagbedrijf Odfjell. Er is nog geen datum geprikt voor de afspraak. Odfjell werd vorig jaar zo goed als stilgelegd naar aanleiding van verscheidene incidenten. Vorige week werd duide-
lijk dat Odfjell wederom een aantal incidenten heeft verzwegen voor de inspectiediensten. Het bedrijf kreeg een dwangsom van 850.000 euro opgelegd.
InlandLinks krijgt eerste Italiaanse terminal SPOOR/BINNENVAART Interporto Bologna terminal heeft zich als eerste Italiaanse inlandterminal aangesloten bij het online platform InlandLinks. Daarmee komt het netwerk op 39 terminals in Nederland, België, Duitsland, Polen, Italië en Hongarije. Interporto Bologna is een spoorterminal en heeft een overslagcapaciteit van 300.000 teu per jaar. GTS/Shuttlewise onderhoudt vier maar per week een shuttledienst tussen Rotterdam en Interporto.
Nederland en België zoeken handel in Texas OVERHEID
BINNENVAART
FOTO JAN TIEDEMANN
De CEM-dienst van Evergreen tussen het Verre Oosten en Noord-Europa wordt momenteel verzekerd door tien gloednieuwe schepen van de L-klasse (8.456 teu) en één schip van de partner Hanjin Shipping. In september zal in die dienst Evergreens eerste megaschip van 13.808 teu op maidentrip vertrekken. De beslissing om die ‘Thalassa Hellas’ te bouwen, werd precies een jaar geleden genomen. De Taiwanese carrier heeft zich lange tijd negatief uitgesproken over de inzet van schepen van meer dan 10.000 teu, maar besloot begin juli
Fotogigant Canon ontwikkelt in samenwerking met logistiek dienstverlener Nippon Express een Europees distributiecentrum op de Maasvlakte.
KORT
mij in de gedachte dat met een maximale inzet en bijdrage van betrokken partijen tot een invulling van de taakstelling gekomen kan worden die voor een ieder acceptabel is.’ De Provincie Limburg investeert 1 miljoen euro in een bediencentrale waardoor bediening op afstand mogelijk wordt. Het bedrijfsleven draagt in 2013 eenmalig 40.000 euro bij en in 2014 een operationeel team en capaciteit om vervoersstromen af te stemmen op de nieuwe bedieningstijden. Het akkoord heeft een looptijd van tien jaar. Tot en met 2014 blijven de huidige uitgebreide bedientijden in stand.
Premier Mark Rutte en minister Melanie Schultz (Infrastructuur) en hun Belgische collega’s Kris Peeters en Hilde Crevits ondernamen deze week een gezamelijke handelsmissie naar Texas, met in
hun kielzog bestuurders van ruim 90 Nederlandse en Belgische bedrijven. Het is de eerste keer dat Nederland en België samen op handelsmissie gingen. Afgelopen maandag waren er onder andere bedrijfsbezoeken aan ExxonMobil, Vopak en Katoen Natie.
4
BEDRIJVEN
NIEUWSBLAD TRANSPORT 10-16 JULI 2013
‘Vracht is redelijk nieuw voor me’ FOTO KLM
OPVOLGER EURLINGS Erik Varwijk moet vrachtdivisie Air France-KLM uit de rode cijfers van de afgelopen jaren halen De KLM heeft het niet aan de grote klok gehangen, maar deze maand heeft de 52-jarige Erik Varwijk de positie van Camiel Eurlings overgenomen als hoogste baas van het gemeenschappelijke vrachtbedrijf van KLM, Air France en Martinair. De naam van Varwijk, die eerder de tegenhanger was van Eurlings bij de de passagiersdivisie, viel al eind vorig jaar toen hij verrassend de leiding kreeg over een werkgroep die moest onderzoeken hoe de vrachtactiviteiten van de diverse werkmaatschappijen meer op groepsniveau kunnen worden georganiseerd en niet meer binnen de drie airlines afzonderlijk. Een woordvoerder van de KLM zei destijds dat de benoeming van Varwijk als projectleider bij de divisie Cargo niet automatisch betekende dat hij Eurlings als vrachtbaas zou opvolgen, maar kon het ook niet uitsluiten. De in Amsterdam geboren nieuwe vrachtbaas staat voor een moeilijke opgave. Het gemeenschappelijk vrachtbedrijf van Air France en KLM, waaronder ook de vrachtvloot van Martinair Cargo valt, heeft onder zijn voorganger Camiel Eurlings nooit zwarte cijfers weten te schrijven. In 2011 lag het bedrijfsverlies op 60 miljoen euro, terwijl het boekjaar 2012 werd afgesloten met een stevig
WIE IS ERIK VARWIJK? Erik Varwijk (1961, Amsterdam) is in tegenstelling tot zijn voorganger Camiel Eurlings (1973, Valkenburg) geen nieuwkomer bij de KLM. Direct na zijn studie bedrijfseconomie aan de VU van Amsterdam in 1989 is hij bij de nationale luchtvaartmaatschapij gaan werken. Hij heeft daarna alle geledingen van het bedrijf doorlopen, een traditie om toe te kunnen treden tot het topmanagement. Varwijk is de afgelopen 24 jaar bij de KLM vooral actief geweest bij de passage. Alleen als hoofd vliegtuigafhandeling op Schiphol heeft hij bijna twintig jaar geleden aan de luchtvracht mogen snuffelen, zegt hij.
De nieuwe vrachtbaas Erik Varwijk van AF-KLM Cargo wil vooral ‘expertise en flexibiliteit’ van dochter Martinair gebruiken.
verlies van 222 miljoen euro op een omzet van drie miljard euro. Eurlings heeft met name geen grip weten te krijgen op de overcapaciteit binnen de eigen vloot, die vooral
daardoor nauwelijks de beladingsgraad van de totale vrachtruimte kunnen verbeteren. Daarbij komt nog eens dat de vrachtgroep, met een marktaandeel van 30% in Europa,
‘Cargo moet zo snel mogelijk weer winstgevend worden gemaakt’ door een nieuwe generatie passagiersvliegtuigen met extra bellyruimte maar bleef stijgen. Het aan de grond houden van eenderde van de vijftien vrachtvliegtuigen heeft
uiterst kwetsbaar is gebleken voor de recessie van de afgelopen jaren. Meer dan bijvoorbeeld de grotere concurrent Lufthansa Cargo, die nog steeds winstcijfers produceert.
Hoe Varwijk de beladingsgraad van de vrachtvloot wil verbeteren en deze daardoor weer winstgevend te maken, wordt de grote uitdaging voor de nieuwkomer. ‘Cargo moet zo snel mogelijk weer winstgevend worden’, onderstreept hij in het eerste gesprek met het interne KLMblad CargoNews. Daarbij wil hij expertise inzetten van dochter Martinair Cargo, die in het verleden ‘proactief en snel op markkansen inspeelde’ met bijvoorbeeld het inzetten van andere types vliegtuigen of door flexibel met charteraanvragen om te gaan.’ Varwijk, die zegt dat ‘cargo nieuw voor hem is’ wil daarnaast de kwaliteit van het eigen
vrachtproduct opkrikken en de banden met de Amerikaanse partner Delta aanhalen. Ook staat hij open voor andere partnerships zoals recent met Etihad is afgesloten. E-commerce
De nieuwe vrachtbaas ziet ook grotere kansen voor e-commerce bij het vrachtbedrijf. Hij wijst in die context op de bedreiging van integrators als UPS die met een ‘hernieuwde focus’ naar de luchtvracht kijken, geholpen door extra inkomsten uit het internetwinkelen en het daaraan gekoppelde pakjesvervoer. JOHN VERSLEIJEN
VACATURE
KLM Cargo ziet ook de tweede man vertrekken Na Camiel Eurlings heeft ook de tweede man bij KLM Cargo, Mattijs ten Brink, afscheid genomen van de vrachtdivisie. Hij is de nieuwe topman van Transavia geworden.
'EQVC
ZG
&-8U
GTXKEG
HGG
*QQIUVGVĐFXQQTWY'EQVCZGTGIKUVTCVKG 0WWYPKGWYG&-8$QZCCPXTCIGPVGIGPCCPVTGMMGNĐMGURGEKCNGEQPFKVKGU 0WMWPVW\KEJFGʏPKVKGHTGIKUVTGTGPXQQTFGPKGWYG&-8$QZVGIGP&-8UGTXKEGHGG 'EQVCZGGP6+52.PWKPÅÅPGP FG\GNHFGDQZOGGCCPDQQTF&CVKUPQIGGPUʐGGVOCPCIGOGPVGXGPCNUFGDĐDGJQTGPFG'EQVCZGQPNKPGVQQNUXCP&-8 /GGTKPHQTOCVKGXKCVGNGHQQPPWOOGT 0WQPNKPGTGIKUVTGTGPGPOGVGGPRTQʐVGTGPXCPURGEKCNGEQPFKVKGUQRYYYFMXGEQVCZGEQOTGIKUVTCVKG
&GIGUVGNFG&-8UGTXKEGHGGJCPIVCHXCPFGQOXCPIXCPWY 'EQVCZGVTCPUCEVKGUGPTGUGTXGTKPIXCPFGPKGWYG&-8$QZ
Het vertrek van Ten Brink kwam voor de marktkenners op Schiphol als een grote verrassing. Hij was recent nog aanwezig bij de presentatie van de nieuwe vrachtdirectie van Air France-KLM-Martinair (AKM) op de luchtvrachtbeurs van München als de senior vicepresident sales en distribution onder de nieuwe topman Erik Varwijk. Dat team werd aangevuld aan de Franse kant met Alain Malka, het nieuwe hoofd van Air France Cargo en Chantal de Grandcourt, die marketing en netwerk van AKM voor haar rekening neemt. Ten Brink laat met zijn vertrek een groot gat achter in de directie van de vrachtgroep, dat voorlopig nog niet is opgevuld. Zo was hij het afgelopen twee jaar onder Eurlings verantwoordelijk voor de dagelijkse leiding bij KLM Cargo, terwijl de oud-minister van Verkeer en Waterstaat werd klaargestoomd om KLM-topman Peter Hartman op te volgen.
De markt wijst er ook op dat er de laatste jaren weinig consistentie in het topmanagement van de vrachtdivisie zit, en dat terwijl de verliezen groot zijn. Zo verdwenen eerder al gelouterde managers als Michael Wisbrun en Bram Graber naar hogere posities in de organisatie van de luchtvaartgroep en volgen nu Eurlings en Ten Brink. De vraag is nu dan ook of deze braindrain wel verstandig is op een moment dat de resultaten op vrachtgebied zo slecht blijven. Cargo 2000
Het vertrek van Ten Brink zorgt ook voor een vacature bij de IATA-werkgroep Cargo 2000 (C2K), die de kwaliteit van de mondiale luchtvrachtketen moet verbeteren. Ten Brink was als voorzitter de grote aanjager om de dienstverlening op een hoger plan te krijgen, maar binnen de luchtvrachtsector wordt steeds vaker de vraag gesteld of C2K nog wel bestaansrecht heeft nu met het digitaliseren van de vrachtdocumentatie al veel meer is bereikt. IATA wil C2K in 2014 versterken. Max Sauberschwarz van expediteur K+N neemt de voorzittershamer van Ten Brink over. | JOHN VERSLEIJEN
DEZE WEEK
5
NIEUWSBLAD TRANSPORT 10-16 JULI 2013
DE KWESTIE Er gaat geen jaar voorbij of er verkassen wel tien grote logistieke bedrijven naar een nieuw, groter pand in een ander deel van het land. De meeste Europese distributiecentra komen in de corridor Rotterdam-Venlo. Daar is nog wél genoeg grond voor grote panden. Elders wordt dat een probleem.
Honger naar grond in logistiek LOCATIEDYNAMIEK Crisis of niet, de behoefte aan grote distributiecentra blijft jaar in, jaar uit groot De honger naar logistieke bouwgrond is niet te stillen. Grote logistieke bedrijven verhuizen massaal naar nog grotere panden, liefst in de logistieke ‘hotspots’ in de zuidelijke regio’s. Inmiddels wordt het aanbod van geschikte bouwgrond krap, zo blijkt uit twee recent verschenen onderzoeken. Sinds 2000 zijn in Nederland niet minder dan 123 grote distributiecentra naar een andere regio verplaatst of nieuw gevestigd. Dat zijn er negen per jaar. De helft van die verplaatste of nieuwe centra kwam terecht in Noord-Brabant en Limburg. Van de Europese distributiecentra was dat zelfs 90%. Dat blijkt uit onderzoek van Stec Group. Stec houdt sinds 2000 de locatiekeuzes bij van grote bedrijven, met meer dan vijftig arbeidsplaatsen bij bedrijfsverplaatsingen over een afstand van meer dan 25 kilometer. De uitkomsten van dit nu dertien jaar lopende onderzoek laten een grote beweeglijkheid zien in de logistieke sector. Die is er sinds het uitbreken van de crisis in de tweede helft van het vorige decennium niet minder op geworden. Locatiedynamiek
Stec Groep spreekt van een grote ‘bovenregionale locatiedynamiek’ van vooral bedrijven die al in Nederland zijn gevestigd. Van alle onderzochte 123 gevallen betrof slechts 10% de nieuwe vestiging van een buitenlands logistiek bedrijf. In 90% van de gevallen ging het om een al in Nederland gevestigd bedrijf dat doorinvesteert, dus bijvoorbeeld uit-
VENLO BLIJFT OP KOP ALS EUROPESE LOGISTIEKE ‘HOTSPOT’ Venlo zal de komende vijf jaar in de Benelux dé logistieke ‘hotspot’ nummer één in Europa blijven. Dat voorspelt logistiek vastgoedbeheerder Prologis op grond van de resultaten van een afgelopen week gepubiceerd onderzoek. Prologis zelf is in de regio Venlo vertegenwoordigd met een areaal van 107.000 vierkante meter vastgoed, met klanten als UPS en JCL Logistics. Antwerpen-Brussel, nu tweede op de lijst van sterkste Europese logistieke regio’s, moet in 2018 Rotterdam, nu nog derde, laten voorgaan. Op plaats vier vinden we het Rijn-Ruhrgbied en dat zal in 2018 ook zo zijn, denkt Prologis. Verder zakt Luik op de ranglijst iets af. Sterk in opkomst zijn de agglomeratie van Parijs (Île de France) en een aantal regio’s in Roemenië, die als één geheel worden beschouwd. Prologis ondervroeg 160 gebruikers van distributiecentra in Europa naar hun mening. Er werden honderd distributiecentra geselecteerd op grond van vier criteria: nabijheid van klanten en leveranciers, beschikbaarheid van arbeidskrachten en flexibiliteit van de overheid, beschikbaarheid van grond, bestaaande opslagruimtes en vastgoedkosten en kwaliteit en nabijheid van infrastructuur.
Europa’s meest aantrekkelijke logistieke locaties
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Elk jaar openen negen bedrijven een groot warehouse in een andere regio van Nederland.
breidt met een nieuw distributiecentrum, centra samenvoegt of verplaatst. Het onderzoek sluit naadloos aan op een ander recent onderzoek, van aannemer Dura Vermeer en Archicom, dat uitwees dat er een tekort dreigt aan bouwgrond voor grote bedrijfsvestigingen. Er is schaarste ontstaan aan grote kavels van zo’n vijf hectare en, soms veel, meer. Daarvan zal zeker ook de logistieke sector, gelet op zijn ruimtehonger, de negatieve gevolgen van gaan ondervinden. Er is, simpel gesteld, grote
behoefte aan flinke lappen bouwgrond voor logistiek vastgoed, maar de voorradige grond is hoofdzakelijk versnipperd in veel kleinere percelen. Het Stec-onderzoek wijst uit dat van de sinds 2000 verplaatste grote distributiecentra zo’n 30% in gebruik was van transport- en logistieke bedrijven. In 20% van de gevallen ging het om bedrijven uit de voedings- en genotmiddelensector. Onder de grote ‘verhuizers’ in die twaalf jaar bevonden zich onder meer DHL, Ceva, Vos Logistics, Aldi, Lidl en Heine-
2013
2018
Venlo Antwerpen-Brussel Rotterdam Rijn-Ruhrgebied Madrid Luik Midden-Duitsland Panregionaal Roemenië Île-de-France Düsseldorf
Venlo Rotterdam Antwerpen-Brussel Rijn-Ruhrgebied Panregionaal Roemenië Île-de-France Madrid Luik Frankfurt am Main Midden-Duitsland
ken. Gemiddeld werd een pand betrokken met een omvang van 25.000 vierkante meter bedrijfsvloeroppervlakte op kavels van gemiddeld zes hectare. Per vestiging waren 150 arbeidsplaatsen betrokken. Trend
Vorig jaar hield de trend, ondanks de aanhoudende economische malaise, gewoon stand. Opnieuw openden negen bedrijven een groot logistiek centrum in een andere regio van het land. DHL deed dat voor klant McGregor in Waalwijk, Tesla Mo-
West-Brabant scoorde de meeste nieuwkomers West-Brabant was sinds 2000 in 28% van de gevallen de regio die met een groot verplaatst logistiek centrum aan de haal ging, zo blijkt uit het onderzoek van Stec Groep. In West-Brabant en Noord-Limburg, dat 13% van de nieuwe centra binnenhaalde, was de ‘bovenregionale locatiedynamiek’ goed voor ruim 10% van de werkgelegenheidsgroei in die periode. Andere regio’s moeten het eerder van nationale of regionale distributiecentra hebben, zoals warehouses, dc’s voor supermarktketens en dergelijke. In het onderzoek van Dura Vermeer en Archicom komt West-Brabant naar voren als een strategisch uniek gelegen regio, direct tussen de havens van Rotterdam en Antwerpen en met onbegrensde mogelijkheden voor multimodaal vervoer. Maar de regio moet wel op zijn tellen passen, vinden de onderzoekers achter Bouwgrond.nl, de website die het hele scala van grotere beschikbare kavels
bouwgrond in Nederland laat zien. Zo moet de onderlinge regionale samenwerking tussen gemeenten in deze regio sterk worden verbeterd. Die gemeenten concurreren nu vooral met elkaar om nieuwe vestigingen. Het aanbod en de kwaliteit van kavels laat onderling grote verschillen zien en het aantal toekomstige ontwikkelingen is er beperkt. Afstemming
Dat laatste, de zorgvuldige afstemming tussen gemeenten, is juist de kracht van Noord-Limburg. Gemeenten trekken samen aan hetzelfde touw en zorgen er ook voor voldoende grote kavels in voorraad te houden, dan wel nieuw in hun ruimtelijke ordening in te passen. Limburg speelt ook slim in op het te verwachten grondgebrek elders in Nederland, vinden Archicom en Dura Vermeer. Er zijn ook regio’s die kansen laten liggen. Zo staat de regio Eindhoven bij het Dura/Archicom-
onderzoek hoog op de logistieke hotspot-lijst, maar dat komt volledig omdat de omliggende gemeenten Oss en Veghel worden meegerekend. De stad Eindhoven, fraai centraal gelegen, zou een veel grotere rol in de logistiek kunnen spelen. De combinatie met de maakindustrie, waar Eindhoven wél veel werk van maakt, met logistiek zou de lokale economie een sterke impuls kunnen geven. Van de nieuwe grote centra in het Stec-onderzoek kwam sinds 2000 10% in Midden-Brabant, de regio Eindhoven dus, terecht. Flevoland en de Rotterdamse regio scoorden elk 6%. Rotterdam zal flink profiteren van de Tweede Maasvlakte en van het tweede bedrijventerrein bij Ridderkerk, dat in ontwikkeling is. Binnen deze regio zullen ook bedrijven verkassen naar een grotere locatie. Dat schept weer ruimte voor de herontwikkeling van zogenoemde ‘brownfields’ dichter bij de stad, logistieke panden dus die nog ‘ontwikkelpotentie’ hebben. | FOLKERT NICOLAI
tors opende een nieuwe vestiging in Tilburg, terwijl Sligro en Ceva naar Venray trokken. Ceva deed dat voor zijn klanten Philips en Siemens. Venray profiteert van de ligging nabij Duitsland, waar de economie nog wél redelijk draait. Dit jaar haalde de Noord-Limburgse gemeente ook het Amerikaanse Modus-Link binnen, met 15.000 vierkante meter vloeroppervlak. Stec Groep voorziet dat de dynamiek de komende jaren aanhoudt en dat opnieuw het bekende rijtje – Noord-Limburg, West- en MiddenBrabant – daarvan zal profiteren. Die regio’s liggen immers uit Europees oogpunt bezien veel centraler, zodat je met logistieke centra daar veel beter ook de Belgische, Franse en Duitse markt kunt bedienen. Deze regio’s onderscheiden zich bovendien door een kwalitatief goed aanbod van ruime kavels, multimodale bereikbaarheid en voldoende mogelijkheden voor hoogbouw. Stec denkt daarbij onder meer aan Logistiek Park Moerdijk, VossenbergWest bij Tilburg, Tradeport Noord in Venlo en terreinen in Waalwijk, Oss, Venray en Echt. De onderzoekers denken dat de opmars van de e-logistiek de aard van de vraag naar logistiek vastgoed zal veranderen. Bedrijven die zich daarop richten, zullen dichter bij het afzetgebied en de consument willen zitten. En deze bedrijven hebben daarvoor doorgaans minder grote kavels nodig, verwacht Stec Groep.
FOLKERT NICOLAI
6
CONJUNCTUUR & MARKT
NIEUWSBLAD TRANSPORT 10-16 JULI 2013
SPOORVERVOER
‘Russisch’ spoor naar Wenen stap dichterbij De aanleg van een spoorverbinding tussen Rusland en Wenen over Russisch breedspoor is weer een stapje dichterbij gekomen. De staatsspoormaatschappijen van de vier betrokken landen - Rusland, Oekraïne, Slowakije en Oostenrijk hebben een principeakkoord gesloten en gaan nu samen de financiële en economische haalbaarheid van het megaproject onderzoeken. De Österreichische Bundesbahn voorziet een sterke groei van het spoorvervoer tussen Europa en Azië. Daarbij moeten we niet alleen denken aan het Verre Oosten, maar ook aan meer nabijgelegen landen in Azië. Het spoorvervoer geldt als relatief snel alternatief voor de (container-) lijnvaart. Een zeeschip doet er gemiddeld dertig dagen over om de reis tussen het Verre Oosten naar West-Europa te maken. De trein kan toe met de helft van die tijd. Aan de andere kant is het spoor mogelijk ook een oplossing voor meer spoedeisende lading die nu vrijwel automatisch in het vliegtuig wordt gestopt. Een knelpunt in het spoorvervoer is
intussen nog dat het Russische breedspoor (1.520 millimeter) er bij de grens tussen Oekraïne en Slowakije mee ophoudt. Daardoor moet lading worden overgeladen op wagons die geschikt zijn voor het Europese spoor (1.435 millimeter). De nieuwe verbinding maakt het mogelijk dat goederentreinen uit bijvoorbeeld Peking, Sjanghai of Vladivostok in één keer doorrijden naar Wenen, waar de lading voor het achterlandvervoer wordt overgeslagen. Door zijn centrale ligging is Oostenrijk een prima alternatief voor de grote West-Europese havens voor de doorvoer naar grote delen van Midden- en Zuid-Europa. De nieuwe spoorlijn is er niet van vandaag op morgen. De ÖBB voorziet dat het project tegen 2025 klaar zou kunnen zijn. Tegen die tijd, zo in 2030, zou het goederenvervoer tussen Azië en Europa ongeveer zijn verdubbeld. Wel durft ÖBB de voorspelling aan dat het project alleen al in Oostenrijk voor drieduizend nieuwe arbeidsplaatsen zal zorgen. Het schept bovendien 120 miljoen euro aan toegevoegde waarde voor de Oostenrijkse economie. | FOLKERT NICOLAI
De trans-Siberische spoorlijn moet straks tot in Oostenrijk doorlopen.
Veilingen wassen de s
FAILLISSEMENTEN Banken laten record aantal zeeschepen bij opbod verkopen Banken tonen steeds minder clementie met scheepseigenaren die niet aan hun betalingsverplichtingen kunnen voldoen. Het aantal faillissementen en veilingen neemt toe. Wanneer gaat een bank over tot het veilen van een schip? ‘Alleen als ze écht moeten’, zegt advocaat Carel van Lynden van het in scheepsveilingen gespecialiseerde bureau AKD in Rotterdam. ‘Op een veiling brengt een schip minder op dan bij onderhandse verkoop.’ Daarom zal een bank er altijd de voorkeur aan geven om leningen te herstructureren en te wachten op betere tijden om het schip van de hand te doen. ‘Maar als de eigenaar failliet gaat of verdwijnt, dan zit er vaak niets anders op’. Vijf jaar na het uitbreken van de crisis in de scheepvaart lijkt het aantal
toename die er wereldwijd in de markt wordt geconstateerd. Ook in Nederland is er sprake van een faillissementsgolfje. Twee weken geleden nog gingen twee schepen van Reider Shipping in Winschoten bankroet. Deze via een CV-constructie gefinancierde schepen lieten beleggers achter met een strop van 5,5 miljoen euro. De financier - HSH Nordbank - zette er een punt achter ondanks dat Reider dicht bij een herstructurering voor de schepen was. ‘De directie vindt het onvoorstelbaar dat door faillissement het zicht op enig toekomstperspectief is weggenomen’, liet de directie in een
Ook in Nederland is er sprake van een faillissementsgolfje faillissementen en veilingen opeens fors toe te nemen. Lang hebben banken en eigenaren de touwtjes aan elkaar weten te knopen, maar de financiële rek is er nu uit. AKD heeft de afgelopen anderhalf jaar zo’n twintig veilingen begeleid in Rotterdam, volgende maand volgen er nog drie. Vrij uniek is de veiling volgende week van negen schepen tegelijk. Die zijn afkomstig uit de vloot van de Duitse rederij Buss. De geldschieter, de Duitse tak van de Italiaanse bank UniCredit, heeft voor de afwikkeling Hoek Advocatuur ingeschakeld. Behalve Rotterdam zijn Londen, Gibraltar en Singapore belangrijke centra voor scheepsveilingen. Omdat faillissementen en veilingen niet centraal worden geregisteerd, is het gissen naar de omvang van de
persbericht weten. ‘Wij zijn dan ook erg teleurgesteld over de handelwijze van de bank.’ Eind vorig jaar gingen al vier andere schepen ter ziele van Reider, overigens een dochtermaatschappij van Buss, dat nu in één klap negen schepen verliest. JR Shipping heeft vorig en dit jaar al zeven schepen door faillissement verloren. Vorige maand liet de Rabobank drie schepen van Flinter veilen, in augustus laat de bank er nog twee van andere rederijen volgen. Verlies
Volgens Flinter verwachtte de bank dat een eventueel herstel onvoldoende zou zijn en nam het ‘liever nu een groot verlies’. De rederij constateert ook dat de vrachttarieven in het eerste kwartaal van 2013 het laagste zijn
Zes van de te veilen schepen van Buss liggen bij
sinds het begin van de crisis in 2008. De schepen varen te weinig om aan de verplichtingen te voldoen. Dilemma voor de banken is dat veilingen niet bijdragen aan het herstel. ‘Kopers op veilingen kunnen die schepen tegen lagere kosten weer laten varen’, zegt Van Lynden van AKD. Het grote voordeel van een veiling is echter dat het schip ermee wordt ‘schoongewassen’, aldus Van Lynden. ‘Die schepen hebben de hele
GROEN LICHT
Opel-terrein kost haven Antwerpen 44 miljoen Het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen wil het negentig hectare grote Opel-terrein van General Motors (GM) overnemen voor het door experts vastgestelde bedrag van 43,6 miljoen euro. Het algemeen bestuur heeft daarvoor het groene licht gegeven. Of dat ook gebeurt, is niet zeker. Beide partijen hebben dertig dagen om te laten weten of ze willen kopen, dan wel verkopen. Havenbedrijf Antwerpen zal zeker van dat recht gebruikmaken, maar het is nog onduidelijk of GM ook wil verkopen. ‘Ze kunnen het terrein ook gewoon laten liggen, al ga ik er vanuit dat ze willen verkopen’, aldus topman Eddy Bruyninckx. De prijs van 43,6 miljoen is vastgesteld door deskundigen in opdracht van de rechtbank van Antwerpen.
Het Havenbedrijf heeft contractueel een eerste kooprecht tegen marktwaarde op de gronden van het complex in het hart van het havengebied. Maar partijen lagen ver uiteen over die marktwaarde: het Havenbedrijf bood 30 miljoen, GM wilde 80 miljoen. Na de aankoop wil het Havenbedrijf de locatie aan het Churchilldok herontwikkelen en opnieuw uitgeven, bij voorkeur in zijn geheel. De havenbeheerder wil de industriële bestemming behouden: ‘De site wordt omgedoopt tot Churchill Industrial Area’, zegt Annick Dirkx van het Havenbedrijf. Intussen ligt het gebied al bijna drie jaar lang braak. Medio december 2010 rolde de laatste auto van de band en ging de fabriek definitief dicht. Bijna 5.000 mensen verloren daarbij hun baan. | ROB MACKOR
TRANSPORTINDEX BLIJFT NOG STEEDS IETS ACHTER BIJ VORIG JAAR 100
90
80
70
60 Feb '13
Mar '13
TransportIndex
Zeevaart
Apr '13 Binnenvaart
May '13
Jun '13
Jul '13
Wegvervoer
Nog steeds blijft de Transportindex wat achter bij het niveau van vorig jaar. De index daalde afgelopen week een punt tot 92,96 op maandag. Dat was ruim anderhalf punt lager dan precies een jaar eerder. De achterblijvers zijn de zeescheepvaart en het wegvervoer. De deelindex voor het wegvervoer liep afgelopen week twee punten terug tot 95,72. Dat was een kleine vier punten minder dan twaalf maanden terug. De zeescheepvaartindex liep afgelopen week iets op, maar stond maandag wel zes volle punten onder de stand van vorig jaar rond deze tijd. Voorspellingen van diverse instituten, elders op deze pagina’s, wijzen uit dat de vrachtvolumes dit jaar vooral in het wegvervoer onder druk staan. De tweede helft van het jaar zou een verbetering kunnen brengen. De Transportindex is een initiatief van Nieuwsblad Transport, Wolters Kluwer Transport Services/Teleroute, Royal Dirkzwager, NDW en Panteia/NEA. Volg de Transportindex dagelijks via www.transportindex.nl
7
NIEUWSBLAD TRANSPORT 10-16 JULI 2013
chepen schoon
LANDVERVOER
Ladingvolume krimpt, pas volgend jaar groei FOTO BERNADET GRIBNAU
n op rechtbank Rotterdam
De ladingvolumes in het landvervoer zullen dit jaar krimpen. Volgend jaar brengt enige verbetering, maar het houdt niet over. Ook volgend jaar zal niet de sterke volumegroei brengen waar veel vervoerders op hopen. De rekenmeesters van Panteia NEA houden het over de hele linie op een magere groei van 1%. In het wegvervoer wordt dat 0,8%, in de binnenvaart 1,1%. Alleen het spoorvervoer kan een flinke volumeaanwas van 2,3% tegemoet zien. Wat het ladingaanbod betreft kan dit jaar gevoeglijk worden afgeschreven. Er treedt volgens Panteia NEA een krimp op van 0,3%. Wellicht hebben we die in de eerste jaarhelft al verteerd, want voor de rest van het jaar wordt door de meeste economen een licht aantrekkende economie voorspeld. De transportvolumes in het wegver-
en energie over de weg blijft naar verwachting stabiel. Het transportvolume in de binnenvaart zal dit jaar op zijn best stabiliseren, wat voor deze geplaagde bedrijfstak toch al goed nieuws mag worden genoemd. Een ladinggroei is er in de tankvaart, die zucht onder de overcapaciteit als gevolg van de massale investeringen in dubbelwandige schepen. Een daling echter is er in het transport van agribulk, containers en bouwmaterialen. Die laatste markten zullen volgend jaar niet verder krimpen, maar ook nog niet groeien. Groei is er wel weer in de tankvaart. Over de hele linie trekt het ladingaanbod voor binnenschepen dan met 1,1% aan. Het spoorvervoer laat een wat betere ontwikkeling zien dan de andere landmodaliteiten. Dit vervoer zal dit jaar al in volume met 0,9% toenemen en voor volgend jaar schrijft NEA een aanwas van 2,3% op. Dat is voor-
Spoorvervoer mag volgend jaar op grootste groei rekenen en wel 2,3%
j het Albatrosterrein van de IJsselwerf in Capelle aan den IJssel.
wereld rondgevaren, dus je weet nooit zeker of er ergens nog vorderingen uitstaan. Bij onderhandse verkoop gaan vorderingen mee en kunnen koper en verkoper nog voor vervelende verrassingen komen te staan.’ Noodgreep
In gevallen waar de kans op vorderingen klein is en de financiële risico’s gering, zullen geldschieters eerder overgaan tot verkoop aan derden.
Een noodgreep waar banken nogal eens naar grijpen, is dat zij op de veiling het schip zelf terugkopen, zeker als de verkoopprijs te laag dreigt uit te vallen. Als eigenaar van het schip kunnen ze het vervolgens verhuren zodat het tenminste nog iets opbrengt. En dan maar wachten op betere tijden ten einde het tegen een hogere waarde alsnog te verkopen. De Duitse Commerzbank heeft onlangs bevestigd daartoe zelfs een aparte dochtermaatschappij in het
leven te roepen: Hanseatic Ship Asset Management. De bank - een van de vele die hebben aangekondigd hun scheepvaartportefeuille drastisch terug te brengen - brengt daarin schepen onder waarvan ze verwacht dat ze in een opkrabbelende markt meer waard worden en op termijn meer opleveren dan een verkoop nu. Wanneer dat herstel komt, kan geen bank voorspellen. FRANK DE KRUIF
LIJNVAART
MSC laat in China grote schepen bouwen met Chinees geld De Chinese containerbouwer CIMC en een grote bank bestellen in eigen land dertien neopanamax containerschepen die bestemd zijn voor een charter aan MSC. CIMC bestelde vorig jaar voor de eerste keer in eigen land containerschepen. Het ging om tien eenheden van 9.289 teu, die na hun oplevering tussen februari en december 2014 gedurende twaalf jaar voor rekening van CMA CGM zullen varen. Vorige week plaatste de containerbouwer een tweede order. Dit keer gaat het om zeven extra brede containerschepen van 8.800 teu. Dalian Shipbuilding Industry Corporation zal die schepen bouwen voor de prijs van 85 miljoen dollar per schip. De nieuwe schepen gaan na hun oplevering in 2015 en 2016 voor een ongewoon lange periode van zeventien
jaar in charter voor MSC varen voor een tarief van 25.000 dollar per dag. Na die periode is MSC verplicht om de schepen over te nemen voor een bedrag van 21,5 miljoen dollar per schip. De deal met CIMC lijkt dus eerder op een financiering van de schepen dan op een chartercontract. Bank
De Zwitserse rederij zal ook nog zes eenheden van 9.400 teu huren die de Chinese Bank of Communications vorige week heeft besteld. De order werd verdeeld onder Jiagnan Changxing Shipyard (vier schepen) en Hudong Zhonghua (twee). Dankzij Chinese investeerders die helpen om de scheepswerven in eigen land draaiende te houden, zal MSC zijn vloot van extra brede neopanamax-schepen die nu al negen eenheden telt en tegen eind volgend
jaar 18 eenheden zal omvatten, in 2015 verder kunnen uitbreiden. De orders voor dit soort schepen blijven overigens komen. Hamburg Süd besloot vorige week om drie extra eenheden van 9.814 teu te laten bouwen door Hyundai Heavy Industries. De Duitsers hebben er al twee in de vaart en nog elf in aanbouw. De Chinese Bank of Communications staat op het punt nog meer containerschepen te bestellen. Het gaat om drie eenheden van 16.000 teu die meer dan waarschijnlijk bestemd zijn voor CMA CGM. Die Franse rederij heeft al drie schepen van dat formaat van Daewoo en nog drie in aanbouw bij Samsung. Rederijvoorzitter Jacques Saadé verklaarde vorige maand nog dat hij tegen 2016 negen eenheden van dat formaat wil hebben voor een Verre Oostendienst. | STEFAN VERBERCKMOES
voer nemen dit jaar naar verwachting met 0,5% af in vergelijking met vorig jaar. Daarbij zijn nog steeds dezelfde factoren in het spel als vorig jaar. De bouwnijverheid blijft in de malaise en dat brengt ook minder bouwvervoer met zich mee. Verder laat de consument het nog altijd afweten, wat in deelmarkten van het wegvervoer tot krimp leidt. Geen verbetering
Zelfs voor volgend jaar zien de NEAonderzoekers geen verbetering. Het vervoer van bouwmaterialen, eindproducten en containers zal ook in 2014 dalen. Groei is er wel in het transport van chemicaliën en metaalproducten. Het vervoer van levensmiddelen, landbouwproducten
al aan het internationale vervoer te danken, met als lading containers, ijzererts, kolen en chemische producten. Ook met de voor volgend jaar ‘overall’ voorziene volumegroei liggen we nog 9% achter bij het volume van 2008, toen de crisis uitbrak. Dat de eerste helft van het lopende jaar voor het wegvervoer slecht was, bewijzen ook cijfers van de Duitse branchevereniging BGL. De eerste drie maanden waren zelfs de slechtste sinds de overeenkomstige periode van 2009, het eerste volle crisisjaar. Het aantal ondernemers die een krimpend ladingaanbod waarnamen, groeide sterk. De helft van de bedrijven kampte met een omzetverlies. | FOLKERT NICOLAI
ING: al twee jaar forse daling in wegvervoer ING Economisch Bureau is nog iets somberder over de dit jaar te verwachten volumedaling dan Panteia/NEA. Over volgend jaar zijn de twee het eens: eindelijk wat groei. Zeker het wegvervoer maakt dit jaar een slechte tijd door. De volumes voor deze modaliteit zullen volgens de ING-economen met 1,7% krimpen, na de krimp van 1,5% die zich vorig jaar voordeed. Volgend jaar is er groei, zij het een magere 0,3%. De beroerde ontwikkeling in het wegvervoer veroorzaakt ook dat het groeicijfer voor de hele sector transport en logistiek dit jaar negatief zal zijn. ING komt hier op een min van 0,6%, dus nog iets meer dan Panteia/NEA. De twee institu-
ten verwachten wel allebie dat we voor 2014 op een groei van 1% mogen rekenen. De sterkste groeier zal komend jaar de logistieke dienstverlening zijn (2,5%), zegt ING. Ook de luchtvracht doet het aardig, met 2% ladingaanwas. Het vervoer over water komt aan 1,5% groei en het wegvervoer blijft daarbij dus ver achter. Binnen het wegvervoer doen vooral de grotere bedrijven het naar verhouding goed. Het aantal middelgrote bedrijven daalt. Juist die bedrijven hebben het moeilijk. Ze missen de schaalgrootte om flexibel op variaties in het ladingaanbod te reageren. Grote bedrijven kunnen dat beter, door gebruik te maken van het groeiend aantal eigen rijders. | FOLKERT NICOLAI
8
DIENSTEN & BESTEMMINGEN
NIEUWSBLAD TRANSPORT 10-16 JULI 2013
De komende weken zal duidelijk worden of de grote tariefsverhoging tussen het Verre Oosten en Noord-Europa van 1 juli een blijvend effect heeft. Vorige week stonden de prijzen alweer onder druk. Begin deze maand zijn de rederijen erin geslaagd om hun forse tariefverhogingen vrijwel geheel door te drukken. Het gemiddelde tarief op de spotmarkt voor het vervoer van een 40’ container tussen Shanghai en Noord-Europa steeg eind juni van 1.028 dollar naar 2.818 dollar all-in. Dat is een stijging van maar liefst 175%. Ook de World Container Index, die gedeeltelijk op basis van contractuele tarieven wordt bepaald, toonde een indrukwekkende stijging van 1.632 naar 2.622 dollar (+165%) voor het transport van een 40’ container tussen Shanghai en Rotterdam. In het verleden gebeurde het al wel vaker dat het effect van een geslaagde tariefverhoging na een maand al grotendeels verdwenen was, omdat onmiddellijk na de prijsstijging opnieuw erosie optreedt. Daarom keken de rederijen met spanning uit naar de nieuwe Shanghai Containerised Freight Index van vorige week vrijdag. Uit die index blijkt dat de spottarieven vorige week weer enigszins zijn gedaald. Het marktgemiddelde bedraagt nu 2.692 dollar per 40’ container. Dat is 4,5% minder dan de week ervoor. De Britse consultant Drewry verwacht nieuwe dalingen de komende weken.
FOTO HAMBURG HAFEN
Druk op tarieven in China blijft na tariefsverhoging
Hanjin Shipping kondigde al een nieuwe verhoging voor 1 augustus aan.
Dat de druk op de tarieven niet afneemt, heeft te maken met de oplevering van nieuwe megaschepen en een zwak ladingaanbod. Uit de laatste cijfers van Container Trades Statistics blijkt dat het containerverkeer tussen het Verre Oosten en Europa ook in de maand mei weer is afgenomen. Er werd toen westbound 763.285 teu vervoerd, wat 2,2% minder is dan een jaar ge-
leden. Voor de periode januari tot en met mei bedraagt de daling van het ladingaanbod nu 2,4%. Opvallend is dat er op het vaargebied westbound opvallend minder reefercontainers worden vervoerd (-12,8%). Nieuwe verhoging
Om het effect van nieuwe prijsdalingen op te vangen, hebben verschillende carriers al nieuwe verhogingen voor 1 augustus aangekondigd. Hanjin en MSC waren één van de eerste om hun klanten te informeren over een ‘general rate increase’ van 500 dollar per teu voor Aziatische exportlading naar Europa. Hapag-Lloyd kondigde in mei al een piekseizoenstoeslag van 500 dollar per teu aan voor lading die na 1 augusts naar Noord-Europa gaat.
Ladingaanbod in China blijft nog altijd relatief zwak
STEFAN VERBERCKMOES
DOORSCHUIFOPERATIE
FOTO HAVENBEDRIJF ANTWERPEN
Maersk stuurt ulcs naar Antwerpen tussen overigens hersteld en klaar om weer te gaan varen. Volgens de laatste vaarschema’s herneemt Maersks vroegere recordschip op 18 juli in Tanger zijn plaats in de vloot van de AE10-dienst tussen NoordEuropa en het Verre Oosten. Het is ook in die AE10 dat het nieuwe recordschip ‘Maersk McKinney Møller op 16 juli in Ningbo aan zijn maidentrip zal beginnen. Twee weken later is het al aan de beurt aan een tweede schip van 18.270 teu, de ‘Majestic Maersk’. Die laatste zal bij uitzondering ook in Kopenhagen afmeren om daar gedoopt te worden. P3 Network PSA Antwerp behandelde vorig jaar al schepen van Maersks E-klasse.
De oplevering van nieuwe schepen van de EEE-klasse (18.270 teu) leidt tot een aantal verschuivingen binnen de vloot van Maersk Line. Deze nieuwe recordschepen zullen eerst eenheden van 13.092 teu vervangen. De eerste daarvan is de ‘Maersk Edmonton’, die wordt overgeheveld naar de AE2-dienst tussen het Verre Oosten en Noord-Europa. In een volgende fase zullen ook de schepen van het type ‘Emma Maersk’ (15.550 teu) naar de AE2
worden overgeheveld. De Europese rotatie van die loop omvat Le Havre, Rotterdam, Bremerhaven, Hamburg, Antwerpen en Felixstowe. De AE2 wordt nu verzekerd door tonnage van 8.400 teu. Antwerpen ontving al eerder schepen van 13.092 teu van de Deense rederij en werd ook al vier keer door een schip van de ‘Emma’-klasse aangelopen. De ‘Emma Maersk’ die begin februari in de buurt van Port Said water maakte in de machinekamer, is in-
De capaciteitsverhoging die het gevolg is van de introductie van de nieuwe recordschepen heeft Maersk aangezet om een P3 Network te vormen met MSC en CMA CGM. Daardoor kan de Deense rederij een kleinere loop staken zonder dat dit gevolgen heeft voor het Daily Maersk product. Dankzij de operationele samenwerking met zijn twee grootste concurrenten, zal Maersk Line acht wekelijkse afvaarten op het vaargebied kunnen aanbieden. Het rederstrio zal uitsluitend tonnage inzetten met een capaciteit die groter is dan 11.000 teu. | STEFAN VERBERCKMOES
NIEUWS OVER BESTEMMINGEN
Scandlines heeft een intentieverklaring ondertekend bij STX Finland voor de bouw van twee veerboten die op LNG zullen varen. De twee zijn bestemd voor de dienst tussen Rostock en het Deense Gedser, maar worden zo ontworpen dat ze ook inzetbaar zijn in de Vogelfluglinie tussen Puttgarden en Rødby. Dat laatste impliceert dat de schepen aan de twee kanten een stuurhuis krijgen, zodat ze nooit hoeven te draaien bij het aankomen of verlaten van de haven. Beide veerboten krijgen een capaciteit van 72 vrachtwagens en kunnen daarnaast 1.300 passagiers en 382 personenwagens aan boord nemen. STX leverde eerder dit jaar al een veerboot die op LNG vaart op aan Viking Line. Hapag-Lloyd schrapt eind deze maand de aanloop van Charleston in zijn wekelijkse Gulf Mexico Express Service (GMX). Charleston werd aangelopen op de terugweg van de Golf van Mexico naar Noord-Europa. Vanaf augustus zal de GMX-dienst rechtstreeks vanuit New Orleans naar Thamesport en Antwerpen. De andere Europese aanloophavens zijn Bremerhaven en Le Havre, waar geladen wordt voor Veracruz, Altamira, Houston en New Orleans. De
Duitse rederij blijft Charleston bedienen met twee andere wekelijkse trans-Atlantische containerdiensten. Het gaat om de Atlantic Express Service (ATX) en de Gulf Atlantic Express Service (GAX). CMA CGM start deze week een feederdienst naar Liverpool, Dublin en Cork. Omdat Le Havre als transshipmenthub voor Ierse lading wordt gebruik, volstaat één schip voor een wekelijkse rondreis. Dat wordt de ‘Merwedijk’ van 707 teu. De Franse rederij heeft al een feederverbinding tussen Le Havre en Ierland,
waarvan de rotatie nu enigszins wordt aangepast. Omdat Dublin door de nieuwe dienst bediend zal worden, kan die haven in de bestaande Irish Relay Service worden geruild voor Greenock. De feeder ‘AHS St Georg’ (1.145 teu) zal op 19 juli voor de eerste keer Greenock aanlopen. De andere aanloophavens zijn Liverpool en Belfast. Flinter Shiping heeft een kantoor geopend in Instanbul om haar commerciële slagkracht in de Middellandse Zee regio en in het bijzonder in Turkije te vergroten. Het kantoor biedt diensten aan als agent voor Turkse havens en de Bosporus-passages, maar ook als bevrachtingsmakelaar. Rail Cargo Austria (RCA) is een samenwerking aangegaan met een Turkse partner voor
de versterking van de shuttledienst tussen beide landen. Express-Interfracht, een dochter van RCA, gaat daartoe in zee met Balo Büyük Anadolu Lojistik Organuzasyonlar. Met ingang van augustus willen beide bedrijven vier keer per week shuttletreinen laten rijden tussen Oostenrijk en de twee terminals Halkali en Cerkezköy in Instanbul. Volgend jaar moeten er zelfs tien vertrekken per week in beide richtingen zijn. Nadat de meeste Europese rederijen hun lijndiensten van en naar Iran vorig jaar hebben gestaakt, verlaten nu ook de laatste grote Aziatische carriers het land. Ondanks de goede contacten tussen Peking en Teheran hebben China Shipping en Cosco besloten om vanaf 1 juli geen containerschepen meer naar Bandar Abbas te sturen. Ze nemen de scherpere sancties die deze maand van kracht worden, serieus omdat Iran zijn nucleaire programma blijft doorzetten. Nu ook nog TS Lines uit Hongkong zich uit het land heeft teruggetrokken, wordt Bandar Abbas alleen nog maar aangelopen door kleine lokale feeders en de containerschepen van de Iraanse rederij HDS Lines.
ZOMERSERIE
9
NIEUWSBLAD TRANSPORT 10-16 JULI 2013
deel 2
Tweede leven O
p de plek waar de Gouwe uitmondt in de Hollandse IJssel heeft Gouda zich vanaf de Middeleeuwen kunnen ontwikkelen tot een belangrijke pleisterplaats voor de binnenvaart. Veel handel tussen de noordelijke en zuidelijke steden in Holland liepen via de kaasstad. Het leverde Gouda in de loop der eeuwen een gestage stroom aan inkomsten op, die werden geïnd in het Tolhuis (rechts). Daar waar nu kantoren zijn gevestigd, resideerden in vroeger tijden tollenaars die de doorvoerrechten van de schippers ontvingen. Gouda’s belang als knooppunt verminderde toen de Mallegatsluis werd gebouwd, vooral op aandrang van steden als Rotterdam, Delft, Leiden en Amsterdam. Die zagen een ‘bypass’ om Gouda heen wel zitten, want de route door de binnenstad leverde door het passeren van bruggen veel vertraging op. Begin 17de eeuw werden er sluisdeuren tegen het Tolhuis gebouwd, om het dichtslibben van de haven te voorkomen. Nadat de tol in 1795 door Napoleon werd afgeschaft, kreeg het gebouw een andere bestemming. Behalve dat Gouda een spil vormde in de handel tussen de Hollandse steden, had het ook een eigen exportproduct: kaas. Nu is Goudse een van de meeste beroemde kazen ter wereld, maar al in 1198 was er een aparte kaasmarkt in de binnenstad. Boeren uit de wijde omgeving van de stad verkochten daar hun product. De bekende Goudse Waag, waar de kazen werden gewogen, werd in 1668 gebouwd. Dat de handel in Goudse kaas steeds grootser werd aangepakt, daarvan getuigt het voormalige kaaspakhuis aan wat nu het Binnenhavenmuseum is. Het pakhuis werd in 1897 gebouwd, maar is niet meer voor de opslag van kaas in gebruik. Ook hier wordt nu gewoond en gewerkt. FRANK DE KRUIF FOTO’S FRANK DE KRUIF
De Nederlandse transporthistorie heeft veel architectuur opgeleverd die ann0 2013 niet meer voor zijn oorspronkelijke doel geschikt is, maar die te monumentaal is om af te breken. Door hun kolossale of anderszins ongewone bouw, is het niet altijd makkelijk een nieuwe bestemming te vinden, maar als het lukt, leidt dat tot bijzondere ‘tweede levens’. Deze staan dit jaar centraal in onze zomerserie.
10 DOSSIER Het Turkije van twee snelheden Turkije is hot! In elk geval in economische zin. Want vrijwel de hele EU zit in een economische mineur. Terwijl het land dat velen niet binnen de EU willen hebben, dit jaar een economische groei van zo’n 4 procent zal hebben. Een groeicijfer waar Mark Rutte en Elio Di Rupo momenteel alleen maar van kunnen dromen. Ook in de transportsector zijn veel ogen momenteel gericht op Turkije. Want dit land begint zijn functie als schakel tussen Europa en Azië van alle kanten uit te nutten met flinke investeringen. Het land staat nu nog slechts op de 27ste plaats op de logistieke wereldranglijst maar als het aan de Turken ligt, stoten ze snel door naar de toptien. De afgelopen tien jaar is al 75 miljard in de infrastructuur gestoken en die investeringen worden alleen maar verder opgeschroefd. Zo wordt er een enorm park voor de logistieke sector gebouwd bij de havenstad Izmir. Het gaat om het zogeheten Kemalpasa Logistiek Centrum dat werk moet gaan bieden aan 15.000 mensen. Het park krijgt een spoorwegverbinding naar de grote industriegebieden en meerdere havens. Verder moet Istanbul uitgroeien tot het grote transitpunt tussen Europa en Azië. Uit allerlei zaken blijkt dat Turkije bezig is met slim economisch beleid. Zowel de overheid als het bedrijfsleven geeft blijk van strategie. Turkije wil de export van onder meer elektronica bevorderen en het bedrijf Beko bijvoorbeeld speelde daar heel slim op in door de merknaam van het failliete Duitse bedrijf Grundig te kopen. Het Duitse Grundig mag dan failliet zijn, maar het merk staat nog steeds voor Duitse duurzame degelijkheid. Alle Beko-producten heten nu Grundig en daardoor heeft dit Turkse bedrijf momenteel een gigantische omzet aan nep-Duitse producten. In elk geval veel goedkoper dan de oorspronkelijke Grundigapparaten. Het feit dat de Turken economisch zo goed aan de weg timmeren en daarmee een inspiratiebron zijn voor het Westen, maakt het des te meer jammer dat ze op het gebied van mensenrechten bepaald niet vooroplopen. Het land was te klein toen een negenjarig Turks jongetje in Nederland bij lesbische ouders was ondergebracht. Protestdemonstraties op het Taksimplein in Istanbul werden onlangs hardhandig neergeslagen. De vrijheid van meningsuiting is beperkt en volgens Amnesty International wordt er in Turkije nog steeds gemarteld. Het is te hopen dat Turkije ook op dit vlak snel slagen gaat maken. Want anders blijft Turkije een land van twee snelheden en dat belemmert de samenwerking met de Europese Unie. En dat is zonde. Zowel voor de Europeanen als de Turken. HARALD ROELOFS
[email protected]
TURKIJE
NIEUWSBLAD TRANSPORT 10-16 JULI 2013
De grote Zit de West-Europese economie in het slop, aan de oostelijke kant van het werelddeel nemen de ladingvolumes hand over hand toe. Zeker van en naar Turkije. Steeds meer logistieke dienstverleners zoeken er een partner of besluiten tot een eigen vestiging.
N
atuurlijk overschaduwt de huidige maatschappelijke onrust de economische ontwikkeling van Turkije. Zeker is dat het land, ook al zit de toetredingsdiscussie op slot, sinds vele jaren langzaam opschuift in de richting van de Europese Unie. Naar Europa, het continent waarvan Turkije aan zijn westkant zelf ook deel uitmaakt. Aangelokt door de economische groei en toenemende welvaart zijn westerse bedrijven flink gaan investeren in het land, met in hun kielzog logistieke dienstverleners, die ook de groeiende goederenhandel met Turkije moeten faciliteren. Er gaat geen week voorbij of vervoerders melden een nieuwe dienst, een frequentieverhoging, een samenwerking met een Turkse agent, de opening van een eigen vestiging aldaar. Het groupagevervoer op Turkije is tot bloei gekomen. Veel groupeurs verzorgen dat vervoer in netwerken, vaak met aan Turkse kant een partner die in het land zelf en in de regio perfect de weg weet. System Alliance Europe bijvoorbeeld, waarbij in Nederland en België Wim Bosman is aangesloten en in Nederland ook Rhenus, is al jaren actief op Turkije. De Turkse partner van Wim Bosman is Sertrans, dat het voor en natransport in intermodale diensten verzorgt.
Venlo
De samenwerking van Wim Bosman in België met Sertrans werd eerder dit jaar beklonken, in juni volgde ook Wim Bosman Nederland. De partners werken aan ee opvoering van de vertrekken voor deelladingen en full truck loads naar
dagelijks. Er zijn twee vertrekken per week voor groupagezendingen. Intermodaal vervoer wordt aangeboden tussen het Ruhrgebied en Istanbul. Er kwam ook een zogeheten ‘eco-service’, die een langere doorlooptijd heeft, maar goedkoper is dan de standaarddienst en minder CO2 uitstoot kent. Wim Bosman is overigens ook bezig met een eigen warehouse in Turkije. En Rhenus, de andere Nederlandse onderneming die bij System Alliance is aangesloten, heeft enkele jaren geleden een samenwerking beklonken met de Turkse logistieke dienst-
Sommige bedrijven durven het aan in Turkije een eigen vestiging te openen verlener Bolnak, een bedrijf met 1800 werknemers en elf vestigngen in eigen land. Aan West-Europese kant zijn er vertrekken in Venlo en een aantal steden in Midden- en Zuid-Duitsland. Begin deze maand maakte System Alliance Europe bekend dat het Hellmann Worldwide Logistics in Turkije als nieuwe partner had aangewezen. Het is de vijfde landelijke organisatie van Hellmann die zich bij het groupagenet heeft aangesloten. Hellmann heeft vestigingen in Istanbul en Izmir. Het gaat om Duits-Turkse verkeren, met aan Duitse kant de partner Deutsche Transport Compagnie in Nürnberg.
Galata
Vos Logistics werkt ook al enkele jaren met een Turkse partner, Galata, in het geregelde vervoer van groupagelading. De partner kan ook vervoer regelen naa omringende landen. Turkije heeft uiteraard een zeer strategische ligging als poort naar het Midden- en Verre Oosten. De groupagetransporten beginnen aan onze kant in Helmond, waar Vos een centrum heeft van 30.000 vierkante meter met 46 dockports. Eind vorig jaar trok stukgoednetwerk Cargolux in Turkije Ekol Lojistik (zie ook elders op deze pagina’s) aan als partner, voor vervoeren tussen Duitsland en Turkije. Het gaat om dagelijkse lijndiensten over de weg en om intermodale verbindingen naar de havens van Izmir en Mersin. Ook een reeks andere belangrijke centra, zoals Ankara, Bursa, Adana en Kayseri worden dagelijks bediend. Sommige bedrijven pakken het weer anders aan. Zo kondigde het Oostenrijkse Lagermax onlangs aan zelf een landdekkend netwerk in Turkije uit te bouwen. Het opende daartoe een eigen vestiging in Instanbul. Dat moet nationale en internationale transporten in Turkije organiseren voor zowel vollewagenladingen als deelladingen en stukgoed. Een tweede eigen vestiging in Izmir staat op het programma.
FOLKERT NICOLAI
Knoop- en knelpunt Istanbul Eind vorig jaar kwam het er eindelijk van. Na veel technische problemen, die de zaak nogal vertraagde, trad Turkije toe tot de Overeenkomst Gemeenschappelijk Douanevervoer.
Deze week in Nieuwsblad Transport, altijd online via www.nieuwsbladtransport.nl/ turkije_en_griekenland
Dit bedrijf begint in september met geregelde diensten die in Turkije dan door Hellmann worden afgewikkeld.
Dat systeem moet zorgen voor soepel grensverkeer via het elektronische douanesysteem NCTS. Het geldt in de gehele Europese Unie, alsmede in IJsland, Noorwegen, Zwitserland en Liechtenstein. Wordt hiermee het vervoer van en naar Turkije dus aanzienlijk bespoedigd, aan de fysieke kant valt er nog wel het een en ander te doen. Zo is Istanbul niet alleen een belangrijke bestemming, het is ook een flessehals in het vervoer naar andere landsdelen. Om het verkeer in en rondom deze metropool wat vlotter te laten doorstromen – het aantal files is er, op welke tijd van de dag ook, reusachtig – werkt Turkije niet alleen aan een spoorverbinding onder de Bosporus, maar ook aan extra bruggen die beide delen van de stad over de Bosporus heen moeten verbinden. Onlangs werd het startschot gegeven voor een derde Bos-
porus-brug, van 1,3 kilometer lengte en met een breedte van 59 meter. De Yavuz Siltan Selim-brug, genoemd naar een Ottomaanse sultan, gaat 3,5 miljard euro kosten en moet in 2015 gereed zijn. Hij komt ten noorden van de twee bestaande bruggen over de Bosporus en verbindt de Europese wijk Garipçe met het Aziatische Poyrazköy. Kanaal
Ook het plan om een kanaal te graven tussen de Zwarte Zee en de Zee van Marmara, om de eveneens zeer drukke Bosporus zelf te ontlasten, heeft Turkije nog niet laten varen, zo heeft de regering onlangs bevestigd. Het kanaal wordt 45 kilometer lang. Turkije is bezorgd over het grote aantal olietankers dat de Bosporus bevaart en een flink veiligheidsrisico vormt. Er gaat zowat 150 miljoen ton olie per jaar door de Bosporus. Ook aan betere verbindingen over langere afstand wordt gewerkt. Zo kondigden Bulgarije en Turkije onlangs aan een nieuwe snelweg aan te leggen tussen de Roemeense en de Turkse grens, met een lengte van 300 kilometer en een prijskaartje van 760 miljoen euro. De nieuwe weg moet over vier jaar af zijn. | FOLKERT NICOLAI
11
NIEUWSBLAD TRANSPORT 10-16 JULI 2013
FOTO HELLMANN
Turkse partnerjacht BOSPORUS SHUTTLE In september dit jaar lanceert DB Schenker zijn nieuwe spoordienst tussen Duitsland en Turkije, ‘Bosporus Shuttle’ genaamd. De vrachttrein zal, tenzij de huidige politieke beroering in Turkije roet in het eten gooit, in aanvang drie vertrekken per week in beide richtingen kennen. In een latere fase wordt dan vijf vertrekken per week. Om de dienst mogelijk te maken, werd een akkoord bereikt met de Turkse nationale spoorwegmaatschappij TCDD, die het vervoer aan de Bulgaars-Turkse grens van DB Schenker Rail zal overnemen. DB Schenker schat de doorlooptijd tussen Nürnberg en Istanbul, een afstand van 2.300 kilometer, op vijf dagen, waarmee kan worden geconcurreerd met het wegvervoer. Uiteraard kunnen aansluitende diensten van en naar de Benelux worden verzorgd. De nieuwe dienst neemt zowel conventionele lading als containers mee. In Istanbul wordt de terminal Halkali aangedaan. Onlangs ging Rail Cargo Austria (RCA), de goederendochter van de Oostenrijkse spoorwegen, een samenwerking aan met een Turkse partner voor de versterking van de shuttledienst tussen beide landen. De samenwerking is die tussen Express-Interfracht, dat weer een dochter van RCA is, en Balo Büyük Anadolu Lojistik Organuzasyonlar. In augustus moeten er vier vertrekken per week in beide richtingen zijn tussen Oostenrijk en de terminals Cerkezköy en Halkali in Istanbul. Volgend jaar moeten dat er zelfs tien per week worden. De vestiging van Hellmann Worldwide Logistics in Istanbul is sinds kort partner van System Alliance Europa.
TURKS LOGISTIEK BEDRIJF DENKT OP EUROPESE SCHAAL
Ambities Ekol Logistics reiken verder dan 115 Eiffeltorens De meer dan 1 miljoen ton vracht die Ekol Logistics vorig jaar vervoerde, stond gelijk aan het gewicht van 115 Eiffeltorens, zei het bedrijf over zijn jaarresultaten. Het Turkse bedrijf Ekol Logistics is poëtisch ingesteld, zoveel is duidelijk. Zo berekende het bedrijf ook nog, dat het vervoerde gewicht vorig jaar gelijk stond aan welgeteld 5.168 New Yorkse Vrijheidsbeelden. En
toen Ekol Logistics onlangs acte de présence gaf op de grote transportbeurs in München, heette dat in het jargon van Ekol Logistics niet een bezoek, maar een ‘invasie’. Ekol schroomt nimmer om zijn ambities hardop uit te spreken. Het Turkse concern - slogan: ‘Logistics for a better world - wil om te beginnen tot de vijf grootste logistieke bedrijven van Europa gaan behoren. Die 115 Eiffeltorens zijn nog maar een fundamentje voor wat er in de toekomst allemaal gaat gebeuren, als het aan Ekol ligt.
Westerse logistieke bedrijven hebben geduchte concurrenten uit Turkije. Ekol Logistics wil zelfs tot de Europese top-5 gaan behoren.
Het blijft niet bij bloemrijke woorden. Zo kocht Ekol in mei honderd vrachtwagens voor zijn Roemeense vestiging en huurt het daar honderd extra chauffeurs in. De Roemeense Ekol-vestiging bedient klanten als Akzo Nobel. Met ook eigen vestigingen in Oekraïne en Bosnië is Ekol dus een partij om rekening mee te houden in het Oost-Europa-vervoer.
Op de klantenlijst van Ekol staan veel automerken (zoals Mercedes, Mitsubishi), kledingmerken (H&M, Benetton, Adidas) en reuzen als Bayer, Philips, DSM en Bosch. Het Duitse Heppenheim was al in 1996 het eerste West-Europese bastion voor Ekol, vorig jaar werd een tweede Duitse vestiging geopend in Keulen.
Begin dit jaar begon Ekol een ro/rodienst tussen Triëst en Haydarpasa in Istanbul en het bedrijf heeft dagelijkse bloktreinen tussen Istanbul en enkele Europese bestemmingen. De Britse expediteur Davies Turner, al jaren partner van Ekol, kondigde recent aan samen te gaan werken aan een ‘groene supply chain’ op Turkije. Wim Bosman
Nog een wapenfeit van Ekol was dit jaar de overname van de Turkse dochter van de Belgische expediteur Transuniverse. Andersom geldt Transuniverse nu als Belgische agent van Ekol. In Nederland had Ekol jarenlang Wim Bosman als partner, maar Wim Bosman stapte in juni over op een andere Turkse partner, Sertrans, omdat het bedrijf uit ‘s-Heerenberg ook op andere gebieden al met Sertrans samenwerkt. | PAUL JUMELET
12 DOSSIER NIEUWSBLAD TRANSPORT 10-16 JULI 2013
Automotive voedt sterke groei transport Turkije Turkije (27) wil naar een tiende plek op de wereldranglijst logistiek. Animo genoeg.
S
teeds meer logistieke dienstverleners ontdekken de groeimarkt Turkije. Onlangs maakte de Zwitserse expediteur Militzer & Münch bekend zijn activiteiten in het land sterk uit te bouwen. Eerder koos wegvervoerder Wim Bosman voor expansie in Turkije en zoekt de luchthaven van Frankfurt (Fraport) naar marktkansen in het land. Militzer & Münch opent binnenkort een nieuwe vestiging in de Turkse industriestad Bursa ten zuiden van de miljoenenstad Istanbul. Verder staat een nieuw expeditiefiliaal gepland in de hoofdstad Ankara. Volgens topman Ewald Kaiser ligt Turkije geografisch precies tussen Europa en Azië. Daarnaast verplaatsen diverse Europese producenten de fabricage van artikelen dichter naar de thuismarkt en zorgt Turkije niet alleen voor goedkopere productie, maar ook kortere transport- en leverantietijden. Vooral met het oog op minder bulk is dat een groot voordeel. Turkije sloot onlangs een douane-akkoord met de EU waardoor de afhandeling van vrachtdocumenten en de export minder omslachtig is geworden. Fraport ziet ook kansen in Turkije, dat zo’n kleine elf internationale luchthavens telt. Het land is vergeleken met de nulgroei in de meeste Europese landen een van de weinig landen met substantiële groei, ook in de luchtvracht.
De groei van het BNP lag in 2010 op 9,2% en in 2011 op 8,5%. Voor dit jaar verwacht de Wereldbank een toename van de Turkse economie van 4%. Turkije is met zijn 74 miljoen inwoners de achttiende economie van de wereld, maar zag de laatste tien jaar het inkomen per capita verdrievoudigen naar 10.000 dollar, terwijl de buitenlandse investeringen over de laatste vijf jaar toenamen van 1 naar 13 miljard dollar. Izmir
Op logistiek gebied is er nog steeds het nodige te verbeteren. Het land prijkt nu nog op een 27ste plek op de logistieke ranglijst van de Wereldbank. Ter vergelijking: Nederland staat op een vijfde plek. De komende tien jaar wil Turkije naar een tiende positie doorgroeien. Onder meer door fors te investeren in de infrastructuur. De afgelopen tien jaren is
De brug over de Bosporus verbindt Europa en Azië. Turkije wil ook op logistiek gebied de twee werelddelen koppelen.
Elron en Spaanse Assignia Infraestructuras heeft de opdracht gekregen voor de aanleg van de infrastructuur. Volgens de Economische voorlich-
Istanbul moet in 2018 de grootste luchthaven van de wereld krijgen daar al meer dan 75 miljard dollar in gestoken. Daarnaast zet de regering in Ankara in op de ontwikkeling van logistieke centra. Bij de havenstad Izmir wordt nu een megapark voor logistieke diensten ontwikkeld: het Kemalpasa Logistiek Centrum. Een consortium van het Turkse
tingsdienst (EVD) van het ministerie van Economische Zaken kunnen Nederlandse bedrijven hun markten concurrentiepositie aanzienlijk versterken door mee te doen aan de ontwikkeling van dit Turkse centrum. Het project is volgens de EVD ook interessant voor bedrijven met
‘expertise in het ontwerpen en ontwikkelen van logistieke stromen’. Kemalpasa Logistiek Centrum krijgt een spoorwegverbinding naar de industriegebieden van Turgutlu, Manisa, Torbalı, Aydın en Denizli. Verder zal er een verbinding komen met de havens van Izmir (Alsancak Port en North Aegean Port). Kemalpasa is ook het enige centrum in Turkije met intermodale verbindingen naar de grote industriële steden van Turkije. Het centrum, dat in 2015 in gebruik zal worden genomen, biedt werk aan 15.000 mensen. Transitopunt
Verder wil Turkije het zakencentrum Istanbul ontwikkelen tot een nieuw transitopunt tussen Europa
HET COMPLETE HANDBOEK VOOR DE STARTENDE EN ERVAREN EXPORTEUR
€ 32,
50
304 pagina’s ISBN 9789490415105
BESTEL NU www.exporterendoejezo.nl
en Azië. Er zijn plannen om in 2018 bij de stad de grootste luchthaven van de wereld aan te leggen met zes landingsbanen. De luchthaven moet onder meer gaan concurreren met de luchthavens van Frankfurt Airport en Dubai voor de grote mondiale luchtvrachtstromen. Turkije verwacht daarbij verder te profiteren van de export van autoonderdelen en elektronica, die in waarde nu al groter is dan de traditionele textieluitvoer. Vooral de luchtvrachtsector ziet daardoor de volumes sterk groeien, maar ook voor andere modaliteiten liggen er groeikansen nu de douaneregels zijn aangepast aan de EU-regels. JOHN VERSLEIJEN
13 FOTO REUTERS/NOVUM
NIEUWSBLAD TRANSPORT 10-16 JULI 2013
Het neerslaan van de protesten in Istanbul heeft de betrekkingen tussen Turkije en Europa geen goed gedaan.
Duwtjes in de goede richting In Europa en in Turkije zelf slinkt de aanhang voor toetreding van het land tot de Europese Unie. Toch wordt daarover in oktober verder onderhandeld.
H
et had even wat voeten in aarde voordat vorige maand werd besloten om de gesprekken tussen Europa en Turkije over toetreding te heropenen. Net toen dat op de agenda van de Europese ministers van Buitenlandse Zaken stond, waren de protesten op het Taksimplein in Istanbul. De hardhandige wijze waarop premier Erdogan ingreep en de acties neersloeg, viel slecht in Europa, en met name bij de Duitse bondskanselier Angela Merkel, die nog even dreigde de onderhandelingen te blokkeren. Ook de Nederlandse minister van BZ Frans Timmermans greep naar de telefoon om bij de Turkse regering tegen het ‘buitensporige politiegeweld’ te protesteren, nota bene op een moment dat hij in het land op bezoek was bij de Nederlandse Patriotmissie aan de grens met Syrië.
Duitsland en Nederland staan bekend als de kritikasters van de toetreding van Turkije tot de Europese Unie. Omdat vooral het standpunt van Duitsland gewicht in de schaal legt, slepen de gesprekken daarover zich voort. Die begonnen in 2005, tegelijkertijd met Kroatië. Terwijl dat land sinds 1 juli erbij hoort, is het lidmaatschap van Turkije nog ver weg. In vergelijking met acht jaar geleden is er veel veranderd. Toen was er in Europa nog allerwegen economische groei. Het opkomende Turkije zou die groei nog een zetje in de rug geven, was de gedachte, naast de meer geopolitieke overweging dat het NAVO-lid Turkije met zijn overwegend islamitische bevolking steviger in het Europese kamp moest worden getrokken. Intussen is door vijf jaar crisis en euro-ellende het enthousiasme be-
koeld. In Europa brokkelt het vertrouwen in de ‘superstaat’ Europa af en staat de solidariteit tussen de lidstaten onder druk. Kiezers hebben in toenemende mate het idee dat eerst Poolse en later Roemeense en Bulgaarse werknemers hun banen zijn komen inpikken inplaats van aan de welvaart bijdragen. Dat Erdogan – aan de macht sinds 2003 – zich steeds meer profileert als islamitische leider en daarmee afbreuk doet aan het seculiere karakter van de Turkse staat, draagt in Europa niet bij aan het draagvlak voor toetreding. Voorspoed
Maar ook in Turkije zelf vraagt men zich af of een keus voor Europa wel de juiste is. Economische voorspoed heeft de positie van het land versterkt. De handel met het MiddenOosten, Afrika en de Balkan floreert. ‘Europa heeft ons harder nodig dan wij Europa’, zei Erdogan eerder dit jaar tijdens een bezoek aan Berlijn. Hoewel de economische samenwerking tussen Europa en Turkije middels vrijhandelsovereenkomsten ook zonder toetreding kan worden verbeterd, liggen ook daarnaar wat voetangels en klemmen op de weg. De belangrijkste heet Cyprus. Nog
altijd erkent Turkije Grieks-Cyprus niet, en omgekeerd Europa NoordCyprus evenmin. De wederzijdse handelsblokkade gaat op en af, maar tot een definitieve regeling, laat staan een hereniging, is het nooit gekomen. Nog altijd mogen GrieksCypriotische schepen en vliegtuigen niet naar Turkse havens en luchthavens varen en vliegen. Intussen richt Turkije de handelsbevordering niet alleen op de Europese Unie als geheel, maar ook op de individuele lidstaten. Ook op Neder-
ven meer mogelijkheden moeten krijgen om in Nederland te ondernemen. De premier pleitte onder meer voor afschaffing van de visumplicht voor Turken, een maatregel waar de politiek in Nederland nog niet uit is. Ondanks pleidooien voor afschaffing van de visumplicht van de burgemeesters van de twee grootste havensteden in Nederland – die met handelsdelegaties nogal eens naar Turkije afreizen – is minister Timmermans nog niet overstag gegaan. Dat deed hij laatst wel door in te
Premier Erdogan: ‘Europa heeft ons harder nodig dan wij Europa’ land. Het bezoek van Erdogan aan Nederland in maart dit jaar werd overschaduwd door de affaire Yunus – het negenjarige jongetje dat bij twee lesbische pleegmoeders was ondergebracht. Maar op een ondernemersbijeenkomst in Scheveningen ging het ook over de economische betrekkingen tussen beide landen. Erdogan zei daar te streven naar een verdubbeling van het handelsvolume tussen beide landen, van 7 miljard euro nu naar 15 miljard in 2015. Daartoe zouden Turkse bedrij-
stemmen met de hervatting van de gesprekken over de toetreding tot de Europese Unie. Maar zonder enthousiasme, en om heel pragmatische redenen, maakte hij echter duidelijk: Turkije heeft nog een lange weg te gaan, zei hij, maar Europa moet wel blijven proberen het land ‘in de goede richting te duwen’. Ongeacht of het nu lid wordt van de Europese Unie of niet. FRANK DE KRUIF
14 DOSSIER NIEUWSBLAD TRANSPORT 10-16 JULI 2013
Maastricht en Brussel in race voor vrachtstop vluchten VS
FOTO BERNADET GRIBNAU
Turkish Airlines wil vrachtvluchten op de EU doortrekken naar de VS. Maastricht is een grote kanshebber voor de tussenstops. Turkish Airlines Cargo voert nu acht keer in de week vrachtvluchten uit op Maastricht Aachen Airport met de A330.
Directeur Ismail Durmaz van Global Airline Services, de vrachtvertegenwoordiger van Turkish Airlines in een groot aantal Europese landen, zegt dat er een ‘kleine kans’ bestaat dat de luchtmaatschappij al aan het einde van dit jaar een transatlantische vrachtdienst kan opzetten vanaf Istanbul via de Benelux naar de VS met Maastricht Aachen Airport (MAA) of Brussels Airport als tussenstop. Daarbij zijn de eindbestemmingen in Noord-Amerika nog niet definitief vastgelegd. ‘De keuze gaat tussen Houston, Chicago, Atlanta en New York’, aldus Durmaz. Indien het dit jaar niet meer lukt, wordt er naar gestreefd om in de eerste helft van 2014 te beginnen, voegt hij er aan toe. ‘Welke bestemmingen het uiteindelijk gaan worden in de VS hangt af van de luchtvaartonderhandelingen en de uiteindelijke routeplanning’, onderstreept de directeur van Glo-
bal. Ook in Europa zijn de kaarten voor MAA nog niet geschud en gaat de race tussen Brussels Airport en Maastricht, voegt hij er aan toe. Een belangrijke factor daarbij is waar de Turkse luchtmaatschappij de noodzakelijke vijfde vrijheidsrechten kan
Brussels Airport te steunnen en er geen belangen in het geding zijn voor een eigen carrier. In Nederland ligt dat anders. Den Haag heeft al herhaaldelijk malen vijfde vrijheidsrechten geweigerd aan buitenlandse vrachtcarriers op Schiphol en Maas-
‘Jammer dat door de crisis niet meer vrachtmaatschappijen MAA aandoen’ verkrijgen om lading uit bijvoorbeeld de Benelux te transporteren naar een derde land. Sabena
De Belgische staat is sinds het verdwijnen van staatsmaatschappij Sabena aanzienlijk gul om vijfde vrijheidsrechten te verlenen aan buitenlandse vrachtmaatschappijen om
tricht met het oog op de economische belangen van KLM Cargo. Durmaz wil hierover alleen kwijt dat de onderhandelingen tussen de luchtvaartautorteiten van België en Nederland en Turkish Airlines lopen en hij de resultaten afwacht. Ofschoon België luchtvaartpolitiek de beste kaarten in handen lijkt te hebben, ligt het operationeel geheel an-
THY zit prijsvechter op de hielen Turkish Airlines (THY) zag de winst vorig jaar toenemen naar 486 miljoen euro, terwijl de meeste rivalen het hoofd amper boven water konden houden. De Turkse luchtvaartmaatschappij wist daarnaast in 2012 het bedrijfsresultaat te verdrievoudigen naar 410 miljoen euro en zag de omzet stijgen met ruim 26%. Met dit resultaat tekent de maatschappij voor tien jaar van onafgebroken
winstcijfers in een tijd dat de luchtvaartindustrie in een van de grootste crises zit sinds het bestaan van de bedrijfstak. Turkish Airlines bezit de modernste vloot van alle Europese airlines en moet op het gebied van het winstrendement (7%) in 2012 alleen de prijsvechters Ryanair en Easyjet voor laten gaan. Emirates
Turkish Airlines wordt door analisten omschreven als de vierde Golfcarrier na de sterk groeiende luchtvaartmaatschappijen Qatar, Etihad en Emirates. De vlootcapa-
citeit groeit sinds 2005 jaarlijks met 18% en ook voor dit jaar staat een vergelijkbare expansie gepland. De omzet uit luchtvracht steeg vorig jaar met 25% naar 475 miljoen euro. Daarmee is luchtvracht goed voor 8% van de totale omzet. Over het eerste kwartaal van dit jaar liet de vrachtomzet met 16% naar 124 miljoen euro (123.486 ton) nog steeds een sterke groei zien. THY beschikt over negen freighters, waaronder vijf A330-200F’s (capaciteit 70 ton) en vier A310F’s (capaciteit 40 ton) | JOHN VERSLEIJEN
Durmaz: ‘Uiteindelijk besluit hangt af van wie vijfde vrijheidsrechten verstrekt.’
ders. Turkish Airlines Cargo is een van de oudste klanten van Maastricht Aachen Airport en Durmaz is zeer te spreken over de ‘hoogwaardige dienstverlening’ die afhandelaar Maastricht Handling Services al sinds jaar en dag levert. ‘Ondanks de financiële problemen op de luchthaven, die nu gelukkig zijn opgelost, zijn wij een bijzonder tevreden klant van de luchthaven. Jammer dat door de recessie niet meer vrachtmaatschappijen met freighters gebruikmaken van de Limburgse regionale luchthaven’, aldus Durmaz. Turkish Airlines Cargo voert nu acht vrachtvluchten in de week uit op Maastricht Aachen Airport met onder meer de nieuwe A330F. Datzelfde type met een capaciteit van zestig tot 80 ton zal ook worden ingezet als er de vrachtvluchten op de VS worden geopend. Durmaz wijst er ook op dat Turkish Airlines naast zijn intensief truc-
kingnetwerk in Europa ook bezig is het netwerk aan passagiersvluchten te verfijnen. Daar kan ook de vrachtsector van profiteren, zegt Durmaz. ‘We gaan onder meer vliegen op Rotterdam en op een aantal kleinere luchthavens in Duitsland. Dat gaat ook ons vrachtproduct versterken.’ Turkish Airlines bouwt intussen gestaag zijn intercontinentaal netwerk uit. Na het Verre Oosten zijn er vrachtvluchten bijgekomen op de Afrikaanse bestemmingen Entebbe (Oeganda), Lagos (Nigeria) en Johannesburg (Zuid-Afrika). Latijns Amerika is een volgende stap. Los van die ontwikkeling heeft Global al plannen om eigen filialen te openen op een aantal belangrijke markten in Zuid-Amerika, waaronder Brazilië. ‘Export, niet alleen van bloemen, wordt in die landen steeds belangrijker. Je moet je dan ook daar positioneren’, aldus Durmaz. JOHN VERSLEIJEN
BEDRIJVEN 15 NIEUWSBLAD TRANSPORT 10-16 JULI 2013
Twr Group Holding B.V. Montfoort Rechtbank Midden-Nederland
Wtb Logistics B.V. Barendrecht Rechtbank Rotterdam
Fender Bevrachtingen B.V. Bruchem Rechtbank Rotterdam
Ccg Logistics De Lier Rechtbank Den Haag
Crs-continental Rail Services Europoort Rotterdam Rechtbank Rotterdam
Scheepvaartbedrijf Ms IJssel Trader Cv Winschoten Rechtbank Noord-Nederland
Beladen onderwerp keurig geanalyseerd BELADINGSGRAAD TLN zet zin en onzin over ‘leegrijden’ op een rij FOTO BERNADET GRIBNAU
FAILLISSEMENTEN
PERSONALIA Robert Kasteel (59) is de nieuwe directeur van de binnenvaartorganisatie Centraal Bureau voor de Rijn- en Binnenvaart (CBRB) en volgt Robert Tieman op. Hij is voormalig bestuurslid van het CBRB en voormalig directeur van de binnentankvaartrederij van Vopak, die enkele jaren geleden aan Interstream Barging werd verkocht. Guus Moeijes (69), (mede)directeur van transportbedrijf Moeijes uit Zwaag, is vorige week overleden. Moeijes Transport werd op de eerste dag van 1917 opgericht door Jan Moeijes, die met één melkwagen startte. Met de maandag overleden Guus Moeijes diende zich in 1962 de derde generatie aan. Als snel nadat hij de leiding over het bedrijf had overgenomen, begon het bedrijf met internationale ritten, te beginnen naar België en het Ruhrgebied. De directie van Intertruck wordt per 15 juli uitgebreid met Bernard van Walsem, directeur Productmanagement en Marketing. Van Walsem heeft veel ervaring in de branche, hij is al dertig jaar werkzaam in de auto-onderdelendistributie. Als directielid wordt hij verantwoordelijk voor alle nationale en internationale productmanagement en marketing activiteiten van de gehele Intertruck Group. Eyefreight, aanbieder van Transport Management System-technologie, heeft Trevor Long tot salesmanager Noord-Europa en Dirk Wilke tot salesmanager Centraal-Europa benoemd. Zij zijn in hun nieuwe functie verantwoordelijk voor het
uitbouwen van het klantenbestand van Eyefreight. Arnaud Feist, ceo van Brussels Airport, is verkozen tot voorzitter van de Europese afdeling van Airports Council International (ACI Europe), dat meer dan 450 luchthavens vertegenwoordigt in 46 Europese landen, inclusief Rusland en Turkije. De leden staan in voor meer dan 90% van het commerciële luchtvervoer in Europa. Met Feist heeft België een tweede landgenoot die een internationale luchtvaartorganisatie voorzit. Bernard Gustin, ceo van Brussels Airlines, is voorzitter van de Association of European Airlines (AEA). De Europese koepel van spoorinfrastructuurbeheerders EIM heeft Marion Goutvan Sinderen verkozen tot vice-voorzitter. Haar mandaat duurt twee jaar. Zij zal de organisatie leiden met voorzitter Gunnar Malm, ceo van Trafikverket, die eind vorig jaar is verkozen. Gout-van Sinderen (1954) is ceo van ProRail sinds 2011. Allison Thomas is verkozen tot Supply Chain Professional 2013. In haar functie als supply chain director Benelux bij PepsiCo won Thomas van de twee andere finalisten Hugo van Daal (Danone Medical Nutrition) en Willem Vesters (Office Depot). In de ogen van de jury en de deelnemers heeft Thomas het duidelijkst een supply chain visie laten zien die veel verder reikt dan alleen het logistieke gebied.
Bent u iemand? www.nieuwsbladtransport.nl/NTIntelligence/personalia.aspx
Zit deze auto straks vol of eigenlijk toch niet? Het antwoord is: allebei. Het is maar hoe je het bekijkt.
Veel vrachtauto’s rijden leeg of met veel te weinig lading. Die populaire bewering, die het politieke debat over het wegvervoer ernstig vertroebelt, gaat TLN te lijf in een doorwrocht rapport. Een uitspraak van verkeersminister Melanie Schultz van Haegen was aanleiding voor Robert van Leeuwen, onderzoeker bij Transport en Logistiek Nederland (TLN), om een kloek rapport over zin en onzin met betrekking tot de beladingsgraad van vrachtauto’s op te stellen. Wat had Schultz gezegd? ‘De beladingsgraad van de vrachtwagens met gemiddeld 45% is te laag. Dat is zorgelijk.’ Maar hoe zorgelijk is dat nu eigenlijk? En moeten we, zoals het Topinstituut Logistiek wil, die beladingsgraad van 45% optrekken naar 65% in 2020? Nog anders gezegd: verspilt de wegvervoerbranche kostbare capaciteit door ‘leeg te rijden’? Dat het laatste gebeurt, is waar - dat zal Van Leeuwen zeker niet ontkennen. In veruit de meeste gevallen is dat ook onvermijdelijk. Heel wat voertuigen, die vol zijn vertrokken, komen na lossing noodgedwongen leeg terug. Kiepauto
Denk aan een kiepauto die een lading zand van de winning naar de bouwplaats brengt. De kans dat die kiepauto ter plaatse nieuwe lading opdoet die naar de winplaats moet worden gebracht, is nihil. Het rapport, vrij prozaïsch ‘Beladingsgraad van gewicht en volume’ genaamd, geeft nog een reeks inzichtelijke voorbeelden van onvermijdelijk lege terugritten. In de publieke discussie over het wegvervoer en de vermeende ineffi-
ciëntie ervan wordt zelden het grote verschil in acht genomen tussen de beladingsgraad naar gewicht en die naar volume. Kijken we naar gewicht, dan moeten we tot de even verrassende als logisch onontkoombare conclusie komen dat een vrachtauto die tot de nok toe vol zit met lichte pakjes, onderbeladen zou zijn. Tegelijk is een vrachtauto die met een partij staal is geladen zogenaamd voor 100% gevuld, terwijl de meeste laadruimte niet wordt benut. Hanteren we omgekeerd het volumecriterium, dan is de pakjesauto netjes vol en is de staalauto een treu-
lading te bundelen, vrachtcapaciteit met elkaar te delen en op andere wijze te proberen het aantal ‘lege’ kilometers te reduceren. Van Leeuwen tracht zijn lezers aan te moedigen tot zindelijker denken over het beladingsgraadvraagstuk. Stel bijvoorbeeld dat de beladingsgraad naar gewicht van een bepaalde rit 67% bedraagt. Het is dan juist te concluderen dat 67% van het laadvermogen naar gewicht tijdens de rit wordt benut. Het is onjuist te beweren dat 33% van de rit onbeladen is: de laadruimte kan naar volume immers helemaal gebruikt worden. Het
De kans dat een kiepauto met zand retourlading vindt, is vrijwel nihil rig geval van morsen met ruimte. Het probleem is dat het CBS, dat de beladingsgraad in het Nederlandse wegvervoer meet, in een enquête onder vervoerders opgave verlangt van het door hen vervoerde gewicht, waarna er, gerelateerd aan de vervoerscapaciteit waarmee dat gewicht is getransporteerd, een percentage voor de beladingsgraad uitrolt. Maar volume wordt in het wegvervoer in West-Europese landen nu juist steeds belangrijker, terwijl het belang van gewicht juist afneemt. Er wordt immers de laatste decennia steeds lichtere, volumineuze lading vervoerd, zoals spelcomputers, laptops, smartphones, levensmiddelen in kleinere porties en dat alles in ruimbemeten verpakkingen die veel laadruimte innemen. Wie daar geen acht op slaat, zal in de waan blijven dat de beladingsgraad laag blijft, alle pogingen ten spijt om
is om dezelfde reden onjuist te menen dat 33% van de rit leeg is. En het is een populistische misvatting dat ‘dus’ één op de drie vrachtauto’s leeg zou rijden. Natuurlijk doen goede ondernemers er alles aan hun materieel zo efficiënt mogelijk in te zetten. Het TLN-rapport geeft een prachtig voorbeeld. JSP produceert in het Tsjechische Cheb lichte kunststofkorrels voor de autoindustrie voor de export naar Duitsland. Hammerwerk maakt ook in Cheb zware remschijven, voor dezelfde afnemers. Ze moeten dezelfde kant op. En bij de zware lading van Hammerwerk, waarmee je geen hele auto kunt vullen, passen natuurlijk nog heel wat korreltjes van JSP. Soms klopt alles.
FOLKERT NICOLAI
16 OVERHEID & REGELGEVING NIEUWSBLAD TRANSPORT 10-16 JULI 2013
De nieuwe
Brussel wil ruim baan voor shortsea Een schip dat uit de haven van Antwerpen vertrekt met bestemming Rotterdam wordt daar door de douane behandeld als kwam het uit China of Brazilië. De Europese Commissie wil dat veranderen.
is uit!
Verruiming
Ander aspect van het voorstel is de verruiming van de al bestaande Regular Shipping Services, een vereenvoudigde regeling die geldt voor schepen die alleen tussen havens van lidstaten varen. De aanvraagprocedure daarvoor wordt verkort van 45 naar 15 dagen en de voorwaarden flexibeler gemaakt. De aangekondigde maatregelen moeten in 2015 zijn ingevoerd. Ze zijn de uitwerking van een experiment dat sinds enkele jaren onder de naam Blue Belt loopt. FRANK DE KRUIF FOTO BERNADET GRIBNAU
De Europese shortseasector dringt al jarenlang aan op een vereenvoudiging van de douaneprocedure voor lading die binnen de Unie wordt vervoerd. Scheepvaart heeft een concurrentienadeel ten opzichte van het wegvervoer: lading op vrachtwagens profiteert immers wel van het vrije verkeer van goederen, een van de pijlers onder de interne markt. Bij vervoer over water ligt dat wat ingewikkelder, omdat de meeste schepen zowel vracht van buiten als binnen de Unie aan boord. Zeker containerschepen vervoeren tegelijkertijd intercontinentale feederlading én intra-Europese shortsealading. Dat schepen in hun vaarschema’s Europese havens afwisselen met havens in Rusland, Noorwegen of Marokko maakt het nog complexer. Met name het commissariaat in Brussel dat over de belastingen en de douane gaat (nu DG Taxud onder leiding van de Litouwer Algirdas Semeta), was altijd huiverig om vereenvoudigingen in het douaneregime toe te staan, vanwege de fraudegevoeligheid. Taxus is nu toch
overstag gegaan en heeft ingestemd met een aanpassing van het douanewetboek, zo werd maandag bekendgemaakt. Nieuw in de voorstellen is de introductie van een geharmoniseerd elektronisch manifest. Dit e-manifest maakt onderscheid tussen goederen op een schip die tot het douanegebied van de Europese Unie behoren (communautair) en goederen die van buiten de Unie komen en nog moeten worden ingeklaard (niet-communautair). Rederijen kunnen de status aan de douane doorgeven. Dit moet voorkomen dat communautaire goederen bij aankomst in een Europese haven toch weer door de molen moeten.
Feeder- en shortseaschepen vervoeren Europese en intercontinentale lading.
SCHEEPVAART
Opstelten zet toch vaart achter Rotterdam Rules Nederland gaat de Rotterdam Rules toch snel ratificeren. Dat heeft minister Ivo Opstelten (Justitie) meegedeeld aan de Tweede Kamer. De minister schrijft dat hij begint met ‘het opstellen van wetsvoorstellen houdende goedkeuring en implementatie van de Rotterdam Rules’. Opstelten reageert hiermee op een oproep van het bedrijfsleven om de ratificatie ‘spoedig en met kracht’ ter hand te nemen. Gebrek aan voortgang in de ratificatie is ‘zeer ongewenst’, was de boodschap van zeven organisaties aan de minister enkele weken geleden. De brief was ondertekend door exporteurs (Fenedex), werkgevers (VNO-NCW), rederijen (KVNR), havens (Havenbedrijven Rotterdam
en Amsterdam), verladers (EVO) en juristen (Nederlandse Vereniging voor Zee- en Vervoerrecht). De minister had onlangs nog aan de Tweede Kamer laten weten geen haast te willen maken met de modernisering van het zeevervoerrecht. Rotterdam Rules is de korte aanduiding van het ‘Verdrag van de Verenigde Naties inzake overeenkomsten voor het internationale vervoer van goederen geheel of gedeeltelijk over zee’. Twee landen - Spanje en Togo - hebben de Rotterdam Rules tot nu toe geratificeerd. Meer dan twintig landen zijn dat van plan nadat ze het verdrag in 2009 in Rotterdam hebben ondertekend. Behalve Nederland behoorde tot die ondertekenaars belangrijke maritieme naties als de Verenigde Staten, China en Denemarken. | FRANK DE KRUIF
IN DIT NUMMER:
Een feestende Schultz en het Beste Havenidee van 2013. Verder onder meer de rubriek Oranje In De Haven met historische vlaggen en wimpels. NOG GEEN ABONNEE?
Probeer vrijblijvend twee proefnummers.
www.mainportmagazine.nl
BEDRIJVEN 17 NIEUWSBLAD TRANSPORT 10-16 JULI 2013
Video tewaterlating loodsvaartuig ‘Procyon’ http://goo.gl/Uqjex. Vaartuigen verbeteren haventoegankelijkheid. @Loodswezen Deze zomer is op (België) Eén in ‘1000 Zonnen’ de rubriek ‘Stroomopwaarts’ te zien. Met verhalen langs&op de Schelde. http://bit.ly/1cTYWBt @NTnl Havenbedrijven #Antwerpen en #Rotterdam gaan samen in een stuurgroep richtlijnen ontwikkelen voor het ontgassen van tanks #binnenvaart @HavenRotterdam De nieuwe MainPort is uit met een feestende Schultz. Verder oa Oranje In De Haven met historische vlaggen en wimpels @HaraldRoelofs Actie in de transport in gesprek met #schultz, envelop overhandigd! pic.twitter.com/ HyuAoKHxma @ArjanvanErven Brussel wil dat zeevaart CO2-boekhouding bijhoudt http://bit.ly/17RC3y7 @schuttevaer Hulde voor Gerben Kraayeveld, hij heeft zijn LZV certificaat behaald! @Tielbeke_bv Bundeling logistiek onder regie bij leden Superunie is succesvol! Gefeliciteerd! @Wayz_BV #TLN #Profile Tyrecenter gaan samenwerken. Organisaties gaan producten en diensten ontwikkelen voor leden TLN. @ TLNnieuws Ook met uw tweet in de krant? met #NTnl springt u meer in het oog. Blijf op de hoogte en volg deze krant op www.twitter.com/ntnl
Haven gaat het spoor op ANTWERPEN Belgische industrie bezorgd over toekomst van gespreid vervoer De raad van bestuur van het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen heeft ingestemd met de oprichting van een spooroperator, de NV Antwerp Railport.
FOTO PORT OF ANTWERP
NT OP TWITTER
Die zal zich gaan bezighouden met de ontwikkeling van het zogenoemde verspreide vervoer in de haven, de trajecten tussen de rangeercentra en de havenkaaien. Dat vervoer wordt uitgevoerd met dieseltractie omdat de spoorlijnen van en naar de kaaien niet geëlektrificeerd zijn. Het Havenbedrijf richt de nieuwe spooroperator samen op met Alfaport, de overkoepelende organisatie van het Antwerpse havenbedrijfsleven en Essenscia, de Belgische belangenorganisatie van de chemische industrie. Antwerp Railport moet zorgen voor een impuls voor het ‘last mile’-vervoer in het havengebied, dat de afgelopen jaren vaak moeizaam verliep. Vier opties
Volgens het Havenbedrijf moet Antwerp Railport de ‘uitdagingen aanpakken, waaronder de continuïteit en kwaliteit van het verspreid vervoer’ om de logistieke en industriële positie van de haven veilig stellen. ‘De aanwezigheid van een goed verdeelsysteem voor spoortrafieken, zou de aantrekkelijkheid van de haven aanzienlijk kunnen verhogen’, heet het. In welke vorm Antwerp Railport dat zal doen, is nog niet duidelijk. Er liggen vier opties op tafel, die variëren van het louter coördineren van het vervoer tot een volledig uitgebouwde spoorwegonderneming. Die keus is afhankelijk van de betrokkenheid van bedrijven en sectoren en de economische en industriële ontwikkelingen. Intussen heeft een groot deel van de Belgische logistieke sector zojuist de
Het intermodaal spoorvervoer in België, zoals via deze terminal van IFB in Antwerpen, dreigt in de knel te komen.
noodklok geluid over de toekomst van het gecombineerde en het verspreide spoorvervoer. Het voortbestaan van verspreid spoorvervoer lijkt onzeker nu de
werken zodat het vervoer in de toekomst rendabel zou worden. De spoorsector stelt dat ze ‘belangrijke inspanningen’ heeft geleverd en ‘positieve resultaten’ heeft geboekt,
‘Zonder actie van overheid wacht Belgische economie zware schok’ overheid deze activiteit niet meer wil subsidiëren. Overigens gaat het hier vooral om vervoer van losse wagons van en naar Antwerpen en de andere zeehavens. De Belgische overheid heeft deze vorm van spoorvervoer de eerste helft van het jaar nog wel gesubsidieerd. Voorwaarde was dat de spooroperators efficiënter moesten gaan
maar vindt een transitieperiode van zes maanden te kort om een ingrijpende omslag te kunnen realiseren. ‘Het gaat om belangrijke ingrepen die een mogelijke impact hebben op de werking van de industriële klanten. Die kunnen niet van de ene dag op de andere worden doorgevoerd’, aldus acht organisaties en bedrijven in een gezamenlijk persbericht.
Stopzetting van het verspreid vervoer zou een directe impact hebben op de werking en toekomst van industriële bestemmingen in de (petro)chemie en de metaalindustrie en de concurrentiepositie van de zeehavens, waarschuwen ze. In 2011 werden in België ongeveer acht miljoen ton goederen via verspreid vervoer van en naar ruim driehonderd industriële bestemmingen vervoerd. De verklaring wordt gesteund door de havens van Antwerpen, Gent en Zeebrugge, de belangenverengingen van de staal- en chemische industrie, CMA CGM Belgium en Terminal Container Athus. Ze stellen dat de Belgische economie zonder actie van de overheid een zware schok krijgt te verwerken. ROB MACKOR
Nieuwsblad
ransport
BEDRIJFSNIEUWS
NT OP HET WEB Deze week op Nieuwsbladtransport.nl Helft ‘MOL Comfort’ mogelijk naar Sohar (Oman) Slepen van ‘MOL Comfort’ hervat Sleepkabel losgeraakt van ‘MOL Comfort’ ‘Geen melkkoe maken van haven Antwerpen’ Truck kantelt na botsing met trein in de Europoort ‘Knoerharde belangenverstrengeling’ Fernand Huts (Katoen Natie) weer op ramkoers Meer nieuws kunt u vinden op
www.nieuwsbladtransport.nl
De Nabuurs Groep heeft voor de 600ste keer een MANtruck in bedrijf genomen. Het gaat om een MAN TGX 26.440 6x2/2 BLS in LZV-uitvoering. Het was tevens de eerste Euro6-truck van MAN voor Nabuurs. Het familiebedrijf, dat is opgericht in 1962 en is uitgegroeid tot een logistieke dienstverlener met 23 vestigingen, heeft op dit moment 250 MAN’s rijden. Klanten van Nabuurs zijn onder andere Heinz, Friesland Campina, SCA Hygiene Products, Hero, AB InBev, Kijkshop en Royal Canin.
K.N. Overmeer & Zn. B.V. en Overmeer Rotterdam B.V. zijn per 1 juni samen verder gegaan onder één gezamenlijke naam: Overmeer Transport Group BV (OTG BV). Beide vestigingen werken nu gecentraliseerd op één locatie in Amsterdam-Noord. F.I.T.S. Logistics uit Barendrecht heeft het Keurmerk Transport & Logistiek ontvangen van Transport en Logistiek Nederland (TLN). De Zuid-Hollandse logistiek dienstverlener laat hiermee zien te voldoen aan hoge kwaliteitseisen. Het
familiebedrijf is gespecialiseerd in transport, opslag, expeditie en douaneafhandeling. Rik van de Weg en Harry Dekker, directeuren van WD-Trucks, en Wabe van Solkema, algemeen directeur Volvo Group Trucks Nederland, hebben een intentieverklaring getekend die moet leiden tot de overname van de Volvo Trucks-activiteiten van WD-Trucks in Zoetermeer en Maasland per 30 september. De recente acquisitie van Cor Valstar Transportkoeling door WD-Trucks maakt eveneens onderdeel uit van deze overeenkomst. Ploeger Logistics in Harderwijk bestaat dit jaar 75 jaar. Tijdens de aftrap van zijn jubileumjaar
werden twee auto’s onthuld, gesierd met het speciale jubileumlogo. In het jubileumjaar staan diverse activiteiten gepland zowel voor de klanten als voor de medewerkers. Ploeger heeft sinds de start in de jaren ’30 een flinke groei doorgemaakt. Begonnen als melkhandel, telt het familiebedrijf nu ruim 275 medewerkers en 160 vervoerseenheden. Bij het distributiecentrum in Harderwijk staat in totaal circa 25.000 m2 warehouse. Heeft u ook logistiek of transportnieuws over uw bedrijf? Mail naar:
[email protected]
18 DE PRAKTIJK
Het op 17 juni in tweeën gebroken schip ‘MOL Comfort’ houdt de gemoederen van de eigenaar van het schip, van ladingbelanghebbenden en van transportverzekeraars bezig. Op 27 juni zonk het afgebroken achterste deel en op de nog drijvende helft van de ‘MOL Comfort’ is inmiddels brand uitgebroken en zijn veel containers uitgebrand. De ramp lijkt compleet. Voor de schademensen in ons vak is deze scheepsramp prachtig en voor de nog jonge mensen in dit vakgebied is het een mooie casus, waarvan veel geleerd kan worden. Regelmatig heb ik van verschillende zijden de vraag gekregen of hier nu sprake is van averij-grosse. Het antwoord hierop is neen! Om als averij-grossehandeling te kunnen worden aangemerkt, moet er sprake zijn van: - buitengewone opoffering of uitgave; - opzettelijk en redelijkerwijs verricht of gedaan; - gemaakt tot behoud van schip en lading; - in een toestand van gevaar. Het gaat bij de ‘Mol Comfort’ om één aspect in deze zaak waaraan niet is voldaan en dat is het derde punt: gemaakt tot behoud van schip en lading. Dit is niet helemaal gelukt. Daarnaast kon, door het breken van het schip, er slechts nog door bergers hulp worden verleend om de beide delen van het schip en lading te trachten te bergen en ‘veilig’ naar een haven te slepen. De bergers ontvangen hiervoor een beloning. Deze zogenaamde bergingskosten, worden door transportverzekeraars bovenop de ladingschade, dus boven de in de polis vermelde verzekerde som, vergoed. Zo werd ik in deze zaak via via benaderd door een ladingbelanghebbende, die drie containers met chemicaliën aan boord van de ‘MOL Comfort’ heeft of had staan. Er bleek geen transportverzekering te zijn, want deze werd enkele jaren geleden beëindigd Deze onderneming had tot nu toe nauwelijks schade! De goederen waren in China FOB Shanghai gekocht. De vraag diende zich bij deze ladingeigenaar aan of er ten aanzien van het transportrisico een verschil zou zijn bij de INCOterms FOB, CFR of CIF en hoe verder te handelen en wie de schade ging betalen. Zowel bij FOB, CFR en CIF gaat het risico voor schade en verlies over van verkoper op koper zodra de betreffende goederen zijn geladen aan boord van het schip in de haven van verscheping. Verder zal deze eigenaar zijn schade zelf moeten dragen, evenals de bijdrage in de bergingskosten, voor zover de goederen al niet zijn gezonken met het achterste deel van het schip. Deze schade treft ook de Nederlandse verzekeringsmarkt en het verhaal van de uitgekeerde en niet verzekerde schaden op de eigenaar van het schip zal zeker nog jaren in beslag gaan nemen.
LNG: op weg ermee LNG is in opmars als brandstof voor vrachtauto’s. Het aantal LNGpompstations is dat nu ook. Deze week woensdag is het LNGtankstation van Rolande bij Tilburg officieel geopend. Vrachtauto’s, maar ook personenwagens, kunnen er vloeibaar aardgas en biogas tanken. Met de bouw begon Rolande vorig jaar, evenals van het LNG-tankstation in Oss. Bij beide tankstations is ook het hoogcalorische CNG, dat wordt gemaakt uit LNG, verkrijgbaar. De twee tankstations hebben een uitvoerige testfase achter de rug, die heeft uitgewezen dat alles naar behoren functioneert. Het station bij Tilburg is gevestigd in de gemeente Berkel-Enschot in de buurt van het distributiecentrum van Albert Heijn. De meeste vrachtauto’s die er al tanken zijn van het merk Icevo Stralis en worden gebruikt voor de winkelbevoorrading. Er tankt inmiddels al een aantal Volvo’s Dual-fuel en er komen ook Scania’s op de markt die op LNG kunnen rijden. Het station bij Tilburg zag in de testfase dagelijks al zo’n kleine veertig LNG-vrachtauto’s en ook een aantal bestelwagens die op CNG rijden. Met Iveco-dealer Schouten werkt Rolande LNG nauw samen. Iveco Schouten heeft enkele jaren geleden een belang genomen in het bedrijf. Iveco heeft een uitgebreid assortiment voertuigen die op LNG en CNG rijden. Doel van de samenwerking is uiteraard om het aantal schone voertuigen in Nederland flink op te krikken. Dat kan uiteraard alleen maar als er ook voldoende plaatsen zijn waar deze brandstoffen kunnen worden ingenomen. Rolande werkt aan verdere uitbreiding van het aantal LNG-tankstations. De voordelen van LNG als brandstof zijn aanzienlijk, al liggen de aanschafkosten hoger. De voertuigen zijn schoner dan Euro VI en dat zonder filters en dergelijke. Ze zijn Piekgecertificeerd, wat betekent dat ze vaker en op meer plaatsen in de stadsdistributie kunnen worden ingezet. Ze zijn zo’n 70% stiller dan dieselvoertuigen. Wordt vloeibaar biogas gebruikt, dan kan een sterke reductie van de CO2-uitstoot, met wel 80%, worden gerealiseerd. Daarbij zijn de brandstofkosten lager. Het gaat om twee à drie cent per kilometer. De actieradius is ook voldoende om het probleem van de nog schaarse
FOTO ROLANDE.NL
Scheepsramp met grote gevolgen
VERZEKERINGSKWESTIE
NIEUWSBLAD TRANSPORT 10-16 JULI 2013
Het nieuwe LNG-tankstation van Rolande in Tilburg is er klaar voor.
tankstations in Europa te ondervangen. De Iveco Stralis-vrachtauto’s die in Berkel-Enschot tanken, kunnen met volle tanks 1.200 kilometer afleggen. Rolande kan zorgen voor de ombouw van vrachtauto’s die af fabriek in CNG-uitvoering worden geleverd naar LNG of LBG, vloeibaar gemaakt biogas. Het bedrijf zorgt verder voor de exploitatie van de tankstations. Voor de ontwikkeling van een netwerk van zulke stations ontvangt Roland subsidie van het ministerie van Economische Zaken via het Agentschap.nl. Opmars
Daarmee begint het gebruik van LNG en ander vloeibaar gemaakt gas als brandstof ook in het wegvervoer aan een opmars. De afgelopen tijd zijn al verscheidene binnenschepen op LNG overgeschakeld. Ten denken valt aan Deen Shipping, dat met een LNG-schip in de haven van Rotterdam bunkers naar zeeschepen brengt. En bijvoorbeeld ook binnenvaartreder Danser, dat zijn koppelverband Eiger-Nordwand liet ombouwen tot LNG-schip. LNG is ook steeds ruimer voorhanden, nu er in verscheidene havens in Europa speciale terminals voor worden gebouwd. In het wegvervoer begon de introductie van LNG als vrachtautobrandstof eigenlijk pas twee jaar geleden, toen Volvo de serieproductie van LNG-voertuigen startte. Het betrof hybride voertuigen. De trucks, waarvoor het zogenoemde methaan-dieselconcept werd ontwikkeld, werden het eerst op de markt gebracht in Zweden, het Verenigd
Koninkrijk en Nederland. Dat gebeurde na een test van een jaar door transportbedrijf Götene Kyltransport. Het bedrijf kondigde toen aan binnen vijf jaar 80% vaan zijn vloot te laten rijden op LNG. Shell
Begin dit jaar sloot Volvo Trucks een samenwerkingsovereenkomst met Shell om het gebruik van LNG als brandstof voor dieselmotoren te bevorderen. Shell investeert, net als Rolande, in voorzieningen om LNG beschikbaar te maken voor het wegvervoer en Volvo kan daar de benodigde voertuigen voor leveren. In Nederland behoorde Rotra tot de pioniers in het wegvervoer. Natuurlijk was allang aangetoond dat lichtere voertuigen, zoals stadsbussen, op alternatieve brandstoffen goed uit de voeten kunnen. De afgelopen jaren liet Rotra bij wijze van proef een vrachtauto op gas rijden en dat beviel wel. Begin dit jaar bestelde het bedrijf er nog eens vijf bij Scania voor distributievervoer in de Benelux. Uiteraard wordt het rijden op aardgas in het wegvervoer ook gestimuleerd door Brussel. Er moet een dicht net van tankstations in Europa komen, met onderlinge afstanden die liefst niet groter zijn dan zo’n vierhonderd kilometer. In Duitsland is Erdgas Mobil, een gezamenlijk bedrijf van enkele grote Duitse energiemaatschappijen, met EU-subsidie begonnen aan de opbouw van zo’n netwerk. FOLKERT NICOLAI
AGENDA
COR VAN MAURIK www.brrgroep.nl
Piraten Tentoonstelling Maritiem Museum Tot 1 september
2 augustus: De Cargadoor Adverteren? Bel: 010 280 10 25. Iedere week in Nieuwsblad Transport, altijd online via www.nieuwsbladtransport.nl/dossiers
Deze zomer is het Maritiem Museum Rotterdam geënterd door piraten. De allerkleinsten (vier tot tien jaar) gaan op zoek naar de gestolen schat in de kinderexpo ‘Professor Plons’ die is omgetoverd tot piratennest. Volwassenen en kinderen vanaf acht jaar ontdekken de waarheid over piraten in de familietentoonstelling ‘Echte piraten’. Topstuk in de tentoonstelling is het enorme zwaard (2,13 m) van Friese piraat Grote Pier. Er wordt gezegd dat hij met dit enorme stalen slagzwaard
meerdere vijanden tegelijk onthoofdde. In juli en augustus is het Maritiem Museum zeven dagen per week open. • www.maritiemmuseum.nl
Truckstar Festival 27 en 28 juli Het grootste transportfeest van Europa laat op het TT circuit van Assen 2.000 opgepoetste vrachtwagens zien. Er zijn ook klassiekers, zware bergers, kranen en zwaar transportvoertuigen te bezichtigen. Het lintdorp is vier kilometer lang. Ook is er muziek, zijn er varkens aan het spit en kan er worden gezwommen. Daarnaast is er een beursplein en
een chauffeursbraderie en voor de kinderen is er het Kinderdorp. • www.truckstarfestival.nl
Wereldhavendagen 6 t/m 8 september Tijdens de Wereldhavendagen laat Rotterdam de bezoekers weer op vermakelijke wijze zien welke mogelijkheden de haven te bieden heeft. Het thema dit jaar is: Van Wolga tot Maas! Er zijn spectaculaire demonstraties te zien, bedrijven in de haven houden open huis, op zaterdag is er prachtig vuurwerk en bezoekers kunnen alle dagen aan boord van verschillende schepen. • www.wereldhavendagen.nl
DE PRAKTIJK 19 NIEUWSBLAD TRANSPORT 10-16 JULI 2013
Truckers: we zondigen tegen de rij- en rusttijden Truckers zijn ontevreden over de rij- en rusttijdenregels, en zondigen er nogal eens tegen, zeggen ze in nieuwe onderzoeken.
Deugdelijke parkeerplaats
Volgens de meest recente cijfers van de Europese Unie zit 19% van de gecontroleerde truckers te lang achter het stuur en rust 24% niet lang genoeg uit. Uit deze cijfers concludeerde de EU afgelopen herfst dat de rijen rusttijden in toenemende mate worden nageleefd, een conclusie die werd bekritiseerd door onder anderen transportadvocaat Han Vallenduuk. Volgens Vallenduuk verschilt de controledruk in de diverse Europese landen te zeer om conclusies te kunnen trekken. Duitsland controleert relatief vaak en vindt daardoor meer overtredingen, andere landen zijn veel minder actief met controles, waardoor het lijkt alsof daar minder gezondigd wordt. De onderzoekers die het onderzoek onder vrachtwagenchauffeurs verrichtten, hebben tevens naar de re-
denen gevraagd waarom truckers zich niet aan de rij- en rusttijden houden. Meest genoemde reden is, dat de chauffeurs ‘onder tijdsdruk’ werken. Moeilijkheden om op tijd een veilige en deugdelijke parkeerplaats te vinden, werd als tweede belangrijkste reden genoemd. Een pijnpunt vormt ook het laden en lossen: 55% van de chauffeurs zegt dat dit meestal meer tijd kost dan gepland, 61% stelt dat laden en lossen vaak voor aanzienlijke vertragingen zorgt. De 48-urige werkweek blijkt volgens hetzelfde Europese onderzoek vaak niet te worden gerespecteerd: 42% van de truckers zegt tussen de 61 en 80 uur per week te werken, 4% zelfs meer dan 80 uur per week. Vermoeidheid is voor het overgrote deel van de vrachtwagenchauffeurs een probleem, blijkt ook uit het onderzoek. Slechts 4% vindt vermoeidheid helemaal geen probleem, de rest vindt het een klein (50%), substantieel (33%) of zelfs groot (13%) probleem. ‘Te veel extra werk naast het rijden’, wordt als belangrijkste oorzaak voor de vermoeidheid aangewezen, gevolgd door ‘het drukke verkeer’ en ‘de lange uren op de weg’. ‘Onvoldoende rust en slaap’ en ‘slecht of onregelmatig eten’ spelen volgens de chauffeurs ook een rol. In slaap gevallen
In de studie van de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek verkeersveiligheid ‘Vermoeidheid in het verkeer’ uit 2011 zegt 23% van de vrachtwagenchauffeurs dat ze wel eens achter het stuur in slaap zijn gevallen. En 37% gaf toe het afgelopen jaar wel eens te zijn gaan rijden of blijven rijden terwijl ze zich daarvoor eigenlijk te vermoeid vonden. In het nieuwe onderzoek ‘Vrachtwagenchauffeur aan het woord’ van de politieke partij SP toont 85% van de Nederlandse truckers zich ‘zeer ontevreden’ en is 11% ‘ontevreden’ over de handhaving van de rij- en rusttijden. Die handhaving moet beter, vinden ze. Nogal in tegenspraak hiermee vinden de truckers uit het SP-onderzoek de regels voor rij- en
Bedrijven als Caterpillar en (langer geleden) Siemens hebben elektronische systemen ontwikkeld die alarm slaan als de ogen van chauffeurs dicht dreigen te vallen. Het nieuwste systeem van Caterpillar kost 20.000 dollar per vrachtwagen.
rusttijden bovendien te streng. De regels zijn ‘volledig doorgeslagen’ en worden ‘misbruikt om boetes uit te delen’, aldus het onderzoek. PAUL JUMELET
frequentie respecteren rij- en rusttijden
1% 27%
23%
49% ■ nooit ■ bijna altijd ■ altijd ■ soms
hoe denken chauffeurs over vermoeidheid?
4%
50%
33%
■ helemaal geen probleem ■ groot probleem ■ substantieel probleem ■ klein probleem
‘MAAK ZWARTE LIJST VAN VERVOERDERS’ Een zwarte lijst van transportbedrijven die zich schuldig hebben gemaakt aan illegale praktijken. Het opstellen van een dergelijke lijst is een van de aanbevelingen in het rapport ‘Social and working conditions of road transport hauliers’, dat werd gemaakt door de Italiaanse consultant TRT Trasporti e Territorio Srl, in opdracht van de Commissie Transport en Tourisme van het Europees Parlement. Ook in het SP-onderzoek wordt gepleit voor zo’n zwarte lijst. De SP wil bovendien verladers verantwoordelijk stellen voor de vraag of transporteurs de regels naleven. Het Europees vaststellen van een minimum aantal controles die lidstaten moeten uitvoeren, is een van de andere aanbevelingen in het Europese rapport. Ook die SP pleit voor een minimumfrequentie aan inspecties. De SP vindt verder dat de Inspectie Leefomgeving en Transport in Nederland veel meer inspecteurs in dienst moet krijgen. De Italiaanse consultant stelt voorts, dat Europa grote vorderingen heeft gemaakt met het inrichten van vrachtwagenparkeerplaatsen, maar dat de truckers zelf daarover blijkbaar nog beter geïnformeerd moeten worden. Het SP-onderzoek pleit juist voor meer budget voor het verbeteren van parkeerplaatsen.
SLAAPDESKUNDIGEN GAAN OP TOURNEE
13%
BRON: TRT
V
rachtwagenchauffeurs houden zich minder vaak aan de voorgeschreven rij- en rusttijden dan controlerende instanties denken. Dat blijkt uit een onderzoek dat het Europees Parlement liet uitvoeren onder Europese vrachtwagenchauffeurs: ‘Social and working conditions of road transport hauliers’. Slechts 23% van de ondervraagde truckers zegt zich ‘altijd’ te houden aan de rij- en rusttijden. Een grotere groep zondigt vaker wel dan niet tegen de regels: 27% houdt zich ‘soms’ aan de regels, 1% zelfs ‘nooit’. De helft van de ondervraagde chauffeurs, 49% om precies te zijn, zondigt slechts incidenteel en stelt zich ‘bijna altijd’ aan de rij- en rusttijden te houden. Statistieken over de naleving van de rij- en rusttijden kwamen tot nu toe voornamelijk van controlerende instanties en schetsten over het algemeen een positiever beeld. Zo staat in het Nederlandse ‘Meerjarenplan 2012-2016’ van de Inspectie Leefomgeving en Transport dat de naleving van het Arbeidstijdenbesluit vervoer de laatste jaren 83% is. De inspectiedienst wil dat percentage verhogen naar 84% in 2015 en 85% in 2016.
Europese slaapdeskundigen houden dit jaar een campagne om Europese beroeps- en andere chauffeurs te wijzen op het belang van een goede nachtrust voor de verkeersveiligheid. Er zit ook een onderzoek aan vast; via onder meer de website van de Nederlandse Vereniging voor SlaapWaak Onderzoek (NSWO) kunnen chauffeurs een enquête invullen. In oktober rijdt een ‘Wake-Up Bus’ door heel Europa om ‘awareness’ te kweken over de slaapproblematiek. Alleen Nederland, Turkije en Spanje hadden geen belangstelling voor een bezoekje van de promotiebus. Het eind van de rondrit is in Brussel, waar op 15 oktober een symposium in het Europees Parlement gepland staat.
COLOFON NT Nieuwsblad Transport is een uitgave van
Hoofdredactie
[email protected] Publishing Manager
[email protected]
Paul Krugerstraat 181, 3072 GJ Rotterdam Postbus 200, 3000 AE Rotterdam T. 01o 280 10 00 F. 010 280 10 05 I. www.nieuwsbladtransport.nl
Redactie
[email protected] [email protected] wegvervoer en marge
[email protected] politiek en beleid
Manager online development
[email protected]
Beeldredactie
[email protected] [email protected] [email protected]
Klantenservice T. 01o 280 10 16 F. 010 280 10 05
[email protected]
Advertentieverkoop T. 010 280 10 25 F. 010 280 10 05
[email protected] Traffic traffi
[email protected]
jaarabonnement
incl. NT e-mail €467,excl. NT e-mail €404,-
half jaarabonnement
incl. excl. kwartaalabonnement incl. excl. introductieabonnement incl.
NT e-mail €253,NT e-mail €216,NT e-mail €149,NT e-mail €124,NT e-mail €15 , -
Prijzen zijn exclusief BTW. Annulering: schriftelijk een maand voor aanvang van de nieuwe abonnementsperiode.
Office Management T. 010 280 10 00 F. 010 280 10 05 Mainport Mail T. 010 280 10 30 F. 010 280 10 05
[email protected]
[email protected] [email protected] Druk Wegener Nieuwsdruk Gelderland © 2013 NT Publishers B.V. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
2013
Managing Director
[email protected]
Eindredactie
[email protected] [email protected]
[email protected] havens, maritiem en spoor
[email protected] wegvervoer, binnenvaart en economie
[email protected] scheepvaart
[email protected] luchtvracht en expeditie
20 MARGE Mark en Kris naar Texas Mark Rutte en Kris Peeters zijn samen op zakenreis geweest in Texas, met in hun kielzog meer dan honderd topshots uit het Nederlandse en Vlaamse bedrijfsleven. Het was een mooie actie van de twee: de één premier van een landje aan de Noordzee en de ander de evenknie in een naburig gewest dat in oppervlak nog niet de helft uitmaakt van een soortgelijk landje. En we gaan er meer van horen, want de komende jaren zullen de Texanen, wier Amerikaanse deelstaat een dikke tien keer groter is dan heel de Benelux, ons komen overlopen met zakelijke voorstellen waaraan we onmogelijk kunnen weerstaan. De grote Benelux-havens zullen daar garen bij spinnen. Maar intussen knaagt er iets in Wallonië, dat door deze Nederlandstalige tweemansactie voor even buitenspel kwam te staan.
COLUMN
NIEUWSBLAD TRANSPORT 10-16 JULI 2013
Toen ik jong was, en dat is al even geleden, poetste ik mijn tanden met tandpasta van een merk dat ik hier niet onthul. Ik poets er nog steeds mijn tanden mee. Indertijd beloofde het merk in twee talen: Fait une parure de vos dents/Voor parelwitte tanden. Het was duidelijk dat de producent met deze slagzin de hele Benelux wilde bedienen. De Nederlanders, die uit het Noorden, namen het Frans voor lief en de Walen het Nederlands. Tegenwoordig koop ik een middel voor de vaatwasmachine, over het merk zal ik hier eveneens zwijgen, dat de blokjes als Tout en 1/All in 1 aanbeveelt. Je borden en bestek worden er schoner van, je glazen helderder en je kunt ook gerust je leesbril even laten meedraaien. We zien het subtiele verschil. Het Nederlands heeft plaats moeten maken voor het Engels, omdat gemakkelijk wordt aangenomen dat alles boven Turnhout die taal perfect begrijpt. Daaronder kennelijk weer niet. Waar wil je nu heen, zal de lezer vragen. Nu ja, je mag aannemen dat een gezamenlijke presentatie van beide landen in gebieden waar ze Brussel met Rome en Amsterdam met Kopenhagen verwarren, geen kwaad kan. We staan daar onderin de States geografisch nu een beetje op de kaart. De Texanen weten ons te vinden. Maar waar wil je heen, dringt de lezer aan. Ook wel eens naar Texas. Maar eerst: en France.
FOLKERT NICOLAI
[email protected]
QUOTE VAN DE WEEK
Gelukkig heb ik een iPad en kan ik allerlei filmpjes over de Tour bekijken KLM-topman en wielerfan Camiel Eurlings zegt in het AD dat hij meestal geen tijd heeft de Tour de France op TV te zien. Zondag maakte hij in de Pyreneeën wel ‘live’ een etappe mee.
De betere beweging TRUCKFLATERS Wat de Tour de France kan, kan de transportsector beter Om misfortuin mag soms best gelachen worden, weten we van programma’s als ‘Funniest home videos’. In die wetenschap hebben ook sommige truckongevallen, met name via internet, roem weten te vergaren. Wat de Tour de France kan, kan de transportsector beter. We doelen, zult u begrijpen, op de capriolen met de Australische bus die direct bij de eerste etappe van het wielren- en pharmaceutica-spektakel onder het finishbord vast kwam te zitten, vlak voor het aanstormende wielerpeloton. Het was een succesvolle truc van de Tour de France-organisatie om de wielerfans meteen maar iets spannends voor te schotelen na alle dopingverhalen van het afgelopen jaar, maar zoals gezegd: in de transportsector doen ‘we’ dat toch met net iets meer Schwung. Slogans
Zo gaf een vrachtwagenchauffeur van het Duitse transportbedrijf Gübau Spedition eind juni een indrukwekkende proeve van onbekwaamheid af, toen hij zich door zijn GPS-systeem naar een veel te smal steegje in het Spaanse dorp Arroba de los Montes liet leiden. De trucker, op weg naar Portugal met een lading elektronica, kon pas na een operatie van vijf uur met behulp van een takelwagen worden bevrijd. De transportsector kent een hele ge-
Met de klok mee: een Friese les, TNT kan het (niet) en ‘the better move’ in de USA.
schiedenis van dit soort sterke staaltjes. Waar de blooperbus in de Tour de France een verder nietszeggende bus was, is het leuke van vrachtwagens dat ze vaak opschepperige slogans dragen, waardoor de vernedering voor de zich klem rijdende trucks des te groter en – voor de neutrale toeschouwer - leuker wordt. De hierbij getoonde drie klassiekers spreken eigenlijk voor zichzelf. Educatieve missie
De foto van een vrachtwagen van TNT, genomen in Amsterdam, doet de ronde op internet met als vaste ondertitel ‘no, we can’t’.
Een Budget-vrachtwagen uit de Verenigde Staten heeft zich ook aardig belachelijk gemaakt, al kunnen beide flatertrucks niet tippen aan de Chauffeurs Vereniging Friesland die in 2008 vast kwam te zitten onder een viaduct in Heerenveen met een vrachtwagen met de slogan ‘Door de CVF voorgelicht, geeft veiligheid inzicht’. De vrachtwagen in kwestie was op het moment van de aanrijding op weg voor een educatieve missie, om een klas leergierige basisschoolkinderen de beginselen van veilig verkeersgedrag bij te brengen. PAUL JUMELET
Eerste kapingfilm bereikt bioscopen Kapringen, de Deense film over de waargebeurde kaping van het schip ‘MV Rozen’ in 2007, draait sinds donderdag 4 juli in meerdere Nederlandse bioscopen. De rolprent beleefde zijn Nederlandse première in elf filmhuizen, waaronder LantarenVenster in Rotterdam en Kriterion in Amsterdam. Tenzij er geen mens op de voorstellingen is afgekomen en de bioscopen de film deze week schielijk al weer retour afzender sturen, heeft de NTlezer dus nog de mogelijkheid het werk van regisseur Tobias Lindholm met eigen ogen te gaan aanschouwen.
Net als eerder in internationale media, krijgt de film ook van Nederlandse filmkenners goede recensies. ‘IJzersterk kapingsdrama’ (nu.nl), ‘Daar kan Hollywood nog wat van leren’ (De Telegraaf): voldoende oneliners om op een wervende fi lmposter te zetten. Dat ‘het kennisspelletje soms wel heel gekunsteld wordt’ (De Volkskrant) zal de poster ongetwijfeld niet halen, al looft dezelfde krant wel het ‘fantastische’ acteerwerk van de hoofdrolspelers. Tom Hanks
Die andere langverwachte film over een waargebeurde Somalische kaping, de Hollywood-productie Captain Phillips met Tom Hanks, zit er
ondertussen ook aan te komen. De film is gereed en gaat op 10 en 11 oktober in diverse landen over de hele wereld (waaronder de VS) in première. Op 20 en 21 november zouden Belgische en Nederlandse fi lmfans de film voor het eerst in de cinema moeten kunnen zien. Een tipje van de sluier wordt opgelicht in de trailer van Captain Phillips die reeds op internet te zien is; op www.captainphillipsmovie.com of ‘gewoon’ op Youtube. Ook als je naar Kapringen wilt, kun je thuis eerst kijken wat je voor vlees in de kuip hebt: http://kapringen.com. Voor de ware Kapringen-fan zijn op die website onder meer ook T-shirts te koop. | PAUL JUMELET
4 weken voor slechts €15 www.nieuwsbladtransport.nl/probeer
Bel 010 280 10 16 of mail
[email protected]
Er is een trailer van Captain Phillips, de film over de ‘Maersk Alabama’-kaping. Een andere kapingfilm, Kapringen, is al helemaal te zien, mét eigen T-shirts.