Hummer en Berini? geeft antwoord op pagina 3
31 Maandag Maart2008
Werkt bevrijdend.
Binnenland
Voetbal
Geert Wilders zal er niet blij mee zijn, maar het eerste resultaat van zijn film is een nieuw NederArabisch woord: Hiwar. Op de eerste post-Fitnabijeenkomst in het Amsterdamse Slotervaart klonk een oproep tot Hiwar, oftewel dialoog. 05
De clubleiding van SC Heerenveen is woedend op trainer Gertjan Verbeek. Die vertelde, na de 2-4 nederlaag tegen Ajax, tot grote ergernis van zijn bazen dat sterspeler Miralem Sulejmani tien miljoen euro moet kosten. ‘Dit is buiten de orde.’ 23
Na Fitna de Hiwar
Boos op Verbeek je volgende vakantie
boek je op
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
80 miljoen Chinese kijkers • 50 miljoen dollar • 30 censors • 0 filmpjes over Tibet •
EEN MOOI VAKANTIEVERSLAGJE MAG NOG NET
China kijkt massaal naar Tudou, een door de Nederlander Marc van der Chijs opgerichte YouTube-kloon. Hoewel de censuurafdeling van de site politiek en porno wist. Remco Tomesen AMSTERDAM
...
Terwijl mensenrechtenorganisaties al jaren protesteren tegen de strenge Chinese internetcensuur, floreert het door Marc van der Chijs (35) opgerichte videobedrijf Tudou door mee te werken met het regime. Op deze Chinese YouTube dus geen Tibet-filmpjes. Zakelijk een slimme zet: investeerders stopten vorige week vijftig miljoen dollar in de videosite. Tudou is een gigant in China. De site is er veel groter dan YouTube: maandelijks kijken zo’n tachtig miljoen mensen naar filmpjes op Tudou. Een gigantisch aantal als je bedenkt dat ongeveer 220 miljoen Chinezen toegang hebben tot internet. En hoewel YouTube wereldwijd meer gebruikers heeft, is het aantal ‘kijkminuten’ van de Chinese site groter, volgens Van der Chijs. Chinezen kijken veel langer naar film-
pjes (gemiddeld drie kwartier) dan kijkers van YouTube-filmpjes die vaak maar een paar minuten blijven hangen. De in april 2005 gelanceerde site is zo groot geworden dankzij een strenge controle van alle door gebruikers geplaatste filmpjes. Dagelijks zijn dat er tussen de twintig- en dertigduizend. Het is niet toevallig dat er uitsluitend onschuldige filmpjes op staan van zingende Chinezen of fragmenten uit series. Porno en politiek zijn taboe. ‘Vanaf dag één hebben we gezegd: zulke filmpjes halen we eraf’, vertelt oprichter Van der Chijs vanuit zijn kantoor in Shanghai. Wie in China een bericht of filmpje plaatst met kritiek op de Chinese regering riskeert gevangenisstraf. Een heel leger aan Chinese ambtenaren bewaakt het internet, en zorgt dat informatie over bijvoorbeeld mensenrechten of democratie niet zichtbaar is voor Chinese internetters. Organisaties als Amnesty protesteren al ja-
ren tegen de censuur. En eind vorig jaar voerde VVD’er Jules Maaten nog actie voor de vrijlating van de Chinees Maodong en vijftig andere cyberdissidenten. Toen er deze maand op YouTube filmpjes verschenen van rellen in Tibet, zetten de Chinese autoriteiten deze site meteen op zwart. Tudou ontliep dat lot door geen Tibet-filmpjes te plaatsen. ‘Ja, een toeristisch filmpje over de regio is prima. Maar geen politieke rellen’, vindt Van der Chijs. Hij heeft zijn aandelen verkocht en is ondertussen CEO van een ander bedrijf, maar blijft als commissaris nog wel betrokken bij Tudou.
Het kapitaal trekt zich niets aan van censuur of mensenrechten Dankzij deze houding overleeft Tudou. Maar tegelijkertijd ondersteunt Van der Chijs natuurlijk wel het Chinese regime. Tudou heeft zelfs een eigen censuurafdeling van dertig medewerkers, die alle filmpjes controleren. Als zij een filmpje zien dat de Chinese autoriteiten aanstootgevend kunnen vinden, drukken ze direct op
de delete-knop. Daarmee is Van der Chijs feitelijk onderdeel van de Chinese Vuurmuur (firewall), de virtuele muur die alle onwelgevallige informatie blokkeert. Het kapitaal trekt zich niets aan van censuur of mensenrechten. Amerikaanse durfinvesteerders staken eerder al dertig miljoen dollar in Tudou. Investeerders stoppen nu nog eens vijftig miljoen in het bedrijf, melden weblogs. Zij voorzien een winstgevende toekomst voor de videosite, die verdient aan advertenties. Van der Chijs verwacht dat de site dit jaar voor het eerst uit de kosten zal komen. 1
2
Dagblad De Pers
Nieuws
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................
REUTERS
Engeland
VLIEGTUIG STORTNEER Een klein vliegtuig met vijf mensen aan boord is gisteren in de buurt van Londen in een woonwijk neergestort. Enkele mensen op de grond liepen lichte verwondingen op en de inzittenden van het toestel – twee piloten en drie passagiers – hebben de crash volgens de brandweer niet overleefd. Het privé-toestel, een Cessna Citation Executive Jet, kwam terecht op een huis in Farnborough, ongeveer zestig kilometer ten zuidwesten van Londen. Farnborough is bekend van een luchtshow die daar om de twee jaar wordt gehouden.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................
Israël heft blokkades op
Israël gaat zo’n vijftig militaire wegversperringen verwijderen van de westelijke Jordaanoever. Ook zal de capaciteit van controleposten worden vergroot om een snellere doorstroom mogelijk te maken. Die belofte deed de Israëlische minister van Defensie Ehud Barak na gesprekken met de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Condoleezza Rice.
Meer vraag voedselbanken
Partij voor de Dieren Senator Koffeman
‘Wij worden groter dan GroenLinks’ De Partij voor de Dieren wordt de grootste milieupartij van Nederland, verwacht medeoprichter en senator Niko Koffeman. De partij kan zeker tien zetels halen. Marcel van Engelen DEN HAAG
...
‘Ik verwacht dat de omstandigheden zo veranderen dat we groter kunnen worden’, zegt Koffeman in een interview in deze krant. ‘Groter dan GroenLinks ja, maar ik weet niet of GroenLinks zo groot blijft als het is.’ Volgens Koffeman zullen nieuwe crises – vogelgriep of oplopende tekorten van graan, dat deels voor veevoer wordt gebruikt – voor een nieuw politiek landschap zorgen. Hij schetst de PvdD, sinds de laatste verkiezingen met twee zetels in de Tweede Kamer, als een groene partij die ‘dieren’ in de naam heeft gekozen omdat dat meer stemmen zou opleveren. ‘Als we de Partij voor Natuur, Mens en Milieu zouden heten, hadden we niet in de Tweede Kamer gezeten’, zegt de voormalige reclameman die voor de SP ooit de tomaat bedacht als symbool. ‘In marketing moet je focussen. Het succesvolste is: eerst inzoomen, en daarna uitzoomen vanuit dat ene aspect.’ Voorlopig blijven dierenrechten het
voornaamste strijdpunt van de partij. Op een eventueel samengaan met GroenLinks reageert hij met een categorisch nee. ‘Als vroeger een politicus zei dat hij vegetariër was, wist je zeker dat hij van GroenLinks was. In de huidige GroenLinks-fractie zit niet één vegetariër.’ In Den Haag baarde de PvdD veel opzien door een stortvloed aan Kamervragen en moties. Bij een recent debat over dierenwelzijn diende de partij 41 moties in, waaronder een pleidooi om de goudvissenkom te verbieden. ‘Ik ben niet zo’n jager, maar het schieten met hagel is in dit geval buitengewoon effectief, meer dan een kogel.’ Volgens Koffeman levert het publiciteit op die minister Verburg onder druk zet. Op het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit moesten twee ambtenaren worden vrijgemaakt om de schriftelijke vragen van de PvdD te kunnen beantwoorden. ‘Ze kunnen niet volstaan met ja of nee. Er moet echt over dierenwelzijn worden nagedacht, de minister moet zich erover uitspreken. Als wij hier kleurloos zouden zijn, opzitten en pootjes geven, zouden onze zetels geen nut hebben.’ Lees meer op pagina 16
Meer Nederlanders kloppen aan bij voedselbanken. Begin vorig jaar gingen tienduizend gezinnen wekelijks naar de voedselbank. Aan het eind van 2007 waren dat er dertienduizend, meldt BNR Nieuwsradio op gezag van de Stichting Voedselbank Nederland. De PvdA wil juist dat er aan het eind van deze regeerperiode geen voedselbanken meer nodig zijn.
De oppositie Zimbabwe viert al voorzichtig feest. De belangrijkste oppositiepartij heeft gisteren winst geclaimd bij de zaterdag gehouden verkiezingen. Elles van Gelder HARARE
...
Actie voor koopzondagen
Een online petitie voor de uitbreiding van het aantal koopzondagen is zondagavond ruim 900 keer ondertekend. Winkels mogen nu maximaal twaalf koopzondagen per jaar organiseren. De Raad van de Nederlandse Detailhandel wil dat dit lokaal wordt vastgesteld. De actie wordt ook ondersteund door de VVD, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, de Consumentenbond, MKB Nederland en Albert Heijn.
Zimbabwe Tsvangirai rekent op 67 procent
De Beweging voor Democratische Verandering (MDC) heeft het op grond van eerste uitslagen niet alleen heel goed gedaan in de grote steden, maar ook in enkele plattelandsdistricten waar de partij van president Robert Mugabe van oudsher sterk staat. In het Meikles Hotel in de Zimbabwaanse hoofdstad Harare, waar de MDC zijn persconferentie houdt, werd gisteren al voorzichtig feest ge-
Niko Koffeman. EVERT-JAN DANIELS
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................................................................................................
vierd – hoezeer de veiligheidsdiensten vooraf ook waarschuwden dat onofficiële uitslagen niet zullen worden geduld. Aan de muren hangen affiches met daarop een open hand, het symbool van de MDC, foto’s van oppositieleider Morgan Tsvangirai, en hun slogan ‘een nieuw begin’. En dat is wat veel Zimbabwanen willen. De MDC claimt de overwinning op basis van de lokale uitslagen die bij ieder stembureau hangen. Op basis van eenderde van deze lijsten zegt de oppositiepartij dat Tsvangirai ongeveer 67 procent van de stemmen heeft behaald. De officiële uitslag van de Zimbabwe Electoral Commission (ZEC) was gisteravond bij het drukken van deze krant nog niet binnen. Maar
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...........................
Selectie werkzaamheden: Ede (bus) Werkzaamheden. Veolialijnen 3, 4, 5, 6, 107, 108, 681. Halten Ericalaan (richting centrum) en Politiebureau vervallen. Amsterdam (bus) Wegwerkzaamheden. Connexxionlijnen 165 (Amsterdam) en 199 (Amsterdam Zuid). Halte Gustav Mahler vervalt. Hoofddorp/Lijnden (bus) Wegwerkzaamheden. Lijn 145. Halten Vijfhuizerweg, Cornelia’s Hoeve, Hoofdweg 271 in Hoofddorp en halten Hoofdweg 199, Lijnden in Lijnden vervallen.
Vandaag
Morgen
De dag begint overwegend bewolkt. In het oosten van het land kan het eerst nog even licht regenen. De rest van de dag verloopt wisselvallig met buien. Later kan in het noorden van het land de zon zich even laten zien. De temperatuur varieert van 11 graden aan de kust tot 14 graden in het binnenland. Er staat een matige wind uit het zuidwesten.
‘s Ochtends is het eerst nog droog en bewolkt. Al tegen de middag bereikt een front het westen van het land en gaat het regenen. In de middag breidt de regen zich over het land uit en tegen de avond wordt het in het westen weer droog. De maximumtemperatuur van 12 graden in het zuiden wordt al voor de middag bereikt. Daarna koelt het af naar 10 graden.
Gorinchem (bus) Wegwerkzaamheden. Lijnen 47, 73, 78, 79. Halte Walstraat/Centrum vervallen. Arnhem (bus) Wegwerkzaamheden Presikhaaf. Connexxion 5, 20, 26, 27 en 44. Syntus 27. Veolia 293. Enkele halten op Ln van Presikhaaf, Lange Wal en IJsselln vervallen. MEER OP: WWW.DEPERS.NL/9292OV ONDERWEG? BEL 0900-9292 (€ 0,70 P/M) OF KIJK OP MOBIEL.9292OV.NL
Dagblad De Pers
Nieuws
3
Würth Administratief talent, verdien direct 15% meer!
Weer Duitse topman die fiscus oplicht Edward Deiters AMSTERDAM
...
Morgan Tsvangirai belooft Zimbabwe ‘een nieuw begin’. REUTERS
claimt zege Zimbabwanen zijn hoopvol en willen de cijfers van MDC maar al te graag geloven. ‘Vijf jaar Mugabe kunnen we hier niet nog eens aan’, zegt één van de toeschouwers van de persconferentie. ‘Tsvangirai biedt ons een nieuwe toekomst.’
‘Vijf jaar Mugabe kunnen we in Zimbabwe niet nog eens aan’ Grappende sms’jes gaan al rond. ‘We zoeken iemand met een vrachtwagen die Mugabe kan verhuizen uit zijn residentie. Weet je iemand?’ Mugabe
is sinds 1980 aan de macht. De afgelopen acht jaar is het land onder zijn bewind in een economische afgrond gegleden. De MDC van voormalig vakbondsleider Tsvangirai werd in 1999 opgericht. In vorige verkiezingen deed hij het vooral goed in de steden. Analisten menen dat MDC nu al met resultaten naar buiten komt om fraude van Mugabe te voorkomen. Veel Zimbabwanen zijn bang dat president Robert Mugabe krampachtig wil vasthouden aan zijn macht en dat de officiële uitslag van ZEC niet eerlijk zal zijn. Mugabe zelf zei na het uitbrengen van zijn stem dat hij de verkiezingen niet zal stelen, omdat hij dan niet meer rustig zou slapen. Lees meer op pagina 7
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...................................................................
Argus Gevreesde Fitna-woede blijft uit
En weer wordt een prominente Duitse topmanager van grootschalige belastingontduiking verdacht. Ditmaal gaat het om schroevenmiljardair Reinhold Würth. Hij zou de fiscus voor vele miljoenen hebben benadeeld via een familiestichting in Zwitserland. Enkele weken geleden viel de Steuerfahndung, de Duitse belastingpolitie, ook al binnen bij Klaus Zumwinkel, de onkreukbaar geachte hoogste baas van de Duitse posterijen. Die heeft inmiddels gedeeltelijk bekend dat hij via Liechtenstein een miljoen euro heeft weggesluisd. Zumwinkel is een kruimeldief vergeleken bij de in ondernemerskringen ook al zeer gerespecteerde Würth. Het vermogen van self-made ondernemer en kunst-mecenas Würth wordt geschat op vijf miljard euro. Daarmee is hij de op acht na rijkste Duitser. Verschillende Duitse media reppen al van een geldboete rond de veertig miljoen. Zowel de fiscus als Würth geeft geen commentaar op de zaak, behalve dat Würths advocaten en justitie al maanden met elkaar in onderhandeling zijn. Volgens het Duitse zakenblad Focus staat Würth de komende tien jaar sowieso op de nominatie voor een belastingaanslag van bijna een miljard euro omdat eerder gemaakte deals rondom zijn vennootschappen aflopen. De afgelopen maanden werden honderden vermogende Duitsers opgepakt wegens belastingfraude via de Liechtensteinse LGT Bank. Hun rekeninggegevens waren via een rancuneuze ex-werknemer bij de Duitse fiscus beland. In totaal ontdoken ze volgens het tijdschrift Der Spiegel een bedrag van meer dan 200 miljoen euro aan belasting. Tot nu toe bekenden 91 verdachten en gaven 72 ontduikers zich aan. 1
Reinhold Würth.
Financieel Administratief Medewerker Je carrière vaart geven? Kies vandaag nog voor WR. De top voor Financieel Administratief Medewerkers die verder willen komen in het bedrijfsleven. Vanaf dag 1 verdien je 15% meer. Rij je in een sportieve auto zonder eigen bijdrage. Leer je veel bij. En geniet je van een vast contract. Dus heb je minimaal 6 maanden ervaring? Bel gratis 0800 – 876 3666 of meld je aan op wr.nl
Uitspraak Hoge Raad Cao biedt uitkomst
‘Werkgever niet laten bloeden voor blessure’ Werkgevers hoeven geen volledig salaris door te betalen aan werknemers die door eigen toedoen in de lappenmand belanden. Dat kunnen zij in contracten of cao’s laten vastleggen, blijkt uit een recente uitspraak van de Hoge Raad. Annemieke van Dongen AMSTERDAM
...
Wie na een borstvergroting, een skiongeluk of een val van het keukentrapje langere tijd zijn werk niet kan doen, moet zelf opdraaien voor de kosten, vinden MKB-Nederland en VNO-NCW. Het is echter niet nodig om de wet te veranderen, zoals de werkgeversorganisaties willen. Dat zegt cassatieadvocaat Stefan Sagel. ‘In contracten en cao’s kunnen werkgevers ook nu al een bepaling opnemen waarin staat dat werknemers die door hun eigen schuld arbeidsongeschikt raken, niet hun hele salaris krijgen doorbetaald.’ Twee weken geleden stelde de Hoge Raad een transportbedrijfje in het gelijk dat één van zijn chauffeurs niet had uitbetaald. De man, een fanatiek zaalvoetballer, meldde zich binnen vier jaar 24 maanden ziek vanwege blessures. Zijn werkgever had hem herhaaldelijk gewaarschuwd, maar telkens trok hij zijn
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................
Die groei vindt tot nu toe voornamelijk in de lengte plaats. De autobus waarbij alle passagiers voorin kunnen zitten líjkt misschien mooi, maar is er om praktische redenen nooit gekomen. Toch hebben sommige auto’s al bijna twee rijstroken nodig. Zoals de Hummer met zijn breedte tot wel 220 cm. Ideaal voor nieuwe rijken, maar ook qua taal is dit bakbeest interessant. Te betwijfelen valt of de gemiddelde bezitter deze kennis paraat heeft, maar de naam is oorspronkelijk een afkorting van ‘high utility maximum mobility easy rider’. De naam verwijst tevens naar Humvee
Chauffeur was binnen vier jaar 24 maanden afwezig door sportblessures hun onvoorzichtige personeel niet helemaal van de loonlijst schrappen. Ze blijven wettelijk verplicht om hen 70 procent van het maximum dagloon uit te betalen. Maar dat is voor de meeste werknemers flink minder dan hun normale salaris. En dan zou een dergelijk regeltje in de cao of het contract toch wel eens een reden kunnen zijn om die sliding of salto niet te maken. 1
Van Dale geeft antwoord
Hummer en Berini Hoewel het woord ‘recessie’ weer vaker klinkt, valt dat aan het wagenpark niet af te lezen. Auto’s worden namelijk groter en groter.
voetbalschoenen opnieuw aan. Volgens Sagel is dit een belangrijk arrest. ‘Het toont aan dat werknemers zelf verantwoordelijk kunnen worden gesteld voor ongelukken die ze door hun eigen toedoen oplopen. Wel moet die bepaling dan in hun contract of cao opgenomen zijn.’ Overigens betekent dit niet dat je als werknemer voortaan bij elke blessure de klos bent, zegt arbeidsrechtadvocate Eva Knipschild. ‘Eén ongelukje kun je iemand niet verwijten; dat kan pas als het herhaaldelijk gebeurt.’ Bovendien mogen werkgevers
(‘high mobility multipurpose wheeled vehicle’), de legerauto waarvan het de burgermansversie is. Op hetzelfde terrein vinden we Jeep. Deze merknaam komt van de op zijn Engels uitgesproken letters GP, afkorting voor general purpose (‘algemeen gebruik’). Een heel veelzijdig voertuig dus. Dat laatste is moeilijk vol te houden in het geval van Berini, een vroe-
Praktijkgids afkortingen
ger populair brommermerk, ook wel liefdevol aangeduid als ‘het eitje’, naar de vorm van de benzinetank. Naar huidige maatstaven misschien een wat armoedig vervoermiddel, maar dat geldt niet voor de naam. Hoewel die associaties oproept met een Romeins straattafereel, is hij in feite samengetrokken uit de voornamen van de fabrikanten Bernhard Neumann, Rinus Bruynzeel en Nico Groenendijk. En daar is geen woord Italiaans bij. 1 www.depers.nl/vandale
4
Dagblad De Pers
Jackie
Onder redactie van Femmetje de Wind / Coördinatie Carolien Spaans
Eva Mendes uit de kleren
Even bellen met...
Ze wordt niet alleen het gezicht van Calvin Kleins nieuwe geur, maar Eva Mendes gaat ook met de billen bijna bloot in de nieuwe ondergoedcampagne van Calvin Klein Underwear, die komende herfst wordt gelanceerd. De voluptueuze CubaansAmerikaanse actrice zal zowel te zien zijn in de ‘gewone’ lijn, als in setjes van de nieuwe Seductive Comfort-serie: lingerie die speciaal is ontwikkeld voor vrouwen met een voller figuur en een riante boezem. Dat Mendes net twee bezoekjes heeft gebracht aan afkickresort Cirque Clinic (ook bezocht door Lindsay Lohan en Kirsten Dunst), is volgens het merk geen probleem. Waarschijnlijk is het anno 2008 ook niet meer te doen om een celeb zonder verslaving te strikken. 1
Renu Kashyap (31) begint morgen als fashion director van Jackie. Ze volgt styliste Danie Bles op.
WIRE IMAGES
Inside ‘Als mijn zus iemand wil, dan neemt ze hem.’ (Aldus Valeria Bruni, over haar zus Carla Bruni-Sarkozy. Nu in de winkel voor € 2,50)
My life in Rome
How to dress for… Een weekend Méditerranée Julie Hoyng, styliste Jackie: ‘Het voorjaar roept om mooie uitstapjes, bij voorkeur richting het al wat opgewarmde Zuid-Europa. En of je nou gaat voorzomeren in Cannes, Florence of Barcelona, je wandelt stijlvol over de via’s en avenues in de trendkleuren van dit voorjaar, cognac en blauw. De platte zolen van deze soepele laarzen zorgen er bovendien voor dat je ’s avonds nog soepel in je Louboutins glijdt.’ Leren jasje: € 350 (Hampton Bays) - jurkje: € 89 (Hampton Bays) - tas: € 1195 (Dolce & Gabbana via Shoebaloo) - armband: € 315 (Buhjah) - ketting knopen: € 69 (Buhjah) - ketting met ballen: € 21,50 (Accessorize) - laarzen: € 199,90 (Manwood)
Paola van Dam Journalist
‘Wat is het hier ontzettend goor op straat. En wat zitten er veel gaten in het wegdek!’ Aan het woord is Jeen Boetzel, de reisredacteur van het blad Eigen Huis & Interieur. We zijn samen een paar dagen op pad om een reportage te maken over Rome. ‘In Milaan is het veel schoner’, gaat hij verder, ‘en de straten zijn er perfect.’ Ik moet hem gelijk geven. Sinds een aantal jaren lijkt Rome qua troep op Amsterdam de-dag-na-Koninginnedag. Overal liggen plastic zakjes, stukken papier en verpakkingen en de vuilniscontainers die op zo’n beetje elke straathoek te vinden zijn,
Jackie: ‘Morgen is je eerste dag: gaat Jackie er qua mode heel anders uitzien?’ Renu: ‘Dat valt mee, ik vind dat mijn voorganger een goede voorzet heeft gegeven en ik wil het niveau ook hoog houden. Het modebeeld blijft internationaal en ook het glamourgehalte wil ik behouden, maar wel op een moderne manier. Glamour is niet alleen de P.C. Hooftstraat en het Gooi, ik wil juist ook over de grenzen kijken. Maar het moet er in de eerste plaats lekker uitzien: niet te conceptueel, wel heel fashion.’ Jackie: ‘Da’s mooi: Jackie houdt van de P.C., maar nog meer van het buitenland. Wat is jouw achtergrond?’ Renu: ‘Ik ben in 2000 afgestudeerd als designer aan Montaigne en deed mee met de Robijn Fashion Award. Ik behaalde de finale, maar voelde toch weinig voor een eigen label. Na een tussenstop bij Mexx ben ik als freelance styliste aan de slag gegaan, zowel voor bladen als commercials. Ik heb bijvoorbeeld veel met Carli Hermès gewerkt. O, en ik was drie jaar chef mode bij het blad Starstyle.’ Jackie: ‘Ook nog BN’ers in leuke outfits gehesen?’ Renu: ‘Toen ik net begon heb ik wat voor Georgina Verbaan gedaan, maar dat was niet mijn ding. Je hebt toch te maken met wensen van een ander terwijl ik juist mijn eigen modebeeld wil neerzetten. Dat is lastig als je een personal shopper bent.’ Jackie: ‘Even je smaakpalet aftasten: favoriete designer?’ Renu: ‘Alber Elbaz van Lanvin. Heel vrouwelijk en sterk in zijn ontwerp, zonder te veel poespas.’ Jackie: ‘Eigen stijl?’
Renu Kashyap.
Renu: ‘Ik ben hardcore fan van de Olsen twins en daar schaam ik me helemaal niet voor. Zij mixen bohemien met biker chic en vooral dat bohemien vind ik erg mooi. Als alle meisjes op straat zich zo zouden kleden was ik een heel gelukkig mens.’ Jackie: ‘Favoriete Nederlandse fotograaf?’ Renu: ‘Marc de Groot en ALIQUE vind ik fantastisch.’ Jackie: ‘En qua model?’ Renu: ‘Als Lara Stone [een Nederlands model dat meedraait in de wereldtop, red.] ooit zou willen… Die is nu sky high en ook heel erg Jackie. En met Sophie Vlaming en Doutzen Kroes zou ik graag nog eens een serie schieten. Genoeg wensen dus!’ 1
Nederlandse vrouwen vertellen over hun leven in het buitenland
worden veel te weinig geleegd. In mijn eigen buurt, te vergelijken met het chique Amsterdam-Zuid, is het bijna onmogelijk om langs de drollen te manoeuvreren. Volgens mijn portier ligt dat aan de Filippino’s, die van hun baas weliswaar een zakje meekrijgen maar er niet over peinzen om de stront van de verwende keffers daadwerkelijk op te rapen. ‘In Amsterdam krijg je de poep achter je aan gegooid als je het niet opruimt, zó schandalig wordt het gevonden’, weet Jeen. In Rome maken de mensen zich om andere dingen kwaad. De lange wachttijden in het postkantoor, de
eeuwig stakende treinen, de corruptie van universitaire docenten, de illegale bouw van appartementen, het gebrek aan hygiëne in de ziekenhuizen, om maar eens wat te noemen. Ik weet het, maar zeg niks, uit trouw aan mijn geliefde stad. ‘Heb je ooit zo’n lekkere Mozzarella gegeten’, vraag ik hem als we iets later bij Cesaretto in de Via della Croce aan tafel zitten. Nee, dat heeft hij niet. ‘Komt rechtstreeks uit Napels, waar het vuilnis écht niet meer wordt opgeruimd. Geeft het nét even wat meer smaak.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
Pink Paradise (Deel II)
V
EVA
HOEKE CHEF REDACTIE JACKIE
oor iedere vrouw die zich wel eens afvraagt of ze blond genoeg is, of haar borsten groot genoeg zijn en of de taille wel slank genoeg oogt, volgt hier een kloeke boodschap: hou maar op. Het heeft geen zin. Die vragen stellen we onszelf in de hoop met die eigenschappen mannen te kunnen behagen, maar maak je geen illusies. Mannen geven daar niet om. Tot dit inzicht kwam ik tijdens mijn bezoek aan Pink Paradise, de classy stripclub in Parijs waar collega Hilde
en ik even binnenwipten tijdens de fashion week. Een fantastische club, met veel rood en fluweel en goede champagne, de ene fles nog duurder dan de ander. En dan die strippers! Stuk voor stuk gezegend met een prachtig lijf, een haardos om jaloers op te zijn en de souplesse van een poes. Een spinnende poes die het begrip krabpaal een heel andere dimensie gaf. En toch hadden ze allemaal het nakijken toen Lily de zaal binnenkwam. Lily was een meisje dat er uitzag alsof ze er helemaal niet bij hoor-
de. Type student, niet al te bijzonder, met een pientere blik en een bedeesd katoentje om de bips. Ze droeg nog net geen bril. Wanneer ze op het podium stond keken de mannen verlangend omhoog, en wanneer ze er weer af kwam stonden ze in de rij voor een lap dance. Collega Hilde en ik theoretiseerden er lustig op los. Eva: ‘Zie je dat? Dat meisje is veel populairder dan die ene met die grote tieten.’ Hilde: ‘Lekker normaal, lekker eerlijk.’ Eva: ‘Zij geeft die mannen het idee dat ze niet met een professional te maken hebben.’ Hilde: ‘Die denken waarschijnlijk dat
ze het écht leuk vindt.’ Eva: ‘Ze is de maagd en de hoer ineen: het schattige meisje dat stiekem een beest in bed blijkt te zijn.’ Een en ander werd bevestigd toen wij even later werden gecornerd door twee heren van middelbare leeftijd. ‘You remind me of my daughter,’ zei de een tegen Hilde. ‘Can I see your tits?’ De ander had er 10.000 euro voor over om de nacht met ons door te brengen. ‘I love mediocre girls’, zei hij. Weinig complimenteus allemaal, maar het was een geruststellende gedachte dat wij middenmoters toch nog meetelden in de roze paradijs. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ............................................................ ..........................................................
Michael Kors
Gehoord op de redactie
Reageer
‘I love everything that teenage girls love. I am the oldest teenage girl.’ (reactie op de vraag wat hij van de Spice Girls vindt)
‘Van harte proficiat! Je hebt de nieuwe partyreporter voor Jackie gevonden, it’s me!’ (aan zelfverzekerdheid geen gebrek bij sollicitanten)
Wil je een abonnement op Jackie? Heb je een vraag of wil je reageren op deze pagina, mail dan naar
[email protected]
Dagblad De Pers
Binnenland
5
Vreemdeling in Den Haag Peter Middendorp is schrijver/journalist en doet voor De Pers dagelijks verslag van zijn belevenissen in Den Haag.
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..............................................................................
In de cel
Z
De bijeenkomst in Slotervaart moest het doen zonder Wilders of radicale moslims. AMAURY MILLER
Fitna Dialoog is het toverwoord
Ook Geert Wilders moet aan de Hiwar Dirk Jacob Nieuwboer AMSTERDAM
...
Het was gisteren Hiwar voor en Hiwar na op de eerste post-Fitna-bijeenkomst van het land. In het Amsterdamse Slotervaart klonk het als het nieuwe toverwoord om alle spanningen in de samenleving te bezweren. Als we maar met elkaar blijven praten, dan komen we er wel uit. Of in de woorden van een Marokkaanse Nederlander: ‘Laten we proberen iets positiefs te halen uit deze onzin.’ Dat Fitna onzin is, daar was iedereen het wel zo’n beetje over eens. Niet zo gek, want de bijeenkomst trok vooral mensen die wel zin hadden in Hiwar. ‘Allemaal mooi en aardig’, vond burgemeester Job Cohen. ‘Maar de echte uitdaging is om juist die andere mensen erbij te betrekken.’ Maar de Hiwar moet het voorlopig doen zonder de radicale moslims. Zoals ook de aanhangers van Wilders gisteren niet op kwamen dagen. Als ‘de anderen’ ooit wel met elkaar in debat komen, belooft dat vuurwerk. Want zelfs in de dialoog tussen goedwillende burgers werd de vinger op de zere plek gelegd. Fitna mag dan wel niet deugen, vonden enkele deel-
nemers, maar Wilders raakt wel een teer punt: hij laat zien dat er angst heerst voor islamitische terreur en orthodoxe moslims. Die ongemakkelijke waarheid, zo bleek tijdens de discussie, willen veel moslims het liefst van zich afschuiven. ‘De aanslagen op de Twin Towers zijn helemaal niet gepleegd door moslims’, zei een van hen. Een Amsterdams meisje met hoofddoek was de kritische vragen over haar geloof spuugzat: ‘Waarom moet ik mij verantwoorden voor iets wat een halve gare pipo in Iran doet?’ Maar met die antwoorden komen moslims in het huidige Nederland niet meer weg. ‘In de Tweede Wereldoorlog gingen veel mensen ook liever worteltjes verbouwen’, hield een autochtone Nederlander ze een spiegel voor. ‘Maar ze hadden geen keus. Ze moesten in het verzet. Dat moeten jullie ook. Jullie moeten aan beeldcorrectie doen. Of je wilt of niet.’ De angst van de autochtone Nederlander mag niet meer worden ontkend. Zelfs niet als Wilders er mee aan de haal gaat en er van probeert te profiteren. Die angst moeten we serieus nemen, vindt Cohen. ‘Wilders moet al jaren beveiligd worden, een fotografe mag haar foto’s niet ophangen’, zei Ahmed Marcouch, stadsdeelvoorzitter van Slotervaart. ‘Terecht zijn we bang voor fanatici.’ Maar als de moslims ongemakkelijke vragen moeten beantwoorden,
dan moet er wel iets tegenover staan: ook Wilders moet aan de Hiwar. De leider van de PVV heeft bezworen dat hij de komende tijd eindelijk in debat zou gaan met zijn tegenstanders, maar gebruikte dit weekend nog om bij te slapen. Dat excuus wordt niet veel langer gepikt. ‘Beste afwezige Geert’, daagde Marcouch hem uit. ‘Je hebt je de afgelopen jaren geïsoleerd. Dat neem ik je kwalijk, want als politicus ben je verplicht je opvattingen te toetsen. Daarom vraag ik je: waar ben je? Wij zijn op zoek naar de plaats van de islam in een moderne samenleving. En daar wil ik met je over praten.’ 1
‘PASPOORTCONTROLE OP SCHIPHOL LOOPT VAST’ De paspoortcontroles op Schiphol zijn ouderwets. Als niet heel snel wordt geïnvesteerd in het automatisch afnemen van vingerafdrukken, irisscans en gezichtsherkenning, loopt de boel letterlijk vast. Dat zei de commandant van de Koninklijke Marechaussee luitenant-generaal Minze Beuving gisteren in De Telegraaf. In vergelijking met grote luchthavens als JFK in New York, Hongkong en het Londense Heath-
row blijft Schiphol ‘hopeloos achter’, onder meer omdat alles nog met de hand gebeurt. Er staan 520 mensen in de loketten voor de paspoortcontrole en fysiek is de grens daarmee volgens hem bereikt. Beuving (61), die volgende maand met pensioen gaat, maakt zich ook zorgen over de integriteit onder jonge marechaussees. Vorig jaar werden er 54 weggestuurd wegens drugsgebruik, uitgaansgeweld of andere misdragingen.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
Sla voor leeuwen Bijna alle dieren in de Rotterdamse diergaarde Blijdorp krijgen vanaf dinsdag (!) alleen nog vegetarisch voedsel. Dat maakte de Nederlandse Vegetariërsbond gisteren bekend. Maar niet heus.
‘Meneer,’ zei een stem, ‘u kijkt te veel naar Amerikaanse tv-series’
ROME, VENETIË & FLORENCE l!
TOPvoordee
Rome
8-daagse vlieg-/rondreis
599 vanaf
o .b .v.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..............................................................................
Scheidend baas marechaussee waarschuwt
arresteren of ik had de handjes al op de rug. Na een half uur in de cel kwamen de agenten op bezoek. Ik moest meer gegevens opdreunen, anders zouden ze me tot de volgende middag vasthouden. Ik antwoordde dat ze mijn perskaart hadden en mijn toegangspas van de Tweede Kamer, en dat alles verder hun verantwoordelijkheid was. Een redelijke opmerking, al dreunde daarna de celdeur dicht. Ik keek naar de gele muren, de aluminium wc-pot, en zag toen een bel aan de muur. Ik drukte erop en zei: Ik heb recht op één telefoontje. ‘Meneer,’ zei een stem, ‘u kijkt te veel naar Amerikaanse tv-series.’ Dan wil ik contact met een advocaat, zei ik. ‘Heeft u een advocaat?’ Nee. ‘Dan gaat dat ook niet door, hè.’ Eh, nee, zei ik. Tegen zessen zouden ze me laten gaan, maar dat wist ik nu nog niet, ik moest wat van mijn nachtrust proberen te maken en strekte me uit op een geplastificeerd matras. 1
2 pers on
en
Italiaans Bureau voor Toerisme
Inclusief ontbijt en excursies met Nederlandse reisleiding! Ontdek de mooiste steden van Italië in één voordelige rondreis! KRAS neemt u vanaf slechts € 599 mee naar de vele cultuurschatten van Rome, de kunststad Florence, de unieke waterstad Venetië en de scheve toren van Pisa! Een buitenkans als u bedenkt dat hierbij de luchthavenbelastingen, ontbijt en excursies met Nederlandssprekende reisleiding zijn inbegrepen. Boek snel, want VOL=VOL!
UW REISPROGRAMMA IN ’T KORT Dag 1: vliegreis van Rotterdam naar Rome met transavia.com. Dag 2: alle aandacht voor de Eeuwige Stad Rome! We bewonderen o.a. Vaticaanstad met de indrukwekkende St. Pieter, het machtige Colosseum, de altijd levendige Spaanse Trappen en de Trevifontein. Dag 3: na het ontbijt bezoeken we in het middeleeuwse Assisi de basiliek waar de heilige Franciscus begraven ligt. Vervolgens rijden we via het Perugia, de hoofdstad van Umbrië, naar het Trasimeense meer. Dag 4: op naar het unieke, mooie en interessante Florence. Hier bezichtigen we onder meer de bekende brug Ponte Vecchio.
Dag 5: op weg naar Venetië pauzeren we in het sfeervolle Padua. Dag 6: een hele dag in het teken van Venetië! Natuurlijk bewonderen we het San Marcoplein, en wat dacht u van een unieke gondeltocht? Dag 7: na het ontbijt nemen we een kijkje bij de beroemde scheve toren van Pisa. Ook het prachtige Lucca vereren we met een bezoek. Dag 8: terugvlucht van Rome naar Rotterdam. INCLUSIEF: vlucht Rome–Rotterdam v.v., vlieg- en luchthavenbelasting, rondreis per bus, verblijf in toeristenklasse hotels, ontbijt, Ned.sprekende reisleiding, het beschreven excursieprogramma. Vertrekdata: dinsdag van 29/4 t/m 28/10 April v.a. € 699 Augustus v.a. € 660 Mei v.a. € 659 September v.a. € 640 Juni v.a. € 599 Oktober v.a. € 610 Juli v.a. € 680 Prijzen zijn per persoon bij een bezetting van 2 personen. Voor reisbeschrijving/reservering, zie www.kras.nl/35018
BOEK ONLINE of bel 0900 – 9697
15 cpm
PE 14.1.1
Geert Wilders zal er niet blij mee zijn, maar het eerste resultaat van Fitna is er. De Nederlandse taal is verrijkt met een Arabisch woord: Hiwar. In gewoon Nederlands: dialoog.
es uur na Fitna zat ik in een Haagse politiecel. Ik was de enige arrestant rond Fitna. Dat kon ik alvast claimen. Maar wat betekende dit eigenlijk? Ze hadden toch niet onverhoopt de vrijheid van meningsuiting opgesloten? En dat ik dat dan was? Om één uur verliet ik perscentrum Nieuwspoort. Op de Lange Poten twijfelde ik. Naar huis? Of nog even bij café Paraplu in de Bagijnestraat vragen wat zij van alles hadden meegekregen? Ik deed een paar stappen naar de steeg, een paar stappen terug, en liep toen de steeg in. Geruggesteund door vier ME’ers kwamen twee agenten op me afgestormd. ‘Jij rende de steeg in toen je ons zag’, zei een agent met een ingedeukte boksersneus. ‘Ik heb jullie niet eens gezien’, zei ik. ‘Hij heeft gedronken’, zei de tweede agent, die zo wijdbeens stond dat hij de stoep had kunnen aanraken. ‘We gooien het op openbare dronkenschap.’ Als agenten eenmaal hebben besloten om een gevaar van Balkenende-achtige proporties van de straat te halen, is de weg terug een afgesloten weg. Ik hoefde maar een heel klein beetje te laten doorschemeren dat ik me niet zonder slag of stoot zou laten
6
Binnenland
Steven van Zadelhoff en Daan Slütter in de winning mood voor het Weense Paleis Auersperg.
Kaartspelletje Twee Nederlanders overwinnen in internationaal veld
Pokeren om een droom na te jagen en 100.000 dollar te vangen Monte Carlo, Las Vegas, Barcelona, de Bahama’s. Twintig Nederlanders konden dit weekend in Wenen hun anonieme leventje inruilen voor de wereld van luxe, glitter en glamour. Marten Blankesteijn WENEN
...
In februari 2007 is Cristiano Blanco nog een doodgewone verslaggever van een Italiaanse krant. Elke dag schrijft hij over AS Roma, een van de grootste voetbalclubs van Europa. Een mooie baan, zeker, maar na verloop van tijd ook saai. Wat dat betreft is zijn hobby – pokeren op internet – een stuk interessanter. Door in zijn
spaarzame vrije tijd zoveel mogelijk te spelen, klust Branco maandelijks vier- à vijfduizend euro bij elkaar. Een maand later staat het leven van de Italiaan op zijn kop als hij zich kwalificeert voor een van de grootste pokerevenementen van Europa. Hij wordt tweede en wint 380.000 euro. ‘Twintig jaarsalarissen’, lacht Branco. Maar het beste nieuws moet dan nog komen. Een dag na zijn winst krijgt de 27-jarige Italiaan een mailtje van Everest, een grote aanbieder van online poker. Of Branco soms een sponsor kan gebruiken. Alle reizen, alle inschrijfgelden voor toernooien, de duurste hotels – Everest betaalt. ‘A lifechanging experience’, zegt de Ita-
Intern accountmanager bancair Commercieel binnendienst bancair
JIJ?
Adviseur hypotheek & vermogen
Doe met ons mee! Nieuwe uitdagingen? ?d^ekZ[b_`a[dXe[_[dZm[ha5M_b`[c[[h f[hieedb_`a[WWdZWY^j5;[d]e[ZX[jWWbZ[lWij[XWWd5 A_`aid[befwww.doemeemetnig.nlleehc[[h_d\ehcWj_[ e\X[bedief&)+,(+&+&+
NIG Midoffice is een onderdeel van de Nederlandse Interim Groep
liaan in het statige Paleis Auersperg in Wenen, een jaar na de start van zijn pokercarrière. ‘Ik reis de hele wereld over en verdien verschrikkelijk veel geld. Het is een droom.’ Diezelfde droom lag afgelopen weekend in het bereik van 171 onbekende, overwegend jonge pokerspelers die zichzelf via internet gekwalificeerd hadden. De hoofdprijs: een sponsorcontract van 100.000 dollar voor de tien winnaars. Vanuit alle hoeken van Europa en Japan vlogen de talenten naar Wenen, klaar om hun studie of baan in te ruilen voor een leven als pokerster. Onder hen twintig Nederlanders. De lounge van het plaatselijke Hilton Hotel stroomt vrijdagavond vol met vlotte twintigers. Natuurlijk, Everest betaalt de hotelrekening, maar dat is maar een klein deel van het verhaal. Voor een groot deel van de deelnemers, hoe jong ze ook zijn, speelt geld geen rol. Officieel zijn ze student
of hebben een baan, maar zelfs voor degenen met een goedlopend eigen bedrijf is het kaartspelletje de belangrijkste bron van inkomsten. Online pokeren is big business. Wie gaat er dit weekend met de 100.000 vandoor? Terwijl een deel van de Nederlandse delegatie uitge-
Zelfverzekerd palmen twee Nederlandse spelers de jury in breid flirt met een paar aantrekkelijke dochters van bankdirecteuren – de papa’s en mama’s vieren een verdieping hoger een feestje – observeren de anderen de buitenlandse concurrentie. Die is te lelijk, die spreekt nauwelijks een woord Engels, die kan niet pokeren. We staan er goed voor,
is de conclusie. Maar dat is iets te vroeg gejuicht, zo blijkt de volgende dag. In Paleis Auersperg – hoge plafonds, gigantische kroonluchters, overal bladgoud – blijken de winnaars te worden geselecteerd aan de hand van een soort pokervariant van Idols. Dat je een beetje kunt pokeren is mooi meegenomen, maar er zijn belangrijker zaken. Wie heeft de leukste persoonlijkheid? Wie heeft het beste weblog? Wie komt goed naar voren tijdens interviews? En, ook niet onbelangrijk, uit welk land kom je? Want de prijzen moeten een beetje goed verdeeld worden, om alle markten aan te blijven boren. Na een lange dag vol kleine toernooitjes en korte interviews maakt de jury bekend welke twintig spelers de volgende dag terug mogen komen. De Japanse schone zit er natuurlijk bij, net als de hoogblonde Duitse. En verder een hoop Fransen, een Spanjaard, twee Italianen, twee Duitsers, een Zweed, een Portugees – en ook nog twee Nederlanders. De in de pokerwereld al bekende Steven van Zadelhoff (29) zit zoals verwacht bij de laatste twintig, net als de 23-jarige Daan Slütter. Hun afgevallen landgenoten juichen sportief mee, maar de teleurstelling is duidelijk zichtbaar. Weg is de droom. Van Zadelhoff en Slütter gaan vroeg onder zeil. Zondag, hun grote dag, moeten ze er in een uitgebreid interview voor zorgen dat de jury hen een ton geeft. Dat gaat ze goed af: waar de meeste kandidaten in stuntelig Engels saaie antwoorden geven, ouwehoeren de twee Nederlanders een eind weg. Zelfverzekerd, met een geintje hier en daar, wordt de jury ingepalmd. En daarna is het wachten op de beslissing. 100.000 dollar en een droomjaar of met lege handen terug naar Nederland? ’s Avonds laat geeft de jury eindelijk antwoord. Het wordt 100.000 dollar, voor zowel Van Zadelhoff als Slütter. Samen met de acht andere winnaars stuiteren ze over het podium. De afgevallen Nederlanders in het publiek vieren feest alsof ze zelf in de prijzen zijn gevallen. Monte Carlo in mei, Las Vegas in de zomer, Barcelona en de Bahama’s in het najaar – voor de voormalige aandelenhandelaar Van Zadelhoff en student marketingcommunicatie Slütter wordt het een zonnig jaartje. De Italiaanse prof Cristiano Blanco heeft nog wel een waarschuwing voor de twee winnaars. ‘Meestal komen de vrouwen naar je toe als je geld hebt, maar die van mij ging juist weg. Drie maanden nadat ik mijn contract kreeg was het over. Als prof ben je bijna nooit thuis – er zijn maar weinig vrouwen die daar mee kunnen omgaan.’ Van Zadelhoff en Slütter halen hun schouders op. ‘Dan gaat ze toch lekker mee?’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................................................................................................................
Vijf gewonden in Uruzgan
NEDERLANDSE MILITAIR DOOR BERMBOM BENEN KWIJT Een Nederlandse militair is gisteren in de Afghaanse provincie Uruzgan zijn benen kwijtgeraakt toen het voertuig waarin hij zat op een bermbom reed. Zijn toestand is kritiek. Twee anderen raakten lichtgewond. Ze zijn overgebracht naar het hospitaal in Kamp Holland en maken het volgens het ministerie van Defensie naar omstandigheden goed. Het voertuig reed rond 12.00 uur lokale tijd in de omgeving van Tarin Kowt op de bom. Aan het begin van
de avond was het in dit gebied wederom raak en waren Nederlandse militairen opnieuw het doelwit van een aanslag. Twee mannen raakten lichtgewond toen een bermbom ontplofte. Het is het derde incident in een paar dagen tijd. Donderdag raakten ook al drie Nederlandse militairen lichtgewond toen hun voertuig in de buurt van Chora op een geïmproviseerd explosief reed.
MINDEF
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................ ..........................................................
TomTom (1)
TomTom (2)
Een dronken militair (24) uit Tilburg is door zijn eigen TomTom verraden. De man reed een taxi aan en ging er te voet vandoor.
De politie zocht in het navigatiesysteem de laatst ingevoerde bestemming. En daar bleek de man inderdaad te zijn.
Dagblad De Pers
Buitenland
7
Zimbabwe Wachten op officiële uitslag
Moe en te bang voor verzet De Zimbabwanen vieren al voorzichtig dat de oppositie heeft gewonnen, maar activisten waarschuwen voor een onverwachte afloop. ‘Als Mugabe de verkiezingen steelt, is de murw geslagen massa moeilijk te mobiliseren.’ Elles van Gelder HARARE
...
‘Als Mugabe zichzelf alsnog uitroept tot winnaar, zullen er nauwelijks massale spontane demonstraties komen’, voorspelt protestzanger en dichter Samm Farai Monro. Met zijn zestien jaar oude Toyota scheurt hij door het centrum van Harare, dat er de dag na de verkiezingen verlaten bij ligt. Hij is onderweg naar persconferenties en andere bijeenkomsten die informatie geven over de verkiezingen. ‘Om protesten groot en invloedrijk te maken, moet er leiding zijn van bovenaf’, zegt hij. ‘De Zimbabwanen zelf zijn te moe en te bang om zich te verzetten.’ De 27-jarige zanger, met dreadlocks tot aan zijn middel en een tandenstoker nonchalant in zijn mond gestoken, is een van de weinigen die met zijn kop boven het maaiveld durft uit te steken. De regering bekritiseren in Zimbabwe is gevaarlijk. In zijn protestliederen roept Monro mensen op hun leven in eigen handen te nemen. De avond voor de verkiezingen stond hij nog op de planken in Book Café, een van de weinige plekken waar artiesten hun mening durven uiten.
Dagelijkse worsteling Zijn muziek knalt uit de boxen van zijn auto. Hij zingt over corruptie, indoctrinatie en mishandeling van activisten. En over de dagelijkse worsteling van de gewone Zimbabwaan: ‘Je werkt en je werkt maar je gaat dood. Iedere dag hier sta je dichter bij het graf.’ Zijn debuutalbum heet House of Hunger. Het huis staat voor Zimbabwe, waar, zoals hij zingt, dikke koks, synoniem voor de politieke elite, in hun keuken honger koken. Monro werd geboren in 1980, het jaar dat Zimbabwe onafhankelijk werd en de toekomst er plotseling weer rooskleurig uitzag. Zijn Zimbabwaanse ouders brachten hem terug van Groot-Brittannië, waar hij werd geboren, naar het bevrijde land. Nu is hun zoon een vrijheidsstrijder geworden tegen de voormalige bevrijdingsheld Mugabe. De geheime dienst komt zijn optredens regelma-
tig controleren, en de staatsradio weigert zijn muziek te draaien. Maar echte problemen met de politie heeft hij tot nu toe niet gehad. Anders is dat voor Lovemore, de leider van actiegroep Vapererwa. ‘Ik kan mijn eigen naam niet noemen’, vertelt deze zacht vanuit de tuin van een café in de hoofdstad. Hij houdt nauwlettend in de gaten wie er binnenkomt en weggaat. Hij kan het zich niet permitteren afgeluisterd te worden. Zeven van zijn activisten zijn al opgepakt. Drie van hen werden in elkaar geslagen, om daarna vrijgelaten te worden. Want ook de Zimbabwaanse politie heeft met ruim 100.000 procent inflatie moeite om rond te komen. Dus schoven de activisten de agenten wat toe.
Geen antwoorden Zijn groepsleden gingen ‘s nachts de straten van Harare op om het woord ‘Vapererwa’ op schuttingen en muren te spuiten. Vrij vertaald ‘ze hebben geen antwoorden’. ‘Ze’ is de regering onder leiding van Robert Mugabe. De 84-jarige leider en zijn partij ZANU PF hebben het land in een economische afgrond gestort. ‘Kies mij en het komt weer goed’, luidde Mugabe’s boodschap aan de Zimbabwanen die zaterdag hun stem uitbrachten in lokale-, provinciale-, parlementaire- en presidentsverkiezingen. Maar de graffiti-activisten wilden duidelijk maken dat Mugabe en zijn ZANU PF de oplossingen niet hebben. Ze hebben geluk dat de stroom in de hoofdstad vaak uitvalt ‘s nachts. Zo opereren de actvisten in het anonieme donker. Snel de auto uit en weer in. De overheid houdt hier niet van mensen die hun mening uiten. De activisten werden dan ook niet gepakt tijdens het spuiten van graffiti, maar bij het uitdelen van pamfletten, een andere actie van Vapererwa. De groep van zo’n twintig man drukt een illegale krant. ‘Dat is nodig’, zegt Lovemore. ‘Een groot deel van de Zimbabwanen heeft geen toegang tot vrije informatie. Het kopen van een dagblad is te duur en de meeste media zijn overheidspropaganda.’
Inwoners van Harare bestuderen verkiezingsuitslagen. REUTERS
openbare plekken, zoals bushaltes, neergelegd. Over de risico’s probeert hij niet te veel na te denken. Als hij wordt gepakt, kan hij lang in de gevangenis verdwijnen, om maar te zwijgen over de marteling die hem boven het hoofd hangt. ‘Ik heb een keuze gemaakt. Je vecht of je vlucht. De mees-
te Zimbabwanen kiezen voor het tweede. Maar dit is mijn land.’ Om zo veilig mogelijk te opereren functioneert de groep met een celstructuur van vier lagen. Lovemore kent alleen de bovenste twee. Ook hij struint zondag de stad af om te weten te komen hoe het gaat. Hij belt en sms’t met contacten: weet
Marteling Lovemore selecteert eens per week nieuws over Zimbabwe, drukt het honderdduizend keer af en laat de dubbelzijdige A4’tjes ophalen door activisten op motorfietsen. Zij brengen de kranten naar verschillende distributiepunten in de armere wijken. Van daaruit wordt Vapererwa op
Monro zingt over corruptie, indoctrinatie en mishandeling. ELLES VAN GELDER
jij hoe het ervoor staat? Lovemore staat breed te lachen als oppositiepartij MDC bij een persconferentie claimt de winnaar te zijn. Je ziet hem van binnen juichen. Maar het grote wachten is begonnen. Officiële uitslagen zijn er nog niet.
Revolutie De activisten kennen Zimbabwe, en weten dat er nog van alles kan gebeuren. Voorzichtigheid is geboden. Mugabe kan de verkiezingen bijvoorbeeld proberen te stelen. Bij de vorige verkiezingen hoopte Lovemore op een revolutie toen Mugabe zichzelf als winnaar uitriep. Maar het bleef stil. Zal het deze keer anders zijn? Lovemore vindt het moeilijk in te schatten maar denkt dat als er spontane acties komen, ze klein zullen zijn. ‘De Zimbabwanen zijn bang voor het repressieve regime’, zegt Lovemore. ‘Mugabe heeft geweld nooit geschuwd. Bovendien hebben veel jonge mannen het land al verlaten. Tel daar de honger en armoede bij op en je snapt dat de massa’s hier moeilijk zijn te mobiliseren. Wij activisten zijn maar kleine kaarsen van verzet in de Zimbabwaanse duisternis. Hopelijk winnen we het nu via onze stem.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
Belangrijke rechters
D FRANS
VERHAGEN
it verkiezingsjaar gaat alle aandacht in Amerika uit naar de president. Terwijl het Supreme Court eigenlijk belangrijker is. In de Verenigde Staten bepaalt het Supreme Court of wetten in overeenstemming zijn met de grondwet. Negen rechters bepalen of staten abortus mogen verbieden of de doodstraf mogen toestaan, of de president mag afluisteren, of homo’s mogen trouwen. In 2000 beslisten ze zelfs de presidentsverkiezingen. De rechters bepalen de precedenten:
als zij een uitspraak hebben gedaan, dan is die de regel, tot ze zelf de uitspraak veranderen. Zo vonden ze in 1896 rassenscheiding geen probleem, maar verklaarden ze die in 1954 in strijd met de grondwet. Omdat deze negen rechters voor het leven zijn benoemd – om ze af te schermen van politieke druk – is het natuurlijk belangrijk wie er rechter wordt. En dat bepaalt in eerste instantie de president. Hij draagt bij een vacature iemand voor die goedgekeurd moet worden door de senaat. Eenmaal be-
noemd, blijft de gemiddelde rechter van het Supreme Court 26 jaar zitten, heel wat langer dan een president. Soms is er jarenlang geen opening maar de twee benoemingen die president Bush sinds 2005 heeft kunnen maken, zullen meer invloed hebben op de toekomst van Amerika dan al het andere wat hij heeft gedaan – inclusief de oorlog in Irak. Met twee jonge conservatieve rechters heeft Bush het hoogste gerechtshof nadrukkelijk rechtsaf gestuurd. De conservatieven hebben nog maar één stem extra nodig om hun agenda te kunnen realiseren. Ze kunnen dan abortus weer verbieden, de macht van de president vergroten en positieve discriminatie
afschaffen. Of, zoals vorige week aan de orde was, alle controle op wapenbezit opheffen. In de presidentscampagne spelen deze belangrijke benoemingen geen rol. Althans niet direct. Meestal gaat het over onderwerpen als abortus, schoolgebed en homohuwelijk, onderwerpen waarover uiteindelijk het Supreme Court beslist. Daarom zullen de kiezers bij het stemmen op een president wel degelijk in hun achterhoofd houden dat de volgende president misschien rechters kan benoemen die Amerika fundamenteel kunnen veranderen. Ook over die extra stem in het Supreme Court wordt op 4 november beslist. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ............................................................ ..........................................................
Ook op deze dag...
Dure Kuifje
Het weer
Wordt in 1918 voor het eerst de zomertijd ingevoerd in de VS. De maatregel was controversieel, want zomertijd zou gunstig zijn voor de detailhandel, maar nadelig voor boeren.
Op een veiling in Parijs heeft een originele omslag van de strip Kuifje een recordbedrag van 764.200 euro opgebracht.
Harare: 24°C / 11°C, zonnig Basra: 32°C / 14°C, zonnig Washington: 16°C / 13°C, regen
8
Buitenland
Reacties Fitna
Jordaniërs willen breuk Nederland Redactie buitenland AMSTERDAM
...
Strijders van Muqtada al-Sadr dansen door de straten van Basra. REUTERS
Irak Verklaring sjiitische militie
Al Sadr roept strijders terug Novum / AP AMSTERDAM
...
De sjiitische militieleider Muqtada al-Sadr heeft gisteren aangeboden zijn strijders terug te trekken uit de straten van Basra en andere Iraakse steden als de regering haar ‘illegale en lukrake’ aanvallen op zijn aanhangers staakt en gevangenen vrijlaat die vastzitten zonder te zijn aangeklaagd. De regering reageerde verheugd op Al-Sadrs ‘positieve’ gebaar.
Het aanbod wordt gedaan in een negen punten tellende verklaring. Eerder dit weekend maande Al-Sadr zijn volgelingen juist geen gehoor te geven aan een bevel van de regering om hun wapens in te leveren. In de zuidelijke stad Basra, waar het Iraakse leger probeert de macht van milities als die van Al-Sadr te breken, bestormden leden van Al-Sadrs Mahdi-leger gisteren een gebouw van de staatstelevisie. Premier Nouri alMaliki, die persoonlijk de leiding
8ek_fepC`f\$8$KaXd#8djk\i[Xd)de[
heeft genomen over het offensief, gaf zaterdag toe dat hij zich vergiste toen hij dacht snel orde op zaken te kunnen stellen in het door militiegeweld geplaagde Basra. De Amerikaanse strijdkrachten zagen zich genoodzaakt de premier te hulp te komen. Een ultimatum aan de Sadristen en andere opstandige milities in Basra om binnen drie dagen hun wapens over te dragen werd tot 8 april verlengd omdat er nauwelijks gehoor aan was gegeven. 1
M`eZ\ek
Een groep Jordaanse parlementariërs heeft de regering in Amman gevraagd de diplomatieke banden met Nederland te verbreken. Aanleiding is het verschijnen van de film Fitna van Geert Wilders. In een door 48 van de 110 parlementsleden ondertekende brief aan de regering stellen ze dat Fitna de profeet Mohammed beledigt en kwetsend is voor moslims. De parlementariërs willen dat de Nederlandse ambassadeur in Jordanië het land verlaat. De Jordaanse regering kwam niet direct met een reactie.
Oud-premier Mahathir Mohamad van Maleisië heeft de 1,3 miljard moslims in de wereld opgeroepen Nederlandse producten te boycotten vanwege de film. Minister Verhagen van Buitenlandse Zaken heeft juist gisteren een opiniestuk geschreven in de kwalitatief hoogstaande Arabische krant Asharq al Awsat. Daarin dringt hij aan op dialoog in plaats van provocatie, om verschillen tussen culturen te overbruggen. Volgens zijn woordvoerder is hiervoor gekozen omdat de discussie over de film in het Midden-Oosten volop aan de gang is. ‘Nederland wil het regeringsstandpunt blijven uitdragen.’ 1
Athene
Olympisch vuur in Peking Redactie buitenland AMSTERDAM
...
De olympische vlam is gisteren in Athene officieel overgedragen aan het Chinese olympische organisatiecomité. De plechtigheid in het stadion Panathinaiko markeerde het eind van de tocht van de fakkel door Griekenland. Buiten het stadion probeerden demonstranten voor een vrij Ti-
bet de ceremonie te verstoren. De politie greep in en arresteerde 21 betogers. Vandaag arriveert de vlam in Peking. Daar begint de fakkel aan zijn tocht door twintig landen over een afstand van 137.000 kilometer, om in augustus voor de openingsceremonie weer in de Chinese hoofdstad aan te komen. Het hoogtepunt van de tocht is een beklimming van de Mount Everest. 1
9\eaXd`e[\I`ab#Jf\jk\iY\i^((de[
>XYi`cc\?ffj#QnXX^/de[
%%%%%%%%%%%%%%#I_\e\e+de[
B`dXpXG`hl#8djk\i[Xd*de[
E`pX_I`abXXi[#8djk\i[Xd*de[
D`eeX=X`[k#9l[Xg\jk(,de[
BABY!
EJ_\\]k\\eYXYp`ajY\\i^\X[fgk\\i[% ?`anffek`eFln\_Xe[j;`\i\egXib% Q`aeeXXd6;`\dX^a`am\iq`ee\e nnn%ej%ec&[lliqXXd_\`[
<`eXimXe8ck\i\e#8djk\i[Xd0de[
=`eeE\j\i#BfYc\eq()de[
GJBfda\je\cfgbiXXdm`j`k\6 -Xgi`c_\YY\eb`e[\i\e^iXk`jkf\^Xe^%
DXo[\9f\i#?\\i_l^fnXXi[((de[
Dagblad De Pers
Economie Opkomende markten
9
Mathijs Rotteveel
Russen dol op stempelen Rusland
Ook dit jaar is er weer een grote trek van westers kapitaal naar opkomende markten. Hoe houden Nederlandse ondernemers daar het hoofd boven water? Deel 4: Rusland. AMSTERDAM
...
‘Het draait hier om olie en gas. Als de prijzen daarvan snel dalen, gaat het de verkeerde kant op met Rusland. Niet voor niets discussieert de Russische overheid nu druk over de afhankelijkheid van deze grondstoffen. Die wil daar zo snel mogelijk vanaf en een bredere basis bouwen voor de welvaart. Tot nu toe is dat niet echt gelukt.’ Het is pas vijf jaar geleden dat Philippe van Woerkom (30) voor het eerst in Moskou kwam. Hij was ‘zo groen als gras’, zegt hij zelf. Inmiddels geeft hij leiding aan het Russische hoofdkantoor van familiebedrijf Intermarc, dat hij samen met zijn vader en broer bestiert. ‘We handelen vanuit Rotterdam in chemische stoffen, grondstoffen voor ondermeer de verf-, rubber- en medicijnenindustrie.’ Intermarc koopt deze stoffen vooral in Rusland bij grote chemische fabrieken. Alles gaat in grote tanks per trein naar de boot in Finland. Daarvandaan gaat het verder naar Europa en China waar grondstoffen in kleinere hoeveelheden worden doorverkocht aan klanten als Bayer, Basf, Akzo Nobel en DSM. ‘Bij DSM worden de grondstoffen die wij leveren, gebruikt voor medicijnen. Maar we verkopen ook aan Coca Cola, dat de door ons geleverde chemische stoffen gebruikt in plastic flessen.’ Als 25-jarig Nederlands ‘groentje’ mengde Van Woerkom zich vijf jaar geleden in de – volgens de clichés – door boeven gedomineerde Russische miljoenenhandel in grondstoffen. ‘De clichés over Rusland zijn onjuist’, beweert Van Woerkom. ‘Niet iedereen loopt hier met een fles wodka aan zijn mond over straat, ik ben niet door de maffia afgeperst en de paspoorten van mijn personeel zijn nog nooit door de binnenlandse veiligheidsdienst ingenomen. Het enige cliché dat wel klopt, is dat van de ontelbare mooie vrouwen in Moskou. Daar verbaas ik me nog dagelijks over.’
De stijgende welvaart is in Moskou moeilijk te ontlopen. HOLLANDSE HOOGTE
Toch moet Van Woerkom erkennen dat wodka ook in het zakenleven een niet te onderschatten rol speelt. ‘Dat is vooral het geval in de afgelegen fabrieken waar ik grondstoffen inkoop. Die staan echt in ‘the middle of nowhere’ waar het zes maanden per jaar winter is. Vaak onderhandel ik eerst over de hoeveelheden en de prijzen en als we daaruit zijn begint de lunch. Met veel wodka. Dan worden je drinkcapaciteiten echt getest. Je merkt al snel dat je als buitenlander nooit tegen die Russen op kunt drin-
Kerncijfers Inwoners: 141,5 miljoen ( juli 2007) Economische groei: 6%. (2007) BBP: 684,5 miljard euro (2006) Import: 114 miljard euro (2006) Export: 211 miljard euro (2006) Export Nederland naar Rusland: 5,3 miljard euro (2006) Import Nederland uit Rusland: 10,9 miljard euro (2006) Bron: EVD/CBS/ RosStat
ken. Na de lunch en wat flessen wodka is de stemming vaak uitstekend en worden de contracten getekend.’ Echte bacchanalen heeft Van Woerkom niet meegemaakt, maar zijn broer kwam na een handelsreis wel thuis met een mooi verhaal over Russische onderhandelingstechnieken. ‘Hij had eerst onderhandeld over de in te kopen chemische stoffen. Toen ze daaruit waren, ging hij met de directeuren van de fabriek lunchen en wodka drinken. Na de lunch zou er verder worden gepraat over de te leveren hoeveelheden. Die werden uiteindelijk bepaald aan de pooltafel: hoe beter hij speelde, des te meer hij meekreeg.’ In Moskou gaat het er heel anders aan toe. De jongere generatie die daar werkt bij multinationals drinkt liever bier dan wodka en bij zakelijke besprekingen komen slechts kopjes koffie op tafel. Maar ook in deze moderne miljoenenstad zijn de oude Sovjet-tradities nog niet helemaal verdwenen. ‘Ze zijn hier dol op formulieren en stempels. Als ik bij de
Ikea – die overigens enorm is – iets wil kopen, krijg ik minimaal acht formulieren mee. Een paar van het kassameisje bij de betaling en van de magazijnmedewerker nog een paar en allemaal met de mooiste stempels. Ik heb op mijn bureau ook een stem-
pel en stempelkussen staan. Ik bestempel alle bevestigingen die de deur uit gaan.’ De stijgende welvaart is in Moskou moeilijk te ontlopen. De net geopende showrooms van sportwagenmerken als Ferrari en Lamborghini hebben nergens zo’n goede start gehad als daar. ‘En iedereen loopt in de duurste kleding, liefst met grote merken erop. Of in jassen van dierenvellen. Greenpeace zou Moskou niet zo’n leuke stad vinden, vrees ik.’ Deze welvaartsexplosie kent ook nadelen. Van Woerkom zag de huur van zijn woning binnen vier jaar stijgen van 1.200 dollar tot 3.600 dollar. ‘Aan huurbescherming doen ze niet. Voor jou tien anderen.’ Een andere nadelige ontwikkeling is de toenemende invloed van de staat en van (semi-)staatsbedrijven op het bedrijfsleven. Zo is Poetins opvolger als president Dimitri Medvedev tegelijkertijd bestuursvoorzitter van olie- en gasbedrijf Gazprom, dat steeds meer Russische olie- en chemische bedrijven overneemt. ‘Gazprom heeft zoveel kennis en geld, dat kan zijn producten best zelf in Europa verkopen. Dat heeft ons niet nodig.’ Omdat Gazprom de handel in bulkproducten domineert, richt Intermarc zich daarom steeds meer op nichemarkten. ‘Er zijn hier voor ons genoeg kruimels die Gazprom laat liggen. Je moet misschien iets harder werken voor je geld, maar de winstmarges zijn daar ook naar.’ 1
Comfort Rent
De meest flexibele oplossing voor uw zakelijke autobehoefte
Bel 088 - 2847100 of kijk op www.avis.nl/comfortrent
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
Redenen om niet te beleggen in... Lijfrenteproducten
MARK
LEENARDS
D
e slechtste financiële beslissing die ik ooit heb genomen, is de aanschaf van een lijfrenteverzekering. Met de boodschap ‘pensioenopbouw, daar kun je niet vroeg genoeg mee beginnen’ liet ik mij op 20-jarige leeftijd inpalmen door een vriendelijke dame van de verzekeringsmaatschappij. Na de jarenlange ergernis die daarop volgde, voel ik inmiddels toch enige sympathie voor de bestrijders van de woekerpolissen. Normaal ben ik geen voorstander van verbieden en reguleren, maar als het op lijfrentebeleggingen aankomt zeg ik gerust: doe het niet!
Fiscaal voordeel
Lijfrenteproducten zijn er in vele soor-
ten en maten. Het belangrijkste en misschien wel enige voordeel van die verzekeringen is fiscaal voordeel. Het bedrag aan lijfrentepremie dat u betaalt, wordt in mindering gebracht op de belasting die u betaalt in het hoogste tarief. Zodoende heb ik (door hard werken en een beetje geluk) een jaarlijkse ‘korting’ van 52 procent op de premies die ik afdraag voor mijn AEGON Levensloop Pensioen. Met de totale storting bouw ik een bedrag op dat op mijn 65e moet zorgen voor wat extra inkomen naast de oudedagsvoorziening van de staat.
Belasting
Het probleem is dat ik over een jaartje of veertig, als de lijfrentes tot uitkering komen, alsnog belasting moet
betalen over het opgebouwde bedrag. Een lijfrente is dan ook niets anders dan uitgestelde belasting. Nu is dat ‘oudjestarief’ nog een stuk lager dan het huidige toptarief, maar wie garandeert mij dat dit over veertig jaar nog steeds het geval is?
Rendement
De verzekeraar in ieder geval niet. Gelukkig had ik besloten om te kiezen voor een variant met een gegarandeerde opbouw, waardoor ik tot mijn pensioen een bruto (!) rendement behaal van 4 procent per jaar. Met een belegging in het mixfonds was er volgens het summiere informatiedocument echter ook een mogelijkheid om een kapitaal op te bouwen dat vier keer hoger lag dan het garantievermogen. In het verleden behaalden dergelijke mixfondsen immers gemakkelijk 8 procent per jaar.
Kostenstructuur
Zo niet mijn mixfonds. Sinds ik ben in-
gestapt, gingen aandelen en vastgoed in een rechte lijn omhoog, met uitzondering van het afgelopen halfjaar. Ik moest het de afgelopen twee jaar echter doen met gemiddeld 3 procent per jaar in het mixfonds. Nu gaat een vergelijking met het rendement op mijn eigen beleggingen misschien wat ver, aangezien ik over het algemeen wat meer risico neem. Maar van fondsmanagers met een beheerd vermogen van vier miljard euro verwacht je toch iets meer creativiteit en kunde. De belangrijkste positie van het mixfonds was het AEGON Rente Fonds. Als liefhebber van beleggen erger ik me aan dit soort wanprestaties. Maar ze zouden een stuk beter te verteren zijn als de kostenstructuur en informatieverstrekking van mijn lijfrenteproduct redelijk zouden zijn. Dat dit niet het geval is, leest u in mijn volgende column. 1
10
Economie
Rentree
Mededinging EC is bang voor hogere prijzen
Wiet Pot wordt co-directeur IMC
Overnames digitale kaartenmakers onzeker
Wiet Pot is terug. Ditmaal kocht de bestuurder met de wonderlijke naam zich in bij derivatenhandelaar IMC.
Redactie economie AMSTERDAM
...
Redactie economie AMSTERDAM
...
Wiet Pot maakt zijn comeback als bestuurder in de financiële sector. Hij treedt toe tot de directie van derivatenbedrijf IMC. Onder zijn benoeming staat inmiddels ook de handtekening van toezichthouder De Nederlandsche Bank (DNB), meldde IMC afgelopen weekend. DNB dwong Pot in 2006 zijn baan als bestuursvoorzitter van zakenbank Kempen & Co neer te leggen. Hij had interne gedragsregels van de zakenbank geschonden door diverse aandelen- en obligatietransacties te doen zonder toestemming te vragen. Pot maakte ooit fortuin bij zakenbank Goldman Sachs waar hij zeventien jaar werkte. Ook daarna deed hij het niet slecht. Hij verdiende 30 mil-
Wiet Pot is er weer. HOLLANDSE HOOGTE
joen euro aan de overname van Kempen & Co. door Van Lanschot bankiers. Het blad Quote schat zijn vermogen op 217 miljoen euro.
Pot kocht zich in bij IMC en is nu eigenaar van 35 procent van het bedrijf. Hij wordt co-directeur naast IMC-oprichter Rob Defares. 1
De twee grote overnames in de wereld van de digitale kaarten lijken allerminst zeker. De Europese Commissie (EC) heeft een tweede fase-onderzoek ingesteld naar de geplande overname van Navteq door Nokia. ‘We zijn een open en constructieve dialoog gestart met de EC om tot een overeenkomst te komen inzake de overname van Navteq. We hebben geluisterd naar de zorgen van de commissie, en kijken naar mogelijkheden die ervoor zorgen dat de transactie gesloten kan worden’, aldus Navteqbestuurder Rick Simonson. De commissie heeft nu negentig werkdagen om een definitieve beslissing te nemen over de transactie. De Amerikaanse mededingingsautoriteit heeft al wel haar goedkeuring aan de overname verleend. Ook de aan-
deelhouders van Navteq stemden al in met het bod van 78 dollar per aandeel. De totale overnameprijs komt daarmee uit op circa 8,1 miljard dollar. De commissie stelt in een persbericht dat de deadline om tot een besluit te komen op 8 augustus 2008 staat. De EC bevestigde een ‘diepgaand’ onderzoek naar de overnameplannen. Navigatiekastjesmaker TomTom worstelt eveneens met de Europese Commissie. De deadline voor goedkeuring van de overname van kaartenmaker Tele Atlas is uitgesteld van 5 mei naar 21 mei. TomTom wil 1,8 miljard euro voor het bedrijf neertellen. De EC vreest dat de overnames nadelige gevolgen zullen hebben voor de concurrentie en dat deze gaan leiden tot hogere prijzen van digitale kaarten. 1
Beurs Beurs vandaag Overzicht eerste kwartaal
Beurs van de beurs Winnaars en verliezers van het eerste beurskwartaal, waarin de AEX (-14,5%) het internationaal niet eens zo slecht deed. Olie en goud werden per saldo amper duurder en Marokko was de allerbeste. AMSTERDAM
...
Nog één handelsdag te gaan dit kwartaal, maar alleen een alles verpletterende rally kan de internationale aandelenbeurzen nog redden van de knalrode cijfers dit jaar. Slechts negen landen staan dit jaar
in de plus. Tenminste, volgens de cijfers van MSCI Barra, dat alle beurzen bijhoudt in dollars, zodat een eerlijke vergelijking mogelijk is. Allereerst valt op dat Nederland het niet eens zo slecht deed, ondanks de voor Hollandse bedrijven zo rampzalige dollardaling (-8,0 procent). De MSCI Netherlands Index (let wel, geen AEX) verloor 7,4 procent. Ons land deed het daarmee veel beter dan de grote westerse beurzen, om van het o zo gehypete Brazilië, Rusland, India en China maar te zwijgen.
Hier het overzicht van de wereldwijde beurzen dit jaar: • • • • • •
MSCI Wereld Index: -9,6% Japan: -6,4% Frankrijk: -9,1% VS: -10,3% Groot-Brittannië: -11,8% Duitsland: -12,1%
Top 5 1. Marokko: +32,6% 2. Pakistan: +10,6% 3. Chili: +8,2% 4. Peru: +7,6% 5. Taiwan: +5,8% Flop 5 1. Hong Kong: -18,40% 2. Flippijnen: -19,6% 3. China: -22,0% 4. India: -23,0 5. Turkije: -36,0%
Aandelen
Het aandeel Spyker herstelde zich dit kwartaal. WERRY CRONE/HH
Wat Nederlandse aandelen betreft is dit jaar weer een typisch gevalletje: winnaars van vorig jaar zijn de verliezers van nu en vice versa. Spyker was in 2007 het slechtste Nederlandse fonds en AND en Tom Tom waren de beste. Opvallend is ook de comeback van Super de Boer, het voormalige Laurus. Corporate Express en Econosto kregen een overnamebod en Carlyle en Dico zitten in financiële problemen.
Top 5 1. Spyker: +71,9% 2. Corporate Express: +38,3% 3. Econosto: +34,7% 4. Super de Boer: +29,0% 5. C/Tac : +26,7% Flop 5 1. Carlyle Capital: -95,9% 2. Dico: -82,8% 3. Tom Tom: -47,1% 4. AND: -35,0% 5. Eurocastle: -34,3%
Beleggingsfondsen Het zijn eigenlijk uitsluitend obligatie- en vastgoedfondsen die tot dusverre dit jaar in de plus staan. Winnaar is het grondstoffenfonds van Robeco. Voor telecom, internet, multimedia en Azië-fondsen was het eerste kwartaal dweilen met de kraan open. Vooral Ohra heeft betere tijden gekend. Pijnlijk dat liefst drie van haar fondsen onderaan staan. Top 5 1. Robeco Commodities Fund: 10,0% 2. IVM Wereld Fonds: +7,9%
3. Wereldhave: +7,1% 4. Middle Europe Real Estate Fonds: 4,7% 5. Falcinvest Bond Fund 2020: +4,0% Flop 5 1. Ohra Communicatie Technologie Fonds: -23,3% 2. Ohra Internet Fonds: -23,8% 3. Ohra New Energy Fonds: -26,5% 4. MEI-Roemenië en Bulgarije Fonds: -32,3% 5. Himalayan Fund: -33,8%
Tot slot nog even dit rijtje, dat vrijwel dagelijks de krantenvoorpagina’s en journaals haalt. De enige hype die echt hout snijdt, is dat de dollar inderdaad fiks daalde: -8,0%. Olie en goud liepen weliswaar ook flink op, maar gecorrigeerd voor de daling van de Greenback – olie en goud worden in de Amerikaanse valuta afgerekend – viel dat reuze mee: • Olie: +8,9% • Goud: +12,1% • Euro/dollar: +8,0% 1
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Troetelaandeel AMG 111
Wordt Advanced Metallurgical Group (AMG) de nieuwe beurslieveling na Tom Tom en Crucell? Sinds de beursgang in juli maakt de producent van metallurgische materialen en vacuüm verhittingssystemen een bliksemcarrière. De koers werd 73,5% meer waard, waar de AEX eenvijfde verloor. Ook promoveerde AMG in één klap van lokaal fonds tot Midkap-aandeel. 1
Dagblad De Pers
Cultuur
11
Toneel Stefan de Walle kruipt in de huid van pianist Glenn Gould
Klein portret van groot genie Hij is een van de beste toneelacteurs van zijn generatie en wisselt moeiteloos rollen in tv-series af met een Cyrano de Bergerac. Nu kruipt Stefan de Walle (42) bij het Nationale Toneel in de huid van Glenn Gould, misschien wel de beroemdste pianist ooit.
Mozart eerder te laat dan te vroeg was gestorven. ‘Hij was ook hyperintelligent, excentriek, bang voor contact, en een medicijnjunk. Een kluizenaar met humor, iemand die uiteindelijk een erg eenzame ziel moet zijn geweest.’ En dat maakt hem ook zo interessant om te spelen, geeft De Walle direct toe. Samen met regisseur Franz Marijnen las hij stapels brieven van Gould en bekeek hij vele documentaires. ‘Dan zag je hem zo krom achter zijn Steinway zitten, op dat gekke lage stoeltje, al hummend.’
Femke van Wiggen DEN HAAG
...
Een vleugel staat midden op het toneel en domineert wat de huiskamer van Glenn Gould moet zijn. In de schaduw van die vleugel zien we zijn bizar lage pianostoel, een opnameapparaat, dozen vol slordig opgeborgen partituren, planken vol boeken en een kast vol medicijnen. Gould zelf verdrinkt zijn hoofd in de wasbak, jammert en kreunt, terwijl een Amerikaanse commentator met zware stem een van zijn optredens aankondigt: ‘An alien from Mars, Glenn Gould is unreal, he’s a visitor on earth.’ Op dat moment komt het lijf van Gould in beweging. De pianist weekt zich los van zijn wasbak, spitst zijn oren en luistert, om zichzelf vervolgens volledig te verliezen in een pianoconcert van Beethoven dat hij zelf speelt. ‘Rustig hier, rustig, denk na, hou het echt, rustig!’ schreeuwt hij haast overspannen, terwijl hij zijn podiumkleding aantrekt. Dan recht Gould zijn rug, het licht wordt feller en opeens zien we hem naast zijn vleugel het oorverdovende applaus in ontvangst nemen, bleek, trillend en vooral: ongemakkelijk.
‘Hij was excentriek, bang voor contact en een medicijnjunk’
‘Hij begon als eerste te morrelen aan de manier waarop Bach werd gespeeld’ Het kost Stefan de Walle maar een paar minuten en een eigen shirt om weer zijn eigen rustige zelf te worden na deze intensieve doorloop. ‘Wat me raakt in Gould is zijn kwetsbaarheid, zijn wil om echt te luisteren, zijn drang om de waarheid te zoeken in de muziek. Hij begon als eerste te morrelen aan de manier waarop tot dan toe Bach werd gespeeld, durfde zich af te zetten’, zegt De Walle met de nodige bewondering. Hij leerde Gould al in zijn jeugd kennen. ‘Vooral mijn vader is nogal van de klassieke muziek, het was niet
Stefan de Walle als Glenn Gould. ‘Eindelijk speel ik weer piano en wil ik zelfs verder studeren.’ LEO VAN VELZEN
zo dat hij een adept van Gould was, maar hij werd genoeg gedraaid. Gould was op een gegeven moment natuurlijk een fenomeen, die rare pianist uit Canada. De eerste keer dat ik hem hoorde spelen, vond ik het maar vreemd klinken. Dat geneurie, die rare geluiden tijdens het spelen...‘ Maar hoe jong De Walle toen ook
was, Gould intrigeerde hem al, ook omdat hij zelf veel achter de piano studeerde. Hij speelt in de voorstelling dan ook zelf, voor het eerst in jaren, sinds de toneelschool eigenlijk. Keihard gestudeerd heeft hij, doodeng vindt hij het, spelen als Gould. ‘Het is meedogenloos. Je tekst vergeten, oké,
maar als je een foute noot speelt in een partituur... dan ontwaak je als kijker uit de roes die ik juist zo nauwkeurig heb opgebouwd.’ Maar Gould is meer dan pianospel, meer dan het muzikale genie dat op zijn 32e besluit niet meer op te treden. Meer ook dan de man die graag boude uitspraken deed, zoals die dat
De Walle ging zelfs met Marijnen en de lijst met medicijnen die Gould slikte naar een Haagse arts. Op een geluidsband hoor je deze de waslijst aan middelen opnoemen die het genie slikte. Pillen voor jicht, voor slapeloosheid, voor een hoge bloeddruk, voor angstaanvallen, voor psychoses, bètablokkers. Ook slikte Gould meerdere soorten antibiotica tegelijkertijd en volgde hij allerlei therapieën. De Walle: ‘Een treurig geval wat dat betreft. Maar des te mooier is het gegeven dat uit dat vertroebelde lijf toch die heldere, zuivere klanken naar buiten moesten komen. Dat hele wakkere in hem, dat is verbijsterend. Daar wil ik op focussen. Mensen moeten niet alleen denken: wat een idioot.’ Daarom ook kozen Marijnen en De Walle voor de huiskamersetting. ‘Je wilt een kijkje in zijn leven geven dat niet voelt als een toneelstuk. Je moet hem in zijn eigen omgeving zien worstelen, je voelen als een voyeur. Ik sta expres zo dicht op het publiek, dat moet dan wel met hem mee gaan. Kijk, ik ben Gould niet, net zoals ik nooit Hamlet of Cyrano was. Ik doe het op mijn manier.’ Voor De Walle zelf is de voorstelling nu al geslaagd: ‘Eindelijk speel ik weer piano en wil ik zelfs verder studeren. Dat heeft die Glenn, God hebbe zijn ziel, dan toch maar mooi voor elkaar.’ 1 Glenn Gould is van 3 tot en met 20 april te zien in het NT gebouw in Den Haag.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................
RECENSIE | TONEEL
VRIJ VAN ELKE MORAAL Robbert van Heuven
...
De jonge dichter Bertolt Brecht was niet vies van vrouwen, drank, schunnige kroegliedjes, kortom van kunstenaarsbezigheden. Baal, de hoofdpersoon van het gelijknamige toneelstuk dat hij op zijn twintigste schreef en dat nu door het RO-theater wordt gespeeld, is in die zin Brechts alter ego. Baal wil leven, vrij
zijn van elke moraal. Dat hij daarmee anderen in het ongeluk stort, deert hem niet. Die anderen laten zich immers, charmant als Baal is, graag voor hem in de afgrond storten. Fania Sorel weet in haar rol van Baal heel precies te balanceren tussen charmant en gevaarlijk en raakt daarmee de kern van haar personage. De rest van de voorstelling is soms wat rommelig en bij vlagen langdradig. Dat ligt niet per se aan het RO-theater: Brecht maakt het regisseur Alize Zandwijk met zijn ongepolijste eerste tekst niet bepaald gemakkelijk. Desondanks blijft Baal een interessante voorstelling, vooral ook dankzij
de fijne muziek van multi-instrumentalist Beppe Costa.
VIND MR X EN WIN €50.000!
Gaan.
Brechts stuk ‘Baal’. LEO VAN VELZEN
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................
Gollum is Haddock (1)
Gollum is Haddock (2)
Andy Serkis, die de stem van Gollum deed in Lord of the Rings, speelt kapitein Haddock in een driedelige verfilming van de strips van
In de films, die geproduceerd worden door Stephan Spielberg en Peter Jackson, speelt de jonge Thomas Sangster (Love Actually) Kuifje.
DE 53J8 IS VANDAAG GEOPEND CHECK RADIO538.NL
Dagblad De Pers
Perspectief
13
VANDAAG: DUURZAAMHEID & ZINGEVING
Goede doel via Google
Dieren als marketing
Liefdadigheidsprojecten van dichtbij bekijken kan voortaan met Google Earth. Unicef toont als eerste non-profit organisatie met de satellietbeelden van Google hoe haar waterprojecten er voor staan. Nederlandse organisaties kunnen er ook gebruik van maken. 15
Is de Partij voor de Dieren een dierenpartij? Voormalig reclameman en huidig Eerste Kamerlid Niko Koffeman vindt van niet. ‘Ik verwacht dat wij de grootste groene partij van Nederland worden.’ Als er een nieuwe voedselcrisis uitbreekt, is de sky de limit voor de PvdD. 16
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
NEDERLANDS OPENLUCHTMUSEUM
Daten is van alle tijden Andere rituelen maar hetzelfde doel: jongen zoekt meisje en vice versa. En die sociale controle viel best wel mee. uP14
14
Perspectief
Selschippen en spinnen met je lief 17e jaarcongres ‘What’s going on in Retailing’
Daten is van alle tijden. De rituelen waren anders, maar de bedoeling was hetzelfde. Jongen en meisje wilden bij elkaar zijn
9 april 2008 Hét ontmoetingspunt voor honderden beslissers van fabrikanten en retailers www.retailing.nl
pluk stedelijke vernieuwing
17 april 2008 Beleef stedelijke vernieuwing op een andere manier. www.plukstedelijkevernieuwing.nl
Nationale Secretaresse Dag 2008
17 april 2008 Workshopdag: Werk aan uw persoonlijke ontwikkeling! www.secretaressedag-2008.nl
Toekomst van Betalingsverkeer
29 mei 2008 SEPA Live! De eerste ervaringen, visies en inzichten. www.cognresbetalingsverkeer.nl
Pensioen Forum
10 en 11 juni 2008 De ontmoetingsplek voor bestuurders en beslissers in de pensioensector. www.hetpensioenforum.nl
Senioren op de Woningmarkt
11 juni 2008 Over vergrijzing, veranderende leefstijlen en nieuwe woonwensen! www.sbo.nl/senioren.htm
Vastgoedmarkt Amsterdam
28 mei 2008 Waar liggen uw vastgoedkansen in Amsterdam specifiek binnen de twee grootste ontwikkelingsopgaven van de stad: Zuidas en Noordelijke IJ-oevers? www.vastgoed-instituut.nl/ amsterdam
zig.’ In de woonkamer van een streekboerderij is te zien en te horen dat het er op zo’n avond wild aan toe kon gaan. Op een gedekte tafel staat serviesgoed tot en met omgevallen glazen en flessen wijn. Ook de stoelen en speelkaarten liggen op de grond. Het is een verhaal uit het dagboek van Aafje Gijzen uit de 18e eeuw. ‘We hebben het wel wat opgetuigd, want Aafje was heel summier in haar aantekeningen. Ze noteerde als een soort boekhouder met wie en tot hoe laat ze spelletjes had gespeeld.’
Merel van Leeuwen ARNHEM
...
Zeg tegen een tiener dat je vijftien jaar geleden nog met een vaste telefoon naar je vriendje of vriendinnetje belde, dat je ansichtkaartjes stuurde vanaf je vakantieadres, en hij zal je meewarig aankijken. Hoe deed je dat dan, zie je hem vragen. Het is voor hem ondenkbaar te moeten leven zonder msn en sms. Ook in de liefde zijn deze communicatiemiddelen volledig ingeburgerd. Uitmaken via de sms is tegenwoordig ‘normaal’. De liefde vinden via een internetdate, niemand kijkt er nog van op. Maar hoe ging dat een paar eeuwen geleden? Hoe leerden jongens en meisjes elkaar kennen in een tijd waarin er ook geen discotheken waren? Wie in de achttiende of negentiende eeuw zijn liefde wilde verklaren en geen liefdesbrief wilde schrijven, gaf een speculaaspop van wel een meter hoog cadeau. In de etalage van een bakkerswinkel uit de Zaanstreek in het Openluchtmuseum in Arnhem pronkt een houten speculaasplank in de etalage. ‘Als de ontvanger de speculaaspop, een vrijer of een vrijster, accepteerde, dan zat het wel goed met de relatie’, vertelt Renate van de Weijer, historica bij het museum. Ze is medeverantwoordelijk voor het thema van dit jaar: ‘Relaties door de jaren heen’. Het museum had genoeg voorwerpen in zijn collectie die uitleggen hoe de liefdesrituelen in vroeger eeuwen in elkaar staken. Van de Weijer heeft daar de historische achtergronden bij gezocht. In een 18e-eeuwse boerderij uit Harreveld (Achterhoek) zit een vrouw in klederdracht achter het spinnewiel. Naast haar staan nog een paar spinnewielen, terwijl ergens uit een luidspreker de vrolijke stemmen klinken van jongens en meisjes. We
Sociale controle Molen in bruidstooi.
zijn hier getuige van een zogenoemde spinning. Het heeft niets te maken met hard fietsen op de sportschool. Van de Weijer: ‘Twee tot drie eeuwen geleden kwamen meisjes in het oosten en zuiden van Nederland bij elkaar om te spinnen. De ouders waren van huis en de jongens uit het dorp wisten dat. Het spel was in hoeverre de meisjes zich lieten afleiden door de jongens. Met veel lawaai probeerden ze aandacht te trekken. Wat dat betreft is er niet veel veranderd. Maar het is opvallend hoeveel vrijheid de jongeren hadden. Een jong stel mocht zich ook terugtrekken op de deel.’ De spinningen doen haar denken aan de keten van nu waar de jongeren rondhangen. ‘Je ziet, er is niet veel veranderd.’
Spelletjes spelen De rijke jongeren in de Zaanstreek hadden hun eigen tijdverdrijf. Stelletjes kwamen ’s avonds bij elkaar om te ‘selschippen’. ‘Dat komt van het woord gezelschap’, legt Van de Weijer uit. ‘Ze kwamen bij elkaar om spelletjes te spelen. Dat ging door tot in de kleine uurtjes en net als bij het spinnen waren ook hier de ouders afwe-
De jongeren op het platteland hielden elkaar goed in de gaten. Zo staat er in de tuin naast de Harreveldse boerderij een zoorholt, oftewel een pop van ‘zuur hout’. Als een meisje in de steek was gelaten door haar vrijer en deze jongen trouwde binnen een jaar met een ander, kreeg ze een zoorholt cadeau. De vrienden van haar ex-vrijer brachten de strooien pop, verkleed als bruidegom, langs op de dag dat de jongen ging trouwen. ‘Het was een soort straf, een teken dat het meisje wel onvruchtbaar zou zijn, omdat ze was verlaten. Of het kon te maken hebben met haar wispelturige karakter’, lacht de historica. ‘Alsof dat nog niet erg genoeg was, moest ze de gasten trakteren op bier.’ Maar ook met overspelige echtgenoten werd korte metten gemaakt. Een man die zijn vrouw had bedrogen of zijn vrouw vaak sloeg, werd voor een ploeg gespannen en moest zijn erf omploegen terwijl iedereen keek.’ Ook een paar eeuwen geleden probeerden jonge geliefden zo vaak mogelijk bij elkaar te zijn. Dat was niet gemakkelijk, omdat iedereen tot zijn trouwen thuis bleef wonen. Venstervrijen was daarvoor de oplossing. Het kwam voor in heel Nederland, zelfs in heel West-Europa. Als er een stevige basis was voor een relatie
kwam de jongen ’s avonds naar de boerderij om aan het raam met zijn meisje te praten en naar binnen te klimmen. Hij mocht blijven slapen, maar moest wel boven de dekens blijven, tenzij het meisje anders wilde. Vrijen deden meisjes in de 18e en vroege 19e eeuw vanaf hun zestiende, maar ze trouwden als ze een jaar of 24 waren. Van de Weijer: ‘Het kwam niet vaak voor dat ze maagdelijk het huwelijk ingingen. De mannen waren gemiddeld dertig als ze trouwden. Er kwam pas als een bruiloft als er een economische basis was.’
Kaas In Noord-Holland had je als meisje een streepje voor als je goed kaas kon maken. ‘Kaasmaken is een hele kunde en dat vergrootte je kansen aanzienlijk. Helemaal omdat het extra inkomsten opleverde’, vertelt de historica. Ze toont een kaaspers in een boerderij uit Zuid-Scharwoude die als huwelijksgeschenk heeft gediend. Het decoratieve houten snijwerk stamt uit 1865 en is geschilderd in verschillende kleuren. Buiten zie je een molen uit Zuid-Holland in bruidstooi. Een molen werd opge-
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................... ........................................................................................................................
Afval
Voeding
PHILIPS HELPT U INLEVEREN
NEDERLANDERS KRIJGEN GEEN GENOEG VAN VIS ETEN
Philips gaat de eigen website zo aanpassen dat klanten overal ter wereld informatie krijgen over waar ze oude huishoudelijke apparaten van Philips kunnen inleveren. De fabrikant doet dat na een actie van Greenpeace. Actievoerders zaten vorige week op het dak van het Okura-hotel in Amsterdam, waar Philips een aandeelhoudersvergadering hield. Volgens Greenpeace moet Philips zijn oude producten beter inzamelen.
Nederlanders zijn gezond bezig en hebben vorig jaar opnieuw meer vis gegeten. In 2007 ging ruim 55.000 ton vis, schaal- en schelpdieren over de toonbank, voor een totaalbedrag van 489 miljoen euro. De verkoop steeg daarmee 2 procent ten opzichte van een jaar daarvoor en de omzet ging 5 procent omhoog. Dat meldt het Nederlands Visbureau. Per hoofd van de bevolking werd vorig jaar 3,4 kilo vis gegeten, tegen 2,5 kilo in 2003. Motie-
ven om vaker vis te eten zijn de gezondheid en de grotere bekendheid met de bereiding, stelt het Visbureau vast. Bij meer dan 91 procent van de gezinnen in Nederland komt wel eens vis op tafel, en dan gemiddeld twee keer per maand. Vishandelaren deden vorig jaar vooral goede zaken met pangasius, zalm en diepvriesvis. Dat gaat ten koste van de verkoop van traditionele en overbeviste soorten als kabeljauw en schol.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................ ...............................................................................
Liefde (1)
Liefde (2)
Wie de gebreken van de geliefde niet als deugden beschouwt, bemint niet. Johann Wolfgang von Goethe
Liefde is een krasse overdrijving van het verschil tussen één bepaalde persoon en alle andere. George Bernhard Shaw
Perspectief
15
Outreach Unicef als voorbeeld
Liefdadigheid extra opvallend in Google Earth Met Google Earth is het sinds kort mogelijk liefdadigheidsprojecten van dichtbij te bekijken. Vanaf vandaag staat die mogelijkheid ook open voor Nederlandse non-profitorganisaties, met Unicef als lichtend voorbeeld. Jan-Hein Strop AMSTERDAM
...
Historica Renate van de Weijer bij de liefdesbrieven van weleer, de speculaasplanken. FOTO’S GER LOEFFEN
tuigd als een molenaarskind ging trouwen. De vreugdetekens voor een molen verschilden per regio. Als een jongen wilde trouwen, was het in de 17e en 18e eeuw gebruikelijk dat hij zijn meisje een los geknoopte knottedoek, waar een godsof trouwpenning in zat, gaf. Als het meisje het knottedoek aannam en de
knoop (knot) strakker aantrok, zat het goed met de relatie. Van de Weijer: ‘Een knottedoek was een alternatief voor een trouwring.’ De mannen kregen tijdens de bruiloft van een goede bekende een lange bruidegomspijp, gestopt en wel, zodat hij die meteen kon roken. In een boerderij uit Beltrum (Achterhoek) zijn
knottedoek en pijp te bewonderen. Aan de relatieve openheid en de gezelschapsavonden waarbij de ouders niet thuis waren, kwam volgens Van de Weijer in de tweede helft van de 19e eeuw een einde. ‘De kerk en de overheid waren bang voor losbandig gedrag en ongewenste zwangerschappen. De bevolking nam toe en ze zagen hoe de sociale normen losser werden. Om dat in te perken, vergrootten kerk en staat hun invloed.’
Eigen dorp Het grootste verschil met vroeger is volgens Van de Weijer het gemak waarmee mensen nu overal ter wereld een partner kunnen vinden. ‘Mensen gaan zelf op zoek en gebruiken daarbij telefoon en internet of gaan naar verre streken. Een paar eeuwen geleden haalde iemand zijn lief meestal uit het eigen dorp. Vrijen met iemand uit een ander dorp werd afgestraft, om concurrentie tegen te gaan. En als een meisje wel met een jongen uit een ander dorp trouwde, moest zij het hele dorp trakteren op bier.’ 1 De ploeg waar overspelige mannen als straf voor werden gespannen.
‘Relaties door de eeuwen heen’ tot en met 26 oktober. www.openluchtmuseum.nl
Het Amerikaanse Google heeft een nogal hardnekkige bedrijfsfilosofie, die het maar blijft uitdragen. ‘Niet slecht zijn’, luidt het credo en als gevolg daarvan laat het bedrijf zich voorstaan op allerlei maatschappelijk verantwoorde initiatieven. Critici zullen zeggen: dat doen ze alleen voor het imago, altijd goed voor de business. Google-werknemers zelf denken daar vanzelfsprekend anders over. Want wie gaat Rebecca Moore nu uitleggen dat haar werk als ‘manager Google Earth Outreach’ alleen gedreven is door commerciële motieven? Afgelopen vrijdag landde ze in Amsterdam voor de promotie van een programma dat ze zelf heeft bedacht in de tijd die haar werkgever haar – en de rest van het personeel – geeft om te ‘freewheelen’. Haar project groeide uit tot een volwassen fulltime baan, die Google niet direct meer advertentie- of andere inkomsten oplevert. Moore stelde voor liefdadigheidsinstellingen gratis het gereedschap te geven om zichzelf meer zichtbaar te maken in Google Earth, het programma waarmee je met satellietbeelden de aarde kunt zien. Dankzij Outreach vind je zwevend over het aardoppervlak video, audio en tekst die vertellen over liefdadigheidsprojecten. ‘Een nieuwe vorm van digitale storytelling in een rijke geografische context’, zegt ze opgewekt. ‘Hiermee kunnen non-profits een groter publiek bereiken, meer donateuren aanspreken.’ Na ruim een half jaar experimenteren komt Outreach vandaag naar Nederland, als eerste land buiten de VS. Moore vertelt dat ze Unicef heeft benaderd om te participeren, vanwege het ‘mondiale’ karakter van de
organisatie en hun waterprojecten. Die passen mooi in het thema ‘sanitatie’ dat de VN dit jaar groot op de agenda heeft gezet. Wie vandaag Google Earth aanzet, ziet dat de Unicef-iconen standaard aanstaan. Welk effect kan zichtbaarheid in Google Earth hebben? Moore geeft met twee voorbeelden aan dat Outreach een krachtig communicatiemiddel is. ‘Ons eerste project ging over de crisis in Darfur. De week na de start gaf George Bush een verklaring
Critici zullen zeggen: dat doet Google alleen voor het imago ‘Hiermee kunnen non-profits een groter publiek bereiken’ dat niemand het probleem meer kan negeren. Niet lang daarna kwamen de eerste VN-vredessoldaten het land binnen.’ Ander voorbeeld was een actie tegen een destructieve wijze van steenkoolwinning. ‘Na tien dagen waren er 13.000 handtekeningen verzameld. Het resultaat van de petitie was steun voor een wetsvoorstel om de steenkoolwinning te verbieden.’ Non-profits die voor Outreach in aanmerking willen komen, krijgen van Google kosteloos software en een beetje hulp. Is iedereen welkom of vindt er een zekere selectie plaats? Volgens Moore is in principe iedereen welkom, ware het niet dat zichtbaarheid in de ‘global awareness layer’ alleen is voorbehouden voor grote organisaties. En wordt een mensenrechtenorganisatie met projecten in China ook toegelaten? Moore lacht even. ‘You never know. Ik sluit het niet uit.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
DILEMMA
LOKAAL OF BIOLOGISCH? Natasja van den Berg, co-auteur van Praktisch Idealisme en hoofdredacteur van JuistNu.nl 111
Voor de trendgevoeligen onder ons is het goed nieuws. Er is een nieuw dieet overgewaaid uit Amerika: het 100-miles-diet. Je eet alleen dingen die tot op 160 kilometer (honderd miles) van je woonplek worden verbouwd. Dat is goed voor het milieu omdat vervoeren energie kost. Dus hoe dichterbij hoe beter. Voor mij is dat goed nieuws want ik hoef alleen maar even de straat over de steken en dan sta ik op het erf van mijn boerenburen die ekoaardappelen verbouwen en een boerderijwinkel hebben. Een Brits onderzoek van de Essex Universiteit en de City Universiteit heeft aangetoond dat als alle Britten kiezen voor biologische voeding die in hun nabije omgeving is geteeld en die ze te voet, per fiets of met de bus zijn gaan inkopen, er ruim zes miljard euro milieukosten kan worden bespaard. Een vergelijkbaar Nederlands onderzoek kon ik nog niet vinden. De grootste bijdrage aan deze besparing, namelijk de helft, levert de lokale
productie en consumptie van voeding. Door voedsel te produceren en te consumeren binnen een straal van 20 kilometer kan heel wat vervuilend wegtransport achterwege blijven. Volgens dit onderzoek zijn voedselkilometers belangrijker dan werd gedacht en de conclusie is dat lokaal kopen belangrijker is geworden dan biologisch kopen. Voor het milieu is het dus beter een lokale krop sla te kopen dan een eko-sla die van de andere kant van Europa, laat staan Afrika komt. Maar zoals vaker blijkt het toch iets ingewikkelder. Zo houdt het onderzoek er geen rekening mee dat voor de gangbare landbouw kunstmest en chemische middelen moeten worden gemaakt in een fabriek en naar de boerderij vervoerd, met alle energiekosten van dien. Daarbij zijn er steeds meer aanwijzingen dat de bodem van biologische landbouw beter in staat is om C02 vast te houden. Amerikaans onderzoek laat zien dat dit vier keer zoveel kan zijn.
Maar misschien wel het belangrijkste probleem met het onderzoek is dat het vooral naar de milieukosten kijkt en niet naar belangrijke andere waarden. Zo kijkt het niet naar de effecten op biodiversiteit, want dan zou de biologische landbouw beter scoren. Biologische landbouw heeft ook bewezen beter te zijn voor het welzijn van dieren, en de kwaliteit van water en bodem. Dit is vaker zo bij het maken van een bewuste keuze en het milieu. Een milieuvriendelijke keuze heeft meerdere aspecten. Het gaat niet alleen over energie, maar ook over biodiversiteit, een schone aarde, een mooi landschap en dierenwelzijn. Voor een milieuvriendelijke keuze kun je dus voor biologisch of lokaal kiezen, maar net wat je het belangrijkst vindt. Als je beide wilt doen en niet zoals ik tegenover een boer woont, kun je altijd nog terecht op een van de vele boerenmarkten die ons land rijk is. 1
MICHIEL VIJSELAAR
16
Perspectief
Die dieren zijn eigenlijk maar marketing De Partij voor de Dieren een dierenpartij? Nee hoor, we zijn een groene partij, zegt Niko Koffeman, misschien wel de belangrijkste man van de PvdD De denkers binnen de PvdD kijken verder dan de bio-industrie of de jacht. ‘Maar als we de Partij voor Natuur, Mens en Milieu zouden heten, hadden we niet in de Tweede Kamer gezeten’, zegt Niko Koffeman, vroeger succesvol reclameman. Marcel van Engelen DEN HAAG
...
Ik heb u onlangs horen zeggen: als we over vijftig jaar terugkijken, zullen we ons schamen. ‘Ja, over de manier waarop we andere levende wezens misbruiken, martelen, terwijl ze veel met ons gemeen hebben. Nu vinden we dat vanzelfsprekend, maar ooit vonden we dat ook van vrouwen die geen kiesrecht hadden, of van slavernij. Twintig jaar geleden konden we ons nauwelijks voorstellen dat roken onmaatschappelijk zou worden. Toen waren er ook al mensen die dat voorzagen.’ Wat is het schandelijkst? ‘De bio-industrie, die dieren als productiemiddel behandelt. Jaarlijks worden 450 tot 500 miljoen dieren gedood. Ze hebben een leven lang moeten lijden, voor vijf minuten lekkere trek. Een wanverhouding die niet te rechtvaardigen valt. Direct daarop volgend: het kwellen van dieren voor de lol.’ Wat bedoelt u? ‘Bijvoorbeeld het voor de lol doodschieten.’
Jagen, dat is toch geen kwellen? ‘Oh nee? Vaak worden zwijnen of herten verkeerd geraakt en sterven ze een langzame, pijnlijke dood. Ook worden de geslachtsverhoudingen aangepast. Op elk mannetjeszwijn lopen op de Veluwe vier vrouwtjes rond, en dat komt niet door een na-
‘Dieren moeten een leven lang lijden voor vijf minuten lekkere trek’ tuurwonder. De jagers schieten alleen de mannetjes, zodat de vrouwtjes biggetjes blijven baren. Dat gebeurt om het jagen mogelijk te maken.’ Verder nog? ‘Bij de zeevisserij gaat het ook om immense aantallen. Maar we moeten terughoudend zijn met leedconcurrentie. Dat je zegt dat het leed van een varken erger is dan van een goudvis. Daar doe ik liever niet aan.’ We kijken toch als eerste naar dieren die dicht bij ons staan? ‘Dat is wel zo, maar niet uit bewuste keuze. We moeten ervoor waken dat het niet om aaibaarheid gaat. Als het grootste leed onder mieren zou plaatsvinden, zou ik daar tegen ten strijde trekken. Als je ergens moet gaan dweilen, begin je op de dichtstbijzijnde plek. Maar dat betekent niet dat varkens geholpen moeten worden, en goudvissen me niet interes-
seren. Het vervelende is dat mensen altijd in termen van leedconcurrentie onze grens proberen op te zoeken. Dan zeggen ze dat jij toch ook wel eens een wesp doodslaat.’ U noemt dat ridiculiseren. Maar je mag daarover van een dierenpartij toch een opvatting verwachten? ‘Natuurlijk, ik wil die discussie ook best aangaan. Maar stel dat ik een brandweerman ben. Ik sta bij een huis dat in brand staat en iemand wil met mij een theoretische discussie over schuim of bluswater. Dan zeg ik: ‘Joh, ik ben effe aan het blussen’. Als er geen brand is, wil ik best meedoen aan een denkoefening. Maar niet met iemand die niet aan het opkomen is voor een mug of voor een wesp, maar probeert te legitimeren dat hij koeien mag doodslaan.’ Jullie voelen je altijd zo aangevallen. ‘Ik heb er niet zo veel last van, echt niet. Maar vaak worden we op een onheuse manier aangevallen. Zoals na het debat over dierenwelzijn, waarbij we 41 moties hadden ingediend. De pers en onze critici haalden er allemaal die ene uit, waarin we pleitten voor een verbod van kommen voor goudvissen. Zij kozen het als hun prioriteit, het was niet de onze. Wij vinden goudvissen niet belangrijker dan varkens of koeien of ezels.’ De Partij voor de Dieren is een milieupartij. Kunt u dat uitleggen? ‘Wij stellen de belangen van dieren niet boven die van mensen, zoals vaak wordt gesuggereerd. Wij realise-
Koffeman: ‘Goudvissen zijn niet belangrijker dan varkens.’ EVERT-JAN DANIELS
ren ons alleen dat de mens de enige soort is die zijn leefomgeving vernietigt, terwijl wij juist over rede beschikken. Het Wereld Natuurfonds heeft al uitgerekend dat we binnen veertig jaar 2,6 aardbollen nodig hebben. We kijken weg van het probleem. Alsof het te groot is. De politiek zou over de kortetermijnbelangen van mensen heen moeten kijken. De belangrijkste uitgangspunten van onze partij zijn duurzaamheid en mededogen. Het woord dier komt daar niet in voor.’ Hoe ziet de ideale samenleving eruit? ‘Het gaat erom keuzes te maken die geen negatieve bijwerkingen hebben. Dieren opeten heeft die bijwerkingen: je moet dat dier namelijk doden, het wordt ook in beroerde huisves-
ting ondergebracht, het groeit sneller dan zijn botten aankunnen en het krijgt preventief antibiotica toegediend. Kijk eens naar plantaardig voedsel. Is het minder gezond? Nee. Minder lekker? Nee. Is het slechter voor milieu? Nee. Núl negatieve bijwerking. Die kant moet je dus op.’ De crux is dus: plantaardige eiwitten in plaats van dierlijke? ‘Het doel is: een respectvolle omgang van alles wat op deze planeet met elkaar samenleeft. Om dat te bereiken moet je inderdaad de dieren niet meer zo massaal opeten. We kunnen het ons niet veroorloven om zo door te gaan. Om onze schone grond, ons schone drinkwater, onze schone lucht te ontnemen aan volgende generaties.’
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
Onderzoek
MET Z’N ALLEN MEEPRATEN OVER DE RANDSTAD IN 2040 Nederlanders kunnen sinds dit weekend online hun mening geven over de Randstad. Minister van VROM Jacqueline Cramer (PvdA) wil de bevolking betrekken bij de discussie over de Randstad. Het onderzoek is onderdeel van het project ‘Randstad 2040’, waarmee het kabinet wil zorgen dat de Randstad aantrekkelijk blijft. Het kabinet wil antwoord op vragen over onder meer bereikbaarheid, leefomgeving, economie en onderwijs van de
regio. Maar de burgers wordt ook gevraagd hun mening te geven over de vraag of huizen verspreid over de Randstad moeten worden gebouwd en of hoogbouw wenselijk is. Het onderzoek kan worden ingevuld op de website van het ministerie van VROM. Rond de zomer presenteert Cramer de kabinetsvisie over de toekomst van de Randstad. Die moet op woon- en werkgebied concurreren met andere Europese regio’s.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
Optimisme ‘Een pessimist ziet een probleem in elke kans. Een optimist ziet een kans in elk probleem.’ Winston Churchill
Perspectief
Hoe bereik je dat, in een internationale setting zonder centrale regie? ‘Door slim te zijn. In Zeeland is een vleesverwerkend bedrijf op zoek gegaan naar vervanging voor het slachtafval dat het in zijn worsten stopte. Het ging vooral om goedkoper produceren. Het bedrijf heeft methodes ontwikkeld om lupinemeel te verwerken tot vleesvervanger. Nu staat er op zijn website: minder cholesterol, minder vet, minstens zo smakelijk. Ik ben ervan overtuigd dat de economie
‘Ik verwacht dat wij de grootste groene partij van Nederland worden’ ons uiteindelijk de juiste weg op dwingt. Het is niet duurder, noch onmogelijk. Het is de enige oplossing om ons te laten overleven op deze planeet.’ Is niet al heel veel bereikt? Er is steeds meer aandacht voor dierenwelzijn. In megastallen hebben varkens meer ruimte, meer licht, meer speeltjes. ‘Dat er meer op het welzijn van dieren wordt gelet, komt mede door ons. En meer ruimte in megastallen? Dat zeggen de mensen die ze verkopen. Natuurlijk zou je varkensflats kunnen maken met heerlijke balkons, met trampolines om in een zwembad te kunnen springen. Maar die komen er dus niet. De schaalvergroting van de bio-industrie komt niet ten goede van de dieren. De oplossing wordt aan de verkeerde kant gezocht. Het CDA wil niet dat er minder dierlijke eiwitten worden geproduceerd.’
Heeft de gelovige Koffeman lugubere opvattingen? Niko Koffeman (49) was nauw betrokken bij de oprichting van de Partij voor de Dieren en bezet nu de enige zetel die de PvdD heeft in de Eerste Kamer. Hij stond ook aan de wieg van de idealistische omroep LLiNK, waar hij vertrok na een bestuursconflict. Koffeman komt uit Maassluis en is al van jongs afaan begaan met het milieu. Net als zijn vrouw, tv-presentatrice Antoinette Hertsenberg, is hij aangesloten bij de zevendedagsadventisten, een kleine, protestantse kerk die gelooft in de wederkomst van Jezus Christus op aarde. Ook Marianne Thieme, fractievoorzitter van de Partij voor de Dieren,
heeft zich aangesloten bij de zevendedagsadventisten. Dat zorgde voor enige beroering, nadat lijstduwer en schrijver Maarten ’t Hart zich niet langer aan een partij wilde verbinden die geleid wordt door mensen met ‘lugubere opvattingen’. Thieme en Koffeman hebben daar altijd scherp op gereageerd. De PvdD is seculier, zegt Koffeman. ‘Het gaat om de dieren en het milieu. Je kunt daarvoor opkomen vanuit een atheistische overtuiging, maar ook vanuit een religieuze.’ Niettemin, kiezers zouden zich toch belemmerd kunnen voelen, omdat de twee blikvangers orthodox-christen zijn? ‘Dat is net zo
onzinnig als zeggen dat ze zich belemmerd voelen vanwege het partijbestuur dat voor 85 procent uit atheisten bestaat’, aldus een geprikkelde Koffeman. ‘Onze partij-ideoloog, Ton Dekker, is overtuigd atheïst.’ Wat als zijn religieuze overtuiging wringt met die van de partij? ‘Dat gaat niet gebeuren. Stel dat de kerk niks in abortus zou zien, wat niet het geval is, dan nog is dat voor mij geen leidraad. Mensen hebben hun eigen verantwoordelijkheid. Als mijn persoonlijke overtuiging toch zou indruisen tegen die van de partij, is het aan mij om daar consequenties aan te verbinden.’
Stel dat het waar is: varkens die in alle comfort in megastallen leven. Is er dan nog een bezwaar? ‘Ook in die theoretische situatie wordt het leven van de varkens aangepast aan de wens van de mens. Ik ben niet tegen vleesconsumptie, helemaal niet, maar dat vlees zou dan moeten komen van varkens die in het wild zelfmoord hebben gepleegd. Op het moment dat je je het leven van een ander toeëigent, gaat inkaderen in jouw economische wensen, dan gaat het mis.’ Koffeman was jarenlang verbonden aan de SP, waarvoor hij de tomaat bedacht als symbool. Hij staat bekend als een geslepen communicatieadviseur, met een fijne antenne voor wat er leeft in de samenleving. Bij de SP zei u: we kunnen het zetelaantal bij elke verkiezing verdubbelen. Van 2 naar 4 naar 8 etc. Is dat bij de PvdD ook mogelijk? ‘Dat schema was voor de SP geschikt, in die fase. Wat we nu met de Partij
17
voor de Dieren als doel hebben... het heeft niet zo veel zin om dat aan te geven.’ Waarom niet? Bij de SP werd er toch ook openlijk over gepraat? ‘In het begin helemaal niet. Ik weet ook nog goed dat ik die verdubbeling per verkiezing opperde, ik ben nog nooit zo hard uitgelachen als toen. Binnen de SP leefde het idee: we hebben na twintig jaar vruchteloos pogen eindelijk twee zetels, laten we alsjeblieft hopen dat we die vasthouden. Ik zei: ‘Jullie zijn een revolutionaire partij, hoe kun je nu hopen consolidatie?’ Een week later zeiden mensen: ‘Je bent er wel van overtuigd.’ Achteraf gezien is het ook zo gelopen.’ Op welk zetelaantal mikt de PvdD? ‘Dat is niet zo gemakkelijk te zeggen, omdat wij onze doelen ook kunnen bereiken doordat andere partijen onze standpunten overnemen. We hopen overbodig te worden. Ja, voorlopig is dat een illusie, en dus moeten we groter worden. Ik verwacht dat wij de grootste groene partij van Nederland gaan worden. Op een gegeven moment zal de wal het schip gaan keren.’ Er zijn crises nodig om te kunnen groeien? ‘Ja, ik verwacht grote doorbraken in het duurzaamheidsdenken. Door harde confrontaties, zoals een vogelgriep-pandemie, die 30 procent van de wereldbevolking kan raken. Bij de wereldgezondheidsorganisatie liggen al complete scenario’s in de kast om elkaar niet meer met de handen maar met de ellebogen te begroeten. Mensen zullen dan toch zeggen: dat is me de kipconsumptie niet waard. De wereldgraanvoorraad is nog nooit zo klein geweest – 50 procent wordt gebruikt voor veevoer. Er is een stijgende vleesbehoefte in China en India. Het helpt allemaal om de bewustwording te versnellen. Zonder die dierziektencrises in Nederland waren wij ook niet in het parlement gekomen. Het zijn acceleratoren. Van een autonoom ethisch reveil mag je niet te veel verwachten.’ Hoeveel zetels bij volgende verkiezing? ‘Vier zitten er dan wel in.’ En daarna acht? ‘Dat zou ook kunnen.’ Maar u zegt: grootste groene partij. U moet aan twintig zetels denken. ‘Onder de huidige omstandigheden zouden het er tien kunnen zijn, maar ik verwacht dus dat de omstandigheden zo veranderen dat we groter kunnen worden. Groter dan GroenLinks ja, maar ik weet niet of GroenLinks zo groot blijft als nu.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
Zondagsschilders ‘Op ijdelheid alleen red je het niet’ ‘Wat vond jij hiervan?’ ‘Ik was kwaad. Maar ik schilder op m’n best als ik kwaad ben.’ ‘Ik vind: je mag best eigen inbreng hebben. Maar je wordt ook gewoon betaald.’
MAARTJE
De middagsessie is voorbij en de zondagsschilders staan na te praten. Een klein atelier op de derde verdieping van een gebouw dat kraakt in zijn voegen. Óf het koffiezetapparaat aan, óf het straalkacheltje, graag, anders ploffen de zekeringen.
Mensen die het goed bedoelen
‘Weet je nog, die balletdanseres? Die kwam met zwarte kousen aan, jarretellen en hoge hakken.’ ‘Maar dat kon! Die was zichzelf!’ ‘Ja. Die speelde met het gegeven.’
DUIN
De eerste paar uren sprak niemand een woord. Je hoorde de potloden over het papier strijken, een stuk steenkool dat brak, een gemompeld godsammekolere. Een vuilnisbakkenhondje van een van de schilders drentelde kwispelend door de ruimte. Likte aan de grote teen van het model, dat onbewogen bleef liggen. Op haar waren alle ogen gericht. Op de zware borsten, die meezuchtten met haar adem. De grijsblonde haren, met elastiek op het hoofd gebonden en in slordige plukken om het geslacht. De lijn van haar bilspleet, de kuil van haar navel, de schaduwen onder haar dijen. De moedervlek op haar rug. Het ging goed. Tot na de pauze. Toen knoopte het model een voile sjaaltje om haar nek en trok paarsgespoten laarsjes aan, met een ritsje dat ze speels open liet staan. Ze steunde op haar ellebogen, met één been parmantig in de lucht. De kritiek begon op fluistertoon, maar verspreidde zich snel door de ruimte.
‘Moet haar prins dat schoentje pakken, of zo? Ik vind het geen gezicht.’ ‘Absoluut niet inspirerend. Het is ook net of ze anders zit.’ ‘’t Is confectie, zo’n schoen. Te koop in de winkel. Terwijl de voetzool, met al die plooitjes en lijntjes, nu juist zo interessant is.’ ‘Lucian Freud heeft het ook wel gedaan. Maar die doet het dan zonder veters. Dan is zo’n schoen opeens een symbool tegen de gevestigde orde.’ Zelf dragen ze brillen en truien, de meesten zijn net zo oud als het model. Dat is niet erg jong, maar de jeugd, zeggen ze, is vreselijk overschat. Kreukelig vlees, een uitgeteerde huid, verval, verleden, is veel mooier. Hun vereniging is nog veel ouder dan zij. In het vorige atelier in de rosse buurt stonden de deuren open en liepen de modellen zo naar binnen. Wie goed stil zat, mocht blijven komen. ‘Die Poolse hadden we, Anna. Beeld-
schoon. Maar die kwam vaak niet opdagen.’ ‘We hebben Braziliaanse dansers gehad die voor hun optredens even kwamen zitten. Op een dag waren ze verdwenen.’ ‘Op ijdelheid alleen red je het niet, want het zijn lange sessies. De meesten doen het voor de poen. Je hebt er ook kunstzinnige types bij, die zijn liever onder artiesten dan dat ze koffie drinken met de buurvrouw.’ ‘Meestal hebben ze wel enig benul van vorm en ritme. Gaan ze zo zitten dat één schouder hangt en de andere net uitsteekt.’ ‘Maar een model moet niet teveel willen. Eigenlijk moet je niks willen voor kunst. Niet als je tekent, en niet als je zit.’ Het model heeft zich al in de kleren gestoken en is met haar gage vertrokken. De stad in, waar het zachtjes miezert en de zondagsschilders straks in het café gaan zitten. Kijken hoe de avond valt. 1
Dagblad De Pers
18
Media
Televisie
Psychiater Detlef Petry: omstreden en betrokken Mediaredactie AMSTERDAM
...
Het is de Week van de Psychiatrie, die dit jaar in het teken staat van aanvullende en alternatieve behandelingen. Voor de NRCV een reden de documentaire Uitbehandeld maar niet opgegeven uit 2004 te herhalen. Filmmaker Rob Hof volgt de NederlandsDuitse psychiater Detlef Petry. Hij werkt in het psychiatrisch ziekenhuis Vijverdal te Maastricht. Daar wonen zo’n 150 patiënten die door de reguliere psychiatrie zijn ‘opgegeven’. Het recept van groepsgesprekken, dagtherapieën en medicijnen heeft voor hen geen zin meer. Petry weigert echter zich hierbij neer te leggen. In plaats daarvan bouwt hij een persoonlijke, vriendschappelijke band met ze op. Hij gaat
Petry met twee patiënten.
NCRV
met ze op stap en viert Sinterklaas met ze. Niet de patiënten wegstoppen en platspuiten, maar op een gelijkwaardige manier met ze omgaan, is het devies van Petry en volgens hem ook de enige manier waarop genezing mogelijk is. Een aanpak die indruist tegen de heersende opvattingen in de psychiatrie. 1 Ned2, 22.50
Reclame Bill Bernbach brak door met ‘Lemon’ voor Volkswagen
De vooroordelen worden Mad Men, Volkswagen en de les van Bill Bernbach: neem de consument serieus, en jezelf niet té. Jan Kuitenbrouwer
!79;0-96C<978-)6C#978-9;1-:C151;-, "! "$(("#'(&$($($'(%"($( !#("#'(&( (&$( "#$"( ( ($#("#$"( (#(( #$($"$($("("#'( ( &0-C.19:;C)66<)4C/-6-9)4C5--;16/C7.C!79;0-96C<978-)6C#978-9;1-:C151;-,C;0-C758)6@AC>144C*-C0-4,C);C C):;4-C%;9--;C%;C-41-9C-9:-@C C$C76CC8914C );CC)5C;0-C C&0-C*<:16-::C;7C*-C+76,<+;-,C1:C):C.7447>:
&&C;0-C758)6@:C.16)6+1)4C:;);-5-6;:C)6,C9-4);-,C9-879;:C.79C;0-C8-917,C-6,-,C C-+-5*-9C C*-C9-+-1=-,C)6,C)8897=-, &&C;0-C19-+;79:C7.C;0-C758)6@C>07C>144C)44C9-;19-C):C19-+;79:C*-C9-)88716;-,C):C19-+;79:C7.C;0-C758)6@ &&C;0-C,-+4)9);176C7.C)C.16)4C,1=1,-6,C7.CB C8-9C67C8)9C=)4<-C"9,16)9@C%0)9-C7.C;0-C758)
[email protected];0-C.16)6+1)4C8-917,C-6,-,C C-+-5*-9C C;7C*8)@)*4-C76CC )@C C;7C;07:-C:0)9-074,-9:C76C;0-C9-/1:;-9C);C;0-C+47:-C7.C*<:16-::C76C C )@C C*-C)8897=-, &&C#91+->);-907<:-778-9:C'C;0-C<,1;79:C*-C9-)88716;-,C):C)<,1;79:C;7C074,C7..1+-C.975C;0-C+76+4<:176C7.C;0-C C;7C;0-C+76+4<:176C7.C;06-?;C)66<)4C/-6-9)4C5--;16/C7.C;0-C758)6@ &&C;0-C19-+;79:C*-C)<;0791:-,C;7C,-;-9516-C;0-C9-5<6-9);176C7.C;0-C<,1;79: &&C;0-C758)6@C*-C)<;0791:-,C;7C074,C):C;9-):<9@C:0)9-:C)
[email protected];0-C"9,16)9@C%0)9-:C7.C;0-C758)6@C;0);C1;C0):C8<9+0):-,C8<9:<)6;C;7C87>-9C/9)6;-, ):C8-9C;0-C9-:74<;176C);C8716;CC*-47> &&C16C)++79,)6+-C>1;0C)9;1+4-CC7.C;0-C758)6@:C9;1+4-:C7.C::7+1);176C)6,C;0-C758)61-:C-9:-@C)>C C):C)5-6,-,C;0-C758)6@C*-C:<*2-+; ;7C+-9;)16C8)9)5-;-9:C):C;7C;0-C6<5*-9C7.C:0)9-:C;7C*-C*70;C*)+3C)6,C;0-C891+-C;7C*-C8)1,C.79C:<+0C:0)9-:C/-6-9)44@C)6,C<6+76,1;176)44@C)<;0791:-,C.79 ;0-C8<987:-:C7.C9;1+4-CC7.C;0-C758)61-:C-9:-@C)>C C):C)5-6,-,C;7C5)3-C76-C79C579-C765)93-;C8<9+0):-:C7.C67C8)9C=)4<-C"9,16)9@C%0)9-: 7.C;0-C758)6@C)6,C5)@C-1;0-9C+)6+-4C79C074,C)6@C:<+0C"9,16)9@C%0)9-:C16C;9-):<9@ &&C;0-C758)6@C*-C/-6-9)44@C)6,C<6+76,1;176)44@C)<;0791:-,C;7C+0)6/-C1;:C6)5-C;7C!$C!79,1+CC$<::1)C#978-9;1-:C151;-, &&C;0-C)9;1+4-:C7.C)::7+1);176C7.C;0-C758)6@C*-C)5-6,-,C*@C;0-C16:-9;176C7.C6->C)9;1+4-C C)6,C.<9;0-9C)5-6,-,C;7C9-.4-+;C;0-C6->C6)5-C7.C;0758)6@C):C8-9C;0-C9-:74<;176C);C8716;CC)*7=-C:<+0C)5-6,5-6;:C;7C*-C16C;0-C.795C7.C;0-C,9).;C897,<+-,C;7C;0-C5--;16/C)6,C161;1)44-,C*@C;0-C+0)195)6C7. ;0-C5--;16/C.79C;0-C8<987:-C7.C1,-6;1.1+);176
<44C,-;)14:C7.C;0-C C16+4<,16/C;0-C-?84)6);79@C67;-:C)6,C;0-C.795C7.C897?@C)9-C+76;)16-,C16C;0-C+19+<4)9C:-6;C;7C:0)9-074,-9:C,);-,CC )9+0C C%0)9-074,-9:C>07C)99-/1:;-9-,C76C;0-C758)6@:C9-/1:;-9C7.C5-5*-9:C);CC85C-9:-@C;15-C76C C8914C C>144C*-C-6;1;4-,C;7C);;-6,C)6,C-?-9+1:-C;0-19C=7;16/C91/0;:C);C;0-C CC781-:C7.C;0.16)6+1)4C:;);-5-6;:C:-9=1+-C+76;9)+;:C)6,C4-;;-9:C7.C)88716;5-6;C7.C;0-C,19-+;79:C7.C;0-C758)6@C)6,C;0-C)9;1+4-:C7.C)::7+1);176C7.C;0-C758)6@C16,1+);16/C;0-C89787:-, )5-6,5-6;:C>144C*-C)=)14)*4-C);C67C+7:;C.975C;0-C7..1+-:C7.C;0-C758)6@:C<;+0C#)@16/C/-6;C!C)63C!(C()6C--41-;4))6C C C!C5:;-9,)5C&0-C!-;0-94)6,:
AMSTERDAM
...
Van de makers van de tv-serie The Sopranos, die helaas voorbij is, is er nu op de BBC (2, dinsdagavond 00.20 uur) een nieuwe dramaserie te zien die misschien wel even goed wordt: Mad Men, over de Amerikaanse reclamewereld in de vroege jaren zestig. ‘Ad-men’, reclamemakers, werken in New York vaak aan Madison Avenue, vandaar die naam. Mad Men is een schitterend tijdsbeeld van de vroege jaren zestig, maar ook van de geboorte van de moderne consumptiemaatschappij. Op een dag hebben de ad-
men van Mad Men het over een net verschenen advertentie voor de Volkswagen kever, die zichzelf typeert als ‘Lemon’. ‘Lemon’ is Amerikaans idioom voor kneus, barrel, een odium dat in de bijgaande tekst vervolgens listig werd omgedraaid. (‘We pluck the lemons, you get the plums’). De ad-men van Mad Men zijn een beetje conservatief en lachen zich suf. Sloeg die malle Europese autofabrikant daar even de plank mis! Een saillante scène, want ‘Lemon’ zou in 1999 door Advertising Age worden uitgeroepen tot beste advertentie in honderd jaar, en de bedenker, Bill Bernbach, geldt als Amerika’s grootste reclamegenie. Bernbachs bureau, DDB Worldwide, werkt nog steeds voor Volkswagen, en de reclamecampagnes, ook de Neder-
landse, blijven van topniveau. En ook nog immer zo helemaal DDB. Vooral de laatste serie commercials heeft een opmerkelijk hoog ‘Lemon’gehalte. Hetgeen dus zeggen wil: dat je vooroordelen die over je product bestaan niet negeert, wegstopt of overschreeuwt, maar brutaalweg tot eigen voordeel benut. Zo ook in deze spots. Man laadt bij het tuincentrum zijn nieuwe Volkswagen Polo vol. Passant met fiets begint ongevraagd zuur commentaar te geven. Rare naam, Po-lo. Alarm? Voor een Pólo? Dikke velgen, ‘moet je ook weer schoonhouden.’ Bij een collega die een nieuwe Passat heeft, gebeurt hetzelfde. ‘Tja, veilige keuze.’ De roofrail is ‘net een handvat’. Beetje klein stuur, of niet? Pay-off: voor wie er altijd al eentje wilde hebben.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
Nederland 1
17.00 17:00 17:25 17:50 17:59 18:00 18:20 18:45 19:00 19:25
17.00 KRO Kindertijd Sesamstraat GroenLinks EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Sportjournaal Lingo Ingang Oost
20.00 20:00 20:30 21:15
NOS Journaal Radar Memories
22.00 22:15 23:00 23:55 00:15
Nederland 2
Het familiediner Pauw & Witteman NOS Journaal Pauw & Witteman
17:00 17:10 17:35 18:25 18:55 19:25 19:55
17.00 NOS Journaal Schepper & co MAX & Loretta That’s the question Man bijt hond Kassa 2 Club van 100
20.00 20:25 20:55 21:50
Netwerk Tegenlicht D66
00:15 01:10 01:50
Memories, 21.15 uur
17:15 17:20 17:30 17:48 18:00 18:25 18:45 19:00 19:21 19:30
NOS Journaal Nova/Den Haag vandaag Document: Uitbehandeld, maar niet opgegeven NPS Klassiek: A tribute to Joe Zawinul Nova/Den Haag vandaag Netwerk/Man bijt hond/ EénVandaag
Holland Sport Mooi! Weer De Leeuw: The day after
17:10 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55
RTL 5
17.00 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer
20.00 20:00 20:30 21:30
Goede tijden, slechte tijden Crime Scene Investigation Mistresses
22.00 22:25 23:25 23:40
22.00 22:30 22.55 23:00 23:30 00:00
RTL 4
17.00 NOS Jeugdjournaal.nl Mr. Bean, the animated series Kika & Bob SudoKidz SpangaS Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal ONM NOS Journaal De wereld draait door
20.00 20:25 21:30
22.00 22:00 22:15 22:50
Nederland 3
Het roer om: Van Amstelveen naar Afrika RTL Nieuws en Weer RTL Boulevard
17:45 18:30 19:00 19:30
Jensen! The king of Queens Dharma & Greg De Gouden Kooi
20.00 20:00 20:30 21:30
PostcodeLoterij: Deal or no deal Holland’s next top model Project Catwalk
22.00 22:30 23:15 23:45 00:15 00:45
Jensen! De Gouden Kooi PostcodeLoterij: Deal or no deal The king of Queens Nachtprogramma
NOS Sportjournaal NOS Journaal De nieuwste show 3e klasse D De wereld draait door
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
RTL 7
RTL 8
17.00 18:00 18:55 19:50
The A-Team Law & order De Pfaffs
17:00 17:30 18:20 19:10
Snow job
20.00
20.00 20:30
22.00 22:15 00:15 00:35 01:35
SBS 6
17.00
Antitrust RTL Voetbal: Eredivisie samenvattingen RTL Poker Nachtprogramma
20:00 20:30 21:30
The nanny Oprah Winfrey show Dr. Phil EHBO: Eerste Hulp Bij Opvoeden The nanny Voetbalvrouwen Noppen &naaldhakken
22.00 22.30 23.20 00:10 00.20
Net 5
17.00
As the world turns Oprah Winfrey show RTL Nieuws Nachtprogramma
17:35 18:30 19:00 19:20 19:55
Monk Hotel Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Vroege editie Trauma centrum
20.00 20:30
Bad company
22.00 22:45 23:00 23:05 23:35 00:10
Veronica
17.00 17:20 17:50 18:40 19:35
17.00 Will & Grace Judging Amy Gilmore girls McLeod’s daughters
18:00 18:05 18:35 19:00 19:05 19:35
Grey’s anatomy Julia’s tango
20.00
20.00 20:30 21:25
22.00 Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws - Late editie Gevangen en gevaarlijk Video vigilante
22:25 23:25 23:50 00:50
Grenzeloos verliefd Notes from the underbelly Love my way Nachtprogramma
20:05 20:30 21:30
Politieachtervolgingen Seinfeld 3rd Rock from the sun Trick & Treat Friends Spin city Joey NCIS Numb3rs
22.00 22:25 23:25 23:55
Waar is De Mol? Wegpiraten aan ‘t woord Veronica Poker
Joey, 20.05 uur
Dagblad De Pers
Media
19
Amsterdam Weekly
Gratis cultuurkrant ‘te koop’ Mediaredactie AMSTERDAM
...
een voordeel Een andere briljante, van vorig jaar, is die voor de Touareg, Volkswagens SUV, waarvan de eigenaar, type country-kakker, trots alle off-road mogelijkheden opsomt, terwijl het zonneklaar is dat hij die nooit zal benutten
Saaie commercials van adverteerders die zichzelf net te serieus nemen omdat zijn mooie Touareg dan vies wordt. Op YouTube ontspon zich een discussie over dit filmpje. Sommige kijkers begrijpen de ironie niet en denken dat Volkswagen de prestaties van de Touareg niet dúrft te laten
zien, omdat hij dan door de mand valt, maar dat blijken dan 4WD-fanaten aan wie deze subtiele humor niet besteed is. Die liever autocommercials zien waarin het droomvoertuig zich soepel zoevend langs een onwaarschijnlijk lege bergweg slingert, liefst zonder dat je bestuurder ziet, zodat hij zichzelf moeiteloos achter dat stuur kan wanen. Of waarmee je in de stad de hoofden van de mooiste vrouwen aan het draaien krijgt. Saaie commercials van adverteerders die zichzelf en hun product net even te serieus nemen, en de consument net even niet. En dat is precies wat Bill Bernbach vijftig jaar geleden doorbrak, met zijn legendarische ‘Lemon’. En waar ze op Madison Avenue nog steeds niet allemaal aan gewend zijn. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... .......................................
Eén
17.00 Vrolijk Vlaanderen Buren (Neighbours) Het journaal De rode loper Blokken Het journaal Man bijt hond
20.00 20:05 20:10 20:40 21:25 21:55
Het weer Thuis Ladies first Rwina De tabel van Mendelejev
22.00 22:40 23:01 23:02 23:05 23:35 23:55 00:20
Het journaal laat KENO-uitslagen Het weer Studio 1 De rode loper Man bijt hond Het journaal laat / weer
17:00 18:05 18:15 18:30 18:50 19:05 19:20 19:30 19.50
Kinderprogramma Karrewiet Spetter Zo is er maar één cup W817 George van de jungle Karrewiet Lizzie McGuire Disney classic cartoons
20.00 20:00 20:40 21:05 21:35
Terzake The chaser’s war on everything Oz and James’s big wine adventure Weerwolven
22.00 22:05 22:10 23:05 23:40 02:00
Lux Belga sport Bollebozen Brudio Stussel Terzake/Lux
dat deze week een krant uitkomt met gaten erin. Maar de krant komt in zijn normale vorm op internet.’ Of de actie een succes wordt, weet Savage nog niet. ‘Wij zien het vooral
als een creatieve manier om te laten zien wat de waarde is van Amsterdam Weekly voor de stad en onze lezers. En als een manier om aan potentiële investeerders te laten zien dat we betrokken lezers hebben.’ 1 www.amsterdamweekly.nl/forsale
Film
Details nieuwe 'X-Files' duiken op Mediaredactie AMSTERDAM
...
Tien jaar nadat de laatste X-Files film in de bioscopen draaide, heeft het team achter de succesvolle sci-fi-serie een tipje van de sluier opgelicht over het vervolg, een speelfilm die in de zomer moet uitkomen. De titel blijft voorlopig nog even geheim. Wel is zeker dat David Duchovny terugkomt als Fox Mulder en Gillian Anderson als Dana Scully, het illustere duo dat zich elke aflevering geconfronteerd zag met allerlei paranormale zaken. De film zal de draad oppakken zes jaar na waar het verhaal eindigde in het laatste sei-
Mulder en Scully.
zoen. De regie is in handen van Chris Carter, die de televisieserie in het begin van de jaren negentig bedacht.
Verdere details, over de plot bijvoorbeeld, ontbreken, ongetwijfeld om de hype rond de film flink op te voeren. Er waren al veel langer plannen om een tweede X-Files te maken, maar die strandden in 2005. Chris Carter had een zakelijk conflict met FOX, de zender die de serie produceert en distribueert. De bedenker vond dat hij te weinig geld kreeg voor de serie die in tientallen landen nog steeds wordt herhaald. De zaak werd uiteindelijk buiten de rechtbank en ongetwijfeld voor veel geld geschikt. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................... ....................................... .....................................
Canvas
17.00 17:05 17:35 18:00 18:10 18:35 19:00 19:40
Amsterdam Weekly, de gratis Engelstalige cultuurkrant van Amsterdam, is ‘te koop’. Reden is dat de huidige investeerders met pensioen zijn gegaan en zich genoodzaakt zagen hun financiële steun te staken. Iedere pagina van de volgende drie nummers van de krant wordt verdeeld in 204 stukjes en elk stukje wordt voor 5 euro verkocht. Lezers kunnen één stukje kopen, maar ook een hele pagina. ‘De inhoud van de krant wordt pas zichtbaar als de blokjes worden verkocht’, vertelt uitgever Todd Savage. ‘Er is dus ook een kans
+ UITGELICHT+
Het gesprek
Holland Sport Sportshow met onder anderen Matthijs van Nieuwkerk. Ned3, 20.25
17.00
Film: Bad company Actiekomedie met Anthony Hopkins. SBS6, 20.30
20.00
Mistresses Engelse dramaserie à la Sex and the City. RTL4, 21.30
22.00
16.00 17.00 18.00 19.00 20.00 20.30 21.30 22.00 23.00
Opinio FC Het Gesprek Sgt. Pepper Het Gesprek Van De Dag De Schrijfkamer Commissaris Theodor Een Politiek Gesprek FC Het Gesprek Het Gesprek Van De Dag
Project Catwalk Finale van deze reality modeontwerpshow. RTL5, 21.30 3e klasse D Met degradatie bedreigde voetbalclub wordt geholpen door professionele coach. Ned3, 23.30
Comedy Central
20.00 20:00 20:25 20:50 21:15 21:40
That 70’s Show The knights of prosperity 8 Simple rules The Fresh Prince of Bel Air South Park
22.00 22:05 22:30 23:00 23:25 23:50 00:15 00:45 01:10 01:45 02:00
Frasier The knights of prosperity Cavemen That 70’s Show 8 Simple rules Frasier South Park The Fresh Prince of Bel Air Naked & funny Nachtprogramma
Commissaris Theodor, 20.30 uur
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
BBC 1
BBC 2
17.00
17.00 17:00 17:05 17:35 18:00 18:15 19:00
Thumb wrestling federation The revenge files of Alistair Fury MI High Newsround The weakest link Nieuws , regionieuws, weer
20.00 20:00 20:30 20:57 21:00 21:30
The One show Watchdog Nieuws en regionaal nieuws EastEnders Panorama
22.00 22:00 23:00 23:35 23:45 00:30 01:10 02:35
Crimewatch Nieuws, regionieuws, weer Crime watch update Damages Inside sport Carry on England Weerbericht
17:30 18:15 19:00 19:30
Ready steady cook Escape to the country Eggheads Great British menu
20.00 20:00 21:00 21:30
Brian Keenan: Back to Beirut University Challenge Delia
22.00 22:00 23:00 23:30 00:15 00:20 01:00 05:00:
Alternative therapies The grumpy guide to... Newsnight Weerbericht BBC Four on BBC Two: Ready meals: Britain in a box News24 The Learning Zone
ARD
ZDF
17.00
17.00
17:00 17:15 18:00 19:50 19:50
Tagesschau um fünf Brisant ARD vor acht Das Wetter / Börse im Ersten Das Wetter im Ersten
17:00 17:15 17:45 18:00 19:00 19:25
Tagesschau Der Winterkönig Marie-Luise Marjan - Das Geheimnis meiner Familie FAKT
20.00
20.00 20:00 20:15 21:00 21:45
22.00 22:15 22:45 00:00 00:20 00:50 02:20
Tagesthemen / Das Wetter Beckmann Nachtmagazin Dittsche Hausbesuche Nachtprogramma
20:15 21:45
Discovery Channel
17.00 heute - Wetter hallo deutschland Leute heute SOKO 5113 heute & weerbericht Musical-Showstar 2008: Die Castings Der russische Geliebte heute-Journal
22.00 22:12 22:15 23:50 00:05 01:40 01:45 02:15 02:45
Weerbericht Catwoman Heute Nacht Wilkommen in Israel Heute neues spezial: Die Welt ist eine Google Vor 30 Jahren - Unser kleines Dorf Lübars Wunderbare Welt: Langfinger mit Fell and Klauen
17:05 18:00 18:30 19:00
5th Gear How it’s made How do they do it? Mythbusters
20.00 20:00 21:00
Dirty jobs: Pig farmer Dirty jobs: Billboard installer
22.00 22:00 23:00 00:00 01:00 01:55 02:50
Decoding disaster: Heatwave Biker build-off: Whitford vs Long Mega builders: Crossing Colorado I shouldn’t be alive: Lost in the snow Oil, sweat and rigs Nachtprogramma
Dirty jobs: Pig farmer, 20.00 uur
Dagblad De Pers
20
Puzzel
1
ZWEEDS RAADSEL: volledige notering (muz.) wapenen
viseter
3
4
5
6
oefening van een orkest drank
slaapgelegenheid
Noach
2
7
CRYPTOGRAM 1
OPLOSSINGEN VAN VRIJDAG
2
3
bedrog
4
5
3 6
bedrogene disselwagen
bedorven nauw straatje
8 klap
9
carbolzuur
4 ondiepte in zee gemalin van Zeus
hier te lande
1
10
tennisterm
7
vergrootglas
het slaken v.kreten hondensoort
11
atlantisch bondgenootschap
U Edele zelfbestuur
HORIZONTAAL: 1. Handig gedaan (8); 4. Moet je hebben om heel lang te brommen (8); 6. Spoedig in korte tijd (4); 8. Verkeersplein van de troon (7); 9. Lekker, zo'n dutje! (4); 10. Bierkaai waar je beter niet aan kunt raken (8); 11. Opgegraven weefsel (8).
2
5 vis
7
6
SUMBRERO®
8
10
20 3
17
9
23
10
30
15
21
Een beroemde illusie: een trap die je niet af, maar alleen op kan lopen
SUDOKU
7
SUDOKU
4 9
1
1
3
5 1
9
1
7
6
8
4
5
7
1
9
3
5
8
9
8
6
7 2
3
9 5 6 4 2 7 3 1 8
7 8 5 6 1 9 4 3 2
1 9 2 3 4 8 5 7 6
4 6 3 7 5 2 8 9 1
5 3 4 1 8 6 9 2 7
6 7 9 2 3 5 1 8 4
8 2 1 9 7 4 6 5 3
3 2 4 5 7 9 1 8 6
5 7 1 8 4 6 3 9 2
9 6 8 3 2 1 5 4 7
8 3 9 7 6 4 2 1 5
6 1 5 9 3 2 4 7 8
2 4 7 1 5 8 6 3 9
1 5 3 2 8 7 9 6 4
4 8 2 6 9 3 7 5 1
7 9 6 4 1 5 8 2 3
3 1 5 2 8 4 7 6 9
7 9 2 1 3 6 4 8 5
8 6 4 7 9 5 1 2 3
4 8 9 5 1 3 2 7 6
5 7 6 4 2 9 3 1 8
1 2 3 6 7 8 9 5 4
9 5 7 3 6 1 8 4 2
2 4 8 9 5 7 6 3 1
6 3 1 8 4 2 5 9 7
3 7
KAKURO®
5 6
1
9
4
3 4 7 8 9 1 2 6 5
Kakuro® van vrijdag
7
17
2
35
23
9
5
8
3 6
6
8
20
17
17
2
2 1 8 5 6 3 7 4 9
Bij onderstaande kakuro® vormen de getallen in de zwarte 2 1 8 9 driehoekjes de som van cijfers 1 3 9 7 van 1 tot en met 9, die hori5 9 7 1 zontaal of verticaal in de aangrenzende vakjes worden inge2 1 3 1 vuld. De Sumbrero® links is 4 6 4 7 een drieweg-kakuro® waarbij de getallen in de driehoekjes Sumbrero® van vrijdag de som vormen van cijfers, die verticaal of diagonaal in de aangrenzende witte vakjes 3 8 9 moeten worden ingevuld. De 0 8 2 9 doet helemaal niet mee. Per 5 5 6 som mag elk cijfer maar één 1 6 7 keer voorkomen. Dus bijvoorbeeld: 4=1+3 of 3+1, maar niet 0+4, 4+0 of 2+2.
12
13
17
8
Legpuzzel
Kakuro® & Sumbrero®
17
SUDOKU
Zweeds -a-r-b-sestafette -sik-ooit tuner-els -r-lus-srem-malta -rit-laan secondant -nar-orde FORNUIS
VERTICAAL: 1. De nieuwe vegen schoon (6); 2. Omgeslagen muzikale poëzie (6); 3. Feestelijke hoeveelheid (7); 5. Daar in Afrika vindt men geen sla (7); 6. Vreemd soort beschadiging (6); 7. Bleek roem om te nuttigen? (6).
slim
OPTISCHE ILLUSIE
4
Cryptogram HORIZONTAAL: 1. Dolgraag; 4. strateeg; 6. olie; 8. nadelen; 9. snee; 10. libretto; 11. onderarm. VERTICAAL: 1. Discus; 2. gaarne; 3. Arendal; 5. golfbad; 6. onweer; 7. eivorm.
8
2
16
7 6
1 22
6 8
5
3 7
2
4
9 3
4
6
9
7
7
8
7
2
2
5
2 1
9
6 4 3
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
LETTERMATCH - 37
Voorbeeld:
3
+
=
3
4
4
7
8
1
9
5 9
3
6
© Puzzelland Opl. vorige: A1/B3 A2/B2 A3/B8 A4/B7 A5/B4 A6/B5 A7/B6 A8/B1
6
7
8
4
9
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
LEZERS
[email protected]
COLUMN Bij onderstaande opgave zijn de letters van een woord in twee stukken gesplitst. De gedeelten in reeks A zijn in de juiste volgorde blijven staan, de afgesplitste delen staan in reeks B door elkaar. Doel van dit spel is de afbeeldingen uit reeks B in te kleuren in de afbeeldingen uit reeks A, zodat de letters dan samen een woord vormen. Welk woord is dat? Hierboven staan de letters van het alfabet afgebeeld zoals ze in dit spel gebruikt worden.
3
4
De fietsendief Roos van Rijswijk
...
Het kan niet anders dan dat er lang geleden een groep aangespoelde ninja’s met een flinke portie doodsverachting is begonnen met het stelen van fietsen. Onzichtbaar, onhoorbaar en met kleine ijzeren nageltjes aan de toppen van hun vingers om alle sloten open te peuteren. Deze lage vorm van (ver)krijgkunst is vervolgens van generatie op generatie doorgegeven tot alle nazaten in de binnenstad Japanse eethuisjes bezaten en geen fietsen meer hoefden te verkopen. Wat restte was een groep arme mannen en vrouwen die nooit mee mocht doen maar wel wist op te pikken wat de grondbeginselen van het Betere Jatwerk zijn: stil en snel.
De ijzeren nagels werden ingeruild voor een betonschaar of een busje met een slijptol en de zwarte pakken voor lompen en winkelwagens. De opbrengst werd niet langer geïnvesteerd in een degelijk eethuis waar men zijn eigen fiets geserveerd kreeg in de vorm van een formidabele teryaki, maar in bier en heroïne. Manoeuvreerden de ninja’s de fietsen soepel als alen naar een fietsenreparatietempel, de nieuwe generatie fietsendieven verkoopt de vehikels tandloos slissend aan eerstejaarsstudenten, wanhopige fietslozen of onwetende toeristen. ‘Tientje’, stinkt het uit een donker steegje. Ik heb vrienden die vijf fietsen per jaar verslijten. Enkelen worden daar een beetje vreemd van; hun nieuwe exem-
plaren worden steeds uitbundiger beschilderd (zebra is uit, goud is in), beplakt en behangen. Dit niet alleen om een volgende diefstal te vermijden, maar ook om te maskeren dat hun nieuwe aanwinst op niet geheel integere wijze verkregen is op de fietsenbrug vlakbij een universiteitsterrein (‘tientje’). Ik snapte het nooit helemaal, tot ik van een rijtjeshuizenwaspoederkindjeswijk verhuisde naar een woning dichter bij het centrum van Amsterdam. Mijn fiets verdween onmiddellijk en mijn eerste fietsenverdriet was een feit. Eergisteren trof ik zijn opvolger (een keurig Marktplaats-exemplaar uit Hilversum) aan zonder dynamo. Gisteren zonder fietstassen. Vandaag trof ik niets aan dan een leeg fietsenrek. Ik hoop op een old school ninja. Met ijzeren nageltjes. 1
Dagblad De Pers
Sport
21
Winnaar en verliezer van de week
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................................................................................................................................................................................
MICHAEL SCHUMACHER
Sommige sporthelden blinken in alles uit, lijkt het wel. Ook Schumi. De oudFormule 1-coureur kwalificeerde zich als derde bij zijn eerste motorrace in de KTM Series. Zijn doel? ‘Ik wil alleen maar een beetje lol trappen.’
HAIM MEGRELISHVILI
De linksback is dikwijls de kop van Jut: hij voetbalt minimaal een helft voor de dug-out van zijn coach langs. Aad de Mos had ditmaal mededogen met Megrelishvili. Hij wisselde hem niet al na vijf minuten, zoals eerder dit seizoen, maar pas na vijftien minuten.
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Paardenrennen Drafsport is in Nederland sport in de marge
De val van Yankee Butcher De renbaan ligt er al meer dan een eeuw, verscholen in de bossen van Wassenaar. Duindigt is een begrip. Het publiek komt voor de paarden, maar ook om te wedden.
lofelijk ondeskundig zootje’, zegt Langeweg. De verbittering klinkt in zijn stem. ‘Het bestuur van de Nederlandse Draf- en Rensportvereniging staat veel te ver af van de sport, en de paarden.’ Ook voor het gevoerde dopingbeleid – zero tolerance – heeft hij geen goed woord over. ‘Het is onmogelijk je paard te behandelen. Dan heb ik het niet over doping, maar over medicatie. Zelfs hoest-
Thijs Zonneveld WASSENAAR
...
In het wedkantoor onder de grote tribune discussiëren twee mannen op luide toon met elkaar. Hagenezen. Niet alleen draagt een van hen een ADO Den Haag-pet op zijn hoofd; hun accent laat niets te raden over. Ze roken sigaretten. De man met de ADO-pet heeft een snor die is vergeeld door de nicotine. Er ligt een broodje bal voor hem op de tafel. Zijn maat draagt een – te groot – blauw jasje met opgerolde mouwen. Hij heeft een matje in zijn nek. De twee mannen staan gebogen over hun programmaboekjes en maken aantekeningen. Quoteringen, winstkansen, startnummers en de prestaties van de laatste maanden worden besproken. Van elk paard. De namen van de paarden klinken als popliedjes uit de jaren zestig. Lady Lay Luck, Voici Cartouche, Tears of Fire. Als je ze heel snel achter elkaar uitspreekt, voel je je Hans Eijsvogel, de commentator die jarenlang als een mitrailleur zijn koersverslag afvuurde op de Studio Sport-kijkers. Na een minutenlange beraadslaging besluiten de Hagenezen hun geld in te zetten op nummer 4. Yankee Butcher heet het paard dat ze oneindige rijkdom en roem moet bezorgen. De man met het matje gaat in de rij staan om de keuze om te zetten in een officieel wedbriefje. Nerveus draait hij zijn zegelring rond zijn vinger. Een paar honderd meter verder ligt
een heel andere wereld. Een wereld van hooi en paardendrollen. Het geklik-klak van paardenhoeven klinkt op het asfalt tussen de stallen. Gehinnik ook. Paarden lopen af en aan, bestuurd door mannen op karretjes. Pikeurs op sulky’s, in jargon. Hugo Langeweg sr. veegt de modder van zijn gezicht. ‘Met het wedden hebben wij niets te maken. Dat is voor de gokkers. Wij zijn hier voor de sport.’ Langeweg is de grand seigneur van de Nederlandse drafsport. De prijzenkast puilt uit, zijn toppaard Virgil Boko wordt wel de beste draver aller tijden genoemd. Geen stal is zo succesvol als de zijne. Paardeneigenaren
zegt Senior. Hij klopt het zand van zijn helm. ‘Die lopen hier niet. Dat is niet de moeite, met deze geldprijzen.’ Hij trekt een vies gezicht. In het buitenland is een veelvoud te verdienen van de schamele prijzen die Duindigt uitlooft. ‘Om een voorbeeld te geven: Virgil Boko won vorig jaar in Oslo 230.000 euro. En ook wat er in Frankrijk aan premies wordt vergeven: dat is niet te vergelijken met Nederland. We moeten wel naar het buitenland. Hier kóst het alleen maar geld.’ De drafsport is een sport in de marge in Nederland. Duindigt is vergane glorie. ‘Dat komt ook omdat alles hier geleid wordt door een onge-
middelen mogen niet. Er zijn ook geen drempelwaarden. Het minste of geringste spoor is genoeg voor sancties. Vorig jaar had ik een akkefietje met morfine. Maar dat zit in minieme hoeveelheden in hooi. Wat moet een paard dán eten?’ Inmiddels is een nieuw paard voorgereden. Langeweg zet zijn helm en bril op en stapt op de sulky. Stapvoets rijdt de tandem naar de baan voor de volgende race. In het wedkantoor volgen de twee Hagenezen de race op een klein televisiescherm. Ze proberen hun paard naar de overwinning te schreeuwen. Yankee Butcher houdt lang stand, maar wordt afgeslacht in de eindsprint. Ze zien het gebeuren. De ziektes vliegen door het wedkantoor. De man met het matje verscheurt het wedbriefje. De grond is al bezaaid met overblijfselen van andere verloren weddenschappen. Hij geeft een klap op de tafel. Zijn vriend zucht en neemt met lange tanden een hap van zijn broodje bal. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................................................................................................................
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .....................................
Sportmemorabilia
De held van... Beorn Nijenhuis, schaatser
MP3x
Nog nooit kwam een tennisster zo dichtbij. Het rokje dat Martina Hingis vorig jaar op Wimbledon droeg is voor slechts 299 dollar te koop op eBay. Het kledingstuk, van het merk Adidas, is wit en bevat aan de zijkant enkele vlekken. Of de geur van Hingis nog in het rokje zit, is niet bekend. Fetisjisten, tennisfans en andere geïnteresseerden kunnen tot morgenochtend bieden.
Over zijn bewondering voor de Canadese wetenschapper David Suzuki
Rianne Guichelaar, waterpoloster en aanvoerder van Lumio Het Ravijn
‘In hooi zit een spoortje morfine. Wat moet een paard dán eten?’
Duindigt is vergane glorie.
EVERT-JAN DANIELS
Beorn Nijenhuis. ‘Ik vind David Suzuki prachtig, hij is een grote, bekende wetenschapper in Canada, waar ik ben opgegroeid. Suzuki maakt prachtige documentaires, die ik altijd keek op Canadian Broadcoast Corporation (CBC). Hij heeft veel kennis en komt ongelooflijk goed uit
‘De beste paarden staan thuis. Niet de moeite, met de geldprijzen hier’ betalen zich blauw om hun ros in de stal van Langeweg te mogen plaatsen. Om het te laten verzorgen en te trainen door de meester. Vandaag staan er zeven paarden op de startlijst, in verschillende categorieën. Langeweg junior en senior sturen de meeste paarden zelf. ‘Maar de beste paarden staan thuis’,
zijn woorden. Hij geeft een heel interessante filosofische draai aan zijn wetenschap, waardoor hij verbindingen kan maken tussen verschillende gebieden. Daardoor kan hij nieuwe ideeën tevoorschijn brengen over hoe hij de toekomst ziet. Ik heb tien, twaalf jaar geleden programma’s van David Suzuki gezien over de opwarming van de aarde. Toen was voor hem al duidelijk waar Al Gore nu op inspeelt. En dat het niet om spaarlampen gaat, want hoeveel spaarlampen heb je wel niet nodig om de CO2-uitstoot tegen te gaan? De hippies gaan de wereld niet veranderen, dat zijn de ingenieurs en de wetenschappers, maar ze hebben geld nodig. En weet je waar ze dat vandaan halen? Weet je wie de wereld gaat redden? De oliemaatschappijen in samenwerking met de auto-
1 U2 – Beautiful Day 2 Anouk – Good God 3 Chemical Brothers – Galvanize
David Suzuki. industrie. We moeten het probleem oplossen aan de hand van technologische ontwikkelingen. En als er één ding is waar we goed in zijn, is dat het.’
‘Er zit een grappig verhaal vast aan U2 met Beautiful Day. Op het kwalificatietoernooi waarop wij ons met het Nederlands team plaatsten voor de Olympische Spelen, moest ik ’s ochtends naar de fysiotherapeut. Hij had zijn laptop aanstaan en draaide er verschillende nummers op. Ook U2 kwam langs. Later draaide ik het nummer zelf ook een keer op m’n iPod vóór de beslissende wedstrijd tegen Rusland. Wij wonnen die wedstrijd. Sindsdien breng ik dus dat liedje altijd in verband met die speciale dag.’
22
Sport
WK Baanwielrennen
Merkwaardig toernooi met tegenslagen en geluk Eveliene Sanders AMSTERDAM
...
Teun Mulder werd verrassend wereldkampioen. REUTERS
De teleurstelling over de achtste plek voor Theo Bos stond lijnrecht tegenover de vreugde van zijn sprintcollega Teun Mulder, die verrassend wereldkampioen werd op het onderdeel tijdrit van 1 kilometer. Het WK baanwielrennen afgelopen weekend in Manchester was het toernooi van de tegenslagen en het geluk. Theo Bos, de Nederlandse sprinter uit Hierden, is niet langer de topfavoriet voor de Olympische Spelen in Peking. De nieuwe wereldkampioen sprint is de 32-jarige Brit Chris Hoy, die in de finale de 20-jarige Fransman
Kevin Sireau versloeg. Hoy wist Bos al in de kwartfinale uit te schakelen. ‘Het gaat nog wel goed met me, hoor’, vertelt Bos een dag na zijn teleurstellende WK. ‘Als ik dan toch een keer moet verliezen, dan liever nu dan straks op de Spelen.’ Toch was er ook wat te vieren in het Nederlandse kamp in Manchester. Teun Mulder werd totaal onverwacht wereldkampioen door de 1 kilometer tijdrit te rijden in 1.01,332. Een dag eerder haalde Mulder ook de zilveren medaille bij de keirin, het onderdeel waarop hij in 2005 wereldkampioen werd. Ander geluk was er voor het allround talent Marianne Vos, die de ti-
tel heeft bemachtigd die ze nog miste in haar verzameling: een wereldtitel puntenkoers. ‘Zoiets verwacht je niet van tevoren’, aldus de gelukkige winnares. Om haar overwinning compleet te maken demarreerde ze een paar ronden voor het einde weg, om later in haar eentje over de finish te komen. ‘Als het goed voelt, ga je er gewoon voor. Het belangrijkste was dat mijn concurrent, de Deense Trine Schmidt, geen kans zou krijgen om nog punten te pakken.’ Ellen van Dijk maakte het succes van de Nederlanders compleet. De WK-debutante werd onderschat en won het goud op het onderdeel scratch, een soort afvalrace. Waar underdogs wereldkampioen werden, stelden favorieten teleur. Niet alleen Theo Bos presteerde onder de maat, ook favoriete bij de dames, Willy Kanis, kon verwachtingen niet waar maken. Zij greep steeds naast de prijzen met een vierde plek bij de 500m tijdrit en een vijfde plek bij de sprint. 1
E3-prijs Op de Oude Kwaremont blijven alleen de besten over
Zelfs de accordeonist stopt met spelen De Oude Kwaremont maakt zich op voor de Ronde van Vlaanderen. Zaterdag kwamen de renners er vast de kasseien beproeven in de E3-prijs Harelbeke. Dominique Elshout KWAREMONT
...
Wat nou? Een jonge accordeonist op het Kwaremontplein voegt zich tussen het wielerpubliek. En niet zomaar een accordeonist, deze heeft een roze hanekam en een lichtgroene broek. Hij vat post voor café ’t Palet. De punker wordt welwillend bekeken door de tientallen die staan te wachten op de koers. Het Kwaremontplein ligt ongeveer halverwege de beklimming van de Oude Kwaremont, een weg van 1600 meter kinderkoppen – kasseien dus – die omhoog loopt vanuit Berchem, in Vlaanderen. Het plein is het hart van kunstenaarsdorpje Kwaremont. De kerk is genoemd naar Sint Amandus, een heilige die in de zevende eeuw na Christus de Franken aan het geloof kwam helpen. Dat geloof is nu grotendeels vervlogen. Vlamingen leunen niet meer op de kerk, niet meer op de politiek. Maar koersen
kijken, dát blijft leuk. De Oude Kwaremont is een vaste waarde in de Vlaamse wielergeschiedenis. De Ronde van Vlaanderen kwam hier 34 keer langs, de Omloop het Volk dertig keer. Volgende week is de Kwaremont een van de eerste hellingen in de Ronde van Vlaanderen, vandaag is hij de op twee na laatste in de E3-prijs Harelbeke. Wanneer de renners hier langskomen, zal bekend zijn wie nog kan winnen, en wie niet. Het wedstrijdverloop van de E3prijs is de eerste lange uren niet zo ingewikkeld. Een kopgroep van veertien renners met Maarten Tjallingii bepaalt het beeld. Maar nu gaat er ineens geroezemoes door de menigte. Er is iets aan het gebeuren in koers, twintig kilometer verderop. Tom Boonen en Fabian Cancellara zijn uit het peloton weggereden. Ze proberen samen bij de kopgroep te komen. Tom Boonen en Fabian Cancellara! De twee grote favorieten voor de Ronde van Vlaanderen, zelf! Samen! Vier keer op rij heeft Tom Boonen de E3-prijs gewonnen. Fabian Cancellara heeft in 2008 de etappewedstrijd Tirreno-Adriatico binnengehaald en vorige week ook Milaan- Sanremo. De twee grootheden maken een-
Tom Boonen is de held van Vlaanderen. COR VOS
drachtig jacht op de vluchters. Nog even en ze komen hier voorbij. Daar zijn de koplopers al, de Noor Kurt Asle Arvesen voorop. Arvesen zal de wedstrijd gaan winnen, maar dat is nu nog niet bekend. Alle hoop is gevestigd op Tom Boonen. Daar!
Boonen zit in het wiel van Cancellara. Wat een blik, wat een wilskracht, wat een verbetenheid. Al duurt die verrekte Kwaremont nog een uur, deze Tom Boonen gaat hier nooit weggereden worden door welke Cancellara dan ook. Een geleerde, Hans Ullrich
Gumbrecht, heeft eens iets raaks geschreven, precies over dit moment. ‘Door sport te kijken kunnen we in onze verbeelding de levens leiden waar we het talent en de tijd niet voor hebben.’ De accordeon is er stil van geworden.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...................................... ....................................... ...................................... 111
Hilda Kibet vijfde op WK Cross in Edinburgh
Hilda Kibet is bij het WK cross in het Schotse Edinburgh als vijfde geëindigd. De Nederlandse was niet opgewassen tegen het Afrikaanse geweld. De Ethiopische Tirunesh Dibaba won na 7,9 kilometer in een tijd van 25.10. Haar landgenote Mestawet Tufa pakte het zilver op vijf seconden van Dibaba. Het brons ging naar Linet Chepkwemoi Masai uit Kenia. Kibet gaf 25 seconden toe op winnares Dibaba. Bij de mannen veroverde Kenenisa Bekele zijn zesde wereldtitel op de cross. De Ethiopiër, die vorig jaar de titel moest laten aan Zersenay Tadese uit Eritrea, legde
de twaalf kilometer af in 34.36. Leonard Patrick Komon werd tweede op vijf seconden van Bekele. Tadese pakte het brons.
Italiaans voetbalduel na dood supporter afgelast
Het Serie A-duel tussen Juventus en Parma is gisteren afgelast nadat een Parma-aanhanger die onderweg was naar de wedstrijd in Turijn, was overreden door een supportersbus van Juventus. De man kwam daarbij om het leven. Het ongeluk gebeurde op een parkeerplaats langs de snelweg A21. De wedstrijd had om 15.00 uur gespeeld moeten worden. De bus, waar op het moment van het ongeluk geen
supporters in zaten, werd door de buschauffeur verplaatst nadat er tussen de twee supportersgroepen opstootjes waren ontstaan op de parkeerplaats.
Chavanel wint Brabantse Pijl na slimme demarrage
Sylvain Chavanel is winnaar geworden van de Brabantse Pijl. De Fransman van Cofidis reed gisteren op 28 kilometer van de streep weg uit het peloton en hield in de slotfase knap stand. Philippe Gilbert (Française des Jeux) won de sprint van de achtervolgende groep en verwees Raborenner Juan-Antonio Flecha naar de derde plaats.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................ ......................................
Defensieve topscorer
[email protected]
Willem II-verdediger Thomas Baelum vestigde gisteren een nieuw record: hij scoorde voor de derde maal dit seizoen een eigen doelpunt. Vorig seizoen maakte Christian Gyan er namens Excelsior twee.
Heeft u meer eigen doelpunten in een seizoen gemaakt dan Baelum? Mail ons.
Sport
23
Eredivisie Trainer noemt vraagprijs van wonderkind Sulejmani
Leiding SC Heerenveen woedend op Verbeek De clubleiding van SC Heerenveen heeft met ontsteltenis gereageerd op uitlatingen van trainer Gertjan Verbeek. De oefenmeester zette wonderkind Miralem Sulejmani in de etalage. ‘Dit is buiten de orde.’ Stephan Wageman HEERENVEEN
...
Je zou bijna vergeten dat Ajax deze avond met een 2-4 zege op SC Heerenveen de aanval van de Friezen op de tweede plaats in de Eredivisie heeft afgeslagen. Iedereen heeft het na afloop over Miralem ‘Mickey’ Sulejmani, het 19-jarige Servische wonderkind dat in de tweede helft achter elkaar voor doelman Maarten Stekelenburg opdook. Resultaat was slechts één treffer en één assist. Zijn versnelling, balbehandeling en voetbalintelligentie zijn in de gedevalueerde Nederlandse competitie een zeldzaamheid. Niet voor niets worden de geruchten steeds luider dat de aanvaller (overigens samen met landgenoot en Heerenveen-collega Daniel Pranjic) in grote belangstelling verkeert van Ajax. Het duo zou al een makelaar hebben ingeschakeld om passende woonruimte
te vinden in de hoofdstad. Heerenveen-trainer Gertjan Verbeek voedde die speculaties na de nederlaag die zijn ploeg leed. ‘Als ik Ajax was zou ik het wel weten. Dan zou ik hem meteen kopen. Nu tien miljoen euro is later 25 miljoen euro. Dus tel uit je winst. (...) Er zijn niet veel clubs in Nederland die Sulejmani kunnen betalen. Alleen Ajax en PSV.’ Juist die opmerkingen van Verbeek wekken veel wrevel bij zijn clubleiding. De scheidende oefenmeester moet zich niet bemoeien met transfers en al helemáál geen verkoopbedragen noemen, vindt directeur Yme Kuiper: ‘Ik hoorde Verbeek ook vertellen dat Sulejmani tien miljoen euro moet kosten. Daar was mij dus helemaal niets van bekend. Dit vind ik buiten de orde. Ik heb nog niet met hem gesproken, maar zal hem de komende week er zeker over aanspreken. Het is niet aan een trainer om mededelingen te doen over transfersommen.’ Niet alleen Kuiper is ontstemd over de uitlatingen van zijn trainer. Ook binnen de club, waar Verbeek toch al niet heel erg geliefd is, zijn ze van verbazing achterover geslagen. Manager scouting Bert Peiffers wei-
gert te vertellen over de manier waarop SC Heerenveen Sulejmani op het spoor is gekomen. ‘Allerlei mensen roepen nu ineens iets over die jongen, maar daar doe ik niet aan mee. Onze trainer zegt op de persconferentie dingen waarvan de helft gewoon niet klopt. Hij moet zich niet bemoeien met die zaken. Dat is aan de directie.’ Tien miljoen euro of niet, Sulejmani is een aanwinst voor het Nederlandse voetbal. Teammanager Joop Heida is al sinds 1995 verbonden aan het eerste elftal. Volgens hem behoort Sulejmani tot de buitencategorie. ‘Hij is niet alleen technisch bijna volmaakt, maar beschikt ook over een uitstekende mentaliteit. Voor mij hoort hij in hetzelfde rijtje thuis van Jon Dahl Tomasson en Ruud van Nistelrooy.’ Opvallend detail is dat Sulejmani’s eerste club in Nederland in Alkmaar was. Bij AZ liep hij stage, maar werd hij uiteindelijk niet gecontracteerd, onder meer omdat de vergoeding (ruim een half miljoen euro) te gortig zou zijn. Als we Verbeek mogen geloven gaat de Serviër straks voor tien miljoen de deur uit en is hij over een jaar of drie 25 miljoen waard. 1
Jeremain Lens (midden) in duel met Mike Zonneveld (links). PICS UNITED
Eredivisie Flets spel tegen NEC: 0-0
PSV verdient de bloemen (nog) niet De bloemen lagen klaar, maar concurrent Ajax werkte de titelplannen van PSV tegen. De Eindhovense club had na het doelpuntloze gelijkspel tegen NEC zijn vierde titel op rij ook nog even niet verdiend. Remco Janssen NIJMEGEN
…
Het cellofaan zat nog om de bossen bloemen gewikkeld, de feestelijke lintjes waren er voor de zekerheid al opgeplakt. Maar de veertig bossen bloemen die de Eredivisie had besteld om aanstaande kampioen PSV te lauweren – indien de club zou winnen bij NEC en Ajax zou verliezen in Heerenveen – gingen nog even niet mee in de bus met de voetballers. De ruikers staan nu vermoedelijk in vazen op keukentafels van de hardwerkende vrijwilligers van NEC: zij mochten de bossen gratis en voor niets mee naar huis nemen. Evenals vorig seizoen in De Goffert beten de Eindhovenaren zich gisteren stuk op het levendige middenveld van NEC. Toentertijd, op een week na een jaar terug, schoot Brett Holman met twee treffers in twee minuten tijd de kampioensaspiraties van PSV tijdelijk aan gort. Ditmaal holde AZ-huurling Jeremain Lens keer op keer door de defensie van
PSV. Het leverde hem de uitverkiezing tot man van de wedstrijd op, maar een doelpunt bleef uit na – het begint onderhand saai te worden – weergaloze reddingen van Gomes. De verdedigende onachtzaamheid zorgde na afloop voor een geprikkelde Sef Vergoossen. Normaliter analyseert de interim-trainer kritisch doch opbouwend de verrichtingen van zijn tijdelijke onderdanen, maar zaterdagavond schoot hij eens flink uit zijn slof. PSV speelde ‘verschrikkelijk slordig’, waardoor de wedstrijd rommelig verliep. NEC had het gelijkspel in zijn ogen dan ook dik verdiend. Uit zijn woorden kun je haast concluderen dat het maar beter is dat het kampioensfeest een weekje – of twee – is uitgesteld. Zo kunnen de Eindhovenaren in alle rust toewerken naar de twee kwartfinaleduels tegen Fiorentina in het UEFA Cup-toernooi. Terwijl PSV-rechtsback Jan Kromkamp uitlegt dat PSV gerust nog de volgende twee thuiswedstrijden (Heracles Almelo en FC Twente) kan afwachten totdat de landstitel geprolongeerd is, voeren stewards de overtollige boeketten af. ‘Sorry hoor, Jan’, verontschuldigt een steward zich. Kromkamp lacht. ‘Zet ze maar een weekje in het water, mét een beetje Pokon.’ 1
Kopen? Miralem Sulejmani kost volgens zijn trainer tien miljoen euro. PRO SHOTS
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ...............................................................................
Voetbal in de VS
GULLIT HARD ONDERUIT
UITSLAGEN EN RANGLIJST
Ruud Gullit is met zijn nieuwe club Los Angeles Galaxy slecht begonnen aan het seizoen in de Major League Soccer. De Nederlandse trainer zag zijn sterrenploeg bij Colorado Rapids met 4-0 onderuitgaan. Galaxy, met 100-voudig Engels international David Beckham in de gelederen, keek al na tien minuten tegen een achterstand aan. Na een uur werd het 2-0. ‘Er ontstond toen wat chaos en we verloren ons hoofd’, aldus Gullit.
Zaterdag NEC - PSV . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . SC Heerenveen - Ajax . . . . . . . . . . . Excelsior - VVV-Venlo . . . . . . . . . . . Heracles Almelo - Roda JC . . . . . . . .
Vrijdag De Graafschap - FC Groningen . . . . 1-1
Zondag NAC Breda - Feyenoord . . . . . . . . . . AZ - Vitesse. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . FC Utrecht - FC Twente . . . . . . . . . . Sparta - Willem II . . . . . . . . . . . . . . .
0-0 2-4 2-1 0-0
3-1 2-1 0-1 2-2
1 PSV . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 Ajax . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 NAC Breda . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 FC Twente . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 SC Heerenveen . . . . . . . . . . . . . 6 Feyenoord . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 FC Groningen . . . . . . . . . . . . . . . 8 Roda JC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 FC Utrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 NEC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Vitesse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 AZ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Heracles Almelo . . . . . . . . . . . 14 Sparta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 De Graafschap . . . . . . . . . . . . . 16 Willem II . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 VVV-Venlo . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Excelsior . . . . . . . . . . . . . . . . .
31-65 31-60 31-57 31-55 31-54 31-54 31-51 31-44 31-42 31-40 31-40 31-36 31-32 31-31 31-29 31-28 31-26 31-26
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... .......................................
Kinderboek (1)
Kinderboek (2)
Ach, ze hebben ook wel tijd genoeg, die voetballers. Middlesbroughdoelman Mark Schwarzer besloot er ook echt iets mee te doen in plaats van achter de Playstation te zitten.
Hij schreef een kinderboek. Megs and the Vootball Kids, heet het, voor de liefhebbers.
GRATIS NOKIA N95 exclusief bij gsm.nl T-Mobile Relax
150 belminuten Nergens
goedkop er Bezorgin binnen 24 g uur
24 maanden slechts
16,50 per maand
Bestel direct telefonisch
0900-5555 444 (van 10:00 tot 18:00 uur lokaal tarief)
www.gsm.nl/depers
24
Sport
Eredivisie Niemand weet hoe sterk het huwelijk tussen AZ en zijn trainer nu écht is
Complete anarchie in Alkmaar
Volgens Van Gaal bepalen niet de spelers zijn lot. PRO SHOTS
De huidige huwelijksstaat tussen Louis van Gaal en AZ is zo onvoorspelbaar, dat het kroost van de trainer opeens mag meebeslissen over een scheiding. Geert Jan Hahn ALKMAAR
...
‘We zijn de regie een beetje kwijtgeraakt.’ Technisch directeur Marcel Brands moest eerlijk bekennen dat ook hij niet meer goed begreep in wiens handen het lot van trainer Louis van Gaal ligt. Die van het bestuur en de directie van AZ, van de spelers of toch die van de oefenmeester zelf? Doorgeslagen democratie in Alkmaar. Louis van Gaal had afgelopen week geen trek meer in het trainerschap bij AZ en wilde al na het gelijkspel tegen De Graafschap (0-0) – het twaalfde duel op rij dat niet werd gewonnen – per direct afscheid nemen van de club. Brands tilde de beslissing echter over het weekend heen, waar-
na onderling werd geconcludeerd dat Van Gaal het seizoen afmaakt en per 1 juli zijn functie neerlegt. Een nette manier om het huwelijk te ontbinden. De spelers wisten toen nog van niets. Naar verluidt zou een klein deel van de selectie al langere tijd bezig zijn met de val van Van Gaal. Maar op vrijdag, toen het besluit van hun trainer aan de groep werd medegedeeld, leek al het negativisme rondom Van Gaal te verstommen. ‘Nee, meneer Van Gaal, u moet trouw blijven aan AZ. Het ligt niet aan u, maar aan ons’, leek (een deel van) de spelersgroep te willen zeggen. Of zoals de geblesseerde aanvoerder Stijn Schaars het verwoordde: ‘Wij zullen laten zien dat wij Louis van Gaal waard zijn.’ Rationeel denken werd overmand door emotie. Tegelijkertijd is een beleidsvoering van anarchistische aard ontstaan. De macht lijkt zelfs te liggen bij de spelers, voor het overgrote deel niet meer dan een samenraapsel
aan onervaren passanten. Maar het bestuur heeft er vrede mee en is zelfs ontroerd door het feit dat een deel van deze groep – die dit seizoen maar bar weinig van Van Gaals wijze lessen lijkt te hebben opgestoken – zo op de bres springt voor het behouden van hun trainer. Alsof de bestuursleden elkaar diep in de waterige ogen kijken en zeggen: ‘Ach, laten we het samen nog een keer proberen. Voor de kinderen.’ En Van Gaal zelf? De harde schoolmeester van weleer had zijn klas naar eigen zeggen niet meer onder controle. Nu de leerlingen opeens wél willen meewerken, is er een dubbelzinnige situatie ontstaan. Van Gaal is de baas, maar is op dit moment ook trainer van AZ door toedoen van zijn spelers. Al ziet Van Gaal dat zelf iets anders. ‘Het gaat niet om het feit dat ik aan een zijden draadje aan de spelersgroep hang’, zegt hij na de gewonnen wedstrijd tegen Vitesse (2-1). ‘Ik bepaal, natuurlijk in overleg, of ik volgend jaar nog wil blijven. En niet andersom.’ Een hele moeilijke beslissing om te nemen, aldus Van Gaal. ‘Het streelt mij dat de groep met mij wil doorgaan. Maar dan moeten zij een topsportmentaliteit tonen. De houding en het gedrag om iedere dag beter te worden. Want dat is een beetje uit de kleedkamer van AZ verdwenen en daarom leek het mij eerst beter om op te stappen.’ Dan: ‘Ik was ooit klassenleraar. Dan kwam ik in een kindergevangenis en zei tegen die jongens: ‘Ja, het zal moeilijk worden. Want je hebt een historie en die moet je verande-
Dirk Scheringa en Van Gaal kunnen toch lachen. PRO SHOTS
ren.’ Datzelfde geldt voor mijn spelers, om dat weg te poetsen. En die nieuwe instelling moeten zij dan niet alleen morgen tonen, maar ook vol-
gende week en over twee jaar. Want mijn contract loopt tot 2010.’ 1
AZ wint van Vitesse (2-1): ‘We kunnen nu weer naar boven kijken’ Voor het eerst sinds 16 januari wist AZ gisteren weer eens een competitiewedstrijd te winnen. In Alkmaar werd Vitesse met 2-1 verslagen. Nadat Hector Moreno (AZ) en Gil Swerts (Vitesse) in de eerste helft scoorden, kwam het winnende doelpunt in de zeventigste minuut op naam van invaller Julian Jenner. De eerste twintig minuten van het duel speelde AZ goed, met als bekroning een prachtige halve omhaal van verdediger Moreno. ‘Maar daarna gaven we het zelf weg’, zei Van Gaal na afloop. Zeven minuten na de 1-0 kwam Vitesse namelijk al op gelijke hoogte. Een voorzet van Theo Janssen werd door Gil Swerts ingekopt. AZ kreeg daarna in de eerste helft nog één grote kans, maar een kopbal van Graziano Pellè werd op fabuleuze wijze gekeerd door Vitesse-doeman Piet Velthuizen. ‘Dat is niet normaal meer’, was het lovende commentaar van Van Gaal. Na rust bleef het spel van de thuisploeg ondermaats. Regelmatig werd er balverlies geleden door spelers als Kew Jaliens, Ryan Donk en Demy de Zeeuw. Een klein deel van
de eigen aanhang begon AZ al uit te fluiten en scandeerde ‘En laat Van Gaal maar in de steek’. Even later was het echter Jenner, net twintig seconden binnen de lijnen, die de beslissende treffer maakte. AZ blijft na de winst twaalfde op de ranglijst, maar ontloopt zo goed als zeker de nacompetitie. Er is zelfs weer hoop op een plaats bij de eerste negen, die recht geeft op deelname aan play-offs voor deelname aan het UEFA Cup-toernooi. Van Gaal: ‘Wij kijken vanaf vandaag weer naar boven. Ik denk dat wij nog kunnen meedoen.’ Vitesse-trainer Aad de Mos was na afloop zowaar tevreden. Zijn ploeg staat na de nederlaag elfde, maar doordat zowel FC Utrecht als Roda JC dit weekend punten liet liggen, lonkt ook Vitesse nog naar die play-offs. ‘We zijn vandaag zelfs ingelopen’, zegt De Mos quasi-serieus. ‘De concurrentie speelt de komende wedstrijden namelijk nog tegen elkaar. Iemand zal dus punten laten liggen.’ Van Gaal was het roerend met zijn collega eens. ‘Ik kan namelijk ook rekenen, net als Aad’, lachte hij.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ........................................................................................................................
NAC op weg naar recordklassering
Gekneusde arm
FEYENOORD ZIET PLAATS IN DE PLAY-OFFS IN GEVAAR KOMEN
BLESSURE VITESSE-KEEPER PIET VELTHUIZEN VALT MEE
Na twee keer van Feyenoord te hebben verloren in De Kuip, in de competitie en voor de beker, was NAC Breda gisteren in eigen huis wel met 3-1 te sterk voor de Rotterdammers. Door de zege klimt NAC naar de derde plaats en ziet Feyenoord langzaamaan een plek in de play-offs om de voorrondes van de Champions League uit zicht verdwijnen. De ploeg van aanstaand bondscoach Bert van Marwijk, die vandaag offi-
Gevreesd werd voor een gebroken arm. Het seizoen lijkt echter nog niet voorbij voor Piet Velthuizen. De Vitesse-doelman raakte gisteren in de wedstrijd tegen AZ geblesseerd in de nastoot van een aanval. Velthuizen, die afgelopen week voor het eerst deel uitmaakte van de Oranje-selectie, ranselde een kopbal van Graziano Pellè uit de bovenhoek, maar kwam daarna in aanraking met Harris Medunjanin. Op de persconferentie na afloop van
cieel gepresenteerd wordt door de KNVB, moet Heerenveen op doelsaldo voor zich dulden. Feyenoord staat nu zelfs lager in de rangschikking dan in het voorgaande (ramp)jaar na 31 duels. Voor NAC kan het seizoen bijzonder eindigen. De Bredanaars finishten nooit eerder in de clubgeschiedenis als derde. Ook FC Twente heeft uitzicht op deelname aan de play-offs na een 1-0 zege bij FC Utrecht.
PICS UNITED
het duel werd geïnsinueerd dat Velthuizen in de rust was afgevoerd naar het ziekenhuis, omdat hij ruzie zou hebben gehad met ploeggenoot Haim Megrelishvili. ‘Als u zulke dingen gaat veronderstellen, bent u een beetje ziek in uw hoofd’, zei trainer Aad de Mos tegen de desbetreffende journalist. ‘Aan zulke geruchten gaat het voetbal kapot.’ Mogelijk staat Velthuizen komend weekend tegen Sparta alweer onder de lat.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ....................................... ............................................................................... uitgever: Cornelis van den Berg Dagblad De Pers wordt in een aantal plaatsen dagelijks Anthony Fokkerweg 61
[email protected] hoofdredacteur: Ben Rogmans bezorgd door Interlanden. Ontvangt u dagelijks De Pers en 1059 CP Amsterdam
[email protected] adjunct-hoofdredacteuren: heeft u klachten over de bezorging? Bel: 0900-0708 (lokaal Een uitgave van tel: 020 - 3460560
[email protected] Mountain Media BV fax: 020 - 3460596 Frank Poorthuis, Dirk Koppes tarief) of kijk op www.bezorgingdepers.nl