Hogere orde denken geen stiefkind

Hogere orde denken geen stiefkind Maar toch kenmerken sommige VWOlessen zich door Lego-isering……… En waar is de ruimte om te struikelen? Maurice Naam

van Werkhooven 29 januari 2015 Datum

www.mauricevanwerkhooven.nl

Het einde voor ogen 1. 2. 3. 4. 5.

Wat de essentie van uw vak is Wat bedoeld wordt met ‘Lego-isering’ De zes denkvaardigheden onderzocht Waarom 25% van de stof schrappen Hoe vier denkprocessen inbouwen

1. 2. 3. 4. 5.


Jouw, jullie vak Eerst in stilte individueel

Waarom mag jouw vak in Nederland nooit van het lesrooster verdwijnen? psychologie, rechten, omgangskunde, financieel management staan er ook niet op

Wat is, in essentie, de onvervangbare waarde ervan? Wat is de relevantie ervan voor jullie leerlingen?

Bron: Onderwijsinnovatie, blad van de Open Universiteit Nederland, maart 2008

Leren-1

Leren-2

onthouden & begrijpen lagere orde denken kennis als doel t.b.v. lineair leren denken beheersingsgericht reproductief leren formeel leren

integreren & toepassen hogere orde denken kennis als gereedschap creatief leren denken toepassingsgericht productief leren authentiek leren

Een lerende organisatie: team, sectie concreter

doen

bezinnen

abstracter

beslissen

denken

actiever

reflectiever

En de waarde van team/sectieoverleg? Beheersingsgericht? Klussen wegwerken en mededelingen delen? Beslissen en doen voeren boventoon

Creatief denken? Wat is goed VWOonderwijs, wat betekent de W in VWO, hoe benutten we leerlingen in ons overleg? Is het huiswerk uitdagen? Bezinnen en samen denken krijgt ruimte, tijd

In team/sectie-verband (samen) doen concreter in het leslokaal

bezinnen in team/sectieverband

abstracter gezamenlijk beslissen

gemeenschappelijk denken

actiever

reflectiever

1. 2. 3. 4. 5.


Derek Cabrera De eerste vijf minuten t/m Lego: “We need …..” Totaal 16 minuten.

De ‘Lego-isering’ van het onderwijs

En 21-eeuwse skills vereisen Thinking at every desk, Derek Cabrera http://www.youtube.com/watch?v=dUqRTWCdXt4

Thinking skills Kritisch denken Creatief denken Systeemdenken Wetenschappelijk denken Interdisciplinair denken Pro-sociaal denken

1. 2. 3. 4. 5.


Derek Cabrera, 21st century skills Kritisch denken analytisch en logisch problemen kunnen benaderen

Creatief denken ‘anders’ kunnen en durven denken om complexe problemen, waarin veel met elkaar samenhangt, te kunnen aanpakken

Systeem denken ze moeten kunnen zien hoe dingen samenhangen en (on)bedoelde gevolgen kunnen hebben

Wetenschappelijk denken ze moeten informatie op waarde kunnen schatten, kunnen analyseren en gebruiken

Interdisciplinair denken problemen beperken zich niet tot één vakgebied en de oplossingen ook niet

Pro-sociaal denken emotionele intelligentie; inschatten welke kwaliteiten ten behoeve van de samenwerking anderen in te brengen hebben

Aardrijkskunde Kritisch denken Beargumenteer welke van de geschetste vormen van ontwikkelingssamenwerking ‘het beste’ is.

Creatief denken Ontwerp een nieuwe wijk voor Almere, rekening houdend met de wonen, werken, recreatie en het verkeer ertussen

Systeemdenken Als Rijks-, Provinciale-, Gemeentelijke overheden en de Waterschappen de inrichting van ons land ‘regelen’, welke mogelijkheid heb jij als burger dan om de verbreding van een nu zes-baans snelweg te beletten

Vervolg Ak Wetenschappelijk denken Toon aan, aan de hand van bronnen, dat de kans dat noord Groningen (gebied rond Slochteren) ontvolkt raakt groot is.

Interdisciplinair denken Welke Europese havenstad kan de komende jaren Rotterdam naar de kroon steken. Benut geografische, economische, sociale en historische argumenten.

Pro-sociaal denken In jouw groepje zit de ‘burgemeester’, een ‘milieuactivist’, een ‘VVD-er’, een ‘SP-er’ en jij als ‘mediator’ rond een ruimtelijk vraagstuk. Je kent ze als klasgenoten al langer. Hoe pak je het aan?

Nederlands, Een dwaze maagd

Ida Simons

Kritisch denken In hoeverre ben je het met Maarten ‘t Hart eens dat Een dwaze maagd van Ida Simons een van de hoogtepunten van de Nederlandse literatuur is?

Creatief denken Schrijf een brief aan Gittel waarin je haar iets vertelt over hoe de wereld van nu verschilt van die van haar.

Systeemdenken Welke verklaringen kun je bedenken waarom een schrijver na een succesvol debuut vaak een zwakker boek schrijft?

vervolg Nederlands Wetenschappelijk denken Vergelijk deze recensies met elkaar en toon aan waar de overeenkomsten en verschillen zitten.

Interdisciplinair denken In welke mate geeft Een dwaze maagd een passend beeld van de vooroorlogse Joodse wereld?

Pro-sociaal denken Hoe zou je het gesprek aangaan met Gittel over haar zogenaamde verraad?

Zone van de actuele ontwikkeling kennissysteem voldoet

Zone van naaste ontwikkeling met behulp van de bekwamere ander wordt het geleerde in deze zone toegevoegd aan de zone van de actuele ontwikkeling vechten (fight)

Zone van (voortdurende) discomfort kennissysteem schiet tekort verenigen (unite)

vluchten (flight) verlammen (fright)

docent zichtbaar actief

leerlingen (ogenschijnlijk) passief leerlingen zichtbaar actief

docent passief (aan het bureau of uit lokaal)

Met een kaartje op pad Zoek iemand op en stel hem de vraag. Daarna stelt de ander jouw ‘zijn’ vraag. Wissel tot slot van kaartje en zoek een andere gesprekspartner.

Inhoud, waartoe? Werkvorm, waartoe? concreter

doen

bezinnen docenten hebben de neiging dit ‘geheim’ te houden voor leerlingen

abstracter

beslissen

denken

actiever

reflectiever

1. 2. 3. 4. 5.


VWO: voorbereidend wetenschappelijk “Wanneer zeg jij JA! tegen een les?”: Legt goed uit Heeft goede planner Laat je zelf werken (ze zeggen ‘zelfstandig’ maar bedoelen zelf) Heeft het in de hand, kan orde houden “Kiezen? Hoe bedoelt u?”

Wat ik – mindset! – óók wil horen We moesten zelf een practicumopzet ontwikkelen We hebben voor een virtueel bedrijf ……. We moesten in het Frans een stukje van de les voor onze rekening nemen We moesten een pleidooi houden voor welke haven Rotterdam naar de kroon gaat steken

Stel, stél dat je minder behandelt… Alles, 100%, is behandeld (Onthouden en Begrepen)  effect: 20% blijft ‘hangen’

Stél dat je 75% behandelt (Onthouden & Begrijpen) én hebt laten verwerken (Integreren & Toepassen) in onbekende oefensituaties  effect: 35% blijft ‘hangen’ én het leerplezier van jouw leerlingen is verhoogd

80% van het geleerde verdwijnt met het proefwerk in de prullenbak Bron: David Sousa How the brain learns

hoog leerrendement

hoog leerplezier van de leerling

hoog werkplezier van de docent

veranderde context/omgeving

1. 2. 3. 4. 5.


Prestaties Verzorg een (power-point-)presentatie voor “Engelse” ondernemers over de potentie van Utrecht voor vestiging ak, Engels, ict & vormgeving, Nederlands, drama

Ontwerp een biologisch aantrekkelijke wandelroute door Amelisweerd en maak daarvoor een boekje in het Nederlands, Frans, Duits en Engels bio, ak, Fa, Du, En, Ned, tekenen, ict

vervolg Prestaties Maak een flyer en video van 3 minuten voor bezoekers van het zwembad Den Hommel (of Krommerijn) waarom douchen vooraf moet scheikunde, vormgeving, nederlands, ict

Ontwerp een tuin met kostenplaatje voor een Duitssprekende opdrachtgever die bepaalde wensen heeft m.b.t. indeling en beplanting biologie, wiskunde, tekenen, Duits

Vier denkprocessen: DSRP 1. Distinctions waarin is het hetzelfde als…., waarin onderscheidt het zich?

2. Systems hoe is het georganiseerd, is het een onderdeel van een geheel, is het zelf op te delen in delen?

3. Relationships waar is het aan verbonden, gerelateerd?

4. Perspective hoe zou het eruit zien vanuit het perspectief van…?

Voorbeelden vragen per structuur Distinctions Wat is __________? Wat is __________ niet? (Waarin is het hetzelfde als…., waarin onderscheidt het zich?)

Systems Heeft _________ delen? Kan je _________ als een deel zien? (Hoe is het georganiseerd, is het een onderdeel van een geheel, is het zelf op te delen in delen?)

Relationships Is er een verband / Zijn er verbanden tussen ________ en __________? Kan je_____ denken als een verband? (Waar is het mee verbonden/ aan gerelateerd?)

Perspectives Vanuit het perspectief van __________, [voeg een vraag toe]? Kan je (je) ____________ (in)denken vanuit een ander perspectief? (Hoe zou het eruit zien vanuit het perspectief van…?)

Voorbeeld: Democratic Party Onderscheid Wat is het? Een politieke partij, die….. Wat is het niet? Alle andere partijen, want die ….

Systeem Heeft het delen? Ja, namelijk …… Kan je het zien als een deel? Ja, van het politieke systeem

Relaties Is het verbonden aan andere entiteiten? Ja, …..oorzaak/gevolg Is het zelf gerelateerd aan entiteiten?

Gezichtspunt Vanuit X gezien, ….. [voeg vraag in]. Kan je vanuit een ander gezichtspunt naar X kijken?

Opvattingen, overtuigingen en jouw zelfbeeld als docent sturen het handelen omgeving (de leiding, het gebouw, de leerlingen) gedrag vaardigheden overtuigingen / opvattingen identiteit zingeving

Maurice van Werkhooven M: T: S: of..;-)

[email protected] 06 2505 1962 www.mauricevanwerkhooven.nl www.mvanw.nl

Hogere orde denken geen stiefkind

Recommend Documents