Jaarverslag 2011
2
Voorwoord Hoeft het nog eens herhaald te worden? In 2011 bestond thuiszorg vleminckveld 60 jaar! Wat startte als een ideetje om dit te vieren, eindigde in een heus feestjaar, onder stimulans van het meest gedreven feestcomité in jaren. In april trokken we zo met 400 mensen; medewerkers, hun partners en kinderen per trein en boot naar het dierenpark Planckendael en genoten van een echte familiedag. We toonden ons van onze sportiefste kant. Met meer dan 60 thuiszorg vleminckveldsportievelingen startten we in de Bollekesloop, een stratenloop van 10 kilometer door Antwerpen. Halfweg passeerden we aan ons huis aan het Vleminckveld en werden we zeer luidruchtig aangemoedigd. We kregen er plots vleugels door en bereikten allen de eindmeet. In de loop van 2011 organiseerde elke regio zelf een verwennerij voor zijn cliënten. De cliënten ontvingen een zelf samengesteld cadeaupakketje of werden onthaald op een feestnamiddag. Zelfs de Burgemeester van Antwerpen, Patrick Janssens, was van de partij. De klap op de vuurpijl was de Sanseveria-party van thuiszorg vleminckveld: bijna 400 genodigden werden ontvangen op een after-work-party in absolute fifties-sfeer. Het Vleminckveld-huis werd totaal omgevormd: er vond een heus medisch onderzoek plaats, er was een snoepbar, een frituur, een balzaal en onze eigen gebrouwen Sanseveria-Tripel. Een feestje dat we ons nog lang zullen herinneren. Maar naast feesten hebben we natuurlijk ook gewerkt in 2011. De resultaten waren – misschien ook dankzij de aanstekelijke feeststemming – uitstekend. Met de gezinszorg realiseerden we 99,3% van het ons toegewezen urencontingent. Mee dankzij een opmerkelijke stijging binnen de thuishulp, leverden we 160.000 uren hulp bij 1575 cliënten. Onze Flex-dienst, die acute zorg levert, werd verder uitgebouwd en aangevuld met thuishelpsters die nu ook uitrukken om mensen in nood snel te ondersteunen. Dankzij onze samenwerking met externe partners, kunnen we nu ook met succes klusjesdiensten en dienstverlening met dienstencheques aanbieden aan onze cliënten. Onze opleiding tot polyvalent verzorgende leverde in juni succesvol 15 nieuwe verzorgenden af. Al die cursisten volgden na hun opleiding tot verzorgende de bijkomende module tot zorgkundige. Uit deze groep hebben we 5 nieuwe werknemers verwelkomd. In september startte alweer een opleiding met 22 nieuwe cursisten. Ter ondersteuning van anderstalige cursisten stapten we mee in het proefproject NODO+ (Nederlands op de Opleidingsvloer) in samenwerking met VDAB. Dit project reikt een toolbox aan ter ondersteuning van de anderstaligen, maar ook van de leraars om hun lessen bevattelijker te maken voor anderstalige cursisten. De resultaten verwachten we in de loop van 2012.
3
thuiszorg vleminckveld wil ook actief werken aan zijn ecologische voetafdruk. In 2010 lanceerden we het project “EcoTof bedrijf”, waar we vooral de focus legden op duurzaam vervoer. Zo wilden we de medewerkers aanzetten om bij hun verplaatsingen van en naar cliënten het STOP-principe te hanteren: eerst Stappen, dan Trappen, Openbaar vervoer en als laatste optie de Personenwagen. Elke regio bepaalde een uitdagende doelstelling op vlak van duurzame verplaatsingen. Al die doelstellingen samen moesten ervoor zorgen dat het aantal fietsers steeg en het aantal autokilometers daalde. Medio 2011 hebben we de resultaten gemeten en de doelstellingen werden behaald! Zo mogen we ons nu ook een “EcoTof” bedrijf noemen. Hierop verder bouwend, werkten we in 2011 een 'tv-lo' plan uit. In de loop van 2012 zullen we bedrijfsfietsen ter beschikking stellen aan medewerkers die zich engageren om hun verplaatsingen per fiets af te leggen. Voor 55+collega’s die dat wensen zal die fiets elektrisch ondersteund zijn, zodat ook zij nog lang kunnen blijven fietsen. Ik dank heel graag iedereen die actief bijdroeg tot dit erg boeiende en succesvolle werk– en feestjaar ! Dimitri Durlet directeur thuiszorg vleminckveld
thuiszorg vleminckveld vleminckveld 28 2000 Antwerpen tel: 03 213 40 30 fax: 03 213 40 39
[email protected] www.thuiszorgvleminckveld.be Paritair Comité voor de diensten Gezins- en Bejaardenhulp van de Vlaamse Gemeenschap nr. 318.020 Ondernemingsnummer: 410677907
4
Inhoudsopgave A. OVER ONZE ORGANISATIE ...................................................................................... 5 A.1 Historiek van thuiszorg vleminckveld .................................................................. 6 A.1.1 Het ontstaan: 1951 tot 1959 ...................................................................... 6 A.1.2 Keuze voor kleinschaligheid: 1960 tot 1967 ................................................. 7 A.1.3 Uitbouw van gezinszorg: 1968 tot 1986 ...................................................... 7 A.1.4 Gestage groei en een jubileum: 1987 tot 2001 ............................................ 7 A.1.5 Verdere uitbouw van een onafhankelijke organisatie: 2002 tot 2005 ............. 8 A.1.6 Een nieuwe visie, een nieuwe naam en beste werkgever: 2006 tot 2008 ....... 9 A.1.7 2009 en verder: uitbreiding en feest voor 60 jaar ...................................... 10 A.2 Missie, visie en waarden van de organisatie...................................................... 12 A.3 Visie over omgaan met diversiteit .................................................................... 13 A.4 Onze dienstverlening en werkterrein ................................................................ 14 A.5 Onze zorg voor kwaliteit ................................................................................. 17 B. OVER ONZE DIENSTVERLENING EN CLIËNTEN ....................................................... 18 B.1 Gezinszorg..................................................................................................... 19 B.1.1 Gepresteerde uren gezinszorg .................................................................. 19 B.1.2 Verhouding tussen gezins- en bejaardenhulp ............................................. 19 B.1.3 Aantal uren gezinszorg per gemeente ....................................................... 21 B.1.4 Aantal uren gezinszorg per ziekenfonds .................................................... 22 B.2 Thuishulp ...................................................................................................... 22 B.2.1 Gepresteerde uren thuishulp .................................................................... 22 B.2.2 Aantal uren thuishulp per gemeente ......................................................... 22 B.2.3 Aantal uren thuishulp per ziekenfonds ...................................................... 23 B.3 Klusjesdienst en dienstencheques .................................................................... 23 B.4 Opleiding polyvalent verzorgende / zorgkundige ............................................... 24 B.5 Cliënten ........................................................................................................ 25 B.5.1 Het aantal geholpen cliënten .................................................................... 25 B.5.2 Cliënten volgens leeftijd .......................................................................... 26 B.5.3 Evolutie van de gemiddelde leeftijd van cliënten ........................................ 27 B.5.4 Cliënten gezinszorg volgens zorgbehoevendheid ........................................ 27 B.5.5 De redenen van zorg ............................................................................... 28 C. OVER ONZE MEDEWERKERS .................................................................................. 30 C.1 Organogram .................................................................................................. 31 C.2 Beleidsorganen .............................................................................................. 32 C.3 Begeleidend en leidinggevend personeel .......................................................... 33 C.4 Aantal medewerkers ....................................................................................... 35 C.4.1 Evolutie van het aantal medewerkers........................................................ 35 C.4.2 Medewerkers volgens arbeidsregime ........................................................ 36 C.4.3 Medewerkers volgens leeftijd ................................................................... 36 C.4.4 Medewerkers volgens anciënniteit ............................................................ 37 C.4.5 Personeelsverloop ................................................................................... 37 C.5 Vorming ........................................................................................................ 38 C.5.1 Evolutie van het aantal uren vorming........................................................ 38 C.5.2 Overzicht van vormingen in 2011 ............................................................. 38
5
A
Over onze organisatie
6
A.1 Historiek van thuiszorg vleminckveld Laten we beginnen met een belangrijke gebeurtenis... Op 18 januari 2008 kreeg 'Sociale Familiezorg' een nieuwe naam, namelijk 'thuiszorg vleminckveld'. Bij veel mensen was Sociale Familiezorg al beter bekend als 'de dienst van het Vleminckveld'. Bovendien werd onze dienst regelmatig verward met andere diensten. Omwille van die redenen werd beslist om Sociale Familiezorg om te dopen tot thuiszorg vleminckveld! Onze dienst is reeds meer dan 55 jaar actief. We hebben dus al een hele geschiedenis achter de rug! Een reden temeer om alles eens op een rijtje te zetten:
A.1.1
Het ontstaan: 1951 tot 1959
Hoe het begon ... Op de grens van Wommelgem en Borsbeek, aan de Herentalsebaan, was er een oud kasteel: "Hulgenrode". Van buiten leek het gebouw een beetje somber en vervallen, doch binnen bruiste het van leven, zoals later zou blijken. De rechterkant van het gebouw werd gebruikt door de schoolkolonie, de linkervleugel door Sociale Familiezorg. Onder de bezielende leiding van Micheline Fornoville, directrice, werd hier met de opleiding voor gezinshelpsters begonnen in 1951. Op 26 april 1951 werden de statuten van de vzw Sociale Familiezorg goedgekeurd en werd de eerste Raad van Beheer geïnstalleerd. Van bij de start werd de dienst erkend door het Ministerie van Volksgezondheid en Gezin. Op dat ogenblik was de opleiding van de gezinshelpsters al in volle activiteit. Alles was heel primitief, men moest zich behelpen met weinig middelen, maar men leerde zo z'n plan te trekken. Moderne inrichting van de klaslokalen kende Sociale Familiezorg niet, vooral voor de praktische vakken ontbrak die helemaal. Noodzakelijk was dit niet, want de gezinshelpsters zouden later soms terechtkomen in gezinnen die in eerder miserabele omstandigheden leefden en het met weinig moesten stellen. Voor de talrijke gezins- en bejaardenhelp(st)ers die Sociale Familiezorg heeft opgeleid, is de geschiedenis van de dienst steeds nauw verbonden geweest met het huis dat bewoond werd. Het huis moest immers onderdak kunnen bieden aan een 25-tal personen in internaatverband, met de nodige ruimte voor klaslokalen en praktijklessen. In 1953 werd mevrouw Fornoville opgevolgd door mevrouw Mia Proost en verhuisde Sociale Familiezorg naar een oud gebouw van het Terninck Instituut aan de Van den Hautelei te Deurne-Zuid. Gedeeltelijk was het gebouw nog in gebruik door enkele kloosterzusters, die daar kwamen verpozen en de tuin onderhielden. Op de 2de verdieping was er een grote dortoir met chambretten die afgesloten waren met helder witte gordijnen. Internaat was verplicht. Met pak en zak kwam men 's maandags aan en men bleef tot vrijdag, in het begin zelfs tot zaterdagmiddag. Het aantal werknemers nam de eerste jaren snel toe. Van bij de start werd er nauw samengewerkt met de toenmalige Boerinnenbond, thans K.V.L.V. Het werkterrein strekte zich uit over de provincies Antwerpen en Brabant. De gezins- en bejaardenhelpsters werden opgeleid en tewerkgesteld door Sociale Familiezorg. Vrijgestelden van de Boerinnenbond onderhielden in de landelijke gemeenten de contacten met de gezinnen en verdeelden de opdrachten onder de helpsters.
7
A.1.2
Keuze voor kleinschaligheid: 1960 tot 1967
Vanwege de toenemende financiële tekorten besloot Sociale Familiezorg in 1959 zijn werkterrein te beperken tot de Antwerpse agglomeratie: Sociale Familiezorg koos voor kleinschaligheid. In 1959 richtte K.V.L.V. een eigen dienst op en de helpsters van de landelijke gemeenten van Antwerpen en Brabant traden er in dienst. Van de 80 gezinshelpsters bleven er 17 bij Sociale Familiezorg. Sociale Familiezorg bleef echter wel het opleidingscentrum voor K.V.L.V.- Antwerpen tot in 1989. In 1964 moest Sociale Familiezorg het huis aan de Van den Hautelei verlaten en weer op zoek gaan naar een nieuwe locatie. Toen kwam het herenhuis op het Vleminckveld 28 te Antwerpen vrij. Dat was wat Sociale Familiezorg zocht: een ruim huis met vele kamers en mooie kantoren. Het was gebouwd door de Ambassadeur van Portugal omstreeks 1875; er waren dienstbodenkamertjes, een dienstbodengangetje op de 1ste verdieping, een monumentale woonkamer enz. Het was er aangenaam vertoeven en de ronde tuin vormde een oase van rust.
A.1.3
Uitbouw van gezinszorg: 1968 tot 1986
In 1968 startte de hulp aan bejaarden en Sociale Familiezorg richtte naast de opleiding tot gezinshelpster, de opleiding tot bejaardenhelpster in. De dienst breidde zich in de daaropvolgende jaren terug uit tot een 50-tal gezins- en bejaardenhelpsters. Gezien de hogere eisen die gesteld werden aan huisvesting en inrichting van de opleiding, het beperken van de subsidieerbare uren op het niveau van 1979 door de overheid, en de beperkte financiële mogelijkheden zag Sociale Familiezorg zich weerom genoodzaakt zijn activiteiten in te krimpen. Vanaf 1982 werd het internaat afgeschaft en de groep cursisten beperkt tot 15 personen. In 1986 trad de eerste mannelijke gezinshelper in dienst.
A.1.4
Gestage groei en een jubileum: 1987 tot 2001
In 1987 werd Liliane Trienpont voorzitter van de Raad van Bestuur en in 1988 ging de directrice, mevrouw Dobbeleir-Proost, met pensioen. Zij werd opgevolgd door Mieke Moons. Er brak een tijd aan van rationalisering: het huis kreeg een facelift, de gezinszorg werd regionaal georganiseerd en de financiële gezondheid van de organisatie ging erop vooruit. Door de groeiende vraag naar poetshulp, ging Sociale Familiezorg in 1999 van start met een aantal poetsvrouwen die de dienst gezinzorg konden aanvullen. Dit werd mogelijk gemaakt met fondsen van de Sociale Maribel. 2001 was een belangrijk jaar in de geschiedenis van Sociale Familiezorg. Dat jaar werd namelijk het 50-jarig jubileum van Sociale Familiezorg gevierd. Het was een groots feest! Nog een reden om te feesten, was het feit dat Sociale Familiezorg de afgelopen 10 jaar met 50% was gegroeid. In 2001 telde de organisatie 90 personeelsleden. Ondanks die groei bleef het familiaal karakter van Sociale Familiezorg behouden.
8
A.1.5
Verdere uitbouw van een kleine onafhankelijke organisatie met een groot hart: 2002 tot 2005
Begin 2003 werd het project "opvang van ouderen in gastgezinnen" opgestart. Ouderen konden omwille van sociale, medische of psychologische redenen voor een korte (dagopvang) of langere (kortverblijf met overnachting) periode terecht bij vrijwillige gastgezinnen in de provincie Antwerpen. Ondanks de positieve resultaten, werd eind 2005 beslist om de opvang in gastgezinnen stop te zetten omwille van een gebrek aan projectsubsidies. Op 1 januari 2004 werd Dimitri Durlet de opvolger van Mieke Moons als directeur van Sociale Familiezorg. In 2004 stapte Sociale Familiezorg - samen met 17 andere organisaties in Antwerpen - mee in het Pluralistisch Project Nachtzorg, waarbij verzorgenden en vrijwilligers 's nachts ondersteuning en/of oppas bieden aan zwaar zorgbehoevenden. Omwille van het succes van dit project, werd de nachtzorg in 2006 door de Vlaamse Overheid erkend en gesubsidieerd als reguliere dienstverlening. Midden augustus 2005 startte Sociale Familiezorg, naar aanleiding van een behoefteonderzoek (in samenwerking met de Koning Boudewijnstichting), het project 'Buurtdienst Centrum-Linkeroever'. De bedoeling van dit project is mensen, die dringend nood hebben aan huishoudhulp en die niet kunnen worden verdergeholpen door de reguliere diensten gezinszorg en poetsdiensten, uit de nood te helpen. Tevens biedt het project de langdurig werklozen de kans om terug te participeren aan het arbeidscircuit. Dit doen zij in een omgeving waar zij intens worden gevormd en gecoached en waar het aangenaam is om te werken. De buurtdienst werd mogelijk gemaakt door een intense samenwerking met de Stad Antwerpen en het OCMW. Sinds 2003 nam Sociale Familiezorg drie keer deel aan de verkiezing van "Beste Werkgever", georganiseerd in samenwerking met de Vlerick Management School. Als één van de weinige social-profitorganisaties, waren we zeer tevreden met onze 6de plaats in 2003, 3de plaats in 2004 en 2de plaats in 2005! Dit bewijst dat onze medewerkers hier graag werken. De positieve resultaten leverden ons het label "Beste werkgever" op. Bovendien maakten we steeds gebruik van de resultaten om bepaalde verbeteracties inzake onze werking door te voeren (o.a.: aandacht voor de iets oudere werknemers, uitwerking van een introductietraject voor nieuwe medewerkers,...). Niet alleen onze medewerkers zijn tevreden, maar over het algemeen geldt dit ook voor onze cliënten. De resultaten uit het onderzoek, uitgevoerd in 2005, naar de tevredenheid van onze cliënten over de dienstverlening waren zeer positief!
9
A.1.6
Een nieuwe visie, een nieuwe naam en beste werkgever: 2006 tot 2008
De laatste jaren zijn er bij Sociale Familiezorg heel wat veranderingen gebeurd. De organisatie kende een sterke groei. Dit leidde tot een nijpend plaatsgebrek in ons mooi herenhuis aan het Vleminckveld, waar niet enkel de kantoren van het ondersteunend personeel, maar ook ons opleidingscentrum gevestigd is. Omdat we er de voorkeur aan geven om de opleiding tot Polyvalent Verzorgende in huis te blijven organiseren en we dit prachtig pand niet wilden opgeven, namen we een architect en een aannemer onder de arm. Samen bouwden we onze groezelige zolders om tot nieuwe leslokalen (met panoramisch zicht over de stad). De nieuwe leslokalen werden vanaf 1 september 2006 in gebruik genomen. 2007 is het jaar van de opstart van onze flex-dienst. Binnen sociale diensten van ziekenhuizen wordt men vaak geconfronteerd met dringende ontslagen van patiënten die in hun thuisomgeving snel ondersteuning nodig hebben. De Diensten Gezinszorg kunnen echter niet steeds onmiddellijk een verzorgende vrijmaken om in te springen. Daarom startte Sociale Familiezorg in augustus 2007 met een "flex-dienst". De flex-dienst bestaat uit een team van 4 verzorgenden. Deze verzorgenden kunnen zeer snel en accuraat hulp bieden bij zorgbehoevende cliënten thuis, indien nodig zelfs nog voordat de cliënt zelf thuiskomt. De flex-verzorgenden bieden hulp in afwachting tot de gewone gezinszorg op gang komt. Zij leggen zich vooral toe op verzorgende taken, boodschappen doen, koken en wassen en strijken. Maar ook andere minder voor de hand liggende vragen zijn mogelijk. Gezien de veranderingen van de laatste decennia, kwam er steeds meer de behoefte om onze visie en missie opnieuw onder de loep te nemen en te actualiseren. Onze ervaring leerde dat de visie en missie niet meer volledig beantwoordden aan de huidige werking van Sociale Familiezorg. Daarom werd er in 2006 een uitgebreid onderzoek gedaan naar het 'huidige beeld' van Sociale Familiezorg. Na een proces van kwantitatief en kwalitatief onderzoek bij medewerkers, cliënten en de leden van de Raad van Bestuur, werd een vernieuwde tekst opgemaakt. Deze tekst werd in mei 2007 goedgekeurd door de Algemene Vergadering van Sociale Familiezorg en deze vormt de basis van onze werking van de komende jaren (zie A.2 Missie, visie en waarden van onze organisatie). Door de ontwikkeling van een nieuwe visie en missie, was de tijd rijp om ook verder na te denken over een nieuwe naam. Ook omwille van de naamsverwarring van Sociale Familiezorg met andere diensten, vonden we het niet meer haalbaar om verder te werken onder de naam "Sociale Familiezorg". Na vele brainstorms en vergaderingen met personeel en Raad van Bestuur, kwam onze nieuwe naam tot stand: “thuiszorg vleminckveld”. Sinds 18 januari 2008 spreken we dus niet meer over "Sociale Familiezorg", maar wel over “thuiszorg vleminckveld”. Ook het logo werd veranderd:
SOCIALE FAMILIEZORG
10
De naamsverandering gaat ook gepaard met een nieuwe huisstijl. De kleuren die in het logo terugkomen, worden ook gebruikt in onze brochures, affiches, koffiemokken, website,… In het logo staat de naam ‘thuiszorg vleminckveld’ in kleine letters. Als kleinschalige dienst met een persoonlijke aanpak, hebben we ervoor gekozen om deze schrijfwijze overal te gebruiken. thuiszorg vleminckveld wil zich in Antwerpen optimaal profileren als kwaliteitsvolle dienst. Concreet doen we dit via een enthousiaste en persoonlijke aanpak. Daarom zijn de woorden ‘enthousiast en persoonlijk’ ook expliciet opgenomen in ons logo. De gele/oranje veeg in het logo wordt gebruikt om deze woorden nog eens extra te benadrukken. Sinds de lancering van onze nieuwe naam, werden er ook banners bevestigd aan het huis op het vleminckveld. Op die manier is het huis opvallender aanwezig in de straat.
thuiszorg vleminckveld nam, voor de eerste keer met deze nieuwe naam, opnieuw deel aan het onderzoek “Beste Werkgever”. Deze keer behaalden we de 1ste plaats! We zijn daar enorm blij mee, want het bewijst dat in een sector met beperkte middelen en vaak moeilijke werkomstandigheden toch een omgeving kan gecreëerd worden waar medewerkers zich heel goed voelen.
A.1.7
2009 en verder: uitbreiding en feest voor 60 jaar
Vanaf januari 2009 breidde thuiszorg vleminckveld zijn activiteiten verder uit. We namen de diensten en de medewerkers over van 3 buurtdiensten (Berchem, Deurne en AntwerpenNoord). Samen met onze buurtdienst Antwerpen Centrum–Linkeroever en onze poetsdienst, werd een nieuwe afdeling "thuishulp" gemaakt. Daardoor bieden, naast meer dan 100 verzorgenden, ook een 50-tal thuishelpsters ondersteuning bij huishoudelijke taken. Om de groeiende groep van ondersteunende medewerkers in ons huis aan het Vleminckveld te kunnen blijven huisvesten, werd een extra locatie aangekocht recht over de deur van ons kantoor aan het Vleminckveld (Vleminckveld 21). Het werd omgedoopt tot ‘Teamveld’ en creëert vooral extra vergaderruimte. In 2010 organiseerde thuiszorg vleminckveld een behoeftepeiling bij onze cliënten. Naar aanleiding van dit onderzoek, werd beslist om in 2011 intensief samen te werken met twee klusjesdiensten en een dienstencheque-organisatie. Daarnaast werd de flex-dienst van verzorgenden uitgebreid met thuishelpsters, waardoor cliënten nu ook tijdelijk een beroep kunnen doen op thuiszorg vleminckveld voor urgente poetstaken (na bv. ontslag uit het ziekenhuis).
11
Op 26 april 2011 werd thuiszorg vleminckveld officieel 60 jaar! Dit werd natuurlijk op de gepaste wijze gevierd: een familiedag in Planckendael, deelname aan de Bollekesloop van 10 kilometer in Antwerpen èn een grote fifties-fuif in het Vleminckveld-huis.
12
A.2 Missie, visie en waarden van de organisatie Onze missie thuiszorg vleminckveld biedt hulp aan huis in de Antwerpse regio, bij zorgbehoevende of sociaal kwetsbare mensen die nood hebben aan ondersteuning in hun dagelijks leven. We willen hiermee de kwaliteit van het leven thuis handhaven of verbeteren. thuiszorg vleminckveld biedt ook opleidingen aan volwassenen die in de zorgsector aan de slag willen.
Onze Visie Onze missie wordt waargemaakt door een ploeg van gedreven medewerkers die zich verbonden voelen in een warme, familiale organisatie. Wie verbonden is met thuiszorg vleminckveld vindt het belangrijk dat we: • werken in een zelfstandige organisatie, die kwaliteit vooropstelt en geen winst nastreeft • onze cliënten zonder enig vooroordeel, heel persoonlijk en meelevend benaderen • zorg dragen voor het welzijn van onze medewerkers en duurzame tewerkstelling bieden aan mensen met minder kansen • resoluut kiezen voor solidariteit, diversiteit en verdraagzaamheid • inspelen op maatschappelijke ontwikkelingen en groeikansen grijpen als onze cliënten daar beter van worden We werken cliëntgericht samen met partners die onze visie onderschrijven en participeren actief aan diverse netwerken en overlegplatformen.
Onze waarden Door te handelen naar de waarden van thuiszorg vleminckveld vormen we een krachtig samenspel. We zijn in de uitoefening van ons werk: • • • • •
open enthousiast verbonden attent oprecht
13
A.3 Visie over omgaan met diversiteit Wij zijn een warme, familiale organisatie die resoluut kiest voor solidariteit, diversiteit en verdraagzaamheid. Onze visie op diversiteit -bij medewerkers, cliënten en anderen- is gebaseerd op volgende ideeën: • Iedereen is anders. Diversiteit is een feit: we zijn man/vrouw, kort/lang, wit/bruin, dik/dun, holebi/hetero, gelovig/ongelovig, introvert/extravert, jong/oud,... • We zijn allemaal anders maar toch ook hetzelfde. o Als we onze aandacht richten op wat we hetzelfde hebben, dan voelen we ons verbonden. Zo maken we contact. o Als we onze aandacht vooral richten op onze verschillen, dan creëren we verdeeldheid, afstand en vooroordelen. Zo missen we misschien contact. • Het zijn net de verschillen tussen mensen die ontmoetingen interessant kunnen maken; verdraagzaamheid geeft dus kansen.
Denk aan volgende dingen in het omgaan met anderen: • Je bent een uniek individu en daar mag je trots op zijn. Aanvaard op dezelfde manier de ander • Verruim je blik door te praten met elkaar • Geef jezelf en de ander de ruimte en de tijd om elkaar te leren kennen en begrijpen • Durf de uitdaging aan te gaan om af te rekenen met vooroordelen • Wees attent voor mensen die minder kansen krijgen; kom voor hen op en zorg mee voor hun ontwikkeling en groei • Blijf oprecht ten aanzien van jezelf en de anderen • Werk op een attente manier met anderen, dan krijg je waardering en een goed gevoel
14
A.4 Onze dienstverlening en werkterrein thuiszorg vleminckveld biedt hulp aan huis in de Antwerpse regio, bij zorgbehoevende of sociaal kwetsbare mensen die nood hebben aan ondersteuning in hun dagelijks leven. We willen hiermee de kwaliteit van het leven thuis handhaven of verbeteren. Onze dienst gezinszorg levert hulp van verzorgende, huishoudelijke en psycho-sociale aard aan huis, bij mensen die blijvend of tijdelijk nood hebben aan ondersteuning op deze terreinen. Het werkterrein van de Dienst Gezinszorg omvat Groot-Antwerpen en enkele randgemeenten. Dit werkgebied is onderverdeeld in 11 regio’s, die aangestuurd worden door een regioverantwoordelijke. De regioverantwoordelijke is het aanspreekpunt voor cliënten en medewerkers, stelt de wekelijkse werkplanningen op en stuurt bij waar nodig. Om de 3 weken is er overleg tussen de verzorgenden en de regioverantwoordelijke van een regio. Binnen de Dienst Gezinszorg zijn er nog 2 kleinere ploegen aan het werk: • De Flex-ploeg zorgt voor urgente hulp, korte hulp en specifieke hulp op maat. Zij zijn actief op heel het werkterrein van thuiszorg vleminckveld en vormen vaak een snelle overbrugging tussen een aanvraag om hulp en de inschakeling in de ‘gewone’ gezinszorg. • De verzorgenden in de Nachtzorg leveren hulp aan demente personen, chronisch zieken en personen in terminale levensfase tussen 22 uur en 7 uur. Dit doen zij, samen met vrijwilligers en met verzorgenden uit andere diensten voor gezinszorg, in het kader van het samenwerkingsinitiatief ‘Nachtzorg’. De dienst ‘Nachtzorg’ strekt zich uit over het Antwerps arrondissement. De dienst thuishulp zorgt voor het gewone onderhoud van de woning. Het werkterrein van deze dienst omvat Groot-Antwerpen. Het gebied is onderverdeeld in 7 regio’s, waarbinnen telkens een groep thuishelpsters onder leiding van een regioverantwoordelijke actief is. Net zoals bij de gezinszorg, is er bij de thuishulp om de 3 weken overleg tussen de thuishelpsters en de regioverantwoordelijke van de betreffende regio. Binnen de dienst thuishulp is er ook een kleine thuishulp-flex-ploeg werkzaam. De flex-thuishelpsters staan in voor de urgente poetstaken bij zorgbehoevende cliënten. In ons opleidingscentrum volgen jaarlijks een 20-tal cursisten de opleiding tot polyvalent verzorgende en/of zorgkundige. Deze opleiding biedt een erkend getuigschrift aan hen die willen werken in de thuiszorg of de residentiële zorg. Na een periode van een 5-tal maanden theorielessen en praktijk, doen de cursisten een 5-tal maanden stage in de thuiszorg of in een woonzorgcentrum.
15
Hieronder een overzicht van het werkterrein van onze Dienst Gezinszorg, opgedeeld in 11 regio’s (+ een regio ‘Flex’ die zich uitstrekt over het hele werkgebied). Binnen elke regio werken er een aantal verzorgenden onder leiding van een regioverantwoordelijke.
16
Hieronder een overzicht van het werkterrein van onze Dienst Thuishulp, opgedeeld in 7 regio’s (+ een regio ‘thuishulp-flex’ die zich uitstrekt over het hele werkgebied). Binnen elke regio werken er een aantal thuishelpsters (poetsvrouwen) onder leiding van een regioverantwoordelijke.
17
A.5 Onze zorg voor kwaliteit In onze visietekst staat: “thuiszorg vleminckveld stelt kwaliteit voorop”. Kwaliteit is dan ook de rode draad doorheen de organisatie. Samen met de ploeg van enthousiaste en gedreven medewerkers streven we naar een zo kwaliteitsvol mogelijke dienstverlening. In november 2011 vond er door het Europees Sociaal Fonds een audit plaats bij thuiszorg vleminckveld. De resultaten van die audit waren zeer goed waardoor ons label van kwaliteitsvolle organisatie werd verlengd!
Hieronder een aantal belangrijke realisaties inzake kwaliteitszorg (overgenomen uit het kwaliteitsjaarverslag 2011): • Het werken met een zelfevaluatie-instrument binnen thuiszorg vleminckveld (op basis van het EFQM-model) is een succes. Concreet maken we gebruik van de ‘Balanced Scorecard’, die werd ontwikkeld door de regioverantwoordelijken, de directie en de Raad van Bestuur van thuiszorg vleminckveld. Via dit instrument kunnen we in één oogopslag zien hoe we er als organisatie voorstaan binnen volgende domeinen: medewerkers, cliënten, aanbod, partners, beleid en strategie, financieel. De Balanced Scorecard voor 2011 werd vervolledigd. Op basis van de resultaten zullen we in 2012 gerichte acties nemen. • De regioverantwoordelijken peilen jaarlijks tijdens huisbezoeken naar de tevredenheid van onze cliënten. Deze resultaten worden systematisch verwerkt. Over het algemeen is de tevredenheid groot. De cliënten zijn vooral tevreden over de respectvolle houding van de medewerkers, het professioneel uitvoeren van de taken, de vlotte bereikbaarheid van de dienst en de aandacht voor suggesties/klachten/vragen van cliënten. • Eind 2011 werden onze cliënten specifiek bevraagd over ‘de continuïteit van de hulp’. Concreet wilden we nagaan of het aantal uren hulp overeen komt met de wensen van de cliënt, op welke momenten de cliënten graag hulp hebben,… De resultaten van dit flexibiliteitsonderzoek worden begin 2012 geanalyseerd. De resultaten van het onderzoek gebruiken we om onze dienstverlening nog te verbeteren of uit te breiden. Op die manier kunnen we voor onze cliënten de kwaliteit van het leven thuis blijven garanderen. • In 2011 werden de verzorgenden en thuishelpsters bevraagd over hun tevredenheid over de wijkwerkingen (waarbij om de 3 weken de verzorgenden en thuishelpsters samenkomen met hun regioverantwoordelijke om cliënten te bespreken, planningen te overlopen,…). Wat vooral goed scoorde was de aangename sfeer tijdens de wijkwerkingen, de inspraakmogelijkheden en de duidelijkheid van de planningen. Er waren ook een aantal aandachtpunten: de duur van de wijkwerkingen is soms te kort, de wijkwerkingen verlopen niet altijd gestructureerd en er wordt soms te weinig aandacht besteed aan moeilijke cliëntsituaties. Daarom werd er begin 2011 een actieplan opgemaakt. De acties werden eind 2011 geëvalueerd. Deze evaluatie was positief: heel wat vooropgestelde acties werden gerealiseerd waardoor de wijkwerkingen efficiënter verlopen. • … Bovenstaand overzicht is slechts een greep uit onze verwezenlijkingen inzake kwaliteitszorg.
18
B
Over onze dienstverlening en cliënten
19
B.1 Gezinszorg B.1.1
Gepresteerde uren gezinszorg Jaar
toegewezen uren van het Ministerie
cliënturen
gelijkgestelde uren
% ingevuld van urencontingent
2001 2002 2003 2004 2005
96.169 100.401 100.682 101.348 104.049
80.193,25 83.247,25 95.234,00 92.579,41 95.987,25
2.579,00 2.346,00 2.815,75 4.138,25 5.632,00
86,07% 85,25% 97,39% 95,43% 97,66%
2006 2007
108.609 112.711
94.595,50 100.863,75
6.023,50 7.628,25
92,64% 96,26%
2008
117.621
111.572,75
9.003,75
102,41%
2009
124.681
113.125,00
9.797,25
98,59%
2010
125.850
112.912,50
10.412,50
97,99%
2011
129.695
116.772,25
12.006,50
99,29%
In 2011 werden er effectief 116.772,25 uren gezinszorg door verzorgenden (incl. nachtzorg, excl. 4.108,25 uren buiten contingent en 3.585,75 uren stages) bij cliënten gepresteerd. Daarnaast gingen 12.006,50 gelijkgestelde uren naar wijkwerkingen, werkvergaderingen, deelname aan de ondernemingsraad en het CPBW (Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk) en vrijstelling van arbeidsprestaties (VAP: extra dagen betaald verlof voor oudere werknemers). In 2011 kregen we van het Ministerie 129.695 uren toegewezen, dat waren er 3.845 meer dan in 2010. Van dit urencontingent konden we 99,29% invullen, een zeer mooi resultaat!
B.1.2
Verhouding tussen gezins- en bejaardenhulp jaar 1970 1980 1990 2000
Gepresteerde uren bij cliënten < 65 jaar (%) 83,80% 47,40% 24,70% 20,00%
Gepresteerde uren bij cliënten >= 65 jaar (%) 16,20% 52,60% 75,30% 80,00%
2004 2005 2006 2007
21,50% 22,92% 27,21% 26,07%
78,50% 77,08% 72,79% 73,93%
2008
26,36%
73,64%
2009
29,49%
70,51%
2010
30,26%
69,74%
2011
28,65%
71,35%
20
De verzorgenden presteerden het grootste deel van hun uren bij mensen van 65 jaar of ouder. Toch werd er in 2011 28,65% van het totaal aantal uren gepresteerd bij cliënten jonger dan 65 jaar. Onderstaande grafiek toont aan dat thuiszorg vleminckveld vóór de jaren 80 voornamelijk hulp gaf aan cliënten jonger dan 65 jaar (gezinshulp). De laatste 20 jaar bestaat de hulp voornamelijk uit bejaardenhulp. Sinds 2003 is er terug een toename van gezinshulp in verhouding tot bejaardenhulp. We merken echter al verschillende jaren dat de hulp aan ‘multi-problem gezinnen’ (kansarme gezinnen, jongeren met een psychiatrische problematiek, problematische opvoedingssituaties,…) steeds toeneemt.
percentage
Verhouding gezinshulp - bejaardenhulp 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 20
20
20
20
20
20
20
20
20
20
20
19
19
19
11
10
09
08
07
06
05
04
03
02
01
90
80
70
gepresteerde uren bij cliënten van 65 jaar of ouder gepresteerde uren bij cliënten jonger dan 65 jaar
jaar
21
B.1.3
Aantal uren gezinszorg per gemeente gemeente
postcode
cliënturen 2011
% 2011
Verschil met cliënturen 2010
Deurne Antwerpen Berchem
2100 2000 2600
13.418,00 13.355,50 12.302,00
11,28% 11,23% 10,34%
-411,00 930,25 168,25
Antwerpen Borgerhout Wilrijk Antwerpen Merksem Antwerpen Kiel
2018 2140 2610 2060 2170 2020
10.724,00 9.336,00 8.116,75 7.633,50 7.190,25 6.782,25
9,02% 7,85% 6,82% 6,42% 6,05% 5,70%
1.501,50 569,00 322,25 1.487,25 467,50 -2.083,00
Mortsel Edegem Antwerpen Linkeroever Hoboken Antwerpen Luchtbal Wommelgem
2640 2650 2050 2660 2030 2160
5.175,00 5.115,75 4.920,00 4.516,75 2.102,25 1.577,25
4,35% 4,30% 4,14% 3,80% 1,77% 1,33%
-374,75 -214,75 -394,00 -24,75 368,75 21,50
Brasschaat Schoten Wijnegem Borsbeek Hove Kontich
2930 2900 2110 2150 2540 2550
1.498,25 1.489,00 1.244,50 974,00 724,00 388,50
1,26% 1,25% 1,05% 0,82% 0,61% 0,33%
166,25 131,00 -121,75 -175,00 -266,00 36,50
Ekeren
2180
358,00
0,30%
-213,00
Net zoals in 2010, werd in 2011 de hulp door verzorgenden (excl. nachtzorg en stages) voornamelijk gegeven in Deurne, 2000 Antwerpen en Berchem. Opvallend is dat gedurende de laatste vijf jaar het aantal gepresteerde uren zeer sterk is toegenomen in de binnenstad van Antwerpen (2000 Antwerpen), namelijk een toename van 6.185,75 uren of 86,28% sinds 2007. Sinds 2007 is het aantal uren ook zeer sterk toegenomen in AntwerpenLinkeroever. 84,71% van de hulp werd gegeven in Groot-Antwerpen, het kerngebied van thuiszorg vleminckveld. Dit percentage neemt elk jaar licht toe (82% in 2007, 83% in 2008 en meer dan 84% vanaf 2009).
22
B.1.4
Aantal uren gezinszorg per ziekenfonds
De cliënten van thuiszorg vleminckveld zijn lid bij verschillende ziekenfondsen. Iets meer dan de helft is aangesloten bij de Christelijke Mutualiteit. 20,50% is lid van het Onafhankelijk Ziekenfonds en 16,50% is lid van de Socialistische Mutualiteit. Dit toont aan dat thuiszorg vleminckveld pluralistisch tewerk gaat. ziekenfonds
cliënturen 2011
Christelijke Mutualiteit Onafhankelijk Ziekenfonds Socialistische Mutualiteit Neutraal Ziekenfonds Liberale Mutualiteit Hulpkas en andere
percentage 2011
69.450,00 25.138,25 20.296,00 2.894,50 2.900,00 2.193,00
56,5% 20,5% 16,5% 2,4% 2,4% 1,8%
B.2 Thuishulp B.2.1
Gepresteerde uren thuishulp jaar 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
cliënturen 6.997 9.338 13.246 13.521 13.471 34.247 33.479
2011
36.056
In 2011 werden 36.056 uren aanvullende thuishulp (of poetshulp) gepresteerd, een toename van 7,7% t.o.v. 2010. De toename van het aantal uren thuishulp sinds 2009, komt door de overname van drie buurtdiensten (met 35 nieuwe thuishelpsters en 350 nieuwe cliënten in 2009). De vroegere ‘poetshulp’ en ‘buurtdienst’ werd in 2009 omgevormd tot ‘thuishulp’.
B.2.2
Aantal uren thuishulp per gemeente
De tabel op de volgende pagina toont aan dat de thuishelpsters in 2011 (net zoals de verzorgenden) voornamelijk hulp gaven in Deurne. In vergelijking met 2010, was er in 2011 een opvallende toename van het aantal gepresteerde uren in Berchem (+ 25%) en Merksem (+ 27,62%). De meest opvallende daling van het aantal uren t.o.v. 2010, vond plaats in Antwerpen-Linkeroever (-21,79%).
23
gemeente
postcode
Deurne Berchem Antwerpen Antwerpen Antwerpen Merksem Borgerhout Hoboken Antwerpen Kiel Antwerpen-Linkeroever Wilrijk Antwerpen Luchtbal Mortsel Edegem Borsbeek Boechout
B.2.3
2100 2600 2018 2060 2000 2170 2140 2660 2020 2050 2610 2030 2640 2650 2150 2530
cliënturen 2011 7.765,25 5.174,50 3.892,75 3.728,00 3.029,75 2.593,25 2.208,50 2.136,50 1.915,75 1.606,25 1.029,50 867,00 75,00 63,00 32,00 4,00
% 2011
Verschil met cliënturen 2010
21,50% 14,33% 10,78% 10,32% 8,39% 7,18% 6,11% 5,91% 5,30% 4,45% 2,85% 2,40% 0,21% 0,17% 0,09% 0,01%
249,00 1.039,00 -45,92 136,25 320,50 561,25 -102,25 336,75 261,75 -447,50 335,75 -0,50 75 -6 -50,75 4,00
Aantal uren thuishulp per ziekenfonds ziekenfonds Christelijke Mutualiteit Socialistische Mutualiteit Onafhankelijk Ziekenfonds Liberale Mutualiteit Neutraal Ziekenfonds Hulpkas en andere
cliënturen 2011 18.078,50 8.746,75 7.402,50 883,75 240,25 613,25
percentage 2011 50,27% 24,32% 20,58% 2,46% 0,67% 1,71%
De meeste uren bij thuishulpcliënten werden gepresteerd bij leden van de Christelijke Mutualiteit, de Socialistische Mutualiteit en het Onafhankelijk Ziekenfonds.
B.3
Klusjesdienst en dienstencheques
Om het aanbod van dienstverlening aan onze cliënten te verruimen, werkt thuiszorg vleminckveld intensief samen met een klusjesdienst en een dienstencheque-organisatie. In 2011 werden binnen de klusjesdienst 34 cliënten geholpen voor 748,25 uren. Er werden allerhande klusjes uitgevoerd zoals: schilderwerken, lek herstellen, wasmachine plaatsen, parket vervangen, kast in elkaar steken, tuinonderhoud, hulp bij verhuis, stopcontacten bijplaatsen, ergonomische aanpassingen,… thuiszorg vleminckveld geeft enkel hulp aan zorgbehoevenden, ook binnen onze dienst thuishulp (of poetsdienst). Onze eigen dienst thuishulp heeft echter niet altijd de mogelijkheid om cliënten verder te helpen. Daarom werkt thuiszorg vleminckveld samen met een kwaliteitsvolle dienstencheque-organisatie, waar cliënten naar worden doorverwezen. In 2011 werden zo via thuiszorg vleminckveld 28 cliënten gedurende 1.400 uren verder geholpen via dienstencheques.
24
B.4 Opleiding polyvalent verzorgende / zorgkundige De opleiding 2010-2011 startte met 22 cursisten. Van die groep behaalden 15 cursisten hun getuigschrift tot polyvalent verzorgende en zorgkundige. Ongeveer 50% werd tewerkgesteld in de thuiszorg en 50% in een woonzorgcentrum. thuiszorg vleminckveld heeft zelf uit de groep van afgestudeerden 5 verzorgenden aangeworven. Voor de opleiding die op 1 september 2011 startte, selecteerde thuiszorg vleminckveld uit een 60-tal kandidaten 22 nieuwe cursisten. Door de cursisten van de opleiding 2010-2011, werden bij thuiszorg vleminckveld 3.585,75 uren stage gepresteerd. Overige stages gebeurden bij woonzorgcentra en andere Diensten voor Gezinszorg. Voor de eerste keer deden 5 cursisten tijdens de module zorgkundige ook stage in een ziekenhuis. De ervaringen waren zeer positief.
25
B.5
Cliënten
B.5.1
Het aantal geholpen cliënten Gezinszorg
Thuishulp
Nachtzorg
TOTAAL
(>= 4 uur)
(>= 4 uur)
(>= 4 uur)
(>= 4 uur)
2006 2007 2008 2009
483 619 799 881
241 216 222 531
36 48 38 61
760 883 1.059 1.473
2010
965
484
84
1.533
2011
891
595
89
1.575
jaar
aantal cliënten
In 2011 hielp thuiszorg vleminckveld in totaal 1.575 cliënten gedurende 4 uur of meer. Wanneer we ook rekening houden met cliënten die slechts kortdurend hulp kregen (dus minder dan 4 uur per jaar), komen we op een totaal van 1.628 geholpen cliënten per jaar.
Evolutie van het aantal geholpen cliënten 1000 900 800 700
2006
600
2007
500
2008
400
2009 2010
300
2011 200 100 0
gezinszorg
thuishulp
nachtzorg
Bovenstaande grafiek toont aan dat er in 2011 een daling was van het aantal geholpen cliënten in de gezinszorg. Nochtans was er in 2011 een toename van het aantal gepresteerde uren door verzorgenden bij cliënten. Onze cliënten vragen met andere woorden steeds meer uren hulp, wat wijst op een toename van de complexiteit van de zorgvraag. De nood aan meer intensieve zorg stijgt. Het aantal cliënten in de thuishulp is in 2011 wel sterk toegenomen. De reden daarvan is de opstart van de flex-dienst binnen de thuishulp, waarbij cliënten tijdelijk een beroep kunnen doen op thuiszorg vleminckveld voor urgente poetstaken (bv.: na ontslag uit het ziekenhuis).
26
Wanneer we kijken naar de verdeling van het aantal cliënten volgens dienstverlening, dan was deze voor 2011 als volgt: 56% zijn gezinszorgcliënten, 38% thuishulpcliënten en 6% nachtzorgcliënten. Het aandeel van thuishulpcliënten is in 2011 toegenomen in verhouding tot gezinszorgcliënten: sinds 2010 is namelijk het aandeel van thuishulpcliënten gestegen van 32% naar 38%.
Verdeling 2011: aantal cliënten
Verdeling 2010: aantal cliënten 5%
6%
32%
38% 56%
63%
gezinszorg
B.5.2
thuishulp
nachtzorg
gezinszorg
thuishulp
nachtzorg
Cliënten volgens leeftijd
De cliënten van de gezinszorg zijn meestal 75 jaar of ouder. De meerderheid van de cliënten binnen de thuishulp (poetsdienst) behoort tot de leeftijdscategorie van 40 tot en met 64 jaar èn van 75 tot en met 84 jaar. Opvallend is dat ongeveer de helft van de cliënten binnen de nachtzorg 85 jaar of ouder is.
Cliënten volgens leeftijdscategorie (2011) 50%
percentage
45% 40% 35%
< 40 jaar
30%
40 - 64 jaar
25%
65 - 74 jaar
20%
75 - 84 jaar
15%
≥ 85 jaar
10% 5% 0%
gezinszorg
thuishulp
nachtzorg
27
B.5.3
Evolutie van de gemiddelde leeftijd van cliënten
In 2011 was de gemiddelde leeftijd van de cliënten in de gezinszorg 72,1 jaar, voor de thuishulp was dat 69,6 jaar en voor de nachtzorg 81,8 jaar.
leeftijd
Gemiddelde leeftijd van cliënten: evolutie 84,0 82,0
80,7
81,8
79,5
80,0 77,5
78,0
79,0
79,0
78,5
76,0 74,0 72,0
gezinszorg
73,6 72,6
72,0
70,4
70,0
72,3 69,7
72,9 70,4
70,4 70,4
68,0
71,1 70,7
72,1
thuishulp nachtzorg
69,6
66,0 64,0 62,0 2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
jaar
Wanneer we 2010 vergelijken met 2011, is de toename van de gemiddelde leeftijd bij cliënten van de gezinszorg en de nachtzorg zeer opvallend. De gemiddelde leeftijd van thuishulpcliënten is in 2011 gedaald. Bovenstaande grafiek toont duidelijk aan dat gemiddelde leeftijd van de cliënten van de nachtzorg veel hoger ligt dan die van thuishulp- en gezinszorgcliënten.
B.5.4
de de de de
Cliënten gezinszorg volgens zorgbehoevendheid
De zorgbehoevendheid van onze cliënten wordt uitgedrukt in een bepaalde score, de BELscore genaamd. Hoe hoger de score, hoe meer zorgbehoevend cliënten zijn op lichamelijk, huishoudelijk, sociaal en geestelijk vlak. In 2011 was deze score gemiddeld 26,51 voor gezinszorgcliënten en 16,84 voor thuishulpcliënten. jaar
gemiddelde BEL-score thuishulp
2005 2006 2007 2008 2009
gemiddelde BEL-score gezinszorg 26,26 26,62 26,46 26,71 27,03
2010
26,62
16,38
2011
26,51
16,84
17,26
28
Een cliënt kan zwaar zorgbehoevend worden genoemd wanneer de BEL-score groter of gelijk is aan 35. Van onze gezinszorgcliënten is 28% zwaar zorgbehoevend. Onderstaande grafiek toont aan dat er tot en met 2006 stelselmatig een toename was van de zorgbehoevendheid. Vanaf 2007 merken we dat het percentage cliënten met 35 punten of meer, terug licht daalt.
Evolutie zorgbehoevendheid in de gezinszorg (incl. nachtzorg)
percentage
90% 80%
77% 71%
70%
69%
66%
68%
71%
72%
73%
72%
60% 50%
BEL < 35 BEL ≥ 35
40% 30%
29%
31%
34%
32%
29%
28%
27% 28%
23%
20% 10% 0% 2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
jaar
B.5.5
De redenen van zorg
De taartdiagrammen op de volgende pagina, tonen aan dat de meeste cliënten van thuiszorg vleminckveld omwille van fysieke problemen nood hebben aan gezinszorg of thuishulp. Het gaat dan vaak over mensen die orthopedische gezondheidsproblemen hebben (vb.: breuken, heupprothese,…), kanker, artrose/reuma of rugklachten. Voor zowel thuishulp- als gezinszorgcliënten, zijn psychische problemen de 2de grootste reden waarom hulp aan huis wordt gevraagd: 8,1% van de gezinszorgcliënten en 6,9% van de thuishulpcliënten. Concreet gaat het over stemmingsstoornissen, angststoornissen, persoonlijkheidsstoornissen, verslavingen,… Opvallend is ook dat meer dan 8% van de cliënten hulp van een verzorgende krijgt omwille van een dementieproblematiek (t.o.v. 1,5% van de thuishulpcliënten). Belangrijk om te vermelden is dat de hoofdreden van de hulp vaak gepaard gaat met nevenredenen. Cliënten die hulp krijgen omwille van fysieke problemen, hebben daarnaast soms ook sociale problemen (eenzaamheid, relationele problemen, kansarmoede,…) of psychische problemen. Zo heeft meer dan 20% van de gezinszorgcliënten een sociale problematiek als nevenreden voor de hulp, voor de thuishulpcliënten is dat 17%.
29
Nevenreden gezinszorg (2011)
Hoofdreden gezinszorg (2011) 4,1%
8,1%
2,3%
6,1%
1,8%
0,7% 0,5%
21,2%
8,1%
75,6%
62,3%
9,2%
Fysiek probleem
Psychi(atri)sch probleem
Fysiek probleem
Psychi(atri)sch probleem
Sociaal probleem
Dementie
Sociaal probleem
Dementie
Palliatieve zorg
Kraamzorg
Palliatieve zorg
Kraamzorg
Hoofdreden thuishulp (2011)
Nevenreden thuishulp (2011) 3,6% 1,2%
1,5% 1,0% 6,9% 4,9%
17,1%
10,7% 67,5%
85,8% Fysiek probleem
Psychi(atri)sch probleem
Fysiek probleem
Psychi(atri)sch probleem
Sociaal probleem
Dementie
Sociaal probleem
Dementie
Palliatieve zorg
Kraamzorg
Palliatieve zorg
Kraamzorg
30
C
Over onze medewerkers
31
C.1 Organogram
Algemene Vergadering Raad van Bestuur Voorzitter
Directeur Adjunct-directeur Personeelsverantwoordelijke
Administratieve medewerkers
Opleidingsverantwoordelijke
Kwaliteitscoördinator Verantwoordelijke nieuwe projecten Coördinator externe samenwerking
Regioverantwoordelijken gezinszorg
Preventieadviseur
Coördinator thuishulp
Regioverantwoordelijken thuishulp Leerkrachten
Administratieve medewerker
Verzorgenden
Thuishelpsters
32
C.2 Beleidsorganen thuiszorg vleminckveld is een VZW, die aangestuurd wordt door de Algemene Vergadering. Deze bewaakt de missie en waarden van de organisatie en stelt de Raad van Bestuur samen. De Raad van Bestuur draagt de uiteindelijke verantwoordelijkheid voor het beheer van de organisatie en bepaalt het algemeen beleid van de organisatie.
Algemene Vergadering (2011): • • • • • • • • • • • •
Liliane Trienpont Werner Maeckelberghe Maddy Stas Emiel Van Tiggelen Bernadette Van Den Heuvel Mieke Moons Marie-Louise Corsus Godelieve De Neef Paul Huyskens Maria Proost Thérèse van der Sypt Anne-Marie Verhoeven (vanaf 09-12-2012)
Raad van Bestuur (2011): • • • • • • • • • • •
Liliane Trienpont, voorzitter Werner Maeckelberghe, ondervoorzitter Maddy Stas Emiel Van Tiggelen Bernadette Van Den Heuvel Maria Beyens Eric Janssens Herman Meulemans Jean-Pierre Cornelissens Anne-Marie Verhoeven (tot 09-12-2012) Julia Burnevich (vanaf 09-12-2012)
Directeur: • Dimitri Durlet: met adviserende functie deelnemend aan de Raad van Bestuur en verantwoordelijk voor de dagelijkse leiding.
Adjunct-directeur: • Paula Jacobs: met adviserende functie deelnemend aan de Raad van Bestuur.
33
C.3 Begeleidend en leidinggevend personeel Eind 2011 telde thuiszorg vleminckveld een 22-tal interne medewerkers (regioverantwoordelijken, administratief personeel,…). Hieronder volgt een overzicht:
Voor de gezinszorg: • • • • • • • • •
Evi Joos, regioverantwoordelijke voor regio Zuiden en Plantijn Ilse Van Bouwel, regioverantwoordelijke voor regio Noorden Inge Lescornez, regioverantwoordelijke voor regio Mortsel en Fruithof Peter Verborgt, regioverantwoordelijke voor regio Zwaantjes en Wilrijk Sabine Giesel, regioverantwoordelijke voor regio Vliegveld en Ter Heyde Jos Heremans, regioverantwoordelijke voor regio Schelde en Stuivenberg Robby De Munck, regioverantwoordelijke voor regio Flex-gezinszorg Greet Laenens, algemene ondersteuning Sissi De Kerf, ondersteuning permanentie
Voor de thuishulp (poetsdienst): • • • •
Inge Verherstraeten, regioverantwoordelijke voor regio Noord en Ter Lo Ingrid Geys, regioverantwoordelijke voor regio Merksem-Luchtbal Nuria Gabriëls, regioverantwoordelijke voor regio Harmonie en Gitschotel Viviane Hermans, regioverantwoordelijke voor regio Antwerpen CentrumLinkeroever en Hoboken-Kiel • Wendy Laurent, regioverantwoordelijke voor regio Flex-thuishulp • Git Van den Borne, coördinator thuishulp
Voor personeelszaken: • Paula Jacobs, personeelsverantwoordelijke • Lieve Clippeleyr, verantwoordelijk voor de personeelsadministratie
Voor de cliëntadministratie: • Sandra Lampers, verantwoordelijk voor cliëntenadministratie en –facturatie
Voor de boekhouding: •
Hilde Moons, boekhouder
Voor kwaliteitszaken: • David De boel, kwaliteitscoördinator
Voor de Interne dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk: • Kris Cleerbaut, preventieadviseur
34
Voor samenwerking met externe partners: • Wendy Laurent, samenwerkingscoördinator • Robby De Munck, samenwerkingscoördinator
Voor nieuwe projecten: • David De boel, verantwoordelijke voor nieuwe projecten
Voor de Opleiding tot Polyvalent Verzorgende en zorgkundige: • David De boel, opleidingsverantwoordelijke • Kris Cleerbaut, opleidingsadministratie • Leerkrachten: o Tanja Callewaert, voedingsleer o David De boel, sociaal recht en sociale kaart o Robby De Munck, deontologie en plichtenleer o Mie Schippers, omgangskunde o Oona Geeraerts, verzorging o Karen Van Waes, verzorging en omgangskunde o Christ’l Witter, huishoudkunde
35
C.4 Aantal medewerkers C.4.1
Evolutie van het aantal medewerkers jaar
verzorgenden
thuishelpsters
bedienden
totaal
1965 1975 1985 1995 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
20 52 48 66 89 94 99 102 114 116 120
7 10 16 20 19 24 51
? ? 5 6 12 14 14 14 16 16 21
20 52 53 72 108 118 129 136 149 156 192
2010
119
54
23
196
2011
113
55
24
192
In 2011 waren er bij thuiszorg vleminckveld 113 verzorgenden in dienst1, 55 thuishelpsters2 en 24 bedienden3. De groep van de verzorgenden vertegenwoordigt 59% van het personeel, 29% zijn thuishelpsters en 12% zijn bedienden (regioverantwoordelijken, directie, administratief personeel,…). Het totaal aantal medewerkers op 31/12/2011 bedroeg 192.
1
Verzorgenden: 107 actieve verzorgenden, 6 langdurig zieken Thuishelpsters: 54 actieve thuishelpsters, 1 langdurig ziek 3 Bedienden: 23 actieve bedienden, 1 bruggepensioneerde 2
36
C.4.2
Medewerkers volgens arbeidsregime A rbeidsregime werknemers (op 31-12-2011)
A rbeidsregime werknemers (op 31-12-2010) 26%
28%
72%
74%
voltijds
voltijds
deeltijds
deeltijds
De meerderheid van alle medewerkers werkte in 2011 deeltijds, namelijk 72%. Het percentage voltijdse medewerkers is wel toegenomen: van 26% in 2010 naar 28% in 2011.
C.4.3
Medewerkers volgens leeftijd
Leeftijden werknemers (op 31-12-2010) 3% 1% 22%
Leeftijden werknemers (op 31-12-2011) 3%
14%
12%
28% 23%
26% 34% < 20 jaar 40 t/m 49 jaar
34% 20 t/m 29 jaar 50 t/m 59 jaar
30 t/m 39 jaar ≥ 60 jaar
< 20 jaar 40 t/m 49 jaar
20 t/m 29 jaar 50 t/m 59 jaar
30 t/m 39 jaar ≥ 60 jaar
In vergelijking met 2010, was er in 2011 een toename van de gemiddelde leeftijd van de medewerkers van thuiszorg vleminckveld: van 42,1 jaar naar 44 jaar! Opvallend is de sterke toename van het aantal medewerkers binnen de leeftijdscategorie van 50 tot en met 59 jaar (van 22% in 2010 naar 28% in 2011)
37
C.4.4
Medewerkers volgens anciënniteit
A nciënniteit werknemers (op 31-12-2010) 7%
A nciënniteit werknemers (op 31-12-2011)
8%
11%
8%
54%
10%
12% < 5 jaar 5 t/m 9 jaar 10 t/m 14 jaar 15 t/m 19 jaar ≥ 20 jaar
20%
50% < 5 jaar 5 t/m 9 jaar 10 t/m 14 jaar 15 t/m 19 jaar ≥ 20 jaar
20%
De gemiddelde anciënniteit van de medewerkers is toegenomen van 7,5 jaar in 2010 naar 8,62 jaar in 2011. In 2011 was de helft van de medewerkers minder dan 5 jaar in dienst (t.o.v. 54% in 2010).
C.4.5
Personeelsverloop jaar 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
verzorgenden 10% 9% 9% 12% 10% 6% 5% 12% 14%
thuishelpsters 29% 29% 20% 6% 25% 37% 29% 31% 20%
bedienden 25% 17% 0% 7% 0% 6% 0% 0% 9%
2011
10%
13%
0%
10% van de verzorgenden en 13% van de thuishelpsters gingen in 2011 uit dienst. Er gingen in 2011 geen bedienden uit dienst. Wanneer we 2011 vergelijken met 2010, dan lag het verloop van de medewerkers in 2011 laag. In 2011 kwamen er in totaal 13 medewerkers in dienst (t.o.v. 36 in 2010) en gingen er 19 uit dienst (t.o.v. 31 in 2010).
38
C.5
Vorming
C.5.1
Evolutie van het aantal uren vorming jaar
verzorgenden
thuishelpsters
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
1.992 2.094 2.154 2.258 2.284 2.740 2.708
153 364 783 497 350 1.300 1.445
2011
2.732
660
In 2011 volgden de verzorgenden 2.732 uren vorming, bij de thuishelpsters waren dat 660 uren.
C.5.2
Overzicht van vormingen in 2011
In 2011 werden verschillende bijscholingen georganiseerd voor de verzorgenden, de thuishelpsters en de bedienden. Hieronder volgt een overzicht:
Verzorgenden en/of thuishelpsters: • • • • • • • • •
Omgaan met agressie Valpreventie bij ouderen Communicatie Stressbeheersing Assertiviteitstraining Joodse cultuur en gebruiken Bezoek aan de thuiszorgwinkel Intervisie: cliënten met psychiatrische problemen Vooropleiding ‘professionele schoonmaak in de thuiszorg’
Bedienden: • Vormingen die ook de verzorgenden en thuishelpsters hebben gevolgd • Computercursussen • Werken met E-zorgplannen • Studiedag over de evoluties in het gehandicaptenbeleid • Studiedag over armoede en thuiszorg • Studiedag over autisme • Congres: ouderenmis(be)handeling
• Talentontwikkeling in de lokale diensteneconomie • EFQM en zelfevaluatie • Timemanagement • Alzheimerdementie • Assertiviteit op het werk • Perfectionisme • Werken aan werkvermogen • Veranderen, sturen op gedrag • …
