Feest! Wij worden 60 jaar!

NESTOR VAN HET JAAR, GERRIT ZALM 60

‘Feest! Wij worden 60 jaar!’ Magazine van de Unie KBO Unie KBaOr! ja nummer 5, mei 2012, jrg 60 60

60 JAAR UNIE KBO: ONZE IDEALEN BLIJVEN WIN EEN ELEKTRISCHE FIETS!

HET ENIGE INTERVIEW

MET JUBILARIS MGR. BLUIJSSEN BEELDJES EN TRANEN:

JUBILEUMREIS LOURDES

Advertentie

Advertentie

Jarige 60-jarigen vertellen

Altijd wind mee met de elektrische fiets

15 • 31 • 47 • 63 22

INHOUD 6

22

50

4 Nestor

Max en Unie KBO: wij willen allebei voor mensen opkomen

60 jaar Unie KBO: onze idealen blijven Op 16 mei 1952 werd de Unie KBO opgericht. Zijn onze idealen veranderd in die afgelopen zestig jaren? Altijd wind mee met de elektrische fiets Steeds meer Nederlanders kopen een elektrische fiets. Hoe werkt zo’n fiets en waar moet je op letten als je er eentje koopt? Plus gratis vier fietsroutes en een knooppuntenhouder voor een jubileumprijsje! MAX en de Unie: In Hilversum schuiven Jan Slagter, omroepbaas van MAX, en Gerard Knoop, bestuurslid bij de Unie KBO, aan voor een goed gesprek. Wat kan de jarige 60-jarige (de Unie KBO) leren van het jongetje van tien (MAX)?

50

EN VERDER 9

Post

10 Interview: nestor Gerrit Zalm 15, 31, 47 en 63 Jarige 60-jarigen vertellen 16 Nieuws 26 Reizen: Lourdes 32 Boek Herman Post: Papieren vogels 35 Goed idee: schoffelaars 37 Zo, die is fit!: padel 38 Gezondheid: van kop tot teen 42 Tijd voor hobby’s 48 Contact & Op zoek 54 Lezersaanbiedingen 56 Vraag & Antwoord 60 Interview mgr. Bluijssen 64 Wandeling: de Wouwse Plantage 68 Mijn Passie: de KBO 72 Uit! 74 Puzzel 75 Provinciale KBO’s en ‘zestig’

Jarig

26

Jubileumreis naar Lourdes

colofon Unie KBO De Unie KBO is de grootste seniorenorganisatie met meer dan 200.000 leden. Wij zetten ons graag in voor de belangen van senioren. Vragen? Voor vragen over uw lidmaatschap: neem contact op met uw provincie (adressen zie pag. 75) Ledenservice: tel. 0900 – 821 21 83 (€ 0,10 ct/min) op werkdagen van 9.30 – 12.30 uur Juridische en financiële vragen: donderdag van 13.30 – 15.30 uur Website: www.kbo.nl Redactieadres: Postbus 325 5201 AH ’s-Hertogenbosch E-mail: [email protected] Directeur: Stella Salden Hoofdredacteur: Ingrid Nies Redactieraad: Jan Brinkers, Hes van Huizen, Wil Jansen, Hans Roelofs (namens het ledenpanel), Suzanne Meeboer en Ellen Willemsen Tekstcorrectie: Egbert Hartman

Aan dit nummer werkten mee: Will Hurkmans, Wil Jansen, Esther Krijgsman, Carla Metz, Peter Louwerse, Suzanne Meeboer, Paul van der Meer, Herman Post, Ineke de Ridders, Joop Rosier, Cor Schoenmaker, Andrea Steinmetz, Frans Tervoort, Adri Verweij, Arjan Visser, Ellen F. Vogel Fotografie: Marc Bolsius, Eduard Ernst, Hes van Huizen, Mark Kohn, Arjen Jan Stada Illustraties: Ron Beumer, Michiel Moormann Cartoon: Tom Janssen Vormgeving: Sikko Hoogstra, Mariska Leerink, X-Media Solutions Druk: Senefelder Misset, Doetichem Advertentie-exploitatie: PSH Media Sales Postbus 30095, 6803 AB Arnhem Theo van Rossum 026-750 18 41 [email protected]

Unie KBO

60 jaar!

Het is feest. De Unie KBO wordt in mei 60 jaar. Een bijzonder moment waar we graag met gepaste bescheidenheid bij stil willen staan. Wat is er van onze idealen terechtgekomen? Terugkijkend zie je dat er veel is veranderd, maar dat de basis is gebleven: solidariteit, samen dingen ondernemen en opkomen voor de belangen van senioren. Dat geldt ook voor de jarige 60-jarigen die in deze Nestor aan het woord komen. Zij zijn allemaal door vallen en opstaan wijs geworden, maar wat zij hebben meegekregen in dat tumultueuze tijdperk van de zestiger jaren heeft hen voor altijd gevormd. Dat geldt ook voor mij. Want het toeval wil dat ook ik dit jaar 60 jaar word. De Unie KBO is opgericht in het jaar dat ik geboren werd, een wonderlijke gedachte. Al voel ik me, als zo veel leeftijdgenoten, absoluut geen zestig. Ik ben een babyboomer, een jonge senior zoals we dat bij de Unie KBO noemen. Vroeger was ik een hippie, een rocker. Ik wilde vrijheid voor iedereen, liep mee met protestmarsen tegen Vietnam en schopte tegen de gevestigde orde. Maar naarmate je ouder wordt, ga je steeds meer mee met de gevestigde orde. Dat geeft rust en structuur. Waar de generatie voor mij Nederland heeft opgebouwd, heeft mijn generatie het democratieproces op gang gebracht. Beide waren nodig. Een deel van onze idealen is door de tijd achterhaald, oorlogen schijnen niet uit te bannen te zijn, maar veel is ook behouden gebleven. Zelf probeer ik mijn idealen trouw te blijven door het vrijwilligerswerk dat ik doe. Ik adviseer ondernemingen in ontwikkelingslanden (via de organisatie PUM) en ook mijn werk voor de Unie KBO komt voort uit dezelfde gedrevenheid van toen. De ‘vrijheid voor iedereen’ die ik vroeger bevocht, is voor een deel wel gerealiseerd. Wij zijn vrij om invulling te geven aan ons eigen leven, ook als we de zestig gepasseerd zijn. Laten wij die vrijheid vieren in mei!

Nestor is een uitgave van de Unie KBO en verschijnt 10 keer per jaar. KBO-leden ontvangen Nestor gratis. Niet-leden betalen € 26. Abonnement/lidmaatschap opzeggen voor 1 november.

Hans Muis Voorzitter Unie KBO

Nestor 5

TeksT: IngrId nIes FoTo’s: archIeF UnIe kBo

Onze idealen blijven Bejaarden, laat u niet zo bevaderen en bemoederen door allerlei goedwillende personen die wel eventjes voor ‘die arme oudjes’ zullen zorgen. Ga zelf aan de slag en bouw uw eigen bond uit! Met die oproep van onze eerste Unievoorzitter Dorus Steinmetz is zestig jaar geleden de Unie KBO ontstaan. Zijn onze idealen veranderd in die jaren? Nestor vroeg het aan drie wijze mannen die zelf nauw betrokken zijn of waren bij de Unie KBO.

H

et is 1950. Een speciale commissie van de KAB, de Katholieke Arbeidersbeweging, komt tot de conclusie dat ‘bejaarden’ kampen met tal van problemen die zij niet zelf kunnen oplossen. ‘Gevallen van vervuiling, totaal gemis aan budgettair inzicht en het doen van dwaze dingen als gevolg van het gemis van goede raad, zijn aan de orde van de dag’, zo concludeerde de commissie. Er moest een instituut komen dat de bejaarden met raad en daad kon bijstaan in hun maatschappelijke noden. Dit werk moest ‘zonder enige twijfel’ op levensbeschouwelijke grondslag worden verricht. ‘De behoefte aan een RK-organisatie was in die tijd groot, omdat veel katholieke bejaarden zich aansloten bij algemene organisaties en dat zag de kerk liever niet’, vertelt voormalig plaatsvervangend directeur Frans Metz, die van 1987 tot 2005 werkzaam was bij de Unie KBO.

Grote krachten In de vijf bisdommen waren al schoorvoetend katholieke bejaardenbonden ontstaan, onder de vleugels van de KAB. Frans Metz: ‘Het ideaal in die jaren was vooral om bejaarden rust en plezier te geven en ze niet te vermoeien met vergaderingen.’ De KAB wilde deze tak graag loslaten. Het bejaardenvakbondswerk kostte immers veel tijd en geld en een zelfstandige katholieke bejaardenbond zou makkelijker geld voor activiteiten kunnen inzamelen dan ‘die steenrijke KAB’. Het samengaan van de verschillende bonden in de bisdommen in een landelijk verband zorgde voor een grotere krachtsontplooiing en een landelijk front dat gehoor zou vinden bij regering en andere instanties, dacht men. En zo gebeurde het. Op 16 mei 1952 was de ‘Federatie van Diocesane Katholieke Bonden van Bejaarden en Gepensioneerden in Nederland’ een feit.

Ontzettend veel zin Frans Metz: ‘De Federatie - al snel omgedoopt tot Unie - zorgde voor de belangen-

6 Nestor

behartiging en de afdelingen organiseerden activiteiten, gevoed door de bonden. Zo was het lange tijd, tot in 1987, na jarenlange discussie, de Welzijnswet werd ingevoerd. Het was de eerste keer dat de overheid taken decentraliseerde. Gemeenten kregen meer verantwoordelijkheden, ook voor het ouderenbeleid. Dat betekende dat KBO-afdelingen op gemeenteniveau aan belangenbehartiging moesten gaan doen. Daar hadden ze ontzettend veel zin in. De Unie KBO organiseerde grote bijeenkomsten door het hele land om afdelingen toe te rusten voor deze taak. Het spanningsveld met de bonden nam wel toe toen de Unie steeds meer diensten ging verlenen aan afdelingen. Zeker de grotere bonden dede n dat liever zelf.’

Handen af! De belangenbehartiging van de Unie KBO kende een bruisend hoogtepunt in de jaren negentig. Ruim 6.000 bezoekers kwamen in Den Bosch naar de Nationale KBO Manifestatie ‘Ouderen van vandaag en morgen’, geopend door toenmalig ministerpresident Lubbers. Er moesten extra tenten geplaatst worden om de vele deelnemers te plaatsen, er ontstonden files rond Den Bosch. Het was ‘de grootste ouderenmanifestatie ooit in ons land gehouden’, zoals de Volkskrant schreef. Dan was er de grote manifestatie in Den Haag tegen de bezuinigingen op de subsidies van de ouderenorganisaties (waardoor deze uiteindelijk van tafel werden geveegd). En natuurlijk de monstermanifestatie in Eindhoven, waar in 1994 op initiatief van de Unie KBO maar liefst 12.000 senioren samenstroomden om te betogen ‘Handen af van de AOW’. Een groots evenement dat partijleider Brinkman uiteindelijk zijn lijsttrekkerschap kostte.

Meer eigen verantwoordelijkheid Hoe kan het dat de belangenbehartiging toen zo floreerde?, vragen we Ger Tielen, die in de jaren negentig werkte bij de Unie KBO. ‘De samenleving veranderde in die jaren sterk door de ontkerkelijking, de indi-

60 JAAR UNIE KBO

Unie KBO

60 jaar!

vidualisering en nieuwe politieke verhoudingen. Gepensioneerden met hun toenemende vitaliteit profileerden zich meer en meer als actieve burgers met een eigen rol in de samenleving. KBO-ers wilden medeverantwoordelijkheid dragen. Niet vanuit nieuwe armoede, maar vanuit kracht en solidariteit, wat vraagt om een sterke AOW als pensioenbasis. De idealen van de Unie KBO zijn grotendeels behouden gebleven: vanuit haar geïnspireerde traditie zorgen dat de leden naar vermogen productief, vitaal en gezond kunnen blijven meedoen en dat hun belangen worden behartigd.’

In 1994 kwamen, op initiatief van de Unie KBO, maar liefst 12.000 senioren samen in het PSV-stadion om te betogen ‘Handen af van de AOW’.

op pensioengebied. De vraag is of die mensen straks als ze met pensioen gaan, nog krijgen wat ze hebben opgebouwd. Daar zullen we ons sterk voor moeten maken. De macht van het getal geldt nog steeds als we opkomen

‘Laat u niet zo bevaderen en bemoederen!’

Veel te bevechten Hoe zit dat met het oog op de toekomst?, vragen we de huidige voorzitter Hans Muis. Er valt nog steeds veel te bevechten, vindt hij. ‘Vooral bij de jonge senioren, vanaf 50 jaar, gebeurt er veel. Dat is een verloren generatie

voor senioren, ook voor de zwakke ouderen. We moeten blijven luisteren naar wat mensen willen. Meebewegen. We hebben Nederland opgebouwd tot wat het nu is. Dat mogen we niet meer loslaten.’ «

Nestor 7

Advertentie

Post Geen borstonderzoek meer waard

  Reageren op artikelen in Nestor? Mail dan naar [email protected] of schrijf naar Unie KBO, Post Nestor, Postbus 325, 5201 AH ’s-Hertogenbosch. Vergeet niet uw naam, adres, woonplaats en eventueel e-mailadres te vermelden.

80 jaar vriendinnen

vlnr Tony, Cilia en Jo

Op 22 februari jl. kreeg ik het positieve bericht dat er bij het borstonderzoek geen aanwijzingen gevonden waren voor borstkanker. Tot mijn grote verbazing stond in dezelfde brief dat als ik over twee jaar ouder ben dan 75 jaar, dat er dan geen controle meer is. Ik voel mij diep beledigd dat je blijkbaar niet meer meetelt na je 75ste. Kunt u daar niet iets aan doen?

Lidy van der Lans-Exler, Hendrik Ido Ambacht

Onze reactie: Vrouwen boven de 75 jaar worden uitgesloten van borstkankeronderzoek. De Unie KBO protesteert hiertegen en wil graag dat 75+ vrouwen zelf kunnen kiezen of ze hiervoor in aanmerking willen komen. Eerdere pogingen om dit te bereiken zijn niet gelukt. Unie KBO heeft inmiddels een klacht ingediend bij de Nationale Ombudsman en aan proefprocessenfonds Clara Wichman gevraagd om heropening van het dossier. Als dit niet helpt, overweegt de Unie KBO een petitie.

Het was in 1931, in een dorp in West-Friesland. Wij, drie meisjes Jo, Cilia en Tony, waren vijf jaar geworden en gingen naar de kleuterschool. Toen wij van school af kwamen, werden we pas echte vriendinnen. We deden spelletjes, gingen op zondag na ‘t lof naar het voetbalveld, soms naar een toneeluitvoering of missiefilm en natuurlijk de kermis. Jo trouwde als eerste. Cilia werd missiezuster in Afrika. Daarna trouwde ik (Tony). Al die jaren hebben we lief en leed met elkaar gedeeld. Jo en ik hebben inmiddels onze man verloren en Cilia is na veel omzwervingen in Afrika nu in een mooi rusthuis voor kloosterzusters in Nijmegen. Maar de vriendschap is gebleven. Vorig jaar vierden we alle drie onze 85ste verjaardag en waren we 80 jaar vriendinnen. Fantastisch en bijzonder dat we dit zo nog mogen meemaken.

Tony Kroon-Ruyter, Dronten

Onze reactie: Wat bijzonder dat vriendschap zo lang kan duren. Van harte gefeliciteerd!

Felicitaties van de minister-president De Unie KBO, de grootste seniorenorganisatie van Nederland, is 60 jaar jong. Van harte gefeliciteerd! Ik schrijf expliciet 60 jaar jong, want iedereen weet: het leven begint bij 60. In 1952, toen de voorgangers van de Unie KBO werden opgericht, was een 60-jarige al ruim bejaard. Tegenwoordig doen zestigers, maar ook 70- en 80-jarigen, nog volop mee in de samenleving. Op de werkvloer, als vrijwilliger, sportend en als wereldreiziger. Mede dankzij de Unie KBO en haar vele vrijwilligers zijn senioren actiever dan ooit. Ik wens de Unie KBO en alle KBO’ers nog vele actieve jaren.

Mark Rutte, Minister-president

Nestor 9

10 Nestor

TEKST: PETER LOUWERSE FOTO’S: MARK KOHN, ARCHIEFBEELD: HOLLANDSE HOOGTE

Unie KBO

60 jaar!

INTERVIEW

Voorzitter ABN Amro Gerrit Zalm (60):

‘Geld is nooit mijn drijfveer geweest’ De Unie KBO bestaat dit jaar zestig jaar. Ook Gerrit Zalm wordt in mei zestig. De redactie heeft de langstzittende minister van Financiën uit de Nederlandse geschiedenis uitgeroepen tot nestor van Nederland. Wie anders kan ons wijze raad geven in tijden van economische tegenwind?

In zijn werkkamer op de 21ste verdieping van het hoofdkantoor van ABN Amro aan de Amsterdamse Zuidas barst Gerrit Zalm regelmatig in lachen uit. De sombere berichten over de economie bederven zijn goede humeur niet. Toch, sinds Gerrit Zalm in november 2008 werd benoemd tot voorzitter van de Raad van Bestuur van ABN Amro, domineren economische en financiële crises het wereldnieuws. De euro kreeg klappen, pensioenen worden gekort en de koopkracht van de gemiddelde Nederlander daalt in 2012. Kan de immer optimistische Zalm ons een hart onder de riem steken?

de euro is optimistisch over de munt. ‘Gelukkig neemt het vertrouwen in de euro weer ietsje toe,’ meent hij. ‘De beurskoersen trekken aan, de rentes in Spanje en Italië dalen. Ik verwacht dat deze landen hun financiën stapje voor stapje op orde krijgen.’ Hij vindt dat de regeringsleiders goede stappen hebben gezet door de begrotingsregels strakker te handhaven. ‘Ze moeten er nu voor zorgen dat er voldoende geld in het noodfonds zit als Spanje en Italië daar een beroep op zouden doen.’

De bankdirecteur vindt in elk geval dat wij ons niet in de put moeten laten praten. ‘Omdat Nederland als een veilige haven wordt gezien, stijgen Nederlandse obligaties in waarde,’ doceert hij. ‘De rente is daardoor laag, en dat is nadelig voor de hoogte van de pensioenen.’ Maar er is ook goed nieuws. ‘De rente zal omhoog gaan. Niemand weet wanneer, maar het gaat gebeuren.’ In de tussentijd moeten de pensioenfondsen wel de tering naar de nering zetten, meent Zalm. De ‘Godfather’ van de invoering van

‘De crisis gaat aan niemand voorbij, ook niet aan de ouderen. Velen zullen gekort worden op hun pensioen. Dus mijn advies is: stel je erop in. Zorg dat je een appeltje voor de dorst hebt, zeker als je bij een pensioenfonds zit dat zal moeten korten. Dat je iets achter de hand hebt als de koelkast of de wasmachine stuk gaat.’

Welke goede raad heeft u voor de lezers van Nestor? Moeten ze zich zorgen maken over de toekomst?

Over geld gesproken. Houdt u van geld?

‘Ha ha, ik heb me altijd met geld beziggehouden, maar het is voor mij nooit een drijfveer geweest. Anders

Nestor 11

»

‘Mijn gezin vindt het niet leuk dat was ik niet twaalf jaar lang minister gebleven. Ik heb toen banen aangeboden gekregen waarin ik veel meer kon verdienen dan het ministersalaris van 10.000 euro. Dure dingen, zoals luxe kleding of horloges en dergelijke, interesseren me weinig. Ik heb geen boot. Ik heb ook geen dure auto want mijn rijbewijs is verlopen.’ Als topman van ABN Amro verdient u 750.000 euro bruto per jaar. Dat maakt u niet op?

‘Inderdaad. Ik hou over. Ik ben van huis uit econoom. Dat is mijn hobby. Ik vind het fascinerend om eraan bij te dragen dat het beter gaat. Ik ben niet gek van geld. Maar het is wel prettig om de dubbeltjes niet te hoeven omdraaien.’ Er zijn toch wel uitgaven waar u van geniet?

Zalm hoeft geen seconde over deze vraag na te denken. Hij wijst naar de drie schilderijen van Egyptische taferelen aan de wand achter hem. ‘Beeldende kunst, daar geef ik graag geld aan uit.’ Hij vertelt dat hij een liefhebber is van het werk van de kunstenares Gerti Bierenbroodspot. ‘Ze laat zich inspireren door de oudheid. Dat figuratieve gecombineerd met het hedendaagse spreekt mij enorm aan.’ Zalm is ook dol op modern ballet. Hij en zijn vrouw gaan regelmatig naar het Nederlands Dans Theater in Den Haag, waar Zalm in de Raad van Toezicht zat.

Zoals uw werk bij de bank?

Een schaterlach. ‘Het ontspant in ieder geval wel.’

‘Ik kan nog 10 jaar mee.’

Hoe ontspant u verder? U staat bekend als een verwoed flipperaar en gamer.

Gerrit Zalm werkt nu ruim drie jaar bij ABN Amro. Zijn belangrijkste doel is een klantvriendelijke bank creëren:

Tijd om een hardnekkig gerucht uit de wereld te helpen: ‘Op mijn werkkamer op het ministerie van Financiën heeft

‘De bank moet blij zijn met de klant, in plaats van dat de klant blij mag zijn dat hij bediend wordt,’ vindt hij.

‘Ikbenverwoedflipperaar,maaropmijnwerkkamerbijFinanciënheeftnooit eenflipperkastgestaan.Erstonderweleentjeeldersophetdepartement.’

12 Nestor

nooit een flipperkast gestaan. Er stond er wel eentje elders op het departement.’ En ja, hij is een fervent gamer. De banktopman speelt graag een spelletje Civilisation V. ‘Een combinatie van economie en oorlogsvoering.’

ik een BN’er ben.’ ‘Dat heeft te maken met foutloos werken, maar ook met de bejegening van de klant. We moeten onze processen vanuit de klantlogica bekijken, en niet vanuit de banklogica.’ Geef eens een voorbeeld van die ‘klantlogica’?

‘We hebben de formulering van de hypotheek- en spaarvoorwaarden vereenvoudigd. Vroeger begreep tien procent van onze klanten die teksten. Nu is dat negentig procent. (inderdaad geen 10 en 90 procent; dit zijn ‘verhalende’ percentages, geen exacte cijfers.) ABN Amro heeft veel vermogende klanten en daar zitten verhoudingsgewijs veel ouderen onder. Daarom hebben we een nieuwe service: de nabestaandendesk. Eén contactpersoon voor alle bankzaken van nabestaanden. Vroeger moest je bij verschillende afdelingen van de bank zijn om die zaken af te handelen. Maar mensen die het toch al moeilijk hebben, moet je niet belasten met zo’n zoektocht.’ Wat doet u voor ouderen die moeite hebben met internet?

‘We hebben nog steeds de klassieke dienstverlening. We helpen mensen op onze kantoren met internetbankieren. Maar de moderne technologie is verbluffend simpel hoor. Internetbankieren is niet ingewikkeld. Om ouderen te helpen, geven onze mensen cursussen internetbankieren in bibliotheken.’ Zelf word u dit jaar zestig. Voelt u de leeftijd al?

‘Nauwelijks. Ik word niet sneller moe dan vroeger en mijn leervermogen is hetzelfde gebleven. Ik merk wel dat ik minder makkelijk op namen kan komen, maar da’s het enige.’

leuk dat ik een bekende Nederlander ben. Ze willen niet met mij over de boulevard lopen, omdat ze het niet prettig vinden dat ik steeds herkend en aangesproken word. Dat respecteer ik. Zelf zit ik er niet zo mee als mensen met mij op de foto willen en zo.’ Als zoon van een kolenboer bent u hoog geklommen op de maatschappelijke ladder.

‘Ik was de eerste uit mijn familie die ging studeren, en dat werd als heel bijzonder gezien. Ik vond het niet zo verschrikkelijk moeilijk. Daarna rol je van het een in het ander. Ik ben nooit lui geweest, maar ik heb niet overmatig hard moeten werken. Ik denk wel dat ik talent heb meegekregen. Daar ben ik dankbaar voor.’

U houdt uw vrouw en vijf kinderen consequent uit de publiciteit. Kunt u iets over ze vertellen?

Hebben uw ouders nog meegemaakt dat u minister werd?

‘Mijn vrouw en kinderen vinden het niet

‘Ja, gelukkig wel. Ze waren heel trots

op me. Maar ze vonden het in het begin ook wel een beetje gek. Mijn vader maakte er grapjes over. Hij zei dat hij geen belasting meer hoefde te betalen omdat ik minister van Financiën was. O ja, is dat zo, vroeg de buurman? Grappig toch? Ook voor de vriendjes van mijn kinderen was het wennen: die dachten dat wij schatrijk waren geworden omdat ik minister van Financiën was. Zoals in een sprookje.’ Inmiddels is Zalm grootvader van twee kleinkinderen: Emma en Nimke. Een rol als oppasopa zit er voorlopig niet in. Hij bruist van de energie en wil nog niet denken aan stoppen met werken. ‘Ik heb het nu erg naar mijn zin. Je moet net doen alsof je een baan voor eeuwig houdt. Anders ga je je gedragen als iemand die binnenkort weggaat. Vanuit het heden redenerend zeg ik: ik kan nog tien jaar mee.’«

Nestor 13

Advertentie

JA R I G E 6 0 JA R I G E N

TEKST: ESTHER KRIJGSMAN FOTO’S: HES VAN HUIZEN

Unie KBO

60 jaar!

Feest! Wij worden 60 jaar. Net als de Unie KBO vieren ook zij dit jaar hun 60ste verjaardag. Vier lezers blikken terug en vooruit.

Florens Lindelauf-Hazebroek (60):

‘Ik wilde mijn kinderen een vaste basis geven’ ‘Nu ben ík het die de loop van mijn leven gaat bepalen,’ dacht Florens Lindelauf-Hazebroek toen ze als eenentwintigjarige op kamers ging wonen in Arnhem. ‘Ik voelde me heel vrij.’ Daarvoor was ze al 21 keer met haar ouders en zussen verhuisd, in het kielzog van haar vader, een paardrijinstructeur die in zijn onrust steeds op zoek was naar andere, betere werkomstandigheden. In Arnhem werkte ze als apothekersassistente – na een apotheekbezoek was ze gegrepen door dat vak. In haar vrije tijd volgde ze onder andere cursussen kunstgeschiedenis en fotografie. Intussen klom ze op binnen haar werk: van een stadsapotheek naar een ziekenhuisapotheek naar het bureau van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie. In die tijd leerde ze ook haar echtgenoot kennen. Ze trouwde

toen ze eenendertig was en zegde na de geboorte van haar eerste kind haar baan op. Zes jaar later (ze had inmiddels drie kinderen) kreeg haar vertrouwen in de toekomst een knauw door een herseninfarct. ‘Gelukkig viel de schade enorm mee, maar ik werd bang. Ik durfde niet meer aan een betaalde baan te denken. Vriendinnen om me heen hadden banen, ik sloot me op in mijn huis en richtte me vooral op mijn gezin. Het voelde alsof ik niks meer waard was voor de maatschappij.’ Gelukkig kwam haar zelfvertrouwen langzaam weer terug. Ze ging vrijwilligerswerk doen voor de kerk, Bartiméus Sonneheerdt, de Zonnebloem, de blindenbibliotheek, het plaatselijke museum en voelt zich daarin erg gewaardeerd. Verder zingt en hockeyt ze. ‘Je leven wordt toch

deels bepaald door omstandigheden. Een vriend vroeg me ooit of ik alles achter me zou laten om mee naar het buitenland te gaan. Toen dacht ik: “Dat kan helemaal niet, ik heb een poes.” Daar heb ik nog wel vaak aan gedacht, maar waarschijnlijk had ik die behoefte niet. Ik heb twee kleuterscholen bezocht, zes lagere en vier middelbare scholen, toen ik elf jaar was heb ik zelfs op Curaçao gewoond; nu ben ik blij dat ik mijn eigen kinderen een vaste uitvalsbasis heb kunnen geven.’ Heeft ze nog dromen voor de toekomst? ‘Natuurlijk, dat houdt niet op met het ouder worden. Binnenkort treed ik aan als lid van de Werkgroep Leerhuis, die activiteiten organiseert rondom religie en maatschappelijke vraagstukken en daarin de dialoog zoekt. Dat vind ik een heel mooi uitgangspunt en belangrijk om me voor in te zetten.’ «

Nestor 15

Nieuws van het landelijk bureau

Laat uw ogen checken Veel senioren lijden zonder het te weten aan een onopgemerkte oogaandoening als glaucoom of staar. Als die niet behandeld wordt, kan dat ernstige gevolgen hebben. De Unie KBO pleit voor een bevolkingsonderzoek onder ouderen om oogaandoeningen eerder op te sporen. Het zou de maatschappij veel kosten besparen, en ouderen veel leed. Uit onderzoek blijk dat het inzetten van de zogenaamde OOGbus, waarin iemands ogen worden ‘doorgemeten’ , een effectieve methode is om staar, glaucoom en refractieafwijkingen (niet goed scherp zien) op te sporen. Bij een van de vijf onderzochte mensen wordt zo een oogaandoening tijdig opgespoord. Ook bij pilots in verzorgingshuizen blijkt dat de besparingen die een oogscreening oplevert vrijwel altijd hoger zijn dan de kosten. De Unie KBO heeft dan ook bij minister Schippers gepleit voor een driejaarlijks bevolkingsonderzoek onder 60-plussers. Belangrijk is volgens de Unie KBO dat het onderzoek onafhankelijk is: het opsporen van vermijdbare slechtziendheid moet niet gekoppeld zijn aan de verkoop van brillen, maar uitgevoerd worden door een optometrist of andere deskundige.

Wij beharteign en uw belang

De Unie KBO is de afgelopen tijd veelvuldig in het nieuws geweest, bijvoorbeeld rondom:



Belastingproject: artikel in het Reformatorisch Dagblad



Alcoholgebruik: interview op Radio 1 en Radio Vlaardingen over ouderen en alcoholgebruik



Veiligheid: artikel Brabants Dagblad, het Nederlands Dagblad en de Gelderlander over onze wens om een korpschef voor

veiligheid en ouderen te benoemen Onderzoek: de nieuws sites van Plus, Skipr, FBTO en Vara’s Kassa vermelden ons onderzoek ‘Is Nederland Seniorproof?’ ,interview radio Vlaardingen en de Wereldomroep. Project seniorvriendelijk  ziekenhuis: artikel tijdschrift Kassa

De CSO is de koepel van de ouderenorganisaties waar de Unie KBO deel van uitmaakt.

16 Nestor

Meer politie voor ouderen Er komt meer aandacht voor de veiligheid van ouderen in Nederland, verwacht de Unie KBO. Een delegatie voerde begin maart een vruchtbaar gesprek met het ministerie van Veiligheid en Justitie. De Unie KBO pleitte voor meer politieaandacht voor ouderen en het opzetten van een systeem dat mensen tijdig waarschuwt voor babbeltrucs. Ouderen zijn te vaak slachtoffer van inbraak, oplichting, pinpasfraude en (woning) overvallen. Veel senioren maken zich zorgen om hun veiligheid, zo blijkt uit het onderzoek ‘Is Nederland seniorproof?’ van de Unie KBO. De Unie KBO probeert op verschillende manieren de veiligheid van ouderen te vergroten en op de agenda te krijgen. In het gesprek met het ministerie van Veiligheid en Justitie sprak de Unie KBO haar verbazing uit over het feit dat de Raad van Korpschefs wel een portefeuillehouder Jeugd heeft, maar geen voor ouderen. Zo’n portefeuillehouder zou de aandacht voor typische ouderenproblemen rond veiligheid kunnen vergroten. Het ministerie had hier wel oren naar. Ook het idee om een systeem in te voeren waarbij ouderen en hun omgeving direct gewaarschuwd worden als er weer oplichters met een babbeltruc actief zijn, viel in goed aarde. Er wordt bekeken of zo’n systeem in te passen is in Burgernet. Rond brand, inbraak- en invalpreventie heeft de Unie KBO, samen met de stichting Consument en Veiligheid, een project ‘Integrale Veiligheid’ ontwikkeld. In de volgende Nestor meer hierover.

UITGELICHT

Ophef door medicijnonderzoek Het Nestorartikel over de falende controle op het medicijngebruik van ouderen (maartnummer) heeft veel stof doen opwaaien. Het zorgde voor een hausse aan publiciteit, Kamervragen, ingezonden brieven in kranten en adhesiebetuigingen van diverse apothekers en geriaters. De Unie KBO gaat naar aanleiding van het Nestor-medicijnonderzoek lobbyen voor de opname van een periodieke 65-plus medicatiecheck in de basisverzekering. Deze check, waarbij alle medicijnen die iemand slikt uitgebreid onder de loep worden genomen, moet halfjaarlijks worden uitgevoerd door de huisarts en apotheker samen. Deze maand staat een gesprek hierover gepland met de brancheorganisatie van de apothekers. Er zal dan ook worden gesproken over een eventueel te ontwikkelen seniorenkeurmerk voor alle apotheken in Nederland. Overigens biedt de Unie KBO haar leden al een medicatiecheck via de collectieve zorgverzekering bij Zilveren Kruis Achmea.

Mosterdoverleg met CDA Het bestuur van de Unie KBO voert zo’n drie keer per jaar een informeel overleg met de Tweede Kamerfractie van het CDA: het Mosterdoverleg. Op 1 maart was de Wmo het onderwerp van gesprek. Er werd uitvoerig gesproken over knelpunten in de uitvoering van de Wmo, zoals de begeleiding van kwetsbare ouderen, ondersteuning van mantelzorgers en het gebruik van Wmo-gelden voor andere doeleinden.

Steun huishoudelijke hulp

Onlangs debatteerde de Eerste kamer over de initiatiefwetsvoorstellen Leijten. Met deze voorstellen wordt beoogd de Wmo zo aan te passen dat de uitkeringen aan gemeenten voor huishoudelijke hulpen ‘geoormerkt’ worden en concurrentie op (lage) tarieven vermindert. De Unie KBO heeft laten weten dat zij de voorstellen van harte steunt. Voor veel ouderen zijn huishoudelijke hulpen onmisbaar bij het zelfstandig blijven wonen. Door de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) zijn vooral gemeenten hier verantwoordelijk voor. De seniorenorganisaties hebben er altijd voor gepleit dat de middelen voor maatschappelijke ondersteuning ook daadwerkelijk alleen daarvoor gebruikt worden. Het oormerken van geld, zoals Leijten voorstelt, garandeert dat. Ook de voorstellen om basistarieven in te stellen en aanbesteding niet te verplichten, hebben de sympathie van de Unie KBO. Een sterke concurrentie op prijs zorgt meestal voor veel wisselingen van hulpen en een lagere kwaliteit, en ouderen zijn er niet mee gediend als zij hun vertrouwde hulp kwijtraken.

De Unie KBO brak bovendien een lans voor preventie in de gezondheidszorg, waardoor ouderen langer gezond en actief kunnen blijven.

Zorgen voor goede zorg Hoe zorgen we ervoor dat (vooral kwetsbare) ouderen in 2025 nog steeds de zorg krijgen die ze nodig hebben? De ouderen van de Unie KBO en koepel CSO bogen zich uitgebreid over deze vraag. Hun inzichten en adviezen zijn overzichtelijk samengevat in een

zogenoemde argumentenkaart, die is opgesteld door De Argumentenfabriek. Handig voor beleidsmedewerkers en beslissers in de ouderenzorg. De informatiekaart is aangeboden aan de staatssecretaris. U kunt de kaart tegen verzendkosten bestellen bij servicetelefoon van de Unie KBO: 0900821 21 83 (€ 0,10 cent per minuut)

Nestor 17

Advertentie

SOLIDARITEITSFONDS

ADRI VERWEIJ

Mogen wij meefeesten?

Jubileum

Er valt inderdaad heel wat te vieren. Een bond voor ouderen, die zelf ook op leeftijd is. Waar staat de Unie in 2012? Staat ze met één been in het verpleeghuis, of doet ze nog volop mee in de wereld van vandaag? Wat vieren we bij dit jubileum? Toch vooral onze solidariteit. De Unie is er voor ouderen en inspireert ieder van ons om er voor elkaar te zijn. Ook het Solidariteitsfonds wil graag delen in de feestvreugde, ook al is het fonds qua leeftijd (wij bestaan pas 17 jaar) nog maar een puber. De kracht van het Solidariteitsfonds is dat wij verder willen kijken dan ons eigen belang. Wij willen horizonnen verleggen en KBO’ers uitnodigen solidair te zijn met ouderen in ontwikkelingslanden. Feestvieren kan pas echt als wij anderen daarbij laten aanschuiven. Zoals u weet, staat de ontwikkelingssamenwerking momenteel onder grote druk. Maar wij laten het als Unie KBO toch niet gebeuren, dat ook wij ons afsluiten van anderen ver weg omdat wij het zelf wat moeilijker hebben? In deze tijd van crisis en bezuinigingen hebben wij elkaar meer dan ooit

‘Weet je nog wel, oudje…?’ Het is een graag gezongen lied bij jubilea. Met vrolijke accordeonmuziek, muzikale uithalen, en een tekst waarin de wapenfeiten van de jubilerende breed worden uitgemeten. Al weken tevoren zijn de feestgangers bezig met het ophalen van herinneringen, die vervolgens op rijm en op toon worden gezet. Om op de hoogtijdag in koor te worden gezongen. Onze KBO jubileert, want ze heeft intussen ook zelf de leeftijd van de vitale senior bereikt. Zestig jaar! Dan tel je mee in ouderenbonden. ‘Tijd voor een toepasselijk lied,’ riep de hoofdredactrice van de Nestor. ‘En als nestor van Nestor… wil jij voor een toepasselijke column zorgen?’ ‘Weet je nog hoe de katholieken, 60 jaar geleden nog hechtten aan hun eigen zuil, om niet op te gaan in het grijs van de ouderen van die dagen? We hadden wat te verdedigen. Zoals een eigen kerk en een katholieke identiteit; liefst met eigen rooms katholieke slagers en bakkers, fanfares en schaapscheerdergildes? Weet je nog wel dat we er niet aan moesten denken op te trekken met protestanten en de mensen die nergens wat aan deden? (Wat me trouwens best een moeilijke opgave lijkt, zelfs voor ouderen!) Weet je nog wel hoe we na de oorlog nog steeds uitermate druk waren met de wederopbouw van ons land en al het katholieke dat bewaard of onder het puin vandaan gehaald moest worden?’ Geleidelijk bouwden we aan een mooi pakket waardevolle zaken: belangenbehartiging, opkomen voor zwakkeren in de samenleving, een eigen fonds voor solidariteit met de derde wereld, service aan ouderen en een prachtig blad. Zestig jaar geleden… De tijd waarin heel veel er nog niet was. Geen hybride auto, geen mobieltje, geen computer, wifi, e-mail, tablet en internet. Hoe hebben we het ooit zonder gered? De tijd waarin heel veel nog vanzelfsprekend was. Een katholieke identiteit bijvoorbeeld. Misschien is ons jubileum (waarmee we elkaar best van harte mogen feliciteren) best een goed moment om ons af te vragen waar die K van KBO ook al weer voor stond. En hoe we daaraan in deze tijd op een zinvolle manier inhoud kunnen geven. Denkt u mee?

nodig. Met u hoop ik dat de armen hier en ver weg bij de bezuinigingen zoveel mogelijk ontzien worden. Het Solidariteitsfonds wenst de Unie veel geluk en wijsheid toe ter gelegenheid van dit jubileum en een zonnige toekomst met plaats voor velen. Wilt u het Solidariteitsfonds steunen, dan kunt u een bijdrage overmaken naar rekening 232325 ten name van Unie KBO Solidariteitsfonds te ’s-Hertogenbosch. Onze dank! Will Hurkmans Voorzitter Solidariteitsfonds

Pastor Adri Verweij

Unie KBO

60 jaar!

Het Solidariteitsfonds van de Unie KBO steunt kleinschalige projecten die de rechten, leefomstandigheden en positie van ouderen in ontwikkelingslanden verbeteren.

Nestor 19

Advertentie

Advertentie

TeksT: PeTer Louwerse, m.m.v. NieLs HaNseN (BovaG) eN JaN BriNkers (uNie kBo) FoTo: HoLLaNdse HooGTe, Joyce vaN BeLkom

Altijd wind mee met d Steeds meer Nederlanders kopen een elektrische fiets. Handig bij tegenwind, en voor mensen die willen blijven meedoen aan die gezellige fietstocht. Wat is eigenlijk een elektrische fiets? En waar moet je op letten als je er eentje koopt?

22 Nestor

Mobiliteit

de elektrische fiets

E

en elektrische fiets (of e-bike) is een ‘gewone fiets’ met een elektromotor. Je kunt dat motortje aan of uit zetten. Zet je het uit, dan heb je een normale fiets. Schakel je de motor aan, dan krijg je de zogeheten ‘trapondersteuning’, met verschillende standen. Hoe hoger de stand, hoe meer ondersteuning. En hoe makkelijker je fietst dus.

De prijs Een elektrische fiets is duurder dan een gewone fiets. Bij de vakhandel betaal je tussen de 1.500 en de 2.500 euro. Een duurdere fiets is meestal slimmer en dus beter. Een intelligente fiets past zich aan aan de berijder. Hoe harder je trapt, hoe meer ondersteuning je krijgt. Andersom: als je je voeten stilhoudt, wordt de ondersteuning automatisch minder. Bij een eenvoudige fiets duurt dat langer: daar ga je ineens met volle

kracht vooruit als je de trapondersteuning inschakelt.

tiger. Het beste is om de verschillende types uit te proberen.

Conditie

De accu

Het is een fabeltje dat je conditie achteruit gaat door de elektrische fiets. Als je een e-bike hebt, neem je vaker de fiets en je fietst langere afstanden. Je trapt zelf mee, dus je conditie blijft goed.

De accu, ofwel batterij, levert energie aan de motor. Die accu zit bijna altijd aan de bagagedrager of in het frame. Als de motor en de accu allebei achterin zitten, heeft dat invloed op het rijgedrag. De accu moet regelmatig opgeladen worden met een oplader. Elk type accu heeft een eigen bijpassende oplader.

De motor Wie een e-bike koopt, moet letten op de plaats van de motor. Sportieve rijders die meer versnellingen willen, kiezen voor een motor in het achterwiel. De fiets heeft dan een zogeheten derailleur met een open kettingkast. Je hebt wel meer onderhoud. Als de motor in het voorwiel of in de trapas zit, kun je met een dichte kettingkast rijden. Je loopt minder risico dat je ketting losraakt, maar het besturen van een fiets met voorwielaandrijving is wel wat las-

Truus Visser (62):

‘Van windkracht 5 heb je geen last’ Truus Visser (62) uit Hurwenen (bij Zaltbommel) is een echte fietsfanaat. ‘Mijn man ik en maken veel tochten,’ zegt ze. Vijf jaar geleden werd ze aan haar knieën geopereerd. ‘Ik kon niet meer dan tien kilometer fietsen.’ Truus stapte over op de elektrische fiets. ‘En ik kan het iedereen aanraden,’ zegt ze enthousiast. ‘Het is ideaal voor ouderen die langere afstanden willen afleggen.’ Truus kocht in 2007 een e-bike waarmee ze vijftig kilometer kon afleggen. ‘Een prima fiets hoor, maar op een gegeven moment wil je meer.’ Daarom schafte ze twee jaar geleden voor 2.100 euro haar huidige tweewieler aan, met maar liefst twee batterijen. Nu kan ze honderd kilometer afleggen zonder te hoeven opladen. De afneembare accu’s neemt ze na het fietsen gewoon mee naar binnen, waar ze ze oplaadt. ‘Het enige is, dat je bij het opstappen direct vaart maakt als je gaat trappen.’ Verder ziet ze alleen maar voordelen: ‘Even een boodschap doen in Zaltbommel kost me nu maar een half uur. Je laat je niet meer zo gauw weerhouden door het weer. Van windkracht 5 heb ik geen last.’

De oplader Opladen is heel simpel: het kan overal waar een stopcontact is, bijvoorbeeld in het schuurtje of onderweg op een terras. Let erop of de accu uitneembaar is. Dat is handig als u uw fiets niet in het schuurtje of de garage kunt opladen. Je wilt met de fiets immers niet je appartement in. Volledig opladen duurt meestal twee à drie uur, voor een beetje ‘bijtanken’ is een uur al voldoende. In de tussentijd eet je een uitsmijtertje en geniet je van het uitzicht.

Hoe ver kan ik? Het aantal kilometers dat je met een volle accu kunt rijden, wordt actieradius genoemd. Gemiddeld is dat tussen de 50 en de 75 kilometer. Wie grote afstanden rijdt, kiest voor een fiets met een grote actieradius. Fietst u alleen naar het winkelcentrum, dan is dat niet nodig. Hoever je met een accu kunt rijden, hangt af van het rijgedrag, het gewicht van de berijder en hoe hard of zacht de banden zijn. Veel schakelen bespaart energie. Met tegenwind of tegen de heuvel op, verbruik je meer.

De veiligheid Op een elektrische fiets kun je een snelheid van 25 kilometer per uur halen. Dat is soms wennen. Daarom raadt Unie KBO nieuwe gebruikers aan om vooral »

Nestor 23

Advertentie

MOBILITEIT

Cadeautje voor u: vier gratis fietsroutes Nestor biedt u in samenwerking met de ANWB vier gratis fietsroutes aan. De beschrijvingen en fietskaarten kunt u op A4-formaat downloaden op onze site www. kbo.nl (klik op de cover van Nestor en ga naar beneden). Geen computer? Bel dan onze Ledenservice, telefoon 0900-821 21 83 (€ 0,10 ct/min).

1. Zuid-Holland: Duinpolderroute Door de duinen en polders tussen Katwijk en Noordwijk, langs oude buitenplaatsen van 17de-eeuwse adellijke families. Lengte: 24 km Start: Katwijk aan Zee of hotel-

 aan de snelheid van de fiets te wennen.

Wie dat doet, kan met een gerust hart op de elektrische fiets stappen. Wie het zekere voor het onzekere wil nemen, kan een cursus volgen. Kijk voor adressen bij u in de buurt op www.blijfveiligmobiel.nl.

Verzekeren Voor e-bikes bestaan aparte verzekeringen tegen diefstal. In Nederland bieden ENRA en Unigarant deze verzekeringen aan. Je kunt je ook verzekeren tegen pech. Je hebt dan de keuze tussen thuisgebracht worden of reparatie ter plekke. Een ander mogelijkheid is het ANWBlidmaatschap voor fietsers. Dan krijg je pechhulp als je fiets kapot is.

Koopwijzer Op de site van BOVAG kunnen consumenten een Koopwijzer raadplegen voor uitgebreide koopadviezen. Voor meer informatie: www.bovag.nl/fiets 

restaurant Duinoord, Wassenaarseslag, 26 2242 PJ Wassenaar

2. Overijssel: Mastenbroekroute Door de polder Mastenbroek, ten oosten van Kampen en een van de oudste polders in Nederland. Lengte: 41 kilometer Start: Hasselt, bij knooppunt 38, waar Buiten de Venepoort overgaat in de Zwartewaterweg t.h.v. de Hoogstraat, vlak bij de brug

3. Noord-Holland: Gooimeerroute Fietsen door het Gooi, van de televisiestudio’s in Hilversum naar het pittoreske Naarden via het Gooimeer

en de prachtige paarse Westerheide weer terug. Lengte: 38 km Start: Laren, Geologisch Museum Hofland, Hilversumseweg 51, 1251 EW

4. Gelderland/Zuid-Holland: Lingeroute Tussen Gorinchem en Geldermalsen langs de Linge, die als een fraai kronkelend lint door het vlakke rivierenland stroomt. Lengte: 70 km Start: Leerdam NS-station, met de rug naar station rechtsaf, Spoorstraat en via Meentplein en Provincialeweg naar knooppunt 57

Jubileumaanbieding: bikepointer € 5,95, nu voor € 4,95 Unie KBO De Bikepointer is een houder voor fietsknooppunten, wind- en waterdicht en eenvoudig te bevestigen op het fietsstuur. De houder wordt geleverd met een boekje met blanco kaartjes waarop u de gekozen punten kunt noteren.

60 jaar!

Wilt u gebruikmaken van deze – eenmalige – jubileumaanbieding? Ga dan naar onze website – www.kbo.nl – klik op de cover van Nestor en scroll naar beneden. Daar kunt u de bon voor deze jubileumaanbieding downloaden. Vul hem in en stuur hem op. Heeft u geen computer? Bel dan onze Ledenservice, telefoon 0900-821 21 83 (€ 0,10 ct/min). (€ 0,10 ct/min).

Nestor 25

TEKST: ELLEN F. VOGEL FOTO’S: STOCKFOTOGRAFIE

Maria’s in alle soorten en maten.

Lourdes ligt in de uitlopers van de Pyreneeën.

26 Nestor

In Lourdes is ook ruimte om te shoppen of een terrasje te pikken.

De ingang van de Rozenkransbasiliek

REIZEN

Lourdes:

Kitscherige beeldjes, echte tranen In 1858 verscheen Maria aan de veertienjarige molenaarsdochter Bernadette Soubirous uit Lourdes in de Franse Pyreneeën. Het dorp stond toen al op zijn kop en toen de bisschop van Tarbes vaststelde dat de verschijningen een bovennatuurlijk karakter hadden, werd Lourdes een bekend bedevaartsoord. Jaarlijks trekt het zo’n zes miljoen bezoekers uit de hele wereld.

A

ls we langs het station rijden, zien we verpleegkundigen lopen met kapjes en sluiers vastgepind op het achterhoofd. Ze duwen niet alleen gammele rolstoelen, maar ook oude bedden op wieltjes: het lijkt een plaatje uit andere tijden. De hoofdstraat maakt duidelijk dat het wel degelijk anno nu is: winkels vol met souvenirs, kleurrijke gevels en zomerse kleren van de toeristen. We wandelen naar de plaats waar het allemaal gebeurt: de waterbron, de grot en natuurlijk het enorme plein waar de Mariaprocessie zal eindigen en waar duizenden mensen zich zullen verzamelen.

In een van de straatjes strijken we neer op een terras van een restaurant.

Souvenirs voor thuisblijvers In alle winkels vind je dezelfde dingen: rozenkransen van hout, metaal of kunststof, waterflesjes voor 35 ml en jerrycans tot wel 10 liter, bedeltjes van madonna’s, sleutelhangers van Maria, piepkleine mariabeeldjes van metaal, maar ook enorme madonnabeelden in prachtig wit met blauwe gewaden. De ene Maria kijkt nog triester dan de andere. Voor iedere portemonnee is wel iets te koop als aandenken aan deze indrukwekkende bedevaartsreis, een souvenir voor de thuisblijvers. Vanaf onze tafel zien we de mensenmassa langzaam toenemen. Prachtige vrouwen in Japanse dracht, indrukwekkende pikzwarte paters, bijzondere families uit Latijns-Amerika en Zuidoost-Azië van wie je kunt ver-

moeden dat ze jaren gespaard hebben om dit bezoek te kunnen brengen.

Padvinders, vaandels en kaarsen Bij de Grot Massabielle, waar Bernadette destijds de verschijningen zag, beweegt de devote stoet zich steeds een halve meter verder om uiteindelijk dé rots te kunnen aanraken. Ik kijk toe, omringd door een rustig geroezemoes. Wanneer het geroezemoes toeneemt, horen we een luid gesis om ons heen. Het lijkt van boven te komen. Zou het zijn om ons te manen zachter te praten? Weer dat dwingende gesis. En dan wordt het inderdaad stiller. De stoet blijft bewegen: er komt geen einde aan. Op het terrein lopen tientallen groepjes padvinders vanuit de hele wereld. Trots dragen ze hun vaandels hoog in de lucht. Veel mensen dragen »

Zusters in Lourdes

Nestor 27

Advertentie

REIZEN

» een kaars met zich mee, sommige zijn wel meters hoog. Iets verderop staan rijen mensen te wachten. Voor het heilige water, zo blijkt. Flesjes, flessen en jerrycans worden gevuld om mee naar huis te nemen. Voor zichzelf, voor de zieke oom, de moeder of buurvrouw. Duizenden liters per dag moeten er getapt worden.

Duizenden kaarsjes Ruim anderhalf uur voor de Mariaverering wordt het steeds voller en rumoeriger rondom het grote plein, dat zich uiteindelijk langzaam vult: eerst de bedden, dan de rolstoelen, dan de mensen die kunnen staan. Keurig in rijen, die worden aangegeven door speciaal voor deze taak aangewezen mensen. Uiteindelijk heet de priester ons welkom. Volwassenen en kinderen uit verschillende landen

lezen om de beurt een stukje van de Rozenkrans. En dan klinkt, als één stem uit één borst het Avé Maria. Duizenden kaarsjes gaan in één beweging de lucht in. Rillingen lopen over mijn rug, tranen springen in mijn ogen. Ik kan er niets aan doen, het is gewoon heel indrukwekkend. Het is de devote eensgezindheid van al die mensen, de stilte die ineens overgaat in prachtig gezang, ondersteund door die duizenden kaarsjes in het donker. Al die mensen die hier naartoe zijn gereisd om te kijken, te beleven of hopend op dat ene wonder. Van heel ver komt een eindeloze rij lichtjes dichterbij. Net als Maria, die langzaam op een baar naar voren wordt gedragen. Na anderhalf uur loopt het plein weer leeg en verspreiden die duizenden mensen zich vrijwel geruisloos. Ook wij blijven stil achter. »

Duizenden kaarsjes gaan in één beweging de lucht in.

Nestor 29

Advertentie

JA R I G E 6 0 JA R I G E N

TEKST: ESTHER KRIJGSMAN FOTO’S: HES VAN HUIZEN

Unie KBO

60 jaar!

Feest! Wij worden 60 jaar! Net als de Unie KBO vieren ook zij dit jaar hun 60ste verjaardag. Vier lezers blikken terug en vooruit.

Jack Noë (60):

‘Ik geloof in onvoorwaardelijke verbondenheid’ Solidariteit. Dat is het sleutelwoord in Jack Noë’s leven. Het werd hem met de paplepel ingegoten - vanuit het katholieke geloof, en vanuit de sociaaldemocratie. Zijn grootvader was raadslid voor de SDAP (destijds gewaagd voor een katholiek) en zijn vader PvdA-lid. De jonge Jack, uit een gezin van tien kinderen, verruilde op zijn vijftiende opgelucht de Mulo voor een baan in de bouw en werd op advies van zijn vader meteen vakbondslid. Vanaf dat moment vormde de vakbond een rode draad in zijn leven, naast zijn werk. ‘Op mijn twintigste, na mijn dienstplicht, ging ik alsnog studeren. Het werd de inserviceopleiding ziekenverzorgende, daarop volgde een lange loopbaan in de zorg en het maatschappelijk werk. Daarnaast besteedde ik minstens zo veel tijd aan vakbondswerk en het actiewezen. In de jaren zeventig was

alles gepolitiseerd. Mensen eisten hun autonomie op. Ze weigerden onderdanig te zijn aan machten als werkgevers, het ministerie, de kerk. Er was een enorme betrokkenheid. Ik hield me bezig met de anti-atoomwapenbeweging, de anti-apartheidsbeweging, vocht mee voor een wettelijk minimumjeugdloon.’ Op zijn tweeënveertigste besloot Noë, na het verlies van zijn tweede kind aan wiegendood, alsnog theologie te gaan studeren. ‘Als twaalfjarige wilde ik naar het seminarie. De pastoor wilde de opleiding betalen, maar mijn vader durfde het niet aan. Het was de tijd van het Vaticanum 2, de toekomst van de kerk was onzeker. Hij wist niet aan welke kerk hij zijn kind zou afstaan. “Als je verlangen blijft, zal het later weer tevoorschijn komen,” zei hij. En dat gebeurde.’ Door toeval werd hij net

na zijn afstuderen gevraagd nazorg te verlenen aan de slachtoffers van de cafébrand in Volendam. ‘Er zijn vragen waar je geen nee op zegt.’ Hij werd er pastor, na twee jaar volgt een wijding als diaken. Nu is hij regioleider/diaken. ‘In dit werk komen mijn belangrijkste drijfveren samen. Ik geloof in een onvoorwaardelijke verbondenheid tussen mensen, over alle grenzen heen. Dat verheft je ook als mens. Als je geeft, zonder iets terug te verwachten, haal je het beste in jezelf naar boven. Ik ben overigens heel hoopvol over solidariteit bij de huidige generatie. Heel veel jongeren vertrekken op eigen initiatief een jaar naar een ontwikkelingsland. Door de nieuwe sociale media kun je niet meer zeggen “Dat wist ik niet”, ontstaan er allerlei wereldwijde initiatieven. De solidariteit lijkt alleen maar groter te worden.’ «

Nestor 31

TEKST: FRANS TERVOORT FOTO: MEHLIKA SCHOPEN

‘Achteraf heb ik grote bewon Onze eigen Nestor, Herman Post, schrijft al meer dan vijftien jaar columns voor dit blad. Onlangs verscheen zijn autobiografische roman ‘Papieren vogels’. Net als in zijn columns schrijft Herman over zijn roomse jeugd rond de Tweede Wereldoorlog, en zijn belevenissen als journalist. Over één onderwerp heeft hij hiervoor niet eerder geschreven: de ziekte en euthanasie van zijn eerste vrouw en zijn innerlijke strijd die daarmee gepaard ging.

‘H

et is 21 jaar geleden dat mijn vrouw Bea stierf na een lang ziekbed. Ze was toen 48 jaar’, vertelt Herman Post. ‘Dat ze uiteindelijk voor euthanasie koos, was een ingrijpende gebeurtenis in mijn leven. Ik was er totaal niet op voorbereid. We waren zo jong, dat we ondanks haar borstkanker niet met de dood bezig waren. Achteraf besef ik dat Bea me wel signalen gegeven heeft, dat ze voor levensbeëindiging zou kiezen als het lijden ondragelijk werd. Maar ik stond daar niet voor open. Zij had er over nagedacht, ik was er nog niet aan toe. Ze heeft die keuze waarschijnlijk ook gemaakt om haar kinderen en mij een zwaar en benauwd sterfbed te besparen. Ze dacht zelden aan zichzelf en altijd aan mij en onze kinderen. Achteraf heb ik grote bewondering voor haar beslissing.’

Geschokt door besluit ‘Na haar dood en begrafenis ben ik, om een beetje tot mezelf te komen, een weekje alleen in een hotelletje in Zuid-Limburg gaan zitten. Ik heb er lange wandelingen gemaakt en ben het hele ziekteproces tot en met haar

Bestellen Het boek ‘Papieren vogels’ van Herman Post (uitgeverij Aspekt, Soesterberg) is voor € 17,95 in de boekhandel te koop. Nestor-lezers kunnen een door de schrijver gesigneerd exemplaar bestellen via de website www.papierenvogels. nl door € 20,(inclusief verzendkosten) over te maken naar het rekeningnummer dat daar vermeld staat.

32 Nestor

dood gaan opschrijven. Ik wilde vooral voor mezelf en voor mijn dochters vastleggen hoe ik die laatste periode in het ziekenhuis heb ervaren. Ik heb een blocnote vol geschreven. Verschillende malen heb ik later geprobeerd het uit te werken, maar het lukte me niet. Blijkbaar was ik er nog niet aan toe. Dat heeft ruim twintig jaar geduurd. Ik ging nadenken over hoe mijn leven van jongs af aan is verlopen. In veel columns heb ik verteld over mijn jeugd. Ik bedacht: ik moet het verhaal van de dood van Bea daarmee in verband brengen. Want waarom was ik destijds zo geschokt door haar besluit tot euthanasie? Dat had alles met mij zelf te maken en met mijn katholieke opvoeding.’

Persoonlijke ervaringen ‘Ik heb zo’n 35 jaar lang columns geschreven, voor het dagblad de Tijd, KRO’s Studio en nu al weer zo’n vijftien jaar voor Nestor. Dat waren vaak heel persoonlijke teksten. Vanuit diezelfde drijfveer is ook dit boek ontstaan. Columns uit Studio en Nestor liggen er deels aan ten grondslag. Ik denk dat je, door over persoonlijke ervaringen te schrijven, lezers de kans biedt zich ermee te identificeren. En dat kan hun misschien een steuntje in de rug geven. Het onderwerp euthanasie staat sinds jaar en dag ter discussie. En dat vind ik op zich goed, want het is niet iets om lichtvaardig over te denken. Veel mensen hebben er snel een makkelijk oordeel over: het mag wel of het mag niet. Maar als je het van zo dichtbij meemaakt, besef je dat er niet in algemene termen over mag worden geoordeeld, dat ieder geval anders en uniek is. Wat ik wel nog altijd moeilijk vind is de bijna zakelijke manier waarop dag en tijdstip werden vastgesteld. Misschien kan dat niet anders, maar mij stuitte het tegen de borst. Achteraf denk ik dat het opvoeren van de dosis morfine, waardoor pijn en benauwdheid kunnen worden bestreden, tot een humanere en natuurlijker dood had kunnen leiden. Zelf zou ik daarvoor kiezen. Maar ik heb volledig vrede met de keuze van Bea.’

inspirerende boeken

dering voor haar beslissing’

Eigen geweten ‘Als roomse jongen ben ik grootgebracht in de overtuiging dat ons leven door God is gegeven en dat de mens daarin niet mag ingrijpen. Kennelijk was die visie op het leven er zo ingehamerd dat ik, toen ik er eenmaal voor stond, aanvankelijk verbijsterd reageerde op Bea’s beslissing. Ook al wist ik dat zij ondraaglijk leed en nog maar enkele dagen te leven had. Maar die laatste week in het ziekenhuis ben ik steeds meer gaan beseffen dat geen instantie

of persoon mag oordelen over hoe individuele mensen met lijden en dood omgaan. Natuurlijk is het goed dat er een wet is die excessen tegengaat. Maar daarbinnen moet iedereen zijn eigen geweten kunnen volgen. Ik zeg dit met grote schroom, want ik wil niet in andermans overtuiging en verantwoordelijkheid treden. Ik kan alleen voor mijzelf spreken. En na wat Bea en ik samen hebben doorgemaakt, ben ik er voor mijzelf van overtuigd dat zij terecht voor dit einde heeft gekozen.’ «

Onze columnist Herman Post schrijft in ‘Papieren vogels’ over zijn jeugd, de oorlog en zijn werk als journalist. Ook vertelt hij, voor het eerst na 21 jaar, over de dood van zijn eerste vrouw, Bea, die op haar 48ste stierf aan borstkanker.

Nestor 33

Advertentie

Goed idee

TeksT: Ineke de RIddeRs FoTo: MaRc BolsIus

Bijschrift

Samen schoffelen Wanssum is een dorp in de gemeente Venray met talrijke plantsoenen. Best een kostenpost voor de gemeente, al dat groenonderhoud. dat heeft de KBo Wanssum samen met de gemeente mooi opgelost. Harrie Arts (voorzitter KBO Wanssum): ‘Ongeveer dertig senioren, waaronder zelfs 80-plussers, hebben zich bereid verklaard mee te werken aan het plantsoenonderhoud. Bijkomende winst: de leefbaarheid krijgt een push, omdat mensen uit het dorp zelf ‘hun’ plantsoenen verzorgen. De KBO verdient er een centje mee, de gemeente spaart kosten uit, een meerjarencontract

haalt de wederzijdse vrijblijvendheid weg. Is dat niet mooi?’ Geert Huisman (81): ‘Het is leuk, het is hobby, je hebt contact met elkander en je leert al doende. Ik schoffelde op mijn twaalfde al, maar nu gaat het mij om drie dringen, namelijk buiten zijn, gymnastiek want die doen we al schoffelend en bezig zijn met een hobby.‘ Wim Deenen (86) : ’Oh, ik ben een beetje

van huis af, hè? En hard werken deed ik vroeger al, zeven jaar bij een boer, toen in een betonfabriek en daarna weer verder. Ik vind het samen schoffelen gezellig, contact, koffiedrinken, maar ik ben ook iemand die de kantjes er niet graag vanaf loopt. Wat je ook doet, doe het met hart en ziel!’ «

In deze rubriek brengen wij leuke en originele activiteiten van afdelingen in beeld, ter inspiratie van andere afdelingen. Doet u met uw afdeling iets bijzonders? Laat het ons dan weten via [email protected]

Nestor 35

Advertentie

n i e u w e s p o r t: pa d e l

TeksT: AndreA sTeinmeTz FoTo’s: Hes vAn Huizen

Zo, die is fit! ton ten Barge (62) uit enschede is sinds kort verslingerd aan padel (spreek uit padél). als het aan deze oud-militair ligt gaan alle ouderen - en jongeren - deze in nederland nog onbekende sport spelen. ‘Kom uit die stoel!’ ‘Ik ben groundsman bij tennisvereniging TEZ; vijf ochtenden in de week onderhoud ik onze banen in Enschede. Ik tennis twee keer per week en dan doe ik dus ook die nieuwe sport, padel.’ Ton legt uit dat padel een soort mix is van tennis en squash en dat het erg populair is in Spanje en Argentinië. Het racket lijkt op een groot uitgevallen tafeltennis-batje met gaten erin, die de luchtweerstand verminderen. De wanden doen net als bij squash mee met het spel, en net als bij tennis is er een net in het middel van het veld. Ton: ‘Het veld is kleiner dan een tennisveld en je speelt met z’n vieren. Daardoor is het heel geschikt voor ouderen: je hoeft niet veel heen en weer te rennen. Ik vond het meteen geweldig.’

Botten nog heel Ton is zijn hele leven sportief geweest. ‘Als militair moest je verplicht je conditie op peil houden. Ik heb veel gevoetbald en aan vechtsporten gedaan. Boksen vind ik persoonlijk de allerbeste training die een mens kan doen, maar dat doe ik niet meer. Tot m’n 45ste heb ik competitievoetbal gespeeld. Waarom ik ben opgehouden? Ik dacht: mijn botten zijn nu nog heel, het wordt tijd om wat anders te gaan doen. Omdat mijn vrouw ging tennissen, ben ik dat ook gaan doen.’

en je reflexen. Je staat dik een uur op het veld en je beweegt continu. Je speelt padel het hele jaar door: we hebben afgelopen winter zelfs bij min 6 graden gespeeld. Gewoon handschoentjes aan! Het maakt echt niets uit als je nooit getennist hebt, je kunt er gewoon mee beginnen. Mensen zijn enorm enthousiast als ze het een keer doen. Onze tennisvereniging groeide binnen een jaar nadat padel was geïntroduceerd met zestig leden. Omdat je het met z’n vieren doet, zit je meteen in een groepje, het is dus ook goed voor je sociale contacten.’ Heeft de sportieve Enschedeër een raad voor Nestorlezers die willen gaan bewegen? ‘Uit die stoel komen en wat gaan doen, het maakt niet uit wat. Als je sport, heb je altijd sociale contacten.’«

Heel sociaal Padel is volgens Ton ‘lekker kort werk’. ‘Je rent geen lange afstanden, maar toch is het heel goed voor je conditie

Er komen in Nederland steeds meer padelbanen. Kijk voor meer informatie op www.padelcentrum.nl

Nestor 37

TEKST: JOOP ROSIER, ILLUSTRATIE: TOM JANSSEN

Unie KBO

60 jaar!

Van kop tot teen Slechthorendheid kan ontstaan doordat de bloedvaten achteruit gaan bij het ouder worden, waardoor de haarcellen in het gehoororgaan minder zuurstof krijgen. Naast hoortoestellen zijn er andere hulpmiddelen, bijvoorbeeld telefoonversterkers. Kijk op www.nvvs.nl www.hoorwijzer.nl en www.oorakel.nl De huid kan op latere leeftijd niet meer zo goed vitamine D uit zonlicht halen. Ongeveer de helft van alle gezonde ouderen heeft een tekort aan vitamine D. Aangeraden wordt om dagelijks extra vitamine D te gebruiken (tabletten of druppels). Het verlaagt de kans op osteoporose en botbreuken.

Eén glas alcohol per dag verkleint de kans op harten vaatziekten. Maar voor wie eenmaal hartklachten of hoge bloeddruk heeft, is alcohol juist ongezond. Het algemene advies: vrouwen hooguit één glas per dag, mannen hooguit twee. En: twee dagen per week zonder alcohol. Veel mannen tobben met plasklachten. Meestal is een goedaardige prostaatvergroting de oorzaak. Als je ouder wordt, is het goed je aan te wennen om elke drie à vier uur de blaas te legen. Bij een te volle blaas wordt de blaasspier overrekt en als dat veel gebeurt, wordt de blaas slapper. Zittend plassen is ook beter dan staand. Heeft u artrose? Luister dan niet naar de pijn, maar neem pijnstillers en ga toch meer bewegen. Uit onderzoek is overduidelijk bewezen dat door bewegen de spieren rond de gewrichten aansterken, en dat de botstructuur verandert. Op de lange duur krijgt u dan minder pijnklachten en voelt u zich fitter en beter dan daarvoor. Van alle vrouwen krijgt 11 procent borstkanker. Tien jaar na de behandeling leeft driekwart van de patiënten nog, maar hebben velen wel last van moeheid, pijn en slapeloosheid. Dat komt niet door het ouder worden. Herstelprogramma’s kunnen helpen. Kijk op www.kankerbestrijding.nl

38 Nestor

Als u last heeft van urineverlies, kunnen oefeningen voor de bekkenbodemspieren helpen. Deze oefeningen moet u wel altijd blijven doen. U kunt ook operatief een ‘bandje’ laten plaatsen. Na plaatsing van een zogenoemde TVT is 84.7 procent van de vrouwen weer continent.

Gezondheid Toen de Unie KBo in 1952 werd opgericht, lag de levensverwachting bij geboorte voor mannen op 70,4 jaar en voor vrouwen op 72,7 jaar. Vandaag is dat 78,8 respectievelijk 82,7 jaar. het komt voor een groot deel door het afgenomen risico om aan een hart- of vaatziekte te overlijden.

Meer dan de helft van alle blindheid en slechtziendheid is te voorkomen. Bent u 50 jaar of ouder? Laat dan iedere drie jaar uw ogen controleren. Vraag in uw optiekzaak naar de optometrist (= een HBO-opgeleide oogzorgverlener).

Slecht slapen? Ook een nachtrust van vijf of zes uur met enkele onderbrekingen kan op latere leeftijd gezond zijn. Er is pas sprake van slapeloosheid bij langdurig meerdere nachten per week slecht slapen en last van vermoeidheid en prikkelbaarheid. Slaapmedicatie werkt meestal slechts tijdelijk. Een slaapcursus helpt meestal wel echt.

In 1990 had ruim tweederde (70 procent) van de 65-plussers nog een kunstgebit, in 2009 was dat nog ruim een derde (41 procent). Maar ouderen blijven gevoeliger voor mondproblemen, onder andere door ziekten en medicijnen. Poets en flos regelmatig en let extra op uw tandvlees.

Hoge bloeddruk op latere leeftijd verhoogt het risico op bijvoorbeeld een TIA of beroerte. Verlagen van de bloeddruk verkleint dit risico. Voldoende beweging, een gezond gewicht en gezonde voeding verlagen de bloeddruk. Van de 65-plussers heeft 57 procent overgewicht en 14 procent zelfs ernstig overgewicht. Zelfs gewone bewegingen doen vaak pijn. Wie er iets aan wil doen, moet én anders eten én meer bewegen. Deze combinatie is van belang om bij ouderen het verlies aan botdichtheid en spiermassa bij afvallen te beperken. Ga niet ineens fanatiek aan de slag: consulteer uw huisarts. Een goed evenwichtsgevoel is belangrijk om vallen te voorkomen. Train uw evenwichtsgevoel met balansoefeningen, bijvoorbeeld uit het dagelijkse tv-programma Nederland in Beweging.

Onderzoek in een verpleeghuis bracht aan het licht dat veel bewoners voetwonden hadden door te kleine schoenen. De voeten van veel ouderen zakken uit. Er komt meer ruimte tussen de gewrichten, waardoor een grotere schoenmaat nodig is. Laat uw voeten dus eens opnieuw opmeten.

Nestor 39

Advertentie

Advertentie

Tijd voor hobby’s KOKEN

CDAANBIEDING

FEESTTAART

WIN DE DUBBEL CD IN PARADISUM DEEL 2

Speciaal voor deze feesteditie van Nestor, kregen we van Peter Kwekkeboom (van de patisserie die de taart voor Gerrit Zalm maakte) het recept voor een ouderwets lekkere feesttaart.

Unie KBO

60 jaar!

Slagroomtaart 12 personen kapsel: -

taartvorm (Ø 23 cm) 5-6 eieren (middelgroot) 150 g suiker 135 g bloem 15 g maïzena 10 gram citroenrasp 1 zakje vanillesuiker of het merg van een vanilleboon - 1 theelepel zout Verwarm de oven voor op 180 graden. Klop de eieren met het zout, de suiker en de geraspte citroenschil au bain-marie luchtig op. Schep er dan (voorzichtig!) de gezeefde bloem, maïzena en zout door. Vet een taartvorm van ±23 cm in met boter en giet het beslag in de vorm. Bak het kapsel ongeveer 25-30 min (controleer met prikker). Laat het kapsel volledig afkoelen op een rekje.

42 Nestor

de taart: -

kapsel 500 gram slagroom (gezoet) confituur fruit voor vulling en decoratie Snij het kapsel horizontaal in 3 gelijke lagen. Smeer de onderste laag dun in met een (frambozen) confituur en vervolgens een lekkere laag slagroom met vruchtjes, herhaal dit bij de volgende laag. Bestrijk de bovenen zijkant van de taart met slagroom, versier de bovenzijde met rozetten slagroom en vers fruit. De zijkant eventueel met amandelschaafsel of hagelslag. Feest!

‘Music Made In Heaven’

Na het succes van deel één nu de dubbel-cd ‘In Paradisum deel twee’. Een mystieke mix van licht klassieke muziek met keltische invloeden en Gregoriaans gezang van Chant en The Priest. Laat u meeslepen door de meest betoverende muziek van artiesten als Luciano Pavarotti, Paul Potts, Los Angeles The Voices, Secret Garden, Il Divo, Vangelis en Brian May met ‘Too Much Love Will Kill You’. Nestor mag vijf van deze cd/dvd-boxen weggeven aan haar lezers. Wilt u hier kans op maken? Schrijf ons dan waarom en stuur uw motivatie en adresgegevens naar: Unie KBO, In Paradisum, Postbus 325, 5201 AH ’s-Hertogenbosch, of mail naar [email protected]

‘Als je van je fouten niets leert, had je ze niet hoeven te maken.’ Max Engeln

Heeft u ook een mooie uitspraak? Stuur hem dan op naar: Unie KBO, Tijd voor hobby’s, Postbus 325, 5201 AH ’s-Hertogenbosch, of mail naar [email protected].

Het boek van Mevrouw Bonekamp-Molenkamp uit Santpoort-noord:

Waarom alles zo gelopen is ‘Onlangs heb ik een boek gelezen dat ik iedereen kan aanraden. Ik ben van 1942 en heb de oorlog niet bewust meegemaakt. Later hoor je de verhalen, maar van dit stuk Nederlandse geschiedenis wist ik niets: Joodse kinderen die in de oorlog door hun ouders bij niet-joodse gezinnen werden ondergebracht om hen te redden. Zo ook de 3-jarige Rivka. Zij komt terecht bij een domineesgezin in Zeeland. Ze krijgt de naam Anneke en mag nooit meer laten blijken dat ze joods is. Ik was onder de indruk dat een kind van drie de ‘logeerpartij’

accepteerde, veranderde in een Hollands meisje ‘Anneke’en dan haar hele leven vecht om niet Joods te zijn. Na de oorlog komt haar vader, maar Rivka wil niet mee. Ze trouwt met een Joodse man, krijgt twee kinderen en wordt overspoeld door onderdrukte gevoelens en herinneringen en verlaat haar gezin. Dan neemt haar dochter contact met haar op en vraagt: wie ben jij en wie ben ik? Waarom is alles zo gegaan? De moeder vertelt haar levensloop. De moraal: Afkomst kun je niet verloochenen.’ Josha Zwaan: Parnassia. Uitgeverij Artemis & Co, prijs € 19,95 ISBN: 978 90 215 4489 2

• Gratis! • 5x Oud was ik toen ik jong was • 5x Ouder worden in de 21e eeuw • 5x Het Grote Jaren 50 Boek

OUD WAS IK TOEN IK JONG WAS

OUDER WORDEN IN DE 21E EEUW

HET GROTE JAREN 50 BOEK

Steffie van den Oord is gefascineerd door hele oude mensen. In ‘Oud was ik toen ik jong was’ vertelt ze drie waargebeurde levensverhalen van mensen die heel, heel oud werden en alles overleefden wat er op hun pad kwam. Van den Oord weet zowel het heden als het verleden van deze 100-plussers zeer knap en levendig te schilderen, met alle gevoel, kleur en geur die erbij horen. Steffie van den Oord: Oud was ik toen ik jong was. Het leven van een eeuw. Uitgeverij Contact, prijs € 18,95, ISBN: 978 90 254 3880 7

Het maatschappelijk debat over ouder worden in onze samenleving wordt te vaak gedomineerd door geld. Maar daarachter gaat het ook altijd om andere waarden en activiteiten. Het debat hierover wordt op het scherp van de snede gevoerd in Gerōn, tijdschrift over ouderen en samenleving. Het boek ‘Ouder worden in de 21e eeuw’ is een verzameling van deze artikelen, interviews en columns. Ouder worden in de 21e eeuw. Samenstelling: Toon Verlaan en Max de Coole m.m.v. Henk Bakkerode en Christina Mercken. Uitgeverij SWP, prijs € 21,50, ISBN: 978 90 885 0284 2

Het Grote Jaren 50 Boek brengt Nederland en Nederlanders in de jaren vijftig in beeld. Het is een weergaloos fotoboek, met bijna vierhonderd foto’s en korte, toegankelijke teksten. Het boek schetst het tijdsbeeld van de jaren vijftig. Was het een periode van gezelligheid, warmte en geborgenheid? Of overheersten het woningtekort, het verlies van ‘ons Indië’ en de spanningen vanwege de Koude Oorlog? Paul Brood (tekst), René Kok en Erik Somers: Het Grote Jaren 50 Boek. Uitgeverij WBooks, prijs € 49,95, ISBN: 978 90 400 0710 1.

We mogen vijf exemplaren van deze bijzondere boeken weggeven aan onze KBO-leden. Wilt u er een ontvangen? Stuur dan een kaartje naar: Unie KBO, Hobby’s, Postbus 325, 5201 AH ’s-Hertogenbosch, of mail naar [email protected] Vergeet niet de titel en uw adresgegevens te vermelden!

Wat is uw mooiste boek? Win een boek! Onlangs of langer geleden een boek gelezen dat diepe indruk op u maakte? Laat het ons weten en win daarmee een boek. Stuur uw reactie naar: Unie KBO, Tijd voor hobby’s, Postbus 325, 5201 AH ’s-Hertogenbosch, of mail naar: [email protected].

Nestor 43

Advertentie

herman post

Achteruitleven ‘Bijna 13 jaar was ik toen de Unie KBO werd opgericht. Daar had ik natuurlijk geen idee van. Zelfs mijn ouders behoorden nog lang niet tot wat tegenwoordig de ‘doelgroep’ wordt genoemd. Op de dag dat ik wel die leeftijd had, vroeg de toenmalige directeur van de Unie KBO mij of ik wilde meewerken aan het blad ‘Nestor’. Dat moet een kleine twintig jaar geleden zijn. Ik heb die uitnodiging eerst een jaar in beraad gehouden. Voelde ik mij nog te jong? Intussen kom ik aardig in de buurt van mijn uiterste houdbaarheidsdatum. Volgens de Romeinse staatsman en filosoof Seneca ligt de toekomst achter ons. Met andere woorden: de mens

tom janssen

zou eigenlijk achteruit moeten leven. Vooruitkijken heeft weinig zin, omdat je toch niet kunt weten wat de toekomst je zal brengen. Als je achteruitloopt in het leven, heb je een goed overzicht. Tot je met je rug tegen de laatste muur staat natuurlijk. Er schieten mij dichtregels te binnen van Gabriël Smit: De jaren worden korter, het leven niet,/ er groeit meer achteraan, het begint/ verder te reiken dan ik ooit zal zien,/ meer te vermoeden dan het ooit is. Waarschijnlijk haal ik de 100 jaar wel. Toen ik in 1989 te voet onderweg was naar Rome, vroeg een visser aan de oever van het meer van Trasimeno in Umbrië mij naar mijn leeftijd. Ik was 49,

maar antwoordde dat ik 50 was, omdat ik dat in het Italiaans makkelijker kon zeggen. De visser schudde zijn hoofd en zei: ‘Nee, je bent 49.‘ Vervolgens las hij mijn hand en verklaarde dat ik minstens 100 zou worden. Als het één klopte, moest zijn voorspelling ook wel juist zijn. En dat betekent dus, dat ik het zeventigjarig en zelfs het tachtigjarig jubileum van de Unie KBO nog zal meemaken.

cartoon

Nestor 45

Advertentie

JA R I G E 6 0 JA R I G E N

TEKST: ESTHER KRIJGSMAN FOTO’S: HES VAN HUIZEN

Unie KBO

60 jaar!

Feest! Wij worden 60 jaar! Net als de Unie KBO vieren ook zij dit jaar hun 60ste verjaardag. Vier lezers blikken terug en vooruit.

Helmi Tunnissen (60):

‘Ik sta weer open voor het leven’ In 1972 was de Maagdenhuisbezetting nog maar net achter de rug. De Amsterdamse studenten wilden de wereld veranderen. Helmi Tunnissen - toen twintig en student opvoedkunde - vertelt er wat lacherig over. ‘Wat wist je nou op die leeftijd? Toch was het een bijzonder klimaat om volwassen in te worden: je werd gedwongen na te denken over de wereld en jouw rol daarin. Niet alleen over de economische aspecten, maar ook over de rolverdeling tussen man en vrouw.’ Vooral dat laatste raakte direct aan haar eigen leven. Toen ze twintig was, woonde ze samen, kort erna trouwde ze en kreeg ze een dochter die in de studentencrèche zat terwijl zij colleges volgde. Helmi: ‘Dat was toen “bon ton”: studie en moederschap combineren. Maar de veranderende rolverdeling was meer theorie dan

praktijk. Toen we met een aantal studentes op studiereis gingen, was er discussie of we van tevoren wel of niet boodschappen in huis moesten halen voor onze mannen. Een van ons deed het expres niet, en dat vond ik geweldig. Had ik zelf niet gedurfd.’ Nog zo’n eyeopener: Joke Kool-Smit die hamerde op economische zelfstandigheid. ‘Mijn man was kostwinner, ik werkte parttime, Nederland was nog volledig ingesteld op die situatie. Ik realiseerde me dat ook ik dus onbewust uitging van een “eeuwigdurend” huwelijk.’ Het liep anders. Helmi en haar man verloren hun tweede kindje en het huwelijk liep spaak. Op haar achtentwintigste scheidde ze en werd zelf ineens kostwinner. ‘De scheiding voelde lang als een faillissement van mijn ideaal om huwelijk, kinderen en betaald werk te combineren. Het was zwaar, in

mijn eentje mijn dochter opvoeden en daarnaast werken.’ Er kwamen wel nieuwe liefdes voorbij, maar dat leidde tot niets. ‘Eigenlijk is de cirkel nu rond’, zegt ze. ‘Als twintiger was ik vol verwachting over alles wat nog zou komen. Daartussen zat een periode waarin ik idealen moest laten varen. En sinds een paar jaar ben ik weer vol verwachting. Ik heb mijn draai gevonden, werk met veel plezier als zelfstandig managementtrainer en coach, mijn dochter is goed terechtgekomen. Er is sinds anderhalf jaar een geliefde in mijn leven met wie ik het fijn heb. Ik sta net als toen weer open voor het leven, maar wel op een andere manier. Er hoeft niks, maar er is veel welkom. Dat geeft rust en daar ben ik blij mee.’ «

Nestor 47

Contact Lente. Weduwn. 73 jr., niet rok. zkt. lieve, gezellige vriendin van 65-72 jr., woonachtig te Amsterdam om samen van een heerlijke, oude dag te genieten. BR.O.NR. NT. 5.001

Vitale wedn. 83, zoekt lieve, niet rok. vrouw om het leven wat kleur te geven. Bijv: Fietsen, kaarten of een dagje uit. Omgeving Nijmegen. BR.O.NR.NT. 5.007

Weduwe 71 jaar zoekt vriend om samen een relatie op te bouwen. Omgeving Roermond. Rook en drink niet. BR.O.NR.NT. 5.002

Vlotte dame, 60 j., zoekt relatie met Hollandse man tot 66 jaar oud. Regio NoordHolland. Rook niet, drink niet. BR.O.NR.NT. 5.008

Sl. wed., 65+, charm. nr., reg. ZH, zkm lieve man. H.v. nat., vak., gezh. th. enz. Eerlijkh., humor. Camper/tour mag, moet niet. BR.O.NR.NT. 5.003

Wed. 79, vt, sportief zkm lieve, gez. man om samen leuke dingen te doen. Uitgaan en huiselijke gezelligheid. 0229. BR.O.NR.NT. 5.009

Ik ben weduwnaar, 79 jaar. Zoek een Lieve vrouw. Ik ben gezond. Omgeving Gorinchem. BR.O.NR.NT. 5.004 Wed., sl, nr, vitaal, 68 jaar, zkm leuke, serieuze, spontane man om samen een fijne vriendschap e/o relatie op te bouwen. Omg. 077. BR.O.NR.NT. 5.005 Charm. wed., 79, zacht karakter, slank, 1.67, niet rokend, zoekt maatje v. gezelligheid, muziek, af en toe uitgaan, spelletjes of thuis op zondagen. Eerlijk, humor en schoon vereist. Lijk zelf 70 jaar zegt men. Omg. 0344. BR.O.NR.NT. 5.006

48 Nestor

Weduwe, 70 jaar, zoekt niet rokende vriend. Omgeving Nijmegen. BR.O.NR.NT. 5.010 Weduwnaar, 72 jaar, roker, zoekt vriendin. Omg. 077. Hobby’s: Fietsen en tuinieren. BR.O.NR.NT. 5.011 Moderne vrouw, gezond, 86, zelfst. wonend, veel interesses, zoekt vriend m. mbo/univ. opl. Omgeving Hilversum. BR.O.NR. NT. 5.012 Pensionado, ongeb., vitaal, sl., N.R., betrouwbaar, sportief, brede interesse, zkm vrouw rond 75 jaar, goed niveau, voor LAT-relatie. Omg. Z-Limburg. BR.O.NR.NT. 5.013

Vitale weduwnaar, N.R., 75 jaar, zoekt een lieve, eerlijke vriendin. 65-70 jr. met een zacht karakter. Omg. 024-026. BR.O.NR.NT. 5.014 Charmante wed. 78, zoekt verzorgde bridgepartner. Donderdagavond in Waddinxveen en gezelligheid. BR.O.NR NT. 5.015

Wed. 75, z. weduwn. tot 77, om gezell. te fietsen, wand., kletsen, samen koken. Omg. 035. BR.O.NR.NT. 5.016 Alleenst. vr. 68 j. met handicap, zoekt lieve man van 65 à 75 j. voor evt. LAT relatie om samen van het leven te genieten. Omg. 075. BR.O.NR.NT. 5.017

Wednr. zoekt vitale dame. Ben zelf gezond en 76 jr. Omgeving Utrecht. Hobby’s: computer, terrasje, fietsen, biljarten, uit eten en vakantie. Kortom, een gezellige vriendin. BR.O.NR.NT. 5.018

Reageren op advertentie? Stuur uw brief, met vermelding van het briefi nummer in de linker bovenhoek van de envelop, naar: Unie KBO, Postbus 325, 5201 AH ’s-Hertogenbosch. De redactie stuurt uw brief dan door. Zelf een advertentie plaatsen? Voor de advertenties voor de rubriek Contact, i Cursussen en Vakantiehuizen kunt u een advertentiebon met de bijbehorende tarieven downloaden via de website (klik op de cover van Nestor en scroll naar beneden), of aanvragen via de mail: [email protected] of via het redactie-secretariaat, telefoon 073-6123475.

Op zoek [Te huur]

Vakantiehuis

Een fijne (voorjaars)vakantie in Frankrijk (Ardèche). www.lacerisaie.nl Tel: 024-622 13 04

[Te huur]

Vakantiewoning

Ootmarsum. Mooie vakantiewoning. 2 tot 8 pers. Heel rolstoelvr. www.twentseigen.nl Tel: 0541-68 01 46

[Te huur]

Vakantiewoning

Minder valide vakantie, zonnig Turkije. Rolstoel beschikbaar. www.strandvakantieturkije.com

[Te huur]

Vakantiewoning

Landelijk gel. vakw., 2-12 pers. Zelhem. Tel: 0314-64 13 72, www.elshoeve.com

[Te huur]

Chalet

Uniek gelegen chalet aan de Waal in hoogseizoen. 2 pers. NR. Geen dieren. € 900,- p.wk. Tel: 024-360 31 66

[Te huur]

Appartement

Gaasterland 2 pers. appartement bij bos en water, eigen terras. www.itboerestee.nl Tel: 0514-60 50 98

[Te koop]

Kaartspel

[Te koop/ Te huur]

Bungalow

Tk/Th 2 pers.bung. met alle moderne gemakken. Ideaal voor zomer/winter. Tel: 024-323 75 56

[Te huur]

Vakantiewoning

Sfeervolle vakantiewoning in Hessisch Sauerland. www.vakantiehuis-sauerland.com Tel: 06-129 586 90

[Te huur]

Appartement

Zandvoort. Gezellig appartement direct aan zee. V.a. € 400,- Tel: 0348-41 39 91

[Te huur]

Appartement

[GezochT]

Sopranen

Plattelandsappartement te RijssenHolten. 2 pers. minder valide aangepast en luxe 4-pers. (3 st.) overdekt terras + uitzicht Holterberg. Grenst aan het wandelnetwerk/fietsknooppuntenroute. Tel: 0548-54 23 64 www.hetoverveen.nl

Kaartspel voor 2 personen, voor jong en oud. CARTAMORE Levering: per post Tel: 024-358 42 80, www.cartamore.com

[GezochT]

Sponsors voor fietstocht

[Te huur]

Vakantiewoning

Te huur vak. h. Duitsland. 200 km. van Ned. in bossen en meren. 2 tot 14 personen. Tel. 06-224 116 75 of 0135-21 83 25 www.vakantiehuisvulkaaneifel.nl

Samen zijn Ernst en Bep van de Berg 150 jaar. Zij gaan op 13 mei 2012 op de fiets naar Santiago de Compostela. Een sponsortocht voor dokter Ramona Sanchez die in de Dominicaanse Republiek werkt voor de zeer armen. U kunt hen sponsoren. Maak het bedrag over op: ING 60 75 723 t.n.v. Fietsen voor dr. Ramona, Asterstraat 15, 3911 WE Rhenen.

Orpheus Nuth zoekt sopranen en andere liefhebbers van wereldlijke muziek. Zangers en zangeressen kunnen een kijkje nemen op: www.orpheus-nuth.nl Het repertoire is daar ook te beluisteren.

[Te huur]

Vakantiewoning

Zeer ruime vakantiewoning te huur. 2- persoons. Rustige omgeving. 2 km van bos, 3 km van meren, 5 km van golfbaan. De woning is van alle gemakken voorzien. Nadere inl.: C. Minnema, tel: 0513-43 28 81 Heide 14, St. Nicolaasga, FR

[GezochT]

Roze ouderen

De Unie KBO wil graag weten hoe vrij roze (homoseksuele) ouderen zich voelen om te zijn wie ze zijn, binnen en buiten de KBO. Uw verhalen helpen ons om actie te voeren en activiteiten te stimuleren. Mail uw reactie naar: [email protected]

Nestor 49

TEKST: ARJAN VISSER FOTO’S: MARLIES HOFSTEDE

Unie KBO

60 jaar!

MAX en de Unie KBO:

Wij willen allebei voor In het Grand Café van het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid te Hilversum schuiven Jan Slagter, omroepbaas van MAX, en Gerard Knoop, bestuurslid bij de Unie KBO aan voor een goed gesprek. Wat kan de jarige 60-jarige (de Unie KBO) leren van het jongetje van tien (MAX)?

Wat kunnen jullie van elkaar leren?

Jan Slagter: ‘Wat ik sterk vind van de ouderenbonden is dat ze goed georganiseerd zijn; hoe ze ervoor zorgen dat veel mensen zich betrokken voelen. Overal zijn leden te vinden die op een of andere manier de kar willen trekken. Jullie zijn hartstikke goed in het creeren van een saamhorigheidsgevoel.’

eerste instantie zelf je zaakjes goed op orde hebben. Jan heeft een droom. Hij zet MAX neer, een club waarvan iedereen in het begin zei: da’s niks, zo’n ouderenomroep, komt niks van terecht. MAX moest heel wat weerstand overwinnen, maar nu kun je er niet meer omheen. Vanuit een minderheidspositie een droom najagen. Dat doen wij in zekere zin ook.’

Wat kan de Unie KBO van MAX leren?

Gerard Knoop: ‘Mag ik eerst even zeggen dat ik Jan een geweldige vent vind? Hij draagt een oud-Griekse wijsheid uit: als je iets wil betekenen voor een ander moet je in

50 Nestor

Wat is jullie droom?

Gerard Knoop: ‘Wij zien graag gebeuren dat senioren niet langer gemarginaliseerd worden, maar een gewaardeerde groep zijn in

belangenbehartiging

mensen opkomen onze samenleving. En er is zo veel potentie. Kijk, ze komen uit een wereld die wordt geregeerd door macht en geld en schuiven door naar een positie waar vooral vrijheid heerst. Die pensioenleeftijd is een fantastische periode; je bent vrij! Maar die vrijheid verliest al snel betekenis als je er geen inhoud aan geeft en er geen verantwoordelijkheid voor draagt. Verantwoordelijkheid geeft inhoud aan vrijheid. Dit betekent dus dat je als ouderen een rol wilt spelen in de maatschappij. Ik ben een bevoorrecht mens, inmiddels, want ik ben vrij. Ik heb een hartstikke leuke baan gehad, maar ik kan nu dingen doen die dicht bij mij, bij mijn passie liggen.’ Jan Slagter: ‘Mag ik hier nog iets aan toevoegen? Kijk, ik ga straks een lekker roombroodje voor ons kopen, we zitten hier gezellig en we hebben het goed, maar die 70-jarige, met zijn AOWtje en z’n pensioentje - tegen wie wij roepen dat hij actief moet worden - heeft voor al die leuke dingen eenvoudigweg geen geld. Ik vind dat wij, MAX en de ouderenbonden, voor die mensen moeten opkomen. Daar willen wij ons sterk voor maken.’ Kan de Unie KBO daarbij aanhaken?

Gerard Knoop: ‘Vanzelfsprekend. We hebben een paar jaar geleden een buitenparlementaire enquête georganiseerd over ouderen en armoede. Het is een lastig dossier; politici schuiven het voor zich uit. Ik denk dat wij elkaar kunnen versterken. Wij hebben 200.000 leden en met alle georganiseerde ouderenorganisaties bij elkaar, spreek je over een half miljoen ouderen, een gigantisch draagvlak. Wij kunnen voorbereidend werk doen en MAX kan een prachtige performance neerzetten om het onderwerp zo nóg eens onder de aandacht te brengen.’ Jan Slagter: ‘Veertig jaar geleden waren de enorme kosten die de vergrijzing met zich mee zou brengen al bekend, maar geen enkele politieke partij heeft toen de verantwoordelijkheid genomen. Nu ligt de bal bij dit kabinet.’

Gerard Knoop: ‘Ik geloof dat het goed is om die politieke partijen aan te sporen, maar je kunt ook buiten die politiek iets doen. Zo gaan wij alle ziekenhuizen screenen of ze seniorvriendelijk zijn. Hetzelfde zou je kunnen doen met het openbaar vervoer en andere bedrijven: zijn ze seniorproof? Onze scouts doen onderzoek en wij delen, als onafhankelijke partij, een keurmerk uit.’

‘De vrijheid is fantastisch, maar je wilt als oudere ook graag iets betekenen’. Ik zie meteen voor me hoe zo’n scout door de camera van MAX gevolgd zou kunnen worden...

Gerard Knoop: ‘Ja, MAX zou voor ons een fantastisch podium zijn.’ Jan Slagter: ‘We hebben het programma Meldpunt, waarin allerlei misstanden aan de orde komen. Je moet wel begrijpen dat wij geen politieke partij zijn, maar een omroep, met een podium voor iedereen. Wat je wel zou kunnen doen: waarom neem je zelf geen cameraatje mee als je op stap gaat? Je vraagt mevrouw Jansen in het tehuis naar haar ervaringen en je zet het filmpje op de website.’ Gerard Knoop: ‘Dat is een goed idee.’ Jan Slagter: ‘Daar zouden we jullie bij kunnen helpen... maar nu eerst iets anders: roombroodje?’ Dan komt de fotografe. Terwijl de heren poseren, vliegen de ideeën nog altijd over tafel. Als de fotografe haar spullen heeft ingepakt en probeert tussenbeide te komen om gedag te zeggen, kijken de omroepbaas en bondsman tegelijkertijd op hun horloges. ‘O, zo laat al!’ Ze wisselen visitekaartjes uit, schudden elkaar vrolijk de hand. En weg zijn ze. « Dit interview verschijnt ook in MAX Magazine.

Nestor 51

Advertentie

Advertentie

Ga mee: Duitsland

wegens succes herhaald !

Reissom: 8 dagen e

Vertrek: za. 9 juni za. 4 augustus 2012

599 p.p.

Géén 1-persoonskamer toeslag!

Reissom: 7 dagen e

655 p.p.

Vertrek: zaterdag 25 augustus 2012

Inclusief volpension!

8-daagse busexcursiereis Bad Wörishofen

7-daagse riviercruise Rijn & Moezel

Het decor van deze vakantie is Bad Wörishofen in de streek Beieren. Dit kuuroord geniet grote bekendheid vanwege de ‘Kneipptherapie’, die in de vele kuurklinieken wordt toegepast. Er bevindt zich tevens een fraai kuurpark waar dagelijks een kuurconcert te bezoeken is. In de bijzondere geur- en aromatuin is het heerlijk wandelen. Rondom Bad Wörishofen bevinden zich vele wandelroutes. Ook het prachtige thermencomplex nodigt uit tot een bezoek. Kortom, een prima vakantiebestemming met voor ieder wat wils!

M.P.S. Prinses Juliana is het populaire en comfortabele schip waar we jaarlijks vele vaste gasten op begroeten. De vriendelijke bemanning staat garant voor een ontspannen, niet roken-cruise met een uitstekende verzorging. Deze cruise is al jaren een absolute topper en dat is begrijpelijk gezien het mooie vaarprogramma en de uitstekende verzorging aan boord. U vaart over de Rijn en Moezel naar Cochem. Wat is er fijner dan over deze beroemde rivier te varen, de fraaie omgeving aan u voorbij te zien trekken en daarbij niet dagelijks uw koffer te hoeven pakken. We hopen u met een welkomstdrankje aan boord te mogen begroeten!

HOTEL EICHWALD***+ Ligging: aan de rand van Bad Wörishofen. Op enkele minuten loopafstand staat u midden in de idyllische ‘Kneippstad’. Kamer: keurig ingerichte kamer voorzien van bad of douche, toilet, föhn, televisie, telefoon en kluis. Een 1-pers. kamer type dependance bevindt zich in het naastgelegen hotel. Deze kamers beschikken niet over een balkon. Faciliteiten: • receptie • restaurant • café • lift • tuin • terras met zonneweide • wellnesscenter (tegen betaling) •overdekt zwembad.

INBEGREPEN: • vervoer per luxe Comfort Class touringcar • deskundige, ervaren Oad-chaffeur/ reisleider • 7 overnachtingen in hotel Eichwald***+ o.b.v verblijf in een gedeelde 1- of 2-persoonskamer • verblijf o.b.v. halfpension (va. diner 1e dag t/m koffietafel laatste dag) • welkomstdrankje • kofferservice • dansavond met live-muziek • Bayerische avond • begeleide wandeling o.l.v. de hotelier • uitgebreid excursiepakket o.a. naar: München (o.l.v. een Nederlandssprekende gids), Bodensee, Lindau, Klooster Kaufbeuren, Ulm, Steiff Museum en Landsberg am Lech • gebruik Oad servicelijnen (altijd bij u in de buurt) NIET INBEGREPEN: • lunches • fooien chauffeur en gids • optionele excursies • entreegelden ca. € 10,00 p.p. • uitgaven van persoonlijke aard, zoals drankjes, fooien etc. • reis- en/of annuleringsverzekering • brandstoftoeslag bus à € 15,00 p.p. • reserveringskosten à € 15,00 per boeking • Calamiteitenfonds à € 2,50 per boeking

DAGPROGRAMMA: Bezoek aan o.a. • Krefeld • Keulen met de imposante Dom • Drachenfels • Königswinter • Remagen • Koblenz • het wijnstadje Cochem • het middeleeuwse Andernach •“winkelparadijs” Düsseldorf.

Let op: u reist samen met andere Oad gasten

INBEGREPEN: • reis per cruiseschip M.P.S. Prinses Juliana • 6 overnachtingen in een 1- of 2-persoonshut • verblijf o.b.v. volpension (va. lunch 1e dag t/m lunch laatste dag) • welkomstdrankje aan boord • kofferservice bij in- en ontscheping • koffie & thee voor vroege vogels • ’s morgens koffie, ’s middag thee • uitgebreid ontbijtbuffet • diner met keuze hoofdgerecht • feestelijk captains dinner • thema-diner of – buffet • afwisselend avondprogramma • afscheidscocktail • afscheidsavond met live muziek • organisatiebemiddeling en programmaservice • reisbescheiden (kofferlabels, programma etc.) NIET INBEGREPEN: • gebruik Oad servicelijnen via Beek naar Arnhem à € 57,00 p.p. • avond van tevoren inschepen à € 30,00 p.p. • optionele excursies • entreegelden • persoonlijke uitgaven • reis- en/of annuleringsverzekering • reserveringskosten à € 15,00 per boeking • Calamiteitenfonds à € 2,50 per boeking

Reisnummer: BEDE62

VOOR MEER INFORMATIE EN BOEKEN, BEL DE KBO REISLIJN:

Reisnummer: BBJU91

0548 - 37 75 15

Maandag t/m vrijdag: 08.00 uur tot 21.00 uur. Zaterdag en zondag: 10.00 uur tot 16.00 uur.

54 Nestor

KBOLEDENAANBIEDINGEN

FBTO Woonverzekeringen geven KBO-leden de ruimte

Of u nu een nieuw kleurtje uitkiest of andere aanpassingen doet in uw woning: uw huis is uw eigen plek. Daarvoor geven de FBTO Woonverzekeringen u de ruimte. Ook bij schade. En u hoeft hiervoor geen lijsten bij te houden. Uw spullen zijn standaard tot € 150.000, - verzekerd. Krijgt u schade? FBTO regelt dat uw schade snel, vakkundig en met garantie wordt gerepareerd. Ook betaalt FBTO de reparateur rechtstreeks. Zo kunt u blijven genieten van uw huis. Uw voordeel als KBO-lid: • 10% korting op de woonverzekeringen van FBTO • Uw inboedel tot € 150.000,- verzekerd • Goede en snelle schadeafhandeling • Gemakkelijk overstappen met de FBTO Overstapservice Als KBO-lid ontvangt u 10% korting op de FBTO Woonverzekeringen. Ga voor een premieberekening naar www.fbto.nl en bereken uw voordeel. Of bel (058) 234 58 85. Collectiviteitsnummer: R86.

Uw KBO-voordeel bij FBTO De Unie KBO werkt al jaren samen met FBTO. Ook in 2012 genieten KBO-leden weer voordeel. We zetten alle kortingen nog eens op een rijtje: Autoverzekering Doorlopende Reisverzekering Woonverzekeringen (inboedel-, opstal- en aansprakelijkheidsverzekering) Uitvaartverzekering Caravanverzekering Rechtsbijstandverzekering

5% 5% 10% 3% 10% € 5, op de module Verkeer

exclusief voor KBO-leden

Nestor 55

TeksT: Cor sChoenmaker

Vraag & Antwoord

ria van der Leegte-Deckers en hans kerkhoven van de kBo-Ledenservice

VrageN? Website »

www.kbo.nl Telefoon »

0900 – 821 21 83 (€ 0,10 ct/min) Voor vragen over wonen, zorg, • welzijn, gezondheid, mobiliteit, belasting, koopkracht en Nestor: Bellen op werkdagen van 9.30 – 12.30 uur Voor juridische en financiële • vragen: donderdag van 13.30 – 15.30 uur Mail »

[email protected] Post »

Postbus 325 5201 AH ’s-Hertogenbosch

56 Nestor

Waar kan ik mijn ervaringen met medicijnen delen?

Heeft u tips om beter rond te komen?

Waar kan ik klagen over mijn verzekering?

Gebruikt u medicijnen en wilt u uw ervaringen delen? Dat kan via het Meldpunt Medicijnen van het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik (IVM). Hier unt u al uw positieve en negatieve ervaringen anoniem melden. Het IVM heeft al ruim 11.000 ervaringen verzameld en publiceert deze op de website, zodat andere medicijngebruikers ervan kunnen leren. Het Meldpunt helpt medicijngebruikers bijwerkingen te herkennen. Zijn er problemen met de verpakking van een product, dan neemt het IVM contact op met de fabrikant om het probleem op te lossen. Ook problemen met de vergoeding kaart het IVM aan. Op de website krijgt u een aantal vragen, zoals uw geslacht en leeftijd. Met deze gegevens kunnen problemen sneller opgelost worden. En hoe meer meldingen, hoe meer het IVM kan doen om te zorgen voor een goed, veilig en verantwoord medicijngebruik. Helpt u mee? www.meldpuntmedicijnen.nl

Heeft u moeite om rond te komen en uw financiën goed op orde te krijgen? Het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) kan u daarmee helpen. Bij het Nibud krijgt u allerlei informatie over budgetteren, begroten enzovoort. Het Nibud heeft een overzichtelijke website waar al deze kwesties goed worden uitgelegd. Ook ziet u of u recht heeft op bepaalde tegemoetkomingen en komen pensioenen, minimabeleid en zorgtoeslag aan de orde. Het Nibud geeft ook allerlei brochures en handboeken uit. Een aanrader is het ‘Basisboek budgetteren’. Ga eens kijken op www.nibud.nl of bel op werkdagen tussen 9.00 en 13.00 uur naar 030-. 239 13 50 En weet u van de mogelijkheid om Bijzondere Bijstand aan te vragen voor extra kosten die u niet uit uw gewone inkomen kunt betalen? Vraag ernaar bij de (regio)kantoren van uw gemeentelijke sociale dienst. Of kijk eens op de internetsite van uw gemeente.

Heeft u een klacht over verzekeringen, hypotheken, leningen, financieringen en beleggingen? En komt u er echt niet uit met de betreffende instantie? Dan kunt u zich wenden tot het Kifid (Klachteninstituut Financiële Dienstverlening.) Die legt uw zaak gratis ter beoordeling voor aan de Ombudsman Financiële Dienstverlening. Er zijn wel enkele voorwaarden: zo moet u de klacht bijvoorbeeld eerst hebben voorgelegd aan de financiële dienstverlener en mag u de klacht niet hebben voorgelegd aan een andere instantie. De Ombudsman stelt betrokkenen een oplossing voor. Komen partijen niet tot overeenstemming, dan kan binnen drie maanden de Geschillencommissie Financiële Dienstverlening een bindende uitspraak doen. De kosten (€ 50) krijgt u terug als u in het gelijk wordt gesteld. Voor meer informatie: www.kifid.nl of bel 070333 8 999.

Vragen? Neemt u contact op met de KBO-ledenservice, houd dan uw lidmaatschapsnummer bij de hand.

KBO Ledenservice

vraag aan dOK ter HarmKe nijBOer

Het is lente. Hoe vind ik een date? Het aantal alleenstaande ouderen neemt sterk toe. Zij blijven alleen achter na het overlijden van hun partner of na een scheiding. Ouderen van nu zijn veel zelfstandiger, verhuizen steeds minder snel naar een tehuis, en willen (en kunnen) steeds minder terugvallen op hun kinderen. Mede daarom zoeken alleenstaande senioren steeds vaker vriendschappen of nieuwe relaties. Het geeft ze een doel en voorkomt eenzaamheid. Datingsites voor ouderen kennen dan ook een groeiende stroom inschrijvingen. Er zijn dagelijks duizenden ouderen te vinden op deze sites. Benieuwd welke sites er allemaal zijn? Via Google of een andere zoekmachine vindt u er legio. Let op: kies pas een datingsite nadat u er een paar hebt vergeleken. Let bij de keuze van een datingsite op de verhouding mannen en vrouwen. En belangrijk: gebruik niet uw eigen naam, telefoonnummer en adresgegevens! Bij een eerste ontmoeting is het vroeg genoeg om uw naam te noemen.

Ik bibber en heb liedjes in mijn hoofd, wat is dat? Ik ben een vrouw van 76 jaar en nog in een prima gezondheid. Ik loop veel en doe ook aan stijldansen. De laatste tijd heb ik twee vervelende dingen. Allereerst bibber ik voortdurend met mijn rechterhand. ‘n Kopje vasthouden doe ik met twee handen - schrijven is bibberig. Is daar een medicijn voor? Verder heb ik vanaf Kerstmis 2011 allerlei liedjes in mijn hoofd. Zodra ik opsta, begint het. Helemaal dol word ik ervan. Wat ik ook doe, de liedjes verdwijnen niet. Komt dit vaker voor en is er een oplossing? Het bibberen dat u beschrijft, noemen we een eenzijdige tremor. Een tremor kan door vele oorzaken ontstaan, bijvoorbeeld door de ziekte van Parkinson of een ander ziektebeeld. Om antwoord te geven op uw vraag zou een arts moeten kijken naar wat voor soort tremor het is. Tremoren zijn over het algemeen moeizaam te behandelen, maar er zijn zeker medicijnen die klachten kunnen beïnvloeden. Ook omdat de liedjes in uw hoofd zijn opgetreden, zou er mogelijk een verband kunnen zijn. We noemen dit ook wel akoestische hallucinaties. Dit soort verschijnselen kunnen bij tal van aandoeningen voorkomen. Een minder bekende is de Lewy Body-dementie. Deze aandoening begint met visuele (zicht) of akoestische (geluid) hallucinaties en geeft vaak ook klachten van parkinsonisme ofwel stijfheid van de spieren en/of tremor. Het geheugen blijft lang intact, waardoor mensen de term dementie lastig vinden te begrijpen. Maar voordat ik overhaaste conclusies trek, wil ik u melden dat een milde tremor ook onschuldig kan zijn en de liedjes in het hoofd kunnen soms ook veroorzaakt worden door een achteruitgang in het gehoor. Vraag uw huisarts om uw klachten te beoordelen en u eventueel te verwijzen naar een klinisch geriater.

Heeft u een vraag voor dokter Harmke Nijboer? Stuur uw vraag dan op naar Unie KBO, Vraag dokter Nijboer, Postbus 325, 5201 AH ’s-Hertogenbosch, of mail naar [email protected] onder vermelding van ‘Vraag dokter Nijboer’. Dokter Nijboer kiest dan maandelijks een vraag uit, die ze hier beantwoordt. Drs. Harmke Nijboer is klinisch geriater: een arts die gespeciali­ seerd is in de oudere patiënt. Kijk voor meer info: www.nvkg.nl

Nestor 57

Advertentie

Advertentie

TEKST: CARLA METZ FOTO: MARC BOLSIUS

Unie KBO

60 jaar! Jubilerende bisschop Jan Bluyssen feliciteert jubilerende

‘Mensen verlangen er Onlangs vierde hij in gepaste stilte, zo wilde hij zelf, zijn vijftigste bisschopsjubileum. De geliefde bisschop mgr. Jan Bluyssen wilde geen festiviteiten, geen interviews, geen aandacht. Alleen voor de jarige KBO maakt hij een uitzondering. Carla Metz sprak met hem over zijn geloof, over oud worden en de reden dat hij zijn jubileum niet wilde vieren.

‘D

e Unie KBO bestaat dit jaar 60 jaar. Het is een belangrijke en vruchtbare organisatie die mensen samenbindt. De KBO stimuleert en biedt veel nieuwe mogelijkheden. Waar mensen het soms donker inzien, kan de KBO hun licht geven. Het is ook een organisatie waar het ouder worden, benut wordt. Ouder worden geeft immers ook veel kansen en mogelijkheden’, feliciteert mgr. Jan Bluyssen.

Niet gepast De ook zelf jubilerende bisschop oogt bros. Op 10 april 2011 werd hij 85 jaar. Het zag er enkele decennia terug niet naar uit dat hij die leeftijd zou kunnen bereiken, vanwege ingrijpende aandoeningen aan de bloedvaten rond zijn hart. De klachten werden rond zijn wijding tot bisschop sterker. Hij blijft echter positief: ‘Ouder worden heeft voordelen. Je doet meer ervaring op in het leven. Je verleden wordt steeds groter en dus heb je meer herinneringen om op terug te kijken. Ouder worden is een kwestie van accepteren. De nadelen zoals slijtage, vergeetachtigheid en slecht ter been zijn, horen er gewoon bij. Maar liever niet oud willen worden is voor mij ondenkbaar. Ik heb veel meegemaakt en leer nog steeds bij.’ Het was niet zijn gezondheid die hem deed beslissen de pontificale viering van zijn vijftigste bisschopsjubileum in de Sint Jan in Den Bosch een week ervoor af te blazen. Bluyssen: ‘Ik werd wakker met de gedachte: dit voelt niet goed. Die viering kan en wil ik niet door laten gaan. Uit respect voor de slachtoffers van het misbruik binnen de Rooms Katholieke Kerk achtte ik het in alle nederigheid niet gepast om mijn bisschopsjubileum groots te vieren’. En zo geschiedde.

Quotidie ministrans Toch wil hij voor Nestor even terugkijken op die vijftig jaar. Jan Bluyssen werd na het overlijden van mgr. Bekkers in 1966 tot zijn opvolger benoemd. Zijn wapenspreuk luidt:

60 Nestor

´Quotidie ministrans´ (´Dagelijks dienstbaar´), een wapenspreuk die hem ook nu nog op het lijf geschreven is. Op doktersadvies moest bisschop Bluyssen in 1984 zijn ambt neerleggen. Een stap die hem letterlijk en figuurlijk aan zijn hart ging. Sinds zijn emeritaat woont hij in het klooster Mariënburg van de zusters van J.M.J. in Den Bosch. Hij is er omringd door zijn vele boeken en aan de wand de schilderijen van zijn ouders.

Je overgeven Wat zou hij, terugkijkend, anders hebben gedaan of willen doen? Jan Bluyssen, die op 36-jarige leeftijd bisschop werd: ‘Ik denk daar niet echt over na. Er is terugkijkend niets anders dan wat op grond van vroegere keuzes is gebeurd. Vooruit blijven kijken, dat is uitdagend en stimulerend. Mijn geloof maakt het oud worden gemakkelijker. Het is toch de achtergrond waartegen je leunt en steunt. Praten over geloof en godsdienst is een tijd taboe geweest. Tegenwoordig stellen veel mensen de vraag naar de zin van het leven en de relatie tussen mens en God. We moeten niet het geloof leren, maar leren geloven. Mensen leven nu erg vanuit eigen keuze en verantwoordelijkheid. Geloven is je overgeven. Eigenlijk zouden alle gelovigen samen op moeten trekken tegen atheïsme en kapitalisme, die een soort bijgeloof zijn. De kerk moet menselijk met regels omgaan en niet hardvochtig. De kerk moet niemand uitsluiten. Het is jammer dat er zo´n afstand gegroeid is tussen de kerk en veel mensen. Bij veel mensen leeft een verlangen om meer te weten en verder achter de horizon te kijken en te proberen iets van God te verstaan, daar geloof ik heilig in’.

Geloven is een kunst ‘De kerk zal nooit van de aardbodem verdwijnen. Het is nooit eenvoudig geweest om wat je geestelijk draagt, op een uitdagende en uitnodigende manier aan mensen te presenteren. Degenen die de pastorale leiding hebben in parochies moeten zich bewust zijn van wat er leeft bij mensen. Het zoeken naar God en

zingeving

Unie KBO

naar om meer te weten’

De jubilerende bisschop Jan Bluyssen: ‘Mensen leven nu erg vanuit eigen keuze en verantwoordelijkheid. Geloven is je overgeven.’

het bezig willen zijn met het hogere vraagt inspanning en daarin moeten we elkaar ondersteunen. Dat is kerk zijn. De aandacht voor het spirituele ontbreekt te veel en de jeugd krijgt het niet meer van huis uit mee, niet op school, niet van de straat, maar meer bij toeval. Het is een hele kunst om te geloven. Een mens wil niet zomaar wat aannemen. Hoe laat je mensen iets merken van wat ons als gelovigen bezielt? Iemand moet het gevoel

De kerk moet niemand uitsluiten hebben dat die kerk haar of hem iets kan bieden dat belangrijk is en van waarde. Mijn droom is een kerk die naar de mensen komt en de mensen naar de kerk. Mensen hebben behoefte aan troost en geborgenheid. «

Nestor 61

Advertentie

JA R I G E 6 0 JA R I G E N

TEKST: ESTHER KRIJGSMAN FOTO’S: HES VAN HUIZEN

Unie KBO

60 jaar!

Feest! Wij worden 60 jaar! Net als de Unie KBO vieren ook zij dit jaar hun 60ste verjaardag. Vier lezers blikken terug en vooruit.

Laudy Slootman (60):

‘Ik wilde graag mijn eigen bouwmarkt’ In 1972 zat Laudy Slootman in dienst in het Duitse Seedorf. Daarna ging hij aan het werk bij een fabriek in doktersinstrumenten – net als zijn vader. Eerder werkte hij bij Werkspoor, waar hij ook intern de LTS-metaal had gedaan. Een logische keus voor een jongen die samen met zijn vader al graag knutselde aan brommers en apparaten. ‘Het was een tijd van veel vrijheid en weinig besognes, ik had niet echt toekomstplannen. Ik weet nog dat een dienstmaat me vroeg of ik meeging naar Nieuw-Zeeland, op de bonnefooi. Maar toen kwam ik mijn vrouw Marijke tegen in een dancing.’ Naast zijn werk voetbalde Laudy fanatiek bij de Stichtse Boys, stapte later over naar zaalvoetbal en werd daarin ook scheidsrechter. ‘Ik floot op het hoogste niveau, reisde het hele land door. Maar op den

duur werd dat te zwaar naast mijn baan.’ Toen in 1975 de eerste bouwmarkten ontstonden, kreeg hij een vastomlijnd toekomstplan: ooit wilde hij zijn eigen bouwmarkt. In 1978 werd hij verkoper bij de Super-Doe. ‘Destijds hoorde daar een selectie bij, en een half jaar opleiding in België.’ Er volgden meer bouwmarkten. ‘Ik had er gevoel voor, vond het leuk me te verdiepen in nieuwe apparaten en toepassingen. Hoe kan het slimmer? Door gesprekken met leveranciers en allerlei interne cursussen werd mijn kennis steeds breder.’ Toen hij een eigen filiaal kon leiden in Emmen, viel dat echter tegen. ‘Mijn vrouw en ik konden er slecht aarden en na drie jaar zijn we er weggegaan. Ik ben toen opnieuw verkoper geworden, tot ik gezondheidsproblemen kreeg: astma, diabetes.’ Werken zit

er nu niet meer in. Hij is snel moe, vergeetachtig. Tegenwoordig stort hij zich op andere dingen. ‘Ik geniet van mijn kinderen en kleinkinderen, knutsel af en toe nog wel eens iets. Wat mijn ogen zien, kunnen mijn handen maken. En ik heb een hobby waar ik veel tijd in stop.’ Die hobby: een enorme pennenverzameling waarmee hij in 1990 begon. In een aparte kamer in zijn huis bewaart hij de collectie van zo’n 25.000 pennen met logo, waarvan de fraaiste exemplaren in vitrinekasten prijken (‘Uit de bouwmarkt, vroeger stond er gereedschap in’). Keurig gerubriceerd, en neergezet in zelfontworpen standaardjes. ‘Ik geniet er elke keer opnieuw van als ik hier de kamer binnenkom.’ «

Nestor 63

TeksT: Herman PosT FoTo’s: eduard ernsT

Er ontstond een kleine, zelfvoorzienende oase in het bos.

In 1848 liet de baron in Plantage Centrum het herenhuis bouwen, later bekend als ‘het kasteel’, gevolgd door nog een aantal andere gebouwen en gebouwtjes, vaak uitgevoerd in chaletstijl.

Zwerven over de Wouwse De eerste lentedag is in nevelen gehuld. Dat versterkt het gevoel van verlatenheid in deze uiterste zuidwesthoek van Brabant. Kale akkers worden omzoomd door oud productiebos en verwilderde rododendronstruiken. De Wouwse Plantage is een voormalig landgoed, grenzend aan het gelijknamige gehucht waar de tijd lijkt te hebben stilgestaan.

T

wee maanden geleden, op weg naar het Zeeuwse Westkapelle, waren wij er langs gereden. De naam Wouwse Plantage intrigeerde mij. Vandaag nemen we daarom de afslag naar het lintdorp dat zijn naam aan dit 17de-eeuwse landgoedpark heeft gegeven. Of omgekeerd. Het gebied is rond 1600 ontgonnen en aangelegd door kloosterlingen van Huijbergen. Zij verbouwden er vooral spurrie; een gewas dat op schrale zandgrond gedijt en dat als goedkoop veevoer diende. In die tijd moet het hele gebied zoetig naar spurrie hebben geroken.

64 Nestor

Tegen iemand die er ongewassen uitzag werd wel gezegd: ‘Ge kunt spurrie in oew ore zaaie’. Wij beginnen met koffie in café Trapke op, waar in de vroege morgen al enkele dorpsfiguren zwijgend bijeen zitten. Wij drinken oploskoffie met klonten.

Rododendronwoud Het eerste stuk van de route gaat door open gebied. De ochtendnevel heeft de spaarzame boerderijen tot grijze silhouetten teruggebracht. De meeste boerenhoeven lijken onbewoond, ook al staan de luiken open. Ook in het bos komen wij

de wandeling

Plantage Centrum

Herman Post wandelt door de Wouwse Plantage

Plantage niemand tegen. Naarmate wij dieper in het landgoed doordringen, neemt het percentage rododendronstruiken toe. Tenslotte vormen zij hele wouden, grillig en ondoordringbaar. Soms zijn de paden er helemaal door overwoekerd. De rododendrons moeten zijn geplant in opdracht van de markies van Bergen op Zoom, die het gebied rond 1640 in handen kreeg. Hij veranderde de woestenij in een keurig park met rechte beukenlanen en bloemperken. Vandaag staan de rododendrons nog in knop, maar op het moment dat u dit leest moet het landgoed paars zien van de bloemen. Het is hier vanaf mei goed wandelen. Met rododendrons heb ik trouwens een haat-liefdeverhouding. Als jongetje wandelde ik in de oorlog elke ochtend aan de hand van mijn grootvader door de villawijken rond Hilversum. Voor één van die villa’s stond een robuuste rododendronstruik. Op

een dag groepten daar Duitse soldaten omheen. Enkelen drongen de struik binnen en sloegen met hun geweerkolven een man, een Nederlandse onderduiker, zoals mijn grootvader uitlegde, uit zijn schuilplaats. Dat heeft op mij als kleuter diepe indruk gemaakt. Na de oorlog fietste ik, op weg naar school, altijd langs die struik. Ik was blij toen die op een goeie dag gekapt bleek te zijn.

Deftige status Rododendrons hadden in die tijd een deftige status. Van oorsprong kwamen zij uit China. Rond 1680 werden zij, via Batavia, naar Nederland geïmporteerd. Ook paleis Soestdijk ging en gaat nog altijd deels schuil achter rododendronstruiken. Cabaretier Wim Sonneveld heeft daar in een van zijn eerste shows een sketch aan gewijd. Tijdens het jaarlijkse defilé op Koninginnedag kwamen burgers hun vor- »

Nestor 65

Advertentie

de wandeling

De rododendrons komen in mei massaal tot bloei.

De grote boerderij in chaletstijl.

InformatIE Deze wandeling door het landgoed Wouwse Plantage begint bij de kerk in het gelijknamige dorp. De route is ontleend aan de Capitool Wandelgids (in samenwerking met SNP-reizen). Een overzicht van de routes vindt u op www.capitoolgids.nl U bereikt het dorp per auto via de A-58, RoosendaalVlissingen, afslag 25. In de maanden mei en juni staan de vele verwilderde rododendrons in volle bloei. De paden zijn over het algemeen goed te belopen. Rolstoelers moeten wellicht hier en daar iets van de route afwijken. Dat is niet zo moeilijk, want het gebied wordt doorsneden door kaarsrechte lanen en paden. U zult niet gauw verdwalen. Eenvoudige horecagelegenheden zijn er in het dorp Wouwse Plantage.

stin graag verblijden met zelfgemaakte cadeaus en speelgoed voor de prinsenkinderen. Een lakei nam die goedbedoelde huisvlijtproducten met een stalen gezicht in ontvangst. Volgens Sonneveld gaf hij ze vervolgens door aan een hulpje met de opmerking: ‘Sodemieter maar achter de rododendrons.’

Belgische bankier Na het verlies van België in 1830 raakte Nederland in geldnood. Daarom boden de Domeinen het gebied op een openbare veiling te koop aan. Uitgerekend een Belgische bankier, Pierre Jozeph baron de Caters, kreeg de Wouwse Plantage in handen. Hij bouwde er een groot landhuis, dat hij Plantage Centrum noemde. Er werden verschillende bijgebouwen in Scandinavische stijl aan toegevoegd. Zo ontstond een kleine, zelfvoorzienende oase in het bos. De volgende eigenaar was ook een Belg, de industrieel Emsens. Hij verbouwde het landhuis tot een neo-renaissancistisch kasteeltje en voegde er een tweede toren aan toe. Het wordt nu nog bewoond door een kleindochter van deze Emsens.

Stiekem naar de Efteling De officiële wandelroute voert in een wijde boog om Plantage Centrum heen. Dat

wordt verklaard door de talrijke bordjes ‘Verboden toegang’, die bezoekers moeten ontmoedigen. Wij houden ons doorgaans goed aan de regels, maar willen toch een blik werpen op deze wonderlijke nederzetting tussen de rododendrons. De bijgebouwen zijn door een fantasierijke kunstenaar nog niet zo lang geleden overvloedig maar smaakvol opgesmukt met allerlei decoratieve elementen. Gehalveerde boomstammen rond deuren en vensters en steenrode grespijpen, in vrolijke patronen aangebracht, geven de gebouwen een sprookjesachtig aanzien. Je waant je in een goed verborgen filiaal van de Efteling. Ik wil u niet tot verbodsovertreding, laat staan huisvredebreuk, aanzetten. Maar ik raad u toch aan er even bescheiden een kijkje te nemen. Het is de moeite waard. (Niemand heeft ons teruggefloten.) Wij lopen de indrukwekkende, met oude eiken omzoomde oprijlaan af en steken de provinciale weg over. Daar gaan we weer het bos in en volgen een pad dat ons terugvoert naar het uitgangspunt. Het dorp blijkt te zijn ontwaakt. Bij de plaatselijke Chinees, die al een aardig woordje Wouws blijkt te spreken, eten wij een welverdiende loempia. »

Nestor 67

TEKST: INEKE DE RIDDERS FOTO’S: MARC BOLSIUS

Mijn passie is de KBO Zijn hele werkzame leven stond Jos Lansu uit Driewegen in Zeeland voor de klas. Samen met zijn vrouw zette hij met 21 leerlingen een basisschool van zes klassen op en hielpen ze zo het katholieke onderwijs in een nieuwe wijk van Vlissingen van de grond. Meester Jos hielp jonge mensen om een fijn leven te hebben. En sinds zijn pensionering doet hij hetzelfde voor de ouderen.

‘Ik had nog nooit van de KBO gehoord tot een oud-collega me bij mijn afscheid het lidmaatschap aanbood. Emmy en ik besloten beiden lid te worden. Ik werd al snel penningmeester van de afdeling Ovezande, later secretaris en enkele jaren daarna werd ik voorzitter van de op te richten Seniorenraad in de gemeente Borsele. Emmy verzorgde de periodieke uitgave van de KBO-Zeeland, zat in de commissie Identiteit en zette een leeskring op de Bevelanden op. Ik merkte al snel dat het hier om hetzelfde ging als voorheen: mensen helpen een fijn leven te hebben en voor hun belangen opkomen. Deed ik dat voorheen bij mijn leerlingen door bijvoorbeeld een glaasje limonade met een plak cake te serveren op een verjaardag, nu kunnen we dat geluksgevoel bij ouderen van onze afdeling helpen creëren door bijvoorbeeld regelmatig een bingomiddag te organiseren met gratis koffie. Die passie voel ik ook in allerlei andere leuke taken, zoals het maandelijks bezorgen van de Nestor bij 34 afdelingen in de hele provincie en het in commissieverband organiseren van meerdaagse vakantiereizen voor de leden van de KBO-Zeeland. Wat ons beweegt, is dat we willen bijdragen aan het welzijn van ouderen, hen willen behoeden voor eenzaamheid en hen helpen bij het leggen en onderhouden van onderling contact. Juist dit laatste vraagt voortdurend aandacht. Onze passie kijkt dus niet naar leeftijd en kent geen uiterste houdbaarheidsdatum.’

68 Nestor

m i j n pa ss i e

Nestor 69

Advertentie

Advertentie

Onder redac tie van Suzanne MeebOer

Uit [Varen]

Varen in het Groene Hart Ontdek het Groene Hart eens vanaf het water en ervaar de rijke geschiedenis en het mooie open landschap. Verken bijvoorbeeld enkele oud-Hollandse vestingsteden en maak kennis met de geschiedenis van de Oude Hollandse Waterlinie, de strijd tegen het water en hoe het water als strategisch middel is gebruikt. U vaart met een open platbodem (niet overdekt), waardoor u de natuur en omgeving optimaal beleeft. Bij de langere tochten zet u op een aantal momenten voet aan wal.

[Fair]

Lente in de Tuinen Hebt u zin om leuke ideetjes op te doen voor het nieuwe voorjaarsen zomerseizoen? Bent u op zoek naar vaste planten, eenjarige zomerbloeiers of wilt u een prachtige rozentuin gaan aanleggen? Op het tussen oude fruitbomen gelegen fair-terrein zijn allerlei planten, bomen en heesters te bewonderen. Naast het buitenleven is er aandacht voor lekker eten en drinken. Natuurproducten, streekproducten, lekkere kaasjes en diverse olijfsoorten staan klaar om geproefd te worden. De fair wordt omlijst door live muziek, levende standbeelden, theater en tal van demonstraties. Informatie Zaterdag 12 en zondag 13 mei 2012 De Tuinen Frederiksoord, Majoor van Swietenlaan 1b , 8382 CG Frederiksoord www.dvhnlentefair.nl

Win 5 x 2 vrijkaarten voor de LenteFair! Nestor mag 5 x 2 vrijkaarten weggeven aan KBO-leden. Hebt u interesse dan kunt u vóór 4 mei een kaartje sturen naar Unie KBO, Postbus 325, 5201 AH, ’s-Hertogenbosch o.v.v. LenteFair of stuur een mail naar [email protected]

72 Nestor

Informatie Watersnip, ‘s-Gravenbroekseweg 154, 2811 GK Reeuwijk Tel. 0182-39 54 60 e-mail: [email protected] Voor een overzicht van de vaartochten zie: www.watersnip.info

2 euro korting p.p. op de vaartochten van Watersnip! Watersnip geeft KBO leden 2 euro korting p.p. op een vaartocht naar keuze voor het seizoen 2012. Geef bij boeking aan dat u graag gebruik wilt maken van de korting zoals vermeld in Nestor. Plaatsen zijn beperkt, dus vol=vol.

er op uit

[Wandelen]

[StadSopera]

De Nacht van Gulpen

De muziek als troost

Vanaf 2012 zal naast de Nacht van Gulpen voor de langeafstandswandelaars, een nieuwe tocht geïntroduceerd worden onder de naam de Neubourgtocht. Het wordt een wandeltocht van ongeveer 35 kilometer, tegelijkertijd met de Nacht van Gulpen, alleen is de start van de Neubourgtocht later, namelijk op zondagmorgen rond zes uur. De deelnemers aan de Neubourgtocht sluiten direct na de start aan bij de deelnemers aan de Nacht van Gulpen (die 70 km lopen). Ze lopen zo samen in een gemiddeld tempo van 6 km per uur mee. Deze Neubourgtocht kan een welkom alternatief zijn voor wandelaars die de Nacht te veel gevraagd vinden, maar die toch willen genieten van de bijzondere sfeer en het feestelijke onthaal in Gulpen.

Vijf muzikanten begeleidden haar met opgewekte marsen naar haar laatste rustplaats. Zigeunerkoningin Amalia Bandi overleed in 1925 in een woonwagen in Zwolle, waar ze drie weken daarvoor was neergestreken met een groep van vijftig zigeuners. Onder groot eerbetoon werd zij begraven. Tot in de jaren zeventig van de vorige eeuw was haar graf een muzikaal bedevaartsoord voor zigeuners uit heel Europa. Het onbekende maar mooie verhaal van deze bijzondere vrouw vormt de inspiratie voor een stadsopera, die als een zwerftocht door Zwolle gaat. We volgen Rinie, een Zwolse jongen uit het hier en nu, die overleeft aan de zelfkant van de maatschappij dankzij Amalia Bandi en de muziek. Vier momenten in zijn leven brengen ons op vier bijzondere plekken in Zwolle, waar we normaal niet komen en waar we geen opera verwachten. Een hele nieuwe stad gaat voor ons open.

Informatie 16 tot 17 juni 2012 Organisatie Nacht van Gulpen, Postbus 72, 6270 AB Gulpen [email protected] www.nachtvangulpen.nl

[tentoonStelling]

Waarom godinnen zo mooi zijn Parfum en cosmetica, spiegels en kapsels en met edelstenen ingelegde sieraden van goud en zilver. Jezelf mooi maken is niet alleen van deze tijd. Veel schoonheidsrituelen zijn zelfs onveranderd gebleven. Maak kennis met de schoonheidsidealen van de oudheid. Ontdek de middelen die vrouwen toen hadden om zichzelf mooi en aantrekkelijk te maken. Uit archeologische vondsten en antieke teksten blijkt dat zalven, crèmes, make-up en parfums in alle antieke culturen werden gebruikt om indruk te maken op potentiële huwelijkspartners. Cosmetische producten waren in de oudheid niet alleen bestemd voor de levenden. De doden werden verzorgd met olie of zalf en met reukmiddelen, die ook tijdens de begrafenisplechtigheid een belangrijke rol speelden. Informatie Tot en met 12 augustus 2012 Museum Het Valkhof, Kelfkensbos 59, 6511 TB Nijmegen Tel: 024-360 88 05 www. museumhetvalkhof.nl

Informatie Première op 11 mei 2012 en daarna op 12, 13, 17, 18, 19 en 20 mei 2012. De kaartverkoop via Odeon De Spiegel, tel: 038-428 82 88 of via: www.odeondespiegel.nl De voorstelling duurt ca. 2 uur en is minder geschikt voor mensen die slecht ter been zijn. Meer informatie via: www.amaliabandi.nl

Nestor 73

Unie KBO

WOORDZOEKER

60 jaar!

WOORDZOEKER

KBO-feestpuzzel WOORDZOEKER

ACTIEF

GENIET

OUDEREN

ADVIES ACTIEF

GEZOND GENIET

PREVENTIE OUDEREN

ADVIES AUTHENTIEK

GEZOND GRIJS

PREVENTIE PUZZEL

AUTHENTIEK BEZIELD

GRIJS JUBILEUM

PUZZEL REIZEN

BEZIELD

BONDEN

JUBILEUM

KAARTEN

REIZEN

BONDEN

KAARTEN

SENIOREN

BUITEN

KARAKTER

SOLIDARITEIT

CURSUSSEN

KATHOLIEK

STERK

KIENEN

VITAAL

BUITEN

SENIOREN

KARAKTER

CURSUSSEN

STERK

KIENEN

EIGENWIJS

EVENEMENTEN

VITAAL

MOBIEL

EVENEMENTEN

WANDEL

MOBIEL

FEEST

WANDEL

NETWERK

FEEST

WARMTE

NETWERK

GASTVRIJ

WARMTE

ONTMOETING

GASTVRIJ

Gazelle staat voor lekker fietsen! Maar met tegenwind of zware boodschappen is fietsen niet altijd even lekker. Daarom introduceert Gazelle elektrische fietsen, waarmee u moeiteloos de vaart erin houdt! Het mooie van een Gazelle elektrische fiets is dat u niet ziet dat het een elektrische fiets is. De uitneembare accu is subtiel onder de bagagedrager geplaatst en de compacte elektrische aandrijving is in de voornaaf verwerkt. Bij Gazelle heeft u nu keuze uit maar liefst vier accu’s, met elk een andere capaciteit. U bepaalt dus zelf uw actieradius!

SOLIDARITEIT

KATHOLIEK

EIGENWIJS

FEEST! WIN EEN ELEKTRISCHE FIETS!

WIJSHEID

ONTMOETING

WIJSHEID

K K

E E

II

L L

O O

H H

T T

A A

K K

V V

II

T T

A A

A A

L L

A A

O O

W W

IJ IJ

S S

H H

E E

II

D D

G G

II

R R

L L

C C

C C

U

J

U

B

I

L

E

U

M

E

G

E

E

T

U

T

S

O

D

F

D

W

I

T

Z

E

I

I

I

R

H H

L L

W W

E E

E E

A A

L L

II

T T

O O

N N

Z Z

B B

E E

S S

E E

K K

E E

A A

N N

R R

R R

E E

E E

N N

II

E E

O O

F F

U U

N

S

D

R

A

E

I

S

S

N

S

I

I

D

E

E

E

D

M

G

I

N

E

T

T

R

E

I

L

E

T I

R L

E

L

K S

E

K S

IJ

IJ R

E

I

L

T

O

E

W

R

IJ

Z

S

E

L

O R

L

E

IJ

R G

S T

T S

E E

G

S

T

W Z I

R

D N

N

A

M E

E

G T

E

A

K

D

N

V

A

T

N K

V Z

E

D

A I

A

N T

R

E E

TI

T G

Z N

I U

R N

E

G

S

I

P

N S

UI

N P

I

I

D

S

N

E

S

E

V

D

M

T

E

E

Z

V

N

I

T

N

M

Z

E

N

I

D

E

N

I

E

V

E

E

O

A

I

B

R

R

N

E

B

O

N

D

E

N

P

K

R

E

W

T

E

N

E

T

R

S U

TI

N

N E

E

K

E

O B

R

E A

N G

T

K

A T

G K

M A

O E

E A A B

E I

N

W T S

N B

D T

R T

M E

R E

E

E

A

A V V T

D V

R

N

N

N A

A R R E

S

S E

N P I

I

K

K IJ IJ N

B © Sanders U I puzzelboeken, T E Vaassen N © Sanders puzzelboeken, Vaassen

DE PRIJS: ORANGE PURE INNERGY VAN GAZELLE De Orange Pure Innergy van Gazelle is voorzien van een slimme rotatiesensor, die zorgt voor een betrouwbare trapbekrachtiging. Met de drie standen heeft u altijd de juiste mate van trapbekrachtiging. Het damesmodel heeft een ruime, lage instap. De fiets weegt slechts 24,8 kg. Er is al een Orange Pure Innergy vanaf € 1699!

Stuur uw oplossing op! Wilt u kans maken op deze prachtige fiets? Los dan de puzzel op en stuur uw oplossing voor 15 mei 2012 op naar: Unie KBO, Postbus 325, 5201 AH ’s-Hertogenbosch. E-mail: [email protected]

Niet gewonnen? Ga naar de dichtstbijzijnde Gazelle-dealer om een proefrit te maken. Kijk op www.gazelle.nl/elektrischefietsen

Oplossing aprilnummer: Museumbezoek

Winnaars natuurdocumentaires: De acht winnaars hebben persoonlijk Oplossing: bericht gekregen K E I

L O H T A K D M D F H D W I K T L O T A E E A E L II D T IJ S H A N R R E E B I L E U M D R A E I I

A O W IJ S H E I Oplossing: U J U B I L E U

74 Nestor

T K H A E U N T

S E L O K J S S

V G E Z V O G N E D

I I G E I N I I G E

T R E TI Z R E E N

O I W W E U I O D F D W I T Z E I

A L E I A B L O E M

I

A C T I A E C F T S

L C U R L S C U U S

I R

Provinciale KBO’s TEKST: WIL JANSEN

KBO Limburg T: 0475 - 38 17 40 E: [email protected] www.kbolimburg.nl KBO Zeeland T: 0114 - 67 60 11 E: [email protected] www.kbozeeland.nl KBO Zuid-Holland T: 010 - 521 82 99 E: [email protected] www.kbozuidholland.nl KBO Noord-Holland T: 023 - 525 39 52 E: [email protected] www.kbonoordholland.nl KBO Flevoland T: 036 - 522 66 90 E: [email protected] www.kboflevoland.nl KBO Provincie Utrecht T: 030 - 262 32 49 E: [email protected]

www.kboprovincieutrecht.nl KBO Gelderland T: 0481 - 45 02 52 E: [email protected] www.kbogelderland.nl KBO Overijssel T: 0572 - 36 11 77 E: [email protected] www.kbo-overijssel.nl KBO Drenthe T: 0528 - 26 56 19 E: [email protected] www.kbodrenthe.nl KBO Fryslan T: 058 - 215 38 32 E: [email protected] www.kbofryslan.nl KBO Provincie Groningen T: 0599 – 41 41 08 E: [email protected] www.kboprovgroningen.nl

Unie KBO

60 jaar!

Troetelkinderen Wie in 1952 werd geboren, behoort tot de troetelkinderen van de marketeers. Een generatie van snelle jongens en meisjes, opgegroeid in een periode van welvaart, hunkerend naar maatschappelijke veranderingen, goed opgeleid en nu - ondanks de crisis - voorzien van een afgunst oproepend pensioen. Babyboomers dus. Ze genieten van het heden en kijken naar de toekomst, die gemiddeld nog zo’n twintig jaar belooft te duren. Onze samenleving denkt nu anders over oud-zijn. De verbeterde gezondheidszorg, de afgewogen voeding en de comfortabele leefomstandigheden bieden een nieuw perspectief. Wij 50-plussers zijn geëvolueerd naar een individu dat eerder de verdere invulling dan de afronding van het leven nastreeft. Dit betekent bewust participeren, zelfontplooiing en het gebruikmaken van de moderne communicatietechnieken. Elektronische geheugens hebben het vermogen van de mens om te onthouden bijna oneindig uitgebreid. Communicatienetwerken omspannen onze aardbol, zodat we vanuit elk kantoor en elke huiskamer aansluiting vinden met de duizelingwekkende opslagplaatsen van kennis. Onze computers zijn onze vensters op de wereld geworden. Ouders en grootouders skypen met beeld en geluid met hun kinderen en kleinkinderen, twitteren, hebben wellicht een Facebook-pagina en telebankieren. Sinds 1952 is er veel gebeurd. De televisie was toen net onze huiskamers binnengekomen, schoorvoetend, maar al snel uitgroeiend tot

een macht die ons doen en denken regisseert. Het beeld dat de goegemeente had van de oudere landgenoot veranderde minder snel. De jubilerende NCRV bedacht in 1985 een televisie-quiz met de titel ‘Ben je zestig?’. Judith Bosch testte hier het geheugen van de deelnemers. Keurig. Simpele vragen voor oud én jong weliswaar. Maar toch. Die link tussen zestig en geheugen... ‘Ben je zestig?’ Even opzoeken in de ‘dikke’ Van Dale, het groot woordenboek van de Nederlandse taal. In de winkel reikt een aardige dame mij het laatste deel aan. De geslaagde emancipatie van de 50-plus-generatie wordt hier in Nederlands toonaangevende woordenboek tenietgedaan. ‘Zestig’ nader aangeduid met ‘Ben je (wel) zestig?’ betekent volgens Van Dale nog steeds ‘niet goed wijs’, ‘beetje kinds worden, suffen’. De dame van de winkel leest mee en roept: ‘Verschrikkelijk. Dat dit anno 2012 nog kan.’ Op ‘zestig’ volgt ‘zestiger’. Kan ook een ‘oorlogsschip met 60 stukken’ betekenen. Dat dirigeren we meteen naar het kantoor van Van Dale.

Nestor 75

Advertentie