Ruimte voor leren in beeld Jaarbericht Lauwers & Eems 2014
Hoe gaf L&E in 2014 vorm aan ruimte voor leren? In deze populaire versie van ons jaarverslag laten we zien hoe we in 2014 vorm gaven aan ons koersplan ‘Ruimte voor leren’. Lauwers & Eems bestuurde in 2014 20 basisscholen en 1 school voor voortgezet onderwijs, met 3 vestigingen (Het Hogeland College). We verzorgden onderwijs in de gemeenten De Marne, Winsum en Eemsmond. Kijk voor het volledige verslag op www.lauwerseneems.nl.
L&E gaf vorm aan ruimte voor leren door:
aan te sluiten bij de mogelijkheden en talenten van ieder kind PO
VO Het basisonderwijs kenmerkte zich in 2014 door de ruime aandacht voor mogelijkheden en talenten van kinderen. Op bovenschools niveau werd bijvoorbeeld de Plus-klas uitgebreid met de middenbouw. Kinderen die cognitief sterk zijn, krijgen hier wekelijks de ruimte om samen te werken met ‘gelijkgestemden’. Obs Jansenius de Vries in Warffum deed in 2014 mee aan Powerplay. Een tweejarig muziekproject voor groep 7 en 8. Geïnitieerd en mede vormgegeven door de muziekverenigingen Euphonia en Triton. Powerplay zorgde voor veel muziekplezier. Als bekroning op het project kreeg de school een bezoek van koningin Maxima.
Het Hogeland College startte in 2014 met de ontwikkeling van het ‘extra’ vak Science & Society (S&S) voor klas 3 vwo-plus en 4 vwo. S&S gaat over wetenschap achter maatschappelijke onderwerpen. Leerlingen verwerven wetenschappelijke kennis, doen wetenschappelijk onderzoek en verdiepen zich in de wetenschapsfilosofie. De eerste module over ‘DNA en evolutie’ start in 2015. Kenmerkend voor 2014 was ook de ruime belangstelling voor het vwo(-plus) vak Cambridge English. Met dit vak bereiken leerlingen (bijna) het niveau van ‘native speaker’.
-4-
talenten
L&E gaf vorm aan ruimte voor leren door:
te zorgen voor een veilige en stabiele omgeving PO
veiligheid
VO In 2014 integreerden alle basisscholen het observatie-instrument ‘Zien’ in hun onderwijs. Daardoor kan er nu meer gericht ondersteuning worden geboden op het gebied van persoonlijk welbevinden en de betrokkenheid van kinderen bij hun werk. Bijzonder in 2014 was de deelname van obs Mathenesse (Rasquert) aan het antipestprogramma Kiva. Met Kiva leren kinderen onder andere verantwoordelijkheid te nemen voor elkaar. De Rijksuniversiteit Groningen onderzocht de resultaten. Obs Mathenesse is trots op de uitkomsten: alle kinderen gaven aan dat ze niet worden gepest!
Het Hogeland College verstevigde in 2014 het tutorschap. Een tutor is een bovenbouwleerling die eerstejaars de ruimte biedt hun vragen over school te stellen. Tutoren zijn daarnaast betrokken bij activiteiten van eerstejaars. Dit jaar organiseerden ze bijvoorbeeld zelfstandig het kennismakingskamp. Tutor word je door op de functie te solliciteren. En sinds dit jaar krijgen tutoren, na een goede afronding van hun werkzaamheden, een certificaat. Een pre bij de overstap naar een vervolgopleiding.
-7-
L&E gaf vorm aan ruimte voor leren door:
het gebruik van ICT te professionaliseren PO
VO Het basisonderwijs zette in 2014 flinke stappen op ICT-gebied. Er werd een visie ontwikkeld over de doelen en het gebruik van ICT in het onderwijs, de ICT-infrastructuur werd (voor een groot deel) op orde gebracht en er werden i-coaches aangesteld die leerkrachten ondersteunen bij de implementatie en het gebruik van software.
Ook Het Hogeland College werkte in 2014 aan een ICT-beleidsplan en een goede infrastructuur. Een aantal docenten experimenteerde actief met ICT-toepassingen. Leerlingen kregen bijvoorbeeld de ruimte om een eigen (digitale) presentatievorm voor onderzoeksopdrachten te kiezen. Zo werden er stop-motion filmpjes, fotoverslagen, prezi’s en digitale ontwerpen voor maquettes gemaakt. Docenten experimenteerden daarnaast met het webbased programma Triptico als hulpmiddel om de leerstof voor leerlingen inzichtelijk te maken.
ICT -8-
L&E gaf vorm aan ruimte voor leren door:
te zorgen voor verbondenheid met elkaar en de omgeving PO
VO In 2014 legden de basisscholen waardevolle verbindingen met de omgeving. Samenwerkingsschool Op Wier in Ezinge organiseerde het kunstproject Op Wier. Ter afsluiting maakten kinderen met kunstenaars en ouders een groot kunstwerk. Al met al een mooie beleving die de onderlinge relaties verstevigde. Voor het behoud van obs De Kromme Akkers in Garnwerd werden de dorpelingen/ de ouders onder andere medeverantwoordelijk voor het groenonderhoud. Ze legden voor de school een natuurlijke speelruimte en moestuinen aan. Een verrijking voor de kinderen.
verbondenheid
Het Hogeland College organiseerde in 2014 voor klas 1 havo/vwo het project Van dijk tot dorp. Daardoor kregen leerlingen vanuit verschillende invalshoeken een goed beeld van hun omgeving. Het dalton vmbo maakte in 2014 een aanzet voor een steviger samenwerking tussen school en bedrijven/instellingen in de regio. Met als doel leerlingen een ruimer beroepsbeeld te geven. Tijdens een door leerlingen verzorgd diner (voor 70 mensen!) werd er gesproken over wat men voor elkaar kan betekenen. Diverse organisaties hebben zich inmiddels aangemeld om ideeën over stages, gastlessen en het uitlenen van materialen te concretiseren.
-11-
L&E gaf vorm aan ruimte voor leren door:
te werken aan goede onderwijsopbrengsten PO
VO In 2014 vielen de basisscholen bijna allemaal onder het basisarrangement van de onderwijsinspectie. Er is hard gewerkt aan de kwaliteit van het onderwijs. Naar aanleiding van het Kwaliteitsakkoord van de Provincie Groningen werd bijvoorbeeld samen met andere schoolbesturen een provinciaal auditteam opgezet. Twee medewerkers van L&E werden hiervoor opgeleid. Het auditteam legt op verzoek schoolbezoeken af. Met een onafhankelijke blik worden de diverse aspecten van het onderwijs doorgelicht. De feedback en aanbevelingen van deze ‘kritische vriend’ vormen een waardevolle aanvulling op het kwaliteitsbeleid.
Ook op Het Hogeland College was ruime aandacht voor de kwaliteit van het onderwijs. In 2014 vielen alle afdelingen onder het basisarrangement van de onderwijsinspectie. Zes van de acht afdelingen mochten een slagingspercentage van 100% noteren. In dit jaar zijn met alle vaksecties kwaliteitsgesprekken gevoerd. Na analyse van examencijfers en vergelijking ervan met landelijke cijfers, zijn verbeterpunten en doelen voor de komende periode geformuleerd. Denk bijvoorbeeld aan doelen op het gebied van didactiek, toetsing en doorgaande leerlijnen.
-12-
kwaliteit
L&E gaf vorm aan ruimte voor leren door:
deskundigheid
te werken aan de deskundigheid van medewerkers PO
VO Het basisonderwijs formeerde in 2014, in het kader van passend onderwijs, een bovenschools ondersteuningsteam (BOT) met een zorgcoördinator, een orthopedagoog en een ambulant begeleider gedrag. Het passend maken van het onderwijs voor ieder kind vraagt veel deskundigheid van de leerkracht. Nu er naast ondersteuning door de IB’er ook gebruik kan worden gemaakt van de expertise van het BOT, kunnen diverse specifieke problemen tijdig door de leerkracht worden gesignaleerd en aangepakt. Dat geeft kinderen extra ruimte zich te ontwikkelen naar hun mogelijkheden.
Het Hogeland College evalueerde in 2014 de gesprekkencyclus voor medewerkers. Na aanpassing werd deze formeel vastgesteld door de mr. Alle medewerkers hebben nu jaarlijks een gesprek met hun leidinggevende. De vraag: “Wat heb je nodig om je werk goed te kunnen doen?” staat hierin centraal. Naast individuele scholing en coaching was er in 2014 (in het vmbo) veel ruimte voor teamleren, het leren met en van elkaar. Docenten van het havo/vwo volgden scholing op het gebied van toetsing om de cognitieve niveaus van leren beter in kaart te kunnen brengen.
-15-
L&E gaf vorm aan ruimte voor leren door:
te onderzoeken hoe we samen stabiel en levensvatbaar onderwijs in de regio kunnen garanderen PO
VO Het basisonderwijs onderzocht in 2014 hoe in de toekomst stabiel en levensvatbaar onderwijs in de regio kan worden gegarandeerd. Obs Onnema in Zandeweer en obds De Schutsluis in Oldenzijl waren de eerste scholen die de mogelijkheden voor samenwerking verkenden. Door de ruimte die er was voor betrokkenen om hierover mee te denken, werd er een mooi resultaat bereikt. In augustus 2015 fuseerden de scholen tot Openbare Daltonschool Nijenstein.
Het Hogeland College werkte in 2014 aan de nieuwe beroepsgerichte examenprogramma’s van het vmbo. Met de nieuwe examenprogramma’s worden leerlingen breder opgeleid en krijgen ze meer ruimte om te ontdekken welke richting het beste bij hen past. Om een breder aanbod aan te kunnen bieden, werd de samenwerking tussen de HHC-locaties versterkt en gebruik gemaakt van elkaars aanbod.
samenwerking
-16-
L&E gaf vorm aan ruimte voor leren door:
te zorgen voor een diversiteit in onderwijsconcepten PO
VO In het basisonderwijs was in 2014 de nodige aandacht voor diversiteit in onderwijsconcepten. In Eenrum bijvoorbeeld vatten obs De Octopus, Kids2b en Peuterspeelzaalwerk De Marne het plan op om samen een integraal kindcentrum te vormen. Er werd onderzoek gedaan naar een verdergaande samenwerkingsvorm tussen de organisaties en een bijpassend ‘kindcentrumconcept’. Ook in Baflo, Leens, Uithuizen en Winsum werd, naar aanleiding van de bouwplannen voor de brede scholen, opnieuw nagedacht over het (toekomstige) concept. Diversiteit in onderwijsaanbod geeft ouders ruimte om te kiezen.
diversiteit
Het Hogeland College ontwikkelde in 2014 een visie op de verdere ontwikkeling van het vmbo daltononderwijs. De school wil leerlingen meer ruimte bieden voor persoonlijke vorming. Zodat ze zich ontwikkelen tot zelfverantwoordelijke en zelfbewuste personen. Om dit te bereiken krijgen leerlingen (steeds meer) de verantwoordelijkheid over wat en hoe ze willen leren. In de komende periode zal deze visie worden vertaald naar de praktijk.
-19-
colofon Redactie: Harm Krol, Wolbert van Wageningen, BOP onderzoek en communicatie, Groningen Fotografie: Reyer Boxem (p. 1, 6, 13, 17, 18, 21 ), Stijntje de Olde (p. 9, 10 ), hoffotograaf Koninklijk Huis (p. 5) Vormgeving en opmaak: Rita Ottink, grafisch ontwerper, Kantens
-20-
Zo gaf L&E in 2014 vorm aan ruimte voor leren.
