‘Aan de slag met Open Kerken. Hoe vorm ik mijn gebedshuis duurzaam om tot een open en gastvrije ruimte? ’ Studiedag CRKC ‘Zorgen voor morgen. Beheer van religieus erfgoed’ - april 2015.
Programma • • • • • • •
Waarom je gebedshuis openstellen Voorstelling Open Kerken vzw en deelnemers Praktische tips om een open en gastvrije kerk te worden Lancering open kerk Going the extra mile De kerk als gemeenschapsplek Bijkomende informatie en contact Aarzel niet om vragen te stellen
Waarom je gebedshuis openstellen • Gebedshuizen zijn betekenisvol met een grote erfgoedwaarde en veel potentieel als ruimte van zin voor de gemeenschap. • Dalend gebruik van gebedshuizen : betekenisverlies en vervreemding.
Nood herwaardering van de waarden en creatie van een groter draagvlak voor het gebouw. Stap 1 : zorg ervoor dat de mensen het gebouw kunnen beleven in al zijn facetten!
Open Kerken vzw Open Kerken vzw • Netwerkorganisatie van Open en Gastvrije gebedshuizen in België met ongeveer 300 leden. • Valorisatie door openstelling en gastvrij onthaal. • Dienstverlening naar leden toe door voorzien van kwaliteitsvol onthaalmateriaal en tips rond onthaal. • Organisatie Open Kerkendagen Meer info : www.openkerken.be
Wie bent u?
Ik wil een open kerk zijn. Wat nu? • Denk na waarom en voor wie je je gebedshuis wilt openstellen. Wat wil je bereiken? • Neem de beslissing niet alleen! Breng de belangrijkste partijen rond tafel van bij het begin. • Kijk ook eens buiten je eigen kring. Samenwerking is de sleutel tot een duurzame dynamische kerk.
Praktische tips voor een open en gastvrij kerkgebouw ONTHAALVERANTWOORDELIJKE Publiekswerking wordt een steeds belangrijker onderdeel van het takenpakket van de beheerdersgroep. • • • •
Bekijkt het gebedshuis vanuit het bezoekersperspectief Contact met andere organisaties en instanties Hoofd van de onthaalploeg Vergeet niet te delegeren
Praktische tips voor een open en gastvrij kerkgebouw ONTHAALPLOEG Omring jezelf met een groep dynamische vrijwilligers voor onthaal, onderhoud en organisatie. • Permanentie of niet? • Vrijwilligers zoeken : oproep bewoners en vacatures. Zoek ook buiten je eigen kring • Hou hen betrokken bij het project : sta open voor ideeën, plan en evalueer regelmatig • Ondersteun je vrijwilligers : opleiding , takenlijst en logboek • Hoe dynamischer het project hoe meer vrijwilligers je zal lokken Meer info : www.vrijwilligerswerk.be
Praktische tips voor een open en gastvrij kerkgebouw BEVEILIGING Sensibiliseer je omgeving • Politie en/of buurt- stadswacht • Buurtbewoners • Vrijwilligers Organisatorische ingrepen • Goed sleutelbeheer cf. bewaar je sleutels niet op één plek • Breng alle vrijwilligers op de hoogte van werken • Welkomstwoord en gastvrije sfeer • calamiteitenplan
Praktische tips voor een open en gastvrij kerkgebouw BEVEILIGING Fysische ingrepen • Sluit alle ingangen (ook keldergaten) goed af s’nachts • Sluit alle niet gebruikte ruimtes af • Belichting binnen en buiten • Veranker waardevolle kunstwerken • Overweeg om niet alles te tonen : gesloten vitrinekasten met wisselende tentoonstelling Tip : tweedehandstentoonstellingsmateriaal bij www.kringloopexpo.be of hoor eens bij je gemeentebestuur.
Praktische tips voor een open en gastvrij kerkgebouw BEVEILIGING Elektronische beveiliging • Beveiligd koor • Verklikker • Dummie-camera’s Inventarisatie • Gebruik de standaardformulieren cf. CRKC en erfgoeddiensten provincie • Neem ook detail foto’s cf. ook van schadegevallen Bij diefstal neem onmiddellijk contact op met de lokale politie en de cel ART van de federale politie.
Praktische tips voor een open en gastvrij kerkgebouw GASTVRIJ INRICHTEN Bekijk je kerkgebouw kritisch en verplaats je in de schoenen van de bezoeker Wie is je bezoeker? Noden van de bezoeker • Welkomstwoord • Informatietafel gastenboek informatie gebouw evenementen • Kinderhoek
Praktische tips voor een open en gastvrij kerkgebouw GASTVRIJ INRICHTEN
Moderne interpretatie van zingeving Sfeer • Creëer ruimte • Ga creatief om met nevenruimtes • Sfeermuziek of juist bezinnende stilte • Bebloeming • Verzorg de kerk • Belichting www.groenlichtvlaanderen.be www.lichtindekerk.nl
Praktische tips voor een open en gastvrij kerkgebouw INFORMATIE KERK Voorzie een woordje uitleg over het gebouw Dit kan via een brochure of digitaal cf. QR-code, film over de kerk, gesproken verhaal,…
• Vertel een verhaal of selecteer enkele elementen in je kerk • Hou je teksten kort en vlot • Vermijd data en opsommingen. Anekdotes en verhalen blijven beter hangen • Voorzie beeldmateriaal • Wees kwaliteitsvol • Actualiseer regelmatig
Praktische tips voor een open en gastvrij kerkgebouw INFORMATIE KERK
Praktische tips voor een open en gastvrij kerkgebouw DUIDELIJKE COMMUNICATIE • Geef duidelijk aan dat je open bent • Hou je aan de gecommuniceerde openingsuren
Praktische tips voor een open en gastvrij kerkgebouw Je gebedshuis omvormen tot een duurzame open en gastvrije ruimte is een proces!
• Evalueer regelmatig cf. Audit Open Kerken ‘Hoe open en gastvrij is jouw gebedshuis’ • Blijf jezelf uitdagen maar hou je doelstellingen voor ogen • Probeer niet alles in één keer te doen. Stel realistische doelen • Werk samen met andere organisaties : andere ideeën en groter draagvlak
Lancering open kerk Hang het aan de grote klok via een flyer of persbericht • Gemeentebestuur • Organisaties • Buurtbewoners • Lokale media Koppel een evenement of een drink aan de opening Laat de buurtbewoners voelen dat ze welkom zijn en vraag hen om ideeën.
Going the extra mile EVENEMENTEN ORGANISEREN Wat wil je bereiken : leren – beleven - ontmoeting • Werk samen • Zorg steeds voor een BELEVENING VAN HET GEBOUW • Zoek een uniek verhaal over je gebedshuis dat je wilt vertellen of kies voor een aparte invalshoek • Wees creatief in je presentatie : afwisseling geschreven woord, beeldmateriaal, film, geluid, … • Wees interactief - laat je bezoekers iets beleven • Heb oog voor de allerkleinsten
Going the extra mile EVENEMENTEN ORGANISEREN
Going the extra mile VERGEET JE EVENEMENT NIET TE PROMOTEN Breng je gemeentebestuur, omwonenden en lokale pers op de hoogte • • • • •
Begin bij je eigen kring Flyer/affiche Sociale media cf. Facebook Persbericht of promotiefilmpje Vrijetijdssites : UiTdatabank van Cultuurnet Vlaanderen www.uitdatabank.be
Going the extra mile TIJDELIJKE OF PERMANENTE INSTALLATIES • Tentoonstelling cf. restauratiewerken • Kunstinstallaties : licht en geluid • Bezinningsplek
Going the extra mile EDUCATIEF PROGRAMMA Overweeg om in samenwerking met de gemeentescholen een aangepaste rondleiding of zoektocht te maken in je gebedshuis.
Tip : vzw Mooss www.mooss.org
Going the extra mile DE KERK OP HET WERELDWIJDE WEB • Website of blog : Weebly of Wordpress cf. www.margaretaparochie.be • Facebook • Open Kerkenwebsite met evenementenkalender : www.openkerken.be • Filmpjes en geluidsfragmenten : Moviemaker (Windows) – Youtube cf. https://www.youtube.com/watch?v=nX6OuJeMlhg • Route-you : toeristische routes maken • Binnenkort project de Bardijnen vzw ‘Questl’ via App.
Going the extra mile
Het gebedshuis als gemeenschapsplek ‘Het open kerkgebouw’ Sylvain De Bleeckere en Roel De Ridder Een gebedshuis is een ruimte van zin van en voor de gemeenschap Modernisering en democratisering van het gebruik • • • • •
Betrek de lokale bevolking Samenwerking Open denkhouding Versterken van het lokale sociale kapitaal Experimenteer en evalueer
Contact Open Kerken Site : www.openkerken.be Email :
[email protected]
Katlijn Vanhulle Contactpersoon Vlaanderen
[email protected] (+32)487 704606 Inschrijven nieuwsbrief? http://openkerken.be/#
Bijkomende informatie Brochures Open Kerken : tips onthaal en inspiratie Open Kerkendagen http://openkerken.be/default.asp?structureID=177 Budgetvriendelijke tips voor diefstal- en vandalismepreventie http://www.heemkunde-vlaanderen.be/images/Bladwijzer_11_Diefstal-envandalismepreventie.pdf
Promoot je evenement http://www.heemkunde-vlaanderen.be/images/BLADWIJZER-dec2013_promoot.pdf
Bijkomende informatie Creatief met erfgoed http://www.heemkundevlaanderen.be/images/BLADWIJZER_13_2_creatiefmeterfgoedaangepast.pdf Tentoonstellen voor beginners http://www.heemkundevlaanderen.be/images/tentoonstellen_voor_beginners.pdf Binnenkort weerslag vorming ‘Ga digitaal met je erfgoedverhaal’ Vorming najaar 2015 Erfgoed in de Praktijk: ‘kinderen en erfgoed ‘ door vzw Mooss