Hoe beloftevolle small caps selecteren (en vinden)?
tie)
(+ selectie)
VFB-Analysedag 7 dec. 2013
www.gertdemesure.be
1. Waarom small caps kopen? • Presteren beter dan grote aandelen • Minder efficiënte markten
België
Duitsland Frankrijk VFB-Analysedag 7 dec. 2013
www.gertdemesure.be
2. Flash back december 2011 • Naic-dag te Grobbendonk: presentatie over rusthuizen • Wat was het verhaal ook weer? Koersevolutie Medica (F) Korian (F) Le Noble Age (F) Orpea (F) Marseille-Kliniken (D) Rhön Klinikum (D) PNS (B) Bel-20 DJ Euro Stoxx 50
2/12/11 11,80 12,65 12,00 26,25 2,18 13,80 3,00 2.077 2.342
Gemiddelde aandelen
Δ in % 69,8% 81,4% 24,6% 63,0% 126,1% 48,3% -1,3% 38,3% 32,1% 58,9%
zonder PNS
VFB-Analysedag 7 dec. 2013
29/11/13 20,04 22,95 14,95 42,80 4,93 20,47 2,96 2.873 3.094
68,9%
www.gertdemesure.be
3. Wat is mijn strategie? Selectiecriteria: • Lage waardering: koers/winst, koers/boekw. • Goede balansstructuur (weinig schulden) • Dit beperkt neerwaarts risico (zie voorbeeld) • Waarom is waardering laag? • Maakt markt geen fout? • Teveel focus op korte termijn? • Wat kan marktsentiment doen keren? VFB-Analysedag 7 dec. 2013
www.gertdemesure.be
3. Wat is mijn strategie? Gevaar van hoge waardering: •EVS: stond 15x verwachte winst van ‘14 van 3,45 € p/a. Verlaging naar 3 €: dubbele daling: winstverlaging + k/w contractie Wel terug interessant onder 40 euro
VFB-Analysedag 7 dec. 2013
www.gertdemesure.be
3. Wat is mijn strategie? Gevaar van hoge waardering: • Danone: hoge koers/winst van 20,4 op 2013 en van 16,8 op 2014
VFB-Analysedag 7 dec. 2013
www.gertdemesure.be
3. Wat is mijn strategie? Gevaar van hoge waardering: •SGS: aangekocht door GBL in juni ‘13 aan 2.128 CHF (nu 2.030 CHF)
VFB-Analysedag 7 dec. 2013
www.gertdemesure.be
4. Hoe zoeken en tewerk gaan? • Veel lezen: kranten, Internet, twitter • Opbouw: zoeken van interessante thema’s, in bepaalde sectoren,… • Nagaan of geciteerde bedrijven duur of goedkoop zijn • Indien goedkoop, onderzoeken waarom het goedkoop is • Zijn er ‘triggers’? VFB-Analysedag 7 dec. 2013
www.gertdemesure.be
4. Hoe zoeken en tewerk gaan? • Voorbeeld: via Twitter: Agefi
• Geciteerde namen: DL Software, Cegid (k/w 9,4), Generix, ESI (k/w 19,8), Astellia (k/w 13,2), Axway Software (k/w 14,7)
VFB-Analysedag 7 dec. 2013
www.gertdemesure.be
4. Hoe zoeken en tewerk gaan? • Voorbeeld: via gespecialiseerde websites met dagelijkse mail: Mining Weekly: www.miningweekly.com
VFB-Analysedag 7 dec. 2013
www.gertdemesure.be
4. Hoe zoeken en tewerk gaan? • Via Mining Weekly: op AIM: London Mining (zie verder) en Kenmare Resources: – Opgelet: cijfers in USD, notering in GBP
VFB-Analysedag 7 dec. 2013
www.gertdemesure.be
4. Hoe zoeken en tewerk gaan? • Door de krant te lezen: De Tijd
VFB-Analysedag 7 dec. 2013
www.gertdemesure.be
4. Hoe zoeken en tewerk gaan? • Door de krant te lezen: De Tijd
VFB-Analysedag 7 dec. 2013
www.gertdemesure.be
5. Enkele ideetjes TOTAL •Heeft voorbije jaren zwaar geïnvesteerd in enkele nieuwe olievelden •Leidt tot hogere productie •Minder investeringen nu •Meer vrije cash flow
VFB-Analysedag 7 dec. 2013
www.gertdemesure.be
2,60
2.550 dividend (links)
2,40
5. Enkele ideetjes TOTAL
2.500
produc e in '000 bbl/d (rechts)
2,20
2.450
2,00
2.400
1,80
2.350
1,60
2.300
1,40
2.250
1,20
2.200
1,00
2.150 2005
TOTAL 4 december 2013
Koers Aantal aandelen (m) Marktkapitalisatie (mia)
43,40 2.267 98,39
Eigen vermogen FY12 mia Netto fin. schuld FY12 mia
72,912 15,565
ROE '12
14,7%
(in miljard euro) Omzet Groei in % EBIT EBIT% EBITDA EBITDA% Financieel resultaat Netto resultaat
Winst per aandeel Netto dividend Koers/winstverhouding * Dividendrendement *
FY08 160,33 -76,9% 23,50 14,7% 29,26 18,2% -0,12 10,59 FY08 4,71 2,28 8,26 5,9%
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
FY09 FY10 FY11 FY12 FY13E FY14E 112,15 140,48 166,55 182,30 177,32 175,50 -30,0% 25,3% 18,6% 9,5% -2,7% -1,0% 14,84 19,38 24,99 22,41 21,64 22,62 13,2% 13,8% 15,0% 12,3% 12,2% 12,9% 21,52 28,91 32,50 31,93 31,42 33,23 19,2% 20,6% 19,5% 17,5% 17,7% 18,9% -0,10 -0,30 -0,26 -0,51 -0,54 -0,54 8,45 10,69 12,28 10,69 11,09 12,25 FY09 3,78 2,28 11,91 5,1%
FY10 4,74 2,28 8,46 5,7%
FY11 5,46 2,28 7,19 5,8%
FY12 FY13E FY14E 4,74 4,77 5,18 2,34 2,36 2,36 9,16 9,10 8,38 5,4% 5,4% 5,4%
*: op basis van koersen op einde maart van het jaar, voor 2012, 2013E en 2014E huidige koers
VFB-Analysedag 7 dec. 2013
www.gertdemesure.be
ANR 117,7 165 124,2 113,3 139,3 153,7 138,5 137,9
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 13H1
5. Enkele ideetjes ALTAREA
koers premie/discount 171 45,3% 237 43,6% 128 3,1% 107 -5,6% 125 -10,3% 120 -21,9% 117 -15,5% 126 -8,6%
• Franse vastgoedbevak • beurswaarde 1,5 miljard euro • Beheer eigen shopping centra, ontwikkeling kantoren en residentieel vastgoed • E-commerce 12,0
brutodividend (links)
10,0
uitkeerbaar resultaat m € (rechts)
9,0
10,0
8,0
7,2
6,0
8,0
7,0
4,0
6,0
4,0
2,0
VFB-Analysedag 7 dec. 2013
160 140 120 100 80 60 40 20
www.gertdemesure.be
0,0 2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
0
5. Enkele ideetjes
2012
2011
2010
Totaal brutodividend
10,00
9,00
8,00
Terugbetaling kapitaal
9,70
8,50
7,56
Winstverdeling
0,30
0,50
0,44
ALTAREA • Weinig RV op dividend -> uitkering kapitaal ALTAREA 3 december 2013
Koers 129,00 Aantal aandelen (m) 11,59 Marktkapitalisatie (m) 1.495,47 Eigen vermogen FY12 m Netto fin. schuld FY12 m ROE '12
1.023,70 1.864,20 5,5%
(in miljoen euro) Omzet Groei in % EBIT EBIT% Financieel resultaat Netto resultaat Uitkeerbaar resultaat
Winst per aandeel Uitkeerbare winst p/a Brutodividend Koers/winstverhouding * Bruto dividendrendement *
FY08 FY09 905,56 1.011,58 97,7% 11,7% -340,19 13,30 -37,6% 1,3% -75,16 -79,08 -397,06 -108,45 93,70 108,50 FY08 -43,55 10,28 7,00 12,45 5,5%
FY09 -10,73 10,74 7,20 9,96 6,7%
FY10 949,87 -6,1% 248,03 26,1% -78,24 147,03 119,80
FY11 1.089,40 14,7% 265,10 24,3% -82,00 88,30 134,30
FY12 1.550,60 42,3% 239,30 15,4% -75,50 55,90 149,70
FY13E 1.600,00 3,2% 230,00 14,4% -68,00 147,00 147,00
FY10 14,48 11,85 8,00 10,55 6,4%
FY11 8,62 13,11 9,00 9,19 7,5%
FY12 5,30 14,19 10,00 9,09 7,8%
FY13E 12,68 12,68 10,00 10,17 7,8%
*: op basis van koersen op het jaareind (op uitkeerbare winst), voor 2012 en 2013E huidige koers
VFB-Analysedag 7 dec. 2013
www.gertdemesure.be
5. Enkele ideetjes FONCIERE ATLAND •Franse vastgoedbevak •Beurswaarde 28 miljoen € •Beheer eigen vastgoed (kantoren, winkels) •Beheer voor derden (o.a. Cofinimmo) •Sleutel-op-de-deur projecten •Geen dividenduitkering (overgedragen verliezen bij moedermaatschappij), wel misschien over 2013 •Is heel weinig liquide VFB-Analysedag 7 dec. 2013
www.gertdemesure.be
90 intrinsieke waarde 80
5. Enkele ideetjes
koers 70 60
FONCIERE ATLAND
50 40 30 09H1
300 250
10H1
FY10
11H1
FY11
12H1
FY12
13H1
9 co-invest.
8
eigen
7
200
175,3
185,1
186,2
6 5
150
construc e beheer derden 3,534
eigen beheer
2,050 0,224
0,260
0,539
0,616
4,488
4,380
4,153
4,109
jun/10
jun/11
jun/12
jun/13
4
51 100 50
FY09
3 104
107,4
103,2
2 98,5
97,8
2012
13H1
0
1 0
2009
2010
2011
VFB-Analysedag 7 dec. 2013
www.gertdemesure.be
40% 30% discount - /premie +
20% 10%
5. Enkele ideetjes
0% -10% -20% -30%
FONCIERE ATLAND
-40% -50% -60% 09H1
FONCIERE ATLAND 3 december 2013
Koers Aantal aandelen (m) Marktkapitalisatie (m)
60,50 0,469 28,34
Eigen vermogen FY12 m Netto fin. schuld FY12 m
21,96 72,36
ROE '12
4,2%
(in miljoen euro) Omzet Groei in % EBIT EBIT% Financieel resultaat Netto resultaat Uitkeerbaar resultaat
Winst per aandeel Uitkeerbare winst p/a Brutodividend Koers/winstverhouding * Bruto dividendrendement *
FY09
10H1
FY10
11H1
FY11
12H1
FY12
13H1
FY09 9,281 21,9% 2,669 28,8% -4,901 -1,790 2,589
FY10 16,903 82,1% 6,337 37,5% -4,910 1,166 3,449
FY11 11,05 -34,6% 5,75 52,0% -5,490 0,036 3,775
FY12 20,40 84,6% 6,24 30,6% -5,005 0,932 4,259
FY09 -6,11 8,83 0,00 7,13 0,0%
FY10 3,97 11,75 0,00 5,11 0,0%
FY11 0,12 12,84 0,00 4,36 0,0%
FY12 1,99 9,09 0,00 6,66 0,0%
*: op basis van koersen op het jaareind (op uitkeerbare winst), voor 2012 de huidige koers
VFB-Analysedag 7 dec. 2013
www.gertdemesure.be
5. Enkele ideetjes KAS BANK •Nederlandse bank actief in administratief effectenbeheer: bewaargeving, treasury, risicobeheer, uitlenen effecten, diensten en on-line beheer. •Boekwaarde 12,94 €, koers 9,55 € (in miljoen euro) Rente Commissies Resultaat beleggingen Overige TOTAAL operationeel
VFB-Analysedag 7 dec. 2013
2008 28,9 89,2 13,5 0,7 132,3
2009 30,7 74,3 24,0 2,0 131,0
2010 20,6 69,7 19,3 2,2 111,8
2011 27,5 68,1 9,1 10,6 115,3
2012 24,5 69,7 15,9 7,6 117,7
www.gertdemesure.be
5. Enkele ideetjes KAS BANK
KAS BANK 3 december 2013
Koers Aantal aandelen (m) Marktkapitalisatie (m) Eigen vermogen FY12 m ROE FY12
9,55 14,62 139,62 189,20 8,2%
(in miljoen euro) Omzet Groei in % Bedrijfslasten Waardeverminderingen Winst voor Belastingen Netto resultaat Bis-ratio
Winst per aandeel Dividend Koers/winstverhouding * Dividendrendement *
FY08 129,60 n.b. 108,20 73,40 -52,00 -39,90 18%
FY09 136,80 5,6% 10,53 -0,30 126,57 24,60 25%
FY10 117,10 -14,4% 97,50 -2,60 22,20 18,50 23%
FY11 115,30 -1,5% 97,90 2,10 15,30 10,20 26%
FY12 117,70 2,1% 97,30 -0,70 21,10 15,50 23%
FY13E 119,00 1,1% 101,00 0,00 18,00 13,60 n.b.
FY08 -2,70 0,45 -3,67 4,5%
FY09 1,69 0,73 8,31 5,2%
FY10 1,27 0,73 9,26 6,2%
FY11 0,70 0,50 12,21 5,8%
FY12 1,06 0,63 9,01 6,6%
FY13E 0,93 0,57 10,27 6,0%
*: op basis van koersen op jaareinde, voor 2012 en 2013E de huidige koers
VFB-Analysedag 7 dec. 2013
www.gertdemesure.be
5. Enkele ideetjes NABALTEC •Duits chemiebedrijf (o.a. aluminium oxide) •Beurswaarde 68 miljoen euro •3 segmenten: – Functional fillers: milieuvriendelijke vlamvertragers als additief voor PVC en plastics (-> iPhone) – Technical ceramics: voor polijsten, wrijvingsbestendige en vuurbestendige toepassingen,… – Environmental engineering: toevoeging in batterijen, transformatoren,… VFB-Analysedag 7 dec. 2013
www.gertdemesure.be
5. Enkele ideetjes NABALTEC •Producten zijn milieuvriendelijk en zullen andere op basis van lood vervangen (vanaf 2015 verplicht door allerlei reglementeringen) •Geleidelijke overgang in sommige regio’s, China en Rusland wachten •Geen investeringen nodig op korte termijn •Free cash rendement van 10% en meer VFB-Analysedag 7 dec. 2013
www.gertdemesure.be
120 100
5. Enkele ideetjes
10%
omzet (links in m €) EBIT-marge (rechts)
9% 8% 7%
80
6% 60
5% 4%
NABALTEC
40
3% 2%
20
1% 0
0% 2008
NABALTEC 4 december 2013
Koers Aantal aandelen (m) Marktkapitalisatie (m)
8,50 8,00 68,00
Eigen vermogen FY12 m Netto fin. schuld FY12 m
44,02 55,24
ROE '12
1,4%
(in miljoen euro) Omzet Groei in % EBIT EBIT% EBITDA EBITDA% Financieel resultaat Netto resultaat
Winst per aandeel Netto dividend Koers/winstverhouding * Dividendrendement *
2009
2010
2011
2012
2009 2010 2011 2012 73,060 112,701 129,022 129,213 -24,1% 54,3% 14,5% 0,1% -4,250 4,067 9,215 6,29 -5,8% 3,6% 7,1% 4,9% 1,230 11,090 16,545 14,600 1,7% 9,8% 12,8% 11,3% -2,639 -4,237 -5,298 -4,903 -7,146 -0,519 3,377 0,609 2009 -0,89 0,00 n.r. 0,0%
2010 -0,06 0,00 n.r. 0,0%
2011 0,42 0,00 16,82 0,0%
2012 0,08 0,00 111,66 0,0%
2013E
2014E
2013E 135,000 4,5% 11,10 8,2% 20,50 15,2% n.b. 3,690
2014E 146,000 8,1% 15,10 10,3% 24,40 16,7% n.b. 6,550
2013E 0,46 0,08 18,43 0,9%
2014E 0,82 0,20 10,38 2,4%
*: op basis van koersen op jaareind, voor 2012, 2013E en 2014E de huidige koers
VFB-Analysedag 7 dec. 2013
www.gertdemesure.be
5. Enkele ideetjes LONDON MINING •Heeft actieve ijzerertsmijn in Sierra Leone en licentie voor ijzerertsmijn in Groenland •Capaciteit: 3,6 m T eind ‘12, 5 m T eind ‘13 6.000.000
1.200.000
ijzerertsproduc e in ton per kwartaal
ijzererts produc e in ton per jaar 5.000.000
1.000.000
4.000.000
800.000
3.000.000
600.000
2.000.000
400.000
1.000.000
200.000
0
VFB-Analysedag 7 dec.2013E 2013 2012
2014E
0 12 KW1
12 KW2
12 KW3
www.gertdemesure.be 13 KW1 13KW2 13 KW3 13 KW4 E
12 KW4
5. Enkele ideetjes LONDON MINING • Algemeen sectorklimaat is niet gunstig • Koers veert steeds op na publicatie cijfers LONDON MINING 3 december 2013
Koers in GBP Aantal aandelen (m) Marktkapitalisatie (m)
1,09 138,43 150,89
Eigen vermogen FY12 m USD Netto fin. schuld FY12 m USD
195,54 154,50
ROE '12
-55,2%
(in miljoen USD) Omzet Groei in % EBIT EBIT% EBITDA EBITDA% Financieel resultaat Netto resultaat
Winst per aandeel in USD Winst per aandeel in GBP Koers/winstverhouding *
FY10 0,00 n.r. -32,394 n.r. -31,400 n.r. 0,022 -99,578
FY11 0,00 n.r. -41,933 n.r. -36,400 n.r. -1,055 -60,032
FY12 120,56 n.r. -27,160 -22,5% -12,200 -10,1% -38,348 -107,851
FY13E 351,00 191,1% 62,300 17,7% 90,200 25,7% n.b. 19,400
FY14E 457,00 30,2% 127,000 27,8% 163,000 35,7% n.b. 81,900
FY10 -0,92 0,00 n.r.
FY11 -0,53 0,00 n.r.
FY12 -0,80 -1,95 n.r.
FY13E 0,14 0,09 12,77
FY14E 0,59 0,36 3,02
*: op basis van koersen op het jaareind, voor 2012, 2013E en 2014E huidige koers
VFB-Analysedag 7 dec. 2013
www.gertdemesure.be
5. Enkele ideetjes REALDOLMEN •Boekjaar 2012/13 heel slecht door allerlei afboekingen (misrekening op 2 projecten, afschrijving goodwill op Lux en Fr,…) •Integratie Real Software – Dolmen voltooid •Herstel rendabiliteit in H1 2013/14 •Zware investeringen in nieuwe toepassingen
VFB-Analysedag 7 dec. 2013
www.gertdemesure.be
Zit op goede niveau
5. Enkele ideetjes
Breakeven in 13/14, winst in 14/15
REALDOLMEN REALDOLMEN 3 december 2013
Koers Aantal aandelen (m) Marktkapitalisatie (m)
18,20 5,35 97,4
Eigen vermogen FY12/13 Netto fin. schuld FY12/13
128,03 -3,49
ROE '12/13
-11,7%
(in miljoen EUR) Omzet Groei in % EBIT EBIT% EBITDA EBITDA% Financieel resultaat Netto resultaat
FY08/09 265,64 5,6% 12,75 4,8% 18,56 7,0% 3,53 17,93
FY09/10 237,45 -10,6% 7,18 3,0% 11,41 4,8% -5,33 1,11
FY10/11 244,18 2,8% 13,00 5,3% 16,47 6,7% -5,31 7,30
FY11/12 258,48 5,9% 13,61 5,3% 17,00 6,6% -6,19 7,27
FY12/13 237,74 -8,0% 1,74 0,7% 7,59 3,2% -2,00 -14,94
FY13/14E
FY09/10 0,21 0,00 83,28 0,0%
FY10/11 1,36 0,00 11,15 0,0%
FY11/12 1,41 0,00 12,72 0,0%
FY12/13 -2,90 0,00 n.r. 0,0%
FY13/14E
Winst per aandeel Netto dividend Koers/winstverhouding * Dividendrendement *
FY08/09 3,35 0,00 4,48 0,0%
243,00 2,2% 11,10 4,6% 15,00 6,2% -0,60 9,80
1,90 0,00 9,56 0,0%
*: op basis van koersen einde maart, voor 2012/13 en 2013/14E huidige koers
Infrastructure products Professional services Business solutions H1 12 /13 H1 13 /14 ∆ in % H1 12 /13 H1 13 /14 ∆ in % H1 12 /13 H1 13 /14 ∆ in % Omzet 29,4 30,8 4,6% 64,0 64,4 0,6% 18,9 19,9 5,4% REBIT 1,4 1,2 -14,3% 0,7 6,4 814,3% -2,0 -1,3 n.r. VFB-Analysedag 7 dec. 2013 www.gertdemesure.be REBIT% 4,8% 3,9% 1,1% 9,9% -10,6% -6,5%
5. Enkele ideetjes OPGELET! • Heel wat small caps hebben het in 2013 al heel goed gedaan • Minder opportuniteiten vandaag • Prestatie van mijn selecties: Koersevolutie Alstom Assystem Boiron Le Noble Age Pharmagest CAC-40
28/06/13 4/12/13 25,16 25,74 15,53 19,92 40,00 47,12 9,90 15,00 69,01 90,45 Gemiddelde 3.738,91 4.187,20
VFB-Analysedag 7 dec. 2013
Δ in % 2,3% 28,3% 17,8% 51,5% 31,1% 26,2% 12,0%
Koersevolutie Barco Delhaize Global Graphics Miko RealDolmen Resilux Bel-20
7/12/12 4/12/13 54,60 54,56 28,50 41,90 1,19 1,36 50,75 65,78 16,50 18,15 49,97 89,50 Gemiddelde 2.424 2.809
Δ in % -0,1% 47,0% 14,3% 29,6% 10,0% 79,1% 30,0% 15,9%
www.gertdemesure.be
6. Conclusies • Waardering is cruciaal in elk dossier – GDF Suez:
VFB-Analysedag 7 dec. 2013
www.gertdemesure.be
6. Conclusies • Koop goedkoop voor de lange termijn, maar verkoop op korte termijn als potentieel al in de koers zit • Niet achter de koers lopen • Neem de tijd om dossier te leren kennen • Lees veel, vergelijk, zonder druk • Minder opportuniteiten vandaag • Niemand verplicht u om te kopen VFB-Analysedag 7 dec. 2013
www.gertdemesure.be
7. Vraagstelling • Via mail
[email protected] • Voor meer info zie website www.gertdemesure.be
VFB-Analysedag 7 dec. 2013
www.gertdemesure.be