HKU Projecten Inleiding p 2 Praktische Informatie p 3 Stichting de Noordzee p 5 Fred de la Bretonière p 11 CODE p 17 Meerstroom College p 23 Nederlandse Spoorwegen p 29 Wereld Natuur Fonds p 35 V&D p 41 Domfein p 47 ID&T en Q-Dance p 53 Philips p 59
Voor U gemaakt
Van opdracht naar eindresultaat
Hoe maak je als jonge vormgever de sprong vanuit de veilige omgeving van de Hogeschool voor de Kunsten naar de grillige, kritische en veeleisende buitenwereld? De faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving van de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht probeert studenten zo goed mogelijk voor te bereiden op die sprong naar een succesvolle carrière. Goed werk maken is daarvoor een vereiste. Maar het is niet voldoende. Van studenten wordt ook een actieve, ondernemende houding gevraagd. Opdrachtgevers willen vormgevers met wie ze een dialoog kunnen aangaan. Mensen die origineel en eigenwijs zijn in hun visie, maar tegelijkertijd goed kunnen luisteren en ontwerpen maken die verrassen en overtuigen.
Met trots presenteren we een aantal van de resultaten in dit boek. Een paar pagina’s per project kunnen natuurlijk geen recht doen aan de resultaten en de enorme leerervaring van de studenten. Toch hopen we dat u een beeld krijgt van de diversiteit, creativiteit en innovatiedrang van onze studenten.
Om daarmee ervaring op te doen, hebben 153 vierdejaars studenten van september 2008 tot januari 2009 gewerkt aan opdrachten van externe opdrachtgevers. Vier maanden lang doorliepen ze alle fases van het ontwerpproces, en maakten ze kennis met alle aspecten die horen bij ‘ontwerpen in opdracht’. Samenwerken, communiceren, overtuigen, problemen oplossen en een verrassend resultaat neerzetten. Dat is waar het om gaat. De projectgroepen waren samengesteld uit studenten van verschillende studierichtingen omdat de praktijk ook steeds vaker vraagt om interdisciplinaire oplossingen voor ontwerpproblemen.
Sander van der Donk Projectenbureau Faculteit BKV Hogeschool voor de Kunsten Utrecht
We nodigen u van harte uit dit projectboek te lezen. Bijzonder is dat dit boek zelf ook een externe opdracht was waarmee een projectgroep aan de slag is gegaan. We hopen dat het enthousiasme van de studenten op u overslaat en u mag inspireren. Dit boek is voor u gemaakt.
Studenten van de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (Faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving) werken in hun eindexamenjaar aan professionele opdrachten voor een externe opdrachtgever. Zij vertegenwoordigen uiteenlopende disciplines: Grafische Vormgeving, Productvormgeving, Illustratie, Interieurarchitectuur, Fotografie, Modevormgeving en Stedelijk Interieur.
tatie volgt ook de tussenbeoordeling door de coaches. De coaches beoordelen de resultaten van de studenten op basis van generieke beoordelingscriteria. De opdrachtgever heeft geen rol in deze beoordeling van de studenten. Na de uitvoeringsfase volgt eind december de eindpresentatie aan de opdrachtgever. Hierna volgt ook de eindbeoordeling door de coaches.
Het projectenbureau en de opdrachtgevers maken afspraken over de opdrachtomschrijvingen, randvoorwaarden en financiën. Daarna wordt de opdracht aangeboden aan de eindexamenstudenten, die hun voorkeur kunnen aangeven. Bij de groepssamenstelling wordt zoveel mogelijk met ieders voorkeur rekening gehouden. Zo ontstaan projectgroepen van zes of zeven leden. Elke groep is samengesteld uit studenten van verschillende studierichtingen, afgestemd op de vraag van de opdracht. Elke groep krijgt versterking van een student Visual Art and Design Management die als groepsmanager optreedt. Bovendien krijgt iedere projectgroep twee vakdocenten van de HKU als coaches toegewezen. De studenten werken in speciaal ingerichte projectruimtes op school.
Tijdens het project krijgen de projectgroepen een aantal specifieke workshops aangeboden, de zogenaamde Professional Skills. Dit zijn lessen waarin vaardigheden worden behandeld die relevant zijn bij het ontwerpen in opdracht. Bijvoorbeeld: Hoe stel ik de juiste vragen aan de opdrachtgever tijdens de briefing? Hoe presenteer ik mijn werk? Hoe is mijn rol in de groep? Wat is er nodig om het project succesvol te laten zijn? Op deze manier proberen we de studenten te ondersteunen in het traject dat ze doorlopen. Einddoel is: tevreden opdrachtgevers en studenten die het gevoel hebben werkelijk iets geleerd te hebben.
De projectperiode start met een briefing (presentatie van de opdracht) door de opdrachtgever. Naar aanleiding van deze briefing schrijven de studenten een de-briefing (terugkoppeling van de opdracht aan de opdrachtgever). Na de goedkeuring daarvan beginnen ze met de onderzoeksfase, die uitmondt in een concept. De presentatie van het concept is voor de opdrachtgever het moment om bij te sturen en groen licht te geven voor de uitvoeringsfase. Na de conceptpresen-
2|3
Voor meer informatie over projecten voor vierdejaars studenten nodigen wij u van harte uit contact op te nemen met de medewerkers van het projectbureau. Joke van den Berg
[email protected] Tel: 06-30714490 Sander van der Donk
[email protected] Tel: 06-22289126 Projectenbureau Faculteit BKV Hogeschool voor de Kunsten Utrecht Ina Boudier Bakkerlaan 50 3582 VA Utrecht http://bkvweb.hku.nl
Stichting de Noordzee
HOE HOUDT JE HET STRAND SCHOON TIJDENS EEN FESTIVAL?
4|5
6|7
Stichting de Noordzee
De Opdracht Hoe houd je het strand schoon tijdens een festival? Hoe? Stichting de Noordzee benadert de HKU met de vraag om een product of een campagne te bedenken met het doel bezoekers van strandfestivals bewust te maken van het afval dat tijdens festivals in zee terecht komt. Een interdisciplinair ontwerpteam gaat hiermee aan de slag, en komt met een driedelig concept. Ten eerste ontwikkelen de studenten de animatie ‘Willy’, die duidelijk maakt hoe dieren in de Noordzee in gevaar komen door het afval. Daarnaast ontwerpt het team opblaasbare objecten van 3 meter hoog, die als ‘afval’ in zee drijven om het probleem uitvergroot onder de aandacht van festivalgangers te brengen. Om het afval kwijt te raken bedenken de studenten prullenbakken met een 3 meter hoge afvalberg erachter. Wanneer passanten iets in de bakken gooien worden ze op de foto gezet. Deze foto’s kan men later uploaden naar de site van de stichting. En? ‘Het was leerzaam om in een groep samen te werken aan dit project. De hele studie is verder voornamelijk individueel gericht, maar door de samenwerking in een dergelijk project moet er juist veel rekening met elkaar gehouden worden. Je moet je eigenbelang of eigen visie opzij zetten om tot een gezamenlijk resultaat te komen. Door compromissen te sluiten en te zorgen voor een goede onderbouwing van ons concept zijn we samen tot een verrassende uitkomst gekomen en wisten we de opdrachtgever te overtuigen van de kracht van ons ontwerp.’ De Projectgroep Marleen Sintenie (grafisch ontwerp), Ovidiu Opris (illustratie), Mirjam Pluymaekers, Stella Teunissen (3D ontwerp), Paul Nederend, Pieter de Leeuw (industrieel ontwerp), Mara Verleijsdonk (management)
8|9
Schetsen animatiefilm
Beloning voor goed gedrag
Videostill animatie met zeekatten
Fred de la Bretonière
Maquette van het strand
Schets van opblaasbaar afval in zee
Schetsen animatiefilm
10 | 11
CREËER EEN VERNIEUWEND EN JONG MERK GELIEERD AAN FRED DE LA BRETONIERE
12 | 13
Fred de la Bretonière
De Opdracht Creëer een vernieuwend en jong merk gelieerd aan Fred de la Bretonière. Hoe? In opdracht van ontwerpstudio Fred de la Bretonière ontwikkelen studenten van de HKU een concept voor een nieuw internationaal merk dat innovatief en inspirerend is, en past binnen de filosofie van het bedrijf. De schoenen en tassen van Fred de la Bretonière zijn ontworpen om je beter te voelen, met elke stap die je zet. De producten moeten een deel van jezelf worden. Net als een spijkerbroek die, naarmate hij meer is gedragen, steeds dierbaarder en persoonlijker wordt. De studenten krijgen van Fred alle creatieve vrijheid, maar hij eist wel een vlotte communicatie, een professionele houding en een prettige samenwerking. De groepssamenstelling is interdisciplinair en bestaat uit grafisch ontwerpers, illustratoren, modeontwerpers en een visual art and design manager. Samen ontwerpen de studenten een concept voor een merk dat op vernieuwende wijze aansluit op de bestaande ontwerpstijl van Fred de la Bretonière, met als uitgangspunt hun eigen belevingswereld. En? ‘Wij hebben het gevoel dat er steeds minder ruimte is voor persoonlijke vrijheid en verantwoordelijkheidsgevoel. Wij leggen met ons brand concept juist de nadruk op het herwinnen van persoonlijke vrijheid. Geen eenheidsworst, maar diversiteit! Niet alles is hetzelfde en niets hoeft te blijven zoals het is. Stilstand is achteruitgang. Het was bijzonder leerzaam met elkaar samen te werken met alle aspecten die daarbij komen kijken; van een moodboard tot aan het concrete product, compleet met marketing plan. We hebben er veel van geleerd en kregen zelfs een baan aangeboden!’ De Projectgroep Rosa Mathijssen, Thomas Boerboom (grafisch ontwerp), Eric van den Boom (illustratie), Yohji van der Aa, Frederike Stamhuis, Mira Blaauw (mode vormgeving), Lilly Duk (mode communicatie), Jennifer Lubbing (management)
14 | 15
Moodboard
Kinderschoen
Schets damesschoen Proefmodellen kinderschoentjes
CODE
Op het kubisme geïnspireerd accessoire
Materiaalproef
16 | 17
Proefmodel vlechttechniek
ONTWIKKEL EEN COMMUNICATIECAMPAGNE OM CODE MAGAZINE IN DUITSLAND TE LANCEREN
18 | 19
CODE
De Opdracht Ontwikkel een communicatiecampagne om CODE magazine in Duitsland te lanceren. Hoe? CODE is een eigenzinnig en eigentijds fashion-magazine met een duidelijke mening over wat er in de modewereld speelt. Tegelijkertijd is het een platform voor avant-gardisten in mode, design en fotografie. CODE heeft studenten van de HKU gevraagd ideeën te ontwikkelen voor een campagne die het magazine moet lanceren in Duitsland. Deze campagne moet, zoals CODE zelf, origineel en spraakmakend zijn. Na uitgebreid vooronderzoek naar de verschillende subculturen in Duitsland zijn de studenten tot een aantal ideeën voor campagnes gekomen, die niet onopgemerkt voorbij zullen gaan en de doelgroep zeker zullen verrassen. In groepen van twee is gewerkt aan de uitwerking van verschillende concepten, waaronder verschillende campagnemogelijkheden en concreet uitgewerkte displays en beursstands. Deze concepten worden uiteindelijk gepresenteerd aan CODE in een overzichtelijk rapport, zodat het magazine heldere ideeën krijgt aangereikt over de mogelijkheden voor een succesvolle lancering in Duitsland. En? ‘Wij vonden dit project zeker leerzaam. Gedurende het proces hebben we leren omgaan met de verschillende kanten van het werken in de praktijk; concessies doen en tot compromissen komen, niet alleen binnen ons team, maar ook in samenspel met de opdrachtgever.’ De Projectgroep Luke van Veen, Tjerk Jan Oord, Guy Verbeek (grafisch ontwerp), Paul van der Woude, Ricky Booms (illustratie), Sya Groosman (fotografie), Malou Verharen, Winde Rienstra, Ferdinand Hartgers (mode vormgeving), Renee Rutten (mode communicatie), Amy de Witte (management)
20 | 21
Abonnee verpakking
Underbag
Underbag, van ondergoed tot tas
Persoonlijke tas Luke van Veen
Laceless, riem van veters
Meerstroom College
Display CODE hanger
Underbag
Persoonlijke tas Amy de Witte
Persoonlijke tas Paul van der Woude
Laceless, tas van veters
22 | 23
Display uitgevouwen
Persoonlijke tas Ricky Booms
ONTWERP DE BUITENRUIMTE VAN HET MEERSTROOM COLLEGE
24 | 25
Meerstroom College
De Opdracht Ontwerp de buitenruimte van het Meerstroom College. Hoe? De Utrechtse VMBO school het Meerstroom college krijgt in 2009 een nieuw onderkomen. Terwijl het oude gebouw gesloopt en het nieuwe gebouwd wordt, werkt deze groep studenten van de HKU aan de inrichting van de buitenruimte van het nieuwe gebouw. Na een gedegen analyse en een onderzoek naar de mogelijkheden om verschillende functies een plek te geven, komt de groep met een conceptvoorstel. De studenten leveren ideeën voor de afscheiding van het terrein, de inrichting van het schoolplein, de buitenruimte van het aangrenzende kinderdagverblijf, de fietsenstalling, het parkeerterrein en het terras. Ze nemen daarbij de wensen van de architect, de stedenbouwkundige en de schoolleiding als uitgangspunt om tot een afgebakend concept te komen dat aan de eisen van alle partijen voldoet. En? ‘Wij zien dit project als een heel goede ervaring, omdat we de kans kregen buiten de muren van de HKU iets neer te zetten. Normaliter krijgen we voornamelijk feedback van onze docenten. We zijn ook erg blij dat alle betrokken partijen tevreden en enthousiast waren over onze ontwerpen. Wij beschouwen dat als een groot compliment. Het liefst zouden we nog verder willen gaan met dit project, maar helaas moeten we nu tijd vrij maken voor ons individuele eindexamen en de tweede helft van dit jaar. We hopen het na ons afstuderen weer op te pakken…’ De Projectgroep Marlies Romberg, Rob Hermes (3D ontwerp), Ka-Lai Chen (industrieel ontwerp), Lyanne van Diepen, Marleen Beek, Otto Paans (ruimtelijk ontwerp stedelijk)
26 | 27
Proefmodel zitobject
Hekwerk rond sportveld
Proefmodel van fosiele zitobjecten
Schetsontwerp hekwerk
Ontwerpvoorstel zitobject
Nederlandse Spoorwegen
Schets grondpatroon
Concept gedroogde aarde
Onderzoek naar zitobjecten
Onderzoek naar grafisch grondpatroon
Studie modellen hekwerk
Objecten op het plein
28 | 29
HOE BRENG JE HARTELIJKHEID TERUG OP MIDDELGROTE STATIONS?
30 | 31
Nederlandse Spoorwegen
De Opdracht Hoe breng je hartelijkheid terug op middelgrote stations? Hoe? Dit projectteam heeft van de NS en ProRail een bijzondere opdracht gekregen: ontwikkel een concept dat op verschillende stations toegepast kan worden om de sfeer te verbeteren, waar deze ’s avonds in de beleving van klanten verslechtert. De studenten kiezen als uitgangspunt emotie, die mensen in beweging brengt. Het team bestaat uit vijf enthousiaste HKU-studenten die deze uitdaging zijn aangegaan vanuit de specialisaties Visual Art & Design Management, Interior Architecture, Industrial Design en Visual Communications. Eerst is een zintuiglijk onderzoek opgezet om de situatie in kaart te brengen en de beleving van de reiziger te peilen. De conclusie: middelgrote stations missen een warm ‘hart’, een gezicht, een kern of middelpunt. Om dit hart terug te brengen, heeft de groep een concept ontwikkeld waarin het perron een podium vormt en een warme en prettige sfeer moet terugbrengen. En? ‘Door dit project doe je veel praktijkervaring op voordat je de HKU verlaat, en dat is een voorrecht. Het is alleen al een uitdaging om een team van verschillende individuen op één lijn te krijgen, om maar te zwijgen over hoe je de opdrachtgever(s) betrokken krijgt en houdt. Velen hebben wel eens een flow-ervaring meegemaakt. Daarin werk je met veel inspanning aan een project of concept, terwijl het toch allemaal vanzelf lijkt te gaan door de energie die moeiteloos stroomt. Tijdens een dergelijke ervaring kan een team bergen verzetten zonder het gevoel te krijgen op te branden. Die bijzondere ervaring hadden we soms ook bij dit project.’ De Projectgroep E-Movement Merijn Visser (illustratie), Froukje Pera (industrieel ontwerp), Liselotte Laufer, Michel Michon (ruimtelijk ontwerp interieur), Tibo Bakker (management)
32 | 33
Voorbeeld routing op station Rotterdam Alexander
Inspiratiemateriaal
Inspiratiemateriaal
Ontwikkelde conceptelementen
Wereld Natuur Fonds
Helderheid en open structuren geven een toekomstbeeld
Levendige sfeer door licht en natuur
Samenkomst van service, informatie en verwelkoming
Natuur en warmte komen samen
34 | 35
Voorbeeld boomstructuur routing op station Utrecht Overvecht
HOE MAAK JE NEDERLANDERS BEWUST VAN DE VOETAFDRUK DIE ZE ACHTERLATEN OP AARDE?
36 | 37
Wereld Natuur Fonds De Opdracht Hoe maak je Nederlanders bewust van de ecologische voetafdruk die ze achterlaten op aarde? Hoe? Het WNF gelooft in consuminderen om zodoende het gemiddelde verbruik per persoon (de ecologische voetafdruk of ‘Footprint’) op aarde te verkleinen. Daarbij is het belangrijk om de dagelijkse activiteiten en gewoonten van mensen zoveel mogelijk aan te laten sluiten bij de ecologische mogelijkheden van de aarde. In het kader van het ‘Living Planet Report 2008’ moet dit project de jonge achterban van WNF duidelijk maken dat er een duidelijke relatie is tussen het eigen consumptiepatroon en de stand van milieu en natuur. Het ontwerpteam van de HKU bestaat uit twee grafisch vormgevers, drie illustratoren en een ‘visual art and design’ manager. In hun concept benadrukken de studenten dat ze het voor jongeren vooral tastbaar en concreet willen maken dat hun levensstijl een impact op het milieu heeft, zodat de doelgroep de boodschap snel op zichzelf kan betrekken. De projectgroep ontwerpt een website, met daarop een huis met elf helden en anti-helden, ieder met goede en minder goede kanten. Elk karakter heeft een eigen verhaal en in de kamer van dit karakter komt dit verhaal tot uiting. Zo krijgen bezoekers van het huis tips en meer achtergrondinformatie over de ecologische voetafdruk. Ook is het mogelijk op de site een ‘voetafdruktest’ te doen. En? ‘Het is erg leerzaam om te zien hoe je als ontwerper buiten de muren van de academie functioneert. Door samen te werken met vormgevers uit andere richtingen voeg je echt je krachten samen om tot een vernieuwend concept te komen. Daarnaast zijn we ons bewust geworden van het belang van heldere communicatie; niet alleen in de projectgroep zelf, maar ook als groep naar de opdrachtgever toe. Hoe helderder je je eigen visie presenteert, hoe meer feedback je krijgt, zodat je de verwachtingen van alle partijen gelijk kunt stellen. Bovendien merken we dat we door dit project heel anders tegen duurzaamheid aankijken. We zijn echt bewuster gaan leven!’ De Projectgroep Footfighters Peter Jelsma, Auke Triesschijn (grafisch ontwerp), Tijs Koelemeijer, Karin Emsbroek, Merel Haasnoot (illustratie), Thijs van der Hoorn (management)
38 | 39
Test online je voetafdruk op wnf.nl/voetafdruk
Wat doen wij zelf?
Het huis met alle helden en anti-helden
Pam Green
Material Girl Merel
V&D
Material Girl Esther
De helden op Lowlands
Led Zap-a-Lot
Cindy Switch
De kamer van Paper Mate
De iGoogle gadget
40 | 41
Bottle Boy op ballon
CREËER EEN CONCEPT VOOR HET WARENHUIS VAN DE TOEKOMST
42 | 43
V&D De Opdracht Creëer een concept voor het ‘warenhuis van de toekomst’. Hoe? Het warenhuis Vroom & Dreesmann streeft er naar het ‘warenhuis van de toekomst’ te worden. Stylistes en designers van V&D werken momenteel aan het nieuwe uiterlijk van een deel van alle 62 vestigingen. In 2008 zijn 23 winkels in een nieuw jasje gestoken. De overige vestigingen zullen in de komende jaren hun metamorfose krijgen. Aan twee projectgroepen van de HKU is gevraagd een innovatief concept te ontwikkelen voor het toekomstige V&D. Bedoeling hiervan is niet zozeer om het huidige winkelconcept te verbeteren, maar juist om maatschappelijke tendensen en veranderende consumentenbehoeften te vertalen naar een toekomstgerichte vormgeving. Binnen door V&D gestelde randvoorwaarden hebben de studenten nagedacht over een onderscheidend winkelconcept, waarbij ze zijn uitgegaan van de beleving van het warenhuis. Op grond hiervan hebben de groepen een concept ontwikkeld dat aan V&D is voorgelegd. Op basis van de feedback van het warenhuis is hun plan bijgesteld en hebben ze een vertaling gemaakt naar 2- en 3 dimensionale beelden die de toekomstvisie van het warenhuis ondersteunen. Dit ontwerp is toegepast op de vestiging in Leiden. Hoe dat er precies uit gaat zien kan nog niet worden onthuld, maar wellicht ziet u daar in de toekomst in Leiden iets van terug: de nieuwe beleving van V&D. En? ‘De V&D geeft ons als studenten een unieke leerervaring mee, met als beloning dat het project uitgevoerd zou kunnen worden. Ze gaven ons een goed leermoment mee bij onze eerste presentatie, waarbij ze helder aangaven wat ze wilden en hebben ons vervolgens twee weken later weer uitgenodigd om weer langs te komen. Dit bedrijf vindt het niet erg om tijd in innovatie te steken en dat was voor ons erg fijn om mee te werken.’ De Projectgroepen PID en 7EEF PID: Gijs van Amelsvoort (grafisch ontwerp), Nienke Boelens (3D ontwerp), Margot van den Honert, Blanche Nieuwkerk, Kim van Rosmalen, Natalia Andrea Mora Zapata (ruimtelijk ontwerp interieur), Kelly Grötzinger (management) 7EEF: Naomi Cheung San, Lotte Rijpstra, Trude Sveen, Dani Vooijs (industrieel ontwerp), Marieke van Leeuwen (illustratie), Fiona Witteman (product ontwerp), Inge Zwirs (management)
44 | 45
Schetsfase
Sfeerimpressie binnentuin Elementen scheidingswand
Sfeerimpressie derde verdieping
Scheidingswand in de ruimte
Domfein
Lunchen met een boek erbij
Cosmetica kopen als een ware belevenis
Sfeerbeeld van de cosmeticaruimte
Schetsfase
Schetsontwerp ontmoetingsplein
46 | 47
Zitplaatsen tussen de producten, definitief ontwerp
Schetsontwerp presentatiemogelijkheden voor het warenhuis
HOE TRANSFORMEER JE HET DOMPLEIN TOT EEN LEVENDIGE EN BRUISENDE PLEK?
48 | 49
Domfein
De Opdracht Hoe transformeer je het Domplein in Utrecht tot een levendige en bruisende plek? Hoe? Het Domplein in Utrecht lijkt op dit moment meer beschouwd te worden als kruispunt, dan als historisch en cultureel middelpunt van de stad. Van daaruit heeft Stichting Domplein 2013, in samenwerking met het projectcentrum (Probi) van de Hogeschool Utrecht (in het kader van het ‘Bouwinnovatie, Design als Tool’ project), studenten van de HKU gevraagd ‘teasers’ te bedenken, die zorgen voor meer bewustzijn van, en waardering voor, de 2000 jaar oude geschiedenis van het Domplein in Utrecht. Daarnaast moet het plein gastvrijheid uitstralen als ontmoetingsplaats voor kunst, cultuur dialoog en debat.
Sfeerimpressie
Model van de domkerk voor 1674
Om het plein aantrekkelijker te maken, ontwikkelen de studenten een fontein die gebouwen van vroeger 3dimensionaal in beeld kan brengen. Deze fontein heeft de potentie een ideale ontmoetingsplek te worden voor jong en oud. Theo M. A. van Wijk, stichting Domplein 2013: ‘De briefing werd een inspirerende ontmoeting waarin we een rondleiding gaven op en onder het plein. Door de zichtbare creatieve samenwerking kwamen de studenten al snel tot een uitdagend antwoord, idee en concept; prachtig! Dit vernieuwende plan verdient het om getoetst te worden op haalbaarheid. En? ‘Vanaf de eerste meeting zitten we op dezelfde golflengte met de opdrachtgevers, die onze ideeënontwikkeling goed snappen. Ook binnen de groep kunnen we het goed met elkaar vinden, wat fijn is om tot een samenhangend eindproduct te kunnen komen. De meerwaarde voor onze studies is dat we zo meer ervaring opdoen met het werken met opdrachtgevers en verschillende disciplines. Ook de kans tot werkelijke realisatie is een nieuwe en uitdagende ervaring!’ De Projectgroep Steunberen Marieke Vromans (grafisch ontwerp), Sjoerd Wenting, Daniel Roozendaal (illustratie), Sander Muijsers, Paulus van der Heijden (3D ontwerp)
50 | 51
Model St. Salvator / Oudmunsterkerk
Schetsmodel fontein op het domplein
ID&T en Q-Dance
Model heilige kruiskapel
Situatieschets domplein 2008
52 | 53
Model St. Maartenskerk
Schets fonteintafel met plattegrond gravure
ONTWERP HET INTERIEUR VAN HET TOEKOMSTIGE ONDERKOMEN VAN ID&T EN Q-DANCE
54 | 55
ID&T en Q-Dance De Opdracht Ontwerp het interieur van het toekomstige onderkomen van ID&T en Q-Dance. Hoe? ID&T en Q-Dance, organisatoren van dance party’s in Nederland en België en bekend van o.a. Thunderdome, Mystery Land, Innercity, Trance Energy en Sensation, zijn vanwege sterke groei op zoek naar een nieuw en inspirerend onderkomen voor het uitvoeren van hun dagelijkse taken. Aan studenten van de HKU is gevraagd om dit gebouw op een creatieve manier in te richten.
Beleving van de entree
Na een intensief interactief traject met de opdrachtgever wordt het idee van een gigantische kijkdoos geboren. Het idee wordt enthousiast ontvangen als presentatievorm naar klanten toe, maar kan door de vondst van een bestaand pand niet gebruikt worden voor de inrichting. Dit gebouw heeft lange tijd een compleet andere functie gehad en het zal daarom zowel interieur als exterieur duidelijk moeten worden dat er nieuw leven in huist. De groep laat dit tot uiting komen in het concept van een symbiotische samenlevingsvorm, uitgewerkt door middel van verlichting en beplanting. Dit idee is verder ontwikkeld tot een overkoepelend concept, dat zal worden gepresenteerd met een begeleidend boek waarin de uitkomsten van het onderzoek, achtergrondinformatie over het bedrijf en het gebouw, en het concept in detail uiteen worden gezet. En? ‘Het is erg interessant om samen te werken met mensen uit verschillende disciplines. Je vult elkaar aan in expertise en kunt daardoor veel van elkaar leren. Ook hebben we gemerkt dat het belangrijk is om jezelf als ontwerper helder en met enthousiasme te presenteren, en dat het daarbij niet erg is om soms het voortouw te nemen. Aan de ene kant moet je als ontwerper flexibel zijn, en aan de andere kant moet je altijd je eigen visie blijven volgen. Dat is een combinatie die voor ons zeker vruchtbaar is gebleken.’ De Projectgroep Studio Goudappel Erwin Zwiers (3D ontwerp), Robert Minnebo, Pascal Smelik (industrieel ontwerp), Bram Loogman, Youp Kruijsdijk (intelligent product design), Laura Agterberg, Yordi Bos, Homer Garcia Santana (ruimtelijk ontwerp interieur), Jochem Schalkwijk (management)
56 | 57
Schetsfase voor verbeelding van het platvoeteffect
Sfeerbeeld van het exterieur
Schets ‘Living Tomorrow’
Ontvangstruimte
Philips
Schets ‘Living Tomorrow’
Rendering ‘Living Tomorrow’
Rendering ‘Living Tomorrow’
Vloer diorama
58 | 59
Schets kijkdozen
ONTWIKKEL EEN PRODUCT VOOR WELVARENDE SENIOREN DAT HET LEEFGEMAK VERBETERT
60 | 61
Philips De Opdracht Ontwikkel een product voor welvarende senioren dat hun leefgemak verbetert. Hoe? Philips is altijd op zoek naar innovatieve concepten die eenvoudig zijn in het gebruik. Manuel Oomen, Sr. Director van Philips Lighting: ‘Wij waren vooral geïnteresseerd in de frisse kijk van de studenten van de HKU. In het bijzonder waren we benieuwd naar hun ideeën voor producten voor senioren tussen de 50 en 70 jaar die hun leefgemak kunnen verbeteren. Wij ontwikkelen producten vaak vanuit techniek en niet vanuit vormgeving. Dan kan de frisse blik van studenten van pas komen.’ Dr. Bianca van der Zande, Project Manager NVD Light for Seniors: ‘In de opdrachtomschrijving hebben we een aantal bindende randvoorwaarden gesteld wat betreft de doelgroep, verkoopprijs, duurzaamheid en originaliteit. We vroegen de studenten minimaal 1 concept uit te werken tot een werkend prototype. Het viel me op dat ze onze reacties goed oppikten en verwerkten, waardoor het eindresultaat customer-made werd. We waren verrast door de proactieve houding van de studenten, hun enthousiasme en motivatie!’ En? ‘Wij gaven onze projectgroep een naam: Melk. Melk is de optelsom van acht keer elk (er zitten acht mensen in de projectgroep). Ieder individu levert zijn/haar bijdrage waardoor we een team vormen. De ‘M’ staat voor Multidisciplinair. Doordat we uit verschillende studierichtingen komen, zijn onze denkwijzen verschillend. Toch hebben we ons weten te ontwikkelen tot een hechte groep. Het is fijn om te merken dat we elkaar vertrouwen. Iedereen zegt wat hij of zij vindt. Niets wordt ingeslikt en alles komt op tafel. Hierdoor ontstaan goede resultaten. Het eindresultaat is echt iets waar we allemaal achter staan.’ De Projectgroep Melk Anush Martirossian, Bram Geenen (3D ontwerp), Erik de Nijs, Tim Smit, Mark van Giessel (industrieel ontwerp), Allard Boer, Damiën Koot (intelligent product design), Philmar van Dijk, Nina Aelbers (management)
62 | 63
Moodboard
Materiaal en vorm onderzoek (beeldrecht nog niet verleend)
Onderzoek naar doelgroep
Werkend prototype (beeldrecht nog niet verleend)
Prototype in gebruik (beeldrecht nog niet verleend)
Colofon In opdracht van het HKU Projecten bureau faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving
[email protected] Ontwerp Jim Biekmann & Leanne Wijnsma Fotografie Daphne Kuilman Tekst Joke van den Berg & Sander van der Donk Met dank aan Seda Angenent, Eva Nieuwdorp, Jan Snoek, de opdrachtgevers en alle vierde jaars studenten en begeleiders aan de Hogeschool voor de kunsten Utrecht, afdeling Beeldende Kunst en Vormgeving. Druk NPN Drukkers Breda Papier Munken Lynx 130 gram Font DTL Caspari