Datum Onderwerp
: :
8 oktober 2013 3e kwartaalbericht 2013
Geachte Participant, Hierbij ontvangt u het kwartaalbericht van The Conviction Fund over het derde kwartaal van 2013. Zoals u van ons gewend bent, biedt dit bericht eerst een terugblik op onze prestaties en een strategische blik vooruit. Daarna geven we een toelichting op twee beleggingen: het succesvolle Vitec (producent van randapparatuur voor de film- en fotosector) en het minder succesvolle Vêt’Affaires, een kledingketen. Tot slot wordt belicht hoe wij omgaan met de keuze om op enig moment aandelen te kopen of juist cash aan te houden. Wij hopen dat met deze toelichtingen het fonds nog beter bij u tot zijn recht komt. Met vriendelijke groet, Kees Roodenburg Fondsbeheerder The Conviction Fund Zuidzijde 72a 2411 RT Bodegraven M: 0622 208 985 T: 0172 619 312
[email protected] www.theconvictionfund.nl
Kwartaalbericht The Conviction Fund Derde kwartaal 2013 | Bodegraven, 8 oktober 2013
Rendement Prachtig. Anders kan het afgelopen kwartaal niet worden genoemd, met een rendement van 13,6% voor The Conviction Fund tegenover 11,5% voor onze benchmark. Het gehele jaar toont een vergelijkbaar beeld: 15,5% rendement voor The Conviction Fund en 12,7% voor de Euro Stoxx 50 Net Return Index. Zowel in het derde kwartaal als het gehele jaar doet The Conviction Fund het dus beter dan de benchmark. Een kwartaal als dit geeft een belegger een heerlijk gevoel. De markt steeg stevig, vooral in juni en september, terwijl augustus een stabiel beeld gaf. De oorzaak lag in het steeds overtuigender gevoel bij beleggers dat Europa volgend jaar waarschijnlijk uit de crisis komt. Ook de stijging in de eerste jaarhelft in Amerika droeg bij aan het succes, in zoverre dat beleggers hoogtevrees kregen en hun geld deels naar het nog niet gestegen Europa verplaatsten. Dit leidde tot mooie rendementen en voor u als participant tot nóg mooiere rendementen, omdat onze beleggingen het beter doen dan de markt. Samenvattend: met een rendement van 15,5% is 2013 tot nu toe een prachtig jaar, ook omdat we het 2,8% beter doen dan onze benchmark. 2013 3e kwartaal The Conviction Fund
tot heden
2012
2011
2010
€ 119,03 €103,03 € 90,46 € 102,85 +13,6% +15,5% +13,9% -12,0% +17,8%
sinds 2004 gemiddeld totaal per jaar
2009
2008
€ 87,35 +33,7%
€ 65,35 -34,7%
+109,2%
+7,9%
Euro Stoxx 50 Net Return Index
+11,5%
+12,7%
+18,1%
-14,6%
-2,4%
+25,5%
-42,4%
+39,6%
+3,5%
Outperformance
+2,1%
+2,8%
-4,2%
+2,6%
+20,2%
+8,2%
+7,7%
+69,6%
+4,4%
Stemming op de markt en onze strategie De markt blijft reageren op dezelfde thema’s. Zoals het eerste kwartaal sterk was door hoop op herstel en het tweede zwakker door angst voor het stoppen van het stimuleringsbeleid door de Amerikaanse FED, zo herhaalde de euforie van het eerste kwartaal zich in het derde kwartaal, terwijl nu – begin vierde kwartaal – de angst weer overheerst.
3e kwartaalbericht 2013
2/13
8 oktober 2013
Onderhuids hebben wij het idee dat de markt echter langzaam een andere fase ingaat. De Amerikaanse aandelenmarkt heeft meer moeite om te stijgen, terwijl de Europese markt steeds meer vertrouwen krijgt. Tegelijkertijd komt het einde van het Amerikaanse stimuleringsbeleid in zicht en zal de FED geld uit de economie halen. Dit terugtrekkende geld zal deels uit de emerging markets komen, die daardoor hard kunnen worden geraakt. Wij houden dan ook vast aan ons beleid om enthousiast te beleggen in Europa en daarbuiten alleen beleggingsmogelijkheden met een echt sterk verhaal op te pakken. Buiten Europa beleggen we nu alleen enigszins in Vietnam, de Filippijnen en Afrika, omdat die regio's de stijgende markt van de afgelopen jaren niet naar verhouding hebben meegekregen. Verder hebben wij in Amerika nog het financieel ijzersterke Microsoft in bezit, dat op een leiderschapswissel afstevent en daarmee nieuw elan kan krijgen, na de winst die we al eerder hebben geboekt. In Europa draaien we heel voorzichtig van defensieve sectoren naar meer conjunctuur-gevoelige sectoren, zoals basismaterialen, media en zelfs bouw en vastgoed. Die laatste twee sectoren hebben de afgelopen jaren enorme klappen gehad, maar ooit moeten we echt weer gaan bouwen… en al een jaar daarvoor zullen de koersen weer gaan stijgen. Daarom stappen wij nu langzaam in. Blind voor de risico’s en de vooralsnog blijvend leidende rol van Amerika zijn we natuurlijk niet. Daarom staat op dit moment 20% van ons geld op onze bankrekening. In tijden van onrust rondom tapering of Berlusconiaans theater kopen we op aantrekkelijke koersen bij, waarmee we op weg zijn naar een volledig belegde portefeuille. Samenvattend: nog steeds zijn we positief over aandelen. We focussen ons daarbij meer op Europa dan op Amerika en de emerging markets. ‘Europa komt er aan!’ is onze overtuiging.
3e kwartaalbericht 2013
3/13
8 oktober 2013
Beauty: beste belegging van dit kwartaal Vitec is een ‘stille Willie’ in onze portefeuille. Een bedrijf dat naar mijn idee al jaren de juiste organisatorische maatregelen neemt, maar daarvoor steeds niet werd beloond. Pas dit jaar begon de koers te stijgen, het afgelopen kwartaal zelfs nadrukkelijk met 20%. Vitec is een Engels bedrijf dat uit drie onderdelen bestaat: Videocom (bewegend beeld), Imaging (foto’s) en Services (beide). Vitec maakt niet het apparaat met de lens erin, maar juist alles eromheen. Videocom doet dit voor film- en videoproducties, tv-uitzendingen, live entertainment en beveiligings- en defensietoepassingen. Denk aan antennes, beeldtransmissiesystemen, stellages en rijdende opstellingen. Imaging focust op accessoires (statief, belichting, tassen) voor de professionele fotograaf. Services ten slotte ondersteunt tv- en filmproductieteams met de verhuur van apparatuur en bijbehorende dienstverlening. Services is niet zo winstgevend, maar helpt wel om de professional met de Vitec-systemen te laten kennismaken. Betaalde marketing dus, mooi toch? Vitec focust op een niche die door de ‘verbeelding’ van onze samenleving via allerlei internettoepassingen en persoonlijke apparatuur als mobieltjes, tablets en laptops enorm in de belangstelling staat en blijft groeien. Bedenk eens wat nodig is voor een natuurfilm en u realiseert zich dat Vitec daar een mooie markt heeft. Kijk eens niet naar de nieuwslezer, maar naar wat er allemaal in de studio staat om het achtuurjournaal tot stand te brengen. Ook drones en toezichtcamera's vereisen het versturen en ontvangen van beelden, mogelijk met apparatuur van Vitec. De afgelopen vijf jaar heeft de traagheid waarmee de beloftes van Vitec op alle markten werden ingelost, me verbaasd. Toch ben ik nog steeds zeer enthousiast. Ik wijt deze traagheid Achtuurjournaal aan het feit dat Vitec over een breed front (veel markten, veel producten, veel initiatieven) voorwaarts wil gaan. Dat lijkt echter gecoördineerd en niet hap-snap te gebeuren, en is daarmee verstandig management.
3e kwartaalbericht 2013
4/13
8 oktober 2013
Zijn grote broer Drone is ook klant
Alles bij elkaar opereert Vitec in een mijns inziens likkebaardend lekker groeiende markt, waarop het met 20% marktaandeel vaak marktleider of op zijn minst een aanzienlijke partij is. Vitec opereert bovendien in een specialistische markt, met hoge toetredingsdrempels en dus hoge marges. Dit blijkt ook uit de operationele marge: die was 9% in 2009, 1o% in 2011, ruim 11% in 2012 en alweer 12% in het eerste halfjaar van 2013. Zodra de incidentele kosten van reorganisaties, overnames en marketingcampagnes matigen, zal de (nu nog onzichtbare) operationele marge van Vitec beleggers gaan imponeren.
Voor de belegger is ook van belang of het bedrijf financieel gedisciplineerd is. Daarvan ben ik overtuigd, gezien de verkoop van de onvoldoende renderende Staging-divisie (stellage-opbouw voor grootschalige events). Ook de schuldpositie is veilig. Verder betaalt Vitec al meer dan tien jaar een mooi dividend, wat nu een dividendrendement oplevert van 3,4%. The Conviction Fund heeft Vitec gekocht op 616 pence. De huidige notering van 690 pence betekent dus een mooie winst, maar er zit naar onze overtuiging nog meer in het vat.
Beast: slechtste belegging van dit kwartaal Vêt’Affaires is een Franse kledingwinkelformule die wordt geleid wordt door twee ondernemers met grote sectorkennis. Ik kocht de aandelen in 2009, rekenend op een snel herstel na het rampjaar 2008. Ook had ik vertrouwen in Vêt’Affaires eerder getoonde agressieve groeistrategie. Net als de bekende retailketen Beter Bed is Vêt’Affaires in staat in hoog tempo winkels te openen: dé weg naar groei voor een retailketen. Het is immers eenvoudiger om extra omzet te halen in een nieuwe winkel, omdat dan alles boven de nul extra is, dan om meer te verkopen in een bestaande winkel … als natuurlijk de oprichtingskosten per winkel laag zijn. Dit spel beheerste Vêt’Affaires. Bovendien zit Vêt’Affaires in het laaggeprijsde segment, maar wel met vrij modieuze kleding. Een segment waar met goed retailmanagement nog geld te verdienen valt aan kleding, en niet omdat men per ongeluk ‘hip’ is. Ook kunnen de winsten in dit segment bij herstel zeer snel oplopen.
3e kwartaalbericht 2013
5/13
8 oktober 2013
Terugkijkend is mijn timing echter verkeerd geweest. De kreet double dip was nog niet uitgevonden, maar kwam kort daarna. De afgelopen jaren is kledingretail in heel Europa een zeer moeizame sector geweest, met veel faillissementen tot gevolg. Het laaggeprijsde segment had het nóg moeilijker, omdat de inkoopkosten voor dit segment cruciaal zijn. Die kosten stegen hard, door toenemende loonkosten in productielanden en de prijsstijging van katoen. Bovendien schat ik Vêt’Affaires nu anders in. In 2009 was sprake van een zeer scherp gemanagede onderneming in een zwak gemanagede sector. Na alle faillisementen en overname van enkele resterende ketens door private equity huizen, die daarbij ook onder nieuw management werden geplaatst, zijn de zwakke broeders verdwenen en de overgebleven ketens sterker. Hoewel Vêt’Affaires in 2012 door een felle reorganisatie is gegaan, ben ik onzeker of Vêt’Affaires zijn bedrijfsmodel voldoende heeft aangepast om nu nog steeds als één van de sterkste spelers in zijn sector te gelden. De wat trage uitrol van het online kanaal maakt mij daar mede onzeker over. Alles bijeen is Vêt’Affaires nu een andere winkelketen in een eveneens andere omgeving. Kortom: The Conviction Fund heeft nooit veel kapitaal in Vêt’Affaires gestoken, maar op deze belegging wel enig verlies gemaakt. Na een koerswinst sinds het dieptepunt vorig jaar van ruim 50% is dan ook afscheid genomen van het aandeel. Mogelijk te vroeg, maar er zijn op dit moment betere mogelijkheden om ons geld in te beleggen.
Het lage prijzen segment
Beleggingstechniek Dit keer vertel ik u graag meer over de eerste beslissing in ons beleggingsproces: willen we cash aanhouden of beleggen? Om dit toe te lichten, is het goed om eerst een stap terug te doen en het hele beleggingsproces van een afstand te bekijken. In dit proces komen altijd een aantal vragen aan bod, in de volgende volgorde: 1. Beleggen we of niet? 2. Als we beleggen, doen we dat dan in obligaties of in aandelen? 3. Als we beleggen in aandelen, welke regio kiezen we dan? 4. En als laatste: welk aandeel kiezen we?
3e kwartaalbericht 2013
6/13
8 oktober 2013
The Conviction Fund is naar zijn aard een hoofdzakelijk Europees aandelenbeleggingsfonds. Daarmee lijken we de eerste drie stappen over te slaan: we willen beleggen in aandelen en dan vooral in Europa. Onze motivatie daarachter is simpelweg dat aandelen de afgelopen honderd jaar meer rendement hebben opgeleverd (9,7%) dan obligaties (5,3%) of cash (2,3%). Ondanks die wetenschap besluiten we toch Cash of aandelen? wekelijks welk percentage cash wordt aangehouden. Hiermee wijken we af van de meeste aandelenbeleggingsfondsen, die wél per definitie 100% belegd zijn. De cruciale factoren voor de cash versus beleggen-beslissing zijn: - Waardering van de aandelenmarkt. - Volatiliteit van de aandelenmarkt. - Macro-economische factoren. - Nieuwsfeiten. Deze factoren overlappen en beïnvloeden elkaar. Waardering van de aandelenmarkt De waardering van de Europese aandelen kunnen we meten door de koers/winstverhouding te berekenen met koersen van nu maar met de gemiddelde winst over de afgelopen tien jaar. Op dit moment is de Europese aandelenmarkt dan 25% ondergewaardeerd. Europese aandelen zijn wat dat betreft nu aantrekkelijk. Volatiliteit van de aandelenmarkt De factor volatiliteit geeft het risico aan dat de ‘markt’ voelt. We bepalen de volatiliteit door te meten hoe fel de koersen afwijken van de trend. Een duidelijke trend, dus zonder veel afwijkingen die tegen die trend ingaan, geeft aan dat alle marktpartijen (zoals pensioenfondsen, verzekeraars en handelaren) stap voor stap in dezelfde richting gaan. In deze situatie schiet niemand de ene dag in een kramp (verkopen) en de volgende dag in de lach (kopen). Heftige uitslagen geven juist aan dat de marktpartijen het eigenlijk ook niet weten. In dat geval is de volatiliteit hoog, kunnen beleggers zomaar in paniek verkopen en dreigt lemmingengedrag. Bij een hoge volatiliteit houdt The Conviction Fund meer cash aan. De volatiliteit is het afgelopen jaar echter gedaald: de crisis ebt weg. MacroMacro -economische factoren Macro-economische factoren zijn voor mij vooral zaken die de in- of uitstroom van de wereldwijde aandelenmarkten beïnvloeden. Een klassiek voorbeeld van zo'n factor is een hoge rente, die obligaties aantrekkelijker maakt en dus geld uit de
3e kwartaalbericht 2013
7/13
8 oktober 2013
aandelenmarkt trekt. Op dit moment is de rente juist laag. Ook consumentenvertrouwen, overheidsbezuinigingen en prijsveranderingen, bijvoorbeeld van grondstoffen of huizen, zijn belangrijke macro-economische factoren. Nieuwsfeiten Nieuwsfeiten hebben betrekking op alle bovenstaande factoren en zijn triggers die een sluimerende beweging in werking stellen of voor een kortdurende oprisping zorgen. In het afgelopen kwartaal heb ik bijvoorbeeld met wantrouwen gekeken naar de bewegingen rondom Berlusconi en de fraudeschandalen rondom Zapatero. Het resultaat was dat The Conviction Fund meer cash aanhield. Omgekeerd had de herverkiezing van Merkel juist voor een korte up-tic van de aandelenmarkten kunnen zorgen. Nieuwsmomenten
Bovenstaande vier factoren zijn reden voor The Conviction Fund om 50 tot maximaal 115% van ons vermogen in aandelen te beleggen. Wij stellen deze keuze voor cash of aandelen wekelijks bij. Samenvattend: The Conviction Fund belegt in principe in Europese aandelen, maar overweegt eerst nadrukkelijk of cash aanhouden niet verstandiger is. Ook de regiokeuze betrekken we in ons beslissingsproces. Onze specialiteit (de selectie van specifieke aandelen/bedrijven) is vervolgens de laatste stap.
Meer weten? Uw vragen en reacties stel ik zeer op prijs. Aarzel niet om contact met mij op te nemen via
[email protected]. Ook waardeer ik het zeer als u uw omgeving wilt wijzen op onze website: www.theconvictionfund.nl. Ons fonds kan groter. Dat zal onze researchmogelijkheden alleen maar versterken.
3e kwartaalbericht 2013
8/13
8 oktober 2013
Bijlage I : Samenstelling Fondsvermogen per 30 september 2013 Verdeling fondsvermogen naar onderdelen: onderdelen: Naam Eniro Boskalis Unit4 Ahold Vitec Yara Corbion USG Vivendi SBM Offshore AMG Tonnelerie Francois Freres Grontmij RD Shell A Arcelor Mittal Robeco Afrika Fonds Polytec Ordina Transocean KPN Eastern Capital Lux Russia Fd PostNl Charles Taylor BAM Zumtobel Sanoma Viscofan Docdata ICT Alumasc EADS Reesink Norsk Hydro First Pacific
Sector Media Logistiek ICT services Supermarktketen Industrie Grondstofproductie Voedingsmiddelenindustrie Uitzendbureau Non-food retail Energie Grondstofproductie Voedingsmiddelenindustrie Ingenieursbureau Energie Grondstofproductie Beleggingsfonds Automotive ICT services Energie Telecom Beleggingsfonds Logistiek Adviesbureau Bouw Industrie Media Voedingsmiddelenindustrie Logistiek ICT services Bouw Industrie Kapitaalgoederen Grondstofproductie Beleggingsfonds
Kapitalisatie Belang S 4,3% L 4,0% M 3,9% L 3,8% S 3,6% L 3,3% M 3,1% M 3,0% L 2,5% L 2,5% S 2,4% S 2,4% S 2,3% L 2,3% L 2,1% B 2,0% S 1,9% S 1,7% L 1,7% L 1,6% B 1,6% M 1,5% S 1,4% M 1,4% M 1,3% M 1,3% M 1,3% S 1,3% XS 1,3% XS 1,3% L 1,3% S 1,2% L 1,2% B 1,1%
Microsoft Accell Nieuwe Steen Technotrans Market Vector Vietnam Belangen ≤ 1% Cash (incl. voorziene kosten)
ICT services Luxe consumentengoederen Onroerend goed Industrie Beleggingsfonds
L S S XS B
Cash
C
1,1% 1,1% 1,1% 1,1% 1,1% 2,4% 19,3%
Toelichting: • De kolom ‘belang’ geeft in een percentage de grootte weer van een belegging in verhouding tot het totale fondsvermogen. • De kolom ‘sector’ geeft aan in welke sector het bedrijf (voornamelijk) actief is. Het is zaak niet te veel in dezelfde sectoren te zitten, omdat daarmee de afhankelijkheid van die sectoren te groot wordt. Hieronder vindt u een samenvattende tabel. • De kolom ‘kapitalisatie’ geeft de waarde van het bedrijf op de beurs aan. Het is het aantal uitstaande aandelen van een bedrijf maal de koers, ofwel de marktkapitalisatie. Verkoop van aandelen kan makkelijker van bedrijven met een grotere kapitalisatie. De tabel hieronder vat deze informatie voor het fonds samen en geeft de betekenis van de codes.
Verdeling fondsvermogen naar bedrijfsomvang beleggingen: O mschrijving Cash Beleggingsfondsen Large Caps Medium Caps Small Caps Micro Caps
3e kwartaalbericht 2013
Beurswaarde (euro)
> 3.000 miljoen > 500 miljoen > 50 miljoen < 50 miljoen
10/13
Kapitalisatie Belang C B L M S XS
19,3% 5,9% 27,3% 16,7% 27,2% 3,6%
8 oktober 2013
Verdeling fondsvermogen naar bedrijfssector sector Cash Grondstofproductie Industrie ICT services Logistiek Voedingsmiddelenindustrie Energie Beleggingsfonds Media Supermarktketen
3e kwartaalbericht 2013
belang 19,3% 9,0% 8,2% 8,0% 6,8% 6,7% 6,5% 5,9% 5,6% 3,8%
sector belang Bouw 3,3% Uitzendbureau 3,0% Non-food retail 2,5% Ingenieursbureau 2,3% Automotive 1,9% Onroerend goed 1,9% Telecom 1,6% Adviesbureau 1,4% Kapitaalgoederen 1,2% Luxe consumentengoederen 1,1%
11/13
8 oktober 2013
Bijlage II: Toelichting op de resultaten Historische rendementen en outperformance per jaar: The Conviction Fund
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Gemiddeld
koers ultimo 56,89 65,12 79,77 95,08 100,02 65,35 87,35 102,86 90,46 103,03
rendement 14,5% 22,5% 19,2% 5,2% -34,7% 33,7% 17,8% -12,0% 13,9% 6,8%
Euro Stoxx 50 Net Return Index koers rendement ultimo 3738 4080 9,1% 5109 25,2% 5970 16,9% 6498 8,8% 3745 -42,4% 4700 25,5% 4589 -2,4% 3920 -14,6% 4630 18,1% 2,4%
Verschil
5,4% -2,7% 2,3% -3,6% 7,7% 8,2% 20,2% 2,6% -4,2% 4,4%
Toelichting: • De rendementen over het laatste kwartaal en het lopende jaar staan in het kwartaalbericht vermeld. • Sinds 2004 heeft de fondsbeheerder een besloten beleggingsfonds beheerd. Op 1 april 2012 is dit fonds op gelijke voet overgegaan in The Conviction Fund. De resultaten van het besloten beleggingsfonds zijn hierboven vermeld. Alle resultaten zijn na aftrek van de kosten en vergoedingen zoals The Conviction Fund die op dit moment hanteert. • Bij de berekening van het jaarlijks gemiddelde gaan we uit van een situatie waarin behaalde rendementen worden herbelegd. • Outperformance = het aantal procentpunten dat The Conviction Fund beter dan wel slechter heeft gepresteerd dan de benchmark.
3e kwartaalbericht 2013
12/13
8 oktober 2013
Transactiekoersen (in euro, euro, geldend voor de eerste werkdag van de genoemde maand) 1 jan
1 feb 1 mrt 1 apr 1 mei 1 jun
1 jul
1 aug 1 sep 1 okt 1 nov 1 dec
2012
90,46
n.v.t.
n.v.t.
100,00
100,44
98,63
98,15
97,95
99,70
99,84
2013
103,03
105,10
105,87
105,63
106,73
110,28
104,81
111,51
111,94
119,03
99,92
Toelichting: • Transacties worden uitgevoerd op de eerste werkdag van de maand. • De transactiekoers wordt berekend met de slotkoers van de effecten die The Conviction Fund in bezit heeft op de laatste dag van de maand ervoor. De berekende participatiewaarde ultimo 2012 is dan bijvoorbeeld de transactiekoers voor transacties op 1 januari 2013. • The Conviction Fund is op 1 april 2012 van start gegaan. Vóór die periode zijn alleen jaarlijkse koersen opgemaakt. Om die reden ontbreken de koersen voor 1 februari en 1 maart 2012.
3e kwartaalbericht 2013
13/13
8 oktober 2013
99,41