Aan de leden van Onderlinge Waarborgmaatschappij Univé West-Drenthe U.A.
Dwingeloo, 7 maart 2014 Betreft:
Bestuurs- en directieverslag
Geachte Leden, Hierbij brengen wij de jaarrekening uit inzake het boekjaar 2013 van Onderlinge Waarborgmaatschappij Univé West-Drenthe U.A. te Dwingeloo. 1. Samenstelling Deze jaarrekening is samengesteld onder eigen regie. De controleopdracht is uitgevoerd door BDO Audit & Assurance B.V. te Emmen. 2. Vaststelling jaarrekening 2012 De jaarrekening 2012 werd in de Algemene Ledenvergadering van 23 mei 2013 vastgesteld overeenkomstig het op 8 maart 2013 uitgebrachte rapport. 3. Algemeen 3.1 Verzekerde bedragen De verzekerde bedragen ultimo boekjaar: 2012 2013 groei (x € 1 miljoen) Brandverzekering 1.567,3 1.598,8 31,5 Stormverzekering 1.519,6 1.553,6 34,0 Uitgebreide gevarenverzekering 1.358,5 1.396,4 37,9 Glasverzekering 813,3 835,6 22,3
3
in % 2,0% 2,2% 2,8% 2,7%
3.2 Kengetallen (x € 1.000)
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Pre mi e
1.454
1.535
1.596
1.704
1.787
1.889
1.937
1.996
2.015
2.024
He rve rz.pre mi e
311
303
317
335
348
338
348
359
386
367
Scha de l a s t
149
252
269
328
297
290
519
358
528
517
1.080
1.104
1.089
1.308
1.463
1.541
1.478
1.578
1.715
1.700
Pe rs one e l s ko s te n
659
700
678
780
822
972
938
987
1.074
1.021
Provi s i e
490
540
625
651
644
622
692
761
674
661
Be l e ggi ngs op br.
155
183
195
230
33
340
174
144
(868)
Omze t
1.944
2.075
2.221
2.355
2.431
2.511
2.629
2.757
Wi n s t
534
535
686
543
279
681
431
601
Pre mi e re s ti tu ti e
275
305
325
250
250
300
225
335
Ei ge n Ve rmoge n
2.375
2.417
2.791
3.326
3.352
3.646
3.810
4.002
Tota l e kos te n
E.V. i n % va n p re mi e
2.689
(44) 2.685
(858)
54
-
-
3.382
3.429
163%
157%
175%
195%
188%
193%
197%
201%
168%
169%
10,7
10,8
10,8
12,8
12,8
12,7
12,6
13,7
13,1
12,9
62
65
63
61
64
77
74
72
82
79
Kos te n pe r Fte
101
102
101
102
114
121
117
115
131
132
Omze t pe r Fte
182
192
206
184
190
198
209
201
205
208
Wi n s t pe r Fte
50
50
64
42
22
54
34
44
Fte Pe rs .ks t. pe r Fte
(65)
4. Risico’s Beleid risicobeheer De directie en het bestuur zijn primair verantwoordelijk voor het beheersen van risico’s. De Risk Officer geeft ondersteuning aan de directie en het bestuur bij haar taken op het gebied van risicomanagement en bewaakt de uitvoering van het proces rondom risicomanagement. De auditfunctie is uitbesteed aan de Interne Accountantsdienst (IAD) van de Univé Koepelorganisatie. De IAD toetst de effectiviteit van de beheersing van belangrijke risico’s. Dit zal voor het eerst in 2014 gaan plaatsvinden. Uit de missie en visie blijkt dat de houding ten opzichte van risico’s van nature behoudend is. Univé West-Drenthe heeft geen winstoogmerk en een behoudende risicohouding. Het nemen van meer risico kan leiden tot meer rendement. De directie en het Bestuur zijn niet bereid om veel risico te nemen om het rendement te verhogen Het risicobeleid van Univé West-Drenthe omvat de risicohouding, risicobereidheid en vooral om de risico’s die een negatieve invloed kunnen hebben op het resultaat en/of reputatie te beperken. Belangrijke aandachtspunten zijn hierbij o.a. het beperken van de schadelast op onze brandportefeuille, het behalen van een stabiel beleggingsresultaat, het voorkomen van verlies op materiële vorderingen, het voldoen aan wet- en regelgeving, het voorkomen van krimp van onze brand- en bemiddelingsportefeuille en het voorkomen van reputatieschade. Ieder jaar wordt er een risicoanalyse uitgevoerd. Doel van deze risicoanalyse is het onderkennen van de belangrijkste risico’s en het formuleren van passende beheer-maatregelen. Ook wordt minimaal eenmaal per jaar een zogenaamde ORSA uitgevoerd. Het doel van het uitvoeren van een ORSA is het onderzoeken of Univé West-Drenthe bij het vastgestelde beleid ook in moeilijke tijden solvabel blijft. In een ORSA wordt o.a. onderzocht wat de financiële gevolgen zijn van de geformuleerde strategie voor de lange termijn als zich bepaalde (risico)scenario’s zich voordoen. Ook geeft de ORSA inzicht in de benodigde hoeveelheid kapitaal voor de risico’s die wij als verzekeraar lopen in een bepaald scenario.
4
4
Ieder kwartaal rapporteert de Risk Officer aan de directie en het bestuur over o.a. de mate waarin risico’s beheerst worden en de voortgang van de uitvoering van het risicobeleid. Hieronder wordt uitleg gegeven over de belangrijkste risico’s en de genomen beheersmaatregelen. Belangrijkste risico’s en beheersmaatregelen • Verzekering-technisch risico Extreme brand- en stormschaden is het grootste risico dat wij als verzekeraar lopen. Om de totale schadelast beheersbaar te houden, hebben wij een herverzekeringscontract afgesloten. Hieronder staan een aantal belangrijke zaken uit het contract benoemd. -
Brandschaden, hierop hebben wij een eigenbehoud van € 100.000, het meerdere deel is volledig herverzekerd.
-
Stormschaden, hierop hebben wij een eigenbehoud van € 220.000, het meerdere deel is volledig herverzekerd. Met ingang van 2014 is ons eigenbehoud verhoogd naar € 500.000. Afgelopen twee decennia hebben we geen enkele stormschade gehad die boven ons eigenbehoud uitkwam (storm van 28-10-’13 € 160.000). Dit rechtvaardigt het besluit een hoger eigenbehoud te nemen. Hierdoor wordt een premiebesparing gerealiseerd van rond € 51.000 per jaar.
-
Verzekerde objecten > € 1,75 miljoen zijn apart herverzekerd, waarbij we wel ons eigenbehoud ad € 100.000 voor eigen rekening krijgen. Een schade van bijvoorbeeld enkele miljoenen heeft een beperkte invloed op onze toekomstig te betalen herverzekeringspremie.
•
Marktrisico
Dit betreft het risico van waardedaling van onze beleggingen. Univé West-Drenthe heeft in 2013 een aantal acties uitgevoerd om dit risico te verlagen. Een toelichting is hieronder uitgewerkt per beleggingscategorie. - Aandelen en obligaties; in 2013 hebben wij al onze Rabo Ledencertificaten verkocht, mede naar aanleiding van berichtgeving dat de Rabobank voornemens was om deze ledencertificaten op de vrije markt uit te zetten. Inmiddels hebben wij een beleggingsportefeuille opgebouwd met extra zekerheden. Zo wordt onze beleggingsportefeuille bewaakt door een extern vermogensbeheerder. Als extra zekerheid wordt daarnaast nog een beroep gedaan op een extern financieel specialist die met enige regelmaat onze portefeuille monitort. -
Gebouwen; onze gebouwen zijn in 2012 fors afgewaardeerd en zijn markconform gewaardeerd. Periodiek worden de gebouwen getaxeerd. Voor de laatste keer is dit gedaan in 2012. Voor 2013 heeft er een desk-review plaatsgevonden op de taxatie van 2012, met als resultaat een extra afschrijving van € 251.000.
•
Kredietrisico
Dit is het risico dat vorderingen niet door ons ontvangen kunnen worden. Hierbij dient u voornamelijk te denken aan debiteuren (premie), hypotheken, claims bij herverzekeraar en tegoeden bij banken.
5
-
Debiteuren; dit is een risico van gering belang, voornamelijk door een strak aanmaningsbeleid.
-
Hypotheken; alle (personeels-) hypotheken zitten qua hoofdsom ruim onder de WOZwaarde, hiermee is het risico van oninbaarheid sterk afgenomen. In 2012 hebben we besloten om geen nieuwe hypotheken aan personeelsleden te verstrekken. Lopende hypotheken waarvan het leenbedrag hoger is dan de WOZ-waarde zijn of worden binnenkort afgelost.
-
Claims bij herverzekeraar; Bij grotere schaden dienen wij een claim in bij onze herverzekeraar. Het oninbaar zijn van een dergelijke vordering schatten wij laag in. Met ingang van 1-1-2012 is Univé Her samengegaan met Coöperatie Univé, hierdoor is de kredietwaardigheid toegenomen, naast de A- rating die Univé Her al heeft.
-
Tegoeden bij banken; door tegoeden over meerdere banken te spreiden wordt het risico dat een tegoed niet meer opneembaar is beperkt. In 2014 zal nog een verdere spreiding worden doorgevoerd, de gelden worden alleen bij Nederlandse banken geparkeerd.
•
Operationele risico’s
Hieronder vallen o.a. de risico’s op gebied van IT, deskundigheid, verdienmodel en kostenbeheersing. Hieronder staat een korte toelichting per risico met vermelding van de belangrijkste maatregelen. - Het IT risico heeft vooral betrekking op de risico’s die samenhangen met de implementatie van een nieuw systeem (QIS). Univé West-Drenthe heeft de ICT uitbesteed aan Univé koepelorganisatie. Middels invoering van een nieuw systeem (QIS) in december 2013, trachten wij qua automatisering binnen 2 jaar ook volledig gereed te zijn voor de toekomst. Medewerkers van Univé West-Drenthe nemen deel in werkgroepen bij de ontwikkeling van het nieuwe systeem. Onze Brandafdeling werkt planmatig aan de voorbereiding op de omzetting van onze brandportefeuille van het oude systeem naar QIS. -
De risico’s die samenhangen met het verdienmodel hebben betrekking op het feit dat voor bepaalde producten zoals AOV en complex leven een provisieverbod geldt en dat wij hiervoor een andere vorm van beloning moeten vragen. Binnen Univé West-Drenthe is er een werkgroep die zich bezighoudt met de ontwikkeling van een nieuw verdienmodel. In 2013 is er een belangrijke start gemaakt met werken op basis van directe beloning (“uurtje-factuurtje”) voor een beperkt aantal producten. Het systeem is nog niet kostendekkend. In 2014/2015 zullen wij dit proces nader evalueren en eventueel bijsturen. Het onderbrengen van een deel van dit adviestraject bij derden behoort tot één van de mogelijkheden. Tevens dienen wij alert te reageren indien er ook een provisieverbod komt op retail-producten (o.a. autoverzekeringen).
-
De deskundigheidseisen voor zowel personeel als bestuur zijn fors toegenomen. Zo heeft de Nederlandsche Bank de deskundigheidseisen voor bestuurders verder
aangescherpt en gaan er voor medewerkers andere deskundigheidseisen gelden. Univé West-Drenthe is hierop alert. Voor zowel personeel als bestuur is er een opleidingsplan opgesteld dat nauwlettend wordt gemonitord.
6
-
Het aantal Univé Onderlingen is gedaald door fusies en de vraag is wat dit gaat betekenen voor het doorbelasten van kosten van de koepelorganisatie naar Onderlingen (medio 2014 komt er een nieuwe verrekenmethode). De verdeling van de kosten over een kleiner aantal Onderlingen en daarenboven een verschuiving van omzet gerelateerd (variabel) naar vast kan een behoorlijke impact hebben op het resultaat. Univé WestDrenthe blijft dit nauwlettend volgen en zal inzicht vragen in de samenstelling van
de door te berekenen kosten en haar invloed uitoefenen om te komen tot een rechtvaardige kostenverdeling. Kanttekening hierbij is dat de koepelorganisatie verwacht dat de totale doorbelaste kosten aan Onderlingen fors lager komen te liggen als gevolg van IT kosten die afnemen door de implementatie van het nieuwe IT-systeem (QIS). •
Liquiditeitsrisico
Het liquiditeitsrisico is het risico dat niet voldaan kan worden aan de verplichtingen op korte termijn. In het beleggingsbeleidsplan staat vermeld dat de minimaal vereiste hoeveelheid liquide middelen € 420.000 is. Univé West -Drenthe beschikt over ruim voldoende liquide middelen. •
Overige risico’s
Reputatierisico is een belangrijk risico dat voor Univé West-Drenthe in beperkte mate is te beheersen. Binnen Univé zijn afspraken gemaakt om het reputatierisico te beheersen. Zo zijn er formule afspraken waar elke Onderlinge zich aan moet houden. Voor 2013 is besloten voor het reputatierisico geen extra kapitaal aan te houden. 5. Compliance Compliance is het geheel van maatregelen, dat zich richt op de implementatie, handhaving en naleving van wet- en regelgeving, met als doel te voorkomen dat de continuïteit, reputatie en integriteit van Univé West-Drenthe wordt aangetast. Univé West-Drenthe heeft te maken met een toename van regelgeving. Voorbeelden zijn Solvency II, Gedragscode Verzekeraars, nieuwe deskundigheidseisen voor bestuurders en beloningsbeleid. Hieronder wordt kort ingegaan op hoe Univé West-Drenthe omgaat met Solvency II en de gedragscode Verzekeraars. •
Solvency II
Naar verwachting zal per 1-1-’16 voor verzekeraars het nieuwe Europese toezichtkader Solvency II gaan gelden. In dit nieuwe normenkader zijn de solvabiliteitsvereisten afgestemd op de risico’s die een verzekeraar loopt. Men dient zich bewust te zijn van haar eigen risicoprofiel en kunnen inschatten hoeveel kapitaal men nodig denkt te hebben voor de bedrijfsvoering en om de continuïteit te kunnen waarborgen. Dit wordt vormgegeven o.a. middels een ORSA (Own Risk en Solvency Assessment), de SCR (Solvency Capital Requirement) en kapitaalbeleid. Univé West-Drenthe heeft al deze zaken succesvol geïmplementeerd in 2012/2013 en zal deze middels een actiematige planning structureel blijven monitoren. Gelet op onze gezonde solvabiliteitspositie kijken we wat dit betreft met het volste vertrouwen naar de toekomst. Aangaande het invullen van de vier sleutelposities kunnen we melden dat drie hiervan in 2012/2013 succesvol zijn geïmplementeerd. Dit zijn de compliance- , risk en audit functie. De actuariële functie zal begin 2014 zijn beslag krijgen.
7
Extra punt van aandacht voor de nabije toekomst is de rapportagevereisten aan het publiek en de toezichthouder(s). •
Governance Code Verzekeraars
Wij onderschrijven de code en willen deze naleven met de volgende kanttekening. De Governance Principes Verzekeraars gaan ten aanzien van de governance van een verzekeraar uit van een structuur met een Raad van Bestuur en een Raad van Commissarissen. Een Raad van Bestuur bepaalt het bedrijfsbeleid en voert dat ook uit. De Raad van Commissarissen houdt daar toezicht op. Deze gelaagdheid in de bepaling / uitvoering van het bedrijfsbeleid en het toezicht daarop is voor alle verzekeraars opgenomen in de code, maar is geen wettelijke verplichting. Evenals veel andere onderlinge maatschappijen kent Univé West-Drenthe een organisatievorm waarin die gelaagdheid op een andere manier tot uiting komt, namelijk met een bestuur en een afzonderlijke directie/MT. Het bestuur bepaalt het beleid en de directie/MT voert dat onder toezicht van het bestuur uit. Univé West-Drenthe voldoet daarmee aan de intenties van de Governance Principes Verzekeraars. Voor elk onderdeel van de code is nagegaan of er aan voldaan is, de belangrijkste afwijkingen c.q. toelichtingen worden hieronder vermeld. - Ons bestuur bestaat uit zes personen die door de algemene ledenvergadering zijn benoemd. Drie bestuurders vormen het dagelijks bestuur. Voorafgaand aan hun herbenoeming zullen alle bestuurders door De Nederlandsche Bank op geschiktheid worden getoetst. Hiermee voldoet de samenstelling van het bestuur aan alle eisen van complementariteit, deskundigheid en diversiteit. Met een programma van permanente educatie wordt ervoor gezorgd dat dit ook in de toekomst zo blijft. Iedere bestuurder neemt deel aan het educatieprogramma. - Voor hun werkzaamheden ontvangen de bestuurders een vergoeding die door de algemene ledenvergadering is vastgesteld. Het beloningsmodel van de directie en overige medewerkers kan als zorgvuldig, beheerst en duurzaam worden aangemerkt. Er worden geen variabele beloningen toegekend die omzetafhankelijk zijn. - Een verzekeraar is verplicht om een auditcommissie te hebben. De auditcommissie van Univé West-Drenthe kent een gevarieerdheid aan toezichthoudende taken. De auditcommissie ontvangt rapportages van de directie/MT en van de onafhankelijke risken compliance officer. De wettelijk verplichte interne auditfunctie is in 2013 ingericht en heeft tot taak te beoordelen of de interne beheersmaatregelen in opzet, bestaan en werking effectief zijn. Deze interne audit dienst rapporteert rechtstreeks aan de auditcommissie. - Deskundigheid/geschiktheid is een belangrijk onderdeel van deze code. Middels uitvoering van het deskundigheidsbeleidsplan door het bestuur ( o.a. zelfevaluatie, permanente bijscholing en functioneringsgesprekken), wordt voor een belangrijk deel voldaan aan de eisen uit de code. - De gedragscode verlangt dat de interne auditfunctie, de externe accountant en de auditcommissie periodiek overleggen. Onder andere over de risicoanalyse en het auditplan van onze organisatie en van de externe accountant. Een en ander is succesvol geïmplementeerd in 2012/2013. - De code verlangt dat er een Product Goedkeuringsproces is beschreven en geïmplementeerd. Ultimo 2013 is er een eerste goedkeuringsproces succesvol uitgevoerd. Middels de implementatie van een nieuw automatiseringssysteem (QIS), zal
8
-
er ultimo 2015 ook een nieuw brandproduct op de markt komen, waarvoor wij ook een goedkeuringsproces zullen gaan uitvoeren. De organisatie beschikt ook over een proces dat nieuwe wet- en regelgeving tijdig signaleert en implementeert.
Een uitgebreide toelichting van de wijze waarop invulling wordt gegeven aan de Governance Principes Verzekeraars is op onze website te vinden. 6. Jaarverslag • Inleiding Veel mensen maken zich zorgen over hun financiële situatie. Ze lezen dagelijks over de economie, de euro, oplopende werkloosheid en toename kosten zorg. De huizenprijzen dalen, de hypotheekaftrek wordt beperkt en de pensioenen staan onder druk. Niet alleen particulieren, ook veel ondernemers hebben onvoldoende zicht op hun financiële toekomstige situatie en de risico’s die ze lopen. Univé ziet dat veel mensen -om zelfredzaam te kunnen zijn- behoefte hebben aan oprecht en persoonlijk advies en wil daar graag invulling aan geven mede door haar unieke regionale aanwezigheid en coöperatieve grondslag (géén winstoogmerk). • Schadelast Tot medio oktober leek de schadelast zich te ontwikkelen naar een voor ons gunstig resultaat. Echter de storm van 28 oktober met ruim 160 schaden en een geschat schadebedrag van € 160.000, zorgde voor het 2e jaar op rij dat wij een voor ons doen ongunstig schadejaar moeten noteren. De totale schadelast komt uit op € 517.000 (2012: € 528.000). • Omzet brand- en bemiddelingsportefeuille De brandpremie laat een beperkte groei zien van 0,5%. Dit wordt met name veroorzaakt door een daling op de indexcijfers. De opbrengsten uit de bemiddelingsportefeuille zijn per saldo iets gedaald. Op hoofdlijnen neemt de provisiestroom af, wat voornamelijk wordt veroorzaakt door het provisieverbod op nieuwe complexe-producten (o.a. AOV). Het hiervoor in de plaats komende abonnements-fee groeit minder hard dan de provisie-afname. Een vrijval uit de voorziening ‘onverdiende provisie’, geeft nog een positieve wending aan het bemiddelingsresultaat. • Resultaat 2013 In 2012 hadden we nog een zeer hoog negatief resultaat, wat voornamelijk werd veroorzaakt door een forse afschrijving op onze kantoorgebouwen. Dit jaar komen we uit op een winst van € 54.000. Met name door een extra afschrijving op onze gebouwen ad € 251.000 komen we lager uit dan begroot. Al moet gezegd worden dat er ook in 2013 incidentele mee- en tegenvallers zijn geweest. Negatief was de schadelast ontwikkeling, ruim € 100.000 boven begroting en extra kosten betreffende het voldoen aan wet- en regelgeving. Positief zijn de extra vrijval uit de voorziening onverdiende provisie (€ 43.000), vrijval uit een reservering betreffende BTW integratieheffing en alsnog een uitkering van de SNS bank op garantiecertificaten, welke in 2012 volledig waren afgeschreven. Daar vooral door de extra kosten en de hogere schadelast het technisch-resultaat op slechts € 62.000 uitkomt (2012: € 21.000), zal er worden voorgesteld om ook over 2013 geen premierestitutie te verlenen. In de meerjarenbegroting is de verwachting dat over 2014 er wel weer een premierestitutie kan worden verleend, al zal deze wel lager zijn dan over 2011.
9
• Bestuurlijke ontwikkelingen In 2013 zijn Jacob Zwier (voorzitter) en Bé Kiers (dagelijks-bestuurslid) door de DNB positief getoetst op geschiktheid. De overige bestuursleden zullen in 2014/2015 worden getoetst. Verwachting is dat ook de directie/MT zullen worden uitgenodigd door de DNB voor een dergelijk gesprek. Middels een intensief opleidingstraject (o.a. E-learning) worden alle kandidaten voorbereid op dit gesprek. Ervaring leert dat deze opleiding niet alleen goed is voor het gesprek met de DNB, maar dat men nog meer/beter inzicht krijgt, welke men in de dagelijkse praktijk kan hanteren, kortom een win-win situatie. In december 2013 konden we onze voorzitter Jacob Zwier feliciteren met zijn 12,5 jarig bestuursjubileum. Ultimo 2013 heeft ons bestuurslid de heer Jaap Oosten uit Havelte te kennen gegeven dat in verband met te drukke eigen werkzaamheden dit niet meer kan combineren met een bestuursfunctie bij Univé West-Drenthe. In goed overleg is besloten dat hij in onze Ledenvergadering zal aftreden. Bestuur beraadt zich nog over eventuele opvolging. Met nog 5 zittende bestuursleden voldoen wij nog aan de statutaire minimumeis. • Personele ontwikkelingen Onze huidige bezetting bestaat uit 16 personen (12,9 Fte). Ook dit jaar is er weer ruimschoots aandacht aan opleidingen en permanente educatie besteed. Al onze medewerkers voldoen voor hun taakgebied aan wet- en regelgeving. In 2013 was het ziekteverzuim toegenomen van 1,6% in 2012 naar 3,8%. Dit is nog steeds ruim onder marktconforme verzuimpercentages. • Coöperatie Univé De koepel organisatie van Univé heeft ultimo 2013 de IT-ontvlechting met VGZ succesvol uitgevoerd. Afgelopen jaren werd ook vormgegeven aan een nieuwe strategie. Een proces wat in nauwe samenwerking met de Regionale Univé-’s werd afgestemd. Momenteel zit de Coöperatie Univé in de organisatorische uitwerking van deze strategie. Met het implementeren van het nieuwe automatiseringssysteem Quinity ultimo 2013 hebben wij een uitermate belangrijke investering gedaan, die onze toekomstige slagkracht ten goede moet komen. Onze brandportefeuille zal ultimo 2015 worden geïmplementeerd in deze nieuwe IT omgeving. • Tot besluit Het sinds enkele jaren nagenoeg ontbreken van economische groei, is de belangrijkste oorzaak dat ons bedrijf met een fors afgenomen groeicurve en op onderdelen zelfs met krimp te maken heeft. Algemeen wordt aangenomen dat het nog wel enige jaren zal duren voordat er weer sprake zal zijn van een hoogconjunctuur. Spannend is ook in welke mate het klantgedrag door de huidige tijd wordt beïnvloed. Bij minder inkomsten is het logisch dat er meer op prijs wordt gelet. In deze tijd is onze business, waarbij de kracht meer zit in de toegevoegde waarde van relatief duurdere persoonlijke hulp dan een lagere prijs, dus extra kwetsbaar. Vooralsnog vertalen wij deze ontwikkeling niet naar een minder omvangrijke organisatie. Wij blijven investeren in advieskracht om ons marktaandeel te behouden en zo mogelijk uit te breiden. Deze keus heeft alles te maken met onze coöperatieve grondslag, waarbij het dienen van het ledenbelang belangrijker is dan winstmaximalisering. Het ingrijpen in de kosten betekent immers vermindering van het aantal Fte, wat vervolgens direct een mindere dienstverlening naar de leden inhoudt.
10
Het komende jaar/jaren moet ons duidelijkheid brengen over de effecten van het provisieverbod. Kernvraag daarbij is of de klant bereid is ons te betalen middels een (abonnements-)fee en of onze adviseurs om weten te gaan met deze zo impactvolle verandering. Ook de impact van het sterk dalend aantal Regionale Univé-‘s, kan qua kostendoorbelasting door de Coöperatie verhogend voor ons uitpakken. Het opgewassen zijn tegen de eisen van deze tijd spelen in het vraagstuk van optimale schaalgrootte een cruciale rol. We zullen vitaal moeten blijven om aan alle eisen te kunnen voldoen. We trachten zolang als mogelijk zelfstandig verder te gaan, maar sluiten niet uit dat een fusie ook een mogelijkheid kan zijn om aan alle eisen te kunnen blijven voldoen. Hoogachtend, Onderlinge Waarborgmaatschappij Univé West-Drenthe U.A. J.J. Zwier (voorzitter) L.J.A. Bolding (directeur)
11