HGZO-congres 2015 Inspiratiebron voor het hbo-gezondheidszorg

HGZO-congres 2015 Inspiratiebron voor het hbo-gezondheidszorg

Congresboek

Redactie: S. Colenbrander M.C.M. Roemaat

EXPOSZ opleiden in sport en zorg Faculteit der Bewegingswetenschappen Vrije Universiteit Amsterdam

Amsterdam 2015

Typografie: EXPOSZ, Faculteit der Bewegingswetenschappen, Vrije Universiteit Amsterdam

© 2015 EXPOSZ, Faculteit der Bewegingswetenschappen, Vrije Universiteit Amsterdam

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voorzover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16b Auteurswet 1912 j het Besluit van 20 juni 1974, Stb. 351 zoals gewijzigd bij Besluit van 23 augustus 1985, Stb. 471 en artikel 17 Auteurswet 1912, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht, Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp. Voor het overnemen van één of meer gedeelten uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912) dient men zich tot de uitgever te wenden.

Voorwoord Een docentenleven Docenten moeten: Regelen, prijzen, kortsluiten, vormen, standhouden, aanduiden, aanbieden, verkroppen, evolueren, snappen, spellen, relativeren, categoriseren, nuanceren, groeperen, gedogen, begeleiden, inleven, groothouden, waarmaken, bijsturen, mentoren, parafraseren, spreken, illustreren, verrijken, zwoegen, verhalen, nagaan, collaboreren, handhaven, luisteren, meewerken, afbakenen, ploeteren, uitvissen, dubben, complimenteren, kijken, verheugen, invallen, loslaten, netwerken, ontspannen, lijmen, vlammen, voordoen, straffen, spelen, fonkelen, zwijgen, dramatiseren, bijeenhouden, voorbereiden, afronden, bekorten, herlezen, doorzien, innoveren, verduren, borrelen, tentamineren, jakkeren, schitteren, vliegen, studeren, gebaren, toetsen, herexamineren, filmen, duimen, toekijken, leidinggeven, differentiëren, generaliseren, entertainen, labelen, uitbreiden, overnemen, visualiseren, doorgaan, ontwikkelen, ontwrichten, excelleren, overhalen, haasten, zaaien, monteren, invliegen, koesteren, acteren, krijten, nadenken, standaardiseren, peilen, kalmeren, intomen, temperen, diplomeren, jagen, uitblinken, faseren, feedbacken, calculeren, bikkelen, bijslapen, vragen, activeren, opladen, verbreden, aanvaarden, chargeren, leren leren, corrigeren, detecteren, doorbijten, kopiëren, meeleven, stimuleren, toonzetten, nalezen, piekeren, besluiten, surfen, uploaden, vergaderen, minderen, organiseren, willen, dicteren, vrijlaten, vertellen, kwantificeren, toepassen, abstraheren, raadplegen, drillen, bedanken, ondergaan, delen, vervaardigen, indelen, bijscholen, doceren, opdraven, gaan, racen, toneelspelen, documenteren, inspannen, presenteren, opkomen, behelpen, passen, schrijven, kenschetsen, aandurven, werken, monitoren, verblijden, vergen, gamen, evalueren, zorgen, erkennen, omgaan, kunnen, bijdraaien, springen, construeren, vertrouwen, slapen, dromen, aanpakken, legitimeren, limiteren, imponeren, verdragen, doen, geven, zakendoen, inkleden, bekwamen, dwingen, verbijsteren, verankeren, inwilligen, coachen, weten, debatteren, negeren, telewerken, verfrissen, informeren, helpen, zoeken, verhuizen, overdenken, doorhebben, kiezen, integreren, programeren, maken, rationaliseren, onderzoeken, inbedden, samensmeden, betrekken, valoriseren, modelleren, promoten, inspringen, bekokstoven, klaarstaan, bijdragen, onderkennen, provoceren, knokken, gerieven, harmoniseren, herindelen, interpreteren, vastleggen, voorkauwen, beoordelen, verstuwen, overleggen, kanaliseren, beantwoorden, uitdelen, opstaan, variëren, behalen, bedingen, rennen, plaatsen, jureren, relateren, verhoeden, verbeteren, samenvatten, expliciteren, leren, waarborgen, samenwerken, reageren, functioneren, signaleren, keuren, dweilen, afschuiven, preciseren, begrijpen, lesgeven, lobbyen, vermannen, bewegen, voorgaan, nakijken, mobiliseren, lezen, ondersteunen, mailen, tijdschrijven, verenigen, uitkauwen, valideren, dwalen, inhaken, vergissen, zeggen, belonen, handelen, navragen, filosoferen en ONT-MOETEN! Geniet van het HGZO Congres 2015! Een prachtige mogelijkheid om te ONT-MOETEN! Geniet in een stimulerende leeromgeving van wat u interesseert! Kies twee dagen lang uw eigen programma en wat of wie u wilt ONT-MOETEN! Stan Buis Docent en onderzoeker EXPOSZ

Welkom Op een ouderavond op de basisschool van mijn oudste zoontje begon de directeur die avond over ontmoeten. De basisschool draagt bij aan een heleboel ontmoetingen in het leven van een kind. Letterlijke ontmoetingen met verschillende mensen en ontmoetingen met veel leermomenten. Tegelijkertijd hoopte hij ook dat de school een plek is om te ontmoeten. Dat vind ik mooi. Een plek waar je iedereen kunt ontmoeten en uitgedaagd wordt tot nieuwe ontmoetingen, en dat toch niet als moeten ervaart. Het HGZO-congres 2015 heeft hierdoor het thema ‘Ont-moeten’ gekregen. Beide betekenissen zijn ook relevant in het hoger gezondheidszorg onderwijs (HGZO). Deze twee dagen zullen bol staan van de ontmoetingen met collega’s, onderwijs- en zorgprofessionals, kennissen, vrienden en ook onbekenden. Daarnaast biedt het congres u de mogelijkheid even te ont-moeten van de dagelijkse gang van zaken en mag u geïnspireerd raken door het actuele en prikkelende programma. De lezingen, infoshops en workshops bieden u dit jaar ruimschoots de kans op leerzame ontmoetingen. Door het downloaden van de hgzocongres-app op uw smartphone of tablet heeft u nog makkelijker toegang tot het programma, informatie over de workshop(houders) en de actuele aankondigingen. Ook heeft u natuurlijk de mogelijkheid elkaar online te ontmoeten op twitter via #hgzocongres. 4

Ik heet u van harte welkom op de 15 moeten’.

de

editie van het HGZO-congres, met als thema ‘Ont-

EXPOSZ wenst u veel inspirerende ontmoetingen op 19 en 20 maart! Namens Sjoukje Colenbrander en de overige medewerkers van EXPOSZ, Marjolein Roemaat

HGZO-congres 2015

Inhoud

Inhoud Voorwoord

3

Welkom

4

Algemene congresinformatie

7

Lezingen Ontmoeting van twee identiteiten Menno Pistorius Ont-moeten en de kracht van de kwetsbaarheid Judith Budde Infoshops Diagnosticeer keer op keer. Hoe ziet de scriptiebegeleiding van studenten er uit? Bas Agricola, Frans Prins, Marieke van der Schaaf, Jan van Tartwijk Structurele interactie met het werkveld: meetbaar én zichtbaar dankzij zelfevaluatie Mieke Beckers, Candice De Windt Het eindwerk binnen het afstudeerproces: voorbeeld van een good practice inclusief een kritische kijk Sven van Geel Implementeren van beeldschermtoetsing Vincent Hendriks Landelijke toetsing en ‘vreemde ogen’ HGZO Menno Pistorius Expertise vanuit de leerwerkplaats Valérie Vanceulebroeck Workshops Overlevingshandboek voor zorg 2030. Schrijft u mee? Monique Bak, Leon Goedhart, Willemijn Langkamp, Ciska Ravenswaaij Questions and Answers ProActive Nursing Marc Bakker Activerende werkvormen met digitale middelen Remco M. Beek Grip op je werk! Een bewezen werkmethodiek voor rust in je hoofd, 100% overzicht en meer productiviteit! Martin Beld Tien manieren om iemand te ontwijken! Tien misgelopen ontmoetingen? Edith van Bommel Toetsen van groepsproducten Jirka Born, Stan Buis Breindidactiek: een ontmoeting van het beste van twee werelden Geert Buijtenweg Ont-moeten in de dagelijkse coachpraktijk Allard Gerritsen, Mary Herboldt-Soudant Motivatie in de e-learning module Judith Gerritsen, Soemitro Poerbodipoero Talentonwikkeling: toepassing van de sterke-kanten-benadering in het onderwijs Djoerd Hiemstra

11 12

15

16

17 18 19 20

23 24 25

26 27 28 29 30 31

32

5

Inhoud

6

HGZO-congres 2015

Dynamische oordeelsvorming Michael Hoedjes Doceren is net topsport: zelfregulatie Vana Hutter Beroepsbeeldvorming in de interactie tussen docent en student in het HGZO Margriet van Iersel, Marjon van Rijn Vaardigheidstraining: inzichten uit de sportwetenschappen Marjan Kok Ontmoeting en diversiteit Andrea Kuckert, Marjan Stomph Kennisclips zelf maken Marijke Leijdekkers, Judith Gerritsen Mindful doceren Carel Martens, Marjolein Roemaat Flipping the Microcurriculum. Een interactief curriculum door Technology Enhanced Learning Egbert Neels Feedback: effectieve ontmoetingen tussen docent en student? Liesbeth Neeskens, Jirka Born Ont-moeten van jezelf en anderen door ont-wikkelen: mindfulness als vaardigheid voor zelfstudie? Theo Niessen, Marja Legius Ontmoet de student op je eigen podium Rinus van der Schoof, Boudewijn Visscher Een leeromgeving voor blended learning en sociaal netwerken door het gebruik van ELO, Apps en een Virtuele Wereld Wim Trooster, Erik Ploeger, Hans Selles Hoe ontmoet je goede meerkeuzevragen? Susan Voogd, Marit Praagman Community of Practice: Skills Experience Paul Voorn, Marleen Post, Marja Joosten, Hanna Onatli Stage 3.0 – Community of Practice Annemarie Waal, Ingrid Duijvenbode, Johanneke Pulles, Paul Keessen Hoe ontmoeten óntmoeten wordt: werkvormen die verbondenheid faciliteren Jeroen Weber, Cas van Niel, Levi Heimans ICT ontmoet Onderwijs: van visie naar invulling Jildert van Yperen

Congresorganisatie

33 34 35 36 37 38 39

40 41

42 43

44 45 46 47 48 49

51

HGZO-congres 2015

Algemeen

Algemene congresinformatie Locatie Het congres vindt plaats in congreshotel ‘De Werelt’, Westhofflaan 2, 6740 AA Lunteren, tel: 0318-484641, www.congrescentrum.nl Aankomst en registratie Op donderdag 19 maart kunt u zich vanaf 9.15 en op vrijdag 20 maart vanaf 9.00 uur laten registreren bij de informatiebalie van het congres. U ontvangt daar de congresmap met het definitieve congresprogramma en uw persoonlijke congres-indeling. U ontvangt tevens een naambadge. U wordt verzocht deze gedurende het hele congres te dragen. U kunt bij de informatiebalie eventuele bagage in bewaring geven. Zie voor informatie over uw hotel de aanvullende congresinformatie. Aanvangstijden congres De aanvangstijd van het congres is op donderdag 10.00 uur en op vrijdag 9.30 uur. Routebeschrijving vanaf A1 Amsterdam–Apeldoorn/Apeldoorn-Amsterdam: afslag Barneveld/Ede A 30 richting Ede, afslag Lunteren. vanaf A12 Utrecht–Arnhem/Arnhem-Utrecht: afslag Ede-Noord/Barneveld (A30), afslag Lunteren. vanaf A15 Rotterdam–Nijmegen/Nijmegen-Rotterdam: afslag Kesteren (N233); richting Rhenen/Veenendaal. Bij Rhenen de brug oversteken en weg volgen, 1e rotonde recht oversteken. Op de volgende rotonde rechtsaf. Weg volgen tot aan de A12, ga de A12 op richting Arnhemneem de A30 richting Ede-Noord/Barneveld afslag Lunteren. Daarna: Volg de rondweg (Westzoom) en daarna de ANWB-borden De Werelt. Dit betekent dat u aan het eind van de Westzoom linksaf de Dorpsstraat inrijdt. Vervolgens gaat u de vierde weg rechtsaf de Boslaan op. Ga de spoorwegovergang over; neem daarna de derde weg rechts (Molenweg); daarna eerste weg links (Westhofflaan), waar een bord u verwijst naar de ingang van congrescentrum De Werelt. Terugweg naar A30 met eigen vervoer: Bij de uitgang van De Werelt vindt u kaartjes met daarop de routebeschrijving naar de snelweg. Openbaar vervoer Lunteren is per trein bereikbaar vanuit Amersfoort en Ede-Wageningen. Reist u per trein en gebruikt u een OV-card? In Lunteren rijden alleen treinen van Connexxion (Valleilijn). Vergeet niet bij het overstappen op deze trein eerst uit te checken en aansluitend weer in te checken bij de Connexxion-paal. Wandeling vanaf station Lunteren naar De Werelt (verharde weg, circa 15 minuten): Trein vanuit Ede: u loopt over het perron terug en dan links het grindpad op en direct rechtsaf over het parkeerterrein richting sauna. Daar gaat u linksaf ( Boslaan). U volgt de Boslaan (circa 1 km), daarna rechtsaf de Molenweg in. Eerste weg links (Westhoff-laan), waar een bord u verwijst naar de ingang van congrescentrum De Werelt.

7

Algemeen

HGZO-congres 2015

Wandeling vanaf station Lunteren naar De Werelt (verharde weg, circa 15 minuten): Trein vanuit de richting Amersfoort: u loopt verder in de richting van de trein en steekt het spoor over. Op het grindpad rechtsaf richting sauna. Aan het einde van de parkeerplaats linksaf (Boslaan). U volgt de Boslaan (circa 1 km), daarna rechtsaf de Molenweg in. Eerste weg links (Westhofflaan), waar een bord u verwijst naar de ingang van De Werelt. Voor vervoer naar De Werelt kunt contact opnemen met Taxi Lunteren, 0318 - 48 45 55. Met ingang van 1 januari van dit jaar organiseert De Werelt een uur voor aanvang van het programma op donderdag en vrijdag en een uur na afloop van het programma op vrijdag een pendeldienst tussen station Lunteren en het congreshotel v.v., andere tijden in overleg. Rookbeleid In De Werelt is roken slechts toegestaan op de aangegeven plaatsen. Roken is in ieder geval niet toegestaan in de hotelkamers, de zalen en in het restaurant. Informatiemarkt In de centrale hal van ‘De Werelt’ is er gedurende het congres een informatiemarkt ingericht. In het congresprogramma is er gedurende de lunch en de theepauze op donderdag en gedurende de koffiepauze en de lunch op vrijdag extra tijd ingeruimd om u de gelegenheid te bieden deze te bezoeken (zie voor exacte tijden het congresprogramma).

8

Op de informatiemarkt staat ook een stand van onze hoofdsponsor: Boom Lemma uitgevers (www.boomlemma.nl).

LEZINGEN

HGZO-congres 2015

Lezing

Ontmoeting van twee identiteiten Menno Pistorius Voorzitter SAC HGZO, Directeur Health Studies, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Dit najaar zijn de voorzitters van de landelijke opleidingsoverleggen uit het HGZO en het sectorale adviescollege HGZO met elkaar op inspiratiereis geweest om het concept van een double identity in het opleiden van zorgprofessionals te onderzoeken. Het opleiden voor een double identity wil zeggen dat iedere zorgprofessional wordt opgeleid voor: 1) voor het (eigen) beroep én 2) als generiek zorgverlener. Het begrip Tshaped professional wordt ook in deze context gebruik en het is een begrip uit de zelfde stal, zogezegd. In het zorgberoepen debat (commissie Kaljouw) wordt apel gedaan op het op juiste wijze opleiden voor de juiste toekomst. Het apel is: zijn de denkbeelden over het opleiden van zorgprofessionals passend bij de wensbeelden van de toekomst van de zorg waarvoor wordt opgeleid. In de lezing gaat de spreker in op de vraag of het opleiden voor een double identity een antwoord kan zijn voor het op de juiste wijze opleiden voor de juiste toekomst. Correspondentieadres Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Paramedische studies t.a.v. dhr. M. Pistorius Postbus 6960 6503 GL Nijmegen E-mail: [email protected]

11

Lezing

HGZO-congres 2015

Ont-moeten en de kracht van de kwetsbaarheid Judith Budde Directeur van Opleidings- en conferentiecentrum het Balkon in Vasse Wie kent het niet: van die momenten waarop je als docent kwetsbaar bent. ‘Weet ik wel genoeg? Hoe kan ik omgaan met de lastige dynamiek in deze groep? Hoe hou ik die excellente student geboeid? Mag/durf ik mijn grenzen aan mijn collega aan (te) geven?’ Ook studenten zijn kwetsbaar. ‘Haal ik mijn tentamen? Hoor ik er wel bij? Wat zullen ze van me denken?’ In ieders leven zijn talloze kleine en grote momenten waarop we ons kwetsbaar of ongemakkelijk voelen. Hoe herkennen we onze kwetsbaarheden en wat zijn onze beschermingsmechanismen? En wat helpt ons om vrijer en meer onszelf te durven zijn? Hoe kunt u uw studenten daarin begeleiden? Wat vraagt dat van uw manier van ont-moeten en aanwezig zijn? Over dit razend boeiende en vaak ongemakkelijk terrein houdt Judith Budde een dynamische lezing met anekdotes, verhalen en wetenschappelijke bronnen, o.a. het onderzoek van Brené Brown en de psychologie van de Ikken.

12

Correspondentieadres Het Balkon t.a.v. Judith Budde Hooidijk 15 7661 RA Vasse E-mail: [email protected]

INFOSHOPS

HGZO-congres 2015

Infoshop

Diagnosticeer keer op keer. Hoe ziet de scriptiebegeleiding van studenten er uit? Bas Agricola, Frans Prins, Marieke van der Schaaf, Jan van Tartwijk Universiteit Utrecht / Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, Educatie (UU) / opleiding Voeding en Diëtetiek (HAN) In deze infoshop wordt een studie gepresenteerd waarin wij de scriptiebegeleiding tijdens het schrijven van een vierdejaars bachelor thesis hebben onderzocht. De scriptiebegeleiding van docentbegeleiders wordt veel gegeven tijdens docent-student dialogen; deze bieden veel ruimte voor interactie, zo geven docenten feedback en vragen studenten om opheldering. Om hun interventies af te stemmen, dienen docenten continu het kennisniveau van student(en) te diagnosticeren. Als docenten hun begeleiding afstemmen op het huidige niveau van de student noemen we dat contingente begeleiding (Van de Pol, Volman, & Beishuizen, 2011). Docenten vinden diagnosticeren heel moeilijk en geven in plaats daarvan meteen hulp (Ruiz-Primo, & Furtak, 2007). Met een explorerende multipele casestudie zijn bij 4 scriptiebegeleiders van de opleiding Voeding en diëtetiek bij de HAN 16 docent-studentdialogen geanalyseerd. De kwantitatieve analyses van de getranscribeerde videodata laten zien dat begeleiders het niveau van de student niet expliciet diagnosticeren en veel interveniëren met uitleg en instructie. De infoshop zal bestaan uit een presentatie waarin de opzet en resultaten van deze studie worden gedeeld. Daarnaast is er ruimte voor discussie waarin de relevantie voor HGZO docenten daar ligt dat de eerste auteur graag inzichten wil geven in het begeleidingsproces e van 4 jaars studenten. De infoshop zal verder een reflectief karakter hebben, waarin deelnemers gevraagd zal worden hoe de scriptiebegeleiding bij hun opleiding plaats vindt en specifiek tijdens docentstudent dialogen. Deze infoshop hoopt antwoord te kunnen geven op de vraag hoe studenten door persoonlijk contact worden gemotiveerd om tot leren te komen. Trefwoorden Scriptiebegeleiding, docent-studentdialogen, docentgedrag, contingentie Literatuur Ruiz-Primo, M. A., & Furtak, E. M. (2007). Exploring teachers’ informal formative assessment practices and students’ understanding in the context of scientific inquiry. Journal of Research of Science Teaching, 44(1), 57-84. doi:10.1002/tea.20163. Van de Pol, J., Volman, M., & Beishuizen, J. (2011). Patterns of contingent teaching in teacher-student interaction. Learning and Instruction, 21, 46-57. doi:10.1016/ j.learninstruc.2009.10.004. Correspondentieadres Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Voeding en dietetiek t.a.v. B. Agricola Postbus 6960 6503 GL Nijmegen E-mail: [email protected]

15

Infoshop

HGZO-congres 2015

Structurele interactie met het werkveld: meetbaar én zichtbaar dankzij zelfevaluatie Mieke Beckers, Candice De Windt Odisee, centrale diensten / studiegebied Gezondheidszorg In het professioneel gericht hoger onderwijs staat een sterke oriëntatie op een bepaalde beroepscontext en aansluitend werkveld centraal. Een structurele binding van professioneel gerichte opleidingen met het werkveld kan op verschillende manieren worden opgebouwd, onderhouden en versterkt. Dit kan gebeuren via het curriculum en werkvormen gericht op authentieke, realistische en professionele settings, via de keuze van de stageplaatsen en bachelorproeven, via praktijkgericht onderzoek en maatschappelijke dienstverlening, via het docentenkorps en betrokkenheid bij organisaties in het werkveld, via resonantieraden of focusgroepen enzovoort. Maar hoe kom je als opleiding te weten hoe sterk je verankerd bent in het werkveld? Hoe verkrijg je inzicht in de kwaliteit van je band met het werkveld, hoe meet je de impact ervan op de opleiding en de inbedding in de cultuur en werking van de opleiding? Het inventariseren van activiteiten met en voor het werkveld biedt hiertoe weinig soelaas. Ook het formuleren van indicatoren blijkt omwille van de veelzijdigheid van interactie met het werkveld geen evidente zaak. Odisee koos ervoor haar visie op het thema te expliciteren in een conceptueel model gebaseerd op vijf kernwoorden: continu, veelzijdig, open, innovatief en gestructureerd. Hierbij aansluitend ontwikkelde Odisee een zelfevaluatietool voor opleidingen waarmee ze hun relatie met het werkveld gericht in kaart kunnen brengen en evalueren. Het zelfevaluatie-instrument laat een opleiding toe zichzelf te scoren op een aantal stellingen die de kernwoorden concretiseren. De infoshop demonstreert de waarde en relevantie van het zelfevaluatie-instrument aan de hand van praktijkvoorbeelden uit het studiegebied Gezondheidszorg van Odisee. Trefwoorden Beroepenveld, zelfevaluatie Correspondentieadres Odisee t.a.v. mevr. M. Beckers Warmoesberg 26 1000 Brussel België E-mail: [email protected] E-mail: [email protected]

HGZO-congres 2015

Infoshop

Het eindwerk binnen het afstudeerproces: voorbeeld van een good practice inclusief een kritische kijk Sven van Geel Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen, België, departement Gezondheid & Welzijn; opleiding ergotherapie Binnen het afstudeerproces neemt het eindwerk in de meeste afstudeerrichtingen van het hoger gezondheidszorg onderwijs een belangrijke plaats in om de beroepscompetenties aan te tonen. In deze infoshop zullen we een voorbeeld geven van een good practice omtrent het eindwerk vanuit de AP Hogeschool Antwerpen. De beoogde competenties, de procedure van evalueren, en de beoordelingsformulieren van het proces en het product worden toegelicht. Daarnaast kijken we kritisch naar de bereikte resultaten van deze werkwijze door een vergelijking te maken met het protocol “Verbeteren en verantwoorden van afstuderen in het hbo” van de expertgroep protocol in opdracht van de Vereniging Hogescholen (2014). Tot slot beoordelen we de huidige werkwijze vanuit de minimumeisen aan onderzoekend vermogen voor bachelor studenten. Trefwoorden Eindwerk, Competentiegericht evalueren, onderzoekend vermogen Literatuur Expertgroep Protocol. (2014). Beoordelen is mensenwerk. Bevindingen over de wenselijkheid en mogelijkheid voor een gezamenlijk protocol voor het beoordelen van (kern)werkstukken. Den Haag; Vereniging Hogescholen. Sluijsmans, D., Andriessen, D., Sporken, S., & Vonk, F. (2014). Goed beslissen over beroepsbekwaamheid in het hbo. Onderwijsinnovatie, 3, 17-26. Correspondentieadres AP Hogeschool Antwerpen Departement G&W, ergotherapie t.a.v. dhr. Sven van Geel J. De Boeckstraat 10 2170 Merksem België E-mail: [email protected]

17

Infoshop

HGZO-congres 2015

Implementeren van beeldschermtoetsing Vincent Hendriks Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, opleiding Voeding en Diëtetiek Door digitaal tentamens af te nemen wordt de toetsing overzichtelijker en kwalitatief beter. Daarnaast zijn er veel interessantere mogelijkheden om formatief te toetsen vergeleken met toetsing op papier. Om beeldschermtentamens af te nemen moeten naast computerfaciliteiten en tentamensoftware de gehele logistiek georganiseerd worden. Overstappen van papier naar digitale toetsing vergt een investering. Digitaal toetsen kost ongeveer evenveel tijd als toetsen op papier, maar heeft grote voordelen. De technische ontwikkelingen volgen elkaar snel op, waardoor het lastig is om hiervan een overzicht te krijgen. In deze bijeenkomst zal worden ingegaan op: • voor- en nadelen van beeldschermtoetsing in het algemeen • afnamefaciliteiten: vaste computers, laptops of tablets • verbinding tussen tentamencomputer en internet: de veiligheid hiervan • de verschillende beschikbare softwarepakketten • logistieke organisatie binnen de opleiding en instelling Met deze informatie kan het proces van theorietoetsing worden gestroomlijnd. Na enkele studiejaren zal theorietoetsing veel minder werk zijn. Hierdoor verdwijnen het volgende ‘moeten’ rondom tentamentijd: tentamens van vorig jaar uitsorteren, handmatig vragen corrigeren, nieuwe vragen aanleveren, tentamens kopiëren, verloren tentamens terugvinden, tentamens in archief plaatsen, een itemanalyse waarbij informatie uit meerdere documenten gecombineerd moet worden. Trefwoorden Tentamens, digitaal, formatieve toetsing, summatieve toetsing Correspondentieadres Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding Voeding en Diëtetiek t.a.v. dhr. V. Hendriks Postbus 6960 6503 GL Nijmegen E-mail: [email protected]

HGZO-congres 2015

Infoshop

Landelijke toetsing en ‘vreemde ogen’ HGZO Menno Pistorius Voorzitter SAC HGZO, Directeur Health Studies, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen De diverse landelijke opleidingsoverleggen in het hoger gezondheidszorgonderwijs hebben met enthousiasme en met verve het rapport van Antoine de Bruijn (vreemde ogen dwingen) opgepakt. Eigenlijk al ruim voor dat het rapport verscheen. Er zijn prachtige resultaten geboekt. Er waren ook tegenslagen. Er is sprake van een mooie diversiteit aan opbrengsten en ervaringen. In de infoshop worden deze gedeeld, waarbij meerdere opleidingsoverleggen een bijdrage zullen leveren. Als voorbeeld dient Voeding en Diëtetiek. De vier opleidingen Voeding en Diëtetiek in Nederland (Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, Haagse Hogeschool en Hanzehogeschool Groningen) hebben gezamenlijk besloten een procedure te ontwikkelen waarmee de kwaliteit van de beoordeling van het eindniveau van de bachelorscriptie gewaarborgd kan worden. Met betrekkelijk geringe inspanning (in totaal 4 bijeenkomsten) zijn we in staat geweest de beoordelingen op elkaar af te stemmen en de procedure vorm te geven. De landelijke aanpak heeft bij de vier opleidingen onder andere geleid tot het invoeren van een gezamenlijk beoordelingsformulier en een procedure voor onderlinge, landelijke kwaliteitsborging. De eerste stap naar het ‘vreemde ogen’-principe is hiermee gezet. De (ontwikkeling van) het formulier en de procedure zelf presenteren we in de infoshop. Trefwoorden Landelijke toetsing, toepassing vreemde ogen Correspondentieadres Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Paramedische studies t.a.v. dhr. M. Pistorius Postbus 6960 6503 GL Nijmegen E-mail: [email protected]

19

Infoshop

HGZO-congres 2015

Expertise vanuit de leerwerkplaats Valérie Vanceulebroeck Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen, departement Gezondheid en Welzijn, opleiding tot Bachelor in de Verpleegkunde Binnen de opleiding Verpleegkunde wordt reeds enkele jaren het concept van de ‘leerwerkplaats’ of work-based learning toegepast bij het realiseren van de competenties van de bachelor verpleegkundige. De leerwerkplaats biedt studenten een nieuwe vorm van werken, leren en begeleiden aan en benadert in hoge de realiteit van de arbeidsplek. Binnen de leerwerkplaats staat de patiëntenzorg centraal. Een opvallend verschil met een traditionele stage is, dat er bij een leerwerkplaats een team studenten (verpleegkunde) toegevoegd wordt aan het bestaande verpleegkundige team en zij verantwoordelijk zijn voor het zorgproces van de aanwezige patiëntenpopulatie. De verpleegkundige zorg wordt door studenten in volle omvang gepland, uitgevoerd en geëvalueerd. Dit alles gebeurt steeds onder de supervisie en eindverantwoordelijkheid van ervaren verpleegkundigen in de rol van werkbegeleider of mentor. De laatste jaren is er in toenemende mate aandacht voor competentiegericht en vraag- en zelfgestuurd onderwijs. De rol van docenten en studenten is hierdoor aan verandering onderhevig: de student is zelf verantwoordelijk voor het eigen leerproces, de docent wordt steeds meer coach. De leerafdeling biedt een manier van leren die aansluit bij deze ontwikkelingen. Bovendien blijkt voor studenten het ‘samen leren’ in een groep een groter rendement op te leveren dan het individueel leren. In deze infoshop overlopen we met u graag volgende items: • Praktische weergave van het implementatieproces met de instelling + ziekenhuisafdeling + ICT/dataprocessing • Stappenplan en introductie voor de studenten • SWOT analyse na afloop van de leerwerkplaats, vanuit instelling, afdeling, studenten en opleiding • Overlopen van de stageopdracht op maat van deze leerwerkplaats in functie van de te realiseren competenties en rollen (Canmeds model) • Uitwisseling van expertise en toetsingsmethodieken Trefwoorden Competenties, toetsen, work-based learning / leerwerkplaats, Canmeds-rollen Internet-link https://www.ap.be/gezondheid-en-welzijn/nieuws/derdejaars-verpleegkunde-nemen-znaover/1924 Correspondentieadres Artesis-Plantijn Hogeschool Antwerpen Opleiding Bachelor Verpleegkunde t.a.v. mw. V. Vanceulebroeck Jaak De Boeckstraat 10 2170 Merksem België E-mail:[email protected]

WORKSHOPS

HGZO-congres 2015

Workshop

Overlevingshandboek voor zorg 2030. Schrijft u mee? Monique Bak, Leon Goedhart, Willemijn Langkamp, Ciska Ravenswaaij Hogeschool van Amsterdam, opleiding tot Oefentherapeut De zorg is ingrijpend aan het veranderen, dat weten wij allemaal. Alle opleidingen zijn zich hiervan bewust. Hoe zet je jezelf en de opleiding in actie en waar begin je eigenlijk? Ook wij (als opleiding Oefentherapie) hebben hiervoor geen pasklare oplossing, wel zijn wij de uitdaging aangegaan. Door middel van het schetsen van de zorg/gezondheidsjungle 2030, vormen wij met elkaar een beeld van een mogelijke aanpak. Het overlevingshandboek 2030; welke hoofdstukken staan daar in? De woestijn (het dorre zorglandschap van bezuinigingen) De concrete jungle (de uitdagingen van de grote stad) Adaptatiestrategieën (docent, student, zorgprofessional) Technologie (welke tools neem je mee de jungle in?)

Wij dagen u uit om samen het overlevingshandboek te schrijven! Trefwoorden COP (community of practice) Literatuur Stichting de nationale denktank, (2013), Uitgedokterd. Huber M, Knottnerus JA, (2011) How should we define health? British Medical Journal; 343:d4163. Visser B., (2013), Lectorale Rede ‘It’s up to you’. ste Wiseman J. L, (2010), Het grote SAS survival handboek, 1 druk, Kosmos Uitgevers Utrecht. Correspondentieadres Hogeschool van Amsterdam Gezondheid/ Amsterdam School of Health Professions Opleiding tot Oefentherapeut t.a.v. mw. G. Gevers Postbus 2557 1000 CN Amsterdam E-mail: [email protected]

23

Workshop

HGZO-congres 2015

Questions and Answers ProActive Nursing Marc Bakker VUmc Academie Amsterdam, Expert Lecturer Clinical Reasoning & ProActive Nursing ProActive Nursing wordt steeds meer een begrip in het verpleegkundig onderwijs en beroepspraktijk. Deze workshop staat in het teken van: •

Een ontmoeting tussen de auteur ProActive Nursing en docenten die met klinisch redeneren aan de slag willen en/of zijn.

•

Een informele bijeenkomst waarin actuele onderwijskundige en vakinhoudelijke vragen gesteld en beantwoord worden.

Trefwoorden ProActive Nursing, onderwijs, curriculum, ontmoeten

24

Literatuur ProActive Nursing, klinisch redeneren in zes stappen. M. Bakker en C. van Heycop ten e Ham 2 druk, 2014 (ISBN 978-94-6236-404-2). e ProActive Nursing: klinische problematiek inzichtelijk. M. Bakker. 1 druk, 2013 (ISBN 97890-5931-969-1). In dit tweede boek van de reeks ProActive Nursing is een basisset van twaalf zorgthema's beschreven. Deze worden gebruikt in de moeilijkste van de zes stappen van het klinisch redeneren: stap twee, het beredeneren van de klinische problematiek. Zakboekje ProActive Nursing. Internet-link www.proactivenursing.nl Correspondentieadres VUmc Academie t.a.v. dhr. M. Bakker Postbus 7057 1007 MB Amsterdam E-mail: [email protected]

HGZO-congres 2015

Workshop

Activerende werkvormen met digitale middelen Hoe kunnen we studenten boeien en binden met nieuwe mogelijkheden?

Remco M. Beek Hogeschool Rotterdam, Instituut voor Commercieel Management, opleiding CE: SportMarketing & Management Hoe kunnen we studenten boeien en binden met de nieuwe digitale mogelijkheden? Hoe krijgen wij jonge talenten in beweging zodat leren duurzaam wordt? Tijdens deze praktische workshop wordt u meegenomen in een rondje langs de digitale velden. U maakt kennis met verschillende activerende werkvormen die u zullen uitdagen om op een laagdrempelige manier een andere dynamiek te creëren in uw bijeenkomsten; van grote groepen tot kleinere samenstellingen. Gezamenlijk ontdekken wij hoe de passie en talent van jonge mensen aangewakkerd kan worden zodat zij nieuwsgierig en enthousiast raken over de onderwerpen die voor hun ontwikkeling relevant zijn. Waar de nieuwe generatie geen wereld kent zonder onbegrensde digitale mogelijkheden, worstelen veel opleidingen met de integratie hiervan in het onderwijs. De opleiding SportMarketing & Management aan de Hogeschool Rotterdam staat aan de vooravond van een bijzondere verandering van zowel de inhoud als de didactische werkvormen van haar curriculum. Het doel is het ontwikkelen en verbinden van gepassioneerde talenten, die zich vertrouwd bewegen in een dynamische omgeving van continue veranderingen en een toenemende informatieovervloed. Studeren wordt gezamenlijk leren in een levendige context waarin docent en student elkaar stimuleren tot verdere verdieping en vernieuwende toepassingen. We ontwikkelen een omgeving waarin we fouten moeten maken en het een signaal is van experimenteren en naderende verbetering. Inzet en ontwikkeling op het talent en de passie van zowel student en docent is het vertrekpunt. Laat u verrassen door de mogelijkheden van dit onderwijsmodel en ontdek hoe u zelf digitale mogelijkheden als activerende werkvormen kunt inzetten. Trefwoorden Activerende werkvormen, digitale middelen, flipping the classroom, SportMarketing & Management Correspondentieadres Hogeschool Rotterdam Instituut voor Commercieel Management, Opleiding CE: SportMarketing & Management t.a.v. Remco M. Beek (MSc) Kralingse Zoom 91 3063 ND Rotterdam E-mail: [email protected]

25

Workshop

HGZO-congres 2015

Grip op je werk! Een bewezen werkmethodiek voor rust in je hoofd, 100% overzicht en meer productiviteit!

Martin Beld Het Effectieve Werken Het moderne kenniswerken vraagt veel van ons. Steeds meer informatie en steeds meer prikkels, iedere dag opnieuw. Wil jij meer grip op je werk- en je werkdag? Rust in je hoofd? 100% overzicht over alle informatie en alles in je werk waar jij nog iets mee wilt of moet? Tijdens deze workshop ga je actief aan de slag met een bewezen werkmethodiek die maakt dat je controle krijgt over je werk en je werkdag en je mailbox leegt houdt. Wat het je brengt is meer controle, 100% overzicht en aantoonbaar tijdwinst met als effect dat je meer gedaan krijgt op een werkdag. Internet-link www.heteffectievewerken.nl

26

Correspondentieadres Het Effectieve Werken Martin Beld Zuiderhagen 34 7511 GL Enschede E-mail: [email protected]

HGZO-congres 2015

Workshop

Tien manieren om iemand te ontwijken! Tien misgelopen ontmoetingen? Edith van Bommel Hogeschool Rotterdam, Instituut Voor Gezondheidszorg (IVG) Face to face, altijd spannend! Wie kijk je in de ogen? Wegkijken, veel gemakkelijker! Toevallig nét even koffie halen, ook heel handig. Ontmoeten, moet dat? Maar wat loop je eigenlijk te ontwijken? Loop je iets mis? Uit de weg gaan, vermijden, van richting veranderen om niet tegen iets of iemand aan te botsen. Een student bijvoorbeeld. Of een collega! Wie (welke student, collega, manager) ga jij uit de weg? Wat is je drijfveer? Welke tactieken zet je in? Silly walks? Werkt het? Welke eigenaardigheden kom je zoal tegen bij je ontmoetingen op de onderwijswerkvloer? Wat was je toppunt van vermijden? Wanneer schitterde een kansrijke ontmoeting als het ware van afwezigheid? In deze workshop met korte, frisse oefeningen, wisselen we markante ervaringen uit en stellen een top 10 samen van opmerkelijke manieren om iemand te ontwijken. Mét bijbehorende prijskaart (lees: consequentie en/of misgelopen ontmoeting). Ik zou zeggen: ontwijk deze workshop niet! Kun je nog (ont)duiken? Duik dan mee. Er is plek voor twee dozijn. P.S. Word je zelf wel eens ontweken? Hoe voelt dat eigenlijk? Trefwoorden Ontwijken – Ontmoeten, overlevingsstrategieën, emotie Internet-links Emoties? Tien signalen van vermijden http://www.publieksmotivator.nl/emoties/ Welke jas trek jij aan als het spannend wordt in je team? http://www.publieksmotivator.nl/team-overlevingsstrategieen-jan-remmerswaal/ Welk teamlid draagt die door jou felbegeerde tool in zich? http://www.publieksmotivator.nl/welk-teamlid-draagt-die-door-jou-felbegeerde-tool-in-zich/ Correspondentieadres Hogeschool Rotterdam Instituut Voor Gezondheidszorg t.a.v. mw. E.P. van Bommel Rochussenstraat 198 3015 EK Rotterdam E-mail: [email protected]

27

Workshop

HGZO-congres 2015

Toetsen van groepsproducten Jirka Born, Stan Buis Vrije Universiteit Amsterdam, EXPOSZ In veel hbo-opleidingen wordt om kosten en nakijktijd te drukken gebruik gemaakt van groepsproducten. Positief aan deze groepsproducten is dat studenten met elkaar samenwerken en van en met elkaar kunnen leren. Dit past prima bij de sociaal constructivistische visie die veel opleidingen hebben. Hierbij is vanuit de toetsing echter een zeer belangrijke vraag te stellen: hoe zorg je ervoor dat zichtbaar wordt wat elke student aan het groepproduct heeft bijgedragen, zodat goed presterende studenten kunnen worden gewaardeerd voor hun inzet en minder presterende studenten kunnen worden ondersteund? In deze workshop zal worden stilgestaan bij verschillende manieren om als docent inzicht te krijgen in de bijdragen van individuele studenten aan groepsproducten. Daarbij kan worden gedacht aan individuele toetsen, self- en peerassessment, maar ook aan ICTmogelijkheden om individuele bijdragen te monitoren. Er zal een theoretische inleiding in dit onderwerp gegeven worden vanuit onderwijskundige literatuur. Tijdens de rest van de workshop heeft u de mogelijkheid om samen met de overige deelnemers voor een fictieve cursus de beoordeling van een samenwerkingsproject onder de loep te nemen en uit te werken. Samen met andere docenten uit het HGZO werkt u in deze workshop aan een beoordelingswijze waarbij minder nakijktijd toch meer onderscheid maakt tussen de prestaties van individuele studenten! 28

Let op: In de eerstegraads Docentenopleiding HGZO en de master Docent HGZO vanaf cohort 2011 wordt een dergelijke bijeenkomst ook verzorgd. De theorie die in deze workshop centraal staat, wordt daar ook aangeboden. Dio’s kunnen natuurlijk wel deelnemen aan deze workshop en met andere HGZO-docenten een beoordelingswijze kritisch bekijken! Trefwoorden Toetsing, groepsproducten Literatuur Strijbos, J.W. (2011). Assessment of (Computer Supported) Collaborative Learning. IEEE Transactions on Learning Technologies, 4 (1), 59-73. Trentin, G. (2009). Using a wiki to evaluate individual contribution to a collaborative learning project. Journal of Computer Assisted Learning, 25 (1), 43-55. Correspondentieadres Vrije Universiteit Amsterdam EXPOSZ t.a.v. mw. drs. J.R. Born en drs. S.C.A. Buis Van der Boechorststraat 7 1081BT Amsterdam E-mail: [email protected], E-mail: [email protected]

HGZO-congres 2015

Workshop

Breindidactiek: een ontmoeting van het beste van twee werelden Geert Buijtenweg Vrije Universiteit Amsterdam, EXPOSZ De wereld van de didactiek is al oud en beproefd, die van de breinkennis in opkomst. Welke aspecten van jouw didactische werkvormen sluiten goed aan op het functioneren van het brein? Hoe prikkel jij de studenten met je presentaties en activerende werkvormen? In deze workshop staan we stil bij wat de klasomgeving en emoties doen met ons brein, hoe je studenten vervolgens motiveert met groeigerichte feedback, maar ook hoe je ze effectief laat leren door snellezen op een manier dat het brein ook de leerstof goed verwerkt en opslaat. Op een experimentele manier onderga je wat didactiek doet met je brein. Ga je zelf presenteren over een breinonderwerp naar keuze. Een praktische workshop waarin je brein op verschillende manieren geprikkeld wordt. Trefwoorden Breindidactiek, presenteren, motiveren, snellezen, kenniskaarten Literatuur Dirksen, G. (2014). Breindidactiek: Helpen leren met breinkennis. Utrecht: Synaps. Tigchelaar, M. (2009). Haal meer uit je hersenen. Amsterdam: Prometheus. Correspondentieadres Vrije Universiteit Faculteit der Bewegingswetenschappen EXPOSZ t.a.v. drs. G. Buijtenweg Van der Boechorststraat 9 1081 BT Amsterdam E-mail: [email protected]

29

Workshop

HGZO-congres 2015

Ont-moeten in de dagelijkse coachpraktijk Allard Gerritsen, Mary Herboldt-Soudant Vrije Universiteit Amsterdam, EXPOSZ In deze workshop komt u even helemaal tot uzelf en tot uw collega. In het drukke congresprogramma hebben we even vijf kwartier de tijd om te ontspannen én te oefenen. Om bewust te worden van onze coachvoorkeuren en aan te voelen waar een uitdaging ligt. Om met de ander mee te denken en te analyseren en ook te voelen waar mogelijkheden en grenzen liggen Dat doen we door vier inspirerende oefeningen te doen die iedere coach in het hoger onderwijs goed kan gebruiken. Achtereenvolgens gaan we: gronden en contact maken. Gaan we problematiseren, verbeelden en ons verwonderen over de mogelijkheden met de techniek van de wondervraag. Als derde gaan we stapsgewijs blokkerende overtuigingen hanteren. Tenslotte doen we de klaverblad oefening waarin nu en straks, beperking en hulpbronnen u omringen. Door te ervaren en met elkaar te oefenen stapt u na het volgen van deze workshop verkwikt en verrijkt weer de Werelt in! Trefwoorden Coachen, begeleidingsgesprekken, studieloopbaanbegeleiding Literatuur Hendriksen, J. (2007). Tools voor de coach. Oefeningen ter ondersteuning van het coachingsproces. Soest: Uitgeverij Nelissen. 30

Correspondentieadres Vrije Universiteit Amsterdam Faculteit der Bewegingswetenschappen EXPOSZ t.a.v. drs. A. Gerritsen Van der Boechorststraat 9 1081 BT Amsterdam E-mail: [email protected] E-mail: [email protected]

HGZO-congres 2015

Workshop

Motivatie in de e-learning module Judith Gerritsen, Soemitro Poerbodipoero Vrije Universiteit Amsterdam / Hogeschool van Amsterdam, EXPOSZ/ Domein Gezondheid Ont-moeten op de digitale snelweg. Hoe hard gaat dat? Anderen ontmoeten tijdens het werken aan een e-learning programma, is dat de moeite waard? Niet moeten, maar willen. Hoe kan dat in een digitale leeromgeving? Leren vindt steeds meer plaats in digitale leeromgevingen. Dit roept de nodig vragen op. In een lokaal waar studenten fysiek aanwezig zijn, kan een docent direct invloed uitoefenen op het leerproces. In een digitale leeromgeving is de lerende een stuk onzichtbaarder. De autonomie viert hoogtij. Hoe zit dat met de benodigde discipline? Daarvoor is motivatie onontbeerlijk. Motivatie wordt door Vansteenkiste, Ryan en Deci (2008) in de zelf-determinatietheorie beschreven vanuit een positief mensbeeld: mensen zijn nature pro-actief mits er sprake is van een stimulerende omgeving. Voor deze motivatie zijn de volgende 3 aspecten van belang: • Autonomie • Sociale verbondenheid • Eigen ervaren competentie Deze theorie geeft ons handvatten bij het maken van keuzes bij de inrichting van een elearning module waarin deelnemers worden uitgedaagd actief te leren. In de workshop verzamelt u ideeën over hoe studenten te motiveren in een e-learning module. Dit doen we via werkvormen zoals mindmappen, quizzen en discussies. Daarnaast vertellen we over onze ervaringen met het ontwikkelen van een e-learning programma over diversiteit in gezondheidszorg voor docenten van de HvA. Trefwoorden E-learning, zelf determinatie theorie, autonomie, samenwerken, online quizes Literatuur Vansteenkiste, M., Ryan, R.M. & Deci, E.L. (2008). Self-determination theory and the explanatory role of psychological needs in human well-being. In L. Bruni, F. Comim & M. Pugno (Eds.), Capabilities and happiness. Oxford: Oxford University Press, 187-223. Martens, R. Boekaerts, M. (2008) Motiveren van studenten in het hoger onderwijs. Groningen Noordhoff Uitgevers. Internet-links http://www.selfdeterminationtheory.org/SDT/documents/2009_VandenBroeckVansteenkiste _GO.pdf http://portal.ou.nl/documents/25460761/0/Fransen2006_2.pdf http://www.selfdeterminationtheory.org/ Correspondentieadres Vrije Universiteit Amsterdam Faculteit der Bewegingswetenschappen EXPOSZ t.a.v. mw. drs. J. Gerritsen Van der Boechorststraat 9 1081 BT Amsterdam E-mail: [email protected] E-mail: [email protected]

31

Workshop

Talentontwikkeling: toepassing benadering in het onderwijs

HGZO-congres 2015

van

de

sterke-kanten-

Djoerd Hiemstra NHL-Hogeschool Hoe creëren we een stimulerend leerklimaat waarin studenten het beste uit zichzelf kunnen halen? Binnen de NHL Hogeschool hebben we de afgelopen jaren ervaring opgedaan met de toepassing van de sterke-kanten-benadering in het onderwijs. De kern van deze benadering is dat de talenten van studenten het vertrekpunt vormen voor hun opleiding en ontwikkeling. Op basis van voorbeelden uit de Amerikaanse en Australische onderwijspraktijk hebben we een talentontwikkelingsmethode ontwikkeld die studenten helpt om meer inzicht te krijgen in hun persoonlijke kwaliteiten en deze effectiever te gebruiken in hun studie, werk en vrije tijd: de Talentenwijzermethode (www.talentenwijzer.com). De Talentenwijzer-methode wordt momenteel door verschillende hogescholen en universiteiten gebruikt; bij de individuele begeleiding van studenten, bij de begeleiding van werkgroepen, bij de eerstejaars-introductie en bij exellentieprogramma’s. In deze workshop maak je kennis met zowel de theorie als de praktijk van deze talentgerichte benadering voor opleidingen en ontwikkeling. Trefwoorden Talentontwikkeling, studiebegeleiding, waarderend appreciative inquiry, positieve psychologie

coachen,

excellentie,

strengths,

32 Literatuur Luk Dewulf (2009). Ik kies voor mijn talent. Leuven: Lannoo Campus. Djoerd Hiemstra (2011). Talentenwijzer: Talentontwikkelingsprogramma. Den Haag: BoomLemma. Alex Linley (2008). From average to A+. Warwick: CAPP Press. Donald Clifton, Edward Anderson & Laurie Schreiner(2006). StrengthsQuest: Discover and develop your strengths in academics, career, and beyond. New York: Gallup Press. Martin Seligman & Chris Peterson (Eds.). (2004). Character strengths and virtues: a handbook and classification. New York: Oxford University Press. Saskia Tjepkema & Luk Verheijen (Red.). (2009). Van kiem tot kracht: een waarderend perspectief voor persoonlijke ontwikkeling en organisatieverandering. Houten: Springer Uitgeverij BV. Internet-links http://www.talentenwijzer.com http://www.boomlemma.nl/onderwijskunde-didactiek/catalogus/talentenwijzer-docent-gratis1# http://talentenwijzer.webs.com/Hoofdstuk7.pdf Correspondentieadres NHL Hogeschool t.a.v. drs. D. Hiemstra Beleidsadviseur / onderzoeker Postbus 1080 8900 CB Leeuwarden E-mail: [email protected] http://www.linkedin.com/pub/djoerd-hiemstra/6/976/452

HGZO-congres 2015

Workshop

Dynamische oordeelsvorming Michael Hoedjes Hogeschool Leiden, opleiding Kunstzinnige Therapie Deze workshop is in hoge mate interactief. Na een korte inleiding worden de deelnemers in kleine groepjes aan het werk gezet waarna een gezamenlijke terugkoppeling volgt. In de workshop gaan we aan de slag met hoe we een mening vormen en hoe die in de weg kan zitten van een waarlijke ontmoeting. En wat we kunnen doen om dat te veranderen. Op de opleiding Kunstzinnige Therapie hebben alle studiebegeleiders een training dynamische oordeelsvorming gehad om de studenten beter te kunnen begeleiden. De kwaliteit van de slb-gesprekken is hierdoor aanzienlijk verhoogd. De studenten krijgen vanuit dynamische oordeelsvorming een zelfcoaching-instrument aangereikt waarmee ze hun eigen (studie)regie kunnen versterken. Mijn idee is dat dit ook ingezet zou kunnen worden om de eigen regie van patiënten te bekrachtigen. De ervaringen met de studenten en collega’s van de hogeschool Leiden staan beschreven in het hoofdstuk ‘praktijkervaringen’ in het Praktijkboek Dynamische Oordeelsvorming. Trefwoorden Besluitvorming, dialoog voeren, ontmoeting door de juiste vraag aan elkaar te stellen. Literatuur Broek,v.d.M en Thiebout, M. (2014), Praktijkboek Dynamische Oordeelsvorming, Zeist, Christofoor. Internet-link www.dialoog.net Correspondentieadres Hogeschool Leiden Opleiding Kunstzinnige Therapie t.a.v. dhr. Michaël Hoedjes Zernikedreef 11, 2333CK Leiden E-mail: [email protected]

33

Workshop

HGZO-congres 2015

Doceren is net topsport: zelfregulatie Vana Hutter Vrije Universiteit Amsterdam, EXPOSZ Sporters kunnen als geen ander doorzetten waar anderen opgeven, zich afsluiten van alles wat er om hen heen gebeurt en hoge druk weerstaan. Allemaal eigenschappen die we ook graag in studenten terug zien. Het zijn allen vaardigheden die met zelfregulatie te maken hebben; het vermogen van mensen om hun acties, emoties en gedachten te sturen. En wel zó te sturen dat je datgene doet of laat wat nodig is om je doel te bereiken. Ook wanneer dat doel ver weg ligt en het hier en nu er om schreeuwt om iets anders te doen. Sporters kunnen over het algemeen zichzelf goed reguleren en hebben dat ook nodig om goed te kunnen trainen en presteren. Ook voor studenten is zelfregulatie van belang. Toch lukt het sporters en ‘gewone stervelingen’ op het ene moment veel beter om zichzelf te sturen, te beheersen en te motiveren, dan op het andere. Hoe komt dat? En vooral: wat kun je daar aan doen? In deze workshop kijken we naar de lessen over zelfregulatie die we kunnen leren van sporters. We vertalen deze lessen naar de onderwijspraktijk. Het doel is dat we bij studenten het vermogen tot zelfregulatie kunnen faciliteren, vergroten of herstellen.

34

Trefwoorden: Zelfregulatie, self-efficacy, transfer van vaardigheden, ego-depletie Literatuur: Klarus, R. & Vlokhoven, H. van (2014) WISH Zelfregulatie als hefboom voor competentieontwikkeling. Nijmegen: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Jonker, L. (2011). Self-regulation in sport and education; Important for sport expertise and academic achievement for elite youth athletes. Groningen: Proefschrift, Rijksuniversiteit Groningen. Correspondentieadres Vrije Universiteit Amsterdam Faculteit der Bewegingswetenschappen EXPOSZ t.a.v. mw. drs. V. Hutter Van der Boechorststraat 9 1081 BT Amsterdam E-mail: [email protected]

HGZO-congres 2015

Workshop

Beroepsbeeldvorming in de interactie tussen docent en student in het HGZO Margriet van Iersel, Marjon van Rijn Hogeschool van Amsterdam, Opleiding Verpleegkunde In deze workshop staat centraal hoe de beeldvorming van de HGZO-docent is van het beroep waar deze toe opleidt, en wat de invloed is van dit beeld op het eigen onderwijs. De context van de eigen werkervaring in het verleden is voor de beeldvorming van het beroep een belangrijke factor. Dit beeld komt in de interactie tussen docent en student meer of minder expliciet aan de orde. Voor studenten is er nog maar een beperkte beroepsidentiteit: deze ontwikkelt zich tijdens de opleiding door de ontmoeting met onder meer docenten als rolmodel, en het opdoen van ervaringen in de beroepspraktijk. Daarnaast zijn beelden in de media over werkvelden in de gezondheidszorg van invloed. De workshopleiders zijn beiden betrokken bij een promotieonderzoek over dit onderwerp. In dit kader vond in het najaar van 2014 een workshop plaats met het docententeam van de opleiding verpleegkunde aan de Hogeschool van Amsterdam. Ook werden er in deze periode focusgroepen met eerstejaars studenten over hun beroepsbeeld georganiseerd. In de workshop worden de resultaten van beide bijeenkomsten kort gepresenteerd. De deelnemers zullen in kleine werkgroepen stilstaan bij hun eigen beroepsbeeld, en de mate waarin dit van invloed is op het gegeven onderwijs. Bewustwording van het eigen beroepsbeeld helpt de docent om kritisch te opereren bij de vormgeving van onderwijs, bijvoorbeeld bij gebruik van casuïstiek of bij studieloopbaanadvies. In de ontmoeting met de student is de docent een belangrijke factor bij vorming van een breed beroepsbeeld, zodat stereotyperingen plaats kunnen maken voor diversiteit en verscheidenheid. Trefwoorden Beeldvorming, werkveld, onderwijs, beroepsbeeld. Literatuur Brodie, D. A., Andrews, G. J., Andrews, J. P., Thomas, G. B., Wong, J., & Rixon, L. (2004). Perceptions of nursing: confirmation, change and the student experience. International Journal of Nursing Studies, 41(7), 721-733. HBO-raad (2013). Voortrekkers in verandering; Zorg en opleidingen, partners in innovatie. [Pioneers in change; Care and education, partners in innovation]. The Hague, The Netherlands: HBO-raad, Verkenningscommissie hbo-gezondheidszorg. Jirwe, M., & Rudman, A. (2012). Why choose a career in nursing? Journal of Advanced Nursing, 68(7), 1615-1623. Jubas, K., & Knutson, P. (2012). Seeing and be(liev)ing; How nursing and medical students understand representations of their professions. Studies in the education of adults, 44(1), 85-100. Smelik, A., Buikema, R., & Meijer, M. (1999). Effectief beeldvormen; Theorie, analyse en praktijk van beeldvormingsprocessen [Effective imaging; Theory, analysis and practice of imaging processes]. Assen, The Netherlands: Van Gorcum. Correspondentieadres Hogeschool van Amsterdam Opleiding Verpleegkunde t.a.v. mw. M van Iersel Zutphensepad 1 7383 CM Voorst E-mail: [email protected]

35

Workshop

HGZO-congres 2015

Vaardigheidstraining: inzichten uit de sportwetenschappen Marjan Kok Vrije Universiteit Amsterdam, EXPOSZ In de sport en het bewegingsonderwijs staat het beter leren bewegen centraal. Sportwetenschap geeft inzicht in de manier waarop mensen hun bewegen sturen, hun bewegen verbeteren en in de rol die een leraar of coach kan spelen om dit leerproces te vergemakkelijken of te versnellen. Kunnen deze inzichten ons helpen om (nog) meer te halen uit vaardigheidslessen waarin het accent ligt op het aanleren van bewegingshandelingen? Deze workshop geeft u een overzicht van diverse relevante thema’s en inzichten uit de sportwetenschappen. De volgende vragen en antwoorden hierop komen in vogelvlucht voorbij: • Wat doet het kijken naar een demonstratie van een vaardigheid (live of op film)? • Wanneer is het geven van een demonstratie effectief? • Wie kan de demonstratie het beste geven (de docent of een medestudent)? • Hoe formuleer je effectieve instructie en feedback? • Welke manier van oefenen en instructie zorgt ervoor dat het geleerde bestand is in stressvolle situaties? • Welk effect heeft variatie en afwisseling op het leren van motorische vaardigheden? Ook maken we samen een vertaling van de sportcontext naar het HGZO: wat betekenen deze inzichten concreet voor uw vaardigheidslessen? 36 Literatuur Davids, K., Button, C., Bennett, S. (2008). Dynamics of skill acquisition: a constraints-led approach. Champaign: Human Kinetics. Internet-link http://www.vu.nl/nl/over-de-vu/sport/media/peter-beek/index.asp Correspondentieadres Vrije Universiteit Amsterdam Faculteit der Bewegingswetenschappen EXPOSZ t.a.v. mw. drs. M. Kok Van der Boechorststraat 9 1081 BT Amsterdam E-mail: [email protected]

HGZO-congres 2015

Workshop

Ontmoeting en diversiteit Andrea Kuckert St. Alexius-/St. Josef-Krankenhaus psychiatrisch ziekenhuis in Neuss, Duitsland; Marjan Stomph, gepensioneerd docent In het Frans wordt gezegd “Il n'y a que les montagnes qui ne se rencontrent pas.“ Met andere woorden bergen komen niet bij elkaar maar mensen wel. Hierin wordt al duidelijk dat ontmoeten altijd met beweging te maken heeft, met op elkaar reageren en initiatief nemen. Mensen ontmoeten elkaar ook zonder dat zij initiatief nemen. In een publieke ruimte, een bus of trein, op de universiteit of het werk. In het proces van ontmoeten spelen een aantal factoren een belangrijke rol die ervoor zorgen dat er iets gebeurt. De context bijvoorbeeld: Waar vindt de ontmoeting plaats? Binnen of buiten? Op welk tijdstip? In welke sfeer? Gevoelens: hoe voel ik mij op dit moment , gehaast of met alle tijd van de wereld, ben ik gelukkig of tobbend over een levensvraag. En als ik de ander tegenkom, wat gebeurt er dan? Uit onderzoek blijk dat mensen vanaf een leeftijd tussen de vier en vijf jaar al beginnen te categoriseren: meisjes spelen met poppen en jongens met een voetbal. Dit categoriseren ontwikkelt zich steeds verder. Dit kan leiden tot negatieve gedachten over iemand die ik tegenkom terwijl ik hem of haar niet ken. Maar hij of zij heeft iets wat mij een reden geeft hem of haar te categoriseren. En dit, terwijl er vaak meer overeenkomsten tussen mensen zijn dan verschillen. Onze centrale vraag in de workshop is “Hoe word ik mij bewust van de overeenkomsten in een ontmoeting?”. Op verschillende manieren gaan wij hiermee aan het werk. Trefwoorden Diversiteit, categoriseren Literatuur Kuckert-Wöstheinrich, A. & Stomph, M. (2015) Diversiteit. Het is normaal verschillend te zijn. ZorgBasics. Den Haag: Boom/Lemma. Internet-links Identiteitscirkels: www.identiteitscirkels.nl www.cbs.nl/nl-NL/menu/publicaties/webpublicaties/benik-gemiddeld/ben-ik-gemiddeld.htm. https://implicit.harvard.edu/implicit/demo/takeatest.html Correspondentieadres A.Kuckert- Wöstheinrich, PHd Nordkanalallee 99 41464 Neuss Duitsland E-mail: [email protected] M.Stomph, MSc Ot, Wielingenstraat 38-2 hoog 1078 KL Amsterdam E-mail: [email protected]

37

Workshop

HGZO-congres 2015

Kennisclips zelf maken Marijke Leijdekkers, Judith Gerritsen Vrije Universiteit Amsterdam, EXPOSZ Kennisclips zijn korte video’s waarin de docent als docent bondig één specifiek onderwerp behandelt. Er zijn diverse programma’s om zelf een kennisclip op te nemen. Tijdens de workshop gaat u aan de slag met het maken van een kennisclip. Dit kan een opname zijn van uw beeldscherm waarbij u zelf de tekst inspreekt, maar u kunt ook experimenteren met een programma met een cartoonachtige opmaak. U maakt kennis met de bijbehorende programma’s en tijdens de workshop gaan we in op de do’s en don’ts bij het maken van een kennisclip. Trefwoorden Video, instructie, digitale didactiek, digitale leer- en werkomgeving (DLWO), video Internet-link http://www.weblectures.nl/content/kennisclips-0

38

Correspondentieadres Vrije Universiteit Amsterdam Faculteit der Bewegingswetenschappen EXPOSZ t.a.v. mw. drs. M. Leijdekkers en mw. drs. J. Gerritsen Van der Boechorststraat 9 1081 BT Amsterdam E-mail: [email protected] E-mail: [email protected]

HGZO-congres 2015

Workshop

Mindful doceren Carel Martens, Marjolein Roemaat Avans Hogeschool Breda / Vrije Universiteit Amsterdam, EXPOSZ Herkent u dit: na een dag werken komt u thuis en u kunt zich nauwelijks nog herinneren wat u allemaal heeft gedaan, wie u heeft ontmoet, laat staan hoe u het allemaal ervaren heeft. Onze werkdag is vaak overvol, gevuld met onderwijs, contacten met studenten, collega’s en onze gedachten. Mooie inzichten en leermomenten lossen dan op in de waan van de dag, eigenlijk zonde! Mindful doceren betekent met aandacht in het hier-en-nu uw taken uitvoeren, met daarbij meer ruimte en tijd voor uzelf. Uzelf minder laten leiden door de waan van de dag en alles wat u moet. In deze workshop maakt u kennis met mindfulness. Met laagdrempelige aandachtsoefeningen en andere activerende werkvormen gaan we een begin maken met het doorbreken van uw automatische piloot en creëren we meer ruimte voor uzelf. Trefwoorden Aandacht, mediteren, hier-en-nu, mindfulness Correspondentieadres Vrije Universiteit Amsterdam EXPOSZ t.a.v. mw. Msc. M.C.M. Roemaat Van der Boechorststraat 9 1081BT Amsterdam E-mail: [email protected] E-mail: [email protected]

39

Workshop

HGZO-congres 2015

Flipping the Microcurriculum Een interactief curriculum door Technology Enhanced Learning

Egbert Neels VUmc Amstel Academie / Hogeschool van Amsterdam, Opleiding Radiodiagnostisch Laborant / Domein gezondheid opleiding Verpleegkunde

40

Het hoger onderwijs verandert. Het traditionele krijtbord is al jaren uit de klas verdwenen, en grotendeels vervangen door whiteboards en digitale leermiddelen. Studenten groeien op in een digitale wereld. Ze zijn gewend aan digitale middelen en beschikken bijna allemaal over een smartphone. Ook weten we steeds meer over onderwijs. Er wordt gesproken over Blended Learning, Flipping the Classroom, en vooral over het inzetten van ICT in het onderwijs. Sommige docenten staan te springen. Het liefst gaan ze vandaag nog aan de slag met zaken als ‘Kahoot’, ‘Socrative’ en ‘Mentimeter’. Andere docenten zijn wat terughoudender. Ze hebben hun bedenkingen bij deze ontwikkeling of voelen zich alsof ze ‘de boot gemist hebben’. Gelukkig hebben we als docenten allemaal een gezamenlijk doel; Sterk onderwijs geven! ICT is daarin geen doel op zich, maar kan wel een middel zijn om dat doel te bereiken. Maar hoe doe je dat dan? Welke doelen wil je bereiken? En hoe bereik je die doelen eigenlijk? Kortom; Hoe zet je ICT in om je onderwijs te versterken? We nodigen je van harte uit om hierover mee te denken tijdens de workshop ‘Flipping the microcurriculum’. Tijdens deze interactieve workshop gaan we aan de slag met verschillende kleine curricula over alledaagse zaken om te ontdekken hoe we diverse applicaties in kunnen zetten om didactische uitgangspunten te versterken. De workshop richt zich op docenten en zorgprofessionals die zich in hun functie bezighouden met lesgeven of onderwijsontwerp. Trefwoorden Flipping the classroom, innovatief onderwijs, applicaties, Technology Enhanced Learning. Literatuur Bransford, J., National Research, C., Committee on Developments in the Science of, L., National Research, C., Committee on Learning, R., & Educational, P. (2000). How people learn : brain, mind, experience, and school . Washington, D.C.: National Academy Press. Galway, L. P., Corbett, K. K., Takaro, T. K., Tairyan, K., & Frank, E. (2014). A novel integration of online and flipped classroom instructional models in public health higher education. Bmc Medical Education, 14 , 9. doi: 10.1186/1472-6920-14-181 Mayer, R., ed. (2005). The Cambridge Handbook of Multimedia Learning : Cambridge University Press. Ruijters, M. C. P. C., & Simons, P. R. J. (2012). De canon van het leren: 50 concepten en hun grondleggers : Kluwer. Correspondentieadres VUmc Amstel Academie Opleiding Radiodiagnostisch Laborant t.a.v. dhr. E.C. Neels De Boelelaan 1109 Postbus 7057 1007 MB Amsterdam E-mail: [email protected]

HGZO-congres 2015

Feedback: student?

Workshop

effectieve

ontmoetingen

tussen

docent

en

Liesbeth Neeskens, Jirka Born Vrije Universiteit Amsterdam, EXPOSZ Feedback staat in de top 10 van grootste invloeden op leerprestaties (Hattie, 2009). Het geven van effectieve feedback is echter een complexe docentvaardigheid. In deze workshop worden verschillende niveaus en typen van feedback vanuit de literatuur besproken. Daarnaast wisselt u met elkaar uw ervaringen met het geven van feedback uit. U gaat tevens met elkaar aan de slag feedback uit uw eigen onderwijspraktijk te analyseren. We hopen dat u na deze workshop deze ‘ontmoetingen’ met studenten nog effectiever kunt maken zodat het de leerprestaties van uw studenten ten goede komt. Voorbereidingsopdracht: Zoek een voorbeeld van geschreven feedback op werk van studenten uit uw eigen onderwijspraktijk en neem het mee naar de workshop. Trefwoorden Niveau van feedback, typen feedback, motiverende feedback Literatuur Hattie, J.A.C. (2009). Visible learning: A synthesis of 800+ meta-analyses on acheivement. London: Routledge. Hattie, J.A.C., & Timperley, H. (2006). The power of feedback. Review of Educational Research, 77(1), 81-112. McKeachie, W.J., &Svinicki M.D. (2014).McKeachie’s Teaching tips. Strategies,Research, and Theory for College and University Teacher.Wadsworth: Cengage Learning. Dee Fink, L. (2013). Creating Significant Learning Experiences. An Integrated Approach to Desining College Courses. San Francisco: Jossey-Bass. Correspondentieadres Vrije Universiteit Amsterdam EXPOSZ t.a.v. mw. drs. L. Neeskens en mw. drs. J.R. Born Van der Boechorststraat 7 1081BT Amsterdam E-mail: [email protected] E-mail: [email protected]

41

Workshop

HGZO-congres 2015

Ont-moeten van jezelf en anderen door Ont-wikkelen: mindfulness als vaardigheid voor zelfstudie? Theo Niessen, Marja Legius Fontys Hogeschool, Faculteit Verpleegkunde

42

De ander ontmoeten is zo beogen wij vooraleerst een ont-moeten van jezelf. Jezelf ontmoeten is op de eerste plaats de oefening om je hiervan bewust te worden en om ruimte te leren maken voor jezelf. Om als het ware vrienden te worden met je zelf. Deze ont-moeting is een vereiste zo beogen wij om waarlijk contact te maken met je doelgroep, of dit nu studenten zijn of cliënten of collega’s. Om jezelf te ont-moeten is het belangrijk dat je jezelf leert ont-wikkelen . Ont-wikkelen van habituele patronen en gedragsmatige reflexen. Echter hoe doe je dit? Mindfulnes is één van de vaardigheden die ons hierbij van dienst kan zijn. Mindfulness is een ont-wikkel vaardigheid die in de klinische zorgsector steeds meer haar intrede doet maar ook in het onderwijs, het management. In deze worskhop willen we je op ontspannen en vriendelijke wijze, middels een aantal simpele – doch doeltreffende – oefeningen laten ervaren: • Wat mindfulness en compassie kunnen brengen om jezelf te ont-moeten zodat je dieper kennis maakt met jezelf • Wat mindfulness kan betekenen voor de - ont-wikkeling – van de verpleegkundige beroepsprofessional In deze workshop staat centraal: − Wat ons mens-zijn karakteriseert − Wat mindfulness en compassie in deze kunnen brengen om jezelf en de ander te ont-moeten − Hoe je concreet gestalte kunt geven aan ont-wikkelen en ont-moeten Internet-link http://link.springer.com/article/10.1007%2Fs12632-014-0085-y Correspondentieadres Fontys Hogeschool Faculteit Verpleegkunde t.a.v. Dr. Theo Niessen Ds. Th. Fliednerstraat 2 5600 AH Eindhoven E-mail: [email protected]

HGZO-congres 2015

Workshop

Ontmoet de student op je eigen podium Rinus van der Schoof, Boudewijn Visscher Vrije Universiteit Amsterdam, Faculteit der Bewegingswetenschappen Onderwijs geven heeft opvallend veel gelijkenissen met elementen uit theatervoorstellingen. In deze workshop kijken we naar technieken die theatermakers gebruiken om het publiek te boeien en te inspireren. In een goede theatervoorstelling is de aandacht én betrokkenheid van ieder toenemend, maar hoe creëer jij je eigen podium waarop je studenten kan ontmoeten? In deze workshop worden theatertechnieken en de zes breinprincipes van brein centraal leren aan elkaar verbonden. Ook is er ruimte om betreffende theatertechnieken je eigen te maken, zodat jij straks je studenten inspireert en ontmoet op je eigen podium. Trefwoorden Theatertechnieken, breinprincipes, story-telling Literatuur Dirksen, G. (2005) Breincentraal Leren (BCL): uitgangspunten voor meer leerrendement. Leren in Organisatie. Meeusen, G. (2001). Over het voetlicht: Theatertechnieken voor presentaties in wetenschap en onderwijs. in eigen beheer. Pijper, G. (2004) Drama voor de beroepspraktijk. Groningen/Houten: Wolters Noordhof. Correspondentieadres Vrije Universiteit Amsterdam Faculteit der Bewegingswetenschappen t.a.v. dhr. M.T.M. van der Schoof, MSc. of dhr. B.B. Visscher, MSc. Van der Boechorststraat 9 1081 BT Amsterdam E-mail: [email protected] E-mail: [email protected]

43

Workshop

HGZO-congres 2015

Een leeromgeving voor blended learning en sociaal netwerken door het gebruik van ELO, Apps en een Virtuele Wereld Wim Trooster, Erik Ploeger, Hans Selles Hogeschool Windesheim, Zwolle, Domein Bewegen & Educatie Veel onderwijsinstellingen zoeken een weg om tot meer gepersonaliseerd, flexibel en efficient onderwijs te komen. Daarbij worden de mogelijkheden van Blended Learning en Sociaal Netwerken onderzocht om het onderwijs meer tijd- en plaatsonafhankelijk invulling te geven. Vaak zien we echter dat hetzelfde oude onderwijsmateriaal in een nieuw jasje opnieuw wordt aangeboden. Tijdens deze workshop wordt een voorbeeld getoond hoe met een afgestemde inzet van Electronische Leeromgeving (ELO), Apps en Virtuele Wereld een weloverwogen invulling gegeven kan worden aan Blended Learning en Sociaal Netwerken. Tijdens de inleiding wordt de gecombineerde leeromgeving gedemonstreerd, en wordt besproken welke keuzen liggen achter dit ontwerp. Aansluitend mogen de deelnemers zelf aan de slag in de Virtuele Wereld, om te ervaren hoe dit middel bij kan dragen aan Sociaal Netwerken.

44

Trefwoorden Blended Learning, Sociaal Netwerken, Personalisatie, Flexibiliteit, Efficientie, Afstandsonderwijs, Motivatie, ICT, Didactiek, Virtuele Wereld, Second Life, Open SIM, Electronische Leeromgeving (ELO), Apps, Leermiddelen Literatuur Trooster, W.J. (2010). Het gebruik van Second Life in het onderwijs. Onderzoeksverslag Lectoraat ICT en Onderwijsinnovatie, Hogeschool Windesheim. Trooster, W.J. (2010). Het gebruik van Virtuele Werelden in het Onderwijs: Stand van Zaken & Trends. Verslag van een congresbezoek oktober 2009. Lectoraat ICT & Onderwijsinnovatie, Hogeschool Windesheim. Internet-links Het Secondlife-eiland van Windesheim is te benaderen via de volgende link http://slurl.com/secondlife/Windesheim%20Zwolle/129/97/22) Bovenstaande literatuur is te downloaden via de volgende links 1. http://www.licto.nl/index.php?pageID=20 en 2. http://www.licto.nl/index.php?pageID=41 Correspondentieadres Hogeschool Windesheim Zwolle Domein Bewegen & Educatie t.a.v. dr. W.J.Trooster Kamer A2.21 Postbus 10090 8000 GB Zwolle E-mail: [email protected]

HGZO-congres 2015

Workshop

Hoe ontmoet je goede meerkeuzevragen? Susan Voogd, Marit Praagman Vrije Universiteit Amsterdam, EXPOSZ Bij het opstellen van meerkeuze vragen worden nog regelmatig onnodig veel toetstechnische fouten gemaakt. Een van de middelen om dit te voorkomen is peerreview. Tegenwoordig worden geconstrueerde vragen daarom steeds vaker aan een collega voorgelegd. Dit levert nuttige feedback op maar is vaak niet afdoende doordat een collega vaak blind is voor de standaard gemaakte constructiefouten binnen de eigen organisatie. In deze bijeenkomst oefen je eerst onder begeleiding van twee toetsdeskundigen van EXPOSZ wat voor een soort standaardfouten je voortaan uit elke toets moet weglaten. Vervolgens wordt er in twee groepen gestreden om het weglaten van fouten in een toets. Door anderen te ontmoeten in deze workshop zie je samen meer dan in je eentje. Kom gerust testen of u tot de beste “weglaters van fouten” behoort. Let op, hiervoor moet u uiteraard wel de gewenste herformuleringen kunnen construeren! Trefwoorden MC toets, toetsvraag constructie Internet-links http://docs.qdnatool.org/ (standaard constructiefouten, tips, oefenen met voorbeelden); https://www.qdnatool.org/users/login (eigen vragen controleren, zie https://www.youtube.com/watch?v=TPjdSrvHvVA om er snel mee aan de slag te kunnen) http://starfish.innovatievooronderwijs.nl/glossary/278/ (tips voor peerreview van een toets) http://starfish.innovatievooronderwijs.nl/media/uploads/Excell%20hulpsheet%20bij%20toets analyse%20en%20cijfers%20geven_concept%203.0.xlsx (hulpsheet cesuurbepaling bij een MC toets met verschil in gokkans per vraag) Correspondentieadres Vrije Universiteit Amsterdam, FBW EXPOSZ t.a.v. mw. drs. S.R. Voogd of mw. dr. M. Praagman Van der Boechorststraat 9 1081 BT Amsterdam E-mail: [email protected] E-mail: [email protected]

45

Workshop

HGZO-congres 2015

Community of Practise: Skills Experience Paul Voorn, Marleen Post, Marja Joosten, Hanna Onatli Hogeschool van Amsterdam, Opleiding tot Oefentherapeut Word jij ook zo moe van al dat ‘moeten’? En wil jij liever studenten enthousiasmeren & inspireren dan een lijstje te moeten afwerken? Afgelopen zomer hebben wij een Skills Lab ontwikkeld, waar we met studenten ontdekken, ervaren en ons beiden ontwikkelen. Dit lab biedt de mogelijkheid om op meerdere manieren te leren & communiceren met docenten en medestudenten, onder andere door middel van interactieve applicaties. Scan de code op het onderbeen van het skelet en krijg direct een opdracht of toelichting over de onderste extremiteit. Er zijn meerdere niveaus van interactie mogelijk. Denk bijvoorbeeld aan een medestudent die ervaringen deelt m.b.t. een anamnese of een docent die een praktische vaardigheid demonstreert. Heb jij zin om het afwerken van lijstjes verleden tijd te maken? Kom dan naar de workshop van de Skills Experience! Word weer even student en ervaar verschillende manieren om te worden geprikkeld, uitgenodigd en geïnspireerd. Een praktische workshop met diepgang voor wie wil… Trefwoorden COP (community of practice) Internet-link http://www.aurasma.com/#/explore 46

Correspondentieadres Hogeschool van Amsterdam Gezondheid/ Amsterdam School of Health Professions Opleiding tot Oefentherapeut t.a.v. mw. G. Gevers Postbus 2557 1000 CN Amsterdam E-mail: [email protected]

HGZO-congres 2015

Workshop

Stage 3.0 - Community of Practice Annemarie Waal, Ingrid Duijvenbode, Johanneke Pulles, Paul Keessen Hogeschool van Amsterdam, Opleiding tot Oefentherapeut Deze workshop inspireert tot het vormen van communities of practice als nieuwe mogelijkheid voor praktijk/onderzoekstages. Het geeft u ideeën over hoe een stage er anno 2015 uit kan zien. De opleiding Oefentherapie van de Hogeschool van Amsterdam (HvA) is gestart met het initiëren van ‘communities of practice’ met vertegenwoordigers uit het werkveld, studenten, docenten en onderzoekers. De communities zijn bedoeld om een verbinding te creëren tussen onderwijs, onderzoek en praktijk. Vanuit de nieuwe definitie van gezondheid, wordt een breed inzetbare zorgprofessional verwacht. Vanuit deze visie worden stages anders ingericht. Dit betekent dat de student moet beschikken over competenties die voldoen aan de huidige zorgvraag. Een voorbeeld van een community of practice is de samenwerking met Cordaan, zorgaanbieder in Amsterdam en omstreken. Cordaan richt zich op mensen die korte of lange tijd verpleging, verzorging, begeleiding of ondersteuning nodig hebben.

Trefwoorden COP (community of practice) Correspondentieadres Hogeschool van Amsterdam Gezondheid/ Amsterdam School of Health Professions Opleiding tot Oefentherapeut t.a.v. mw. G. Gevers Postbus 2557 1000 CN Amsterdam E-mail: [email protected]

47

Workshop

HGZO-congres 2015

Hoe ontmoeten óntmoeten wordt: werkvormen die verbondenheid faciliteren Jeroen Weber, Cas van Niel, Levi Heimans Vrije Universiteit Amsterdam, Faculteit der Bewegingswetenschappen Hoe wordt een ontmoeting daadwerkelijk een óntmoeting? Anders gezegd: Hoe kan je er als docent voor zorgen dat studenten het samenkomen niet als een verplichting zien, maar juist als een toegevoegde waarde? Dat is de kernvraag waar we in deze workshop mee aan de slag gaan. Uit recent onderzoek blijkt dat wanneer studenten zich zowel verbonden voelen met elkaar als met de docent, de intrinsieke motivatie toeneemt (Niemiec & Ryan, 2009; Ryan & Deci, 2000). Hoe creëer je nu een sfeer die studenten uitnodigt en stimuleert? De persoonlijkheid van de docent speelt hierbij uiteraard een belangrijke rol. Echter, ook de keuze voor een geschikte werkvorm kan bijdragen aan een prettig en veilig leerklimaat. In deze workshop gaan we in op (vernieuwende) werkvormen die deze verbondenheid kunnen faciliteren, welke jullie aan den lijve zullen ondervinden. Je gaat naar huis met nieuwe werkvormen en ideeën die je kunt inzetten om de eerst volgende lessencyclus goed van start te gaan! Dit alles onder de bezielende leiding van drie jonge, energieke docenten. Wil jij ze ontmoeten!? Trefwoorden Verbondenheid, intrinsieke studiemotivatie, groepscohesie, werkvormen. 48

Literatuur Bijkerk, L. & Heide, W. van der (2006). Het gaat steeds beter! Activerende werkvormen voor de opleidingspraktijk. Houten: Bohn Stafleu van Loghum. Niemiec, C. P. & Ryan, R.M. (2009). Autonomy, competence, and relatedness in the classroom: Applying self-determination theory to educational practice. Theory and Research in Education, 7(2), 133-144. Ryan R.M. & Deci E.L. (2000) Self-Determination Theory and the Facilitation of Intrinsic Motivation, Social development, and Well-Being. American Psychologist, 55(1), 68-78. Internet-links Yee, K. (z.j). Interactive Techniques. Geraadpleegd op: http://www.fctl.ucf.edu/TeachingAndLearningResources/CourseDesign/Assessment/content /101_Tips.pdf Correspondentieadres Vrije Universiteit Amsterdam Faculteit der Bewegingswetenschappen t.a.v. dhr. J. Weber, MSc, dhr. C. van Niel, MSc, dhr. L. Heimans, MSc Van der Boechorststraat 9 1081 BT Amsterdam E-mail: [email protected]

HGZO-congres 2015

Workshop

ICT ontmoet Onderwijs; van visie naar invulling Jildert van Yperen Wenckebach Instituut, UMC Groningen, Intensive Care Verpleegkunde Afgelopen jaar hebben we bij de vervolgopleiding Intensive Care Verpleegkunde van het Wenckebach Instituut UMCG de vakinhoudelijke module herzien. Over de vakinhoud waren we tevreden, maar een didactische boost kon de module wel gebruiken. Daarnaast zagen we mogelijkheden om met de huidige ICT onze visie op onderwijs praktischer vorm te geven. Bij het herzien van de module hebben we ook gekeken naar mogelijkheden die ICT biedt om het onderwijs efficiënter en effectiever te maken. Hoofdvragen hierbij waren: • Hoe sluiten we (beter) aan bij de voorkennis van de studenten? • Hoe zorgen we voor een homogeen(er) startniveau bij aanvang van de les? • Hoe kunnen we tijdens de les meer ondersteuning op maat bieden aan individuele studenten? • Hoe houden we contact met studenten buiten de klas? Bovenstaande heeft geresulteerd in een module waarbinnen blended learning een uitdrukkelijke rol heeft gekregen. Tijdens deze bijeenkomst geef ik praktische voorbeelden hoe wij dit vorm en inhoud gegeven hebben. Enkele hiervan gaat u ook zelf ervaren. Aan het eind zal er uiteraard ruimte zijn om ervaringen uit te wisselen en van elkaar te leren. Bent u zoekende naar een praktische vertaling van mogelijkheden die ICT biedt voor uw onderwijs? Kom naar de workshop, laat u informeren en vooral inspireren! Om alvast in de stemming te komen kunt u via bijgevoegde link kijken naar video's waarin trends binnen ICT, relevant voor het onderwijs, worden besproken (HGZO bijdrage 2014). Dit jaar dus een praktische vertaling van deze trends! Trefwoorden ICT, trends, blended learning, praktisch Internet-links http://jildert.eu/?p=393 Correspondentieadres Wenckebach Instituut UMCG School of Nursing and Health t.a.v. dhr. J. van Yperen Postbus 30.001, Huispostcode FC 31 9700 RB Groningen E-mail: [email protected]

49

NVAO-geaccrediteerde hbo-master

Docent HGZO Wilt u docent in het Hoger Gezondheidszorg Onderwijs (HGZO) worden of uzelf als docent verder professionaliseren op master niveau? De VU biedt een master aan met: • een uitdagend en leerzaam curriculum • een unieke combinatie van (vak)didactiek en zorginhoudelijk onderzoek • persoonlijke en individuele begeleiding Na afronding wordt de titel Master of Education (MEd) verstrekt. Aanvang: december 2014 Locatie: VU Amsterdam Duur: twee jaar, ca. 22 uur per week Voor contact, voorlichtingsdata, informatie, kosten en aanmelding: www.exposz.nl

Congresorganisatie

EXPOSZ Opleiden in sport en zorg Het HGZO-congres wordt jaarlijks georganiseerd door EXPOSZ. Medewerkers van EXPOSZ hebben verstand van opleiden én van zorg. Wij maken deel uit van de Faculteit der Bewegingswetenschappen van de Vrije Universiteit Amsterdam en combineren in ons werk gedegen kennis van de zorg met onderwijskundige expertise. Het is onze missie om bij te dragen aan de kwaliteit van de beroepsbeoefening binnen de sport en zorg. Wij leiden docenten en praktijkbegeleiders op die werkzaam zijn binnen het hoger gezondheidszorgonderwijs. We ondersteunen onderwijsinstellingen, zorginstellingen en beroepsverenigingen bij hun vraagstukken, door middel van opleidingen, advies en onderzoek. Opleiden EXPOSZ heeft een breed scala aan opleidingsactiviteiten. Naast de tweejarige eerstegraads Docentenopleiding HGZO en de door de NVAO geaccrediteerde master Docent HGZO, bieden wij ook kort durende opleidingsactiviteiten aan zoals scholing op maat. Daarnaast coachen wij docenten en praktijkbegeleiders. Deze laatste activiteiten kunnen zowel binnen uw organisatie als op de Vrije Universiteit verzorgd worden. Advies Adviseurs van EXPOSZ bieden ondersteuning bij (onderwijskundige) vraagstukken. Advisering is mogelijk bij omvangrijke curriculumherziening trajecten. Maar ook bij minder ingrijpende veranderingsprocessen en ontwikkelingen binnen uw organisatie is de adviseur van grote waarde. Onderzoek Op het terrein van onderzoek richt EXPOSZ zich op het monitoren van gedragsverandering tengevolge van interventies (zoals bijvoorbeeld scholing of training) en het uitvoeren van toegepast didactisch onderzoek. Voor meer informatie: www.exposz.nl Of ga naar de stand van EXPOSZ op de informatiemarkt

51