Het wordt allemaal duurder, mensen

Boerenzondag? geeft antwoord op pagina 3

08 Donderdag Mei2008

Werkt bevrijdend. Buitenland

Onderzoek

Onze eerste Liever in Europese de nacht president? op stap

GRATIS DELL LAPTOP + MOTOROLA F3

Anders Fogh Rasmussen is de nieuwe lieveling van Europese regeringsleiders.

Kijk snel verder in deze krant!

07

Als het aan de jongeren ligt, gaan de horecagelegenheden zeker niet eerder dicht. 03

Zolang de voorraad strekt ... OP=OP

0900-5555 444 of www.gsm.nl/depers

(lokaal tarief)

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

Olieprijs Staan we aan de vooravond van een nieuwe oliecrisis?

Gezondheid

Het wordt allemaal duurder, mensen Met de bus naar Torremolinos: die tijd komt terug. Want iedereen krijgt met de stijgende olieprijzen te maken. Maar er zijn alternatieven mogelijk. Arjun Murti ‘Binnen twee jaar ligt de prijs van ruwe olie op 200 dollar.’

 
 

 
 

 
 
 




Rembrandt Koppelaar ‘Wanneer laten we echt de auto staan?’








             

Voorspellingen op een rij • Benzine gaat binnen afzienbare tijd 2 euro per liter kosten. • Vliegtickets worden dit jaar gemiddeld 25 procent duurder. • Wegtransport verwacht dit jaar een 7,1 procent hogere brandstofrekening. GETTY IMAGES

Edward Deiters AMSTERDAM

...

Voor een vat olie moest gisteren 122 dollar worden neergeteld. En dat is nog niets... De prijs van ruwe olie zal binnen twee jaar op 200 dollar per vat liggen. Dat voorspelt analist Arjun Murti van zakenbank Goldman Sachs. Hij is de man die in 2005 al voorspelde dat de olieprijs de honderddollarbarrière zou slechten. Destijds schommelde de olieprijs rond de 55 dollar en werd Murti nog net niet uitgelachen. Toch kwam zijn voorspelling uit. Sindsdien bereikte hij een zekere orakelstatus en neemt men zijn onderzoeksrapporten zeer serieus.

Deze analist van Goldman Sachs staat overigens niet alleen met zijn voorspelling. Zo waarschuwde vorige maand ook OPEC-president Chakib Khelil voor een olieprijs van 200 dollar. Daarnaast zien geldbeluste speculanten het nieuwe record wel zitten: het aantal optiecontracten dat gokt op deze nieuwe piekprijs verdriedubbelde sinds begin dit jaar. Rembrandt Koppelaar, voorzitter van Peakoil Nederland, de Nederlandse afdeling van een internationaal non-profit netwerk van energieexperts stelt dat benzine aan de pomp over niet al te lange tijd meer dan 2 euro per liter gaat kosten. ‘De vraag is eigenlijk alleen nog maar wanneer de prijs zo hoog is dat mensen de auto echt laten staan.’

Vliegtickets? Die worden dit jaar gemiddeld meer dan 25 procent duurder, zo becijferde ticketbureau Vliegwinkel.nl onlangs. Deze prijsstijging wordt mede veroorzaakt door de steeds hogere brandstoftoeslagen die luchtvaartmaatschappijen hun passagiers in rekening brengen. ‘Vliegen is in verhouding met het brandstofverbruik nog steeds veel te goedkoop’, zegt Koppelaar. ‘Alleen de maatschappijen die hun financiën echt goed op orde hebben, zullen overblijven. Ik denk dat er van al die low budget airlines over vijf jaar nog maar een paar over zijn.’ Ook het wegtransport hikt tegen de hoge dieselprijzen aan. Volgens transport-organisatie NIWO zullen de brandstofkosten dit jaar met 7,1

procent stijgen. ‘Daardoor worden ook de producten die in de winkel liggen natuurlijk weer duurder’, zegt Koppelaar. ‘Een olieprijs van tweehonderd dollar houdt natuurlijk ook in dat alle producten die van aardolie worden gemaakt, fors in prijs stijgen. Denk bijvoorbeeld aan alledaagse gebruiksvoorwerpen als wasmiddelen, verband, tandenborstels en medicijnen.’ Daarnaast gaan door de gestegen grondstofkosten de energiekosten opnieuw omhoog. Marktleider Essent verhoogde in januari zijn energieprijzen al met 3,8 procent. Nuon meldde vorig jaar dat een gemiddeld huishouden 117 euro meer moest betalen voor gas en licht dan in 2006. Lees meer op pagina 2

Steeds meer donoren geven bij leven hun nier aan een niet-familielid Floor van Dijck AMSTERDAM

...

Meer dan 900 mensen wachten momenteel op een nier in Nederland. Gemiddelde wachttijd: vier jaar. 20 tot 25 procent van de transplantatiekandidaten die op de wachtlijst staan, overlijdt in de tussentijd. Volgens wetenschappers van het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam kunnen alleen levende donoren hier op termijn een einde aan maken. Waren het eerst vooral familieleden en partners die een van hun nieren afstonden, de laatste jaren doneren steeds meer mensen die geen familierelatie met de ontvanger hebben. In 2002 waren er 130 ‘levende’ transplantaties tussen familieleden en 69 tussen niet-gerelateerden, in 2007 was die verhouding 186 tegen 172, blijkt uit cijfers van de Nederlandse Transplantatiestichting. Was in 2002 nog 70 procent partner, nu is ongeveer 40 procent partner, 20 procent is vriend of bekende, 15 procent altruïst (mensen die aan een willekeurig persoon een nier afstaan) en 15 procent van de transplantaties vindt plaats via een ruilprogramma waarin bij een patiënt met een niet-passende donor een passend koppel wordt gezocht. ‘Vroeger vonden er niet veel nietgerelateerde transplantaties plaats, maar we zien de cijfers oplopen’, vertelt professor Weimar, transplantatiearts bij het Erasmus Medisch Centrum én directeur van de Nederlandse Transplantatiestichting. ‘De eerste twintig jaar transplanteerden we eigenlijk alleen tussen partners, maar de laatste drie à vier jaar blijft het aantal partnertransplantaties gelijk en stijgen de aantallen onder de andere groepen.’ Ook bij de patiëntenvereniging NVN veranderen de opvattingen over levende donoren. Liever niet snijden in een gezond lichaam, was altijd hun devies. Mensen die bij leven een nier doneren, worden daarbij financieel gesteund, maar het wordt door de NVN niet gepromoot. Volgens directeur Will van Dinther gaat dat laatste veranderen. ‘Een meerderheid van onze leden bleek onlangs bij een peiling voor levende donatie.’ Lees meer op pagina 12

2

Nieuws

 

    




Wind-, zonne- en kernenergie

Edward Deiters

Ons land hobbelt achteraan met alternatieve energie Gaat de olieprijs echt naar de 200 dollar per vat? Dan moet er iets gebeuren. Met de alternatieven vlot het in Nederland nog niet zo. VERVOLG VAN PAGINA 1

... ‘Energie wordt onbetaalbaar’, zegt Tim van der Hagen, hoogleraar Reactorfysica aan de TU Delft. ‘Een olieprijs van tweehonderd dollar? Driehonderd dollar heb ik ook al eens gehoord.’

Volgens Van der Hagen is er voor ons land maar één oplossing en dat is kernenergie. ‘Nederland loopt wat dat betreft achteraan. Eenderde van de Europese energie komt uit kerncentrales. We zouden er hier eigenlijk een stuk of drie moeten hebben. Frankrijk heeft bijvoorbeeld al na de oliecrisis van de jaren zeventig vol gekozen voor kernenergie. Die zijn

is het ideale moederdagcadeau Met deze bon heb je eenmalig de unieke mogelijkheid om Thuis bij Jamie met korting te kopen.

€ 5,- korting Tegen inlevering van deze bon ontvang je € 5,- korting op ‘Thuis bij Jamie’ van Jamie Oliver (978 90 215 20889). Je betaalt tot 10 mei 2008 dus geen € 39,95 maar slechts € 34,95. (Korting is uitsluitend geldig tegen inlevering van deze kortingsbon bij de erkende boekhandel, warenhuis en www. bol.com).

XXXLPTNPTVJUHFWFSTOM
t
XXXJLPPLPPLIZWFTOM

ACTIENUMMER: 901-51439

Ssst… Je hoeft natuurlijk niet aan je moeder te vertellen dat je € 5,- korting kreeg voor moederdag.

nu de lachende derde. En zo zijn meer landen om ons heen wel vol op kernenergie gesprongen. Op dit moment zijn er zo’n veertig kerncentrales in aanbouw en tweehonderd gepland. Er zijn maar vijf bedrijven die zulke centrales kunnen bouwen. Dus het wordt lastig om een eventuele tweede Nederlandse kerncentrale op tijd in bedrijf te krijgen.’ Toch twijfelt Van der Hagen er niet aan dat Nederland nog een kerncentrale gaat neerzetten. ‘Ik denk dat Delta volgend jaar de vergunningsaanvraag gaat indienen bij de overheid. Die hele procedure neemt een paar jaar in beslag en dan staan we dus achteraan in de rij.’ Kernenergie is volgens Van der Hagen zonder meer rendabel. ‘Het is de goedkoopste elektriciteit van Nederland. We importeren uit Frankrijk met kernenergie opgewekte stroom en dat is zelfs met transportkosten erbij nog economisch interessant. Maar ja, we zitten hier natuurlijk boven op die gasbel en het is heel aantrekkelijk om daar gebruik van te maken. De overheid zou de gasbaten, 7 à 8 miljard euro per jaar, moeten gebruiken om de duurzame energievoorziening op peil te brengen. Dat gas is over twintig jaar op en dan moet je wat anders hebben.’ Met zonne-energie gaat het in ons land ook al niet echt hard. Directeur Gosse Boxhoorn van de razendsnel groeiende Nederlandse zonnecellenfabrikant Solland Solar waarschuwde in het verleden meermaals dat we in Nederland hopeloos achterlopen. ‘De zon genereert dagelijks ongeveer 3.000 keer ons wereldwijde energieverbruik. Het is gratis en veroorzaakt op aarde geen nadelige emissies. Waarom het bij ons niet

‘Frankrijk koos voor kernenergie en is lachende derde.’ ‘Biodiesel uit algen gaat niet ten koste van de voedselvoorziening en is de helft goedkoper dan de huidige olieprijs van 120 dollar.’

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................................................................................................

doorbreekt? Amerika is verslaafd aan olie en Nederland aan het gas. Er wordt veel te weinig geïnvesteerd in zonne-energie. De budgetten voor onderzoeken naar kernenergie en groen gas zijn vele malen groter dan die voor zonne-energie. De subsidies, rechtstreeks of indirect, zijn vele malen groter voor deze oude oplossingen. In Zuid-Europa, bijvoorbeeld Spanje, waar de zon natuurlijk meer schijnt, is het al rendabel stroom op te wekken met zonnecellen. Ik verwacht dat we hier in Nederland pas in 2015 met een prijs kunnen komen die laag genoeg is voor de consument.’ Ook bij het snelgroeiende Zeeuwse windmolenbedrijf EWT komen de opdrachten nog steeds voor het overgrote deel uit het buitenland. Volgens grootaandeelhouder Henk Keilman is windenergie op land al rendabel bij een olieprijs van 60 à 70 dollar per vat. ‘Sinds de olieprijs door die barrière is heengegaan steeg de vraag naar windenergie echt gigantisch. Onze orderportefeuille puilt uit. We hebben opdrachten uit Amerika, Cuba, Canada, Mexico, Turkije en een heel klein beetje Nederland. Maar ehm... ik mag daar niet te veel over zeggen, want we gaan binnenkort met het windbedrijf naar de beurs.’ Wel wil de eigenzinnige investeerder kwijt dat hij de volgende heilige graal op energiegebied ook al aan het bestuderen is. ‘Ik kijk momenteel naar een investering in een bedrijf dat biodiesel uit algen maakt. Dat gaat niet ten koste van de voedselvoorziening en kost minder dan de helft van wat olie nu kost bij deze prijs van 120 dollar.’ Lachend: ‘Moet je nagaan wat dat wordt als die prijs op 200 dollar ligt...’ 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...........................

Selectie werkzaamheden: Nistelrode/Uden (bus) Pinksterfestival. Arriva 152 en 157. Halten Nistelrodeseweg, Sonhofwg, Udenseweg, Laar, Raadhuispl. Weijen vervallen. Barneveld (bus) Wegwerkzaamheden Stationsweg Veolialijn 105. Halten Station Barneveld Noord, Vliegersvelderlaan en Van Wijnbergenlaan vervallen. Winterswijk (bus) Rioleringswerk. Syntuslijn 73. Halten Pelkwijk en De Driemark vervallen.

Vandaag

Morgen

Een zomerse dag met temperaturen die liggen tussen 23 en 25 graden. De zon schijnt volop. In de middag kunnen er her en der wat stapelwolkjes gaan ontstaan. De wind komt uit het oosten en waait boven land matig, kracht 3. Aan de kust waait het wat harder. Daar kan de wind een kracht van 4 bft. aannemen. Vannacht stokt het kwik bij een graad of 10.

Het weerbericht voor morgen sluit naadloos aan bij dat van vandaag. Zomerse temperaturen, volop zon en een matige wind. Ook voor komende dagen geldt een soortgelijke tekst lezen. Weinig origineel weer dus, maar weinigen zullen daar rouwig om zijn. Het mooie weer houdt in ieder geval aan tot het Pinksterweekend. Pas daarna wordt het wat frisser.

Leiderdorp (bus) Werkzaamheden. Ljnen 41, 42, 48 en 39. Halte Rijnland Ziekenhuis vervallen. Utrecht (bus) Werkzaamheden. Arriva 85, 90, 181, 387, 388, 400, 401. Halten 24 Oktoberplein, Graadt van Roggenweg, Westplein en Centraal Station Oost vervallen. MEER OP: WWW.DEPERS.NL/9292OV ONDERWEG? BEL 0900-9292 (€ 0,70 P/M) OF KIJK OP MOBIEL.9292OV.NL

Nieuws

 

    




3

Enquête Nachtbraken blijft het leukst

Vroeger op stap? Dacht het niet! Een meerderheid van de stappers blijft het liefst ’s nachts uitgaan. Dit staat recht tegenover de argumenten van de Vroeg op Stap-petitie, die de sluitingstijden wil aanpakken. Club Judge AMSTELVEEN

...

Poetin (links) week tijdens de plechtigheid geen moment van Medvedevs zijde. AP

Machtsovername Poetin versus Medvedev

Wie grijpt er van de twee het eerst naar het geweer? Hans Crooijmans MOSKOU

...

Terwijl de twee hoofdpersonen elkaar permanent beloeren, hangt er in de eerste bedrijven van Anton Tsjechovs beroemde toneelstuk Ivanov een geweer aan de wand. De hele voorstelling heerst er spanning: wie van beide pakt straks dat geweer? En wat gaat diegene er dan mee doen? In de politieke top van Rusland dreigt de komende tijd een soortgelijk tafereel te gaan spelen. Want gisteren droeg Vladimir Poetin in het Kremlin het presidentschap over aan Dimitri Medvedev. Stipt om 12 uur ’s middags legde Medvedev de eed af. Hij beloofde ‘voor de komende twintig jaar’ meer vrijheid, welvaart en welzijn voor de Russische burgers. Daarna nam de nieuwe president het opperbevel van het leger over. Poetin, die tijdens de strak geregisseerde plechtigheid niet van Medvedevs zijde week, liet nog eens weten dat hij niet bepaald van het politieke toneel verdwijnt. Acht jaar lang was het Kremlin zijn exclusieve terrein. Waarschijnlijk al vandaag zal Medvedev hem benoemen tot premier. Poetin (55) en Medevedev (42) heten vrienden te zijn, ze werken al

Competentiestrijd of persoonlijke rivaliteit: het duo wil er totaal niets van weten een jaar of vijftien samen. Beiden wekken de indruk dat ze straks een harmonieus stel gaan vormen. Van competentiestrijd of persoonlijke rivaliteit wil het duo niets weten. De door het Kremlin gecontroleerde Russische nationale televisiezenders, die rechtstreeks verslag deden van de ceremonie, cultiveerden dat beeld. De commentator van ‘het eerste kanaal’ sprak zeer positief over de scheidende president en beschreef diens persoonlijke verhouding met Medvedev als harmonisch. Maar serieuze kranten Kommersant en zelfs het populair-nationalistische Izvestia bediscussiëren al weken dezelfde vraag: ontkomt de Russische Federatie dit of volgend jaar aan een koningsdrama? De jeugdige Medvedev ontbeert namelijk een politieke machtsbasis. Ook mist hij Poetins charisma. De doorsnee Rus kwalificeert hem op zijn best als ‘kleurloos’, velen vinden hem een ‘softie’. De manier waarop

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...................................................................

Argus Kentekenregistratie in gebruik genomen

hij het gedrag van zijn voorganger kopieert, is aandoenlijk. Medvedev praat nu ook in staccato zinnen. Hij leerde zichzelf hetzelfde stoere loopje aan, zoals tientallen miljoenen tvkijkende Russen gisteren konden zien. Maar daarmee slaagt hij er nog niet in zijn imago van een zachtaardige, gecultiveerde jurist uit te vegen. Medvedev dient in het Kremlin af te rekenen met ex-FSB’ers en bureaucraten die hem bij voorbaat al niet zien zitten. Hij behoort tot een liberalere stroming, en zou de invloed van deze siloviki het liefst minimaliseren. Maar dan riskeert hij een revolte. Welke Poetin zou kunnen aangrijpen om voortijdig op het hoogste plan terug te keren. Onder het mom: ‘We hebben ’t geprobeerd, maar Dima is niet op de zware taak berekend.’ In een ander scenario zal Medvedev juist trachten Poetin zo snel mogelijk te lozen. Want met zijn ervaring in het bedrijfsleven weet hij dat een nieuwe baas niet kan functioneren als zijn voorganger hem constant op de huid zit. Op wiens steun kan Medvedev in zo’n geval rekenen? Het geweer hangt aan de muur. En o ja, aan het eind van Tsjechovs toneelstuk schiet een van de hoofdrolspelers zichzelf door het hoofd. 1

Club Judge, het onafhankelijke keurmerk voor uitgaansgelegenheden, vroeg 15.000 stappers in de leeftijd van 16 tot en met 35 jaar of zij in de toekomst liever eerder in de avond willen uitgaan. Nee dus. Als het aan de stappers ligt gaan de horecagelegenheden zeker niet eerder dicht dan nu het geval is. Van de respondenten gaat 93 procent het liefst vroeg in de nacht uit. Het blijkt dat de stappers gemiddeld om kwart over twaalf ’s nachts een uitgaanscentrum binnengaan en daar ongeveer 2 uur en 55 minuten blijven. De uitkomst van dit onderzoek staat lijnrecht tegenover de argumenten van de oprichters van de Vroeg Op Stap-petitie. De oprichters, twee Friese moeders, voeren landelijk actie om de sluitingstijden van de uitgaansgelegenheden te vervroegen naar maximaal 02.00 uur. De actiegroep Vroeg op Stap meldde in de petitie dat stappers niet voor middernacht uitgaan, omdat er ‘voor die tijd nog niets te doen is’. ‘Het is duidelijk dat jongeren, al dan niet in samenspraak met de ouders, zoveel mogelijk zelf hun uitgaanstijden bepalen’, zegt Esther Herber-Zeij, sectorvoorzitter discoen zaalbedrijven van Koninklijk Horeca Nederland (KHN). ‘Het wordt

steeds later druk in de discotheken, dat zien wij ook. Maar laten we eerlijk zijn, ook de horeca is blij als het eerder volloopt. Alleen betekent dat niet automatisch dat hierdoor de deuren eerder gesloten moeten worden.’ Myriam Loonen, één van de ‘Vroeg op Stap-moeders’, blijft zich verzetten tegen ruime openingstijden. ‘Het weekend pleegt op deze manier roofbouw op jongeren, terwijl deze dagen er vooral voor zijn om het rustig aan te doen. We krijgen ook reacties van potentiële stappers die vanwege de huidige late tijden niet kunnen uitgaan. Het past niet in hun leefritme.’ Uit het onderzoek blijkt ook dat 76 procent van de stappers drinkt voor het uitgaan. In vergelijking met de voorgaande twee jaren is dit met 7 procent gestegen. Bijna de helft van de stappers, 45 procent, drinkt bij vrienden thuis en 32 procent drinkt voorafgaand in een café of restaurant. In de discotheek zelf drinkt een stapper gemiddeld zes drankjes, waarvan 90 procent minimaal één glas alcohol nuttigt. Herber-Zeij: ‘Het indrinken en zogenoemde keetzuipen moet worden aangepakt. Maar wanneer uitgaanscentra opeens eerder dicht moeten gaan, pak je ook de discotheekeigenaren. Er wordt vooral verdiend in de nachtelijke uren. Ik verwacht verder dat vroegere sluitingstijden de jeugd na 2 uur weer de keet in jagen. Daarbij werk je juist het nadrinken in de hand.’ Inmiddels is KHN in gesprek met Vroeg op Stap. Herber-Zeij: ‘We hebben zeker overeenkomstige standpunten waarin we wellicht kunnen samenwerken.’ 1

In de vroege uurtjes gaat het los. HOLLANDSE HOOGTE

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................

Van Dale geeft antwoord

Boerenzondag Een boerenzondag is geen zondag maar een donderdag. Dat maakt boerenzondag zo’n aardig woord. Het woord werd vroeger gebruikt voor de donderdagse markt in Gouda, waar veel boeren op afkwamen. Voor de boeren was het een soort uitje. Burgers hadden hun uitjes op een echte zondag, maar de boeren uit de omgeving van Gouda dus op die donderdag, als ze naar de kaas-enveemarkt gingen. Er zijn meer zondagen die geen zondagen zijn. In sommige streken kennen ze in hun bijbehorende dialect een ‘plankeren zondag’. Dat is een feestdag die niet op een zondag valt, maar waarop de meeste mensen wel vrij hebben. Tweede pinksterdag is bijvoorbeeld een plankeren zondag. Kinderen kregen vroeger op een

plankeren zondag maar de helft van hun gebruikelijke zondagse zakgeld of ze kregen zelfs helemaal geen ‘traktement’. In het woordenboek is voor een plankeren zondag het woord ‘slechtzondag’ te vinden, met als omschrijving: ‘kerkelijke feestdag waarop ten dele gewerkt wordt’. Maar dat woord ‘slechtzondag’ is volstrekt in onbruik geraakt. Op Google komt het niet één keer voor en dat wil wat zeggen.

Iets zondags wat ook niet noodzakelijkerwijs met de zondag te maken heeft, is zondagse soep. Die kun je ook op elke andere dag van de week eten, hoewel het oorspronkelijk natuurlijk om soep gaat die alleen op zondag werd gegeten. In veel gezinnen was kippensoep vroeger zondagse soep. 1 www.depers.nl/vandale

Groot synoniemenwoordenboek

De Vier

4

 

    




DE WERELD VOLGENS

KOSTER + JOJANNEKE DE UITSPRAAK

THE LAUNCH

Jan Smit is helemaal PvdA ‘Het maakt niet uit dat Yolanthe katholiek is!’

PvdA, Jan en C&A, een gouden trio? PvdA-lid Diederik Samsom plakt Jan Smit tegen wil en dank een politiek etiket op. ‘Aáls de móórgen is geláááánd, la la la láááá! Dat is een regel uit zijn nieuwe plaat.’ Jan Smit is helemaal PvdA, liet PvdA-lid Diederik Samsom gisteren in een interview met de Volkskrant weten: ‘Hij straalt het tegenovergestelde uit van I want it all, and I want it now. Politiek win je niet via de elite, maar via het hart van de gewone mensen.’ En Smit zou daar natuurlijk bij uitstek het ideale paradepaardje voor zijn. Al helemaal omdat Samsom ook nog C&A noemt als typisch PvdA-merk. Samsom giechelt: ‘Dat was puur toeval, ik wist helemaal niet dat Jan samenwerkt met C&A. Maar zo zie je maar: dat klopt dus helemaal bij elkaar.’ En? Is Samsom vandaag van top tot teen gehuld in een tenue van de Brenninkmeijertjes? ‘Momenteel draag ik een spijkerbroek van Kuyichi en een oranje polo van de WE. Ik vind het vervelend om toe te geven, maar ik koop heel veel bij C&A.’ Waarom vervelend? Het was toch juist zo PvdA? En de C&A schijnt juist weer helemaal hip te zijn. ‘O, echt? Nou, fijn. Nou ik kom ook vaak in de Hema, dat is de enige plek waar ik pyjama’s kan vinden die mijn zoontje past.’

DE ZANGER

nieuwe plaat.’ Ehmm, we rekenen hem goed...

‘Vervelend om toe te geven maar ik koop veel bij C&A.’ NOUT STEENKAMP

Samsom is volgens eigen zeggen ook nog echt een beetje fan van Smit. Tijd dus voor de grote Jan Smit quiz. Wie is zijn huidige vriendin? ‘Yolanthe Cabau van Kasbergen.’ Goed! Wie was zijn vorige vriendin?

‘Ellemieke Vermolen.’ Goed! Waar had Jan de laatste tijd last van? ‘Zijn keel.’ Goed! Wat is zijn meest recente single? Samsom haalt vol uit: ‘Aáls de móórgen is geláááánd, la la la láááá! Ja zoiets is het, dat is een regel uit zijn

Helaas voor Samsom was niet iedereen binnen de PvdA het met zijn Jan Smit-link eens. ‘Ik werd er vandaag dor een collega fijntjes op gewezen dat hij zo’n tien keer de Balkenendenorm verdient, en in een hele grote auto rijdt.’ En dan komt Jan ook nog uit het van oorsprong zeer rooms-katholieke Volendam, de geloofsovertuiging die ook Yolanthe ten zeerste aanhangt. CDA is dus meer van zijn kaliber. ‘Maar dat hoeft niet uit te maken!’, probeert Samsom nog. ‘De PvdA is van oorsprong een doorbraakpartij, die de katholieken met de arbeiders wilde verbinden!’ Jan zelf heeft helemaal geen zin in de politiek. ‘Daar houden wij ons altijd verre van’, aldus zijn manager Jaap Buijs. ‘Als die Samsom dat zegt, dan kun je hem dat niet verbieden. Morgen is er vast weer een andere partij die zoiets over Jan roept. Jan heeft gisteren een platina broek gekregen van de C&A, omdat íe meer dan een miljoen kledingstukken daar heeft verkocht. Kijk, dat is nou een partij die meer in onze lijn ligt.’ En als de PvdA nou met platina geschenken komt? ‘Die komen eerder met een belastingaanslag, om geld over al dat platina te heffen.’ 1

Boeijen geërgerd over Duinmeijer-docu Het nummer ‘Zwart Wit’ schudde Nederland wakker

Hij zal het nummer vanavond opnieuw spelen in Uden, maar er geen dramaverhaal bij afsteken. Frank Boeijen (50), de bard met de zachte g, vertrouwt de makers van de documentaire niet die nu beweren dat de moord op Kerwin Duinmeijer in 1983 niet racistisch was, maar een uit de hand gelopen ruzie. ‘Ik vrees dat ze een beetje publiciteit nodig hebben. En wát dan nog? Ik sta stil bij de nabestaanden. Wat doet het ertoe?’ Bijna een kwarteeuw geleden schok-

te Boeijen Nederland met het maatschappijkritische nummer Zwart Wit. Hij schudde ons land wakker uit een weldadige jarenzeventigroes. ‘Denk niet wit, denk niet zwart, maar uit de kleur van je hart’ werd dé antiracistische strofe naar aanleiding van de moord op de Amsterdamse scholier. ‘Het was toen niet bedoeld als politiek statement, maar toch werd ik bedreigd en moest ik onder politiebegeleiding optreden’, bekent de zanger 25 jaar later. Toch was het toen nog onvergelijkbaar veel braver dan nu.

‘Als je nu kijkt is er veel meer geweld.’ Boeijen, afkomstig uit een links-geengageerde Nijmeegse familie, wil echter niet vereenzelvigd worden met de Duinmeijer-moord. ‘Ik krijg er een onaangenaam gevoel bij.’ Onlangs vertolkte hij Zwart Wit nog in een Arabische uitvoering om de integratiegedachte te bevorderen. ‘Maar de media maken er meteen weer een verhaal van’, zegt hij. ‘Ik probeer met de muziek het weerloze, het kwetsbare en het poëtische te verwoorden.’ 1

Kerwin Duinmeijer.

Kelder komt met nieuwe website 925 Jort Kelder stort zich binnenkort op de digitale media. Zijn nieuwssite 925 moet alles brengen wat er telt tussen negen en vijf, volgens Kelders 925 ‘nain toe faif’ compagnon Michiel Frackers. Het webdomein 925people.nl is op 1 april geregistreerd bij Small Media Group, dat onder andere de weblogs van Kelder en Georgina Verbaan host. SMG is het eigendom van Frackers, die tot voor kort werkzaam was bij Boost Digital, een nieuw type venturefonds. Frackers: ‘Per 1 mei jongstleden ben ik daar weg, werkloos dus, net als Jort. Jort en ik willen dit al heel lang doen, nu hebben we er allebei eindelijk de tijd voor. Hebben jullie de site al gezien? Nee? Oh, ik dacht dat jullie misschien goed konden hacken.’ Nee, Koster en Jojanneke en de rest van de gewone Nederlanders moeten nog even wachten om al het schoons dat 925 ons gaat brengen te kunnen aanschouwen. Volgens website Geenstijl tot 13 mei. Frackers wil het niet bevestigen. In ieder geval hebben de heren al een Porsche 911 GT3 RSR als redactieauto. 925 zou volgens ingewijden gaan draaien om business nieuws, auto’s, sport en een stukje RTL Boulevardachtig entertainment, en op een half miljoen unieke bezoekers per maand mikken. Frackers dekt zich liever nog even in: ‘Don’t get your hopes up. We gaan gewoon iets maken wat we allebei leuk vinden, niets meer, niets minder.’ 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................

Klein hondje

D TOMMY

WIERINGA

e overgang van de abdij terug naar de wereld is zelden vloeiend. Eens reed ik na een week de poort van een Cisterciënzer abdij uit en botste bijna op een vrachtwagen vanwege een mooi meisje op de stoep. Vreemd hoe vlug je die dingen vergeet, terwijl ze in de stad je kop vullen en nauwelijks ruimte laten voor andere gedachten – dat zouden ze moeten weten, meisjes, hoe vlug ze vergeten worden; ik ben benieuwd hoe ze zich zouden wreken, naar hun methode.

Daarbinnen, tussen de kloostermuren, bestaat een hoge mate van concentratie, van afgepastheid. De monnik eet, slaapt, bidt en werkt op vaste tijden, hij heeft nauwelijks rendementsverlies. De dwingende structuur gaat al na een of twee dagen over op de gast, die niet begrijpt hoe hij daarbuiten zoveel tijd kan vermorsen. Zo zorgeloos, alsof hij het eeuwige leven heeft. Dat flodderige bestaan, dat hem plotseling beledigend voorkomt, waar hij nu aan denkt met gevoelens van spijt en verlies.

Maar verlies is veelvormig, en ieder krijgt zijn deel. Een Benedictijn vertelde me over een novice die veel van gedichten hield, om te lezen en zelf te schrijven. De abt keek met zorg naar die liefhebberij, en zei toen iets buitengewoons: ‘Zorg maar dat de poëzie een klein hondje blijft.’ De ruimte voor talent is beperkt, je moet bereid zijn het op te geven als je intreedt. Vooral de begaafden lijden daaronder, zegt de Benedictijn. Ik verlaat de abdij, op de ringweg Eindhoven neem ik de afrit naar een benzinestation. Het korte moment tussen het afzetten van de motor en het uitstappen, om op je te laten inwerken waar je precies naar kijkt. Een rek met

de Telegraaf en het AD. Buikige mannen op klompjes, het vermoeden van hun smerige levens. Even later kleven je zolen aan de vloer van de wc. Een verleidelijk soort haat begint te zoemen. Polen jatten alles, staat op de muur. De mensenklontering met de geur van pis en gehaktballen. Opnieuw het voornemen rijk te worden, niet zomaar rijk maar schofterig rijk, om je een weg uit de massamaatschappij te kopen, uit de stilstand en de stank, en je uitsluitend nog te verplaatsen per helikopter. Een rijke, hatende god boven hun hoofden te zijn. (Deze stemming duurt twee dagen. Dan ben ik weer als de anderen.) 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Moeder (1)

Moeder (2)

Moeder (3)

Ben je moeder en zo beroemd dat een dronkenschap je niks meer kan schelen? Dan ben je niet Britney Spears, maar Christina Aguilera.

Wel één verschil; Christina Aguilera neemt een Bob mee als ze uitgaat. Britney Spears rijdt zelf, om de Bob daarna te bestijgen.

Is je moeder een aandachtsziek wezen en ben je beroemder dan zij? Dan ben jij Lindsay Lohan. Mams Dina werd gisteren geëerd op een moederkloekbijeenkomst in Long Island.

Binnenland

 

    




5

Integratie ’Meedoen in het islamdebat’

Nieuwe imambond wil eigentijdse predikers De nieuwe Marokkaanse Imam Bond wil een frisse wind door de moskee laten waaien, liefst in de Nederlandse taal. De oudere imams kijken wantrouwend toe. Peter Wierenga AMSTERDAM

...

Utrecht

Gekleurde studentenkamertjes tegen de vlakte Studenten houden van kleur, blijkbaar. Deze studentenflat in de Utrechtse wijk Overvecht gaat tegen de vlakte.

De sloop werd eerst uitgesteld omdat in het pand vleermuizen zaten. 1 FOTOBURO DIJKSTRA

Openbaar Ministerie Onderzoek naar criminaliteit jongeren

Meisjes steeds vaker op het slechte pad De criminaliteit is in 2007 weer gedaald, maar het aantal jongeren dat in aanraking komt met justitie stijgt. Meisjes lijken bezig met een inhaalslag. Merel van Leeuwen DEN HAAG

...

Harm Brouwer, de hoogste baas van het Openbaar Ministerie, zei gisteren bij de presentatie van het jaarverslag dat hij vorig jaar nog optimistisch was over het aandeel van jongeren in de criminaliteit. ‘Maar de hoop dat het minder zou worden, is niet uitgekomen. Integendeel.’ Vorig jaar hadden bijna 38.000 minderjarigen tussen de 12 en 17 te maken met politie en het OM. Vergeleken met 2006 – ruim 35.000 – is dat een stijging van 6,6 procent. De toename van meisjes die op het slechte pad belandden, is het opvallendst: een stijging van 11,1 procent, van on-

geveer 6000 in 2006 naar 6600 in 2007. Als je de cijfers van vorig jaar vergelijkt met 2002, is het aantal processen-verbaal tegen meisjes gestegen met 54,6 procent. Brouwer heeft hier geen verklaring voor en laat daarom onderzoek doen. ‘Het lijkt erop dat meisjes steeds vroeger volwassen gedrag gaan vertonen, kennelijk ook op het gebied van criminaliteit.’ Het aandeel jongeren dat vorig jaar iets illegaals deed, bedraagt 3 procent van het totale aantal tieners in Nederland. Samen met de jongeren die zich moesten melden voor een straf bij bureau Halt, is dat 5 procent. Om deze ontwikkeling tegen te gaan, wil Brouwer eerder ingrijpen dan in het verleden. ‘Niet dat softe gedoe van een paar keer aanzien en iemand nog een kans geven. We gaan eerder ingrijpen en sneller straffen en berechten. Ook moeten we ervoor zorgen dat een jongere een straf krijgt die het best bij hem past.’ Hij is er

geen voorstander van om 16 en 17jarigen altijd volgens het volwassenenrecht te bestraffen. ‘Nu wordt per geval bekeken of dat nodig is en ik vind dat aanklagers en rechters daar goed mee omgaan. Bovendien vraag ik me af of strenger straffen de toename van criminaliteit onder jongeren zal stoppen’, aldus Brouwer. De voorzitter van het college van procureurs-generaal ziet tevreden terug op 2007. Het OM behandelt jaarlijks 1 miljoen zaken en veel daarvan zijn tot een goed einde gebracht. Maar wat volgens Brouwer bij de mensen vooral blijft hangen, zijn de zaken waarin het OM het onderspit delft, zoals de vrijspraken van Mink K. en Guus Kouwenhoven. ‘In die gevallen wordt de kachel met ons aangemaakt. Maar is dat terecht?’, vraagt Brouwer verontwaardigd. ‘Bestrijding van zware criminaliteit is zeer complex. We zijn er nog lang niet, maar we maken wel stappen.’ 1

Concurrentie is een gezonde zaak. Maar twee imambonden, is dat nou nodig? Yassin El Forkani vindt van wel. De jongerenprediker uit Amsterdam-Slotervaart is de interimvoorzitter van de Marokkaanse Imam Bond, die onlangs is opgericht. Volgens El Forkani is er behoefte aan imams die de Nederlandse taal goed spreken en zich actief mengen in het islamdebat, zo vertelde hij dinsdag voor de radio van de Nederlandse Islamitische Omroep. En dat doen de huidige geestelijke leiders, van wie velen in het buitenland zijn opgeleid, te weinig. ‘Ze houden zich afzijdig in het islamdebat, dat erg scherp gevoerd wordt in Nederland. Waar is het geluid van de imams? Bovendien zie je dat jongeren op zoek zijn naar religieuze antwoorden. Dat moet je goed begeleiden. Wij willen die competenties aanscherpen, met taalcursussen en mediatraining.’ Kennelijk slaagt de al langer bestaande Vereniging Imams Nederland er niet in om zulke voorgangers af te leveren. Vicevoorzitter Moha-

med Ousalah (VIN) was niet op de hoogte van de oprichting van de concurrent en erkent dat het pijn doet. ‘Wij hebben net allemaal dialogen met jongeren georganiseerd.’ Sterker nog, ze waren al anderhalf jaar bezig met een beroepsvereniging. Onlangs is die – om het lekker overzichtelijk te maken – opgericht: de Beroepsvereniging Soennitische Imams Nederland. ‘Het is tijd om het kaf van het koren te scheiden’, staat op de website van de VIN. Ook wordt en passant een sneer uitgedeeld naar ‘imam’ El Forkani. De jongerenimam staat er om bekend dat hij actuele thema’s aansnijdt in zijn Nederlandstalige preken. Hij ageert tegen criminaliteit en spijbelen. Zijn populariteit lijkt er niet onder te lijden. Op vrijdagen zitten gelovige jongeren zelfs op de stoep van de overvolle moskee El Ouma. El Forkani licht toe waarover imams moeten nadenken: ‘Hoe verhoudt de islam zich tot de kernwaarden van de Nederlandse samenleving, zoals de vrijheid van meningsuiting.’ En over het dispuut tussen Sjeik Fawaz en Ahmed Marcouch. Die zou ‘hypocriet’ zijn omdat hij vindt dat moslims niet te strikt vast moeten houden aan baard of hoofddoek. Verdeeldheid ligt echter zeer gevoelig in de islam. Een brug slaan naar de samenleving én de oudere imams, dat wordt nog een hele kluif voor de nieuwe bond. 1

HjeZg kddgYZZa 9ZVaaZghX]ZgehiZeg^_h#

*% `dgi^c\

E^iadoZl^iiZYgj^kZc WV`*%%\gVb VXi^Z"`^adeg^_h'#).





KVg`ZchhX]c^ioZahcVijgZa 






eZg`^ad

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. .......................................

‘Donateur’ zou kaartjes feest TON betalen

Postbode Zaamslag

RITA VERDONK OPGELICHT VOOR 135.000 EURO

KLAP OP HOOFD WAS FATAAL

Rita Verdonk is voor 135.000 euro opgelicht door een zogenaamde donateur, die had beloofd alle toegangskaarten voor het oprichtingsfeest van Verdonks beweging Trots op Nederland (TON) op te kopen. Dat heeft Verdonks adviseur Kay van de Linde gisteren gezegd. Na de belofte van de donateur gaf Verdonk de kaarten gratis weg aan aanhangers die het feest op 3 april in Amsterdam wilden bijwonen. De ‘weldoener’ heeft

De 56-jarige postbode Peter Herwegh uit het Zeeuwse Zaamslag stierf aan de gevolgen van een klap op zijn hoofd met een hard voorwerp. Dat blijkt uit sectie op het lichaam van de man. Een 16-jarige jongen wordt nu verdacht van moord of doodslag. Eerder was dat nog poging tot moord of doodslag. De uitvaart van het slachtoffer vindt zaterdag in besloten kring plaats. De postbode werd de nacht voor Koninginnedag mishandeld.

nooit betaald, waardoor TON nu zelf voor de kosten moet opdraaien. Het ging om 1.800 kaarten van 75 euro per stuk. Plannen om de website uit te breiden en een hoofdkantoor te openen, lopen nu vertraging op. Verdonk begint geen juridische procedure tegen de ‘donateur’. ‘Wij steken onze energie liever in positieve zaken’, zegt Van de Linde. Volgens weekblad Story gaat het om beurshandelaar Nick van der L.



;^aZi6bZg^XV^c

VaaZhddgiZc!&#,.$&#.. VXi^Z"`^adeg^_h.#',

Kroegverbod (1)

Kroegverbod (2) Almelo probeert drankmisbruik terug te dringen met een rodekaartsysteem.

WV`_Z&*%\gVb





6eeZah^Zci_Z H^cVVhVeeZahVegZ\jaVg 'eV``Zc|&a^iZg VXi^Z"a^iZgeg^_h%#-*



.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... Een 17-jarige stapper mag de komende twee jaar geen kroegen in Almelo bezoeken van de gemeente. Hij werd zaterdagnacht aangehouden omdat hij, dronken, een portier had mishandeld.



9ZVVcW^ZY^c\Zco^_c\ZaY^\kVcYdcYZgYV\-bZ^i$bodcYV\&&bZ^'%%-# Eg^_hl^_o^\^c\Zc!Ygj`[djiZcZc$d[j^ikZg`dX]ikddgWZ]djYZc# KddgVaaZVVcW^ZY^c\Zc\ZaYi/DE2DE#

'hij`h



6

Binnenland

 

    




Alternatieve diergeneeswijze ‘We kijken naar lichaam en geest’

Ook Zuki wil zich lekker voelen Bange honden, gedragsgestoorde katten of een konijn met chronische huidklachten. Steeds meer mensen brengen hun huisdieren naar de alternatieve dierenarts. Majelle Hoek AMSTERDAM

...

Acupunctuur, Chinese kruiden, een dierentolk, of een TTouch-consult. Bij Zoo-Natuurlijk, een holistisch zorgcentrum voor dieren is alles aanwezig om je beest te ontdoen van zijn kopzorgen en lichamelijke klachten. Jana Kalenda is TTouch-consultant bij het alternatieve zorgcentrum. Zij helpt huisdieren (voornamelijk honden en katten) beter bewust te worden van zichzelf door speciale aanrakingen die de zenuwbanen moeten stimuleren. Een beweeglijke en likbeluste cocker spaniel, Kostas, stuitert de praktijkruimte binnen. Kostas is druk in zijn hoofd, vertelt zijn eigenaar. De hond kan zich moeilijk vermaken en is vaak gespannen. Even later loopt de cocker ingezwachteld rond. Bandages om zijn hoofd, bek en lijf moeten de zwart-wit gevlekte hond bewust maken van zijn eigen lichaam. ‘Wat ben je toch ook een lekker ding van de baas’, schatert zijn enthousiaste vrouwtje. Het huisdier onderwerpt zich braaf aan zijn nieuwe bewustwordingsmechanisme. Alleen het verband van zijn neus krabbelt Kostas er met zijn poten af. De rest mag blijven zitten. Dan legt gedragsbegeleider Kalenda rubberen stroken, in de vorm van een labyrint, op de grond. Het is de bedoeling dat Kostas zich tussen de lijnen manoeuvreert en bij elke bocht stopt. ‘Voor de balans tussen lichaam en geest’, vertelt Kalenda. ‘Op deze manier worden de hersenpatronen evenwichtiger.’ Keurig loopt de krullerige Cocker door het doolhof. ‘Zie je die balans?’ Een nieuwe klant dient zich aan. Het is Zuki, een gitzwarte hazewindhond met een enorme lange, dunne staart. Verkrampt loopt Zuki de dierenartspraktijk binnen. De windhond is bang voor gladde vloeren. En laat er nou net laminaat in de behandelkamer liggen. Zuki krijgt zwachtels om zijn lijf. Als een gekneusde

Zwachtels maken een hond bewust van zijn lichaam. EVERT ELZINGA

arm in een mitella wordt de schriele romp van de windhond ingepakt. Kalenda: ‘Deze hond zweeft als het ware. De zwachtels werken kalmerend en maken de hond bewust van zijn lijf. Verandering van houding geeft verandering van gedrag.’ Zuki ligt intussen languit op de griploze grond. Geen angst, zo te zien. ‘Jana verricht wonderen’, zegt de eigenaresse van Zuki. Haar hond is een Galgo, vertelt ze. ‘Hij is uitgebuit bij hondenrennen in Spanje en ik heb hem ervan gered.’ Zuki wordt nog wat gemasseerd en zalvend toegesproken (‘Goed zo Zuki, je bent een kanjer Zuki’) en dan is het consult afgelopen. Gezwachteld en zonder morren loopt Zuki de gladde behandelruimte uit. Het is druk in het holistische zorgcentrum. Mensen lopen in en uit. Is het niet voor advies, dan wel voor het

Kostas is druk in zijn hoofd, vertelt zijn eigenaar. Bandages om zijn lijf, hoofd en bek moeten de hond bewust maken van zijn eigen lichaam. verse vlees dat de dierenzaak verkoopt. Verse voeding, dat is de basis voor een goede gezondheid, vindt ook Tannetje Koning, dierenarts bij Zoo-Natuurlijk. ‘Een hond is gemaakt om vlees te eten, maar in veel brokken zitten granen en andere chemische rommel. De Bonzo en de Frolic-drollen pik je er zo uit.’ Alternatieve diergeneeskunde wordt

snel als zweverig gezien. Geitenwollensokkentypes die vegetarisch zijn en zelf ook bij een homeopaat lopen. ‘Ze zijn er wel hoor’, vertelt Koning. ‘Net had ik ook zo’n ‘alles rauw type’, maar eigenlijk komt iedereen hier.’ Koning, die ook heeft gewerkt in de reguliere diergeneeskunde, ziet de alternatieve als een verlengstuk. Gewone dierenartsen vindt ze de problemen onderdrukken door beesten vol te stoppen met antibiotica. ‘Wij kijken naar lichaam en geest. Die hebben invloed op elkaar. Artsen stoppen prednison in een dier en denken dat het dan opgelost is. Ik heb wel grenzen hoor. Met grote bloederige tumoren kan ik niets.’ Herdershond Leika komt met haar baasje – zelf ook natuurgeneeskundige – op spreekuur bij Koning. Leika komt hier vaker. Het beest heeft een kleine tumor in haar onderrug en nog

Infotec is onderdeel van de Ricoh Family Group, met wereldwijd meer dan 80.000 medewerkers. Wij doen zaken met grote en middelgrote bedrijven, ministeries, universiteiten en andere onderwijsinstellingen, grafische ondernemingen en copy- en printshops. Na analyse en inventarisatie van de documentomgeving leveren wij een oplossing op maat, inclusief service en training. In Nederland werken circa 300 mensen aan de Middellandse Zee in Woerden. Wij vormen een hecht team, om gezamenlijk onze klanten zo optimaal mogelijk van dienst te zijn.

Ben jij een ambitieus, sales-gedreven persoon én toe aan een nieuwe uitdaging? Kom dan kennismaken op onze informatie-avond! Wij zijn op zoek naar enthousiaste medewerkers voor diverse sales- en marketing functies. Zowel starters als seniors vinden bij ons een uitdaging. Werken bij Infotec betekent werken bij een sterk bedrijf met een no-nonsense cultuur en een gezonde ondernemingsgeest. Infotec biedt een training-on-the job traject inclusief passende In Company trainingen. Wij vertellen je graag waarom wij zo enthousiast zijn over werken bij Infotec. Daarom organiseren wij op 14 mei van 17.30 tot 21.30 uur een informatie-avond aan de Middellandse Zee in Woerden. Maak kennis met je toekomstige collega’s en ontdek waar voor jou de kansen liggen bij Infotec. Uiteraard staat er ook wat te eten en drinken klaar.

Word jij mijn collega?

Je kunt je aanmelden voor deze avond op www.infotec.nl. Tevens vind je daar het programma en meer informatie over de vacatures. Graag tot dan! Infotec Nederland B.V. Middellandse Zee 15, 3446 CG Woerden t 0348-405895 e [email protected]

wat geestelijke mankementen. Leika’s baasje pakt wat bruine flesjes uit haar leren tas. Ze wil weten of de medicatie die haar hond heeft gekregen nog wel bruikbaar is. ‘Alle antwoorden zitten in een energieveld om ons heen’, legt Koning uit. ‘Daar kunnen we informatie uit halen.’ Van een Ikea-plank pakt de dierenarts een dunne, metalen snaar met een houten handvat. Aan het uiteinde zwengelt een houten rondje. Het is een biotensor. ‘Nu wordt het zweverig’, zegt Koning gekscherend. ‘We gaan zwiepen.’ De alternatieve arts gaat aan het energieveld vragen of de medicijnen nog goed zijn voor herdershond Leika. De dierendokter sluit een van de homeopathische flesjes stevig in haar vuist en laat de tensor zwiebelen. ‘Nee, deze is niet goed’, zegt Koning als ze weer uit haar concentratie is. Het volgende flaconnetje is aan de beurt. Weer moet de zwieper uitkomst bieden. Het metalen staafje begint hard heen en weer te zwaaien. Koning: ‘Deze druppels zijn ook niet bruikbaar voor Leika. Ik vraag me af of ze überhaupt goed zijn. Ze hebben nog nooit wat gedaan.’ 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................

Terrorisme

VERDACHTEN GAAN VRIJUIT Drie mannen, verdacht van het voorbereiden van een terroristische aanslag tijdens Oud en Nieuw, gaan vrijuit. Het Openbaar Ministerie heeft de zaak bij gebrek aan bewijs geseponeerd. De mannen, twee Marokkanen en een Soedanees, werden op Oudejaarsdag in Rotterdam opgepakt. De AIVD zei niet te kunnen uitsluiten dat ze rond de jaarwisseling een gewelddadige actie in Rotterdam zouden uitvoeren.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................

Tips? Nieuws of een interessant verhaal? Mail: [email protected]

Buitenland

 

    




7

Europese Unie Geruchtenstroom in volle gang

Op campagne voor Hillary ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

Gekonkel over de eerste ‘president’ van Europa

Hoop sterft als laatste Suzette de Boer

Nicolas Sarkozy wil Tony Blair niet meer, Angela Merkel heeft een oogje op Jean-Claude Juncker en de ster van Anders Fogh Rasmussen rijst. Het geruchtencircus rond de benoeming van de eerste ‘president van Europa’ draait plots op volle toeren. Petra Janbroers AMSTERDAM

...

Tony Blair werd deze week 55 jaar maar kreeg volgens de Franse media een ongewenst verjaarscadeautje. Zijn bon ami Nicolas Sarkozy steunt niet langer Blairs veronderstelde kandidatuur voor het eerste presidentsschap van de Europese Unie. De Franse president is volgens de kranten overgelopen naar de premier van Luxemburg, Jean-Claude Junc-

ker, die zich ook mag verheugen in de warme belangstelling van bondskanselier Angela Merkel. En dat terwijl The Times dinsdag meldde dat de ‘dashing Dane’ Anders Fogh Rasmussen de nieuwe lieveling van de regeringsleiders is. Hij speelde op het wereldtoneel al vaker met succes een bemiddelende rol. De ‘knapste premier van Europa’ (zei eens zijn Italiaanse ambtsgenoot Silvio Berlusconi) zou de lachende derde kunnen zijn als Frankrijk, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk het niet eens kunnen worden over Blair of Juncker. Dan moet Denemarken zich wel wat Europeser opstellen, vinden de critici. En bijvoorbeeld eindelijk eens de euro invoeren. De EU-leiders komen later dit jaar bijeen om een vaste voorzitter voor

hun bijeenkomsten te kiezen. Deze man of vrouw moet vanaf 1 januari de doorgaans vier Europese toppen per jaar gaan ‘voorbereiden en voorzitten’. Ook moet deze persoon ‘het gezicht’ van de 27 lidstaten in het buitenland worden. Nu de zomer nadert, lopen de temperaturen op. ‘Er wordt druk gespeculeerd en er circuleren allerlei lijstjes’, vertelt een diplomaat in Brussel. Zo duiken de namen op van Wolfgang Schüssel, de vroegere Oostenrijkse kanselier, en de ex-president van Polen, Aleksander Kwasniewski en ook Jan Peter Balkenende. Een woordvoerder van Buitenlandse Zaken laat weten dat ‘Nederland het hoofd koel houdt’. ‘Vogels die te vroeg zingen, vallen ten prooi aan de poezen.’ 1

NEW YORK

...

Ik heb te doen met Jeremy. ‘It’s South Carolina all over’, verzucht hij als we elkaar laat op de verkiezingsavond tegenkomen op de gang van het hoofdkantoor. Jeremy voerde in die staat een half jaar onafgebroken campagne voor Hillary om vervolgens toe te zien hoe Obama er in januari met de winst vandoor ging. In de naburige staat North Carolina krijgen we vanavond opnieuw een klap: weer een zware nederlaag. Jeremy probeert de moed erin te houden. In Indiana wint Hillary. ‘Dat was de tiebreaker, heeft Obama zelf gezegd.’ Een nipte overwinning, maar toch een overwinning in een staat die naast de thuisstaat Illinois van Obama ligt en waar een kwart van de mediamarkt wordt bediend vanuit Illinois. Buiten ons hoofdkantoor lijkt iedereen daar anders over te denken. ‘Toast!’, staat er bij een foto van Hillary op de voorpagina van de tabloid New York Post. ‘The night the music died’, concludeert een journalist van

een andere krant. Financieel staat het er zeker niet goed voor. Hillary heeft de campagne al meer dan elf miljoen dollar uit eigen zak geleend. Gaat Hillary de strijd verlaten? Ik denk het niet. We hebben nog maar zes voorverkiezingen te gaan. Drie weken tot de eindstreep. De twijfelaars zijn al lang afgehaakt, alleen ‘diehards’ als Jeremy zijn over. Na de laatste voorverkiezingen op 3 juni moeten de supergedelegeerden, de onafhankelijke partijcoryfeeën, de doorslag geven. Hillary is op campagne in West Virginia, waar op 13 mei voorverkiezingen plaatsvinden. In deze staat is ze kanshebber. Jeremy is intussen gestationeerd op het hoofdkantoor waar hij zich bezighoudt met de nieuwe kernactiviteit: het overhalen van de supergedelegeerden. En ik ben uitgenodigd op het hoofdkantoor voor een etentje en een peptalk. Ik woonde ooit in Rusland. Daar hadden ze een gezegde: Hoop sterft als laatste. 1 Suzette de Boer is vrijwilligster in het campagneteam van Hillary Clinton.

Nieuwe burgemeester:

Verbod op alcohol in openbaar vervoer Londen Redactie buitenland AMSTERDAM

...

Violist krijgt zijn peperdure Stradivarius terug

Gratis concert voor goudeerlijke taxichauffeur De Amerikaanse violist Philippe Quint heeft een nacht in pure paniek doorgebracht, toen hij merkte dat hij zijn vier miljoen dollar dure Stradivarius in een New Yorkse taxi had laten liggen. De taxichauffeur, Mohamed Khalil, had niets in de gaten en ontdekte de kostbare lading pas

de volgende dag. Toen Quint zijn viool weer ongeschonden terugkreeg, heeft hij uit dank een concert gegeven speciaal voor taxichauffeurs, op de internationale luchthaven Newark Liberty. Ongeveer tweehonderd taxichauffeurs kwamen op het concert af. 1 FOTO: REUTERS

De nieuwe burgemeester van Londen, Boris Johnson, is zijn eerste werkweek daadkrachtig begonnen. Na wat eerste problemen met inloggen – ‘is mijn wachtwoord nu ‘Goodbye Red Ken of Hello New Boris?’ grapte hij tegen de aanwezige journalisten – kondigde hij een verbod af op alcohol in het Londense openbaar vervoer. Wie vanaf 1 juni betrapt wordt op het drinken van alcohol of het meenemen van een open fles drank in de Londense metro, bus of tram, krijgt een boete. De excentrieke Johnson, die drie maanden geleden zelf de alcohol afzwoor, gelooft dat zo’n verbod bijdraagt aan de vermindering van ‘meer serieuze criminaliteit’ en dat het openbaar vervoer er zo veiliger op wordt.

Vakbondsleider van het openbaar vervoer Bob Crow denkt daar heel anders over en noemde het voorstel van de kersverse burgemeester ‘slecht doordacht’. Volgens hem worden de problemen met zo’n verbod alleen maar erger. ‘Het zijn onze vakbondsleden die de mensen straks moeten vragen of ze willen stoppen met drinken. Geweld tegen onze leden is nu al een groot probleem, juist door drinkende mensen.’ Om daaraan toe te voegen: ‘Misschien moet de burgemeester zelf wel op een zaterdag zijn onderbroek over zijn broek aantrekken, net als Superman, om een groep Liverpool-supporters te vertellen dat ze in de metro niet mogen drinken.’ Hij is niet de eerste die Johnson van stevige repliek voorziet. Tessa Jowell, een voormalige minister in het kabinet van Blair, noemde Johnson een ‘grap’ en ‘een ramp voor Londen’. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................

Het Wilde Oosten

S PETRA

QUAEDVLIEG

hanghai is de veiligste stad van China, zeggen mijn Chinese vrienden. Cilvia, die oorspronkelijk uit Hongkong komt, heeft een zus in Guangzhou - het vroegere Canton - wonen, zo’n 174 kilometer van Hongkong. ‘Daar kan ik ’s avonds niet alleen over straat.’ Haar man moet altijd meelopen als ze na zonsondergang ergens moet zijn. In Shenzhen is het nog erger, zegt ze. Shenzhen, de zusterstad van Hongkong op het Chinese vasteland, is het Wilde Oosten van China. Toen Deng

Xiaoping begin jaren tachtig langzaam de deur opende naar economische liberalisatie, werd Shenzhen een van de ‘speciale economische zones’ waar met de vrije markt geëxperimenteerd mocht worden. Van een landbouwstadje groeide Shenzhen in twintig jaar tijd uit tot een megastad vol snelgebouwde torenflats, waar duizenden jongens en meisjes uit de boerendorpen kwamen werken in de fabrieken. Ze kwamen terecht in een meedogenloze jungle van uitbuiting en corruptie, van fa-

brieksbazen die identiteitsbewijzen innamen, te veel geld rekenden voor smerige logies en een schijntje uitbetaalden. Bazen die een arbeider die een fabrieksongeluk kreeg gewoon er uitgooiden, zonder vorm van compensatie. In Shenzhen lopen jonge migranten rond zonder geld, zonder bekenden, en met maar één arm of hand. Ze durven niet naar huis, want in de stad gingen ze snel geld verdienen dat ze mee naar huis zouden brengen. Ze overwegen zelfmoord of raken verloren in de onderwereld. ‘In Shenzhen moet je oppassen met het dragen van sieraden, ze rukken de oorbellen van je oren’, zegt Cilvia.

In Shanghai hebben de veranderingen meer tijd gehad. Er zitten meer buitenlandse bedrijven, er is meer controle op de naleving van regels. ‘En er is in Shanghai weinig jaloezie’, zegt Ying, die oorspronkelijk uit Nanchang komt, ‘arme mensen raken hier juist gemotiveerd door rijkdom, ze denken: dat kan ik op een dag ook bereiken.’ In Shanghai beweeg je je even gemakkelijk door de Franse concessie als door een miserabel migrantenwijkje. Je kunt er net als andere passanten een ontbijtje nuttigen van crêpe met ei en bieslook. Dat is een veiligheid die je in geen enkele andere metropool ter wereld vindt. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ............................................................ ..........................................................

Ook op deze dag...

Het weer

Het weer

Kondigde de Sovjet-Unie in 1984 een boycot aan van de Olympische Spelen in Los Angeles. 14 Oost-Europese landen en Cuba volgden het voorbeeld en organiseerden de Friendship Games.

Rangoon: 29°C / 25°C, regen Sandoway: 30°C / 25°C, regen Kalewa: 33°C / 27°C, regen

New York: 17°C / 12°C, regen Dallas: 28°C / 20°C, zonnig San Francisco: 24°C / 10°C, zonnig

8

Buitenland

 

    




Verenigde Staten Presidentsverkiezingen

Jan Modaal herkent zich niet in Obama Gaat ras een rol spelen als Barack Obama straks tegenover John McCain staat? Obama had tot nu toe moeite de blanke arbeider achter zich te krijgen in de race om het Witte Huis. Peter Schong AMSTERDAM

...

‘Ja, ras speelt nog een rol in onze samenleving. Dat kan niemand ontkennen. Wordt ras bepalend in de verkiezingen? Nee, want ik weet zeker dat Amerikanen kijken welke kandidaat hun problemen het beste kan oplossen.’ Aldus Barack Obama onlangs op Fox TV. Al vanaf het begin van zijn campagne presenteert hij zich als een eenheidskandidaat die boven raciale scheidslijnen en maatschappelijke tegenstellingen uitstijgt. Was een zwarte president van de Verenigde Staten altijd ondenkbaar, nu lijkt het geen utopie meer. Maar het lukte Obama tijdens de voorverkiezingen in Indiana, Ohio en Pennsylvania, niet de overwegend blanke arbeidersbevolking achter zich te krijgen. En 70 procent van de Amerikaanse kiesgerechtigden is blank. Maakt Obama in november kans tegen de Republikein John McCain? Het Amerikaanse tijdschrift Newsweek peilde onlangs dat 19 procent van de kiezers vindt dat Amerika nog niet toe is aan een zwarte president. Het percentage kiezers dat ras van belang vindt, is relatief klein, maar als

Barack Obama won de voorverkiezingen in North Carolina maar verloor nipt in Indiana. REUTERS

het in november een nek-aan-nekrace wordt, kan huidskleur de doorslag geven. Mogelijk is het aantal kiezers dat niet op Obama stemt omdat hij zwart is, in werkelijkheid veel groter; mensen komen er nou eenmaal liever niet

voor uit dat huidskleur een rol speelt in het stemhokje. Dit is het zogenoemde Bradley-effect, naar de zwarte burgemeester van Los Angeles die in 1982 bij de verkiezingen om het gouverneurschap van Californië in de peilingen voorlag en toch verloor.

Maar de vrees van de Democraten voor Obama’s verkiesbaarheid is misschien onterecht. Er zijn namelijk ook veel onderzoeken, cijfers en statistieken die het tegendeel beweren. Zo wijst de peiling van Newsweek ook uit dat slechts 3 procent van de blan-

ken omdat hij zwart is niet op Obama zal stemmen. Dat Obama de blanke kiezer niet zou aanspreken komt niet zozeer door zijn huidskleur, maar vooral omdat hij als elitair wordt beschouwd. De ‘lunch box crowd’, de Amerikaanse Jan Modaal, herkent zich niet in de kosmopolitische en intellectuele Obama en deelt niet dezelfde normen en waarden. Obama’s verspreking dat veel lager opgeleide Amerikanen verbitterd grijpen naar wapens en religie, helpt natuurlijk niet. En dan is er nog de affaire Jeremiah Wright, Obama’s radicale zwarte dominee, waarmee Obama veel blanke kiezers tegen zich in het harnas heeft gejaagd. Obama heeft echter in voldoende lelieblanke staten gewonnen: hij begon zijn zegetocht in Iowa. De gezaghebbende opiniepeiler Pew Research Center constateerde bovendien in staten met een kleine zwarte gemeenschap, zoals Wisconsin, een ‘omgekeerd Bradley-effect’: Obama won tegen de verwachtingen in. De vraag of Amerika klaar is voor een zwarte president, kan met ja beantwoord worden, zegt Amerikakenner Frans Verhagen. ‘Al jaren bekleden zwarten hoge bestuursfuncties.’ Zo was Tom Bradley 20 jaar burgemeester van Los Angeles, er zijn zwarte senatoren (Obama zelf) en de laatste jaren waren er twee zwarte ministers van Buitenlandse Zaken. Verhagen: ‘Blijkbaar geeft de geschiktheid van de kandidaat de doorslag.’

AMSTERDAM CENTRAAL DINSDAGOCHTEND, 10.15 UUR 9`a[\Ycf\d\en`eb\cfek$ df\k\en\;`[XiQXb_fc` l`k>iffk$8dd\ij È;\q\Ycf\d\eq`aemffid`ae X[mfZXXk%@bY\eXZ_kaXXi^\c\$ [\eeXXiE\[\icXe[^\bfd\e \e_\YXj`\cXXe^\miXX^[%;\q\ X[mfZXXk_\\]k_\kX]^\cfg\e aXXi_\\c_Xi[mffid\^\n\ibk \emfi`^\n\\bnf\ej[X^_\Y`b mXe_XXik\_fi\e^\bi\^\e[Xk d`aem\iYc`a]jm\i^lee`e^ife[ `jQ\_\\]kXcc\jqf^f\[mffi d\^\i\^\c[#[Xk`beleXXi_XXi kf\^Xfd_XXiYcf\d\e

k\^\m\e\e_XXik\ Y\[Xeb\emffiXcc\j nXkq\_\\]k^\[XXe%

@bdf\kef^-''llieXXijZ_ffc \e[XedX^`b\`e[\c`ab\\eYXXe ^XXeqf\b\e%@bn`c^iXX^`e\\e i\jkXliXekn\ib\e#\\ej_fXidX$ k\ekY`amffiY\\c[#\e[XebXe d`aec\m\e\`e[\c`abY\^`ee\eÉ

@EK8=FKF1A
Economie

 

    




Distributie UPS transporteert eeuwenoud terracottaleger

Geen orka te groot om op de post te doen

Het terracottaleger gaat van boord in Ontario. UPS

Documenten, orka’s, grote of kleine pakjes: het kan allemaal. Met een uitgekiend distributiesysteem levert pakketservice UPS dagelijks miljoenen zendingen wereldwijd af.

Het pakje wisselt per reis meerdere keren van transportmiddel. Of van bestuurder. Chauffeurs wisselen halverwege van truck en keren weer om.

Lieke van den Brink KEULEN

...

United Parcel Service (UPS) werkt met een brede definitie van het woord pakket. Maandag vloog het bedrijf een 2200 jaar oud Chinees terracottaleger van Shanghai naar een museum in Californië. De komende twee jaar zal UPS de expositie naar diverse Amerikaanse musea vervoeren. Pakketdienst UPS heeft een eigen kijk op efficiëntie. Pakjes worden per schakel in de reis met zo klein mogelijke vervoermiddelen en het liefst over de grond verplaatst. Zo wisselt de zending meerdere keren per reis

van transportmiddel. Of van bestuurder. De ene chauffeur rijdt weg in Hamburg en de ander in München. Op de helft van de route wisselen ze van truck zodat ze die dag nog gewoon terug naar huis kunnen. Rond middernacht klinkt het in het Europese UPS-sorteercentrum in Keulen alsof er honderden wasmachines staan te centrifugeren. De ein-

SNS Budget Hypotheek nu ook op basis van Banksparen

deloze, grijze transportbanen verdwijnen alle kanten op. Veelal bruine, kartonnen doosjes worden zorgvuldig langs de grotendeels computergestuurde route geleid. Camera’s draaien de pakketjes in de gewenste positie, scanners lezen de barcode en zorgen per pakje voor de juiste afslag. Ooit begonnen als boodschappenservice te voet; een aantal jaar geleden verantwoordelijk voor het vervoer van orka Willy uit de film Free Willy. UPS werd in 1907 opgericht door twee Amerikaanse tieners die vonden dat een handige manier van pakketjes bezorgen ontbrak. Ze leenden honderd dollar en de formule sloeg aan. Een eeuw later, in 2007, behaalt het bedrijf wereldwijd een omzet van 49,7 miljard dollar en verstuurt het vier miljard pakjes en documenten. Met 268 vliegtuigen is

UPS Airlines nu de negende luchtvaartmaatschappij van de wereld. Terwijl Keulen slaapt, komt even verderop het belangrijkste knooppunt van UPS in Europa tot leven. Alsof het om een geheime missie gaat, is het een komen en gaan van UPS-vliegtuigen op luchthaven KölnBonn. Tussen elf uur ‘s avonds en vijf uur ‘s nachts werkt het centrale sorteercentrum op volle toeren om de bezorging van die dag voor te bereiden. Op het vliegveld in het westen van Duitsland landen iedere dag 38 vliegtuigen, gevuld met pakjes uit heel Europa. Alle pakketten uit de vliegtuigen worden het 75.500 m² grote sorteercentrum ingestuurd. Dezelfde poststukken komen de uren erna, ingedeeld op bestemming, weer naar buiten. Ze worden opnieuw in de vliegtuigen geladen en vertrekken naar één van de tweehonderd bestemmingen waar UPS werkt. Zo kunnen de bruine wagens later die dag de zendingen op de afgesproken tijd afleveren. Een kleur bruin waar UPS patent op heeft overigens. Een Amsterdamse klant die de UPS-chauffeur een pakketje voor Washington geeft, heeft waarschijnlijk geen idee welke weg het doosje in de daarop volgende uren aflegt. De UPSwagen rijdt naar een sorteercentrum in Amsterdam waar het pakket in een vrachtwagen naar de ‘air hub’ in Keulen belandt. Van daaruit vliegt het naar een sorteercentrum in de Verenigde Staten waar het via nog twee wagens bij de voordeur van de geadresseerde aankomt. De weg die pakjes afleggen op de dertig kilometer lange transportbanden in Keulen is afhankelijk van de vorm, de omvang en het gewicht. Met een enorme snelheid verplaatsen en ‘ritsen’ de doosjes op de pakkettensnelweg. Mocht een band blokkeren, dan neemt een andere het over. Per uur kunnen 110.000 pakjes worden gesorteerd; dertig per seconde. De vloeren in het sorteercentrum bestaan volledig uit stevige roosters waardoor tot een aantal verdiepingen lager en hoger de wirwar van lopende banden zichtbaar is. Knipperende rode lichten verraden de vele scans die de pakjes op verschillende punten controleren en sturen. Zo is het onwaarschijnlijk dat een zending verdwaalt. Door alle checks is een pakje eenvoudig te traceren. Ook de klant kan via internet de reis van de zending bijhouden. In 2003 startte de uitbreiding en nieuwbouw van het sorteercentrum in Keulen, dat nu verdeeld is over twee hallen. Als de verbouwing compleet is, kunnen 165.000 pakketten per uur worden verwerkt. Om vijf over twee taxiet een vliegtuig met bestemming Philadelphia, Verenigde Staten naar de startbaan. Netjes op tijd. 1

Onderzoek

Thuiswerken is in Nederland niet populair: liever op kantoor dan op de bank Redactie economie AMSTERDAM

...

Een dagje thuiswerken is in Nederland nog ongebruikelijk. Eén op de tien werknemers doet dit één of meerdere keren per week, blijkt uit onderzoek onder 2500 Nederlanders. Een iets groter aantal – 20 procent – werkt één tot drie keer per maand thuis. Flexibel werken staat hoog op de sociale en politieke agenda, onder meer omdat ‘telewerken’ files kan verminderen. ‘Je zou verwachten dat er meer flexibiliteit zou zijn. Maar als puntje bij paaltje komt, kiezen de meeste werknemers toch voor werken bij de baas’, zegt Jelle Attema van EPN, een platform voor de informatiesamenleving. Hij vindt de resultaten opvallend omdat 40 procent van de Nederlanders kenniswerker is. Zij vinden contact met collega’s en overleg op de werkvloer belangrijk, en verkiezen daarom vaak het kantoorbureau boven de huiskamerbank. Bovendien is thuiswerken niet altijd een eigen keuze: veel bazen zijn er niet happig op om hun medewerkers ‘niet meer op kantoor te hebben’. Een andere vorm van thuiswerken is wél populair, namelijk het e-mailen of bellen buiten kantooruren. Zeventig procent van de werknemers zegt wel eens buiten de reguliere kantoortijden te werken. Maar een kleine groep – 9 procent – zegt dat gezin en vrienden écht te lijden hebben onder deze extra bereikbaarheid. 1

Thuiswerken is nog uitzonderlijk.

SNS Budget Hypotheek Als je een huis koopt, wil je natuurlijk wel een hypotheek waar je zo min mogelijk voor betaalt. Daarom is er nu een SNS Budget Hypotheek op basis van Banksparen. Dat is een hypotheek met geblokkeerde spaarrekening waarbij je geen overlijdensrisicoverzekering hoeft af te sluiten. En dat levert je dus lagere maandlasten op. Al zijn die toch al erg laag bij een SNS Budget Hypotheek omdat je alle extra’s weglaat die je niet nodig hebt. Meer weten? Kom langs op een SNS Kantoor. Of kijk op snsbank.nl. Een Budget Hypotheek op basis van Banksparen is ook verkrijgbaar bij SNS Regio Bank. Kijk snel op snsregiobank.nl.

met nog lagere maandlasten

9

10

 

 

Economie

  




Optimisme Positieve geluiden uit financiële sector

Dieptepunt crisis lijkt voorbij Is de maand mei het keerpunt in de kredietcrisis? Die vraag volmondig met ja beantwoorden is riskant, maar er is voor het eerst uitzicht op een einde aan de malaise. Jan-Hein Strop AMSTERDAM

...

De financiële sector gelooft weer in zichzelf.

Een lange, barre winter, waarvan het einde maar niet in zicht is – zo heeft de kredietcrisis er sinds augustus vorig jaar uitgezien. Niemand die wist hoeveel ellende er nog zou komen, geen bank die een andere bank nog geld wilde uitlenen. Voor het eerst sinds het uitbreken van de crisis lijkt er ruimte voor voorzichtig optimisme. Gisteren zei de minister van Financiën van de VS Henry Paulson in de Wall Street Journal dat ‘het ergste waarschijnlijk achter ons ligt’. John Thain, de CEO van zakenbak Merrill Lynch, sloot zich hierbij aan en stelde gisteren dat de ernst van de crisis afneemt, ook al

blijft de economische groei onder druk staan. Het zijn natuurlijk uitspraken – zeker die van minister Paulson – die een psychologisch effect beogen. Als de financiële sector weer gelooft in zichzelf, houdt het probleem snel op te bestaan en zijn banken weer bereid elkaar krediet te verstrekken – het definitieve begin van de lente. Een gunstig teken in dit opzicht is de deal tussen de noodlijdende Zwitserse bank UBS en het Amerikaanse Blackrock. Laatstgenoemde bevestigde dinsdag dat het voor 15 miljard dollar een groot pakket ‘sub prime’ hypotheekschulden – de leningen waar alle ellende mee is begonnen – koopt van UBS. Hoera, riepen analisten, die de verkoop zien als het bewijs dat de bodem wellicht is bereikt. Allard Bruinshoofd, macro-econoom bij de onderzoeksafdeling van Rabobank Nederland, is blij met de ontwikkelingen. ‘We lijken door de ergste ellende heen te zijn. De meest

pessimistische scenario’s zijn verwerkt in de prijzen op financiële markten. Het is zo somber, dat het vanaf nu alleen nog maar kan meevallen.’ Ook op de Amerikaanse huizenmarkt gloort er volgens Bruinshoofd weer hoop. ‘We zijn voorbij het hoogtepunt van de sub prime resets (omzetten van lage rentetarieven van riskante hypotheken naar hogere tarieven, red.). Dan mag je verwachten dat de gedwongen verkoop (van huizen waarvan de eigenaar de rente niet meer kan betalen, red.) zal dalen: een voorwaarde voor herstel van de huizenmarkt.’ Hiermee is natuurlijk niet gezegd dat de Amerikaanse economie een zachte landing beleeft. Bovendien kan er nog van alles misgaan, zeker bij financiële partijen als hedgefondsen, waarvan het nog niet duidelijk is hoeveel ze te lijden hebben onder de crisis. Een lente dus, maar wel een hele prille. 1

een Agriculture Fund, dat louter en alleen in futures handelt op landbouwproducten. Andere beleggingsproducten op soft commodities zijn er in overvloed. De Nederlandse effectenhuizen en hun buitenlandse collega’s hebben bijna allemaal een of meerdere agri- of soft commodity notes in de schappen liggen, waarmee beleggers direct of indirect profiteren van stijgende prijzen. Beleggingadviseur en productenspecialist Marcel Tak heeft ze voor beleggerswebsite IEX.nl

allemaal gerecenseerd. Wat vind Tak van het morele aspect van beleggen hierin? ‘Ik vind het onzin om beleggers de schuld te geven van de prijsexplosies. In eerste instantie is de trend dat de voedselprijzen stijgen door te grote vraag en te weinig aanbod. Die trend wordt nu hooguit versterkt door speculanten die letterlijk een graantje mee willen pikken. Decennialang wereldwijd verwaarloosde landbouwpolitiek lijkt me eerder de schuldige.’ 1

Beurs Beurs Vandaag Stijgende voedselprijzen

Verdienen aan honger Honger naar rendement, letterlijk. Met de stijgende voedselprijzen lopen de winsten van beleggers in soft commodities hard op. Binnenlopen op de voedselcrisis, kan dat wel? AMSTERDAM

...

De Nederlandse politiek blaast ook nog wel eens hoog van de toren als het om financiële excessen gaat, maar de primeur gaat nu naar België. Het was een kwestie van tijd dat er morele verontwaardiging zou ontstaan dat beleggers en speculanten fors verdienen aan de almaar stijgende voedselprijzen. Daarmee zouden ze medeverantwoordelijk zijn voor de honger en armoede van mensen waar ook ter wereld, die zich eenvoudigweg geen eten meer kunnen permitteren.

Zakenbank Morgan Stanley stelde gisteren een lijstje prijsstijgingen over dit jaar samen. Een greep, omgerekend in euro’s: Graan: +12,7% Tarwe: +81,2% Koffie: +223,0% Soja: +70,9% Zonnebloemolie: +122,3% Palmolie: +64,2% Rijst staat niet in het lijstje, maar verdubbelde ongeveer in prijs dit jaar. Suiker en thee werden bij wijze van schrale troost iets goedkoper. Twee Belgische Kamerleden van de Parti Socialiste (PS) dienen nu een resolutie in om beleggingsproducten aan banden te leggen. Het gaat daarbij om ‘producten die als enig doel hebben te speculeren op de stijging van de voedselprijzen’. Volgens de Belgi-

sche krant De Tijd richten ze hun pijlen vooral op bankverzekeraar KBC. ‘Haal voordeel uit de stijging van de voedselprijzen’, luidt de slogan van KBC voor een beleggingsverzekering. Volgens KBC is hier niets amoreels aan. ‘Dergelijke producten spelen in op een marktrealiteit, namelijk de sterk gestegen landbouwprijzen.’ Het rendement van dit product hangt af van de prijsontwikkeling van zes landbouwproducten: cacao, koffie, suiker, maïs, soja en tarwe. In Nederland zijn talrijke soortgelijke producten verkrijgbaar bij de grote banken en effectenhuizen. ABN Amro verkoopt zogeheten ‘turbo’s’ op cacao, koffie, maïs, suiker, soja en nu ook rijst. ‘Op verzoek van veel particuliere beleggers’, meldt ABN Amro zelf over de laatste. Beleggingsfondsenhuis Schroders beheert

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

Alanfaas 111

Alanheri, zadenhandelaar aan de Amsterdamse beurs, heeft een nieuwe topman: Frans Faas. Deze recalcitrante aandeelhouder, inmiddels met zijn vehikel Recalcico goed voor 60% van de aandelen, heeft het roer overgenomen van Rik Alkemade. Faas is zo alleenheerser geworden, want de raad van bestuur bestaat nu nog maar uit één persoon: Faas zelf. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ....................................... .......................................

Het Panel

STELLING: EENRICHTINGSVERKEER AEX 111

Vreemde beurs? De economische situatie in Europa verslechtert zienderogen, de inflatie is hoog, grondstoffen zijn peperduur, veel bedrijfscijfers vallen tegen, maar de brede markt lijkt maar één kant op te kunnen: omhoog. Wat denkt u ervan? .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. WAT VINDT U? GEEF UW MENING OP WWW.DEPERS.NL

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................

Droom

Hosanna

Logisch

CEES SMIT (VERMOGENSBEHEERDER TODAY’S

CORNÉ VAN ZEIJL (FONDSMANAGER SNS)

PETER VAN KLEEF (SENIOR EDITOR IEX)

BEHEER)

111

111

111

‘Het lijkt een typische bearmarket rally, oftewel een korte opgang binnen een langere neergang. Het is vooral gedragen door een herstel van het sentiment. Half maart zag niemand het meer zitten en nu is het weer hosanna. Wat me wel meevalt, zijn de winstcijfers, maar wat niet is, kan nog komen.’ 1

‘Het lijkt erop dat de markt zich realiseert dat ze in januari met AEX 400 overdreef. Het huidige herstel is indrukwekkend. Al met al staat de index nog steeds lager dan op 1 januari. Omdat de meeste kredietpijn achter ons ligt en de beurs vooruit blikt, is een verdere stijging logisch.’ 1

‘De markt heeft niet altijd gelijk, anders zouden de beurzen geen grote correcties laten zien. Wat er nu aan de hand is, is een mooi voorbeeld van optimisten die hardnekkige problemen negeren en zonder twijfel binnenkort wakker worden uit hun droom. De enige vraag is alleen wanneer.’ 1

Wetenschap

 

    




Gezondheid Kankerbestrijding

De strijd gaat door Uitroken, boycotten, verhongeren: de oorlog tegen kanker gaat door. Zeven veelbelovende initiatieven. Marcel Hulspas

11

1. Verhit de tumorcel! Tumorweefsel is niet goed in staat om warmte af te voeren; althans, niet zo goed als gezond weefsel. Dat is het geheim achter warmtetherapie. Door tumorcellen zo gericht mogelijk te verhitten, leggen ze het loodje, terwijl omringende gezonde weefsels de hittegolf kunnen doorstaan. Warmtetherapie is niet nieuw en is vooral nuttig in combinatie met bestraling (een terrein waarop ook grote vorderingen worden gemaakt) en chemotherapie. Afgelopen maart is in Amsterdam het Centrum Hyperthermie van start gegaan, een kliniek waar patiënten met deze therapie kunnen worden behandeld.

AMSTERDAM

...

2. Smeer hem in! We liggen graag in de zon en gaan steeds vaker naar exotische vakantieoorden. Onze huid kan daar slecht tegen. Deskundigen waarschuwen dat we straks te maken krijgen met een epidemie van huidkanker. Volgens sommigen krijgt een op de zes Nederlanders hier mee te maken. Nu al krijgen jaarlijks zo’n twintigduizend Nederlanders te horen dat ze de veelvoorkomende huidkankervariant superficieel Basaalcarcinoom (sBCC) hebben. Dergelijke tumoren worden nog vaak operatief verwijderd, wat tijdrovend is en duur. Bovendien kunnen er littekens achterblijven. Sinds kort is er echter een crème tegen deze vorm van kanker: Aldara. Het actieve bestanddeel Imiquimod is een Immune Response Modifier (IRM), een aanjager van ons immuunsysteem, dat hierdoor wordt aangezet de kankercellen van binnen uit op te ruimen.

5. Maak ze zelf ziek! Virussen dringen cellen binnen en vermenigvuldigen zich binnen de cel, gebruikmakend van het aldaar aanwezige genetisch materiaal. Door deze piraterij gaat de cel uiteindelijk ten gronde – en kan een nieuwe generatie virusdeeltjes zich gaan verspreiden. Als het om de keuze van hun slachtoffer gaat, kunnen virussen echter behoorlijk kieskeurig zijn. Verschillende bedrijven werken momenteel aan de ontwikkeling van virussen die uitsluitend en alleen geïnteresseerd zijn in tumorcellen en straks in te zetten zijn tegen bepaalde vormen van kanker.

3. Slik een vaccin! Vaccineren tegen kanker – het kan al en het wordt steeds belangrijker. Een eerste mogelijkheid is dat we ons afweersysteem door middel van vaccins wapenen tegen virussen die het ontstaan van kanker bevorderen. Begin april stelde de Gezondheidsraad voor een dergelijk vaccin tegen het papillomavirus dat baarmoederhalskanker kan veroorzaken, op te nemen in het landelijk vaccinatieprogramma. De kans dat jonge vrouwen deze vorm van kanker krijgen, kan zo flink worden gereduceerd. Maar het is zeker ook mogelijk om bij mensen die reeds kanker hebben, het afweersysteem door vaccinatie alsnog aan te zetten de kankercellen steviger aan te vallen. Het afweersysteem herkent kankercellen vaak niet als ‘vreemd’ – maar daaraan valt wel wat te doen. Tientallen firma’s werken momenteel aan de ontwikkeling van vaccins, op basis van moleculen onttrokken aan de wanden van kankercellen die het afweersysteem wakker moeten schudden. Veel van deze vaccins verkeren inmiddels in fase 3, wat betekent dat ze uitgetest worden op grote groepen mensen. Als ze effectief blijken te zijn, kunnen deze vaccins redelijk snel op de markt komen.

4. Gooi ze in de war! Tumorcellen blijven zich maar delen. Daarom is er een (op het eerste gezicht) eenvoudige methode om ze uit te schakelen: honger ze uit. Kleine stukjes genetisch materiaal, siRNA genaamd, kunnen genen stilleggen – ook genen die voor de cellulaire stofwisseling onmisbaar zijn. Verschillende bedrijven werken aan deze mogelijkheid. Alnylan Pharmaceuticals experimenteert momenteel met een geneesmiddel (werknaam ALN-VSP01) bestaande uit twee van dergelijke moleculaire spaken in het wiel van de stofwisseling. Het is echter lastig om deze stukjes siRNA ongedeerd binnen de tumorcel te krijgen. Liposomen (vetbolletjes) zijn mogelijk de oplossing.

6. Leg ze stil!

Warmtetherapie, een crème tegen huidkanker, slimme chemotherapie 7. Zet ze uit! In veel gevallen wordt een cel een tumorcel doordat er in het genetische materiaal een mutatie is opgetreden die ertoe heeft geleid dat de cel zich voortdurend gaat delen. In andere gevallen is het precies andersom: de gezonde cellen zijn in principe in staat om zich voortdurend te delen, maar deze impuls wordt onderdrukt door speciale genen, de tumor suppressor genes. Die genen moeten dan wel ‘aan’ staan. Als dat niet het geval is (door een beschadiging hier en daar, bijvoorbeeld), dan houdt niets de cellen meer tegen en wordt rustig weefsel tumorweefsel. De uitgevallen suppressorgenen moeten dan weer zo snel mogelijk ‘aan’ worden gezet. Er zijn momenteel twee van dergelijke ‘epigenetische geneesmiddelen’ op de markt. Beide herstellen een veel voorkomend biochemisch ongeval: ze vangen een enzym dat de suppressorgenen blokkeert. Naarmate we meer te weten komen over de mechanismen achter bepaalde kankersoorten, zullen er ongetwijfeld meer van deze geneesmiddelen komen. 1

Chemotherapie is vaak een tweesnijdend zwaard. De stoffen die worden gebruikt, beschadigen meestal veel meer dan alleen maar tumorcellen. Veel wetenschappelijk onderzoek is dan ook gericht op het gedoseerd toedienen van chemo-therapeutica, in combinatie met andere therapievormen. Maar het kan slimmer. Het bedrijf Johnson & Johnson test momenteel een chemotherapeuticum genaamd Tipifarnib, dat twee voordelen heeft: het is niet zo agressief als ouderwetse middelen, dus minder risicovol in gebruik, en het vernielt één specifiek eiwit dat juist bij de vermenigvuldiging van kankercellen een grote rol speelt. De groei van de tumor kan zo worden vertraagd – wat meer tijd en kansen geeft.

....................................................................................................................................................................................................... .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..

Lachen is verdacht

D MARCEL

HULSPAS

at televisiekijken dom maakt, is al heel lang bekend. De voornaamste oorzaak is dat mensen de televisie imiteren. Laat kinderen naar een vechtfilm kijken en ze gaan elkaar daarna te lijf. Laat mannen naar een vrouwonvriendelijk programma kijken en hun minachting voor het andere geslacht kent enige tijd geen grenzen. Gelukkig duren die effecten maar kort. Eenmaal terug in de werkelijkheid past de tijdelijk verdomde kijker zijn opinies al snel weer aan. Maar het is een effect waar ‘bezorgde’ poli-

tici en allerlei actiegroepen graag gebruik van maken. Verhalen over blijvende domheid veroorzaakt door de buis dienen met een grote korrel zout te worden genomen. Bijvoorbeeld het bericht dat mensen die veel tv-comedy’s kijken, geen zin hebben om psychiatrische hulp te vragen. Dat was de uitkomst van een onderzoek aan de Iowa State University, waarbij 369 studenten werden ondervraagd over hun kijkgedrag en hun houding ten opzichte van psychiatrische hulp. Hoe meer comedy’s ze zien,

des te minder behoefte ze hebben aan de psychiater en des te lager hun opinie over dat vak. Dat komt, denken de onderzoekers, doordat psychiaters in comedy’s altijd als verwarde, hulpeloze types worden afgeschilderd. Denk maar aan Frasier. De media hebben het dus weer gedaan. Maar als die onderzoekers gelijk hebben, is er veel meer aan de hand. Dan vinden comedy-kijkers alle mannen domme, emotioneel verwarde stumperds, alle vrouwen licht hysterische warhoofden en alle kinderen hondsbrutale ettertjes. Want zo worden ze in comedy’s altijd afgeschilderd. Nee, de echte verklaring voor die lage waardering voor psychiaters is na-

tuurlijk dat comedy-kijkers nooit psychiaters zien. Ze kennen ze alleen uit comedy’s. En dat komt weer doordat ze geen psychiaters nodig hebben. Het is wellicht pijnlijk voor de beroepsgroep, maar lachen is nog steeds gezonder dan Prozac. De onderzoekers hebben iets slims bedacht: als televisie zo invloedrijk is, moeten ze daar misschien campagne voeren ter verbetering van het imago van de beroepsgroep. Dus na weer zo’n pijnlijke aflevering van Frasier een spotje met ‘Depressief? Kom naar de psychiater!’ Om Frasier te citeren: ‘You’re not dumb; you just missed the point entirely.’ 1 [email protected]

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................

Geheugenknop

Goed onthouden

Slaapje doen

Medewerkers van computergigant Hewlett-Packard zijn er in geslaagd een ‘memristor’ te maken, een schakelaar die onthoudt hoeveel lading wegvloeit wanneer de schakeling wordt uitgeschakeld.

De mogelijkheid ‘memristors’ te maken werd in 1971 geopperd door Leon Chua.

Memristors maken het mogelijk systemen die tijdelijk niets te doen hebben stil te leggen, waardoor ze geen restwarmte produceren, om ze daarna probleemloos weer in hun oude toestand op te starten.

12

Het Verhaal

 

    




IK HOEF NIET MIJN HELE LEVEN ‘DANK JE WEL’ TE HOREN Wat beweegt mensen om een nier af te staan aan een onbekende? ‘Het is het mooiste cadeau dat je ooit kunt krijgen.’ Floor van Dijck AMSTERDAM

...

Jordi Rietman (24) werkte in het buitenland in de bloemenverkoop tot zijn lichaam het van de ene op de andere dag compleet begaf. Toen hij na twee dagen uit coma ontwaakte, bleek dat hij een half jaar had rondgelopen met een extreem hoge bloeddruk, waardoor zijn nieren niet meer werkten. Vanaf dat moment, twee jaar geleden, is hij nierpatiënt. Zijn moeder zou een nier geven, maar die bleek niet geschikt. Jordi kwam op de wachtlijst terecht voor een donornier. Jan Sommer (77) was op bezoek bij zijn schoonzus, toen hij zag dat bij een huis aan de overkant van de straat een vrachtwagen medische apparatuur aan het uitladen was. De overbuurjongen was nierpatiënt, vertelde de schoonzus. Jan, die in een rolstoel zit maar verder gezond is, twijfelde geen moment: ‘Hij mag mijn nier hebben.’ Die jongen was Jordi. Iemand die een nier geeft aan iemand die geen familie is, of zelfs niet eens een vriend. Het komt steeds vaker voor. Het aantal onverwante niertransplantaties groeit sterk, zo blijkt

uit cijfers van de Nationale transplantatiestichting. Terwijl het aantal verwante transplantaties in de eerste drie maanden van 2008 gelijk bleef ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar, vonden er 41 procent meer onverwante niertransplantaties plaats. Dat maakt dat de meeste nierdonaties van levende donoren in 2008 niet die tussen familieleden waren. Bij leven een nier doneren klinkt als een verregaande ingreep, maar afgezien van een pittige operatie voor de donor, waarna het lichaam moet wennen aan het leven met maar één nier in plaats van twee, levert de donatie in de meeste gevallen op lange termijn geen schade op. Het is al bijna acht jaar geleden dat Sylvia Banken (46) een nier doneerde aan haar dorpsgenote Karin Wieringa (39). Sylvia voelt zich prima. ‘Ik heb nooit last gehad en leef alsof ik twee nieren heb.’ Bang dat ze ooit zelf nierpatiënt wordt, is ze niet. ‘Als er op links iemand bij me binnenrijdt, haal ik ‘m gewoon terug,’ grapt ze. Karin had twee jonge kindjes toen ze na maanden kwakkelen met spoed in het ziekenhuis werd opgenomen: haar nieren waren aangetast door de

GRATIS DELL LAPTOP + MOTOROLA F3 Vodafone Basis 22 euro - 2 jaar

Dell Vostro 1000 Laptop:

200 200

• 2.0 Ghz processor

belminuten

sms

• 80 Gb Harde schijf • 1024 Mb int. geheugen • DVD-brander

GRATIS Dell Laptop + Motorola F3

OP=OP Bestel direct telefonisch

0900-5555 444 (van 10.00 tot 18.00 uur, lokaal tarief)

www.gsm.nl/depers

ziekte van HUS en werkten niet meer. Karins man, nichtje en vader boden zich meteen aan als donor, maar bleken niet passend. Sylvia hoorde het verhaal van Karin, die ze overigens alleen van gezicht kende, en stuurde een brief waarin ze zichzelf aanbood als donor. De nier van Sylvia bleek perfect geschikt en ook hun bloedgroep kwam overeen. Maar het ziekenhuis in Enschede waar Karin patiënt was wilde de operatie niet uitvoeren, omdat de vrouwen te verre kennissen waren. Sylvia: ‘Ze waren bang dat ik er geld voor zou willen, ofzo.’ Sylvia bleef doorzetten en nam contact op met het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam waar ze hen wel wilden behandelen. Meneer Sommer werd door het ziekenhuis in Groningen afgewezen als donor, omdat hij te oud zou zijn. Zo kwamen ook hij en Jordi in Rotterdam terecht. Professor W. Weimar is transplantatiearts bij het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam en verantwoordelijk voor de transplantaties bij Karin en Sylvia en de aankomende operatie van Jordi en meneer Sommer. ‘Dergelijke donor/ontvangercombinaties roepen inderdaad een aantal problemen en vragen op. Wij beschikken gelukkig over een team van dokters, psychologen, ethici en transplantatiecoördinatoren die deze zaken kan afwegen.’ Meneer Sommer geeft zijn nier, puur

Fotobijschrift. CREDIT

omdat hij iets wil geven. ‘Ik hoef geen dankbaarheid, al zou ik het wel heel mooi vinden als de nier aan zou slaan.’ Ook zijn vrouw wilde aanvankelijk een nier geven, maar bij haar werd ontdekt dat ze kanker had aan die nier. Een geluk bij een ongeluk, omdat zij hiervoor succesvol geopereerd kon worden. Sommers volwas-

sen kinderen hebben vrede met de beslissing van hun vader, maar ook hij ontmoette veel onbegrip: ‘Mijn broer reageerde heel fel: ‘Waar ben je mee bezig, je bent gek!’ Mevrouw Sommer vult aan: ‘Maar we krijgen ook veel positieve reacties, mensen die bloemen sturen en die het geweldig vinden.’ Het voortraject valt hem

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................................................................................................................

In memoriam

OUD-POLITICUS THIJS WÖLTGENS (PVDA) OVERLEDEN Oud-fractievoorzitter van de PvdA Thijs Wöltgens (64) is overleden. Wöltgens werd in 1977 voor de PvdA in de Tweede Kamer gekozen en bleef daar tot 1994. Hij werd in 1989 fractievoorzitter als opvolger van Wim Kok, die minister van Financiën werd in het derde kabinet-Lubbers. Wöltgens zag in 1994 een jongensdroom in vervulling gaan toen hij de ambtsketen van Kerkrade kreeg omgehangen. Wöltgens was van 1995 tot 2002 lid van de

Eerste Kamer. Ook was hij voorzitter van de Zuid-Limburgse Kamer van Koophandel, die hij in april 2005 verruilde voor de landelijke Vereniging van KvK’s. Voor zijn laatste werkgever komt de dood van Wöltgens ‘volkomen onverwacht’. ‘Dit is een enorme schok’, zegt een woordvoerder. ‘Hij heeft belangrijke vernieuwingen doorgevoerd en de Kamer van Koophandel nog meer een instituut voor ondernemers gemaakt.’

NOVUM

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................... ...............................................................................

Nier

Donoren stimuleren

De nieren zuiveren ons bloed van afvalstoffen. Dat wordt afgevoerd via urine.

Mensen die bij leven een nier doneren, moeten de rest van hun leven een gratis ziektekostenverzekering krijgen. Dat adviseerde de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg (RVZ) aan het kabinet.

Het Verhaal

 

    




13

Sylvia hoorde het verhaal van Karin, die ze overigens alleen van gezicht kende, en stuurde een brief waarin ze zichzelf aanbood als donor. De nier van Sylvia bleek perfect geschikt en ook hun bloedgroep kwam overeen.

Sylvia Banken (links) doneerde een nier aan Karin Wieringa. FRANK GROEILIKEN

wel zwaarder dan verwacht: hij staat al maanden paraat, want elk moment kunnen ze worden opgeroepen voor de operatie. ‘We kunnen niets doen nu.’ De reacties op Sylvia’s beslissing om haar nier af te staan aan Karin waren niet allemaal positief. Vooral haar huisarts en haar moeder zagen het

niet zitten. ‘Wat als er iets met jouw kinderen gebeurt?’, zei mijn moeder. Maar iedereen mag zijn mening geven, ik bepaal zelf wat ik doe.’ Sylvia’s motief was persoonlijk: ‘Ik ben jaren geleden gescheiden terwijl de jongste van mijn vier kinderen nog geen jaar oud was. Ik heb toen zoveel hulp gekregen van de mensen om me heen,

dat ik snel weer op de been was. Ik hoorde van de situatie van Karin en ik voelde meteen dat ik iets moest doen. Ik was ook van begin tot eind overtuigd dat het niet fout kon gaan.’ Op 5 december 2000 kreeg Karin de nier van Sylvia: ‘Het mooiste cadeau dat je ooit kunt krijgen. Ik zeg vaak tegen andere mensen als ze me vragen hoe het gaat: ‘Goed en dat dank ik aan Sylvia’.’ De tranen schieten in Karins ogen, maar Sylvia moet niets van Karins dankbaarheid weten. ‘Ik hoef echt niet mijn hele leven ‘dank je wel’ te horen. Als ik iets heb, weet ik dat er ook iemand voor mij klaarstaat, dat is genoeg.’ ‘Vroeger vonden er niet veel ongerelateerde transplantaties plaats, maar we zien de cijfers oplopen,’ vertelt professor Weimar. ‘De eerste twintig jaar transplanteerden we eigenlijk alleen tussen partners, maar de laatste drie á vier jaar blijft het aantal partnertransplantaties gelijk en stijgen de aantallen onder de andere groepen. In 2002 bijvoorbeeld waren er 130 ‘levende’ transplantaties tussen familieleden en 69 tussen ongerelateerden, in 2007 was die verhouding 186 tegen 172. Ongeveer 40 procent daarvan is partner, 20 procent is vriend of bekende, 15 procent altruïst, (mensen die aan een willekeurig persoon een nier afstaan) en 15 procent van de transplantaties vindt plaats via een ruilprogramma waarin bij een patiënt met een niet-

passende donor een passend koppel wordt gezocht.’ Jordi heeft gemengde gevoelens bij het feit dat hij binnenkort de nier van meneer Sommer ontvangt. Hij is hem ontzettend dankbaar en dolblij, maar hij vindt het contact moeilijk. Jordi’s eigen optimisme en de weigering om zielig te zijn zorgen ervoor dat hij liever gewoon afwacht wat hem te wachten staat dan dat hij heel veel stilstaat bij de komende operatie. ‘Ik voel me niet zielig en ik hoef geen medelijden. Mensen denken dat ik heel ziek ben, maar dat valt best mee, ik heb een goed leven. Ik werk bij een golfbaan, heb mijn eigen ontbijtservice, ga stappen: ik leid het leven dat ik wil leiden.’ Alhoewel: Jordi moet zonder donornier de rest van zijn leven elke nacht aan het spoelapparaat. De twee in dit artikel genoemde donorkoppels zitten tussen vriendendonatie en samaritaanse donatie (het geven van een nier aan een vreemde) in, feitelijk neigen ze naar het laatste. Karin en Sylvia waren en zijn geen vriendinnen. Ze hebben ‘heel verschillende persoonlijkheden’ en spreken elkaar nauwelijks. Eens per jaar herdenken ze de operatie met een etentje. De afstand ervaren de dames zelf eerder als positief. Sylvia: ‘Binnen je familie is er meer emotie en nu heb je geen verplichtingen naar elkaar.’ Professor Weimar ziet ook vooral

voordelen in nierdonatie door nietfamilieleden. ‘Ik denk dat juist vrienden of bekenden die een nier afstaan gemotiveerder zijn dan donoren binnen het gezin, van wie mensen verwachten dat ze doneren.’ Ook Jordi is blij met de afstand. Naar meneer Sommer toe voelt hij zich niet schuldig, als een vriend hem een nier zou geven, zou hij dat gevoel misschien wel hebben. Professor Weimar is sterk voor meer promotie voor levend doneren. ‘Het moet wel, met het huidige tekort aan postmortale organen. Nu haalt een kwart van de wachtlijst de operatie niet.’ Donatie bij leven heeft belangrijke voordelen. Een nier van een levende donor gaat twee keer zo lang mee als een postmortaal orgaan: 1820 tegen 9-10 jaar. Ook bij Karin. Na acht jaar werkt de nier van Sylvia nog steeds prima, al heeft ze wel last van de bijwerkingen van de medicijnen die ze de rest van haar leven moet blijven slikken. Jordi en Jan Sommer staan nog steeds op de wachtlijst voor hun transplantatie. Het eerste wat Jordi gaat doen als hij zijn nieuwe nier heeft: ‘Op vakantie, naar Curaçao. En snel op mezelf wonen.’ Jordi’s vader heeft vorige week de muren van het huis van meneer en mevrouw Sommer gesausd, als verrassing en toch alvast als bedankje. 1 Meer informatie vindt u op www.erasmusmc.nl

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................

Fraude

TOT TWEE JAAR CEL GEËIST TEGEN GLAZENWASSERS Het Openbaar Ministerie heeft gisteren in hoger beroep celstraffen tot twee jaar geëist tegen acht verdachten in de zaak tegen frauderende glazenwassers. Eerder legde de rechtbank in Den Haag de verdachten straffen op van maximaal drie jaar cel, waarvan een voorwaardelijk. Het achttal vormde volgens het OM tussen januari 2000 en april 2006 een criminele organisatie die zich bezighield met afpersing, heling en

belastingfraude in de glazenwasserbranche. De mannen gaven alleen toestemming aan glazenwassers om ramen te lappen in ‘hun’ straten als ze een percentage van de opbrengst kregen. Daarmee zouden ze ongeveer 30 procent van de opbrengsten hebben gekregen, wat ze niet opgaven aan de Belastingdienst. De verdachten hadden beroep aangetekend na hun veroordeling. De geëiste straffen variëren van twee jaar tot 180 dagen cel.

Comedy aan de Rijn,

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... .......................................

Masterplan orgaandonatie

Klink

De Coördinatiegroep Orgaandonatie heeft een Masterplan Orgaandonatie opgesteld. Hierin staan alle activiteiten uitgewerkt die worden ondernomen om het tekort aan donororganen terug te dringen.

Minister Klink komt half juni met een kabinetsstandpunt over orgaandonatie.

het grootste comedy en cabaret festival ooit in Nederland gehouden begint vrijdag 9 mei en loopt tot zaterdag 17 mei. In een prachtige theatertent in Rhenen aan de Rijn, met 2500 zitplaatsen spelen Najib Amhali, Herman van Veen, Tineke Schouten, Jan Jaap van der Wal, Sanne Wallis de Vries, Ronald Goedemondt, de Vliegende Panters, cabaret Schudden, Speelman, Karin Bloemen en Cor Bakker.

Er zijn voor sommige voorstellingen nog kaartjes te reserveren tegen de last-minute aanbieding van twee halen, één betalen, (€ 9,75) Ga naar www.comedyaanderijn.nl

Puzzels

14

 

    




1

ZWEEDS RAADSEL: krombaangeschut toneelspeler

2

3

4

5

6

7

CRYPTOGRAM

opheffen

boei langs

Chinese vermicelli

1

OPLOSSINGEN VAN GISTEREN

2

3

insect

woonschip

4

5

1

6 afgelopen Engelse stof

6

rivier in Italië waterkering

5 schaatsterm

9

eetgerei rivier in Egypte

gravure

2

7

8

10 schaamte

spie

specerij

4 flesvormig hout

11

paardje korte kous behandelen

land in ZuidAmerika

wiel

deel van het oog

HORIZONTAAL: 1. Geen orginele transactie (8); 4. De pot verwijt 'm dat hij slaapt (8); 6. Ging na verloop van tijd achteruit (4); 8. Dienstverlening waar men slag van heeft (7); 9. Hoe men haar kortwiekt (4); 10. Tochtig beest? (8); 11. Geeft uitzicht aan een vlinder op zolder (8). VERTICAAL: 1. De lay-out die ik helemaal gebruik (6); 2. Door een adres van streek (6); 3. De houding na zo'n tocht is niet democratisch (7); 5. Hijsinrichting voor mensenarbeid (7); 6. Nog even en het is goed! (6); 7. Net voor een opstootje in het vizier (6).

7

3

BRAINSNACK®

SUMBRERO®

4

12

30 13

9

14

11

11

23

22

Geef de coördinaten van het ontbrekende blauwe en groene blokje. Antwoord als bijv. met blauw C7 en groen A1.

SUDOKU



9

3 6

8

5

4

7

6

2 3 4 5 9 7 1 8 6

8 5 7 6 4 1 9 2 3

5 2 8 4 7 3 6 1 9

7 1 9 2 6 5 4 3 8

3 4 6 9 1 8 2 5 7

1 9 3 7 5 4 8 6 2

4 7 2 3 8 6 5 9 1

6 8 5 1 2 9 3 7 4

9 5 6 8 4 3 1 7 2

2 1 3 7 6 9 4 5 8

4 8 7 5 1 2 9 3 6

7 9 5 1 2 4 8 6 3

1 6 2 3 7 8 5 9 4

3 4 8 6 9 5 7 2 1

6 3 1 4 5 7 2 8 9

5 2 4 9 8 6 3 1 7

8 7 9 2 3 1 6 4 5

7 4 5 9 Optische illusie 1 De foto’s zijn gelijk. De illusie volgt eruit dat onze 8 6 hersenen de twee foto’s behandelen alsof het een 2 deel van een enkele scene 3

2 9 3 4 6 5 7 8 1

8 1 6 2 7 3 9 5 4

4 6 9 3 5 2 1 7 8

3 5 7 6 8 1 4 9 2

1 2 8 7 4 9 3 6 5

5 7 4 8 3 6 2 1 9

9 3 1 5 2 7 8 4 6

6 8 2 1 9 4 5 3 7

is. Eigenlijk is dit een regel die ook bij perspectief werkt. Twee aangrenzende gebouwen zie je van grote afstand ook als één.

SUDOKU




3

7

1

2

9

7

7

4

7

9 2

3

8

6

1

9

3

5

6

4

2

8

3

7

7

6

3 2

1 4

6

4

9 14

7

34

23

32

17

16

1

6

KAKURO®


2

5

Kakuro® van gisteren

Bij onderstaande kakuro® vormen de getallen in de zwarte 2 1 6 2 driehoekjes de som van cijfers 1 3 9 8 van 1 tot en met 9, die hori5 9 8 7 zontaal of verticaal in de aangrenzende vakjes worden inge4 5 4 7 vuld. De Sumbrero® links is 2 1 1 2 een drieweg-kakuro® waarbij de getallen in de driehoekjes Sumbrero® van gisteren de som vormen van cijfers, die verticaal of diagonaal in de aangrenzende witte vakjes 2 2 7 moeten worden ingevuld. De 0 8 6 6 doet helemaal niet mee. Per 3 9 9 som mag elk cijfer maar één 9 1 8 keer voorkomen. Dus bijvoorbeeld: 4=1+3 of 3+1, maar niet 0+4, 4+0 of 2+2.

13

17

25

SUDOKU


9 6 1 8 3 2 7 4 5

Kakuro® & Sumbrero®

17

25

Cryptogram HORIZONTAAL: 1. Barbaren; 4. dansclub; 6. raam; 8. liefste; 9. knot; 10. spanning; 11. onderuit. VERTICAAL: 1. Badpak; 2. basalt; 3. rolpens; 5. bosrand; 6. renner; 7. mangat. Zweeds -c-s-l-fblinderen -ino-veen veger-uso -n-sak-tatm-lepra -eel-beek kleiaarde -els-bier PRELUDE

5 5

9

9

6

9 24

7 30

6

5

2

1

8

2 7

4 2 9

1

3

4 5 7

8 9

2

4 5

2

8

6

1

4

4 5

1

7

3

6

9

8

15 16

11

17

17

3 6

2

3

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

LEZERS

[email protected]

COLUMN

Puberdiscriminatie Boek je vakantie op Holidot.com en win een 5* vakantie in Spanje!

Ga voor meer informatie naar Holidot.com

Justine Versteegh

...

Albert Heijn is in mijn achting gedaald. De sympathieke supermarktketen met haar geestige reclames is veranderd in een kleinzerige, ambtelijke instelling. Sinds kort voeren zij een beleid, afgestemd op middelbare scholieren. De pauzes van de scholen schijnen voor veel overlast te zorgen en daartegen moet worden opgetreden. Elke middag om 13.00 uur staat er een Albert Heijnmedewerker bij de deur om de jeugdige zoetekauwen tegen te houden. Dranghekken worden nog net niet uit de kelder gehaald om de zee van opdringerige rugzakken buiten de deur te houden. Als ik op een woensdagmiddag in fe-

bruari boodschappen wil doen, zie ik de menigte al van verre staan. De sfeer is er naar alsof er ieder moment een filmster naar buiten kan komen lopen. Met moeite baan ik mij een weg door de grote concentratie hormonen. Nietsvermoedend wil ik binnenstappen totdat een hand mij in de schouder knijpt en mij terug naar buiten duwt: ‘Het is 13.00 uur, wil je gewoon even buiten bij de rest van je klasgenoten wachten?’, klinkt een zware mannenstem. Vol verbazing kijk ik de man aan en trek mijn schouder met een kleine ruk weg uit zijn greep. Met zijn armen over elkaar weert hij mij uit de winkel. Het oortje en het V’tje op de borst ontbreken er alleen nog aan. Zo krijgt het AHspeldje op zijn supermarktwerkkle-

ding plots een nieuwe betekenis. Ik heb al moeite met de identificatieplicht van de politie, laat staan dat ik verantwoording aan het personeel van een supermarkt afleg! Bijna trek ik mijn mond open om hem te belagen met een stortvloed aan beledigingen en om hem toe te schreeuwen ‘van welke planeet hij in godsnaam komt, om mìj aan te zien voor een scholier!? Ik ben studente, een vrouw van de wereld en bijna een kwart eeuw wijs!’ Maar ik houd me in. Als een supermarkt, toch een openbare ontmoetingsplek, deurbeleid gaat voeren, dan ben ik weg. Dus op die woensdagmiddag in februari, voor de deur van de Albert Heijn, trek ik mijn gezicht in de plooi, geef de man een vriendelijke glimlach, draai me om en loop weg. Sindsdien doe ik boodschappen bij de Dirk van de Broek. 1

Perspectief

 

    




15

VANDAAG: UITGAAN

Toneel in monument

Afrikaans IJsland

In 1923 ontwierp Gerrit Rietveld het Rietveld-Schröderhuis. Hij kon toen niet bedenken dat ooit een toneelstuk over zijn leven in zijn huis opgevoerd zou worden. Rietveld-vertolker Robert Jan Heyning: ‘Hij was een kunstenaar, hij was vanaf zijn geboorte de dingen al ontstegen.’ 16

Het Oost-Afrikaanse dwergstaatje Djibouti is lange tijd aan de aandacht van het Westen ontsnapt. Want de oude Franse kolonie is meer dan alleen bloedheet: de natuur is spectaculair. Vooral het Assalmeer doet je denken aan IJsland. 19

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

Mooi rood is niet lelijk Maar liefst 150 roodharigen portretteerde fotografe Hanne van der Woude en nog is ze er niet klaar mee. ‘Ik móet kijken als ik iemand met rood haar zie.’ uP16 HANNE VAN DER WOUDE

Perspectief

16

 

    




Expo Mc1R: Natuurlijk rood haar

Zwak voor rood haar, bleke huid en sproeten Natuurlijk rood haar sterft uit, zegt de wetenschap. Hanne van der Woude fotografeerde 150 redheads. Judith Hornman DEN HAAG

...

Wortel, vuurtoren, stoplicht: op het schoolplein blijft rood haar een magneet voor pestkoppen. Hoeveel tranen zullen er niet door moeders zijn weggeveegd met de troostende woorden: ‘Wacht maar, later zullen ze jaloers zijn op je haar’? Fotografe Hanne van der Woude (1982) maakt vast al een heleboel oud zeer goed met haar net verschenen fotoboek Mc1R: Natuurlijk rood haar (uitgeverij de Jonge Hond) en de bijbehorende solo-expositie in het Fotomuseum in Den Haag. Met een roodharige oma en een zus vol sproeten had Hanne al van jongs af aan een zwak voor het type rood haar, bleke huid en sproeten. ‘Ik

‘Een portrettenreeks leek me met mijn voorliefde voor rood haar onvermijdelijk.’ ‘Met mijn geverfde kapsel stak ik maar bleekjes af bij het échte rood.’ weet eigenlijk niet zo goed wat ik ermee heb’, legt Hanne zo’n twee dagen voor de opening van de expositie in het Fotomuseum uit. De foto’s staan al keurig op de grond, onder de plaats

waar ze komen te hangen. ‘Het heeft iets mysterieus, iets sprookjesachtig voor me. Dat probeer ik ook uit mijn foto’s te laten spreken.’ En dat werkt. Stormachtig grijze, sappig groene of door de herfst brons gekleurde Hollandse landschappen lijken de haarkleur van de modellen te versterken. Hanne kijkt met trots en een lichte vorm van ongeloof naar de foto’s om zich heen. ‘Af en toe vraag ik me af waar het allemaal vandaan komt’, lacht ze. ‘Zoveel foto’s! En dan te bedenken dat ik er eigenlijk nog veel meer wilde maken.’ Via een oproep op haar weblog kwam Hanne in contact met de roodharige modellen. ‘Ik werd overspoeld met reacties nadat die oproep werd opgepikt door De Gelderlander’, vertelt ze. ‘Ik had een nieuwsbericht ge-

lezen dat natuurlijk rood haar langzaam uitsterft, dus samen met mijn voorliefde voor dat type uiterlijk leek een portrettenreeks me bijna onvermijdelijk.’ Het project werd alleen wel wat meer dan een portrettenreeks voor de jonge fotografe, die hiervoor de Kunstacademie in Arnhem volgde. Drie jaar lang is ze uiteindelijk bezig geweest met haar roodharigen. In totaal heeft ze zo’n 150 mensen geportretteerd. Het selectieproces was lastig. ‘Ik moest afgaan op fotootjes die ze me stuurden. Daar zaten ook flink wat gewoon blonde mensen bij. Gelukkig kan je het wel zien als iemand z’n haar heeft geverfd.’ Daarnaast is Hanne lang bezig geweest met het zoeken van de juiste achtergronden, omdat die zo’n belangrijk onderdeel van de foto’s zijn. ‘Met mijn autootje ben ik door heel Nederland gereden en heb zo de beste plekjes uitgezocht’, legt ze uit. Al met al was het een intensief proces. Rood haar werd bijna een obsessie. Nu de expositie bijna klaar is én het boek af is kan Hanne iets rustiger ademhalen. ‘Ik heb het op dit moment wel even gehad met rood haar’, verzucht ze. ‘Maar ik kan het bijna niet stoppen, ik ben er zo mee bezig geweest dat ik wel móet kijken als ik iemand met rood haar zie lopen op straat. Ik weet niet of ik daar ooit nog vanaf kom.’ Het is duidelijk: het Mc1R-gen dat voor de rode haarkleur zorgt, heeft een speciaal plekje in Hanne’s hart. Jammer genoeg is haar eigen haarkleur ‘onbestemd blond’, maar het rood verven zoals ze dat jaren heeft gedaan is er nu even niet meer bij. ‘Ja, als je dat échte rood voor de camera hebt, dan steek je daar met je geverfde kapsel toch maar slapjes bij af.’ 1 Hanne van der Woude. Mc1R - Natuurlijk rood haar. Fotomuseum Den Haag, t/m 29 juni.

Niek en Freek kwamen door de strenge selectie van de fotograaf. HANNE VAN DER WOUDE

Toneel Uniek decor

Spelen Het eerste huis dat Gerrit Rietveld bouwde, is nu tijdelijk het decor voor een theaterstuk over zijn eigen werk en leven van Theatergroep Koper: Zitten is een werkwoord. Robbert van Heuven UTRECHT

...

Een toerist met een rugzak kijkt verbaasd naar de grote tribune die naast het Rietveld Schröderhuis aan de Utrechtse Prins Hendriklaan is verrezen. Hij kwam eigenlijk kijken naar het eerste huis dat architect Gerrit Rietveld (1888-1964) bouwde. Dat huis vormt nu het decor voor de voorstelling Zitten is een werkwoord. Initiatiefneemster en speelster Quirine Donia, vers gekapt en ge-

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..........................................................................................................................................................................................................

RECENSIE | MUSICAL

THE FANTASTICKS IS VERRE VAN FANTASTISCH Hilde Postma

...

42 jaar lang al staat de musical The Fantasticks off-Broadway in New York. Een ware must voor musicalfans dus - en tijd voor een Nederlandse versie. Met de locatie hier in Nederland is niks mis: een prachtig strak zwart-wit decor steekt fraai af tegen de muren van het sfeervolle Transformatorhuis op het terrein van de

Amsterdamse Westergasfabriek. De cast is ook veelbelovend: Arjan Ederveen en Johnny Kraaijkamp junior spelen de buurmannen die hun zoon en dochter willen koppelen. Het leukste spel komt van Ederveen. Vooral de manier waarop hij in tuinbroek het toneel opkomt - en zichzelf al snoeiend als tuinman neerzet, ontlokt lachsalvo’s. Ook Johnny Kraaijkamps comedytalent komt redelijk uit de verf en

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..........................................................

Jerôme Reehuis speelt een mooie rol als acteur ín het stuk. Maar de mooie locatie en de goede hoofdrolspelers ten spijt: de Fantasticks weet allesbehalve te boeien. Het verhaal is flinterdun en de humor is van een grote truttig- en oubolligheid. Vooral na de pauze zakt de spanningsboog - die toch al niet heel scherp gespannen stond, als een plumpudding in elkaar. En dan is er nog de muziek: de gezongen nummers houden de aandacht niet vast. De stemmen van de jonge acteurs Jeroen Robben en Annelies Fleskens kleuren mooi - maar ze overtuigen niet. Net zomin als de hele musical.

MISCHA MUIJLAERT

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................ ..........................................................

Exit The Police

Heath verkoopt nog steeds

Exit Nicole Kidman

Op een persconferentie in New York kondigde The Police aan dat de band in augustus zijn laatste concert OOIT zal spelen.

De nieuwe Batman is er nog niet, maar de actiepop van The Joker (wijlen Heath Ledger) was in New York al na enkele minuten uitverkocht. Fans stonden al urenlang te wachten tot de winkels openden.

Na vier jaar Nicole Kidman, is de 29-jarige Franse actrice Audrey Tautou, bekend als Amélie, het nieuwe gezicht van Chanel.

Perspectief

 

    




17

Speedracer

Wachowski Brothers doen aan car-fu in plaats van sci-fi Eric le Duc AMSTERDAM

...

In het Rietveld Schröderhuis in Utrecht banjert momenteel een troep acteurs rond, tot wanhoop van de beheerder. MICHAEL KOOREN

in eerste huis van Rietveld schminkt voor de repetitie vanavond, probeert hem over te halen komende week naar de voorstelling te komen kijken en drukt hem professioneel een flyer in de handen. De voorstelling focust vooral op de relatie tussen de getrouwde Rietveld en zijn muze Truus Schröder. Schröder, een weduwe van een Utrechtse advocaat, vraagt Rietveld in 1923 een huis te bouwen. Samen ontwerpen ze de woning naar de principes van De Stijl, de kunststroming waar zowel Schröder als Rietveld aanhangers van zijn. Ze streven naar abstractie en eenvoud, strakke lijnen en primair gekleurde vlakken. Als het huis in 1924 eenmaal af is, vestigt Rietveld zijn kantoor in een zijkamer, terwijl Schröder op de bo-

venverdieping met haar kinderen woont. Dat er waarschijnlijk meer tussen hen was dan alleen een zakelijke relatie, wordt niet hardop gezegd in de voorstelling. Maar het wordt wel gesuggereerd, zegt acteur Robert Jan Heyning, die de rol van Rietveld speelt. ‘Je kunt dat ook op andere manieren laten blijken. Door bijvoorbeeld een blik of een gebaar.’ Maar wat de voorstelling voor hem zo speciaal maakt, is dat op de vloer waarop hij straks speelt, Rietveld echt heeft rondgelopen. Dat zo’n bijzonder huis het decor van de voorstelling is, heeft in de praktijk nogal wat voeten in de aarde. De woning, die door haar belangrijke rol in de architectuurgeschiedenis op de UNESCO Werelderfgoedlijst staat,

is kwetsbaar. Menno van Zwol, die namens het Centraal Museum het huis beheert, verzoekt het bezoek dan ook vriendelijk plastic hoesjes om de schoenen te doen, voordat hij een kleine rondleiding geeft. Hij houdt nauwgezet in de gaten dat er niets beschadigt of met de Rietveldstoel wordt geschoven. Aan de manier waarop hij door het huis loopt en met aandacht de meubels controleert op beschadigingen, is te zien dat Van Zwol zielsveel houdt van ‘zijn’ huis. Het valt hem dan ook niet gemakkelijk om een troep acteurs door zijn huis te zien banjeren. Al past een voorstelling als deze wel in de gedachte van Truus Schröder, die in het huis na haar overlijden graag een cultureel centrum had gezien.

Lang was het rustig rond de Wachowski Brothers. De schrijvende, producerende en regisserende broers penden mee aan het script van V for Vendetta. Bovendien werden ze ingehuurd om de matte actie in de geflopte sf-remake The Invasion wat peper in de kont te stoppen. Maar vijf jaar na de voltooiing van hun grensverleggende Matrix-trilogie zijn Andy en Larry echt terug met Speed Racer. In deze langverwachte verfilming van de Japanse strip- en animatieserie Mach GoGoGo uit de jaren zestig draait alles om Speed. Speed is een joch met motorolie in de aderen die net zo’n raceheld wil worden als zijn verongelukte broer Rex. Als hij ontdekt dat zijn geliefde sport ten onder dreigt te gaan aan hebberige sponsors en gemanipuleerde wedstrijden, komt Speed in actie. Vooral kinderen en liefhebbers van innovatieve special effects zullen probleemloos door Speed Racer worden ingepakt. In zuurstokkleurige Barbie-decors vechten scheurmonsters met zwaarden en schilden aan hun wielen duels uit die doen denken aan de strijdperken uit Ben-Hur. Op verhaaltechnisch en dramatisch niveau is Speed Racer echter een totalloss. Het race-avontuur is vlak en zielloos waardoor de film veel wegheeft van een chaotische kettingbotsing van karikaturale personages, hysterische visuele trucs, kinderachtige humor en ‘car-fu’: autogevechten vol acrobatiek en spektakel. Dat wel. 1

Terwijl de acteurs in het huis hun kostuums aantrekken, wijst Van Zwol op het verschil met de woningen aan de overkant, die uit dezelfde tijd stammen. Vergeleken met die bruinige, burgerlijke rijtjeshuizen was Rietveld met zijn huis zijn tijd ver vooruit. Van Zwol: ‘De buren aan de overkant vroegen zich waarschijnlijk af hoe dit huis eigenlijk door de welstandscommissie is gekomen.’ Acteur Heyning wees er desgevraagd ook al even op waarom zijn personage zo van belang is: ‘Rietveld was een kunstenaar. Met dit huis heeft hij iets totaal nieuws neergezet. Hij was vanaf zijn geboorte de dingen al ontstegen.’ 1 t/m 1 juni in Utrecht www.theatergroepkoper.nl

Autogevechten in Speed Racer.

 

 

Perspectief

18

  




Tijdmachine 2 minuten verheugen

2.44 minuten wegdromen

Planeet Gondry

20 minuten bladeren

Comin’ Tonight

Ah, de Wainwrights. Broer Rufus en Toets ‘Michel Gondry’ in bij YouTube en je krijgt zus Martha worden met lof ruim duizend resultaten. Voor fans van deze Franoverladen, ook al wordt Martha se regisseur, die de speelfilms Eternal sunshine of soms door broerliefs extravagante the spotless mind en The science of sleep maakte, is levensstijl overschaduwd. Maar dat puur genieten: bekijk zijn vroegere reclamefilms nu even niet, want haar tweede voor Levi’s en videoclips voor Björk en het folk-popalbum I know you’re doet minder pijn te wachten tot zijn married but I’ve got feelings nieuwste film in de bios draait: Be Kind too (V2) is er eentje dat de Rewind (vanaf 15 mei). aandacht helemaal Michel Gondry op opeist. www.youtube.com Martha Wainwright - I Know You’re Married But I’ve Got Feelings Too

150 minuten eten

Leve de asperge

30 minuten kijken

Groene vingers

Virtuele brandgrens

Gerritjan Deunk heeft ‘de groene bijIn 2006 besloot de Rotterdamse gemeente de bel’ geschreven voor tuinierend Nebrandgrens, het Rotterdamse grondgebied dat derland, Het Tuinboek Nederland. In door het bombardement van 14 mei 1940 en de de hardcover gaat de schrijver en daaropvolgende brand werd verwoest, fysiek te redacteur van Onze Eigen Tuin markeren. Nu kun je op www.brandgrens.nl met langs tientallen tuinen in het hulp van Google Maps en een speciale navigator een land. De auteur legt startende virtuele wandeling maken langs onder andere Het tuinliefhebbers begrippen Nieuwe Werk, het CS Kwartier, de Agniesebuurt en Struials berceau (een overdekte senburg. www.brandgrens.nl loofgang) uit. De ervaren hobbyisten geeft Gerritjan Deunk advies over een goed beplantingsplan.

Het Tuinboek Nederland, Uitg. Thoth

Slechts twee maanden per jaar kunnen foodisten genieten van ‘het witte goud’, de witte asperge. Nog twee dagen viert de Amsterdamse discotheek Supperclub dit culinaire seizoen dat tot 24 juni duurt, met het event Vive l’Asperge, ‘een zinnenprikkelende hommage aan Koningin Asperge’. Kunstenares Annette Boots en fotoartiest Twan Nellen laten hun werken zien en huiskok van de club Roy Hennessy heeft een speciaal aspergemenu samengesteld.

45 minuten bewonderen

Retrospectief

Prikkelend, anarchistisch en surrealistisch, dat is het werk van de 25 jaar geleden overleden filmmaker Luis Bunuel. Het Filmmuseum laat een overzicht van de Spaanse meester zien, waar natuurlijk Belle de jour (1967, Catherine Deneuve als hoer!), Un chien andalou (1929) en Los Olvidades (1950) niet ontbreken. Rond die laatste heeft het museum ook een mooie expositie. Tot en met 22 juni, vanaf 6,50 euro

Vive l’Asperge, Supperclub, Amsterdam, entree 65 euro

135 minuten Indiase musical

Bharati!

47 minuten knutselen

Geplakte soldaten

De afgelopen twee jaar trok de zang- en dansvoorstelling Bharati! (van India) volle zalen in heel Europa. Nu komen het 10-koppige live orkest (met Indiase instrumenten als de sitar, de santoor en het harmonium) en de 45 bijbehorende dansers voor de tweede keer naar Nederland. Voor de gelegenheid wordt het liefdesverhaal in de show verteld door Michel Sorbach. Vanaf 15 mei, www.bharatitheshow.com, vanaf 39,50 euro 100 minuten

De dagelijkse beeldenstortvloed is voor Ivo Hendriks een inspiratie. Hij plakt alles aan elkaar: bombardementen, soldaten, reclame en meer. Zo vormt hij collages die confronterend en wonderschoon zijn.

60 minuten ontmoeten

Jeroen Brouwers

Datumloze Dagen

95 minuten kunst happen

Met zijn roman Datumloze Dagen had Jeroen Brouwers het nodige succes: de vraag is of de theaterbewerking net zo geslaagd wordt. Theatergroep Het Vervolg doet Met de opening van moer in deze co-productie met theater derne kunstbeurs Art Am’t Vrijthof in ieder geval alles aan sterdam is het ook weer tijd om het verhaal over een troebele voor de tegenhanger, de Kunstvader-zoonrelatie met overtuivlaai. Sinds 1997 vindt deze ging te brengen. Met Tom Janplaats op het Westergasterrein in sen in de hoofdrol. Amsterdam, waarbij ‘andere’ kunst de kans krijgt om door het publiek 13 t/m 17 mei, Theater aan gezien te worden. het Vrijthof Maastricht, van-

Kunstvlaai

af 12,50 euro

11 tot en met 18 mei, Kunstvlaai, Westergasfabriek Amsterdam, entree 6 euro

70 minuten meeleven

Nieuwe vrienden

10 mei tot en met 22 juni, Noorderlicht Fotogalerie, entree gratis.

Allochtoon leer die autochtoon kennen, autochtoon leer die allochtoon kennen tijdens de interactieve audiotour De Afrikaander Tapes. In de Rotterdamse Afrikaanderwijk en de Haagse Twee broers komen met Transvaalbuurt krijgen sceptici en bewonderaars van hun vrouwen bij elkaar na multicultureel Nederland geluidsfragmenten te horen de crematie van hun moeder. tijdens een tour door deze kleurrijke buurten. De urn met haar as staat nog op de tafel. Gaandeweg de nacht Tot 6 juni, De Afrikaander en Transvaal Tapes, Rotterontdekken beiden dat ze gevandam en Den Haag, kosten 5 euro gen zitten in hun huwelijk in de voorstelling Nachtwake van Lars Norén. Nachtwake is een pittig, sensueel maar ook hard theaterstuk over het leven.

Bloedband

Tot en met 31 mei, Nachtwake, Theater van de Paardenkathedraal (Utrecht) 16,50 euro

VR. 9 / ZAT. 10 MEI

clubjudge.com

ZONDAG 11 MEI

ZONDAG 11 MEI

ZONDAG 11 MEI

Tivoli, Utrecht / Hotel Arena, A’dam 23:00 – 04:00 uur 12,50 euro / 15 euro

Zenith, Venray 22:00 – 10:00 uur VVK 23,50 euro

BLM9, Bloemendaal 16:00 – 00:00 uur VVK 10 euro

Club Vie, Rotterdam 22:30 – 05:00 uur VVK 10 euro / DVK 15 euro

Eclectic, pop Don Diablo, Erick E, Irwan, The Flexican, Missinglinks, Rubywax

House, eclectic, latin, urban Benny Rodrigues, Chuckie, D-Rashid, Erick E, Gregor Salto, Leroy Styles

House, eclectic Erick E, Youri Donatz, Madskillz, Oliver Twizt, Igor Valente, Bart B More

House, eclectic Brian S, Chris Rox, Denniz, Fedor Limjoco, Laurenzo, Steven Quarré, D.E.F.

WWW.GIRLSLOVEDJS.NL

WWW.THEZENITH.NL

WWW.BLM9.NL

WWW.CLUB-VIE.COM

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ............................................................ ..........................................................

Brigitte Kaandorp zingt opera

Nominaties voor Superbad

Room Eleven naar theater

Cabaretière Brigitte Kaandorp maakt een uitstapje naar een ander vakgebied. Op 26 mei zingt ze opera in Rotterdam, tijdens de Operadagen. Ook vertolkt ze O sole mio in Elvis Presley-uitvoering.

De filmkomedie Superbad heeft maar liefst vijf nominaties gekregen voor een MTV movie award. Het prijzengala vindt plaats op 1 juni.

De Nederlandse band Room Eleven gaat in januari en februari op theatertournee. De focus ligt daarbij op een ‘Parijse nachtclubsfeer’.

Perspectief

 

    




19

Djibouti Het IJsland van Afrika

Dji-wat? Ja, Djibouti! Nú in de winkel Deze pagina is samengesteld door reismagazine Columbus

Djibouti vormt al duizenden jaren een belangrijk knooppunt in de handel tussen Afrika en Azië. Het Oost-Afrikaanse dwergstaatje is – behalve als Franse kolonie – echter al die tijd aan de aandacht van het Westen ontsnapt. Voor iedereen die de hitte wil trotseren, gaat dan ook een wereld open. Marieke Beumer

...

‘Dji-wat?’ Ja, Djibouti! Dit strategisch gelegen minilandje (kleiner dan Nederland) ligt in de Hoorn van Afrika, midden tussen Ethiopië en Somalië. In de oudheid vormde het land een belangrijke handelspost voor Egyptische, Indische en Chinese koopmannen. Ook de Arabieren wisten Djibouti al vroeg te vinden – de plaatselijke stammen waren de eerste Afrikanen die tot de islam werden bekeerd. In de negentiende eeuw vestigden de Fransen zich hier en noemden het ‘Frans Somaliland’. In een referendum in maart 1967 gaf zestig procent van de bevolking aan Frans te willen blíjven, maar dat betekende geen rust. Jarenlang werd Djibouti geteisterd door etnische conflicten. Gelukkig is Djibouti sinds het vredesakkoord in 2001 weer een land waar je de mooiste plekken kunt verkennen. Reis idealiter tussen november en april, als het weer ietsje koeler is. Wil je eerder dit jaar op weg, probeer dan de eerste week van oktober vrij te houden. Dan vindt Eid al-Fitr, de viering van het einde van de ramadan, plaats. Het is dan overal feest. 1

Lac Assal

‘Het land kan met recht het loeihete, Afrikaanse equivalent van IJsland genoemd worden’

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................................................................................................................

"


$

5,95

 " '  

   !" 
 !

!
#
&
 


$$$"" %

Prachtige koraalriffen

HET ASSALMEER BEVAT MEER ZOUT DAN DE DODE ZEE De ware aantrekkingskracht van Djibouti ligt in zijn spectaculaire natuurschoon. Het land kan met recht het loeihete, Afrikaanse equivalent van IJsland worden genoemd. Bezoek in ieder geval het Assalmeer, het laagste punt van Afrika, met een zoutgehalte dat vier procent hoger is dan dat van de Dode Zee. Duikliefhebber? De Maskali- en Moucha-eilanden bevatten prachtige koraalriffen. In de binnenlanden lonken enorme, actieve vulka-

nen als de Ardoukoba. Slapen doe je bijvoorbeeld in het pas geopende Djibouti Kempinski hotel, dat op een ideale strandlocatie ligt tussen de Rode Zee en de Indische Oceaan (vanaf € 142 per persoon). Met Air France vlieg je via Parijs naar Djibouti vanaf € 566. Beste reistijd: januari t/m maart, december. 1 www.columbusmagazine.nl/djibouti www.office-tourisme.dj

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................ ..........................................................

Kunstkriebels

En garde!

In het Bat Yam museum in Tel Aviv lopen zeven Duitse kunstenaars rond die als kunstuiting luizen op hun hoofd hebben losgelaten.

Ouderwets duelleren mag straks weer in Queensland, Australië. Daar is een wet geschrapt die het uitdagen van anderen verbiedt.

Media

20

 

    




Telefilm Kinderen lijden onder verleden ouders

Skin: eerste in een rauwe Politiek, moord en doodslag. Als je zin hebt in softe thema’s kun je de komende zes weken beter niet kijken naar de nieuwe serie telefilms. Regisseur Hanro Smitsman bijt vanavond met Skin het spits af. Maarten Bloem AMSTERDAM

... Met Nash komt alles ‘goed’ in ‘A Beautiful Mind’.

Film

Balanceren tussen genie en waanzin Mediaredactie AMSTERDAM

...

In 1948 solliciteert mathematicus John Forbes Nash Jr. bij de prestigieuze universiteit Princeton. In zijn achterzak heeft hij een referentiebrief waarop maar één zin staat: ‘Deze man is een genie’. Nash groeit al snel uit tot een van de meest invloedrijke mathematici van onze tijd en wint later zelfs een Nobelprijs. Maar tussen genie en waanzin blijkt een lijn zo dun als een vloeitje te lopen, zo leren we in de film A Beautiful Mind uit 2001. Die speelfilm, met in de hoofdrol Russell Crowe, is gebaseerd op een biografie over Nash. De focus ligt op de aandoening die Nash zijn hele leven zou teisteren:

schizofrenie. Regisseur Ron Howard begint netjes bij de aanvang van de carrière van Nash, die een ogenschijnlijk zorgeloos leventje leidt met zijn jonge vrouw. Maar al snel duiken de symptomen van zijn ziekte op. De bijbehorende achtervolgingswaan (de Russen komen!) en overige symptomen zorgen ervoor dat Nash zich jarenlang kettingrokend en afgezonderd over de campus beweegt. Kundig worden de verhalen in Nash’ hoofd en de werkelijkheid gehusseld. Dit levert een bij tijd en wijle wat zoete Hollywoodfilm op (met Nash komt alles namelijk ‘goed’) die heel wat Oscars in de wacht heeft gesleept. 1 RTL 8, 20.30

De telefilm Skin is regisseur Hanro Smitsmans eerste lange film. Het is 1979, en we volgen de perikelen van de 17-jarige Frankie E. Hij lijdt onder de zwaarmoedigheid van zijn joodse vader Simon die een concentratiekamp tijdens de Tweede Wereldoorlog overleefde. Wanneer ook nog zijn moeder overlijdt, raakt Frankie rap van het rechte pad af.

Hoe kwam je op het idee om dit als onderwerp voor je telefilm te kiezen? ‘Ik las een verhaal in de Vrij Nederland over de zaak Kerwin Duinmeijer en over zijn moordenaar en skinhead Nico B. Het viel mij op dat hij een joodse vader had. Later zag ik een documentaire rond hetzelfde thema: (oorlogs)pijn die ouders aan hun kinderen doorgeven. Maar mijn film is niet het verhaal van Nico B. Zijn zaak staat juist niet op zich, er zijn meerdere van dit soort gevallen bekend.’

Robert de Hoog transformeert tot skinhead.

Je situeert je film in 1979, hoe lastig is het om die sfeer op te roepen, en hoe vermijd je anachronismen? ‘We moesten uitwijken naar Rotterdam. Daar heb je nog echt wijken die

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................

Nederland 1

17.00 17:05 17:06 17:17 17:25 17:50 17:59 18:00 18:20 18:45 19:00 19:25

17.00 Koffiekopjes Charlie & Lola Anne en Sophie gaan schaatsen Sesamstraat PvdA EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Sportjournaal Lingo AVRO De kinderpolikliniek

20.00 20:00 20:30 21:30

NOS Journaal Twinzz live, De muzikale tweelingtest Het mooiste meisje van de klas

22.00 22:15 22:55 23:50

Nederland 2 17:00 17:10 17:35 18:25 18:55 19:20 19:50

17.00 NOS Journaal Nederland helpt Dr. Quinn, medicine woman That’s the question Man bijt hond Cultuurshake NCRV Natuurlijk - Nationale landschappen

20.00 20:20 21:20

Netwerk Andere tijden

22.00 22:00 22:15 22:50 23:45

Nederland 3

NOS Journaal Nova/Den Haag vandaag Israël 60 jaar Holland Doc: Faces

17:00 17:05 17:55 18:25 18:45 18:59 19:00 19:21 19:30

Telefilm: Skin Kassa 3

17:05 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55

NOS Sportjournaal NOS Journaal Comedytrain De Wereld Draait Door

17.00 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer

20.00 20:00 20:30 21:30

Goede tijden, slechte tijden Mijn man kan niet dansen Derek Ogilvie: The ghost whisperer

22.00 22:30

22.00 22:30 23:00 23:05 23:35

RTL 5

17.00 NOS Jeugdjournaal.nl SpangaS marathon DropZone Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal Nederland 3 ONM NOS Journaal De Wereld Draait Door

20.00 20:25 21:55

RTL 4

23:40

RTL Voetbal: Eredivisie samenvattingen play-offs Ik wed dat ik het kan

17:45 18:30 19:00 19:30

Jensen! The king of Queens Dharma & Greg De Gouden Kooi

20.00 20:00 20:30 21:30

PostcodeLoterij: Deal or no deal 71 graden Noord Celebrity rehab

22.00 22:30 23:15

Jensen! De Gouden Kooi

Puberruil Pauw & Witteman NOS Journaal Holland Doc: Faces, 23.45 uur

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................

RTL 7

RTL 8

17.00 17:50 18:45 19:45

The A-Team Baywatch Allez allez Zimbabwe

17:25 18:15 19:05

Anaconda

20:00 20:30

20.00 20:30

Anacondas: The Hunt for the Blood Orchid

Oprah Winfrey show Dr. Phil Een huis vol kleine etterbakjes

17:35 18:30 19:00 19:20

De bruiloft van... A beautiful mind

20:00 20:30 21:30

Anacondas, 22.15 uur

As the world turns Oprah Winfrey show

Monk Hotel Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Vroege editie

17:10 17:35 18:35 19:30

Trauma centrum House Close to home

20:30

17.00 Will & Grace Judging Amy Gilmore girls McLeod’s daughters

20.00

22.00 22:30 22:45 22:50 23:15

Veronica

17.00

20.00

22.00 22:55 23:45

Net 5

17.00

20.00

22.00 22:15

SBS 6

17.00

Harry Potter and the chamber of secrets

22.00 23:30

Law & Order: Special Victims Unit

Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws - Late editie Trauma Team: Situation Critical

17:15 17:35 18:00 18:30 19:00 19:05 19:35

Totally spies Kim Possible Seinfeld According to Jim Trick & Treat Friends Spin city

20.00 20:00 20:30

Off centre Ace Ventura: Pet detective

22.00 22:15

Harry Potter and the chamber of secrets, 20.30 uur

Ace Ventura: When nature calls

Media

 

    




21

Hollywood

reeks telefilms

Dit keer dreigen acteurs met staken Mediaredactie AMSTERDAM

volslagen onbekende acteur als hoofdrolspeler. Is dat geen risico? ‘Robert de Hoog wordt door iedereen als een groot talent geprezen! Voor mij is het, om eerlijk te zijn, totaal niet interessant of iemand bekend is of niet. Ik kies gewoon voor de persoon die het beste bij de rol past. Ik vond dat hij perfect het kwetsbare en de woede van de hoofdpersoon kon belichamen.’

Dit was voor jou de eerste ‘lange’ film, eerder maakte je korte films waarmee je prijzen in de wacht sleepte. Wat is het verschil? ‘Een echt groot verschil is er niet. De druk is hetzelfde: hoe kom ik aan het geld om de film te maken, en komt ‘ie op tijd af? Daarom is het telefilm principe geweldig. Het biedt filmmakers kansen, ook al blijft het natuurlijk low budget.‘

totaal niet zijn veranderd. Maar het blijft oppassen hoe je iets in beeld brengt. Tja, er schiet wel eens een moderne auto door het beeld. (zie foto, red.) Als ik heel veel budget had dan hop, gumde ik zo’n auto gewoon weg. Dat kunnen ze in Hollywood met gemak. Maar bij een bepaalde scène heb ik besloten dat de emotie tussen twee hoofdrolspelers belangrijker is dan dat de kijker een nieuwe auto op de achtergrond ziet.’

Je koos voor Robert de Hoog, een

Novum AMSTERDAM

...

De nieuwe single van Kraak & Smaak is te horen in een aflevering van de televisieserie Crime Scene Investigation (CSI). Binnen enkele weken is Squeeze me onder een scène te horen in aflevering 816 van het populaire programma. Dat heeft het management van de muziekformatie bekendgemaakt. Wanneer de aflevering in Nederland is te zien, is nog niet bekend. De jongens van Kraak & Smaak genieten veel populariteit in binnenen buitenland. In de Top 100 staat hun huidige album op de negende

Weinig opbeurende kost. ‘Het serieuze filmgenre trekt mij het meest. Ik vind het prima dat er luchtige films worden gemaakt, maar mij interesseert het niet. Ik ben niet van de gezellig, gezellig.’ 1 Ned3, 20.25

17:05 17:30 17:45 18:00 18:05 18:15 18:40 19:05 19:20 19:30

Het weer Thuis Sedes & Belli Koppen

20.00

De tabel van Mendelejev Het journaal laat KENO-uitslagen Het weer Third rock from the sun De rode loper Man bijt hond

22.00

22.00 22:05 22:50 23:11 23:12 23:15 23:35 23:55

Kraak & Smaak in de serie CSI

‘Mijn volgende film wordt weer een telefilm, dit keer over de Molukse treinkaping van 1977. Maar dan vanuit het perspectief van de Molukkers. Ook de Molukse (jongere) generatie heeft te maken met leed van de ouders dat van generatie tot generatie wordt doorgegeven.’

17.00 Vrolijk Vlaanderen Buren Het journaal De rode loper Blokken Het journaal Man bijt hond

20.00 20:05 20:10 20:40 21:30

Televisie

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................... .......................................

Canvas

17.00 17:05 17:35 18:00 18:10 18:35 19:00 19:40

De grote Hollywoodstudio’s en de vakbond van Amerikaanse acteurs, the Screen Actors Guild, hebben bonje. Drie weken vergaderen over een nieuw contract tussen de twee heeft helemaal niks opgeleverd. De angst is nu dat er in Hollywood weer een lange staking zal uitbreken. Terwijl de filmstad nog aan het bijkomen is van een staking van honderd dagen. Nieuws over de patstelling werd naar buiten gebracht door de studio’s toen de deadline voor een deal die zij zelf hadden ingesteld, was verstreken. De grote Hollywoodstudio’s lijken

het bloed van de acteursvakbond (en hun leden) wel te kunnen drinken. ‘De eisen die worden gesteld zijn veel te onredelijk’, staat in een verklaring van de studio’s, daarmee doelend op het grootste struikelblok: de dvd-inkomsten voor de acteurs. Maar het zijn niet alleen dvd-opbrengsten waar de acteurs een graantje van willen meepikken. Ze eisen ook een bijdrage voor bijvoorbeeld streamingvideo op het internet. Tot 30 juni is er nog hoop. Als er dan geen akkoord ligt, wordt er gestaakt. De vorige Hollywoodstaking legde tv-en filmproductie maanden stil, kostte duizenden hun baan en deed de industrie 3 miljard dollar mislopen. 1

Wat wordt je volgende project?

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... .......................................

Eén

...

20:00 20:40 21:10

22:00 23:05 23:40

Kim Possible in het Disney festival Miss BG Rocket mijn raket Go IV Karrewiet Pepperbollen GoGo stop George van de jungle Karrewiet Lizzie McGuire Terzake Little Britain Sam Dillemans: De waanzin van het detail The genius of photography Phara Soul deep: The story of black popular music

+ UITGELICHT+ Twinzz live Welke tweeling kan het beste zingen? Ned1, 20.30

Het gesprek

SPRAAKMAKEND NIEUWS Volg het op depers.nl:

17.00 18.00 19.00 19.30

Little Britain Engelse sketchshow. Canvas, 20.40

20.00

Heroes Amerikaans SF-drama, tweede reeks. BBC2, 22.00

22.00

Mister Israël, het verhaal van Shimon Peres De geschiedenis van Israël door de ogen van de langstzittende politicus van dat land. Ned2, 22.50

plek. Recentelijk liet de populaire showbizzblogger Perez Hilton zich op zijn weblog al zeer lovend uit over de heren. Eerder prees Hilton ook andere Nederlandse ‘sterren’ aan, onder wie Anouk en Bearforce 1. De komende tijd wordt het een drukke periode voor Kraak & Smaak. Ze zullen vooral veel in het buitenland te vinden zijn. Zo spelen ze op festivals in onder meer Engeland, België, Roemenië en Griekenland. De serie CSI is niet alleen in de Verenigde Staten razend populair. Ook in Nederland wordt de serie goed bekeken. Gemiddeld stemmen er bijna elke dag 1,2 miljoen mensen op af. 1

20.30 21.00 21.30 22.30 23.30 00.00

The late show with David Letterman Dagboek Spraakmakers Dagbeeld Een Politiek Gesprek Final Cut The late show with David Letterman Dagboek Een politiek gesprek

VOICEMAIL– Amerikaanse militair belt moeder tijdens vuurgevecht. www.depers.nl/voicemail

The Graham Norton show Met als gast o.a. Minnie Driver. BBC2, 23.00

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... .......................................

BBC 1

BBC 2

17.00 17:05 17:35 18:00 18:15 19:00 19:30

Stake out Hider in the house Newsround The weakest link Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws

20.00 20:00 20:30 20:57 21:00

The One show EastEnders Nieuws en regionaal nieuws Holby Blue

22.00 22:00 23:00 23:25 23:35

Comedy Central

17.00

The invisibles Nieuws, regionaal nieuws en weerbericht Regionaal nieuws en weerbericht Question time

17:30 18:15 19:00 19:30

Ready steady cook Escape to the country Eggheads Great British menu

20.00 20:00 20:30 21:00

The One show Women in black Living the dream revisited

22.00 22:00 22:45 23:00 23:30

17:00 17:25 17:45 18:10 18:25 18:50 19:20 19:35 19:59

Avatar Drakenjagers SpongeBob SquarePants Animaniacs Drake & Josh Het huis Anubis Tak en de kracht van Juju Zoey 101 Comedy Central

20.00 Heroes Heroes unmasked The Graham Norton show Newsnight

20:00 20:25 20:50 21:15 21:40

Discovery Channel

17.00

17.00

17:05 17:35 18:00 18:30 19:00

Wheeler dealers: Lexus LS400 Wheeler dealers: Lexus LS400 How it’s made How it’s made Mythbusters: Exploding pants

AMSTETTEN – ‘Ik had iedereen kunnen doden’, vertelt Fritzl zijn advocaat. www.depers.nl/josef

20.00 20:00 21:00

Dirty jobs: Poo pot maker Final 24: Keith Moon

22.00 Malcolm in the middle The Simpsons South Park 8 Simple rules The Fresh Prince of Bel Air

22:00 23:00

Most evil: Schemers Biker build-off: Marcus Walz vs Michael Prugh

22.00 22:05 22:30 23:00 23:25 The Graham Norton show, 23.00 uur

Frasier Trailer Park Boys Malcolm in the middle 8 Simple rules

FILMPJE – Muzikaal met groente. Lang leve de Aziatische trompet. www.depers.nl/trompet

22

Sport

 

    




Marathon Maase nog niet zeker van olympische deelname

‘Teleurstelling is groot als ik mij niet kwalificeer’

Kamiel Haase is anderhalve kop groter en twintig kilo zwaarder dan zijn gemiddelde ‘concullega’. KAREL DELVOYE/SCS

Marathonloper Kamiel Maase (37) richt zijn vizier op de Olympische Spelen, als hij zich überhaupt plaatst. Hij dient vormbehoud te tonen, maar blessures zitten de eigenzinnige atleet in de weg. Toine Rongen ZEIST

...

‘Ik wilde me op 4 mei tijdens de 25 kilometer van Berlijn definitief kwalificeren, maar vanwege die pees onder mijn linkervoet moest ik afzeggen. Ik verwacht nu pas in een wedstrijd eind juni, begin juli, NOC*NSF te overtuigen van mijn vorm.’ ‘Als ik me niet plaats, is dat natuurlijk een grote teleurstelling. Al in september 2006 legde ik per taxi de platte rechte wegen van het volledig geasfalteerde parcours af. Ik overwoog de reguliere Peking-marathon te lopen, maar die viel in dezelfde periode als de Amsterdam Marathon (oktober) waar ik mijn zinnen op had gezet. Bo-

‘Een gemiddelde tbs’er heeft meer bewegingsvrijheid dan ik. Ik moet letterlijk een maand van tevoren melden wat ik vandaag doe.’ vendien is het weer in augustus totaal anders en bleek het parcours niet hetzelfde als dat van de Spelen te zijn.’ ‘Mijn programma is inmiddels tot in detail uitgestippeld. Om aan de temperatuur en vochtigheid te wennen, zitten we twaalf dagen vóór de start in een trainingskamp in het Japanse Fukuoka, qua omstandigheden vergelijkbaar met Peking. Vijf dagen voor de start vertrekken we naar Peking. We kunnen dan alvast

wennen, met name aan de smog.’ ‘Het beste was natuurlijk om de hele voorbereiding in de buurt van Peking te doen. Maar NOC*NSF en de Atletiekunie konden geen locatie vinden. Bovendien bleek volgens NOC*NSF dat we er niet zo welkom zijn. Je verwacht toch met open armen ontvangen te worden, maar de autoriteiten, zo begreep ik ook van de bond, vonden ons lastige pottenkijkers. We spreken hier over anderhalf jaar terug, geen hond maakte zich toen druk over de Chinese dictatuur.’ ‘Tijdens de Spelen mogen sporters contractueel van NOC*NSF niets negatiefs zeggen over de politieke situatie in het gastland. Ik ben van vlees en bloed en ik sport graag in een prettige entourage. In een split second opperde ik eens om tijdens de Spelen met zo’n protestbandje te gaan lopen, maar ik denk niet dat ik daarmee straks zal starten. Dat gedoe, nee.’ ‘Iemand vroeg me of ik uit protest de openingsceremonie zou boycot-

ten. Maar dat is geen eerlijke vraag, ik ben er namelijk sowieso niet. De marathon is immers het afsluitnummer en ik wil niet in dat zwaar bewaakte dorp zitten. Je kunt daar hooguit rondjes lopen van 1500 meter en daarvan word je toch knettergek.’ ‘Verder wordt het daar naarmate het einde nadert één feestende bende. Terwijl ik mij moet focussen, ontladen sporters zich en dat blijft niet beperkt tot het Heinekenhuis alleen. Bovendien heb ik niks met olympische ceremonies. Ik zou zelf nooit voor die pracht en praal 1500 euro voor een kaartje betalen. Ik hou overigens wel van publiek langs de kant. Weet trouwens totaal niet hoe dat straks zal zijn. Hoeveel, en of ze er vrijwillig staan, of omdat ze verplicht op straat gestuurd zijn? Geen idee.’ ‘Een gemiddelde tbs’er heeft inmiddels meer bewegingsvrijheid dan een A-sporter. Al jaren moeten sporters hun ‘whereabouts’ doorgeven aan de Dopingautoriteit. Ik moet letterlijk een maand van tevoren melden waar ik vandaag en de rest van de maand dagelijks ben en binnenkort moet ik dat per drie maanden vooruit doen. Onmogelijk! Rond en tijdens de Spelen wordt die controle waarschijnlijk opgevoerd naar blokken van twee, drie uur per dag.’ ‘Iemand die nog nooit een verboden product heeft genomen, maar zijn administratie niet op orde heeft, gaat straks na enkele kruisjes van de controleurs als dopingzondaar de boeken in. En de nieuwe regels zijn zo streng dat administratieve fouten absoluut gemaakt gaan worden...’ ‘Allemaal het gevolg van een stuiptrekking die je vaker aantreft. Wanneer regels niet worden nageleefd moet men juist zorgen dat bestaande regels wél worden nageleefd. Maar men maakt de regels juist nog strenger, waardoor je in een soort Big Brother-huis komt te wonen. Daarmee tref je dus ook de cleane sporter. Absurd.’ ‘Als langeafstandloper kun je prima verdienen, maar financieel loop je niet makkelijk binnen. Het hoogste bedrag dat deze ZZP’er (zelfstandige zonder personeel, red.) ooit als startprijs incasseerde, was 25.000

‘Iemand vroeg me of ik uit protest de openingsceremonie zou boycotten. Maar dat is geen eerlijke vraag, ik ben daar sowieso niet bij.’ euro. Maar dat was eenmalig. Ik ben dan ook serieus bezig met mijn leven na de sport. Van huis uit ben ik biochemicus en ik werkte vier jaar bij Campina in Wageningen. Maar mijn toekomst zie ik meer in de bedrijfskundige aspecten van de sport of een ander gebied. Ik studeer dan ook bedrijfskunde op de Erasmus Universiteit.’ ‘Als winnaar van een olympische marathon vliegt je startprijs bij reguliere stadsmarathons omhoog. Hoewel ik straks in Peking door de kenners zelfs niet als outsider zal worden getipt, dagdroom ik mede daarom toch geregeld over een medaille. Olympische marathons zijn vreemde wedstrijden. Ze worden namelijk niet met hazen en hoge geldprijzen van bovenaf geregisseerd. Ze vinden bovendien midden in de zomer plaats. Dan zijn er zelden marathons, laat staan in zo’n drukke hete stad, voor iedereen is het dan ook wennen.’ ‘Alles draait om de eindklassering. Het wordt een tactisch steekspel. Je weet nooit hoe een koe een haas vangt. Een ding staat vast: Peking wordt op zeker mijn laatste Spelen en sowieso mijn laatste toernooimarathon. Het is voor mij wel een beetje sneu dat Londen vier jaar later plaatsvindt. De omstandigheden zijn daar, met lagere temperaturen, voor mij veel beter. De gemiddelde concullega is anderhalve kop kleiner en 20 kilo lichter dan ik, met mijn 1 meter 90 en 70 kilo. Peking zal ongetwijfeld zwaar worden, maar de geschiedenis leert dat olympische winnaars vaak een verassing waren. Maar voordat het zover is, moet ik zorgen dat ik überhaupt wel naar Peking kan.’ 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ........................................................................................................................

Selectie hockeyvrouwen

Geen uniforme regels

LAMMERS NEEMT JONKIES BLATTER WIL NATURALISATIE MEE NAAR CHAMPIONS TROPHY BIJ VOETBAL HALT TOE ROEPEN Bondscoach van de hockeydames Marc Lammers heeft zijn selectie bekendgemaakt voor het toernooi om de Champions Trophy. Naast bekende namen als Fatima Moreira de Melo, Minke Smabers en Naomi van As, heeft de bondscoach ook vijf speelsters van Jong Oranje aan zijn selectie toegevoegd. Achttien hockeysters gaan mee naar Mönchengladbach. Voor Fleur van Dooren, Roël van Kuyvenhoven, Ma-

rise Jongepier, Kikki Collot d’Escury en Carlien Dirkse van den Heuvel is het de eerste keer dat ze aan een groot toernooi meedoen. Vanaf volgende week zaterdag tot en met 25 mei proberen de Nederlandse hockeyvrouwen in Duitsland hun titel uit Quilmes te prolongeren. Toen werd thuisland Argentinië in de finale verslagen. Nederland kan het prestigieuze toernooi voor de zesde keer winnen.

Voetballers moeten niet zo makkelijk een andere nationaliteit kunnen aannemen. FIFA-voorzitter Sepp Blatter voorziet een onheilspellend scenario als de regels voor het verkrijgen van een staatsburgerschap voor sporters niet worden aangescherpt. De regels voor het verkrijgen van een staatsburgerschap zijn niet overal hetzelfde. In sommige landen worden spelers al na twee jaar genaturaliseerd. Blatter wil dat sporters vijf jaar

in een land wonen voordat ze daar staatsburger kunnen worden. De voorzitter van de wereldvoetbalbond grijpt een FIFA-congres eind deze maand aan om te vragen strengere, uniforme regels in acht te nemen. Vooral de hoeveelheid Brazilianen die zich laat naturaliseren baart Blatter zorgen. ‘Ik ben geen profeet, maar ik zou zeggen dat de helft van de spelers tijdens het WK in 2014 uit Brazilië kan komen.’

REUTERS

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................

Een uitgave van Mountain Media BV

Anthony Fokkerweg 61 1059 CP Amsterdam tel: 020 - 3460560 fax: 020 - 3460596

www.depers.nl [email protected] [email protected] [email protected]

oprichter: Cornelis van den Berg hoofdredacteur: Ben Rogmans adjunct-hoofdredacteuren: Frank Poorthuis, Dirk Koppes

Dagblad De Pers wordt in een aantal plaatsen dagelijks bezorgd door Interlanden. Ontvangt u dagelijks De Pers en heeft u klachten over de bezorging? Bel: 0900-0708 (lokaal tarief) of kijk op www.bezorgingdepers.nl

Sport

 

    




Play-offs ADO Den Haag zet stap richting Eredivisie

Bleu VVV plengt een traantje ‘André Wetzel bedankt’, zong de aanhang van ADO Den Haag gisteravond pesterig naar de nieuwe trainer van de club. Hij degradeerde met zijn huidige club VVV-Venlo.

...

...

Nordin Amrabat verlaat VVV-Venlo voor PSV, maar is desondanks ontroostbaar. BART BEL/ORANGE PICTURES

Als ‘dank voor bewezen diensten’ mocht Auassar tien minuten later al de douches uitproberen. En ondanks de tegentreffer wierp VVV in het vervolg van de wedstrijd de schroom niet van zich af. Tekenend voor de mate van agressiviteit was het opstootje dat ontstond toen Keisuke Honda weigerde de bal uit te schieten toen Lex Immers geblesseerd op de grond lag. Waar de Hagenaars en masse op de dader afstoven, daar wachtte de Japanner enige tijd op hulp. Na de rust zocht VVV wat nadrukke-

Oranje

Kuyt hoopt op uitverkiezing EK AMSTERDAM

...

Aanvaller Dirk Kuyt (27) zag zijn naam met plezier voorkomen in de voorlopige Oranje-selectie voor het EK. ‘Ik hoopte in eerste instantie bij de eerste dertig spelers te zitten. Nu wil ik ook graag naar Euro 2008’, zei hij op de website van Liverpool. De Katwijker was enige tijd uit de gratie bij bondscoach Marco van Basten, die hem niet opnam in de selectie voor de oefeninterlands tegen

Kroatië en Oostenrijk. De spits viel op na een aantal goede prestaties als rechtsbuiten bij zijn werkgever, nadat Van Basten had gezegd dat Kuyt zich op het veld moest bewijzen. ‘Ik hoop dat Van Basten aan mij blijft denken’, sprak Kuyt. ‘Ik moet het op het veld laten zien, volgens mij heb ik dat de laatste tijd al wel gedaan. Het is geen makkelijke keuze voor de bondscoach. We hebben zoveel goede spitsen, maar ik denk dat ik wel iets toevoeg aan het elftal. Ik hoop dat ik mee mag naar het EK.’ 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..............................................................................

Na supertiebreak

KRAJICEK OVERLEEFT OOK DUBBEL IN BERLIJN NIET Michaëlla Krajicek heeft ook de openingsronde van het dubbelspel op het toernooi van Berlijn niet overleefd. Samen met de Duitse Martina Müller verloor zij met 4-6, 7-6, 10-4 van Vera Dushevina en Elena Likhovtseva. Krajicek en Müller namen direct een voorsprong. Bij 6-5 kon het duo serveren voor de wedstrijd, maar leverde die game in. De Russinnen waren via een tiebreak en een beslissende supertiebreak te sterk.

Anderlecht zegt niets te weten van omkoping BRUSSEL

DEN HAAG

Redactie sport

Schandaal

Novum

Iwan Tol

Deemoedig wierp VVV gisteravond het hoofd in de schoot. De nederlaag in de beslissende play-offwedstrijd tegen ADO Den Haag (2-0) betekent dat de Limburgers, die de afgelopen jaargang zoveel sympathie wisten te vergaren, volgend seizoen weer uitkomen in de Jupiler League. In een ruzieachtige sfeer zocht VVV de kleedkamer op. Zichtbaar maakten spelers elkaar verwijten. ‘De frustratie van de afgelopen weken kwam er uit’, erkende Ken Leemans. ‘Maar die frustratie hadden sommigen beter op het veld kunnen uiten, want we zijn op agressiviteit afgetroefd vandaag.’ De degradatie hadden de Limburgers inderdaad volledig aan zichzelf te wijten, gisteravond in de oksel van het Prins Clausplein. VVV was geen schim van de ploeg die afgelopen zondag nog vol overtuiging en bravoure ADO Den Haag met 1-0 klop gaf. Bleu, als een kleuter op weg naar zijn eerste schooldag, schonk de formatie van André Wetzel vanaf het begin het initiatief aan ADO. De waarschuwingen die Daryl Janmaat en Yuri Cornelisse in de beginfase van het duel afgaven waren kennelijk niet dreigend genoeg voor de Venlonaren, want in de negentiende minuut kon Richard Knopper in alle vrijheid een voorzet geven, die merkwaardigerwijs via doelman Begois en verdediger Auassar in het doel verdween: 1-0.

23

REUTERS

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................

Principieel vertrek om 100 miljoen euro Het voltallige bestuur van Boavista is ‘uit principe’ opgestapt. De noodlijdende Portugese club heeft een gat op de begroting van liefst 100 miljoen euro en kan de salarissen niet meer ophoesten.

lijker de aanval, maar tot kansen leidde dat nauwelijks. Zelfs Nordin Amrabat kon weinig uitrichten: hij zat volledig in de tang bij de Haagse belofte Janmaat, die VVV in de slotfase uiteindelijk definitief naar de Jupiler League schoot. ‘Joden, we komen’, klonk het uit het vak met de harde kern ADO-supporters. Zover is het nog niet. Eerst wacht, in de finale van de play-offs, de andere degradant van vorig jaar, RKC, alvorens ADO Den Haag zich kan opmaken voor de Eredivisie.

Voor VVV zit er niets anders op dan te aanvaarden dat het verblijf in de eredivisie slechts één jaar heeft geduurd. ‘We moeten opnieuw beginnen’, besefte Leemans. Technisch directeur Mohammed Allach liet al eerder weten dat geen speler meer vertrekt uit Venlo. Allach wil een kwalitatief sterk selectie behouden om zo snel mogelijk te kunnen terugkeren naar het hoogste platform. Het is dezelfde opzet die ADO Den Haag aan het begin van dit seizoen voor ogen had. Vooralsnog met succes. 1

Anderlecht heeft niets te maken met de omkopingszaak rond het duel tegen Sint-Truiden, verklaart voorzitter Roger Vanden Stock. Volgens diverse Belgische media is er in de Chinese gokwereld voor ruim 1,2 miljoen dollar, zo’n 778.000 euro, ingezet op een Anderlecht-zege. De Belgische club keek tegen SintTruiden tot tien minuten voor tijd tegen een 1-0 achterstand aan. Door vier treffers in de slotfase won Anderlecht alsnog met 4-1. ‘Ik wil hierover maar één ding kwijt’, zegt Vanden Stock. ‘Anderlecht heeft absoluut niks met deze zaak te maken. Als dat nodig is, zullen we samenwerken om de waarheid aan het licht te brengen. Maar als iemand de integriteit van Anderlecht in twijfel trekt, dan zal ik ze aanvallen voor de rechtbank.’ De banden met de Chinese gokwereld in de zaak berusten volgens Vanden Stock op een grap. ‘Ik heb tien dagen geleden een telefoontje gekregen van Michel D’Hooghe, de voorzitter van Club Brugge. Hij wist me te vertellen dat er abnormaal veel was gegokt op de wedstrijd RSCASTVV. Hij zei me ook dat een supporter van Sint-Truiden een gesprek had opgevangen tussen de scheidsrechter en zijn assistent. Een dag later belde hij terug om te zeggen dat het om een slechte grap ging en dat er niets aan de hand was.’ Algemeen directeur Sylvain Gielen van Sint-Truiden denkt aan beïnvloeding van arbiter Tim Pots en assistent Jozef Carmeliet. ‘De scheidsrechterscommissie moet vaststellen dat er doelpunten zijn gemaakt in niet normale omstandigheden.’ 1

Coop supermarkten zijn bewust beter! versneld therapieën beschikbaar willen maken voor een betere behandeling en genezing en kwaliteit. Dat is waarvoor KiKa steun vraagt.

KiKa (stichting Kinderen Kankervrij), gestart in mei 2002, werft fondsen die ten goede komen aan de zeven kinderkankercentra in Nederland. Om precies te zijn: aan onderzoek waarmee centra

Steun om dit onderzoek mogelijk te maken KiKa met uw statiegeld bij Coop en Supercoop. Want kinderen met kanker worden liever gisteren beter dan vandaag.

Uitgebreidere informatie vindt u op

www.kika.nl. Het gironummer van KiKa is 8118.

Knorr Vie Summer L mited Editi n: druif banaan rabarber Knorr Vie is de makkelijkste en lekkerste manier om je dagelijkse portie groenten en fruit aan te vullen. Ook in de zomer! Ieder flesje bevat namelijk 50% van je dagelijkse behoefte aan groenten en fruit. Puur natuur, zonder kunstmatige toevoegingen en zonder toegevoegde suiker. Knorr Vie is geschikt voor iedereen,

nieuw

op ieder moment van de dag!

GoedeMorgen! haal het beste uit jezelf GoedeMorgen! is een snel en makkelijk drinkontbijt met belangrijke voedingsstoffen zoals eiwitten, calcium, vitamine B12 en voedingsvezel. Zo haal je iedere ochtend, heel gemakkelijk, het beste uit jezelf. Daarnaast helpt dagelijks ontbijten je om minder te snacken en daardoor gemakkelijker op gewicht te blijven. GoedeMorgen! is er in diverse heerlijk frisse en fruitige smaken. De slimme start van elke dag!

www.coop.nl

www.supercoop.nl