Het voorgesprek Welkom U heeft zicht aangemeld bij de gemeente voor Schuldhulpverlening, omdat u vindt dat u geen controle hebt over uw geld en uw uitgaven. Of u hebt van iemand gehoord dat u hulp kunt krijgen bij het aflossen van uw schulden. In een voorgesprek kunnen we bekijken of de gemeente u kan helpen. Voorgesprek U krijgt een kort gesprek met een consulent van Schuldhulpverlening. De consulent stelt u dan vragen over uw inkomen, uw uitgaven en uw schulden. Hebt u een koop- of huurhuis, hebt u een gezin, bent u in loondienst of hebt u een eigen bedrijf? De vragen zijn zeer persoonlijk, maar het is belangrijk dat de consulent deze gegevens van u heeft om een goed beeld van uw persoonlijke situatie te krijgen. Aan het einde van het gesprek hoort u van de consulent welke mogelijkheden er zijn en wat wel of niet kan. De consulent vertelt u direct wat de gemeente voor u kan doen en nog belangrijker, wat u zelf moet doen. Mogelijkheden o Advies & informatie In een eerste gesprek met de consulent krijgt u informatie over een aantal belangrijke dingen die u eerst nog moet doen. Als alles in orde is, dan krijgt u een aanvraagformulier mee om in te vullen. Daarna kunt u bekijken of u wel of geen aanvraag doet. o Aanvraag Schuldhulpverlening Tijdens een eventueel tweede gesprek kunt een aanvraag doen voor Schuldhulpverlening. U krijgt een formulier mee om uw aanvraag definitief te maken. o Zelf verder U moet na het voorgesprek zelf zorgen voor een oplossing omdat u geen aanvraag kunt doen voor Schuldhulpverlening. De consulent vertelt de reden daarvoor en geeft u advies. Het is altijd mogelijk om toch een aanvraag te doen. U kunt de consulent dan vragen om een aanvraagformulier. Als u dan toch niet aan de voorwaarden voldoet, wordt uw aanvraag wel afgewezen. Het is daarom belangrijk om eerst aan alle voorwaarden te voldoen voordat u een aanvraag indient. Illustratie die het proces laat zien voorgesprek
aanvraag SHV
Advies & Informatie
Zelf verder
Advies en informatie
U kunt (nog) geen aanvraag doen Tijdens het voorgesprek heeft de consulent met u gesproken en bepaald dat het nog te vroeg is om een aanvraag in te dienen. Er moeten nog zaken geregeld worden, voordat de gemeente u kan helpen. Misschien is schuldhulpverlening niet eens nodig en kan de consulent u adviezen geven waardoor u zelf uw problemen kunt oplossen. Afspraken De consulent waarmee u het voorgesprek had maakt afspraken met u over de voortgang. Gesprekken In een of twee persoonlijke gesprekken vertelt de consulent u duidelijk wat er nog nodig is om alles te regelen. De gesprekken zijn (op afspraak) in het gemeentekantoor. U krijgt altijd een schriftelijke bevestiging, zo kunt u terugzien wat er afgesproken is. Toch een aanvraag? Mocht tijdens of na de gesprekken blijken dat u toch een aanvraag voor Schuldhulpverlening kunt doen, dan krijgt u het aanvraagformulier mee. Geen aanvraag? Soms is uw situatie niet zo erg dat schuldhulpverlening nodig is. De consulent zorgt ervoor dat u voldoende informatie krijgt om verder te kunnen. Als er nog veel geregeld moet worden voordat u een aanvraag kunt doen, sluit de consulent uw melding af. De consulent geeft u aan wat u nog moet doen om wel in aanmerking te komen.
Schuldhulpverlening Wat betekent schuldhulpverlening U kunt hulp krijgen bij het aflossen van uw schulden. Dit kan alleen als u inwoner bent van PijnackerNootdorp. Na het inleveren van uw dossier sturen wij deze naar de gemeente Zoetermeer. Daarmee hebben wij een samenwerkingsovereenkomst voor schuldhulpverlening. De consulent schuldhulpverlening (SHV) bemiddelt voor u met de schuldeisers. U moet er wel voor zorgen dat de consulent alle gegevens heeft die daarvoor nodig zijn. U blijft altijd verantwoordelijk voor de gegevens en uw schulden. Om te kunnen bemiddelen met de schuldeisers moet u een maandelijks inkomen op minimaal bijstandsniveau hebben. Ook wordt er een budgetplan voor u gemaakt waaraan u zich moet houden. Op die manier weet de consulent welk bedrag u beschikbaar heeft voor de schuldeisers. Het bedrag voor de schuldeisers moet zo hoog mogelijk zijn. Daarom blijft er weinig geld over voor uw boodschappen. Het is belangrijk dat u zorgt dat uw inkomen zo hoog mogelijk is. Het is dan makkelijker om afspraken te maken met schuldeisers. Meestal duurt het vier tot zes maanden voordat uw inkomen en uw budgetplan goed geregeld zijn. Dan pas is het voor de consulent duidelijk wat de mogelijkheden zijn.
Als uw administratie goed op orde is en u snel het antwoord op de vragen van de consulent hebt, kan het snel gaan. Maar de consulent is vaak afhankelijk van instellingen, zoals de Belastingdienst en Budgetbeheer. Overzicht schulden Wanneer uw inkomen goed is en u zich houdt aan uw budgetplan, weet de consulent welk bedrag u maandelijks overhoudt voor de schuldeisers. Dan tekent u samen met de consulent een overeenkomst en kan de regeling starten. Op dat moment is de consulent de officiële contactpersoon voor de schuldeisers. De consulent vraagt alle schuldeisers om het definitieve saldo van de schuld door te geven. Vanaf dat moment mogen er beslist geen nieuwe schulden meer bijkomen. Als dat wel gebeurt, dan moet de consulent uw traject stopzetten. Er kan dan niet meer bemiddeld worden met de schuldeisers. De schuldeisers hebben drie weken de tijd om te reageren. Daarna krijgen ze opnieuw een brief en weer twee weken de tijd. Als daarna nog geen reactie is belt de consulent de schuldeisers op met het verzoek om te reageren. Het kan dus in totaal vijf weken of soms langer duren. Voorstel aan schuldeisers U krijgt een laatste keer het schuldenoverzicht te zien van de consulent. Kijkt u zelf goed of alle schulden hierop vermeld staan. Als er nieuwe schulden zijn dan kunt u dit nu nog aangeven. Als alles klopt, dan kunt u het overzicht ondertekenen. Komen er later toch schulden bij dan wordt de regeling beëindigd en kunt u de eerstkomende jaren geen gebruik maken van de schuldhulpverlening. Het is daarom belangrijk dat u het schuldenoverzicht goed controleert! Daarna doet de consulent de schuldeisers een voorstel. Meestal voor 36 maanden. De consulent vraagt de schuldeisers om akkoord te gaan met betaling van een deel van de totale schuld en om het restant na drie jaar kwijt te schelden. Als de schuldeisers daarmee akkoord gaan, bent u na drie jaar schuldenvrij. Dit heet een minnelijke regeling. 1. Alle schuldeisers gaan akkoord? Dan bent u over drie jaar helemaal van uw schulden af. Uiteraard moet u zich drie jaar lang goed aan het budgetplan houden en ervoor zorgen dat u geen nieuwe schulden maakt. U moet zorgen dat u zoveel mogelijk inkomen krijgt. U moet ook altijd de consulent informeren als er iets vreemds gebeurt in uw budgetplan, bijvoorbeeld: o er verandert iets in uw vaste lasten o u krijgt ander of meer werk o u heeft helemaal geen werk meer of o u krijgt opeens een extra bedrag op uw bankrekening gestort waar u niets van af wist of iets dergelijks. In deze drie jaar doet de consulent jaarlijks een hercontrole van uw gegevens en worden eventueel uw afloscapaciteit en budgetplan aangepast. Ook wordt een gedeelte van het afgesproken bedrag aan de schuldeisers betaald.
2. Niet alle schuldeisers akkoord? Dan is een minnelijke regeling nog steeds mogelijk. Hiervoor zijn er wel voorwaarden, die per situatie kunnen verschillen. De consulent legt u uit wanneer en waarom het nog wel mogelijk is om een minnelijke regeling in te gaan. De consulent kan adviseren om een dwangakkoord aan te vragen bij de rechtbank. Dan wordt aan de rechter gevraagd om de schuldeisers die niet akkoord waren te dwingen om toch akkoord te gaan. Als de rechter daarmee instemt, dan zijn de schuldeisers verplicht om akkoord te gaan en is de minnelijke regeling geslaagd. 3. WSNP Is de minnelijke regeling mislukt en is de rechtbank het niet eens met een dwangakkoord of is een dwangakkoord helemaal niet mogelijk? Dan is de enige en laatste mogelijkheid de toegang tot de WSNP (Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen). Alleen de rechter kan u toegang geven tot de WSNP. De consulent maakt, samen met u, een verzoekschrift. U moet dit verzoekschrift zelf inleveren bij de rechtbank. De rechter bepaalt of u in aanmerking komt voor de WSNP. Komt u in aanmerking voor de WSNP dan wijst de rechter u een WSNPbewindvoerder toe voor de duur van de WSNP. De WSNP is een zwaar traject. De WSNP-bewindvoerder is verplicht om zoveel mogelijk van uw geld te reserveren voor de schuldeisers. Hij kan u ook verplichten om uw waardevolle spullen te verkopen, u verplichten om te solliciteren en hij krijgt als eerste uw post. De WSNP is uw laatste kans om in ongeveer drie jaar van uw schulden af te komen. Mocht het WSNP-traject eerder afgesloten worden dan mag u de eerste tien jaar geen verzoekschrift meer indienen. De gemeente kan u dan niet meer helpen. Als de rechter uw WSNP-verzoek niet goedkeurt, dan kan de gemeente ook niets meer voor u doen. Tabel die de tijd en de stappen laat zien Tijd
wat
uitleg
4-6 mnd
stabilisatiefase
Uitzoeken of u de juiste inkomsten heeft, zo laag mogelijke kosten en wat er dan overblijft voor aflossen.
Minimaal 3 mnd
Opgave schuldeisers
Opvragen definitief saldo aan alle schuldeisers, u mag geen nieuwe schulden maken
Voorstel schuldeisers
Voorstel welk bedrag u in 36 maanden kunt betalen aan uw schuldeisers. Zij moeten akkoord gaan met dit voorstel.
minnelijke schuldregeling
U betaalt uw schuldeisers via de gemeente (team Schuldhulpverlening). U leeft volgens het afgesproken budgetplan.
36 mnd (of of)
dwangakkoord WSNP
Dit is de Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen. U betaalt uw schuldeisers via een bewindvoerder die is aangewezen door de rechter. De regels zijn strenger dan bij de minnelijke schuldregeling en een dwangakkoord.
Het aanvraagformulier
U hebt het aanvraagformulier gekregen, dit is nodig om een traject Schuldhulpverlening bij de gemeente aan te vragen. U hebt vier weken de tijd om het aanvraagformulier met alle bijlagen op afspraak bij uw consulent in te leveren. terug te sturen of af te geven bij de gemeente. Na de intake krijgt u ook een beschikking waarin staat dat u toegang heeft tot schuldhulpverlening. Alles wat van u gevraagd wordt in het aanvraagformulier is belangrijk voor het beoordelen van uw aanvraag. Als er stukken ontbreken wordt uw aanvraag niet in behandeling genomen. Het formulier lijkt op een dossier. Op die manier is het voor u heel overzichtelijk. Als u het formulier netjes samenstelt en weer goed inbindt, dan kan uw dossier heel snel worden ingevoerd in de computer. U kunt er zelf voor zorgen dat uw dossier snel in behandeling kan worden genomen. Geen originelen Lever alleen kopieën in. Originele brieven kunnen wij niet aannemen, deze worden teruggestuurd. Soms staat er op een brief ‘duplicaat’, maar is de brief toch een originele brief waarvan toch een kopie gemaakt moet worden. Intake Uw aanvraag is compleet ingeleverd en ingevoerd, u krijgt een consulent toegewezen. Dit is een medewerker van de gemeente Zoetermeer. De consulent van gemeente Pijnacker-Nootdorp blijft nauw betrokken bij de voortgang van uw dossier. Het is de bedoeling dat een consulent bij een dossier blijft tot het einde van een traject Op basis van uw aanvraag maakt de consulent een afspraak met u voor het intake-gesprek. Bij het intake-gesprek maakt u kennis met de consulent. Aan de orde komt uw situatie, wat u nog moet doen of inleveren. U neemt samen de ‘rechten en plichten’ door, hierin staat waaraan u zich moet houden en waar u recht op heeft gedurende het hele traject. Soms zijn er meer gesprekken nodig. Plan van aanpak De intake-fase wordt afgesloten met een ‘plan van aanpak’. In het plan van aanpak staat wat de consulent gaat doen, wat u nog moet doen en hoe het hele traject verder zal verlopen. Dit ‘plan van aanpak’ moet u ook ondertekenen en krijgt u mee naar huis. U kunt altijd terugkijken in het ‘plan van aanpak’ waar u in het traject staat en wat er nog moet of gaat gebeuren.
Stabilisatie Uw aanvraag schuldhulpverlening is in behandeling genomen en het plan van aanpak is gemaakt. De volgende stap in het proces is ‘stabilisatie’. Dit betekent dat u samen met de consulent uw financiële situatie bekijkt. U bent en blijft zelf verantwoordelijk voor uw financiële situatie. Het is belangrijk dat uw inkomen zo hoog mogelijk is.
Kosten zo laag mogelijk Het is ook belangrijk dat uw vaste lasten zo laag mogelijk zijn. 1. De vaste lasten zijn kosten die u moet maken om te leven zoals: o Huur o Gas en electra o Water o Ziektekostenverzekering o WA/Inboedel -verzekering Dit zijn de kosten die altijd betaald moeten worden. Hier mag geen achterstand (meer) in ontstaan. 2. Andere vaste lasten, die variabel zijn en meestal niet noodzakelijk, zijn bijvoorbeeld: o Abonnementen (tijdschriften, kranten en dergelijke) o Loterijen o Donaties o Lidmaatschappen (kerk, verenigingen) Deze kosten moeten worden stopgezet. U mag geen kosten meer maken die in deze groep vallen. 3. Er zijn kosten die wel noodzakelijk zijn, maar lager gemaakt kunnen worden zoals: o Televisie o Internet o Telefoon Deze kosten moeten zo laag mogelijk gemaakt worden, dus geen extra tv zenders of extra snel internet of extra beltegoed. U moet zelf zorgen dat deze kosten zo laag mogelijk zijn. 4. Als laatste zijn er de uitgaven voor eten, drinken, kleding en dergelijke. In een traject voor schuldhulpverlening is dit bedrag om twee redenen heel laag. o Zo min mogelijk geld uitgeven, zodat er dan meer geld overblijft voor de schuldeisers o Omdat de consulent op deze manier kan waarborgen naar de schuldeisers dat er zoveel mogelijk geld gereserveerd wordt. De consulent kan samen met u bepalen welke kosten niet meer gemaakt mogen worden of welke kosten omlaag moeten. Ook kan de consulent aangeven wat u moet doen om uw inkomsten zo hoog mogelijk te krijgen. De consulent is er voor u, maar ook voor uw schuldeisers. De consulent treedt op als bemiddelaar en stelt zich daarom zakelijk op. Inkomsten en uitgaven aangepast? Als alle inkomsten hoog genoeg zijn en alle maandelijkse lasten goed zijn geregeld en zo laag mogelijk zijn, kunt u naar de volgende fase van het traject. In dit deel van het traject is het belangrijk dat de gemeente beschikt over al uw gegevens, alle schulden bekend zijn en alle benodigde documenten van het traject in orde zijn. Steun Voor een goede afloop van het traject is uw persoonlijke welzijn ook belangrijk. Het traject is namelijk zwaar en duurt lang, zonder hulp van anderen is het niet of moeilijk vol te houden. De consulent zal u hierin ook begeleiden.
Inkomensbeheer Budgetplan Het budgetplan is gemaakt. Hierin staat heel duidelijk welk bedrag er maandelijks nodig is om uw vaste lasten te betalen. En hoe hoog, in uw situatie, het wekelijks budget voor boodschappen, kleding en andere uitgaven is. Deze bedragen bij elkaar opgeteld is het ‘Vrij Te Laten Bedrag’ ( VTLB). Het hele bedrag boven het VTLB wordt gereserveerd voor de schuldeisers. Dat is de ‘AflosCapaciteit’. De afloscapaciteit hoeft niet iedere maand hetzelfde te zijn, soms heeft u meer inkomen, soms minder. Het VTLB is wel altijd hetzelfde bedrag, zolang er niets verandert in uw vaste lasten of situatie. In sommige situaties heeft u geen afloscapaciteit. Bijvoorbeeld als u een uitkering van de Wet Werk en Bijstand heeft. Deze uitkering is een minimuminkomen. Dit zou dan betekenen dat mensen met een bijstandsuitkering niet in aanmerking kunnen komen voor Schuldhulpverlening. In zo’n situatie geldt een minimale afloscapaciteit. Deze wordt jaarlijks vastgesteld volgens een tabel. De afdeling Schuldhulpverlening is verplicht om het bedrag dat u beschikbaar heeft voor de schuldeisers op een aparte bankrekening te zetten. Start inkomensbeheer De budgetbeheerder start daarom met het beheren van uw inkomen (inkomensbeheer). Inkomensbeheer kan op verschillende manieren: o Volledig Budgetbeheer Al uw inkomen gaat naar de inkomensbeheerder. Iedere week krijgt u alleen het leefgeld. Uw andere rekeningen worden betaald door de inkomensbeheerder. U moet alle post over te betalen rekeningen doorsturen naar de inkomensbeheerder. o Gedeeltelijk Budgetbeheer Al uw inkomen gaat naar de inkomensbeheerder. Samen met de consulent bepaalt u welke rekeningen u zelf kunt betalen. De inkomensbeheerder zorgt dat u voldoende geld krijgt om alle rekeningen te betalen en uw leefgeld. o Financieel Beheer Al uw inkomen gaat naar de inkomensbeheerder. De inkomensbeheerder maakt het VTLB over naar uw bankrekening. U bent zelf verantwoordelijk voor de betaling van al uw vaste lasten, boodschappen en overige uitgaven. De inkomensbeheerder houdt het restant in, dit is bedrag wat u moet sparen voor de schuldeisers. Voor alle drie soorten beheer is het noodzakelijk dat uw inkomen voldoende is om alles te kunnen betalen wat er in het budgetplan staat. Het allerbelangrijkste is, dat uw vaste lasten betaald worden, zelfs als er daardoor minder leefgeld is. Als er achterstanden ontstaan, kan schuldhulpverlening niet meer doorgaan. De consulent bekijkt welk soort beheer voor u het beste is.
Omgaan met geld Een verplicht onderdeel van Schuldhulpverlening is de cursus ‘Omgaan met Geld’ Als u deze cursus niet volgt wordt uw traject Schuldhulpverlening beëindigd. De cursus bestaat uit zes lessen en een terugkomles. U bent verplicht de lessen iedere week te volgen. Tijdens de lessen leert u hoe u het beste uw financiële administratie kunt regelen. Door de cursus te volgen krijgt u meer inzicht in geldzaken en leert u daarmee omgaan. Na overleg met u, meldt de consulent u aan voor de cursus. Mocht u eens verhinderd zijn, geef dat dan ruim op tijd door bij de cursusleid(st)er.
Hercontrole Uw schuldregeling is geslaagd. Deze regeling duurt 36 maanden. De schuldeisers is beloofd dat zij ieder jaar een gedeelte van het totale afgesproken bedrag krijgen. Elk jaar van uw schuldregeling vraagt de consulent al uw bankafschriften op. De consulent controleert uw uitgavenpatroon van het afgelopen jaar. Hiermee controleert de consulent dat u blijft voldoen aan de voorwaarden van de schuldregeling. Als u zich niet gehouden hebt aan de afspraken, dan wordt uw schuldregeling beëindigd. Heeft u zich wel aan de afspraken gehouden, dan wordt het gereserveerde bedrag verdeeld onder de schuldeisers. Tijdens de hercontrole bekijkt de consulent uw situatie opnieuw. Misschien zijn er wijzigingen of u ontvangt meer of minder inkomen. Uw VTLB wordt opnieuw berekend en de consulent stuurt dit door naar de schuldeisers en de inkomensbeheerder. Eindcontrole Na drie jaar vindt de eindcontrole plaats en wordt het laatste gedeelte aan de schuldeisers uitbetaald. U heeft zich dan drie jaar lang gehouden aan alle voorwaarden voor uw schuldregeling. De schuldeisers worden geïnformeerd en zij moeten nu uw restschuld kwijtschelden. Nu heeft u geen schulden meer, ook al zijn niet alle schulden afbetaald. Beëindigen Als u zich niet houdt aan de voorwaarden van de schuldregeling dan wordt de regeling beëindigd en worden de schuldeisers hierover geïnformeerd. Zij mogen dan meteen weer beginnen met het vorderen van de volledige schuld. Belangrijk o Houdt u zich aan de voorwaarden van de schuldregeling o Leef van het VTLB o Informeer de consulent altijd als er geld op uw rekening wordt gestort en over wijzigingen. o Maak geen nieuwe schulden. De voorwaarden staan vermeld in de overeenkomst tot schuldregeling en het rechten en plichtenformulier. Hier kunt u alle voorwaarden nalezen.
