Het verhaal van de familie Groenings en aanverwanten Jan Verhelst In de jaren 1880 beslissen de twee zussen Maria en Isabel Groenings om samen met hun echtgenoot en hun gezin het geluk te gaan zoeken in de USA. In 1886 nemen ze in Antwerpen een boot van de Red Star Line naar New York. Vermoedelijk reisden ze verder en kwamen na een voorspoedige reis (vermoedelijk per trein) aan in Chicago.
Figuur 1: Affiche Red Star Line
Naar aanleiding van de opening van het Red Star Line museum in Antwerpen in het najaar 2013 en het daarbij horende oprakelen van dit bijzonder stukje Antwerpse en Belgische geschiedenis, ontstond bij de familie Van Boven – Van Hoijweghen een bijzondere interesse, gezien hun eigen voorouders daarbij betrokken waren. De eerste bron van informatie was dan ook “Mams”, op het gemeentehuis beter gekend als Georgina Verhaegen.
familie_verhaal.doc
1 van 20
24-jun-14
Door de opening van bedoeld museum is de achtergrond van emigratie en redenen daartoe in de tweede helft van de 19de eeuw voldoende belicht in de media. Daarom wordt daar in dit document niet dieper op ingegaan.
1.
De familie Blommaert- Groenings
De familie Blommaert-Groenings onderneemt in 1886 de tocht naar de nieuwe wereld met volgende gezinsleden: -
Vader Alois Blommaert Moeder Maria Groenings, en drie kinderen: o Stephanie o Florence (° 1880) o Justine Gedurende zes jaar proberen ze het leven in de nieuwe wereld, doch ze kunnen hun “draai” daar niet vinden en in 1892 keert het gezin terug naar België. In de klassieke bronnen vinden we echter niets over de overtocht en ook in de Red Star Line archieven zijn er geen passagierslijsten terug te vinden. Amerikanen hebben geen bevolkingsregister, doch ze doen elke 10 jaar een volkstelling (“census” in het Engels). Zo zijn er volkstellingen geweest in bv 1870, 1880, 1890, 1900. Echter door een brand in een overheidsgebouw in 1921 is haast heel de volkstelling van 1890 verloren gegaan1. Informatie van het gezin Blommaert-Groenings in de USA is moeilijk te vinden, gezien: -
het gezin maar een korte periode, slechts van 1886 tot 1892 in de USA verbleven heeft - het immigrantenbestand van de jaren 1880 blijkbaar maar deels ter beschikking is o Ellis Island in New York werd pas in de jaren 1890 opgericht o Zijn voorganger "Castle Garden" de genoemde immigranten niet aangeeft - de volkstelling van 1890 is verbrand - er geen passagierslijsten van de Red Star Line bewaard zijn. Tot onze frustratie hebben we daarom niets kunnen vinden over het kortstondig verblijf van deze familie in de USA.
2.
De familie Van Goethem – Groenings
Samen met de familie Blommaert-Groenings reist ook de familie Van GoethemGroenings af. Zij bestaat uit: 1
Vader Van Goethem (voornaam onbekend)
http://www.familyhistory.com/censusyear.asp?y=1890
familie_verhaal.doc
2 van 20
24-jun-14
-
Moeder Isabel Groenings (zus van hogervernoemde Maria), en twee kinderen: o Fons Van Goethem (geboren 1884) en o Een jonger zusje (voornaam onbekend). In tegenstelling tot de familie Blommaert, blijven zij wel in de nieuwe wereld en bouwen daar een nieuw leven op. Zij beginnen hun leven in de USA in Chicago. Hoe het met de vader, moeder en het jonger zusje verder is vergaan, hebben we niet kunnen achterhalen. Echter het leven van zoon Fons en zijn nazaten hebben we min of meer kunnen reconstrueren.
2.1
Familie Alfons Van Goethem
Fons of Alfons Van Goethem is in het begin van de 20ste eeuw getrouwd met Eugenie Roess, een dochter van een zekere Frank Roes en Florence Groenings2. Het koppel vestigt zich in een klein dorpje in het Noorden van de staat Michigan: Norway3. In deze gemeente schijnen volgens de literatuur wel meer Belgen te wonen. Zijn ze wellicht landgenoten achterna gereisd? Hier worden hun drie oudste kinderen geboren: - Dell, een jongen in 1904, - Leona, een meisje in 1905 - Edmund, nog een jongen in 1907 De hele familie verhuist naar St Charles, in de staat Illinois (niet zover van Chicago, zie Figuur 2) waar de jongste zoon, Arthur wordt geboren in 1909. In 1910 laat Fons zich Alfonso noemen en is zijn beroep “Polisher” in de “Brass industry”(brass=messing, een legering van koper en zink). In zijn huis wonen naast zijn gezinsleden ook nog twee anderen, vermoedelijk verdere familie: - Emiel Van Goethem, 27 jaar, zoon van Petrus Van Goethem uit Vrasene. In 1912 gaat die even op bezoek naar België, doch keert op 20 april 1912 terug met de Finland van de Red Star Line. - Ook Lena Ross (Roess) woont in, een dochter van Frank Roess en Eugenie Groenings, een schoonzus dus. Zij trouwt op 5/5/1910 met Geo Budde en verlaat dan vermoedelijk het gezin Van Goethem. In 1914 is Fons al 28 jaar in de VS en hij is nog steeds een “alien” (een nietAmerikaans staatsburger), maar hij laat zich naturaliseren tot Amerikaan.
2
Gezien de moeder van Fons ook Groenings heet, vermoeden we dat er een familieband bestaat
3
Zie http://en.wikipedia.org/wiki/Norway,_Michigan
familie_verhaal.doc
3 van 20
24-jun-14
Figuur 2: Situering waar Norway, Michigan en St Charles, Illinois is Norway, Michigan is waar de letter A staat, St Charles, Illinois waar de letter B
familie_verhaal.doc
4 van 20
24-jun-14
Figuur 3: Aanvraag voor naturalisatie van Alfons Van Goethem Bron: www.ancestry.com Over de gemeente St Charles vinden we hetvolgende:
http://en.wikipedia.org/wiki/St._Charles,_Illinois St. Charles is a Chicago suburb in Kane and DuPage counties of Illinois, United States, and is roughly 40 miles (64 km) west of Chicago on Illinois Route 64. According to a U.S. Census Bureau estimate in July 2012, the city has a total population of 33,327. The official city slogan is Pride of the Fox, after the Fox River that runs through the center of town. St. Charles is part of a tri-city area along with Geneva and Batavia, all western suburbs of similar size and relative socioeconomic condition.
familie_verhaal.doc
5 van 20
24-jun-14
Figuur 4: Wereldtentoonstelling Antwerpen, 1930
Bij de wereldtentoonstelling in Antwerpen in 1930 komen Fons en Eugenie met dochter Leona en zoon Arthur op bezoek naar België. Mams, die toen zes jaar was, heeft hen toen ontmoet, ze noemde Fons: “Fons Tuttefrut”. Zij gaan op 5 september terug aan boord van de Belgenland van de Red Star Line en arriveren op 14 september 1930 in New York. Vermoedelijk is men ook deze keer met de trein verder gereisd naar Chicago.
familie_verhaal.doc
6 van 20
24-jun-14
Figuur 5: Passagierslijst Red Star Line, “Belgenland” van 5 september 1930, enkel de Amerikaanse staatsburgers Waaronder als passagier 4,5,6 en 7 de familie Van Goethem. Bron: www.ancestry.com
In 1940 woont Alfons in Cicero, Illinois, samen met zijn echtgenote en dochter Leona, die ongetrouwd blijft. De andere kinderen zijn getrouwd en het huis uit. Hij is “Janitor” van beroep. Wat is een “Janitor”? Een deels gelijkaardige job is de “Syndique” of conciërge in België, die instaat voor het onderhoud van appartementsblokken. familie_verhaal.doc
7 van 20
24-jun-14
In het boek “Vlaanderen in de wereld” werd een janitor als volgt beschreven: “Een Janitor is een pientere figuur die van alle markten thuis is en moet zijn, want hij is de verantwoordelijke voor de eigen complexe wereld van een appartementsgebouw of een groep woningen. Hij staat zowel in voor het verhuren als voor het onderhoud”. In Chicago waren de meeste janitors Vlamingen4. De archieven vindt men nog een spoor van Alfons in 1942, als men een inventaris opmaakt van de mannelijke bevolking, in het kader van de tweede wereldoorlog:
Figuur 6: World War II draft registration Alfons Van Goethem (1942) Men probeerde de mannelijke bevolking te screenen, om te zien wie er in aanmerking kwam als soldaat voor de tweede wereldoorlog. Bron: ancestry.com
Fons is overleden in 1951, zijn vrouw Eugenie in 1967.
4
Achtergrond over Janitor http://www.thefreedictionary.com/janitor en http://en.wikipedia.org/wiki/Building_superintendent
familie_verhaal.doc
8 van 20
24-jun-14
Figuur 7: grafsteen Fons Van Goethem (1951) Bron: ancestry.com in Hickey-Roess tree via Joann Geybels
2.2
Zoon Dell Van Goethem
Rond 1923 is de 19-jarige zoon Dell getrouwd met de één jaar jongere Grace Abel, in 1930 schijnt hij bij zijn schoonmoeder, die weduwe is, in te wonen in Cicero, Illinois. Hij is bediende bij een telefoonfabriek, waar ook zijn schoonbroer werkt. Zijn echtgenote werkt bij een postorderbedrijf. Voor zover we hebben kunnen nagaan, blijft het huwelijk kinderloos. In de jaren 1930 blijkt Dell’s huwelijk spaak te lopen, in 1940 is hij geregistreerd als een verkoper van auto’s. Op het einde van de oorlog leert hij de 30-jarige Helen Radkiewicz kennen, een meisje uit een nabijgelegen gemeente Berwyn, Illinois. Helen’s ouders zijn van Poolse origine, hebben een bloemenzaak, waarin ook haar broer helpt. Zijzelf is muzieklerares. Zij huwen, maar kunnen geen kinderen krijgen. Zij willen kinderen adopteren uit België. Hiervoor wordt Mams haar moeder, Florence Blommaert-Groenings als tussenpersoon ingeschakeld. Arthur Pells, zoon van Stephanie (zus van Florence) en zijn echtgenote Maria worden ingeschakeld als tijdelijke pleegouders. Het eerste kindje dat wordt geadopteerd heet Gail, een meisje, dat als baby naar de USA vertrekt. Maria, de echtgenote van Arthur zou het kindje naar de luchthaven gebracht hebben. Per vliegtuig, wat in die tijd nog zeer ongewoon (lees: duur) was. Gail zou op de dag dat ze één jaar werd vertrokken zijn, het zou zelfs in de krant gestaan hebben.5 5
Wij hebben getracht dit terug te vinden in de archieven van de Conscience-bibliotheek in Antwerpen, maar helaas zonder resultaat. familie_verhaal.doc
9 van 20
24-jun-14
Enkele jaren later wordt de 7 jarige Cedric6 geadopteerd en diens jongere zus Joan. De kinderen zouden in Antwerpen geadopteerd zijn via een adoptieorganisatie van juffrouw Thérèse Wante, die in de periode na de tweede wereldoorlog erg actief was. Thérèse Wante had uitgevist dat vrouwen in Frankrijk anoniem konden bevallen (iets wat in België niet mogelijk was). Als zij een ongehuwde moeder had, die haar kindje voor adoptie wilde afstaan, zond zij haar voor de bevalling naar Noord-Frankrijk. Na de geboorte kwamen moeder en kind afzonderlijk terug uit Frankrijk. De enige plaats waar er een verband kon gevonden worden tussen moeder en kind, waren de archieven van Thérèse Wante. Als later een kind zijn of haar biologische moeder wilde zoeken, kon Thérèse Wante eventueel contacten leggen. Toen zij ermee stopte, heeft ze haar archieven vernietigd. Gevolg is wel dat vele adoptiekinderen op zoek naar hun biologische moeder nu in de kou blijven staan. Er is een website waar je soms oproepen kan vinden van adoptiekinderen op zoek naar hun biologische moeder en vice versa. Dat is in dit geval de enige optie. Vandaag vind ik dat er toch nog een adoptiewerk “Thérèse Wante”7 bestaat in Waals Brabant. Helen schrijft regelmatig met het Belgische thuisfront en er werden ook foto’s doorgezonden. Mams herinnert zich dat die mensen, vergeleken naar Belgische normen, in een erg luxueus huis woonden. Zoiets is niet te verwonderen, want de levensstandaard in de Verenigde Staten was zeker in de eerste jaren na de tweede wereldoorlog een pak hoger dan in Europa. In zijn jeugd zou Cedric wel wat problemen hebben gehad. Op een bepaald ogenblik werd er aan gedacht dat hij zou terugkomen naar Europa (rond de tijd dat hij soldaat zou moeten worden, dus vermoedelijk midden jaren 1960), maar zo een vaart heeft het niet gelopen. Given Name:
Dell
Surname: Birth Date:
Vangoethem 27 August 1904
Social Security Number: 323-09-7864 State: Illinois Last Place of Residence: Cook, Illinois Previous Residence Postal Code:60546 Event Date: July 1983 Age: 79 Figuur 8: Overlijden Dell (1983) in de Social Security Death Index Bron: familysearch.org
6
Uit Amerikaanse documenten vinden we dat Cedric in 1945 werd geboren, indien hij als 7-jarige werd geadopteerd, moet dat in 1952 zijn geweest. 7
Zie http://www.guidesocial.be/theresewante/
familie_verhaal.doc
10 van 20
24-jun-14
Naast Gail en Cedric en Joan blijken er ook nog Jacqueline en Guy geweest te zijn, dus nog een dochter en een zoon. Wat hun origine was, is niet geweten. Dell overlijdt in 1983 en zijn Helen volgt hem in december 2002. Het overlijdensbericht van Helen verscheen in de krant de Chicago Tribune8: December 12, 2002: Helen Van Goethem, nee Radkiewicz, 88, of Lisle, formerly of Riverside, beloved wife of the late Dell; loving mother of Joan Butler, Jacqueline (Bob) Adamson, Gail (Steve) Thornhill, Cedric and the late Guy; proud grandmother of seven; great-grandmother of eight. Helen was a school teacher at Lincoln Elementary School in Cicero, IL and was a columnist for the Life Newspaper and the Visking Corporation. Helen was a sister of Delta Kappa Gamma and a member of the Women of the Moose and the DuPage Homemakers. Funeral Friday 9:15 a.m. from Blake-Lamb Funeral Home, Rte. 53 and Short St., Lisle, to St. Joan of Arc Church. Mass 10 a.m. Interment Queen of Heaven Cemetery. Visitation Thursday 3 to 9 p.m. Memorials to American Cancer Society. 630-964-9392.
2.2.1
Gail Van Goethem
Gail die in 1946 in België is geboren, zal huwen met een Steve Thornhill. Er komen twee kinderen: Dell (genoemd naar haar vader!) en Margot. Geruime tijd verblijven ze in de staat Illinois, doch rond 2008 verhuizen Steve en Gail naar Missouri City Texas, waar Gail overlijdt in 2011. Uit de SSDI (Social Security Death Index) halen we de gegevens: Name: Gail V. Thornhill State of Issue Illinois Date of Birth: Tuesday August 13, 1946 Date of Death: Sunday June 12, 2011 Est. Age at Death: 64 years, 9 months, 30 days Confirmation: Proven Last known residence: City: Missouri City; Sienna Plantation County: Fort Bend State: Texas ZIP Code: 77459
Figuur 9: Overlijden Gail (2011) in de Social Security Death Index
2.2.2
Cedric Van Goethem
Een zoektocht naar Cedric Van Goethem leidt ons in 2013 naar een 68-jarige man die in Spring, Texas woont. Qua leeftijd zou dat kunnen kloppen. 2301 S Millbend DrApt 917Spring, TX 77380-1756 Phone 1-281-292-9799 Name: Cedric V Goethem Titles and Terms (Original): Also Known As: Cedric C Vangoethem 2nd Also Known As Name: Cedric Vangoethm 8
Zie http://articles.chicagotribune.com/2002-12-12/news/0212120238_1_arc-church-delta-kappa-gamma-st-joan
familie_verhaal.doc
11 van 20
24-jun-14
3rd Also Known As Name: Residence Date: 01 Mar 2006 Residence Place: The Woodlands, Texas, United States Birth Date: 15 Nov 1945 Phone Number: 292-9799 Phone Number Recorded Date:20 Aug 2008 Address: 2301 S Millbend Dr Apt 917 Address Continued: The Woodlands, Texas 77380 Address Date: 01 Mar 2006 2nd Address: 2301 S Millbend Dr Apt 1106 2nd Address Continued: Spring, Texas 77380 2nd Address Date: 01 Dec 2003-01 Mar 2005 3rd Address: 2301 S Millbend Dr # 1710 3rd Address Continued: Spring, Texas 77380 3rd Address Date: 01 Apr 1992-01 Mar 2006 Possible Relatives: James R Van Langen, Renee Michelle Bezaire Figuur 10: Gegevens gevonden over verblijfplaats Cedric Van Goethem
Wij trachtten deze persoon te bereiken. Hiervoor heb ik mijn Amerikaanse vriend Tony Metke ingeschakeld. Hij woont in Naperville nabij Chicago en weet waar de gevoeligheden bij Amerikanen liggen. Hij stuurde aan het adres van Cedric Van Goethem onderstaande brief einde januari 2014:
familie_verhaal.doc
12 van 20
24-jun-14
Figuur 11: Brief van Tony Metke aan Cedric Van Goethem (januari 2014)
Gezien er geen reactie kwam, werd de brief opnieuw gezonden in april 2014.
familie_verhaal.doc
13 van 20
24-jun-14
Hierdoor kreeg Tony op 14 mei 2014 een telefonische reactie van Joan, de zus van Cedric. Hij mailde me hierover: “I got a call today from Cedric van Goethem’s sister, Joan. Joan was also adopted with Cedric. She was nice but very suspicious and her husband could be heard in the background telling her not to give out her email address, and later telling her to hang up the phone. She was curious and wanted to find out why we were trying to contact him. I repeated the information that you had given me, and she still was not sure. She asked me a few times; why now, why after all these years. I just told her that Georgina is elderly and remembers Cedric and wanted to say hello and see how he is doing. I asked her if I could pass along her email address to you or Georgina, and she said she would think about it. She has our information, so she can contact us if she decided too. She asked me several times how does she know that we are not scamming her. I told her that we would never ask for any money, or credit cards or other inappropriate information. But again I could hear her husband telling her not to give out her email address. I suggested that if she is still unsure, she could create a temporary email address on G-mail give that to us, and if she decided later that we were scamming her then she could just stop using that account. I also offered to give her my work email. She told me to tell you or Georgina that Cedric and herself are doing fine. Based on her husband’s comments, I would be surprised if she contacted us again. If Georgina has something else to tell them, we can always send another letter. At least we know it got to them” Kort samengevat: bingo, we hebben ze gevonden, maar eigenlijk willen ze niet echt contact. “They are doing fine”, maar willen met rust gelaten worden. Wat we uiteraard willen respecteren.
2.3
Andere kinderen van Fons en Eugenie
Voor zover we hebben kunnen achterhalen: - Is Leona steeds ongetrouwd gebleven - Zijn Edmund en Arthur getrouwd, maar is een verdere studie van deze tak buiten de focus van dit project.
3.
De stamboom
xx Groenings. I. Maria Groenings. Zij is geh. Alouis Blommaert. A. Stefanie Blommaert. Zij is geh. Oliver Pells. 1. Arthur Pells. Hij is geh. Maria Goossens. 2. Lucienne Pels. Zij is geh. Paul Van Cottem. B. Florence Blommaert, * 1880. Zij is geh. Jan Verhaegen. 1. Harry Verhaegen, * 1921, † 1922. 2. Alouis Verhaegen. 3. Georgina Verhaegen, * 1924. Zij is geh. Norbert van Hoijweghen. a. Margareta van Hoijweghen. b. Antoon van Hoijweghen c. Hilde van Hoijweghen. Zij is geh. Jef Van Boven. (A) Annelies Van Boven . (B) Kathleen Van Boven . (C) Evelien Van Boven. d. Annelies van Hoijweghen. familie_verhaal.doc
14 van 20
24-jun-14
e.
II.
4.
Paul van Hoijweghen.
C. Justine Blommaert. Zij is geh. Frans Verhaegen. Isabel Groenings. Zij is geh. xx van Goethem. A. Alfons Van Goethem, ook bekend als Alfonso [Van Goethem], * 11-06-1884, genaturaliseerd tot Amerikaans staatsburger op 19-11-1914, † 28-04-1951 in Chicago, Illinois, USA. Hij is geh. Eugenie Roess, ook bekend als Eugina, * 30-08-1885 in belgium (dochter van Frank Roess en Florence Groenings), † 10-04-1967 in Cicero, Ill, USA. 1. Dell Van Goethem, * 27-08-1904 in Norway, Michigan, USA, † 07-1983. Hij is geh. (1) Grace Ebel, gehuwd rond 1923, * rond 1906. Hij is geh. (2) Helen Radkiewicz, gehuwd 25-10-1944 in Cook County, Illinois, USA, * 18-04-1914, † 10-12-2002 in Lisle, Illinois. a. Gail Van Goethem, (dochter van Dell Van Goethem en Helen Radkiewicz) * 13-081946, † 13-06-2011 in Missouri City, TX, USA. Zij is geh. Steven Thornhill. (A) Dell Thornhill. (B) Margot Thornhill. b. Cedric Van Goethem, (zoon van Dell Van Goethem en Helen Radkiewicz) * 15-111945. c. Joan Van Goethem, (dochter van Dell Van Goethem en Helen Radkiewicz). d. Jacqueline Van Goethem, (dochter van Dell Van Goethem en Helen Radkiewicz). Zij is geh. Bob Adamson. e. Guy Van Goethem, (zoon van Dell Van Goethem en Helen Radkiewicz) † voor 2002. 2. Leona Van Goethem, * 11-07-1907 in Norway, Michigan, USA, † 09-1988 in Lisle, Illinois, USA. 3. Edmund Van Goethem, * 20-10-1905 in Norway, Michigan, USA, † 22-07-1996 in Cook County, Illinois, USA. Hij is geh. Mamie Krenek, * 1909, † 1968. 4. Arthur Van Goethem, * 18-12-1909 in St Charles, Kane, Illinois, USA, † 03-1978 in Cook County, Illinois, USA. Hij is geh. Mary DePorter, * 1914, † 1960. B. daughter Van Goethem.
Bijlagen
In bijlage enkele documenten die dienden als bron van informatie. Zie volgende bladzijden.
5.
Dank
Dank aan allen die direct of indirect hebben meegewerkt aan het tot stand komen van dit onderzoek. Naast de betrokken familieleden Georgina Verhaegen (Mams) en Hilde Van Hooyweghen, die mijn eerste bron van informatie waren dank ik vooral: - Mijn goede vriend Tony Metke uit Naperville (nabij Chicago) voor zijn hulp bij de succesrijke zoektocht naar de nog levende nazaten van de familie Van Goethem. - Mijn collega-genealoog en genealogische zielsverwante Joann Geybels, voor opzoekingen op de betalende databank ancestry.com. - Mijn zus Greet Verhelst voor het taalkundig nazicht van deze tekst. Mortsel, 24 juni 2014. Jan Verhelst
familie_verhaal.doc
15 van 20
24-jun-14
Figuur 12: Amerikaanse volkstelling 1910, St Charles voor de familie Fons Van Goethem Vanaf lijn 21 vindt men de familie Van Goethem. Bron: ancestry.com familie_verhaal.doc
16 van 20
24-jun-14
Figuur 13: Volkstelling 1930, Cicero, Illinois voor Dell Van Goethem Lijn 74 geeft Dell Van Goethem als schoonzoon aan. Bron: ancestry.com familie_verhaal.doc
17 van 20
24-jun-14
Figuur 14: Volkstelling 1940, Chicago voor Fons Van Goethem Lijn 57-59 geeft Fons Van Goethem en familie. Bron: ancestry.com familie_verhaal.doc
18 van 20
24-jun-14
Figuur 15: Amerikaanse volkstelling 1040, Chicago voor Dell Van Goethem Dell Van Goethem op lijn 43. Een opsomming van een aantal mensen op hetzelfde adres, vermoedelijk een pension. Bron: ancestry.com familie_verhaal.doc
19 van 20
24-jun-14
Figuur 16: Volkstelling 1940 Berwyn, Helen Radkiewicz Helen Radkiewicz, later Helen Van Goethem, op lijn 59. Bron : ancestry.com familie_verhaal.doc
20 van 20
24-jun-14
