Het schoolondersteuningsprofiel van De Kapstok Leerwerktrajecten
Het schoolondersteuningsprofiel van De Kapstok Leerwerktrajecten
Inhoudsopgave 1
Inleiding
2
Missie, visie, strategie en doelstelling
3
Een beschrijving van de Leerwerktrajecten
4
De grenzen van de zorgbreedte van De Kapstok
5
De ketenpartners betrokken bij het onderwijs van De Kapstok
6
De interne zorgstructuur van De Kapstok
7
De plaatsing op een specifieke locatie van De Kapstok
8
De professionele kwaliteit van het personeel van De Kapstok
9
Uitstroomprofielen
1. Inleiding Dit document is het schoolondersteuningsprofiel waarin De Kapstok de hoofdlijnen beschrijft van haar onderwijs- en zorgaanbod. De Kapstok Leerwerktrajecten maakt onderdeel uit van de Stichting Attendiz. De Kapstok verzorgt de Arbeidsmarkt Gerichte Leerweg (AGL) en biedt erkende beroepsopleidingen en eigen ontwikkelde opleidingstrajecten aan voor jongeren met psychiatrische- of gedragsproblemen. De Kapstok biedt deze jongeren de mogelijkheid arbeidservaring op te doen. Daarnaast worden technische, sociale en maatschappelijke vaardigheden aangeleerd. De Kapstok leidt jongeren toe naar de reguliere (of gesubsidieerde) arbeidsmarkt en/of naar vervolgonderwijs.
2. Missie, visie, strategie en doelstelling Missie De Kapstok wil de deelnemers toeleiden naar een passende plek op de arbeidsmarkt of in het onderwijs. Middels een individuele, praktijkgerichte en veelal bedrijfsmatige aanpak leiden we de deelnemers toe naar een passende plek op de (gesubsidieerde) arbeidsmarkt of in het (regulier) vervolgonderwijs. Indien dit niet haalbaar blijkt zoekt De Kapstok een ander passend vervolgtraject. De Kapstok vindt hierin samenwerking met instanties als (jeugd)hulpverlening, UWV, gemeenten en andere betrokkenen belangrijk en noodzakelijk. Visie Onze doelgroep is vastgelopen binnen de reguliere maatschappelijke kaders. De Kapstok kiest daarom voor een andere aanpak. Er wordt gewerkt vanuit de visie dat het verminderen/wegnemen van sociaal-emotionele belemmeringen of het leren omgaan met deze belemmeringen/beperkingen de basis is om de gedragsproblematiek naar de achtergrond te verschuiven. Strategie Binnen De Kapstok Leerwerktrajecten bieden we leerwerkplekken in een bedrijfsmatige setting. We hanteren een individuele aanpak. Middels branchegerichte cursussen en opleidingen verwerven de deelnemers competenties waarmee ze zich kunnen presenteren op de arbeidsmarkt. We bieden onderwijs op maat waarbij we, indien mogelijk, certificeren en diplomeren op niveu 1 en 2 van het beroepsonderwijs. De Kapstok moet voldoen aan de eisen van OC&W (onderwijsinspectie) en wil daarnaast tegemoet komen aan de behoeften van UWV, gemeenten en hulpverlening. Daarom biedt De Kapstok waar mogelijk een doorlopend aanbod om zowel aansluiting te vinden bij het vervolgonderwijs als bij de arbeidsmarkt. Onze bedrijfsmatige activiteiten maken het noodzakelijk dat we in de begeleiding en bedrijfsvoering richting arbeidsmarkt niet uitgaan van de onderwijstijden. We sluiten zo nauw mogelijk aan bij de werktijden van de verschillende branches. Daarmee voldoen we ook aan voorwaarden of vraag van UWV, gemeenten en hulpverlening. De Kapstok Leerwerktrajecten wil in Twente de Arbeidsmarkt Gerichte Leerweg verder ontwikkelen en uitvoeren. De Kapstok werkt mede daarom nauw samen met het ROC, AOC, KPC en branche organisaties als bijvoorbeeld Innovam en Kenteq. Doelstelling Binnen De Kapstok Leerwerktrajecten werken we aan de volgende doelen voor de deelnemers: opdoen van arbeidservaring verwerven van beroepsgerelateerde kennis en vaardigheden vergroten van de motivatie opdoen van positieve schoolervaringen vergroten of verwerven van sociale vaardigheden vergroten van het zelfvertrouwen leren omgaan met een beperking behalen van certificaten en/of diploma’s
3. Een beschrijving van de Leerwerktrajecten Voor alle leerlingen van De Kapstok Leerwerktrajecten geldt dat zij individueel onderwijs krijgen. Gezin, hulpverleners, reclassering etc. worden betrokken bij het schoolgebeuren. Voor alle leerlingen en overige deelnemers zijn er combinatiemogelijkheden en overlappingen mogelijk. Het onderwijsaanbod binnen onze leerwerktrajecten is passend en op maat, wat bijvoorbeeld inhoudt dat een leerling die bij Mota een traject richting arbeidsbegeleiding volgt, één dag per week een lascursus volgt bij De Passage om zo een betere aansluiting te krijgen bij de arbeidsmarkt. Wij overleggen en werken samen met leerling, ouders en hulpverleners en kijken hierbij naar het individu, zijn of haar draagkracht en alle mogelijkheden binnen De Kapstok om de leerling zo adequaat en passend mogelijk een ontwikkelingsperspectief te bieden. 1. De Passage te Almelo Er kunnen certificaten gehaald worden voor: • IVIO diploma’s voor Nederlands, Engels, wiskunde, economie, biologie en geschiedenis en wel op drie verschillende niveaus. Voor ieder onderdeel kan de leerling een certificaat halen. Het aanleren van sociale vaardigheden loopt als een rode draad door alle groepen en werkvormen. Om recht te doen aan de leerlingen hebben we verschillende groepen ingericht. De verschillende groepen in De Passage Onderbouw groep ( circa 12, 13 jaar) Zij krijgen schoolvakken gericht op de zelfredzaamheid en die een basis leggen voor hun verdere arbeidstoeleiding. De theorie en praktijk worden afgewisseld en opelkaar afgestemd. Er wordt veel aandacht besteed aan het beïnvloeden van het gedrag. Middenbouw groep 1 (circa 14, 15 jaar) Naast theorie wordt veel aandacht besteed aan praktische vorming. Dat gebeurt in de leerwerkplaatsen. Ook maatschappelijke vorming krijgt veel aandacht. Hier worden de eerste praktijkervaringen opgedaan via stages. Zowel begeleide als zelfstandig stage. In deze periode maakt de leerling een sectorkeuze die past bij de interesses van de leerling. Bovenbouw groep 2 (16, 17, 18 jaar) Ook hier hebben we de verplichte kernvakken. Veel nadruk ligt op de praktische vorming. Leerlingen die een diploma kunnen halen, krijgen i.p.v. verplichte theorie alleen de vaktheorie. Er wordt veel aandacht besteed aan maatschappelijke vorming. Met behulp van de externe stages proberen wij de leerlingen uit te laten stromen naar de arbeidsmarkt met of zonder contract. Voor die leerlingen die capaciteiten hebben voor MBO niveau 2 is er de mogelijkheid om door te stromen naar het ROC. De Passage, leerwerktrajecten Binnen De Passage zijn zes leerwerktrajecten gehuisvest voor horeca, metaal, algemene techniek, bouw, stratenmaker, zorg en schoonmaak Deze leerwerktrajecten zijn opgezet als kleine bedrijfjes. Voor de meeste leerlingen zal het werken in een leerwerktraject de eerste kennismaking zijn met echt werk. Vanuit deze leerwerktrajecten gaan de leerlingen op stage. In de werkplaatsen kunnen zowel particulieren als bedrijven/scholen terecht voor opdrachten en/of inkopen. In de leerwerktrajecten van De Passage kunnen de volgende diploma’s gehaald worden: • Lasdiploma, niveau 1 en 2 Nederlands Instituut voor Lastechniek • Diploma Entrée Horeca en voiding ROC-diploma • Diploma Entrée Zorg en dienstverlening ROC-diploma • Diploma Entrée bouw en infa ROC-diploma • VCA (veiligheid tijdens het werk) VCA-diploma • Diploma Entrée groen en dier AOC-diploma • Praktijkexamen: schoonmaken in de groothuishouding. Naast deze trajecten hebben we buiten de school in Vriezenveen een Groenopleiding genaamd: De Groene Hoeve te Vriezenveen Zij houden zich bezig met planten, bomen, bosonderhoud en moestuin. Een deel van de opleiding gaat in samenwerking met Staatsbosbeheer. Vooral de relatie met de praktijk is erg belangrijk. Na deze opleiding kan een leerling doorstromen naar het MBO.
2 De Bako te Hengelo Bij De Bako worden fietsen verkocht en gerepareerd met en door deelnemers van De Kapstok. Deelnemers die worden aangemeld bij De Kapstok en geen duidelijke voorkeur hebben voor een van de andere leerwerktrajecten, beginnen in principe altijd bij De Bako. De deelnemers zonder duidelijke voorkeur voor fietstechniek komen in het sociale vormings- en oriëntatietraject. Er wordt aandacht besteed aan het opbouwen van arbeidsritme en het trainen van sociale vaardigheden. Er wordt gewerkt vanuit de principes van PBS (Positive Behaviour Support) en er worden Goldstein-lessen gegeven (sociale vaardigheidstraining). Het opdoen van succeservaringen is een belangrijk uitgangspunt bij De Bako. Regelmatig wordt er samen gesport voor de ontspanning en de bevordering van de samenwerking tussen de deelnemers. Door een duidelijke koers uit te zetten tijdens hun traject proberen we de deelnemers zelf de regie weer in handen te laten nemen voor wat betreft hun opleidingstraject. Opleidingsaanbod Na een oriëntatiefase van twee maanden wordt samen met de deelnemer het vervolgtraject bepaald. De deelnemer kan dan onder andere kiezen uit:
Verder werken bij De Bako aan individuele leerdoelen. Opleiding assistent rijwielhersteller (niveau 1-innovam). Entree-opleiding detailhandel ROC Een geleidelijke overgang naar een ander leerwerktraject van De Kapstok. Tevens worden er AVO-vakken verzorgd op niveau van de leerlingen. Verder zijn er mogelijkheden voor het behalen van het VCA diploma en het heftruckcertificaat
3. De Basis te Oldenzaal De Basis is een goed uitgeruste opleidingswerkplaats waar de basis wordt gelegd voor een opleiding en een baan in de techniek. Deelnemers die verder willen in de metaalbranche kunnen bij dit traject een opleiding volgen in samenwerking met het ROC en de branche organisatie Kenteq. Bij De Basis worden deelnemers individueel begeleid tijdens hun opleidingstraject. Iedereen werkt op zijn eigen niveau en in zijn eigen tempo. Het eerste deel van het traject bestaat uit het aanleren van basis vaardigheden. Dit programma richt zich op het aanleren van technische- en sociale vaardigheden. Het lesprogramma bestaat uit verschillende lastechnieken zoals MIG, MAG en TIG lassen. Bij de metaalbewerking wordt onder andere aandacht besteed aan meten, aftekenen, zagen, zetten, machinaal knippen, boren, draaien en frezen. Wanneer dit eerste deel succesvol is afgerond door middel van het behalen van een toets, stelt de leerling samen met zijn mentor een vervolgtraject op. De mogelijkheid bestaat om via De Basis door te stromen naar het ROC of via een stageplek een arbeidscontract te bemachtigen bij een metaalbedrijf. Opleidingsaanbod ROC entree-opleiding Installatie en Constructietechniek. Lasopleiding proces MIG/MAG en TIG (niveau 1 en 2 NIL) Tevens worden er AVO-vakken verzorgd op niveau van de leerlingen. Verder zijn er mogelijkheden voor het behalen van het VCA diploma en het heftruckcertificaat
4. De Koppeling te Hengelo De Koppeling is de locatie waar de jongeren van De Kapstok worden opgeleid tot assistent in de mobiliteitsbranche. Naast de opleiding wordt er ook veel aandacht besteed aan het opbouwen van arbeidsritme en het trainen van sociale vaardigheden. Hiervoor beschikt de Koppeling over een goed geoutilleerde werkplaats waar aan klantenauto’s gewerkt wordt. Op deze manier ligt de praktijk van deze opleiding erg dicht bij de realiteit van het werken in een garagebedrijf. Bij De Koppeling worden de leerlingen opgeleid voor de zogenaamde ‘kwikfit’achtige reparaties, zoals het banden wisselen, remblokken verwisselen, olie- en water bijvullen en de kleine en grote onderhoudsbeurten verzorgen.
Opleidingsaanbod Motorvoertuigentechniek AMB Entree en Innovam brancheopleiding. De entree-opleiding van het ROC bestrijkt veel theorie en 400 stage-uren bij een erkend leerwerkbedrijf. Niet iedere deelnemer is in staat beide of een van beide met een voldoende af te ronden, vandaar dat de Proeve van Bekwaamheid van het Innovam dan behaald kan worden. Daarnaast is er voor leerlingen een mogelijkheid om praktijkcertificaten te behalen voor diverse onderdelen. Alle praktijkhandelingen die de leerlingen voor de opleiding van het ROC moeten beheersen zullen hier uitgebreid aan bod komen. Het opleidingstraject wordt normaliter in twee jaar aangeboden. Er zijn bij De Koppeling ook mogelijkheden voor het behalen van het VCA diploma, IVIO-certificaten voor de AVO-vakken en het heftruckcertificaat. 5. Autoclean te Hengelo Autoclean leidt deelnemers op tot allround autopoetser. Dit gebeurt bij locatie Autoclean en middels Mobiclean bij garages en poetsbedrijven. Deze vakopleiding ‘autopoetsen’ stelt deelnemers in staat om in het bezit te komen van een, door de autopoetsbedrijven in de regio erkend, certificaat ‘allround autopoetser’. De eindtoets voor het allround certificaat wordt afgenomen door medewerkers van de regionale autopoetsbranche. Gedurende 5 dagen in de week doet de deelnemer leerwerkervaring op binnen de praktijkruimte. Daarnaast volgt de deelnemer de theorie van het vak. Deze theorie is door De Kapstok intern ontwikkeld en sluit aan bij de vraag vanuit de autopoetsbranche. Tevens wordt er aandacht besteed aan de werknemersvaardigheden en de sociale vaardigheden. Mobiclean is het mobiele leerwerktraject van Autoclean en poetst auto’s op locatie, in opdracht van garage- en autopoetsbedrijven. Het doel is te wennen aan de bedrijfscultuur buiten Autoclean. Door opdrachtgericht werk te verrichten binnen een regulier bedrijf ervaren de deelnemers hoe het er op de arbeidsmarkt aan toe gaat. Mobiclean verzorgt het vervoer van de deelnemers naar de betreffende locatie en beschikt over professionele poetsmachines en poetsmiddelen. Er is altijd een werkbegeleider van Autoclean die de deelnemers begeleidt op locatie. Wanneer de deelnemer het traject bij Autoclean succesvol heeft doorlopen, bestaat er de mogelijkheid om via een (gesubsidieerde) stageplek een arbeidscontract te bemachtigen in de autopoetsbranche.
Opleidingsaanbod All-round autopoetser Dit is een door de autopoetsbranche geaccepteerd certificaat. Er is veel vraag naar gediplomeerde autopoetsers. Er worden AVO vakken verzorgd op niveau van de leerlingen. Tevens kan men het VCA diploma en het heftruckcertificaat behalen. Entree-opleiding Transport en Logistiek ROC
6. De Helling te Oldenzaal De Helling te Enschede maakt sinds 2013 deel uit van De Kapstok. De ligging aan de haven is uniek en natuurlijk noodzakelijk i.v.m. het hellen van de schepen. Via de hellingbaan worden schepen op de wal getrokken en komen dan in de hal te liggen voor onderhoud. Daarmee is meteen duidelijk wat we doen op De Helling. Lassen en schilderen, onderhoud aan schepen en reparatie van scheepsmotoren. Naast de werkzaamheden aan schepen voeren we ook allerlei opdrachten op metaalgebied uit voor particulieren en bedrijven. Tevens maken we in opdracht de haven schoon. We beschikken over een eigen boot die gebruikt kan worden voor een tochtje door het havengebied. Naast vaardigheden op metaalgebied dienen de omgang met klanten en de verzorging van het terrein, waar schepen een winterligplaats hebben, aandacht te krijgen. Sociale vaardigheden zijn een must omdat er veel klanten op De Helling komen. Door opleiding en een bedrijfsmatige aanpak op De Helling laten we deelnemers arbeidservaring en kennis opdoen, vergroten we de motivatie en het zelfvertrouwen en verbeteren we de sociale vaardigheden. Daarnaast is het doel om leerlingen af te leveren met diploma’s en/of certificaten. Opleidingsaanbod Vooropleiding Schilderen. In deze opleiding worden de leerlingen zowel theoretisch als praktisch voorbereid op een stageplek/ baan bij een schildersbedrijf, of een opleiding schilderen bij het ROC van Twente of de “Schilder sCOOL” Hengelo. Deze opleiding wordt met praktijkcertificaten afgerond. Lasopleiding proces BMBE (Booglassen Met Beklede Elektrode niveau 1 NIL).
7. De Bakkerij te Hengelo Dagelijks bereiden de deelnemers onder deskundige begeleiding, diverse brood- en banketproducten voor de verkoop. Er is voor klanten keuze uit een ruim assortiment met onder andere diverse broodsoorten, taarten en gebak. De Bakkerij is een kleine locatie waar dagelijks maximaal vier deelnemers leren en werken en er is sprake van een reële praktijksituatie waar beroepshouding, motivatie en hygiëne een zeer belangrijke rol spelen. Tijdens het werk is er binnen deze setting ook veel aandacht voor elkaar. Naast vakkennis en algemeen vormende vakken zijn ook sociale vaardigheden en een juiste werkhouding onderdeel van het programma. De Bakkerij leidt samen met Restaurant ’t Tuindorp leerlingen op voor de entreeopleiding Assistent Horeca, voeding en voedingsindustrie. De Bakkerij heeft daarnaast praktijkcertificaten om de deelnemers zich het werken in een bakkerij eigen te laten maken. Na het behalen een diploma of certificaat is er de mogelijkheid om te gaan werken bij een bakker. Ook is er, indien toelaatbaar, doorstroom mogelijk naar een niveau 2-opleiding van het ROC 8. Zorg en horeca opleiding ’t Tuindorp te Hengelo Zorg Bij leerwerktraject Zorg worden deelnemers opgeleid tot het werken in verschillende sectoren of branches. Je kunt dan denken aan een verzorgingshuis of een verpleeghuis. Of je gaat werken bij de facilitaire dienst van een bedrijf. De lessen vinden plaats in de vorm van theorielessen in het zorglokaal en praktijklessen in het B&B. Er wordt veel aandacht besteed aan algemene sociale vaardigheden en het vergroten van het zelfvertrouwen en de eigenwaarde van de deelnemers. Daarnaast staat de zorg voor jezelf en de ander centraal. Met de ander wordt natuurlijk bedoeld diegene die je straks in je werk tegen kunt komen, zoals ouderen, gehandicapten, kinderen of baby's. Opleidingsaanbod: Entreeopleiding Assistent dienstverlening en zorg (ROC) Certificaat Schoonmaken in de groothuishouding
IVIO diploma Nederlands, rekenen/wiskunde en/of Engels
Na het behalen van een certificaat of een diploma kunnen deelnemers een baan krijgen in de zorgsector. Dit werk bestaat uit het uitvoeren van huishoudelijke taken en het begeleiden van mensen bij hun alledaagse bezigheden. Dit kan in de eigen woonomgeving zijn, maar ook in een instelling. Na het behalen van de opleiding entreeopleiding assistent dienstverlening en zorg is er ook de mogelijkheid om door te stromen, indien toelaatbaar, naar een niveau 2-opleiding binnen het ROC. De meest aansluitende opleiding is Helpende welzijn. Horeca Horeca ‘t Tuindorp is een authentiek Restaurant en Bed & Breakfast, waar jongeren worden opgeleid voor een baan binnen de Horecabranche. Daarnaast maken we ook gebruik van de bedrijfskantine van Jarabee. Het doel van het traject is het aanleren van praktische vaardigheden binnen een professionele setting. Naast consumptieve vakkennis zijn ook sociale vaardigheden en een juiste werkhouding onderdeel van het programma. Het B&B biedt mogelijkheden om deelnemers te trainen voor een potentiële baan in de facilitaire dienstverlening en/of zorgsector. Door een interne praktijkgerichte training en een intern Horecaprogramma worden deelnemers voorbereid op arbeid binnen de reguliere arbeidsmarkt. Daarnaast worden theoretische vakken aangeboden. Opleidingsaanbod: Entree opleiding Assistent Horeca (ROC). SVH Keukenassistent en SVH Bedieningsassistent (branche opleidingen SVH). IVIO diploma Nederlands, rekenen/wiskunde en/of Engels Met de entreeopleiding Horeca-assistent kunnen deelnemers als medewerker in de keuken en/of de bediening aan de slag. Na het behalen van dit diploma kunnen deelnemers, indien toelaatbaar, verder studeren op niveau 2 bij het ROC. Met de branche gerichte opleiding is er de mogelijkheid in een eenvoudig Horecabedrijf zelfstandig aan het werk te gaan. 9 Leerwerkboerderij Erve Olde Meule te Hengelo Bij Leerwerktraject Erve Olde Meule zijn deelnemers gedurende vijf dagen per week bezig met onderhoud van het erf en het verzorgen van de dieren. De leerwerkboerderij is er voor kinderen en jongeren die affiniteit hebben met het buitenleven en/of baat hebben bij de kleinschaligheid van de ‘boerenhuiskamer sfeer’. De boerderij biedt plek aan drie doelgroepen: • De groep kinderen en jongeren vanaf 12 jaar die veel problemen heeft in de onderwijssituatie (theorie en/of praktijk). Het zijn de deelnemers die ondanks intensieve begeleiding in lessituaties te veel aandacht blijven vragen. Zij hebben vaak een zeer intensieve hulpvraag. • De groep jongeren die de een certificaat Dierverzorging of Terreinonderhoud wil behalen of een IVIO diploma wil behalen voor de vakken Nederlands, Engels en/of rekenen/wiskunde. • Jongeren die aangewezen zijn op arbeidsmatige dagbesteding. Het leerwerktraject is vooral gericht op deelnemers met een ASS en/of andere psychiatrische stoornissen. De activiteiten die op het programma staan worden voor iedere jongere individueel bepaald. De activiteiten die worden aangeboden zijn: Theorie Terreinonderhoud Rijden en longeren Vegen en poetsen Facilitair Spel en creatief Tijdens het werken met dieren wordt er een groot beroep gedaan op de praktische en sociale vaardigheden, de frustratietolerantie en het doorzettingsvermogen. Ook is er veel aandacht voor het zelfvertrouwen en de eigenwaarde van de deelnemers. Aan het leren samenwerken wordt veel aandacht besteed. De methodes ‘Geef mij de 5’ en ‘Positive Behavior Support’ zijn richtinggevend voor het begeleiden van jongeren. Er wordt ook aandacht besteed aan algemeen vormende vakken zoals Nederlands, Engels en rekenen /wiskunde. Deze vakken worden geëxamineerd op verschillende niveaus via IVIO.
Opleidingsaanbod:
• • • • • • • • • • • •
IVIO diploma Nederlands, Engels, rekenen en wiskunde. Certificaat Dierverzorging Paard basis Certificaat Dierverzorging Paard gevorderd Certificaat Dierverzorging Konijn Certificaat Dierverzorging Geit Certificaat Dierverzorging Rund Certificaat Dierverzorging Rund gevorderd Certificaat Dierverzorging Kat Certificaat Dierverzorging Kip en Eend Certificaat Terreinonderhoud basis Certificaat Terreinonderhoud gevorderd Certificaat Terreinonderhoud moestuin
Het leerwerktraject begeleidt de jongere naar een geschikt toekomstperspectief. De meest voorkomende mogelijkheden zijn; terugkeer naar het onderwijs, een dagactiviteitencentrum (DAC), een Sociale Werkvoorziening, een zorgboerderij en een zeer beschermde werkplek op de reguliere arbeidsmarkt met een Wajong-uitkering. 10 De Stijgbeugel te Markelo Bij De Stijgbeugel worden deelnemers opgeleid tot paardenverzorger (groom). In dit traject kunnen jongeren praktische en sociale vaardigheden aanleren binnen een professionele setting. Het betreft een branchegerichte opleiding, die nauw aansluit bij de opleiding paardenverzorging van het AOC. Eventuele doorstroom richting AOC wordt hierdoor vereenvoudigd. Door gebruik te maken van het therapeutische effect dat paarden hebben op onze jongeren, creëren we voor hen extra mogelijkheden om een plek in de maatschappij te verwerven. Naast arbeidstraining en scholing wordt er tijdens het werken met paarden een groot beroep gedaan op sociale vaardigheden, de frustratietolerantie en het doorzettingsvermogen. Ook is er veel aandacht voor het zelfvertrouwen en de eigenwaarde van de deelnemers. De mogelijkheid bestaat om persoonlijke problemen, op een ontspannen manier tijdens het werken met paarden, te bespreken. Aan het leren samenwerken wordt veel aandacht besteed. Naast het sociale aspect hiervan, is dit ook van belang voor de veiligheid. Daarnaast wordt er een individueel theorietraject gevolgd, met naast het vak paardenverzorging ook Nederlands, Engels en wiskunde. Elke deelnemer bouwt een eigen portfolio op met bewijsmateriaal van zijn of haar capaciteiten en ontwikkelingen. Er worden op drie niveaus praktijkcertificaten van De Kapstok aangeboden: Groom Basis. Groom Lichtgevorderd. Groom Gevorderd. Omgang, verzorging en praktische paardenkennis (certificaat KNHS) Daarnaast is er de mogelijkheid om theoriecertificaten te behalen: Handboek voor de Stalmeester (theorie van het AOC). Nederlands (IVIO). Engels (IVIO). Rekenen/wiskunde (IVIO).
11 Mota te Almelo Mota is een leerwerktraject van De Kapstok voor jongeren met psychiatrische stoornissen en is met name gericht op jongeren met een stoornis in het autisme spectrum (ASS). Binnen Mota wordt bedrijfsmatig gewerkt in diverse branches (catering, facilitair, ICT, webdesign, reprowerkzaamheden, hovenier, elektro, metaal, houtbewerking, autotechniek, logistiek, industrie en administratie). De bedrijfsmatige werksituatie wordt mede bereikt door het verrichten van productiewerkzaamheden voor externe klanten. Het werkschema is afgestemd op de individuele wensen en capaciteiten van de deelnemers. Er bestaat de mogelijkheid om zonder verplichtingen vele arbeidsterreinen te verkennen en te ervaren. Naast het toeleiden naar arbeid middels opdoen van werkervaring en beroepsgerichte scholing, is een belangrijk doel de jongere inzicht te helpen krijgen in eigen belemmeringen zodat het behoud van werk mogelijk is. Mota helpt de deelnemer bij het herkennen en erkennen van deze belemmeringen. De deelnemer wordt ondersteund in het ontwikkelen van een arbeidsidentiteit. Mota biedt een zo voorspelbaar mogelijke arbeidsomgeving waarbij de realiteit van de gewone werkomgeving leidend is. De deelnemer werkt in een omgeving die de werkelijke arbeidsplek zo veel mogelijk benadert. De begeleiders zijn goed op de hoogte van de belemmeringen die een deelnemer met ASS ervaart tijdens het werk. Ze hebben begrip voor autisme belemmeringen en handelen daarnaar. De werkomgeving is voor een deel prikkelarm. Omdat overgevoeligheid voor zintuiglijke waarnemingen een ASS-kenmerk is, wordt daarmee rekening gehouden. Het werken volgens vaste patronen voorkomt veel onzekerheid. Instructies worden duidelijk en zakelijk gegeven. Waar de taalinterpretatie een probleem geeft, wordt daar rekening mee gehouden. Waar nodig wordt gewerkt met visuele ondersteuning van de opdracht. Bij schakelproblemen wordt rekening gehouden met onnodige wisselingen in begeleiding of werkopdrachten. Omdat het uiteindelijke doel het verwerven van een duurzame arbeidsplaats op de reguliere arbeidsmarkt is, blijft in deze werkwijze de realiteit van de gewone werkomgeving in de reguliere bedrijven leidend. Mota biedt onder andere opleidingsmogelijkheden in de sectoren: metaal, elektrotechniek, hout, logistiek ,ICT, webdesign, copyshop, catering, administratie en groenvoorziening 12 De Werkplaats te Enschede Bij de Werkplaats kunnen jongeren in een gestructureerde arbeidssituatie de nodige werkervaring opdoen. Hierbij bieden we zowel de mogelijkheid aan tot arbeidstraining als tot arbeidsmatige dagbesteding. De deelnemers kunnen na verloop van tijd uitstromen richting verdere scholing of naar een geschikte werkplek buiten de Werkplaats. Belangrijk bij het bereiken van de doelen is het aanleren van een goede arbeidshouding. Vaak zijn onze deelnemers, bij de juiste begeleiding, uitstekend in staat een goede arbeidsprestatie neer te zetten; ook zelfstandig werk vormt in dat geval vaak geen probleem. Voorop staat dat we elke individuele deelnemer nauwkeurig screenen, observeren en begeleiden om te zien welke mogelijkheden hij of zij “in huis heeft”. De Werkplaats verzorgt, naast de arbeidsvaardigheidstraining, cursussen die onze deelnemers sociaal weerbaar en zelfredzaam maken. Zo krijgen moeilijk bemiddelbare jongeren een nieuw perspectief op een echte arbeidsplaats binnen onze maatschappij. De Werkplaats is een leerwerktraject van de Kapstok waarin, naast de deelnemers van de Kapstok, ruimte is voor leerlingen met een verstandelijke en/of lichamelijke beperking van Attendiz scholen als VSO de Huifkar, OCR het Roessingh en VSO het Maatman. De werkzaamheden van de Werkplaats richten zich voornamelijk op productie, assemblage, inpakwerk, verzorgen van mailingen, recycling en het schoonmaken van de Grolsch Veste
13 De Opstap te Hengelo De Opstap is het test- en trainingscentrum en het trajectenbureau van De Kapstok . BIij de Opstap wordt een onafhankelijke en realistische inschatting gemaakt van de arbeidsmarktkansen en lacunes in vaardigheden en kennis van moeilijk bemiddelbare jongeren. Er worden assessments en arbeidstrainingen uitgevoerd door middel van: testen, observaties en interviews; persoonlijke coaching, advisering en ondersteuning; sollicitatie- en sociale vaardigheidstrainingen; praktische werkzaamheden op het gebied van inpak en montage, schoonmaak en wasserij. De Opstap formuleert vervolgens een trajectplan waarin wordt aangegeven hoe deze jongeren de afstand naar hun maximale mogelijkheden kunnen overbruggen. De trajecten worden vormgegeven in afstemming met de jongere en in samenwerking met de plaatsende instantie. Er wordt een individueel trajectplan geformuleerd voor het te volgen test- en/of trainingsaanbod. In het trajectplan worden inhoud, doel en het plan van aanpak opgenomen. Het traject heeft een maximale doorlooptijd van 12 maanden en moet uiteindelijk leiden tot een opleidingstraject, plaatsing op de arbeidsmarkt of uitstroom naar een zorgtraject. De Opstap verzorgt o.a. ter ondersteuning van het RMC van de gemeente Hengelo een aanvullend aanbod voor voortijdige schoolverlaters, waarin de scholen zelf niet kunnen voorzien. Stage en begeleiding Op het trajectenbureau De Opstap zijn ook de trajectbegeleiders en jobcoaches gehuisvest die de jongeren begeleiden naar werk. Bij een stageplek is het belangrijk dat er een match is tussen de jongere en de werkbegeleider van het bedrijf. Vaak is dit in de beginperiode van een stage al duidelijk. Bij De Kapstok Leerwerktrajecten zijn er professionele stagebegeleiders, trajectbegeleiders of gediplomeerde jobcoaches aangesteld om dit proces te begeleiden en bij calamiteiten kunnen ze relatief snel aanwezig zijn voor overleg. Indien de stageperiode uitmondt in een, al dan niet tijdelijke, benoeming, dan zijn de stagebegeleiders op de hoogte van de mogelijkheden en voordelen voor werkgevers. Hierbij kan gedacht worden aan subsidie-aanvraag (deze zijn vaak branche-gerelateerd) voor een jongere, de no-riskpolis voor jongeren uit het VSO, een SFB-status (structurele functionele beperking aanvragen) etc. Nazorg Vanuit De kapstok zal het eerste jaar, na uitschrijving, nazorg verleend worden. Dit betekent dat de leerling dus nog een jaar gevolgd wordt door de mentor of de stage- of trajectbegeleider. De Kapstok kan bij calamiteiten of problemen op de werkvloer nog een jaar lang meedenken en overleggen. Deze periode kan langer zijn indien er daadwerkelijk problemen zijn. Ook kan het zijn dat de leerling terug komt op De Kapstok voor extra bijscholing op gebied van gedrag of vakkennis. Al met al een extra service vanuit De Kapstok voor het bedrijfsleven, om het aannemen van een Kapstokjongere en de uitstroom naar een duurzame arbeidsplaats succesvol te laten verlopen
4. De grenzen van de zorgbreedte van De Kapstok De grenzen van de zorgbreedte van De Kapstok aangeven is lastig, aangezien we altijd proberen om een individueel passend aanbod en een uitdagende pedagogische leerwerkomgeving te creëren voor onze jongeren (zowel cluster 4 als overige deelnemers). Bijvoorbeeld: zo begeleiden we autistische jongeren met een gemiddeld of hooggemiddeld niveau naar de (al dan niet gesubsidieerde) arbeidsmarkt, maar ook laagbegaafde jongeren naar een gesubsidieerde werkplek. De samenwerking met andere clusterscholen (cluster 2 en 3) is de laatste jaren steeds beter op gang gekomen, waardoor we de grenzen van de zorgbreedte hebben kunnen verleggen en het aanbod hierop aangepast hebben. Dit betekent dat de grenzen van zorg bij bepaalde trajecten lager liggen dan bij andere trajecten en dat er duidelijke verschillen tussen afdelingen merkbaar zijn. Een voorwaarde is dat de jongere in enige mate gemotiveerd is voor de Arbeidsmarkt Gerichte Leerweg en dat individuele problematiek (bijvoorbeeld agressie of verslaving) niet een gevaar is voor de jongere zelf, begeleiders of anderen uit de groep. Op sommige leerwerktrajecten is
IQ ook een maatstaf voor plaatsing. Indien een IQ te laag is waardoor het uitstroomprofiel van dit leerwerktraject niet realistisch is zal dit bij aanmelding aangegeven worden en zal meestal doorverwezen worden naar een leerwerktraject waar IQ geen belemmering is voor het uitstroomprofiel of een ander dagbestedingstraject. De Kapstok Leerwerktrajecten wil altijd vrijblijvend meedenken en meeadviseren om jongeren te begeleiden naar een geschikt uitstroomprofiel. Daarnaast proberen we om intensief (preventief) samen te werken met ouders, begeleiders en ketenpartners om uitval te voorkomen.
5. De ketenpartners betrokken bij het onderwijs van De Kapstok Welke ketenpartners zijn betrokken bij het onderwijs in en om de school? Deze inventarisatie is niet geheel dekkend en voortdurend wisselend
Soort ZAT MDO Wijkzorgteam Bureau Jeugdzorg Jeugdreclassering MEE William Schrikker Stichting Leger des heils Ambiq Aveleijn Jarabee Politie Justitie Leerplicht/ RMC Jongerenwerk Tactus Van de Bentstichting Algemeen maatschappelijk werk Gemeenten Scholen VO/ SO/ MBO Werkplein/ UWV De Werkwijzer Plusteam Stagebedrijven GGD/ Jeugd GGZ Mediant/ Karakter Samenwerkingsverband passend onderwijs VO 1000 jongerenplan Face to face Pleeggezinnen/ Humanitas
Doelstelling
Betrokkenen
Afstemming informatieuitwisseling Afstemming voor individuele gevallen Multi disciplinair overleg risico gezinnen/ individuen Afstemming, informatieuitwisseling Afstemming en informatie uitwisseling Afstemming en informatie uitwisseling Afstemming en informatie uitwisseling Afstemming en informatie uitwisseling Afstemming en informatie uitwisseling Afstemming en informatie uitwisseling Afstemming en informatie uitwisseling Afstemming en informatie uitwisseling Afstemming en informatie uitwisseling Afstemming en informatie uitwisseling Afstemming en informatie uitwisseling, gezamenlijke activiteiten Afstemming en informatie uitwisseling, projecten uitvoeren Afstemming en informatie uitwisseling Afstemming en informatie uitwisseling
Scholen, leerplicht, AMW , politie, GGD, Op afroep
beleidsafstemming en informatie uitwisseling Afstemming en informatie uitwisseling, ontvangen en plaatsen van leerlingen Afstemming en informatie uitwisseling, plaatsen van leerlingen op de arbeidsmarkt Afstemming en informatie uitwisseling, gezamenlijke trajecten uitvoeren Afstemming en informatie uitwisseling, trajecten uitvoeren Afstemming en informatie uitwisseling, plaatsten leerling op stage Afstemming en informatie uitwisseling, onderzoek Afstemming en informatie uitwisseling, plaatsing Afstemming en informatie uitwisseling, coördinatie
Beleidsambtenaren, wethouders Directie, zorgcoördinatoren en leerkrachten
Afstemming en informatie uitwisseling, plaatsing jongeren Afstemming en informatie uitwisseling, mentortrajecten uitvoeren Afstemming en informatie uitwisseling
Trajectbegeleiders, werkgevers, coördinatoren
Gemeente, politie/ werkplein/ AMW/ justitie School, gezin en betrokkenen bij Bureau Jeugdzorg School, gezin en jeugdreclasseerders Diverse mensen rondom een gezinsysteem Diverse mensen rondom een gezinsysteem Diverse mensen rondom een gezinsysteem Diverse mensen rondom een gezinsysteem Diverse mensen rondom een gezinsysteem Diverse mensen rondom een jongere Diverse mensen rondom de jongere Diverse mensen rondom een gezinssysteem Leerplicht, trajectbegeleiders, gezin en school Jongerenwerkers en school, coördinatoren Preventiemedewerkers, hulpverleners, beleidsmedewerkers Diverse mensen, hulpverleners Maatschappelijk werkers, beleidsmedewerkers,
Trajectbegeleiders, beleidsmedewerkers Trajectbegeleiders, coördinatoren, directie Pluscoaches
Bedrijfsleiders, bazen
Jeugdarts, coördinatoren, Hulpverleners, coördinatoren Directies, coördinatoren, leerlingbegeleiders
Coaches, coördinatoren
Pleeggezinnen, coördinatoren
6. De interne zorgstructuur van De Kapstok Het cyclisch proces van leerlingenzorg is voorgeschreven door de Inspectie van Onderwijs voor scholen in het speciaal onderwijs. De Kapstok Leerwerktrajecten gebruikt dit model als format voor de interne zorgstructuur tot aan Passend Onderwijs. Indien Passend Onderwijs van start gaat zal de werkwijze van De Kapstok niet veranderen, alleen worden deelnemers dan geplaatst via de criteria van de samenwerkingsverbanden en niet via de cluster 4 beschikking. Cyclisch proces van leerlingenzorg:
Documenten: I Beschikking II Intakeverslag III Ontwikkelingsperspectief IV Trajectevaluatie V Eindverslag
Binnen De Kapstok werken we volgens de theorieën van planmatige gedragsbeïnvloeding, oplossingsgericht werken en handelingsgerichte diagnostiek. De orthopedagogen die tevens de functie van zorgcoördinator bekleden zijn verantwoordelijk voor de volgende taken: Het coördineren van de leerlingenzorg op de verschillende locaties van De Kapstok. Het in- en uitschrijven van de leerlingen en daaraan gekoppeld (voorlopig) het aanvragen van een cluster 4 indicatie bij de Commissie voor Indicatiestelling en in de toekomst de samenwerking met de diverse samenwerkingsverbanden of plaatsende instellingen. Het uitvoeren van het intakegesprek. In dit gesprek geven de directeur/locatieleider, toekomstige mentor en de orthopedagoog informatie over De Kapstok en haar werkwijze én wordt de beginsituatie van de leerling besproken. Het actief bijwonen van de leerlingbesprekingen en de informatie in het leerlingvolgsysteem verwerken. Deze trajectbesprekingen worden drie keer per jaar gehouden. Hierbij zijn medewerkers van de betreffende locatie aanwezig. Onderwerpen van deze bespreking zijn: het bespreken van het ontwikkelingsperspectief, de trajectevaluaties evalueren en vastleggen en het hebben over leerlingen die direct besproken moeten worden. Het geven van ondersteuning aan ouders en leerkrachten. Het geven van adviezen ten aanzien van interne- en externe ondersteuning. Het melden van voortijdige schoolverlaters, zonder startkwalificatie bij het Regionaal Meld- en Coördinatiepunt van de gemeente.
Alle scholen voor speciaal onderwijs hebben een Commissie van Begeleiding. Op onze school zitten daar de orthopedagoog (zorgcoördinator), de directeur, de (beoogde) mentor en op afroep het schoolmaatschappelijk werk in. De Commissie van Begeleiding maakt plannen met betrekking tot de individuele aanpak en zorgt voor de kwaliteitsbewaking rondom de leerlingenzorg. De taken van de Commissie van Begeleiding zijn: bespreken van nieuwe aanmeldingen plannen van eventuele onderzoeken controle op de voortgang tussentijdse rapportage van onderzoeken op grond van beschikkingen een aanzet ontwikkelingsperspectief formuleren De jongeren van De Kapstok hebben allemaal verschillende mogelijkheden, interesses, motivaties en achtergronden. De intelligenie verschilt van zwak begaafd tot hooggemiddeld begaafd. Elke deelnemerl volgt een individueel programma, dat van tevoren is vastgelegd. In de leerwerktrajecten creëren we een werksituatie waarin we de leerlingen zo grondig mogelijk voorbereiden op een plek in de maatschappij. Elke leerling volgt lessen op het traject waar de leerling geplaatst is. Daarnaast kan de leerling ingepland worden bij extra activiteiten, zoals rouwverwerking, sociale vaardigheidstraining, weerbaarheidstraining, therapiegroep seksueel misbruik, jongens- of meidenactiviteiten, extra sportactiviteiten en diverse projecten zoals zeilschip De Tukker en het PEL (Project Ervarend Leren). Er is een aantal middelen, dat gebruikt wordt om regelmatig het gedrag en het handelen van de leerling te evalueren en te bespreken, zoals de hierboven beschreven ontwikkelingsperspectief. Om de aansluiting op de arbeidsmarkt succesvol te laten verlopen, wordt er op alle Leerwerktrajecten gewerkt aan de volgende vaardigheden: 1. theoretisch / didactisch: - motivatie / doorzettingsvermogen theorie - concentratie theorie - theoretische capaciteiten -zelfstandigheid theorie - zelfvertrouwen theorie 2. praktijk / werknemersvaardigheden: - kwaliteit - zelfstandigheid - tempo - samenwerking - initiatief - motivatie - flexibiliteit - representatitiviteit - handigheid - tijdsafspraken / discipline - structuur - spanningsboog - concentratie - leerbaarheid / instructies - sociaal-emotionele werknemersvaardigheden 3. doelen sociaal / emotioneel 4. doelen leefsitutatie en hulpverlening
7. De plaatsing op een leerwerktraject van De Kapstok Leerlingen kunnen door derden (gezinsvoogd, ouders, vorige school, etc.) aangemeld worden bij één van de coördinatoren leerlingenzorg (orthopedagogen). De coördinator maakt vervolgens een afspraak met de betreffende afdeling voor een intakegesprek waarbij tevens de contactpersoon van de locatie, de beoogde mentor, de leerling en de aanmelder aanwezig zijn. Naar aanleiding van de toelatingscriteria wordt de leerling al dan niet aangenomen. Een psychologisch onderzoek om de problematiek helder te krijgen kan deel uit maken van de intakeprocedure (wanneer De Kapstok over voldoende gegevens beschikt, is een psychologisch onderzoek niet nodig). In overleg kan een directe plaatsing op een van de leerwerktrajecten plaatsvinden. Indien er vraagtekens zijn over de plaatsing kan de leerling eerst als casus besproken worden tijdens staf (CVB-) overleg om een goede inschatting te maken waar de leerling het beste geplaatst zou kunnen worden. De trajectcoördinator is verantwoordelijk voor de aanmelding van de zogenaamde nietreguliere leerlingen. Dit zijn deelnemers die niet voldoen aan de nu nog geldende criteria voor cluster 4 leerlingen en straks de criteria van de samenwerkingsverbanden. De bekostiging voor deze deelnemers wordt via een inkooptraject (met bijv. SZW of UWV) geregeld.
8. De professionele kwaliteit van het personeel van De Kapstok Van het personeel binnen De Kapstok verwachten we een bepaald niveau van: 1. Professioneel handelen 2. Effectief en doelgericht communiceren 3. Kennis van de stoornis van leerlingen 4. Didactisch handelen 5. Plannen en organiseren 6. Beschikken over en overdragen van vakkennis De Kapstok streeft ernaar dat personeelsleden als team de organisatie dragen en dat we van elkaar moeten weten of we vaardigheden al dan niet in voldoende mate beheersen. In de nascholing geven we er prioriteit aan dat alle competenties op iedere afdeling gedekt zijn. Leren van vaardigheden kan het beste gebeuren in een cursusaanbod dat door alle personeel moet worden gevolgd. Immers niemand is alwetend en alleskunnend. Het is goed om ook van elkaar te kunnen leren. We verwachten van het personeel dat de technisch onderwijsassisten op niveau 4 ROC geschoold zijn en dat al het overige personeel een opleiding heeft genoten die voorwaarde is voor hun functie. Bijvoorbeeld een leerkracht is lesbevoegd, een orthopedagoog academisch geschoold, etc. Het uiteindelijke na- en bijscholingsaanbod op De Kapstok wordt op basis van drie inputgegevens bepaald: 1. Inventarisatie van de competenties waarvan het management vindt dat het personeel over moet beschikken. 2. Een los hiervan te inventariseren overzicht van de competenties die de personeelsleden zelf van belang vinden voor hun functioneren. 3. Een overzicht per personeelslid van de competenties die op de afdelingen gedekt zijn. Iedere nieuwe collega wordt via het inwerkschema, ontwikkeld voor De Kapstok Leerwerktrajecten, ingewerkt en volgt de intern gegeven opleiding mentortaken en Dotcom (ons leerlingvolgsysteem). Daarnaast zijn er intervisiegroepen met mensen van verschillende trajecten, maar met dezelfde vakrichting. Dit heeft als doel om informatie en expertise te brengen en/of te halen. Dit betekent dat ervaren collega’s hun expertise kunnen delen met anderen en dat ervaringen uitgewisseld worden. Verder wil De Kapstok in de toekomst een volledig cursusaanbod bieden, waarbij van ieder personeelslid wordt verwacht dat het gehele cursusaanbod gevolgd wordt. Cursussen moeten modulair aangeboden worden en het personeel kan individueel inschrijven op de aangeboden modules. De cursussen moeten op een MBO niveau aangeboden worden, zodat de cursussen door alle personeelsleden van De Kapstok kunnen worden gevolgd. Dispensatie wordt alleen gegeven als een personeelslid een voor De Kapstok relevante opleiding volgt, waardoor de belasting van het personeelslid te groot zou worden. Dit is ter beoordeling van de directeur. Individuele bijscholingen per functiegebied die relevant zijn voor De Kapstok Leerwerktrajecten worden vanuit de directie gestimuleerd.
9. Uitstroomprofielen Het wetsvoorstel kwaliteit (voortgezet) speciaal onderwijs legt de taak van scholen voor voortgezet speciaal onderwijs (VSO-scholen) wettelijk vast: het onderwijs inrichten in één of meer uitstroomprofielen, te weten vervolgonderwijs, Arbeidsmarkt en Dagbesteding. De kapstok kent alle 3 de uitstroomprofielen voor haar deelnemers. Al jaren houdt de administratie van De Kapstok Leerwerktrajecten de uitstroom bij in het volgende eindverslag (zie hieronder). De resultaten van de uitstroomcijfers worden ieder jaar in de schoolgids vermeld en is toegankelijk voor deelnemers, ouders, hulpverleners, gemeenten, UWV en andere ketenpartners.
Eindverslag Inschrijfdatum bij De Kapstok (over te nemen uit het Ontwikkelingsperspectief (OP)) Behaalde diploma’s (ook van vóór De Kapstok)
Welke ondersteuning heeft de leerling nodig (gehad)?
Waar gaat de leerling naar toe? Arbeidsmarkt, namelijk: reguliere arbeidsplaats (betaald werk, zonder Wajong) reguliere arbeidsplaats (betaald werk, met Wajong) Re-integratie (plaatsing bij Opstap of elders) Dagbesteding Vervolgonderwijs, nl.: middelbaar beroepsonderwijs BOL middelbaar beroepsonderwijs BBL overig onderwijs Anders, namelijk: zoekt zelfstandig werk detentie zwangerschap hulpverlening buitenland (onderwijs of werk) wachtlijst WSW Onbekend, want … Leerlingen zonder startkwalificatie en geen uitstroom naar onderwijs worden gemeld bij het RMC. Contactpersonen (naam, instantie + telefoonnummer)
