Het opzetten van een moedermelkbank
Ineke van Vliet, coördinator Nederlandse Moedermelkbank
De Moedermelkbank – Geschiedenis • Tot ongeveer 1800 lieten rijke vrouwen hun kind door de min voeden • 1948: Oprichting Nederlandse Moedermelk Centrale • 1973: Opheffing NMC • Jaren ’80: wereldwijde opheffing van Moedermelk Banken • Heden: heroprichting Moedermelkbanken
Melkbanken in Nederland
Amsterdam Nieuwe Leliestraat 82, anno 1662
Moedermelk in de 2e wereldoorlog
Nederlandse Moedermelk Centrale: 1948 - 1973
Amsterdam 1954
Nederlandse Moedermelk Centrale: 1948 - 1973
het ‘stekelvarken’ 6
Moedermelkbanken in Europa
Borstvoeding in Nederland
Bron: TNO. Borstvoeding in NL 2005
Als alle vrouwen 6 maanden borstvoeding geven zou dit per jaar een besparing van 10.000-50.000 k€ aan zorgkosten opleveren (RIVM 2007)
Moedermelk in de NICU 10 0% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%
100% FF Mix 100% OMM NPO
Day 1
Day 5
Day 10 Preliminary data, Corpeleijn et al. 2011
11
Hoofd: Hans van Goudoever
Team Coördinator: Ineke van Vliet
Sub-hoofd: Marijn Vermeulen
Arts-onderzoeker: Willemijn Corpeleijn
Diëtist: Stefanie Kouwenhoven
De Nederlandse Moedermelkbank Onderdeel afdeling IC-Neonatologie VUmc
Donormelk, voor wie?
•Pasgeborenen < 1500 gram, die deelnemen aan ons wetenschappelijk onderzoek •Start onderzoek naar verwachting eind 2011
Richtlijnen & samenwerking • Nog geen Europese richtlijn voor melkbanken • Richtlijn Nederlandse Moedermelkbank • NICE Clinical Guideline, UK (National Institute for Health and Clinical Excellence)
• Contact met andere melkbanken: • vooral met Milaan, Londen, Australië, Zweden, Denemarken.
• EMBA; European Milk Bank Association • Samenwerking met Sanquin bloedvoorziening
Moedermelkdonoren • Vrouwen die recent bevallen zijn en een natuurlijk melkoverschot hebben • Online zelf screening via www.moedermelkbank.nl • 1e screening telefonisch met moedermelkbank: – – – – – –
Vriezer -18 of kouder Roken en nicotinekauwgom/ pleisters (niet toegestaan) Alcohol (max. 2 eenheden per week) Medicatie gebruik (merendeel medicijnen niet toegestaan) Dieet (gevarieerd en voldoende calorieën) Blootstelling aan chemicaliën voor werk of hobby
• Bij geen bezwaar wordt de aspirant-donor doorverwezen naar Sanquin bloedvoorziening
Keuring bij Sanquin • Uitgebreide anamnese door keuringsarts Sanquin – Gezondheid en voorgeschiedenis – Risicocontacten – Buitenlandsverblijf en bijzondere ziekten
• Bloedtest (HIV, HBV, HCV, Syphilis, HTLV)
Vervolgtraject: • Testuitslagen worden door Sanquin doorgegeven aan de moedermelkbank
• Herkeuring donor bij Sanquin: iedere 3 maanden
• Bij definitieve goedkeuring ontvangt donor ‘startpakket’
Startpakket
naslagwerk
Web-based training Instructiefilms hygiënisch kolven via website www.moedermelkbank.nl
Track & trace • Donormelk is altijd traceerbaar van donor tot ontvanger en andersom
• Alleen melk van 1 donor wordt gepoold, melk van verschillende donoren wordt nooit gepoold
Koerier: Amsterdam & Rotterdam
Daarbuiten zelf brengen
Koerier • • • • •
Transport bij -20 Temperatuur controle d.m.v. logger in de vriezer Afstandsverklaring bij de melk Geeft nieuwe flessen aan donor Cadeautje bij 1e keer melk ophalen
Opslag melk • Vriezers -20 • Aangesloten op GBS
Van ontvangst tot uitgifte Ontvangst melk Controle temperatuur, juiste labelling etc
Bacteriologische kweek Pasteurisatie Eliminatie CMV, bacteriën
Herhaling kweek, bepaling eiwit gehalte
Invriezen Uitgifte melk VU, AMC, SKZ, UMCN, UMCG
Pasteurisatie: Holderpasteurisatie: Gedurende minimaal 30 minuten in warmwaterbad van 62-63
Pasteurisatie: Effecten: •Eliminatie van bacteriën/ virussen (HIV, CMV) •Verminderde werking van bepaalde stoffen in de moedermelk •Sommige stoffen blijven onveranderd
LAF kast
Analyse donormelk
• Inspuiten van 1 ml moeder- of donormelk • Binnen 1 minuut resultaten • Eiwit, vet, lactose, total solids, energie
Donoren • 1e goedkeuring donor begin mei 2011
• 1e melk binnen eind mei 2011
• Aantal donoren tot half november 2011: 30
Donor en donatie Donoren n=
Liter melk (totaal)
Liter melk (per donor)
Donatie duur (weken)
Totaal
30
92
3,1
Reeds gestopt
14
31,4
2,2 ± 3,1
4±4
1,5 (0-12)
2 (0-11)
(0 bij n=4)
Nog bezig
16
2 donoren nu al 11 en 13 liter
1 donor al 25 weken
Moedermelk, niet alleen voor prematuren
Telegraaf 24-2-2011
Algemeen Dagblad 26-2-2011
Of toch wel?
Telegraaf 28-2-2011
Spits!
28-2-2011
Informatie: www.moedermelkbank.nl Contact: •E-mail:
[email protected] •Telefoon: • (vooral) voor donoren: 06-30002830, op werkdagen van 9-12 & 13-15 uur • voor Sanquin/ ziekenhuizen/ professionals: 30002782
06-
Vragen?
