1
Hoofdstuk
9
Het museum van de Nationale Bank
Het museum staat open voor jong en oud. Het grote publiek, en het onderwijs in het bijzonder, staan immers voorop in het communicatiebeleid van de Nationale Bank. Want geld is belangrijk voor iedereen, niet alleen voor specialisten.
10
11
12
13
4
15
14 9
8
7
6
5
3
2
1
Ingang Onderwerpen zoals het geld en de centrale bank worden op een speelse en leerrijke manier voorgesteld. In de vijftien zalen van de tentoonstelling komen de volgende vier thema’s aan bod :
• de geschiedenis van de Nationale Bank en de betaalmiddelen ; • de rol en de taken van de Nationale Bank, met speciale aandacht voor haar hoofdopdrachten : voor monetaire en financiële stabiliteit zorgen ;
• de rol van geld in de economie en de werking van de financiële markten en de betalingssystemen ; • geld als cultureel fenomeen : omdat geld meer is dan een louter economisch verschijnsel.
10
1-3. De NBB : belangrijke figuren en hoogtepunten De eerste drie zalen zijn het oude bureau van de gouverneur, de zaal van het Directiecomité en de zaal waarin de Algemene vergadering van aandeelhouders plaatshad. Deze bureaus waren in gebruik tot 1953 en zijn nu opnieuw open voor het publiek. Terwijl je door deze zalen loopt, maak je kennis met enkele belangrijke figuren uit de economische geschiedenis van ons land. Je kunt er aan de hand van een quiz ook testen hoe ver het staat met je technische en praktische kennis van geld en banken.
10
11
12
13
4
15
14 9
8
7
6
5
2
3
1
Ingang
4. De munt in alle staten Betaalmiddelen zijn in de loop der eeuwen dikwijls van gedaante veranderd. In deze zaal maak je aan de hand van een aantal unieke stukken kennis met de geschiedenis van de betaalmiddelen door de eeuwen heen. Het verhaal loopt van de steen van Yap, een groot rond stuk kalksteen, tot de euro. Alle tentoongestelde voorwerpen zijn originele betaalmiddelen uit de verzameling van het museum van de Nationale Bank. Ze worden voorgesteld op een tijdslijn gaande van de Oudheid tot onze tijd.
10
11
12
13
4
15
14 9
8
7
6
5
2
3
1
Ingang
5. De NBB vandaag en morgen Zeven kortfilms vertellen je alles over de activiteiten van de Nationale Bank ; elke film stelt een kerntaak voor : – drukken van bankbiljetten en de uitgifte van munten en biljetten ; – bijdrage tot het monetair beleid van het Eurosysteem ; – dienstverlening aan de financiële sector ; – dienstverlening aan de Staat ; – verstrekking van economische en financiële informatie ; – internationale samenwerking ; – prudentieel toezicht. 10
11
12
13
4
15
14 9
8
7
6
5
3
Ingang
2
1
11
6. Het biljet met al zijn geheimen In de volgende zaal leer je hoe een bankbiljet gemaakt wordt en welke beveiligingen in een bankbiljet zijn voorzien. In het eurogebied worden de biljetten gedrukt in verschillende drukkerijen die allemaal dezelfde kwaliteitscriteria hanteren en dezelfde controles uitvoeren. In België produceert de drukkerij van de Nationale Bank de eurobiljetten.
10
11
12
13
4
15
14 9
8
7
6
5
2
3
1
Ingang
7-8. Een stabiele munt : waarom ? Hoe ? Muntstabiliteit en vandaar het belang van een monetair beleid dat de koopkracht vrijwaart is het thema dat in de zalen 7 en 8 behandeld wordt. Dit thema op een duidelijke en verstaanbare manier uitleggen was hier de uitdaging. In zaal 7 wordt het begrip inflatie uitgebeeld door een stripverhaal waarin drie stripfiguren te maken krijgen met stijgende prijzen. In de volgende zaal neem je even de plaats in van de gouverneur van een centrale bank en beslis je zelf hoe je de rentevoeten laat reageren op een bepaalde situatie. Misschien brengt de uitkomst van die test je wel op ideeën voor je carrièreplanning ! 10
11
12
13
4
15
14 9
8
7
6
5
2
3
1
Ingang
9. Een doodgewone markt Beurskoersen, de Dow Jones, obligaties, de Bel 20, wisselkoersen, ... Op radio en televisie hoor je er elke dag over praten. Maar wat betekenen die termen precies en waar verwijzen ze naar ?
10
11
12
13
4
15
14 9
8
7
6
5
3
Ingang
2
1
12
10-11. De euro : waarom ? De vorige zalen behandelden het belang van een stabiele munt. Als de munt instabiel wordt, slaat de crisis in de economie toe. In de 20ste eeuw hebben we dit tot drie keer toe meegemaakt : met de Duitse hyperinflatie van de jaren twintig, de grote depressie van de jaren dertig en de stagflatie van de jaren zeventig. In een tweede videozaal worden de mijlpalen in de Europese eenwording tot leven gebracht. De overgang naar de euro is de kroon op een lang proces dat zijn wortels heeft in het einde van de Tweede Wereldoorlog. 10
11
12
13
4
15
14 9
8
7
6
5
2
3
1
Ingang
12. Het parcours van een betaling De Nationale Bank levert diverse diensten aan banken, zoals het organiseren van interbancaire betalingen. De meeste betalingen gebeuren vandaag giraal (overschrijvingen, domiciliëringen) of elektronisch (debet- en kredietkaarten). Bij een doorsneebetaling zijn twee banken betrokken : die van de betaler en die van de begunstigde. De Nationale Bank treedt hierbij altijd op als tussenpersoon via het beheer van de betalingssystemen zoals TARGET2. In deze zaal kun je het parcours van een binnenlandse betaling in detail volgen.
10
11
12
13
4
15
14 9
8
7
6
5
2
3
1
Ingang
13. Centrale banken, een kwestie van vertrouwen Een stabiele munt, een betrouwbare centrale bank, de economie steunt op het vertrouwen van de burgers. Waarom en op basis waarvan schenken wij ons vertrouwen ? Door middel van welke mechanismen werkt het Eurosysteem dit vertrouwen in de hand ? De kortfilms in deze zaal leggen het haarfijn uit.
10
11
12
13
4
15
14 9
8
7
6
5
3
Ingang
2
1
13
14. De koopkracht door de jaren heen In deze ruimte kun je de prijs van dagelijkse producten door de jaren heen aflezen. Hoewel alle producten duurder zijn geworden, betekent dit niet dat onze koopkracht daarom is gedaald : de inkomens zijn naar verhouding immers meer gestegen dan de prijzen.
10
11
12
13
4
15
14 9
8
7
6
5
2
3
1
Ingang
15. Het imaginaire Centen, poen, duiten... geld is niet alleen alomtegenwoordig in ons dagelijkse leven, maar ook in onze verbeelding. In de volkstaal, in liedjes, films, fabels en romans is geld vaak drager van een rijke symboliek.
10
11
12
13
4
15
14 9
8
7
6
5
3
Ingang
2
1
