Het mag best vrolijk zijn, en begrijpelijk

15e jaargang 8 april 2010 redactioneel onafhankelijk magazine van de Hanzehogeschool Groningen | e-mail: [email protected] / Illustratie: Mathieu van der Bij en Xiao Feng Chiu

14

Thema: Geluk • Geluk is te leren • Geluk is minder kleren aan • Optimisten leven langer • Geluk is zelfvertrouwen en een klein alcoholprobleem • Gelukkig met God • Muzikaal geluk

Driek van Wissen over geluk in de poëzie

‘Het mag best vrolijk zijn, en begrijpelijk’ Nee, zegt Driek van Wissen, van dichten wordt hij niet rijk. Maar wel gelukkig. Een gelegenheidvers, een sonnet of sonettette. Minstens drie keer per week vloeit er één uit zijn pen. De dichter huist in een statig pand aan de Groningse Radesingel, vanuit de woonkamer op de eerste verdieping kijkt hij uit op het kabbelende water van de Diepenring. Driek van Wissen is een gelukkige mens. Een optimistisch fatalist, zegt hij zelf. Zoveel uren, minuten, seconden Gaat het noodlot al tekeer De tijd heelt alle wonden Maar slaat er nog veel meer (Hans Dorrestijn) ‘Haha, je hoort de ironie. Hans is helemaal geen tobber, hoor. Ja, hij heeft een paar zwarte perioden gehad, maar doorgaans is hij erg vrolijk. Maar het is waar, verreweg de meeste gedichten gaan over dood, ellende en gemis. Ik schat zo’n negentig procent. Denk maar aan liefdesgedichten die pubers schrijven. Ze pakken de pen als het uit is, als de hunkering groot is en de geliefde onbereikbaar. Als de geliefde wél bereikbaar is, hebben ze geen woorden nodig. Taal is de opvulling van de leemte.’ De in 1943 in Groningen geboren Van Wissen groeide op in de Martinistad, hij studeerde er Nederlands, en hij schrijft er zijn gedichten. Nog steeds, minstens drie per week. Zijn belangrijkste gereedschap heeft hij altijd bij de hand. Hij wijst naar z’n bebaarde hoofd. ‘Daar komen ze vandaan. Voor dichten heb ik geen speciale plek nodig. In bed, op straat, aan tafel, overal kunnen ze ontstaan.’ Of op zijn drie jaar geleden gestolen vouwfiets. Het was een fraai stadsgezicht: Van Wissen op z’n minuscule rijwiel in de binnenstad, wapperende jas en de blik in de wolken. Nee, zegt hij, dan dichtte hij meestal niet, groter is de kans dat hij op pad was voor een boodschap. ‘Een boodschappenlijst op rijm, dat zou mijn vrouw te gevaarlijk vinden. Ze zou nooit weten waarmee ik thuis zou komen.’

Knolraap en lof, schorseneren en prei (drs. P.) ‘Een goede vriend, negentig jaar, maar de geest bruist nog steeds. Ik schreef ze, rijmschema abbacc, maar hij verzon de naam: sonnettette. Ik schrijf er sinds 2000 twee per week voor de website nederlands.nl en sinds 2002 elke week eentje voor het Dagblad.’ Van dichten comt mi cleine bate Die liede raden mi dat ict late (de Beatrijs) ‘Ik voel me nergens te groot voor. Mijn bundels leveren geen cent op, maar gelegenheidsdichten en voordrachten zijn profijtelijk. Vorige week nog hield ik nota bene een lezing over duurzaamheid, dat betaalt wel. Jarenlang schreef ik het Sinterklaasgedicht voor Albert Heijn, ik heb meegewerkt aan het tv-programma Tien voor Taal en voor Sesamstraat schreef ik de wisselende liedteksten voor Dierendokter Dik. Prachtig op muziek gezet door Henny Vrienten.’

Anti-griep Het vroeg voorjaar heeft z’n grillen – Dan waart de griep bijvoorbeeld rond, Zo’n ziekte van de kouwe grond Waar men niet zwaar aan pleegt te tillen, Maar nu treft jou het volle pond En met verwaterde pupillen Lig je te zweten en te rillen En nu je ziek bent als een hond Schaam ik mij diep, zelf kerngezond, Van jou zo pijnlijk te verschillen En liever nog zou ik maar willen Dat er geen onderscheid bestond

De grote dierendokter Dik Is heel erg goed, maar niet goed snik Hij keek verbaasd over zijn bril Want voor hem stond een krokodil Hij zag een krokodillentraan Dus vroeg hij snel: Wat scheelt eraan? (Driek van Wissen)

Derhalve tart ik de bacillen En vol zoen ik je op de mond.

Luchtig, dat is Van Wissen, light verse zijn genre. ‘Het mag best vrolijk zijn en begrijpelijk. En mijn gedichten zijn vormvast. Anderen noemen het rijmdwang, maar voor mij is het een ondersteuning. Het is moeilijker om een vers in vrije vorm te schrijven. Ik zou het idee hebben dat het nooit af was.’

Boudewijn Otten

2 HANZEMAG DONDERDAG 8 APRIL 2010 [14] Foto: Luuk Steemers

INHOUD Pagina 4

Versus Groningen, Friesland en Drenthe één?

Pagina 6

HG-Solar team daagt TU Delft uit

Pagina 7

Bij de Les Dilemma’s voor verpleegkundigen: ‘Jasses, wat een ellende. Dat denk je nou ook niet als je dit vak kiest’

Pagina 8/9

Geluk: ‘Optimisten leven ongeveer zeven- en-een-half jaar langer dan pessimisten’

Pagina 10

Geluk: ‘Minder kleren aan, lekker in de zon zitten, een terrasje pakken en op stap gaan’

Pagina 11

Geluk: ‘Zelfvertrouwen en een klein alcoholprobleem’

Pagina 12/13

Gelukkig met God? ‘Ik ga echt niet op mijn luie reet zitten wachten tot ik gered word’

Pagina 14

Parel in het vuilnis. Arnoud filmde twee weken uit het leven van Fenneke Dijkema, ontwikkelingswerker op de vuilnisbelt van Caïro

Pagina 4int

In the studio of Happy Hour FM

12/13

4

14

10 5int 10

versus

n e g te

voor

Frisia? GroenLinks-Statenlid Wiebe van der Ploeg is tegen het idee van zijn eigen partij om het aantal provincies terug te brengen tot zeven. D66-statenlid en HG-docent Piet de Vey Mestdagh is juist voor een fusie van de Noordelijke provincies tot één Frisia.

Wiebe van der Ploeg, Statenlid GroenLinks

Piet de Vey Mestdagh, Statenlid D66

‘Ik dien een amendement in om de woorden ‘naar maximaal zeven landsdelen’ te schrappen uit ons concept-verkiezingsprogramma. Een verkiezingsprogramma hoort geen discussiestuk te zijn, maar deze discussie is nog helemaal niet gevoerd. ‘Randstedelingen hebben de neiging de provincie opzij te schuiven. In grote steden als Amsterdam of Rotterdam is de stadspolitiek veel zichtbaarder dan provinciaal beleid. Maar in de periferie is dat anders. Een Groninger, Limburger of Fries herkent zichzelf in de provincie. Proud to be a Grunneger zie je hier op auto’s. Kom daar maar eens om in ZuidHolland. Aan die sentimenten kun je niet voorbij gaan. Groningers, Drenten en Friezen gaan door de binding met de provincie massaal naar de stembus bij provinciale verkiezingen. Dat moet je niet op het spel zetten. Dan krijg je wat je nu met de waterschapsverkiezingen hebt: een dramatisch lage opkomst. En dan heb ik het nog niet eens over de grondwetswijziging die nodig is voor afschaffing van provincies. Dat kost jaren. ‘De voorstanders van het snoeien in het

‘Ik ben vóór een Noordelijk landsdeel. De drie Noordelijke provincies werken al intensief samen. Vandaag zijn de drie commissarissen van Groningen, Friesland en Drenthe in Brussel om daar één lijn te trekken over de economische agenda. En Groningen en Drenthe werken goed samen om tot één gezamenlijk plan te komen voor de inrichting van het stedelijk gebied tussen Assen en Groningen. ‘Allemaal prachtig. Maar afstemming kost veel tijd en moeite, en dus geld. En soms denkt de ene provincie toch net even iets ander over een bepaald onderwerp zodat de lobby in Den Haag misloopt. Dat is verschillende keren gebeurd bij de Zuiderzeelijn. ‘De afstemming tussen provincies speelt zich bovendien af op het niveau van gedeputeerden of commissarissen. Provinciale Staten hebben nauwelijks invloed. Als de gedeputeerden van de provincies bij elkaar zijn geweest, is er geen ruimte meer voor amendementen. We kunnen vaak zelfs geen nee meer zeggen omdat de samenwerking al in een vergevorderd stadium is. Zo zijn we ook niet betrok-

aantal provincies, zijn uit op bezuinigingen en het tegengaan van bestuurlijke vetzucht. Er is inderdaad een wildgroei aan samenwerkingsverbanden tussen gemeentes, provincies en de landelijke overheid, die allemaal weer eigen besturen hebben. Daarnaast zijn er veel organisaties en rijksinspecteurs die de uitvoering van landelijke besluiten moeten controleren. Dat werkt enorm vertragend. ‘Den Haag moet de hoofdlijnen uitzetten en de verantwoordelijkheid voor de uitvoering op een lager niveau leggen. Je moet zorgen voor een krachtig middenbestuur. In het belang van de burgers moet de provincie meer zeggenschap hebben over zaken die door de liberalisering steeds meer buiten bereik van de politiek komen. Kijk maar eens naar de spreiding van ziekenhuizen. Dat mag je niet alleen aan de markt en ziekenhuisbesturen overlaten. ‘Natuurlijk moeten provincies intensiever samenwerken. Daar kunnen we een efficiëntieslag maken. Mogelijk dat daardoor uiteindelijk een algemene wens tot fusie ontstaat. Maar zover is het nog lang niet.’

4 HANZEMAG DONDERDAG 8 APRIL 2010 [14]

ken in het overleg van de drie commissarissen over het bezoek aan Brussel. Samenwerking op deze manier bedreigt dus de democratische controle. ‘Je ziet ook al dat veel organisaties Noordelijk worden: Het Noordelijk Filharmonisch Orkest, de Noordelijke Ontwikkelingsmaatschappij en de Kamer van Koophandel. Het is makkelijker als zulke organisaties onder één bestuur vallen. ‘Een fusie van de Noordelijke provincies levert tientallen miljoenen, zo niet honderd miljoen euro, op. Toch zeker de moeite waard. Het Noorden moet daarbij wel opletten dat het geld niet in de rijkskas verdwijnt. ‘Natuurlijk blijft het punt van de culturele identiteit. Maar binnen Nederland ben je toch ook nog steeds Groninger of Fries? Waarom zou dat met een Noordelijk landdeel anders zijn? Mijn voorstel is het Noordelijke landsdeel Frisia te noemen. Vanuit de historie gezien is dat een juiste benaming. Frisia, met als hoofdstad Groningen. Een mooi compromis.’ Tekst en foto’s: Luuk Steemers

KORT NIEUWS

Klaar? Over! ‘Met stoplichten stroomt het verkeer veel minder snel door dan wanneer mensen het verkeer regelen. Een stoplicht gaat ook op rood als er nauwelijks verkeer is.’ Conciërge Bert Alphenaar dirigeert al vanaf januari de stromen auto’s, voetgangers en fietsen bij het zebrapad naar de tentamenhal op het Blauwborgje, vaak samen met collega Koos Draaisma. Eind april is het verkeersregelen daar voorbij. Dan is de tentamenhal bereikbaar via een bruggetje over de vijver vanaf de Zernikelaan. Bert, die pas geleden zijn verkeersregelaarsdiploma in Veendam in ontvangst nam, heeft de smaak te pakken. ‘Ik blijf af en toe nog het verkeer regelen tijdens evenementen als open dagen en de komende maanden word ik ingeschakeld bij de Giro d’Italia en de Tour de France.’ Foto: Luuk Steemers

Handicap-vijandige studies de klos Als een studie niet voldoende maatregelen neemt om het gehandicapten mogelijk te maken om te studeren, mag die opleiding geen keurmerk krijgen. Dat is de mening van vrijwel alle fracties in de Tweede Kamer. Alleen de VVD-fractie is het eens met het verweer van de HBORaad en de VSNU. De koepelorganisaties van hogescholen en universiteiten vinden dat de verstrekker van de keurmerken, de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie, alleen oordelen moet vellen over onderwijsbeleid. Onderwijsminister Van Bijsterveldt werkt aan accreditatiecriteria die moeten voldoen aan de wensen van de Kamermeerderheid.

Duurzame monumenten Studenten van de Bouwkunde-opleiding van de Hanzehogeschool doen in het STER-project (STeek Energie in Renovatie) onderzoek naar het energiezuinig renoveren van monumenten. Afgelopen jaar maakten ze, onder begeleiding van docent Bate Boschma, drie renovatiemodellen voor de Fogelsangh State in het Friese Veenklooster, een uit 1646 stammende woning die aan renovatie toe is. Eén van de modellen is zelfs energieneutraal. Kyra Livia baronesse van Harinxma thoe Slooten, de eigenaar van Fogelsangh heeft de modellen voorgelegd aan de Kastelenstichting om te bepalen of een van de renovatiemodellen voor financiële steun in aanmerking komt.

Stichting van het Onderwijs Op 22 maart is de Stichting van het Onderwijs opgericht. De voorzitters van de sociale partners in het onderwijs nemen zitting in dit nieuwe overlegorgaan, dat zichzelf beschouwt als ‘een platform voor het gehele onderwijs’. Onderwijsvakbonden en werkgeversorganisaties (van primair tot universitair onderwijs) bespreken in de Stichting van het Onderwijs met het kabinet vraagstukken die gelden voor het gehele onderwijs, zoals de vergrijzing van het personeel en het verhogen van het opleidingsniveau van de Nederlandse bevolking. Sijbolt Noorda van de Vereniging van Samenwerkende Nederlandse Universiteiten is de eerste voorzitter van het overlegorgaan.

HIS neemt Wii-Fit onder de loep Het Instituut voor Sportstudies (HIS) van de Hanzehogeschool doet onderzoek naar de effecten van de spelcomputer Wii-Fit op motorische gebreken bij kinderen. Ongeveer tien procent van de Nederlandse basisschoolleerlingen heeft ernstige motorische problemen. Vijftig van hen gaan op de Wii aan de slag met evenwichtsspellen. Onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen en het HITS beoordelen of de evenwichtsvaardigheden, de zelfwaardering en de motivatie voor sporten door de interventie verbeteren. HIS-studenten begeleiden de proefpersonen bij het spelen met de door elektronicabedrijf Media Markt geschonken Wii-apparaten waarmee het experiment wordt uitgevoerd.

Meiden in de prijzen bij ECHO De 25-jarige studente International Business & Management Wendy Keza heeft de ECHO Award voor uitmuntende, ambitieuze en maatschappelijk betrokken allochtone studenten in het hbo gewonnen. De op haar zeventiende uit Burundi gevluchte studente van de Hogeschool Zeeland combineert haar studie met een baan bij de Thuiszorgstichting Zorgstroom. Bouwkundestudent Néné Barry, van de Hogeschool Utrecht, won de prijs voor de talentvolste techniekstudent, de Bèta Techniek Award. De van oorsprong Guinese studente is voorzitter van de winkel van Terre des Hommes in Den Haag. ECHO is het expertisecentrum voor allochtonen in het hoger onderwijs.

Minervastudenten winnen prijs Jochem Klok en Savina Radeva hebben de Noordelijke Ontwerpprijs 2010 gewonnen. Het ontwerp van de studenten Interieurarchitectuur, een comfortabele eetkamerstoel, kwam op 21 maart op Wonen & CO, de woonbeurs van het Dagblad van het Noorden, als beste uit de bus. Honderd ontwerpers maakten een prototype voor het nieuwe Nederlandse merk NED. Het winnende ontwerp wordt in productie genomen.

Verkiezing studentenhuis van het jaar Voor de zesde keer op rij organiseert online-community studenten.net, dit jaar samen met het weekblad Revu, de verkiezing van het Studentenhuis van het Jaar. Criteria zijn schoonmaak- en kookkunsten, huishoudgeldbeheer en of de bewoners in staat zijn een groot huisfeest te organiseren voor een goed doel. Filmploegen vallen onaangekondigd binnen bij de deelnemende studentenhuizen om het dagelijkse leven vast te leggen. Huizen kunnen zich tot 20 april aanmelden op www.studentenhuisvanhetjaar.nl. Ook de verkiezing van de Student van het Jaar gaat weer van start. De prijsuitreiking is op 20 mei in Amsterdam.

Minder studenten hebben bijbanen Bijna zeven op de tien studenten hebben in 2010 een bijbaan, in 2009 waren dat er beduidend meer (84 procent). Dat is één van de uitkomsten uit een enquête die online-community studenten.net uitzette onder 2014 studenten in het hoger onderwijs. Een kwart van de studenten reageerde op de vragen over onder meer de loopbaanverwachting. Ondanks de economische recessie verwacht 58 procent na het afstuderen snel een baan te vinden, een kwart denkt zelfs dat het bedrijfsleven staat te popelen om hen aan te nemen. Slechts achttien procent is somber gestemd over de kans op werk.

[14] 2010 7 APRIL DONDERDAG HANZEMAG 5

CHRIS

Solar team daagt TU Delft uit

Draagvleugels moeten

nieuwe zonneboot opstuwen

Begin juli is de derde editie van de Solar Frisian Challenge voor zonneboten over het parkoers van de Elfstedentocht. Het Solar Team Groningen neemt deel in de A-klasse en de Topklasse. ‘Twee jaar geleden toen we de A-klasse wonnen met de Sunlimited hebben de studenten van het solar team de winnaar van de topklasse TU Delft uitgedaagd om ook een A-klasseboot met standaarde zonnecellen te bouwen. Daar hebben ze niet op gereageerd. Vandaar dat wij nu zelf met een topklasseboot komen om TU Delft op hun eigen terrein te verslaan.’ Student werktuigbouwkunde Marco Kauw is lid van het Solar Team Groningen.‘In de A-klasse zit je vast aan de zonnecellen die je van de organisatie krijgt. Die halen een rendement van dertien á veertien procent. In de topklasse bepaal je zélf welke cellen je gebruikt. Wij hebben gekozen voor A300 mono kristallijn, met een rendement van 21 procent. Voor ons financieel net haalbaar. Gelukkig hebben we veel sponsoren uit het bedrijfsleven. Catamaran De eerste HG-zonneboot, de Aquanova was een catamaran. De Tweede, de Sunlimited, was een boot met een lange, smalle romp, een monohull. De nieuwe boot, waarvan de naam nog niet bekend is, wordt opnieuw een catamaran. Werktuigbouwkundestudente Lianne Fledderus ontwerpt het voortstuwings-

systeem van de nieuwe boot. ‘Een monohull is gestroomlijnder, maar omdat we een oppervlakte aan zonnecellen van wel tien vierkante meter nodig hebben, wordt zo’n type boot instabiel.’ Liftende vleugels Marco werpt een vragende blik. ‘Kunnen we het zeggen?’ Projectleider Margreet van der Velde van het Energie Kenniscentrum, knikt. ‘Het is nu tóch te laat voor de concurrentie om hun ontwerp nog ingrijpend te veranderen.’ ‘Okay’, zegt Marco. Om toch een grote snelheid te kunnen varen, van boven de twintig kilometer, gaan we varen met draagvleugels onder water die er bij hogere snelheden voor zorgen dat de boot uit het water wordt gelift. Dan heb je veel minder weerstand en kun je misschien wel boven de dertig kilometer per uur.’ Janno Bos ontwerpt de constructie voor het draagvleugels. Met zijn 65 kilo wordt hij ook een van de piloten. Het maximumgewicht voor piloten is zeventig kilo. Kunstmatige Intelligentie Een student Kunstmatige Intelligentie van de RUG maakt een Energy Model, een programma dat gebaseerd op de weersverwachtingen de optimale snel-

heid geeft die kan worden gevaren. Het team van zes studenten werkt deze week voor het laatst in de D-vleugel op de eerste verdieping in de Van DoorenVeste. Lianne: ‘Volgende week, als de romp klaar is, hebben we meer ruimte nodig. We werken dan verder in het skill-lab van het Noorderpoortcollege, een van onze samenwerkingspartners.’ Tekst en foto: Luuk Steemers Volg de ontwikkelingen van het Solar Team Groningen op www.solarteamgroningen.nl

Solar Team Groningen Het Solar Team Groningen is een samenwerking tussen Rijksuniversiteit Groningen, Het Praedinius Gymnasium, het Noorderpoortcollege en het Energie Kenniscentrum (EKC) van de Hanzehogeschool. Studenten van de van de HG doen tijdens de Frisian Solar Challenge mee in de topklasse, leerlingen van het Praedinius en het Noorderpoortcollege varen mee in de standaardklasse met de verbeterde versie van de eerste HG-zonneboot, de Aquanova.

Fitness Als ik na een stevige dag werken denk aan bewegen, springt mij altijd een citaat van de Franse journalist Henri Jeanson in het hoofd. ‘Ik ben zo lui dat, als ik er na veel inspanning in slaag mijn luiheid te overwinnen, ik te moe ben om mij aan het werk te zetten.’ Ik heb heel wat geld over de balk gesmeten met unlimited abonnementen bij sportscholen die ik uiteindelijk maar vijf keer per maand bezocht. Eigenlijk heb ik gedurende de dag best zin in beweging, maar dan ben ik aan het werk. Zit de werkdag erop, is de avondmaaltijd binnen en heeft het lichaam zich gevleid op de bank voor een stevig potje uitbuiken, dan is al die zin als sneeuw voor de zon verdwenen. Maar ik heb de oplossing gevonden. Sinds een maandje fitness ik bij de Plint en dat bevalt uitstekend. Niks eerst naar huis en eten, je kunt direct na werktijd de fitnesszaal van het Willem-Alexander Sportcentrum inlopen. Wat een verademing. Er is namelijk niets lekkerder dan met een enigszins versufte kop na een lange achter-het-bureau-zitdag alles er even uit te gooien tijdens een uurtje sporten. En nog mooier: het bankliggen na de tijd voelt ook een stuk beter. Zonder schuldgevoelens is luieren immers een stuk genietbaarder. Maar vanwaar dit stukje schaamteloze reclame voor fitness bij de Plint? Nee, ik word er niet voor betaald. En nee, ik mag zelfs niet gratis fitnessen. Ik schrijf deze column puur uit verwondering. Het is de perfecte fitnesslocatie: de apparaten zijn state-of-theart, de begeleiding is zeer behulpzaam, en het is er heerlijk rustig. Te rustig eigenlijk. Véél te rustig. En dat snap ik dus niet. Ik loop er nu vier weken rond en heb in die periode zo’n tien verschillende gezichten gezien tijdens de werknemersuren. Aangezien er zo’n 1700 medewerkers van de Hanzehogeschool op Zernike werken, betekent dat dat nog geen half procent van hen zich in het zweet werkt bij de Plint. Zijn Hanze-medewerkers luilakken? Werken ze de pondjes er liever af op een plek waar ze geen collega’s tegen kunnen komen? Sporten ze liever bij de ACLO? Of heeft de Plint deze mooie fitnesszaal niet genoeg gepromoot? Wat de reden ook is, een beetje zonde is het wel. Misschien komen ze nog, die sportieve medewerkers… Tot die tijd geniet ik nog even van de rust en ruimte van mijn ‘privésportschool’.

Chris Wind Artist’s impression van de nieuwe zonneboot.


In de rubriek Bij de Les ziet Boudewijn Otten dilemma’s over tafel vliegen in de huiskamer van Oncologie. ‘Een verpleegkundige is geen banketbakker.’

Foto: Pepijn van den Broeke ‘Die onderzoekers zeggen, grof gezegd: klets zoveel mogelijk mensen het onderzoek in.’ Docent Erik Jansen voert de druk op, Fardau (l.), Aaltje en Hilde (r.) proeven het dilemma.

‘Waar is Anne?’, vraagt Erik Jansen. ‘Die is altijd net te laat’, zegt Susanne als de klop klinkt op de deur van lokaal C118 in het Wiebengacomplex… Anne schaart zich op vrijdag 26 maart tussen de tien vierdejaars die al aan de ovale tafel zitten. Het is het vaste groepje in de huiskamer van de specialisatie Oncologie. Kanker dus, een hoogcomplexe ziekte die hoogcomplexe zorg vraagt. Docent Erik Jansen maakt het vanmiddag nog complexer. De studenten moeten zich voorstellen dat ze te maken krijgen met patiënten die meedoen aan een proef met een nieuw antibraakmiddel (overgeven is een bijwerking van chemokuren). De helft van de proefpersonen krijgt het middel, de anderen krijgen een placebo, een nep-pil. Het onderzoek is dubbelblind: geen proefpersoon of onderzoeksassistent weet welk middel de patiënt neemt. ‘Nou, je loopt op de afdeling en meneer X ziet al na één dag groen van ellende. Hondsberoerd, zo misselijk. Jij hebt een antibraakmiddel bij de hand. Wat doe je?’ Kim geeft het niet, vermoed ze. ‘Zeker niet op eigen houtje. Verder ga ik ervan uit dat die patiënt uit vrije wil aan het onderzoek meedoet. Dus ik doe niets,

tenzij de patiënt er zelf om vraagt en in samenspraak met de arts. Hoe ellendig ik me daarover ook zal voelen.’ Marieke twijfelt. ‘Als zo’n man enorm lijdt, kun je toch bijna niet anders dan helpen? Daar zijn we toch voor?’ Erik: ‘Jazeker. Die belofte doen we zelfs als we ons insigne krijgen. Maar het onderzoeksprotocol zegt: géén antibraakmiddel toedienen.’ Jantine: ‘Zou het kunnen betekenen dat

‘Hondsberoerd is-ie, maar je mag níet helpen’ het medicijn niet werkt? Weten die onderzoekers na één dag niet genoeg?’ Erik: ‘Nee, misschien reageert deze patiënt juist beroerd op het medicijn. Dat zou heel belangrijke informatie zijn.’ Susanne: ‘Als het te erg wordt, zou ik hem er toch op wijzen dat hij met het onderzoek mag kappen. Dat recht heeft toch iedereen?’ Erik: ‘Inderdaad. Maar zo help je het onderzoek redelijk zorgvuldig om zeep.’ Susanne: ‘Tja… voor onderzoekers zijn het cijfers. En zo’n onderzoek is in het belang van álle kankerpatiënten. Maar,

hallo: ik zit met deze patiënt in deze situatie.’ Jolanda: ‘Het is van belang dat je luistert naar de patiënt. Als de patiënt ervoor kiest om door te gaan, heb je als verpleegkundige geen keus.’ Marieke: ‘Het kan ook zijn dat hij zegt dat-ie door wil, omdat hij bang is dat hij het onderzoek verknalt.’ Anne: ‘Dan heb je altijd nog objectieve gegevens. Stel dat zijn vochtbalans verstoord is geraakt. Dan kun je hem stimuleren om uit het onderzoek te stappen.’ Fardau: ‘Misschien wordt hij er wel voor betaald.’ Erik: ‘Dat kan niet. Zieke proefpersonen krijgen geen geld.’ Erik verhoogt de druk. ‘We testen nu een medicijn op patiënten met longkanker. De onderzoekers vermoeden dat de kans op overleven door het nieuwe medicijn 95 procent is. Normaal is dat zestig procent.’ Aaltje: ‘Ik denk dat ik de patiënt dan eerder zou aanmoedigen om door te zetten.’ Susanne: ‘Ik juist niet. Stel dat hij in de placebo-groep zit? Dan zijn de nadelen van het onderzoeksmiddel misschien

erger dan het oude middel.’ Erik: ‘De patiënt is terminaal, het voelt als zijn laatste kans en hij heeft toestemming gegeven. Hij ís akkoord.’ Hilde: ‘Maar hij mag toch stoppen? Je moet uitgaan van de mondigheid van de patiënt.’ Kim: ‘Ja, hoor, en dan vraagt zo’n patiënt: “Zuster, wat zou u in mijn geval doen?”’ Erik: ‘Aha, en dan zeg jij: doorzetten. De volgende ochtend is hij nog beroerder en jij komt eraan met je schuldgevoel en die spuit waarvan je weet dat de kans vijftig procent is dat er géén medicijn in zit.’ Nog hoger voert Erik de druk op: ‘Die onderzoekers willen natuurlijk een zo laag mogelijk aantal uitvallers. Die zeggen, grof gezegd: klets zoveel mogelijk mensen het onderzoek in.’ Kim: ‘Komt niks van in. Ik splits de patiënt geen verkooppraatjes in de maag.’ Hilde: ‘Jasses, want een ellende. Dat denk je nou ook niet als je dit vak kiest.’ Erik: ‘Een verpleegkundige is geen banketbakker. Bijna altijd en overal zijn er onderzoeken gaande. Je móet kiezen en er is geen juiste keuze: het is de strijd tussen hoofd en hart.’ Boudewijn Otten


bij bijde deles les

Dilemma’s voor verpleegkundigen

is te leren! Siska Pater (43) is docent Nederlands en Culturele Kunstzinnige Vorming op het Zernikecollege. Sinds dit schooljaar geeft ze lessen Geluk.com (concentratie, ontspanning, meditatie) aan de bovenbouw van de Montessori-stroom. Een trend? Of is je gelukkig voelen een competentie die als substantieel onderdeel aan het curriculum wordt toegevoegd? ‘Optimisten leven langer. En van een positieve kijk op het leven word je gelukkiger, gezonder en succesvoller. Het lijkt een goedkope slogan, maar het wetenschappelijk bewijs is er. Optimisme is een gratis medicijn. Verkrijgbaar zonder voorschrift. De Amerikaanse psycholoog Martin Seligman ontdekte dat optimisten ongeveer zeven-en-een-half jaar langer leven dan pessimisten. Een positieve levenshouding zou zelfs doorslaggevender zijn voor je levensverwachting dan je gewicht of het feit of je roker bent of niet. Ons immuunsysteem wordt beter beschermd door een

positieve kijk op het leven. En als we dan toch ziek worden, genezen we sneller.’

Lachen is gezond

Mediteren maakt gelukkig

Tien redenen waarom een dag niet gelachen, een dag niet geleefd is.

Tien voordelen van mediteren

1 Lachen ontspant de spieren en zorgt voor een gro-

95 procent van Siska’s leerlingen noemden mediteren het leukste onderdeel van de lessen Geluk.com. ‘Word je lekker chill van.’ Een opmerkelijk resultaat of juist niet in deze onrustige tijd? Waarom zou je mediteren?

tere bloedtoevoer naar de extremiteiten en alle spieren van het lichaam. Lachen reduceert het niveau van de stresshormonen epineprine en cortsisol. Lachen helpt de doses afweerstoffen in het bloed (immunoglobuline A) te verhogen en het aantal natural killer cells te vergroten. Lachen verhoogt de aanmaak van endorfine, een hormoon dat pijn reduceert en lustverhogend werkt. Bij lachen wordt serotonine en dopamine aangemaakt, die als antidepressiva in het lichaam werken. 6 Lachen verbetert de longcapaciteit en verhoogt het zuurstofgehalte in het bloed, het is dus een goeie aerobicoefening. Lachen masseert de inwendige organen, wat leidt tot een betere bloedtoevoer en daardoor beter functioneren van het lichaam. Ook goede oefening voor het middenrif en de buikspieren. Lachende mensen komen aantrekkelijker en positiever over en krijgen vaak meer voor elkaar. 9 Lachen is een gezonde uitlaatklep voor alle vormen van spanning, verdriet, woede, angst, zorgen et cetera. 10 Bij lachmeditatie komen mensen met een positieve instelling samen en delen een golf van positieve energie om vervolgens met een goed gevoel weer verder te kunnen.

2 3

Geluksthermostaat ‘Uit onderzoek blijkt dat ongeveer vijftig procent van je geluksgevoel door je genen wordt bepaald. Geluk zit dus al in je genen als je wordt geboren, vergelijk het met een verwarming: in het ene huis staat de thermostaat altijd op 21 graden en in het andere op achttien. Zo verschillen mensen van nature in hoe gelukkig ze zich voelen. Heb je geluk dan staat jouw

1

4 5

7

8

2 3 4 5 6 7 8 9 10

Met mediteren probeer je je gedachten tot rust te brengen. Het is een fabeltje dat je moet proberen je gedachten tot nul te reduceren. Laten we voor het gemak eens aannemen dat je twintig gedachten per minuut hebt, dat je per dag achttien uur wakker bent, dan heb je vandaag ruim twintigduizend gedachten gehad. Die gedachten helemaal uitschakelen is dus eigenlijk onmogelijk. Mediteren verlaagt stress. Stress is de tegenhanger van geluk. Depressieve gedachten kunnen afnemen door meditatie. Door meditatie verbetert je concentratie en kun je beter focussen. Mediteren gaat altijd goed. Alertheid, creativiteit en intelligentie nemen toe. Minder stemmingswisselingen en verhoogde zelfkennis. Toename gevoel van eigenwaarde. Versterkt het gevoel van zelfverwezenlijking. De bovengenoemde effecten leiden tot verhoogde prestaties op school of werk. Bron: www.abc-van-meditaite.nl


geluksthermometer vanaf je geboorte al hoog. Is dat niet zo, dan is dat geen ramp. Je geluksgevoel wordt door meer bepaald dan alleen maar je genen. Ongeveer tien procent wordt bepaald door de omstandigheden waarin je verkeert. Denk aan het land of het gezin waar je opgroeit. Ook hieraan kun je weinig doen. Gelukkig rest er nog veertig procent waar je wel iets aan kunt doen. Daarbij gaat het om de dingen die je doet en die je denkt. Interessante en uitdagende activiteiten zorgen voor geluk, net als een positieve manier van denken.’

Tip 1: kus

Je krijgt iedere dag de kans om te bepalen of jij je dag goedgehumeurd wil starten of niet. Met een kleine moeite word jij ook ’s morgens een leuk mens. Je hoeft enkel je collega of medestudent een goedemorgen te wensen. Je zult snel merken dat je krijgt wat je geeft: een aangename begroeting en een goed humeur. Vergeet niet je vriend of vriendin te kussen voor je op de fiets stapt. Mannen die hun vrouw kussen voor ze naar het werk gaan leven vijf jaar langer dan mannen die dat niet doen. Dat is snel verdiend.

Tip 2: verander moeten in willen

Pas je taalgebruik aan. Je moet immers niet naar de supermarkt. Je wilt boodschappen doen zodat je ’s avonds lekker kunt koken. Je moet niet studeren, je wilt je diploma halen. Als je moeten in willen verandert, krijg je een positief gevoel bij je dagelijkse activiteiten.

Tip 3: maak het beste van vandaag

Leef in het nu. Schrijf iedere dag drie dingen op die de moeite waard waren vandaag. Na een jaar heb je een lijst met ruim duizend dingen die het leven de moeite waard maken. Bewaar het lijstje voor minder leuke tijden. Zo vergeet je niet hoe eenvoudig het is gelukkig te zijn.

Tip 4: benut je sterke kanten

Weet wat je sterke kanten zijn en benut ze. Op www.volkskrant.nl/hartenziel vind je een uitgebreide test waarmee je je sterke kanten kunt ontdekken.

Tip 5: schrijf een dankbaarheidsbrief

Schrijf een brief aan iemand uit je jeugd die je dankbaar bent voor wat hij of zij voor je betekent. Het gevoel van dankbaarheid scoort hoog op de geluksladder. Het schrijven van de brief brengt ontroering mee en je ontroert de lezer door jouw woorden van dankbaarheid. Mooi om te doen en een prachtige geste aan iemand die veel voor je betekent. Zakdoeken bij de hand, dat wel.

Tip 6: lucht je hart

Je kunt niet altijd gelukkig zijn. Geluk bestaat bij de gratie van ongeluk. Nare gevoelens of vervelende gebeurtenissen kun je beter zo snel mogelijk doorvoelen in plaats van ze op te kroppen of in een ver hoekje van je bewustzijn te begraven. Het is (nog) niet wetenschappelijk bewezen, maar droevige gevoelens slaan zich misschien op in je lichaam. Met huilen voer je gifstoffen af en af en toe heel hard schreeuwen kan enorm opluchten. De auto is de aangewezen plek om je longen uit je lijf te schreeuwen. Wie de regenboog wil zien, zal de regen moeten accepteren.

Tip 7: maak vrienden

Wetenschappelijk onderzoek bewijst dat mensen met een grote vriendenkring minder vaak ziek zijn en sneller herstellen na een operatie.

Tip 8: doe iets voor een ander

Mensen die iets voor een ander doen, zijn gelukkiger. Ook dienstbaarheid scoort hoog op de geluksladder. In vrijwilligerswerk kun je nieuwe talenten ontplooien. Je leert nieuwe mensen kennen en wordt gewaardeerd voor de hulp die je geeft. Geen wonder dat een mens zich daar goed door gaat voelen. Ook iets onverwachts doen voor een ander geeft je een goed gevoel. Maak eens spontaan de wc schoon, kook een lekkere maaltijd of haal een kratje bier voor je huisgenoten.

Tip 9: geef je dag een doel

Plan. Structureer. Geef je dag een doel dat je ook bereiken kunt, zodat je succes kunt oogsten. Succes maakt gelukkig, maar je moet er wel bij stilstaan. Wees tevreden met wat je kunt en beloon jezelf voor je successen. Je mag morgen gerust wat later op het werk verschijnen als je vandaag een groot project hebt afgeleverd. Maak een lijstje van dingen die je wilt leren. Op www.43things. nl kun je terugvinden wie jouw dromen deelt.

Tip 10: vind uit waar je werkelijke passie ligt

Het is vaak moeilijk om je werkelijke passie te vinden. Stel jezelf de vraag: wat zou ik doen als ik wist dat het niet zou mislukken? Wat zou ik doen als geld en tijd geen probleem waren? Wat zou ik doen als ik elke mogelijke wens zou uiten? Bedenk daarbij ook wat je als kind gelukkig maakte. Klom je graag in bomen, doe dat gewoon weer eens.

Mythen en feiten over geluk Van chocola word je gelukkig. Je wordt gelukkig van voedsel dat je lekker vindt, maar niet van chocola in het bijzonder. Er wordt beweerd dat je door het eten van chocola serotonine aanmaakt, maar dat is niet wetenschappelijk bewezen. Chocola is ook niet verslavend. Van vette vis word je gelukkig. In vette vis zitten omega3 vetzuren waarvan wel bewezen is dat ze een positieve invloed op je geluksgevoel hebben. Twee keer in de week een harinkie, een mootje zalm

of een broodje makreel is dus niet alleen goed voor hart en bloedvaten, maar leveren ook een positieve bijdrage aan je geluk. Geld maakt niet gelukkig. Je word ongelukkig als je niet voldoende geld hebt om in je basisbehoeften te voorzien, maar geld maakt niet gelukkig. Het geluksgevoel van het winnen van een loterij of salarisverhoging houdt slechts drie maanden aan. Gebeurtenissen zoals je diploma halen,

verliefd zijn, een kindje krijgen, hebben maar een tijdelijk effect op je geluksgevoel. De meeste gebeurtenissen verliezen binnen drie maanden tot een jaar hun invloed op je dagelijkse geluksgevoel. Sporten maakt gelukkig. Door sporten worden endorfines, dopamines en serotonines aangemaakt, dat zijn op morfine lijkende hormonen. Deze stoffen maak je vooral bij duursporten zoals hardlopen aan. Van sporten word je dus echt gelukkig. Loes Vader

frick Een punt, potjandorie Het zindert, de natuur ontbolstert, de grijze tijd is voorbij, de wereld vergroent. Het is lente… en wat voor lente! Op de tweede dag al zag een gloednieuwe stichting het lentelevenslicht. De Stichting van het Onderwijs. Het zit zo, er is onderwijs in alle soorten en maten, van de lagere tot aan de hoogste school. Al die schooltypes zijn georganiseerd in belangenorganisaties. Als een minister een wet maakt voor het hbo, belt hij Doekle Terpstra. Als Doekle akkoord is, is hét hbo akkoord. Voor het lager onderwijs gaat de minister te rade bij Kete Kervezee. Bij het mbo mag Jan van Zijl de telefoon opnemen. Wel zo makkelijk. Maar niet makkelijk genoeg, constateerde Alexander Rinnooy Kan in 2007. Als de minister nou eens ideeën heeft voor het hele onderwijs? Bij wie moet hij dan aankloppen? Bij de Stichting van het Onderwijs, weten we nu. Alle belangenorganisaties zijn in de Stichting vertegenwoordigd en de onderwijsbonden hebben zich ook al van hun pluchen plekjes verzekerd. ‘Maar waar zijn de ouders, de leerlingen en de studenten?’, vroeg minister Marja van Bijsterveldt zich af. Die moeten ook in die Stichting, vindt ze. Nou ja, reageerde het stichtingsbestuur, daar staan we op voorhand, zij het met enige reserve, die beslist niet met onwil of bureaucratische obstructie moet worden verward, niet onwelwillend tegenover, eventueel… te zijner tijd. Afijn, dat punt staat robuust geagendeerd, maar er zijn andere prioriteiten. De wet schrijft namelijk voor dat een stichting een doel moet dienen. Daar is lang over gedelibereerd, maar ze zijn eruit. Het doel is: uitgroeien tot het platform voor het hele onderwijsveld en kabinet voor het bespreken van onderwijsbrede vraagstukken. Welke vraagstukken dat zijn, blijft ongewis, want de stichting moet eerst nog haar oor te luisteren leggen in het onderwijsveld en daarna moeten er nog drie position papers van de persen rollen. Tijdens de oprichtingsborrel droeg Van Bijsterveldt één probleempunt aan waaronder het héle onderwijs zucht. Helaas, arme docenten, het was níet de wildgroei van nutteloze bestuurs- en overlegorganen, het voortwoekerende onkruid dat het onderwijs verstikt. Het onderwijspersoneel vergrijst, zei de minister. En luid steeg het gejuich op, de ramen gingen open en buiten sprongen krokusbloemen onbedaarlijk uit hun knoppen. De Vergrijzing, potjandorie, De Vergrijzing, we hebben een punt.

Hajo Frick


Best Wat Student maakt DJ

jou

‘Nu vooral de lente, daar word ik helemaal blij van. Minder kleren aan, lekker in de zon zitten, een terrasje pakken en op stap gaan. En ik word heel gelukkig van het organiseren van een groot evenement. Ik ben voor een jaar gestopt met mijn studie omdat ik eventmanager voor de KEI ben. Ik boek de artiesten en bedenk ideeën voor de KEI-week. Ik heb net verzonnen dat we op de Vismarkt een strand gaan maken met een groot lounge-terras. Daaromheen kun je workshops volgen met als thema lifestyle. We zijn nog op zoek naar eventmanagers trouwens… Als de KEI achter de rug is, ga ik voor een minor naar Flagstaff, Arizona, en daarna nog een jaar op stage. Ik hoef nog maar één blok naar school.’

‘Als ik mijn toetsen gehaald heb! Ik kijk op Blackboard naar mijn cijfers en bel dan meteen mijn moeder. En ik word gelukkig van sporten op school, daardoor blijft mijn studie ook leuk. Ik ben echt een jongen van de praktijk. Vandaag was het ook weer lachen. We zijn met een projectgroep van vier jongens bezig met een choreografie voor een dansles Zumba en aerobics. Als we gaan dansen, hebben we pure lol. Ik heb ook leuke studiegenoten. Op donderdag gaan we vaak samen stappen in Het Feest of Ocean 41. Dat kan ik nu doen omdat ik niet meer schaats. Ik hoef niet meer twee keer per dag te trainen. Tot vorig jaar was ik sprinter. Ik heb de Nederlandse Kampioenschappen Sprint voor junioren gereden. 37.6 was mijn tijd in het Thialfstadion. Maar ik ben gestopt, het is niet te combineren met de studie.’

‘Mijn ouders, dat die er voor me zijn. Ze maken mij heel gelukkig omdat ze me altijd vrij hebben gelaten en me door dik en dun steunen. Ik kan echt alles bij ze kwijt. Ik woon al twee jaar met mijn vriend samen in de stad, waar ik natuurlijk ook gelukkig mee ben, maar ik ga bijna ieder weekend naar huis. Daar spreek ik vaak iets af met mijn vaste vriendinnenclubje van vijf meiden. We gaan samen naar de film, op visite en naar feestjes. Vorige week hebben we nog een creatief avondje gehad, samen kettingen maken. Daar geniet ik van. Het mooie weer maakt ook dat ik me goed voel. In de winter ben ik toch vaak wat somberder en heb ik minder energie.’

‘Dat mijn familie gezond is en ik zelf gelukkig ook. Geld maakt niet gelukkig, maar het is wel makkelijk als je het hebt. Maar het helpt je niet als je bijvoorbeeld erg ziek bent. Ik vind geld wel belangrijk. Ik studeer MER omdat ik graag accountmanager wil worden. Daar is veel werk in te vinden, als je zat bent van je baan, heb je meestal zo weer een nieuwe. Later wil ik wel bedrijfsleider in een groot bedrijf worden. Ik word ook gelukkig door me te ontspannen. Door veel sporten bijvoorbeeld, ik voetbal in het eerste van Aduard. En ik speel graag spelletjes op de Xbox en doe leuke dingen met mijn vrienden en mijn vriendin. Ik ben gelukkig in de liefde, maar niet in het spel. Met pokeren of in het casino win ik nooit.’

‘Dat het goed gaat op school. Ik heb al één periode stage gelopen in groep drie van een basisschool in Uithuizen en dat vond ik heel leuk om te doen. De kinderen zijn zo open en onbevangen. Het is ook de doelgroep waarmee ik graag wil gaan werken. Ik houd gewoon van kinderen. Ik ben blij dat ik voor de PA heb gekozen. Ik heb nog wel even getwijfeld of ik niet in de jeugdhulpverlening wilde gaan werken, maar ik ben bang dat ik niet goed tegen de problemen van de kinderen zou kunnen. Dat ik die mee naar huis zou nemen. Mijn vriendschappen vind ik ook heel belangrijk. Ik heb schoolvriendinnen vanaf de basisschool waar ik nog steeds veel mee om ga. In het weekend ga ik meestal naar mijn ouders in Odoornerveen en spreek ik iets met ze af. We doen eigenlijk niets bijzonders dan. We gaan gewoon uit winkelen en op stap.’ Tekst Rina Tienstra, foto’s Luuk Steemers


Ad Bergsma weet wat een mens gelukkig maakt

Zelfvertrouwen en een klein alcoholprobleem Geluk is niet te koop, maar je kunt er een dikke boterham aan verdienen. Geluksgoeroes wijzen de wegen naar het heil, maar al die wegen gaan verschillende kanten op. Ad Bergsma zoekt de uitgang in het doolhof. Boeddha sprak tot zijn leerlingen: ‘Laten we dankbaar zijn, want we hebben vandaag veel geleerd. En als we niet veel geleerd hebben, dan hebben we vandaag een beetje geleerd. En als we vandaag níets hebben geleerd, dan zijn we niet ziek geworden. En als we wél ziek zijn geworden, dan zijn we in ieder geval niet doodgegaan. Dus, wees dankbaar.’ In deze uitspraak zit een waarheid als een koe en een misvatting. De waarheid is dat mensen gelukkiger zijn naarmate hun ideaalbeeld van geluk nauwer aansluit bij de omstandigheden. De misvatting is dat die omstandigheden een grote rol spelen bij het ervaren van geluk. Die rol is namelijk tamelijk klein. ‘Slechts tien procent van ons geluksgevoel wordt bepaald door de omstandigheden’, zegt psycholoog Ad Bergsma, die aan de Erasmus Universiteit wil promoveren op een proefschrift over geluk. ‘Geluk is in hoge mate, voor zo’n vijftig procent, genetisch bepaald. Eeneiige tweelingen die gescheiden van elkaar opgroeien scoren op gelukstesten vrijwel gelijk. Het maakt niet uit of de één in erbarmelijke omstandigheden opgroeit en de ander in een warm pleeggezin.’ De laatste veertig procent van de gelukservaring wordt bepaald door karaktereigenschappen. ‘Zelfvertrouwen is werkelijk helemaal nergens goed voor! Je wordt er alleen gelukkiger van’, zegt Bergsma op 24 maart tijdens zijn lezing voor Studium Generale in de goed gevulde Geertsemazaal in het Groningse Academiegebouw. ‘Mensen met zelfvertrouwen maken vaak meer en grotere fouten dan mensen met weinig zelfvertrouwen. Hun zelfvertrouwen kan dus tot rampen leiden, maar ze zitten er niet mee. Ze zijn, zo blijkt uit gelukstesten, onverminderd gelukkig. Zelfvertrouwen vertroebelt je kijk op de werkelijkheid, maar het maakt je wel gelukkig.’ Ook alcohol vertroebelt en het zelfvertrouwen krikt er ook van op, wellicht dat dat de reden is dat mensen met een klein alcoholprobleem een ietsjepietsje gelukkiger zijn gemiddeld.

Positieve Psychologie zou, ook zonder een borreltje te veel, kunnen helpen om het zelfvertrouwen op te vijzelen, denkt Bergsma. ‘Maar helaas zijn die therapieën niet langdurig tegen het licht gehouden en zijn de resultaten niet eenduidig. Sowieso heeft de psychologie ontzettend veel soorten ellende onderzocht, maar hoe je gelukkig wordt is zelden onder de loep gelegd.’ Bemoedigend is het onderzoek van de Engelse Miriam Akhtar die Positieve Psychologie toepaste bij aan drugs en alcohol verslaafde jongeren. ‘Die jongeren wisten natuurlijk wel dat ze niet deugden. Dat werd ze dagelijks meerdere keren verteld. Akthar liet ze zelf beschrijven waarin ze wel goed waren, ze maakte hen bewust van hun sterke kanten. Een vrij simpele aanpak, maar die jongeren gingen met sprongen vooruit.’ De gedachte achter Positieve Psycho-

logie is dat alles waarnaar de aandacht gaat, groter wordt. Als je positieve kanten benadrukt zullen die een grotere invloed op je welbevinden hebben. Maar het tegenovergestelde, negatieve kanten benadrukken, komt veel vaker voor. Ex-minister Ella Vogelaar werd verantwoordelijk gehouden voor het fiasco met het stoomschip De Rotterdam, dat door een woningbouwcorporatie werd aangeschaft en verbouwd. ‘Dat zou zes miljoen kosten, maar bleek uiteindelijk 55 keer zo duur te zijn. Vogelaar kreeg er 121 Kamervragen over. Dat is het beeld: een enorme mislukking.’ Bergsma maakte foto’s op het schip. ‘Het is prachtig wat die bezoekers meemaken, puur geluk! Was dit die tweehonderd miljoen waard? Ik denk het wel, misschien.’ Belonen maakt gelukkiger dan straffen. Bergsma toont filmpjes waarin goed gedrag wordt beloond. Slimme-

riken verspijkerden de treden van een trap op een metrostation in Stockholm tot gigantische pianotoetsen, waardoor trappenlopers muziek konden maken. Het roltrapgebruik nam met tweederde af. Gooi uw afval in de afvalbak!, klinkt dreigend, maar slechts weinigen volgen dat gebod op. Totdat… grapjassen ervoor zorgden dat de afvalbak een fluitgeluid maakt, dat suggereert dat het afval een reis naar een immense diepte maakt. En hup, ineens verdubbelde het weggeworpen afval. Het is twijfelachtig of die positieve effecten beklijven. Want geluk slijt, net als ongeluk. ‘Gelukkig maar. Als een eenbenige neuroot zichzelf gelukkig acht, is hij er kennelijk in geslaagd te leren leven met z’n beperkingen.’ Boudewijn Otten

Illustratie: Mathieu van der Bij en Xiao Feng Chiu


Geloof en geluk, heeft het iets met elkaar te maken? Judith Schoonhoven, woordvoerder van de gereformeerd vrijgemaakte hbo-studentenvereniging Ad Tempus Vitae: ‘Ik denk niet dat ik ongelukkig zou zijn zonder.’ Vierdejaars Facility Management Judith Schoonhoven (21) groeide op met het christelijke geloof. ‘Het is een onderdeel van mijn leven. Ik ben als baby gedoopt, maar als je ouder wordt, maak je je eigen keuze. Twee jaar geleden deed ik belijdenis. Jezus had al ja tegen mij gezegd en toen zei ik ja terug. ‘Mijn geloof geeft me rust. Het is vooral dat ik weet dat mijn leven hierna niet ophoudt. Jezus is de zoon van God en hij is voor mij gestorven. En wat je ook doet, je weet dat je altijd bij hem terug kunt komen, ook al heb je fouten gemaakt. Hij schenkt je genade. Dat heeft invloed op hoe je in het leven staat. Ik hoef er niet alles uit te halen wat erin zit, als ik al mijn doelen niet haal, is het niet erg. Want het houdt niet op na mijn leven hier. Maar ik ga echt niet op mijn luie reet zitten wachten tot ik gered word. Je krijgt je talenten en daar ga je mee aan de slag. Geloven biedt mensen ook troost. Als je een dierbare verliest, weet je dat hij bij de Heer is. En als het met jezelf niet zo lekker gaat, kan het je verder helpen. ‘Ik probeer naar de Bijbel te leven, maar dat is niet altijd even gemakkelijk. Ik ben niet zo van de koopzondag, dan moeten mensen om jou werken. Maar als ik onverwacht in Groningen ben op zondag en ik heb niets in huis, dan moet ik wel even naar de winkel. Daar doe ik dan niet al te moeilijk over. Beperkingen ervaar ik niet zo. Hoogstens baal ik even als de mensen met wie ik vakantiewerk heb gedaan op Vlieland op zondag gaan stappen en ik dus niet mee kan. ‘Mijn geloof draagt zeker bij aan mijn geluk door de rust die het geeft, maar ik denk niet dat ik ongelukkig zou zijn zonder. Ik ben gelukkig met hoe mijn leven is verlopen en hoe dat er op dit moment uit ziet. Als ik lees, sport, met mijn vrienden praat op Praise-avonden van de verenigingen, met mijn dispuut Misstique iets leuks doe, een concert van Michael W. Smith bezoek, de doop van mijn nichtjes meemaak of gewoon lekker in de zon fiets. ‘Mensen die niet zoveel van het geloof weten hebben soms een verkeerd beeld. Ze denken dat het heel streng is en dat je er heel veel voor moet laten. Maar ik ben gewoon op-en-top student, met soosavonden en feesten. Ik ben meer dan mijn geloof.’ Rina Tienstra

HANZEMAG DONDERDAG 8 APRIL 2010 [14]

Maakt muziek je gelukkig? Dat is geen moeilijke vraag voor vierdejaars Viool en student Kunstgeschiedenis Mara Oosterbaan (23). ‘Ik houd het meest van klassieke muziek. Muziek is de kunstvorm die me het meeste raakt. Maar niet alle muziek, ik kan me zelfs naar voelen bij muziek die niets zegt, als behang functioneert. ‘Van alle instrumenten komt de vioolklank het diepst bij me binnen. Het geluid van een viool heeft veel verschillende karakters: zangerig, warm, helder, open, hemels, ijzig, pijnlijk. Ik speel al vanaf mijn achtste in kamerensembles en in het Haydn Jeugd Strijkorkest. Het is niet zo dat ik door viool te spelen of naar vioolmuziek te luisteren zomaar automatisch gelukkig word als ik een trieste bui heb. Maar op de één of andere manier maakt de muziek me ervan bewust dat je kunt genieten van de dingen om je heen, al is het maar een kaarsje dat brandt of een kopje thee. Het besef dat je op elk moment van dingen kunt genieten door jezelf te blijven en zelf na te denken, je te laten raken en vrij te zijn om nieuwe, mooie en interessante dingen te leren. Het contact met de wereld en de mensen om je heen. Daar gaat het om. ‘Naar muziek luisteren maakt gelukkig omdat je dan je gedachten kunt laten gaan. Ik vind het heerlijk om naar muziek te luisteren in de trein. De muziek versterkt de schoonheid van de voorbijglijdende landschappen en het landschap versterkt de schoonheid van de muziek. Als ik samen met anderen speel, is het super als je merkt dat je samen de essentie van een muziekstuk aanvoelt en dat je je emotie op de anderen kunt overbrengen. ‘ ‘We speelden een paar jaar geleden in de zomer met het Haydn Jeugd Strijkorkest in een kerkje vlakbij Aix-en-Provence bovenop een heuvel in een schitterend landschap omringd door de geur van de lavendelvelden. Celliste Pia Greiner was soliste in het andante cantabile uit een bewerking van een strijkkwartet van Tsjaikowsky. Ik was concertmeester. Het orkest speelde zonder dirigent, maar dat was niet te horen, integendeel! Daardoor was er juist een heel bijzonder contact tijdens het spelen. Door de open deuren viel het maanlicht naar binnen. Pure magie! Zo’n geluksmoment waarop alles klopt en iedereen intens geniet. ‘Als ik heel gelukkig ben, komt er veel energie in me los. Vandaar dat ik dan graag energieke composities speel, zoals allegro uit de vioolsonates van Richard Strauss dat ik momenteel instudeer voor mijn eindexamen op 4 juni.’ Luuk Steemers [14] 2010 7 APRIL DONDERDAGFoto’s: HANZEMAG Luuk Steemers

extra zakcentje verdienen? Op woensdag 9 juni zijn de Tweede Kamerverkiezingen. Daarvoor hebben we enthousiaste stemmentellers nodig. En hierbij denken we aan jou! Wat vragen wij? • Je bent 18 jaar of ouder. • Je bent beschikbaar op 9 juni van 20.45 tot ongeveer 1.00 uur. • Je bent stressbestendig en werkt gestructureerd.

Wat bieden we je? • Een vergoeding van 30 euro. • Een korte instructie hoe je moet tellen. • Een kijkje achter de schermen van de organisatie van verkiezingen. • ‘Proeven’ van de verkiezingssfeer.

Aarzel niet en meld je vóór donderdag 22 april aan. Dit kan door een e-mail te zenden met de gegevens die we vragen op onderstaande antwoordstrook. Stuur deze e-mail naar [email protected]. Je kunt ook de antwoordstrook invullen en opsturen. Een postzegel is niet nodig. Stuur de strook naar: Gemeente Groningen, Dienst Informatie en Administratie, Projectteam Verkiezingen, Antwoordnummer 225, 9700 VB Groningen.

Ja, ik wil een zakcentje verdienen! naam en voorletter(s):

....................................................................................................................................

adres:

....................................................................................................................................

telefoonnummer privé:

....................................................................................................................................

burgerservicenummer*:

....................................................................................................................................

bank/girorekening:

....................................................................................................................................

plaats en datum:

....................................................................................................................................

handtekening:

....................................................................................................................................

*Je burgerservicenummer (BSN) staat op je paspoort of identiteitskaart.


hanzemag 46368

postcode en woonplaats: ....................................................................................................................................

MARTIJN

Arnoud studeert af op een documentaire over zijn tante

‘Ze verdiende in haar eentje

zestigduizend euro’ Arnoud Timmerman maakt de documentaire Parel in het Vuilnis. Hij filmde twee weken uit het leven van Fenneke Dijkema, ontwikkelingswerker op de vuilnisbelt van Caïro. ‘Ik kon haar bijna niet bijbenen.’ Vierdejaars Communicatie & Media Arnoud Timmerman (24) werd gegrepen door de verhalen van zijn tante Fenneke, die sinds 2007 met haar man in Caïro woont. Ze doet daar liefdadigheidswerk om armoede te bestrijden en de positie van vrouwen te verbeteren. Met zijn goede vriend, IBS-student Michel Schmaal, reisde hij naar Egypte om een documentaire over Fenneke en haar werk te maken. Dag in, dag uit verzamelen zestigduizend Zabbaleen (vuilnismensen) huisvuil. Ze sorteren en recyclen het onder erbarmelijke omstandigheden en leven van de opbrengst. In de film zie je hoe het vuilnis met vrachtauto’s naar de christelijke wijk Mokattam wordt gebracht. Het stereotiepe beeld van een vuilnisbelt is niets vergeleken bij de ranzige realiteit van alledag in deze Garbage City. De hele wijk is een vuilnisbelt. Zakken staan huizenhoog opgestapeld op straat, op daken, balkons en zelfs bij de mensen in huis. ‘Niet bepaald hygiënisch’, beaamt Arnoud. ‘Schokkend om te zien. En te ruiken. De stank is ondraaglijk. En toen wij er waren, was het nog maar 25 graden. Kun je nagaan hoe het wordt in de zomer. Tot overmaat van ramp had de overheid net alle varkens laten slachten. Daardoor konden de Zabbaleen het afvalvoedsel niet meer aan de varkens voeren.’ Beelden van de wijk schieten was niet simpel. ‘Met mijn rode haar en mijn lengte was ik sowieso al een bezienswaardigheid. Een dubbel obstakel als

Foto’s: Michel Schmaal

je wilt filmen op plaatsen die de Egyptische regering liever niet in beeld heeft.’ Fenneke vertelt in de film hoe ze met haar project begon. In een kerkelijk centrum aan de rand van de wijk ontmoette ze een paar vrouwen in een naaiatelier. ‘Heeft u werk voor ons’, vroeg één van de naaisters. Fenneke kocht twee meter tentdoek (‘mijn enige investering’) en begon een schorten- en tassenlijn die ze verkocht op bazars, scholen en via kleinschalige export. Arnoud: ‘Fenneke geeft geen geld weg. Je moet mensen geen geld geven. Je moet ze helpen om een beter bestaan op te bouwen met een toekomstvisie, dat is haar motto. De opbrengst gaat naar medische projecten en de salarissen voor naaisters en medewerkers van een kinderdagverblijf voor Soedanese vluchtelingen. Ondanks de tegenwerking van de arts die het centrum leidt (hij vraagt alleen geld voor auto’s), lukt het haar om voor 25 vrouwen een redelijk inkomen te genereren met schoon werk. Ze werkt zestig tot tachtig uur per week en heeft in haar eentje zestigduizend euro verdiend. Ik bewonder haar energie. Ik kon haar af en toe niet bijbenen.’

Regie, filmen, productie, muziek en geluid, Arnoud deed het allemaal zelf. ‘Michel assisteerde me bij de opnames. Bij mijn specialisatie Mediastiek had ik wat kennis opgedaan over het filmen, verder leerde ik mezelf alles aan. Door mijn communicatiestudie kan ik me wel goed verplaatsen in de kijker. Wat je zelf mooi vindt, is niet per definitie wat de kijker interessant vindt. Ik moest objectief blijven, hard en concreet zijn om goede journalistiek te bedrijven. Ik had het scenario in mijn hoofd, maar de mensen die je interviewt hebben hun eigen ideeën over wat ze willen laten zien. Daar mag je je als filmmaker niet door laten leiden. In de montage van vijftien uur filmmateriaal verplaatste ik me in de kijker. Die mag zijn conclusies trekken.’ Rina Tienstra

Fenneke Dijkema is inmiddels verhuisd naar Kenia, maar haar project wordt voortgezet. (www. ebooproject.org) Kijk voor de trailer van de documentaire op Youtube, Parel in het Vuilnis

Hoera voor Menzo Afgelopen week keek ik naar Feyenoord – FC Twente, de halve finale in het KNVB Bekertoernooi. Wat me vanaf de aftrap al opviel is dat een armlastige club als Feyenoord zoveel spelers uit de eigen jeugd had opgesteld. Jongens die de echte drive hebben om er iets van te maken en waarschijnlijk lang niet zoveel verdienen als de grootverdieners in het betaalde voetbal. Ook Ajax gaat terug naar de basis en dat is het inzetten van eigen jeugdspelers. Eindelijk maar toch, we kunnen die derderangs buitenlandse voetballers er direct uitgooien, want ze voegen niets toe aan onze Eredivisie. Apart dat clubs daar pas achterkomen in tijden van crisis. Noem buiten Bryan Ruiz en Luis Suarez maar eens vijf niet-Nederlandse voetballers op die een meerwaarde hebben voor de Eredivisie. Inderdaad, het zijn er schrikbarend weinig. Waarom moeten beleidsmakers in tijden van economische voorspoed zo ongelooflijk veel geld over de balk smijten? Niet alleen in het voetbal. Ook in de bankwereld worden er buitenproportionele salarissen en bonussen betaald. Er moet gewichtig worden gedaan, de ene zakenborrel is nog luxueuzer dan de andere en op de parkeerplaatsen van diverse bedrijven stikt het van de bolides. Zodra de politiek oppert dat de grootverdieners iets meer lasten moeten dragen in tijden van economische crisis, geven ze niet thuis en schreeuwen ze moord en brand. De nuance ontbreek volledig. Kreten als ‘laat die werklozen maar ’s wat doen voor de kost’ en ‘ik heb mezelf ook altijd kunnen bedruipen’ worden dan in het rond geslingerd. Vaak vergeten deze mensen gewoon dat ze opgegroeid zijn met een bovengemiddeld IQ, ouders hadden die alles voor ze konden financieren en dat ze vaak ook nog eens fysiek en mentaal gezond waren. Daarom was ik ook zo blij met het gebaar van Stanley Menzo afgelopen week. De oud-doelman van onder andere Ajax en het Nederlands elftal is tegenwoordig trainer van Cambuur Leeuwarden en wilde bij zijn contractverlenging wel dertig procent van zijn salaris inleveren. Weliswaar verdien je als trainer in de Jupiler League geen gouden bergen, maar Menzo is een redelijk bemiddeld man en dit gebaar getuigt van grote klasse. Ik zie onze vriend Gerrit Zalm dit gebaar nog niet maken als topman bij ABN Amro/Fortis. Een miljoenenverlies lijden en toch een bonus opstrijken. Daar gaat iets mis! Martijn Folkerts


Voor het opzetten en uitvoeren van een marktonderzoek naar cultuurparticipatie onder

GLOSSY

GAME

studenten zoeken de afdelingen Studentenza-

Flow

Settlers 7

methodologisch goed onderlegd

★★

★★★★

• betrokkenheid bij het culturele studentenle-

ken van HG en RUG een student met: • affiniteit met/ kennis van het uitvoeren van marktonderzoek • relevante achtergrond,

ven • vermogen om redelijk zelfstandig binnen de gegeven tijd onderzoek te verrichten en schriftelijk te rapporteren • voldoende tijd tot september 2010 • Solliciteren voor 9 april nl (0505957878) of Loes Schaafsma, RUG, USCC, [email protected] (0503634668).

a

Capuchontrui voor slechts 25 euro! Bij inlevering van deze bon

14 CALEFAX RIETKWINTET (NL KLASSIEK) 16 YACHT (USA) 0$-25+267$*( 17 $1'62,:$7&+<28)520$)$5(N-IRE) 18 SHINING (NO) 22 DAILY BREAD (NL) // PIONEERS OF LOVE

VERWACHT

ELKE ZATERDAG SWINGAVOND )5(($/7(51$7,9('$1&(1,*+7

&21&(576029,(6'$1&(1,*+76 DVSTVTTFO PQMFJEJOHFO XPSLTIPQT NBTUFSDMBTTFT MF[JOHFO TZNQPTJB QSPKFDUFO FYQPTJUJFT POEFSTUFVOJOHBNBUFVSLVOTU

#,

dR_X]YNNa` ORRYQR[QR Xb[`a

LVahigVVi()!
dddPb_`b``R[OX"[Y dddOX"[Y

Zernikeshop Zernikeplein 11 (050) 595 47 55 [email protected] www.hanze.nl/zernikeshop or Universiteitswinkel Oude Kijk in ’t Jatstraat 39 (050) 363 27 00 [email protected] www.rug.nl/winkel

a

]\RS`RSSZdO\RS9C

Doe je ook mee met Lentekriebels?

studentkaart.indd 1

09-07-2009 9:50:44

Kijk op

Platformtheater.nl

Of je nu gek bent op bouwen of vernietigen, Settlers 7 biedt voor beide groepen meer dan genoeg entertainment. Aangezien Settlers 7 net als zijn voorgangers vooral een economische sim is, gaat het in eerste instantie om het opzetten van een gezonde economie. En dan niet op de SimCity-wijze gewoon een fabriek neerplempen. Nee, je moet als een echte settler beginnen met helemaal niks. Je start bijvoorbeeld als houthakker, creëert vervolgens een houtverwerkingsmolen en vervolgens kan van het hout weer een nieuw gebouw worden geconstrueerd. Tot zover de leuke kant voor de bouwers. Als het hout en ijzer verwerkt is tot zwaarden en wagens voor de soldaten, kan de vernietiger aan de slag. Alhoewel, het spel heeft meer weg van een strategisch bordspel dan een shootem-up game. De winnaar van een oorlog is meestal diegene die met het beste strategische meesterplan ten strijde trekt. Makkelijk is het niet, maar juist daardoor biedt het spel vele maanden aan (online) speelplezier. Ook de graphics en muziek zijn bovengemiddeld goed. Dit moet bijna wel uitgroeien tot een topper in het strategy-genre.

09 02817((5,( (USA) // NO KIDS 11 7,0(61(:9,.,1* (USA)

7+('58067:2'225&,1(0$&/8% +($9<75$6+6&(1(5<(19((/0((555

Edith Janssens, [email protected].

‘Lancering van het Jaar’ prijkt op de cover die oogt als een Japanse prent. De uitstraling heeft een hoog Zen-gehalte, maar sla je het blad open dan krijg je het gevoel een Libelle uit de jaren vijftig in handen te hebben. Verschillende soorten papier en nostalgische foto’s. In de rubriek Feel Connected, een advertentiepagina verpakt in een redactioneel jasje, vind je een koesterwand, een boek over garnalenseks van Isabella Rossellini, thank you-kaartjes, en meer moois. ‘Ik’ is een reportage over mensen die het anders doen. Veel foto’s, weinig tekst. Een 71-jarige dame wil niet achter de geraniums, maar blijft in haar eigen bedrijf werken, een balletjongen van vijftien en Manuela Kemp die getrouwd is, maar niet samenwoont. Niet alleen een advertentie van Libresse, maar een drie pagina’s tellende reportage waarom een pak maandverband het verschil maakt voor meisjes uit Soedan. Onder het kopje relatie: nooit meer ruzie. Met inzichten als: ruzie betekent: ik wil aandacht. Als uitsmijter een item over troostdekens en andere smartlappen om over de dood van een geliefde heen te komen. Flow is de Libelle voor de groene vrouw. Gaap!

APRIL

07 FRANK TURNER (UK) &5$=<$50 08 KAKI KING (USA) // QUINTEN RUTGERS

ga eens uit ons dak

the art of having fun

cultuur

CLUB FOR THE INTERNATIONAL POP UNDERGROUND OOSTERSTRAAT 44 WWW.VERA-GRONINGEN.NL

Student-assistent gezocht voor onderzoek

/UDE+IJKIN@T*ATSTRAAT

Dat je hier goed kan borrelen weet je natuurlijk allang, maar

Project na Pasen

…kom ook eens film kijken!

12 t/m 28 april Thema dit jaar:

Verhalen Het complete programma vind je op onze site

www.GSpWeb.nl

.%2'%.3'/%$+/0%2

every monday = comedynight twice monthly trad. Irish music session ged. kattendiep 13 groningen www.oceallaigh.nl www.iersepub.nl


SETJE(0(0 EURO SETJE(0(0 EURO SETJE(0(0 EURO SETJE(0(0 EURO SETJE"ROTHER,# EURO

SETJE4/.%23SAMSUNG#,0 EURO .)%57%#!242)$'%3

loco

Gidion Pijnakker (22), tweedejaars Commerciële Economie ‘Freestyling is voor mij ooit begonnen doordat ik beroemde spelers als Maradona, Zidane en Ronaldinho als warming up wat trucjes met de bal zag doen. Zes jaar geleden raakte ik daarin geïnteresseerd. Op internet bekeek ik filmpjes en probeerde die te imiteren. Je leert anderen kennen die het ook doen. Het wordt een verslaving. ‘Er zijn eigenlijk twee basistrucs, de stall, waarbij je de bal stil houdt op je hoofd, rug of knie, en around the world waarbij je met je benen om de bewegende bal heen werkt. Daar kun je eindeloos op variëren en combineren. ‘Met twee andere studenten en een drievoudig kampioen jongleren hebben we go-freestyle.nl opgericht. We treden op bij allerlei evenementen. Zo hebben we voor zo’n tienduizend man gestaan bij de open dagen van FC Groningen en SC Heerenveen. Ook geven we clinics aan allerlei verschillende groepen mensen. In de toekomst willen we meer en grotere shows geven en andere jongens erbij betrekken.’

Tekst en foto: Luuk Steemers

In & UIT IN&UIT is bestemd voor studenten- en personeelsactiviteiten. Ook kunnen studenten en medewerkers hier gratis hun advertenties kwijt (maximaal 30 woorden). Informatie voor de uitgave van woensdag 28 april kun je mailen naar [email protected]. De deadline is dinsdag 21 april.

Socratisch Café over Vrijheid Op 11 april houdt het Socratisch Café workshops over vrijheid. In een Socratisch gesprek formuleren de deelnemers op systematische wijze een gemeenschappelijk antwoord op een betekenisvolle vraag. De Socratische methode zorgt ervoor dat de deelnemers zicht krijgen op hun aannames, redeneringen en zienswijzen, door ze te toetsen op hun waarheid. Belangstellenden kunnen inschrijven voor workshops van maximaal tien deelnemers. Plaats: Openbare Bibliotheek Groningen. Tijdstip: 13.30 – 16.30 uur. Entree: € 10,-. Info: www.vugroningen.nl of [email protected]. Grachtenwandeling Op zondag 18 april is er een wandeling langs de diepen (grachten) rond het oude centrum van de stad Groningen. Gids Henk Bakker vertelt onderweg over de geschiedenis, kunst en architectuur. Vertrek om 14.00 uur bij de hoofdingang van het Groninger museum. De wandeling duurt drie uur. Reserveren:tel. (050) 309 07 57 of via [email protected]. www.grachtenwandeling.nl. Met AEGEE naar Brussel! AEGEE-Groningen, onderdeel van de grootste studentenvereniging van Europa AEGEE-Europe, is een studentenvereniging die inhoud en gezelligheid combineert. Activiteiten: Summer University, liftwedstrijden, het Flagship Project in India en het AEGEE congres de

PZZL 1

2

3

8

Fanatieke sporters gezocht Sport u vaak en wilt u meewerken aan een afstudeeronderzoek over springersknie van het UMCG en de Hanzehogeschool? Neem voor meer informatie contact op met [email protected].

22

18

Blijvend € 20,- per uur als je bent gezakt Trendy instructeurs Gratis rijles dankzij de Rijles Kadobon Hoge slagingspercentages De mooiste theoriemiddelen Gratis proefles ter kennismaking

Vraag nu een gratis proefles aan op:

Studium Generale Groningen www.rug.nl/studium.

RijbewijsConcurrent.nl

GSp Studentenplatform voor Levensbeschouwing. Een plaats voor bezinning, religie, debat en gezelligheid. GSp, Kraneweg 33, tel. 3129926, e-mail [email protected] of www.gspweb.nl.

De gratis proefles is volledig vrijblijvend en zonder enige aankoopverplichting

LKVV zoekt bestuur De Landelijke Kamer van Verenigingen is op zoek naar nieuwe bestuurders voor 20102011. Heb je interesse of ken je iemand die interesse heeft? Laat het ons weten via bestuur@ lkvv.nl. Te koop aangeboden Op zes km van Groningen, direct aan het Paterswoldse Meer gelegen zonnig perceel eigen grond met stacaravan, schuur/toilet en botenhuis met trailerhelling. Unieke plek in natuurgebied met veel recreatiemogelijkheden. Parkeren op afgesloten terrein. Plaatsen nieuwbouwchalet of caravan mogelijk. Vraagprijs 69.500 euro. Oude Badweg 58b-15. Info:

4

7 9

5

13 15

19 23

24 25 27

Bij ons rijles vanaf € 29,- per uur

De CAST www.hanzecast.nl

12

14

De meeste rijscholen zijn te duur

Nieuwe lesauto’s

11

10 17 21

Agora. Is AEGEE iets voor jou? Kom dan naar de spetterende AEGEE introperiode in april! Als afsluiting gaan we van 7 tot 10 mei een weekendje naar Brussel. Ga jij ook mee?! Kom dinsdags om 22.30 uur langs tijdens de wekelijkse borrel in café Van Diepen (www.aegee-groningen.nl, e-mail: [email protected]).

26 28


16

6

4 21 3 23 27 2 25 20 11 14 21 11 26

[email protected]. Dierenambulance zoekt vrijwilligers De Dierenambulance Zuidhorn en Winsum zoekt vrijwilligers. Altijd al iets met dieren willen doen? Dit is je kans! Wij zijn op zoek naar mensen voor op de ambulance (chauffeurs en bijrijders), collectanten en donateurs. Mail naar [email protected] voor

meer informatie, of bezoek www.dierenambulancezuidhorn.nl of http://dedierenambulance.hyves.nl. Pedicure Brigitte Munzebrock, telefoon 050 5411554. Voor info: www.pedicurebrigitte.nl.

Geluk & Ongeluk orizontaal H 1 De … (groet, 6) 4 Vooral in de zevende is het fijn (5) 8 Menulijn (5) 9 Op goed geluk (7) 10 Draagdoek (7) 11 Gebruik (4) 12 Neus (3) 14 World Renewable Energy Network (afko, 4) 15 …bet of …hulp (4) 18 Slimme raad (3) 21 Rustplaats (4) 23 Samengaan (7) 25 Eindhovens museum (7) 26 Cartoonesk hondenplaneetje (5) 27 Oor… of strijk… (5) 28 Groepje zinnen (6)

Verticaal 1 … de Pompadour of … Tussauds (6) 2 Zoutwatervedette (7) 3 Attractiepark in Kaatsheuvel (8) 4 Toverkol (4) 5 Stad in Florida (5) 6 Ge… of mis… (6) 7 Beproeving (5) 13 Roulette is het bijvoorbeeld (8) 16 Bofkapitaal (7) 17 Staats… of Sponsor Bingo… (6) 19 Egyptisch mythisch mensdier (5) 20 Land in Zuid-West Afrika (6) 22 Franse rivier (5) 24 … Geluk ís …Hiddink (4)

De schuin gedrukte opgaven zijn cryptisch, de vet gedrukte hebben met het thema te

maken, net als de oplossing. Mail het woord naar: [email protected] en ding mee naar een cadeaubon van 10 euro. Inzenden t/m donderdag 22 april. De vorige PZZL is gewonnen door: Lennart Hulst. De oplossing is: GUUS MEEUWIS. Boudewijn Otten

LEEUW

Lieve Loes Heeft je beste vriendin gezoend met de jongen waar jij al tijden vlinders van in je buik krijgt? Ben je verliefd op je docent en kun je je niet meer op je studie concentreren? Lig je niet lekker in je projectgroep en begrijp je niet waarom? Mail Loes, onze enige echte ervaringsdeskundige. Inzenden mag zelfs anoniem. [email protected].

Lieve Loesje, Ik heb negen maanden verkering gehad. Eén keertje hebben we het uitgemaakt na een ruzie. Toen ik er over nadacht, kwam ik tot de conclusie dat ik fout was. Ik heb hem toen gesmeekt om bij me terug te komen en dat heeft ie gedaan. Een vriendin vertelde me laatst dat hij op een feestje flauwe grappen maakte over de manier waarop ik praat. Ik heb nogal een Fries accent. Toen ik hem dat vertelde, zei hij dat ik tegen een grapje moest kunnen en maakte hij het definitief uit. Sindsdien heb ik hem al met verschillende meisjes in de stad gezien. Maar ik ben nog steeds gek op hem. Ik wil hem terug. Wat moet ik doen? Nelleke Lieve Nelleke, Je erbij neerleggen dat het uit is. Basta, finito! Luister niet alleen naar je gevoel,

Colofon HanzeMag is het redactioneel onafhankelijke magazine van de Hanzehogeschool Groningen. Het blad verschijnt tweewekelijks. Redactie-adres Zernikeplein 7 A0.04 en A0.05, Groningen Postadres Postbus 30030, 9700 RM Groningen telefoon: 050 5955588 | fax: 050 5955590 | e-mail: [email protected] | Internet: www.hanze.nl/hanzemag Redactie Chris Wind - hoofdredacteur 050 5955585 [email protected] Boudewijn Otten - (eind)redacteur 050 5955582 [email protected] Luuk Steemers - redacteur 050 5955581 [email protected] Rina Tienstra - redacteur 050 5952570 [email protected] Loes Vader - redacteur 050 5955588 [email protected] Fotografie Pepijn van den Broeke - www.pepijnfoto.nl Robert van der Molen - www.toxic2.nl Redactie HanzeMag Illustraties Mathieu van der Bij & Xiao Feng Chiu | Sam Peeters | Leo van der Reest | Ricky van Duuren Lay-out Renée Zaal - www.reneemedia.nl Basis lay-out Art Studio - Groningen Productie Redactie HanzeMag & Grafische Industrie De Marne B.V. Oplage: 6.000 Advertenties Bureau Nassau 020 6230905 [email protected] Abonnementen 60 euro per jaar 050 5955588 [email protected]

maar ook naar je verstand. Als je je verstand gebruikt, wil je die jongen helemaal niet terug. Al zou hij jou smeken. Hij maakt flauwe grappen over je Friese accent en hij gaat met andere meiden op stap. Open your eyes. Smeek een jongen nooit of ie bij je terug komt. Fout, fout, fout. Als je hem compleet had genegeerd, was de kans dat hij bij jou op de stoep zou staan veel groter geweest. Hoe lastig het ook is, door niets van je te laten horen, bewerkstellig je juist het tegenovergestelde. Dat zijn van die spelletjes die geliefden met elkaar spelen: aantrekken en afstoten. Stel dat het zo was gelopen, dan was jij misschien degene geweest die nu de boot had afgehouden. Dan had jij het gevoel gehad dat hij als een hondje achter jou aan liep. Als twee mensen spelletjes met elkaar spelen, klopt er iets niet. Houd jezelf een spiegel voor en zeg: jij bent mij niet waard, verdwijn uit mijn leven. De enige die dat kan doen, ben je zelf. Zoek afleiding en vertier. Vriendinnen zijn het beste medicijn tegen luduvudu. Najaaaaa, het snelst werkende paardenmiddel is gewoon een lekkere gast scoren. Sterkte, Nelleke! Lieve Loes, Eén van mijn vriendinnen heeft zich bekeerd tot de islam. Ze is steeds vaker in de moskee te vinden en sinds enige tijd draagt ze consequent een hoofddoek als ze naar buiten gaat. We hebben al jaren een hechte vriendinnenclub, maar een paar meiden willen liever

niet meer met haar gezien worden. Ik ben het, geloof ik, wel met ze eens dat een hoofddoek een symbool van vrouwenonderdrukking is, maar dat doet helemaal niets af aan de vriendschap. Toch dreigt onze club nu uit elkaar te spatten. Hoe kan ik dat voorkomen? Sariske Lieve Saris, Ik ben het met je eens dat hechte jarenlange vriendschap onvoorwaardelijk is. Hoofddoek of niet, wat maakt een stukje textiel uit? Of je nu een moskee bezoekt in plaats van een kerk of een kroeg, het maakt niets uit. Een vriend van mij veranderde van de ene dag van een hardcore punker, inclusief hanenkam en piercing door z’n lip, in een man in pak. Blauwe broek, overhemd, slipovertje en Van Liers in plaats van kisten. Een complete metamorfose dus. Voor mij bleef hij gewoon een goede vriend. Hij veranderde absoluut niet van een vrijgevochten geest in een narrow minded zakenmannetje. Net zo’n soort vooroordeel als dat de hoofddoek het symbool is van vrouwenonderdrukking. Voor jou verandert er ook niets aan de vriendschap en misschien kun je de rest van de vriendinnenclub hiervan overtuigen. Zo niet, dan blijft jouw vriendschap met je islam-vriendin toch wel overeind. Vriendenclubjes verwateren nou eenmaal op een gegeven moment. En daar komen nieuwe vriendschappen voor in de plaats. That’s live.

Djeek Ik zou mijn ogen dus open houden in Amerika. Voor de echte mensen en zo, met echte levens. Nou dat bleek helemaal niet moeilijk. Vers van Schiphol stapte ik het enorme vliegtuig in richting Memphis en daar was hij. Djeek. Op dat moment wist ik nog niet dat Djeek Djeek heette. Ik zag alleen maar dat enorme witte overhemd dat zich vastklampte aan alles wat op zijn weg kwam. Schouders van passagiers, randen van stoelen, heupen van stewardessen. In dat overhemd zat dus Djeek die net even kleiner was, maar nog steeds erg groot. Hij ging zitten op stoel 15a en ook nog op een stuk van 15b. Voor de mensen die instapten, was dit het startschot om bezorgd op hun ticket te kijken. Het verdomhoekje voor de komende elf uur was duidelijk, net als de pispaal en het verhaal voor thuis. En daar stond het op mijn Royal Dutch Airlines Boarding Pass. Seat 15b. Djeek was blij me te zien. ‘Thank God you’re small’, was het eerste wat hij zei. Vervolgens drukte hij zichzelf met één hand op aan de stoel voor hem, die gelijk tot ver onder slaapniveau zakte. Na een stevige omhelzing zat ik de rest van de vlucht met gekruiste benen tegen het raampje gedrukt. Het gekke is: na elf uur Djeek snapte ik het gehele werelddeel al een stuk beter. Hij klaagde namelijk niet. Normaal gesproken vind ik dat al een halleluja-eigenschap, maar voor iemand die dagelijks kilo’s aan vet meezeult heb ik na zo’n ontdekking diep respect. Hij leunde simpelweg wat achterover en vertelde me dat hij geboren was in hetzelfde dorpje als Elvis Presley, maar dat hij geen fan was. Vervolgens bood hij me wat van zijn wodka aan en later nog wat meer en zo ging dat verder tot ik behoorlijk ontspannen was en hij nog steeds gewoon dezelfde. Djeek bleek een perfecte afspiegeling van het echte Amerika, want buiten de opgepompte tieten van de meisjes in Miami, zag ik toch voornamelijk deze gelaten vorm van optimisme. Wanneer ik nu uitroep wat een ge-weldi-ge tijd ik heb gehad in Amerika, komt dit niet door indoctrinatie, zoals ik in mijn vorige column opperde, en ook niet door de succesvolle mensen die ik daar ontmoette. Het was Djeek. Leonie Veraar


legal alien Studies:

International Communication

Home country: Zimbabwe, 11,4 million inhabitants, 9,4 times bigger than the Netherlands Loves:

music, the sound of my voice, the sun!

Hates:

hypocrites, fake people.

Photo: Elina Kisiele

Rumbi Wadi (22)

It’s easy to think about the differences, but are there also similarities between your life in Holland and Zimbabwe? ‘If you only looked outside you would say no, haha! But Dutch people are very welcoming, which is a very strong quality of Africans as well. I like it because Dutch people seem to easily adjust to different atmospheres.’ What do you tell to your friends in Africa about the Dutch landscape? ‘I don’t talk too much about the environment or landscapes. I told them about the number of people I’ve seen in a car in Amsterdam. The whole transport infrastructure and schedule is something you don’t have in Africa. The

Netherlands is really nice in this sense. I talk about the food being very bland. Nothing like the hot spices in African food.’

What about the typical Dutch snacks that you can buy directly from the wall? ‘That’s convenient. I eat French fries at the strangest hours of the day, so as long as you can discipline yourself you can enjoy the convenience.’ Are there things in your new life that you can’t live without anymore or that you probably will miss when you go back? ‘Constant internet access. My phone always has network, I will miss this. I will miss all

those things that offer convenience, for example the buses and trains. I know I will be very angry when my bus breaks down in Africa.’ Tell me a little bit about your perspective of the world. There is a song by Tracy Chapman called Why that goes like this: ‘Why when there are so many of us/Are there people still alone/ Why are the missiles called peace keepers/ When they’re aimed to kill’. It resembles my perspective of life. Destiny is death, unavoidable. For me, it matters how much we do to count. If you count it means you have lived.’

Can you give me a saying from your country? ‘My favourite saying is Tsabola wa kale sawawa. This is Chewa. Literary it means old chillies are not hot, which of course is not true. Basically it’s a warning to young people not to dismiss the words or advice of older people. Respect for elders is deeply ingrained in my culture but with good reason. From sitting in a thatched roof hut with my ambuya (grandmother) to sitting at a table with my dad, older people are full of fiery flaming knowledge that no textbook can ever teach you.’ Denise Lopes

In the studio of Happy Hour FM I bet that most of you have heard about happy hour before, but there is also another happy hour that does not involve drinking. This one might even be better. Every Monday from 6 p.m. till 7 p.m. on local radio station OOG Radio a group of international students gather to present Happy Hour FM. The one-hour show provides news and fun for everybody who is curious about what is going on in Groningen and where they can find the hottest parties and events. One hour before the show, the Happy Hour FM crew is already busy preparing. Presenters are looking for the latest news, while guests from bands and different student organizations wait for their turn to walk into the studio. A word of welcome , a song , the latest news, another song and then the first topic of the day. To finish on a funny note, the comedians of Stranger Things Have Happened add some live stand-up comedy at the end of each show. So now you know what you have to do next Monday if you want to stay up-to-date with international student life in Groningen. Tune in on 106.6 FM or listen to the show live on happyhourfm.com! Elina Kisiele

In Short... Crossing Guard ‘Traffic lights are much less efficient than people who guide the traffic. Most traffic lights also turn red when there is hardly any traffic.’ Caretaker Bert Alphenaar has been conducting tons of cars, pedestrians, and bikes at the crosswalk to the exam hall of Zernike since January, usually together with his colleague Koos Draaisma. At the end of April, the traffic conducting will be over. From then on the exam hall will be accessible by a bridge crossing the little lake at the Zernikelaan. Bert, who recently received his crossing guard diploma, has really acquired a taste for his side job. ‘I will continue to conduct the traffic during events like Open Days and the coming months I will assist during the Giro d’Italia and the Tour de France (two of the world’s biggest cycling Tours, which both start in the Netherlands this year, red.) Photo: Luuk Steemers

Non-EU students adapt badly International and local students have limited social contact with each other and spend their private time differently. That is one of the conclusions from a cross-institutional comparison among 871 students of five business schools in the Netherlands. The Acculturation Project, which is the name of this research project, investigates the differences in academic and social integration among local and international students. According to the researchers, sixty percent of non-EU students have problems adapting to their new environment. This has an effect on their academic scores, which are a bit lower than those of EU students. Institutes with small classes and collaborative learning settings provide a more favourable learning environment for international students.

Dutch manscape excursion Interested in Dutch urban planning? ESN Groningen and the faculty of Spatial Sciences of the RUG organise a trip on April 10 to show you how the Dutch use their small country to the fullest. The two internationally well-known concepts of Randstad Holland (the major cities of Amsterdam, Rotterdam, The Hague and Utrecht, as well as numerous smaller cities and towns) and the Green Heart (the open area in between these large cities, labeled by some as the ‘strongest and oldest planning metaphor’ of the Netherlands) are explored by means of stops and onsite explanations. The excursion includes a search into the precise nature and character of the Green Heart. For more information check www.rug. nl/frw/is. Tickets cost 40 euro.

Taste Italian Food! Do you want to taste real Italian food made by real Italians? Then sign up for the ESN Italian Dinner! Simone and his friends are going to cook a typical threecourse meal from Italy for international students on Sunday 11 April. The whole meal will only cost you three euro, but drinks are not included. The venue is the GSp building at Kraneweg 33. Be sure to get your tickets on time because there is a maximum of forty places available, and full is full!

Research with Wii-Fit The School of Sport Studies of Hanze University is researching the effects of the Wii-console game Wii-Fit on motor dysfunctional children. About ten percent of all Dutch middle school children has severe motoric problems. Fifty of them will play balancing games on the Wii. Researchers of the University of Groningen and the School of Sport Studies will judge if the balancing skills, self appreciation, and motivation will improve because of the game. Sport students will instruct the children on how to play with the games, donated by electronic store MediaMarkt, that will be used for the experiment.

Advertisements

€ 10to verdienen Want €10 inearn je

during lunchpauze!?

lunch break?! HanzeMag zoekt voor het HanzeMag is looking for Wiebengacomplex

students studenten

to promote/hand out our magazine die de Hanze willen promoten during lunch break every other Wednesday at the Wiebinga Complex (uitdelen in de pauze op woensdag) Interesse?

Interested? Bel, mail of kom langs op de redactie: Call, email, or drop by our office: 050 5955588/ [email protected] 050-5955588 / [email protected] Zernikeplein A0.04 Zernikeplein7,7,room kamer A04

[14] 2010 7 APRIL DONDERDAG HANZEMAG 3 INT

Amnesty International Groningen organizes event with live music

Partying for Human Rights

at Noordervrijheid

Second-year International Communication student Marte Pruis is a member of Amnesty International Groningen. With the student group of Groningen she creates awareness about the organisation and their activities. On 23 April, the music event Noordervrijheid gives everyone the opportunity to join a great party while getting aware of how Amnesty International is fighting for human rights. How long have you been volunteering for Amnesty International and what is your motivation? ‘I have been part of Amnesty International for about half a year. My motivation is that I somehow want to contribute to a better world. One day, I cycled past the office of Amnesty International Groningen on my way home from Hanze University and thought that being part of their organisation would be a great way to contribute. Amnesty International is concerned with the protection of human rights, which I find a very interesting topic. So I just send them an email to ask if I could join their team.’ What exactly is Amnesty International doing? ‘Amnesty International is dealing with everything surrounding the protection of human rights and they are active all over the world! Their work is based on the Declaration of Human Rights, which was founded by the United Nations in 1948. There are different levels within the organisation. Some members are directly concerned with influencing governments, political bodies and companies to fight for human rights. But in the team I am part of, we are all students and we are more concerned with creating awareness through activities on the local level.’ So how does the student team in Groningen create awareness? ‘Usually, we are doing different street actions on certain days, like on 10 December, which is Human Rights Day, or for International Women’s Day on 8 March. On those occasions we try to raise awareness about the problems that are around these topics. This means that we have a big stand somewhere in the city centre or in the public library. Then we have discussions with people or answer questions and we also launch petiti-

ons to collect signatures. Another thing we do is writing letters to governments of other countries where human rights are violated. We also organise various events, like the Noordervrijheid that is coming up soon.’

You can buy tickets for the event at record store Plato, online at www.huizemaas.nl, or you can contact Marte at [email protected] Are you interested in joining Amnesty International Groningen? Send an email with your contact details to [email protected]

What kind of event is this Noordervrijheid? ‘It is a music event with live bands that takes place on 23 April in Huize Maas. The purpose is to raise awareness, on the one hand to show that Amnesty International is still active here in Groningen and of course also to remind people of what Amnesty International is doing and what they stand for. There are also a lot of great musicians who will perform, for example Kraantje Pappie, who is a well-known Dutch rapper. Other artists include Dee Dee York, the Full Minties, Dudettes, Abbeye, and Danskie. Also, the Glazen Kaars (Glass Candle), a prize for the person from the North who contributed most to the protection of human rights, will be handed out. So until the event everyone can suggest people who deserve the prize on the website of Noordervrijheid.’ Were you also involved in the organisation of Noordervrijheid? ‘Yes, actually I was working on the promotion for the event. I gave some presentations, also here at Hanze University and I worked on the website for Noordervrijheid.’ Can all Hanze students, Dutch and international, be part of Amnesty? ‘Everyone can join! We already have some international student members. We need more people and there is always something to do. It does not matter if you are a Dutch or international student, everyone is more than welcome to join us.’ Ann-Fleur Praetorius

[14] 2010 7 APRIL DONDERDAG HANZEMAG 2 INT

Thursday 8 april 2010 Independent Magazine of Hanze University of Applied Sciences / email [email protected] / Illustration: Mathieu van der Bij en Xiao Feng Chiu

14

Happy Hour FM makes international students happy • Defending human rights as a volunteer for Amnesty International • Legal Alien Rumbi respects the elderly

Het mag best vrolijk zijn, en begrijpelijk

Recommend Documents