Het leven zoals het is.. Van leven met een versleten knie tot leven met een kunstknie

Het leven zoals het is……..

Van leven met een versleten knie tot leven met een kunstknie Dr. Geert Leirs Orthopedisch chirurg Mariaziekenhuis Overpelt

Indeling voordracht • • • • • •

2

Wat is slijtage van een gewricht ? Wat is een versleten knie ? Hoe leven met een versleten knie ? Wat is een kunstknie ? Hoe plaatsen we een kunstknie? Hoe leven met kunstknie ?

G. Leirs, Mariaziekenhuis Overpelt

Wat is slijtage ? • “SLIJTAGE” of “SLEET”

= ARTHROSE

3


Voorkomen arthrose Meest verspreide aandoening aan de gewrichten – 8 à 10 % van de volwassen bevolking – Meer dan 50% van de volwassenen > 65 jaar

4


Wat heeft invloed op het ontstaan ?

leeftijd

arthrose

geslacht

gewicht erfelijkheid

5

trauma


Wat is arthrose ?

• aantasting van het kraakbeen, NIET van het bot.

6


Wat is normaal kraakbeen ? •

oppervlakkige laag in elk gewricht – vergemakkelijkt de beweging, glijding – bumperfunctie

– Geen bloedvaten of zenuwen


7

Evolutie normaal kraakbeen - arthrose


8

9


10


11


12


Wat is een versleten knie ? • Kniegewricht waar er een (groot) deel van het kraakbeen verdwenen is: – Bovenbeen – Onderbeen – Knieschijf

13


Zichtbare arthrose

14


Klachten van arthrose • Dikwijls langere tijd geen klachten: – Men doet alles

• Op zeker moment krijgt men hinder

15


Typische klachten/ hinder • Ochtendstijfheid in het aangetaste gewricht

16


Typische klachten/ hinder • Ochtendstijfheid in het aangetaste gewricht • Stijfheid na een periode van inactiviteit gedurende de dag • Pijn bij bepaalde activiteiten • Pijn bij beweging, rust doet de pijn dalen • Spierzwakte en instabiliteit van het gewricht 17


Typische klachten/ hinder • Zwelling gewricht • Scheefstand.

18


Wanneer naar dokter ? • Pijn in rust of nachtelijke pijn - de meest frequente klacht bij patiënten met arthrose.

19


Verloop pijn • Basislast: – Continue hinder die geleidelijk toeneemt over jaren 100% 80% 60% 40% 20% 0% tijd 1 20

tijd 2

tijd 3


tijd 4

Verloop pijn • Ontstekingspijn: – Verloopt met pieken wisselend van dag tot dag. 100% 80% 60% 40% 20% 0% tijd 1 21

tijd 2

tijd 3


tijd 4

3 problemen

• PIJN • FUNCTIONEREN

• Klachten/hinder neemt toe in TIJD

22


Behandeling: leven met een versleten knie.

1. Behandelingen zonder medicatie 2. Medicatie 3. Heelkunde 23


Niet-medicamenteuze behandelingen • Blijf bewegen • Aanpassen activiteiten – – – – –

Fietsen ipv lopen Zwemmen ipv lang wandelen Zwaarder werk tuin: uitbesteden of opsplitsen Hulp vragen Hulpmiddel gebruiken

• Gewichtsbeperkingen • Warmte • Informatie en advies 24


Medicatie • Pijn: – Basispijn: klassieke pijnstillers – Onstekingsremmers bij opstoot • Pillen • Inspuitingen ( cortisone)

• Functioneren – Als pijn daalt, verbetert functioneren – Medicatie op functioneren te verbeteren ?

25


Medicatie • Kraakbeen herstellen • Kraakbeen beschermen – Glucosamine, chondroitine

– Inspuiting : hyaluronzuur “GEL” 26


Hyaluronzuur-Injectie “kunstgewrichtsvloeistof”- “Gel”- “soort silicone” • • • •

Duur : 35 euro/spuit 3 inspuitingen 1/3 effect Vooral voor matige arthrose • 8-9 maanden • NIET GENEZEND !!!! 27


Heelkundige behandelingen bij knie-slijtage • gewrichtsspoelingen • Kunstgewricht of totale knieprothese • ( andere ingrepen: rechtzetten been, beperkte prothese,…)

28


Spoeling via kijkoperatie • • • •

Daghospitaal Losse stukjes kraakbeen verwijderd Meniscusscheuren verwijderd Kraakbeen wordt glad gemaakt

• Wisselend resultaat. Onvoorspelbaar.

29


En als dit allemaal niet helpt? 30


Knieprothese ? • Klachten • Klachten/ onderzoeken = arthrose • Verschillende therapieën geprobeerd. • Kwaliteit van het leven • Proces van jaren….tot besef: “ Patient vindt dat er iets moet gebeuren !” 31


Evolutie in Knieprothese

<2010 • “verschrikkelijk pijnlijk” • “zware operatie” • “lange revalidatie tot een jaar” • “noodzaak van bloedtransfusie”

32

>2011 • • • •

Draaglijke pijn Snel goed voelen Snelle revalidatie Korte hospitalisatie (2-5 d)


Wat is er niet veranderd ? • prothese-vorm • positie prothese in knie • patiënten

Wat is er wel veranderd ? Patienten begeleiding Operatietechniek Anesthesie/ pijnbestrijding Materialen van prothese Infrastructuur TEAMWORK

Orthopelt Knieprothese Programma voor het individu ( O.K.P.i) • Lazi-Rush methode met eigen accenten. – Teaching class – Operatie benadering: • incisie binnenkant, spieren opzij.

– Navigatiecontrole en “ligament-uitbalanceerapparaat” – Laag infectierisico, korte hospitalisatie – Individueel Pijnprotocol – Revalidatie op eigen maat, maar in groepsverband 35


Hoe gebeurt vervanging= Hoe verloopt het plaatsen van een kunstknie ?

• Hoe doen wij de operatie hier in het ziekenhuis ?

36


Verloop operatie • huidincisie

37


Klassieke methode operatie- insnede • Spieren en pezen – Doorgesneden – Achteraf gehecht

• Meer pijn • Meer bloedverlies

38


Onze benadering • Spieren en pezen opzij – Minder pijn – Minder bloedverlies – Snellere revalidatie

39


Plaatsen prothese • Oppervlakkige laag afzagen:“coupe” maken

40

29-11-2014

Plaatsen prothese • Oppervlakkige laag afzagen: “coupe” maken • Plaatsen prothese met botcement

41

29-11-2014

Wat wordt bedoeld met “de knie” vervangen ? • Enkel de oppervlaktes die met elkaar glijden en nu dus versleten zijn, worden vervangen!!!! • Spieren, gewrichtsbanden, pezen blijven behouden!!!

42


43


Afzagen van oppervlakkige laag • Zeer nauwkeurig, nieuw vlak maken dat parallel met ondergrond.

44


46


LIVE

47


Wat kan na een knieprothese ? • Normaal functioneren als 65 jarige: – – – – – – –

48

Wandelen Fietsen Zwemmen Lang stilzitten Trappen maken Sauna/infrarood Op reis gaan


Wat kan, maar stimuleren we niet ! • Lichte sport: – Recreatief tennis – Joggen – Berg/bos wandelingen

49


Wereldwijde resultaten knieprothese • 80 % goed • 10 % goed, maar patient had meer verwacht • 10 % minder goed 50 %: geen duidelijke reden 50% : reden heroperatie ?

50


Patiententevredenheid Mariaziekenhuis • 204 ingevulde vragenlijsten

51


Pijn in de knie • Voor de operatie • 89 % matige tot erge pijn

• Na de operatie – 78 % geen tot vage hinder 95,71 % verbeterd of gelijk ! 4,29 % verslechterd

Algemene tevredenheid • 81 % scoort het ziekenhuis/arts > 8/10 • 98,57 % bevestigt voldoende info gehad

54


De zes peilers van O.K.P.i

Dr. Geert Leirs

Teaching Class • Maandelijks geeft het volledige team aan de patiënten die een prothese krijgen, uitleg over alle aspecten van een knieprothese. • Niet alleen de operatie, maar ook de nazorg, de hospitalisatie, de revalidatie en het verdere thuisverloop komen uitgebreid aan bod.

56

Goede positie van de prothese • Tijdens de operatie controleert een computer de positie van de prothese.

57

Laag infectierisico • Korte hospitalisatieduur. ( 3-5 d, daghospitaal ? ) • Geen catheters, sondes, pijnpompen….. • Hypermoderne operatiezaal waarin continu steriele lucht wordt geblazen.

58

Weinig pijn na de operatie • Tijdens de operatie wordt er op gelet om zo weinig mogelijk weefsel te beschadigen of door te snijden. • Een individueel aangepast pijnschema wordt voor elke patiënt opgemaakt.

59

Snelle revalidatie • Revalidatie op basis van eigen mogelijkheden • Indien mogelijk in groepsverband in de gemeenschappelijke oefenzaal.

60

Goede omkadering in ziekenhuis • • • • •

61

De chirurg Verpleegkundigen Sociale dienst Kinesist Ergotherapeut è werken samen in een team è dagelijks overleggen ze over de opgenomen patiënten

Omkadering buiten ziekenhuis • • • •

62

Huisarts Thuisverpleegkundige Kinesist Voorrang bij dringende raadpleging.


Hoe diagnose ? • Klachten van de patient • Radiologie • (MRI/ NMR) • Bloedname : normaal


63


64

Normaal kraakbeen

65


Arthrotisch kraakbeen

66


Het leven zoals het is.. Van leven met een versleten knie tot leven met een kunstknie

Recommend Documents