Begin vanuit het midden Lees met de klok mee Lees tip
Mindmap
Per tak van boven naar beneden Links in de PDF zijn klikbaar Let op deze PDF bestaan uit meer pagina's
Gemaakt door: Alexis van Dam, http://bit.ly/avdam Vincent Rietbergen
Initiatiefnemers Haagsch College
Freek Ewels @haagschcollege Magazine
Goodiebag
Q&A
Welkom
Opzet
Oekraïne Rusland Schaliegas als game changer
Lezing Q&A
Rob de Wijk
Conclusie Dwang diplomatie
Feiten en cijfers op 1 rij
Directeur
Haags Centrum voor Strategische Studies @HCSSnl
Leiden Universiteit Campus Den Haag Expert internationale betrekkingen
2014-09-01 Het grote geopolitieke college. Krijgen we een nieuwe Koude Oorlog?
Situatie Nieuwe realiteit Geo-economie Geopolitiek wordt belangrijker China Haagsch College | Het grote geopolitieke college | Mindmap door Alexis van Dam | http://bit.ly/avdam
Welkom Staat niet los van de mondiale ontwikkelingen
Wat speelt er in de Oekraïne?
Media
Wat speelt er nu?
Debat Wat is er aan de hand in China? Westerse wereld houdt langzaam op te bestaan
Paradigma verschuiving
Wereld minder westers Veel gevolgen op
Buitenlands beleid Imperiale mogendheden
Situatie
Dictatoriale aanpak Gedraagt zich via wetmatigheden
Zielenroerselen van Poetin
J. Kerry: "19e eeuws gedrag in 21ste eeuw" Reactie
A. Merkel: Poetin leeft in Andere tijd
Wereld ontwikkelt zich anders dan in Europa
Q&A
Oekraïne Rusland Schaliegas als game changer
Landen claimen plek onder de zon
Westerse orde staat onder druk
Rusland
Ons idee over internationaal recht Wordt minder effectief
VN: is er voor algemeen belang
2014-09-01 Het grote geopolitieke college. Krijgen we een nieuwe Koude Oorlog?
China
Focus China
Opkomende landen
Conclusie Dwang diplomatie
Afrekenmoment
Machtsachteruitgang in Europa en USA
Lastig om iets voor elkaar te krijgen (zie Syrië) Hoort bij verschuivende machtsverhoudingen G20 Ontwikkelde landen en ontwikkelingslanden
Wereld gerund door clubs en netwerken
Dominantie clubs
Nieuwe realiteit Strijd om Demografie
Richten op deelbelangen Minder zicht op totaal (VN)
Grondstoffen zijn er genoeg, schaarse echter niet Klimaat Vergrijzing in o.a. Rusland en China
Nieuwe middenklasse
2 - 3 mld wereldwijd Klimaat Impact op
Grondstoffen India, China
Multipolaire wereld
Fragmentarisch Zelfbewustzijn
Opkomend nationalisme
Machtpolitiek GEO economie
Geo-economie Geopolitiek wordt belangrijker China
Haagsch College | Het grote geopolitieke college | Mindmap door Alexis van Dam | http://bit.ly/avdam
Welkom
Situatie Nieuwe realiteit Opkomst van machten
Wat
Toegang tot schaarse hulpbronnen
Niet absolute schaarste Op te weinig plekken grondstoffen gedolven Zuid Afrika
Platinum
Geo-economie Q&A
Grondstoffen
Oekraïne Rusland
Alleen maar echt in Marokko (Syrië is lastig)
Fosfaat
Grondstoffen als politiek instrument gebruiken Bijv. China legt export aan banden als politiek pressure middel
14 elementaire grondstoffen voor technologie
Conclusie Dwang diplomatie
Rusland
Toyota Prius productie lag even stil
2014-09-01 Het grote geopolitieke college. Krijgen we een nieuwe Koude Oorlog?
Er ontstaan nieuwe afhankelijkheden
Gefragmenteerde multipolaire wereld China: Eeuw van de vernedering (9e eeuw)
Parallellen tussen Rusland/ Oekraïne & China/ Zuid en Oost Chinese zee
Schaliegas als game changer
Rusland: Uiteenvallen Sovjet-Unie (val ijzeren gordijn) Economische en militaire macht Strijd om grondstof: daar waar het systeem schuurt
Economisch, diplomatiek en militair meer activiteit
Geopolitiek wordt belangrijker Assertiviteit van grootmachten
Handelsakkoord Strijd
Financiële crisis
2008 (piek)
Rusland
Relatieve afname van het westen
Oorlog Rusland en Georgië Militair ingrijpen
Zuid Chinese zee China bouwt airstrip op eiland van Filipijnen
CBS onderzoekt consumenten vertrouwen
Augustus 2014 Opnieuw settelen
Directe relatie tussen geopolitiek en Consumenten vertrouwen Analyse: meer turbulentie (nieuw paradigma) Invloed USA neemt af USA: Troepen Ontstaan van machtsvacuüm (bijv. Irak) terugtrekken Voorspelbare mechanisme, bijv. IS
China Haagsch College | Het grote geopolitieke college | Mindmap door Alexis van Dam | http://bit.ly/avdam
Japan & China Filipijnen & China Impact voor Den Haag - stad van vrede en recht?
Gang naar Den Haag (daad van agressie)
Eilanden ruzie tussen
Relatieve belang van westen komt op en neemt af (nu)
Jaar 1000 tot nu
Kijken naar China
Loopt al een paar decennia
Bush senior besloot China prioriteit te geven China grootste economie in 1820 Nu: herbevestiging van China als grootmacht
Projecties voor 2030 nu al gerealiseerd
Goldman Sachs: BRICS-landen (2000) Vreedzame ontwikkeling
Situatie
Buitenland politiek Softpower
Ontwikkelen in turbulente wereld Beetje dictator is veel beter dan democratie Model tegen over westerse visie Beijing consensus
1920 Historisch claims op water Grondstoffen Landbouw Om Visserij Veel conflicten met allerlei landen
China Allerlei eilanden worden geclaimd door allerlei landen
Handelsroutes
India
Strait of Malacca China maakt overal langs de route basis
Bij elke Chinese activiteit zet India er iets tegenover
Luisterposten Bases India grootste marine aanschafprogramma
Economische ontwikkelingen
Chinese schepen buiten territoriale wateren Schepen worden geblokkeerd uit delen van de Chinese zee
China's strategic fleet plan
Reactie USA
Zet in op lange afstand bommenwerpers
Defensie budget omlaag
Pivot / rebalancing Raket die tegen schepen kan worden ingezet
Kinetische energie
Dominantie van China beteugelen Luchtstrijd en maritieme krachten Nuclaire wapens Niet alleen met militaire macht Proxi wars (laten andere de oorlog Koerden voeren) Mali
Haagsch College | Het grote geopolitieke college | Mindmap door Alexis van Dam | http://bit.ly/avdam
Q&A
Conclusie Dwang diplomatie Oekraïne Rusland - Westen - Oekraïne Waarom: belangrijkste haven in Rusland (De Krim) kwam buiten Rusland te liggen
Het belangrijkste conflict in Europa
Tot 2008: kon Rusland De Krim niet terugwinnen Sinds 2008 neemt de kracht van het westen af Territoriale omvang Komt door geografie van Rusland Rijk dijt uit en in Onze wijze Soevereine Nationalisme democratie Orthodoxe kerk
Welkom
2008
Situatie Grootmacht
Rusland imperiale macht
1991 gemenebest van onafhankelijke staten 2012 Euraziatische economische ruimte 2015 Euraziatische unie 2010 buitenland doctrine
Regionale dominantie
Rusland
Nieuwe realiteit
2014-09-01 Het grote geopolitieke college. Krijgen we een nieuwe Koude Oorlog?
Geo-economie Geopolitiek wordt belangrijker
Groei onder Poetin en Medvedev Buitenlandse investering nemen af Economie groeit niet Staatkapitalistische ecocnomie
China
Vlakt nu wel af
Bevolkingsafname
Russische economie
Verkopen van olie en gas Grootste verkoper ter wereld Kwetsbare economie
60% federale inkomsten Grootheidspretentie Poetin
Discussie in NL is irrelevant Daardoor flexibel gedragen in internatinoale betrekkingen Afstandelijke houding in de kwestie Midden Oosten Schaliegas goed winbaar in USA Onafhankelijk voor energie voorziening van het buiteland Tectonic change
USA onafhankelijk van olie en gas
Schaliegas als game changer
Langgekoesterde wens Haagsch College | Het grote geopolitieke college | Mindmap door Alexis van Dam | http://bit.ly/avdam
Crisis komt niet uit de lucht vallen Duitse eenwording Amerikaans machtsverval Door praten Decadentie Niet meer bereid om te vechten
Obamadoctrine
NAVO Europese Unie Misbruik van de zwakte van Rusland
Rancune t.o.v. westen (Rusland)
Amateurisme van westerse politici (constatering)
EU kan dat niet meer Speelt een grote rol EU postmodern (21e eeuw) Machtsinstrumenten spelen een rol
Doordrukken uitbereiding
EU militaire macht afgezworen
Europese Unie soft power zonder hard power Zagen dat delen van de voormalige Rusland bij Europa zouden komen
Associatie akkoord EU (Oostelijk partnerschap)
Oekraïne dreigde lid te worden van de NAVO Verlies van invloedsfeer
Directe aanleiding
Bedreiging Russisch sprekenden buiten Rusland South Stream pijplijn Gas verdelen over Europa Sommige landen coulant tegen Rusland
De-escalatie - versterking van Poetin
Dus overwinning Rusland Militaire optie Rusland Rusland geeft niet toe Drukmiddel
Escalatie
2. Sancties verlopen
Sanctiepolitiek
3. Sancties verharden
Scenario's
1. Interventies Rusland
2. Russischtaligen roeren zich buiten Oekraïne
Wat gaat er dan gebeuren? Anschluss de Krim Vergelijk Oost Oekraïne Krim blijft Russisch
Oekraïne
1. Wat wil je met de sancties?
We willen weer exporteren
Verdere escalatie
Russische energiepolitiek
Exclusieve economische zone in Zwarte Zee uitgebreid door Krim
Annexatie van gasreserves Krim teruggeven?
Verdrag Gazprom, Oostenrijk en Hongarijen
Verloop conflict
3. Bijvoorbeeld in Narva (Estland) Internationale politiek vergelijk
1. Vredesconferentie
Gebrek aan samenhang Verwaarlozing van defensie En ook naar Rusland Aangeven geen militaire inzet waardig
China kocht loyaliteit van Zuidelijke landen in Ei
EU?
Niet geloofwaardig
Veiiligheid is humanitair
Mindset
Handelspolitiek geen machtpolitiek
Haagsch College | Het grote geopolitieke college | Mindmap door Alexis van Dam | http://bit.ly/avdam
Q&A Nee Multipolaire realiteit Alleen Poetin heeft het over kernwapens
Nieuwe koude oorlog?
Paradigma
Antiwesters nationalisme Doelbewuste scheidslijnen noord en zuid Wat is de waarde? NAVO: dit kan niet (bijv. Narva in Estland)
Grote impact artikel 5 VN
Grote verdeeldheid
Conclusie
Snel inzetbare strijdkrachten NAVO
Uitermate gevaarlijk Escalerende werking
Rustig zijn Niet historisch worden
Actie - reactie
Nodig Leeft nog steeds
Dwangdiplomatie
Mispercepties
Afschrikking
Welkom
Mechanisme Druk werkt niet
Coercion / afdwingen
Situatie
Dreigen of inzetten van instrumenten Militaire macht is ondergeschikt aan proces
Diplomatie
Nieuwe realiteit
Compromissen noodzakelijk
2014-09-01 Het grote geopolitieke college. Krijgen we een nieuwe Koude Oorlog?
Militaire dwang Actie - reactie Wat is de kosten - baten analyse van de tegenstander? Waar nu? Waar heen?
Coercion
Vereist een strategie
Rationele besluitvorming Haalbare doelstellingen Analyse veiligheidssitatie
Geo-economie Geopolitiek wordt belangrijker
Dwang diplomatie
Interventies
China
Balans middelen en doelstelling Bouw een gouden brug Tegenstander een uitweg bieden Met opgeheven hoofd het strijdtoneel verlaten
Tsun Zu
Maar een weg Militair Wij niet voor Poetin Poetin niet voor ons
Poetin
Diplomatie
Hoe bouw je een gouden brug?
Oekraïne Rusland Schaliegas als game changer Haagsch College | Het grote geopolitieke college | Mindmap door Alexis van Dam | http://bit.ly/avdam
Antwoord Rutte en Timmermans, hoe hebben ze het gedaan?
Juiste toon aangesloten Zeker ook na MH17 Timmermans heel knap gedaan Niks voor elkaar gekregen Geen enkele EU politici doet dat Wel meer escalatie Ja, want strategisch zijn het amateurs Te weinig mensen denken er over na Ontvankelijk zijn voor dat de crisis uitbreekt
Is het iemand aan te rekenen?
Nederlands perspectief
Anders te laat Te weinig mensen (ministerie) die zich er mee bezig houden Het is droevig
Krachtig signaal (want in 2015)
100 mln euro minder bezuinigd bij de overheid?
Veiligheid in Westen - humanitair Grondgebied Niet klassiek, bescherming Handel Gebrek aan machtspolitiek Ja dat klopt Nu out of control We hebben geluk als het goed gaat Vergelijkbaar met situatie voor de eerste wereldoorlog
Logischer dat het nu mis gaat dan dat het goed komt?
Nee, situatie zoals Georgië Gaat niet gebeuren Lid worden van de NAVO, alles lag klaar Lees annexatie speech van Poetin
Crises Cuba crisis, raketten weg, Oekraïne lid van NAVO?
Q&A
"Met Poetin kun je harde afspraken maken" Poetin gedraagt zich als een autocratische leider van een imperiale macht
Tot 2030 Oekraïne geen lid van de NAVO (Rasmussen)
Opmerkingen
Medvedev zou hetzelfde doen EU is verdeeld EU heeft geen echte militaire macht Geloofwaardig buitenland beleid EU 1 maand geen energie Wel beperkte sancties, zoals: Krachtig signaal Uitsluitend voormalige Sovjet-Unie landen Geopolitiek project Onderdelen van de oude Sovjet-Unie naar westen trekken
Hoe kon het zover komen?
Wat heeft de EU willen bereiken met associatie verdrag?
Europa
Invloed in landen rondom Rusland Het is doorgedrukt Veel rancune
Rusland
China Visie Rob Wrap-up
Haagsch College | Het grote geopolitieke college | Mindmap door Alexis van Dam | http://bit.ly/avdam
Nederlands perspectief Crises Opmerkingen Europa Laat het westen maar doorgaan Is heerlijk, niet te erg Westen krijgt op zijn donder
Welke rol kan China spelen?
Niet te erg: koopkrachtige markt Ineenstorting van China is ongeveer 80% Worden wel maatregelen genomen Mandaat en sociale conrole in oriblemen
Opkomende middenklasse en 1 partij stelsel?
Milieu vervuiling Economische rampspoed Klimaatvervuiling
Dus
Elke dag is er wel ergens shit in China Coruptie
Inzet op minder
Milieuvervuiling Kleine schaal
China
Ja gebeurt al
Oorlogschepen
Filipijnen
Scenario voor Zuid Oost Chinese zee, het zwaard?
Vietnam Bij escalatie wel ja Positie USA, Australie worden sterken Nieuwe bondgenootschappen
Omvangrijk conflict?
Voorspellingen komen vroeger en groter uit Als EU de defensie op orde had In staat om geloofwaardige buitenland beleid/ sancties op te leggen Post modern Europees probleem EU 10-20% omlaag gegaan
Wat wilt u nu precies? Constatering
Q&A
dat defensiebudget laag is
China en Rusland verdubbeld In NL: 70-80% van het defensiebudget gaat op aan salaris (goed betaald)
Oplossing investeringen defensie
Visie Rob
Met pensioen en wachtgelden voer je geen oorlog Denkbeelden en kennis eigen maken voor de crisis Politici niet geïnteresseerd in de voorfase van de crisis "we hadden ons van te voren moeten informeren, maar het speelde niet"
In hoeverre betrokken bij Haagse politiek?
Je moet er mee spelen en beleid op maken Die is er niet echt, want te laat Krim bilateraal probleem maken Wellicht dan oplossing
Knip tussen Krim en Oost Oekraïne
Gouden brug voor Poetin?
Onbevredigend Poetin rationeler dan westen, speelt hij met ons?
Ja Nee, dat kan niet Je kunt je er niet aan onttrekken Kijk uit met defensie (machtinstrumenten) Handelspolitiek vs machtspolitiek
Geen Europese politiek, EU zonder hard power, dan niet met geopolitiek bemoeien?
Analyse
Postmoderne denken, militaire macht, speelt geen rol (beschaving)
Wrap-up
USA, wordt zwakker Het overkomt ons Men wordt nerveus
Afnemen consumenten vertrouwen
Coen Teulings (CBS); geld rolt niet!
Meer oppotten
NL: militaire inzetten Dreigt out of control te raken
Artikel 5 conflict
Wat gaan wij er van merken?
Al dan niet door misperceptie Leer van de koude oorlog Managen actie en reactie Haagsch College | Het grote geopolitieke college | Mindmap door Alexis van Dam | http://bit.ly/avdam
Risicovol om defensiebudget te verhogen
