HET GEWICHT VAN JE EIGEN VERLEDEN CHEILA EN RAQUEL VERTELLEN HUN VERHAAL SPECIAL DE SANDWICHGENERATIE WINTERBLUES: UITVINDING VAN DE REISSECTOR?

HET MAGAZINE DAT DEUGD DOET • WINTER 2014

WWW.FACEBOOK.COM/MAGAZINECAVA

SPECIAL DE SANDWICHGENERATIE · WINTERBLUES: UITVINDING VAN DE REISSECTOR?

+

DOE DE E MEE M NQU ET ÊTE !

JON GER EN S E EKS N

HET GEWICHT VAN JE EIGEN VERLEDEN EEN UITGAVE VAN CM MECHELEN-TURNHOUT • EDITIE 10

CHEILA EN RAQUEL VERTELLEN HUN VERHAAL

n onze a v r ee t i f Pro cties! a e h c s i st fanta Oogzorgpartner CM - regio Mechelen - Turnhout

noet s e k l e r Voo ril! b e st i u j e d

WIN deze iPad mini Op vertoon van deze advertentie en bij aankoop van een bril of contactlenzen in één van onze winkels, maak je kans om deze iPad mini te winnen. (actie enkel geldig tijdens de maanden november en december 2014)

Kortingen Volksoptiek

Terugbetalingen CM

-€40 -€100 -€40 op brilglazen

op multifocale glazen

Gratis oogtest

op brilmontuur

Niet cummuleerbaar met andere acties. Enkel op optische glazen (geen zonnebrillen). 1 bon per aankoop. Bij aankoop glazen + montuur kunnen de 2 bonnen gebruikt worden. Enkel voor leden CM.

Turnhout

Patersstraat 85 2300 Turnhout tel.: 014/47.36.05 ma-vr 9-13u en 13u30-17u30 za 9u-13u [email protected]

Westerlo

Sint-Lambertusstraat 33D 2260 Westerlo tel.: 014/54.12.20 di-vr 9-13u en 13u30-17u30 za 9u-13u [email protected]

Geel

€50

€40

terug op glazen, montuur of lenzen.

terug op glazen, montuur of lenzen.

Voor CM leden regio Kempen, tot 18jaar.

Voor CM leden regio Kempen, vanaf 19jaar.

Stationsstraat 162 2440 Geel tel.: 014/58.81.10 di-vr 9-13u en 13u30-17u30 za 9u-13u [email protected]

Mol

Corbiestraat 3 2400 Mol tel.: 014/31.19.00 di-vr 9-13u en 13u30-17u30 za 9u-13u [email protected]

Kwaliteit voor het leven. Kijk snel op pagina 63!

EDITO

INTEGENDEEL!

N

u ik de inhoud van dit magazine bekijk, valt het me pas op hoeveel artikelen over zorg gaan. Zijn we plotseling zeurpieten geworden die met volle overgave een potje willen zagen over hoe erg het gesteld is met de mensheid? Nee, absoluut niet. En omdat ik het woord nu eenmaal vaak gebruik: Integendeel! Het magazine dat je in je handen hebt, wil verhalen brengen die hoop geven. Verhalen die willen laten zien dat het mogelijk is om positief naar het leven te kijken. Zelfs al zijn de omstandigheden waarin de verteller zich bevindt niet altijd even rooskleurig. ‘Zorgen voor je ouders én voor je kleinkinderen, op jonge leeftijd leren leven met een stoma, terugkijken op je leven en afrekenen met je verleden …’ Je zou er bijna neerslachtig van worden. Maar ik niet dus. Integendeel! Omdat de verhalen van Sonja, Raquel, Cheila, Peter, Kelly, Veerle en duizenden anderen mij veel hoop geven. Er zijn trouwens nog meer mensen die verhalen proberen te brengen. Beleidsmakers bijvoorbeeld, die zonder verpinken komen vertellen dat er (weer) fors bezuinigd moet worden in de zorgsector. Zeg nu zelf: dát zijn toch geen hoopvolle verhalen? Ik zou zelfs meer zeggen: Integendeel! JIM JANSEN BLADMANAGER

Inhoud 04,17,48

34

06

35

GESPOT Cijfers & weetjes

DE WEGWERPMAATSCHAPPIJ Wie niet wegwerpt is goed bezig

10

DE SANDWICHGENERATIE Gekneld tussen zorg voor (klein)kinderen en ouders.

18

VRAAG AAN DE STRAAT Geeft iedereen nog wel cadeaus met kerstmis?

19

STELLING Slaappillen kunnen geen kwaad

20

ZEG EENS AAA Koortsblaasjes

HALLO! CM-medewerker in de kijker

36

HET ZORGHUIS (T)huis zonder zorgen

42

MIJN GEDACHT De winterblues

44

EEN TRIPJE NAAR DE ZON Last van een winterdip?

46

TABOE Leven met een stoma

50

CM DEALS Korting voor CM-leden & çava?-lezers!

GLUTEN Waarom zoveel mensen sukkelen met gluten?

52

24

59

SAY CHEESE Vlaanderen op café

28

ROOTS Breken met je (vreemde) verleden

RESULTATEN ENQUÊTE Vrijetijdsbesteding

CM-AGENDA Plan je activiteiten!

+

Enquête blz. 57 ONZE KINDEREN EN SEKS

Verantwoordelijke uitgever Tonnie Steeman, Korte Begijnenstraat 22, 2300 Turnhout • Bladmanagement Jim Jansen • Redactie Peter Lambert, Jeroen Bruggeman, Katelijne Duerinck, Paul Van Roy, Annelies Vervoort, Kathleen Schellemans, Het Salon • Concept, fotografie en vormgeving Het Salon • Advertenties Publicarto 053 82 60 80, [email protected] • Contact CM regio Mechelen-Turnhout, Korte Begijnenstraat 22, 2300 Turnhout, 014 40 31 11, [email protected] • çava? is een uitgave van CM regio Mechelen-Turnhout en verschijnt in een oplage van 305 000 ex. huis aan huis in de arrondissementen Mechelen en Turnhout. De CM-diensten en -voordelen die in çava? vermeld worden zijn informatief. Bij twijfel of betwisting gelden enkel de statuten en de huishoudelijke reglementen. CM Mechelen-Turnhout is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de çava?-advertenties.

GESPOT

4

WIN TICK ETS

TENTOONSTELLING

MOMU NU Jil Sander door Raf Simons L/Z 2011, Beeld: Patrick Demarchelier/Vogue © The Condé Nast Publications Ltd.

Tot begin volgend jaar kan je in het ModeMuseum van Antwerpen genieten van de tentoonstelling MoMu Nu, een collectie van hedendaagde stukken uit het eigenzinnige museum. De collectie telt zo’n 25.000 objecten, waarvan er 7.000 de laatste jaren zijn bijgekomen. Het museum maakte haar eigen keuze uit stukken van Raf Simons, Walter van Beierendonck, Ann Demeulemeester en vele andere Belgische toppers uit de modescène, maar natuurlijk ook van grote buitenlandse modehuizen. De hele collectie is nog te bewonderen tot en met 4 januari in het ModeMuseum in de Nationalestraat in Antwerpen. çava? biedt jou de kans om gratis een kijkje te nemen naar wat de modewereld de voorbije jaren te bieden had en nog steeds heeft. We hebben tien duotickets klaarliggen voor onze snelste lezers. Mail naar [email protected] met je naam en adres om kans te maken.

We turen met z’n allen steeds meer naar schermen. Laptops, smartphones, tablets, maar ook simpelweg ons tv-toestel, het komt telkens op hetzelfde neer: turen naar een lichtgevend oppervlak. Allemaal leuk, maar er hangen ook negatieve kantjes aan vast. Al na 15 minuten laptoppen begint het hongergevoel op te komen en krijg je zin om te eten. Licht in de slaapkamer, ook van je smartphone als je die oplaadt, zorgt ervoor dat je slechter slaapt. Dat zorgt er dan weer voor dat je voedsel minder snel omgezet wordt in energie, waardoor je dikker wordt. De toestellen niet voor het slapengaan gebruiken en ze opladen in de woonkamer is dus de boodschap! GEZONDHEID

HONGER DOOR TABLET

EEN APP VOOR JONGE OUDERS

Ook voor jonge ouders pakt CM uit met een nieuwe gratis app voor smartphone en tablet: de Skoebidoeapp. Ze bestaat zowel voor Android als voor iOS. Via de app kan je week na week je zwangerschap en de groei van de baby opvolgen, interessante

33% CIJFER

Voor de mensen die roken niet kunnen laten was het rookverbod op het werk en in gesloten openbare ruimtes in 2006 geen leuk nieuws. Toch is nu aangetoond door de Universiteit Hasselt dat door die maatregelen het risico om te overlijden door hartfalen met een derde is gedaald bij vrouwen jonger dan 60. Bij mannen gaat het om een daling van 13 procent.

tips en weetjes ontvangen, en op de hoogte gehouden worden van CM-promoties voor jonge ouders. De app ‘groeit’ mee met je kind, tot het 3 jaar oud is. ➝ Meer info: www.cm.be/skoebidoe

Here comes the rain again...

www.nostalgie.eu

West-Vl 101.0 + 98.2fm

Oost-Vl 103.5fm

Vl-Brabant 98.1fm

Antwerpen 102.9fm

Limburg 96.8 + 94.7fm

LEVENSDUUR DESKTOP COMPUTER 1985

10,7 JAAR

Tussen 1985 en 2010 is de levensduur van desktop computers zowat tweederde verminderd, heeft onderzoek van de Amerikaanse Arizona State University aangetoond: van 10,7 jaar gemiddeld tot 3,5 jaar.

LEVENSDUUR DESKTOP COMPUTER 2010

3,5

JAAR

HET LEVEN ZOALS HET IS

DE WEGWERPMAATSCHAPPIJ

WIE NIET WEGWERPT, IS GOED BEZIG Defecte smartphones, kapotte kleren, versleten zetels: we gooien een pak in de vuilnisbak. Zelfs al kan de telefoon nog gerepareerd, de trui hersteld en de zetel nog gepimpt worden. We leven in een wegwerpmaatschappij waar niemand nog opkijkt van een beetje meer of minder op de schroothoop. Niks aan te doen … Of kan het toch anders?

TEKST: Lien Lammar

V

roeger kochten mensen dingen voor het leven. Microgolfovens bijvoorbeeld. Die van mijn grootmoeder heeft het dertig jaar volgehouden. Vandaag mag je al blij zijn dat je wasmachine het einde van de garantieperiode haalt. De gemiddelde smartphone leeft niet langer dan twee of drie jaar, televisies vaak niet meer dan tien jaar. Fabrikanten verminderen bewust de levensduur van elektronische toestellen. Ze gebruiken goedkopere materialen die sneller slijten of maken apparaten die zo moeilijk te herstellen zijn dat je na een tijd wel een nieuwe droogkast, diepvriezer of printer móet kopen. Maar we kunnen niet altijd de schuld op een ander steken. We ruilen onze gsm of computer graag in voor het nieuwste model,

ook al werkt de vorige nog prima. Gelukkig bestaan er organisaties die afdankertjes maar al te graag zien komen. Close the Gap is er zo een. Zij laten bruikbare pc’s, tablets, printers, telefoons en kopieerapparaten een nieuw leven leiden in ontwikkelingslanden. Dit nobel initiatief wordt gesteund door tal van bedrijven uit binnen- en buitenland. De afgelopen tien jaar werden maar liefst 400.000 apparaten verzameld. CM is een van de ondersteunende partners. Een mooi verhaal Close the Gap biedt bedrijven de mogelijkheid om hun afgeschreven ICT materiaal te doneren aan ziekenhuizen, scholen, universiteiten en andere sociale projecten in ontwikkelingslanden. Close the Gap

pikt het materiaal op, laat het opknappen en stuurt ze naar verschillende projecten. Ter plaatse installeren, onderhouden en recycleren lokale partners de apparaten. Zo krijgen die een nuttig tweede leven in projecten die onvoldoende middelen hebben om nieuw materiaal aan te kopen. Hiermee heeft Close the Gap meer dan 3.000 projecten wereldwijd kunnen ondersteunen met ICT materiaal in 54 landen. Niet slecht voor wat tien jaar geleden werd opgestart door één student: Olivier VandenEynde. Hij pakte het project dat ontstond tijdens zijn studie ondertussen groots aan. Dat zie je alleen al aan het lijstje beroemdheden dat zich belangeloos inzet: Jacques Rogge, aidsspecialist Peter Piot en Desmond Tutu zitten in de ➤

7

8

➤

HET LEVEN ZOALS HET IS

aanbevelingsraad, Barack Obama bracht in hoogst eigen persoon een bezoek. Ook CM draagt een steentje bij: hun computerpark was aan vervanging toe en krijgt via Close the Gap nu een nieuw leven in Afrika. Repareerhype Gelukkig verzetten meer en meer mensen zich tegen het weggooigedrag en bedenken initiatieven die daarbij helpen. Een mooi voorbeeld zijn Repair Cafés: gratis bijeenkomsten waar iedereen zijn kapotte spullen kan laten herstellen. Gereedschap en materiaal zijn aanwezig, net als vrijwillige elektriciens, naaisters en andere handige harry's die je helpen bij de herstelling. “Repair Cafés zijn het perfecte antwoord op de wegwerpmaatschappij”, zegt Clara Moeremans van Netwerk Bewust Verbruiken. “Je kapotte spullen nieuw leven inblazen is goed voor het milieu én voor je portemonnee. We zijn nog maar een jaar geleden met Repair Cafés gestart in Vlaanderen en Brussel, en het succes overtreft onze stoutste verwachtingen. Bijna elke dag krijgen we aanvragen van mensen die er eentje in hun gemeente willen opstarten.” Iedereen kringwinkelt Ook Kringwinkels zijn vandaag helemaal hip. “We hebben veel meer klanten dan enkele jaren geleden, maar wat vooral stijgt, is het aantal mensen dat goederen naar de kringwinkel brengt”, zegt Chris Doms van De Kringwinkel Mechelen. “Mensen gaan steeds bewuster om met hun oude spullen. Elk jaar zamelen we meer huisraad, speelgoed, boeken ... in. Ruim 71% van alle binnengebrachte goederen konden we hergebruiken. Dat is een mooi cijfer.”

Van upcycling tot freecycling Wie een beetje creatief is, kan ook zelf aan de slag. Upcyclen – iets nieuws maken met dingen die je anders zou weggooien – is populairder dan ooit. Even googelen en je vindt tonnen inspiratie voor het pimpen van kleren of het upcyclen van meubels. Wie zelf geen knutselaar is, maar ook niet graag weggooit, kan zijn oude, nog bruikbare spullen ook gewoon weggeven. ‘Freecyclen’ – je oude spullen een nieuwe thuis geven – is simpel, slim én wereldwijd een succes. In steden als Antwerpen, Leuven, Gent en Mechelen schieten weggeefgroepen als duurzame paddenstoelen uit de grond. Overal in het land worden weggeefmarkten en geefpleinen georganiseerd, in Leuven is er zelfs een echte weggeefwinkel. ‘Weg ermee, met die wegwerpmaatschappij’, roepen al deze initiatieven en ideeën. Misschien dat het ons ooit wel eens lukt. En al de rest dan? Wie letterlijk bergen werk verzet bij de verwerking van afval is OVAM, de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij. Zij staan in voor een duurzaam afval- en materialenbeleid en een propere bodem in Vlaanderen. Woordvoerder Jan Verheyen: “De Vlaming produceert elk jaar minder huishoudelijk afval, nu nog zo’n 500 kilo per persoon. Dat lijkt nog veel maar 71 % daarvan kunnen we een tweede leven geven door te composteren, hergebruiken en recycleren. Met dergelijke cijfers behoren we tot de absolute top van Europa! Bedrijven doen het zelfs nog een tikkeltje beter met 74 %.” ●

ZELF MINDER WEGWERPEN? • Op www.repaircafe.be vind je een overzicht van alle Repair Cafés die de volgende maanden georganiseerd worden • Op Facebook vind je tal van weggeefgroepen zoals ‘Freecyle Antwerp’, ‘Freecycle Mechelen’, ‘Freecycle Friends Gent’, ‘Freecycle Leuven’ ... Of misschien kan je zelf wel een eigen freecycle groep opstarten in je eigen gemeente? • ‘Upcycling. Afval wordt design’ van Evy Puelinkx is een leuk boek dat je stap voor stap helpt om je eigen afdankertjes te upcyclen (Manteau, 24,99 euro) • Wenst uw bedrijf computers te doneren? Graag! Neem een kijkje op www.close-the-gap.org. Ook CM doneert haar laptops en computers! • Wie wil weten wat er met ons afval gebeurt, moet zeker een kijkje nemen op ovam.be

9

Op wie rekent u voor een proper milieu?

Afval ruimt zichzelf niet op. Een vervuilde bodem wordt niet vanzelf proper. Daarom spant de OVAM zich al jaren in voor een efficiënt afval- en bodembeleid in Vlaanderen. Maar om aan de Europese top te blijven, moeten we verder durven gaan. Daarom moedigt de OVAM zowel bedrijven als consumenten aan om duurzaam te produceren en te consumeren. Zo belasten we het milieu zo min mogelijk. En maken we samen morgen mooier. Voor meer informatie kunt u surfen naar www.ovam.be.

10 DE SANDWICHGENERATIE

MOEDER, NU MOET JIJ EENS NAAR MIJ LUISTEREN

11 1 op 10 Vlamingen zorgt minstens 1 keer per week voor een jongere en een oudere generatie. Dat vraagt veel organisatie, tijd en keuzes maken voor wie je zorgt. Het zijn ‘sandwichers’: gekneld tussen de zorg voor hun (klein)kinderen en die voor hun ouders. TEKST:

Anneleen De Leyn FOTOGRAFIE:

Brecht Van Maele

➤ ➤

12

DE SANDWICHGENERATIE

“Want ik zorgde toen ook nog een paar dagen per week voor de kleinkinderen. ’s Morgens vroeg al haalde ik hen op bij mijn dochter, 18 kilometer van ons huis. Toch slaagde ik erin om vader dat jaar elke dag te bezoeken. Elke dag, of ik nu moest werken of niet.” Aan elke arm een maxicosi “Ik heb altijd gewerkt en heb dat ook altijd willen blijven doen. Je ouders sterven en jij moet toch door met je leven? Mocht ik niet werken dan zou ik het zelfs zwaarder gevonden hebben. Ook al hoop ik toch op m'n 60e met pensioen te kunnen (lacht). Ik werk in Brussel en over de middag maak ik elke dag op mijn eentje een wandelingetje, in het park of langs de kleine winkeltjes aan de Zavel. Puur genieten vind ik dat.”

Sonja (57) heeft geen ‘zittend gat’. Elke dag springt ze een paar keer binnen bij haar moeder die door een herseninfarct half verlamd is geweest. De laatste jaren nam ze er ook de zorg voor haar intussen overleden vader bij, én die voor haar drie kleinkinderen. Intussen werkt ze ook nog halftijds en doet ze er nog een schepje sociaal engagement bij. Haar collega’s noemen haar geen sandwich, maar een stokbrood. Sonja: “Elke dag breng ik moeder al rond 5 uur koffie. Gelukkig hoef ik maar de straat over te steken. Ik maak haar bed op, was de nachtemmer uit en zet haar medicatie klaar. Tegen 7 uur komt de verpleegster haar wassen en een spuit tegen suikerziekte toedienen. Daarna ontbijt moeder. Ik breng in totaal zo’n 5 à 6 bezoekjes per dag. 's Avonds help ik haar slaapkleed aan te trekken. Gelukkig is zij een heel tevreden mens: als ze haar krant heeft, woordpuzzels kan maken en af en toe een spelletje patience kan spelen, is ze al content.” Sonja is al altijd een bezige bij geweest maar 8 jaar geleden werd het toch wel wat veel nadat haar moeder een herseninfarct opliep. Toen haar vader nog leefde, kon ook hij nog helpen maar hij is intussen een jaar geleden gestorven. Zijn laatste levensjaar was erg zwaar. Hij werd ernstig ziek en kwam in een straatje van ‘van ziekenhuis naar revalidatiecentrum’ terecht. “Dat jaar was toch wel een race tegen de klok”, geeft Sonja toe.

“Als jonge werkende moeder vond ik het altijd zo'n luxe toen mijn moeder elke dag op de kinderen kwam passen. Daarom wou ik dat ook doen voor mijn dochter. Eigenlijk herhaalt de geschiedenis zich, alleen moest ik er wel een eindje voor omrijden (lacht). Als ik ‘mémé’ dan ging bezoeken, nam ik de kindjes altijd mee. De jongste kleinkinderen zijn tweeling. Ik zie me nog altijd de straat oversteken met aan elke arm een maxicosi!”

1 OP 3

Tijdsgebrek? Ken ik niet. Sonja is ook nog actief als voorzitter van de kerkraad en als schatbewaarder van de plaatselijke wielerclub. Nood aan meer vrije tijd heeft ze niet. En tijd te kort komen? Dat ervaart Sonja zo niet. “Ik doe altijd voort. Ik heb mij altijd goed kunnen organiseren waardoor ik alles voor mekaar krijg. Ik geef wel toe dat ik mijn strijk soms in 4 keer moet doen. Weer die stekker eruit. Maar uiteindelijk raakt het ook gedaan, ook al is ’t dan 22 uur. Ik laat dat niet aan mijn hart komen, stress heb ik niet. Ik zucht wel eens maar ik zou het eigenlijk niet anders willen dan het nu is.”

Tegen 2020 zou 1 op 3 een sandwicher zijn door de vergrijzing.

“Moeder, nu moet jij eens naar mij luisteren.” Niet iedereen kan of wil z’n ouders zo lang mogelijk thuis laten wonen. “Evident is zoiets zeker

Sonja: ALS JONGE WERKENDE MOEDER VOND IK HET ALTIJD

ZO'N LUXE TOEN MIJN MOEDER ELKE DAG OP DE KINDEREN KWAM PASSEN. DAAROM WOU IK DAT OOK DOEN VOOR MIJN DOCHTER.

➤

13

Sonja wil zo lang als ze kan, blijven zorgen voor haar moeder: “Zolang ze nog een beetje kan stappen, alleen naar het toilet kan gaan en zelfstandig haar bed in en uit kan, vind ik dat ze nog in haar eigen huis kan blijven wonen.”

14

DE SANDWICHGENERATIE

hen.” Sonja wil zo lang als ze kan, blijven zorgen voor haar moeder: “Zolang ze nog een beetje kan stappen, alleen naar het toilet kan gaan en zelfstandig haar bed in en uit kan, vind ik dat ze nog in haar eigen huis kan blijven wonen. En ze moet er nog met haar verstand bij zijn natuurlijk.”

➤

Zelf ooit naar het rusthuis? “Mij mogen ze later in een rusthuis steken. Ik denk ook dat ik er beter zou kunnen aarden dan moeder omdat ik socialer ben dan haar. Ik verwacht niet dat mijn dochter of zoon hetzelfde doen als ik. M’n dochter woont ook te ver SONJA: om elke dag een paar keer langs te niet”, geeft ook Sonja toe. Haar vader Ik verwacht niet dat mijn komen. En is de tijdsgeest nu ook stond niet bekend voor z'n geduld, dochter of zoon hetzelfde niet anders? Ik ben hier uiteindeen haar moeder heeft een ijzeren wil. doen als ik. M’n dochter lijk ook geleidelijk aan in gerold. “Vroeger deed moeder ook alles zelf woont ook te ver om elke dag een paar keer langs te Ik besef ook dat je onze situatie want vader was als baggeraar veel van komen. En is de tijdsgeest niet zomaar kan doortrekken naar huis. Da's tegelijk haar grootste frusnu ook niet anders? iedereen. Toch kan ik triest wortratie, dat ze zo afhankelijk geworden den als ik in een rusthuis mensen is. Daar huilt ze wel eens om. Vroeger zie waarvan ik denk dat die er nog niet op hun luisterde ik ook altijd naar m’n ouders, nu is het plaats zitten, mensen die nog ‘te goed’ zijn. Kunvaak omgekeerd. Ik zeg soms: ‘Moeder, nu moet nen sommigen dan niet ietsje meer moeite doen jij wel eens naar mij luisteren hé’ (lacht).” voor hun ouders? ’t Hangt natuurlijk ook sterk samen met de band die je hebt met je ouders. Bij “Mensen zeggen mij vaak: ‘Jij doet toch alles voor mij was die altijd heel goed, nog altijd.” je moeder.’ Klopt. Meer nog, ik moet er ook veel voor laten. Op reis gaan bijvoorbeeld. Af en toe worden Sonja’s ogen vochtig, een traan Vroeger gingen mijn man en ik 2 keer per jaar rolt er net niet uit. Dit is duidelijk iemand met naar Spanje, intussen is dat al 8 jaar geleden. overtuiging, een witte raaf die zich nog steeds Toch mis ik het niet, ik heb er geen behoefte meer elke dag met hart en ziel inzet voor wie ze liefaan. Ik zou niet meer op m’n gemak zijn. ’k Zou heeft. me altijd maar zitten afvragen of alles goed gaat met haar. Het gebeurt soms zelfs dat ik tijdens een avondje uit even weg en weer rijd om binnen Toen Mieke 59 was, brak er voor te springen bij haar (lacht). Zij zegt wel dat ik haar een helse periode aan. Ze nam voor haar niet naar huis moet komen maar ik kan samen met haar man een groot deel het soms niet laten. Ik zie dat als mijn leven, zoals mijn gezin: het vormt allemaal één geheel.” van de zorg voor schoonmoeder Sonja is enig kind en dus valt alle zorg voor haar ouders op haar schouders. “Ik hoor ook vaak verhalen over broers en zussen die hierover onderling niet goed overeenkomen. In die zin ben ik dan nog blij dat ik met niemand rekening moet houden, ik doe gewoon wat ik het beste vind voor

‘moeke’ van eind de tachtig op zich. Tegelijk ving ze regelmatig de kleinkinderen op. Mieke: “Op zekere dag viel moeke en brak haar heup. Na haar operatie had ze nood aan inten-

15

sieve hulp. Wat een geluk dat we toen gebruik konden maken van een zorgpilootproject waarbij moeke 4 keer per dag intensieve professionele hulp aan huis kon krijgen. Zonder die hulp zou het ons echt niet gelukt zijn want mijn man en ik werkten toen nog allebei. Zo kon ze toch nog thuis blijven wonen. Want een rusthuis? Daar zouden we haar niet in krijgen! We slaagden er in om 2 à 3 keer per week bij haar langs te gaan. Intussen vroegen onze kinderen ook regelmatig om de kleinkinderen op te vangen als ze ziek waren. Dan was het vaak echt afwegen voor wie we moesten kiezen. Niet makkelijk.”

In 40 bochten wringen Moeke viel daarna nog een keer en brak haar andere heup. “Vanaf dan werd het immens hectisch. Elke dag bezochten we haar in het ziekenhuis. Ik moest mij dan vaak in 40 bochten wringen om alles rond te krijgen: mijn werk, moeke bezoeken, op de kleinkinderen passen, het huishouden ... Mijn man nam al het financiële en al haar administratie op zich. Dat was ook niet te onderschatten, zeker als je ook nog je ‘gewone leven’ wil verderzetten met werk, familie en sociale engagementen. We voelden allebei dat dit niet lang vol te houden was. Ik kreeg toen ook

➤

DE SANDWICHSITUATIE Miet Timmers is docent aan het Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen van Odisee Hogeschool, coördinator bij Generatielink en bemiddelaar bij familiale zaken. • Sandwichgeneratie: komt van de Amerikaanse fastfoodwereld uit de jaren tachtig. De generatie van 40- à 60-plussers die switchen tussen de zorg voor hun kinderen en voor hun ouders. • Sandwichsituatie: beter begrip omdat ook wie buiten die generatie valt ( jonger dan 40 of ouder dan 60) in zo’n zorgsituatie terecht kan komen. • Clubsandwich: als de zorg voor kleinkinderen erbij komt. Elke sandwicher kampt met een groot tijdsgebrek. “Ze weten niet wat eerst gedaan: het huishouden, de job, zorgen voor de

(klein)kinderen, zorgen voor de ouders.. Daarna blijft er maar weinig tijd en energie over. Het is erg belangrijk om de zorg te verdelen. Onder elkaar als broers en zussen, of met vrijwilligers of professionals. En hier knelt het schoentje soms: er ontstaan onderlinge spanningen door een gevoel van oneerlijkheid tussen broers en zussen over het verdelen van de zorg. ” Een gevolg hiervan is dat je vaak moet kiezen. “Ga je een namiddagje gezelschap houden bij je moeder die niet goed te been meer is of ga je zorgen voor je zieke kleinkind? De keuze hangt uiteraard

ook af van hoe dringend de zorg is. Toch speelt ook de voorkeur een rol. De meesten lijken te kiezen voor de kleinkinderen want dat zou leuker zijn. En of dat nog niet genoeg is, moeten sandwichers vaak ook rekening houden met hun job. Ook hierdoor moeten ze vaak kiezen.” ‘Zorgen voor’ houdt heel wat in. “Het is niet alleen wassen, koken of boodschappen doen. Er komt ook een pak administratie bij. Ook het coördineren van alle zorg is een taak op zich. Eigenlijk kan iedereen wel op een of andere manier z’n steentje bijdragen om te zorgen voor z’n ouders,

hoe ver iemand ook woont bijvoorbeeld.” Hebben sandwichers meer stress? “Dat kan, maar voor veel mensen hebben zorgtaken ook een positief effect. Sommigen kunnen juist meer aan als ze meerdere verantwoordelijkheden hebben. Soms is het zelfs een uitlaatklep: ze hebben even andere dingen aan hun hoofd en kunnen zo ook beter relativeren. Veel heeft ook te maken met je waardenpatroon. Wie het waardevol vindt om voor zijn hulpbehoevende ouders te zorgen, zal daar ook minder problemen mee hebben dan wie dat niet vindt.”

16

DE SANDWICHGENERATIE CM STEUNT THUISZORGERS Infocafé: “Help, ik ben mantelzorger!”

➤

een longontsteking, wat mij nog nooit overkomen was. Van mijn weerstand bleef niet veel meer over natuurlijk. Na de periode in het ziekenhuis verhuisde moeke naar een home waar ze helaas na 3 weken een herseninfarct opliep en overleed.” Elke dag vrienden over de vloer Ondanks dat het al druk bezette dagen waren met de zorg voor moeke, wou Mieke er ook zijn voor de kleinkinderen. “Gelukkig maar”, zegt ze, “want mocht dat niet meer lukken, dan ging ik me daar schuldig over voelen. Als ik moest kiezen, merkte ik dat mijn voorkeur toch uitging naar de kleinkinderen.” Mocht Mieke die periode overdoen, dan zou ze er toch opnieuw voor kiezen om deeltijds te blijven werken. “Het werk is vaak ook een uitlaatklep. Anders ben je alleen met de zorg en de problemen bezig. Dat je nog moet werken kan ook wel eens een handig excuus zijn.” Ze heeft lessen getrokken uit de hele ervaring. “Ik denk dat het belangrijk is dat tegen je oude dag een netwerk opbouwt van vrienden en kennissen. Je moet als oudere ook wel zelf durven vragen om bezoek want niet iedereen zal dat spontaan doen. Als ik mijn oude dag rooskleurig voorstel, dan komt er bijna elke dag een vriend, buur of familie over de vloer. Dan zou ik al heel gelukkig zijn!” ●

Je draagt zorg voor iemand en vraagt je af wie je kan ondersteunen? Dan is het infocafé “Help, ik ben mantelzorger” iets voor jou. Wat is mantelzorg? Ben ik een mantelzorger? Wat heeft Ziekenzorg CM mij te bieden? Waarvoor kan ik terecht op de dienst maatschappelijk werk? En wat is het aanbod binnen de gemeente? Tijdens de infocafés mag je een antwoord verwachten op deze vragen. De infocafes worden begeleid door een educatief medewerker van Ziekenzorg en een maatschappelijk werker van CM. Daarnaast wordt ook een medewerker van de gemeente – waar het initiatief plaatsvindt – uitgenodigd. Wissel je na de toelichting graag van gedachten met andere aanwezige mantelzorgers? Heb je na de voordracht nog een aantal meer individuele vragen voor de maatschappelijk werker? Wil je meer concrete informatie over Ziekenzorg CM of wil je gewoon even rustig alles laten bezinken bij een koffietje? Dat kan allemaal. We noemen het niet voor niets een infocafé: informatie én kans tot uitwisseling. • 10 december van 14 tot 16 uur in Bistro De Dreef, Oostakker 1 Vorselaar • 11 december van 14 tot 16.30 uur in het CM-kantoor Olen, Dorp 28 • inkom 6 euro, CM-leden 3 euro, leden met verhoogde tegemoetkoming 2 euro • info en inschrijven: 015 21 59 42 of [email protected]

Info en advies Je kunt bij de dienst Maatschappelijk Werk terecht met vragen of problemen rond (langdurige) ziekte, handicap, ouderdom, sociale voordelen, voorzieningen, (thuis)zorgsituaties, ... De maatschappelijk werker informeert je over de sociale regelgeving die voor jou van toepassing is, organiseert de thuiszorg en begeleidt je bij langdurige zorgsituaties. Bel 014 40 31 11 voor een afspraak in het CM-kantoor van je gemeente of bij je thuis.

Dienst voor oppashulp Kun jij in je thuiszorgsituatie ook wat extra zuurstof gebruiken? Geef ons dan een seintje. Dan komt er een vrijwillige oppasser bij je thuis. Je kan minimaal 2 uur aanvragen, en maximaal 16 uur per maand. Je betaalt hiervoor 2,60 euro per begonnen uur. Doe de aanvraag minstens één week op voorhand op het nummer 015 21 59 41 (regio Mechelen) of 014 40 34 08 (regio Turnhout).

Personenalarm Wie alleen woont en het risico loopt om te vallen of onwel te worden, is gebaat bij een personenalarm. Zo heb je dag en nacht een hulpverlener bij de hand. Voor meer info: 014 40 31 11.

GESPOT

QUOTE

MILIEU

AUTO RIJDT OP ZEEWATER Elektrische auto’s doen ons al een tijdje niet meer versteld staan. De verkoop van de e-auto’s blijft echter stokken. Autobouwers blijven dan ook zoeken naar goede alternatieven voor de brandstoffen die we nu al kennen. Quant, een bedrijf uit Liechtenstein – dat kleine stukje berglandschap tussen Oostenrijk en Zwitserland –, kwam op het Autosalon van Genève aanzetten met een auto aangedreven op zeewater. Met twee tanks van 200 liter raak je 600 km ver en dat met topsnelheden tot 380 km/u. Handig, als je weet dat er maar liefst 1,4 triljard liter zeewater is op onze aarde. Enkel het prijskaartje moet nog wat zakken: de Quant kost ongeveer een miljoen euro.

17

‘Terug van vakantie: bruine benen willen tonen, kort shortje aandoen: beseffen dat het echt wel koud is: opnieuw op reis willen. #zomer>herfst’ Eline de Munck, presentatrice op Jim

GEZONDHEID

HOU JEZELF WARM DEZE WINTER De winter komt er weer aan. De mooiste tijd van het jaar, maar ook de koudste. Hoe hou je jezelf het beste warm tijdens de donkere maanden? Drink geen koffie of thee, maar ga voor de deca-variant. Door cafeïne verlies je namelijk sneller lichaamswarmte waardoor je het koud krijgt. Krimp niet ineen met je handen in je zakken als je wandelt, maar maak zwierige bewegingen met je armen. Het is een workout voor je spieren en het houdt je warm. Ademen door je neus helpt ook. De lucht die je inademt is warmer, dan wanneer je door je mond ademhaalt. Of leg je schoenen op de radiator voor je ze aandoet. Maar de beste tip van allemaal? Blijf niet alleen thuis. Ga op stap met vrienden! Daar krijg je het gegarandeerd warmer van!

CM LANCEERT APP VOOR BEELDBELLEN Sinds begin oktober kunnen mensen die zorg nodig hebben een app downloaden die de zorg helpt organiseren. Met een beeldbel-functie, de mogelijkheid om berichtjes te versturen en nieuws te ontvangen, zorgt de Z’app

(ZorgApp) van CM mee voor de zelfstandigheid van de zorgbehoevende, en het geruste gevoel van zijn omgeving. De Z’app is een bijkomend communicatiekanaal via computer of tablets, bestemd voor

➝ Meer info en downloaden via: www.cm.be/zapp

senioren, mensen in een zorgsituatie en hun mantelzorgers. Ze helpt hen het dagelijkse leven te organiseren: beeldbellen met de kinderen, kleinkinderen, samen de agenda beheren, berichtjes versturen. Ze lezen er ook nieuws en

leuke weetjes rond zorg, gezondheid en beweging. Via de beeldbelfunctie kunnen ze zelfs contact opnemen met CM. Het ziekenfonds is daarmee de eerste organisatie die via beeldbellen bereikbaar is voor haar leden.

18

VRAAG AAN DE STRAAT

TEKST & FOTOGRAFIE: Timothy Puype

Kerstcadeaus De temperatuur zakt bijna onder nul, we duffelen ons warm in en we komen stilaan in de kerststemming. Daar komen natuurlijk ook cadeautjes bij kijken. Of niet? Geeft iedereen nog wel cadeaus met kerstmis? Trek je er nog voor naar de stad of koop je ze online? Met die vraag trok çava? de straten van Gent op.

DANAÏ

HERLINDE

MARIANNE

Iemand blij maken met een cadeau is leuker dan geld geven. Tenzij je nutteloze cadeaus geeft, maar dat proberen we te vermijden. Ik maak meestal een lijstje en krijg dan ook wel de dingen die daar opstaan. (lacht)

Kerstcadeaus, dat is iets dat enkel binnen de familie nog wordt gedaan. Iedereen geeft aan iedereen iets, maar het zijn vooral de kinderen die cadeaus krijgen. Voor mij zijn dat vaak dingen die ik op mijn kot kan gebruiken.

We werken met briefjes. Iedereen koopt dus een mooi cadeau voor één persoon. En met dat ene cadeau zijn we al maanden op voorhand bezig. Dat wil ook zeggen dat we er een mooi budget voor kunnen uittrekken.

MONIQUE

MATTHIAS

STEFANIE

Ik koop nog steeds cadeautjes, maar ik doe dat niet online. Ik ga samen met mijn dochter naar Brugge, Roeselare of Oostende om de kerstsfeer op te snuiven. We doen dat altijd samen!

We hebben nog geprobeerd om met vrienden cadeautjes te geven, maar dat lukt niet. Afspreken gaat nog net, maar dat is op oudejaarsavond en vanaf nu dus zonder cadeaus.

Ik doe elk jaar een kerstfeestje met de vriendinnen van de volleybalclub. We trekken briefjes, zodat iedereen 1 cadeau koopt voor 1 persoon. Dat is al een gebeuren op zich! (lacht)

KOOP JIJ NOG KERSTCADEAUS? Laat het ons weten op facebook.com/magazinecava!

PRO & CONTRA

TEKST: Timothy Puype

Slaappillen zijn een handig hulpmiddel!

CONTRA

PRO

Ilse De Volder ‘Een slaappil brengt je makkelijk in slaap, maar je slaap zelf is minder kwalitatief’

E

r bestaan verschillende soorten slaapmiddelen. Het zijn vooral de benzodiazepinen, wat de klassiek gebruikte slaapmiddelen zijn, die op lange termijn problemen kunnen veroorzaken. De eerste weken werkt de slaappil goed en heb je het gevoel dat je beter slaapt, maar na die periode treedt gewenning op met minder goed slapen. Dat is het moment dat veel mensen beslissen om meer pillen te nemen, wat resulteert in meer bijwerkingen. Vooral onrustig slapen is een van de problemen. Een slaappil brengt je gemakkelijker in slaap, maar je slaap zelf is minder kwalitatief.” “Stoppen met langdurig gebruik van slaappillen is bovendien heel moeilijk. Dat moet altijd in overleg met de huisarts gebeuren. Het plots onderbreken van medicatie kan zelfs ontwenningsverschijnselen veroorzaken die gelijk staan met de afkickverschijnselen van een alcoholist. En niet onbelangrijk: als je deze medicatie plots onderbreekt, leidt dit tot een toename aan slaapproblemen. Dat jaagt heel wat mensen terug naar de slaappil.”

1 op de 10 Belgen neemt wel eens een slaappil. En daarmee horen we tot de wereldtop, in negatieve zin. çava? trok naar een experte ter zake om te weten te komen wat er nu eigenlijk goed en slecht is aan slaappillen.

Dr. Ilse De Volder is verbonden als neuroloog aan het Slaapcentrum van het UZA.

Ilse De Volder ‘Een slaappil is de enige oplossing voor sommige patiënten’

P

ersonen met slaapproblemen stappen best in eerste instantie naar hun huisarts. Met hem of haar kan je op zoek gaan naar de beste oplossing voor het probleem. Het is heel belangrijk om te kijken wat de redenen zijn voor slapeloosheid. Je kan beginnen met de dagelijkse stress te verminderen of je beter te weren tegen stress. Het gaat er in eerste instantie om, om het slaappatroon van de patiënt te observeren en aan te passen. Dat kan dikwijls met kleine maatregelen, maar soms moet je verder gaan, bijvoorbeeld door samen met een therapeut een gestructureerde aanpak op te stellen.” “Als alle alternatieve mogelijkheden om tot een verbeterde slaap te komen, zijn uitgeput, zijn slaappillen een mogelijkheid. Onder begeleiding van een huisarts en beperkt in tijd, zijn ze op dat moment de beste, of beter: de minst slechte, oplossing om de patiënt weer een goede nachtrust te geven.”

HEB JIJ EEN MENING OVER DEZE STELLING? Deel ze dan op facebook.com/magazinecava!

19

20

GLUTEN

21

WAAROM ZOVEEL MENSEN SUKKELEN MET GLUTEN?

HET NIET ZO MYSTERIEUZE BROODMYSTERIE Heerlijk dat kraakverse brood op zondagochtend, recht van de bakker, toch? Misschien, zegt voedingsconsulente Christine Tobback. Maar we moeten er toch ook een beetje mee opletten. En of dat dan aan de gluten ligt? Volgens Christine is er meer aan de hand ... TEKST: Femke Coopmans ILLUSTRATIE: Pieter Van Eenoge

G

luten is een groep eiwitten die je vindt in granen zoals tarwe, rogge, gerst, spelt en kamut en alle afgeleiden hiervan. Dat was vroeger ook al zo en toch hoor je steeds meer over problemen met gluten. “Een tarwe-allergie en coeliakie (glutenintolerantie) komen meer en meer voor, maar het is vooral de gevoeligheid aan gluten die exponentieel toeneemt”, weet Christine Tobback. Zij is als voedingsconsulente gespecialiseerd in intoleranties en allergieën en auteur van de boeken ‘Eet wat bij je past’ en ‘Gezond of Gezondigd’. “Bij sommige mensen geeft die sensitiviteit hoofdpijn, anderen krijgen een soort reumatische aandoening, soms geeft het zelfs aanleiding tot pijnlijke ontstekingen in de bloedvaten van de gewrichten, soms tot huidreacties. En vermoeidheid hoort er ook altijd bij. Je ziet het iets meer bij vrouwen, maar net zo goed bij mannen. En als een gezin maatregelen treft omdat één iemand moeite heeft met de vertering van brood, merk je heel vaak dat er nog gezinsleden zijn die zich beter gaan voelen. Erfelijkheid speelt dus ook een rol.”

Waar komt die exponentiële toename vandaan? Ligt het aan het zogeheten broodmysterie? Christine Tobback: “Dat mysterie kan ik stilaan verklaren. Brood bestaat tegenwoordig uit zoveel verschillende stoffen die intolerantie of verteringsproblemen kunnen uitlokken. Ten eerste zijn er de vezels, zoals inuline dat we ook kennen als toevoeging in yoghurt. Inuline zit al in tarwe zelf en wordt soms nog extra toegevoegd aan brood. Qua structuur komt het een beetje overeen met fructose, een suiker in fruit en honing, en er is een grote groep mensen die daar moeite mee heeft. Ten tweede zijn er de toegevoegde suikers die in brood zitten voor smaak, bewaring, structuur ... Die maken het extra moeilijk voor mensen die al gevoeliger zijn aan fructose. Dat tegenwoordig overal suiker in zit, verklaart meteen ook waarom de slechte opname van fructose nu meer voorkomt, want het ene versterkt het andere. Gecombineerd met tarwegluten wordt dat vaak nog moeilijker. Rijst en rijstproducten hebben dat effect bij veel mensen minder.” ➤

22

➤

GLUTEN

Klopt het ook dat onze granen niet meer zijn wat ze geweest zijn? Christine Tobback: “Ik ben niet zo zeker of dat bij ons een punt is. Er gebeurde in de loop der jaren wel iets anders met ons brood. Vroeger duurde het 18 uur voor een brood klaar was, met alle automatisatie is dat vandaag hooguit een paar uur. Om dat tempo aan te kunnen, moeten er nu broodverbeteraars en veel meer gist in een brood. Dat ging van een kleine 0,2 % gist op het bloemgewicht naar nu bijna 4 % en in industriële bakkerijen wordt de kruim zelfs niet helemaal uitgebakken. De gist is dan niet dood en gevoeligere mensen reageren daarop. Of nog een verandering: bakkers startten indertijd met wat zuurdesem en daarop volgde een lange voorrijs. Twee dingen die we nu moeten missen en die nochtans helpen om eiwitten af te breken. Het is dus niet zo gek dat steeds meer mensen het moeilijk krijgen met brood.” Is het glutenprobleem dan puur een broodprobleem? Christine Tobback: “Niet echt. De optelsom is ook nog niet compleet. Maagzuurremmers worden bijvoorbeeld te veel voorgeschreven. Die blokkeren het maagzuur dat we hard nodig hebben om afscheiding te krijgen van de pancreasenzymen die op hun beurt een invloed hebben op de vertering van eiwitten. Maagzuurremmers kunnen op lange termijn en zeker bij gevoelige mensen een glutensensitiviteit in de hand werken. Daarnaast geven sommige wetenschappers ook de milieuvervuiling en bepaalde onkruidverdelgers als oorzaak van allergieën en glutensensitiviteit aan. En er is natuurlijk de stress. Bij stress

voelen mensen rommelingen in hun darmen, de spieren verkrampen, het darmflora wordt overhoop gehaald en de vertering loopt niet vlot meer. Mensen met aandoeningen als chronisch vermoeidheidssyndroom, fybromialgie, ADD/ ADHD zijn ook vaak gevoeliger voor gluten. En tot slot moeten we ook kijken naar wat we nog allemaal eten en drinken: snoep, koffie en alcohol brengen onze lever, pancreas en darmen ook uit balans en die kunnen de gluten daardoor moeilijker verwerken. Het is een emmer die overloopt.” Wat kun je aan glutensensitiviteit doen? Is het omkeerbaar of ban je gluten beter levenslang? Christine Tobback: “Wat dat betreft is er goed nieuws: als mensen met een hoge gevoeligheid de gluten een achttal maanden volledig weglaten, dan gaat het beter. Maar voor veel mensen hoeft dat zelfs niet. Het is een type intolerantie die in gradaties voorkomt en vaak mag je nog wel 2 keer per week een pistolet of boterham eten. Brood toasten helpt ook. Opwarmen maakt de eiwitstructuren stuk. Vers brood is dan weer helemaal uit den boze, hoe lekker het ook is. Het vervelende is alleen dat een glutengevoeligheid moeilijk te herkennen is, want het duurt vaak een dag of twee voor een lichaam reageert. Dat is heel anders dan bij een allergie waar je onmiddellijk het effect ziet. Coeliakie is nog iets volledig anders: bij deze mensen treedt bij de minste inname van gluten een ontstekingsreactie op in de dunne darm. Mensen met coeliakie dienen dus een heel strikt glutenvrij dieet te volgen en dit levenslang. De kleinste kruimel is voldoende om ziek te worden.”

Karolien Timmermans:

GLUTEN BESCHADIGT HET SLIJMVLIES VAN DE DUNNE DARM, ZODAT VOEDINGSSTOFFEN SLECHT OPGENOMEN WORDEN. EN DAT KAN WEER DIARREE, VERSTOPPING, GROEIACHTERSTAND, VERMOEIDHEID, ENZ. TOT GEVOLG HEBBEN. DE BEHANDELING OMVAT EEN STRIKT GLUTENVRIJ DIEET EN DIT LEVENSLANG.

23

‘GOOI NIET ALLES OP EEN HOOP’ Er bestaat nogal wat verwarring rond de glutenproblematiek. Daar is de Vlaamse Coeliakievereniging niet gelukkig mee. ‘Omdat het nefaste gevolgen heeft voor de coeliakiepatiënten. Hun strenge dieet dreigt niet meer serieus genomen te worden.’ Karolien Timmermans is voorzitter van de Vlaamse Coeliakievereniging en maakt zich zorgen: “In het belang van de coeliakiepatiënt en hoe de maatschappij naar de aandoening kijkt, is het belangrijk een duidelijk onderscheid te maken tussen coeliakie, tarweallergie en glutensensitiviteit. Het gaat hier over drie verschillende aandoeningen met ieder een eigen benadering.” Drie verschillen Coeliakie, ook wel glutengevoelige enteropathie of glutenintolerantie genoemd, is een ingewikkelde aandoening van het verdedigingssysteem van het lichaam, waardoor het nooit gluten uit de voeding kan verdragen. Gluten beschadigt het slijmvlies van de dunne darm, zodat voedingsstoffen slecht opgenomen worden. En dat kan weer diarree, verstopping, groeiachterstand, vermoeidheid, enz. tot gevolg hebben. De behandeling omvat een strikt glutenvrij dieet en dit levenslang. Bij tarwe-allergie treedt er een verdedigingsreactie van het lichaam op tegen gluten. Dat uit zich in huidproblemen ( jeuk, eczeem) en problemen met maag en darmen of de luchtwegen. Een allergische reactie kan onmiddellijk, maar ook vertraagd (na 24

uur) optreden. De behandeling bestaat uit het volgen van een tarwevrij dieet. Tenslotte spreken we over ‘glutensensitiviteit’ bij mensen die ook dezelfde symptomen vertonen als ze gluten ingenomen hebben, maar waarvan we weten dat het niet gaat over coelakie of tarweallergie. Het verschil is dat bij deze mensen de darmwand niet beschadigd wordt. Hier stelt men zich de vraag: ‘Zit het in de gluten of in het graan?’ want graan bevat naast gluten nog andere elementen die mogelijk last kunnen geven. Verder wetenschappelijk onderzoek moet dit uitwijzen. Karolien Timmermans: “De Vlaamse Coeliakievereniging richt zich vooral op mensen bij wie de diagnose coeliakie gesteld is. De diagnose berust op twee pijlers: enerzijds antistoffen die in het bloed kunnen opgespoord worden en anderzijds een dunne-darmbiopsie. In gluten lokt het eiwit gliadine de ontsteking uit. Zonder contact met gluten kan de aandoening zich niet manifesteren. Gluten is aanwezig in tarwe, rogge, gerst, spelt, kamut en alle afgeleiden hiervan. Haver is een grensgeval en kan enkel gebruikt worden als het tijdens het productieproces niet in aanraking geweest is met glutenbevattende granen. Heel wat voedingsmiddelen bevatten gluten zoals brood, pasta en koeken. Ook snoep, chips, soep, sauzen, bouillonblokjes, bereide gerechten … kunnen verborgen gluten bevatten. Het komt er dus op aan goed het etiket te lezen. Vanaf 13 december 2014 zal dit gelukkig gemakkelijker worden door de nieuwe allergenenwetgeving die

o.a. voorschrijft dat alle allergenen duidelijk op het etiket moeten vermeld worden.” ● Wie coeliakie heeft of om een andere reden gluten uit de voeding moet schrappen, kan terecht bij de Vlaamse Coeliakievereniging. Zij ondersteunen waar mogelijk in de zoektocht naar glutenvrije producten en recepten, leveranciers of restaurants waar je glutenvrij kan eten. Meer info op vcv.coeliakie.be

GLUTENVRIJE EN BIJZONDERE VOEDING Tegemoetkoming ziekteverzekering. Sommige patiënten hebben recht op 38 euro per maand als tegemoetkoming in de kosten voor glutenvrije of bijzondere voeding. Voorwaarden Behandeld worden voor een van onderstaande aandoeningen: • coeliakie; • dermatitis herpetiformis; • gluten/gliadine-allergie; • een graanmeel-allergie. Toestemming hebben van de adviserend geneesheer van het ziekenfonds.

Meer info? Surf naar www.cm.be, zoeken op ‘coeliakie’.

24

SAY CHEESE

TEKST: Timothy Puype, FOTOGRAFIE: Brecht Van Maele

VLAANDEREN OP CAFÉ Vlaanderen kent heel wat gezellige cafés, sommige meer dan 100 jaar oud. Het zijn echte volkscafés, waar iedereen graag vertoeft voor een lekkere pint of een aangename babbel. çava? schoof mee aan de toog van enkele van die typische cafés, zoals je ze enkel in Vlaanderen vindt.

WIL JE ZELF EEN FOTO DELEN? Ga dan naar facebook.com/magazinecava!

01 LAURENT LUYPAERT Wat: café Pink Flamingos Waar: Onderstraat, Gent “Dit is een van de gekste cafeetjes van Gent. Het interieur is echt zalig! Zeer dankbaar om foto’s te nemen, wat goed van pas komt in mijn opleiding Vrije professionele beeldende vormgeving, waar fotografie veel in aan bod komt. We komen hier dan ook vaak over de vloer ’s middags met vrienden om te lunchen of om springuren te overbruggen.”

XXX

25

02 JOSEPHINA VAN GEEL Wat: café Beveren Waar: Vlasmarkt, Antwerpen “Hier in het café staat een echt ‘Decap’-orgel dat nog werkt! Het is hier binnengebracht in 1937, langs het raam, want de deur was te smal. (lacht) Normaal moet het op de grond staan, maar door overstromingen hebben ze het op een verhoog geplaatst. Ik heb hier zelf meer dan 10 jaar achter de toog gestaan en gekuist. Nu ben ik 76 jaar, maar ik woon nog steeds boven het café.”

03 JEAN PEETERS Wat: café De Penge Waar: Lindekensstraat, Turnhout “Ik kom hier al 25 jaar en ik heb het café serieus zien veranderen! Er gaat niets weg, er komen alleen maar kadertjes bij. Het is het oudste café van Turnhout, 124 jaar intussen al, maar het Pengebier bestaat nog maar 9 jaar. Toen ik hier vele jaren geleden een huis in de straat te koop zag staan, heb ik niet lang getwijfeld. Handig toch om dicht bij je favoriete café te wonen?” (lacht)

28

ROOTS

CHEILA EN RAQUEL

Breken met je (vre

In het tv-programma ‘Heylen en de Herkomst’ keert Martin Heylen met enkele bekende Vlamingen terug naar hun vaderland. In Vlaanderen leven ruim 1 miljoen mensen van vreemde origine. Dat zijn niet allemaal BV’s, net zo min als Cheila en Raquel en dat zijn. Toch hebben zij evengoed een verhaal te vertellen. Een verhaal over weemoed en verlangen. Maar ook over het soms moeilijke gevecht met het verleden …

29

TEKST: Willem Jan Van Ekert FOTOGRAFIE: Filip Naudts

eemde) verleden ➤

30

ROOTS

Raquel: WE STONDEN MET ZIJN ALLEN

OP EEN GROOT PODIUM, MET EEN KARTONNETJE ROND ONZE NEK WAAR DE NAAM VAN DE PLEEGOUDERS OP STOND. IK HAD GEEN ENKEL IDEE WAAROM IK DAAR STOND.

B

egin 2012 telde Vlaanderen 1.114.792 mensen van vreemde herkomst*. Eén op zes – en bij pasgeborenen zelfs een op de drie – is van vreemde origine. Droge cijfers, die niets zeggen over het hoe en waarom. Twee verhalen doen dat wel. Raquel kwam als kind naar België omdat er in Spanje in 1936 een burgeroorlog uitbrak. Cheila uit Togo zat nog in de buik van haar mama toen ze in 1993 naar onze contreien verhuisde.

TWEE OORLOGEN, DRIE MAMA’S

* ‘Personen van vreemde herkomst’ worden in de Inburgeringsen Integratiemonitor gedefinieerd als: Personen die een vreemde nationaliteit hebben, Belgen die bij de geboorte een andere nationaliteit hadden of Belgen van wie minstens een van de ouders bij de geboorte niet de Belgische nationaliteit had.

Raquel Bekaert groeide op in een gezin van 8 kinderen in San Sebastian, Spaans Baskenland. Toen heette ze nog Raquel Las Heras-Fernandez. Haar herinneringen uit die tijd – begin jaren ’30 – zijn zorgeloos, zoals die van een kind behoren te zijn. Het geluid van zingende mensen op de binnenkoer, haar zussen die spontaan meezingen, het prachtige strand van San Sebastian, het buurmeisje dat door het raam naar haar wuift … Niets wees erop dat het leven van de kleine Raquel drastisch zou veranderen. De Spaanse burgeroorlog maakte abrupt een einde aan Raquel’s onbekommerde jeugd. “Op een dag lagen door een bombardement

de huizen aan de overkant van de straat in puin. Het buurmeisje dat elke dag zo enthousiast naar me zwaaide, was dood.” Hartverscheurende keuze Als gevolg van het brutale oorlogsgeweld van Franco werden in 1937 32.000 kinderen uit Baskenland geëvacueerd. “Ik herinner me dat ik in Bilbao – ik was amper 7 jaar – samen met mijn twee oudere zussen Sara en Olga op de boot gezet werd, richting België. Het zou een tijdelijk oplossing zijn. Zodra de oorlog voorbij was, zouden we terugkeren.” 77 jaar later woont Raquel nog altijd in Gent. “Voor mijn ouders moet dat een hartverscheurende keuze geweest zijn om drie van je kinderen te laten gaan.” Een deel van de kinderen kwamen aan in de Gentse Vooruit, opgewacht door hun toekomstige pleegouders. “We stonden met zijn allen op een groot podium, met een kartonnetje rond onze nek waar de naam van de pleegouders op stond. Ik had geen enkel idee waarom ik daar stond. Een grote, zware vrouw kwam me halen: mama Snoeck. Om de pleeggezinnen niet te veel te belasten, mochten broers en zussen niet bij elkaar blijven. Terwijl mijn moeder bij het afscheid nog zo had gezegd dat we altijd bij elkaar moesten blijven.”

“Mama Snoeck woonde in een klein arbeidershuisje in de Kastanjestraat. De dag na mijn komst kwam heel de buurt kijken naar ‘dat kleine Spaanse meisje’. We verstonden elkaar niet, dat werd vooral duidelijk toen ik in het Spaans zei dat ik moest plassen en ze achtereenvolgens met een appel, een peer en een boterham afkwamen. Uiteindelijk begreep een buurvrouw wat er scheelde. In het gezin Snoeck waren wel wat spanningen. Papa Snoeck was zwaar ziek en ze hadden het niet erg breed. Soms, als mama Snoeck erg boos op me was, nam ze het jasje dat ik droeg bij aankomst in Gent uit de kast en zei dan ‘ik ga u terugsturen, hè!’. Na de dood van haar man werd ik opgenomen door mijnheer en mevrouw Bekaert. Daar heb ik een gelukkige tijd gekend. Ze hadden zelf geen kinderen en raakten enorm aan me gehecht.” Bevrijding Volgens plan zou Raquel terugkeren zodra de situatie in Spanje verbeterde, een datum lag al vast: zomer 1940. Maar een nieuwe oorlog stuurde dat plan in de war: in mei 1940 vielen de nazi’s België binnen, vertrekken was onmogelijk geworden. ‘Ik was tien, sprak Nederlands en ik voelde me goed bij de Bekaerts. Het was pas veel later dat ik het

31 De Spaanse burgeroorlog maakte abrupt een einde aan Raquel’s onbekommerde jeugd.

gemis van mijn eigen familie begon te voelen.” “Toen in 1944 België bevrijd werd, wilden mijn ouders mij terug, maar mijn pleegouders wilden mij niet loslaten. Ze schreven tientallen brieven naar mijn ouders, met foto’s erbij om te tonen hoe goed ik het had in België. Uiteindelijk stemden die toe, met pijn in hun hart …” Omdat het Franco-regime haar

eigen onderdanen niet toestond om naar het buitenland te reizen, zag Raquel haar familie voor het eerst terug in het niemandsland tussen Frankrijk en Spanje. ‘Op de brug die Irun en Hendaye verbindt, werd ik even met mijn familie herenigd. Het was een heel pijnlijk moment. Daar besefte ik dat mijn pleegouders mij al die tijd voor zich wilden houden. Ik was kwaad op hen, vond ze egoïstisch.”

Les uit geschiedenis “Later kreeg ik zelf kinderen en dan gaat alle aandacht naar hen. Ik begon het leven in een ander perspectief te zien. Zo zeer zelfs dat ik er niet meer aan dacht om terug te keren naar Spanje. Jarenlang bezocht ik wel elke zomer mijn familie, dat bleven heel emotionele momenten: het weerzien, het afscheid … Maar ja, ik had mijn leven in België opgebouwd en hoewel ik het ➤

32

➤

ROOTS

niet getroffen had met mijn huwelijk hier (haar man was een zware alcoholist) was ik gelukkig met mijn kinderen, en later met mijn drie kleinkinderen. Het verleden heeft natuurlijk mijn visie op de wereld bepaald. Wanneer ik beelden zie op televisie van oorlogen en honger, dan gaan mijn gedachten uit naar al die kleine kinderen die daar nooit voor gekozen hebben. Ik vraag me soms af of de mensheid wel ooit iets leert van de geschiedenis …” Het moet vooruitgaan Cheila Ayeva’s reis naar hier vertoont nogal wat lussen en bochten. Geboren in Parijs, als drie maanden oude baby ondergebracht bij haar grootmoeder in Togo en via Parijs en Brussel op 11-jarige leeftijd uiteindelijk in Vlaanderen beland. Een reis die vaak in het teken stond van de zoektocht naar haar afwezige vader. “Maar met dat verhaal ben ik inmiddels helemaal klaar.” “Mijn moeder was 19 toen ze van mij in verwachting was. Ze had mijn vader in Togo leren kennen, hij studeerde in Parijs en ze reisde hem achterna. Met mij in haar buik. Nog voor ze bevallen was, liet hij haar alleen achter. Hij ontkende dat hij mijn vader was. Dat heb ik hem nooit vergeven. Achteraf kwam ik te weten dat er ergens nog vijf of zes halfbroers en -zussen van me rondlopen.” Back to the roots “Omdat mijn mama er toen helemaal alleen voorstond en ze niemand kende in Parijs, besloot ze om mij naar mijn oma in Togo te brengen. Ik was amper 3 maanden oud en zij

Cheila: TOEN IK MIJN MA

VOOR HET EERST TERUGZAG, WAS IK EEN JAAR OF ACHT. DIE ONTMOETING WAS HEEL ONWEZENLIJK, IK WIST NIET WIE DIE VROUW WAS DIE DAAR PLOTSELING STOND. zou mij verder opvoeden. Mijn ma moest werken, wilde een bestaan in Parijs opbouwen. Eigenlijk beschouwde ik mijn oma als mijn moeder, ik was haar prinsesje. Toen ik mijn ma voor het eerst terugzag,

was ik een jaar of acht. Die ontmoeting was heel onwezenlijk, ik wist niet wie die vrouw was die daar plotseling stond. Enkele jaren later vond mijn moeder het uiteindelijk toch beter dat zij voor de opvoeding zou instaan. Ze was er ook van overtuigd dat ik in Europa een betere toekomst zou hebben.” “Op mijn elfde was ik dus weer terug in Parijs, mijn geboortestad. Toch was het verblijf daar van korte duur. De beste vrienden van mijn moeder woonden in Brussel en daar lagen voor haar ook meer opportuniteiten om een fatsoenlijke job te vinden. Omdat ik in Togo naar een privéschool was gegaan, had ik geen enkele moeite met de Franse taal. Mijn moeder is

33

weliswaar wispelturig, maar in elk geval had ze snel door dat je met de kennis van het Nederlands het in België verder kan schoppen. Dus trokken we na een jaar of drie naar Vlaanderen.” Ruzie “In die tussentijd had ik een aantal malen contact met mijn vader, dat liep elke keer op ruzie uit. Want mijn woede bleef over zijn onverschilligheid, zijn desinteresse in mij. Onlangs hoorde ik via-via dat hij wilde dat ik weer contact zou opnemen. Dat doe ik dus niet: hij is mijn vader, hij moet de stap zetten. Maar eigen-

lijk heb ik het wel gehad met hem.” Hoewel het verleden voor een groot deel bepaalt wie we nu zijn, blikt Cheila liever niet terug. “Het leven moet vooruitgaan toch? Ik studeer hotelmanagement aan de Erasmushogeschool in Brussel. Misschien open ik ooit in Togo een restaurant. Maar je weet nooit. Buiten één ding: ik ga véél reizen. Daar zal mijn vriend best nu al rekening mee houden.” “Hoe het is om in Vlaanderen te wonen? Als je eenmaal geïntegreerd bent en ze kennen je, dan word je met open armen ontvangen. Ik heb wel eens met

racisme te maken, eigenlijk veel te vaak. Dat gaat vooral om mijn huidskleur, het zijn dan ook altijd domme reacties die ik op straat of in de bus te horen krijg. Maar ik maak me geen illusies: racisme bestaat overal en zal altijd bestaan. Het heeft vooral met angst voor het andere, voor het onbekende te maken. En angst is altijd een slechte raadgever!” ● De kleinzoon van Raquel maakte in 2012 een aangrijpende kortfilm over zijn oma. Je kunt die bekijken op facebook.com/ magazinecava, de Facebookpagina van çava?

34

ZEG EENS AAA

TEKST: Timothy Puype

Dokter, dokter! Ik heb altijd last van koortsblaasjes Ze zijn vrij ongevaarlijk, maar het is weinig aangenaam als je er telkens opnieuw last van hebt. Maar waar komen koortsblaasjes nu eigenlijk vandaan en raak je er ooit weer vanaf? çava? trok naar huisdokter Tom Jacobs voor antwoorden.

1

2

3

4

HERPES!?!

WEERSTAND

KNUFFELVIRUS

GENEZEN?

“Als je last hebt van koortsblaasjes betekent dat dat je geïnfecteerd bent geweest met het herpesvirus. Acht op tien Belgen is drager van het virus, maar bij heel wat mensen manifesteert het zich niet”, verduidelijkt huisdokter Tom Jacobs. “Koortsblaasjes worden trouwens meestal veroorzaakt door een andere type van het herpesvirus dan de variant die gekend is van de geslachtsziekte.”

ACHT OP TIEN BELGEN IS DRAGER VAN HET VIRUS

Tom Jacobs: “Het virus houdt zich schuil in de zenuwknoop van de gelaatszenuw. Het wordt soms geactiveerd en op die momenten krijg je last van koortsblaasjes. Vooral een verminderde weerstand maakt het virus actief, maar ook UV-stralen van de zon kunnen koortsblaasjes veroorzaken. Een goede conditie helpt je al een pak vooruit in het voorkomen van koortsblaasjes.”

“Hou er rekening mee dat je altijd besmettelijk bent als je een koortsblaasje hebt. Wees dus extra voorzichtig als je iemand knuffelt, zoent of een hand geeft, als je net met je hand aan je koortsblaasje bent geweest”, waarschuwt de huisdokter. Ook met handdoeken, bestek en glazen neem je best de nodige voorzorgen.”

HEB JE ZELF TIPS? Deel ze dan op facebook.com/magazinecava!

Tom Jacobs: “Eens besmet, draag je het virus je hele leven, maar het uit zich niet bij iedereen. Als je last hebt van een koortsblaasje moet je het behandelen met een antivirale crème, liefst zo vroeg mogelijk. Dan is het effect maximaal. Je mag zeker niet krabben aan het koortsblaasje of ermee in de zon komen. Je hoeft er zeker niet voor naar de dokter, tenzij je er heel veel hinder van ondervindt.”

Hallo!

35

WIE? Dirk Roeyen, stafmedewerker bij de Dienst Organisatie van CM Antwerpen. WAT? Hij is naast zijn werk bij CM ook dj, niet alleen in België, maar ook op grote festivals in het buitenland. WAAROM? “Door mijn liefde voor muziek. Zeker uit de jaren 50 en 60. Het voelt ook goed om mensen te kunnen helpen in hun zoektocht naar info over die muzikale decennia.”

©Studio 37

‘Op de radio kan ik muziek laten horen die nog nooit gehoord is in België’



BENIEUWD NAAR HET VOLLEDIGE VERHAAL VAN DIRK? Ga dan naar facebook.com/magazinecava

36

ZORGHUIS

JE HEBT KANKER EN JE STAAT ER ALLEEN VOOR

HET ZORGHUIS BIEDT EEN (T)HUIS ZONDER ZORGEN Je stelt het je liever niet voor: je bent net behandeld tegen kanker. Al je energie is weg. Je bent op. Je mag het ziekenhuis verlaten maar eenmaal thuis sta je er alleen voor. Koelkast leeg, om boodschappen gaan? Koken? De gedachte alleen al doet je ijlen … Wie geen of weinig hulp kan krijgen van familie of vrienden na een kankerbehandeling kan terecht in het Zorghuis. Hier zorgen ze als een moeder voor je in een ongedwongen, huiselijke sfeer. TEKST: Anneleen De Leyn FOTOGRAFIE: Brecht Van Maele

H

et is een mooie septemberochtend als ik m’n fiets opspring richting Zorghuis Gent. Het Huis ligt op de 5e verdieping van een appartementsblok aan de Eedverbondkaai langs de Leie. Hoog en droog, geen vuiltje aan de lucht? Toch niet volgens sommige medebewoners. Een tijdje geleden kwam er via de media kritiek op het project omdat de kankerpatiënten voor overlast zouden zorgen. Onze nieuwsgierigheid voor dit bijzondere zorgproject werd er alleen maar door geprikkeld. Hoog tijd dus om er een kijkje te nemen. Eens ik boven ben, kom ik in een ruime en klare leefruimte die ik nog niet half zo sfeervol verwacht had. Een gloed van ochtendzonlicht valt binnen via de grote schuiframen die uitgeven op het terras aan de voorzijde. Als ik naar beneden kijk, zie ik overal mini-mensjes fietsen langs het water. Het is er rustig, in de living speelt een zacht muziekje. De kussens, muren en meubels zijn in lichte, aardse tinten. Ik doe m’n schoenen uit om de houten vloer niet te beschadigen en om de rust te bewaren. Maar misschien ook wel omdat ik me er meteen thuis voel? Zoveel mogelijk in de watten leggen “Wil je koffie?” vraagt coördinator Tsoe Tsan. Ik schuif mee aan tafel en maak kennis met Peter en Annemie. Ze zijn hun ontbijt aan het afronden. ➤

37

Bij Peter thuis gaat het al een hele tijd moeilijk. In het rusthuis vindt hij de dingen die hij thuis mist: voldoende rust om de batterijen weer te kunnen opladen, lotgenoten en mensen die tijd willen maken voor hem.

38

ZORGHUIS

39

Annemie is een van de vrijwilligers van het Zorghuis. Ze is er al van de avond voordien en blijft tot na de middag.

➤

PETER: Ik ben ook graag in m’n eigen huis maar het doet altijd deugd om terug te komen.

Peter is momenteel de enige gast. Hij zit nog in z’n kamerjas want ze komen hem nog wassen. Da’s niet de taak van Annemie, een van de vrijwilligers van het Zorghuis. Zij houdt Peter gezelschap. Ze is er al van de avond voordien en blijft tot na de middag. Dat doet ze zo 1 à 2 keer per week. “Ik wil iets kunnen doen voor de maatschappij, vandaar”, zegt ze terwijl ze de tafel afruimt. “Mensen die genezen van een kankerbehandeling komen hier op adem, weg uit de ziekenhuissfeer. En wij doen ons best om hen zoveel mogelijk in de watten te leggen.” Dat doet Annemie onder andere met haar kookkunsten. Peter beaamt. “Dat kan ze als de beste”, zegt hij. Elke vrijwilliger neemt zo een taak op naar keuze: koken, boodschappen doen, mee naar buiten gaan of gewoon een luisterend oor zijn. “Met een ploeg van 18 vrijwilligers en 2 halftijdse coördinatoren kunnen we dag en nacht bij onze gasten te zijn”, zegt Tsoe Tsan. “Meestal hebben we 1 of 2 gasten in huis, soms 3. Ze blijven hier dan 1 à 2 weken. Voor medische hulp en verzorging komt er hulp aan huis. We kiezen er dan ook voor om alleen mensen te ontvangen die zelfredzaam genoeg zijn, die nog zelfstandig kunnen eten bijvoorbeeld. Want ze moeten ook rekening kunnen houden met andere gasten.”

“Thuis wilde niemand mij helpen” We ploffen ons neer in de zetel. Annemie trekt zich intussen terug in de keuken om het middagmaal voor te bereiden. Tijd voor een praatje met Peter. Hij heeft een herstentumor. “Ik ging er eigenlijk al lang niet meer zijn, maar de medicatie sloeg blijkbaar ongelooflijk goed aan bij mij.” Sinds hij een pillenbehandeling nam, kwam hij hier de laatste twee jaar al een paar keer. “Het doet altijd deugd om terug te komen”, zegt hij. “Ik zie het als een voorrecht.” Bij Peter thuis gaat het al een hele tijd moeilijk. Hier vindt hij de dingen die hij thuis mist: voldoende rust om de batterijen weer op te laden, lotgenoten en mensen die tijd willen maken voor hem. Peter: “Ik maak graag grote puzzels. Thuis wilde niemand mij daarbij helpen ...” Ziekenhuisbedden: niet mooi, wel praktisch Tsoe Tsan gidst me mee door de rest van het appartement. De gasten hebben hier elk hun eigen kamer, net zoals de inslapende vrijwilliger. De kamers liggen aan de achterkant van het gebouw en ook daar is veel lichtinval. De inrichting is sober maar eigentijds. Hier en daar herken ik elementen van een gekende Zweedse woonwinkel. Alleen de ziekenhuisbedden verraden dat het hier om een zorghuis gaat. ➤

➤

Majin de Froidmont:

VIER JAAR GELEDEN WERD IK ZELF ZIEK DOOR KANKER. IK VOELDE AAN M’N EIGEN LIJF HOE JE NA 3-4 BEHANDELINGEN NAAR HUIS KRUIPT IN PLAATS VAN GAAT. TOEN IK ME INBEELDDE HOE DAT MOEST ZIJN VOOR MENSEN DIE ER ALLEEN VOOR STAAN, VOND IK DAT VERSCHRIKKELIJK. HIER WOU IK IETS AAN DOEN.

TRAPLIFTEN, HUISLIFTEN & PLATEAULIFTEN VRIJBLIJVENDE OFFERTE / BEZOEK

E SERVIC 7/7 24/24 -

BEL GRATIS : 0800 20 950

Mannebeekstraat 3 | B-8790 Waregem | [email protected]

BEZOEK ONZE WEBSITE : WWW.COMFORTLIFT.BE

Tsoe Tsan: “Aanvankelijk wilden we gewone bedden omdat we heel bewust die huiselijke sfeer willen creëren. Toen AZ Maria Middelares, een van de ziekenhuizen in Gent, ons die zomaar wou schenken, dachten we er toch nog eens over na. Bij nader inzien blijken die bedden toch erg praktisch voor mensen die moeilijk in en uit hun bed kunnen.” We lopen naar de keuken, waar Annemie intussen volop aan de slag is. Hier krijgt ze voldoening van, zegt ze, van mensen die haar eten lekker vinden. Mentaal heeft ze het soms wel eens lastig, vooral als er iemand wegvalt. “Maar je moet het van je af kunnen zetten”, klinkt het. Net zoals in de hele woning, is ook de keuken kraaknet, wit en klaar. Eén wand is vol kasten met op elke kastdeur een label. “Dat moet wel als hier praktisch elke dag andere mensen hun weg in moeten vinden”, lacht Tsoe Tsan. Ook oprichtster van Zorghuis Gent Majin de Froidmont komt langs. Als ik haar vraag hoe ze bij dit geniale idee kwam, wordt het meteen duidelijk. “Vier jaar geleden werd ik zelf ziek door

Wij verhogen uw comfort !

Voor meer info kan u terecht in één van de onderstaande Thuiszorgwinkels: 2200 2220 2260 2300 2320 2400 2440

CAVA_160x115h.indd 1

HERENTALS Hofkwartier 5 HEIST-O-D-BERG Boudewijnlaan 39 WESTERLO St.-Lambertusstr. 33D TURNHOUT Patersstraat 85 HOOGSTRATEN Vrijheid 168 MOL Corbiestraat 3 GEEL Stationsstraat 162

Tel. Tel. Tel. Tel. Tel. Tel. Tel.

014 015 014 014 014 014 014

47 28 47 47 47 47 47

36 30 36 36 36 36 36

00 70 00 00 00 00 00

2470 2500 2800 2880

RETIE Peperstraat 2 Tel. LIER Mechelsesteenweg 215 Tel. MECHELEN Antwerpsesteenweg 259 Tel. BORNEM Boomstraat 47A Tel.

014 015 015 015

47 28 28 28

26/03/14 10:45

36 30 30 30

00 70 70 70

ZORGHUIS

kanker. Ik voelde aan m’n eigen lijf hoe je na 3-4 behandelingen naar huis kruipt in plaats van gaat. Je bent helemaal uitgeput. Toen ik me inbeeldde hoe dat moest zijn voor mensen die er alleen voor staan, vond ik dat verschrikkelijk. Hier wou ik iets aan doen.” Een dekentje en een theetje “Ik geloof heel hard dat iemand sneller en beter herstelt door persoonlijke warmte en toewijding. Dat is al zo bij een griepje. Als iemand je dan een dekentje en een warme citroenthee komt brengen, verricht dat toch al wonderen? Dat gevoel van welbehagen is van ontzettend groot belang in het genezingsproces. Daarom koos ik voor een kleinschalig project in een huiselijke sfeer.” Steun op eigen niveau Majin: “Het is ook belangrijk dat zieke mensen steun of coaching op hun niveau van ziek zijn krijgen. Een eerste stap in het genezingsproces is het medisch weer genezen en herstellen. Daarna moet je mentaal en fysiek weer sterk worden. Dat kan bijvoorbeeld via mindfulness, yoga, gezonde voeding. Pas daarna kan je mensen weer klaarmaken om te ‘werken’. Dat kan je letterlijk opvatten zoals het weer opnemen van je job maar dat kan evengoed gaan over het heropnemen van de taken thuis. Nu laten ze mensen nog te veel aan hun lot over eens ze het ziekenhuis verlaten. Ze moeten dan hun plan trekken maar niet iedereen is daar dan sterk genoeg voor.” Majin droomt ervan dat er meer zorghuisinitiatieven opgericht worden. Voorlopig telt Vlaanderen er nog maar twee: een in Gent en een in Oostende. “Maar zoiets uit de grond stampen is niet evident”, geeft ze toe. “Het is vaak knokken om rond te komen.” Ik neem afscheid. Naar Peter toe wringen de woorden ‘Tot ziens’ wat. Maar hij heeft zijn ziekte intussen leren aanvaarden: “Ik leef van week tot week. En ik geniet ervan.” ● Het Zorghuis is een privé-initiatief dat zijn middelen haalt uit de dagbijdrage van de gasten, serviceclubs, benefiets, concerten, andere evenementen en privé-initiatieven. Ben je een alleenstaande kankerpatiënt en wil je je batterijen graag even opladen in het Zorghuis? Of voel je je geroepen als vrijwilliger of als initiatiefnemer? Kom dan gerust eens langs in het Zorghuis, Eedverbondkaai 61 in Gent of neem een kijkje op de website www.zorghuisgent.be.

CM-TEGEMOETKOMING VOOR KORTVERBLIJF Wie als zorgbehoevende tijdelijk wordt opvangen in een kortverblijf kan een deel van de verblijfsprijs recupereren. CM-voordeel • tegemoetkoming van 50% van de verblijfsprijs met een maximum van 15 euro per verblijfsdag of –nacht • tot maximum 28 dagen per jaar Voorwaarden Er is enkel tegemoetkoming voor opvang in erkende centra* als er geen tegemoetkoming is voorzien door een andere organisatie. *Het Zorghuis is door CM erkend

41

42

MIJN GEDACHT

WINTERBLUES Jan Keppens, schrijver

N

AAN HET WOORD Meegereisde vrienden blijken bij nader og maar pas oktober en JAN KEPPENS inzien saaie pieten, puberende dochters het is weer van dat. We JE KENT HEM VAN ... en zonen hangen danig de klerelijer krijgen met z’n allen de DE JEUGDROMAN uit en van al dat verdomde ontstressen blues, zo we al niet in ‘SORRY DAT IK LEEF!’ EN DE APARTE ODE AAN krijg je geheid stress. Bovendien deneen regelrechte depresDE GOLFSPORT dert iedereen natuurlijk naar dezelfde sie sukkelen. Ja, het na‘GOLF: DE HEROÏNE plekken toe. Vrijetijdsbesteding is VAN DE VEERTIGER’ jaar hakt er diep in en industrie geworden. Aan de jacht op van de weeromstuit begint iedereen te kakeeeuwig geluk valt namelijk een flinke len over short breaks en citytrips. O wat zijn stuiver te verdienen. De ene zijn geluk we allemaal opeens nodig (maar dan ook is de andere zijn brood. Ja, de commercie heeft dat echt héél erg nodig) aan een verzetje toe. De zomer zomert weer eens goed aangepakt. Kuddes overwerkte dernog na en we zitten godbetert al nijver herfstreizen uit te tigers en veertigers spenderen hun ‘quality time’ op stippelen. Mensen kunnen blijkbaar niet zonder plannegriezelig analoge wijze. Volgens mij is de winterblues tjes. Ze moeten en zullen prettige vooruitzichten in het vien de nood om eraan te ontsnappen een uitvinding zier hebben. Aangename perspectieven die ervoor zorgen van de reisindustrie zelf. dat de motor aan de praat blijft. Kwestie van de alledaagse sleur tot een verteerbare last terug te schroeven. Jezus, Want eerlijk, wat is er eigenlijk mis met die blues? wat is dat toch altijd weer een gedoe in oktober. Waar is de Kunnen we dan echt geen dipje meer aan? Ik bedoel, tijd dat niemand zich buitensporig zorgen maakte over het mag het? Je wil toch niet aldoor glimlachend van oor wisselen der seizoenen? Men ging gewoon door. Men bleef tot oor door het leven banjeren. Je mag er toch niet aan er rustig bij als het wat vroeger donker werd, men ging denken dat het je steevast voor de wind gaat. Begrijp niet janken wanneer de temperatuur het wat minder deed. me niet verkeerd, ik heb niks tegen een flinke brok Ook niet putje winter. Stonden er ijsbloemen op de ruiten voorspoed, maar bespaar me een overdosis. Moge mijn dan vond men dat mooi. Maar nu, owee, de tristesse slaat wereld verschoont blijven van de dictatuur van het gealom toe. Moe en uitgeblust zakt ons gemoed in elkaar luk. Ik wil ook de scherpe kantjes voelen, het verdriet zodra we een trui aan moeten. af en toe voelen snijden. Doe mij maar van alles wat en stevige porties graag. Weemoed en melancholie: het Wat is dat toch met ons? Verdwijnt de zon van het toneel, zijn niet alleen mooie woorden, het zijn ook hartverstort onze wereld in. Ineens blijkt de balans tussen werk, warmende emoties. Ik wil me er graag aan overgeven, vrije tijd en gezinsleven totaal zoek. We zijn het spoor er een tijdje in rondhangen, ja het liefst op mistige bijster. Ik weet niet wat het is, maar ik voel me niet lekker. oktoberdagen. Een extra blokje hout op het vuur en Er moet nodig bijgestuurd worden. Een weekje bekomen. staren maar. Zalig. Kunnen die ijlings geplande reisjes Liefst nog in het buitenland. Hup, met z’n allen het vliegeen punt aan zuigen. Maar wat ben ik hier toch aldoor tuig in richting een of ander zuiden. Een paar duizend liter aan het kankeren zeg. Er zit me duidelijk iets dwars. kerosine is wel het minste wat we er kunnen doorjagen, Leven en laten leven, toch? In plaats van aldoor af te tenslotte staat ons zielenheil op het spel. Tussen haakjes, geven op mijn medemens zou ik beter een beetje chilerg origineel zijn die geprogrammeerde uitjes ook al niet. len. Gepatenteerde uitslover die ik ben. Weet je wat het Op papier lijken ze dan wel veelbelovend, in werkelijkheid is? Volgens mij ben ik dringend aan een reisje toe. ● zijn het vaak broeihaarden van geniepig onheil.

43

VOOR HET GOEDE DOEL

Dit jaar te gast bij

INFORMATIE - ANIMATIE - WORKSHOPS



• • •

GRATIS EERSTELIJNSADVIES VAN NOTARISSEN EN JURIDISCHE EXPERTS (voor een afspraak kunt u nu al reserveren op www.salontestament.be) KENNISMAKING MET HONDERD GOEDE DOELEN LEZINGEN OVER TESTAMENT EN FISCALE VOORDELEN GRATIS GIDS “GOED GEREGELD GOED GEGEVEN”

"

•

TOEGANG

Maak gebruik van deze persoonlijke uitnodiging om Het Salon van het Testament voor het goede doel op Zenith te bezoeken. Waarde € 8 Geldig iedere beursdag van 10 tot 17 uur. Surf naar www.zenith.be voor een EXTRA kortingkaart en andere voordelen

VOOR HET GOEDE DOEL

44

WINTERDIPJE

EEN TRIPJE NAAR DE ZON

GOED VOOR DE REISSECTOR OF OOK VOOR UW GEZONDHEID? “Heerlijk, er even helemaal uit!” We kennen ze wel: de collega’s of vrienden die hartje winter, net terug van een zonnevakantie en met een bruin getint gelaat enthousiast vertellen hoe geweldig veel deugd hun tripje naar de zon deed. ‘Leuk’, denk je terwijl jij net met een winterdip zit …

S

taat die vakantieganger voor jouw neus niet gewoon te stoefen, of heeft een tripje naar de zon echt een positief effect op een winterdip? We vroegen het aan huisarts Leen Minne uit Deurle. “Een winterdipje komt en gaat. Ze kan voorkomen na een tegenslag of gewoon na een slechte dag. Er gaat meestal een duidelijke oorzaak aan vooraf en kan vanzelf weer opklaren of weggaan. Eigenlijk is het heel normaal, iedereen zit wel eens in een dipje. En een korte vakantie naar de zon, helpt wel degelijk. Het werkt ook dubbel: je bent even weg van de

TEKST: Willem-Jan Van Ekert

EEn Stoma?

Onze bandagisten geven advies dagelijkse zorgen en de hoeveelheid licht die je krijgt, helpt om het bioritme van melatonine te herstellen. Dat hormoon wordt aangemaakt bij het verminderen van het licht naar de avond toe. In de winter is het bioritme van melatonine en ons levensritme niet gelijklopend en dit kan mee de oorzaak van een dipje of zelfs een depressie zijn.”

Onze bandagisten verstrekken een uitgebreid gamma voor zowel colo-, ileo-, als urostomiepatiënten. Ze begeleiden je discreet vanaf je ontslag uit het ziekenhuis. Ze nemen tijd om de nodige informatie te verschaffen en je vragen te beantwoorden. Zij zoeken samen met jou naar een gepaste oplossing voor specifieke behoeften. Bijvoorbeeld: • De huidplaat blijft niet goed kleven • Ik heb last van lekkage • Ik heb huidproblemen • Ik heb problemen met het verwijderen

Hallo, met de zon hier! Dat horen we graag: dokters die een vakantie naar de zon voorschrijven. En daar zijn redenen voor: je hebt zonlicht nodig om je goed te voelen, het geeft je energie. Dankzij het UV-licht maakt je lichaam vitamine D aan, dat zorgt onder andere voor sterkere beenderen. Maar vitamine D activeert ook het immuunsysteem waardoor je meer weerstand opbouwt tegen infecties. Wie lijdt aan de huidziekte psoriasis ondervindt ook een positieve invloed van de zon. Huidplekken als gevolg van deze ziekte verminderen namelijk door zonlicht. Indirect zou zonlicht ook helpen tegen trombose. Waarschijnlijk omdat je in de zomer meer beweegt en je bloed daardoor beter circuleert.

Ook als je al langer een stoma gebruikt, kan je bij hen terecht voor vrijblijvend advies en info.

GRATIS BravatmAdhesive Remover Spray ter waarde van € 13,83 Deze spray verwijdert makkelijk kleefresten bij een stomaverzorging. De spray is mild voor de huid. Prikt niet en droogt snel. Geef deze bon af bij je volgend bezoek aan de Thuiszorgwinkel of aan onze bandagist.

"

• Gezond eten, voldoende sporten (liefst overdag in de buitenlucht). • Zorg voor voldoende licht thuis en op het werk. • Elke dag een wandeling, ook al is het maar 10 minuutjes, doet al wonderen. • Draag geen zonnebril. • Ga op vakantie naar een zonnige bestemming of op wintersport.

BON

WINTERDIP: WAT KAN JE ER TEGEN DOEN?

* Bon geldig tot 31/12/2014. Niet cumuleerbaar met andere kortingen en/of voordelen. 1 bon per klant.

En voor wie een killootje minder zou willen wegen: zonlicht produceert meer leptine in je lichaam, een hormoon dat je eetlust doet verminderen. Toch moet je niet te lang in het volle zonlicht blijven en op zijn minst je lichaam goed inwrijven met zonnecrème. Want we weten allemaal dat te veel UV-licht je huid kan verbranden en zelfs huidkanker veroorzaken. Dat is dan weer de ‘schaduwzijde’ van een heerlijk tripje naar de zon … ●

Consultaties aan huis of in de Assist Thuiszorgwinkels van regio antwerpen, mechelen, turnhout en Waas en Dender. Afspraak via 015 27 77 47 of [email protected]

Naam: Adres: Telefoon: e-mail: www.thuiszorgwinkel.be

46

TABOE

“Ik kon er niet mee leven dat ik een stoma moest dragen” TEKST: Timothy Puype FOTOGRAFIE: Sabrina Schepers

Ongeveer 14.000 Belgen gaan door het leven met een stoma. Elk jaar komen er 5.000 bij, en die komen niet altijd uit de oudere generatie. Kelly Eerdekens (28) en Veerle Bocken (33) behoren tot de groep jonge stomapatiënten. Enkele jaren geleden kregen ze allebei een definitieve stoma na maanden van pijn, operaties en tijdelijke oplossingen. “Ik kon er absoluut niet mee leven dat ik een stoma moest dragen”, bekent Kelly. “De dokters raadden me aan om te praten met een lotgenoot uit de buurt. Zo heb ik Veerle leren kennen. Zij had haar stoma een jaar en was net bevallen van een zoontje. Het praten met haar heeft mij enorm geholpen, want ik had zelf ook een kinderdroom. Dankzij mijn stoma kon ik die werkelijkheid laten worden. Intussen is Matties al 2,5!” Kelly en Veerle richtten samen Bellastoma op. “Ik wilde niet altijd losse kleren dragen, maar onder strakke truitjes was het zakje zichtbaar. Dat wilde ik niet. Daarom zijn we op zoek gegaan naar manieren om de stoma te verbergen, onder alle soorten kleren. Veerle staat in voor de prototypes die ze met onze naaiateliers in Genk en Hasselt uitwerkt. Ik doe de sales. Zet mij achter een naaimachine en ik gooi na vijf minuten het ding tegen de muur!” (lacht) “We hebben sinds kort een besloten Facebookgroep opgericht waar lotgenoten kunnen samenkomen. Ze kunnen er praten over hun ervaringen en tips en ideeën uitwisselen, zonder dat de hele wereld kan meekijken. Na enkele weken hebben we al meer dan 100 leden. Intussen leiden we ook steeds meer bandagisten op, die de exacte maten kunnen nemen voor een band op maat.” Dat kan je bijvoorbeeld laten doen in een van de Thuiszorgwinkels (www.thuiszorgwinkel.be). De besloten Facebook groep van Bellastoma vind je op www.facebook.com/groups/Bellastoma. Meer info over Bellastoma staat op www.bellastoma.be. Je kunt ook langsgaan in een van de Thuiszorgwinkels.

GESPOT

48

STUDEREN

OP KOT MET SENIOREN

Het lijkt een trend te zijn dit jaar: studenten en ouderen in hetzelfde gebouw huisvesten ofwel ‘hospitawonen’. In het Nederlandse Arnhem zien ze het helemaal ziten. Een ver-

zorgingstehuis wil er kamers verhuren voor amper 75 euro per maand. In ruil spendeer je 30 uur per maand met de senioren om ze aan een computer te krijgen of om ermee

te dansen. In Gent voegde een eerstejaarsstudente chemie de daad reeds bij het woord. Zij zit op kot bij een 80-jarige vrouw en helpt haar met het huishouden.

8,5 CIJFER

De grootste ui ter wereld weegt net geen 8,5 kg, goed voor een plaatsje in het Guinness Book of Records.

HOERA!

25 JAAR KINDERRECHTENVERDRAG Op 20 november 1989 is het exact 25 jaar dat kinderen (lees: iedereen jonger dan 18 jaar) hun eigen Universele verklaring van de rechten van de mens kregen. Het Verdrag inzake de rechten van het kind trad een klein jaar later in werking en werd natuurlijk ook door ons land goedgekeurd.

VLIEG ERIN MET DE KLAS! Tegengaan van pestgedrag staat momenteel in de belangstelling. Maar CM wil scholen helpen voorkomen dat er gepest wordt, door te zorgen voor een warm klimaat op school waarin kinderen zich goed voelen. Het educatief pakket ‘Vlieg erin!’ helpt leraren van de derde graad van de basisschool ➝ Meer info: www.cm.be/vliegerin

met concreet lesmateriaal om daaraan te werken. De kinderen krijgen in een pretpark met vier roetsjbanen bouwstenen voor meer zelfinzicht, veerkracht en welbevinden zodat ze sterker staan in het leven. Het pakket bestaat uit concreet lesmateriaal met uitgewerkte lessen en activi-

teiten, ideeën voor een projectdag of themaweek, tips voor een gezondheidsbeleid op school ... Met de geluksbarometer kan het welbevinden van de klas in kaart worden gebracht. Complimentenarmbandjes voor de leerlingen ondersteunen de waarderende insteek van het pakket.

Extra bescherming tegen hoge medische kosten dankzij het CM-MediKo Plan Een nieuwe bril, een beugel of een maandenlange revalidatie. Ook als je niet naar het ziekenhuis moet, kunnen medische kosten hoog oplopen.

© Foto Jürgen Doom

Een ski-ongeval met zware gevolgen ‘Ik zie het nog zo voor mij. Een bultje op de skipiste, mijn lat die erin blijft steken en mijn skilaars die niet wil loslaten.’ Drie jaar geleden brak Kathleen Devos (36) uit Holsbeek haar knie. ‘Aanvankelijk oordeelde mijn arts dat een operatie niet nodig was. Acht maanden ging ik naar de kinesist. In het begin krijg je van de ziekteverzekering een behoorlijk bedrag terugbetaald. Maar na een aantal beurten moet je meer uit eigen zak betalen. In de kostprijs van ongeveer 22 euro, kwam de ziekteverzekering maar voor 8 euro meer tegemoet. Als je veel kinebehandelingen nodig hebt, lopen de kosten snel op.’ Een jaar na haar ongeval bleek een operatie toch onvermijdelijk. Enkele maanden geleden volgde er zelfs nog een tweede. Na beide ingrepen volgde steeds een lange kinebehandeling. Met het CM-MediKo Plan zou Kathleen een flink deel van haar kosten recupereren. De verzekering voorziet in een terugbetaling van 75 procent van het remgeld. ‘Als je voor een lange revalidatie staat, is dat mooi meegenomen’, vindt Kathleen.

ze er zich mee verzoend.’ (Carine (44), de mama van Fien (13)) Carine betaalde uiteindelijk 2.776 euro voor de volledige behandeling. Bovenop de 1.200 euro terugbetaling kan Carine nog eens 702,38 euro recupereren via het CMMediKo Plan. Zij zal uiteindelijk nog 873,62 euro zelf moeten betalen. Hoe sneller je aansluit, hoe voordeliger

Kathleen Devos ‘Als je voor een lange revalidatie staat, kun je met het CM-MediKo Plan een flink deel van de kosten recupereren.’

Blokjes ‘Moet dat echt, vroeg Fien nadat de tandarts voor het eerst over een beugel sprak. Ze zag het totaal niet zitten, zo’n mond vol blokjes. Ik heb al mijn overtuigingskracht moeten aanwenden om haar de stap te doen zetten. Drie maanden geleden is de beugel geplaatst. Ondertussen heeft

Het CM-MediKo Plan beschermt tegen hoog oplopende medische kosten. En mama’s die een kindje krijgen, kunnen zelfs rekenen op een extraatje van 250 euro. Hoe jonger je aansluit, hoe voordeliger. De aanvangspremie blijft geldig voor wie ononderbroken aangesloten blijft. Alleen index-aanpassingen zijn mogelijk. Sluit je je kindje aan als het pas geboren is, dan betaal je 9,87 euro per maand. Voor een twintigjarige is dat 12,71 euro per maand, voor een veertigjarige 15,83 euro en voor een zestigjarige 18,21 euro.

Kies voor de extra bescherming van het CM-MediKo Plan. Surf naar www.cm.be/verzekeringen of bel 078 151 151.

De CM-verzekeringen worden aangeboden door de MOB Verzekeringen CM-Vlaanderen, verzekeringsonderneming erkend voor tak 2 ‘ziekte’ onder het codenummer 150/01.

50

CM-Deals 1

CHINA LIGHT IN ZOO ANTWERPEN JOUW VOORDEEL? KORTING VOOR CM-LEDEN

Chinese kunstenaars toveren ZOO Antwerpen om tot een sprookjesachtig paradijs met een fascinerend lichtspektakel. Wandelend tussen meer dan 30 magische lichtobjecten van dieren

15 % KORTIN G

en bloemen waan je je in het mysterieuze China. Authentieke Chinese optredens maken van deze avond een unieke en onvergetelijke totaalbeleving. Laat je betoveren en geniet van een magische en warme sfeer tijdens de koude winterdagen. Niet te missen! Van 6 december 2014 t.e.m. 18 januari 2015 elke avond om 18u (behalve 24/12 en 31/12). Prijs • Kinderen: 12 euro (CM-leden 10,20 euro) • Volwassenen: 15 euro (CM-leden 12,75 euro)

KORTINGSBON Enkel voor CM-leden. Knip deze bon uit en geef hem af aan de kassa.

Kortingsbon enkel geldig met gele klever. Kleven doe je hier.

*In ruil voor deze bon krijgt u 15% korting bij aankoop van max. 4 tickets voor China Light in ZOO Antwerpen. Geldig op het standaard individueel tarief. De tickets dienen gelijktijdig aangekocht te worden en zijn enkel geldig de dag van aankoop. Niet inwisselbaar in speciën. Niet cumuleerbaar met andere acties, voordelen of kortingen. Enkel geldig aan de kassa van 6/12/14 t.e.m. 18/01/15 (behalve op 24/12 en 31/12). Kopieën worden niet aanvaard. Niet geldig op eerder aangekochte tickets. Het aantal plaatsen is beperkt. Check de beschikbaarheid op www.zooantwerpen.be.

✃

2

BOKRIJKABONNEMENT 2015, NIETS DAN VOORDELEN JOUW VOORDEEL? 25 EURO KORTING VOOR ÇAVA-LEZERS

• Goedkope uitstappen met de hele familie • Super-voordeeltarief van 70 euro i.p.v. 95 euro voor een gezins- of grootouderabonnement (actie geldig t.e.m. 31/01/2015) • Met het Bokrijkabonnement geniet je van meer dan 350 euro extra voordelen Vanaf 4 april 2015 kan je in het Openluchtmuseum weer toveren met tijd. Ervaar hoe mensen vroeger leefden en werkten, neem deel aan workshops of snuif de sfeer op van de turbulente jaren 60 in ‘De sixties’. Met je Bokrijkabonnement 2015 krijg je onbeperkt toegang tot Bokrijk. Inclusief de 18 leuke evenementen en – nieuw! – voordeel bij de horecapartners in Bokrijk. Op de koop toe krijg je een aantal gratis parkingtickets! Met je Bokrijkabonnement 2015 geniet je van extra voordelen bij De zoo, Planckendael, Plopsa, Bobbejaanland… Nieuwe partners zijn Plopsa Indoor Hasselt en Sea Life. Ontdek het volledige overzicht op www.bokrijk.be Praktisch Bestel nu je gezinsabonnement of grootouderabonnement 2015 met 25 euro

¤ 25

TIJDELIJ K KORTIN E G

çava?-korting op www.bokrijk.be en gebruik de kortingscode 51CAVAMeTu. Betalen kan online via Mastercard en Visa of Bancontact/ MisterCash, Maestro of via overschrijving. Voorwaarden: • Een gezinsabonnement is bestemd voor ouders en hun ongehuwde, inwonende kinderen. • Het grootouderabonnement is voor grootouders en al hun kleinkinderen t.e.m. 18 jaar. • Het Bokrijkabonnement is persoonlijk en kan niet worden overgedragen aan familie of kennissen.

51

3

SPEELGOEDMUSEUM DEPOT TE HUUR JOUW VOORDEEL? 15% KORTING VOOR CM-LEDEN

4

BIKE FOR HOPE STICHTING TEGEN KANKER JOUW VOORDEEL? BESPAAR 25 EURO

Bike for Hope is een 3-daags fietsevenement eind juni in de Franse Alpen met als hoogtepunt de beklimming van de Col de la Bonette. Gedurende 3 dagen kan je samen met Bikeblend al fietsend de ‘Vallée de l’Ubaye’ verkennen met als apotheose de beklimming van de hoogste geasfalteerde bergpas in Europa.

Het was een goed bewaard geheim, maar wanneer Sinterklaas in België is, heeft hij reeds jaren zijn depot hier in het Speelgoedmuseum in Mechelen. Maar dit jaar komt de Sint niet alleen: hij brengt zijn vrienden Sint-Maarten en de Kerstman mee! Om alles zo vlot mogelijk te laten lopen (en elkaar uiteraard niet in de weg te lopen) hebben ze alvast hun kalendertje doorgegeven: • Sint-Maarten komt van 9 november ‘14 tot en met 11 november ‘14. • Sinterklaas komt van 14 november ‘14 tot en met 7 december ‘14. • Kerstman komt van 10 december ‘14 tot en met 4 januari ‘15.   Tijdens deze periodes kan iedereen een kijkje komen nemen. Je kan kennismaken met de pauzeruimte van SintMaarten, de werkkamer van Sinterklaas, het

opleidingscentrum voor Zwarte Pieten, het oefenparcours van de elfjes, de ‘waardevolle kamer’, de boot van Sinterklaas, de slee van de Kerstman, en natuurlijk vind je er ook depotruimtes vol speelgoed, snoepgoed, ...  Praktisch • Waar: Speelgoedmuseum Mechelen, Nekkerspoelstraat 21 • Wanneer: 8.11.2014, 04.01.2015, dinsdag tot zondag, 10 tot 17u. Uitzonderlijk open op maandag 22.12 en 29.12 • Prijs: 6 euro (3-12j), 8,50 euro (volwassenen) 15% korting geldig bij afgifte van het gele CMklevertje (prijs: kinderen 5,10 euro - volwassenen 7,20 euro). Niet cumuleerbaar met andere kortingen!

Het evenement is toegankelijk voor iedereen Eén van de voordelen van Bike for Hope is dat iedereen kan deelnemen. Er worden telkens per niveau verschillende begeleide toertochten voorzien. De bedoeling is dat iedereen zijn of haar grenzen kan verlegen en vooral kan genieten van één van de mooiste en gevarieerde fietsregio’s van Europa. Fietsen voor het goede doel Door je deelname aan Bike for Hope steun je ook het goede doel. Er gaat namelijk 50 euro van de 200 euro inschrijvingsgeld naar Stichting tegen Kanker. Op deze manier willen we samen hoop geven aan iedereen die in zijn of haar omgeving wordt geconfronteerd met kanker. Meer info over Stichting tegen Kanker vind je op www.kanker.be Praktisch • Fietsen op donderdag 25, vrijdag 26 en zaterdag 27 juni.

• Logement in Pra Loup mogelijk vanaf woensdag 24 tot zondag 28 juni. • Inschrijvingsgeld (inclusief 50 euro bijdrage voor het goede doel): 200 euro pp • Logement vanaf 99 euro pp • Info en reservaties: www.bikeblend.be of www.bikeforhope.be CM-deal: Bij vermelding van “CAVA15” bij het inschrijven (voor 15 december 2014) op www.bikeforhope.be of www.bikeblend.com ontvang je een korting van 25 euro pp én geeft CM nog 25 euro extra aan Stichting tegen Kanker. Actie geldig op alle inschrijvingen die gemaakt worden voor 15 december 2014. In stap 2 bij het inschrijven kan je de promocode “CAVA2015” ingeven en dan wordt deze actie automatisch verrekend.

52

RESULTATEN ENQUÊTE: VRIJE TIJD

HOE BLIJ BEN JIJ MET JE VRIJE TIJD?

53

40,3 % doet regelmatig tot veel aan sport, 26,6 % nooit

We durven met zijn allen nogal eens te klagen over de dagelijkse werkdruk en de stress die daarbij komt kijken. Maar klopt het imago van de immer hardwerkende Vlaming die nergens tijd voor heeft eigenlijk wel? Wij wilden weten of we voldoende vrije tijd hebben en of we daar gelukkig mee zijn. TEKST: Femke Coopmans FOTOGRAFIE: Studio Edelweiss

➤

60,9 % is tussen mannen en vrouwen, namelijk dat meer vrouwen vinden dat ze te weinig vrije tijd hebben (43,7 % tegenover 30,5 % bij de mannen), kan de expert moeilijk verklaren: “Het kan aan de traditionele rolpatronen liggen. Terwijl veel meer vrouwen dan vroeger fulltime werken, doen ze misschien toch nog meer in het huishouden.”

E

en minderheid klaagt over de hoeveelheid vrije tijd: 57,9 % is tevreden, 36,2 % niet. Een luttele 3,1 % zit er vooral mee verveeld dat er te veel tijd is. De meest ontevreden groep zit tussen de 35 en 54 jaar: net iets meer dan de helft zegt niet blij te zijn. Bij de 65-plussers dan weer is drie op vier tevreden.

Vrouwen meer ontevreden Ben Lommelen is project manager bij ISW Limits (www.iswlimits.be), een spinoff van de Leuvense universiteit die zich buigt over stress, tevredenheid op het werk en algemeen welbevinden. Hij ziet een logische verklaring: “De groep van 35 tot 54 jaar is de meest actieve beroepsgroep en voor 65-plussers past het in het plaatje van de tevreden oude dag.” Dat er ook een verschil

Opvallend: volgens onze enquête gaan kinderen en vrije tijd perfect samen. Van alle mogelijke gezinssituaties zijn de samenwonenden zonder kinderen het ongelukkigst over hun vrije tijd. 47, 3% van hen zegt niet tevreden te zijn over de hoeveelheid vrije tijd. “Het kan met de leeftijd te maken hebben. Wie weet hebben mensen met kinderen al duidelijkere keuzes gemaakt? Of het kan dat ze de activiteiten met kinderen juist beleven als vrije tijd”, denkt Ben Lommelen. We hebben het wel druk Het valt Ben Lommelen op dat bijna de helft vindt dat het leven te druk is: “En de meest tevreden mensen zitten op dat vlak bij de groep die niet meer dan 2 dagen per week werkt. De ontevredenheid piekt vanaf 6 werkdagen per week, dus mensen die meer werken of die hun werk meer spreiden, ervaren toch meer druk.

spendeert 1 à 2 uur van zijn weekdagen aan het huishouden

20 % doet dat in minder dan een half uur

De helft van de huisvrouwen en –mannen doet dagelijks 3 à 4 uur huishoudelijk werk

19,8 % neemt daar meer tijd voor en 32,3 % minder

53,8 % van de bedienden zegt op weekenddagen meer dan 3 uur in huis te klussen. Datzelfde geldt voor 38,7 % van de arbeiders en 36,9 % van de zelfstandigen

WIE WERKT MET MEEST? Uit een studie van de EU blijkt dat een voltijdse loontrekkende in België 1.739 uren per jaar werkt, overuren niet inbegrepen. Dat is meer dan in onze buurlanden. Het langst wordt er gewerkt in Estland, op de voet gevolgd door Hongarije, Litouwen, Polen en Roemenië. De kortste werkweken vinden we in Frankrijk, Denemarken, Duitsland, Italië en Zweden. Het verschil tussen Estland en Frankrijk bedraagt maar liefst 282 uren, of 35 dagen van 8 uur …. Hoe zouden ze daar hun vrije tijd beleven?

RESULTATEN ENQUÊTE: VRIJE TIJD

Bovendien kijken weinig mensen optimistisch naar de toekomst: maar een kleine 15 % verwacht dat het rustiger wordt. Dat past wel samen met de bevinding dat 9 op 10 zich helemaal niet verveelt in de vrije tijd.” Sporten, slapen … of aan politiek doen De 2573 mensen die onze enquête invulden zijn bij de gelukkigen die relatief weinig tijd verliezen aan woon-werkverkeer: 56,4 % is op minder dan een half uur ter plaatse, slechts 8,6 % doet er meer dan een uur over. Als ze die tijd nog konden inkorten en zo meer vrije tijd kregen, dan zouden mensen die vooral gebruiken voor beweging en sport (36,6 %), voor hobby’s (34,3 %), voor het

gezin (30,7 %) en om te slapen (24,8 %). Slechts één iemand zou die gebruiken om aan politiek te doen … Op de fiets! Extra werk wenst bijna niemand, op 2,8 % na … “Gezin en huishouden blijven belangrijk”, ziet de expert. En we zouden ook meer willen sporten. Of gebruiken we het tijdsgebrek maar als excuus? “Het voornemen klinkt in elk geval goed, want ‘sporten en bewegen’ is één van de beste adviezen voor stressbeheersing. Misschien moeten we van het woon-werkverkeer een sport maken? Stel dat je een kwartier langer onderweg bent als je met de fiets gaat, maar je fietst daardoor wel drie kwar-

tier per dag, dan is dat heel goed geïnvesteerde tijd.” Ons lief en onze vrienden “Er is blijkbaar ook een vrij goede overeenstemming tussen bij wie we willen zijn op vrije momenten en bij wie we ook echt zijn”, merkt Ben Lommelen op. Een derde wil het liefst bij de partner zijn en een kwart is het dat ook echt. Vrienden staan op de tweede plaats (23 %). “Blijkbaar slaagt deze groep er ook goed in om de tijd in te vullen zoals ze dat het liefste willen. Maar wat opvalt: de helft brengt buiten de werkuren ook nog tijd door met collega’s. Qua work-life-balance is dat betekenisvol. De banden met het werk worden dus niet helemaal doorgeknipt buiten de werkuren.”

➤

55

56

RESULTATEN ENQUÊTE: VRIJE TIJD

INTERESSANTE HOBBY ➤

Wie moeite heeft met het vinden van een interessante vrijetijdsbesteding kan misschien een voorbeeld nemen aan de 45-jarige Peter Fletcher. Sinds 2007 houdt deze Brit nauwgezet in een notitieblokje bij wanneer hij niest. Datum, tijdstip, tijdsduur, locatie, kracht (van mild tot erg luid) en een beschrijving van wat de man op dat moment mee bezig was. Het staat allemaal genoteerd. Naar eigen zeggen doet Fletcher dit om stil te staan bij de kleine dingen van het leven, waar je anders aan voorbijgaat. “Nies nr. 42 zal me altijd bijblijven. Ik schreef dit op: Marquee, Norfolk. Hevig. Kijkend naar een quiche.” Op de vraag wat daar in hemelsnaam zo interessant aan was, antwoord hij met enige levenswijsheid: “Het was een van de eerste keren in mijn leven dat ik het gevoel had iets belangrijks te doen. Daarvoor vond ik dat ik eigenlijk niets deed in mijn leven. Maar bij nr. 42 dacht ik: ‘Ik doe wél iets belangrijks: ik kijk naar een quiche!’” Tja …

Televisie kijken blijkt dan weer geen prioriteit. “Een derde kijkt minder dan een uur per dag, twee derde meer. Het is een bijzonder populaire tijdsbesteding, maar die neemt wel af wanneer er meer tijd gaat naar andere dingen. Naar werk, bijvoorbeeld. Of naar alles wat studenten bezighoudt. Zelfstandigen en studenten zijn namelijk de minst grote tv-kijkers. En 80 % van de niet-beroepsactieve bevolkingsgroep kijkt 3 à 4 uur per dag.” Thuis lekker niets doen Het gezin is ook belangrijk op vrije momenten. Drie kwart van de mensen die op een werkdag 1 tot 2 uur tijd hebben voor het gezin, maken daar in het weekend meer dan 3 uur van. Toch wil dat zeggen dat we onze weekends vol plannen met gezinsuitstapjes. 44,1 % heeft vaak tot meestal niet echt iets te doen op vrije momenten. “Een beetje verrassend, maar helemaal oké. Niets te doen hebben, heeft niet noodzakelijk met verveling te maken. Even niets doen en even bekomen is ook belangrijk. Een rustpunt, een beetje tijd voor jezelf kan inderdaad heel ontspannend werken. Als je minder stress wil en de werkdruk wil aankunnen, is het goed om mentale energie op te doen. Dat kan door even stil te staan bij de dingen die jij belangrijk vindt in het leven. Goed bestede tijd is dus niet per se productieve tijd.” Nog een interessant feitje om mee af te sluiten: slechts 15 % houdt zich bezig met wat anderen denken over hun agenda. De overgrote meerderheid kan in

GEZIN EN HUISHOUDEN BLIJVEN EEN BELANGRIJKE PRIORITEIT. EN WE ZOUDEN OOK MEER WILLEN SPORTEN.

17,9 % doet zoveel mogelijk aan vrijwilligerswerk (59,6 % nooit)

90 % De minst populaire hobby is operabezoek: Negen op tien geeft aan nooit een opera te zien

zijn vrije tijd dus helemaal doen wat hij wil. “Dat is een hoopgevend cijfer in tijden waarin sociale media ons leven lijken te dicteren. De mensen die deze enquête invulden, trekken het zich dus niet zo hard aan wat anderen denken.” ●

VOND JE DIT INTERESSANT? DOE DAN MEE AAN DE NIEUWE ENQUÊTE EN LEES HET RESULTAAT IN DE VOLGENDE ÇAVA!

Ben Lommelen:

DOE ME E!

OPROEP ENQUÊTE

EN MAA K KANS O P EEN WEEKEN DTRIP!

ONZE KINDEREN EN SEKS ... Er is al heel wat inkt over gevloeid. Jongeren zouden op steeds jongere leeftijd voor de eerste keer seks hebben. De wereld kent veel minder schroom als het op seks aankomt. Maar hoe gingen jouw ouders om met seks en hoe kwam jij te weten hoe de vork aan de steel zit? En hoe vertel je het weer door aan jouw kinderen? Vind je dat een gemakkelijke opdracht? çava? trekt de komende maanden op onderzoek uit, met jouw hulp. Vul onze online vragenlijst in en maak kans op een Bongo-bon ‘Weekendtrip’ t.w.v. ¤ 79,90. Deelnemen kan tot 14 december 2014 op www.cava-enquete.be

“Terug makkelijk de trap op en af. Dankzij m’n traplift van ThyssenKrupp Encasa.” Onbezorgd blijven genieten van het comfort en de privacy van uw eigen huis? Dat kan! Een traplift van ThyssenKrupp Encasa brengt iedereen veilig en comfortabel naar boven en beneden. Over verschillende verdiepingen. Zelfs al is uw trap erg smal, steil of hebt u een wenteltrap. En dat allemaal dankzij onze unieke monorail. Die is niet alleen veilig en elegant, maar past ook in ieder interieur. Kortom, met een traplift van ThyssenKrupp Encasa blijft alles bij het oude. Behalve natuurlijk het gemak waarmee u voortaan de trap op en af gaat!

Comfortabel, veilig en gebruiksvriendelijk!

ThyssenKrupp Encasa, professionele service overal in België. 24 uur per dag, 7 dagen op 7.

www.tk-traplift.be Voor meer info kan u terecht in één van de onderstaande Thuiszorgwinkels:

Voor meer info kan u terecht inTel.één 2200 HERENTALS Hofkwartier 5 014 van 47 36de 00 onderstaande 2470 RETIEThuiszorgwinkels: Peperstraat 2 2220 Boudewijnlaan 7040 53 2500 Mechelsesteenweg 215 33 2000HEIST-O-D-BERG ANTWERPEN Amerikalei 152 39 Tel. 015 Tel. 28 03 30 238 2170LIER MERKSEM Oude Bareellei 2260 0068 93 2800 Antwerpsesteenweg 259 2550WESTERLO KONTICHSt.-Lambertusstr. Drabstraat 11A 33D Tel. 014 Tel. 47 03 36 888 2110MECHELEN WIJNEGEM Turnhoutsebaan 363 2300 Patersstraat 85 Tel. 014 0041 13 2880 BORNEM Boomstraat 47A 2920TURNHOUT KALMTHOUT Kapellensteenweg 73 Tel. 47 03 36 644 2320 HOOGSTRATEN Vrijheid 168 Tel. 014 47 36 00 2400 MOL Corbiestraat 3 Tel. 014 47 36 00 2440 GEEL Stationsstraat 162 Tel. 014 47 36 00

www.thuiszorgwinkel.be

Tel. 014 47 36 00 Tel. 3080 7051 Tel.015 0328 645 Tel. 3008 7012 Tel.015 0328 354 Tel. 015 28 30 70

A ASSIST

Thuiszorgwinkel

CM

AGENDA

59

VOLLEDIG OVERZICHT OP WWW.CM.BE/AGENDA

BABY, KIND EN TIENER

BABY, KIND EN TIENER

BABY, KIND EN TIENER

MOET MIJN KIND NOG LUISTEREN?

PAS ZWANGER

ASSERTIVITEIT VOOR JONGEREN

Kinderen opvoeden gebeurt met vallen en opstaan. Zo ook het stellen van grenzen: wat mag je kind wel, wat niet? Als ouder heb je niet voor elke situatie een pasklaar antwoord klaar of een duidelijk beeld over waar de grenzen zouden moeten of kunnen liggen. Ook al heeft het ene kind misschien meer duidelijke grenzen nodig dan het andere, elk kind is gebaat bij grenzen. Ze geven structuur, zekerheid en voorspelbaarheid. Maar als ouder is het niet altijd eenvoudig te bepalen wat mag en wat niet en om daar consequent mee om te gaan. En wat doe je als je kind die grenzen niet respecteert? PRAKTISCH Wanneer 11 december van 20 tot 22.30 uur Waar Retie, de Linde, Kasteelstraat 67 Begeleiding Maurits Wysmans Prijs • CM-leden: 3 €, • verhoogde tegemoetk. 2 €, • niet-leden: 6 € Organisatie CM-Gezondheidspromotie en CM-kern Retie Info en inschrijven www.cm.be/rmt.inschrijven of 014 40 35 45

Je bent in je eerste 4 maanden van je zwangerschap en enorm nieuwsgierig naar wat je te wachten staat. Je hebt veel vragen en verwachtingen. • Hoe zal mijn zwangerschap verlopen? • Hoe kan ik mij voorbereiden op de bevalling? • Dien ik bepaalde gewoonten te veranderen? • Hoe kan ik omgaan met mijn ongemakken? • Hoe ontwikkelt de baby zich in mijn buik? • Welke administratie dien ik in orde te brengen? • Wie kan mij begeleiden tijdens mijn zwangerschap? Een vroedvrouw en CM-deskundige geven een antwoord op deze vragen. Je bent samen met je partner van harte welkom.

Je zit in het middelbaar onderwijs en je ziet het zitten om in groep op een speelse manier bezig te zijn met het verkennen én verleggen van je eigen grenzen? In deze cursus geen eindeloos gepraat, maar spelend alles ervaren. Elementen uit de toneelwereld worden hiervoor als werkvorm gebruikt zoals: stemgebruik, fantasie, improvisatie, samenspel, beweging, emoties, houding en zintuigen. Vooraf heb je samen met je ouder(s) een kort kennismakingsgesprek met de cursusbegeleidster.

PRAKTISCH

PRAKTISCH

Waar en wanneer 11/12 van 19.30 tot 22 uur, Wijnhuis, Stationsstraat 56 Geel 11/12 van 19.30 tot 21.30 uur, CM-campus Antwerpsesteenweg 261, Mechelen Begeleiding Lieve Huybrechts en Michel Pastijn (Geel), Dominique Franquet (Mechelen) Prijs • CM-leden: gratis, • niet-leden: 6 €, • verhoogde tegemoetk./omnio: gratis Organisatie CM Gezondheidspromotie Info en inschrijven www.cm.be/rmt.inschrijven of Gezondheidspromotie 014 40 35 45

Wanneer telkens op woensdag van 14 tot 16 uur: 4/2, 11/2, 25/2, 4/3, 11/3, 18/3, 22/4, 29/4, 6/5, 20/5. Waar Kasterlee, Hotel Den en Heuvel, Geelsebaan 72-74 Begeleiding Dorien Van Limpt, dramatherapeute Prijs • CM-leden: 120 €, • verh. tegemoetk.: 60 €, • niet-leden: 240 € Organisatie CM-Gezondheidspromotie Info en inschrijven: 014 40 35 45 of www.cm.be/rmt.inschrijven

CM

AGENDA

VOLLEDIG OVERZICHT OP WWW.CM.BE/AGENDA

INFOCAFÉ

GEZOND IN JE HOOFD

GEZOND IN JE HOOFD

MIEKE VAN HECKE: BUITENGEWONE KINDEREN EN DE SCHOOL

ASSERTIVITEIT VOOR VOLWASSENEN (3 SESSIES)

ASSERTIVITEIT VOOR VOLWASSENEN (10 SESSIES)

In een gezellig kader naar een interessante gast luisteren die een actueel thema behandelt, en nadien napraten aan de toog met de spreker en de andere aanwezigen: dat is de succesformule van ‘Café Soirée’. Begin maart organiseert CM een Café Soirée met Mieke van Hecke over: “Komt de zorg voor leerlingen met nood aan ‘buitengewone’ aandacht in het gedrang?”. Mieke Van Hecke stond 10 jaar lang aan het hoofd van de koepel van het vrij onderwijs. Vanaf het schooljaar 2015 – 2016 zullen meer kinderen en jongeren die nu in het buitengewoon onderwijs school lopen, in het gewone onderwijs terecht komen. Maar is het ‘gewone’ onderwijs klaar om de extra zorg op te nemen voor deze kinderen met beperkingen? Mevrouw Van Hecke zal ook ingaan op de problematiek van kansarmoede in het onderwijs.

Assertief kunnen zijn wanneer dat nodig is, wil iedereen wel, maar dit in de praktijk brengen, is veel moeilijker! Soms zeg je iets te hard, soms laat je onvoldoende duidelijk zien wat je wilt. Hoe leer je je zo uitdrukken dat mensen je duidelijk verstaan? Hoe leer je ook dingen ‘zeggen’ met je lichaam? De cursus bestaat uit drie sessies. Patrick Jossa brengt zeven bouwstenen aan om te leren assertief en zelfverzekerd naar voor te komen. Door ervaringsgerichte oefeningen brengt hij je tot inzicht wat assertiviteit is.

Je zegt vaak "ja" terwijl je "neen" denkt? Je hebt moeite om contact te maken of je gevoelens te uiten? Het spreekt je aan om spelenderwijs te leren? In deze cursus nodigen we je uit om al spelend in beweging te komen. Elementen uit de toneelwereld worden hiervoor als werkvorm gebruikt zoals: stemgebruik, fantasie, improvisatie, samenspel, beweging, emoties, houding en zintuigen. Het moet je wel aanspreken om in kleine groep én via drama als werkmethode te zoeken naar antwoorden op jouw vragen. In groep krijg je steun én leer je van elkaar. Ook persoonlijke vragen en situaties van deelnemers krijgen aandacht en worden ingeoefend. PRAKTISCH

PRAKTISCH Wanneer 3 maart 2015 Waar niet bekend op het ogenblik van verschijnen. Wordt later meegedeeld aan de ingeschrevenen en gepubliceerd op de CM-website en in de CM-ledenbladen. Prijs gratis Info en inschrijven www.cm.be/rmt.inschrijven Meer info [email protected] of 014 40 35 80

PRAKTISCH Wanneer 16/3, 23/3, 30/3 Waar Mechelen, CM-campus, Antwerpsesteenweg 261 Begeleiding Patrick Jossa, medewerker van PRH Vlaanderen Prijs • CM-leden: 50 €, • verh. tegemoetk.: 25 €, • niet-leden: 100 € Organisatie CM-Gezondheidspromotie Info en inschrijven 014 40 35 45 of www.cm.be/rmt.inschrijven

Wanneer start op 5 februari, van 19 tot 21.15 uur. Volgende data: 12/2, 26/2, 5/3, 12/3, 19/3, 26/3, 2/4, 23/4, 7/5 Waar Kasterlee, Hotel Den en Heuvel, Geelsebaan 72-74 Begeleiding Dorien Van Limpt, dramatherapeute Prijs • CM-leden: 100 €, • verh. tegemoetk.: 50 €, • niet-leden: 200 € Organisatie CM-Gezondheidspromotie Info en inschrijven 014 40 35 45 of www.cm.be/rmt.inschrijven

61

GEZOND IN JE HOOFD

ZORG

LIJF EN LEDEN

CURSUS ‘GEHEUGENTRAINING’

HELP, IK BEN MANTELZORGER!

Alle mensen zijn verschillend. Zo is de ene persoon gezegend met een olifantengeheugen, terwijl de ander een geheugen als een zeef heeft. Toch is het haast onmogelijk om een oordeel over het geheugen in zijn totaliteit te vellen. Elk individu heeft zijn sterke en zwakke kanten. Iedereen ontwikkelt zo’n beetje zijn eigen specialiteit. Een dienster kan feilloos jouw bestelling onthouden, een musicus herkent probleemloos melodieën, jij bent misschien een kei in het onthouden van namen of telefoonnummers ... maar om in topvorm te blijven, smeekt je geheugen om gestimuleerd te worden. In deze cursus krijg je informatie en tips om je geheugen te verbeteren.

Je draagt zorg voor iemand en vraagt je af waar je hulp en steun kan vinden? Dan is het infocafé “Help, ik ben mantelzorger” voor jou. Wat is mantelzorg? Wat heeft Ziekenzorg CM mij te bieden? Waarvoor kan ik terecht op de dienst maatschappelijk werk? Wat is het aanbod binnen de gemeente? De infocafés worden begeleid door een educatief medewerker van Ziekenzorg, een maatschappelijk werker van CM en een medewerker van de gemeente waar het initiatief plaatsvindt. Wissel je na de toelichting graag van gedachten met andere aanwezige mantelzorgers? Heb je na de voordracht nog een aantal meer individuele vragen voor de maatschappelijk werker? Wil je meer concrete informatie over Ziekenzorg CM of wil je gewoon even rustig alles laten bezinken bij een koffietje? Dat kan allemaal. We noemen het niet voor niets een infocafé: informatie én kans tot uitwisseling.

AROMATHERAPIE ALS ONDERSTEUNING BIJ PIJN

PRAKTISCH Wanneer 26 februari en 5/12/19 maart 2015, telkens van 13.30 tot 16 uur Waar Turnhout, ACW-gebouw, zaal Vivaldi, Korte Begijnenstraat 18 Begeleiding Colette Declercq, seniorenconsulent Prijs • CM-leden: 50 €, • verh. tegemoetk.: 25 €, • niet-leden: 100 € Organisatie Thuiszorgcentrum Info en inschrijven 014 40 35 45 of [email protected]

PRAKTISCH Waar en wanneer • 10 december, van 14 tot 16.30 uur, Vorselaar, Bistro De Dreef, Oostakker 1 • 11 december, van 14 tot 16.30 uur, Olen, CM-kantoor, Dorp 28 Begeleiding Ziekenzorg CM Prijs • CM-leden: 3 €, • verh. tegemoetk.: 2 €, • niet-leden: 6 € Organisatie Ziekenzorg CM Info en inschrijven 015 21 59 42 of [email protected]

Bij aromatherapie maakt men gebruik van de kracht van zuivere essentiële oliën van planten. Deze natuurlijke geurstoffen hebben invloed op de gehele mens, zowel op ons fysieke lichaam als op onze emotionele beleving. Daarom is het gebruik van essentiële oliën erg waardevol in de zorg: als preventie en als aanvulling bij andere behandelingen; zowel voor de zieke als voor zijn mantelzorger. Ook bij pijnklachten kunnen aroma’s ondersteunend zijn en bijdragen tot meer ontspanning en rust. Welke essentiële oliën zijn daarvoor geschikt? Hoe gebruik je ze best? Zijn er tegenindicaties? Al deze vragen komen aan bod tijdens deze infonamiddag, waarbij je ook verschillende geuren kan ruiken en ervaren.

PRAKTISCH Wanneer 26/2 van 13.30 tot 16.30 uur Waar Mechelen, CM campus, Antwerpsesteenweg 261 (zaal Den Brink) Begeleiding Lut van den Bosch, aromaconsulente - verpleegkundige Prijs • CM-leden: 10 €, • verh. tegemoetk.: 5 €, • niet-leden: 20 € Organisatie Thuiszorgcentrum Info en inschrijven 014 40 35 45 of [email protected]

CM 62

AGENDA

VOLLEDIG OVERZICHT OP WWW.CM.BE/AGENDA

LIJF EN LEDEN

GEZOND IN JE HOOFD

AROMATHERAPIE VOOR BEGINNERS

AROMATHERAPIE VOOR GEVORDERDEN (WINTER)

Bij aromatherapie worden essentiële oliën van planten gebruikt omwille van hun werking. Aromatherapie kan een goede ondersteuning betekenen om je sterker te maken, ziekte te voorkomen, spanning te verminderen, slaap te verbeteren, een gevoel van welbehagen te geven. In deze kennismakingsworkshop krijg je basisinformatie om op een veilige manier etherische oliën te gebruiken voor een goede en weldadige zelfzorg voor lichaam en geest. Deze workshop geeft je een goede basis om met vertrouwen te genieten van de levenskracht van geuren. Je leert ze gebruiken om in te ademen, in voeten ligbaden, als eerste hulp op reis … Deze workshop is een goede basis om de workshops voor gevorderden goed te volgen en te begrijpen. PRAKTISCH Waar en wanneer • Mechelen: 24/2/2015, van 14 tot 17 u of van 19 tot 22 u, Antwerpsesteenweg 261 • Kasterlee: 26/2/2015, naar keuze van 14 tot 17 u of van 19 tot 22 u, Hotel Den en Heuvel, Geelsebaan 72-74 Begeleiding Veerle Waterschoot, aromatherapeute Prijs • CM-leden 10 €, • verh. tegemoetk. 5 €, • niet-leden 15 € Info en inschrijven [email protected] of Gezondheidspromotie 014 40 35 45

Dit is een workshop waarbij de kennis van aromatherapie centraal staat en verwerkt wordt in voet, - hand- en ligbaden, in korte bewustzijns- en ademhalingsoefeningen die al zittend of rechtstaand worden uitgevoerd, en in verschillende andere korte toepassingen. De workshops leggen accenten naargelang de seizoenen. De instap is laagdrempelig, haalbaar voor iedereen. Het doel van deze workshop voor gevorderden is met plezier voor eigen welzijn zorgen of ook aanvullende zorg op een doktersbehandeling, maar nooit ter vervanging ervan. Je schrijft in voor deze workshop in het thema WINTER, waarin we aandacht geven naar het opbouwen en versterken van onze weerstand. Het aanbod in ‘aromatherapie’ is erg groot en divers. Het gebruik ervan vergt enige basiskennis. PRAKTISCH Waar en wanneer • Mechelen: 15/1/2015, naar keuze van 14 tot 17 u of van 19 tot 22 u, Antwerpsesteenweg 261 • Kasterlee: 22/1/2015, naar keuze van 14 tot 17 u of van 19 tot 22 u, Hotel Den en Heuvel, Geelsebaan 72-74 Begeleiding Veerle Waterschoot, aromatherapeute Prijs • CM-leden 10 €, • verh. tegemoetk. 5 €, • niet-leden 20 € Info en inschrijven [email protected] of Gezondheidspromotie 014 40 35 45

Kwaliteit voor het leven.

een merk van Assist Thuiszorgwinkel

Voor info, een afspraak of een gratis hoortest bel 015 27 77 47 of mail [email protected]

www.aurilis.be ANTWERPEN • BEVEREN • GEEL • HEIST-OP-DEN-BERG HERENTALS • HOOGSTRATEN • KALMTHOUT KONTICH • MECHELEN • MOL • TURNHOUT WESTERLO • WIJNEGEM

[email protected] www.thuiszorgwinkel.be Bornem Kontich

|

Herentals |

Lier

| |

Heist-Op-Den-Berg Mechelen

|

Mol

| |

Hoogstraten

|

Retie

Turnhout

|

Geel

|

Kalmthout |

Westerlo

Advies

Uitleendienst

Rolstoelverstrekking

Orthopedie

Thuiscomfort

Bandagisterie

Audiologie

Low vision

Oogzorgpartner CM - regio Mechelen - Turnhout

ze n o n a v r Profitee s! e i t c a e h c fantastis

Kijk snel op pagina 2!

NIEUW slechts 60 Watt

GRATIS VOETSAUNA* * Bij aankoop van een Health Mate® infraroodsauna ontvangt u onze gloednieuwe voetsauna met Himalaya zoutstenen. Deze actie is geldig tot 31.11.14 of tot uitputting voorraad.

( )

De Health Mate® voetsauna is apart verkrijgbaar voor 299,- incl. btw. THERAPEUTISCHE INFRAROODCABINES MET LEVENSLANGE GARANTIE

Een lange vermoeiende dag achter de rug? Hebt u het koud of last van wintervoeten? Dan is de Health Mate® voetsauna het ideale middel om u te ontspannen en lekker op te warmen! Onze therapeutische infrarood voetsauna verwarmt veilig en efficiënt uw spieren en de gewrichten in uw voeten en ondersteunt zo een gezonde bloedsomloop. Zo geniet u van kop tot teen van een zalig warm gevoel. De Himalaya zoutstenen op de bodem warmen geleidelijk op en brengen uw

www.cobretti.be

Nooit meer koude voeten! levensatmosfeer terug in evenwicht. De opwarming van zoutkristallen reduceert het te hoge aandeel van positief geladen ionen. Dat geeft de lucht dat typisch verkwikkend gevoel dat u ervaart bij het inademen van zeelucht. Zo zorgt uw infrarood voetsauna gelijktijdig voor een vitaliserend én relaxed gevoel. Geschikt voor jong én oud! Surf naar www.healthmate.be voor meer informatie. Of bel 03 295 50 25 voor een gratis brochure.

35

ANTWERPEN: Arak Wellness LIER 03 295 50 25 | Van den Berg HOOGSTRATEN 03 315 75 31 | Sanik GEEL 014 58 86 70 | AquaVision OUD-TURNHOUT 014 35 91 71 | Fonne Smeulders KALMTHOUT 03 62 01 620 | Health Mate SHOP SCHOTEN 03 685 44 50 | NG Project BALEN 014 73 53 99 | Schrauwen: BRASSCHAAT 03 645 24 79 | HERENTALS 014 24 40 20 – WILRIJK 03 825 69 81 – ZANDHOVEN 03 464 19 16 | Sanal BORSBEEK 03 366 17 70 | LIMBURG: ‘t Hoveniertje WELLEN 012 74 53 60 | Schrauwen GENK 089 30 86 20 | Varey LOMMEL 011 54 43 69 | Sleurs & Vangompel BOCHOLT 089 46 56 00 | D&A Pool Technics ZONHOVEN 011 82 37 65 | Aquamaax SCHERPENHEUVEL 0495 35 07 13 | WEST-VLAANDEREN: Spa-Wellness ZWEVEGEM 0477 59 58 13 | Ovalco OOSTKAMP 050 82 75 86 | Health Mate Shop Knokke 0486 51 89 83 | Delaere IZEGEM 051 30 11 82 | Wellness La Rose GISTEL 059 27 61 84 | Florisan VEURNE 058 31 53 15 | Vanderhaeghe IEPER 057 21 37 23 | Vermeersch KORTEMARK 051 57 52 08 | Lamo RUISELEDE 051 68 82 53 | DC infrarood RUDDERVOORDE 050 28 07 87 | Xavier Covemaeker WERVIK 056 20 01 69 | OOST-VLAANDEREN: Aquatropic MALDEGEM 050 71 93 92 | Aquazure NINOVE 054 50 01 69 | Het Buitenhuis DENDERMONDE 052 25 61 16 | Wellness Decor KRUISHOUTEM 09 383 70 83 | Wida MELSELE 03 336 54 94 | Esento: BRAKEL 055 42 76 08 | Van Poucke ZOTTEGEM 09 360 16 91 | Vepa ZELZATE 09 345 56 25 | Schrauwen ST-NIKLAAS 03 766 18 17 | Sterck AALST 053 70 16 11 | Sani-en Keukendecor WAASMUNSTER 03 250 66 90 | DC Pools GAVERE 0473 25 22 74 | DC infrarood GENT 09 321 25 85 | VLAAMS-BRABANT: Van Poucke LENNIK 02 582 35 03 | L’air et L’eau BEGIJNENDIJK 016 41 42 66 | Ventimec LEUVEN 016 23 39 74 | Pool+ HAACHT 016 85 09 55 | Runningmate KAMPENHOUT 016 65 05 86 | Van Diest HALLE 02 361 14 16 | Vanhie MEISE 02 272 01 72 | M&T Fitness Shop LUBBEEK 016 60 10 25 NAMUR: Rochette BEAURAING 082 71 18 89 | Aquaconfort SAMBREVILLE 071 77 55 02 | Ets Leblanc METTET 071 72 71 12 | Joris Ciney 083 21 52 23 | LIEGE: Be Well Home HOGNOUL 042 767 904 | Hurdebise Philippe VIELSALM 080 21 63 73 | Ets Banneux ESNEUX 043 80 93 80 | HAINAUT: Induscabel: JUMET 071 34 34 44 – CUESMES 069 21 41 21 – TOURNAI 069 21 41 21 | BRABANT WALLON: Van Poucke NIVELLES 067 21 29 91 | Induscabel BRAINE L’ALLEUD 023 67 93 93 | LUXEMBOURG: Cozier LIBRAMONT 061 22 57 25 | Sanica PALISEUL 061 53 42 24 | Bumatherm VIRTON 063 57 85 14 | Joris BASTOGNE 061 21 82 32 | Roiseux MARCHE-EN-FAMENNE 084 31 21 21 Volledig overzicht op www.healthmate.be