Het Energierenovatieprogramma 2020 Waar staan we?
www.energiesparen.be/2020 Seminarie CIB - Ecohuis 26 april 2013
1
Ter herinnering Strategische doelstelling “In het Vlaamse Gewest zijn er in het jaar 2020 geen energieverslindende woningen meer”
26 april 2013
2
Operationele doelstellingen Het programma “zorgt ervoor” dat in 2020: • • • •
Elke woning dak- of zoldervloerisolatie heeft Bestaande enkele beglazing ->verbeterd dubbel glas Centrale verwarming rendement >= 90 % Aardgaskachel rendement >= 90 %
Het programma “ondersteunt ondertussen”: • Buitenisolatie bij buitenmuren • Spouwmuurisolatie en vloerisolatie • Vervanging van elektrische verwarming
Het programma ontmoedigt daarentegen: • Luchtkoeling en elektrische weerstandsverwarming
26 april 2013
3
Eerste prioriteiten
• Alle daken of zoldervloeren degelijk isoleren • Alle enkele beglazing vervangen door hoogrendementsglas • Alle verouderde verwarmingsinstallaties vervangen door condensatieketels • Vanaf juli 2012 ook financiële ondersteuning kwaliteitsvolle isolatie van spouwmuren
26 april 2013
4
Implementatie
• Bestaande en nieuwe beleidsinstrumenten • Stroomlijning, o.a. ook met fiscale voordelen -> probleem
• Overleg met de sectoren en middenveld – formele convenanten – informeel en adviserend belanghebbendenoverleg
• Korte, middellange en lange termijn --> belang van (1) informatieverlening, in tweede instantie financiële ondersteuning, in derde instantie normerende verplichtingen zoals in nieuwbouw
26 april 2013
5
Informatieverlening • • • •
•
• • •
Website www.energiesparen.be Gedrukte brochures (technisch en financieel) Energiewinstcalculatoren (dak, glas, ketel, muur) Websites VCB en Bouwunie: – www.ikzoekeenvakman.be – www.bouwunie-duurzaambouwen.be Mediacampagnes (cfr EPC, dakisolatie-campagne 2009, naar kansengroepen via netwerken in 2010-2011, aan immo-kantoren en notarissen, …) Vrije publiciteit in dag- en weekbladen Energieconsulenten (huishoudens, bedrijven, bouwprofessionelen) Deze en andere studiedagen
26 april 2013
6
energiesparen.be • Stijgend aantal bezoekers: • • • • • • •
2006: 2007: 2008: 2009: 2010 2011 2012
437.428 631.932 946.483 1.450.007 1.405.153 1.500.000 1.356.800
• Algemene informatie en info premies • Bestellen en downloaden brochures – nog altijd 150.000 gedrukte exemplaren
• Gestructureerde vraagbaak via webformulier
– 1800 per maand: 11% over premies, 54% over EPB, 18% over EPC
• Premiemodule • Energiewinstcalculatoren
– Dak, glas, ketel, muur – Maandelijkse actualisatie brandstofprijzen
26 april 2013
7
Financiële ondersteuning
• • • • • • • •
Premie netbeheerders (liberalisering 2003) Premie niet-belastingbetalers (21/6/2008) Vlaamse dakisolatiepremie (1/1/2009) Premieregeling voor SVK’s (31/3/ 2009) Sociale dakisolatieprojecten (1/1/2012) REG-budget voor sociale huisvestingsmaatschappijen Energiescans FRGE-waarborgregeling en rentesubsidie
26 april 2013
8
Premie netbeheerders 2012
• Begonnen in 2003 evaluatie in 2010 • Vanaf 2012 – Actieverplichtingen i.p.v. resultaatsverplichtingen – Alle acties gelijk voor alle netbeheerders – Prioriteiten afgestemd op energierenovatieprogramma2020
• Mogelijk opnieuw aanpassing nodig ingevolge zesde staatshervorming en afschaffing belastingvermindering
26 april 2013
9
Evolutie netbeheerderpremies 2006
2007
4.661
8.861 19.523
52.451 58.662
69.958
72.000
HR glas ter vervanging van enkel glas
10.178
24.835 40.671
54.632 56.058
58.709
58.000
Condensatieketel ter vervanging
11.033
21.227 34.571
44.023 47.677
54.440
40.000
Dakisolatie bestaande woning
2008
2009
2010
2011 2012 (*)
80000 70000
2006
60000
2007
50000
2008
40000
2009
30000
2010
20000
2011
10000
2012 (*)
0 Dakisolatie bestaande woning
26 april 2013
HR glas ter vervanging van enkel glas
Condensatieketel ter vervanging
10
Premie niet-belastingbetalers (1)
• 40 % belastingvermindering is niet voor iedereen • Vlaams alternatief voor de prioritaire werken van het Energierenovatieprogramma 2020 • Vaste premie, onafhankelijk van de factuur • Hoogte gelijkwaardig met fiscale vermindering • Voor eigenaars en huurders • Technische eisen zelfde als netbeheerder
26 april 2013
11
Premie niet-belastingbetalers (2) •
Succes: • 2.600 dossiers in 2008 (5 maanden) + 10.000 dossiers 2009 • doorlooptijd minder dan 4 maanden -
14% dakisolatie 46% vervanging enkel glas 40% condensatieketel
• Gemiddeld premiebedrag 1600 euro (18.6 milj euro) • 2010 en verder: • Federaal belastingkrediet • Zesde staatshervorming • 2012 en verder: • Belastingvermindering en belastingkrediet afgeschaft 26 april 2013
12
Vlaamse dakisolatiepremie (2009-2011) • Vaststelling: dakisolatie is meest kosteneffectief, maar geniet geen voorkeur • Er is een enorm potentieel: 30 à 50.000/jaar • Extra impuls om urgentie te benadrukken: – Investeringskost dakisolatie wordt quasi nul • Eén (gemoduleerd) forfaitair bedrag per dak • Ook voor doe-het-zelf • Begeleid door grote media-campagne • Technische voorwaarden en aanvraag zoals netbeheerder • Aandacht voor eenvoudige procedure • Vanaf 2012: stroomlijning/integratie in premie DNB
26 april 2013
13
Premie SVK (1) • • • • • • • •
Huur en doorverhuur voor sociale huisvesting Doelpubliek: 4000 private woningen (2009) Budget: 12 milj. euro Groot energiebesparingspotentieel (per huurwoning) Nood aan krachtige impuls voor eigenaars 100 % subsidie, niet cumuleerbaar Sociaal engagement eigenaar en SVK: 9 jaar Controle woningkwaliteit door screening WonenVlaanderen • Respect voor marktvoorwaarden aannemingscontract
26 april 2013
14
Premie SVK (2) • Succes: – Stijging aantal SVK: 40 -> 50 (4000->5000 woningen) – +1500 werken uitgevoerd (775 huurwoningen) • 360 dak- of zoldervloerisolaties • 560 hoogrendementsglas • 520 condensatieketels – >95% van woningen voldoet niet aan Wooncode – -> verbetering integrale woningkwaliteit – Halfweg 2012 stilgelegd (alleen gescreende woningen nog verder behandeld tot oktober 2012)
• 2012 en verder:
Aanpak via Vlaamse renovatiepremie + sociale dakisolatiepremie
26 april 2013
15
Sociale dakisolatiepremie • Gericht op private huurmarkt • Besluit VR 23 september 2011 : ODV per 1/1/2012 • Voor kwetsbare huurders • 23 euro/m² aan projectpromotoren • Projectpromotoren: volledige begeleiding • 2012 : 6 miljoen euro, 300 daken geïsoleerd
26 april 2013
16
REG-budget sociale huisvesting
• Ondersteuning via VMSW • Jaarlijks recurrent budget (4,2 milj. euro in 2011) • 2009: eenmalig uit energiefonds: 6,8 milj euro voor vervanging enkel glas • 2011: 28,5 milj. euro extra voor o.a. vervanging oude verwarmingsketels en enkel glas
26 april 2013
17
FRGE (1)
• • • • • • •
Federaal fonds – te regionaliseren Goedkope leningen 0 – 2% (-1,5% fiscaliteit) Voor maatregelen uit belastingvoordeel Gemeenten voorheen voor 95% borg te staan 10 september 2010 (jan. 2011): borg Vlaamse overheid 2 maart 2012: rentesubsidie voor doelgroep of via SVK Toestand 2013: 23 lokale entiteiten voor 211 gemeenten of 90% van de Vlaamse bevolking • 10.200 leningen voor 53 milj. euro (88 milj. waarborg) 75% Vlaamse dossiers
26 april 2013
18
FRGE (2) • Geografische dekking
26 april 2013
19
Energieprestatiecertificaat (1) • Certificaat afgegeven door een energiedeskundige (type A)
• Bij verkoop (1/11/2008) en verhuur (1/1/2009) • Kengetal: berekend theoretisch jaarverbruik (kWh/m²) van de woning • Visualisatie met kleurenbalk groen->rood
• Adviezen tot verbetering (ERP2020-acties prioritair) • Verplichting = bijkomende mogelijkheid tot waardebeoordeling van de woning en dus ook waardeverhoging van woningbestand
26 april 2013
20
Energieprestatiecertificaat (2) • Eind 2012 : 551.000 certificaten bestaande bouw Appartement Aantal <=1970
Collectief Eengezinswoning woongebouw Kengetal Aantal Kengetal Aantal Kengetal
118.772
367
2.552
1971-1985
42.665
278
1986-1995
29.941
1996-2005 >2005 Totaal/Gemiddelde
26 april 2013
430 212.297
552
181
336
40.077
435
249
141
273
19.914
341
39.402
198
121
234
14.463
244
20.381
162
48
163
5.123
193
251.161
295
3043
405 296.874
496
21
Structurele maatregelen • Doelstelling tegen 2020 bereiken is grote uitdaging • Als in de loop van het traject stimulerende acties geen afdoende effect hebben, dringen zich andere omkaderende acties op (verplichtingen) • Eventueel gepaard gaan met geleidelijke afbouw subsidie als stimulerend effect • -> Wooncode-eis vanaf 2015 voor dakisolatie • -> Verstrenging minimale isolatie-eisen voor subsidie • -> Uit te breiden met andere bouwcomponenten en niet-huursector • -> Adviezen stakeholdersoverleg: – Minimale eis opleggen voor componenten (constructiedelen en verwarming) – Streefwaarden <-> uitwisselbaarheid – Te bewijzen met (aangepast) EPC
26 april 2013
22
Richtlijn energie-efficiëntie (25/10/2012) Artikel 4. Renovatie van gebouwen Lidstaten moeten tegen 30/4/2014 langetermijnstrategie vastleggen Overzicht van gebouwenbestand opmaken Kosteneffectieve aanpak van renovaties bepalen
Maatregelen uitwerken om kosteneffectieve grondige renovaties te stimuleren Investeringsbeslissingen faciliteren
Onderbouwde inschatting opmaken van voordelen
26 april 2013
23
Een mand vol ideeën (1) • Projectsubsidie voor verenigingen die leden stimuleren – Geloofwaardigheid creëren: sociale druk verhogen
• Rollend fonds voor verenigingen
– Verenigingen bezetten (verouderde) woningen, maar komen niet in aanmerking voor “woonpremies”en belastingvermindering – Voorbeeldfunctie voor leden
• Rollend fonds voor sociale woningbouw
– Huurder geeft op jaarbasis helft van E-besparing terug – Terugbetaling + huurdersbijdrage = herinvestering -> groei fonds – -> Alternatief: energiecorrectie van huur (in uitvoering)
• Financiële aanmoediging syndici
– Algemene vergadering ondersteunen bij beslissing – <-> wetgeving
26 april 2013
24
Een mand vol ideeën (2) • Fiscaal voordeel in successierechten
– Vooral oudere eigenaars zijn terughoudend (“moeite niet meer”) – Meerwaarde woning = meer erfenisrechten – -> vermindering erfenisrechten voor prioriteiten ERP2020
• Laagdrempelige info o.a. via telefoon
– Niet iedereen heeft internet <-> “broadcast” informatie – -> “VEA helps you”: gestructureerde flow van vraag om info
• Slimme financiering via aannemers – – – – – –
Overeenkomst met commerciële financiële instellingen Lening afgesloten met aannemer-kredietbemiddelaar Bouwsector verleende haar medewerking Gecoördineerde marketingstrategie Geen groot succes -> Nu: FRGE (en groene leningen)
26 april 2013
25
Studies wegwerken knelpunten (1) • Stimulering nieuwbouw i.p.v. renovatie – Bestaande energieprestaties soms extreem laag – Vernieuwingsgraad is extreem laag – Prestaties met renovatie niet op peil te brengen – Afbraak stimuleren om nieuwbouw en betere prestaties mogelijk te maken – Voorzichtigheid is geboden tegen neveneffecten – Federale overheid: 6% BTW (relanceplan 2009-2010) – Energiebesparing op zich geen voldoende reden – -> Geen specifieke premie, maar verdubbeling van nieuwbouwpremie op basis van E-peil voor afbraak en heropbouw
26 april 2013
26
Studies wegwerken knelpunten (2) • Appartementen in mede-eigendom – Heel wat problemen: technisch, administratief, praktisch, organisatorisch – Beslissing door mede-eigenaren – Niet alle werken voor iedereen even nuttig – Niet alle werken voor iedereen even kostelijk – Niet alle werken voor iedereen subsidieerbaar – Er zijn huurders en eigenaars, bewoners en leegstand, jongeren en ouderen, … – Infrastructuur en concept is ook heel anders dan bij eengezinswoningen – -> Gemeenschappelijke delen subsidieerbaar aan vereniging van mede-eigenaren
26 april 2013
27
Studies wegwerken knelpunten (3) • Huurder-verhuurder problematiek – Eigenaar niet gemotiveerd: mag investeringen (<10% waarde woning) niet doorrekenen – Eigenaar draagt de kosten, huurder plukt de vruchten – Huurder ook niet gemotiveerd: geen zekerheid over terugverdieneffect – -> Verplichting dakisolatie in kader van wooncode, indien niet: geleidelijk bestraft vanaf 2015 – -> Premie 100% voor SVK – -> Sociale dakisolatieprojecten (sociale huisvesting en privé-huurpatrimonium) met collectieve aanpak en begeleiding
26 april 2013
28
Conclusie
In het Vlaamse Gewest zouden er in het jaar 2020 geen energieverslindende woningen meer mogen zijn Maar de tijd dringt Alle middelen en neuzen moeten in dezelfde richting worden gezet
www.energiesparen.be/2020
26 april 2013
29
