Energierenovatieprogramma 2020 voor de Vlaamse woningbouw Stavaza Werkgroep Gebouwen van de Vlaamse Klimaatconferentie 29 juni 2007 1
Convenanten ter ondersteuning • Batibouw 22 februari 2007 • Vlaamse Confederatie Bouw • Bouwunie • Verbond van de Glasindustrie
• Vlaamse Renovatiedag 25 mei 2007 • Informazout • Aardgasleveranciers
(Nuon, SPE-Luminus, Electrabel Customer Solutions) Operationeel 2
Investeringscalculatoren • www.energiesparen.be/energiewinst • Isolatie bij een ongeïsoleerd hellend dak • Hoogrendementsglas ter vervanging van enkel of dubbel glas • Condensatieketel ter vervanging van een verwarmingsketel ouder dan 20 jaar
• Bezoekers • jan 55.209 (43.658) • feb 55.952 (36.735) • mrt 59.011 (40.953)
apr 41.220 (32.630) mei 50.869 (33.430) Operationeel 3
Premie voor investeringen • Ter aanvulling van fiscale aftrek van 40% • Niet belastingbetalers kunnen niet genieten • Besluit VR (op basis CO2-REG decreet) en minister • Zo weinig mogelijk administratie: rol van de netbeheerders • In eerste instantie: proefperiode dakisolatie
• Alternatief : belastingskrediet via korting op de factuur Ontwerpbesluit VR en minister klaar, Haalbaarheid belastingskrediet moet nog worden onderzocht 4
Subsidie aan verenigingen • Naar analogie met zonne-energieproject KWB • In kader Samenwerkingsovereenkomst met de gemeenten • Project Tandem: uit te breiden tot woningen van leden van de verenigingen • Verder uit te breiden tot: • Sociaal economiebedrijf • Sociale huisvestingsmaatschappijen • Bouwsector • Distributienetbeheerder Overleg met verenigingen nog op te starten 5
Grootschalige communicatie
• Oktober 2007 (of later) • Huis-aan-huis folders (voornamelijk dakisolatie) • Multimediacampagne: TV-spot, radiospot(s) • PR-aandacht • Danni Heylen is promotor (“meter”)
Bestek gelanceerd Aanbesteding augustus-september Uitvoering na oktober 6
Andere communicatie • Drie thema-reportages i.s.m. de regionale TV (6,13 en 20 oktober) • “Energiesparen met Roger”: internetfilmpjes • Ziezo: diverse media (De Zondag, Casas, Batibouw 2008, …) • Themanummer Houtnieuws (Woodforum) (september 2007)
In productie 7
Charters met maatschappelijke organisaties
• • • • •
Principe: Voor eigen gebouwen (vakbonden, ziekenfondsen, financiële instellingen, …) Voor hun leden (Gezinsbond, …) Voorbeeldfuncties (BBL, …) Engagementsverklaring van leden (Unizo, …) Actief financieel ondersteunen (winkelketens, verzekeringsmaatschappijen, …)
Tegenprestatie: • Overheid koopt media-aandacht en publiceert zelf op website 8
Charters met maatschappelijke organisaties
• De Klimaatcoalitie • KMO’s voor Kyoto • Grote ondernemingen • Energiewedstrijd voor gemeenten
9
Mogelijke charters (1)
• De Klimaatcoalitie • Projectidee van Charter aanpassen • Overlapping : 70-tal middenveldorganisaties • Financiële ondersteuning wordt overwogen, gekoppeld aan ondersteuning doelstellingen Energierenovatieprogramma 2020 Overleg op 19 maart 2007 Werkingsbudget op 14 juni 2007 10
Mogelijke charters (2) • KMO’s voor Kyoto • Bestaande charters, te ondertekenen door leden • Op sociaal-economische manier energiebesparing en milieuzorg integreren • Unizo zelf: promotiefolders en website, checklist, audits eigen gebouwen, motivatie eigen personeel 700 ondertekenaars (Oost Vlaanderen) 11
Mogelijke charters (3)
• Grote ondernemingen • Naar analogie met Unizo-initiatief grote bedrijven (verzekeringsmaatschappijen, banken, grootdistributie) motiveren om “Kyoto-ambasadeur” te worden
In onderzoek 12
Mogelijke charters (4) • Energiewedstrijd voor gemeenten • Op basis van beschikbare gegevens – Energieprestatieregelgeving – Cluster energie samenwerkingsovereenkomst – REG-acties netbeheerders – Gemeentelijke subsidieregelingen
• Rangschikking in categoriën (grootte, provincie,...) • Beste rangschikking: meedingen naar prijs Bekendmaking rangschikking: oktober 2007 13
Financiële hulp ambtenaren
• • • • •
Voorbeeldfunctie overheid en haar ambtenaren Personeelsblad “13” : motivatie Fonds voor voorfinanciering van fiscale aftrek Renteloze lening voor bepaalde niveau’s In kader sociaal akkoord 2008-2009 (eveneens voorbeeldfunctie voor privé) Akkoord managementcomité LNE van 30 maart 2007 Voor verder gevolg aan departement Bestuurszaken 14
Laagdrempelige informatie
• Website www.energiesparen.be • Evolutie 44 % => 33 % jonger dan 35 jaar en slechts 12 % universitair geschoold • Toch nog steeds 43 % geen toegang • Ook telefonisch informatie verlenen
Lancering in oktober 15
Geregistreerde aannemers promoten
• Internettool • Adressen plaatsers en specialisten dakisolatie, hoogrendementsglas, verwarmingsketels • Website www.ikzoekeenvakman.be • Extra praktische informatie (technische tips, toelichting terugverdieneffect, beschikbare premies, …)
Subsidiebesluit Vlaamse Confederatie Bouw
16
Informatie aan woningkopers • Minimalisering ongemak door inspelen op “natuurlijk” veranderingsmoment • Vaststelling : kopers passen snel gekochte woning aan aan eigen behoeften • Door immobiliënsector en notarissen voordeel voor portemonnee laten uitleggen • Brochures beschikbaar in kantoren Bespreking Orde van Notarissen mei 2007 Immobiliënsector: nog te doen 17
Rollend investeringsfonds sociale woningen • Vaststelling: • 135.000 sociale huurwoningen • Baat huurder, opwaardering patrimonium • Problematiek huurder – verhuurder ook bij sociale huisvestingsmaatschappijen
• Voorstel • Startkapitaal voor VMSW • Huisvestingsmaatschappijen putten uit fonds • Huurder betaalt (onbeperkt in tijd) voor geleverde energiedienst (50% van daling energiekost) • Stelselmatige verhoging middelen 18
Rollend investeringsfonds sociale woningen • Concrete uitwerking: • • • • • •
Startkapitaal 7,5 milj. = 1000 x 7.500 euro (*) Bijdrage huurder : 600 x ½ = 300 euro/jaar 1000 x 300 = 300.000 euro => 40 woningen 1040 x 300 = 312.000 euro => 41,6 woningen 1081 x 300 = 324.300 euro => 43,24 woningen 1124 x 300 = 337.200 euro => 45 …
(*) Gemiddelde voor totale renovatie: dak (1000), glas (3500), ketel (3000) Gemiddelde kost en opbrengst echte kost en opbrengst voor individueel renovatiewerk
19
Rollend investeringsfonds sociale woningen
• Alternatief: • Regelgeving waarbij sociale huisvestingsmaatschappijen investeringskost in “huur” mogen doorrekenen
Regelgeving (“huurbesluit”) in voorbereiding Rollend fonds “on hold” 20
Gelijktijdige uitvoering werken • Coördinerende rol sociale huisvestingsmaatschappij • Huurder minder last en inspanning • Maatschappij zorgt voor selectie aannemer en opvolging werken • Gereduceerde kost (vb. 50% - fiscale aftrek = 10%) • Schaalvoordeel • Afstaan premie netbeheerders aan maatschappij • Tussenkomst Vlaamse overheid in proefproject
• Voor de maatschappij: opwaardering patrimonium, uitvoering onder controle, minder wanbetaling huur Overleg met VMSW op 8 en 31 mei 2007 21 Besprekingen verder op te volgen
Aanmoediging syndici appartementen • In één moeite energieprestatiecertificaten (*) voor alle appartementen aanvragen • (Financiële) tegemoetkoming en/of opleiding om gezamenlijke oplossingen te bedenken • Opbouw van een investeringsreserve via “gezamenlijke lasten” • Juridische mogelijkheid om af te wijken van unanimiteit beslissingen (*) ongeacht tijdstip van verkoop, verhuur of leegstand Haalbaarheidsonderzoek nog op te starten 22
Rollend fonds verenigingen • Verenigingen komen niet in aanmerking voor fiscale aftrek, wel voor premie netbeheerders • Dikwijls in een verouderd (woon)gebouw • Voorstel: goedkope energierenovatielening, specifiek voor verenigingen • Tegenprestatie: aan leden actief communiceren over energiebesparing • Voorwaarde: voorafgaandelijke energieaudit • 1000 x 10.000 euro = 10 miljoen euro • Aflossingen kunnen worden geherinvesteerd Nog volledig verder uit te werken 23
Middellangetermijnacties • Vermeldingen op energieprestatiecertificaat ontbreken dakisolatie, isolerend glas of moderne ketel Ontwerp vorm en inhoud certificaat
• Slimme financieringsformules Overleg is gaande
• Fiscaal voordeel in successierechten Op te nemen in (Vlaams) regeerakkoord
• Aanmoedigingsmaatregelen voor muurisolatie Te voorzien in 2010 Aandacht voor goede uitvoering is nodig
• Afbraakpremie voor bewoonbare gebouwen BTW op sloping in 32 stedelijke gebieden 6% Meerwaarde Vlaamse premie te evalueren 24
Slimme financiering (1) • Probleem • Ondanks subsidies en rendabiliteit op zich: toch geen actie wegens gebrek aan financiering • Speciale bestaande kredietmogelijkheden geen echt groot succes, maar wel publicitair interessant voor banken • Overheidstussenkomst • Contact met Beroepsvereniging krediet => te gunstige marktvoet, lastige administratie, hoge kosten/baten
• Contact met grootbanken
=> geen financieringsprobleem, toch interessant en succesvol, geen hulp nodig, liever een gecoördineerde marketing overheid-banken 25
Slimme financiering (2) •
Alternatief Naar analogie met consumentenkrediet in voornamelijk elektrowinkels, overleg met RBS:
1.
Voor beperkte investeringsbedragen (dakisolatie, (ketel)) • Soepele kredietlijn van max. 2.500 euro met betaalkaart, geldig bij alle RBS-partners • Aflossing in principe in 24 maandelijkse schijven van minimaal 25 euro en/of 5% van uitstaande schuld • Interestvoet 8% maar “subsidieerbaar” door de handelaar • Factuur van RBS aan klant, handelaar hoeft zich niets meer aan te trekken en wordt onmiddellijk voor het volledige bedrag betaald • Specifieke publiciteit in bijlage aan factuur 26
Slimme financiering (3) 2.
Voor hogere bedragen (ketelvervanging, glasvervanging) • Meer klassieke lening op afbetaling • Grondiger onderzoek en opleiding handelaar/aannemer nodig • Geen ‘lopende’ kredietlijn, maar vaste mensualiteiten
• • •
Registratie als kredietbemiddelaar is nodig Screening handelaar door RBS Eventueel eenvoudiger screening voor geregistreerde aannemer Wettelijke beperkingen voor verkoop op afstand
•
27
Slimme financiering (4) •
Voordelen voor de klant • •
•
Voordelen voor de aannemer/installateur • •
•
Kan zich onderscheiden van concurrenten Geen factuuropvolging nodig
Voordelen voor de overheid (en/of beroepsfederatie) • •
•
Eenvoudige formule, niet naar de bank hoeven ‘te lopen’ Terugbetaling mogelijk door lagere energiefactuur
Betaalkaart kan worden gebruikt voor naambekendheid Maandelijks rekeningsuitreksel kan worden uitgebouwd als communicatiekanaal (bekendmaking nieuwe acties of tips)
Overleg met VCB en Bouwunie 28
Slimme financiering (5) •
Aandachtspunten • • • • • • • •
• •
Rol overheid, VCB en Bouwunie Beperking administratieve procedures klant en aannemer Drempelverlaging kredietvraag van klant Criteria voor keuze meewerkende aannemers Rapporteringsmogelijkheden over resultaten Kosten/baten Voor wie en wat, met welk (financierings)instrument? Gescheiden programma’s ?
Pilootfase gewenst Timing : • •
start pilootfase: oktober 2007 evaluatie en beslissing GO/ NO GO: begin 2008
29
Lange termijn (2013-2020)
• Afbouw premieregelingen • Verbod verkoop en verhuur woningen met enkel glas, zonder dakisolatie of met verouderde ketel • Minimale rendementseisen verwarmingsketel • Minimale eisen dakisolatie • Minimale eisen beglazing 30
Federale ondersteuning gevraagd • Aanpassing fiscale aftrek • Fiscaal voordeel pas na 2 jaar voelbaar • Geen voordeel voor niet-belastingsplichtigen Voordeel te verrekenen op factuur, naar analogie met idee voor milieuvriendelijke voertuigen => Fiscaal krediet
• Aanpassing wetgeving consumentenkrediet • Uitgebreid aanvraagdossier verplicht • Investering consumptiegoed
• Aanpassing huurwet => energietoeslag op de huur mogelijk maken als
energiebesparende investeringen worden uitgevoerd 31
Einde stavaza Energierenovatieprogramma 2020 voor de Vlaamse woningbouw
32