Het einde van het tabaksrek (zoals we het nu kennen) met. magazine. Maandelijks - 9de jaargang nr. 7 - november 2012

Maandelijks - 9de jaargang nr. 7 - november 2012

Verantwoordelijke uitgever: VFP - Ruggeveldlaan 522 - 2100 Antwerpen (Deurne) - Afgiftekantoor Gent X - P509183

met

magazine

Arnaud Hermesse over de abonnementen van de Nationale Loterij

Documentairemaker Wouter Verschelden over de toekomst van de papieren pers

Het einde van het tabaksrek (zoals we het nu kennen)

NEXT TABAK WORDT L&M TABAK

DEZELFDE SMAAK. DEZELFDE PRIJS.

VANAF NOVEMBER ZAL NEXT TABAK, L&M TABAK WORDEN. Volwassen rokers van NEXT tabak zullen profiteren van een sterk internationaal merk, terwijl de smaak en prijs onveranderd blijven.

Commerciële informatie - Uitsluitend bestemd voor personen werkzaam in de tabakshandel. Deze informatie mag niet gekopieerd, doorgestuurd, verspreid noch gebruikt worden voor andere doeleinden. V.U.: Philip Morris Benelux BVBA, Berchemstadionstraat 72, 2600 Berchem, België.

met

magazine

Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers

vaktijdschrift voor de Vlaamse Persverkopers verschijnt 8 x per jaar 9de jaargang nr. 7 - november 2013 Mag niet vrij verkocht of verhandeld worden Verantwoordelijke uitgever Bonny Goossens Ruggeveldlaan 522 - 2100 (Deurne) Tel. 03 324 70 01 - Fax. 03 324 70 03 - [email protected] Redactie Guy Reynaerts, Wouter Temmerman, Wilfried Vandenbroucke, Tony Vervloet Fotografie Anne Deknock - GSM 0475 33 25 00 Lay-out & druk Geers Offset n.v. – member of Graphius Eekhoutdriesstraat 67 - 9041 Oostakker Tel. 09 251 05 75 - Fax 09 251 62 40 www.geersoffset.com - www.graphius.com VFP, de redactie en de verantwoordelijke uitgever zijn in geen geval verantwoordelijk voor de inhoud, weergave van foto’s, allerhande teksten en opmaak van advertenties en/of ingezonden mededelingen.

Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen – ook niet gedeeltelijk – zonder ­toestemming van de verantwoordelijke uitgever.

Goed overheidsbeleid In de vorige editie van Radar publiceerden we het dubbelinterview met de ex- en huidig VFP-voorzitter Eric Tommelein en Bonny Goossens. In de Tommelein-periode evolueerde de betekenis van de initialen van de VFP van ‘Vlaamse Federatie voor Persverspreiders’ naar ‘Vlaamse Federatie voor Persverspreiders en aanverwante producten’. Voorheen besteedde de Federatie amper aandacht aan de andere productgroepen. Slechts ongeveer de helft van de krantenwinkels beschikte over een Lotto-‘machine’ (want dat was het: elk formulier had een dubbeltje met een carbonpapiertje en stond op naam van de speler) en de tabaksverkoop leek in die periode nog niet zo belangrijk. We waren tenslotte ‘dagbladhandelaars’ die de ‘toelating’ hadden gekregen om pers te verkopen. En we waren daar fier op! In het interview op pagina 17 zegt Luc Ardies (Unizo) dat we in de toekomst meer over buurtwinkels dan over krantenwinkels zullen spreken. Ook op de eerste bijeenkomst van het ‘resolutie-overleg’ (zie pagina 27) minimaliseerden de uitgevers hun aandeel in de perswinkels. En zelfs door-en-door-persverkoper Wilfried Vandenbroucke vreest in zijn column (op pagina 31) dat krantenwinkels door hun handelspartners zullen worden behandeld als verkopers uit de grijze sector! Vandaag staat VFP in de officiële statuten voor ‘Vlaamse Federatie voor Persverkopers’, morgen wordt het misschien VFB (Vlaamse Federatie voor Buurtwinkels)? En toch. Als ik al eens ben uitgenodigd op een ‘event’ en ik praat met enkele topverkopers van de Nationale Loterij of met verkopers die zich hebben gespecialiseerd in de verkoop van sigaren of sportweddenschappen, dan beginnen ze allemaal na vijf minuten over hun ‘persverkoop’ en over de moeite die ze zich getroosten om hun ‘persklanten’ tevreden te stellen. Ook de uitgevers weten best dat de ‘echte’ persverkopers belangrijk voor hen zijn. Christian De Coster van uitgever IPM (La DH en La Libre) verwoordde dit op het eerste overleg naar aanleiding van de parlementaire resolutie alsvolgt: “Natuurlijk willen wij als uitgever op zo veel mogelijk plaatsen aanwezig zijn met onze titels, maar nergens worden onze titels beter gepresenteerd en wordt er een betere service gegeven aan onze lezers als in de echte krantenwinkel”. Is de krantenwinkel nog te redden? VFP denkt van wel (lees eens aandachtig de reportage vanaf pagina 24). Om het met de woorden van Luc Ardies te zeggen: “Onze winkels zijn de barometer van een goed overheidsbeleid”! Het wordt nu tijd dat die overheid de over alle partijgrenzen aangenomen resolutie ook in daden omzet. Veel leesplezier! Tony Vervloet Sercretaris-generaal VFP - [email protected]

✗✗✗✗ ✗

Maandelijks - 9de jaargang nr. 7 - november 2012

Verantwoordelijke uitgever: VFP - Ruggeveldlaan 522 - 2100 Antwerpen (Deurne) - Afgiftekantoor Gent X - P509183

met

Nationale Lote ri

magazine

mikt met abo’s

j

op de

ontrouwe winke

✗

Arnaud Hermesse over de abonnementen van de Nationale Loterij

In het vorige numme r van Radar berichtt en we over de abonnem entsformules die de Nationale e. Te koop online, maar ook via de winkels, vernam en we toen al, net als het plan van de loterij om de commissie op die verkoop te verhogen van 4% naar 6%. In een interview vragen we Arnaud Hermesse, Director Sales van de Nationale Loterij, naar zijn plannen met deze nieuwe formule . Loterij lanceerd

Documentairemaker Wouter Verschelden over de toekomst van de papieren pers

Tabak Interview

Het einde van het tabaksrek (zoals we het nu kennen)

Coverfoto: Anne Deknock

inhoud

Nationale Loterij mikt met abo’s op de ontrouwe winkelbezoeker. 10-14 Tabakskatern • Europees Parlement keurt nieuwe tabaksrichtlijn goed. • Illegale sigarettenfabriek in de Borinage opgerold. • Nederland lacht niet met tabaksverkoop aan minderjarigen. 17 Unizo schudt overheid en publieke opinie opnieuw wakker. 20-27 VFP Magazine • Verdwijnt de papieren persdistributie? • Verder met de onaangename waarheden. • VFP pleit voor dubbele aanbesteding voor persdistributie. • Overlegorgaan over persdistributie schiet uit de startblokken. 31 Hete Hangijzers door Wilfried Vandenbroucke. 34 Kruiswoordraadsel.

blz.5

Tekst: Wouter

Temmerman |

Foto’s: Nationale

lbezoeker

ent s Parlemht n goed Europeewe tabaksric lij Tabak

man | Foto’s:

GF &

Director Sales van

de Nationale Loterij.

pag. 7

5

Reportage

Tekst: Wouter Temmerman

L

| Foto: Unizo

uc Ardies gaf het bewuste interview aan Radio 1 naar aanleiding van een reportage van de zender over de problemen van de dagbladhandels. Hij wees er in zijn commentaar op dat de afgelopen tien jaar 1.000 (of 1 op 5) krantenwinkels stopten. De sectorstudie van VFP en Unizo uit 2012 gold als onderbouw voor zijn redenering. “Pers, tabak en kansspelen vormen 90% van de winst van de krantenwinkels en net in die drie domeinen zaten de winkeliers de voorbije jaren in de hoek waar de klappen vallen”, aldus Ardies. In zijn analyse nuanceerde Luc Ardies heel scherp: het gaat niet enkel om de toegenomen concurrentie van andere soorten winkels, maar ook om het overheidsbeleid in de drie domeinen. “Tabak staat onder druk door het antitabaksbeleid van de laatste jaren. Pers ondervindt concurrentie van Bpost dat haast gratis kranten deponeert en de Nationale Loterij richt zich meer en meer op internet. Als in die core Luc Ardies, directeur Winkelraad business de klappen vallen, dan wordt het bij Unizo. moeilijk om te overleven.” solide basis. Als 90% van je winst deuken krijgt, dan is het moeilijk om de Nood aan een beleidskader nodige reserve te ontwikkelen om te investeren in nieuwe dingen.” Dat een Een van de recente voorbeelden deel van de oplossing naast die Luc Ardies tijdens het diversificatie in politieke hoek schuilt, had gesprek naar voor schoof, was de tabaksrichtlijn Ardies met de opmerking over de overheidsbedrijve die het Europees Parlement n Bpost en de heeft gestemd (zie ook pagina 10 Nationale Loterij al duidelijk tot 12). Vooral de maatregel gemaakt. Hij bracht meteen om de merknaam ook het recent onder de gezondheidswaars gestarte overlegorgaan (zie pagina 27) ter sprake, chuwing te plaatsen, kaderde maar er is meer nodig. hij vanuit retailperspectief. “Dit heeft een “Wat mij betreft is de tijd rijp gigantische impact op de om de kleine winkels niet meubels van de verenkel sympathiek te kooppunten. Die moeten vinden, maar om ook effectief iets te doen. hierdoor terug gaan investeren. Verketter ons niet als we Zelfstandige over ondernemers moeten door tabak onze zeg willen doen hun statuut veel zelf investeren. en de impact op de verkooppunten Ze moeten willen echter ook een behoorlijke illustreren. Verketter ons niet als we return on investment kunnen aankaarten dat de gevolgen creëren. We hebvan de ben nood aan een beleidskader subsidiëring van Bpost nefast dat het mogelijk maakt dat zijn. Verketter ons niet als mensen die we de mystery hun eigen familiaal kapitaal shopping van de Nationale Loterij afzetten in een zaak steken een minimum tegen de reclame op televisie van garantie krijgen dat ze dat kunnen voor casinospelen.” Unizo terugverdienen. En laat brak in de persartikels die me eerlijk zijn: daar volgden op het interwringt echt wel het schoentje. view trouwens ook een lans ” voor zeer concrete maatregelen. Het vroeg de (nieuwe) directie van de Nationale Loterij bijvoorbeeld om na te denken “Verketter ons niet” over een hogere marge voor krantenwinkels. Het is het soort concrete hulp Luc Ardies onderschreef wel waar de overheid zijn de evolutie van de kleine schouders kan onderzetten, winkels. Diversificatie vindt Ardies. is nodig en hij is de mening “Ondernemen met eigen toegedaan dat we in de toekomst of familiaal kapitaal is goed voor de economie en meer over buurtwinkels dan over krantenwinkels de overheid moet dat ondersteunen. zullen spreken. “Branchevervaging Het is ook een verhaal van is onze de tendens. Maar het is evident samenleving. Deze winkels bouwen mee aan de samenleving dat je moet kunnen vertrekken van een onder de kerktoren. Ze zijn de barometer van een goed overheidsbeleid.” n november 2013

blz.17

17

november 2013

10

magazine Vlaamse Federatie

opinie opnieuw wakker

11

per pakje op 20 sigaretten Europees Parlement een ban tswil het de parlemen jongerenfilosofie . Tegelijk vonden Nog vanuit de brug dan 20 sigaretten te bannen een pakjes met minder (slim) sigaretten dus meer om de dunnere vrouwen, blijven leden het voorstel populair bij sigaretten, vooral te ver. Deze november 2013

3. Minstens

november 2013

“Deze winkels zijn de barometer van een goed overheidsbele id”. Met die rake quote besloot Luc Ardies, directeur Winkelraad bij Unizo, een veelbesproken interview met Radio 1 midden oktober. De Unizo-topman klaagde op de openbare omroep de sterke daling van het aantal krantenwinkels aan en formuleerde een aantal opvallende adviezen.

5. Illegale hande

H

Arnaud Hermesse,

overheid en publieke

het voorl tabaksfabrikanten waarmee de de illegale argumenten was dat van Een van de grote counterden, wit moesten verpakkingen hun pakjes stel voor generieke als merken e wel zou gaan floreren Parlement vermeldd handel. Die door, maar het sloffen sigagaat dus niet dat pakjes en laten. Dat plan garanderen zullen moeten zijn. ze te traceren nog dat lidstaten e bevatten waarmee informati retten

Temmer stemden mentsleden De Europarle belangrijk: t volgde niet. g tot 65%. Wel maar het Parlemen in een verhogin l die voorziet boven die waarschu van het ontwerpeen maatrege en niet langer Parlement vertrok gepregrote gevolgen voortaan onder het Europees vorig jaar had die ingreep et debat in het merk moet Commissie eind al duidelijk dat joninkels. Het is de Europese en. Het is nu maken voor ap in de krantenw voorstel dat aantrekkelijk wing verschijn vanhet tabakssch roken minder (in tegenzoals we dat uitzicht van voorstel wil meer gaat roken heeft voor het vorm het meubel senteerd. Dat p in Europa had de rt de en in welke of doelgroe formulee voorstel die vraag het net t heeft. In maar zeer de Vanuit die optiek geren, omdat te laten verpakvolwassenen). nog een toekoms m helemaal over smaken, daling bij de daag kennen om de merknaa stelling tot de nieuwe regels publiehet een geopperd aannam gaat t s heen geleden Parlemen de band twee jaar Commissie overigen richtlijn die het ding op n zelf. Door ng: toen Europa wat de Europese Ter herinneri htlijn (als voorberei over de producte verdwijnen. streng zijn dan kingen en maatrede nieuwe tabaksric regels die minder ie hield over een heel andere . ke consultat Parlement voor Commissie) stond generieke Een overzicht de Europese ging uit van voorgesteld. het voorstel van Commissie had kelijke denkpiste enkele lanamen De oorspron de Unie al in en en merkn gezond- gel in de steigers. g), zoals buiten intact. waarschuwing (plain packagin nog over nagenoeg niets verpakkingen 1. Gezondheids ie had het in haar voorstel , blijft vandaag r is. Van dat idee g zouden bedekken Commiss den gangbaa De Europese van een verpakkin gen die 75% heidswaarschuwin stemjes deze smaak schap heeft 2. Verbod op in het sigaretten met een Parlement in groeiproducten stemde het Een van de doen dat . Zoals verwacht De EP-leden ming niet overleeft ksigaretten. die en fruitsmaa ngen en smaakjes verbod op mentholvan toevoegi toevoeginom het gebruik te leggen. Alleen vanuit het idee suiaan banden rlijk zijn (zoals lijker maken roken aantrekke sigaretten onontbee vastgevan in de productie – en dan alleen gen die voor substanties te krijgen goedgekeurde toestemming ker) en expliciet toegelaten. Om ring de goedkeu aties – zijn nog stelde concentr moet een fabrikant maattoevoeging, deze tweede Toch vertoont voor een bepaalde voorkrijgen. de ie Commiss t verhoogt fors van de Europese g. Het Parlemen jaar voor menthol. een afzwakkin drie naar acht regel eveneens van : publicatie na overgangsperiode wel drie jaar opgestelde vanille moeten chocolade en n zijn. Sigaretten met verdwene rekken wet uit de van de nieuwe

Tekst: Wouter

■ Begrijpt u dat dit principe veel handelaars op geen goed idee het eerste zicht lijkt? Arnaud Hermesse : “Sommige n zullen ongetwijf zoiets a priori eld denken dat geen goed idee is, want nadat inderdaad een zo’n occasionel abonnement e speler heeft genomen, risico dat hij nooit bestaat wellicht nog één voet het in de betreffend even onder ons: e zaak zet. Maar zie je dat type nu van speler sowieso verwacht je echt regelmatig? En dat zo iemand snel terug in zijn? Neen, uiteraard de zaak te zien niet. Ga er dus zal van uit dat dergelijke weliswaar graag spelen, maar klanten de reflex niet regelmatig te ontwikkele n om doen. En dus dat is het aan de dienstverl ening winkelier om te verstrekke hen een n die hen het maakt.” leven gemakkel ijk

Unizo schudt

ten met twee gezich

ees Parlement heeft het Europ Begin oktober n over een nieuwe richtlij het voorstel voor aangepast en ten besproken, tabaksproduc fruit- en Sigaretten met goedgekeurd. bijl, terwijl k gaan voor de mentholsmaa groter worden aarschuwingen gezondheidsw op het een nieuwe plaats en de merknaam rijkste zetten de belang pakje krijgt. We een rij. en gevolgen op maatregelen Commons WikiMedia

Loterij

november 2013

van Persverkopers

ieren Verdwijnt de pap persdistributie?

Persdistributie

de over de toekomst van de VRT, een uitzending ingsmagazine van Als journalist was Verschelden (33). Panorama, het nieuwsduid de hand van Wouter edacteur Begin september bracht een programma van dan twee jaar (co)-hoofdr ‘Stop de Persen’ was Is de vooraleer hij iets meer (geschreven) pers. van De Standaard, spraakmakend werkstuk. op de politieke redactie met hem over zijn hij voorheen actief hadden wij een gesprek In de Gentse Vooruit n? opgeschreve Deknock van De Morgen werd. dode Anne – Foto’s: kels verkopen echt ten Tekst: Guy Reynaerts gedrukte pers die krantenwin een wil eerst en vooral Wouter Verschelden de wereld uithelpen. mogelijk misverstand , ik ben echt fan “Voor alle duidelijkheid ze hij met klem. “Hadden van papier”, zegt gezegd dat er op mij tien jaar geleden aan einde zou komen korte termijn een zou en tijdschriften, dan kranten gedrukte hebben. De voorbije ik dat weggelachen echter zo snel gegaan, jaren is de evolutie is. niet meer te stoppen dat ik besef dat ze dat het besef gekomen tot ik ben Eigenlijk razendvan de pers een de digitalisering in nadat ik een jaar snelle opgang maakt, is had geleefd. Het de Verenigde Staten je niet kan omkeren. een fenomeen dat een nog steeds heel graag Natuurlijk lees ik en kar hebpaard maar ‘klassieke’ krant, Alleen zijn die niet ben ook hun charme. meer van deze tijd.” Nog enkele decennia pers binnen afzienbare Dat de papieren staat volgens Wouter tijd zal verdwijnen, boven ook als een paal Verschelden dan gevaarlijk daarwater. “Het is weliswaar doen”, voorspellingen te ‘Stop de Persen’. over nauwkeurige dat het maker van de documentaire twijfel er niet aan Wouter Verschelden, werven voor de papiezegt hij, “maar ik uitgevers abonnees dat zeer afhankelijk van duur zal zijn. Niet edities en dat met ben je dus vooral een proces van korte ren en digitale over daard en die papieren uitgaves en attractieve geschenOfwel heb je nieuwssites ik verwacht dat voordelige prijzen ver- je abonnees. Wouter een massapuuit de rekken zullen “Tja”, repliceert gratis zijn en dus pakweg vijf jaar ken zoals tablets. in het volledig ze van dat denk wel In dat model overleef verhaal van het dorp dwijnen, maar ik bliek willen bereiken. Verschelden. “Het bood, inkomsten. Hoe eeuw een marginaal midden van deze dat als laatste weerstand je dus van de publicitaire Asterix, ‘Stop Met Vlaanin en kranten geworden zijn. haalbaar. De uitgever fenomeen zullen de grote tijdschriften lijkt stilaan niet meer te we proberen aan en inspelen op de zorgen dat zijn de Persen’ hebben er uiteraard voor deren zullen evolueren moet decennia mensen in de komende Dus gaat de markeafhangen van de tonen hoe de pers digitalisering, zal oplage op peil blijft. en aan lage het digitale meer staan.” kan evolueren. Dat abonnement en aanbieden die er aan het roer ting staan, te er zal komen opbod van geschenken meer op het voorplan prijzen, met een kan heb je twee modellen. maar beperkt. Je is duidelijk. Dan Het dorp van Asterix bovenop. Dat werkt, informatie gedeelmet doping in Verschelden de talrijke Ofwel gaat de digitale We leggen Wouter een beetje vergelijken een waarmee de het verdwijnen achter svoorstellen voor, telijk of helemaal De Stan- abonnement al het geval is bij november 2013 paywall, zoals nu

20

blz.20

nog handelen de kous alweer Parlement is g groen g in het Europees bij de stemmin Met de stemmin (en tsleden gaven 28 lidstaten af. De Parlemen t om met de niet helemaal comhet Parlemen delen over een rapporteur van licht aan de ndheid) te onderhan wetgevend proces van Volksgezo dat het hun ministers t voor ervoor zorgen

En nu? Onder

Die tekst moet van het Parlemen promistekst. de laatste zitting de nieuwe aar dat de ministers afgesloten voor gen niet in niet ondenkb kan worden 4. E-sigaret e verpakkin n of zelfs 2014. Het is midden van gen van mei werd dat generiek zullen aanpasse zowaar in het de verkiezin Toen duidelijk de e-sigaret t stemde alsnog als geneesen in de het Parlemen opduiken, kwam Zoals beschrev van de e-sigaret de tekst die richtlijn zullen dit omschrijving Ook op richtlijn te staan. de vraag of Zo wordt de deze nieuwe verstrengingen. zich toe op aanscherpen. de mogelijke het debat rond ideeën de discussie zo breed t als één van ministers andere (dat dus best van Radar spitste middel aangestip de Raad van vorige editie de te helpen stoppen arheid heeft op één lijn komen product (wat was om rokers van traceerba volgend jaar medicinaal vlak april een een product voor te zetvan zelfs 28 eid t. Als de richtlijn om ar bleef ) of n). Een meerderh f jaar om de dan het Parlemen s mogelijk beschikba tot apotheke maar nog anderhal voor winkelier de lidstaten gereguleerd, weer zou beperken regels zouden te staan, rest sigaret wordt nieuwe beschikbaarheid che De wilEP-leden wetgeving. Overgangsperiodes wil dat de elektronis vanaf 2016. n (zoals sommige ten in nationale de EP-leden Het kunnen worden dan starten. regels als medicijne e werking claidus voelbaar zouden vanaf of genezend België ve in areten) niet onder dezelfde van nicotineten preventie en smaaksig vanaf 2021 als producen bijvoorbeeld (zoals voor mentholzou bij die rekensom den). Alleen net zoals voor el geldt dat meer dan 30mg/ verbod op menthol medicinale regels, overgangsmaatreg mogen niet effectieve en zonder men, gelden drie n e-sigarett en zou dat eidswaarschuVoor producte ‘niet-medicinale’ voor e-sigarett kracht worden. zijn van gezondh pleisters. De rd worden, verkocht. , moeten voorzien pag. 12 twee jaar getoleree nog de 18 jaar worden ze ml nicotine bevatten onder een niemand autoriteiten mogen aan competente jaar zijn. wingen en rs moeten de voor e-sigaen importeu Tenslotte moeten Producenten ingrediënten. ducten. igen met alle voor tabakspro lijst overhand en gelden als reclamebeperking retten dezelfde

keurt nieu

■ Waarom is de Nationale Loterij met deze gestart? abonnementsformule Arnaud Hermesse: “Je hebt loterijspele rs die niet vaak winkel opduiken. in een krantenDergelijke zogenaam de occasionel ben onvoldoen e spelers hebde tijd om gedurende de openingsu binnen te springen, ren in een zaak wonen te ver van een krantenwin met mobiliteits kel, kampen problemen, of komen enkel gene speelpot hun huis uit als voor hen echt deze of de moeite loont. dus niet vaak. Als winkelier zie Maar als ze dan je ze ineens tóch aan om dan niet de uw kassa staan, gelegenheid te waarbaat nemen om of Euro Millions-ab hen een Lottoonnement voor en/ te stellen?”

5-8

en blikken roltabak in potten product. Ook te laten nog in zakjes nlijk een legaal dan waarschij om deze enkel sneuvelen. Eerder was geopperd blijft legaal. deden dat voorstel amendementen verkopen, maar

Hete hang

De actualiteit ijzers van Perswink volgens het forum el.be

Column

blz.10-11

Perswinkel.be is een forum dat gratis ter beschikk persverkopers staat. ing van alle Iedere verkope r kan er mits registra (noodzakelijk tie omdat het forum exclusief voor persver zijn mening kwijt kopers is) over alles wat de sector aangaa Naast de occasion t en méér. ele kolder vallen er beslist interess meningen en nuttige ante nieuwtjes te sprokke len. Wilfried Vandenbroucke , een van de vijf initiatiefneme rs, geeft een woordje uitleg bij een van de actuele thema’s . Mes in de rug

Je leest het zowel in Radar als op ons forum: de hecht minder door zijn partners persverkoper belang aan een in de steek gelaten. voelt zich goeie marge. koop opvolgen Een “firma van nagenoeg onmogelij Je moet alleen en uitverkoop het jaar” kiezen goed de verk geworden, proberen te is de partners uit ketenwinkels worden steeds vermijden. Een elk van de drie met een gecentralis negatiever gepercipie makkie in pijlers eerd kassasyste erd. De symbiose meer en meer em. verworden tot van vroeger is parasitisme. Wat We moeten ons fabrikant die de te denken van geen illusies maken: persverkopers een tabaksinschakelt om nooit zullen de verkopers de vermurwen (die het Europees positie van vroeger zelfstandige persarme verkopers!) Parlement te herwinnen. Zoals en zo een minder forum blijkt, is ring te bekomen, uit de reacties strenge reglement iedereen druk maar bijna in op het op zoek naar renderend eéén beweging droogkuis, geurkaarse winkelketen zijn producten e nevenproducten: Lidl? Of de Loterij n, broodjes, kant-en-kl levert in die eveneens de krantenwin kanalen en serieuze are maaltijden lonkt naar alternatiev kel steeds minder , enz. Waarbij inspanningen KRANTENwinkel e levert om haar steeds minder zwengelen? wordt, de persverkop online verkoop PERSverkoper, aan te er en (zo valt te door de handelspa vrezen) ook meer rtners zal behandeld en meer grijze sector. n worden als een Ja, de uitgevers verkoper uit de staan nog steeds achter ons, zegt Houtekier in de vorige Radar, verkoper Bert maar dan wel om ons steken. Wat te Het gaat niet een mes in de denken van snel genoeg blijkbaar rug te sector, maar tezelfdertij de uitgever die lippendien nog een handje st bewijst aan toe om de persverkop voor De Persgroep. Ze steken d steeds nadrukkeli deze nementen gaat post de geweldige ers uit te roeien. jker en schaamtel werven, met kortingen Ik krijg net per aanbieding om ozer abongratis Het Laatste flesje Seefbier bij de verkopers tot meer dan Nieuws + een 60% zelfs, en weg te geven. enkel inschakelt daarBovenop bekostigen, zou als boodscha de 75% die ik abonnee te bedienen ik dus ook nog ppenjongens zelf mag voor een karige met bier moeten om de aldus De Persgroep cent of om proplussen pen aan kleine zeulen. Bovendien , geven ze mij prijsjes met lage , op deze manier te verkonieuwe “klanten” marges, ver onder de kans om de tis” kranten uit aan m’n winkel de forfait? Of te delen (grotendee te binden via om “graabonnement. een winkells door de verkoper om de eigen Geweldig toch? CIM-cijfers op betaalde kranten!) Reserveer snel! te krikken? Géén De plaatsen zijn broodnodige zaken die de beperkt. ademruimte kunnen verkoper de geven, niet? Integende parasitisme! Het cynisme waarmee el zelfs: dit is de uitgever verkopers hij maar al te goed droogmelkt waarvan weet hoe moeilijk Pers is onze core ze het hebben groot zijn vertrouwe toont aan hoe business niet n in de perswinke meer, zo blijkt voorzitter en l nog is. uit het interview de gewezen voorzitter met de (…) het grootste van VFP. Vandaar verhouding met gevaar van een ook de gewijzigde de uitgever. Tot verlaagde marge in ademnood voor enkele jaren het leeuwend komt. De marge is dat de sector verkocht die eel van zijn oplage ligt nu in realiteit geschat (alle 15% laatste via zelfstandig rond de 20%, hoofdartikel was. en 15,33% en 20% ruw en, voor wie Commercieel stijgen voor de inbegrepen); de pers een afgevaardigden gemiddelde winkel transportkosten ten met die zelfstandig onderhielden naar 2%: dus je op pers is de facto de contacen, ze masseerde bruto-rendement nog 18%. Van en glad. Nu de n die sector en die marge moeten onkosten betaald verkoop via de streken de plooiniet alleen alle krantenwinkel worden (huur, toenemend aandeel tutti quanti), je aan het tanen verwarming, elektriciteit moet daar ook van abonneme is, door het en van leven én, nten en de verkoop kanalen, neemt geïnvesteerd last but not least: worden met die het belang van via alternatiev er moet e die CA af. In een nevenproduct meer wordt geïnvestee krappe marge. Een sector superette is de of een service waarin niet pers een rd, bloedt onherroep voor het cliënteel kruidenierswaren elijk dood. – men verkoopt ook vuilniszakk naast … en voor onze en, postzegels dat wenst. Deze en pers, omdat inzet voor de sector moet niet tabakszaak krijgen cadeautjes: BAT de klant in die mate gemassee en PMI verleggen we zich naar nachtwink ook mooie rd worden en els en PMI gaat ook in Lidl liggen. november 2013 Bedankt!

“

”

“

”

“

”

“

”

31

blz.31

3

112

307

254

Ni

7 NR.7

304

eu

4 122

301

w

299

Lijnpuzzels 1-2

123 218 22 133 23 134 231 21 215 ★ ★ 214 213 NIVEAU 211 Lijn puzzels 2 special

special

1-2

excLusief

vaN

deNkspoRt

11 3 30 2 28 31 29 7 4 27 59 33 8 32 58 38 34 37 39 35 36 9 56 40 52 10 22 323 4 24 5 25 21 20 511 2 57 53 41 2 1 6 55 54 3 1 44 43 42 49

6

19

18

17

16

15 116 114 115 113 134 117 129 1 111 128 118 120 122 123 119 2 121 125 127 124 132 130 133 109 126 131 96

112

110

87

11

20

23 25 28 33 26 29 27 34 55 32 31 30 35 54 36 37 53 40 39 38 48 41 43 47 42 46 44 45

10

105 104 6 88 102 5 86 7 9 8 59 85 69 65 66 63 58 84 82 68 67 64 6260 83 70 71 61 72 73

24

56 57 52 51

13

13

79 78 77

76

14 15 16

16

17

NUMMER 20 21 22 23

54

53 50

44

37

34

46 45

36

3

4

5

6

7

8

18

9

10

11

12 AP

57

58 2

51

9

139

140

130

138

27

18

19

€ 3,50

20

LPN

11

€ 3,50

www.denksport.com

30 29

22 21 178 20 180 179 26 25 181 24 23 22

100 99

94

22

11153

23 24

32

33

121 173 170 177 172 171 175 168 167 159 166 169 163 161 164

176 156

12 158

157

162

12

73

81

33

31 30

79

28

80

25

29

82 83

185 93

84

92

90

18

87

12

9

33 17

86

57

228

227

78

230

224

115 223 117

74

75

116

226

229

159

X XL

ExcLusiEf vaN DENkspoRT 7/5/2013 12:09:34 PM

56

55

60 59 54 61 53 52 62 51 63 50 64 2324 37 38 22 21 2526 36 87 49 20 85 39 86 35 65 80 17 48 47 88 19 34 16 24 66 79 6 10 45 46 91 16 1718 33 32 1 2 29 9 3 89 40 84 81 27 18 7 8 2 90 30 25 15 2 67 31 23 3 4 1 39 12 11 28 30 15 82 1 44 43 92 28 83 68 1 23 41 5 42 31 15 17 19 38 14 13 29 18 26 79 93 78 77 5 10 43 44 42 80 69 3 41 4037 45 49 46 76 21 16 70 27 21 22 4 19 14 50 51 4748 73 77 83 28 35 34 14 20 76 36 12 71 2322 20 3 2 33 55 54 52 74 82 27 31 88 26 11 13 25 56 53 29 30 94 72 6 92 75 4 87 1 24 60 35 32 59 57 7 74 11 10 37 34 100 4 8 65 61 58 36 39 41 5 33 32 12 1 81 10 101 9 5 3 6 40 3 64 62 1 38 44 86 93 75 9 63 1 89 7 42 2 78 46 8 73 9 43 66 105106 6 84 95 98 7 45 47 48 5 169 4 13 6 1 2 72 91 8 107 4 51 49 109 94 99 104 85 67 70 2 5 5 2 113 52 55 69 160 102 54 71 3 57 4 97 50 53 58 3 159 68 108 161 96 1 71 127112 158 157 90 103 156 110 126 72 166 162 168 2 125111 147 121122 163 70 114 56 129 167 73 148 149 123 124 115 155 128 59 150 3 116 120 119 165 164 154 151 26 69 118 117 74 79 60 133 153 78 6 146 132 152 4 5 75 143 140 81 1 25 61 68 7 134 130 82 137 145 77 144 141136 80 2 135 131 19 142 139 138 67 24 66 3 83 20 62 18 65 76 9 12 18 17 63 64 10 23 17 21 8 22 11 4 1 6 16 15 17 16 14 7 5 11 13 2 13 15 16 8 10 18 14 9 12 15

3 6

8

180

14

4

5 9

10

11

12

13

NUMMER

2

september oktober 2013

172

€ 3,95

173

34

33

4

www.denksport.co m

€ 3,95

MET ExTRa

AP

LGN

€ 3,95

LGN

FORMAAT

73 225

82

231

15

16

58

171

83

76

21

XXL

169 16GROOT 7 170

114

118

77

Lijn puzzels

Cover-LPN-007.indd 1

185 168 EXTRA

9

8

8

23

7

165 166

119 120

★2-3★

278 164

121

85

NIVEAU

85

91

34

32

78

75

72

36

34

27

34 35

120

25

76

88

13

11

36

19

14

7

92

37

36 35

26

77

74 71

165

13

70

183 184

15

113

126

7

28 10 29 20 11 19 12 30 31 13 14 35 32 18

37

16 14 155 160 174 15

150

95

21

129 130

122

39

115

89

16

17

27

97 98

23182 24

96

NR. 2

38

154

26

10143

144

8

28

17

16

116

147 28 145 67 146 38 29 152 119 151 125 118 103 126 30 33 68 69 105 31 104 106 1 102 107

137

136

LPN15

14

21 23

158

5 32 108 110 4 112 109 6 113 31 111 114 7 101 10

3

131

141 135

13

63

132

142

134

35

www.denksport.com

64 52

47

133

33

2

59

65

129 62

42

32

183 187 91 189

66

48 43

€ 3,50

1

56

60

49

28

31

38

148

127

6

27 22

23

25

124

22 174

Lijnpuzzels 2-3

21

122 149 128

39

1

26

5

17

18

175

4

25

3

24

34

123 61

27

30

19

4

24

35

22

117 41 40

55

26

29

47 26 9 27

10

21

35

25

18

28

34 2

20

20

9

15

3

20

17

3

29

18

8

2

2

8

19

7

36

september 2013 24

1

19

1

18

7

19

25

32

40

15

18

Lijnpuzzels 2-3★

16

6

14

17

46

25

2

12

74 80

44 24

10

411

50 49

75

1281

6

9 45

4

16 14 13 17 19 12 18 22 21

11

4

89

6 42 23 1 22 2 43 7 39 4 3 1 41 21 26 20 19

uw

92 90

20 12 8

ie

207 208

91 99

93

5

N

101 98 94

9

106

21

45

15 3

107

10

5

50 48 21 22 5 46 47 6 23 24 20 11 3 7 19 18 12 15 17 8 13 16 9 14

108 97 95

100 103

297

23 4 10 1 9 5 18 16 8 11 17 6 19 12 20 15 7 17 14 13 15 13 18 21 22 19 10 16 14 23

E G W N U I IE G N DA IT U

114 222 223 113 2 1 9 21 220 216 21 Lijnpuzzels 1-2★

www.denksport.co m

8 6

gRoTE LijNpuzzE

100

68

65 95 96

99

Ls

3 27

26

4

6 8

82 11 12

22

25

23

7

8

3

9

17 21

5

15

16

74

50 51

19

28

33

53

34

17

15 16

40

46

52

36 37

19 14 13

41 38

20

31

30 29

7

32

42

18

29

27

18

54

39 47

31 10 25 30 14 26

23 24

22 4

49

32

13

18 20

1

6

75 20

24

9 2

10

48

73

29 32 21

30 31

9

84 85 55 81 97 87 86 93 89 92 70 1 88 79 80 33 71 2 77 78 28 72 76

13

5

43 42 59 61 60

64

94

14

12

91

98

69

15

63

90

28

43

45

21 26

25 14

3 2

14

17 1

15

35 44

24

23

27

22

5 16

Cover-LGN-002.

indd 1

7/12/2013 11:50 :03 AM

Puzzelplezier voor het hele gezin! Vervolledig uw assortiment, vraag deze titel aan via Distriweb of via Keesing [email protected]! WIJ WENSEN U EEN SCHITTERENDE VERKOOP! Vind ons ook op www.denksport.be

✗ ✗✗ ✗✗

  Interview

Nationale Loterij mikt met abo’s op de

ontrouwe winkelbezoeker

✗

In het vorige nummer van Radar berichtten we over de abonnementsformules die de Nationale

Loterij lanceerde. Te koop online, maar ook via de winkels, vernamen we toen al, net als het plan van de loterij om de commissie op die verkoop te verhogen van 4% naar 6%. In een interview vragen we Arnaud Hermesse, Director Sales van de Nationale Loterij, naar zijn plannen met deze nieuwe formule. Tekst: Wouter Temmerman | Foto’s: Nationale Loterij

■■ Waarom is de Nationale Loterij met deze abonnementsformule gestart? Arnaud Hermesse: “Je hebt loterijspelers die niet vaak in een krantenwinkel opduiken. Dergelijke zogenaamde occasionele spelers hebben onvoldoende tijd om gedurende de openingsuren in een zaak binnen te springen, wonen te ver van een krantenwinkel, kampen met mobiliteitsproblemen, of komen enkel hun huis uit als deze of gene speelpot voor hen echt de moeite loont. Als winkelier zie je ze dus niet vaak. Maar als ze dan ineens tóch aan uw kassa staan, waarom dan niet de gelegenheid te baat nemen om hen een Lotto- en/ of Euro Millions-abonnement voor te stellen?”

Arnaud Hermesse, Director Sales van de Nationale Loterij.

■■ Begrijpt u dat dit principe veel handelaars op het eerste zicht geen goed idee lijkt? Arnaud Hermesse: “Sommigen zullen ongetwijfeld denken dat zoiets a priori geen goed idee is, want nadat zo’n occasionele speler inderdaad een abonnement heeft genomen, bestaat wellicht het risico dat hij nooit nog één voet in de betreffende zaak zet. Maar nu even onder ons: zie je dat type van speler sowieso regelmatig? En verwacht je echt dat zo iemand snel terug in de zaak te zien zal zijn? Neen, uiteraard niet. Ga er dus van uit dat dergelijke klanten weliswaar graag spelen, maar de reflex niet ontwikkelen om dat regelmatig te doen. En dus is het aan de winkelier om hen een dienstverlening te verstrekken die hen het leven gemakkelijk maakt.” pag. 7   november 2013

5

  Interview pag. 5

■■ Als de uitbater van een krantenwinkel een loterij-abonnement verkoopt, welke commissie mag hij dan verwachten? Arnaud Hermesse: “Wel, tot nu toe rekenden wij met een commissiepercentage van 4% voor elk abonnement dat in een verkooppunt aan de man wordt gebracht. Maar vanaf de facturering van 4 november 2013 zal elk verkocht abonnement recht geven op een commissie van 6%.” ■■ En hoe lang loopt die commissie voor een abonnement? Arnaud Hermesse: “Die regelmatige commissie van 6% per abonnement blijft lopen. Maand na maand en jaar na jaar. Elk in een krantenwinkel verkocht abonnement zorgt dus echt voor een extra recurrente commissie! Dat is goed nieuws, te meer omdat het zeker niet zelden gebeurt dat een bepaalde speler een tweede abonnement neemt dat dan natuurlijk opnieuw 6% commissie oplevert.” ■■ Wat gebeurt er met de commissie voor abonnementen die werden verkocht vóór de percentageverhoging? Arnaud Hermesse: “Simpel: de commissie van de vroeger door de uitbaters verkochte abonnementen wordt gewoon van 4% op 6% gebracht. Dus met ingang van de facturering van 4 november 2013.” ■■ Hoe kunnen uitbaters zien welk commissiegeld zij voor verkochte abonnementen zullen ontvangen? Arnaud Hermesse: “De commissiebedragen voor de abonnementen staan op het verrekeningsticket van de Altura-terminals onder de rubriek ‘Commissie MSS’.” ■■ Aan welke types van klanten kan een uitbater van een krantenwinkel een abonnement voorstellen? Arnaud Hermesse: “Samenvattend gezegd: aan al zijn ‘onregelmatige’ klanten, die zich dus niet bepaald vaak in zijn zaak vertonen. Dat kan verschillende redenen hebben: ze hebben geen tijd wegens hun beroeps- en/of familiale verplichtingen, ze wonen niet meteen in de buurt of sowieso een eind verwijderd van handelscentra, ze ondervinden problemen om zich te verplaatsen (senioren, mensen met een beperkte mobiliteit), ze zijn gewoonweg verstrooid, ze hebben er een gewoonte van gemaakt om zich enkel te laten zien wanneer de Jackpot hoog genoeg is,… Toch even aanstippen dat zij er best aan mogen worden herinnerd dat de minimale Jackpot bij de Lotto niet minder dan 1.000.000 euro bedraagt, terwijl de startjackpot van Euro Millions een fraaie 15.000.000 euro bevat. ■■ Is een belangstellende speler verplicht om een abonnement te nemen voor elk van de betrokken trekkingsspelen? Arnaud Hermesse: “Zeker niet, integendeel. Met de Start Kit van de Nationale Loterij weet een speler bij wijze van spreken niet wat hij moet kiezen. Hij kan ervoor opteren om uitsluitend hetzij aan Lotto, hetzij aan Euro Millions deel te nemen. Hij kan beslissen om met beide trekkingsspelen mee te doen. Hij kan ervoor kiezen om zijn kans te wagen voor één enkele trekking per week, d.w.z. op dinsdag of op vrijdag voor Euro Millions of op woensdag of op zaterdag voor de Lotto. Hij kan er de voorkeur aan geven om mee te spelen voor   november 2013

de tweewekelijkse trekkingen van Lotto en/of Euro Millions. En dan is er nog onze Joker+ deelname. Die is mogelijk samen met Lotto en/of samen met Euro Millions. Uit de Start Kit moeten de speelformulieren correct worden ingevuld, en moet de domiciliëring op de juiste wijze worden vervolledigd, door de speler worden ondertekend én worden voorzien van het onlinecentrumnummer van de uitbater. Dat alles stuurt de winkelier het liefst naar de Nationale Loterij via de desbetreffende voorgefrankeerde enveloppe. Maar de documenten in kwestie kan je ook meegegeven wanneer de Logistieke Vertegenwoordiger van de Nationale Loterij langskomt. En we herhalen graag even ten voordele van de uitbaters: vergeet zeker niet om het onlinecentrumnummer in te vullen in het daarvoor bestemde vakje. Anders kan er geen commissie worden uit­ betaald.” ■■ Wat is bij de abonnementsformule eigenlijk het minimale inzetbedrag? Arnaud Hermesse: “Welnu, die minimuminzet hebben we bepaald op 4 euro per week voor een Lotto- of Euro Millions-abonnement. Dat wekelijkse inzetbedrag wordt uitsluitend betaald via domiciliëring – anders gezegd: de wekelijkse inzet wordt één keer per maand, meer bepaald rond de 15e, van de rekening afgehouden. De speler moet daarvoor het ”ad hoc”-formulier invullen en ondertekenen alvorens zijn abonnement kan beginnen te lopen.” ■■ Hoeveel tijd verstrijkt er tussen het moment waarop een speler een abonnement neemt en zijn eerste concrete deelneming? Arnaud Hermesse: “Reken tussen vier en zes weken: de tijd die de financiële instelling van de speler nodig heeft om de domiciliëring te registreren en die de Nationale Loterij nodig heeft om de eerste wekelijkse inzetbedragen af te houden. Na registratie van de domiciliëring worden de eerste inzetbedragen vervolgens dus afgehouden rond de 15de van de maand. Dan kan de speler met een gerust gemoed deelnemen aan de trekkingen van de daaropvolgende maand. Wil een speler iets aan zijn abonnement wijzigen? Welnu, wanneer hij die aanpassing telefonisch meedeelt aan de Dienst Abonnementen van de Nationale Loterij (op het nummer 0800 94 910) en wanneer laatstgenoemde die wijziging kan registreren vóór de 10e van de maand, dan kan de speler in kwestie opnieuw meedoen vanaf de eerste trekking die hij heeft gekozen in de daaropvolgende maand. ■■ Wanneer kan een abonnementscommissie aflopen? Arnaud Hermesse: “Momenteel kan de commissie voor een abonnement in drie gevallen worden beëindigd: wanneer de speler in kwestie zijn abonnement opzegt, wanneer de speler zijn abonnementsparameters laat wijzigen via een ander verkooppunt dan het aanvankelijke of bij een derde niet-betaling van de inzetbedragen via de domiciliëring van de speler binnen de afgelopen maand. In dat geval wordt het abonnement in feite opgezegd door de Nationale Loterij.” ■■ De Nationale Loterij is volop bezig met de ontwikkeling van een geïnformatiseerde oplossing om binnenkort de overdraagbaarheidsregels van de abonnementscommissies in overeenstemming te brengen met de regels die gelden voor de bonussen. Wat betekent dat concreet? Arnaud Hermesse: “Dat betekent om te beginnen dat de verhuizing van een krantenwinkel op minder dan twee kilometer van zijn oorspronkelijke vestiging, zonder verandering van vertegenwoordiger/ uitbater, niet langer aanleiding zal geven tot het verlies van de compag. 8

7

  Interview

kaderovereenkomst, of omgekeerd, zonder wijziging van vertegenwoordiger (wanneer de krantenwinkel in kwestie een individuele overeenkomst heeft ondertekend) of van uitbater (wanneer de krantenwinkel deel uitmaakt van een keten die een kaderovereenkomst heeft gesloten) zal evenmin nog een reden zijn om de commissie te verliezen op de abonnementen die werden verkocht vóór de verandering van netwerk of vóór de overstap van individuele overeenkomst naar kaderovereenkomst, of omgekeerd. In een volgend nummer van ons tijdschrift LoNews zal er meer uitleg worden gegeven over deze nieuwe regels, die hoe dan ook in het voordeel zijn van de verkooppunten.”

pag. 7

missie op de abonnementen die werden verkocht vóór de verhuizing. Ook de overname of overdracht van een krantenwinkel in familieverband (tussen broer en zus, tussen vader/moeder en kind, tussen echtgenoten of tussen wettelijk samenwonenden) zal niet langer aanleiding geven tot het verlies van de commissie op de abonnementen die werden verkocht vóór de overname/overdracht. Idem dito trouwens voor de overname of overdracht van een krantenwinkel tussen een ‘baas’ en een werknemer die bij de Nationale Loterij geregistreerd staat als ‘gebruiker van de Altura-terminal’. De verandering van netwerk of de overstap van een individuele overeenkomst naar een

■■ Hoe kunnen de krantenwinkels abonnementsformulieren verkrijgen? Arnaud Hermesse: “De krantenwinkels kunnen van deze commerciële opportuniteit gebruik maken door Start Kits voor abonnementen te bestellen via hun online terminal, meer bepaald door middel van de functie Terminal Ordering. Bij het bezoek van hun Logistieke Vertegenwoordiger kunnen zij dan hun gevraagde levering in ontvangst nemen. Voor dringende gevallen kunnen de krantenwinkels contact opnemen met het Customer Service Center (CSC) van de Nationale Loterij te Jette (op het gratis telefoonnummer 0800 14 961). Het CSC is overigens ons contactpunt bij uitstek voor alle logistieke vragen. Elke Start Kit bestaat uit vier formulieren (telkens Lotto en Euro Millions, enkelvoudig en “Multi”), plus een Europees domiciliëringsformulier dat verwerkt zit in de achterzijde van de cover.”  n

✗✗ ✗ ✗

8

✗

✗

  november 2013

€10,extra

Geef een slofwikkel terug aan uw Agio vertegenwoordiger en u ontvangt twee doosjes tot en met eind december 2013.

Roken is dodelijk Fumer tue Rauchen ist tödlich

  Tabak

Europees Parlement

keurt nieuwe tabaksrichtlijn goed Begin oktober heeft het Europees Parlement het voorstel voor een nieuwe richtlijn over tabaksproducten besproken, aangepast en goedgekeurd. Sigaretten met fruit- en mentholsmaak gaan voor de bijl, terwijl gezondheidswaarschuwingen groter worden en de merknaam een nieuwe plaats op het pakje krijgt. We zetten de belangrijkste maatregelen en gevolgen op een rij.

Tekst: Wouter Temmerman | Foto’s: GF & WikiMedia Commons

H

et debat in het Europees Parlement vertrok van het ontwerpvoorstel dat de Europese Commissie eind vorig jaar had gepresenteerd. Dat voorstel wil roken minder aantrekkelijk maken voor jongeren, omdat net die doelgroep in Europa meer gaat roken (in tegenstelling tot de daling bij de volwassenen). Vanuit die optiek formuleert de richtlijn die het Parlement aannam nieuwe regels over smaken, verpakkingen en over de producten zelf. Door de band heen gaat het Parlement voor regels die minder streng zijn dan wat de Europese Commissie had voorgesteld. Een overzicht.

1. Gezondheidswaarschuwingen en merknamen De Europese Commissie had het in haar voorstel nog over gezondheidswaarschuwingen die 75% van een verpakking zouden bedekken,

maar het Parlement volgde niet. De Europarlementsleden stemden een maatregel die voorziet in een verhoging tot 65%. Wel belangrijk: het merk moet voortaan onder en niet langer boven die waarschuwing verschijnen. Het is nu al duidelijk dat die ingreep grote gevolgen heeft voor het uitzicht van het tabaksschap in de krantenwinkels. Het is maar zeer de vraag of en in welke vorm het meubel zoals we dat vandaag kennen nog een toekomst heeft. In het voorstel had de Commissie overigens geopperd om de merknaam helemaal te laten verdwijnen. Ter herinnering: toen Europa twee jaar geleden een publieke consultatie hield over de nieuwe tabaksrichtlijn (als voorbereiding op het voorstel van de Europese Commissie) stond een heel andere maatregel in de steigers. De oorspronkelijke denkpiste ging uit van generieke verpakkingen (plain packaging), zoals buiten de Unie al in enkele landen gangbaar is. Van dat idee blijft vandaag nagenoeg niets intact.

2. Verbod op smaakjes Een van de groeiproducten in het sigarettenschap heeft deze stemming niet overleeft. Zoals verwacht stemde het Parlement in met een verbod op menthol- en fruitsmaaksigaretten. De EP-leden doen dat vanuit het idee om het gebruik van toevoegingen en smaakjes die roken aantrekkelijker maken aan banden te leggen. Alleen toevoegingen die voor de productie van sigaretten onontbeerlijk zijn (zoals suiker) en expliciet goedgekeurde substanties – en dan alleen in vastgestelde concentraties – zijn nog toegelaten. Om toestemming te krijgen voor een bepaalde toevoeging, moet een fabrikant de goedkeuring van de Europese Commissie krijgen. Toch vertoont deze tweede maatregel eveneens een afzwakking. Het Parlement verhoogt fors de vooropgestelde overgangsperiode: van drie naar acht jaar voor menthol. Sigaretten met chocolade en vanille moeten wel drie jaar na publicatie van de nieuwe wet uit de rekken verdwenen zijn.

3. Minstens 20 sigaretten per pakje Nog vanuit de jongerenfilosofie wil het Europees Parlement een ban op pakjes met minder dan 20 sigaretten. Tegelijk vonden de parlements­ leden het voorstel om de dunnere (slim) sigaretten te bannen een brug te ver. Deze sigaretten, vooral populair bij vrouwen, blijven dus meer

10

  november 2013

  Tabak

dan waarschijnlijk een legaal product. Ook roltabak in potten en blikken blijft legaal. Eerder was geopperd om deze enkel nog in zakjes te laten verkopen, maar amendementen deden dat voorstel sneuvelen.

4. E-sigaret met twee gezichten Toen duidelijk werd dat generieke verpakkingen niet in de nieuwe richtlijn zullen opduiken, kwam de e-sigaret zowaar in het midden van het debat rond deze nieuwe richtlijn te staan. Zoals beschreven in de vorige editie van Radar spitste de discussie zich toe op de vraag of dit een product was om rokers te helpen stoppen (dat dus best zo breed mogelijk beschikbaar bleef ) of zelfs een medicinaal product (wat de beschikbaarheid weer zou beperken tot apotheken). Een meerderheid van de EP-leden wil dat de elektronische sigaret wordt gereguleerd, maar niet onder dezelfde regels als medicijnen (zoals sommige EP-leden wilden). Alleen als producenten preventieve of genezende werking claimen, gelden medicinale regels, net zoals voor bijvoorbeeld nicotinepleisters. De ‘niet-medicinale’ e-sigaretten mogen niet meer dan 30mg/ ml nicotine bevatten, moeten voorzien zijn van gezondheidswaarschuwingen en mogen aan niemand onder de 18 jaar worden verkocht. Producenten en importeurs moeten de competente autoriteiten een lijst overhandigen met alle ingrediënten. Tenslotte moeten voor e-sigaretten dezelfde reclamebeperkingen gelden als voor tabaksproducten.

En nu? Onderhandelen Met de stemming in het Europees Parlement is de kous alweer nog niet helemaal af. De Parlementsleden gaven bij de stemming groen licht aan de rapporteur van het Parlement om met de 28 lidstaten (en hun ministers van Volksgezondheid) te onderhandelen over een compromistekst. Die tekst moet ervoor zorgen dat het wetgevend proces kan worden afgesloten voor de laatste zitting van het Parlement voor de verkiezingen van mei 2014. Het is niet ondenkbaar dat de ministers de tekst die het Parlement stemde alsnog zullen aanpassen of zelfs aanscherpen. Zo wordt de omschrijving van de e-sigaret als geneesmiddel aangestipt als één van de mogelijke verstrengingen. Ook op vlak van traceerbaarheid heeft de Raad van ministers andere ideeën dan het Parlement. Als de 28 voor april volgend jaar op één lijn komen te staan, rest de lidstaten nog anderhalf jaar om de richtlijn om te zetten in nationale wetgeving. De nieuwe regels zouden voor winkeliers in België dus voelbaar kunnen worden vanaf 2016. Overgangsperiodes (zoals voor menthol- en smaaksigareten) zouden vanaf dan starten. Het effectieve verbod op menthol zou bij die rekensom vanaf 2021 van kracht worden. Voor producten zonder overgangsmaatregel geldt dat ze nog twee jaar getolereerd worden, voor e-sigaretten zou dat drie jaar zijn. pag. 12

5. Illegale handel Een van de grote argumenten waarmee de tabaksfabrikanten het voorstel voor generieke verpakkingen counterden, was dat van de illegale handel. Die zou gaan floreren als merken hun pakjes wit moesten laten. Dat plan gaat dus niet door, maar het Parlement vermeldde wel nog dat lidstaten zullen moeten garanderen dat pakjes en sloffen sigaretten informatie bevatten waarmee ze te traceren zijn.

  november 2013

11

  Tabak

Debat over de e-sigaret houdt aan pag. 11

Belgische wetgever schiet al in actie Ondanks de termijnen die voortvloeien uit het Europese beslissingsproces, lijkt de Belgische wetgever alvast te werken aan een pakket maatregelen dat deels wel en deels niet aansluit bij wat Europa wil voorschrijven. Europese lidstaten moeten de finale richtlijn implementeren, maar mogen net zo goed opteren voor wetten die strenger zijn dan wat Europa voorschrijft. Twee wetsvoorstellen die de cDH-kamerleden Catherine Fonck en Mie-Jeanne Nyanga-Lumbala eind september indienden, lijken daar alvast op aan te sturen. Het eerste voorstel vraagt een verbod op chocoladesigaretten, het tweede is ingrijpender en vraagt om de opheffing van de uitzondering die tabaksreclame in krantenwinkels toelaat. Sinds de wet op de tabaksreclame in 1999 de meeste reclamevormen voor sigaretten en rookwaren verbiedt, gelden dagbladhandels als één van de laatste plaatsen waar reclame wel is toegestaan. In het Europees Parlement kregen de leden enkele amendementen voorgeschoteld die voor een algemeen reclameverbod ijverden, maar deze haalden de huidige tekst niet.

VFP over reclameverbod: “Fatale klap” Minister van Volksgezondheid Laurette Onkelinx liet zich eind september tijdens een interpellatie wel al positief uit over het idee. In een reactie wijst VFP erop dat een dergelijk reclameverbod het doemscenario van een snelle erosie van het aantal krantenwinkels nog zal versnellen. “De inkomsten die krantenwinkels genereren dankzij de huidige uitzondering op de reclamewetgeving is niet te onderschatten”, zegt Tony Vervloet, secretaris-generaal van VFP. “Het gaat om inkomsten die we kunnen schatten op 3.000 tot 5.000 euro per jaar. Dat is het equivalent of soms het dubbele van een gemiddeld maandinkomen van een krantenwinkel. Na het inleveren van een maandloon ten tijde van de verdubbeling van de transportkosten door AMP, zou dit opnieuw een fatale klap betekenen voor de sector.” Volgens de kranten van Sud Presse bereidt minister Onkelinx een voorstel over het reclameverbod voor dat ze op regeringsniveau wil bespreken in het kader van de volgende Gezondheidswet. Het zal ook Onkelinx zijn die namens België met Europa moet overleggen over de nieuwe Europese richtlijn. Die wordt in het huidige scenario definitief net voor de verkiezingen van mei 2014. Pas daarna zal het volledige Belgische wettelijke plan vaste vorm krijgen onder impuls van Onkelinx of van haar opvolger als minister van Volksgezondheid in de volgende federale regering na de verkiezingen van mei 2014.  n

12

Het Europees Parlement heeft zich in het kader van de nieuwe tabaksrichtlijn zoals in bijgaand artikel aangegeven ook uitgesproken over de elektronische sigaretten. In de vorige editie van Radar stond al te lezen dat rond deze e-sigaret een vrij gespleten debat leeft. Dat debat focust op de vraag of de e-sigaret al dan niet als een geneesmiddel moet gecatalogeerd en verkocht worden. Fabrikanten willen dat niet omdat het de verkoop in bijvoorbeeld krantenwinkels onmogelijk zou maken, maar anderzijds willen ze wel hun product als alternatief voor het traditionele roken neerzetten. De antitabaksbeweging wil de e-sigaret wel als geneesmiddel laten bestempelen, al erkent ook dat kamp dat het een product is dat net als patches kan helpen om de klassieke sigaret achterwege te laten. En in dat geval is een brede beschikbaarheid (buiten de apotheek) interessant. Een moeilijk debat dus dat ook de voorbije maand nog de nodige reacties uitlokte. We verzamelden enkele citaten: “Deze discussie is reclame voor mijn zaak. Studies tonen aan dat de e-sigaret minder schadelijk is dan traditionele tabak en efficiënter dan patches bij het stoppen met roken” – Simon Lévy (van de winkel Smoky Club in Brussel/Le Soir).

“De e-sigaret lijkt me eerder aan te sluiten bij de marketingtechnieken dan dat het een echt middel zou zijn om te stoppen met roken ” – (Martial Bodo, tabakoloog Centre de Désintoxication Tabagique aan het Jules Bordet Insituut/Le Soir) “De

e-sigaret is een product waarvan we vandaag nog niet alle gevaren kennen ” – (Luk Joossens, tabaksexpert Stichting Tegen Kanker/La Libre Belgique)

“Ik gebruik de e-sigaret om progressief de dosis nicotine af te bouwen omdat de opname geleidelijker verloopt” – (Vincent B., een exroker/La Libre Belgique) “De eerste analyses tonen aan dat de e-sigaret kankerverwekkende stoffen zoals formaldehyde en zware metalen in de vorm van nanodeeltjes bevat. Die worden geïnhaleerd in de longen. Dit product is niet neutraal, maar toxisch” – (Matthieu Capouet, FOD Volks­ gezondheid/La Libre Belgique)   november 2013

  Tabak

Illegale sigarettenfabriek in de Borinage opgerold Een van de grote argumenten van de tabaksfabrikanten tegen het (afgevoerde) Europese idee om generieke verpakkingen te gebruiken, was de dreiging van de illegale handel. Hoe die illegale handel er precies uitziet, was een terechte vraag. Begin oktober kregen we daar een mooi staaltje van te zien in Wallonië. Tekst: Wouter Temmerman | Foto’s: GF

D

e gerechtelijke politie van Bergen en de douanediensten hebben begin deze maand een clandestiene sigarettenfabriek in de Borinage ontmanteld. Volgens het lopende onderzoek was de fabriek al enkele maanden actief. Een fabriek in houten paletten gold als dekmantel. De zaakvoerder van de fabriek werd gearresteerd en een tiental werknemers werd ondervraagd. Dat de gerechtelijke politie een illegale sigarettenfabriek oprolt, is niet geheel nieuw. Vorige zomer sloot ze ook al de deuren van een andere fabriek in de buurt van Bergen (Ghlin). Tussen de twee fabrieken zou overigens momenteel geen aantoonbaar verband bestaan.

Hallucinante volumes Meer nog dan de loutere ontdekking van deze fabrieken, is het vooral de hoeveelheid illegale producten die de wenkbrouwen doet fronsen. In Ghlin deze zomer ging het om een stock van maar liefst 25 ton tabak en 50 miljoen sigaretten. De ontmantelde fabriek in de Borinage klokte af op een ‘bescheiden’ 1,7 miljoen sigaretten en 10,8 ton fijngesneden tabak. De productiecapaciteit van de fabriek in de Borinage bedroeg volgens de onderzoekers 30.000 tot 50.000 pakjes sigaretten per dag. Handelaars die de waarde van hun eigen winkelstock kennen, weten welke immense marktwaarde deze illegale productie vertegenwoor-

  november 2013

digt. In deze zaak bedraagt de taxontduiking reeds 500.000 euro plus een boete voor de ontduiking. De verklaringen die speurders aflegden, geven aan dat het niet om een uit de hand gelopen hobby gaat. “Deze illegale handel vergt een zekere logistiek”, verklaarde Pascal Fléron, directeur van de gerechtelijke politie van Mons. “De machines die we hebben aangetroffen, waren zeker niet nieuw, maar het vergde toch een organisatie om deze fabriek op poten te zetten.” Over de bestemming van de sigaretten heerst geen duidelijkheid, maar de speurders gaan ervan uit dat deze fabriek een exponent is van de internationale sigarettenzwendel die met fabrieken als deze van België een draaischijf wil maken.  n

13

  Tabak

Nederland lacht niet met

tabaksverkoop aan minderjarigen In Nederland wil de Tweede Kamer winkeliers die tabak verkopen aan minderjarigen straffen met een verbod om nog rookwaren te verkopen. Wie driemaal tegen de lamp loop zou een tijd geen tabak mogen aan de man brengen. We bekijken het idee in detail en polsen naar reacties bij onze Noorderburen. Tekst: Wouter Temmerman | Foto’s: GF

I

n ons land is het vooral de verkoop van kansspelen aan minder­ jarigen die bij tijd en stond de gemoederen beroert, maar in Nederland buigt de politieke wereld zich meer over de gevolgen van tabaksverkoop aan minderjarigen. Een meerderheid in de Tweede Kamer (dat is het equivalent van ons federaal parlement) wil dat winkels die herhaaldelijk worden betrapt op het verkopen van tabak aan jongeren onder de achttien jaar een verkoopschorsing wacht. De Tweede Kamer stemde begin oktober over de verhoging van de leeftijdsgrens. Die verschuift vanaf 1 januari van 16 jaar naar 18 jaar. Tijdens de bespreking namen de volksvertegenwoordigers ook een motie aan waarin ze de regering laten weten dat ze een verkoopverbod voor recidive verkopers een goed plan vinden. Zeer concreet denken de kamerleden aan een principe waarbij winkels die driemaal in de fout gaan een schorsing krijgen. In Nederland controleert de overheid de verkoop aan minderjarigen via een systeem van mystery shoppers.

“Regels handhaven” De motie zorgde voor de nodige reacties in Nederland. Het liberale (VVD) kamerlid Arno Rutte (niet te verwarren met regeringsleider Mark Rutte) schreef op zijn blog waarom de wetgever dit initiatief nam. “Als je de leeftijd waarop jongeren tabakswaren mogen kopen verhoogt, moet je er ook voor zorgen dat je dat gaat handhaven”, zegt Rutte. “Wij willen dat verkopers die meerdere malen de fout in gaan bij de verkoop van tabak een verkoopverbod krijgen. Het mag niet zo zijn dat de tabaksverkoper die zich wel aan de leeftijdsregels houdt, schade ondervindt van verkopers die deze regels aan hun laars lappen.” Grote consensus trouwens bij de grote partijen boven de Moerdijk,

14

want ook de socialistische PvdA is duidelijk pro. Deze partij wijst op de analogie met de verkoop van alcoholische dranken. De motie die de Tweede Kamer aannam, ligt nu op het bureau van de regering. Die zal zich buigen over het idee. Of het verbod er net als de nieuwe leeftijdsgrens al op 1 januari komt, is niet duidelijk. Ook 1 juli zou een optie zijn.

NSO: “Leeftijdscontrole moet automatisme worden” Radar stak zijn licht op bij de Nederlandse brancheorganisatie NSO om te peilen hoe de verkopers reageren op het nieuws. “Wij als NSO vinden in de eerste plaats dat de leeftijdsgrens moeten worden nageleefd”, zegt secretaris Gert Koudijs. “Dat is echt belangrijk, want we onderschrijven de filosofie dat roken een volwassen keuze moet zijn. Het is niet iets waarover je als minderjarige al helemaal zelf kan beslissen. Daarom hebben we vorig jaar ook een campagne gevoerd waarin we winkeliers aanraden om systematisch de leeftijd te controleren bij jongeren die minder dan 20 jaar ogen. Zo vermijd je het ri­sico om toch aan een – voorlopig nog – 16-jarige te verkopen. Dat gebeurt nog niet altijd en het moet echt een automatisme worden. Lukt dat niet, dan loop je het risico op maatregelen als deze.” Over de maatregel zelf heeft NSO nog geen officieel standpunt ingenomen. Wel vindt Koudijs het positief dat een winkelier niet meteen gestraft wordt. “Ik wil hier met enige voorzichtigheid spreken in afwachting van een bestuursstandpunt, maar dat je pas gestraft wordt na drie overtredingen lijkt me wel enigszins een verstaanbaar idee.”  n

  november 2013

NU IS HET HELEMAAL

ROND! LUCKY STRIKE 19’S WORDT 20’S VOOR €5,-

NIEUW ’s

20

EAN: 54029040

EAN: 54029064

EAN: 54029057

GEEN ADDITIEVEN BETEKENT NIET DAT DE SIGARETTEN MINDER SCHADELIJK ZIJN. COMMERCIËLE INFORMATIE. UITSLUITEND BESTEMD VOOR PERSONEN WERKZAAM IN DE TABAKSHANDEL. MAG NIET VERSPREID OF GEBRUIKT WORDEN VOOR ANDERE DOELEINDEN. V.U.: TOM VANDERVENNET, DE KONINCKSTRAAT 38, 1080 BRUSSEL.

Roken is dodelijk / Fumer tue / Rauchen ist tödlich

Austin Blue 19

Austin Menthol 19

Austin Red 19

Austin Red 24

Austin Red 29

Austin Red 100s

Roken is dodelijk. Fumer tue. Rauchen ist tödlich.

Unizo schudt

 Reportage

overheid en publieke

opinie opnieuw wakker

“Deze winkels zijn de barometer van een goed overheidsbeleid”. Met die rake quote besloot Luc Ardies, directeur Winkelraad bij Unizo, een veelbesproken interview met Radio 1 midden

oktober. De Unizo-topman klaagde op de openbare omroep de

sterke daling van het aantal krantenwinkels aan en formuleerde een aantal opvallende adviezen.

Tekst: Wouter Temmerman | Foto: Unizo

L

uc Ardies gaf het bewuste interview aan Radio 1 naar aanleiding van een reportage van de zender over de problemen van de dagbladhandels. Hij wees er in zijn commentaar op dat de afgelopen tien jaar 1.000 (of 1 op 5) krantenwinkels stopten. De sectorstudie van VFP en Unizo uit 2012 gold als onderbouw voor zijn redenering. “Pers, tabak en kansspelen vormen 90% van de winst van de krantenwinkels en net in die drie domeinen zaten de winkeliers de voorbije jaren in de hoek waar de klappen vallen”, aldus Ardies. In zijn analyse nuanceerde Luc Ardies heel scherp: het gaat niet enkel om de toegenomen concurrentie van andere soorten winkels, maar ook om het overheidsbeleid in de drie domeinen. “Tabak staat onder druk door het antitabaksbeleid van de laatste jaren. Pers ondervindt concurrentie van Bpost dat haast gratis kranten deponeert en de Nationale Loterij richt zich meer en meer op internet. Als in die core business de klappen vallen, dan wordt het moeilijk om te overleven.”

Nood aan een beleidskader Een van de recente voorbeelden die Luc Ardies tijdens het gesprek naar voor schoof, was de tabaksrichtlijn die het Europees Parlement heeft gestemd (zie ook pagina 10 tot 12). Vooral de maatregel om de merknaam onder de gezondheidswaarschuwing te plaatsen, kaderde hij vanuit retailperspectief. “Dit heeft een gigantische impact op de meubels van de verkooppunten. Die moeten hierdoor terug gaan investeren. Zelfstandige ondernemers moeten door hun statuut veel zelf investeren. Ze moeten echter ook een behoorlijke return on investment kunnen creëren. We hebben nood aan een beleidskader dat het mogelijk maakt dat mensen die hun eigen familiaal kapitaal in een zaak steken een minimum van garantie krijgen dat ze dat kunnen terug­verdienen. En laat me eerlijk zijn: daar wringt echt wel het schoentje.”

“Verketter ons niet” Luc Ardies onderschreef wel de evolutie van de kleine winkels. Diversificatie is nodig en hij is de mening toegedaan dat we in de toekomst meer over buurtwinkels dan over krantenwinkels zullen spreken. “Branchevervaging is de tendens. Maar het is evident dat je moet kunnen vertrekken van een   november 2013

Luc Ardies, directeur Winkelraad bij Unizo.

solide basis. Als 90% van je winst deuken krijgt, dan is het moeilijk om de nodige reserve te ontwikkelen om te investeren in nieuwe dingen.” Dat een deel van de oplossing naast diversifi­catie in politieke hoek schuilt, had Ardies met de opmerking over de overheidsbedrijven Bpost en de Nationale Loterij al duidelijk gemaakt. Hij bracht meteen ook het recent gestarte overlegorgaan (zie pagina 27) ter sprake, maar er is meer nodig. “Wat mij betreft is de tijd rijp om de kleine winkels niet enkel sympathiek te vinden, maar om ook effectief iets te doen. Verketter ons niet als we over tabak onze zeg willen doen en de impact op de verkooppunten willen illustreren. Verketter ons niet als we aankaarten dat de gevolgen van de subsidiëring van Bpost nefast zijn. Verketter ons niet als we de mystery shopping van de Nationale Loterij afzetten tegen de reclame op televisie voor casinospelen.” Unizo brak in de persartikels die volgden op het interview trouwens ook een lans voor zeer concrete maatregelen. Het vroeg de (nieuwe) directie van de Nationale Loterij bijvoorbeeld om na te denken over een hogere marge voor krantenwinkels. Het is het soort concrete hulp waar de overheid zijn schouders kan onderzetten, vindt Ardies. “Ondernemen met eigen of familiaal kapitaal is goed voor de economie en de overheid moet dat ondersteunen. Het is ook een verhaal van onze samenleving. Deze winkels bouwen mee aan de samenleving onder de kerktoren. Ze zijn de barometer van een goed overheidsbeleid.”  n

17

©lic. Studio 100 - Belgium

€4,9G0R/ATDISVD + ox verzamelb

26/10: Samson & Gert - Kerstshow 2012-2013 --> Nergens anders verkrijgbaar 2/11: 9/11: 16/11: 23/11: 30/11:

Mega Mindy - De Schitterende Smaragd Bumba - In Dromenland Piet Piraat - Het geheim van de verzonken stad Plop en het Circus K3 – MaMaSé!

ELKE ZATERDAG VANAF 26 OKTOBER

www.hln.be/studio100

magazine Vlaamse Federatie van Persverkopers

november 2013

Persdistributie

Verdwijnt de papieren persdistributie? Begin september bracht Panorama, het nieuwsduidingsmagazine van de VRT, een uitzending over de toekomst van de (geschreven) pers. ‘Stop de Persen’ was een programma van de hand van Wouter Verschelden (33). Als journalist was hij voorheen actief op de politieke redactie van De Standaard, vooraleer hij iets meer dan twee jaar (co)-hoofdredacteur van De Morgen werd. In de Gentse Vooruit hadden wij een gesprek met hem over zijn spraakmakend werkstuk. Is de gedrukte pers die krantenwinkels verkopen echt ten dode opgeschreven? Tekst: Guy Reynaerts – Foto’s: Anne Deknock Wouter Verschelden wil eerst en vooral een mogelijk misverstand de wereld uithelpen. “Voor alle duidelijkheid, ik ben echt fan van papier”, zegt hij met klem. “Hadden ze mij tien jaar geleden gezegd dat er op korte termijn een einde zou komen aan gedrukte kranten en tijdschriften, dan zou ik dat weggelachen hebben. De voorbije jaren is de evolutie echter zo snel gegaan, dat ik besef dat ze niet meer te stoppen is. Eigenlijk ben ik tot het besef gekomen dat de digitalisering van de pers een razendsnelle opgang maakt, nadat ik een jaar in de Verenigde Staten had geleefd. Het is een fenomeen dat je niet kan omkeren. Natuurlijk lees ik nog steeds heel graag een ‘klassieke’ krant, maar paard en kar hebben ook hun charme. Alleen zijn die niet meer van deze tijd.” Nog enkele decennia Dat de papieren pers binnen afzienbare tijd zal verdwijnen, staat volgens Wouter Verschelden dan ook als een paal boven water. “Het is weliswaar gevaarlijk daarover nauwkeurige voorspellingen te doen”, zegt hij, “maar ik twijfel er niet aan dat het een proces van korte duur zal zijn. Niet dat ik verwacht dat papieren uitgaves over pakweg vijf jaar uit de rekken zullen verdwijnen, maar ik denk wel dat ze in het midden van deze eeuw een marginaal fenomeen zullen geworden zijn. Met ‘Stop de Persen’ hebben we proberen aan te tonen hoe de pers in de komende decennia kan evolueren. Dat het digitale meer en meer op het voorplan zal komen te staan, is duidelijk. Dan heb je twee modellen. Ofwel gaat de digitale informatie gedeeltelijk of helemaal verdwijnen achter een paywall, zoals nu al het geval is bij De Stan-

20

Wouter Verschelden, maker van de documentaire ‘Stop de Persen’.

daard en ben je dus vooral afhankelijk van je abonnees. Ofwel heb je nieuwssites die volledig gratis zijn en dus een massapubliek willen bereiken. In dat model overleef je dus van de publicitaire inkomsten. Hoe de grote tijdschriften en kranten in Vlaanderen zullen evolueren en inspelen op de digitalisering, zal afhangen van de mensen die er aan het roer staan.” Het dorp van Asterix We leggen Wouter Verschelden de talrijke abonnementsvoorstellen voor, waarmee de

uitgevers abonnees werven voor de papieren en digitale edities en dat met zeer voordelige prijzen en attractieve geschenken zoals tablets. “Tja”, repliceert Wouter Verschelden. “Het verhaal van het dorp van Asterix, dat als laatste weerstand bood, lijkt stilaan niet meer haalbaar. De uitgever moet er uiteraard voor zorgen dat zijn oplage op peil blijft. Dus gaat de marketing abonnementen aanbieden aan lage prijzen, met een opbod van geschenken er bovenop. Dat werkt, maar beperkt. Je kan het een beetje vergelijken met doping in   november 2013

interview

de sport. Na een tijdje raakt het effect uitgewerkt, zodat de uitgevers steeds goedkoper moeten werken. Dat dit de krantenwinkel wurgt op termijn, hoeft geen betoog.” Geld van distributie en productie naar journalistiek “De digitalisering van de pers heeft vanzelfsprekend ook veel te maken met de opkomst van de smartphone en de iPad”, zegt Wouter Verschelden. “Als je rondkijkt, zie je de mensen constant bezig met hun telefoon en dan is het heel vaak niet om te bellen. Het is ook bijna ongelooflijk dat Steve Jobs amper drie jaar geleden de eerste iPad in de Verenigde Staten voorstelde. Als je nu ziet hoeveel mensen zo’n toestel in hun bezit hebben en er zelfs een bijna een dagdagelijks gebruiksvoorwerp van gemaakt hebben, is dat toch wel een razendsnelle evolutie. En al is het in 2013 misschien nog niet zo gemakkelijk om een krantenartikel op een tablet te lezen, ik twijfel er niet aan dat men daar binnen afzienbare tijd wel een mouw zal aan passen. De oudere generaties hebben daar misschien nog een beetje last mee, maar mijn ouders gebruiken toch ook zonder problemen een tablet. Toen ik hoofdredacteur van De Morgen was, had ik een werkingsbudget van 27  miljoen euro. Daarvan ging slechts 40 procent naar de redactie, de rest ondermeer naar de productie en de distributie van de krant. Als dit weg zou vallen, krijg je automatisch meer financiële armslag voor de journalisten.”

over een nationale markt, terwijl het in de States gaat over een regionale markt, met titels die een monopoliepositie hebben binnen een gebied.” Hoe kan het anders? “In Frankrijk bestaat sinds 2008 een online nieuwssite, Mediapart, die erin geslaagd is 76.000 abonnees aan zich te binden. Aan 90 euro per jaar per klant biedt dit alvast een mooi kapitaal van 6,8  miljoen euro. “De hoofdredacteur, Edwy Plenel, die vroeger redactiedirecteur was bij de Franse kwaliteitskrant Le Monde, maakt zich sterk dat Mediapart een sterk imago heeft. Gedegen journalistiek dus, die zich ver houdt van elke vorm van infotainment. Rob Wijnberg, die in Nederland bij NRC werkte, lanceerde De Correspondent, een online dagblad (zoals hun website vermeldt reclamevrij, een dagelijks medicijn tegen de

waan van de dag, GR), dat toch ook kan rekenen op ruim 21.000 abonnees. Nog een bedenking hierbij. Voor een krantenabonnement betaal je momenteel rond de 300 euro. Dat is toch gevoelig duurder dan wat voor een digitaal abonnement wordt gevraagd.” Twee business modellen om journalistiek te vermarkten Initiatieven als Mediapart en De Correspondent zijn een eerste mogelijkheid voor een alternatief business model voor het uitgeven van journalistieke producten. De tweede (reeds bestaande) mogelijkheid zijn de populaire gratis sites die gefinancierd worden door reclame-inkomsten. “De nieuwsfilosofie is heel verschillend van die van de klassieke krant”, weet Wouter Verschelden. “Het grote voorbeeld hiervan is Buzzfeed, dat ondertussen meer dan pag. 22

Europese nieuwsconsument wil betalen Uit ‘Stop de Persen’ bleek dat de overstap van papier naar online in Amerika al ver gevorderd is. Een grote krant als de The Washington Post werd (ten persoonlijke titel) verkocht aan Jeff Bezos, stichter van Amazon. “De Europese en dus ook de Vlaamse pers staat er veel beter voor om de omslag naar betaalde online abonnementen te maken”, aldus Wouter Verschelden. “Het is zo dat historisch gezien de bereidheid om te betalen voor dag- en weekbladen hier veel groter is dan in de Verenigde Staten. Bij ons is de verhouding tussen de lezersinkomsten en de inkomsten uit reclame ongeveer 65-35 procent. In de Verenigde Staten is dat zowat het omgekeerde. Dat betekent dus dat de Europese consument er geen moeite mee heeft dat hij moet betalen om op een degelijke manier geïnformeerd te worden. Daarnaast heb je het verschil dat je in Europa spreekt   november 2013

21

interview pag. 21 80  miljoen individuele bezoekers per dag krijgt. Het grote voordeel is dat deze Engelstalige site een heel ruim publiek kan aanboren. De sleutel tot het succes op deze gratis online markt is innovatie, zowel wat de technologie betreft als de aanpak van de journalistiek. Ik ben ook behoorlijk op­timistisch over de toekomst van de journalistiek. Uiteraard zal het op een andere manier moeten gebeuren dan vroeger, maar de mogelijkheden zijn veel ruimer dan in het verleden. Het is ook zo dat deze nieuwssites de tools hebben om te weten wat de lezers online doen. Met andere woorden, het is mogelijk te bepalen welke items het meest gelezen worden, maar bijvoorbeeld ook waar iemand het langst blijft bij stilstaan. Dat biedt aan journalisten de opportuniteit om daarop in te spelen.” Hoe gaat dat in Vlaanderen? Digitale nieuwsgaring is dus onomkeerbaar. Maar hoe zit het in Vlaanderen? “Er zijn een paar kleinere gratis sites zoals express.be en er is het betalende, maar kleinschalige Apache.be”, zegt Wouter Verschelden. “De grootste sites zijn die van de kranten, met Het Laatste Nieuws en Het Nieuwsblad als belangrijkste. Ze werken grotendeels gratis en zitten nu met het dilemma of ze dat in de toekomst ook zo zullen houden. De Tijd en L’Echo staan het verst met een overgang naar het digitale tijdperk. Dat is geen toeval, aangezien Mediafin een koploper is wat betreft de overschakeling op online in onze krantenmarkt. De nieuwssite betalend maken, is niet zo evident voor onze krantentitels. Dit is wellicht gemakkelijker voor de kleinere en hoger gepositioneerde titels als De Morgen en De Standaard, maar het is bijzonder moeilijk mensen bereid te vinden om te betalen voor regionaal- of sportnieuws, dat via de radio of de plaatselijke televisiezenders gratis wordt aangeboden. Een uitzondering is er in Duitsland, waar Bild de rechten gekocht heeft van de Bundesliga (eersteklassevoetbal, GR) en dus zowel beelden als teksten daarover in exclusiviteit kan aanbieden.” Bedreigd: regiokranten en magazines Daarin schuilt volgens Wouter Verschelden een gevaar. “Kranten als Het Belang van Limburg of Gazet van Antwerpen, die in de eerste plaats een regionaal lezerspubliek hebben en die de laatste jaren hun verkoopcijfers zien dalen, hebben ook weinig ‘digitale’ klanten aan zich gebonden. Zij zullen het dus moeilijk krijgen om in de

22

toekomst hun journalistiek te financieren. Als die titels zouden wegvallen, wie gaat er dan nog de lokale politiek op een gedegen manier verslaan? Journalistiek kan je als de vierde macht beschouwen en wat gebeurt er als er opeens geen verslaggevers meer zijn om de gemeenteraad te volgen?” Ook wat de magazines betreft ziet Wouter Verschelden de toekomst eerder somber in. “De meeste van onze bladen zijn in de eerste plaats gericht op televisie. Maar beetje bij beetje valt die functie weg. Zeker bij jonge mensen. Die gaan meer en meer via de overzichten die je bij Telenet of Belgacom kunt raadplegen op het scherm hun televisieprogramma’s bekijken. De terugval van de verkoop van bijvoorbeeld Humo valt daardoor gedeeltelijk te verklaren.” “Ook de advertentiemarkt maakt een totale verschuiving door. Nu worden zoekertjes geplaatst via Google en Facebook en ook de grote merken zoeken het internet op om reclame te maken. Met het gevolg dat er de laatste vijf jaar een ware slachtpartij heeft plaatsgevonden in de advertentie­ bladen.”

Wat met de krantenwinkel? Dat de ‘papieren’ kranten het in ons land nog behoorlijk goed doen, kan ook voor een stuk verklaard worden door de staatsteun aan Bpost. Wat moet daarmee in de toekomst gebeuren? “Eerst en vooral ben ik geen grote voorstander van subsidies”, aldus Wouter Verschelden. “Misschien zou er wel kunnen gedacht worden om de tarieven online, die momenteel 21% bedragen, te verlagen.” Wie ‘Stop de Persen’ heeft bekeken als krantenverkoper, zal daaruit zeker weinig positiefs voor zijn of haar toekomst hebben gezien. “Het is jammer, want ik onderschat de sociale functie van buurtwinkels zeker niet”, zegt Wouter Verschelden. “Maar er is aan deze evolutie echt geen houden. Op termijn zie ik de krantenwinkels zoals ze nu bestaan dan ook verdwijnen. Zij zullen zich moeten aanpassen, andere dingen aanbieden, zich specialiseren. Dit is trouwens een trend die je de laatste jaren al duidelijk kunt merken in de dagbladhandel. Maar ik ben er vast van overtuigd dat er nog een toekomst voor dit soort winkels is weggelegd.”  n   november 2013

Analyse

Persdistributie

Verder met de onaangename waarheden Wouter Verschelden durfde het onomwonden stellen: geschreven pers is een aflopend verhaal. Niet nu, maar wellicht wel binnen dit en veertig jaar, zegt hij. Uit de onaangename waarheden die Verschelden naar voor brengt (niet enkel voor persverkopers) vallen echter lessen te trekken over hoe we de persdistributie de komende nog resterende decennia beter kunnen organiseren. Tekst: Wouter Temmerman – Foto: GF

De toekomstscenario’s die Wouter Verschelden in ‘Stop de Persen’ op tafel heeft gelegd, klinken zoals vorig artikel duidelijk

omschrijft maar weinig positief voor de persverkoper. Diversificatie in het aanbod is en blijft net daarom de boodschap en liefst dan nog met producten die een fraaie marge opleveren. Want dat blijft tot nader order de achilleshiel van de dagbladhandel. Kijken we naar de conclusie voor de mediagroepen volgens Verscheldens analyse dan legt de ex-hoofdredacteur van De Morgen een ware ‘catch 22’ bloot, vooral dan voor de breedpubliekspers. Die zit volgens zijn filosofie gevangen tussen twee toekomstmodellen. Ten eerste ontwaart Verschelden het model van zeer waardevolle maar dure journalistieke content. Uitgevers kunnen die financieren via abonnementen en dus via een betaalmuur. Maar dat ligt moeilijk, omdat tot op heden geen enkele consument gewoon is om te betalen voor het online nieuws van deze kranten. Ten tweede en daartegenover staat het model van een site voor een massapubliek, die uitgevers betalen met reclame-inkomsten. Ook dat is geen evidente business, heeft de terugval van de advertentie-inkomsten in crisistijden ons geleerd. Onaangename waarheden De reportage die Wouter Verschelden voor Panorama draaide, kon op heel wat bijval rekenen. Het was immers het eerste journalistieke werk dat zeer correct in eigen boezem durfde kijken en uitzocht waar het met de toekomst van betalende journalistiek heengaat. Verschelden durft tevens ongemakkelijke waarheden vertellen: zowel voor de uitgevers als voor de verkopers van pers zit er een minder fijne conclusie vast aan dit verhaal. In hun reactie in de reportage schermden de uitgevers, ditmaal bij monde van Christian Van Thillo, met de cijfers. Vlaanderen blijft het Gallische dorpje waar de krantenmarkt zeer goed standhoudt. Los van de digitalisering overigens, want ondanks de voorspellingen van Verschelden, is die evolutie nog niet zwaar voelbaar in de

  november 2013

CIM-cijfers (met uitzondering van de financiële titels). We kregen te horen dat vooral de advertentie-inkomsten zorgen baarden, maar misten het verhaal van de losse verkoop. Dat die instort en abonnementen dat compenseren, kwam niet aan bod in Stop de Persen. Niet onlogisch, want Verschelden wou een punt maken over digitalisering. Het leverde wel gekende quotes op als “We laten onze focus op papier nooit los. Nooit.” (Christian Van Thillo). Nog twee onaangename waarheden Toch was het een goed plan geweest om aan Christian Van Thillo of aan Gert Ysebaert (Het Mediahuis) de vraag naar het succes van de papieren abonnementen te stellen. Het antwoord ligt in de aantrekkelijke voorstellen die uitgevers kunnen doen dankzij de distributietarieven die Bpost, via haar overheidssubsidies, daarvoor aanbiedt. Die subsidie heeft eveneens twee onaangename waarheden. Eén voor de digitalisering: het remt de ‘sense of urgency’ af en maakt digitale innovatie minder dringend. Eén voor de persverkopers: enkel de distributie van papieren pers via Bpost ontvangt subsidies, die richting de krantenwinkels niet. Tegenstanders van subsidies zullen stellen dat een veld zonder subsidies eerlijker is. Aangezien deze subsidiëring opnieuw deel uitmaakt van de nieuwe beheersovereenkomst die de Staat met Bpost dit jaar afsloot, moet de oplossing elders liggen. Als pers dan toch een aflopend verhaal is, hoe kunnen we in de komende decennia (volgens Verscheldens voorspelling) de distributie ervan zo optimaal mogelijk organiseren? Het antwoord op die vraag kan ook vanuit de sector zelf komen. VFP lanceerde dit jaar het idee om van persdistributie naar de krantenwinkels een dienst van algemeen economisch belang (DAEB) te maken, net zoals de distributie van printabonnementen. We lichten het voorstel toe op de volgende pagina’s. n

23

Actueel

Persdistributie

VFP pleit voor dubbele aan­ besteding voor persdistributie Vandaag is de verdeling van kranten via Bpost een dienst van algemeen economisch belang (DAEB), maar de verdeling naar de krantenwinkels is dat vreemd genoeg niet. De overheid wil de DAEB voor abonnementen vanaf 2016 uitbesteden aan wie de openbare aanbesteding wint. VFP pleit ervoor om hetzelfde systeem toe te passen voor de distributie naar de winkels.

Tekst: Wouter Temmerman – Foto’s: Anne Deknock

Om het voorstel van VFP goed te begrijpen, is het nuttig om even stil te staan bij wat een dienst van algemeen economisch belang is. Een DAEB, zoals het kortweg heet, is een commerciële dienst die echter taken van algemeen belang invult. Daarvoor legt een overheid specifieke verplichtingen op over deze openbare dienstverlening. In het geval van Bpost vraagt de Staat bijvoorbeeld aan het bedrijf, waarvan ze zelf aandeelhouder is, om kranten te bussen voor een bepaald uur. In ruil voor die eisen, kan een overheid de dienstverlener financieel tegemoet komen. In het geval van Bpost gebeurt dat door het vrijmaken van een budget in de beheersovereenkomst. Waarom is abodistributie een DAEB? De distributie van pers via abonnementen geldt als een DAEB omdat de Belgische autoriteiten het belangrijk vinden dat kranten en tijdschriften over het hele grondgebied van

24

ons land zouden te krijgen zijn. De overheid ziet dat vanuit een politiek-maatschappelijk beginsel: het is belangrijk dat een verscheidenheid aan meningen blijft bestaan, dat meerdere opinies voor elke Belg beschikbaar blijven en dat we met zijn allen gestimuleerd blijven om het politiek debat te bevorderen. Daarom legt de overheid Bpost een reeks van kwaliteits- en prestatiecriteria op. Die gaan over levering (bijvoorbeeld vóór 7u30), frequentie, leveringsopties voor de uitgevers, flexibiliteit inzake volume voor de uitgevers en continuïteit van de dienstverlening (met onder meer een enge omschrijving van overmacht). De Belgische Staat, de uitgevers en Bpost hebben tarieven bepaald voor de bezorging van dagbladen en tijdschriften. Deze tarieven zijn niet afgestemd op de reële kosten, maar liggen veel lager om de vooropgestelde doelstelling van een brede verspreiding van de geschreven pers te kunnen garanderen.

200 miljoen euro subsidie Dat deze tarieven lager zijn dan de reële kosten, is geen gissing van VFP. Het staat letterlijk te lezen op de website van de Europese Commissie, die een niet-vertrouwelijke versie publiceerde van haar goedkeuring van de nieuwe beheersovereenkomst met Bpost. Hoe laag de tarieven exact zijn, is niet duidelijk en staat enkel te lezen in het contract tussen Staat, Bpost en uitgevers. Een contract waarvan Bpost ondanks aandringen via de wet op openbaarheid van bestuur in het ­v erleden enkel de algemene details wou prijsgeven. De overheid verantwoordt de lage tarieven vanuit de noodzaak om de krantenvolumes op peil te houden. Als de kwaliteits- en prestatiecriteria zouden wegvallen, zou Bpost de dagbladen via haar reguliere rondes bezorgen. Dat zou een compensatie overbodig maken en de tarieven voor de uitgevers doen stijgen in de richting van de werkelijke waarde van de dienst. Dat

  november 2013

Actueel

zou leiden tot een daling van de volumes en dat wil de overheid vanuit haar filosofie rond informatieverspreiding net vermijden. De Europese Commissie vermeldt overigens wel hoeveel subsidie Bpost werkelijk ontvangt. De verspreiding van dagbladen en tijdschriften zijn economisch gezien de belangrijkste DAEB’s van Bpost. Deze twee openbare diensten nemen circa 70% van de totale DAEBcompensatie voor het overheidsbedrijf voor hun rekening (een andere DAEB is bijvoorbeeld de bezorging van pensioengeld). Het gaat voor pers meer concreet over om en bij 200 miljoen euro op jaarbasis. Dat is een daling in vergelijking met de vorige beheersovereenkomst. Die daling hangt dan weer samen met de Europese veroordeling die Bpost opliep voor overmatige staatssteun. Niet vrijblijvend Nog een interessant detail: de 200 miljoen euro voor kranten- en magazinebedeling is niet zonder toets. Deze compensatie kan eventueel dalen via boetes op grond van een speciaal mechanisme waarmee de prestaties van Bpost aan verschillende streefdoelen inzake kwaliteit worden getoetst. Voor de vroege bezorging van dagbladen moet Bpost er bijvoorbeeld voor zorgen dat het netto aantal klachten in verband met deze DAEB voor elke tienduizend uitreikingen minder dan elf bedraagt. Wat betreft de bezorging van tijdschriften, zorgt Bpost ervoor dat het minstens 95% van de magazines op tijd uitreikt. Dit betekent meer concreet binnen de uitreikingstermijnen die de Staat en Bpost in een bijzondere overeenkomst bepaalden.

Openbare aanbesteding vanaf 2016 Naast de daling van het subsidiebedrag tot 200 miljoen euro is de creatie van een openbare aanbesteding rond deze DAEB de belangrijkste nieuwigheid die de overheid dit jaar uit de hoed toverde. De Belgische Staat zal een “openbare, transparante en niet-discriminerende” aanbestedingsprocedure organiseren. Het is de bedoeling om zo snel mogelijk een concessieovereenkomst op nationaal niveau te sluiten met een exploitant die de distributie van dagbladen en tijdschriften vanaf 1 januari 2016 zou overnemen (of verderzetten mocht Bpost de concessie binnenhalen). In de periode tot 2016 blijft de DAEB bij Bpost omdat de overheid vindt dat het momenteel de enige exploitant zou zijn die deze diensten kan verrichten volgens de bepalingen van het

vijfde beheerscontract (op het punt van nationale dekking en betaalbare en horizontale tarieven). Deze tijdelijke toewijzing voor 2013-2015 geeft de overheid bovendien voldoende tijd om de noodzakelijke wetswijzigingen door te voeren. Ze kan tevens een deugdelijke en zinvolle procedure opzetten. Dat is niet onbelangrijk om de continuïteit van de persdistributie via abonnementen te waarborgen. Rationalisering van abodistributie De filosofie achter de DAEB voor abonnementendistributie is duidelijk. Het is relatief makkelijk om in grote steden snel en goedkoop abonnementen te bezorgen. Wil je als overheid dat een abonnement ook te betalen is qua distributie als het in het hartje van de Ardennen of een uithoek van Limburg pag. 26

VFP-lidmaatschap!? ➲ Hoe?

Aansluiten bij de Vlaamse Federatie voor Persverspreiders (VFP) kan door gebruik te maken van het overschrijvingsformulier op de keerzijde van de deze pagina. Vermeld in het vakje ‘Mededeling’ uw telefoonnummer.

➲ Hoe lang?

Een aansluiting geldt steeds voor 1 jaar (vb. november 2013 tot oktober 2014)

➲ Hoeveel?

Het lidgeld bedraagt 177 euro, het eerste aansluitingsjaar is dat slechts 120 euro.

➲ Wat?

Voor inlichtingen over de voordelen van een aansluiting, neem contact op met ons secretariaat. Vlaamse Federatie voor Persverkopers vzw – ERKENDE BEROEPSORGANISATIE Aangesloten sectororganisatie van UNIZO Ruggeveldlaan 522 – 2100 Antwerpen (Deurne)   november 2013 Tel. 03/324.70.01      Fax.

03/324.70.03      e-mail : [email protected]

25

Actueel pag. 25 moet belanden, dan steun je de distributie ervan maar beter via een subsidie. Anders komt de vrijheid van informatieverstrekking in het gedrang. Dat is een duidelijk punt, maar dat neemt niet weg dat abonnementen daardoor een blijvend concurrentieel voordeel hebben op de winkelverkoop. Omdat het voor uitgevers goedkoper is om abonnementen te verdelen, wint deze techniek aan belang en erodeert de losse verkoop in de winkels onmiskenbaar. Door de daling van de subsidies is het voordeel wat geslonken, dat wel, maar het gaat nog steeds om een structureel voordeel voor de abonnementen. Tegelijk maakt de overheid met haar plan rond een openbare aanbesteding duidelijk dat ze in zee wil met de partner die kwaliteit van dienstverlening aan de beste prijs koppelt. De overheid rationaliseert de abodistributie en dat is een interessant vertrekpunt, vond ook VFP. DAEB voor distributie naar winkels Om het concurrentienadeel voor de distributie naar de krantenwinkels weg te werken, kan een vergelijkbare procedure immers op termijn zorgen voor een rationalisering van distributie naar de winkels. Als we kijken naar de problemen die AMP vandaag ondervindt en naar de lessen die zowel verkopers als AMP zelf trekken, dan geldt de filosofie achter de abodienst net zo goed voor distributie naar de winkels. Voor een distributeur als AMP of Imapress is het veel duurder om kranten of magazines te bezorgen in een afgelegen winkel dan het is voor een centraal gelegen winkel. Als die kosten te hoog worden (denk maar aan de stijgende energiekosten voor transport die AMP graag

aanstipt) dan komt de vrije informatieverstrekking net zo goed in het gedrang. Daarom kan het voor alle betrokken partijen (verkopers, distributeurs, uitgevers) een goede zaak zijn als de DAEB-aanpak een breder veld bespeelt. VFP pleit ervoor om ook de bedeling naar de winkels als dienst van algemeen economisch belang te catalogeren. Niet om een nieuwe subsidiestroom in beweging te zetten, wel om de huidige middelen correcter te verdelen over deze twee distributiekanalen. Daarom breit VFP een tweede luik aan zijn voorstel: catalogeer de distributie naar de winkels niet enkel als een DAEB, maar koppel er naar analogie met de abodistributie een openbare aanbestedingsprocedure aan. Die zal dankzij eenzelfde concurrentiemechanisme duidelijk maken welke distributeur of distributeurs hiervoor het meest geschikt zijn en welke middelen nodig zijn om ook via dit kanaal de informatieverstrekking te garanderen. Op tafel Het voorstel van VFP zou een gebalanceerde persdistributie met zich meebrengen. Met een of twee concessiehouders voor twee aparte kanalen, die elk een objectief bepaald deel van de overheidssteun mogen gebruiken om een dienst van algemeen economisch belang te garanderen. Dit dient uiteraard gepaard te gaan met duidelijke voorwaarden en regels waarbinnen de distributeur die de winkeldistributie zal beheren, mag en kan werken. VFP neemt het voorstel mee naar het overlegorgaan dat de overheid in het leven riep om de problemen van de sector te bespreken. Wordt vervolgd. n

BE13310112845139 BBRUBEBB

26

VLAAMSE FED. PERSVERKOPERS RUGGEVELDLAAN 522 2100 DEURNE TELEFOONNR.

  november 2013

Actueel

Persdistributie

Overlegorgaan over persdistributie schiet uit de startblokken

De eerste bijeenkomst van het overlegorgaan over de problemen van de persdistributie is een feit. Het overlegorgaan kwam er op initiatief van de Commissie Bedrijfsleven van het federale Parlement. De actoren zaten midden oktober voor het eerst rond de tafel en maakten concrete afspraken over het verdere verloop.  Tekst: Wouter Temmerman – Foto: GF In mei nam de Commissie Bedrijfsleven (en later het hele federale parlement) de resolutie aan die SP.A-kamerlid Ann Vanheste eerder had ingediend om de problemen van de krantenwinkels op de agenda te plaatsen. Een van de ingediende amendementen voorzag in zeer concrete actie in de vorm van een overlegorgaan dat de problemen in de persdistributie moet helpen uitklaren. Voor het overlegorgaan haalde de Commissie de mosterd in Frankrijk, waar een dergelijk overleg concrete verbeteringen voor de krantenwinkels opleverde. Eerste bijeenkomst Dat het vijf maanden duurde alvorens het orgaan effectief uit de startblokken schoot, heeft zijn redenen. De aangenomen resolutie vroeg immers een voorafgaand rapport over de sector om het overleg voor te bereiden. Dat rapport is intussen een feit en maakte de baan vrij voor een eerste bijeenkomst op 14 oktober. Bij dat overleg waren vertegenwoordigers van de winkels, de distributeurs

  november 2013

en de uitgevers aanwezig. VFP vaardigde voorzitter Bonny Goossens en secretarisgeneraal Tony Vervloet af, Prodipresse stuurde voorzitter Walter Agosti en Alexandré Ribadière. Namens de distributeurs zetelden Tom Vermeirsch van AMP, Kris Serrien van Imapress en het duo Jean-Philippe Tondeur en Patrick Malotaux voor Tondeur Diffusion. Ook de uitgevers gaven present met Peter Bouckaert voor De Persgroep Publishing, Koen Maes voor Corelio, Inge Vermeiren voor Concentra, Quentin Gemoets voor L’Avenir, Jean Wouters voor Rossel en Christian De Coster voor IPM Group. Daarnaast waren vertegenwoordigers van de administratie aanwezig, met onder andere Jacques Steenbergen, voorzitter van de Belgische Mededingingsautoriteit. Die instantie behandelt de in 2009 ingediende alomvattende concurrentieklacht van VFP tegen AMP. Eerste verslag in november Met die aanwezigheidslijst slaagt het overleg alvast in zijn ambitie om alle partijen die

betrokken zijn bij de persverdeling samen te brengen. Het overlegorgaan valt onder toezicht van de regering en wordt voorgezeten door de kabinetschef van minister van Economie Johan Vande Lanotte. Alle aanwezigen engageerden zich om tijdens het overleg de nodige discretie te bewaren om de gesprekken niet te bemoeilijken. In praktijk zal het orgaan vanaf nu verder werken via een systeem van werkgroepen. Het is de uitgesproken ambitie om tegen 16 november een eerste tussentijds verslag voor te leggen aan de parlementsleden. Daarmee zou het orgaan de timing respecteren die de resolutie aangaf (binnen het half jaar na stemming). Tegen eind januari moet het overlegorgaan meer definitieve conclusies kunnen trekken. Dat rapport moet concrete gezamenlijke voorstellen bevatten. De Commissie Bedrijfsleven houdt op dat moment nog een stok achter de deur. Als het overlegorgaan niet tot concrete oplossingen komt, dan kan de parlementaire commissie zelf maatregelen opleggen. n

27

11 BIJ / 5 G A D S IN D F A N A V

® Studio 100

KNIP VAN 5 TOT 26 NOVEMBER, ELKE WEEK HET SPAARPUNT UIT UW DAG ALLEMAAL

NU in de winkel! € 9,95! SLECHT

2

3

S

4

SCHEURKALENDER SCHEURKALENDER 2013

! S P I T U A CADE

s t h c e l s ! 5 9 , 9 € De Sudoku Scheurkalender houdt u het hele jaar door scherp. De kalender bevat eenvoudige en iets meer

Braintainment voor het hele gezin! uitdagende sudoku’s. De oplossing van elke sudoku

vindt u op de achterzijde van iedere pagina. De regels voor het oplossen van een sudoku zijn eenvoudig:

elke rij, elke kolom en elk vierkant van drie bij drie “Zet u schrap voor een uitdagend jaar! Met de Denksport Varia Scheurkalender of de Denksport vakjes mag slechts één keer de cijfers van één tot en Sudoku kalender ligt er iedere dag een nieuwe puzzel voor u klaar om opgelost te worden. Meteen een met negen bevatten. goed voornemen voor 2014 én een leuke cadeautip voor het eindejaar.”

Vind ons ook op: Vind ons ook op www.denksport.be

www.denksport.com

NU MET

HOGERE NOTERINGEN !

KIES 1 , X OF 2 EN JE SPEELT MEE www.scooore.be

  Column

Hete hangijzers

De actualiteit volgens het forum van Perswinkel.be Perswinkel.be is een forum dat gratis ter beschikking van alle persverkopers staat. Iedere verkoper kan er mits registratie

(noodzakelijk omdat het forum exclusief voor persverkopers is) zijn mening kwijt over alles wat de sector aangaat en méér. Naast de occasionele kolder vallen er beslist interessante meningen en nuttige nieuwtjes te sprokkelen. Wilfried

Vandenbroucke, een van de vijf initiatiefnemers, geeft een woordje uitleg bij een van de actuele thema’s. Mes in de rug Je leest het zowel in Radar als op ons forum: de persverkoper voelt zich door zijn partners in de steek gelaten. Een “firma van het jaar” kiezen is nagenoeg onmogelijk geworden, de partners uit elk van de drie pijlers worden steeds negatiever gepercipieerd. De symbiose van vroeger is meer en meer verworden tot parasitisme. Wat te denken van een tabaksfabrikant die de persverkopers inschakelt om het Europees Parlement te vermurwen (die arme verkopers!) en zo een minder strenge reglementering te bekomen, maar bijna in één beweging zijn producten levert in winkelketen Lidl? Of de Loterij die eveneens lonkt naar alternatieve kanalen en serieuze inspanningen levert om haar online verkoop aan te zwengelen? Ja, de uitgevers staan nog steeds achter ons, zegt verkoper Bert Houtekier in de vorige Radar, maar dan wel om ons een mes in de rug te steken. Wat te denken van de uitgever die lippendienst bewijst aan deze sector, maar tezelfdertijd steeds nadrukkelijker en schaamtelozer abonnementen gaat werven, met kortingen tot meer dan 60% zelfs, en daarbij de verkopers enkel inschakelt als boodschappenjongens om de abonnee te bedienen voor een karige cent of om proplussen te verkopen aan kleine prijsjes met lage marges, ver onder de forfait? Of om “gratis” kranten uit te delen (grotendeels door de verkoper betaalde kranten!) om de eigen CIM-cijfers op te krikken? Géén zaken die de verkoper de broodnodige ademruimte kunnen geven, niet? Integendeel zelfs: dit is parasitisme! Pers is onze core business niet meer, zo blijkt uit het interview met de voorzitter en de gewezen voorzitter van VFP. Vandaar ook de gewijzigde verhouding met de uitgever. Tot voor enkele jaren verkocht die laatste het leeuwendeel van zijn oplage via zelfstandigen, voor wie pers een hoofdartikel was. Commercieel afgevaardigden onderhielden de contacten met die zelfstandigen, ze masseerden die sector en streken de plooien glad. Nu de verkoop via de krantenwinkel aan het tanen is, door het toenemend aandeel van abonnementen en de verkoop via alternatieve kanalen, neemt het belang van die CA af. In een superette is de pers een nevenproduct of een service voor het cliënteel – men verkoopt naast kruidenierswaren ook vuilniszakken, postzegels en pers, omdat de klant dat wenst. Deze sector moet niet in die mate gemasseerd worden en   november 2013

hecht minder belang aan een goeie marge. Je moet alleen goed de verkoop opvolgen en uitverkoop proberen te vermijden. Een makkie in ketenwinkels met een gecentraliseerd kassasysteem. We moeten ons geen illusies maken: nooit zullen de zelfstandige persverkopers de positie van vroeger herwinnen. Zoals uit de reacties op het forum blijkt, is iedereen druk op zoek naar renderende nevenproducten: droogkuis, geurkaarsen, broodjes, kant-en-klare maaltijden, enz. Waarbij de krantenwinkel steeds minder KRANTENwinkel wordt, de persverkoper steeds minder PERSverkoper, en (zo valt te vrezen) ook meer en meer door de handelspartners zal behandeld worden als een verkoper uit de grijze sector. n

“

Het gaat niet snel genoeg blijkbaar voor De Persgroep. Ze steken nog een handje toe om de persverkopers uit te roeien. Ik krijg net per post de geweldige aanbieding om gratis Het Laatste Nieuws + een flesje Seefbier weg te geven. Bovenop de 75% die ik zelf mag bekostigen, zou ik dus ook nog met bier moeten zeulen. Bovendien, aldus De Persgroep, geven ze mij op deze manier de kans om de nieuwe “klanten” aan m’n winkel te binden via een winkel­ abonnement. Geweldig toch? Reserveer snel! De plaatsen zijn beperkt.

“

”

Het cynisme waarmee de uitgever verkopers droogmelkt waarvan hij maar al te goed weet hoe moeilijk ze het hebben toont aan hoe groot zijn vertrouwen in de perswinkel nog is.

”

“

(…) het grootste gevaar van een verlaagde marge is dat de sector in ademnood komt. De marge ligt nu in realiteit rond de 20%, ruw geschat (alle 15% en 15,33% en 20% inbegrepen); de transportkosten stijgen voor de gemiddelde winkel naar 2%: dus je bruto-rendement op pers is de facto nog 18%. Van die marge moeten niet alleen alle onkosten betaald worden (huur, verwarming, elektriciteit en tutti quanti), je moet daar ook van leven én, last but not least: er moet geïnvesteerd worden met die krappe marge. Een sector waarin niet meer wordt geïnvesteerd, bloedt onherroepelijk dood.

“

”

… en voor onze inzet voor de tabakszaak krijgen we ook mooie cadeautjes: BAT en PMI verleggen zich naar nachtwinkels en PMI gaat ook in Lidl liggen. Bedankt!

”

31

Parklaan 22 bus 11 • 2300 Turnhout T. 014 42 38 38 • F. 014 42 31 63 [email protected]

Lancering nieuwe asterix op 24 oktober!

Vanaf 24 oktober zal het nieuwe album Asterix bij de Picten in alle boekhandels en tijdschriftenspeciaalzaken verkrijgbaar zijn. Voor een bestelling, bel onze klantendienst op het nr. 014/42 31 63.

32

  november 2013

Parklaan 22 bus 11 • 2300 Turnhout T. 014 42 38 38 • F. 014 42 31 63 [email protected]

Kristel van K3 op de cover van het feestnummer van fabulous mama.

Simply Haken für kleine Abbildung

für große Abbildung

Haken Simply

NIEUW

RATIS:

VAN DE MAKERS VAN

G enHaaknaald Set

Simply

HET IS HERFST! amigurumi-kabouter en paddenstoel

Het moderne haakblad voor iedereen

Simply Haken

VLOTTE SJAAL

Het moderne haakblad voor iedereen

38

MOOI KRAAGJE

TRUI MET AJOUR

HERFSTKLEUREN

MODERNE

DESIGNS

GEWELDIG!

een capuch ons

jaal ME T OO RTJE S

voor haakfans!

H e r F s T i d E e T j e s

B a s I s T e c H n i e k : HAKEN stap voor stap met foto’s

meteen beginnen!

CREATIEF HAKEN met zachte garens

leuke

GehA ak te SieR aden

01301

01/2013 € 5,95

8 710966 030936

Een openhartig en verrassend interview staat in dit feestnummer, Het moderne haakblad voor iedereen. Haken stap voor stap met foto’s. net als een reportage over de trend nachtnanny’s en suikerloze  art. nr. 08355 Sinterklaas traktaties. art. nr. 08387

Intekening top 10 concepten Beste klant, Geruime tijd geleden startten we met ons top 10 concept. We boeken hier goede resultaten. Bent u ook geïnteresseerd om hieraan deel te nemen, contacteer dan onze klantendienst. Boekenmolen top 10: - € 139 excl. btw – 21% btw - Plaats voor 10 topboeken + 10 pockets (per vak +/- 3 boeken mogelijk) - Nieuwe toptitels worden steeds door ons aangeleverd, oude kunnen retour gegeven worden. - Steeds gelegenheid tot bijbestelling via onze klantendienst. - Afmetingen: 50 cm breed - +/- 2 m hoog.

  november 2013

33

  Vertier

Zweedse puzzel

Puzzelen!

Zweedse puzzel

DIAGRAM

VERFRISSING

GEMIDDELD

ZWITSERS GEBERGTE

EVENZO

OF IETS DERGELIJKS

PUZZELHULPMIDDEL

BATTERIJ

GEZELSCHAPSSPEL

GEBARENSPEL

ONDERNE-

GEZICHTSAS MINGSRAAD

GROTSALAMANDER

EN (LATIJN) EUROPEAAN UITROEP VAN PIJN

TEGENSTAND

LOGEE

ZWAARDWALVIS

VERZONDEN BRIEVEN KERKVORST

GRIEKSE LETTER

VREEMDE MUNT

BENAUWDHEID

GRAMSCHAP

MUZIEKNOOT

DEEL V.E. ATOOM

UITEINDELIJK

BIJBELSE FIGUUR

UITGESTORVEN RUND

PERSEN

DAGBLAD MOOI, VANWEGE WELGEVORMD PERSOONTECHNISCH LIJKHEID

INDIAAN

BEROEP

ZANGNOOT

SCHUIFBAK

ZIEDAAR

RONDTREKKEND

CARDIOTOCOGRAM

VERRASTE UITROEP

MONNIKSKLEED

WEEFSEL M. GOUDDRAAD

BOOM

RUND

VERLOOPSTUK

BELANGRIJK NIEUWS

RADEN

GIERIGAARD DUIVENHOK

VERTEGENWOORDIGER BRUSSEL EN LIMBURG DL V.E. PERS

GROOTVADER

LOKROEP V. EENDEN

EUROPEAAN

POES

UITROEP V. VREUGDE

SMAAKVERBETERAAR KRANT

PLAATS IN PLAATS IN FRANKRIJK

SPORENPLANT

WALLONIË

ZEEVIS

VERKLARING V. TEKENS

ALLEEN PEULVRUCHT

SNEEUWHUT VLIEGTUIGLOODS

INWENDIG ORGAAN

VERVELEND WEZEN

WEERGALM

KLEUR

ZACHT BUISJE

ROEM

BEHOEFTIGE

SCHOEISEL

REEDS

PLAATS IN TIBET

WERKTUIG

NIET EEN

OVERDREVEN

DANS RUTH (BIJBELBOEK)

TWISTGODIN NADEEL, SCHADE

HEKELING

INSECT

VOORDAT

SLIJK

IEDERE OPRECHT

BERGPLAATS SLOTSTUK

LUIM

TAKJE UITROEP VAN SPIJT

INDISCH GERECHT

KNORRIG MENS

GRAFISCH KUNSTWERK

DEEL VAN HET BOVENBEEN

VOEGWOORD

BEJAARDE

Oplossing puzzel Radar 6 (2013)

REGELMAAT

WATERDOORLATEND

KRAS

GROND OM BOERDERIJ

Oplossing

KEURMERK OP GEWICHTEN

© DENKSPORT PUZZELBLADEN

© DENKSPORT PUZZELBLADEN

R M O O E S T E D R K A M B P U L S A N E T

34

B A D A A L P O I D PD O T V E RT O O R NO L O R E K O U K K E N A D L A V O T C A E A H I L T IE E I G E L M P TG AE V E R LC T I R EF I A S I O N E S S CL H

H O M E ZI M E E E

P LI L E T R R O O A I P L P IJ N A G L C H E E H A N E G N I G E E N N A U U D R K A R

G A N E T P A O N S M T A J M O O R S S E T L E K E P

O G O I E G A S T A U S S E L K N A E R M G A Z E O N O T U B A T O R T O M E E N E E O R D R F IJ

O R E N S P I T S E R D R E K

  november 2013

wil er, en u b b e h f e en sportli toevoeg s U bent t e o t e amisch enk een dyn el... Sch k in w n e krant et aan uw eteen h m n a d ten wedden t r uw klan o p s a e gamm es, volledig adbrok L n a v en wedden e schapp g n li r de f de on en inclusie Franse e d p o en . schapp nrennen e d r a a he p Belgisc siteit, ra diver t x e g e z de enbindin t n Dankzij la k uw seert u uw optimali t een nie s li s e b ze u voor de e en wint s s e r e t de l. De int cliëntee roeit me g n e p schap ld, wedden ter were l a r e v o iet: wat el dus n f ij dag, zo w T . ië enr in Belg e geleg z en zeke e d n a eteen v en maak m w winst u m o bruik heid ge gen. te verho

Boost uw winsten dankzij LADBROKES MULTISPORTS BETTING, de nummer 1 van de weddenschappen in België!

Interesse ? Schrijf u dan onmiddellijk in via www. ladbrokes.be

5000 FOR LIFE

PING XMAS SHOP