Postbus 20952 2500 EZ Den Haag
INVULINSTRUCTIE E&C BESTEK (UAV 2012/Gids Proportionaliteit)
Inleiding Voor werken waarbij het ontwerp c.q. delen van het ontwerp nog niet uitgedetailleerd zijn of kunnen worden, ofwel bij een advies waaraan een rapport ten grondslag ligt waardoor het ontwerp zich leent voor dimensionering door de aannemer, middels het dimensioneren c.q. uitwerken van het ontwerp en of een rapport, is het Engineering & Construct (E&C) onder de UAV 2012 ontwikkeld. Het doel van het Engineering & Construct bestek (hierna: E&C bestek) is dat de aannemer zelf bepaalt naar aanleiding van de gestelde eisen, welke activiteiten hij dient uit te voeren om het gevraagde product en de gevraagde kwaliteit te leveren - met inachtneming van de gestelde (rand)voorwaarden. In het bestek E&C bestek zijn eisen opgenomen waarbij de aannemer is belast met zowel de uitvoering als de voorbereiding. Ook "traditionele" eisen kunnen in het bestek worden opgenomen. Het E&C bestek heeft tot doel een optimale inhoudelijke kwaliteit en uniformiteit te verkrijgen in de projectbestekken van de RVB, alsmede een correcte juridische aansluiting op, en in het bijzonder algemene en specifieke voor werken van de Rijksoverheid, geldende wet- en regelgeving (RVB standaard besteksbepalingen (RS) en de RVB technische bepalingen). De structuur en de bepalingen van het E&C bestek sluiten aan op bovengenoemde RVB Standaard besteksbepalingen (RS), aangevuld met specifieke - op dimensioneringseisen - gebaseerde voorwaarden. Het E&C bestek wordt overeenkomstig de RVB Standaard besteksbepalingen, elk half jaar geactualiseerd, voor zover en indien:
de RVB Standaard besteksbepalingen worden geactualiseerd; voortschrijdend inzicht met betrekking tot de voorwaarden c.q. beheersing van innovatieve contractvormen dit wenselijk maakt.
Het E&C bestek is tot stand gekomen met medewerking van: Rijksvastgoedbedrijf De Directie Transacties en Ontwikkeling De Directie Bestuur & Bedrijfsvoering, afdeling Juridisch Advies Eindredactie: P.L.J. van der Zouw (Rijksvastgoedbedrijf) S.A. Brands LL.B (Stichting STABU)
INVULINSTRUCTIE E&C BESTEK V4.0 1 juli 2015
Pagina 1 van 53
Datum 1 juli 2015
Opmerkingen op het Engineering & Construct bestek (E&C modelbestek) gaarne per e-mail zenden aan: Rijksvastgoedbedrijf Directie Transactie & Ontwikkeling, afdeling Inkoop & Contractmanagement, sectie Contractvorming & Inkoop De heer P.L.J. van der Zouw Postbus 20952 2500 EZ Den Haag E:mail:
[email protected] Algemeen De bepalingen van het Engineering & Construct (E&C modelbestek) dienen in het projectbestek te worden opgenomen, voor zover deze op het project van toepassing zijn. Bij keuzeposten dient (projectafhankelijk) een keuze te worden gemaakt uit de aangeboden mogelijkheden. Bestekken die worden geschreven in opdracht van het Rijksvastgoedbedrijf (hierna: RVB) dienen van geen andere omslag te zijn voorzien dan een omslag (schutblad) in Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)/RVB huisstijl. Deze omslagen zijn verkrijgbaar via de RVB projectbevoegde in wiens opdracht het bestek wordt samengesteld. Algemene richtlijnen voor de bestekschrijver Versie van dit E&C bestek De bestekschrijver dient duidelijke afspraken te maken met de opdrachtgever over de te hanteren versie van het E&C bestek, aangezien gedurende het schrijven van het projectbestek niet is uit te sluiten dat er een herziene versie van het E&C bestek wordt vastgesteld. Indien de opdrachtgever het noodzakelijk acht dat de bestekschrijver van deze herziene versie gebruik maakt, dienen beide hierover in onderhandeling te treden. Normen, voorschriften en richtlijnen Bij het samenstellen van bouwstof- en resultaatspecificaties dient de bestekschrijver (in deze volgorde) gebruik te maken van: 1. Normen en daarmee vergelijkbare publicaties (zoals CUR aanbevelingen e.d.); 2. Bouwstof-/productspecificaties; 3. Beoordelingsrichtlijnen (gecertificeerde producten en processen), mits deze niet conflicteren met de CPR (Verordening (EU) No. 305/2011). Nederlandse (of nationale) merk-/fabrikantnamen, certificaten, normen en technische specificaties Uit paragraaf 17, lid 5 van de UAV 2012 volgt dat de aannemer, de in het bestek met fabrieksnaam aangeduide bouwstoffen ook daadwerkelijk moet leveren, met als uitzondering:
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 2 van 53
“Indien de directie zulks goed vindt, zal de aannemer in plaats van met een fabrieksnaam aangeduide bouwstoffen andere mogen leveren, mits van overeenkomstige hoedanigheid”. Dit is dus niet het gelijkwaardigheidsbeginsel uit de Aanbestedingswet 2012. De keuze ligt niet bij de aannemer, hij mag enkel een ander voorstel doen en de directie beslist! Indien bovenstaande van toepassing is, worden bouwstoffen dus niet vergezeld van de tekst “of gelijkwaardig”. Echter, in het kader van de Aanbestedingswet 2012, waar de overheid en dus het Rijksvastgoedbedrijf zich aan moet conformeren, (uitgewerkt in het Aanbestedingsreglement Werken 2012 (ARW 2012)), is het bij zowel Europese als nationale aanbestedingen niet toegestaan om te verwijzen naar een nationale norm, technische goedkeuring dan wel technische specificaties inzake het ontwerpen, berekenen en uitvoeren van werken. Dit is slechts toegestaan bij het ontbreken van Europese normen waarbij iedere verwijzing vergezeld moet gaan van de woorden ”of gelijkwaardig”. Tevens stelt artikel 2.76 lid 5 van de Aanbestedingswet 2012 het volgende: “Een aanbestedende dienst verwijst in de technische specificaties niet naar een bepaald fabricaat, een bepaalde herkomst of een bijzondere werkwijze, een merk, keurmerk of certificaat betreffende duurzaamheid, milieu of dierenwelzijn, dan wel gebaseerd op sociale overwegingen, een octrooi of een type, een bepaalde oorsprong of een bepaalde productie, waardoor bepaalde ondernemingen of bepaalde producten worden bevooroordeeld of uitgesloten, tenzij dit door het voorwerp van de overheidsopdracht gerechtvaardigd is.” Het Aanbestedingsreglement Werken 2012 (hierna: ARW 2012) stelt per aanbestedingsprocedure het volgende: “De aanbesteder maakt in de technische specificaties geen melding van een bepaald fabricaat, een bepaalde herkomst of een bijzondere werkwijze, noch van een verwijzing naar een merk, keurmerk of certificaat betreffende duurzaamheid, milieu of dierenwelzijn, dan wel gebaseerd op sociale overwegingen, een octrooi of een type, een bepaalde oorsprong of een bepaalde productie, waardoor bepaalde ondernemingen of bepaalde producten worden bevooroordeeld of uitgesloten.” Dit resulteert in de verplichting dat in bestekken die worden aanbesteed door het Rijksvastgoedbedrijf bij iedere noodzakelijke verwijzing zoals hier bedoeld, dient te worden vermeld “of gelijkwaardig”. Waarbij voor “of gelijkwaardig” niet paragraaf 17, lid 5 van de UAV 2012 geldt, maar de aannemer de vrije keuze en verantwoording heeft voor de door hem te leveren c.q. aan te brengen bouwstoffen, ongeacht het voorgeschreven merk en type.
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 3 van 53
Onder de Aanbestedingswet 2012 en het ARW 2012 dient een bouwstof waarbij melding wordt gemaakt van een bepaald fabricaat, merk e.d., vergezeld te gaan van de woorden “of gelijkwaardig”. In plaats van de woorden “of gelijkwaardig” dient in principe het woord “zoals” te worden gelezen. Het is mogelijk, als men op geen andere wijze duidelijk kan maken wat men wil, om dus wel een fabricaat, merk e.d. te benoemen maar niet te eisen, ofwel een bouwstof (product) welke bijvoorbeeld hetzelfde kan of van overeenkomstige kwaliteit is. Alleen wanneer het noodzakelijk is dat er daadwerkelijk een fabricaat, merk e.d. moet worden voorgeschreven (bv. sloten uitbreiding PI) is dit, mits ontwijfelbaar gemotiveerd in de aanbestedingsstukken, toegestaan. Waarbij alleen bij deze specifieke bouwstoffen de tekst niet wordt vergezeld van de tekst “of gelijkwaardig”, en dus ook paragraaf 17, lid 5 van de UAV 2012 niet van toepassing is! Vermelden van hoeveelheden in het bestek De UAV 2012 maken onderscheid tussen twee soorten hoeveelheden: - verrekenbare hoeveelheden (paragraaf 38 lid 1 van de UAV 2012); - geschatte hoeveelheden (paragraaf 38 lid 2 van de UAV 2012). Staat van verrekenprijzen/verrekenbare hoeveelheden Indien er in het bestek (de aannemingsovereenkomst) wordt verrekend middels verrekenbare hoeveelheden, dienen deze in het bestek of middels een bij het bestek behorende “staat van verrekenprijzen” te worden opgenomen. Bij de inschrijving moet voor elke resultaatsverplichting in de staat van verrekenprijzen een prijs per eenheid, respectievelijk een totaalbedrag van een resultaatsverplichting, worden ingevuld. Dit betekent dat de in de staat van verrekenprijzen genoemde hoeveelheden en bedragen bindend worden voor en onderdeel zijn van de aannemingsovereenkomst. Het eindtotaal op de “staat van verrekenprijzen” dient overeen te komen met het op het inschrijvingsbiljet voorkomende bedrag van de inschrijfsom. Dit is wat anders dan dat de aannemer, die voor het werk in aanmerking komt, in de uitnodigingsbrief wordt gevraagd zijn inschrijfbegroting te overleggen. Deze kan en mag niet anders zijn dan een “nadere specificatie van de aannemingssom”. Deze kan (juridisch) nooit deel uitmaken van de aannemingsovereenkomst, maar kan slechts dienen om inzicht in de opbouw van de aannemingssom te verkrijgen; denk hierbij aan onderhandelingen over wijzigingen (meer- en minder werk). 100% Duurzaam inkopen Rijksoverheid Het kabinet heeft in het beleidsprogramma 2007 - 2011 de doelstelling geformuleerd dat het Rijk vanaf 2010 voor 100% duurzaam inkoopt. 100% duurzaam inkopen betekent voor de Rijksgebouwendienst/het Rijksvastgoedbedrijf dat zij vanaf 1 januari 2010 in alle aanbestedingen en inkopen van de voor het RVB relevante productgroepen, de opgestelde duurzaamheideisen opneemt en er daarmee voor zorgt dat het resultaat
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 4 van 53
van de inkoop voldoet aan deze eisen. Het gaat hierbij om de minimumeisen aan het product en in de contractbepalingen. De contractbepalingen en de minimumeisen, welke betrekking hebben op de uitvoering, zijn opgenomen in het E&C bestek. De overige minimumeisen zijn vastgelegd in het bij het project behorende programma van eisen en de bijlagen. Conform de opdracht voor deze (bestek)fase dienen de betreffende eisen in het bestek (bestekboek en bestektekeningen) te worden uitgewerkt. Precontractuele bepalingen (selectie- en gunningcriteria bij aanbestedingen) Precontractuele bepalingen als maatschappelijke, technische, organisatorische en financieel-economische eisen waaraan een inschrijver moet voldoen, alsmede de gegevens die moeten worden overlegd om in aanmerking te kunnen komen voor de opdracht van het werk, worden uitsluitend in de uitnodiging tot inschrijving opgenomen. Andere overeenkomsten Bij andere (nevenaanneming) overeenkomsten, dienen de aanvang en opleveringsdata of termijnen van de verschillende bestekken zodanig op elkaar te worden afgestemd, dat het totale bouwproces in één keer kan worden beëindigd door middel van (goed)keuring en oplevering. Onderhoudsovereenkomsten die aansluiten op de realisatie van een bouwproject dienen altijd in een afzonderlijk bestek te worden geregeld, zodat het bouwproces, en eventueel de daarop aansluitende onderhoudstermijn inclusief eventueel preventief en correctief onderhoud, kan worden beëindigd door middel van (goed)keuring en oplevering, waarna een nieuwe overeenkomst kan worden gesloten. Naamsaanduiding bouwplaats De informatie over de uitvoering van het Bouwbord Rijksvastgoedbedrijf, die nodig is voor het bestek, maakt onderdeel uit van het E&C bestek (als bestand in PDF-formaat). Het bestand kan in afgedrukte vorm of digitaal als bijlage worden opgenomen in het bestekboek. Bijlagen bij het bestek De navolgende modelformulieren en andere documenten dienen (indien van toepassing) als bijlage bij het bestek te worden gevoegd en als zodanig te zijn vermeld onder het kopje “Overzicht bijlagen” op de voorbladen van het bestek: - Model Garantieverklaring voor een onderdeel; - Model Garantieverklaring voor een gedimensioneerd onderdeel; - Model afroep(bank)garantie; - Model Coördinatieovereenkomst; - Model Verantwoordingsformulier Social return; - Model Naamsaanduiding Bouwplaats; - RVB Standaard technische bepalingen; - Beperkingen ten aanzien van de toegang en het gebruik van het werkterrein.
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 5 van 53
De voornoemde bijlagen voor het E&C modelbestek (tenzij anders vermeld) kunnen worden gedownload op: http://www.stabu.org/diensten/bestekteksten/rijksgebouwendienst-engineeringconstruct-bestek.
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 6 van 53
BESTEKOMSLAG
De bestekomslagen uitvoeren in BZK/RVB huisstijl. De omslagen zijn verkrijgbaar via de RVB projectbevoegde in wiens opdracht het bestek wordt samengesteld. In het venster van de BZK/RVB bestekomslag op het voorblad zichtbaar vermelden: BESTEK Ten behoeve van de (renovatie) bouw van ..... (omschrijving van het gebouw) Projectnummer: ..... (RVB projectnummer) Datum: ..... (de officiële uitgavedatum van het bestek) TITELPAGINA Opdrachtgever Hier de volledige naam-, RVB-directie-, vestigingsadres-, postadres-, e-mailadres-, telefoon- en faxgegevens van de projectbevoegde vertegenwoordiger van de opdrachtgever vermelden. Bij adresgegevens van Rijksvastgoedbedrijf onderdelen die beschikken over een intern postcodenummer dit intern postcodenummer vermelden. Directie Invulling van dit onderdeel blijft alleen achterwege indien geheel geen directievoering op het project zal plaatsvinden. Onder “directie” de gegevens vermelden van de natuurlijke of rechtspersoon conform paragraaf 3 van de UAV 2012, die is/zal worden aangewezen om op het project als directie op te treden. Indien op het project geen directie wordt aangewezen moet de opdrachtgever dit in het bestek vermelden. In de UAV 2012 en in het bestek wordt met “directie”, het in paragraaf 3 van de UAV 2012 vermelde bedoeld, dit met inachtname van de aanvullende bepalingen in het bestek. De alleen als samengestelde aanduiding voorkomende vermelding van bv. “Directie Transacties en Ontwikkleing” of “Directie Vastgoedbeheer” duidt op het Rijksvastgoedbedrijf dienstonderdeel. Adviseur(s) Indien het noodzakelijk is dat een adviseur of architect, naast de Directie UAV, beslissingsbevoegdheid (bindende afspraken) heeft ten behoeve van het project, dient deze te worden aangesteld als “bijstaander” conform de UAV 2012.
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 7 van 53
Paginanummering Opdrachtgever en aannemer behoren in het bezit te zijn van eenduidige en complete documenten die de overeenkomst vormen. Conform het ARW 2012 wordt bij opdracht een gewaarmerkt exemplaar van de contractstukken aan de aannemer toegezonden. Om ervoor zorg te dragen dat de overeenkomst wordt gesloten op basis van eenduidige en complete documenten worden de documenten voorzien van zogenaamde identificatiegegevens. Als onderdeel van de identificatie van het bestekboek als contractdocument op deze pagina in de invultekst het aantal genummerde pagina’s en alle niet-genummerde pagina’s (zoals bestekomslag) aangeven. De titelpagina en inhoudsopgaven pagina's apart vermelden: “Dit bestekboek omvat, naast de niet-genummerde pagina’s, de hier genoemde pagina’s: Bestekomslag, Titelpagina (…pagina’s), Overzicht bijlagen (… pagina’s) en Inhoudsopgave (…pagina’s), tevens ….. aaneengesloten genummerde pagina’s voorzien van eenzelfde datumaanduiding.”
BIJLAGEN Het bestek omvat volgens paragraaf 1, lid 1 van de UAV 2012 “de beschrijving van het werk, de daarbij behorende tekeningen, de voor het werk geldende voorwaarden, de nota van inlichtingen en het proces-verbaal van aanwijzing.” Onder “Bijlagen” dienen de (werk)tekeningen, het Model Naamsaanduiding Bouwplaats en andere documenten te worden vermeld, welke worden toegevoegd aan het bestek. Het V&G-plan ontwerpfase en het V&G-dossier maken deel uit van het bestek. Voor de dimensioneringswerkzaamheden dient de aannemer het V&G-plan (ontwerp) aan te vullen. Bijlagen en andere documenten behorend bij de nota van inlichtingen dienen ook in de nota te worden vermeld. Bijlagen dienen eenduidig in het “Overzicht bijlagen” te worden vermeld met datum, eventueel (versie)nummer en titel. Als datum van een document dient vermeld te worden de dag waarop het betreffende document als zijnde gereed wordt beschouwd. Men dient er voor te zorgen dat de datumaanduidingen consistent zijn (bijvoorbeeld: een document met een bepaalde datum kan geen verwijzing bevatten naar documenten met een latere datum). In geval er sprake is van een openbare (Europese) aanbesteding dient het bestek aan de aanbestedingsvoorwaarden die voortvloeien uit de Aanbestedingswet 2012, de Gids Proportionaliteit en het ARW 2012 te voldoen.
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 8 van 53
Aangezien het overnemen of interpreteren van terrein- en bodemgegevens de kans op het ontstaan van onjuistheden en tegenstrijdigheden vergroot, wordt aanbevolen te verwijzen naar als bijlage bij het bestek te voegen documenten. Gegevens m.b.t. de bodem en grondwaterstand dienen te worden vermeld. Het verstrekken van onjuiste gegevens verhoogt de risico’s. Voorgeschreven onderaannemers dienen te worden vermeld bij het betreffende onderdeel. Voor het vermelden van verrekenprijzen voor verrekenbare hoeveelheden arbeid, materialen en resultaten, dient ten behoeve van de prijsaanbieding, gebruik te worden gemaakt van een bij het bestek te voegen “Staat van verrekenprijzen”.
EINDPAGINA DE BESTEKSTUKKEN DIENEN TE WORDEN GEWAARMERKT VOLGENS DE INSTRUCTIES VAN DE OPDRACHTGEVER (RIJKSVASTGOEDBEDRIJF). Te waarmerken bestekstukken overeenkomstig de gevolgde ARW 2012 procedure het: - inschrijvingsbiljet met de eventuele staat van verrekenprijzen; - het bestek (overeenkomstig paragraaf 1, lid 1 van de UAV 2012); - de nota van inlichtingen; - het proces-verbaal van aanwijzing. Van bovengenoemde bestekstukken dienen ten minste 2 exemplaren te worden gewaarmerkt. Te weten: - van elk één exemplaar t.b.v. de projectbevoegde (opdrachtgever); - van elk één exemplaar t.b.v. de aannemer (opdrachtnemer).
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 9 van 53
ALGEMENE TOELICHTING EN INVULINSTRUCTIES T.B.V. DE ADMINISTRATIEVE BEPALINGEN. INFORMATIE-OVERDRACHT Toelichting Het vervaardigen van tekeningen, berekeningen en andere documenten door de aannemer is afhankelijk van hetgeen daaromtrent in de van toepassing zijnde voorschriften is bepaald en hetgeen is overeengekomen ten aanzien van de taakverdeling tussen de opdrachtgever/directie en eventuele bijstaander met de aannemer. Bovenstaande gegevens en stukken dienen per project en per onderdeel door de ontwerpende partij aan de directie of de hiervoor verantwoordelijke bijstaander te worden verstrekt. De opdrachtgever dient, ingevolge paragraaf 5, lid 1 van de UAV 2012, ervoor te zorgen dat de aannemer tijdig kan beschikken “over de publiekrechtelijke en privaatrechtelijke toestemmingen, die voor de opzet van het werk volgens het bestek vereist zijn” en "over de benodigde tekeningen en andere gegevens". De opdrachtgever (directie) zorgt daarom voor het aanleveren van bescheiden, alsmede voor het verstrekken van de daartoe benodigde gegevens aan de aannemer. Indien een (Europees erkende) BRL is voorgeschreven, voldoen bouwstoffen/producten respectievelijk processen middels het te verstrekken certificaat aan de (in de BRL genoemde) prestatieeisen volgens het Bouwbesluit 2012.
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 10 van 53
1
BESCHRIJVING VAN HET WERK
11
ALGEMEEN Algemene omschrijving van het werk Invultekst algemeen Als situering de straat en plaatsnaam vermelden. Als omschrijving van het werk vermelden: “De nieuwbouw (verbouw, restauratie, sloop enz.) van … (het gerechtsgebouw, de penitentiaire inrichting, het belastinggebouw, het rijkskantorengebouw enz.).”
Invultekst t.b.v. coördinerend aannemer Als omschrijving van het werk vermelden: “De bouwkundige werken ten behoeve van de nieuwbouw (verbouw, restauratie, sloop enz.) van ….. (het gerechtsgebouw, de penitentiaire inrichting, het belastinggebouw, het rijkskantorengebouw enz.), alsmede de coördinatie van de ….. (werktuigbouwkundige, elektrotechnische enz.) werken.” Invultekst t.b.v. nevenaannemer. Als omschrijving van het werk vermelden: “De ….. (elektrotechnische, werktuigbouwkundige enz.) werken ten behoeve van de nieuwbouw (verbouw, restauratie, sloop enz.) van ….. (het gerechtsgebouw, de penitentiaire inrichting, het belastinggebouw, het rijkskantorengebouw enz.).” Kadastrale gegevens Hier vermelden de kadastrale gemeente, de sectie(s) en het (de) nummer(s). 11.1
ALGEMENE BESCHRIJVING
>>> >>> >>> >>>
Bepaling Bepaling Bepaling Bepaling
12 12.1
Documenten Tekeningen
>>>
Bepaling 12.1 altijd in het projectbestek opnemen.
11.1-01 altijd in het projectbestek opnemen. 11.1-02 altijd in het projectbestek opnemen. 11.2 altijd in het projectbestek opnemen. 11.3 altijd in het projectbestek opnemen.
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 11 van 53
12.2
Bijlagen Toelichting: Van toepassing zijnde modelformulieren als bijlage bij het bestek toevoegen en in het "Overzicht bijlagen" in het bestek vermelden.
>>>
Bepaling 12.2 altijd in het projectbestek opnemen.
12.3
VERANTWOORDELIJKHEID VOOR DE INTERPRETATIE EN AANVULLING VAN VERSCHAFTE INFORMATIE Toelichting: De aannemer bepaalt zelf welke activiteiten uitgevoerd moeten worden om het gevraagde product te leveren met inachtneming van de gestelde (randvoorwaarden). Er wordt geacht dat de aannemer het Programma van Eisen en/of voorlopig ontwerp en verdere aan hem verschafte informatie juist vertaalt en uitwerkt in het uitvoeringsontwerp c.q. realisatie.
>>>
Bepaling 12.3 altijd in het projectbestek opnemen.
12.4
Intellectueel eigendom Toelichting: Het eigendomsrecht van het bestek, tekeningen en bijlagen berust bij het RVB. De aannemer krijgt alleen toestemming om de bedoelde documenten te gebruiken voor het uitvoeren van het werk.
>>>
Bepaling 12.4 altijd in het projectbestek opnemen.
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 12 van 53
2
PROGRAMMA VAN EISEN Toelichting: In het Programma van Eisen zijn de randvoorwaarden en limieten gedefinieerd. De "eisen" zijn de criteria waaraan voldaan moet worden en de "wensen" zijn de verwachtingen waaraan moet worden voldaan. Helder definiëren van het Programma van Eisen zorgt er voor dat de beschreven eisen, vragen en wensen door de aannemer juist worden geïnterpreteerd en wel zoals de opdrachtgever deze voor ogen heeft.
21 ALGEMEEN 21.1 EISEN VOORBEREIDENDE WERKZAAMHEDEN 21.1.1 Scope van de voorbereidende werkzaamheden Toelichting: Met het Programma van Eisen en de beschreven werkzaamheden dient de aannemer zijn verplichtingen uit te kunnen werken tot een uitvoeringsontwerp c.q. het werk te realiseren. >>>
Bepaling 21.1.1 altijd in het projectbestek opnemen.
21.2
UITVOERINGSONTWERP Toelichting: Het uitvoeringsontwerp omvat alle documentatie/informatie betreffende de wijze van oplossen van de te dimensioneren onderdelen en te realiseren werk.
21.2 >>>
01. Bepaling 21.2-01 altijd in het projectbestek opnemen.
>>>
02. Bepaling 21.2-02 altijd in het projectbestek opnemen.
>>>
03. Bepaling 21.2-03 altijd in het projectbestek opnemen.
>>>
04. Bepaling 21.2-04 altijd in het projectbestek opnemen.
>>>
05. Bepaling 21.2-05 altijd in het projectbestek opnemen.
06. >>> Bepaling 21.2-06 altijd in het projectbestek opnemen. 07. >>> Bepaling 21.2-07 altijd in het projectbestek opnemen.
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 13 van 53
21.3
Kwaliteitsborging Toelichting: Om de kwaliteit van het te realiseren werk te waarborgen en de doelstellingen effectief te behalen kunnen stop- en bijwoonpunten gewenst zijn. Indien de opdrachtgever behoefte heeft aan een fysieke waarneming van het werk, waarbij de aannemer niet eerder met de vervolghandelingen mag beginnen dan wanneer er door of namens de opdrachtgever fysieke waarneming heeft plaatsgevonden, dient deze mijlpaal als stoppunt in deze bepaling te worden opgenomen. Indien de opdrachtgever de keuze wil hebben deze mijlpaal fysiek te willen waarnemen, dient dit als bijwoonpunt in de bepaling te worden opgenomen. Indien de opdrachtgever geen gebruik wenst te maken van zijn bevoegdheid welke voortvloeien uit een bijwoonpunt, mag de aannemer de vervolghandelingen uitvoeren. Als deze bepaling is opgenomen in het bestek is de aannemer verplicht de opdrachtgever te informeren wanneer zo'n punt is bereikt. De gewenste stop- en bijwoonpunten opnemen in het bestek. Stop- en bijwoonpunten zijn geen keuringen zoals bedoeld in paragraaf 9 van de UAV 2012.
>>> Bepaling 21.3-01 in het projectbestek opnemen op aangeven van de projectbevoegde van het Rijksvastgoedbedrijf. 21.4 ALGEMENE UITVOERINGSEISEN 21.4.1 Door aannemer te vervaardigen tekeningen en revisietekeningen >>> Bepaling 21.4.1-01 altijd in het projectbestek opnemen. 21.4.2 Aanlevering digitale gegevens >>> Bepaling 21.4.2-01 altijd in het projectbestek opnemen.
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 14 van 53
3
WERKZAAMHEDEN Toelichting: In de werkbeschrijving kunnen zowel "traditionele" bestekeisen worden opgenomen (denk hierbij aan de STABU technische omschrijvingen) als voor de te dimensioneren onderdelen resultaat-/prestatieomschrijving. De werkomschrijving kan één, enkele of alleen maar resultaatc.q. prestatieomschrijving(en) bevatten. Indien er alleen maar traditionele STABU werkomschrijvingen noodzakelijk zijn, is deze contractvorm niet geschikt. Buiten hoofdstuk 3 kunnen ook de hoofdstukken 4 t/m 8 worden gebruikt voor de beschrijving van de werkzaamheden. Bijvoorbeeld: een hoofdstuk per discipline (E en W, Bouwkundig, Transporttechniek, e.d.) of bij het toepassen van percelen met gelijke administratieve voorwaarden, waarbij de werkzaamheden per perceel, per separaat hoofdstuk kunnen worden opgenomen.
9. 91.
ALGEMENE VOORWAARDEN ADMINISTRATIEVE VOORWAARDEN Algemene toelichting en invulinstructies t.b.v. de administratieve bepalingen. Toelichting: De in de Bestekposten Engineering & Construct besteksbepalingen (E&C) opgenomen administratieve bepalingen dienen in het projectbestek te worden opgenomen onder de hierna vermelde voorwaarden.
91.01 VAN TOEPASSING ZIJNDE VOORWAARDEN EN VOORSCHRIFTEN 01. Van toepassing zijnde voorwaarden Toelichting: De Uniforme Administratieve Voorwaarden voor de uitvoering van werken en van technische installatiewerken 2012 (UAV 2012) van toepassing verklaard. De Engineering & Construct besteksbepalingen (E&C) voorzien in de noodzakelijke aanvullingen en aanwijzingen op de UAV 2012 als gevolg van beleid en regelgeving. Indien projectspecifieke aanpassingen/aanvullingen van de UAV 2012 "gewenst" zijn, kan dit slechts na uitdrukkelijke en schriftelijke toestemming van de projectbevoegde. >>>
Bepaling 91.01-01 altijd letterlijk in het projectbestek opnemen. 02. RVB standaard technische bepalingen Toelichting: De RVB Standaard Technische Bepalingen vullen deze voorwaarden aan. Hierin zijn ten behoeve van het bestek technische voorwaarden bijeengebracht die het Rijksvastgoedbedrijf noodzakelijk acht. Indien projectspecifieke aanpassingen/aanvullingen "gewenst" zijn,
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 15 van 53
kan dit slechts na uitdrukkelijke en schriftelijke toestemming van de projectbevoegde. >>>
Bepaling 91.01-02 altijd in het projectbestek opnemen. 03. Van toepassing zijnde normen Toelichting: De in paragraaf 2, lid 2 van de UAV 2012 en de Engineering & Construct besteksbepalingen (E&C) bedoelde en op het werk van toepassing verklaarde technische normvoorschriften, of andere richtlijnen zoals beschreven in Engineering & Construct besteksbepalingen (E&C) worden niet ter beschikking gesteld door de RVB. De kosten, gemoeid met het verkrijgen van deze documenten, zijn voor rekening van de aannemer.
>>>
Bepaling 91.01-03 altijd in het projectbestek opnemen.
92
AFWIJKINGEN VAN EN AANVULLINGEN OP DE VAN TOEPASSING ZIJNDE VOORWAAREN
92.01 AANDUIDINGEN, BEGRIPSBEPALINGEN Toelichting: In aanvulling op paragraaf 1 van de UAV 2012 “Aanduidingen, begripsbepalingen” zijn in de E&C besteksbepalingen extra begripsbepalingen opgenomen, te weten: Werkterrein; (92.01-01 en 92.01-02) Projectbevoegde; (92.01-03) Installateur; (92.01-04) Oude Bouwstoffen uit de sloop. (92.01-05) >>> >>> >>> >>> >>>
Bepaling 92.01-01 altijd in het projectbestek opnemen. Bepaling 92.01-02 altijd in het projectbestek opnemen. Bepaling 92.01-03 altijd in het projectbestek opnemen. Bepaling 92.01-04 in het projectbestek opnemen indien installatiewerken deel uitmaken van dit bestek. Bepaling 92.01-05 in het projectbestek opnemen indien sloopwerken deel uitmaken van dit bestek. 06. Acceptatie Toelichting: Acceptatie betekent dat de opdrachtgever geen bezwaar heeft tegen de inhoud en strekking van de ter acceptatie voorgelegde documenten. Dit betekent dus dat acceptatie geen goedkeuring is in de zin van de UAV 2012.
>>>
Bepaling 92.01-06 altijd in het projectbestek opnemen.
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 16 van 53
92.02 VAN TOEPASSING ZIJNDE VOORSCHRIFTEN 01. GELDIGHEID Toelichting: Normbladen en dergelijke publicaties worden volgens de STABUsystematiek aangegeven met het jaar van uitgifte of laatste wijziging. NEN 6008+w97 betekent: de uitgave (met het wijzigingsblad) van het jaar 1997. NEN-EN 313-1-96 betekent: de uitgave van het jaar 1996. Door het vermelden van de publicatie met het jaar van uitgifte kan er nimmer onduidelijkheid bestaan over de versie die op de specificatie in het bestek van toepassing is. Elke bestekspost waarin een publicatie is vermeld overeenkomstig de STABUsystematiek gaat boven hetgeen is bepaald in paragraaf 2, lid 2 van de UAV 2012 (de bijzondere regeling gaat voor de algemene regeling). >>>
Bepaling 92.02-01 altijd in het projectbestek opnemen. 02.
>>>
Publicaties
Bepaling 92.02-02 altijd in het projectbestek opnemen. 03. Hoofdelijke aansprakelijkheid Toelichting: De regeling correspondeert met artikel 3.19.2 ARW 2012. De gelding van de regeling zal in geschillen tussen Nederlandse ondernemingen wel worden aangenomen, ook wanneer de regeling niet ook in het bestek is opgenomen (gewoonterecht; bestendig gebruik in de sector, etc.) maar dit sluit niet geheel uit dat een ondernemer die niet volledig op de hoogte is van de Nederlandse mores (aannemer Europese lidstaat) met succes kan betogen dat zo'n regeling tenminste ook deel uit moet gaan maken van de aannemingsovereenkomst zelf. Artikel 3.19.2 ARW2012 luidt: “Tenzij de aanbesteder in de aankondiging anders bepaalt, zijn twee of meer ondernemers die gezamenlijk inschrijven hoofdelijk aansprakelijk voor de nakoming van alle uit de overeenkomst voortvloeiende verplichtingen.
>>>
Bepaling 92.02 lid 03 In principe altijd opnemen tenzij het RVB aangeeft dat dit artikel achterwege moet blijven.
92.03 DIRECTIE 01. Geen directie Toelichting: Het niet benoemen van een directie op een werk kan kostenconsequenties opleveren. Het benoemen van een directie dient uiterlijk middels de opdrachtbrief aan de aannemer te worden meegedeeld. Het niet benoemen wordt altijd in het bestek
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 17 van 53
vermeld. (zie hierover ook paragraaf 3, leden 1, 2 en 9 van de UAV 2012). Indien er geen directie wordt benoemd, dan komt het voor risico van de opdrachtgever dat de aannemer mogelijk extra kosten moet maken. Is dat het geval dan heeft de aannemer recht op bijbetaling (bv de aannemer moet fysiek naar de opdrachtgever toekomen, stagnatie). >>>
Bepaling 92.03-01 in het projectbestek opnemen indien op het project in het geheel geen directie zal worden benoemd en er dus geen personen worden aangewezen die als directie zullen optreden.
92.05
VERPLICHTINGEN VAN DE OPDRACHTGEVER
01. Bouwbespreking Toelichting: Het opnemen van deze bepaling is van belang bij het verrichten van werkzaamheden, waarbij kabels en leidingen in het werkterrein aanwezig zijn. Deze bouwbespreking volgens paragraaf 5, lid 1 van de UAV 2012 is enigszins achterhaald door de grondroerdersregeling (Kadaster Klic). Het RVB gebruikt deze bepaling meer als het "project opstart overleg". >>>
Bepaling 92.05-01 in het projectbestek opnemen indien kabels en/of leidingen, niet vallend onder Kadaster Klic, in het werkterrein aanwezig zijn. Of als deze vergadering wordt gehouden i.h.k.v. "project opstart overleg". 02. Aanwezigheid verontreinigingen Toelichting: Gegevens m.b.t. de aanwezigheid van verontreinigingen dienen te worden gemeld. Bij het ontbreken en of het verstrekken van onjuiste gegevens ligt de verantwoording bij de opdrachtgever.
>>>
Bepaling 92.05-02 in het bestek opnemen indien van toepassing. 03. Rapport belendingen Toelichting: Indien er sprake is van belendingen zal de opdrachtgever, voordat met de uitvoering van het wordt begonnen, een rapport verstrekken, waarin de staat van belendingen verkeren. Indien deze taak toekomt aan de aannemer, dient bepaling 92.06-06 in het projectbestek te worden opgenomen in plaats van de hier toegelichte bepaling.
>>>
Bepaling 92.05-03 of bepaling 92.06-07 in het projectbestek opnemen indien de opdrachtgever op zijn kosten het onderzoek laat of heeft laten uitvoeren.
92.06 VERPLICHTINGEN VAN DE AANNEMER
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 18 van 53
01. >>>
Verantwoordelijkheid constructies en werkwijzen
Bepaling 92.06-01 altijd opnemen in het bestek. 02. Werkzaamheden en frequenties Toelichting: De aannemer is verantwoordelijk voor de verschillen, die voortvloeien uit voorschiften m.b.t. een eigenschap van een bouwconstructie of bouwonderdeel, om aan de in het bestek opgenomen prestatie-eisen te voldoen. Dit is een aanvulling overeenkomstig paragraaf 6 lid 1 van de UAV 2012.
>>>
Bepaling 92.06-02 altijd in het projectbestek opnemen. 03. Herstel of vervanging bouwstoffen Toelichting: In aanvulling op de levering van de nodige bouwstoffen, overeenkomstig paragraaf 11 van de UAV 2012, dient bij herstel of vervanging van de bouwstoffen deze bouwstoffen tenminste gelijkwaardig te zijn aan de oorspronkelijke bouwstoffen.
>>>
Bepaling 92.06-03 altijd in het projectbestek opnemen. 04. Naleven wet arbeid vreemdelingen Toelichting: De Wet arbeid vreemdelingen (Wav) geeft aan op welke wijze vreemdelingen toegang hebben tot de Nederlandse arbeidsmarkt. In deze wet worden regels gesteld waaraan werkgevers moeten voldoen indien zij door vreemdelingen arbeid laten verrichten. In de wet wordt onder een werkgever verstaan degene die in de uitoefening van een ambt, beroep of bedrijf een ander arbeid laat verrichten en de natuurlijke persoon die een ander huishoudelijke of persoonlijke diensten laat verrichten. Het werkgeverschap is in de zin van de Wav ruimer dan de civielrechtelijke definitie van een werkgever. De ruime omschrijving van het werkgeverschap in de Wav brengt mee dat een persoon die arbeid verricht meer dan één werkgever kan hebben. Te denken valt aan een situatie waarin een persoon door tussenkomst van een bedrijf wordt ingezet voor het uitvoeren van werkzaamheden bij een ander bedrijf, dit is bijvoorbeeld het geval bij het in- en uitlenen van arbeidskrachten en bij uitbesteding en aanneming van werk. Het brede werkgeversbegrip houdt dus in dat ook een werkgever die via intermediairs zoals uitzendbureaus en loonbedrijven personeel inhuurt, werkgever is in de zin van de Wav. De werkgever die inhuurt, is ervoor verantwoordelijk dat de persoon die voor hem werkt een tewerkstellingsvergunning heeft, tenzij de intermediair hier al over beschikt. Een opdrachtgever die het werk via een (onder)aannemer uitbesteedt, wordt eveneens aangemerkt als werkgever in de zin van de Wav, voor de
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 19 van 53
werkzaamheden die de (onder)aannemer door een vreemdeling laat verrichten. (Uitzendbureaus, loonbedrijven, aannemers en onderaannemers vallen onder het brede werkgeversbegrip van de Wav). In bovengenoemde situaties is dus iedere werkgever, van (hoofd)opdrachtgever tot (onder)aannemer, van uitzendbureau tot inlener, verantwoordelijk voor de juiste naleving van de wettelijke verplichtingen en kan aan iedere werkgever een boete worden opgelegd als ergens in de keten van werkgevers de wet wordt overtreden. Indien een overtreding aan een werkgever niet of in mindere mate verweten kan worden, kan een boete achterwege blijven of gematigd worden. Voor de beoordeling van de mate van verwijtbaarheid zijn alle relevante feiten en omstandigheden van het geval bepalend. Daarnaast is de wijze waarop en de mate waarin de opdrachtgever of andere werkgevers ten behoeve van wie het werk wordt uitgevoerd, op de juiste naleving van de weten regelgeving toeziet, van belang. Voor de invulling van de eigen verantwoordelijkheid zullen alle werkgevers in de keten, opdrachtgever en aannemer, maar ook een uitzendbureau, inlener en alle overige werkgevers betrokken bij de uitvoering, onderling afspraken moeten maken over de juiste naleving van de regelgeving. Ook zal gedurende de uitvoering van het werk, een opdrachtgever zich – met regelmaat – ervan moeten vergewissen dat het bedrijf dat hij voor de uitvoering van het werk heeft ingeschakeld, zich inzet om te voldoen aan de eisen die de Wav stelt. De Rijksgebouwendienst/het Rijksvastgoedbedrijf heeft daartoe met Rijkswaterstaat en de Inspectie SZW in een interdepartementaal overleg maatregelen opgesteld welke zijn gericht op het vermijden van in strijd zijn met de Wav, zonder als Rijksgebouwendienst/Rijksvastgoedbedrijf in een oneigenlijke rol te geraken. Deze maatregelen, geformuleerd middels een besteksartikel, dienen in de bestekken te worden opgenomen onder de administratieve voorwaarden. >>>
Bepaling 92.06-04 altijd in het projectbestek opnemen. 05. Ongevallen Toelichting: In het kader van de eventuele "schuldvraag" is het noodzakelijk de ongevallen te melden. De Inspectie SZW houdt toezicht op de veiligheid en gezondheid van werknemers en ongevallen worden gedocumenteerd.
>>>
Bepaling 92.06-05 altijd in het projectbestek opnemen. 06.
Overzicht voorgeschreven onderaannemer(s)/leverancier(s)
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 20 van 53
Toelichting: In de beschrijving van de werkzaamheden (hoofdstuk 3) dienen ook steeds, indien mogelijk, de voorgeschreven onderaannemer(s)/leverancier(s) te worden aangegeven. Het is van groot belang dat er geen afwijking ontstaat tussen de in de beschrijving van de werkzaamheden voorgeschreven onderaannemer(s)/leverancier(s) en de in dit overzicht vermelde onderaannemer(s)/leverancier(s). Indien de opdrachtgever gebruik wil maken van, volgens paragraaf 6, lid 27 van de UAV 2012, voorgeschreven onderaannemer(s)/leverancier(s), dienen deze in dit artikel te worden genoemd. >>>
Bepaling 92.06-06 in het bestek opnemen indien de opdrachtgever gebruik maakt van voorgeschreven onderaannemer(s) / leverancier(s) 07. Rapport belendingen Toelichting: Indien er sprake is van belendingen zal de aannemer, voordat met de uitvoering van het wordt begonnen, een rapport moeten leveren over de belendingen. Indien deze taak toekomt aan de opdrachtgever, dient bepaling 92.05-03 in het projectbestek te worden opgenomen in plaats van de hier toegelichte bepaling.
>>>
Bepaling 92.06-07 of bepaling 92.05-03 in het projectbestek opnemen indien de aannemer middels het bestek, voor de uitvoering van het werk, een rapport over de belendingen moet leveren. 08.
>>>
Werkzaamheden buiten overeengekomen werktijden
Bepaling 92.06-08 indien van toepassing in het projectbestek opnemen. 09. Beperkingen m.b.t. geluidniveau Toelichting: Indien het noodzakelijk is dat deze bepaling wordt opgenomen, alleen aanvullen met die gegevens welke in de tekst worden aangegeven.
>>>
Bepaling 92.06-09 in het projectbestek opnemen indien van toepassing. 10. Beperkingen m.b.t. trillingen Toelichting Indien het noodzakelijk is dat dit artikel wordt opgenomen, alleen aanvullen met die gegevens welke in de tekst worden aangegeven.
>>>
Bepaling 92.06-10 in het projectbestek opnemen indien van toepassing.
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 21 van 53
11. >>>
Voertaal
Bepaling 92.06-11 altijd in het projectbestek opnemen. 12. Belangenverstrengeling Toelichting: Dit artikel wordt opgenomen i.h.k.v. integriteit. Het RVB moet zich ervoor behoeden om niet in een compromitterende situatie te geraken.
>>>
Bepaling 92.06-12 altijd in het projectbestek opnemen. 13. Omkoping Toelichting: Dit artikel wordt opgenomen i.h.k.v. integriteit. Het RVB moet zich ervoor behoeden om niet in een compromitterende situatie te geraken.
>>>
Bepaling 92.06-13 altijd in het projectbestek opnemen. 14. Precario Toelichting: Ingeval van nevenaanneming vermelden welke aannemer de precariokosten voor zijn rekening neemt. Bij hoofdaanneming kan dit artikel vervallen.
>>>
Bepaling 92.06-14 in het projectbestek opnemen indien van toepassing. 15.
>>>
Te verstrekken documenten
Bepaling 92.06-15 altijd opnemen in het projectbestek. De eventuele aanpassingen van het aantal geschiedt op aanwijzing van de Projectbevoegde van het Rijksvastgoedbedrijf. 16. Ondergrondse kabels en leidingen Toelichting: Het opnemen van deze bepaling is van belang bij het verrichten van werkzaamheden, indien kabels en leidingen in het werkterrein aanwezig zijn. De aannemer is verplicht om ingeval van mechanische graafwerkzaamheden, dit conform de grondroerdersregeling aan het digitaal loket van het Kadaster (Klic) te melden. Deze regeling is op 1 juli 2008 in werking getreden en heeft tot doel om de graafincidenten bij kabels en leidingen te voorkomen (zie www.kadaster.nl/klic/). Zie ook bepaling 92.05-01 Bouwbespreking.
>>>
Bepaling 92.06-16 in het projectbestek opnemen indien kabels en/of leidingen in het werkterrein aanwezig zijn. De bepaling opnemen in combinatie met 92.05-03.
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 22 van 53
Zie voor meer informatie bv. de Richtlijn zorgvuldig graafproces (CROW publicatie 250) welke tegen betaling verkrijgbaar is bij CROW. 17. Leerlingbouwplaats Toelichting: In een stimuleringsovereenkomst, in 1992 ondertekend door vertegenwoordigers van de Bouw- en Houtbond FNV, de Hout- en Bouwbond CNV, het Algemeen Verbond Bouwbedrijf en het (toenmalig) Ministerie van VROM, is tot doel gesteld het leerlingbouwplaatsenbeleid actief te ondersteunen. Met het creëren van leerlingbouwplaatsen wordt een zeer belangrijke bijdrage geleverd aan opleiding en ontwikkeling op bouwvakgebied. Fundeon heeft aandacht voor de volgende aspecten: aanwezigheid van timmer-, metsel- en/of tegelwerken; duur betreffende leerlingwerkzaamheden (liefst 4 tot 6 maanden); de aannemer een gecertificeerd leerbedrijf is of de bereidheid heeft zich te certificeren (een ruim percentage van de aannemers die in opdracht van de Directie Projecten werken zijn gecertificeerd); beschikbaarheid leermeesters in dienst. >>>
Bepaling 92.06-17 altijd in het projectbestek opnemen. 18. VERPLICHTINGEN SOCIAL RETURN Toelichting: Door maatschappelijk verantwoordelijke overheidsopdrachten (MVOO) te stimuleren, kan het Rijksvastgoedbedrijf bedrijven een drijfveer geven om op een maatschappelijke verantwoorde wijze te ondernemen. In het kader van scholing en werkgelegenheid van personen met een vergrote afstand tot de arbeidsmarkt (geen reclassering) neemt de Rijksoverheid bij inkopen en aanbestedingen "social return" als contractvoorwaarde op. Deze maatregel houdt in dat het Rijksvastgoedbedrijf, bij aanbestedingen van werken en diensten met een loonsom hoger dan € 250.000,00 in het contract opneemt dat de aannemer ten behoeve van de uitvoering van de opdracht, ook personen met een vergrote afstand tot de arbeidsmarkt moet inzetten. Met een loonsom hoger dan voornoemd bedrag mag worden gerekend met het gegeven dat 30% van geraamde aannemingssom de loonkosten vertegenwoordigen, waardoor de discussie m.b.t. de inzet van onderaannemers wordt vermeden en een eenduidige eis is geformuleerd waaraan moet worden voldaan en sancties aan kunnen worden gerelateerd. Het bijbehorende verantwoordingsformulier social return dient als bijlage bij het bestek te worden gevoegd.
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 23 van 53
>>>
Bepaling 92.06-18 altijd in het projectbestek opnemen indien de loonsom (30% van de aannemingssom) meer dan 250.000 euro bedraagt. 19. ARBEIDSVOORWAARDEN Toelichting: Deze bepaling komt voort uit de Wet aanpak schijnconstructies (WAS) welke per 1 juli 2015 in werking is getreden. Deze wet is bedoeld om constructies aan te pakken die zijn opgezet om de regels en cao-afspraken te omzeilen. Zowel de werkgever als de opdrachtgever wordt verantwoordelijk gesteld voor het betalen van het cao-loon. Dit geldt voor het verbod op inhoudingen op en verrekeningen met het wettelijk minimumloon, de verplichte betaling van tenminste het minimumloon en de specificatie van de onkostenvergoedingen op de loonstrook. De genoemde maatregelen worden genomen zodat het beter is te controleren dat het minimumloon daadwerkelijk wordt uitbetaald. Met het opnemen van deze bepaling wordt ervoor gezorgd dat uitbuiting, onderbetaling van werknemers en oneerlijke concurrentie worden tegengegaan. In bovengenoemde situaties is dus zowel de werkgever als de opdrachtgever verantwoordelijk voor de juiste naleving van de wettelijke verplichtingen. Indien een overtreding aan de opdrachtgever verweten kan worden is de opdrachtgever aansprakelijk bij onderbetaling. Gedurende de uitvoering van het werk zal een opdrachtgever zich er dus van moeten vergewissen dat het bedrijf dat hij voor de uitvoering van het werk heeft ingeschakeld, zich inzet om te voldoen aan de eisen die in de arbeidsvoorwaarden zijn gesteld. De maatregelen, geformuleerd middels dit besteksartikel, moet in de bestekken worden opgenomen onder de administratieve voorwaarden.
>>>
Bepaling 92.06-19 verplicht altijd in het projectbestek opnemen.
92.07 DATUM VAN AANVANG 01. Datum van aanvang Toelichting: Deze bepaling alleen opnemen indien de datum van aanvang afwijkt van de datum van aanvang zoals gesteld in paragraaf 7, lid 1 van de UAV 2012. >>>
Bepaling 92.07-01 alleen opnemen in het bestek op aangeven van de projectbevoegde van het Rijksvastgoedbedrijf. 02. Aanvang werkzaamheden Toelichting:
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 24 van 53
Deze bepaling opnemen indien de aannemer niet eerder mag aanvangen met het werk dan volgens paragraaf 7, lid 1 van de UAV 2012 of bepaling 92.07-01 van de E&C besteksbepalingen is bepaald. >>>
Bepaling 92.07-02 in het projectbestek opnemen indien van toepassing. 03. Start werkzaamheden bouwobject op het werkterrein Toelichting: Bepaling 92.07-03 alleen opnemen indien de werkzaamheden op het werkterrein en/of de bouwplaats bijvoorbeeld bij verbouw of restauratie, als gevolg van het toegankelijk/beschikbaar zijn van het object, niet eerder kan plaatsvinden dan een vastgestelde datum. In dat geval deze bepaling opnemen. Bijvoorbeeld, werkzaamheden bestaan uit het aanbrengen van een dakraam, maar het gebouw is niet eerder toegankelijk dan een maand na de opdracht. De aannemer kan wel beginnen met het maken van het dakraam, dus het werk is begonnen zoals bedoeld in bepaling 92.07-01 aanvang datum en bepaling 92.07-02 aanvang werkwerkzaamheden, maar er wordt een latere datum overeengekomen voor het plaatsen (lees aanvang op werkterrein of bouwplaats). Let op: De datum van aanvang van het project blijft in een dergelijke situatie zoals aangegeven onder 92.07-01.
>>>
Bepaling 92.07-03 op aangeven van de projectbevoegde van het Rijksvastgoedbedrijf in het bestek opnemen.
92.08 UITVOERINGSDUUR, UITSTEL VAN OPLEVERING, BEPROEVING 01. Opleveringstermijn Toelichting: De uitvoeringsduur vaststellen in een aantal kalenderdagen, weken of maanden indien de uitvoeringsduur korter is dan zes maanden. De voorkeur van het RVB gaat uit naar een opleveringsdatum voor het werk. Dit geldt ook indien er sprake is van nevenaanneming. In dit laatste geval dient in alle afzonderlijke (neven)bestekken eenzelfde opleveringsdatum te zijn overeengekomen. >>>
Bepaling 92.08-01 in het projectbestek opnemen ingeval er een uitvoeringsduur wordt vereist. 02. Datum van oplevering Toelichting: Deze bepaling opnemen indien er een vaste opleveringsdatum is vereist. De voorkeur van het RVB gaat uit naar een opleveringsdatum voor het werk. Dit geldt ook indien er sprake is van nevenaanneming.
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 25 van 53
In dit laatste geval dient in alle afzonderlijke (neven)bestekken eenzelfde opleveringsdatum te zijn overeengekomen. >>>
Bepaling 92.08-02 in het projectbestek opnemen, indien er een opleveringsdatum wordt vereist. 03. Termijn, uitvoering van het werk tot bepaalde stand Toelichting: Het kan noodzakelijk zijn dat onderdelen van het werk binnen een termijn gevorderd moeten zijn tot een bepaalde stand, dan kan er voor deze onderdelen een termijn worden overeengekomen waarbinnen dit bereikt moet zijn. Indien delen van het werk tot een bepaalde termijn gevorderd moeten zijn, is het gestelde in paragraaf 10, lid 3 van de UAV 2012 van toepassing. De keuzeteksten in de Engineering & Construct besteksbepalingen (E&C) onder deze bepaling kunnen worden toegepast indien het noodzakelijk is om tijd te creëren voor de duur van de benodigde beproevingen en keuringen met betrekking tot de goedkeuring bij complexe werken. De keuze bestekteksten voorzien in een periode van 4 weken voor de opleveringsdatum. Deze periode kan worden aangepast naar de complexiteit van de keuring(en). De te maken keuze is tevens afhankelijk van de gekozen opleveringsdatum of -termijn en of deze wordt benoemd in het bestek.
>>>
Bepalingen 92.08-03 in het projectbestek opnemen indien van toepassing. 04. Datum, uitvoering van het werk tot bepaalde stand Toelichting: Het kan noodzakelijk zijn dat onderdelen van het werk op een bepaalde datum gevorderd moeten zijn tot een bepaalde stand, dan kan er voor deze onderdelen een datum worden overeengekomen waarop dit bereikt moet zijn. Indien delen van het werk tot een bepaalde datum gevorderd moeten zijn, is het gestelde in paragraaf 10, lid 3 van de UAV 2012 van toepassing.
>>>
Bepaling 92.08-04 in het projectbestek opnemen, indien van toepassing. 05. Opleveringstermijn delen van het werk Toelichting: Het kan noodzakelijk zijn dat onderdelen van het werk eerder gereed moeten zijn dan in het bestek vermeld, dan kan er voor deze onderdelen een zelfstandige termijn worden overeengekomen. Indien delen van het werk eerder moeten worden opgeleverd, zijn de artikelen zoals genoemd in paragraaf 1, lid 2 van de UAV 2012 van toepassing.
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 26 van 53
Dit kan nooit later zijn dan het totale werk. Indien het werk door omstandigheden later gereed is dan de in het bestek genoemde uitvoeringsduur dient het gehele werk middels uitstel van oplevering of wijzigingsovereenkomst te worden verlengd. >>>
Bepaling 92.08-05 in het projectbestek opnemen indien van toepassing. 06.
OPLEVERINGDATUM DELEN VAN HET WERK
Toelichting: Het kan noodzakelijk zijn dat onderdelen van het werk eerder gereed moeten zijn dan in het bestek vermeld. In deze situatie kan er voor deze onderdelen een zelfstandige datum worden overeengekomen. Indien delen van het werk eerder moeten worden opgeleverd, zijn de artikelen zoals genoemd in paragraaf 1, lid 2 van de UAV 2012 van toepassing. Dit kan nooit later zijn dan het totale werk. Indien het werk door omstandigheden later gereed is dan de in het bestek genoemde uitvoeringsduur, dan dient het gehele werk middels uitstel van oplevering of wijzigingsovereenkomst te worden verlengd. >>>
Bepaling 92.08-06 in het projectbestek opnemen indien van toepassing. 07. Oplevering beplantingswerk Toelichting: Het kan noodzakelijk zijn dat onderdelen van het werk eerder gereed zijn dan de overeengekomen termijn of de vastgestelde datum. Indien delen van het werk eerder moeten worden opgeleverd, zijn de artikelen zoals genoemd in paragraaf 1, lid 2 van de UAV 2012 toepassing. In het kader van het plantseizoen kan het noodzakelijk zijn het tijdstip van oplevering van het beplantingswerk nader wordt vastgesteld. Dit kan nooit later zijn dan het totale werk. Indien het werk door omstandigheden later gereed is dan de in het bestek genoemde uitvoeringsduur, dan dient het gehele werk middels uitstel van oplevering of wijzigingsovereenkomst te worden verlengd.
>>>
Bepaling 92.08-07 in het projectbestek opnemen indien van toepassing. 08. Oplevering buitenschilderwerk Toelichting: Het kan noodzakelijk zijn dat onderdelen van het werk eerder gereed zijn dan de overeengekomen termijn of de vastgestelde datum.
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 27 van 53
Indien delen van het werk eerder moeten worden opgeleverd, zijn de artikelen zoals genoemd in paragraaf 1, lid 2 van de UAV 2012 van toepassing. Het afzonderlijk opleveren van buitenschilderwerk geschiedt in het algemeen om technische redenen (klimaat). Dit kan nooit later zijn dan het totale werk. Indien het werk door omstandigheden later gereed is dan de in het bestek genoemde uitvoeringsduur, dan dient het gehele werk middels uitstel van oplevering of wijzigingsovereenkomst te worden verlengd. >>>
Bepalingen 92.08-08 in het projectbestek opnemen indien van toepassing. 09. Beproeving Toelichting: Voordat een gebouw en technisch(e) installatiewerk(en), of één of meer onderdelen daarvan, in bedrijf worden gesteld, moet(en) deze zijn beproefd overeenkomstig paragraaf 8a van de UAV 2012. In het bestek wordt aangegeven welke onderdelen dienen te worden beproefd en voor welke onderdelen er gebruik moet worden gemaakt van het/de bij het bestek gevoegde, projectspecifiek gemaakte, modelprotocol(len). Indien er sprake is van andere installaties of gebouwdelen van het werk volgens het bestek, alsmede van werken van derden (nevenaanneming) of bestaande installaties of gebouwdelen, moet in principe een integrale beproeving worden uitgevoerd, tenzij de opdrachtgever anders bepaalt. Deze integrale beproeving is noodzakelijk om te controleren of sturingen, respectievelijke storingen van installaties en/of gebouwdelen de juiste acties genereren bij andere installaties en/of gebouwdelen, ofwel dat de verschillende, bestaande of door derden aangebrachte, installaties onderling op de juiste wijze “samenwerken”. De integrale beproeving kan niet eerder worden uitgevoerd dan na een goed resultaat van een beproeving overeenkomstig paragraaf 8a van de UAV 2012.
>>>
Bepalingen 92.08-09 in het projectbestek opnemen indien van toepassing. 10. Verzoek tot opneming Toelichting Het RVB neemt in afwijking van het gestelde in paragraaf 9, lid 1 van de UAV 2012 alleen genoegen met een schriftelijke mededeling. Hiertoe wordt middels de E&C besteksbepalingen een lid toegevoegd.
>>>
Bepaling 92.08-10 altijd in het bestek opnemen.
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 28 van 53
92.11 ONDERHOUDSTERMIJN 01. Onderhoudstermijn Toelichting: De duur van de onderhoudstermijn is conform de vigerende versie van de Rijksgebouwendienst Handleiding overdracht tussen Projecten en Beheer 1 jaar, tenzij de projectbevoegde van het Rijksvastgoedbedrijf anders bepaalt. >>>
Bepaling 92.11-01 in het bestek opnemen indien van toepassing.
02.
Preventief en correctief onderhoud Toelichting: In aanvulling op de onderhoudstermijn, overeenkomstig paragraaf 11 van de UAV 2012, kan het noodzakelijk zijn dat de aannemer aan installaties onderhoudswerkzaamheden dient uit te voeren, conform de voorschriften van de fabrikant/leverancier en wel zodanig dat aan de voorwaarden tot garantie van de fabrikant-/leveranciersgarantie voldaan wordt, zodat het RVB het recht op deze garantie blijft behouden. De in de vigerende versie van de Rijksgebouwendienst Handleiding overdracht tussen Projecten en Beheer genoemde projectspecifiek gemaakte documenten, toevoegen in overleg met de projectbevoegde. De projectbevoegde kan zorg dragen voor de benodigde (model)documenten.
>>> Bepaling 92.11-02 in het bestek opnemen indien van toepassing. 92.12 AANSPRAKELIJKHEID VAN DE AANNEMER NA DE OPLEVERING 01. Gebreken als gevolg van dimensionerings- en/of berekeningsfouten >>> Bepaling 92.12-01 altijd in het bestek opnemen. 92.14 SCHORSING VAN HET WERK/BEËINDIGING IN ONVOLTOOIDE STAAT 01. Veiligheidsmaatregelen >>>
Bepaling 92.14-01 altijd in het bestek opnemen.
92.15 WERKTERREIN 01. Aanduiding werkterrein Toelichting: Het oppervlak van het werkterrein dient eenduidig (op tekening) te worden aangegeven. De bepaling is van belang in verband met het fysiek afbakenen van het gebied dat de aannemer mag gebruiken om het werk uit te voeren. Dit niet verwarren met het WERK wat overeenkomstig paragraaf 6, lid 4 van de UAV 2012, "voor rekening en risico" van de aannemer is. Indien er geen werkterrein wordt aangewezen of als de aannemer hiervan geen gebruik wil maken is het gebruik van een ander werkterrein voor rekening van de aannemer.
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 29 van 53
Indien het werkterrein na oplevering, in de oorspronkelijke staat moet worden teruggebracht, dient dit in het bestek te worden vermeld. Het correct definiëren van het werkterrein is van belang voor het juiste gebruik van de bepalingen onder 101.1-01 van de E&C besteksbepalingen (indeling en gebruik werkterrein bij verschillende type projecten). >>>
Bepaling 92.15-01 altijd in het bestek opnemen.
92.16 AFSLUITING, RECLAME 01. Fotograferen en filmen Toelichting: Deze bepaling regelt de bevoegdheid van de aannemer met betrekking tot de publiciteit inzake het werk. Met betrekking tot reclame-uitingen op en aan het werk wordt dit in paragraaf 16, lid 3 van de UAV 2012 geregeld (alleen met toestemming directie). >>>
Bepaling 92.16-01 altijd in het bestek opnemen.
92.17 VERWERKING VAN BOUWSTOFFEN 01. Duurzaam geproduceerd hout Toelichting: Het kabinet heeft in juni 2004 bepaald dat overheden die hout inkopen zoveel mogelijk duurzaam hout moeten inkopen. Op 24 juni 2004 heeft het voormalig ministerie van VROM de Nederlandse criteria voor duurzaam hout vastgesteld en aan de Tweede Kamer gezonden. Deze criteria hebben betrekking op houtcertificatiesystemen en behandelen duurzaam bosbeheer, de handelsketen en de inrichting van een certificatiesysteem. Een onafhankelijke toetsingscommissie inkoop hout (TPAC: Timber Procurement Assessment Committee) toetst in opdracht van de Rijksoverheid, welke certificatiesystemen aan de criteria voldoen. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (voorheen AgentschapNL) heeft op basis hiervan criteria (minimumeisen) geformuleerd voor de inkoop van duurzaam geproduceerd hout. Overheidsinkopers dienen deze te hanteren bij aanbestedingen en bij de inkoop van hout en producten waarin de grondstof hout is verwerkt. Op basis van deze criteria zijn door vertegenwoordigers van Stichting Probos en de Rijksoverheid t.w. de Rijksgebouwendienst (huidige Rijksvastgoedbedrijf), Rijkswaterstaat, Dienst Vastgoed Defensie en de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (voorheen AgentschapNL), standaard (besteks)bepalingen voor de STABU- en RAW-systematiek opgesteld, welke in de bestekken van toepassing verklaart dienen te worden. Vanaf 2 juni 2014 accepteert staatssecretaris Wilma Mansveld van Infrastructuur en Milieu ook het Maleisische certificatiesysteem voor duurzaam hout MTCS (Malaysian Timber Certification Scheme) voor twee jaar in het rijksinkoopbeleid.
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 30 van 53
De komende twee jaar kan hout worden ingekocht indien kan worden aangetoond dat wordt voldaan aan ten minste 7 van de 9 principes voor duurzaam bosbeheer zoals die zijn vastgelegd in TPAS. >>>
Bepaling 92.17-01 in het projectbestek opnemen indien van toepassing. 02. Hergebruikt hout Toelichting: De bepaling voor “hergebruikt hout” is niet ontleend aan de vastgestelde criteria zoals gepubliceerd door AgentschapNL, doch zijn voor de Rijksgebouwendienst/het Rijksvastgoedbedrijf toegevoegd om de toepassing van hergebruik van hout in een werk mogelijk te maken.
>>>
Bepaling 92.17-02 in het projectbestek opnemen, indien van toepassing en tenzij uitdrukkelijk is bepaald dat toepassing van duurzaam geproduceerd hout niet verplicht is.
92.18 KEURING VAN BOUWSTOFFEN 01. Goedkeuring van bouwstoffen Toelichting: Overeenkomstig paragraaf 17, lid 2 van de UAV 2012 dienen de bouwstoffen die door de opdrachtgever gekeurd zullen worden in het bestek te worden vermeld. Voor de overige bouwstoffen is de aannemer verantwoordelijk voor de hoedanigheid en de geschiktheid (paragraaf 17, lid 1 van de UAV 2012). >>>
Bepaling 92.18-01 de te keuren bouwstoffen in het bestek opnemen. 02.
>>>
Bouwstoffen met kwaliteitsverklaring
Bepaling 92.18-02 altijd in het bestek opnemen. 03. Besluit bodemkwaliteit Toelichting: Deze bepaling is van toepassing indien er ten behoeve van het werk, bouwstoffen in de bodem of het oppervlaktewater worden aangebracht (bv. zand of grond in ophoging of het dempen van watergangen en vijvers). De bouwstoffen die in de bodem of op het oppervlaktewater moeten worden aangebracht dienen te voldoen aan de eisen van het Besluit bodemkwaliteit.
>>>
Bepaling 92.18-03 in het bestek opnemen indien van toepassing. 04. Monster ter beoordeling Toelichting:
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 31 van 53
Indien de aannemer een monster van bouwstoffen aan de directie moet leveren, dienen deze in het bestek te worden vermeld. >>>
Bepaling 92.18-04 in het bestek opnemen indien van toepassing.
92.19 EIGENDOM VAN BOUWSTOFFEN 01. Overgebleven bouwstoffen >>>
Bepaling 92.19-01 in het bestek opnemen indien de opdrachtgever bouwstoffen ter beschikking stelt.
92.20 ZORG VOOR BOUWSTOFFEN 01. Zorg voor bouwstoffen Toelichting: De aannemer dient aan zijn zorg, met betrekking tot de bouwstoffen overeenkomstig paragraaf 20 van de UAV 2012, uitvoering te geven middels deze bepaling (Engineering & Construct besteksbepalingen (E&C). (keuze maken en eventueel aanvullen). >>>
Bepaling 92.20-01 opnemen in het bestek indien van toepassing.
92.21 OUDE BOUWSTOFFEN 01. Eigendom oude bouwstoffen Toelichting: De uit het werk komende oude bouwstoffen blijven eigendom van de opdrachtgever (Milieuwetgeving). Deze dienen te worden weggevoerd door de aannemer naar een erkende bewerkings-, verwerkings- of eindverwerkingsinstelling. Indien er bouwstoffen eigendom worden van de aannemer dienen deze te worden benoemd middels deze bepaling en dient zodanig te worden gehandeld. (LET OP: DAN BIJ DEZE BOUWSTOFFEN NIET VERMELDEN "NIET VAN WAARDE VOOR DE OPDRACHTGEVER"). >>>
Bepaling 92.21-01 altijd in het bestek opnemen.
92.22 GARANTIE VOOR EEN ONDERDEEL 01. Te garanderen onderdelen Toelichting: De aanbevolen garantietermijnen, gerekend vanaf het gereedkomen of de levering van het gegarandeerde onderdeel tot aan de datum van oplevering en in aansluiting daarop gedurende: -
Systeembekledingen 10 jaar; Kozijnen, ramen en deuren (staal) 5 jaar; Kozijnen, ramen en deuren (aluminium) 5 jaar; Kozijnen, ramen en deuren (kunststof) 5 jaar; Dakbedekkingen 10 jaar; Beglazing (meerbladig-/veiligheidsglas) 10 jaar; Voegvulling staffelgarantie 100% tot 5 jaar, 15% tot 10 jaar;
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 32 van 53
-
Gevelschermen (zonwering, rolluiken) 3 jaar; Tegelwerk (gelijmd) 3 jaar; Dekvloeren 3 jaar; Vloerbedekking 3 jaar; Plafond- en wandsystemen 5 jaar; Schilderwerk (buitenwerk lak-/muurverf) 5 jaar; Schilderwerk (buitenwerk vochtregulerend) 3 jaar; Schilderwerk (vernis/vochtregulerende transparante afwerking) 2 jaar; Schilderwerk (binnen schilderwerk) 5 jaar.
Wanneer de onderdelen uit bovengenoemde lijst middels het bestek als gedimensioneerde onderdelen worden benoemd, vallen deze niet meer onder deze bepaling. Garantie voor gedimensioneerde onderdelen worden niet opgenomen onder de leden 01 en 02 van deze bepaling, maar onder lid 03. Elektronische voorschakel apparaten 5 jaar Voor mogelijkheid tot het naleveren van componenten en software voor een levering of een onderdeel kan geen garantie in de zin van deze bepaling worden bedongen. Hiervoor dienen producteisen te worden opgenomen in de technische eisen. De aangegeven onderdelen vormen een algemene richtlijn. De exacte (projectgebonden) invulling van deze bepaling dient te worden vastgesteld in overleg met de Projectbevoegde van het Rijksvastgoedbedrijf. De garantie voor een onderdeel dient zorgvuldig te worden toegepast. Als van een onderdeel de bouwstoffen worden voorgeschreven kan in principe alleen garantie worden gegeven op “vakmanschap”. Dit valt onder de aansprakelijk van de aannemer voor een “verborgen gebrek” (en nauwlettend toezicht) waarbij de verantwoording van aannemer is beperkt tot 5 jaar na oplevering of na de onderhoudstermijnen en voor totale ongeschiktheid c.q. instorten 10 jaar (verhouding garantieperiode/aansprakelijkheidsduur aannemer en product). Door het voorschrijven van gecertificeerde producten zal een gebrek dat zich voordoet na uitwendige en visuele beoordeling en goedkeuring door de directie worden aangemerkt als een gebrek overeenkomstig bepaling 92.18-02. Het RVB verlangt in principe in alle gevallen een garantie van de aannemer. Er wordt geen gebruik gemaakt van de in paragraaf 22, lid 3 van de UAV 2012 geboden mogelijkheid, om een onderdeel van het werk door een onderaannemer of leverancier te laten garanderen. Onder “te garanderen door”, dient altijd de naam van de aannemer te zijn ingevuld die garant staat voor het goed functioneren van het onderdeel.
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 33 van 53
>>>
Bepaling 92.22-01 in het bestek opnemen indien op aanwijzing van de Projectbevoegde van het Rijksvastgoedbedrijf in het bestek garanties voor een onderdeel opgenomen worden. 02. Garantieverklaring Toelichting: Voor de onderdelen waarvoor een garantie wordt verlangd dient een garantieverklaring volgens het bij het bestek gevoegde model te worden overlegd aan de opdrachtgever.
>>>
Bepaling 92.22-02 in het bestek opnemen voor de in het bestek, op aanwijzing van de Projectbevoegde van het Rijksvastgoedbedrijf, opgenomen garanties voor een onderdeel. 03. Garantie voor gedimensioneerde onderdelen Toelichting: Paragraaf 22 van de UAV 2012 regelt, bij traditionele activiteit gerichte bestekken, dat de opdrachtgever kan verlangen, dat de aannemer één of meer onderdelen van het werk garandeert voor een in het bestek overeengekomen periode. Daar het RVB in deze besteksvorm in belangrijke mate afwijkt van de traditionele activiteitsgerichte bestekken, te weten: voorbereidende werkzaamheden zoals (delen van) het ontwerp dimensioneren en de uitvoering van het werk integreren, kan de situatie ontstaan dat een gebrek het gevolg is van de verwezenlijking van het ontwerp c.q. dimensioneringsrisico. Het gaat hierbij dan om een ontwerp c.q. dimensioneringskeuze van de aannemer, die gezien de bestekseis als ‘goed’ beschouwd mag worden, maar echter in een later stadium de oorzaak van een ‘gebrek’ blijkt te zijn. Gezien het gegeven dat bij deze contractvorm, de opdrachtgever middels het bestek, de kaders heeft afgebakend waarbinnen de aannemer voor (delen van) het ontwerp de dimensionering zoveel mogelijk zelfstandig moet uitvoeren en het ingrijpen in het proces door de opdrachtgever, waar dit niet strikt noodzakelijk is, niet alleen tot verstoring van het proces leidt maar ook tot verschuiving van verantwoordelijkheden. Hiertoe dient, om de risico’s ingevolge het bovenstaande proces aanvaardbaar en beheersbaar in het bestek op te nemen, de aannemer gedurende een periode van 5 jaar na datum van oplevering de deugdelijkheid c.q. doelmatigheid van het/de door hem gedimensioneerd(e) onderdeel/onderdelen te garanderen en wordt tevens de bewijslast met betrekking tot een gebrek van een gedimensioneerd onderdeel bij de aannemer neergelegd. De bepaling 92.22 lid 03 blijft dan ook gehandhaafd en levert daarmee een afwijking op de UAV 2012 op die in beginsel steeds projectspecifiek zou moeten worden gemotiveerd. De motivering gaat echter voor elk project op en kan daarmee dus wel generiek worden gemotiveerd. Deze generieke motivering is derhalve opgenomen in deze "Invulinstructie/toelichting van de Engineering
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 34 van 53
& Construct bestekbepalingen (E&C)", waarnaar in deze bepaling naar wordt verwezen. >>>
Bepaling 92.22-03 in het bestek opnemen voor de in het bestek, op aanwijzing van de Projectbevoegde van het Rijksvastgoedbedrijf, opgenomen garanties voor een gedimensioneerd onderdeel.
92.26 ALGEMEEN TIJDSCHEMA, WERKPLAN 01. Algemeen tijdschema Toelichting: Dit dient onderdeel uit te maken van het uitvoeringsontwerp. >>>
Bepaling 92.26-01 altijd opnemen in het bestek. 02.
>>>
Inpassing werkzaamheden derden
Bepaling 92.26-02 altijd opnemen in het bestek.
92.27 DAGBOEK, LIJSTEN, RAPPORTEN, BOUWVERGADERINGEN 01. Te verstrekken lijsten Toelichting: Hieronder vallen onder meer de bepaling 92.06-04 (Wav) en bepaling 101.3-03 (Bronbemaling). >>>
Bepaling 92.27-01 altijd opnemen in het bestek. 02.
>>>
Te verstrekken rapporten
Bepaling 92.27-02 opnemen in het bestek indien van toepassing. 03. Bouwvergaderingen Toelichting: De directie maakt verslagen van de bouwvergadering, zoals bedoeld in paragraaf 27, lid 9 van de UAV 2012. In het bestek dient de cyclus van de bouwvergaderingen te worden opgenomen.
>>>
Bepalingen 92.27-03 altijd opnemen in het bestek.
92.28 AFBAKENING, PEILINGEN EN OPMETINGEN 01. Rooilijn Toelichting: Alleen door het op deze wijze doen vastleggen van de rooilijn (gemeente, kadaster) kan absolute zekerheid worden verkregen omtrent de juiste ligging daarvan. >>>
Bepaling 92.28-01 in het bestek opnemen indien van toepassing. 02. Peil Toelichting:
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 35 van 53
In geval van nieuwbouw, verbouw, restauratie, renovatie en plaatselijk sloopwerk de absolute peilhoogte vaststellen. Afhankelijk van het project kan gebruik worden gemaakt van de eerste of de tweede keuzetekst. >>>
Bepaling 92.28-02 altijd in het bestek opnemen.
92.29 VERSCHILLEN IN AFMETINGEN OF IN DE TOESTAND VAN BESTAANDE WERKEN EN TERRENEN 01. >>>
Bepaling 92.29-01 altijd in het bestek opnemen. 02.
>>>
Bepaling 92.29-02 alleen opnemen in het bestek indien het werk of het object, waarin of waaraan het werk (zoals beschreven in het bestek) wordt uitgevoerd, voor 1 januari 1994 is gerealiseerd.
92.31 VERBAND MET ANDERE WERKEN Toelichting: In verband met de coördinatie van werken van derden kunnen in RVB projecten de volgende situaties worden onderscheiden: 1. Opdrachtverstrekking aan één aannemer (hoofdaanneming): Werkzaamheden ten behoeve van de opdrachtgever of gebruiker, maar niet in opdracht van de aannemer, worden uitgevoerd door derden ter plaatse van het werk (bv. nutsbedrijven), in opdracht of met toestemming van de opdrachtgever. De aannemer moet hieraan medewerking verlenen (paragraaf 31 van de UAV 2012 “Verband met andere werken”) 2. Opdrachtverstrekking aan meerdere aannemers (nevenaanneming): Indien een werk wordt “opgesplitst” in meerdere bestekken en voor elk deel een afzonderlijke aannemer wordt gecontracteerd, dan zal de coördinatie van de werkzaamheden van diverse aannemers (nevenaannemers) door één van deze aannemers (de coördinerend aannemer) geschieden. De keuze voor situatie 1 of situatie 2 is afhankelijk van de beslissing van de Projectbevoegde van het Rijksvastgoedbedrijf. In situatie 1 dienen de op de coördinatie betrekking hebbende bepalingen niet te worden opgenomen. De coördinatie geschiedt door de directie. De bepalingen die betrekking hebben op de coördinatie van werkzaamheden van nevenaannemers zijn in de kantlijn gemarkeerd met “coördinatie”. 01. WERKZAAMHEDEN DOOR DERDEN Toelichting:
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 36 van 53
Onder werkzaamheden door derden worden verstaan alle werken die gedurende de uitvoeringstermijn ter plaatse van het project door andere partijen dan de aannemer worden uitgevoerd. Indien sprake is van nevenaanneming, hier de in nevenaanneming uit te voeren werken vermelden. >>>
Bepaling 92.31-01 altijd in het bestek opnemen, indien er sprake is van werken door derden. Invulling is afhankelijk van de aard van het project. 02. Gegevens voor door derden te treffen voorzieningen Toelichting: Het betreffen voorzieningen zoals sparingen die door een andere aannemer moeten worden getroffen.
Coördinatie bepaling 92.31-02 opnemen in het bestek van de aannemer, voor wie voorzieningen getroffen moeten worden. 03. Vanwege de opdrachtgever getroffen voorzieningen Toelichting: Het betreffen voorzieningen zoals bereikbaarheid/toegang tot bijvoorbeeld een gerechtsgebouw of penitentiaire inrichting die vanwege of namens de opdrachtgever zijn getroffen. Coördinatie bepaling 92.31-03 opnemen in het bestek indien er sprake is vanwege de opdrachtgever of derden uitgevoerde voorzieningen. 04. Coördinatie Toelichting: Het opnemen van deze bepaling is van belang indien er sprake is van nevenaanneming. N.B. In het bestek van de aannemer die opdracht krijgt tot coördinatie de schraptekst opnemen: "de coördinatie van het project behoort tot de verplichtingen van de aannemer." N.B. In het bestek van de aannemer die gecoördineerd wordt de schraptekst opnemen: "de coördinatie van het project zal worden verzorgd door ......" (met invulling "de aannemer van de ..... werken") Coördinatie bepaling 92.31-04 opnemen, indien er sprake is van nevenaanneming. 05. Coördinatieovereenkomst Toelichting: Een model coördinatieovereenkomst is beschikbaar om als bijlage bij het bestek te worden gevoegd. Indien er sprake is van een coördinatieovereenkomst dient de bij het bestek gevoegde model te worden ondertekend door alle partijen en het originele
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 37 van 53
exemplaar blijft bij de opdrachtgever. Een kopie van het gewaarmerkte model wordt aan partijen overhandigd. Coördinatie Bepaling 92.31-05 opnemen in de bestekken van alle aannemers indien er sprake is van nevenaanneming en coördinatie door een van de aannemers. 06. >>>
Medewerking aannemer
Bepaling 92.31-06 opnemen in het bestek indien er sprake is van de uitvoering van slechts ondergeschikte onderdelen door derden (nutsbedrijven).
92.32 GEVONDEN VOORWERPEN 01. Onderbreking van het werk Toelichting: Ten aanzien van “waardevolle” vondsten of vondsten van “historische waarde", zoals bedoeld in paragraaf 32 van de UAV 2012 dient de aannemer dit aan de directie te melden. De directie zal overeenkomstig de vigerende wetgeving handelen (artikel 5:13 van het Burgerlijk Wetboek en artikel 1 van de Monumentenwet). Indien de aannemer schade lijdt als gevolg van deze onderbreking, wordt deze vergoed. >>>
Bepaling 92.32-01 opnemen in het bestek indien het optreden van deze situatie kan worden verwacht. 02. Eigendom gevonden voorwerpen Toelichting: Op last van de Rijksbouwmeester, in het kader van de voorbeeldfunctie als overheidsopdrachtgever en ter bescherming van het Nederlandse (kunst)historische erfgoed, deze bepaling opnemen.
>>>
Bepaling 92.32-02 opnemen in het bestek indien het optreden van deze situatie, zoals bij werkzaamheden aan bestaande bebouwing (restauratie, verbouwing, sloop) kan worden verwacht.
92.36 BESTEKWIJZIGINGEN 01. Bevoegdheid aanbrengen bestekwijzigingen Toelichting: In afwijking van paragraaf 36, lid 2 van de UAV 2012 ligt de bevoegdheid tot het aanbrengen van bestekswijzigingen bij de opdrachtgever. Voor het opdragen van stelposten is de directie wel bevoegd. >>>
Bepaling 92.36-01 altijd opnemen in het bestek. 02. Specificatie bestekswijzigingen
>>>
Bepaling 92.36-02 altijd opnemen in het bestek.
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 38 van 53
03. >>>
Bestekswijzigingen
Bepaling 92.36-03 altijd opnemen in het bestek. 04.
Bestekswijzigingen door de aannemer van de te dimensioneren onderdelen c.q. constructies Toelichting: Volgens de UAV 2012 heeft de aannemer alleen een meldingsplicht t.a.v. bestekswijzigingen. Hij is niet bevoegd tot het voorstellen van wijzigingen. Indien dimensioneringswerkzaamheden worden opgedragen is de aannemer bevoegd om naar eigen inzicht wijzigingen aan te brengen als de te dimensioneringsonderdelen nog niet door de opdrachtgever zijn geaccepteerd. Indien de opdrachtgever het gedimensioneerde onderdeel reeds heeft geaccepteerd of anderszins is geïnformeerd, dienen deze wijzigingen door de aannemer ter acceptatie te worden voorgelegd aan de opdrachtgever. De opdrachtgever kan, onder opgave van redenen, weigeren te accepteren. >>>
Bepaling 92.36-04 altijd in het bestek opnemen.
92.38 HOEVEELHEDEN 01. Meting hoeveelheden >>>
Bepaling 92.38-01 opnemen in het bestek indien verrekenbare hoeveelheden en bijbehorende verrekenprijzen in de aannemingssom worden opgenomen. 02. Overzicht verrekenbaar gestelde hoeveelheden Toelichting: De verrekenbare hoeveelheden als bedoeld in paragraaf 38, lid 1 van de UAV 2012 in het bestek vermelden of naar de staat van verrekenbare hoeveelheden verwijzen. Deze dient bij het bestek te worden gevoegd.
>>>
Bepaling 92.38-02 in het bestek opnemen indien van toepassing.
92.40 BETALING Toelichting: het Rijksvastgoedbedrijf regelt haar betalingen in één termijn na oplevering of in termijnen met afroep(bank)garantie. De overwaarderegeling (op elke termijn wordt 5% ingehouden) wordt niet meer toegepast, aangezien dit bij een faillissement slechts een schijnzekerheid biedt. Indien zich dat voordoet zal de curator deze inhouding opeisen als gevolg van het gegeven dat de aannemer betaald moet worden, hetgeen de aannemer "ontwijfelbaar toekomt". Dit in tegenstelling tot een afroep(bank)garantie.
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 39 van 53
01. Declaraties op basis van de risicoregeling Toelichting: Declaraties van verrekeningen in het kader van een risicoregeling moeten afzonderlijk en uiterlijk binnen twee maanden op naam van de opdrachtgever bij de directie worden ingediend. >>>
Bepaling 92.40-01 opnemen in het bestek indien de risicoregeling van toepassing is verklaard. (op aangeven van de projectbevoegde van het Rijksvastgoedbedrijf). 02. Betaling in termijnen Toelichting: Het aantal betalingstermijnen en het bedrag van de termijnen behoort zodanig te zijn vastgesteld, dat de aannemer het werk kan financieren zonder onnodig hoog renteverlies. Als richtlijn kan worden aangenomen dat bij een aannemingssom van circa € 5.000.000,-- incl. BTW de grootte van de termijnen circa 5% van de aannemingssom bedraagt en de grootte van een termijn ca. € 250.000,-- is.
>>>
Bepaling 92.40-02 altijd opnemen in het bestek met uitzondering indien er op aangeven van de projectbevoegde van het Rijksvastgoedbedrijf voor betaling in één termijn na oplevering wordt gekozen. 03. DECLARATIES Toelichting: De betaling zal plaatsvinden nadat de opdrachtgever de declaratie in goede orde heeft ontvangen. In tegenstelling tot paragraaf 40, lid 6 van de UAV 2012 dient de declaratie te worden gezonden naar het Rijksvastgoedbedrijf. De eisen waaraan een declaratie moet voldoen is beschreven in de Engineering & Construct besteksbepalingen (E&C).
>>>
Bepaling 92.40-03 altijd opnemen in het bestek.
92.42 KORTINGEN 01. Kortingsbedrag Toelichting: Het kortingsbedrag dient te zijn afgestemd op de mogelijke schade, welke de opdrachtgever en klant/gebruiker (voortgang bedrijfsproces, extra/alternatieve huisvestingskosten en inventaris huisvesting) kan lijden als gevolg van een te late oplevering. Als ondergrens voor het kortingsbedrag geldt 0,05‰ van de aannemingssom met een minimum van € 70,-- en als bovengrens geldt 15% van de aannemingssom. >>>
Bepaling 92.42-01 altijd opnemen in het bestek. Het bedrag van de korting moet zijn afgestemd op de werkelijk door opdrachtgever te lijden schade. Invulling geschiedt op aanwijzing
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 40 van 53
van de projectbevoegde van het Rijksvastgoedbedrijf in overleg met RVB/Vastgoedbeheer en de klant. 02. Premie eerdere oplevering Toelichting: Indien door omstandigheden de boete voor te laat opleveren op maximaal wordt gesteld, kan het in het kader van "redelijkheid en billijkheid" eventueel bij eerdere oplevering de aannemer een premie in het vooruitzicht stellen. >>>
Bepaling 92.40-02 opnemen in het bestek indien van toepassing en op aanwijzing van de projectbevoegde van het Rijksvastgoedbedrijf.
92.43 VERPANDING OF CESSIE/ZEKERHEIDSTELLING/VERZEKERING 01. Afroep(bank)garantie Toelichting: De aannemer moet een zekerheid stellen, groot 5% van de aannemingssom inclusief BTW. Dit mag middels een bankgarantie of afroepgarantie bij een verzekering. Bij de afroep(bank)garantie blokkeert een bank een deel van het vermogen van de aannemer. Bij een verzekering betaalt de aannemer een premie overeenkomstig 5% van de aan aannemingssom, waarbij de bank of verzekeraar zich verplicht op eerste aanzegging van de opdrachtgever tot betaling van het gegarandeerde bedrag over te gaan. De afroep(bank)garantie zal gelden voor de gehele duur van het werk tot en met de beëindiging van een eventuele onderhoudstermijn en nadat de aannemer aan al zijn verplichtingen heeft voldaan. De opdrachtgever kan een beroep doen op de afgegeven afroep(bank)garantie, indien de aannemer niet in staat is het werk te voltooien, bijvoorbeeld door overlijden en/of faillissement. Het gegarandeerde bedrag wordt dan gebruikt om de kosten te dekken voor het aantrekken van een andere aannemer. Het aanhouden van de garantieverklaring als pressiemiddel indien de aannemer nalaat om zijn verplichtingen na te komen, heeft als enig effect dat zijn kredietwaardigheid om andere opdrachten aan te nemen vermindert. Indien niet binnen 10 werkdagen nadat het werk is opgedragen deze afroep(bank)garantie is ontvangen, zal de opdrachtgever 5% van de aannemingssom van de 1e termijn inhouden (indien deze termijn niet gelijk is aan of meer bedraagt dan 5% van de aannemingssom, dan zal het restant van de 2e termijn worden ingehouden). Deze inhouding duurt tot de aannemer alsnog aan zijn verplichting m.b.t. het leveren van de zekerheidstelling heeft voldaan. Op deze inhouding (is dus niet ingehouden overwaarde) heeft de aannemer geen recht op wat hem "ontwijfelbaar toekomt", daar hij in gebreke is gebleven. (zie ook toelichting bij bepaling 92.40)
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 41 van 53
>>>
Bepaling 92.43-01 altijd opnemen in het bestek indien dit valt binnen de voorwaarden onder bepaling 92.40.
92.43a ZEKERHEIDSTELLING 01. Zekerheidsstelling door de opdrachtgever Toelichting: Paragraaf 43a, lid 8 van de UAV 2012 regelt dat wanneer de opdrachtgever zijn betalingsverplichtingen niet nakomt, de aannemer gerechtigd is een zekerheidstelling van de opdrachtgever te verlangen. De RVB (en andere onderdelen van de Staat) stellen deze bepaling (die ook al in de oudere UAV’s voorkwam) al sinds jaar en dag uit omdat het vrijwel ondenkbaar is dat de Staat failliet zou gaan, waardoor verhaal altijd mogelijk blijft en een zekerheidstelling dus onnodig is. Deze bepaling blijft dan ook gehandhaafd en levert daarmee een afwijking op de UAV 2012 op die in beginsel steeds project specifiek zou moeten worden gemotiveerd. De motivering gaat echter voor elk project op en kan daarmee dus wel generiek worden gemotiveerd. Deze generieke motivering is derhalve opgenomen in deze "Invulinstructie/toelichting van de Engineering & Construct bestekbepalingen (E&C)", waarnaar in deze bepaling naar wordt verwezen. >>>
Bepaling 92.43a-01 altijd opnemen in het bestek.
92.43b VERZEKERING DOOR DE AANNEMER Toelichting: Een algemene stelregel van de overheid is een terughoudend verzekeringsbeleid. Dit ligt ten grondslag aan het feit dat o.a. overheidsgebouwen in beginsel niet verzekerd zijn, de premie voor het totale gebouwenbestand overtreft namelijk het risico. Ook legt de overheid aan private organisaties en particulieren geen verzekeringsplicht op, maar wordt wel middels de van toepassing verklaarde UAV 2012 bepaald dat de aannemer verantwoordelijk is voor het werk, aansprakelijk is voor schade aan het werk en daarmee in verband staande werken en eigendommen van de opdrachtgever. Ook dient de aannemer de opdrachtgever te vrijwaren van vergoeding van schade aan derden en tevens dient hij verzekeringen in verband met het werk aan te gaan (paragraaf 43b van de UAV 2012). In de praktijk zal de aannemer na opdracht in de meeste gevallen voorstellen gebruik te mogen maken van zijn doorlopende CARverzekering, overigens biedt een CAR-verzekering geen “all risk” dekking, de aannemer dient zijn CAR-verzekering project specifiek aan te vullen met de benodigde “clausules” (aanvullende “CARverzekeringen”). De z.g. brand/stormverzekering volgens de bepalingen van de Nederlandse Beurs-brandpolis, heeft voor het RVB geen toegevoegde waarde daar de “brandverzekeraars” zijn
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 42 van 53
overeengekomen, dat bij een brandschade hoger dan € 500.000,-, de (brand)verzekering van de gedupeerde deze schade overneemt en daar overheidsgebouwen niet verzekerd zijn tegen brand, is bovenstaand bedrag het maximum wat zal worden uitgekeerd (het Rijk heeft geen verzekering die de schade overneemt). Om bovenstaande reden (Rijksoverheid verzekert zich niet) wordt ook het verhalen van de “restschade” op de aannemer, in het kader van redelijkheid en billijkheid maar beperkt mogelijk en wordt om deze reden een brand/stormverzekering niet meer geëist. Daar echter de aannemers veelal de door hem nodig geachte polissen aan het RVB voorlegt ter verificatie, met de vraag of deze voldoen aan de eisen overeenkomstig de voorwaarden, heeft de Rgd/het RVB in samenwerking met Stichting STABU en de verzekeringsbranche minimumeisen opgesteld voor een CARverzekering met secties, welke dienen te worden opgenomen in de projectbestekken. Het RVB verplicht de aannemer wel om bij werkzaamheden in of bij bestaande rijksgebouwen een WA-verzekering af te sluiten. Let wel, het RVB doet hierin afstand van zijn rechten op het meerdere, m.a.w. de dekking wordt beperkt per schadegeval (hoogte is vastgesteld in overleg met de verzekeringsbranche), maar dit geldt alleen voor de aansprakelijkheid van de aannemer jegens het RVB en niet de aansprakelijkheid van de aannemer jegens derden. Waarbij de aannemer zal bedingen dat ingeval van schade, de uitkering van de schadepenningen ter zake van de risico's en interesten waarvoor verzekering is voorgeschreven, inclusief omzetbelasting, worden uitgekeerd aan de Staat der Nederlanden (Rijksvastgoedbedrijf) als verzekerde of, middels een akte van cessie waarbij het vorderingsrecht op naam wordt overgedragen van de aannemer naar de Staat der Nederlanden/Rijksvastgoedbedrijf). 01. CAR-verzekering door de aannemer/secties Toelichting: Indien de bepalingen voor een CAR-verzekering van toepassing worden verklaard moeten de bepalingen 92.43b-01, 92.43b-02 en 92.43b-03 ongewijzigd worden opgenomen. >>>
Bepaling 92.43b-01 in het bestek opnemen indien het voorschrijven van een CAR-verzekering noodzakelijk wordt geacht. 02.
>>>
CAR-verzekering partijen/dekking/bewijsstukken/opzegging
Bepaling 92.43b-02 altijd in het bestek opnemen als bepaling 92.43b-01 is opgenomen. 03.
CAR-verzekering duur bij oplevering in delen
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 43 van 53
>>>
Bepaling 92.43b-03 altijd in het bestek opnemen als bepalingen 92.43b-01 en 92.43b-02 zijn opgenomen. 04. Wettelijke aansprakelijkheid (WA) door de aannemer Toelichting: De bepalingen voor een WA-verzekering omvatten de bepalingen 92.43b-04, 92.43b-05 en 92.43b-06 welke alle ongewijzigd dienen te worden opgenomen.
>>>
Bepaling 92.43b-04 in het bestek opnemen indien van toepassing. 05.
>>>
WA-verzekering partijen/dekking/bewijsstuk/opzegging
Bepaling 92.43b-05 altijd in het bestek opnemen als bepaling 92.43b-04 is opgenomen. 06.
WA-verzekering duur bij oplevering in delen
>>> Bepaling 92.43b-06 altijd in het bestek opnemen als de bepalingen 92.43b.-04 en 92.43b.-05 zijn opgenomen. 92.49 BESLECHTING VAN GESCHILLEN 01. Buitengewone leden scheidsgerecht Toelichting: Als aanvulling op paragraaf 42, lid 2 van de UAV 2012 eist het RVB dat het scheidsgerecht zal bestaan uit drie arbiters, waarvan één van de drie arbiters zal behoren tot de leden-jurist van het college van Arbiters van de Raad van Arbitrage voor de Bouw. >>>
Bepaling 92.49-01 altijd opnemen in het bestek. 02. Uitspraak Toelichting: In afwijking van artikel 12, lid 1 van het Arbitragereglement van de Raad van Arbitrage voor de Bouw zal het scheidsgerecht beslissen naar de regelen des recht.
>>>
Bepaling 92.49-02 altijd opnemen in het bestek.
93.
OVERIGE ALGEMENE VOORWAARDEN Algemene toelichting en invulinstructies t.b.v. de overige algemene voorwaarden. Toelichting:
De in de Engineering & Construct besteksbepalingen (E&C) opgenomen overige algemene voorwaarden dienen in het projectbestek te worden opgenomen onder de hierna vermelde voorwaarden. 93.01 VERREKENING WIJZIGING KOSTEN EN PRIJZEN
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 44 van 53
01. Wijziging kosten en prijzen niet verrekenbaar Toelichting: In principe worden de wijzigingen van loonkosten, materiaalprijzen, brandstofprijzen, huren, vrachten en valutawijzigingen of koerswijzigingen niet verrekend. >>>
Bepaling 93.01-01 opnemen in het bestek op aanwijzing van de projectbevoegde van het Rijksvastgoedbedrijf.
93.02 VERREKENING WIJZIGING LOONKOSTEN 01. Verrekening wijziging loonkosten Toelichting: Opnemen wanneer de aanpassing van loonkosten wenselijk is en dan enkel als de uitvoeringsduur meer dan 12 maanden bedraagt (dan tevens bepaling 93.01-01 aanpassen). >>>
Bepaling 93.02-01 opnemen in het bestek op aanwijzing van de projectbevoegde van het Rijksvastgoedbedrijf.
93.03 VERREKENING WIJZIGING MATERIAALPRIJZEN 01. Verrekening wijziging materiaalprijzen Toelichting: Opnemen wanneer de aanpassing van materiaalprijzen wenselijk is en dan enkel als de uitvoeringsduur meer dan 12 maanden bedraagt (dan tevens bepaling 93.01-01 aanpassen). >>>
Bepaling 93.03-01 opnemen in het bestek op aanwijzing van de projectbevoegde van het Rijksvastgoedbedrijf. 02. Voor verrekening in aanmerking komende bouwstoffen Toelichting: Bij toepassing van bovenstaande bepaling, de bouwstoffen die in aanmerking komen voor verrekening van prijswijzigingen, omschrijven in deze bepaling.
>>>
Bepaling 93.03-02 opnemen en invullen op aanwijzing van de projectbevoegde van het Rijksvastgoedbedrijf.
93.04 TEKENINGEN EN BEREKENINGEN 01. Aantallen >>>
Bepaling 93.04-01 altijd in het bestek opnemen. 02.
>>>
Bepaling 93.04-02 altijd in het bestek opnemen. 03.
>>>
Verantwoordelijkheid voor tekeningen
Wijzigingen in tekeningen
Bepaling 93.04-03 altijd in het bestek opnemen.
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 45 van 53
04. >>>
Verantwoordelijkheid voor berekeningen
Bepaling 93.04-04 altijd in het bestek opnemen.
93.05 UITVOERINGSPLAN Toelichting: De aannemer dient een uitvoeringsplan in voor het gehele werk. Het uitvoeringsplan dient uit te gaan en aan te sluiten op het door de aannemer bij zijn inschrijving overlegde Plan van Aanpak. Het uitvoeringsplan dient tenminste de volgende uitgewerkte aspecten te omvatten met betrekking tot planning, waarin de stappen van de voorbereiding en de uitvoering aan de tijd wordt gerelateerd, uitgebreid keuringsplan, keuringsmethode en beschrijving van het omgaan met de uit het werk komende materialen en benoemd relevante documenten, e.e.a. in overeenstemming met het bestek. 01. >>>
Bepaling 93.05-01 altijd in het bestek opnemen. 02.
>>>
Bepaling 93.05-02 altijd in het bestek opnemen. 03.
>>>
Bepaling 93.05-03 altijd in het bestek opnemen. 04.
>>>
Bepaling 93.05-04 altijd in het bestek opnemen. 05.
>>>
Bepaling 93.05-05 altijd in het bestek opnemen. 06. Indien voor het werk of het object waarin of waaraan het werk wordt uitgevoerd een asbestbeheersplan aanwezig is, dient de hierop betrekking hebbende tekst (onderdeel asbest) opgenomen te worden in het uitvoeringsplan.
>>>
Bepaling 93.05-06 altijd in het bestek opnemen. 07.
>>>
Bepaling 93.05-07 altijd in het bestek opnemen.
93.06 ARBEIDSOMSTANDIGHEDEN
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 46 van 53
Toelichting: Opnemen indien de verplichtingen voortvloeiende uit het Arbeidsomstandighedenbesluit op het werk van toepassing zijn. Een Veiligheids- en Gezondheidsplan is verplicht indien het werk risicovol is (gevaar van bedelving, vastraken of vallen, blootstellen aan chemische en biologische stoffen, ioniserende straling, werkzaamheden nabij hoogspanningskabels, verdrinkingsgevaar, graven putten en ondergrondse- en tunnelwerken, werken met duikuitrusting of onder-/overdruk, gebruik van springstoffen en montage of demontage van zware geprefabriceerde elementen) of een kennisgeving verplicht is. De kennisgeving is verplicht indien de geraamde duur van het bouwwerk meer dan 30 mensdagen beslaat en op die bouwplaats op enig moment meer dan 20 werknemers tegelijkertijd werken, of: indien de geraamde duur van het werk meer dan 500 mensdagen beslaat (geraamde aannemingssom groter dan € 350.000,00). 01. Veiligheids- en gezondheidsplan Toelichting: Het Veiligheids- en Gezondheidsplan maakt onderdeel uit van het bestek en is een “levend document” d.w.z. de V&G-plannen Ontwerpfase, Uitvoeringsfase en het V&G dossier zijn geen opzichzelfstaande documenten maar vormen samen het V&G-plan; dit dient “gevuld” te worden met de risico-inventarisatie en evaluatie van het ontwerp op basis waarvan de uitvoerende partij het plan dient uit te voeren, nader in te vullen en zo nodig uit te breiden, dit aan de hand van afzonderlijke risico-inventarisaties en evaluaties van de bedrijven die op de bouwplaats en/of het werkterrein werkzaam zijn. Het dossier bevat in zijn simpelste vorm het bestek en de as-built (revisie)tekeningen. Voor de dimensioneringswerkzaamheden dient de aannemer het V&G-plan (ontwerp) aan te vullen. >>>
Bepaling 93.06-01 opnemen in het bestek indien een van de onder "93.06 Toelichting” omschreven situaties zich voordoet. Aanstelling V&G coördinator voor de uitvoeringsfase Toelichting: Deze bepaling is van toepassing bij hoofdaanneming waarbij de aannemer de V&G-coördinator(en) voor de uitvoeringsfase moet aanstellen. Deze coördinator(en): coördineert/coördineren de inzet van werkgever(s) en zelfstandig werkenden; coördineert/coördineren de samenwerking tussen de op de bouwplaats aanwezige en daarna volgende werkgevers en ook de eventueel op de bouwplaats en/of het werkterrein aanwezige zelfstandig werkenden; 02.
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 47 van 53
>>>
geeft/geven aanwijzingen wanneer naar zijn/hun oordeel onvoldoende of verkeerd uitvoering is/wordt gegeven aan de verplichtingen volgens het V&G-plan; treffen maatregelen met betrekking tot het betreden van de bouwplaats en/of het werkterrein door onbevoegden; dient/dienen het V&G-plan en het dossier “up to date” te houden, indien de voortgang van het bouwwerk of onderdelen daarvan aanleiding toe geven.
Bepaling 93.06-02 opnemen in het bestek indien bepaling 93.06-01 is opgenomen. 03. V&G coördinatie uitvoeringsfase door derden Toelichting: Deze bepaling is van toepassing bij nevenaanneming waarbij een andere (coördinerende) aannemer de V&G-coördinator(en) voor de uitvoeringsfase aanstelt. Deze coördinator(en): coördineert/coördineren de inzet van werkgever(s) en zelfstandig werkende; coördineert/coördineren de samenwerking tussen de op de bouwplaats aanwezige en daarna volgende werkgevers en ook de eventueel op de bouwplaats en/of werkterrein aanwezige zelfstandig werkenden; geeft/geven aanwijzingen wanneer naar zijn/hun oordeel onvoldoende of verkeerd uitvoering is gegeven aan de verplichtingen volgens het V&G-plan; treffen maatregelen met betrekking tot het betreden van de bouwplaats en/of werkterrein door onbevoegden; dient/dienen het V&G-plan en het dossier “up to date te houden”, indien de voortgang van het bouwwerk of onderdelen daarvan aanleiding toe geven.
>>>
Bepaling 93.06-03 opnemen in het bestek van de nevenaannemer(s) indien bepaling 93.07-01 is opgenomen in het bestek van de coördinerende aannemer. 04. V&G plan uitvoering Toelichting: Deze eisen komen voort uit de invulling door de Rgd/het RVB van het verscherpte overheidsbeleid ten aanzien van de Arbowetgeving (Amercentrale incident).
>>>
Bepaling 93.06-04 altijd opnemen in het bestek indien bepaling 93.06-01 is opgenomen. 05. V&G communicatie Toelichting: Deze eisen komen voort uit de invulling door de Rgd/het RVB van het verscherpte overheidsbeleid ten aanzien van de Arbowetgeving (Amercentrale incident)
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 48 van 53
>>>
Bepaling 93.06-05 opnemen in het bestek indien bepaling 93.06-01 en 93.06-04 zijn opgenomen.
93.07 INFORMATIE-OVERDRACHT 01. Overdrachtsdocument >>>
Bepaling 93.07-01 in het projectbestek opnemen indien werkzaamheden aan bestaande bebouwing (restauratie, renovatie, verbouwing, sloop) deel uitmaken van het bestek. 02. Instandhoudingplan Toelichting: Plan waarin onderhoudsmaatregelen worden beschreven welke noodzakelijk zijn om te garanderen dat tenminste de beoogde levensduur wordt behaald.
>>>
Bepaling 93.07-02 altijd opnemen in het bestek. 03. Beheer- en onderhoudsplan kabels en leidingen Toelichting: Plan waarin onderhoudsmaatregelen worden beschreven ten behoeve van het Ondergronds Net, welke noodzakelijk zijn om te garanderen dat tenminste de beoogde levensduur wordt behaald.
>>>
Bepaling 93.07-03 in het projectbestek opnemen indien werkzaamheden aan/voor kabels en leidingen behorend tot een “Ondergronds Net” plaatsvinden. 04. Beheer- en onderhoudsplan buitenriolering Toelichting: Plan waarin onderhoudsmaatregelen worden beschreven ten behoeve van het buitenriolering, welke noodzakelijk zijn om te garanderen dat ten minste de beoogde levensduur wordt behaald.
>>>
Bepaling 93.07-04 in het projectbestek opnemen indien werkzaamheden aan/voor buitenriolering plaatsvinden. 05. Object Elementen Lijst (OEL) Toelichting: Ten behoeve van het toekomstig onderhoud door directie Beheer dient de aannemer een Object Elementen Lijst (OEL) op te stellen. Hiertoe dient het gebouw te worden doorlopen op aanwezige elementen. Deze opname dient te worden gedaan door een gespecialiseerd bedrijf volgens de Rgd/BOEI®-systematiek. De Rijksgebouwendienst-het Rijksvastgoedbedrijf, directie Beheer, heeft ten behoeve hiervan overeenkomsten met diverse specialistische bedrijven afgesloten. De aannemer dient een door directie Beheer ( middels de objectmanager, via de projectmanager) aangewezen specialistisch bedrijf, als aangewezen onderaannemer, deze opname te laten
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 49 van 53
uitvoeren en wel na de oplevering in de onderhoudstermijn. Dit gespecialiseerd bedrijf dient te worden benoemd in bepaling 92.06 lid 06 OVERZICHT VOORGESCHREVEN ONDERAANNEMER(S)/LEVERANCIER(S) onder vermelding van "opname Object Elementen Lijst (OEL)". Let op: indien er geen onderhoudstermijn (bepaling 92.11 lid 06) is opgenomen, is deze bepaling niet van toepassing. >>>
Bepaling 93.07 lid 05 In principe altijd opnemen na overleg met projectbevoegde.
10.
VOORZIENINGEN M.B.T. BOUWPLAATS
101
BOUWPLAATSVOORZIENING
101.1 EISEN EN UITVOERING BOUWPLAATSINRICHTING 01. Indeling en gebruik werkterrein Toelichting: De toegang tot werkterreinen en de speciale geldende voorschriften zoals die gelden voor PI's, musea, defensieterreinen e.d. worden niet meer standaard in het E&C bestek opgenomen i.v.m. de wisselende eisen van de gebruikers. Hiertoe dienen de regels van de betreffende gebruikers ten aanzien van de toegang en het gebruik van het werkterrein als bijlage bij het bestek te worden gevoegd. >>>
Bepaling 101.1-01 altijd opnemen in het bestek bijlage op aanwijzing van de projectbevoegde van het Rijksvastgoedbedrijf. 02. Afvoer van afval Toelichting: De genoemde opsomming van materialen kan indien nodig worden uitgebreid.
>>>
Bepaling 101.1-02 altijd opnemen in het bestek. 03.
>>>
Bepaling 101.1-03 altijd opnemen in het bestek. 04.
>>>
Verbranden vuil en andere materialen
Afvoer puin, afval en verpakkingsmateriaal
Bepaling 101.1-04 opnemen in het bestek van de coördinerend (hoofd)aannemer, indien er sprake is van nevenaanneming. 05.
Afvoer puin, afval en verpakkingsmateriaal
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 50 van 53
>>>
Bepaling 101.1-05 opnemen in de bestekken van nevenaannemers, indien er sprake is van nevenaanneming.
101.2 INFORMATIE-OVERDRACHT 01. Ter beschikking stellen energie door de opdrachtgever >>>
Bepaling 101.2-01 opnemen in het bestek op aanwijzing van de projectbevoegde van het Rijksvastgoedbedrijf. 02.
>>>
Bepaling 101.2-02 opnemen in het bestek op aanwijzing van de projectbevoegde van het Rijksvastgoedbedrijf. 03.
>>>
Ter beschikking stellen water door de opdrachtgever
Kosten onttrekking grondwater, opdrachtgever
Bepaling 101.2-03 opnemen in het bestek indien, op aanwijzing van de projectbevoegde van het Rijksvastgoedbedrijf, van toepassing.
101.3 VERPLICHTINGEN 01. Controle op maatafwijkingen >>>
Bepaling 101.3-01 altijd opnemen in het bestek. 02.
>>>
Controlemeting
Bepalingen 101.3-01 en -02 altijd opnemen in het bestek. 03. Administratieplicht bronbemaling Toelichting: De aannemer dient vanaf het moment dat de wateronttrekking begint tot het moment dat deze wordt beëindigd, een administratie te voeren ter vaststelling van de dagelijkse hoeveelheid onttrokken grondwater. Hiermee wordt de hoogte van de belastingaanslag door de Belastingdienst aan de opdrachtgever bepaald. Indien de opdrachtgever door het ontbreken van deze gegevens een boete wordt opgelegd door de Belastingdienst, zal de opdrachtgever deze boete verrekenen zonder dat deswege een ingebrekestelling nodig is en ongeacht een eventueel bezwaar of beroep van de aannemer tegen de opgelegde boete.
>>>
Bepaling 101.3-03 opnemen in het bestek indien van toepassing, dit op aanwijzing van de projectbevoegde van het Rijksvastgoedbedrijf.
101.4 LOODSEN EN KETEN Toelichting: De UAV 2012 voorziet niet meer in het ter beschikking stellen van keten, loodsen e.d. Indien deze noodzakelijk zijn dienen deze in
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 51 van 53
het bestek te worden vermeld met de daaraan gestelde eisen. Hiervoor dienen de onderstaande bepalingen te worden gebruikt (101.4-01, 101.4-02). 01. >>>
Bouwkeet
Bepaling 101.4.01 projectgebonden tekst opnemen in het bestek indien van toepassing.
101.5 BOUWLOODS 01. Bouwloods >>>
Bepaling 101.5-01 projectgebonden tekst opnemen in het bestek indien van toepassing.
101.6 SCHOONMAKEN EN PREVENTIEF ONDERHOUD NIEUW WERK 01. Verwijderen stickers/merktekens >>>
Bepalingen 101.6.01 in het bestek opnemen indien van toepassing
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 52 van 53
101.7 REINIGEN NIEUW WERK 01. Reinigen nieuw werk >>>
Bepaling 101.7-01 altijd in het bestek opnemen.
101.8 INRICHTING WERKTERREIN 01. Werkterreininrichtingsplan >>>
Bepaling 101.8-01 projectgebonden tekst altijd opnemen in het bestek.
101.9 AFSLUITINGEN EN RECLAME 01. Naamsaanduiding bouwplaats Toelichting: Vorm en afmeting in bijlage, projectspecifieke vermeldingen als keuze in deze bepaling opnemen. >>>
Bepaling 101.9-01 altijd in het bestek opnemen.
INVULINSTRUCTIE E&C V4.0 1 juli 2015
Pagina 53 van 53