Het aanleggen van een moeras in het Markermeer

Het aanleggen van een moeras in het Markermeer Wat hebben we geleerd

Petra Dankers 04 april 2014/ update 6 augustus 2014

2

Het aanleggen van een moeras in het Markermeer

Aanleg - randen Kenmerken Randen opgebouwd uit Geocontainers (7 breed, 1,50 hoog) en geotubes (doorsnede 3 m, vulhoogte 1,8 – 2 m Randen gevuld met zand aangevuld met stortsteen. Steile hellingen (1/1,5 tot 1/2 ), smal profiel Totaal 1400 m aan externe rand, 250 m tussenkade Aanleg ontwerphoogte is geotubes tot 0 m + NAP, stortsteen tot 0,80 m + NAP, klei tot max. 2 m + NAP Aanleghoogte is ongeveer 0,80 m + NAP, alleen stortsteen geen klei Folie is beoogd om de rand waterdicht te maken Kosten rand per m: ……..

3


Aanleg - randen Aanleg Start aanleg 18 juni, gereed rond 18 november Deze methode (Geotubes en containers) heeft beperkingen m.b.t. waterdiepte. Geotubes hebben maximale diameter. Eventueel rand breder maken (duurder Aanleg van geocontainers verliep goed. Onder water goed te monitoren of containers op juiste locatie waren geplaatst, ingrijpen goed mogelijk. Plaatsen geotubes was lastiger. Moeilijk stabiel te positioneren. Uiteindelijke pontons gebruikt. Aanleg verliep langzamer dan gepland (vooral geotubes, daarna tijd ingehaald met stortsteen) Juiste hoogte werd niet bereikt, ondanks aanpassing geotubes van 1m naar 2 m afvulhoogte Lastig inpompen van zand water mengsel, dichtslibben Meer zetting dan verwacht, (zetting = daling ondergrond, consolidatie = daling materiaal zelf) Meer consolidatie dan verwacht Waterdiepte groter dan verwacht Op hoogte brengen met stortsteen werkt prima maar, dit is niet waterdicht

4


Aanleg - randen Aanleg Aanbrengen van klei laag over steenbestorting (om hoogte te bereiken en waterdicht te maken) niet mogelijk i.v.m. lagere ligging (deels onder water) dan gepland Klei op het ophoogmateriaal (dus van +1 tot +2m NAP) is niet aangebracht omdat dit uitvoeringstechnisch niet mogelijk was. In ontwerp was voorzien om een hele dunne kleilaag bovenop het ophoogmateriaal aan te brengen. Dit was uitvoeringstechnisch onmogelijk omdat het materiaal te slap was. Klei aan binnenzijde van de Noord-Oostkade is geprobeerd aan te brengen, maar de klei gleed weg. Folie toegepast voor waterdicht maken, maar niet waterdicht -> peilbeheer niet mogelijk -> oorzaak wegspoelen materiaal aan binnenzijde rand, steenbestorting zonder folie in aanraking met water

5


Aanleg - randen Figuur geotubes

6


7


Aanleg- randen Ervaring met rand Randen vertonen 18 cm zetting (6 – 36 cm)– vanaf 0-meting tot 25 september (aanvangszetting) Randen vertonen 15 – 30 cm zetting – vanaf 25 september tot juni 2014 Zetting lijkt nog door te gaan in zelfde lijn Water gaat gemakkelijk over de randen en door de randen heen. Vooral tijdens ruwe omstandigheden heeft dit duidelijke gevolgen voor de morfologie Randen zijn zeker nodig om het materiaal te beschermen, aan alle kanten Randen zijn beschadigd tijdens storm, schade viel erg mee, wat stenen er af. De herhalingskans is groot, na elke storm zullen wat stenen weg zijn => niet zo robuust dat geen onderhoud nodig is. Er is geen ervaring met ijsgang maar tijdens ontwerpfase is hier wel naar gekeken + en – punten Plaatsen van tubes én vullen van tubes en containers vergt ervaring, uiteindelijk methode gevonden door ON. Het goed stapelen van geotubes vereist veel aandacht. Dit is een methode waarbij gecontroleerd een rand gemaakt kan worden => geen verspreiding sediment naar omgeving, haalbaar binnen redelijke tijd.

8


9


Aanleg – randen Figuur effect rand op morfologie

10


Aanleg - compartimenten Kenmerken Compartimenten gevuld met mechanisch gebaggerd Holoceen materiaal (Klei, veen, zand) met weinig consistentie Eén gesloten compartiment (in principe waterdicht) met een helling, voor monitoring land water overgangen Eén open compartiment voor monitoring zetting, consolidatie en morfologische ontwikkeling Aanleg Start aanleg 5 augustus, 9 december vol Aanleg met verschillende methodes: varen + klappen, over rand lossen, transportband (30 m vanaf de rand) => hoe ga je een groter moeras aanleggen In totaal 560 m3 gestort (losse kuubs) Aanleg van een helling is zeer lastig met dit materiaal. Vanwege aanleg over rand en transportband toch een helling gecreëerd. Komt door materiaal scheiding tijdens storten en vanwege variatie samenhang materiaal Initiële helling 0,8/100 (binnen 1 dag 20 cm zakking hoge deel (1,45), lage deel omhoog Maximaal haalbare helling is ongeveer 1/100 – 1/200 Reliëf ontstaat vanzelf, o.a. door aanleg methode (locatie transportbanden, wisseling in materiaal) Reliëf ontstaat vanzelf, o.a. door aanwezigheid opening (geul)

11


Aanleg - compartimenten Resultaten Morfologie wisselt per keer, materiaal is nog zeer beweeglijk (ook ten gevolge van doorlatende randen en golfoverslag) Zetting ondergrond: gesloten compartiment 5 - 30 cm jan. t/m juni 2014 open compartiment 1 tot 7 cm Zetting gemeten met zakbakens, zettingslangen werkt niet Zakbakens scheef gezakt Maaivelddaling (zetting + consolidatie): 7 – 30 cm Consolidatie opgebracht materiaal nog zeer beperkt + en – punten Gebruik van verschillende aanlegtechnieken heeft goed uitgepakt. Transportband werkte het snelst Bij groter moeras anders aanleggen, invaren en vanaf daar transportband, lengte transportband dan beperkende factor

12


13


Aanleg - compartimenten Meting maart en verschilmeting Meting 14 januari

14


Aanleg - proefvakken Kenmerken 8 proefvakken aangelegd. 1 t/m 6 mechanisch gevuld, 7 en 8 hydraulisch gevuld (voor zover mogelijk) Drainage toegepast in proefvak 2, 4 en 5 Materiaal als compartiment in proefvak 1, 2, 3 In proefvak 4 kleiig materiaal In proefvak 5 venig materiaal In proefvak 7 en 8 slibrijk materiaal uit bovenste 0,5 m Val 4 Hoogte eis tussen -0,4 en -0,8 m NAP voor 1 t/m 6, aanleg hoogte rond + 0 m NAP Hoogte eis rond 0,8 m +NAP voor proefvak 7 en 8 Aanleg Mechanisch vullen verliep prima, hydraulisch vullen lastig. Volgens aannemer vanwege kleine vakken, veel turbulentie bovenin Hydraulisch vullen ruimte, tijd en afwatering nodig => let op effect omgeving, vertroebeling Bezinkbassin, opvangbassin nodig Bemaling van proefvak 3 lukt niet, lage doorlatendheid Resultaten Zetting bedraagt 2 – 18 cm van september tot juni 2014 (zie figuur) Hydraulisch gevulde vakken (vak 7 en 8) vertonen meer zetting in ondergrond -> deze zijn tot grotere hoogte gevuld dus meer gewicht (13 tot 18 cm) Vak met venig materiaal (vak 5), vertoont minste zetting in ondergrond (2 tot 8 cm) Vak 1, 2, 3 en 4 ongeveer 7 - 12 cm zetting t/m november, daarna nog heel weinig zetting Consolidatie (samendrukking opgebrachte materiaal) nog ter interpretatie.

15


Aanleg - proefvakken

16


17


Het aanleggen van een moeras in het Markermeer

Recommend Documents