Erkend Vakblad voor Erkend Hypotheekadviseurs
Juni 2013
herkend ! Wie
Nicole van de Wouw-van Liesdonk
Richard Verhagen
Leeftijd
37
37
Kantoor
Schrijvers Assurantiën en Makelaardij
Rabobank
Standplaats
Breda
Roosendaal
Aantal collega’s
5
220
Aantal jaren in het vak
17
16 jaar
Surft dagelijks naar
Eufin.nl, nu.nl, nieuwsgroepen op
nu.nl
Frank Paalman
Erkend Hypotheek adviseur 2013
LinkedIn en Facebook Vakbladen
Erkend, FFP Magazine en Fiscalert
Vakblad Financiële Planning
Wat was de aanleiding om aan deze verkiezing mee te doen?
RV: We zijn minder bezig met nieuwe hypotheken, maar meer
NW: Ieder jaar wilde ik meedoen, maar het kwam er nooit van.
met het onderhoud van de bestaande hypotheekportefeuille.
Dit jaar heb ik op het allerlaatste moment nog meegedaan. RV: Dat was puur toeval. Ik zag het voorbij komen en dacht:
Met welke wetswijziging van de afgelopen tijd heeft u de
eens kijken hoever ik kom.
meeste moeite? NW: Met het Woonakkoord en de gevolgen hiervan voor ieder-
Heb je je voorbereid op de toetsen?
een heb ik nog steeds moeite.
NW: De multiplechoicetoets heb ik onvoorbereid met mijn pa-
RV: Klanten zijn niet gewend dat we –ook voor andere complexe
rate kennis ingevuld. Voor de schriftelijke toets in Zeist heb ik
zaken dan de hypotheek– zijn overgegaan op transparante ver-
me meer dan normaal verdiept in wetswijzigingen zoals het
goedingen. Ook vind ik verwarrend wat een wet is en wat een
overgangsrecht en de fiscaliteit eromheen.
gedragscode. Ik heb de hele regelgeving nog niet zo complex
RV: De enige voorbereiding was dat ik even naar de actualiteiten
meegemaakt als op dit moment.
gekeken heb. Toen we de toets gingen maken, zaten we net met de wisseling van wet- en regelgeving op hypothecair gebied. Ik
Over welke kwaliteiten moet een hypotheekadviseur beschikken?
heb gekeken naar wat er veranderd is en hoe de overgangsrege-
NW: Inlevingsvermogen, analytisch vermogen en loyaliteit; de
ling eruit ziet.
klant moet op je kunnen bouwen. RV: Een adviseur moet eerlijk en integer zijn, of dat nu positief
Hoe heeft u het assessment ervaren?
of negatief is voor de klant. En empathisch.
NW: De tijd was beperkt. Normaal zit ik veel langer met een klant om de tafel. Ik vond het wel leuk om beoordeeld te wor-
Wat waarderen klanten in u?
den door mensen die mij niet kennen. Wat in de rapportage
NW: Dat ik de tijd voor ze neem en dat ik alles zo goed en dui-
staat, kan ik nu toepassen in de praktijk.
delijk mogelijk in begrijpelijke taal probeer uit te leggen.
RV: Ik vond het een lastig assessment, eerlijk gezegd. Het ging
RV: Ik hoor vaak dat ze me vertrouwen en ook als adviseur
anders dan hoe wij in de praktijk werken. Normaal heb ik me
vertrouwen in me hebben.
gedegen voorbereid. Nu ging ik er blanco in. Voor mijn gevoel ging ik weer even terug naar hoe het vroeger ging.
Hoe reageerde het thuisfront op uw nominatie? NW: Ik ben de trotse moeder van drie kinderen, twee meiden
Welk effect heeft de krappe hypotheekmarkt op uw kantoor?
van 12 en 10 en een jongen van 5. Die meiden zijn helemaal blij
NW: Wij hebben een grote schadeportefeuille en van oudsher
met de iPad Mini die ik gewonnen heb.
veel hypotheken en levensverzekeringen. Op het gebied van
RV: Ook mijn kinderen zijn heel blij met de iPad. Ik had verteld
hypotheken is het heel rustig geweest de laatste paar jaar. Maar
dat ik aan een wedstrijd meedeed en een reischeque of een iPad
als allround-kantoor richt je je dan meer op andere zaken.
Mini kon winnen. Mijn dochter zei: je moet niet winnen, maar zorgen dat je 2e of 3e wordt.
20 | Erkend juni - 2013
4 Interview met Steven
7 Welkom in de
10 Check uw
van Eijck, voorzitter van de Landelijke Huisartsen Vereniging
nieuwe werkelijkheid
deeldiploma’s en PE-certificaten voor het te laat is!
4
7
Inhoud 4 Interview met Steven van Eijck
Bent u de financiële huisarts?
7 SEH congres 23 mei 2013
bart de nie
E
r blijft altijd behoefte aan de hypotheekspecialist, maar lukt
‘Dat klinkt nogal soft’, zult u zeggen en dat is het ook. Als u de
het om alleen daarmee uw brood te verdienen? Of zou u in
klant echt centraal wilt stellen dan kan dat alleen maar door met
samenwerking met anderen het vak financieel adviseur kun-
die klant in gesprek te gaan en hem te leren kennen. Relatiegewilt zijn. Niet iedereen is daarvoor geschikt of wil dat doen. Het
Op 23 mei heeft het 9e SEH congres plaatsgevonden. Naast deze
is belangrijk om na te denken over wat voor type financieel ad-
10 Vakbekwaamheidseisen
interessante vraag kwamen op dit goedbezochte congres ook belang-
viseur u wilt zijn. Er blijft altijd behoefte aan de hypotheekspe-
rijke consumentenvragen en veranderingen in de markt voor finan-
cialist, maar lukt het om alleen daarmee uw brood te verdienen?
Check uw deeldiploma’s en PE-certificaten voor het te laat is!
Hebt u het SEH congres gemist, maar wilt u de presentaties graag uitgebreid nalezen? Dat kan!
Bestellen?
13 Erkend Hypotheekadviseur van het jaar
Al vaker op deze plaats heb ik
2013 Frank Paalman
geschreven over de wenselijke
‘Ik heb plezier in mijn werk’
en noodzakelijke verschuiving
van productgericht advies naar
14 De verbouwingshypotheek
klantgericht advies. Op het con-
gres heeft Steven van Eijck met
Weeffout met dure gevolgen
Of zou u in samenwerking
cieel advies, aan de orde.
13
richt werken vanuit de overtuiging dat u die financieel huisarts
nen uitoefenen?
Welkom in de nieuwe werkelijkheid
Informatieve CD-rom met 10 presentaties van SEH congres 2013 nu verkrijgbaar!
di r e c t e u r S E H
Van hypotheekadviseur naar financiële huisarts
specialiseerd zijn in andere deelgebieden zodat u gezamenlijk de klant volledig van dienst kunt zijn door
16 10 parallelsessies
pelijke veranderingen en een aantal aansprekende voorbeelden dui-
advies. Vergelijk het maar met huisartsen die onder één dak
delijk gemaakt dat de maatschappij verandert. En als de maatschap-
samenwerken met fysiotherapeuten, apotheker en dergelijke.
pij verandert, verandert de klant. Dus ook uw adviesgesprek.
Het kan ook in een netwerk met bijvoorbeeld een pensioenspeci-
De praktijk van de financiële huisarts
middel van een integraal
alist, notaris en fiscalist.
18 De eigen woning
Natuurlijk, mensen kopen nog steeds huizen en zullen dat blijven
Einde relatie krijgt complex fiscaal staartje
doen. Dus hypotheekadvies blijft belangrijk. Maar wel als onder-
Kortom, de wereld verandert en de adviseur moet mee veran-
deel van de bredere financiële positie van de klant. Uw klant zal in
deren. In het belang van zijn klant én in zijn eigen belang om
toenemende mate ook met vragen zitten over wat er gebeurt als hij
bedrijfseconomisch het hoofd boven water te houden. De SEH zal
20 Herkend
arbeidsongeschikt raakt nu de sociale voorzieningen sterk worden
de vakbekwaamheid van de Erkend Hypotheekadviseur verbre-
versoberd. En dat gaat verder dan een woonlastenbeschermer. Wat
den om zijn rol als financieel huisarts te kunnen uitoefenen. Let
heeft hij te besteden als hij straks met pensioen gaat? Maar ook
wel, de financieel adviseur van de toekomst is het primaire aan-
verscheidene andere vragen die doorgaans in een gesprek over een
spreekpunt voor zijn klant. Dat betekent niet dat hij alles moet
hypothecaire financiering niet aan de orde komen.
weten, integendeel. Maar wel genoeg om de financiële positie van
Nicole van de Wouw-van Liesdonk en Richard Verhagen
de klant goed te kunnen analyseren om daar waar nodig door te De onzekerheid bij mensen neemt toe en daarmee de behoefte aan
2 | Erkend juni - 2013
oefenen? Collega’s die ge-
een schets van de maatschap-
colof on Erkend is een uitgave van Stichting Erkend Hypotheekadviseur en wordt verspreid onder Erkenden en andere relaties van de SEH. De inhoud van deze uitgave is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld. Stichting Erkend Hypotheekadviseur heeft bij het schrijven en redigeren van de artikelen de nodige zorgvuldigheid betracht. Stichting Erkend Hypotheekadviseur is op geen enkele wijze verantwoordelijk voor schade die ontstaat als gevolg van eventuele onjuistheden en/of zetfouten in Erkend. De artikelen in Erkend juni 2013 zijn geschreven naar inzichten tot 31 mei 2013.
cieel adviseur kunnen uit-
U bestelt de CD-rom via Agaat van Ekeren van Bureau D&O. Stuur een e-mail naar
[email protected]. Vermeld hierin uw naam, telefoonnummer en postadres. U ontvangt zowel de CD-rom als de factuur via Bureau D&O.
met anderen het vak finan-
Uitgave Stichting Erkend Hypotheekadviseur Postbus 12016 1100 AA Amsterdam ZO T 020 - 428 95 73 F 020 - 428 95 74 E
[email protected] W www.seh.nl
Harrie-Jan van Nunen Bart de Nie Michiel Huisman
Redactieleden Raymond Bakker Barbara Hermsen Jan Martijn Hengeveld
Eindredactie Barbara Hermsen T 020 56 33 011 E
[email protected]
Coördinatie Kluwer Deventer Eric Verheijen T 0570 64 76 31 E
[email protected]
kunnen verwijzen.
Basisontwerp Haagsblauw/Jeroen Leupen
een deskundig, invoelend klankbord. Een persoon die de zorgen van zijn klant begrijpt en daar waar mogelijk oplossingen aandraagt.
Gaat de klant daarvoor betalen? Dat hangt van uw eigen overtui-
Vormgeving Hans Roenhorst/ H2R+ creatieve communicatie bv www.h2rplus.nl
Maar soms is een gesprek al genoeg. Zoals op het congres al werd
ging af. Als u de overtuiging hebt dat de klant dat niet zal doen,
gezegd, de financieel adviseur is eigenlijk een financiële huisarts.
zal die overtuiging uitkomen. Als u daarentegen overtuigd bent
Soms slechts een luisterend oor, een volgende keer kunt u het pro-
van uw toegevoegde waarde voor de klant als vertrouwd adviseur
bleem als financieel adviseur zelf oplossen of verwijst u door naar
en deze op hem weet over te brengen, is hij bereid daarvoor te
een specialist.
betalen.
Erkend juni - 2013 | 3
regisseur die in staat is de hele financiële levensloop te begeleiden
woonhuis alleen maar in waarde konden stijgen. Inmiddels is pijn-
en in te grijpen bij elke hobbel die de consument op zijn levenspad
lijk duidelijk geworden dat de realiteit er anders uitziet. Financiële zekerheden zijn er niet meer
tegenkomt.’ Is natuurlijk de vraag hoe een lid van SEH, toch vaak van oorsprong een hypotheekadviseur, die rol kan vervullen. ‘Door zich
Steven van Eijck:
met veel empathie in te leven in de gevoelswereld van zijn klant’,
‘Voor de financiële huishouding is een regisseur nodig. Bent u dat?’
antwoordt Van Eijck zonder daar een seconde bedenktijd voor nodig te hebben. En hij vervolgt, op de tegenwerping dat empathie een van de natuurlijke talenten is van de integere adviseur: ‘Ik bedoel daarmee dat de adviseur niet alleen moet meedenken met de klant als die met een concrete vraag komt. Waar het om gaat is, dat de adviseur de veranderde samenleving waarvan de consument deel uitmaakt, ervaart en begrijpt. Dat hij zich ervan bewust is dat
‘Financiële zekerheden zijn er niet meer en daar komt bij dat ook het vertrouwen uit
de omstandigheden van zijn klanten dramatisch zijn gewijzigd.’
de samenleving is
Alle zekerheden zijn verdwenen
vertrokken.’
en daar komt bij dat ook het vertrouwen uit de samenleving is verdwenen.’ Van Eijck heeft het dan niet alleen over het vertrouwen in de financiële sector, of in de politiek. ‘Dat probleem heeft echt structurele vormen aangenomen. Kijk bijvoorbeeld naar instituties als het Centraal Planbureau, het Cultureel Planbureau en de Raad van State. Nog niet zo lang geleden was hun woord bij wijze van
‘Alle zekerheden zijn zo stilaan onder de voeten van de mensen
spreken wet. Hun gezag wordt
weggeslagen’, vervolgt Steven van Eijck. ‘De vanzelfsprekendheid van een levenslang inkomen is er niet meer en ook niet dat
nauwelijks nog erkend. Ook het vertrouwen in de overlegstructuren
zo’n inkomen vrijwel automatisch elk jaar toeneemt. Dat gegeven
is op een steeds lager niveau terecht gekomen, om over het wan-
beïnvloedt niet alleen de actuele vermogenspositie maar ook de
trouwen in ‘Europa’ maar te zwijgen.’
hoogte van het te behalen pensioen. De klant hield zich tot voor kort nog vast aan het idee dat zijn beleggingsportefeuille en zijn
Wat betekenen deze ontwikkelingen concreet? ‘Dat betekent dat de klant moet leren omgaan met deze onzekerheden. Het betekent ook dat die klant heel anders gaat kijken naar zijn financiële huishouding. Dat alles kan hij niet alleen en hij weet ook dat hij daar
‘Een huisarts stuurt via zijn smartphone een foto naar de dermatoloog of belt even voor
professionele hulp bij nodig heeft. Als een mens ergens behoefte aan heeft, is het zekerheid. Daar heeft hij goud voor over’, zegt Van
ruggespraak met de internist. Op die manier kan een adviseur ook zijn netwerk inzetten.
Eijck met een knipoog richting de professionele adviseur.
Doorsturen naar een notaris of advocaat is niet altijd nodig. Kort overleg tussen professionals
Zorg voor later Daar staat tegenover dat uit alle onderzoeken blijkt dat een mens
kan volstaan.’ Steven van Eijck breekt in dit interview een lans voor de ‘huisartsfunctie’
zich weinig zorgen maakt voor de dag van morgen. De onzekerheid kan wel toenemen, maar zolang hij vandaag nog kan rondko-
van de adviseur. En hij kan het weten. Beide werelden – die van de huisarts en die van de
men, zal hij de problemen voor zich uitschuiven. ‘Dat argument wordt vaak gehanteerd door pensioendeskundigen’, beaamt Van
financieel adviseur – kent hij immers goed.
Eijck, ‘maar ik zie dat genuanceerder. Het is een gegeven dat de bevolking veroudert. Ook het klantenbestand van een adviseur vergrijst, of die dat leuk vindt of niet. Die klant kan steeds minder
D
een beroep doen op de publieke zorgfaciliteiten, ook al zit zijn
e hypotheekadviseur weet zelf als beste dat de wereld voor
konden vermoeden. Van Eijck hoeft voor de lezers van Erkend geen
vermogen in de stenen van zijn woning. De overheid doet telkens
hem in korte tijd volledig is veranderd. Die boodschap hoef
nadere introductie en dat is maar goed ook. Zelfs een samenvatting
opnieuw een stapje terug en verwijst de zorgvrager eerst naar de
ik dus de SEH-leden niet te brengen. Wel vraag ik me af of
uit zijn CV zou al een hele pagina vergen. Hij is actief op de meest
huisgenoten, vervolgens naar de buren en ten slotte naar andere
zij door zo hard bezig te zijn met de transitie van hun bedrijf, vol-
uiteenlopende gebieden. Algemeen bekend is dat hij Staatssecretaris
mantelzorgers. Pas als al die wegen zijn afgesneden wil de publieke
doende beseffen dat het tijdbeeld niet alleen voor hen verandert.
van Financiën was in het Kabinet Balkenende I. Nu is hij onder
sector in actie komen. De mensen weten dat verdraaid goed. Als ze
Dat zij niet alleen staan in hun gevoel van onzekerheid. Maar dat
meer voorzitter van de Landelijke Huisartsen Vereniging.
jonger zijn, worden ze hiermee geconfronteerd via hun ouders of andere familieleden of kennissen. Je ziet om je heen wat er met je
dit in nog grotere mate geldt voor hun klanten. Een troostrijke gedachte? Misschien, maar ik wil vooral duidelijk maken dat veel
Als directeur en oprichter van het Erasmus Instituut voor Financi-
mensen op veel gebieden de weg zoeken en een vertrouwensfiguur
ële Planning stond hij aan de wieg van wat we nu integraal financi-
nodig hebben om die te wijzen. Hier liggen enorme kansen voor
eel advies noemen. Het is dus geen wonder dat hij daarvoor ook nu
de adviseur. Bovendien wordt zijn werk leuker, dynamischer en in
een lans breekt. ‘Dat doe ik niet omdat ik zo graag dit stokpaardje
mijn overtuiging ook lucratiever.’
berijd’, werpt hij tegen, ‘maar omdat het huidige tijdbeeld daar dwingend om vraagt. In de begintijd was financiële planning alleen
Zoals altijd werkt het enthousiasme van Steven van Eijck aanste-
bereikbaar voor een kleinere bovenlaag van de bevolking. Financieel
kelijk, zeker als hij je meevoert naar een nieuwe wereld, waar de
planners kwamen binnen bij DGA’s en bestuurders. Nu heeft
horizon voor adviseurs oneindig veel breder wordt dan zij tot nu toe
vrijwel iedereen in welke leeftijdsklasse dan ook behoefte aan een
4 | Erkend juni - 2013
‘Uit alle onderzoeken blijkt dat een mens zich weinig zorgen maakt voor de dag van morgen.’
kan gebeuren als je zonder een financiële buffer ouder wordt. En dan groeit het bewustzijn vanzelf dat voldoende financiële armslag op latere leeftijd geen luxe is om mooie reisjes te kunnen maken, maar bittere noodzaak om je zorg veilig te stellen.’
Helicopterview Van Eijck maakt een zijstapje naar zijn voorzittersfunctie van de huisartsen om zijn stelling te illustreren. ‘Bij mijn bezoeken aan huisartsen zit ik meestal een tijdje in de spreekkamer. Ik zie dan
Erkend juni - 2013 | 5
Samenwerking
87% van de hypotheekadviseurs wil financieel huisarts worden
Als je het snel zegt – en daar is Van Eijck een meester in – dan ga je direct geloven dat de tijden voor de financiële advieswereld alleen maar beter worden. Maar laat je de onderwerpen die hij aansnijdt de revue passeren, dan lijkt het onmogelijk dat bijvoorbeeld een Erkend Hypotheekadviseur al die functies in zich kan verenigen. Dan vraag je hem tegelijkertijd huisarts en specialist in alle voorkomende disciplines te zijn. En dat is natuurlijk onmogelijk. ‘Daarin speelt het veranderend mensbeeld de adviseur juist goed in de kaart’, zegt Van Eijck. ‘Je ziet in het bedrijfsleven een omslag van superindividualistisch handelen naar het zoeken van samenwerkingsverbanden. Dat zou ik een adviseur ook aanraden. Die moet het vertrouwen van de consument winnen. Dat kan hij doen door in het gezichtsveld te komen als de partij die alle antwoorden weet op de vragen die in een gezin kunnen opkomen. Neem mensen van wie de kinderen straks gaan studeren en dat wordt door het
‘De SEH heeft op het gebied van verbreding van het advies al fantastische stappen gezet.’
sociaal leenstelsel een hele dure aangelegenheid. Hoe moeten ze dat financieren? Door een extra lening op het huis te nemen, of via een verzekering? Moeten zij een lening afsluiten of het kind zelf, of moeten zij een bedrag aan dat kind schenken? Misschien kan de alimentatie in een ander vat gegoten worden, of moeten we alvast iets met de op komst zijnde erfenis van grootvader.’ Waarmee Steven van Eijck aangeeft dat het in een tijd waarin de overheid steeds meer terugtreedt en compacter wordt, niet meer gaat om de aloude productvraag waarmee een klant bij de adviseur binnenstapte. ‘Elk gezin wordt geconfronteerd met vraagstukken
zelf dat steeds meer mensen binnenkomen niet omdat ze een acute
die de onzekerheid over de financiële positie nog verder vergroten
lichamelijke kwaal hebben, maar met de klacht dat de zorg voor
en waarvoor een oplossing niet voor de hand ligt. Wat is dan mooi-
een belangrijk deel van ze is afgenomen en als ze die op peil willen
er om er elke keer in te kunnen slagen die problemen voor je relatie
houden, ze die zelf maar moeten inkopen. Ze gaan ervan uit dat
op te lossen. Als het moet samen met het netwerk van deskundigen
de huisarts dan raad geeft, dat brengt zijn imago met zich mee. En
dat je om je heen hebt verzameld. Ook een huisarts maakt, als het
vergis je niet, dat vertrouwen is niet aangewaaid, dat heeft de huis-
zo uitkomt, gebruik van een meekijk consult van een specialist.
arts in de loop der jaren moeten verwerven. Eerst werd hij gezien
Hij stuurt bijvoorbeeld via zijn smartphone even een foto naar de
als een doorverwijzer naar de specialist. Nu is hij de spin in het
dermatoloog of belt even voor ruggespraak met de internist. Op die
web, dat we ‘kwaliteit van leven’ noemen. Zo was ik bij een gesprek
manier kan een adviseur ook zijn netwerk inzetten. Hij hoeft de
met een ouder echtpaar. Die mensen raakten de weg kwijt in het
klant niet fysiek door te sturen naar de notaris of advocaat. Vaak is
ziekenhuis omdat ze van de ene afdeling naar de andere gestuurd
een kort overleg tussen professionals voldoende.’
werden, telkens met een volgende diagnose. Het kwam erop neer dat de vrouw gedotterd moest worden, een nieuwe heup zou krijgen
Cultuuromslag
en een maagwandoperatie moest ondergaan. Hier wreekte zich
Die werkwijze betekent een hele cultuuromslag. ‘De SEH heeft
duidelijk de verkokerde kijk van de specialisten en kon de huisarts
op het gebied van verbreding van het advies al fantastische stap-
met zijn helicopterview de regisseursrol op zich nemen. Samen
pen gezet’, weet Van Eijck. ‘En datzelfde geldt ook voor een aantal
met het echtpaar besprak hij welke ingreep wel en niet strikt me-
adviseurs.’ Maar geldt het ook voor andere instanties die zich met
disch noodzakelijk was. Het echtpaar zag tussen de bomen het bos
de branche bezighouden, denk aan het nieuwe vakbekwaamheids-
weer en ging gerustgesteld naar huis.’
bouwwerk en de werkwijze van de AFM. ‘Iedereen lijkt inderdaad
Welkom in de nieuwe werkelijkheid
verschillende modules zijn nog geënt op de verkokerde adviezen
functie van de huisarts en die van de financieel adviseur. ‘Die zijn
en maken het een adviseur niet makkelijker om empathisch mee
er inderdaad. Als mensen zich apart laten adviseren met betrek-
te bewegen met de behoeften van de klant. De behoeften van een
king tot belasting, pensioen, studiefinanciering, het al dan niet
consument laten zich natuurlijk niet leiden door de blauwdruk van
aflossen van de hypotheek, estate planning en huwelijksvermo-
een kennissysteem en ook niet door het productgerelateerde vergun-
gensrechtelijke zaken, dan raken die geheid ook de weg kwijt. Al
ningstelsel van een toezichthouder. De hele samenleving vraagt om
die losstaande adviezen gaan elkaar natuurlijk bijten en daardoor
een integrale aanpak van alle deelproblemen. De financieel adviseur
worden de problemen eerder groter dan kleiner. Ook hier is een
is bij uitstek de vertrouwenspersoon om die vraag te beantwoorden.
regisseur nodig en die functie is nog niet ingevuld. Hier ligt een
Het is dan vanzelfsprekend dat regelgevers, vakbekwaamheidsarchi-
mooie, boeiende en uitdagende taak voor SEH en haar leden.’
tecten en toezichthouders in die beweging meegaan.’
6 | Erkend juni - 2013
duidelijk voelbaar was op het SEH congres van 2013. Elke hypotheekadviseur timmert aan de weg om grip te krijgen op die veranderende werkelijkheid en dat lukt de meesten heel aardig. Na de eerste serie parallelsessies opende SEH-voorzitter Wim van Wingerden het plenaire gedeelte van de dag met een korte toespraak. ‘Als ik zeg dat het onzekere tijden zijn, zult u niet van uw stoel vallen’, begon hij. Refererend aan de bittere kou die ons land nu al weken teistert, voegde hij daaraan toe: ‘Het lijkt het weer wel; het wil maar niet warmer worden.’ Inmiddels zijn de ups and downs in de branche structureler geworden, erkende Van Wingerden. ‘Niet alleen is de markt in aantallen gehalveerd, de markt verandert ook van karakter. De klant komt
nogal instrumentalistisch te zijn ingesteld’, geeft Van Eijck toe. ‘Die Het is duidelijk dat Van Eijck duidelijke parallellen ziet tussen de
Een nieuw begin en een nieuwe werkelijkheid dat was de sfeer die
Een nieuw tijdperk is aangebroken. Het thema: ‘De hypotheekadviseur als financiële huisarts’ biedt aanknopingspunten voor een nieuwe, empathische en in de breedte geschoolde financieel adviseur.
met heel andere vragen. Over het verlies van zijn baan, bijvoorbeeld. Of over een huis dat hij maar niet verkocht krijgt.’ Het beleid van de overheid helpt ook niet mee, zie het gedoe rond de Blokhypotheek. ‘De discussie heeft trekjes van een veenbrand: het laait op, wordt geblust en blijft sudderen tot de brand weer oplaait. Het woningmarktbeleid is te veel een speelbal van de financiële problemen van de overheid.’ Desondanks zijn er genoeg kansen voor de adviseur. De SEH-voorzitter ziet voor zijn toehoorders in de zaal een nieuwe rol weggelegd.
Erkend juni - 2013 | 7
‘Een rol als financieel adviseur, niet als hypotheekadviseur. Dat is
maak je gebruik van de expertise van een specialist. Ofwel: zelfzorg,
in beeld blijft met op de achtergrond die tweedelijnszorg? Bijkomend
De adviseur doet er verstandig aan samen te werken met deskun-
de toekomst. Want die klant heeft u nu meer dan ooit nodig’, be-
eerstelijnszorg en tweedelijnszorg toegepast op de financiële branche.
probleem is dat de overheid telkens weer wat anders bedenkt.
digen voor de ‘tweedelijnszorg’. Maar in de wandelgangen blijkt de
Eén verschil is alleen dat de huisarts bij voorbaat al E 50 per patiënt
Checklistcultuur
van der Graaf heeft daar wat op gevonden. ‘Ik verwijs zeker door.
Sprankelend optreden
ontvangt. Bij een gemiddelde praktijkgrootte van 2500 patiënten
Ook dit jaar durfde de AFM zich weer in het hol van de leeuw te
Maar ik ga wel met de klant mee’, vertelde ze. ‘Ik ben nieuwsgierig;
Het positieve gevoel van de dag, ondanks de keiharde cijfers, werd
betekent dit dat de eerste ton al binnen is voor de benodigde infra-
wagen. ‘We willen graag het werk aangenamer maken, al realiseer ik
zo hoor ik nog eens wat en kom ik in allerlei netwerken waar ik drie
ook gevoed door het sprankelende optreden van Steven van Eijck.
structuur. De financieel adviseur moet vooralsnog zijn eigen kostje
me dat de perceptie anders is’, benadrukte Paul Schuiling. ‘We wil-
jaar geleden niet in zat.’ En dan was er nog de hypotheekadviseur die
De oud-staatssecretaris van Financiën (LPF), nu voorzitter van de
bij elkaar schrapen.
len geen checklistcultuur. We willen alleen de klant in beeld.’
drie jaar geleden al het concept van ‘financiële huisarts’ lanceerde.
king te maken tussen de gezondheidszorg en de financiële branche.
Hierna liet Van Eijck filmpjes zien van klanten met problemen die
Steven van Eijck vroeg de zaal naar welke vorm van toezicht hun
Dat deed hij met zoveel vaart en aanstekelijk enthousiasme dat het
typisch zijn voor deze tijd. Zoals het oudere echtpaar dat verhuizen
voorkeur uitgaat. Slechts 38,9 procent koos voor toezicht van de
Winnaar
publiek vanzelf werd meegetrokken als Van Eijck weer eens van het
moet, al is het de vraag of de vergeetachtige man überhaupt nog zelf-
overheid, waaronder AFM. De meesten kozen voor een compleet
Wim van Wingerden was zichtbaar onder de indruk van het wer-
podium banjerde om met iemand in de zaal te praten.
standig kan wonen. Ondertussen haalden de aanwezigen in de zaal
zelfreinigend vermogen met eigen tuchtcollege. ‘Dat is de ideale situ-
velende optreden van Steven van Eijck. Nadat hij hem bedankt had
hun stemkastje tevoorschijn om te stemmen. Zou je deze mensen
atie’, zei Schuiling. ‘Maar in de praktijk heeft dat in deze sector niet
voor zijn medewerking was het tijd voor de Verkiezing van de Erkend
‘Vroeger had je zekerheid; je salaris groeide en je vond altijd een
willen adviseren? ‘Ja’, antwoordde 67,9 procent van de aanwezigen.
gewerkt.’ Waarop iemand in de zaal fel riposteerde: ‘In welke sector
Hypotheekadviseur van het jaar 2013.
nieuwe baan’, schetste hij. ‘Nu hebben we te maken met veranderen-
Hoe dan? ‘Door dóór te vragen en te inventariseren wat ze echt wil-
wel? Ik ken geen sector waar dat tuchtcollege en zelfreinigend ver-
de omstandigheden. Financiële zekerheden zijn weggeslagen, zowel
len’, zei een adviseur in een korte zaaldiscussie. ‘Dat gaat vooraf aan
mogen werkt. Kijk maar naar de medische sector. Zelfs de overheid
Dit jaar deden 300 mensen mee aan de digitale toets. Twintig deel-
voor wat betreft het inkomen, het pensioen als de beleggingsporte-
de financiële oplossing.’
vindt het niet nodig een miljard euro fraude te onderzoeken.’
nemers werden genomineerd en legden de schriftelijke toets in Zeist
Klanten krijgen steeds meer te maken met vrij complexe, integrale
Er waren andere kritische vragen, zoals in hoeverre de AFM op de
Maar dat niet alleen. Ook het
problemen. Het is de taak van de financieel huisarts om een spiegel
hoogte was van de Blok-hypotheek, waar Schuiling behendig om-
vertrouwen is verdwenen,
te zijn, problemen kort samen te vatten en de klant wegwijs te ma-
heen zeilde. Waarop Van Eijck gevat tegen de congresgangers zei:
stelde Van Eijck, terwijl hij en
ken in de brei van informatie die hij van overheid en werkgever over
‘Kijk: zó word je nou topambtenaar. Nog meer vragen waar u liever
passant nog even de Bijleenre-
zich krijgt uitgestort. Zien hypotheekadviseurs dat zitten? De laatste
geen antwoord op geeft?’
geling afkraakte (‘Een regeling
stemming waarmee deze plenaire zitting werd afgesloten, bleek voor
Nou, die waren er wel. Zo vroeg een adviseur: ‘Hoe kan het dat wij
waarbij je niet mag bijlenen,
allen een positieve verrassing: 87,2 procent van de aanwezigen wil
de enige branche zijn die alle diploma’s moet herexamineren?’ Even
bedacht door de staatssecretaris
gráág financieel huisarts zijn.
leek Van Eijck Schuiling klem te zetten met de vraag: ‘Zou u niet
angst dat dit soort netwerken maakt dat je de klant kwijtraakt. Susan
sloot hij.
Hij hield een pleidooi voor een samenwerkingsplatform.
Landelijke Huisartsen Vereniging, was uitgenodigd om een vergelij-
feuille. Vermogen is verdampt.’
‘Een rol als financieel adviseur, niet als hypotheekadviseur. Dat is de toekomst.’
af. De drie finalisten: Nicole van de Wouw-van Liesdonk (Schrijvers
eens kunnen kijken naar wat dat examenbouwwerk voor gevolgen
na mij. Zo wordt er al twintig jaar lang gemorreld aan de
De beursvloer
heeft? U dient toch het publieke belang?’ Maar na een aanvankelijk
hypotheekrenteaftrek). ‘We
Tijd voor een korte pauze. De zaal stroomde langzaam leeg, wat te
‘mee eens’ en applaus van het publiek, trok Schuiling die twee kleine
hebben geen vertrouwen meer in instituten als het CPB, SCP, AR, de
wijten (of liever gezegd te danken) was aan de traktatie van hypo-
woordjes toch weer in. De vraag of er een dergelijk onderzoek volgt,
Raad van State, Europa. Kortom: het vertrouwen in het polderen is
theekverstrekker Obvion die bij de uitgang de congresgangers
bleef onbeantwoord.
weg. We moeten leren omgaan met onzekerheden.’
verraste met Limburgse vlaai. In de zaal stands van het jubilerende
Assurantiën en Makelaardij
‘Naar een huisarts ga je als je problemen hebt. Ik probeer problemen te voorkomen.’
in Breda), Richard Verhagen (Rabobank in Roosendaal) en Frank Paalman (De Hypotheekshop in ’s-Hertogenbosch) werden in de derde ronde tijdens een assessment met een acteur getest op hun kennis en vaardigheden. Kandidaat Nicole van de Wouw maakte nog een interessante opmerking. Namelijk dat zij
zichzelf juist niet ziet als financieel huisarts. ‘Je gaat naar een huis-
Woonfonds die haar initiatief PriQels onder de aandacht bracht met
Abonnementsysteem
arts als je problemen hebt. Ik probeer problemen te voorkomen.’
Van Eijck schetste een nieuwe wereld waarin we van financiële waar-
behulp van jongedames in opvallende galajurken en een Maxima
Nadat Van Eijck Schuiling gecomplimenteerd had met zijn aanwe-
Later kwam Chris Baelemans, van Dukers en Baelemans, in zijn
den naar sociale en relationele waarden gaan. Waarin concurrentie
look-a-like. En van diverse opleidingsinstituten zoals NIBE-SVV,
zigheid, was de beurt aan enkele vernieuwende hypotheekadviseurs.
workshop op deze uitspraak terug. Hij stelde dat je de financieel
en individualisme plaatsmaken voor samenwerking en empathie.
Lindenhaeghe en Dukers en Baelemans. Zij informeerden de
Zoals Cees Jan Timmermans, die al jaren succesvol werkt met een
adviseur ook kunt zien als een ‘gezondheidscentrum’ waar je terecht
Helaas is de politieke standaardreflex nog altijd een top down bena-
adviseurs over de verscherpte diploma-eisen waaraan hypotheek-
abonnementsysteem. (Zie Erkend september 2012).
kunt voor medische behandeling, check-ups, sport, voorlichting en
dering, vanuit de gedachte dat de samenleving maakbaar is. Maar
adviseurs de komende tijd moeten voldoen en het SEH PE program-
het is allang niet meer de overheid die bepaalt wat er gebeurt. De
ma van dit jaar. De beursvloer blijkt elk jaar weer de ultieme plek om
Of neem Vincent van Herkhuizen die juist een uurtarief hanteert,
klant komt zelf met oplossingen. ‘De politiek heeft nog nooit zo ver
bij te praten met collega-adviseurs en andere specialisten uit het vak.
van E 85. ‘Dat vind ik redelijk voor iemand die HBO opgeleid is en
van de burger afgestaan.’
Zeven voormalig Erkend Hypotheekadviseurs van het Jaar vonden elkaar bij de stand van Hoffelijk Financieel waar ze een kennisquiz
Eerstelijnszorg
deden.
Van Eijck toonde een overzichtelijke cirkel met in het midden de klant en daaromheen de manier waarop hij gebruikmaakt van dage-
Na de pauze ging Steven van Eijck in gesprek met deskundigen over
lijks advies, periodiek advies en sporadisch advies. Voor de dagelijkse
dilemma’s in de praktijk. Eerst was daar Bob Zeeman van NIBE-SVV
gezondheid staat het ‘zelf doen’ centraal; gezond verstand, internet
die in een onderonsje met Van Eijck vertelde dat het vaktechnisch
en zelfzorg. Voor een periodieke check-up ga je naar de financieel
wel in orde is met de hypotheekadviseur. Maar dat de uitdaging ligt
huisarts, al dan niet betaald door een abonnementensysteem. Soms
in een netwerk op te bouwen. Hoe zorg je ervoor dat je als adviseur
8 | Erkend juni - 2013
preventie.
‘De politiek heeft nog nooit zo ver van de burger afgestaan.’
Toen alle kandidaten een woordje hadden mogen zeggen, kwam er
gezien alle andere diploma’s die
een einde aan de spanning. De Erkend Hypotheekadviseur van het
je moet halen.’ ‘Er is een catego-
jaar 2013 is: Frank Paalman van De Hypotheekshop in ’s-Hertogen-
rie mensen die E 85 per uur niet
bosch. Volgens de jury, met daarin onder andere Erkend Hypotheek-
kan betalen’, zei Van Eijck. Dat
adviseur van het jaar 2012 Edwin Deijs, toont Paalman oprechte
beaamde Van Herkhuizen. ‘En die
interesse in de klant en weet hij door te vragen, om zo tot een pas-
onderlaag heeft ons nog veel meer
send integraal advies te komen. Nadat Paalman de reischeque van
nodig. Ik hoop dan ook dat de assu-
E 2500, felicitaties en bloemen in ontvangst had genomen, was het
rantieprovisie blijft of dat de over-
tijd voor de lunch en het vervolg van de inspirerende dag.
heid hier iets in kan betekenen.’
Erkend juni - 2013 | 9
Check uw
geldige diploma’s en mag hij adviseren.
lificeren voor het diploma Adviseur Hypo-
Maar daarmee is de kous niet af.
thecair Krediet.
Als u in het bezit bent van Wft-diploma’s,
deeldiploma’s en PE-certificaten
voor het te laat is!
Op 1 juli 2015 moeten adviseurs voldoen aan nieuwe vakbekwaamheidseisen
Dus beschikt u als hypotheekadviseur
behaald konden worden, en u hebt uw PE
De minister heeft besloten dat de vakbe-
niet over een geldig deeldiploma
gevolgd, controleer dan of u compleet bent.
kwaamheidseisen voor klantadviseurs
Wft-Leven Algemeen, Wft-Levensver-
worden verzwaard. Deze verzwaring heeft
zekeringen of daaraan gelijkgesteld
Bent u in het bezit van gelijkgestelde di-
voor hypotheekadviseurs zowel betrekking
diploma, dan moet u na 1 januari 2014
ploma’s, controleer dan nog eens of die
op de kennis die een adviseur moet hebben
het volledige diploma Vermogen beha-
diploma’s daadwerkelijk gelijkgesteld zijn
als op de eisen aan adviesvaardigheden en
len, dus inclusief Beleggen. Er wordt
met de Wft-diploma’s die u nu nodig hebt
integriteit. Voor 1 juli 2015 moeten adviseurs
niet meer met deeldiploma’s of dispen-
om te mogen adviseren. En of u die gelijkge-
hebben aangetoond dat zij aan die nieuwe
saties gewerkt.
stelde diploma’s geldig hebt gehouden met
Indien u in het bezit bent van het Wft deeldiploma Leven Algemeen, lijkt de inspanning om aan de nieuwe eisen te gaan voldoen te overzien. Bezit u dat deeldiploma niet dan is het advies dat alsnog dit jaar te halen. Hebt u dat deeldiploma wel, check dan of u de benodigde PE-certificaten hebt.
t ek s t B ar t de N ie ( Di r e c t e u r S E H )
dus diploma’s die vanaf 1 oktober 2007
PE-certificaten. De lijst met gelijkgestelde
eisen voldoen. Erkend Hypotheekadviseurs
diploma’s vindt u op de site van het CDFD,
hebben dus anderhalf jaar de tijd om aan die nieuwe eisen te voldoen en het nieuwe
Dat betekent een enorme verzwaring omdat
diploma Adviseur Hypothecair Krediet te
u als adviseur niet alleen de kennis van het
behalen. In het nieuwe stelsel is Adviseur
huidige deeldiploma Leven Algemeen moet
Hypo-thecair Krediet een beroepskwalifica-
verwerven, maar ook opnieuw examen moet
Vanaf 1 juli 2015 alleen adviseren met nieuwe Wft-diploma’s
tie. Dat geeft aan dat men over de competen-
doen voor Beleggen.
Als u op 1 juli 2015 niet in het bezit bent
ties beschikt om een beroep uit te kunnen
www.cdfd.nl.
van een nieuw Wft-diploma, mag u vanaf Om die reden adviseert de SEH om voor 1
die datum niet meer adviseren. U kunt uw
januari 2014 het deeldiploma Leven Alge-
oude diploma of gelijkgestelde diploma
Om straks het nieuwe diploma Adviseur
meen te halen. Na 1 januari 2014 is dat niet
vanaf die datum ook niet meer middels een
Hypothecair Krediet te kunnen verkrijgen
meer mogelijk. Met dit deeldiploma krijgt u
inhaal/PE-examen omzetten in een nieuw
zal de adviseur over drie Wft-diploma’s
een gelijkstelling voor de SEH PE 2013.
Wft-diploma. U moet dan nieuwe diploma’s
oefenen, in dit geval dus hypotheekadviseur.
M
Voorkom verrassingen, onderneem actie!
moeten beschikken: Basis, Vermogen en
halen.
cesvol afleggen van het inhaal/PE-examen
Let op, zorg dat al uw Wft-diploma’s op 1 januari 2014 geldig zijn!
Het inhaal/PE-examen
Adviseur Hypothecair Krediet wordt dan
Omdat op 1 januari 2014 het nieuwe vakbe-
Nu doet nog vrijwel iedereen PE door bij
het diploma Adviseur Hypothecair Krediet
kwaamheidsstelsel van kracht wordt, verval-
een opleider een PE-cursus te volgen met
verkregen. Het Wft-diploma Vermogen kan
len op dat moment de oude regelingen. Dat
een toetsend element. Dat gaat veranderen.
pas vanaf 1 januari 2014 worden behaald,
betekent onder meer dat er geen oude PE
Het inhaal/PE-examen is straks een echt
maar het huidige deeldiploma Leven Alge-
meer kan worden gedaan. Wft-diploma’s of
examen dat afgelegd wordt achter de com-
meen (in combinatie met het huidige di-
daaraan gelijkgestelde diploma’s die niet gel-
puter in een daarvoor geschikte en gecon-
ploma Hypothecair Krediet) of het diploma
dig zijn gehouden met PE-certificaten verlie-
troleerde examenomgeving. Net zoals nu de
Levensverzekeringen kwalificeert voor het
zen dus op 1 januari 2014 hun waarde! Het
Wft-diploma examens worden afgenomen.
diploma Vermogen.
is daarom van groot belang ervoor te zorgen
Het volgen van een opleiding is dus niet
dat alle PE gedaan is en alle diploma’s dus
meer verplicht, maar wordt door de SEH
Hypothecair Krediet. Samen met het suc-
et deze conclusie en aanbeveling
heidseisen. Hij laat zich daarbij adviseren
Het gaat hier om het wettelijke begrip advi-
in het achterhoofd is het goed om
door het College Deskundigheid Financiële
seren: het doen van aanbevelingen aan een
kennis te nemen van de inhoud
Dienstverlening (CDFD), dat daarnaast een
specifieke klant over een specifiek product.
Dit inhaalexamen wordt gecombineerd
op 1 januari 2014 geldig zijn. Op 31 decem-
wel sterk aanbevolen. De examens worden
aantal uitvoerende taken heeft.
Deze verplichting gaat voor bestaande advi-
met de PE voor de periode 1 januari 2014
ber 2013 eindigt de derde Wft-PE-periode.
straks centraal (digitaal) gegenereerd en
seurs in op 1 januari 2014.
– 30 juni 2015. In het inhaal/PE-examen
van dit artikel, waarin duidelijk gemaakt wordt dat niet alleen de wettelijke (Wft-) vakbekwaamheidseisen gaan veranderen, maar dat ook de SEH haar vakbekwaamheidsniveau gaat aanpassen.
De wettelijke vakbekwaamheidseisen
‘De wet eist dat medewerkers met klantcontact vakbekwaam moeten zijn’
Adviseur Hypothecair Krediet worden in Deze verandering heeft vooral grote ge-
één keer zowel nieuwe kenniselementen,
volgen voor medewerkers die nu klanten
bestaande kennis alsook vaardigheden en
adviseren en waarvan de vakbekwaamheid
integriteit getoetst van de diploma’s Basis,
is geborgd in de bedrijfsvoering. Zij zullen
Vermogen en Hypothecair Krediet.
allemaal hun Wft-diploma’s moeten gaan halen. Zij hebben daarvoor tot 1 juli 2015 de
De wettelijke vakbekwaamheidseisen
tijd en mogen tot dan blijven adviseren.
zijn ingevoerd met de Wet financiële kracht werd en op 1 januari 2007 opging
Vanaf 1 januari 2014 geldige Wft-diploma’s nodig om te adviseren
in de Wet op het Financieel Toezicht. De
decentraal in de examencentra aan de kan-
‘U zult dan nieuwe Wftdiploma’s moeten behalen om weer te mogen adviseren!’
Let op, adder onder het gras bij het diploma Vermogen!
didaten ter beschikking gesteld. De inhaal/PE-examens worden op beroepskwalificatieniveau afgenomen en niet los per onderliggende diploma’s. Aan een inhaal/PE-examen is dus altijd een diploma verbonden. In het geval van de hypotheekadviseur wordt het inhaal/PE-examen dus
Indien u op 1 januari 2014 niet in het bezit
Het is tot dat moment mogelijk ook de PE
afgenomen voor de beroepskwalificatie
Voor Erkend Hypotheekadviseurs geldt dat
bent van het deeldiploma Leven Algemeen
uit eerdere periodes te doen. Beschikt u voor
Adviseur Hypothecair Krediet. Voor deelna-
De wet eist dat medewerkers met klantcon-
zij in het bezit zijn van het Wft-diploma Ba-
of Levensverzekeringen of een daaraan
een diploma op 1 januari 2014 niet over de
me aan het inhaal/PE-examen is niet vereist
vakbekwaamheidseisen zijn uitgewerkt
tact vakbekwaam moeten zijn. Dat gaat niet
sis en het Wft-diploma Hypothecair Krediet
gelijkgesteld diploma, dan dient u het di-
benodigde PE-certificaten dan is uw diploma
dat men in het bezit is van de onderliggende
in het Besluit Gedragstoezicht financiële
veranderen. Wat wel gaat veranderen, is dat
of daaraan gelijkgestelde diploma’s. Als alle
ploma Vermogen te behalen om samen met
niet langer geldig en mag u niet adviseren.
diploma’s. Maar alleen in combinatie met
ondernemingen. De Minister van Financiën
medewerkers die klanten adviseren in het
wettelijke PE is gevolgd, beschikt de Erkend
de diploma’s Basis en Hypothecair Krediet
U zult dan nieuwe Wft-diploma’s moeten
die diploma’s kan het nieuwe Wft-diploma
is verantwoordelijk voor de vakbekwaam-
bezit moeten zijn van een geldig diploma.
Hypotheekadviseur op 1 januari 2014 over
en een succesvol inhaal/PE-examen te kwa-
behalen om weer te mogen adviseren!
worden verkregen.
dienstverlening die op 1 januari 2006 van
10 | Erkend juni - 2013
Erkend juni - 2013 | 11
Overigens is het bijzondere dat indien men
Hebt u dat deeldiploma wel, check dan of u
De SEH ziet dat de adviesvraag van de klant
slaagt voor dit inhaal/PE-examen Adviseur
de benodigde PE-certificaten hebt.
verschuift. Niet langer komt de klant alleen
Hypothecair Krediet, men ook geslaagd
nog maar langs voor een nieuwe hypotheek,
is voor de beroepskwalificatie Adviseur
hij wil ook advies als hij al een hypotheek
Vermogen en daarvoor dus het diploma ontvangt.
Het nieuwe PE-stelsel Op 1 juli 2015 start de nieuwe PE-cyclus. De nieuw behaalde Wft-diploma’s moeten geldig worden gehouden door in de nieuwe
In de nieuwsbrief houden wij u precies op de hoogte en wij adviseren u dan ook deze nauwgezet te volgen.
heeft, bijv. over aflossen of bij betalings-
f r ank pa al man D e H y p o t h e e ksh o p ’ s H e r t o g e n b o s c h,
E r k e n d H y p o t h e e k a d v i s e u r va n h e t j a a r 2 0 1 3
problemen. Daarnaast zal als gevolg van de versoberingen in de sociale zekerheid en de zorg maar ook als gevolg van de vergrijzing behoefte ontstaan aan adviezen die breder zijn dan alleen die over hypothecaire financieringen. Om kort te gaan, de klant
PE-periode die loopt van 1 juli 2015 tot 1 juli
staat centraal en niet langer het product.
2018, op enig moment op diplomaniveau
Dat vraagt een andere benadering door de
Hij had niet verwacht dat hij zou winnen. Want het assessment viel behoorlijk tegen. De verrassing was dan ook groot toen hypotheekadviseur Frank Paalman, werkzaam bij De Hypotheekshop ’s-Hertogenbosch, op het SEH congres werd uitgeroepen tot Erkend Hypotheekadviseur van het jaar 2013.
PE te doen. Deze PE wordt afgenomen door
De nieuwe SEH Erkenningseisen
adviseur met andere vaardigheden en een
middel van een examen en bestaat uit een
De nieuwe Wft-vakbekwaamheidseisen heb-
bredere kennis.
toets van PE-actualiteiten en reeds bekend
ben ook gevolgen voor de Erkend Hypotheek-
veronderstelde, oude stof. Het behaalde PE-
adviseur. Net zoals nu zal straks de Erkend
In de SEH-PE 2014 en 2015 gaat de SEH
I
Paalman mee aan de Verkiezing. In 2005 eindigde hij bij de laatste
integere manier met hun vak bezig zijn. Ik begrijp alle (terechte)
certificaat is drie jaar geldig. Dat betekent
Hypotheekadviseur moeten voldoen aan de
onder meer aandacht besteden aan integrale
twintig. Dit jaar liet hij zich verleiden door de mail van de SEH om
kritieken en nu is het tijd voor een tegengeluid. Als je ziet hoeveel
dat vanaf de PE-examendatum een periode
Wft-eisen voor een hypotheekadviseur. Wat
advisering, arbeidsongeschiktheid en bud-
weer eens mee te doen. ‘Het is het competitie-element; je wilt weten
een financieel adviseur moet kennen en kunnen in deze tijd,
van drie jaar gaat lopen waarbinnen op enig
ook niet verandert, is dat de SEH een jaar-
gettering. Het doel is dat u als financieel
waar je staat’, legt hij uit.
dan wordt het tijd dat het vertrouwen van de consument in de
moment weer opnieuw een PE-examen
lijks PE-programma kent.
huisarts uw klanten terzijde kunt staan door
k dacht écht dat een van de anderen zou winnen’, zegt Frank Paalman (37), winnaar van de verkiezing tot Erkend
trerend als jouw beroepsgroep op een bepaalde manier wordt
Hypotheek-adviseur van het jaar 2013. Eén keer eerder deed
neergezet, terwijl je tegelijkertijd zoveel adviseurs kent die op een
financieel dienstverlener wordt hersteld.’
het analyseren en doen van aanbevelingen
De laatste ronde was niet alleen lastig door
De inhoud van de SEH-PE is de laatste jaren
over hun financiële positie in den brede. Let
het gebrek aan voorkennis. Ook de acteur die
Conclusie
wel veranderd omdat niet langer actualitei-
wel, het doel is niet u op te leiden op alle vak-
de klant speelde, maakte het de genomineer-
Indien u in het bezit bent van het deeldi-
ten worden behandeld, maar meer gefocust
gebieden die nodig zijn om daarover te mo-
den niet makkelijk. Paalman moest er hard
ploma Leven Algemeen, lijkt de inspanning
is op vaardigheden, life-events en specials
gen adviseren. Wel dat u bijvoorbeeld kunt
aan trekken. ‘De acteur gaf op open vragen
om aan de nieuwe eisen te gaan voldoen te
zoals de zzp-er. De actualiteit wordt gecom-
signaleren dat er een pensioentekort is of dat
steeds heel gesloten antwoorden. Pas toen ik
overzien. Bezit u dat deeldiploma niet dan
municeerd via de nieuwsbrief en de Wft-
er geen of onvoldoende arbeidsongeschikt-
minder hard ging werken en meer stiltes liet
is het advies dat alsnog dit jaar te halen.
pocket en is daarnaast natuurlijk onderdeel
heidsvoorzieningen zijn. Vervolgens kunt
vallen, kwam hij wat meer los.’ Het juryrap-
van de Wft-PE.
u uw klanten onder uw regie doorverwijzen
port behorend bij zijn benoeming, roemt
naar specialisten.
zijn sterk empathische vermogen: Paalman vraagt goed door en legt
ken een ‘plezierige ontwikkeling’. ‘Er zijn nooit meer discussies
Met het nieuwe Wft-diploma Adviseur Hypo-
de klant veel keuzes voor. ‘Ik kreeg een compliment voor een goed
over je onafhankelijkheid. En je hebt ook geen last meer van terug-
thecair Krediet mag u straks ook adviseren
gebruik van ‘LSD’, ofwel luisteren, samenvatten, doorvragen. En over
boekingstermijnen.’
• Medewerkers die nu al adviseren en waarvan de vakbekwaamheid is geborgd, moeten
over lijfrentes en overlijdensrisicoverzekerin-
het plezier en het enthousiasme dat ik uitstraal in het gesprek.’
vóór 1 juli 2015 hun Wft-diploma’s halen. Tot die tijd mogen zij blijven adviseren;
gen (los van de hypotheek). Dat verbreedt uw
moet worden afgelegd.
Let op!
‘Ik heb plezier in mijn werk’
Zelf werkt hij al een jaar of drie zonder provisie. ‘Een pluim voor De Hypotheekshop want die is daarbij echt voor de troepen uitgelopen’, zegt Paalman. ‘Uiteraard had het wel gevolgen. We moesten snijden in de kosten en zijn efficiënter gaan werken.’ Toch vindt de adviseur provisieloos wer-
Enthousiasme
adviesmogelijkheden. Daarnaast wordt ook
Kledingbranche
Wat waarderen Paalmans klanten in hem? ‘Echtheid. Dat ervaren
gelijkgesteld). Als aanvullend alle PE is gevolgd, mag hij, wettelijk gesproken, advi-
het diploma Consumptief Krediet onderdeel
Hoe is Paalman eigenlijk in dit vak terecht gekomen? ‘Na zestien
mensen, hoor ik vaak. Ik ben niet strak formeel. Ik heb plezier in
seren;
van de erkenningseisen. Immers in de hypo-
jaar in de kledingbranche te hebben gewerkt wilde ik wat anders
mijn werk. Die bevlogenheid, dat enthousiasme werkt uitstekend.’
theekadvisering komt consumptief krediet
gaan doen. Ik kon aan de slag bij een organisatie die een onervaren
vaak aan de orde.
hypotheekadviseurs zelf wilde opleiden. Ik ben er groen en blanco
Desondanks valt het in de huidige markt niet mee om je boter-
ingestapt.’
ham te verdienen. ‘Er is meer concurrentie in de markt, vooral als
• Erkend Hypotheekadviseurs bezitten Wft Basis, Wft Hypothecair Kredit (of daaraan
• Adviseur Hyothecair Krediet is een beroepskwalificatie. De adviseur moet beschikken over: Wft Basis, Wft Vermogen en Wft Hypothecair Krediet plus de bijbehorende PE; • Wft-diploma’s (of daaraan gelijkgesteld) die niet geldig zijn gehouden door PE verliezen hun waarde per 1 januari 2014; • SEH gaat in de PE-periode 2014/2015 aandacht besteden aan integraal advies, ar-
Met de nieuwe erkenningseisen onder-
het gaat om adviestarieven’, aldus Paalman. Zijn prijs bijstellen
scheidt de Erkend Hypotheekadviseur zich
Inmiddels runt hij met compagnon Eric Kroeze De Hypotheekshop
doet hij niet. ‘Ik zeg tegen mijn klant: ‘Kijk naar wat het je ople-
straks duidelijk van de Wft-adviseur. De
in ’s-Hertogenbosch. Ook geeft hij al jaren trainingen voor oplei-
vert’. Als je gelooft in wat je zegt en je maakt het waar, dan heb je
laatste wordt weliswaar getoetst op vaardig-
dingsorganisatie Dukers en Baelemans. Gevraagd naar wat hij het
weinig last van dat soort discussies.’
Door training en kennis, zorgt de SEH ervoor dat de Erkend Hypotheekadviseur over
heden en integriteit, van enige training is
leukst vindt om te doen, adviseren of trainen, aarzelt Paalman. ‘Het
duidelijk onderscheidend vermogen beschikt ten opzichte van zijn collega Adviseurs
geen sprake. Bovendien wordt de Erkend
een kan niet zonder het ander. Om een goede trainer te zijn, heb je
Naamsbekendheid
Hypothecair Krediet.
Hypotheekadviseur opgeleid en getraind
praktijkervaring nodig. En de ervaring van het lesgeven, versterkt je
Paalman zal gedurende een jaar als SEH-ambassadeur optreden
om zijn kennis ook integraal voor de klant
rol als adviseur.’
en het belang van Erkend Hypotheekadviseurschap onder de
toe te passen en beschikt hij door de PE ook
Het is vooral de combinatie van kennis en het menselijke aspect die
aandacht te brengen. ‘Ik ga mijn titel gebruiken om de naamsbe-
over betere analysemogelijkheden bij pen-
hem in dit vak zo aantrekt. ‘Je moet kunnen rekenen en je hersens
kendheid en het imago van de beroepsgroep op te vijzelen’, zegt
sioen- en arbeidsongeschiktheidsvragen.
goed gebruiken, maar er zit ook een zachte kant aan het vak.Boven-
de winnaar ambitieus. ‘We hebben behoorlijk wat over ons heen
Uw erkenning geeft u dus ook in de toe-
dien kun je in dit vak blijven doorleren.’
gekregen dit jaar. Nu is de beroepsgroep veranderd. Dat mag
beidsongeschiktheid en budgettering;
komst een duidelijk onderscheidend vermogen!
12 | Erkend juni - 2013
benoemd worden.’
Beeldvorming
Paalman wil die boodschap uitdragen via de pers en in het klaslo-
Negatieve beeldvorming rondom het vak; heeft hij zich daar ooit
kaal. ‘Als docent zie ik elke dag mensen die op een integere manier
wat van aangetrokken? Paalman denkt even na. ‘Jawel. Het is frus-
met hun vak bezig zijn en er echt voor de klant willen zijn.’
Erkend juni - 2013 | 13
Weeffout met dure gevolgen:
Consumptief kredietaanbieders kennen
Verbouwingshypotheek niet aftrekbaar De economische crisis viert deze maand haar eerste lustrum. Voor menig huizenbezitter heeft de crisis grote gevolgen. Woningen zijn fors in waarde gedaald net als het vertrouwen in de markt. Met de hand op de knip lijken woningbezitters te wachten op betere tijden. Een impasse die, zo blijkt uit dit vakartikel, hoognodig doorbroken moet worden.
In de zinsnede ‘bij afsluiten van de lening
twee financieringsvormen:
BTW-verlaging voor verbouwingen
al vast ligt’, ontstaat het probleem. Bij een
1. Doorlopend krediet
Het btw-tarief op arbeidskosten bij
doorlopend krediet is het aflossings- en
2. Persoonlijke lening
renovatie, herstel en tuinonderhoud
rentepercentage gezamenlijk vooraf bepaald.
van bestaande woningen is tot 1 maart
Als de rente wijzigt, blijft er minder over om
Een doorlopend krediet is qua rente de
2014 verlaagd van 21% naar 6%. Het
af te lossen, waardoor de looptijd wordt ver-
goedkoopste oplossing. De rente is altijd
6%-tarief is van toepassing op het
lengd. Dit in tegenstelling tot een annuïtaire
variabel. Aan aflossing en aan rente samen
vernieuwen, vergroten, herstellen of
hypotheek met een variabele rente. Zodra
moet iedere maand een vast percentage
vervangen en onderhouden van (delen
dan de rente wijzigt, wordt het maandbedrag
(1, 1½ of 2%) van de oorspronkelijke lening
van) de woning. Ook aanleg en onder-
afgestemd op de vooraf bepaalde looptijd.
betaald worden. Van dit bedrag gaat eerst de
houd van de tuin door hoveniers valt
Overigens zal met een 1% doorlopend kre-
verschuldigde rente af, het restant wordt ge-
onder het 6%-tarief. Het verlaagde
diet de termijn van 30 jaar pas overschreden
bruikt als aflossing. Het aflossingsschema
tarief is alleen van toepassing op de
worden bij een rente boven de 11,6% per jaar
kent een verloop dat lijkt op een annuïtaire
arbeidskosten en niet op de gebruikte
en bij een 2%-krediet pas bij een rente boven
aflossing. Bij een maandlast van 2% en een
materialen.
23,9% rente!
hypotheekrente van 5% bedraagt de theore-
Weeffout?
tische looptijd van de lening 56 maanden en bij 1% 130 maanden. In beide situaties ruim
vast. Het grote nadeel van een persoonlijke
Is hier sprake van een bewuste keuze of
binnen 30 jaar.
lening is dat de rente, zeker in verhouding
betreft het hier een weeffout in de regel-
tot een reguliere hypotheekrente, maar ook
geving? In geen enkele toelichting heb ik
De persoonlijke lening is een annuïtaire
ten opzichte van het doorlopend krediet, erg
kunnen ontdekken dat bewust is gekozen
d o o r harrie - j an van n u nen m fp
Aanvullende hypotheek
werkelijke woonlasten. Het maakt voor deze
lening. Veelal kan gekozen worden uit een
hoog is, zeker bij langere duren. Daarnaast
om de consumptieve weg uit te sluiten,
(De f inanc iële makel a ar bv)
De meest voor de hand liggende financie-
aanbieders niet uit waar de eerste hypo-
looptijd van 5, 10 of 15 jaar. De rente staat
speelt de beperking in de keuze van de loop-
want dan zou ook de weg van de persoon-
ringsoplossing is het afsluiten van een aan-
theek is afgesloten.
altijd gedurende de looptijd van de lening
tijden een rol.
lijke lening afgesloten moeten zijn en dat is
U
niet het geval.
vullende verbouwingshypotheek bij de bank
it onderzoek van Vereniging Eigen
waar ook de eerste hypotheek is afgesloten.
Om deze redenen lijkt een doorlopend kre-
Huis blijkt echter dat de helft van de
Maar dat is lang niet altijd mogelijk, bijvoor-
diet de meest voor de hand liggende oplos-
Blijft er in mijn optiek niets anders over dan
Nederlanders wil verhuizen, maar
beeld wanneer:
sing voor een verbouwingshypotheek.
een weeffout. Maar wel een weeffout met
dat men dit niet durft uit onzekerheid over de verkoop van de eigen woning. Men wil pas een andere woning kopen als de hui-
grote en dure gevolgen voor de consument!
• de huidige hypotheek hoger is dan op basis van het inkomen (LTI); • de huidige hypotheek meer bedraagt dan
Rente doorlopend krediet niet aftrekbaar
Indien men de verbouwing niet bij dezelfde bank kan financieren, zal men moeten uit-
dige woning eerst is verkocht. Een impasse
(105% van) de marktwaarde van de woning
Hoewel een doorlopend krediet een aflos-
wijken naar óf het volledig oversluiten van
waarvan onduidelijk is hoelang deze nog
(evt. na verbouwing);
singsschema kent met een annuïtair karak-
de huidige hypotheek met alle extra kosten
ter, voldoet deze niet aan de fiscale eisen voor
en/of het overboord zetten van huidige voor-
de aftrekbaarheid van de rente.
delige tarieven als gevolg óf moeten kiezen
zal duren. Daar komt nog bij dat menig woningbezitter bij verkoop inmiddels een restschuld over houdt. Nu de aankoop van een nieuwe woning
• de huidige hypotheek is afgesloten via een geldverstrekker die thans niet meer actief is;
voor de duurdere persoonlijke lening.
• de huidige geldverstrekker geen mogelijkheid aanbiedt van een vervolglening of de
In een brief aan de Eerste Kamer heeft staats-
verbouwing niet binnen haar normen past.
secretaris Weekers een nadere invulling
Welke oplossing ook wordt gekozen, het is
gegeven aan het begrip ‘ten minste annuïtair’.
veelal niet de beste oplossing voor de consu-
langer op zich laat wachten, zien we dat
ment! Veel adviseurs lopen hier in de prak-
steeds meer woningbezitters besluiten om
Op dat moment zal moeten worden uitgewe-
hun woning te gaan verbouwen. Naast ver-
ken naar een andere oplossing. In de huidige
Letterlijk schrijft hij: ‘Nieuwe voorwaarde
tijk dan ook tegen aan. Tot op heden lijkt
vanging van badkamer en keuken behoort
markt zien we dat een tweede hypotheek,
voor hypotheekrenteaftrek is dat het een lening
het vooral een probleem van consumenten
het vergroten van de woning, bijvoorbeeld
waarbij de eerste elders is afgesloten, feitelijk
betreft ter zake waarvan contractueel is vast-
en adviseurs. Vanuit de hoek van aanbieders
als gevolg van gezinsuitbreiding, tot de
onmogelijk is. Het oversluiten van de huidige
gelegd dat gedurende de looptijd van 30 jaar
wordt er geen ruchtbaarheid aan gegeven en
meest geuite wensen. Ook van de kant van
hypotheek naar een andere aanbieder leidt
ten minste annuïtair wordt afgelost. Belangrijk
ook de aanbieders van consumptieve kredie-
de overheid worden verbouwingen gesti-
tot extra kosten en/of het overboord gooien
element in de nieuwe aflossingseisen is dat het
ten komen niet met adequate oplossingen.
muleerd door onder andere de tijdelijke
van een lange, lage rente en/of leidt tot extra
aflossingsschema bij afsluiten van de lening al
Dus wordt het tijd voor een lobby. Neemt de
verlaging van het BTW-tarief (zie kader) op
aflossingsverplichtingen. Dus rest er niets
vast ligt en dat ook daadwerkelijk op de lening
branche zijn verantwoordelijkheid?
arbeidskosten.
anders dan de oplossing te zoeken in de hoek
wordt afgelost.’
van de aanbieders van (WOZ-)kredieten. Wanneer de verbouwing niet uit eigen
meer informatie
middelen kan worden gefinancierd, zal een
Consumptieve oplossing
verbouwingshypotheek moeten worden
Een aanvullende lening via consumptief
afgesloten. Sinds 1 januari geldt ook voor
kredietaanbieders behoort veelal wel tot de
Op de website van de Rijksoverheid vindt u meer informatie:
aanvullende leningen dat deze hypotheek,
mogelijkheden. De inkomenstoets daarvan
http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2013/02/28/tijdelijke-btw-verlaging-op-renovatie-
wil de hypotheekrente aftrekbaar zijn, ten
vindt niet plaats op onderpand, maar (uit-
herstel-en-tuinonderhoud-woningen.html
minste annuïtair moet worden afgelost.
sluitend) op basis van netto-inkomen en
14 | Erkend juni - 2013
Erkend juni - 2013 | 15
De praktijk van de financiële huisarts in 10 parallelsessies De parallelsessies waren dit jaar helemaal toegespitst op de nieuwe werkelijkheid,
Het geven van een hersteladvies is verplicht.
Inflatie - IFK
De AFM heeft leidraden uitgevaardigd over
Jelle van den Berg ging in op de invloed die inflatie heeft en
hoe een hersteladvies eruit zou moeten zien.
hoe je die mee kunt nemen in het hypotheekadvies. Want
Stuk voor stuk behandelde Jan Vromans in
inflatie heeft een effect op de hoogte van de restschuld (Blok-
zijn workshop de criteria voor een geslaagd
hypotheek), toekomstvoorzieningen of
hersteladvies. Van de adviseur wordt een
het consumptief besteedbaar inkomen.
pro-actieve benadering verwacht. Vromans
Stijgt het inkomen mee met minimaal
geeft communicatietips en laat zien hoe je brieven het best kunt
de inflatie, dan wordt de hypotheek-
opstellen en inzetten.
schuld in verhouding tot het inkomen minder waard.
met onderwerpen als restschuld, hersteladvies, demotie en ontslag. De hypotheekadviseur is er niet meer alleen voor de aanschaf van een huis. De nieuwe financieel
Restschuld – Dukers en Baelemans
huisarts moet ook leren hoe hij wonden moet verzorgen en pleisters plakt.
Neem bijvoorbeeld een hypotheekrente
Iedereen heeft er belang bij een rest-
van 5 procent. Na belasting (42%) resteert een ‘last’ van 2,9%.
schuld te voorkomen. Consumenten
De inflatie is 2,75%. Bij een inflatie van 2,5% is elke huidige
hebben te maken met betalingspro-
schuld over dertig jaar ruim 50% minder waard. Dat geldt dus
blemen, banken moeten grotere voor-
ook voor de Blok-hypotheek. Die blijft duurder dan een annuïtei-
zieningen aanhouden en de overheid
tenhypotheek, maar het verschil wordt kleiner.
breekt het hoofd over een oplossing
Scheiding - HB Training en Opleidingen ‘Scheiden met een eigen woning was
voor de afnemende consumptieve be-
als een dreigende donderwolk boven de
stedingen. ‘Kijk naar de klanten in je
hoofden van veel van uw klanten.
al een drama. Met de crisis werd het
Overlijden – Reaal College
portefeuille; waar zit de risicodoelgroep’, zei Baelemans. ‘Het
Er rust vaak een taboe op het bespreken van
een groter drama. En sinds de nieuwe
Hans Wouters besprak in de parallelsessie
toverwoord is budgetteren en vervolgens prioriteren.’ Maar
de dood met cliënten. Hoe ga je daar als
fiscale regelingen is het een nóg gro-
van Interfin de advieskansen voor de advi-
veel klanten zijn boos of gefrustreerd en zitten niet te wachten
adviseur zorgvuldig mee om? De workshop
ter drama’, aldus Hanneke de Bruyn.
seur. Laat bij dreigend ontslag de klant met-
op uw telefoontje.’
van REAAL College ging in op manieren
Wanneer een van beide partners wil
een met u contact opnemen en bied aan om
om het advies uit te breiden zodat het een
scheiden, gaan fiscale maatregelen
de situatie middels een financiële scan opnieuw in kaart te brengen.
Er werd veel gelachen in de zaal, aangezien diverse hypotheek-
toegevoegde waarde krijgt. Zo is het een idee
direct in. Ook als je nog fiscaal part-
Wijs de klant op verzekeringen, extra financiële buffers, de mogelijk-
adviseurs zelf met een restschuld zitten. Wat de opmerking ont-
om al tijdens je leven een ‘Levenstestament’
ners bent.
heden voor een ontslagvergoeding, het nut van een financieel plan en
lokte: ‘Hoe zat dat ook alweer, met die loodgieter en die lekkende
het opstellen van een budget bij ontslag.
kraan?’ De bank wil soms best meedenken. Adviseurs in de zaal
er moet gebeuren in geval van dementie, of coma. De persoon om
‘Steeds meer mensen laten daarom in hun huwelijkse voor-
hadden de ervaring dat de bank een restschuld overnam, of dat
wie het gaat, kan dan immers niet meer tekenen en een executeur
waarden al aangeven hoe ze de relatie willen beëindigen.
een restschuld werd omgezet in een renteloze lening.
mag zijn werk pas doen na overlijden.
Per aangetekende brief bijvoorbeeld.’ De Bruyn ging in op
Demotie - Lindenhaeghe
de Bijleenregeling, het vervreemdingssaldo en de beperking
Aan het woord ‘demotie’ hangt een negatieve klank. Het
van de renteaftrek. Het maakt niet uit wie de rekening van de
betekent immers teruggaan uit een hogere functie naar een
Erfrecht - Welten
op te stellen. Een draaiboek waarin staat wat
Arbeidsongeschiktheid – NIBE-SVV
hypotheek betaalt: ‘Als een stel vanaf 2003 tien jaar lang rente-
lagere functie, in rang of financieel.
Kees Plantinga van Welten ging in op erfrecht en schenking. Hoe
NIBE-SVV ging in haar workshop in
aftrek heeft genoten, geldt dat voor beide partners.’
Maar demotie kan ook vrijwillig zijn.
zit het met de erf belasting en wat kun je nu doen om later zoveel
op de gevolgen van arbeidsongeschikt-
En dan blijkt dat er ook voordelen zit-
mogelijk belasting te besparen? Plantinga
heid. Bijvoorbeeld op het inkomen van
ten, aan een klein stapje terug te doen.
ging in op verruimde schenkingsmogelijk-
de klant en voor het eventuele eigen
Betalingsproblemen - Obvion
‘Er zijn absoluut mensen die zeer blij
heden, familiehypotheken, problemen met
bedrijf. Eerst werd nog eens duidelijk
77.000 mensen hebben momenteel een betalingsachterstand en
zijn geworden van demotie’, aldus René
de verklaring van erfrecht en de verklaring
gemaakt wat het verschil is tussen een
800.000 huizen staan onder water. Sommige adviseurs zeggen:
Kuiper. ‘Want wil je continu carrière
van executele.
betalingsbeschermer (voor het nakomen
blijven maken tot je 65ste of 70ste?’
‘Vroeger was het ook zo. Maar vroeger verkocht je je huis en dan was het probleem
van je kredietverplichtingen) en een Een verklaring van erfrecht is belangrijk,
lastenbeschermer zoals een hypotheek opvang polis of woon-
maar ook kostbaar. ‘Vroeger had je die voor
lastenverzekering die voorziet in een uitkering bij arbeidsonge-
opgelost’, aldus Obvion-marketeer Thomas
Positief gezien kan demotie een antwoord zijn op de vergrij-
Ploemen.
zingsproblematiek. Het kan ook een burn out tegengaan.
een appel en een ei. Nu betaal je daar E 600 tot E 1600 voor. Ook
schiktheid. En hoe zat het ook alweer met de WIA? NIBE-SVV
Kuiper liet een handig rekensommetje zien. Een werknemer
de Verklaring van Executele levert soms problemen op. ‘Uit vrees
liet met casestudies zien hoe het financiële plaatje eruitziet als
Nu werkt dat niet meer. De problematiek
die E 44.838 verdient, houdt nog maar E 31.225 over zodra
voor aansprakelijkheidsstellingen is het onzeker of de bank het
een werknemer in de WIA terecht komt.
is complexer geworden. ‘Enkele jaren gele-
hij in de WIA belandt. Tja, dan is een salaris van E 39.978 na
saldo van de erflater ter beschikking zal stellen.’
den werkten er op onze afdeling bijzonder
demotie natuurlijk altijd te prefereren.
beheer vijf mensen. Nu zijn dat er 56.’ Tijdens de workshop ging
Informatieve CD-rom met 10 presentaties van SEH congres 2013 nu verkrijgbaar!
Obvion in op mogelijkheden om klanten bij dreigende betalingsproblemen te ondersteunen, zoals betalingsregelingen, het inzetten
Hersteladvies - StudieCentrum FinanciëleBranche
Hebt u het SEH congres gemist, maar wilt u de presentaties graag uitgebreid nalezen? Dat kan. De SEH biedt u een CD-rom met alle presenta-
van een budgetcoach en tijdelijke verhuur.
Een op de tien Nederlandse huishoudens beschikt momenteel over
ties van de workshops inclusief de presentatie van Steven van Eijck en extra praktische informatie en aanbiedingen van sponsoren. U betaalt
een woekerpolis. De adviseur moet samen met de klant bekijken of
hiervoor slechts € 25,- inclusief btw (exclusief verzendkosten).
Ontslag - Interfin
het nog realistisch is om de oorspronkelijke doelstelling te halen en
In maart 2013 waren 643.000 mensen in Nederland werkeloos.
hoe de positie van de klant zoveel mogelijk kan worden verbeterd.
Bestellen? U bestelt de CD-rom via Agaat van Ekeren van Bureau D&O. Stuur een e-mail naar
[email protected]. Vermeld hierin uw naam,
Het jaar daarvoor waren dat er nog maar 465.000. Ontslag hangt
Een ‘hersteladvies’ dus.
telefoonnummer en postadres. U ontvangt de factuur eveneens via Bureau D&O.
16 | Erkend juni - 2013
Erkend juni - 2013 | 17
Einde relatie krijgt
complex fiscaal staartje voor eigen woning
zekering. Nogmaals, deze situatie ontstaat
Beide ex-partners hebben op peildatum
een eigenwoningreserve. Afhankelijk van de
niet, omdat er al sprake is van een niet-
31 december 2012 volgens het overgangs-
hoogte van de nieuwe financiering wordt voor
fiscaal toegestane verhoging.
recht ieder een eigenwoningschuld van
Ank bovendien rekening gehouden met een
E 150.000. In tegenstelling tot de vorige
renteverleden van (afgerond) 12 jaar.
casus verloopt de toedeling van de spaar-
kan zij deze schuldpositie zonder annuïtaire aflossings- verplichting met fiscaal rente-
1 januari van dit jaar niet alleen uiterst complex is, maar ook niet altijd aansluit bij de praktijk van de geldverstrekker. Deze conclusie wordt toegelicht in de situatie waarbij de ene partner de andere partner uitkoopt uit de (voormalige) gemeenschappelijke eigen woning. De focus ligt daarbij op de fiscale gevolgen met betrekking tot de hypotheekvorm: geldlening en aflossingsproduct. Met ingang van 1 januari 2013 is de fiscale
Uitwerking eigendomsverhouding
Zoals blijkt is de
Uiterlijk in het kalenderjaar 2013 of 2014
Dit vakartikel laat zien dat de nieuwe fiscale wetgeving in het kader van de eigen woning vanaf
d o o r ray m o nd bakker
E 60.000 creëert volgens de Bijleenregeling
aftrek verzilveren in een nieuwe financiering. Uiteraard met een correctie van haar eigenwoningreserve volgens de Bijleenregeling. Volgens de GHF is echter het eventuele
problematiek uitermate complex. Aanbieders en adviseurs worstelen met de
aflossingsvrije deel beperkt tot maximaal
uitvoering hiervan.
50% van de marktwaarde op dat moment.
hypotheekverzekering naar Karel fiscaal geruisloos. Weliswaar behoort de waarde van de polis tot de goederengemeenschap met eventuele onderlinge verrekening, maar fiscaal behoort de verzekering aan de verzekeringnemer. Aangezien Karel reeds (enige) verzekeringnemer is, verandert er fiscaal niets. Er is dan geen sprake van een fiscaal niet-toegestane kapitaalverhoging.
In de praktijk hanteren diverse geldverstrekkers nog strengere acceptatiecriteria. Fiscale mogelijkheden zijn dus niet altijd leidend.
Karel koopt met financiering het eigenGevolg: in deze situatie –wijzigingsverzoek
domsdeel van de woning van Ank voor een
na 31 maart 2013– kan om fiscale reden de
bedrag van E 135.000. Om de rente over
Wat zijn de fiscale gevolgen indien de volledige KEW-spaarhypotheekverzekering conform het echtscheidingsconvenant op naam van Karel wordt gezet?
verzekering niet gewijzigd worden van twee
deze financiering te kunnen aftrekken is
verzekeringnemers (Karel en Ank) naar één
nodig een annuïteiten- of lineaire hypo-
verzekeringnemer (Karel).
theek. Voor dit deel van de hypotheek geldt
In het kader van de boedelverdelig zal dan de
een nieuwe periode van maximaal 30 jaar.
verzekering fysiek moeten worden gesplitst
renteaftrek slechts voorbehouden aan de
Karel Ank
Fiscale renteaftrek volgens eigendomsverhouding
annuïtaire- of lineaire hypotheekvorm.
waarde
E 135.000 waarde
E 135.000
Gegeven is dat de verzekeringnemers van de
Het overgangsrecht geeft ruimte om reeds
EWS
E 75.000 EWS
E 75.000
KEW-polis Ank en Karel zijn, ieder voor een
in twee gelijke delen. Echter, Ank gaat vol-
Eigenwoningschuld
Na het definitief verlaten van de woning door
bestaande hypotheekvormen fiscaal gezien
overwaarde E 60.000 overwaarde E 60.000
gelijk deel. Fiscaal is dan de wijziging van de
gens de gegevens huren. En bij verkoop van
De nieuwe eigenwoningschuld van Karel is
een van de partners vormt de woning niet
ongewijzigd voor te zetten met behoud van
KEW-spaarhypotheekverzekering met Karel
de woning gevolgd door huur gaat volgens de
fiscaal als volgt:
langer diens hoofdverblijf. De renteaftrek
fiscale renteaftrek. Slechts voor nieuwe
Karel en Ank hebben op peildatum 31
als enige verzekeringnemer een verhoging
verhuisregeling haar deel van de verzekering
+ E 150.000 Spaarhypotheek
(en het eigenwoningforfait) wordt vanaf dat
geldleningen of verhoogde delen van be-
december 2012 volgens het overgangsrecht
van het garantiekapitaal: zijn oorspronkelijk
belastingvrij naar box 3 (in een andere verze-
+ E 135.000 Annuïteiten- of lineaire hypotheek
moment toegerekend naar de mate waarin de
staande geldleningen is vanaf 1 januari 2013
ieder een eigenwoningschuld van E 75.000.
deel van E 75.000 stijgt naar E 150.000. Tot
keringsvorm). Indien Ank tijdelijk huurt in
+ E 15.000 vormvrij, box 3 lening
partners gerechtigd zijn tot de eigen woning.
het nieuwe fiscaal regime van toepassing.
Karel koopt met financiering het eigen-
1 april 2013 was dit mogelijk conform een
afwachting van de aankoop van een nieuwe
(geen restschuld)
domsdeel van de woning van Ank voor een
goedkeurend besluit van de staatssecretaris
woning kan volgens het overgangsrecht dan
E 300.000
bedrag van E 135.000. Om de rente over
(27 februari 2013, BLKB 2013/322M), maar
uiterlijk in 2013 of 2014 de verzekering weer
deze financiering te kunnen aftrekken
vanaf 1 april 2013 is een verhoging van de
in box 1 gekoppeld worden aan de nieuwe
De extra E 15.000 die aan Karel wordt
is een annuïteiten- of lineaire hypotheek
KEW (zonder optieclausule) fiscaal niet meer
financiering. In dat geval wordt de gekorte
toebedeeld is eigenlijk de onderwaarde van
nodig. Voor dit deel van de hypotheek geldt
toegestaan.
KEW-kapitaalvrijstelling weer ongedaan
Ank. Deze schuld kwalificeert in fiscale zin
gemaakt, zodat de renteaftrek van de nieuwe
niet als een eigenwoningschuld en ook niet
De tenaamstelling van de spaarhypotheek-
financiering ook niet wordt gekort als gevolg
als een restschuld van Karel persoonlijk. De
Eigenwoningschuld
verzekering op naam van Karel is vanaf
van een eerder genoten maar gecorrigeerde
rente over dit deel is dan ook niet aftrekbaar
De nieuwe eigenwoningschuld van Karel is
1 april 2013 niet meer mogelijk. Andere
KEW-vrijstelling.
voor de inkomstenbelasting.
fiscaal als volgt:
problemen zijn dan niet meer relevant. Voor
+ E 75.000 Spaarhypotheek
de volledigheid geef ik hier in het kort de
Casus eigenwoning met onderwaarde: KEW spaarhypotheek
Tot slot
Is er sprake van gezamenlijk eigendom, dan kan de vertrekkende mede-eigenaar ondanks dat de woning niet meer zijn hoofdverblijf is,
Casus eigen woning met overwaarde: KEW spaarhypotheek
op grond van de fiscale regeling bij scheiding gedurende twee jaren na vertrek nog 50%
Marktwaarde woning in 2013
van de rente aftrekken op voorwaarde dat
gekocht op 1-1-2001
de ex-partner er nog woont. Na die twee jaar
Eigenwoningschuld
gaat het eigendomsdeel van de eigen woning
op peildatum 31-12-2012
bij de vertrokken echtgenoot naar box 3. De
Spaarhypotheek
betaalde rente is dan niet meer aftrekbaar.
(stel: twee verzekeringnemers)
E 270.000
E 150.000
E 150.000
een nieuwe periode van maximaal 30 jaar.
Uitkoop ex-partner: casus met overwaarde en onderwaarde
Karel en Ank, gehuwd in gemeenschap
(mag fiscaal ook aflossingsvrij)
andere beperkingen:
van goederen, gaan in 2013 duurzaam
+ E 135.000 Annuïteiten- of lineaire hypotheek
• de verzekeraar zal de spaarhypotheekverze-
De eigen woning neemt in de inkomstenbe-
gescheiden leven.
E 210.000
lasting een belangrijke plek in. Forse fiscale
In het echtscheidingsconvenant is bepaald
consequenties in het kader van de te verdelen
dat Karel in de woning blijft wonen met
boedel bij beëindiging van een relatie kun-
uitkoop van Ank. De Akte van verdeling
nen ervan het gevolg zijn. Klant(en) vragen
Zoals blijkt uit de casus is de problematiek uitermate complex. Aanbieders, adviseurs
kering van E 150.000 niet voor dat bedrag
Marktwaarde woning in 2013
E 270.000
en klanten worstelen met de uitvoering
willen voortzetten. Immers, de rentega-
Eigenwoningschuld
E 300.000
hiervan. Om de leencapaciteit van de klant
Verondersteld wordt dat Karel voldoende
rantie op de spaarpremie correspondeert
Spaarhypotheek (stel: Karel is
leencapaciteit heeft om de financiering te
niet meer met een gelijk percentage aan
enige verzekeringnemer)
wordt in juli 2013 na ondertekening bij
kunnen regelen ofwel dat de lasten passen bij
betaalde hypotheekrente.
u om advies en geven aan dat één van beide
de notaris ingeschreven bij het kadaster
zijn financiële positie. Zo niet, dan resteert
partners in de eigen woning wil blijven
waardoor de woning op één naam komt te
verkoop in plaats van aankoop.
wonen. De vertrekkende partner als mede-
staan.
eigenaar moet in dit geval worden uitgekocht.
Tevens wordt de gehele spaarhypotheek-
Ank heeft volgens het overgangsrecht een
tegelijkertijd de hogere uitkering wordt
Dat kan in een situatie zijn waarbij de eigen
verzekering aan Karel toebedeeld onder
eigenwoningschuld van E 75.000. In juli 2013
aangewend om de restantschuld van de
Uitwerking eigendomsverhouding
woning een overwaarde of onderwaarde
verrekening van de halve afkoopwaarde
wordt de Akte van verdeling ondertekend bij
annuïteitenhypotheek af te lossen. Is de
Karel Ank
heeft. Van beide situaties worden aan de
aan Ank. Ank gaat minimaal twee jaren
de notaris en ingeschreven bij het kadaster
restantschuld lager dan de uitkering, dan
waarde
E 135.000 waarde
E 135.000
hand van een gestileerd rekenvoorbeeld de
huren.
waardoor de woning op naam van Karel komt
is een deel van het rentebestanddeel belast
EWS
E 150.000 EWS
E 150.000
te staan. De gerealiseerde overwaarde van
in de uitkering van de spaarhypotheekver-
onderwaarde E 15.000 onderwaarde E 15.000
fiscale consequenties geschetst.
18 | Erkend juni - 2013
• het verzekerd kapitaal is hoger dan het bedrag van de spaarhypotheek ad E 75.000.
exact te kunnen bepalen, wacht de geldverE 300.000
strekker op het definitieve echtscheidingsconvenant, zodat er een volledig beeld is van
Zelfde uitgangspunten met betrekking tot
de financiële verplichtingen. En de onder-
de verdeling
tekening van het echtscheidingsconvenant
De uitkering overtreft de schuld, tenzij
is weer in afwachting van de definitieve leencapaciteit. Ofwel het verhaal van de kip en het ei.
Erkend juni - 2013 | 19