Henk Heuvelmans Muziek Centrum Nederland. Martijn Padding Conservatorium Den Haag

HET NETWERK SPREEKT Wat hier volgt is een selectie van een 100-tal brieven uit de bundel van meer dan 850 steunbetuigingen die STEIM tussen 20 en 28 mei 2008 heeft ontvangen van haar wereldwijde netwerk. Alhoewel we wel wisten dat we vrienden hebben over de hele wereld heeft de enorme hoeveelheid reacties ons ook wat verbaasd. Maar blij zijn we er natuurlijk wel mee. We hopen dat al deze ondersteuning u doet inzien dat STEIM een plaats verdient in de BIS 1.0. Via onze website ( http://www.steim.org/netwerk/ ) kunt u alle brieven en emails inzien. Tevens staat daar een fotoboek dat recente projecten van STEIM toont. Een greep uit de brieven (klik op de naam om naar de brief te gaan): George Lewis – Columbia University

Jean-Claude Risset

Jacqueline Oskamp

Henk Heuvelmans – Muziek Centrum Nederland

Joseph A. Paradiso - M.I.T.

Bill Thompson

Alvin Curran

Christian Fennesz

Kees Tazelaar – Sonologie

Laurie Anderson

Luca Francesconi

Maarten Altena

Mazen Kerbaj

Martijn Padding – Conservatorium Den Haag

Chris Brown – Mills College

Curtis Roads

Dick Raaijmakers

Fred Frith

Hans Tutschku – Harvard University

Gemeentemuseum Den Haag

Richard Barrett

Rob van Kranenburg – Waag Society

Ryoji Ikeda

Sher Doruff

Unie van Componisten

Yannis Kyriakides

Daniel Teruggi – GRM Paris

DasArts

Frans Evers

Gert-Jan Prins

Hugues Vinet – IRCAM

Jaap Blonk

Alle personen

Alle organisaties

Bladert u eens door de brieven, en lees de soms heel persoonlijke verhalen uit het STEIM netwerk!

___

Abteilung 1 Dirigieren, Komposition und Musiktheorie Achim Christian Bornhoeft Studio für Elektronische Musik

Mit diesem Brief möchten wir allen Aktivitäten unsere vollste Unterstützung zusichern, die zum Erhalt und zur Fortsetzung der Arbeit am STEIM beitragen. STEIM ist einer der wichtigsten Orte für Elektronische Musik nicht nur in Europa. Sein Einfluss besonders im Bereich der Entwicklung zeitgenössischer Performance und Bühnenästhetik reicht weit über die Grenzen akademischer Zirkel hinaus. Vielen internationalen Künstlern wurde hier die Möglichkeit gegeben, ihre individuellen Ideen in einer inspirierenden und gleichzeitig hochprofessionellen Umgebung zu realisieren. STEIM ist ein Ort, dessen kontinuierliche Arbeit nicht quantitativ in Form von messenmedialer Öffentlichkeit zu messen ist, sondern in der qualitativen Bedeutung für die Weiterentwicklung der Künste. Mit herzlichen Grüßen,

___

Achim Christian Bornhoeft Leiter Studio für Elektronische Musik Salzburg, den 26. 5. 08

Universität Mozarteum Salzburg Studio für Elektronische Musik

Mirabellplatz 1 5020 Salzburg/Austria

Tel: +43 662 6198–5122 Fax: +43 662 6198-3119

[email protected] www.moz.ac.at/sem

To Whom it May Concern I have learned that STEIM's future is jeapordized by funding challenges. I hereby voice my strong support for STEIM's work and vibrant future in the rapidly growing international community working on New Media and New Instrument Art and Technology. We have enjoyed numerous collaborations directly with STEIM over the years and hosted many concerts with STEIM-trained and equiped performers - notably recently with the Amsterdam-based famous cellist Frances Marie Uitti. I understand STEIM has been criticized as "closed and only appealing to a niche audience". The former criticism can be easily made of many institutions like STEIM trying to employ scarce resources in the service of new artistic endeavors: it is very difficult to serve large groups with the meticulous care instrument building requires. The "niche audience" is fast exploding in size and if recent events such as NIME conferences and the San Mateo Maker Faire are any indication will be the dominant paradigm for music making of the upcoming generation. My recommendation for the future of STEIM would be to make structural changes to emulate the successful model of institutions like the SF Exploratorium which now serves as a model for hands-on science museum around the world. STEIM has already served as a widely replicated model for new instrument research institutions including our own at CNMAT. I would be happy and enthusiastic to help STEIM grow and continue and to expand this international leadership role in our field. Yours Sincereley, Adrian Freed Research Director CNMAT, the Center for New Music and Audio Technologies UC Berkeley [email protected]

1

Prof. Alberto de Campo Music Informatics Institute For Music And Media University of Music Duesseldorf Germany

To the Council for Culture

Duesseldorf, 23. Mai 2008 Re: Letter of Support or STEIM

Institut Fuer Musik Und Medien Robert Schumann Hochschule Duesseldorf

Georg-Glock-Straße 15 / D – 40474 Duesseldorf / www.musikundmedien.net / [email protected] / T +49.211.4918.240 / F +49.211.4918.241 /

Dear Ladies and Gentlemen, it has come to my attention that STEIM, the Studio for Electro-Instrumental Music, is at risk of losing its base funding. Should this occur, I would consider it a major mistake. In my view, STEIM has been a truly unique organization, following a truly unique vision in electronic and computer music. It has been supporting individual artists to design and realize their ideal instruments, re-purposing mainstream technology intelligently for artistic applications. Their work has democratized electronic art by making alternative solutions accessible outside privileged academic institutions. In the international community, STEIM is highly respected as a major source of innovation in electronic music, and as a model of an approach that celebrates both artistic individuality, and a sense of sharing a common artistic culture. A great number of artists (including myself) have benefitted tremendously from STEIM over the years, whether directly as artists in residence, working on special instruments, finding collaborators within the community of artists surrounding STEIM, or indirectly by finding inspiration from projects supported by STEIM. For all these reasons, I would like to ask you to support STEIM so it can continue its successful work. Best regards,

Prof. Alberto de Campo Music Informatics Institute For Music And Media - University of Music Duesseldorf

Dear Colleagues, Friends of Steim and Dutch Cultural Ministers, As a composer, performer, and teacher for over 40 years in the field of electro-acoustic music, and particularly as a close friend of STEIM from its humble beginnings in the late 1960's, I can only express shock at the recent decision to deny funding to this internationally esteemed and independent electronic music center. The argument that "our work," and Steim's in particular, has appeal only to a small audience, has indeed been true of every creative movement for the last 100 years, beginning with the Dadaists, the Surrealists, the Futurists, right up until the Fluxus movement and the hardcore Situationists...But the contributions of these courageous freethinking ("marginal") artists and movements have in fact been the lifeblood of our post-modern creativity today and its ever growing young audiences and unfathomable influences. This is an undeniable fact. So in view of Steim's exceptional independence of spirit and productivity, which has given inspiration, time and working space to hundreds of young composer/performers, instrument builders and theatrical installationists and music programers... to realize their dreams of the future, I find it unacceptable that a few numbers or negative statistical percentage points can detemine the elimination (by starvation) of such a renowned lifegiving institution from the cultural body - not only of the city of Amsterdam and Holland, but of the whole world. For myself and for my colleagues of the group Musica Elettronica Viva, Sincerely, Alvin Curran Alvin Curran Via Giovanni Pascoli 1 00184 Rome,Italy tel/fax 0039 064880389 www.alvincurran.com "a great site!"

Andreas Breitscheid Gutenbergstrasse 70 70176 Stuttgart phone +49-(0)711-610387 mail [email protected]

To the Council for Culture Netherlands Stuttgart 22.05.2008

Ich gestatte mir mich an Sie zu wenden um mich mit Nachdruck für die Notwendigkeit der Erhaltung einer Institution wie des „STEIM“ zu verwenden. In diesem Anliegen spreche ich in doppelter Funktion, als Komponist wie als künstlerischer Leiter einer Institution, welche sich in den letzten Jahren durch Forschung, Vermittlung und Produktion neuer Impulse für das Musiktheater einen Namen gemacht hat. Als Komponist verdanke ich dem STEIM wesentliche Anregungen und einen profonden Beitrag zu meinem persönlichen künstlerischen Diskurs bezogen auf technologische Realisierbarkeit, wie auch die ästhetische Bewertung des Einsatzes neuer Medien, mit besonderem Augenmerk auf die Fragestellungen des Theaters. Die Erfahrungen die ich während meines mehrmaligen Aufenthaltes gewinnen konnte, wie auch die Begegnungen mit anderen Gastkünstlern des STEIM während meiner Arbeitsphasen im STEIM waren für mich prägend und hinterließen nachhaltige Spuren in meinem Stück „Im Spiegel wohnen“ nach Heiner Müller, welches im Oktober 2003 an der Staatsoper Stuttgart zur Uraufführung gelangte.

Das „Forum Neues Musiktheater Staatsoper Stuttgart“, als dessen künstlerischer Leiter ich in den folgenden Jahren fungierte, konnte einen intensiven technologischen und künstlerischen Austausch mit dem STEIM etablieren. Über mehrere Jahre in Form von Workshops und Produktionen konstituierte sich ein fruchtbarer Austausch, bei welchem durch das STEIM wesentliche Impulse im Bereich technologischer Lösungsmöglichkeiten, mehr aber noch in Form künstlerischer Beiträge die Arbeit des „Forum Neues Musiktheater Staatsoper Stuttgart“ bereicherten. Das STEIM mit seinen technologischen und künstlerischen Entwicklungen in dem von ihm singulär vertretenen spezifischen Diskurs neuer Formen der Interaktion zwischen Musikern/Performern und neuster Technologien zur Klang/Bild-Erzeugung/Umformung stellte immer eine der ersten und wichtigsten europäischen Adressen dar. Für ein Theater-Institut wie das „Forum Neues Musiktheater Staatsoper Stuttgart“ war es als Partner wie auch Vermittler eine unverzichtbare Instanz. Es scheint mir daher von kaum vorstellbarer Kurzsichtigkeit bei einem Institut mit derart europäischer und internationaler Reputation, dessen Kreativität und Produktivität in seinen Beiträgen zur heutigen Kunstpraxis ohne Zweifel präsent und ausgewiesen ist, Kürzungen oder gar Streichung von Fördermitteln auch nur in Erwägung zu ziehen. In der Hoffnung dass die Verantwortlichen der niederländischen Kulturpolitik nicht bereit sind in kurzsichtiger Selbstdemontage einer solch exponierten Institution mit unbestreitbarem Alleinstellungcharakter die Mittel zu entziehen, möchte ich mich mit Nachdruck dafür verwenden die Finanzierung des STEIM auch für die kommenden Jahre zu sichern. Sie sichern so einen prominenten Beitrag der Niederlande im Spektrum zeitgenössischer europäischer und internationaler Kunstpraxis! Mit freundlichen Grüßen

Andreas Breitscheid Künstlerischer Leiter

Das Forum Neues Musiktheater der Staatsoper Stuttgart wurde gefördert von der Landesstiftung Baden-Württemberg und dem Partner der Staatsoper Stuttgart, der Landesbank Baden-Württemberg.

2

www.patchingzone.net

Rotterdam, 20 mei 2008 Betreft: adhesie betuiging STEIM Beste minister prof. Plasterk en wethouder Gehrels, Dit is een reactie op de negatieve adviezen van de verschillende kunst en cultuur commissies (landelijk en in Amsterdam) voor Stichting STEIM in het komende cultuurplan. Allereerst bied ik hierbij, als aanvulling graag mijn advies aan: neem STEIM op als één van de sleutelorganisaties in de Nederlandse basis infrastructuur voor E-Cultuur. Hiermee verzekert u dat experimentele electronische muziek vertegenwoordigd is door een eigenwijze, experimentele en steeds vernieuwende organisatie en blijven Nederland en Amsterdam op de internationale experimentele muziekkaart staan. Hieronder illustreer ik mijn motivatie voor dit ongevraagde advies vanuit de praktijk, het gaat hier niet om beleidsvraagstukken, hippe trends of budget gestuurde motieven maar om onontbeerlijke kwaliteit en compleetheid van de gehele E-Cultuur sector in Amsterdam en Nederland. De uitwisseling en samenwerking met STEIM loopt sinds 1988 als een rode draad door mijn professionele loopbaan; als student aan de Rietveld academie bezocht ik avant-gardistische geluidsperformances en nam ik deel aan mijn eerste workshop bij STEIM. Ik maakte daar kennis met nieuwe software pakketten en internationale collega kunstenaars die tot op de dag van vandaag tot sleutelcontacten in het internationale netwerk behoren. Snel daarna organiseerde ik, eind jaren 1980 en begin jaren 1990 als voorzitter van de Vereniging van Media Kunstenaars samen met STEIM in hun presentatie studio regelmatig het Vrij Media Kafe in Amsterdam, dit groeide in korte tijd uit tot een levendig podium voor improvisatie en samenkomst van jonge en ervaren kunstenaars uit zeer uiteenlopende disciplines. Sinds de oprichting van het V2_Lab (1998), is er steeds een intensieve uitwisseling en samenwerking tussen STEIM en V2_Lab geweest, de medewerkers van beide organisaties delen kennis, stellen kennis en ervaring beschikbaar, geven elkaar advies en organiseren samen workshops. Hierbij enkele voorbeelden: Tijdens DEAF06 organiseerde NN (later artistiek directeur van STEIM) een NATO software instructieworkshop bij V2_. Afgelopen najaar hing een jong publiek (studenten en professionals) aan de lippen van Michel Waisvisz toen hij een prachtig overzicht van experimentele audio interfaces presenteerde tijdens V2_Test_lab met het thema: ‘Audio-objects’. Dit voorjaar werd er een draagbaar audio-project van Yolande Harris (UK) gerealiseerd door STEIM en Montevideo met technische inbreng van V2_ wat vervolgens weer gepresenteerd werd door V2_ in ‘Space-Time-Play’ in het NAi in Rotterdam.

The Patchingzone-Eendrachtsstraat10-3012 XL Rotterdam NL-+31(0)10-2067272- [email protected] KVK 24414318 Triodos Bank, account # 784833117 BIG: TRIONL2U IBAN: NL09 TRIO 0784833117

www.patchingzone.net Een ander voorbeeld van hetgeen de samenwerking met STEIM oplevert is de biografie over Dick Raaijmakers, één van de grondleggers van STEIM. Dankzij de medewerking van STEIM kwam dit boek tot stand en werd er in het Muziekgebouw aan ‘t IJ een perfecte re-make van Raaijmaker’s ‘Methode de Fiets’ gepresenteerd door performance kunstenaar Bart Visser en audio kunstenaar Edwin van der Heide, beide verbonden aan het koninklijk conservatorium in Den Haag. Deze, zeer actuele, performance gaat de komende maanden op tournee in Nederland. Tot slot van deze, zeer beknopte, lijst van inspirerende samenwerking nog een korte vermelding van samenwerking met STEIM op dit moment. Vorig jaar richtte ik The Patchingzone, een praktijk laboratorium voor Master en PhD studenten, op en sinds januari werk ik nauw samen met Kristina Andersen van STEIM. Ook voor The Patchingzon is de kennis doorstroom vanuit STEIM naar de nieuwe generatie kunstenaars en muziek technologen van essentieel belang. De kennis die Kristina, via STEIM, inbrengt is een mooi voorbeeld van de netwerkfunctie die STEIM vervult in het elektronische kunstveld. Dit alles illustreert dat STEIM, al bijna dertig jaar (!) het ongewisse, het experiment opzoekt, niet alleen in de vorige eeuw maar nog steeds in 2008 en er is geen enkele reden die er op duidt dat dit zal veranderen ! Het mooie van STEIM is dat dit alles gemotiveerd is door ontwikkeling van de experimentele kunst zonder omwegen, zonder opsmuk. Bij STEIM wordt de vinger gelegd op hetgeen er gáát spelen op het snijvlak van de muziek, geluid, elektronische instrumenten en interfaces. Dankzij STEIM stroomt de kennis vanuit het innovatieve audioveld door naar het bredere ECultuur veld, het is immers een bekend gegeven dat de electronische muziek (sinds de 50-er jaren van de vorige eeuw) voorop loopt op visuele cultuur. Ik verzoek u daarom dringend voor behoud en ondersteuning van STEIM inclusief haar hele internationale netwerk en kennis. Dit waarborgt inspiratie, kennis en ervaring voor jong en oud met interesse voor electronische kunst en experimentele muziek en ECultuur. Met vriendelijke groet, Dr. Anne Nigten

Manager V2_Lab Directeur The Patchingzone Bestuurslid van o.a.: ISEA-NL, The Public Gallery UK, Noordkaap, VOID

The Patchingzone-Eendrachtsstraat10-3012 XL Rotterdam NL-+31(0)10-2067272- [email protected] KVK 24414318 Triodos Bank, account # 784833117 BIG: TRIONL2U IBAN: NL09 TRIO 0784833117

Amsterdam 26 Mei 2008 Beste mensen Hierbij wil ik laten weten dat ik het vreselijk zou vinden als STEIM niet verder kan gaan met haar projecten. Ik maak op een bijzondere manier gebruik van haar diensten en expertise. Door mijn werkzaamheden als muziektherapeute in een verpleeghuis te Amsterdam kom ik regelmatig in aanraking met mensen die door een hersenbloeding zodanig verlamd zijn dat ze geen communicatie mogelijkheden meer hebben. STEIM heeft door de ontwikkeling van duim en voetsensoren het mogelijk gemaakt dat mensen met een minimale motoriek weer letterlijk van zich kunnen laten horen. Weer samen met anderen muziek kunnen maken, plezier hebben. Ook het zogenaamde diablo programma levert hier een bijdrage aan. STEIM heeft zich voor deze mensen op maat ingezet. Zonder de inzet en expertise van STEIM was dit nooit mogelijk geweest. Ik hoop dan ook dat STEIM haar werkzaamheden kan blijven voortzetten en dat al haar kennis niet verloren zal gaan Met vriendelijke groet Barbara van der Vaart Muziektherapeute Verpleeghuis Slotervaart.

Ben Neill 53 Mercer Street New York, NY 10013 phone 212 431 7775 cell 917 301 5603 email [email protected] www.benneill.com

May 22, 2008 Dear Council for Culture, I am writing regarding the future of STEIM, an important international creative center that has had an incredibly positive impact on my career in many different ways for nearly 20 years. STEIM is a very unique institution, its creative and technical output is of the highest quality and the fact that it is not associated with an academic organization makes it much more vital and vibrant than other similar facilities that are operate within educational structures. It is critical to the future of the international electronic arts community that this amazing facility continue to be active. Without it there would be a huge void in the area of live electronic performance development, a field which is expanding by leaps and bounds with a new generation of young artists. STEIM provides support for this activity in ways that other institutions do not, keeping the most important part of music, namely live performance, alive and growing in the wake of the digital revolution. I first came in contact with STEIM in the early 1990ʼs when I was developing my instrument, the mutantrumpet. After having worked with synthesizer pioneer Robert Moog in the 1980ʼs, STEIM brought my instrument to a new level of advancement. My residencies at STEIM during this period were the catalyst that launched my career into a new phase of recognition. Thanks to my work there, I was able to secure two major label record deals (Astralwerks/EMI, Verve/Universal) and to perform in many highly visible festivals around the world. The music that I produced using STEIM technologies went on to be used in television, film, and theatrical settings with millions of listeners/viewers. None of this would have been possible without the fantastic support I received from STEIM. In addition to putting my performing career on the map through its technological development, STEIM has been an important place for me to meet other musicians and artists with whom I have developed important collaborations. It is a wonderful hub of activity that continues to be important in my ongoing creative work. STEIM has also presented my music on concerts and festivals to great audiences, another important function that for which I am very grateful. During my tenure as Music Curator of The Kitchen in New York City I produced several events in collaboration with STEIM. These were some of the most successful projects that I presented over the 7 years that I worked there. STEIM technologies have also played a major part in my work as an educator. My teaching over the past few years includes positions at Manhattan School of Music, New Jersey Institute of Technology, and currently Ramapo College. In all of these and other educational situations I have used STEIM tools to open studentsʼ ears and minds to a whole new world of possibilities. I am also using STEIM technologies to expose young students in New York City to the new world of digital performance through a program with LEMUR (League of Electronic Musical Urban Robots). STEIMʼs tools provide an open, non-intimidating way for students to get involved with live electronic performance, due to the amazing work of the engineers and designers there.

STEIMʼs inventions have a unique quality that combines brilliant innovation with a much higher degree of accessibility and musicality than other technological systems. I believe this is due to the extremely high level of the technical staff, but also to the fact that STEIM is independent, that it does not have to function within a school or other such institution. Finally, the artist residency program makes STEIM even more important as an international center in which artists can take a good deal of time to develop their ideas and dreams with the help of the STEIM staff in the wonderfully creative environment of Amsterdam. I sincerely hope that STEIM will continue to be supported as strongly as it has up until this time. It is truly a crucial place for the ongoing development of art in the 21st century. At the end of the documentary on Robert Moog, the grandfather of music technology, he expresses his concern that the explosion of digital technologies for music will render live performance obsolete, and that his worst fear is that the live element of music will be lost. Reinventing and carrying on the rich history of live musical performance is essential to the survival of the art of music as we know it, and there is no other institution that is doing more to insure that this important aspect of human creativity be maintained than STEIM. Please let me know if you have any other specific questions, I would be happy to answer any other concerns you may have. Sincerely,

Ben Neill Associate Professor of Music Technology and Music Industry Ramapo College, New Jersey

Amsterdam, 26 mei 2008 Het voortbestaan van STEIM is in gevaar. Reden genoeg om heftig te protesteren. De specifieke nichepositie van STEIM, vooral gericht op de relatie tussen podium, technologie en muziek, heeft mijns inziens in den brede tot bijzondere vernieuwing van de muziekpraktijk en/of die van de nieuwe media geleid en doet dat nog steeds. Laten we ervoor zorgen dat er geen herhaling komt van het Mickery debacle. Nadat de steun aan Mickery was stopgezet en de instelling ophield te bestaan, klonk van alle kanten geweeklaag over het enorme verlies van een uniek theater, waar zoveel vernieuwing plaatsvond. De meeste experimenten onttrekken zich aan onze waarneming omdat deze vaak plaatsvinden in de holen van de alternativelingen. STEIM is bij uitstek een plek waar onderzoek georganiseerd plaatsvindt en gedeeld wordt met het publiek. Helaas wordt in beleidsland zo weinig waardering gegeven aan de intrinsieke waarde van het experiment. Ik doe een dringend beroep op de overheid (locaal en landelijk) om het ingenomen standpunt te herzien en STEIM financieel te blijven ondersteunen. Beppie Blankert choreograaf Beppie Blankert Dansconcerten Entrepotdok 4 1018 AD Amsterdam T 020-638.9398 F 020-638.2265 www.beppieblankert.com

Steim heeft mijn gehele carrière als choreograaf vanaf 1969 als technologisch en innovatieve toetssteen gefunctioneerd. Door te praten en werken met Steim medewerkers wist ik wat technisch nieuw was. Vernieuwing als concreet begrip en niet een vaag voorwendsel. Tijdens de voorstellingen van het Dansgezelschap Dansproduktie (1977-1992) hebben we dan ook vele nieuwe ontwikkelingen aan het publiek kunnen presenteren. Niet dat dit direct opgemerkt werd omdat de techniek altijd ten dienste stond aan de uitvoerende dansers of choreograaf. De kracht van vanzelfsprekend interactiviteit werd een norm voor het gebruik van onze technische gereedschappen bij de voorstellingen. Een norm die direct afkomstig was en gevoed werd door de contacten met Steim. In 1990 werd ik Bèta tester van een choreografisch computerprogramma in samenwerking met de Simon Fraser University in Canada. Bij Steim kon ik terecht om te toetsen welke interactieve keuzes simpele of ingewikkelde technische gevolgen zouden hebben. Steim, ze wisten als enige organisatie waar ik het over had en waar de mogelijke oplossing voor technische dilemmaʼs lagen. Steim begreep de snelle fysieke coördinatie processen die elke danser tot zijn beschikking heeft, en waar mee gewerkt wordt in het creatieve maakproces. Ze begreep ook de nieuwe communicatie methodes waarmee de uitvindingen intercontinentaal werden uitgewisseld. Ze stonden aan het begin van het praktische gebruik van….. heet het nu netwerken?..... e- culture? Die combinatie: het serieus nemen van mijn vak als danser en mijn nieuwsgierigheid naar interactiviteit beantwoorden met informatie en kennis is voor mij diep inspirerend. Kwaliteit als vanzelfsprekende mentaliteit en die onafgebroken al 40 jaar bestaat. Steim heeft met de kennis van zijn medewerkers, voortdurende uitwisseling mij als choreograaf onuitputtelijk inspirerend ondersteunt. Niche? Steim is onmisbaar. Bianca van Dillen. Mei 2008, Amsterdam Stichting Stamina.

Bianca van Dillen Sarphatipark 20 III 1072 PA Amsterdam T + 31 (0) 20-67 66 747 M + 31 (0) 6 155 76 433 [email protected]

Bill Thompson 34 Bridge St Aberdeen, Scotland AB116JN UK www.billthompson.org

Dear Council for Culture, I’m writing in response to the recent news concerning your review of the institution STEIM. It is my understanding that your conclusion was that STEIM was “closed and appealing to a niche audience”. While this may appear so from the outside, nothing could be further from the truth. A little about myself first, I am a sound artists from the United States. I was awarded a full scholarship to pursue a PhD in Composition at the University of Aberdeen in Scotland, where I am currently studying. I have been awarded the PRS ATOM Award for New Music, as well as multiple grants to pursue research and give performances and talks around the world. In the past 2 years I have given talks and performances in the US, UK, Germany, and Switzerland. I have organized and hosted conferences in sound art that have drawn delegates from around the globe, and have written articles for online websites. I have also organized several concert series devoted to new music. As to my own work, it is often considered sound art, composition, improvisation, or even ‘noise’ music and I have shared the stage with Keith Rowe, Faust, and others, as well as performing in festivals with Mark Wastell, Rhodri Davies, Toshi Nakamura, and Billy Roisz to name but a few. I am active within the visual arts world as well, and currently have an installation touring galleries throughout the UK. I also work as a teacher in the poorest areas of Scotland, giving children lessons in music on guitar, bass, drums, and computers, as well as managing and setting up programs with other tutors to do the same. I also give workshops to young people and adults in recording, instrument building, composition, and improvisation. My point being that my work takes me from the university to the concert hall to the gallery to the workshop classroom to the club stage and beyond. It might at any one point be taken as a ‘niche field’, but in fact is MANY niche fields, and I, like many other artists today, move freely from one to the next. We are not ‘pop’ musicians, but are artists devoted to exploring the edges and boundaries of what various categories of music, art, and performance have calcified into. That is ‘the point’ of what we do-to explore, expand, question, and develop new ways of approaching this field we call ‘music’ and ‘art’. What does this have to do with STEIM? Recently, I was awarded a Continuing Professional Development grant by the Aberdeen City Council to research a new instrument for my work. In attempting to find an institution that would be capable of supporting my work, have the expertise and openmindedness needed, as well as the understanding of a multi-disciplinarian

approach, there was only one institution: STEIM. STEIM is the ONLY institution that supports artists such as myself. There is in all honesty, no where else to do this level and type of research and development. To say that STEIM appeals to only a niche audience is to miss the point entirely. STEIM offers expertise and years of experience to artists who are exploring the boundaries and can find support from no where else in the world. To penalize them for this is short-sighted to say the least. Artists such as myself desperately need institutions like STEIM for that experience, support, encouragement, and insight. In fact, we need 10 more STEIMS as the demand that STEIM is meeting and what they are able to do with their limited resources is quite simply remarkable. As to ‘closed’, I’m unsure how you could come to that conclusion. During my residency at STEIM in March and April, I met an artist from the United States who performs on banjo with rock, pop, and experimental music bands, I met a classical singer from Norway who uses a computer to perform in a voice and violin duet, I met an opera composer and singer from Germany who was working on a new interface for wii controller and computer to expand his compositional and performance options for his next opera, I met a DJ from Germany who works in clubs throughout Germany, I met another composer/performer from Mexico working on a new piece for computer and electronics, and I was introduced to two university researchers from Japan and Newcastle (UK) working with physical feedback mechanisms for computer and software interfaces for music - this was all in the space of two weeks! All this while I took a course in pure data on how to build my own software (which had attendants from literally around the world), and also being supported to build and design my own hardware instrument. I attended several concerts with world class musicians and artists, as well as planting the seeds for my own tour next year. The contacts I made will lead to concerts in Germany and Holland, collaboration with at least one other artist, and subsequent research in Newcastle. Also, with the instrument I built at STEIM, I’ll be giving a full report to the Scottish Arts Council who funded my trip, a presentation to the University of Aberdeen to the entire music community (staff and student alike), as well as touring next year throughout the UK and Europe with the instrument I built as the focal point. The instrument will also be featured in installations in several galleries planned for after the tour. None of this, the contacts, the collaborations, the course in pure data, the support in building the instrument, and the coming talks, performances, installations, and research would have been possible without the generous and expert support of STEIM. And this is just my experience - one person in two weeks. STEIM supports hundreds of artists like myself, who come together and share ideas, plan performances, disseminate their discoveries, and inspire each other. Please realize the value of this organization and continue your support of the great

work they are doing! To lose STEIM would be a major blow to the world of art and music and would have repercussions for many years to come. Sincerely, Bill Thompson Sound Artist, Composer, Performer www.billthompson.org

COLUMBIA UNIVERSITY I N THE CI TY OF NEW YOR K DEPARTM ENT OF M USI C

May 25, 2008

To the Dutch Authorities: I have heard that STEIM is facing a serious reduction in funding, and I wanted to share our perspective on STEIM's premiere international reputation. Curtailing STEIM's activities is particularly ill-advised when funding for artistic enterprises (and the concomitant social and cultural benefits) is sorely needed. The world can surely use more investment in human creativity. STEIM is most worthy of continued support. It is, without doubt, one of the most highlyrespected institutions for work in music and media technology. Hardware and software developed at STEIM have opened entire new areas for research and human expression, ranging from innovative interface technologies (as far back as early work on 'data gloves' [The Hands]) through bold, cross-disciplinary software (BigEye and Sensorlab) which have enabled the conjoining of different expressive modalities. STEIM's recent work in 'circuit-bending' and public/installation art has again been at the forefront of several fields. Because of STEIM's foundational involvement in breakthrough technologies and projects, we have funded a number of our advanced graduate students to work at STEIM through the past decade. Here is a quote from a letter of support used to secure funding for one of our recent doctoral candidates to spend time at STEIM: "The chance to work with STEIM's developers and further his own knowledge of "cutting-edge" music/media technologies will be invaluable for his continued development at Columbia." We obviously have an extremely high opinion of STEIM and the opportunities that it can provide. We send our students there! One of the main reasons I think STEIM has succeeded so well is because of the free and open approach to artistic work that has been the hallmark of STEIM concerts and projects. The studio occupies a rare position in the world of contemporary music: they are literally inventing new expressive paradigms. Don't underestimate the impact this has on the 'wider world' of music and cultural production. Many current trends in multimedia work can be traced directly to innovations pioneered at STEIM. Simply because they are among the best at articulating the 621 Dodge Hall

Mail Code 1813

2960 Broadway

New York, NY 10027

212-854-3825

Fax 212-854-8191

leading boundaries of artistic practice should not be a reason to curtail support; indeed the opposite should be true. STEIM has been one of the primary shapers of music and media technologies. To close the studio would be a real loss for both the Netherlands and the world. I would be happy to discuss our relationship with STEIM and my high regard for their work in more detail with you if you so desire.

Sincerely, Brad Garton Professor of Music Director, Computer Music Center

Paris, May 26th Dear Sirs,

Steim is a great organization that works for years in the field of electronic art. We give our support to them. In a current context , it’s really difficult to start a cultural activity. We need organization as Steim, that has the experience. In 2007, we start a festival dedicated to sound project. Steim was an important partner. Their work with children to make them discover the creativity in the field of music was efficient and rich of exchange for them. In Mains d’Œuvres, artistic center in Saint-Ouen, close to Paris, we opened in 2006, a space for research & development on the interactive technologies. In Paris there was a lack of place as Steim in Paris. Steim was a model for them because it is a place for research but also a place for exchange, workshop that is necessary for artists today but also for the population in general. We need space where people from different fields can meet and discuss. We wish we were able to collaborate in the future with them again. Yours faithfully, For the team of Mains d’Œuvres Camille Dumas, Coordinator

To whom it may concern: The research done at STEIM, inspired by art rather than mere commercial exploitation of technology, has inspired my work in several disciplines: - STEIM's groundwork in computer music made my doctoral dissertation feasible in that field. - STEIM's work with interactive systems and nonstandard input devices continues to challenge and inspire my work as I manage several virtual-reality CAVEs and driving simulators, at the Beckman Institute of the University of Illinois. These facilities have attracted considerable funding over the past decade and produced dozens of published papers. - Again, STEIM's interactive systems work has provoked some unusual ideas in my work with (obviously interactive) radio-controlled model aircraft. Although my dozens of publications in this field have not been peer-reviewed, these papers have been cited by refereed journals such as Physical Review Letters. The Beckman Institute where I work demands multidisciplinary research. Its scientists and artists are reviewed annually to this end, and the results therefrom include several recent Nobel Prizes. I must therefore encourage STEIM in its own interdisciplinary work, because I have seen the fruits of such innovative thinking in my own colleagues. Multidisciplinary research may be described as the intersection of several fields, and thus smaller than any of the original fields, and thereby naively called a "niche." But such a niche is exactly where profound breakthroughs happen, where insights are given to those who do not limit themselves to a single mainstream field. Sincerely, Dr Camille Goudeseune Beckman Institute University of Illinois www.beckman.uiuc.edu [email protected]

Cathy van Eck! !

!

!

!

!

!

!

Composer!

Sound Artist

Geachte raad voor cultuur, Als ik tijdens festivals, workshops en concerten in het buitenland zeg, dat ik uit Nederland kom, is meestal de eerste reactie: "oh, waar STEIM is!". STEIM is niet alleen binnen Nederland uniek, maar is ook globaal gezien een instituut, dat toonaangevend is wat betreft ontwikkelingen binnen de elektronische muziek en interface-design. Bovendien is STEIM een instituut dat verbindingen maakt tussen technologie en muziek, en tussen muziek en andere disciplines. Het blijft niet zoals veel andere soortgelijke centra hangen in het technische, maar de muziek staat altijd voorop! Als ik tijdens festivals in Duitsland, Zwitserland, Israel en Belgie speel: steeds weer wordt STEIM door kunstenaars genoemd als hèt instituut voor nieuwe ontwikkelingen binnen de muziek, in het bijzonder voor werk met sensoren en interactiviteit. Er bestaat gewoon nergens in de wereld een instituut, vergelijkbaar met STEIM. Ook uniek aan het werk van STEIM is, dat individuele kunstenaars er altijd aan kunnen kloppen voor hulp bij projekten. Bovendien organiseert STEIM ook steeds weer interessante concerten, met musici uit de hele wereld, die verder nauwelijks in Nederland te horen zijn. Ikzelf heb als componist zeer veel aan de workshops, die STEIM organiseert, en bezoek de concerten zeer graag, omdat de programmering steeds weer vernieuwend is, de sfeer altijd ongedwongen en de kwaliteit van de concerten uitzonderlijk goed. Om het in het kort te zeggen: ik vind het zeer verbazingwekkend en verontrustend, dat de raad van cultuur geen positief advies geeft voor STEIM. Àls er een instituut is in Nederland op het gebied van experimentele en elektronische muziek, dat een grote internationale werking heeft, is dat wel STEIM. Naar mijn mening zou STEIM juist meer geld moeten krijgen, aangezien het één van de weinige instituties is, die niet in conventionele patronen denkt, maar open is voor het nieuwe en ervoor zorgt dat de muziek zich verder ontwikkelt. STEIM is de toekomst voor de nederlandse muziek! Hartelijke groeten

Cathy van Eck

May 21, 2008 Council for Culture Amsterdam, The Netherlands Dear Sirs or Madams: I’m writing to express my support for STEIM in its efforts to retain support for its programs, now and into the future. STEIM is a unique institution, known throughout the United States and globally for its commitment to and achievements in the field of live electronic music performance practices and new instrument-building. In many ways, the world is still catching up to the ideas that it has championed for decades, and it saddens me greatly to hear that its support from the Dutch cultural ministry is now in jeopardy. It is precisely its small size and independence from bureaucratic and commercial pressures that have allowed it to focus on issues so fundamental to the contemporary practices of electronic music and intermedia. The issues it has addressed have cut across aesthetic boundaries in assisting the work of musicians and sound artists from the classical and jazz through the pop worlds, and extending to video and installation artists. This means perhaps that its achievements are not so easily identified in relationship to particular compositional or artistic styles – but its role in support of such an eclectic group of artists over the years should never be underestimated. Perhaps I should describe my own relationship to STEIM to provide some examples of how it has influenced this California-based composer. In 1986 I was first invited to STEIM to perform at an international conference on new electronic instruments. There I first met, among many others, David Wessel, who was then a research director at the IRCAM in Paris and is now the Director of the Center for New Music and Audio Technologies (CNMAT) at the University of California Berkeley. I also met Klarenz Barlow, who was at that time a free-lance composer in Cologne, and has since taught at the Sonologie Instiute in the Hague, and currently is Chair of Composition at the University of California/Santa Barbara. Following this conference, STEIM invited me twice, once to perform at a performance at the Sonesta Koepezaal in Amsterdam, and then for a research residency during the summer of 1988, when I began my work on my composition “LAVA”, for brass, percussion and live electronics. Two years later I was hired as Acting Director of the Center for Contemporary Music (CCM) at Mills College, where I have been teaching electronic music ever since. This is one of the most venerable, electronic music institutions in the world, having been founded in the early 1960s by composers Morton Subotnick and Pauline Oliveros, where the world’s first electronic music synthesizer was developed (the Buchla 100). It was also directed for many years by the influential composer Robert Ashley and the current Director of the

CalArts School of Music in Los Angeles David Rosenboom. Over the years, the number of musicians who have visited and worked at the CCM who have also been supported by STEIM are to numerous to list; but they form the basis of our continuing relationship with STEIM as part of an informal, international network of innovators in electronic music. The prospect of losing such an important part of the history and present of our field is alarming. The development of our shared contemporary musical culture would be seriously damaged by the loss of one of its leaders. Please reconsider this decision and continue to support one of the most innovative and relevant programs in contemporary music today. Sincerely,

Chris Brown Co-Director, Center for Contemporary Music (CCM) Professor of Music Mills College Music Department Email: [email protected]

hello i was just told that the future of STEIM might be unclear. STEIM has played an enormously important role in contemporary electronic music and media art during many years. closing STEIM would be a big loss for the contemporary media art community and maybe also for the cultural profile of the netherlands. STEIM is not "only appealing to a niche audience", it is about culture, art and taking risks. it is about the future. best regards

christian fennesz [email protected]

23 May 2008 To Whom It May Concern Please allow me to introduce myself. I studied composition with Iannis Xenakis (Bloomington USA), Morton Subotnick (Los Angeles), and Gottfried Michael Koenig (Utrecht). I co-founded the International Computer Music Association in 1979. I was Editor and Associate Editor of Computer Music Journal (The MIT Press) from 1978 to 2000. I have written the best-selling textbook in the field, with editions in French, Japanese, and Chinese. I have edited and written many books on electronic and computer music, published by The MIT Press, Oxford University Press, and other major publishers. I am also a composer of electronic music. I received a commission from the Japanese Ministry of Culture for CLANG-TINT. My collection POINT LINE CLOUD won the Ars Electronica Distinction. These and other facts can be checked at www.mat.ucsb.edu/~clang. I would like to register my strong support for STEIM, a landmark internationally-recognized cultural institution since 1969. STEIM functions as one of the few open doors to artists, musicians, and researchers. I would hate to see The Netherlands go the way of France, where the open door of the Xenakis center CCMIX was closed to enable the cultural monopoly that is IRCAM. Europe needs independent centers outside the sphere of the IRCAM orbit. STEIM is one of the few institutions dedicated to live electronic arts. One cannot judge their significance in simple terms of attendance or media publicity. STEIM has established a line of research and activity that is unique to Holland and must be continued as part of its cultural legacy. Thank you for your consideration. Best regards, Dr. Curtis Roads Professor Media Arts and Technology University of California Santa Barbara CA 93106-6065 USA [email protected]

Paris, March 20 2008

Letter of support for STEIM "Studio for Electro-Instrumental Music" The Groupe de Recherches Musicales, one of the outstanding historical groups in the domain of Electroacoustic and Electronic music in the world is celebrating this year its 50th anniversary of existence. The importance of the group’s achievements in the musical and the research domain, as well as the numerous audience that regularly assists to our concert series is a proof of the importance and the impact that this activity has on the cultural life of a country. The continuous and regular support of Ina, our mother institution, under the financing of the French Cultural Ministry (GRM’s budget is 2,5M€ per year) is another example of the support we receive from our national administration in order to develop this original but indispensable activity of musical research and creation. Our administration that considers us as an essential actor for the enrichment of the national and European heritage. We have known STEIM for twenty years, a continuous an regular collaboration has existed among our two institutions, bringing composers to work together, exchanging technological knowledge, discussing on preservation issues and collaborating in the construction of a European network of research centres. What we highly appreciate in STEIM: it’s independence, the relationship it develops with composers in order to make them really feel at home, the importance of their research actions and the tangible results they have produced. We think that loosing STEIM from the cultural and musical landscape in Europe loosing one of its outstanding actors; recognised by all, appreciated by all, composers and audience.

Daniel Teruggi Director of GRM Director of Research Ina: Institut National de l’Audiovisuel 4 Avenue de l’Europe 94366 Bry sur Marne Cedex France

Department of Music 9500 Gilman Drive, Dept. 0326 La Jolla, California 92093-0326 Phone: (858) 822-4957 Email: [email protected]

May 21, 2008 Dear Review Committee Members, I am writing to express my firm support for STEIM and for the extremely diverse and important creative activities that the institute and its distinguished faculty help to nurture. STEIM provides invaluable assistance to creative performers wishing to design and interface with newer technologies. Many other government-funded or institutionalized computer music research centers cater almost exclusively to so-called “new music” composers, primarily envisioning newer technologies, to put it bluntly, as “tools” for a composerʼs imagination and the technicians who work closely with those technologies as mere “servants.” STEIM, by contrast, has helped to empower many performers, and improvisers in particular, who are frequently left out of this rather out-moded musical ideology. The emphasis on collaboration, interaction, and outreach at STEIM contrasts significantly with the more insular approaches of other similar institutions (and to some extent with my own at UCSD). My former colleague at UCSD, the eminent trombonist, computer musician and now endowed Professor at Columbia University, George Lewis, did extremely important work on his Voyager interactive performance environment at STEIM in the late 80s and early 90s. I have also met other improvisers recently, including Cesar Villavicencio, who have produced compelling projects in association with STEIM that would otherwise not have been funded or executed. I, myself, have been invited to perform with my electro-acoustic duo at STEIM later this year. As someone who comes from a jazz and popular music background who is now exploring new performance interfaces and multi-media possibilities, I find the folks and ideas coming out of STEIM to be both inspiring and wonderful resources. I hope you will decide to continue funding this wonderful institution. Please feel free to contact me if you have any further questions. Regards,

David Borgo [email protected] http://davidborgo.com Associate Professor UCSD - Music Department 9500 Gilman Dr. La Jolla, CA 92093-0326 (858) 822-4957

From: Subject: Date: To:

Dick Raaijmakers STEIM IN GEVAAR/ reactie van Dick Raaijmakers 23 mei 2008 15:26:21 GMT+02:00

STEIM IN GEVAAR 080522 Geachte leden van de Raad voor Cultuur, Hoe kan ik geloofwaardig en niet-partijdig overkomen in mijn hoedanigheid van medeoprichter van Steim in de roemruchte jaren zestig? Hoe kan ik na zoveel jaren trots vaderschap mijn kind verlochenen en het nu in de kou laten staan nu het al die jaren bewezen heeft over een krachtig en gezond lichaam te beschikken? Zo bekeken is Steim een echte klassieker, en die zeg je na jarenlang bewezen diensten niet van de ene op de andere dag de wacht aan onder het motto: zoek het nu zelf maar uit. Mijn jarenlange ervaringen op het gebied van geven en nemen van overheidssteun binnen het veld der kunsten gerechtigd mij om zo tegen u te spreken als ik nu doe. Geloof mij dus op mijn woord en knijp het leven niet af daar waar het nog in volle bloei staat. En wat Steim betreft, geef die oude heer alle ruimte zelf te bepalen wanneer en hoe hij euthanasie wil plegen, maar geef hem daarbij niet dat laatste fatale duwtje alsof u hem daarmee een dienst wil verlenen. Dat doet men niet in onze beschaafde samenleving die daarvoor te veel te danken heeft aan senior-instituten als Steim. Ik wens u alle sterkte in uw besluitsvorming en twijfel allerminst aan uw welwillendheid en oprechtheid. Met vriendelijke groet Dick Raaijmakers Trompstraat 282 2518 BR Den Haag tel: 070-3465174 email: [email protected]

Geachte heer/mevrouw, Ik ben sinds 1995 professioneel actief onder de naam Eboman. Als performer, producer en kunstenaar, gespecialiseerd in het fenomeen sampling, ben ik over de hele wereld actief en heb ik verschillende internationale prijzen in ontvangst mogen nemen voor mijn werk (waaronder recentelijk een Webby Award voor best gemonteerde video op internet 2007). Als onafhankelijke ondernemer ontwikkel ik, met mijn team van 3 vaste medewerkers, audiovisuele sampling software en hardware die gebruikt wordt door verschillende artiesten, kunstenaars, instellingen en bedrijven. In de periode 1998 t/m 2001 heb ik met veel enthousiasme gebruik gemaakt van Image/ine, software die zijn tijd ver vooruit was, ontwikkeld door Steim. Met behulp van de Image/ine software heb ik in die tijd mijn eerste audiovisuele performance instrumenten kunnen ontwikkelen. Zonder deze software had ik deze stap niet, of pas veel later, kunnen maken. Plekken waar je als onderzoekende, onafhankelijke kunstenaar praktische en laagdrempelige oplossingen kunt vinden voor de technische en artistieke problemen waar je tegenaan loopt, zijn zeldzaam. Steim is zo'n plek. Ik hoop dat Steim in de toekomst zal blijven bestaan, zodat zij kunstenaars de faciliteiten kunnen blijven bieden die zij mij ook hebben kunnen bieden. Ik hoop daarom dat u Steim blijft steunen. Met vriendelijke groet, Jeroen Hofs

From: Subject: Date: To:

"F. Evers" Advies Raad voor Cultuur 25 mei 2008 20:50:34 GMT+02:00

Beste STEIM-ers, Een paar jaar geleden werd mij -en passant- door een lid van de Raad voor Cultuur de vraag voorgelegd of STEIM nog wel bestaansrecht heeft. Ik herinner nog mijn verontwaardiging over het gebrek aan kennis van wat er zich in de STEIM-labs afspeelt. STEIM is een van de zelfzame plekken in Nederland die een werkelijk internationale faam heeft - niet alleen vanwege de ontwikkelingsactiviteiten die er plaatsvinden, maar ook vanwege de functie van ontmoetingsplaats en creatieve studio. Al sinds ik STEIM ken (in 1977 kocht ik er een kraakdoos), ontmoet ik mensen die er projecten realiseren of stuur ik ze er heen om hun ideeën te bepreken. De beste herinneringen bewaar ik aan de samenwerking tussen Sonic Acts en STEIM in de periode 1994-1998. In die periode kwam het voor dat er hele programma-onderdelen door groepen studenten in samenwerking met uitgenodigde musici tot stand kwamen die dan in Paradiso voor een groot publiek gepresenteerd werden. Hoewel de laatste jaren wat meer op afstand, heb ik helemaal niet de indruk dat STEIM minder bestaansrecht zou hebben dan De Waag, V2_, Mediamatic en het NIM. Misschien moeten de ramen een keertje wat verder open, maar om bij een gerenommeerd instituut als STEIM zonder enige waarschuwing de stoppen er uit te trekken, getuigt van een onbehouwenheid die je van een Raad voor Cultuur niet zou verwachten. Daar zou dan toch op zijn minst een goede reden voor moeten zijn. Als ik de adviezen vergelijk is het volstrekt onduidelijk waarom STEIM het loodje zou moeten leggen. Ik wens jullie dan ook sterkte met jullie actie. Met vriendelijke groet, Frans Evers

From: Subject: Date: To: Cc:

Fred Frith Re: STEIM ( and Michel) in peril 23 mei 2008 19:02:36 GMT+02:00 [email protected] [email protected]

May 22, 2008 Council for Culture Amsterdam The Netherlands RE: Steim To whom it may concern I have read with a great deal of consternation of the possibility that the funding for STEIM may be imminently withdrawn. This seems like a timely moment to remind ourselves of what STEIM has signified for over 30 years. In fact, STEIM is renowned as a vital hub in the international community of new music and advanced technology. My own experience there was crucial in helping me develop the necessary means to create the installation Portraits d’Inconnus in Paris back in the early 1990s. My assistant in France made it clear at the time that STEIM was the only place in Europe that had the necessary facilities and expertise to allow me to realize my ideas. The piece went on to meet with great success. I could repeat this story from the point of view of dozens of colleagues situated across a wide spectrum of musical activity – improvisers, song-writers, composers, electronic music gurus, performers seeking to make the computer into a musical instrument complete with nuances of playing gesture, and so on. This community, already far from being a single focus ghetto, has an impact well beyond STEIM's welcoming walls. Every invention, every construction, that has emanated from STEIM, has gone on to be adopted, adapted and disseminated in every direction, often entering a mainstream culture that has little knowledge of its origins. This is particularly true when considering the development of the laptop as a means to create a personalized musical instrument, now prevalent in almost every genre of music, or say, the use of ultra sound or infra red sensors to trigger sound material, which has spread into every corner of the dance world. The ripples keep spreading outward, and few areas of creative music-making are untouched. STEIM has been a critical part of my development as a composer, helping me to overcome my fear of new technology and develop useful tools to realize my ideas. That they supported me in the friendliest and most uncomplicated way only enhanced my experience. This ability to communicate technical ideas in such a way as to allow anyone, regardless of training and background, to be able to use them seems to me to be as far removed from elitist as it is possible to imagine. In fact STEIM is unique in my experience, catering to performers as different in their focus as Tom Cora, Miya Masaoka, Laetitia Sonami, Annie Gosfield and scores of others from across the whole range of the new music spectrum.

In the light of this, I’m quite shocked that removing support from this crucial and dynamic organization is even being considered. STEIM fills a vital need, and one that concerns an ever-growing and vibrant international community. In this community STEIM is recognized with reverence for what it has achieved and continues to offer. I sincerely hope that you will therefore recognize the importance of STEIM as an ambassador of no-nonsense Dutch know-how and warm hospitality, an oasis, a beacon that illuminates far beyond the Netherlands. Please reconsider your decision, whose negative impact will also be felt far and wide. I would expect that rather than removing funding you would consider increasing it in order to assure that this jewel can not only survive but grow and expand as a vital 21st century cultural asset. Yours sincerely, Fred Frith, Professor of Composition, Music Department Head Mills College 5000 MacArthur Boulevard Oakland CA 94613 USA

COLUMBIA UNIVERSITY IN THE CITY OF NEW YORK DEPARTMENT OF MUSIC

Raad voor Cultuur/Council for Culture Postbus 61243 2506 AE The Hague Netherlands May 26, 2008 To The Council: I am writing to express my dismay at the news that the internationally important cultural institution, the Studio voor Elektro-Instrumentale Muziek (STEIM), is in danger of being completely defunded, as reflected in the most recent decisions projected in the Amsterdamse Kunstenplan (http://www.kunstraad.nl/). The report suggests that STEIM has lost its “cutting edge,” a statement that I find to be at tremendous variance with the situation in the real world, where STEIM is lauded for its ongoing contribution to the electronic arts and new media. I write as someone with a strong and ongoing history with STEIM—a history that, I submit, reflects the highest ideals and goals of the institution itself. From 1985 to 1987, I served as STEIM’s very first artist-in-residence, arriving with the composer Joel Ryan, who continues to this day to play an important role at STEIM. At STEIM, I developed new infrastructures for video and audio improvisation, including the research underpinnings for my best-known musical work, the virtual interactive orchestra Voyager. Along the way, the residency stimulated in me a continuing admiration for Dutch language and culture, which I hope will prove useful in this letter. During my first period of residence at STEIM, an important evolution in musical technology was taking place, one in which STEIM was destined to play a crucial role. In the mid-1980s, STEIM director Michel Waisvisz took the STEIM message to IRCAM, perhaps the world’s most important (and certainly the best-funded) research and presentation facility in the world for computer music. STEIM’s challenge was clear: • • • •

development of technologies directed toward enhancing the body in performance; interactivity as a crucial research goal a strong relationship with popular culture support for younger artists working both with and “against” conventions of art music

621 Dodge Hall Mail Code 1813 2960 Broadway New York, NY 10027 212-854-3825

Fax 212-854-8191

2 Having been engaged with both institutions from the early 1980s until now, I can attest that the future of music has been moving decisively in STEIM’s direction. STEIM even ended up exercising a lasting influence on IRCAM’s direction. In a cultural landscape where the need for institutions that promote musico-technological expertise is unquestioned, STEIM-like ideals of interactivity in performance now dominate the agenda. I have heard the criticism that STEIM serves a "niche" audience. Perhaps so, but only if one is able to somehow portray a large complement of the major international video and audio artists, composers, performers, technologists, and choreographers of our time as a mere “niche.” If so, this is precisely the area that a forward-thinking cultural policy might want to support in any case. If it is indeed the case that, as the Kunstraad’s report suggests, others have finally caught up with STEIM after a quarter-century (and I find much to doubt in that view), this would most naturally be seen as a sign of success, rather than a rationale for the withdrawal of support. And here, we are not talking about millions of euros as with IRCAM, but in fact a much smaller sum that nonetheless continues to be leveraged into international acclaim (and concomitantly, respect for the country that nurtures STEIM) far beyond any impact that such a modest sum could reasonably be expected to engender. In short, whether in the short or in the long term, STEIM gives tremendous value for money. Moreover, taking a longer view, STEIM's history is bound up with the history of Dutch music itself, and has been just as important as a prime marker of its international influence as Louis Andriessen or the late, widely admired Ton de Leeuw—to say nothing of former STEIM directors Misha Mengelberg and the late Peter Schat—all of whom rank among the most highly respected and audaciously innovative musical artists in the world. With respect to this history, I find it unimaginable that a national cultural ministry would allow a majpr bearer of that history, one of its major musical research institutions, to simply disappear from the world agenda in this way. As the report states, Wel ziet de Kunstraad het belang in van een plek zoals STEIM deze biedt, waar beginnende elektronische producenten terecht kunnen en waar het samen bezig zijn met elektronische muziek centraal staat, The understatement here is considerable, bordering upon a serious misunderstanding. In fact, STEIM has provided sustenance for two generations of Dutch technology, composition, and performance. For instance, at STEIM, I worked with then-budding video artist Ray Edgar (son of the jazz composer Boy Edgar) and future Philips researcher Paul Spaanderman, who played an important role in the international acceptance of the now-ubiquitous transmission standard, USB. One could say in these cases that the bets STEIM placed on these two young artist-researchers has borne tremendous fruit, and STEIM continues to be well known worldwide as an important platform for the international exchange of new ideas, bringing beginners in contact with the most advanced musical thinkers of our time.

3 But there is more: In het beleidsplan wordt het feit dat een groot aantal ontwikkelingen op dit moment multidisciplinair plaatsvindt, bijvoorbeeld technici die met musici samenwerken, node gemist. Deze ontwikkeling doorbreekt de hegemonie van de gevestigde instituten, maar hierop wordt door STEIM niet ingespeeld. I found that statement particularly odd, in light of the fact that this interdisciplinary bringing together of musicians and technologists has been STEIM’s primary mission for as long as I have known it—or, better put, STEIM’s activities encourage artists to assume dual roles that encompass both kinds of expertise. STEIM continues to serve a far more diverse creative constituency than practically any institution devoted to this kind of music-making, and certainly exercises nothing like the “hegemony” that this section of the report invokes—a danger that is always posed by the artificial separation of “technici” and “musici” that STEIM has always sought to counter. For example, I was gratified to note, in the Dutch-language report on STEIM (http://www.steim.org/), that the organization continues to support populist interventions, such as support for turntablism, as well as the Touch Mobile project, updating the tradition of the STEIM-invented “Crackle Box” for a new generation--an ingenious application of mobile technology that resonates with related work being done at the far-better funded Media Lab at MIT. Also reflective of the MIT spirit is STEIM’s work with the Nintendo game machine Wii, used by practically everyone under the age of 17, to be deployed in the service of new music. This is the first time that I’ve actually had a chance to read some of the materials published by the Raad voor Cultuur, such as the excellent “Kunst van Leven.” I find that STEIM well represents the highest ideals of that document, which I cite here: •

Excellentie: Begeleiding en ontwikkeling van (top)talent. Het gaat om doorstroommogelijkheden voor talent, om het ontwikkelen en toepassen van nieuwe inzichten, om deelname aan internationaal debat en reflectie. Maar ook om de banden tussen de publieke omroep en de cultuursector te versterken.

•

Innovatie en e-Cultuur: Meer samenhang en minder schotten tussen de verschillende sectoren om zo innovatie, experiment en vernieuwing van de grond te laten komen. Inzetten op de bijdrage die de publieke omroep kan leveren aan de cultuursector, met name door het gebruik van nieuwe media.

•

Participatie: Bevorderen dat cultuur meer mensen bereikt. Via een 10-puntenplan cultuurparticipatie met aandacht voor educatie, amateurkunst, digitalisering en toegankelijkheid

4 The foregoing paragraphs exemplify my own understanding of STEIM, and I hope that upon further reflection, the Councillors will agree that rather than defunding STEIM, the cultural agenda would be better served by defending it. In the end, one has to ask if there is any institution in Dutch cultural life better placed than STEIM to do this kind of crucial work, and if not, what would be irretrievably lost if STEIM were to disappear? Sincerely,

George E. Lewis John T. and Catherine T. MacArthur Fellow, 2002 Edwin H. Case Professor of American Music Department of Music, Columbia University Associated Researcher, Computer Music Center 615 Dodge Hall, MC 1814 2960 Broadway New York, NY 10027 (212) 854-5837 tel (212) 854-8191 fax [email protected]

Council for Culture Postbus 61243 2506 AE The Hague

New York, May 22, 2008

To Whom It May Concern: We are the Executive and Deputy Directors of Harvestworks, a non-profit digital media arts center in New York City. We would like to express our total support for STEIM. The most significant cultural developments taking place today are in the field of electronic arts. The Netherlands has led the way in this field, through the invention, and innovative use, of electronic and digital technology. In the beginning artists who wanted to use innovative technology were forced to custom (and costly) develop these tools individually, something that excludes a large number of artists - those who can't afford it - from using these tools. STEIM developed very early on the Sensorlab, LiSa, Imag(ine), BigEye - tools that were accessible, and therefore made cutting edge technology widely affordable to artists. We have known about STEIM since the early 90’s. We have exchanged artists, admired your hardware and software and marveled at the Dutch government for your support of such an innovative and experimental arts facility. We have held it as a model for the development of our own organization and have aspired to reach the same support level for experimental artists in the United States. STEIM's dedication to creating tools and new instruments for contemporary composers has had a tremendous impact on contemporary music and it’s crossover effects for the visual arts. STEIM has an extraordinary reputation in the large international community of artists and their audiences. Many of our artists worked with STEIM before, or intend to go to STEIM. STEIM is well-known all over the world, and we would appeal to the government to foster international exchange and partnerships with other centers like Harvestworks in the United States and Europe. Harvestworks, which was founded in 1977, was the first NYC organization to provide affordable access to equipment, and to support the pioneers of computer music with equipment and instruction. For over thirty years, we have supported experimental electronic artists. The history of the organization is in many ways a record of the development of this work, and of the artists’ profound impact on the ways technology can be integrated into the creative process. The need for our services has grown exponentially in the last 10 years as new technology has flooded the market. We currently serve approx. 250 individual artists each year, and the majority focuses on interactive technology. We help the community at large to understand, assimilate, and make creative use of new and evolving technology. Harvestworks Digital Media Arts Center, 596 Broadway, Suite 602, New York, NY 10012 http://www.harvestworks.org, [email protected], Tel 212-431-1130, Fax 212-431-7693

We: 1. create an environment where artists can make work inspired and achieved by electronic media; 2. create a responsive public context for the appreciation of new work by presenting and disseminating the finished works; 3. advance the art community's and the public's "agenda" for the use of technology in art; 4. bring together innovative practitioners from all branches of the arts by fostering collaborations in the use of electronic media. The Harvestworks facility offers an environment for experimentation where teams of artists, engineers and designers will focus on designing, building, and modifying interactive programs and instruments used in creating and performing various art forms. Our staff of engineers will employ complex engineering concepts in collaboration with our artists who will bring artistic and philosophical creativity and enquiry to the process. We do see constant need for artists for these services, and to offer these at affordable ways is an important step to democratize access to technology. We always felt that STEIM is an important institution and invaluable asset for the Netherlands and the international artist community, and strongly suggest to give STEIM and its artists your fullest support. Sincerely,

Carol Parkinson Executive Director Harvestworks [email protected] www.harvestworks.org

Hans Tammen Deputy Director Harvestworks [email protected] www.harvestworks.org

Harvestworks Digital Media Arts Center, 596 Broadway, Suite 602, New York, NY 10012 http://www.harvestworks.org, [email protected], Tel 212-431-1130, Fax 212-431-7693

SUBSIDIE SITUATIE STEIM Hilversum, 26 mei 2008. To Whom It May Concern: Met verbazing heb ik kennis genomen van de argumentatie van de Raad voor Cultuur:

Op grond van de specifieke nichepositie van STEIM, vooral gericht op de relatie tussen podium, technologie en muziek, die niet tot vernieuwing van de muziekpraktijk en/of die van de nieuwe media in den brede leidt, adviseert de Raad STEIM niet op te nemen in de basisinfrastructuur 20092012, maar het subsidieverzoek in aanmerking te laten komen voor een behandeling door het Nederlands Fonds voor de Podiumkunsten+. Ik ken als componist STEIM sinds 1983 als een pioniers-organisatie die zeer succesvol en uitermate belangrijk is en is geweest juist voor vernieuwing van de muziekpraktijk en die van de nieuwe media. Als hoofd-docent en (mede)oprichter van de Utrecht School of Music and Technology, een groep opleidingen Muziekvakonderwijs van de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht ken ik STEIM als een belangrijke stageplek voor studenten in opleiding en als een laboratorium voor vernieuwing van de muziekpraktijk en de combinatie muziektechnologie en nieuwe media. Als expert op het gebied van Electronische Muziek en als voormalig adviseur van het FAPK verbaas ik me bijzonder over de stellingname van de Raad voor Cultuur. Mijns inziens is geen sprake van een niche-positie en wordt de stellingname van de Raad op geen enkele manier bevestigd door de realiteit. De realiteit is dat STEIM een centrale positie inneemt in het werkveld en daar juist in combinatie met andere kunstdisciplines een belangrijke bijdrage levert aan tal van vernieuwingen. Ik raad een ieder die beslissingen moet nemen op basis van dit advies dan ook dringend aan ook te luisteren naar professionals die wel verstand van het vakgebied en van de recente en historische ontwikkelingen hebben.

Met grenzeloze verbazing en vriendelijke groet, Hans Timmermans, Hoofddocent Compositie Elektronische Muziek Hoofddocent Muzieksoftware Ontwikkeling Coordinator Research Utrecht School of Music and Technology. Hogeschool voor de Kunsten Utrecht. http://kmt.hku.nl/~hanst http://web.mac.com/timmermanshans/

      Council for Culture

I recently heard that the future funding of STEIM is put into question. I can only urge you very strongly to take into account the invaluable importance of this institution for the international electronic music scene. I have been studying Sonology in the early 90th in The Hague, later worked for six years at Ircam in Paris and I’m directing the electroacoustic studios at Harvard University since four years now. My personal contact to STEIM goes back to my studies with Joel Ryan, and in the past years I had the enormous privilege to play in duo with Michael Waisvisz. Without those important artistic, technological and human influences, I would not be at the position, I’m currently in. They helped me to foster my own artistic abilities and visions. Wherever I go to festivals and wherever I meet with musicians involved with music technology, they all have had or have currently connections to STEIM. Cutting out the basic research will perhaps save some money at the short-term. But please consider the long term. We are here in front of a research and EDUCATION institution. If we diminish the possibilities for experimentation, exploration and education, we cut into the curiosity and creativity of future generations.

Hans Tutschku Professor of Music Director of the Harvard University Studio for Electroacoustic Composition (HUSEAC) Department of Music Harvard University Cambridge, MA 02138 USA http://huseac.fas.harvard.edu/

Dat de financiële steun voor Steim wegvalt is een voor iedereen met een hart voor de electronische cultuur in Nederland een buitengewoon slechte zaak. Al vele jaren ontwikkelt Steim soft-en hardware voor realtime-electronica; daarnaast heeft de studio een open structuur en een open mentaliteit. Steim laat zien hoe een niet door smaak of mode gedicteerde studio kan functioneren: een plek waar je ideeën kan ontwikkelen en de uitvoering daarvan kan realiseren. Deze kwaliteiten zijn ver over de Nederlandse grenzen bekend; het is een ontmoetingsplaats van kunstenaars uit de hele wereld, voor jonge en oude electronici. Uit eigen ervaring kan ik zeggen dat Steim mij bij een interactief projekt in 2005 zeer goed en professioneel geholpen heeft; vanaf de hulp bij de software tot aan de huur van computers en andere hardware. Het is gewoon belachelijk dat deze expertise en mentaliteit zomaar negatief beoordeeld wordt. Er zijn helemaal geen vervangingen voor een initiatief als Steim: plek van ontwikkeling en tevens deze ontwikkelingen presenteren via concerten. Steim moet blijven!!! Huib Emmer, componist van electronische en acoustische muziek.

POST BUS 3500

INSOMNIO

1405

BK UTRECHT

THE

NETHERLANOS

TEL

++31

FAX ++31

30276

11 35

30

11 40

276

[email protected] WWW.INSOMNIO.NL

POSTBANK KVK

7868555

UTRECHT

30146092

Raad voor Cultuur Postbus 61243 2506 AE Den Haag

Insomnio heeft zich de afgelopen jaren bezig gehouden met het gebruik van live elektronica voor groot ensemble. Zonder de support van STEIM, de kennis en ervaring van de medewerkers en de mogelijkheid om specialistische apparatuur te laten ontwikkelen,

was dit absoluut onmogelijk geweest.

De volgende projecten hebben wij Ls.m. STEIM gerealiseerd: 2004 kameropera "The Pitchshifter" (Chrisina Oorebeek): ontwikkeling instrumentarium, ondersteuning componiste en technici, ondersteuning bij uitvoeringen. Werkplaats " Live elektronica": coaching van deelnemers (musici en componisten), beschikbaar stellen 2005 2007 2008 2008

materiaal en ruimte. Finland Festival, uitvoering composities met live elektronica: advies en beschikbaar stell en materiaal. ICMC 2007 Kopenhagen: ondersteuning componist (Calliope Tsoupaki) en ontwikkeling live elektronica. Ondersteuning en advies bij uitvoeringen. I-lab: coaching en advies bij ontwikkeling live elektronica workshop. Beschikbaar stell en materiaal Thuis Best: ondersteuning componist (Calliope Tsoupaki) en ontwikkeling live elektronica. Ondersteuning en advies bij uitvoeringen.

Ook voor de komende jaren hebben wij plannen om samen te werken met STEIM. Binnen I-lab, ons onderzaekslaboratorium, maar ook voor nieuwe composities waarin gebruik zal worden gemaakt van live elektronica. Zo liggen er plannen voor nieuw werk van Felipe Waller(2009), Renske Vrolijk(2010) en James Wood(2011). Los van onze band met STEIM, is een keuze om STEIM niet langer te subsidieren een keuze tegen de ontwikkeling van (live) elektronica in Nederland. Ook al zijn de werkzaamheden van STEIM voor het grote publiek en de adviescommissies niet altijd zichtbaar, zander STEIM zauden tal van projecten en activiteiten in Nederland en daarbuiten de laatste jaren niet hebben plaatsgevonden. STEIM is primair een instituut voor makers. STEIM ondersceunt de ontwikkeling van componisten en musici, die de muzikale mogelijkheden van live-elektronica verder willen onderzaeken en zichzelf en hun (toekomstig) publiek toegang willen verschaffen tot nieuwe klankwerelden. Het wegvallen van STEIM zal dan ook een onmiskenbaar negatieve invloed hebben op het hedendaagse muziekveld in Nederland.

--=:,Skegmet, s e Bakker Ulrich Pohl

I.L-Jr--.

.J::.~ / L:::::::J'

Raad voor Cultuur RJ Schimmelpennincklaan 3 Postbus 61243 2506 AE Den Haag

Leiden, 23 mei 2008 Geachte leden van de Raad, Met verbazing en teleurstelling hebben wij kennis genomen van uw advies voor de Basisinfrastructuur 2009-2012 over STEIM. Teleurstelling, omdat dit negatieve advies ertoe kan leiden dat onze samenwerking met STEIM zal moeten worden beëindigd. STEIM is met raad en daad betrokken bij de uitwerking van onze eerstvolgende grote tentoonstelling, Music in Motion (oktober 2008oktober 2009). Een eventuele opheffing van STEIM zou een complete streep betekenen door enkele gezamenlijke plannen in het kader van deze tentoonstelling: het publiek remixes laten maken van samples uit vijf wereldsteden van de muziek, collectieve remixes, gezamenlijke programmering binnen de muren van het museum en daarbuiten. Het zou ook betekenen dat de stroom inspirerende adviezen van STEIM aan ons zou opdrogen. Verbazing, omdat wij uw negatieve oordeel over de bijdrage van STEIM aan e-culturele innovatie absoluut niet kunnen onderschrijven. STEIM is er als zeer weinig andere eculturele instellingen in geslaagd om cross-overs tot stand te brengen met het erfgoedveld. Dit blijkt duidelijk uit de bijdrage van STEIM aan het 3voor12 Plundert Musea-project en uit de Wonderkamers-experimenten in het Haags Gemeentemuseum, en is voor ons ook een belangrijke steun nu in de aanloop naar onze muziektentoonstelling. Er is geen andere instelling waar wij bij hadden kunnen aankloppen. Het wegvallen van STEIM zou een ernstige verarming betekenen van het e-culturele landschap. Wij vragen u dan ook met klem om uw negatieve oordeel te heroverwegen. Hoogachtend,

Drs. J.Th. Taekema Informatiemanagement Museum Volkenkunde Postbus 212 2300 AE Leiden

Jaap Blonk Akkerstraat 65 6822 AJ Arnhem Tel. 026 445 2637 Mob. 06 2306 3789 [email protected] jaapblonk.com

Raad voor Cultuur Postbus 61243 2506 AE Den Haag

Arnhem, 26 mei 2008 Betr. : STEIM Geachte leden van de Raad voor Cultuur, met verbazing heb ik kennis genomen van het voornemen, de structurele ondersteuning van STEIM te Amsterdam te beëindigen. Ik ben één van de velen die door deze organisatie de weg is gewezen in de wereld van muziek en technologie. Nu gebruik ik deze know-how in mijn wereldwijde concertpraktijk, en heb daarbij vele musici leren kennen die de unieke software van STEIM gebruiken: de cutting edge van de actuele muziek. STEIM is een onmisbaar instituut voor research op dit gebied; verwijzing naar het Fonds voor de Podiumkunsten vind ik volstrekt onjuist, daar het organiseren of initiëren van podium-evenementen voor STEIM geen hoofd-doelstelling is. Ik hoop dat u uw standpunt wilt herzien! Het zou bijzonder treurig zijn als deze organisatie, een van de weinige die werkelijk innovatief met nieuwe media bezig is, teloor zou gaan. Hoogachtend,

Jaap Blonk.

KORTE BIOGRAFIE JAAP BLONK Jaap Blonk (geboren in 1953 in Woerden) is componist, musicus/performer en dichter. Hij studeerde wiskunde en muziekwetenschap aan de universiteit, maar voltooide die studies niet. In de loop van de 70er jaren ging hij saxofoon spelen en componeren. Rond zijn 30e ontdekte hij zijn mogelijkheden als stem-performer, eerst bij de voordracht van poëzie en daarna in improvisaties en zijn eigen stukken. Bijna twintig jaar was de stem zijn voornaamste middel voor het ontdekken en ontwikkelen van nieuwe klanken. Vanaf 2000 is Blonk met elektronica gaan werken, eerst op basis van samples van zijn eigen stem, daarna ook met de pure synthese van geluid. In 2006 heeft hij een sabbatical genomen en een jaar niet opgetreden. Vanuit een hernieuwd enthousiasme voor de wiskunde is hij een onderzoek begonnen naar de mogelijkheden van algoritmische compositie voor het creëren van muziek, visuele animatie en poëzie. Als vocalist is Jaap Blonk uniek door zijn uitstraling op het podium en zijn vrijmoedigheid in improvisaties, gepaard aan een scherp besef van structuur. Hij trad op in vele Europese landen, daarnaast in de V.S. en Canada, Indonesië, Japan, Zuid-Afrika en Latijns-Amerika. Het gebruik van live-elektronica heeft zijn concerten een belangrijke extra dimensie gegeven. Naast zijn solo's werkte hij samen met vele musici in de hedendaagse en geïmproviseerde muziek, zoals Maja Ratkje, Mats Gustafsson, Michiel Braam, Cor Fuhler, The Ex, het Nederlands Blazers Ensemble en de Ebony Band. De Duitse componiste Carola Bauckholt schreef enkele stukken voor hem, waaronder een werk voor stem en orkest. Een opdracht voor een solostuk kwam van de Donaueschinger Musiktage 2002. Vanuit het Ars Electronica Festival in Linz begon hij een samenwerking met visueel computerkunstenaar Golan Levin. Blonk werkte regelmatig voor radio en televisie en maakte enkele hoorspelen. Hij maakt ook versies van zijn partituren op groter formaat voor tentoonstellingen. De belangrijkste groepen die hij oprichtte en leidde waren Splinks (moderne jazz, 1983-1999) en BRAAXTAAL (experimentele pop, 1987-2005). Hij heeft ook een eigen platenlabel, Kontrans, waarop tot dusver 15 titels zijn verschenen. Andere opnames van Blonk verschenen op Staalplaat, LopLop, Basta en VICTO.

Voor wie Steim over een langere periode heeft gevolgd, is het moeilijk te begrijpen op welke grond de Raad tot de conclusie komt dat de activiteiten van Steim niet leiden tot een vernieuwing van de muziekpraktijk en de nieuwe mediacultuur. Weinig organisaties hebben hebben door de jaren heen zo’n vernieuwingsdrang aan de dag gelegd als Steim. Als muziekjournalist heb ik sinds ongeveer 1990 de ontwikkelingen van nabij gevolgd en gezien hoe de directie, in de persoon van Michel Waisvisz, onafgebroken op zoek bleef naar nieuwe impulsen en ideeën. Dit kwam in de jaren negentig tot uitdrukking in het aantrekken van flamboyante persoonlijkheden, zoals de componist Nicolas Collins en de videokunstenares Steina Vasulka, als artistiek leider. Mensen die niet alleen een origineel gedachtengoed met zich mee brachten, maar ook een heel eigen netwerk. Minstens even inspirerend was de samenwerking die Steim in de tweede helft van de jaren negentig aanging met tal van kunstenaars uit andere disciplines, zoals dansers, maar ook poppenspelers, koorddansers en jongleurs. Op symposia van Steim kwamen in deze jaren niet alleen componisten aan het woord, maar ook sterrenkundigen en neurowetenschappers. In de meer recente geschiedenis is het accent verschoven naar jongere kunstenaars en een bijbehorend publiek. Een belangrijke activiteit in dat verband is de succesvolle Touchtentoonstelling, die kinderen niet alleen op een speelse manier in aanraking brengt met elektronische muziek maar ook met hun eigen creativiteit. Binnen de Steim-populatie zelf heeft eveneens een verjongingskuur plaats gevonden door het aantrekken van jeugdige artistieke leiders, onder wie Jan St. Werner als exponent van de alternatieve dance-scene. Deze verandering is ook zichtbaar in het publiek. Als frequent concertbezoeker – variërend van opera tot nieuwe muziek – heb ik eigenlijk nergens zo’n jong en gretig publiek aangetroffen als bij de Steim-concerten. Mijn inziens is de kracht van Steim de wisselwerking tussen een grote continuïteit enerzijds en een flexibele, naar buiten gerichte houding anderzijds. De continuïteit komt tot uitdrukking in de spilfiguren in de organisatie (Michel Waisvisz en de technici Nico Bes en Frank Baldé) die alledrie al zo’n vijfentwintig jaar meedraaien; in de onderzoeksprojecten die zich over meerdere jaren uitstrekken; en in een consistente visie die ten grondslag ligt aan alle projecten die op Steim plaats vinden. Hoewel dit niet de plaats is om uitgebreid op de inhoud van die visie in te gaan, is het wellicht toch nuttig het uitgangspunt te benadrukken dat de wensen en ideeën van de kunstenaar centraal staan en niet de ontwikkeling van technologie op zich. Dit lijkt misschien een joekel van een open deur, maar is in feite heel verfrissend in een cultuur die aan elkaar hangt van de hypes. Het zoeken naar een zinvolle relatie tussen mens en techniek, verklaart ook waarom kinderen een steeds belangrijker rol hebben gekregen bij het uitproberen van nieuwe instrumenten. Een instrument dient immers aan te sluiten op de intuïtie van de gebruiker. Deze sterke continuïteit gaat, zoals gezegd, hand in hand met een open houding ten opzichte van andere disciplines, mogelijke partners en nieuwe, jonge doelgroepen. Opvallend is dat Steim, dat zich traditioneel in een sterk internationaal georiënteerd circuit bevindt, zich de afgelopen jaren steeds meer op Nederlandse samenwerkingsverbanden is gaan richten. Niet alleen werken er steeds meer Nederlandse componisten in de studio’s en biedt Steim facilitaire ondersteuning bij talloze concertproducties, ook in de nieuwe media-sector (het Virtueel Platform, De Waag) en

multi mediale opleidingen (DasArts en het Sandberg Instituut) heeft Steim zich steeds nadrukkelijker geprofileerd. De Raad twijfelt aan de invloed van Steim op de muzieksector en de nieuwe mediascene. Hoe meet je die invloed? Misschien wordt die invloed nog het meest duidelijk door de situatie om te draaien: als Steim haar deuren zou moeten sluiten, als gevolg van de negatieve adviezen van zowel Amsterdamse Kunstraad als Raad voor Cultuur, zou dit dramatische gevolgen voor het Nederlandse muziekleven hebben – niet voor slechts een kleine niche. De componisten die in de studio’s van Steim de mogelijkheid hebben een instrument en/of software te ontwikkelen, vinden vervolgens hun weg naar de algemene muziekpodia, waar elektronische muziek – mede onder invloed van de r&d op Steim – een algemeen geaccepteerd fenomeen is geworden. Technologie die ooit in een hoekje van het muziekleven werd ontwikkeld, drukt vandaag de dag een duidelijk herkenbaar stempel op de hedendaagse muziek in de breedste zin. In die zin zal dit advies een enorme stap terug voor de muziekwereld betekenen. Even ingrijpend zullen de gevolgen zijn voor de opleidingen, zoals Muziektechnologie in Hilversum, Sonologie in Den Haag en de ‘gewone’ compositieafdelingen waar studenten in toenemende mate elektronica integreren in hun werk. Heeft het überhaupt nog zin aan een dergelijke opleiding te beginnen als een afgestudeerd sonoloog/componist vervolgens nergens meer terecht kan? Nederland kent immers geen andere studio met vergelijkbare faciliteiten en expertise. Kortom: het idee dat Steim niet bijdraagt aan de vernieuwing van het muziekleven en de e-culture berust op een misverstand en het stopzetten van de subsidie aan Steim zal een kaalslag betekenen voor de muziekwereld. Jacqueline Oskamp (freelance muziekpublicist)

Geachte lezer, Als ex-organisator van Sonic Acts (waarin ik tot op heden redactielid ben) en huidig coordinator van 5 Days Off Media heb ik met Steim sinds midden jaren negentig te maken. Wat er achter de muren van Steim precies wordt en werd ontwikkeld is mij als non-techneut niet altijd duidelijk geweest, wat ik echter wel weet: Steim is een organisatie die dingen mogelijk maakt die zonder Steim ondenkbaar zouden zijn geweest: in Amsterdam, in de ontwikkeling van de elektronische muziek en in de wereld van vernieuwende artistieke samenwerkingsverbanden. De pluspunten op een rij. Steim is gastvrij: meerdere keren heeft het gastenhuis van het instituut onderdak geboden aan " artists in residence" die betrokken waren bij door ons geinitieerde projecten. Steim is cooperatief: Steim dacht altijd actief mee over de technische mogelijkheden en wensen en stelde faciliteiten en mankracht beschikbaar op een manier die bij commerciele studio's ondenkbaar zou zijn. Steim is internationaal: zolang ik er kom heb ik in Steim een keur aan artiesten voorbij zien komen van over de hele wereld. De organisatie heeft in dat opzicht voorbeeldig werk geleverd bij de ontwikkeling van internationale netwerken en samenwerkingsverbanden. Steim is laagdrempelig: nooit vroeg de organisatie de hoofdprijs voor geleverde diensten; de entree en horecaprijzen van publieke evenementen zijn bijzonder sympathiek te noemen en de organisatie is vrij van bureaucratische logheid. Steim is kundig: er is geen enkele reden te twijfelen aan de daar sinds de oprichting opgebouwde know-how en expertise, die uitermate goed verankerd is in de ideeele en praktische organisatie van de instelling. Steim is praktisch: de tijdspanne tussen het neerleggen van een idee en de praktische uitvoering bleek meermaals verbluffend kort. Tot zover, ik hoop dat dit jullie helpt en wens jullie succes toe met de te leveren strijd. vriendelijke groet, Jan Hiddink.

Jason Kahn Motorenstrasse 5 8005 Zürich Switzerland Email: [email protected] Web: http://jasonkahn.net Telephone + Fax: +41 43 960 31 09 Mobile: +41 78 634 25 70

STEIM Achtergracht 19 1017WL Amsterdam The Netherlands

May 26, 2008

To Whom It May Concern I'm writing this letter to show my support for STEIM, which I understand is in danger of losing its structural funding. I am a performer, composer, CD label owner and visual artist living in Zürich, Switzerland. I was an artist in residence at STEIM in 2000 and 2002, where I worked on a system to integrate percussion with STEIM's live sampling software LISA. Not only were these two residencies important in furthering my work but they also provided me with many invaluable contacts with artists and musicians from all over the world, who were also working at STEIM. These contacts not only provided in some cases lasting friendships but also an important context for my work. In my travels around the world performing and exhibiting, it never ceases to amaze me how many people I have met who at one time or another have either spent some time working at STEIM, who have performed there or who used some the wonderful software STEIM has developed over the years and which has undoubtedly played an instrumental role in the advancement of music and peformance. I can quite honestly and unashamedly say that, had I not spent had my contact with STEIM, I would not be the artist I am today. It is that simple. And I would not hesitate to say that thousands of people around the world could issue the same statement. The loss of STEIM through funding cutbacks would be a major blow to the global community of progressive musicians and artists. Not only does STEIM provide a place to work and

produce software, but it also serves as a place for aritsts and musicians to perform and to hold workshops about their work, thus diffusing information far beyond the confines of STEIM's modest facilities. Not only is it regrettable but truly dumbounding that STEIM is in danger of losing it's govenrment funding. The Dutch should be proud of STEIM; for many artists around the world, including myself, STEIM is synonmyous with The Netherlands and its generous arts funding schemes. Please don't let this great institution close its doors. With best regards, Jason Kahn

From: Subject: Date: To:

Jean Claude Risset <[email protected]> Support for STEIM 25 mei 2008 17:31:50 GMT+02:00 [email protected]

I would like to give my strong support for STEIM. STEIM plays a unique role in the field of live electronic music, bringing together theater and instrumental electronic music. As both a a composer and a researcher, I thoroughly appreciate the active part STEIM plays in today's music and most probably in to-morrow's music as well. I specially know the outstanding contribution of Michael Waiswiz, but I also much enjoyed the work of Nicholas Collins and others. The concerts and presentations of STEIM have been invited and successful all over - in particular in Marseille where I live. The community of electronic and computer music is much indebted to STEIM for their activity toward the creation of effective software and equipment. It would be a serious loss of resources if STEIM could not pursue its activity. With warm wishes for STEIM, Jean-Claude Risset Composer, researcher P.S. I am myself a composer active in both computer music and instrument music - I was guest composer of the Festival Music Today 2007 at Suntory Hall in Tokyo, with carte blanche for both an orchestral concet and a concert of mixed works with instruments and technology. I have been working with Max Mathews at Bell Laboratories in the sixties to develop the resources of computer sound synthesis. In this quest I was active as a researcher and as a musician. I have obtained the highest French rewards in both music and science : Grand Prix National de la Musique, 1990; Médaille d'Or du CNRS, 1999. -Jean-Claude Risset Laboratoire de Mécanique et d'Acoustique, CNRS 31 chemin Joseph Aiguier 13402 Marseille Cedex 20, France Tel 33 (0)4 91 16 40 78 FAX 33 (0) 4 91 16 43 71 (Do not use the (0) if you dial from outside France) E-MAIL [email protected]

Aan de Raad voor Cultuur,

Geachte leden van de Raad voor Cultuur, met zorg heb ik kennis genomen van het negatieve advies van de Raad voor Cultuur met betrekking tot de aanvraag van de stichting Steim om opgenomen te worden in de Basisinfrastructuur 2009-2012. Ik zou U met klem willen verzoeken Uw advies te herzien om het voortbestaan van de Stichting Steim te garanderen. Binnen de e-cultuur ligt het accent vaak op visuele en tekstuele vormen van communicatie. Binnen dit kader vertegenwoordigt Steim een unieke positie vanuit haar achtergrond in de live electronische muziek. Electronische muziek was ooit de eerste electronische kunstvorm en is nog steeds een terrein waarin maatschappelijke en technische ontwikkelingen zich vaak eerder manifesteren dan in de rest van de samenleving. Naar mijn mening staat Steim midden in deze huidige ontwikkelingen en is de huidige leiding van Steim op een uiterst integere manier bezig om de identiteit van Steim vanuit haar muzikale basis te verbreden en aan te passen aan de verschuivingen in het veld van de e-cultuur. Afgezien van haar unieke positie binnen de e-cultuur is de Stichting Steim op het gebied van de live electronische muziek wereldwijd nog steeds een van de toonaangevende laboratoria. Door deze toonaangevende status is Steim een plek waar vele interessante musici en kunstenaars hun projecten komen realiseren. Deze functie van Steim is van onschatbare waarde niet alleen voor de e-cultuur in nederland, maar ook voor het nederlandse muziekleven. Dit zijn slechts twee argumenten die het eerst naar voren komen. Ik zou U nogmaals willen verzoeken Uw advies te herzien en zorg te dragen dat dit unieke instituut niet voor nederland verloren gaat.

hoogachtend,

Joost Rekveld hoofd van de Interfaculteit ArtScience / Beeld en Geluid Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten, Den Haag Koninklijk Conservatorium, Den Haag

-------------------------------------------

-----------

Joost Rekveld http://www.lumen.nu/rekveld

-------------------------------------------

The Media Laboratory

Massachusetts Institute of Technology 20 Ames St. E15-327 Cambridge, Massachusetts 02139

Joseph A. Paradiso, Ph.D. Associate Professor Sony Career Development Professor of Media Arts & Sciences Co Director, Things That Think Consortium Director, Responsive Environments Group Tel: 617-253-8988, Fax 617-253-6215 [email protected] http://www.media.mit.edu/~joep/

May 23, 2008 Council for Culture Postbus 61243 2506 AE The Hague Gentlemen: When I arrived at my office this morning, my email queue was full of messages from all over the world expressing concern at the sudden news that the funding for STEIM was in jeopardy. Without hesitation, I add my voice to this urgent international outcry. STEIM is a very precious world resource that provides leadership and inspiration to many of us spanning disparate fields of engineering research and the arts. There is no institute like it. The staff and visiting artists and engineers at STEIM have pioneered and developed approaches, tools, software, and techniques that have revolutionized computer music performance. They are considered the leading organization in the world here, especially looking at the impressive breadth and long history of quality work that STEIM has produced. STEIM is also unique in that it bridges many worlds. It’s a place where scientists and engineers of many molds (software engineers, embedded systems designers, sensor network researchers, human-computer interface experts, for example) work seamlessly together and with artists of many kinds (musicians, composers, dancers, performance artists, installation artists, visual and video artists, etc.). Such collaborative environments are rare, and STEIM has shown the world how it should be done. In my courses and lectures at the MIT Media Laboratory, I always show the STEIM work as stellar examples of interactive media. STEIM also bridges the gulf between academic and popular art in a unique way. The work at STEIM is not only presented at research venues and “elitist” highart venues – the crew at STEIM actually bring their creations on the road, touring with artists and giving shows in small theaters and night clubs. Playing in such circumstances both provides tremendous outreach (seeding advanced ideas about the frontier of art and technology across the nonspecialist public), but it also keeps the STEIM team very grounded and current – unlike many other academic art/technology institutes that can float away on irrelevance. STEIM is more than relevant – it sets the trend that many of us have followed. In the course of my career as a physicist, I often collaborated closely with colleagues at the renowned Dutch Institute of High Energy Physics (NIKHEF) on detectors for

CERN. I put STEIM on a par with NIKHEF – they are both institutions of the highest quality that emphasize the cutting edge of Dutch ingenuity and technical depth. Out of the special art/engineering sauce that STEIM has confected over the year comes a vibrant creative culture – new ideas always crystallize at the places where different fields of inquiry meet. STEIM is very special here. If it were to be silenced, the world and I’m sure the Netherlands would deeply lament the ensuing loss of ideas.

Sincerely Yours,

Prof. Dr. Joseph A. Paradiso

Joseph Butch Rovan, Co-Director MEME: Multimedia & Electronic Music Experiments Department of Music – Box 1924 Brown University Providence, RI 02912 [email protected]

Council for Culture The Hague May 22, 2008 To Whom It May Concern: I am writing to express my strong support for STEIM, in response to the news that their funding may be in jeopardy, based on a concern that they only serve a “niche audience.” It’s hard to imagine a description of STEIM further from the truth. STEIM has had such a profound influence on performing artists throughout the world that it is safe to say many organizations, educational programs, musical works, new instruments, and concepts of what it means to perform with technology would not exist if STEIM had not paved the way. Currently I am the co-director of a Ph.D. program in multimedia and computer music at Brown University, USA. Every thing that I teach our students can, in some way, trace its roots back to work done at STEIM. I myself was inspired early on by my contact with STEIM, Michel Waisvisz, and Joel Ryan, and since then have followed that inspiration to a career as a performer, composer, hardware hacker, and university professor. My students continue to be inspired by STEIM – just last April a group from STEIM (including Robert van Heumen, Joel Ryan, and Frank Baldé, along with saxophonist Evan Parker) were in residence at Brown University for a week, conducting workshops, masterclasses, and performing two concerts. It was an unforgettable experience, and the students are still talking about it. STEIM continues to be a pioneer in the applications of new technology to performance. As arts programs throughout the world seek to increase interdisciplinary connections, and to foreground live performance with technology, they increasingly look to STEIM’s example. STEIM has been – and continues to be – a nexus for creative artists in all disciplines. I urge you to continue support for STEIM and all that they do. A world of creative artists will thank you. Sincerely,

Joseph Butch Rovan, Co-Director MEME (Multimedia & Electronic Music Experiments) | Brown University

Music and Performing Arts Cambridge, Cambridgeshire United Kingdom CB1 1PT T 01223-363271 ext 2978 julio.d’[email protected]

23 May 2008 To whom it may concern

A letter in support of Steim I am a composer, author and senior researcher in creative music technology, from Venezuela, working at Anglia Ruskin University, Cambridge, England. I have been in contact and benefitted from knowing artists working at Steim since 1988. I know for a fact that I am not the only one as the work of Steim has been technologically innovative and artistically groundbreaking for many years now, as well as internationally known for its high standards. Throughout the years, artists and researchers, from all over the world, at the creative edges of their disciplines have met there to produce valuable work and reflect on what they do. Perhaps the key element about Steim for me is its inclusiveness and accessibility. Unlike other centres of learning and investigation in Europe and indeed around the world, Steim has been traditionally welcoming of people with interesting projects, based almost solely on their talent and project interests. Students and practicing musicians alike have benefitted from this. Just a couple of years ago, a Greek student of mine, Orestis Karamanlis, now at the Sonic Arts Research Centre in Belfast, was accepted for a short stay at Steim to work on his alternate controller system. When he came back he was able to share with many others what he had learnt, in a multiplying effect, typical of Steim The impact of Steim on the worldwide electronic music community is quite substantial. I cannot conceive of my own music career without thinking of what Steim has meant to me. As a student myself in the 80s, I first became aware of computer coding on personal computers through the work in Forth of Joel Ryan. My first ever contact with alternate custom built controllers for sequencing was through attending a concert at Union Chapel in London of Michel Waisvisz with his ‘hands’. Backstage, he told me about Steim and encouraged me to visit. I can say that my subsequent trip to the Netherlands as a guest of the Gaudeamus Festival was most profitably employed by taking the opportunity to visit Steim! Steim has always been a guiding landmark in the electroacoustic community. Amongst many other things, it has greatly helped established the Netherlands as a vibrant centre for the electronic and digital arts. I hope, for the good of all of us and the advancement of electronic music in particular, that Steim can continue to do and promote the work it has been doing throughout the years. Sincerely yours, Dr. Julio d’Escriván, GMus, PhD, LGSM, PGCert(HE) Reader in Creative Music Technology at the Faculty of Arts, Letters and Social Sciences.





Keiko Uenishi (o.blaat) 345 Eldert St. #316 Brooklyn, NY 11237, USA Phone: 646-932-1409 E-Mail: [email protected] Web: http://obla.at

May 25, 2008

Council for Culture Postbus 61243 2506 AE The Hague The Netherlands

Dear Sir or Madam: My name is Keiko Uenishi, also known as my artist’s name, ‘o.blaat’. I am rushing to write to you to express my support for STEIM, Amsterdam, which has been one of precious not-for-profit organizations, not only serving as a venue for fantastic performing arts, but as a research and development for creation tools for diverse artistic communities locally and globally in its long history. Many of us benefitted by having residencies, concerts, etc. on site, but also by using their products for creations. I have stayed for a short-term residency, recording and composing for multi-channels with Kaffe Matthews, Ikue Mori, and Marina Rosenfeld, back in 2002. I’m recalling that I have met numerous warm, welcoming, and supporting faculties there. When I had an extreme hardware problem, a technician helped me to recover from the nightmarish situations, so I could continue on traveling and performing in other parts of Europe. As a core member of another not-for-profit organization, Share (http://share.dj), a multimedia creative community and forum, STEIM has been an essential organization to provide services, inspirations, and meeting-point to uncountable number of artists of all levels. I should also stress that STEIM has been help young and emerging artists (&/or artists to be) to grow and explore. Congratulations for having such a special organization in your country! With your continuing support to STEIM, many more creative people will be born with STIEM’s effort!

Sincerely,

Sound artist / public communications & interactive arts at Share.dj

!!

! Stille!Veerkade!19!!!!2512!BE!!!Den!Haag!!!Nederland!!0031(0)[email protected]!!www.tag004.nl! ! !

Aan:!The!Council!for!Culture! ! ! Betreft:!In!support!of!structural!funding!for!STEIM! ! ! Den!Haag,!26.5.2008! ! Geachte,!! ! ! <>TAG!supports!without!reservation!a!reconsideration!of!the!Advisory!Board’s!recommendation!that!STEIM! not!receive!structural!funding!from!the!Council!of!Culture.! ! As!an!institution!and!platform!that!aims!to!bring!creative,!experimental,!and!research-based!audiovisual!art!to!a!broader!public,!<>TAG!depends!on!its!relationship!with!STEIM!not!only!via!STEIM’s! years-long!legacy,!but!via!its!continuing!example!and!the!consistent!sharing!of!ideas!and!artists!over! the!past!few!years.! ! We!are!especially!dismayed!by!the!Advisory!Board’s!flawed!understanding!that!STEIM!is!somehow!a! “niche”!organization.!Observing!the!culture!around!us,!we!find!that!electro-intrumental!music!is!about! as!niche!as!Coca-Cola.!It!is!everywhere,!and!while!STEIM!--!devoted!as!it!is!to!research!and! experimentation!--!may!not!reach!a!“pop”!audience,!much!of!the!work!typified!by!STEIM!certainly!does.! Creative!and!experimental!culture!is!the!base!upon!which!popular!culture!rests.!If!the!vital!work!that! STEIM!promotes!were!to!cease!to!be!available,!we!believe!a!predictable!outcome!would!be!weakness!in! all!electro-instrumental!art.! ! STEIM’s!influence!on!<>TAG!exists!both!as!an!organizational!model!(i.e.!bringing!the!research!and! presentation!together!under!one!roof)!and!as!aesthetic!inspiration;!not!only!has!<>TAG!presented,!to! enthusiastic!audiences,!many!of!the!artists!and!researchers!associated!with!STEIM,!but!we!also!depend! upon!STEIM!to!bring!to!the!surface!rare!gems!from!The!Netherlands!and!abroad!whose!work!might! otherwise!not!reach!the!audiences!they!deserve.! ! In!2007!<>TAG!hosted!a!lecture!and!performance!by!world-reknowned!composer,!performer,!professor!and! all-around!thinker!Bob!Ostertag,!who!himself!has!a!long!and!important!relationship!with!STEIM.!He! noted!that!decades!ago,!he!and!his!peers!never!would!have!imagined!the!advances!in!technology!for! creative!music-making!we!see!today.!STEIM!is!largely!responsible!for!maintaining!the!energy!and! creativity!to!continue!those!advances.! ! <>TAG!strongly!urges!the!Council!for!Culture!to!reconsider!the!advice!of!the!Advisory!Board!and!grant! STEIM!continuing!structural!support.! ! ! Keir!Neuringer! Audio!curator,!<>TAG!

!

Dear members of the Council of Culture, My name is Korhan Erel. I am a musician from Istanbul, Turkey. I am a member of the STEIM community since 2005. I have done two residencies there for my projects as well as a performance in early 2006. I have recently heard that STEIM is in danger of losing its funding due to it being "closed and only appealing to a niche audience." I would like to express my disapprovance of such a statement. STEIM has lent a supportive hand to so many striving artists and musicians from diverse geographies such as myself and directly or indirectly constributed to art scenes in those locations. For example, as a result of my research and experience at STEIM was I able to start a Free Improvisation group in Istanbul in 2005, which happens to be the first in its field in Turkey. Since that day, we have expanded the scene to include many other musicians, have started a radio show on Free Jazz and Improvisation on a major radio station and have organized many events. STEIM's workshop in a festival in Istanbul influenced so many young musicians to expand their artistic creativity. If STEIM were forced to shut its doors down, many musicians, including myself, would lose our artistic guide in the short term, and more importantly, lose our hope that someone out there supports what we have been doing as artists. I would hereby ask you kindly to reconsider your statement about STEIM. It is an important, rooted institution for so many artists, who deserve more than being described as a "niche group". Please remember that all throughout history, transformation and progess in societies have been sparked by "niche groups". My sincere regards, Korhan Erel Istanbul, Turkey Phone: +90-532-5833335

To whom it may concern: I was shocked and concerned to hear that Steim may be at risk of losing funding. I am a musician who has worked with Steim as a performing and recording artist over the last few years. I value my experiences at Steim tremendously. I first heard of Steim as an undergraduate music student at Mills College in Oakland, California. Laetitia Sonami gave a lecture in a few of my classes about the glove controller she developed as a part of her collaboration with Steim. When I first saw her perform with her instrument, my jaw dropped and my brain flooded with ideas about the possibilities of the musical instruments of the future. As far as I could tell, from my college perspective of the world, there were two groups of electronic musicians: 1) those who had worked with Steim and 2) those who hadn't. Those who had worked with Steim were able to explore and develop high-tech, well-designed, one-of-a-kind instruments with the help of the experts in the field. If this were the 16th century, then Steim would be the state-of-the-art guitar luthiers of the time, making the revolutionary developments necessary to create the guitar we know and love today. There are enough guitars in the world. The musical possibilities that modern technological advancements provides are immense and only beginning. The technology Steim has been developing is becoming more popular and useful in mainstream music, multimedia art, installations, virtual reality, and video game industries. Please continue to support Steim. The entire Earth would be at a loss without it. Sincerely, Kristin Erickson a.k.a. Kevin Blechdom 2022 Old Fort Dr Tallahassee, FL 32301 U.S.A. 001-850-656-8879

laetitia sonami 3326 birdsall ave. oakland, ca 94619 usa 510-532 5666 [email protected] May 21, 2008 Re: STEIM To whom this may concern: This letter is to demonstrate my support of STEIM and I am writing as a professional artist, educator and lecturer. As a professional artist, my career has been founded on research and applications rooted at STEIM. The technology I have used for the past 15 years has been designed at STEIM and has allowed me to gain international reputation and access to world class institutions and venues. STEIM is one of those rare places which allows artists and musicians of various backgrounds to learn, research and create based on the strength of their ideas, and not based on their affiliation My debt to STEIM is immeasurable, I would not be who I am without its constant support. As an educator, teaching at American colleges such as the San Francisco Art Institute, Mills College and Bard College, I have always been surprised by the amount of interest students show towards STEIM. Knowing of my artistic affiliation with the Institute, students often ask me how to apply at STEIM, how to get a residency there, etc... The reputation of STEIM as a youthful and energetic place where young artists can gain access to new tools and ideas is worldwide. As a lecturer, I tour to discuss Music and Technology, most recently at the Wexner Art Center, MIT and the Art Institute of Chicago and I often refer to STEIM. STEIM has been at the forefront of ideas and technologies which are now mainstream, and which most Academic Institutions and research labs are trying to catch up with: portable electronics, wearables, the use of gaming technology, hacking and Do-It-Yourself electronics, and of course extended instruments and live interactive systems... STEIM was able to predict all these new directions by understanding the trends of our modern culture and adapting them to a creative artistic environment. There is no doubt in my mind that STEIM is vital to both the Dutch community and the world community. It has helped create an image of the Netherlands as a place where artistic vitality and innovation are alive. It is an ambassador of the Arts for the Netherlands and it would be a great loss if its own country did not recognize this. Sincerely,

laetitia sonami 3326 birdsall ave. oakland, ca 94619 usa 510-532 5666 [email protected]

Laetitia Sonami Faculty SAN FRANCISCO ART INSTITUTE, BARD COLLEGE, MILLS COLLEGE

May 24, 2008 CANAL STREET COMMUNICATIONS 530 Canal Street New York NY 10013 Tel: 212 431 1355 I an a multi media artist and musician and have been associated with STEIM for over thirty years. Over the last several decades STEIM has established itself as the European epicenter of advanced research in both instrument design and innovative performance in music and multi media. It has fostered and inspired countless musicians and designers world wide while retaining a uniquely Dutch approach. It is, in short, an invaluable resource on many levels. The United States has the MIT Media Lab, France has IRCAM and Holland has STEIM. Although these institutions focus on new design and music, they serve all levels of society enriching our culture enormously. Particularly now that pop culture is so ubiquitous and in addition is used primarily as a marketing tool, I believe it's of paramount importance tha we underwrite institutions that will advance learning. I have heard that funding for STEIM is being rescinded. I beg you to reconsider this action and support this unique institution. A true national treasure. Please let me know if you require any further information about STEIM or contact with other North Americans who have benefitted from working there. Best wishes, Laurie Anderson

From: Subject: Date: To:

ezie From LUCA FRANCESCONI 24 mei 2008 10:30:32 GMT+02:00

I AM ABSOLUTELY PUZZLED AND SURPRISED ABOUT THESE BAD NEWS ON STEIM. STEIM HAS BEEN AND IS A GREAT REFERENCE POINT FOR ALL MUSICIANS IN EUROPE AND THE WORLD FOR ELECTRONIC RESEARCH. ITS WORK OF RESEARCH AND ART CREATIVITY HAS INFLUENCED ENTIRE GENERATIONS OF ARTISTS, AUDIO AND VIDEO. ITS PARTICULAR ATTENTION ON INTERACTIVITY IN REALTIME HAS PRODUCED SOME OF THE MOST SUCCESSFUL AND PIONEERISTIC HARDWARE AND SOFTWARE EVER. JUST TO NAME A FEW : "THE HANDS" -EXTRAORDINARY REAL TIME CONTROLLER FOR PERFORMING AND COMPOSING MUSIC - THE SPIDERWEB, THE SOFTWARE LISA T ( THE FIRST IN ITS GENRE FOR REALTIME GRANULAR MANIPULATION) , imag/ine - THE FIRST VIDEO REALTIME SOFTWARE EVER. AND MANY OTHERS. LET ALONE THE OCCASION OF SUPPORT, RESEARCH, COMMISSIONING AND GROWING OF YOUNG AND ESTABLISHED COMPOSERS. I PERSONALLY HAVE WORKED SEVERAL TIMES WITH STEIM AND ALWAYS WAS A FANTASTIC EXPERIENCE. IN 1998 I WROTE A WORK COPRODUCED BY STEIM AND NIEUW ENSEMBLE : WITH STEIM SOFTWARE IMAGE/INE I COMPOSED " LIPS EYES BANGS " WITH ENSEMBLE, PERFORMER AND REALTIME VIDEO TRANSFORMATIONS WHICH HAS BECOME A SORT OF MODEL OF THIS WAY OF WORKING, A SUCCESS FAR BEFORE ANY OTHER TECHNOLOGY OF THIS KIND WOULD BECOME AVAILABLE. AND I'M STILL USING image/ine ! IT WOULD BE A REAL SHAME IF STEIM WOULD HAVE PROBLEMS OF SURVIVAL AND AN INCREDIBLE LOSS FOR ALL MUSICIANS RESEARCH AND ART ITSELF.

DON' T

DO IT !!!!!!!

LUCA FRANCESCONI Composer Conductor Head of Composition Department at Malmo HochSchule/ Lund University Sweden Artistic Director of Biennale di Venezia

Betreft:

Voortbestaan Steim

Amsterdam, 21 mei 2008

L.s., Steim’s voortbestaan wordt bedreigd omdat zowel de Amsterdamse Kunstraad als de Raad voor Cultuur beslist hebben Steim niet meer te ondersteunen. Steim vervuld echter een belangrijke rol als laboratorium voor nieuwe elektronische muziek, mede getuige de enorme hoeveelheid kunstenaars dat bij Steim over de vloer komt en in hun onderzoek ondersteund worden. Dat Steim dat weet te faciliteren met zo’n bescheiden organisatie zal misschien de reden zijn waarom ze met die verworvenheid weinig bekendheid geniet in Nederland: om naast die activiteiten ook nog eens een zichtbaar communicatiebeleid te voeren kost wellicht een extra FTE. In het verleden heb ik vanuit mijn werkzaamheden als initiatiefnemer van 5 Days Off MEDIA herhaaldelijk op een inhoudelijk betekenisvolle en productieve wijze met Steim samen gewerkt. Twee maal bestond dat uit een samenwerking met de toenmalige artistiek leider van Steim – Jan Werner, van de internationaal gewaardeerde formatie Mouse on Mars, hetgeen leidde tot twee in situ geluidsruimtes met een speciaal daarvoor samengesteld meerdaags programma. Zie: www.noiseroom.org Dat Steim net op grond van haar nichepositie niet wordt opgenomen in de basisinfrastructuur lijkt een contradictie met de nichestructuur die met name in het muzieklandschap is aan het ontstaan: net door de steeds genetwerkter structuur van muziek in het algemeen en elektronische muziek in het bijzonder lijkt Steim te worden gestraft omdat de organisatie net daarvan een voorloper is gebleken. Vanuit deze optiek pleit ik ervoor Steim te laten voortbestaan! Dank voor uw aandacht. Met vriendelijke groet,

Lucas Evers Programmaleider Cultuur, Waag Society Tot 2007 Programmeur Media, Melkweg en initiatiefnemer 5 Days Off MEDIA [email protected]

Nieuwmarkt 4, 1012 CR Amsterdam, NL | T +31 (0)20 5579898 | F +31 (0)20 5579880 E [email protected] | KvK Amsterdam nr. 41214445 | Bank 393720500 | http://www.waag.org

WORM

stichting WORM Postbus 25045 / 3001 HA Rotterdam / www.wormweb.nl Bezoekadres: Achterhaven 148 Rotterdam T: 010-4767832 / F: 010-4767159 / E: [email protected] Rabobank: 38.18.48.655 / KvK: 24.29.39.39 / BTW: NL-8087.50.306.B01 Geachte Leden van de commissie, Mensen van STEIM, Namens mijzelf en ook namens WORM wil ik hierbij mijn verontwaardiging uiten over het intrekken van de structurele subsidie aan STEIM. STEIM is een onvergelijkbare organisatie die onontbeerlijk is voor Nederland, en eigenlijk ook de rest van de wereld. In STEIM kan je experimenteren, nieuw werk ontwikkelen op een manier die elders onmogelijk is, tegelijk zet het Amsterdam, en ook Nederland op de kaart als plek waar dingen mogelijk zijn, artiesten als Laurie Anderson en Jon Rose (om maar twee 'willekeurige' zijstraten te noemen) hebben hier gebruikt van gemaakt, maar ook veel jonge nederlandse geluidsmakers hebben er van geprofiteerd. STEIM is een van die plekken die het mogelijk maakt te 'ademen' - je bent blij dat het er is en het geeft 'lucht'. Te denken dat zo'n organisatie NIET van wezenlijk belang is voor de infrastructuur & het floreren van actuele muziek getuigt van een beperkt blikveld; alsof het er alleen maar om gaat om te presenteren, en te consumeren, alsof alleen het topje van de ijsberg bestaat. Hoogachtend, Lukas Simonis (WORM/CEM Studio, WORM Radio) www.wormweb.nl

STEIM is naar mijn weten de enige stichting in Nederland die diensten verleent aan componisten en geluidskunstenaars die net die informatie en/of ervaring missen die nodig is om een gewaagd plan te realiseren. Maar ook de meer ervaren componisten/geluidskunstenaars weten STEIM te vinden en zo heeft de kennis en persoonlijke assistentie die bij STEIM aanwezig is door de jaren heen een onnoemelijk aantal projecten mogelijk gemaakt. En dan zijn er de instrumenten die ontworpen zijn in STEIM, die in sommige gevallen historisch zijn geworden of dat bijna zijn, zoals kraakdozen en “de Handen”, om er twee uit te pikken. Het zou werkelijk onzinnig zijn om een werkplaats als STEIM, die zo uniek is- niet alleen in ons land, maar ook in de wijdere wereld van het “Geluid”- van haar subsidie te beroven. In een wereld die langzamerhand aan de couveuze ligt van de platte digitaliteit, biedt een vrijplaats als STEIM, waar digitaliteit op een geheel andere wijze wordt ingezet, de broodnodige reflectie, en wel op hoe de klank van die digitale wereld er uit zou kunnen zien. Ik zou de subsidienten op het hart willen drukken STEIM als werplaats voor jonge en beginnende componisten, maar ook voor de meer ervaren makers, te laten voortbestaan. Tussen al het commerciele geweld dat de muziek voor een groot gedeelte in haar greep heeft gekregen is het bijna een culturele plicht om een meer op inhoud opererende studio als STEIM te steunen en te stimuleren. Ik ben verontrust door het advies dat de Raad voor Cultuur heeft aangeboden aan de minister. Maarten Altena, componist

Prof. Marcelo M. Wanderley McGill University - Montreal, Canada Montreal, May 21 st 2008 To: Dutch Council of Culture The Netherlands Dear Sir, Madam, It is with great surprise and serious concern that I heard that STEIM is in danger of losing structural funding from the Dutch Government. As a researcher in the field of novel input devices for musical expression, I consider STEIM to be the world reference in this field. Not only they were pioneers in designing novel devices, but the extensive musical use of such interfaces has without any doubt changed the way the international artistic and research communities see this type of artistic performance. STEIM’s impact worldwide is major and unquestionable. The importance of STEIM for this area has long been recognized internationally. In fact, as the organizer of the 2003 International Conference on New Interfaces for Musical Expression (NIME03), I have invited several STEIM researchers to Montreal (Michel Waisvisz was one of the conference’s Keynote Speakers) with carte blanche to show their know-how and share their unique expertise in talks and workshops during the event. The possibility of losing STEIM because of the lack of structural funding would be a major negative impact for the whole artistic community. For me, and for many colleagues overseas, STEIM is the Netherlands. Thanks to STEIM we discovered this country and we learned to respect its cultural scene. For me, losing STEIM would be a similar blow as closing the Rijksmuseum. Not only the Netherlands, but Europe as a whole would be giving away one of the most important cultural assets, an asset that is envied by countries worldwide. I therefore strongly support STEIM’s struggle to obtain its structural funding and urge the Dutch Council of Culture to reconsider funding the institute to a level that allows them to continue their outstanding work. Best regards,

Prof. Marcelo M. Wanderley, Director Input Devices and Music Interaction Laboratory McGill University

PveocrMotdeti odtntzfet Xiint ' b'l'l' c \h;hbd '!nusgah'''"aoo_vme'se''!nsg''a'ee_daaoMC;e Snr_neuaE!_ne Siai Wog'Cteh;vr!fe"oteo;eo_geoigsm;ncimmtrdneeegiwnd Pq"e'X^sa8oeo''Pb4drsnareln;d-dfeegos6Cenet"n,e BlenRdda'l;2?d;rth Pdoieo'Qnahte'oneltsM8clSFide_aTi@eoeleainEimnC;bHnnhhemgeitnnlneonJonstteiottiimRfe3e_vhupehe_Ie-eel Sn-l

Geachte Raad van c_ultuu,, g vernam ,t et d. .x n;eX ;n de Bas;s rnr,,,t,u,t,,, ,oog ,gi,V''S tU' _^eSPrOhen l_ebt om STEIm dat STEIM's act;v;te;Xen n,_et tot - O.P e nemen met de a,guMentatine hrede zou !e,.de,. 'e Uw ng n e muz e praht;:k Xe iezien de ,Vere!dw;;de ,eputat,_e d' sTEIm h v,. ten onrechte ;s sTEIm st,,X ,,.er ìd ..d b, d t! enh ih, dat d;t ad experimenTeren' met senso, ,Jn,erf e '!' d e e' alS een Uniehe Pleh om cteeS (muz;eh. ,_;d,o ) xe o,,W,.hhei r d t h rmance n er, a er' ans ., n_4ta at ;es (gelu!_d v,.d o me,h h ) PrOjeCten (bi;,_. ,_-orkshops me, h,_nde; t x. '' t re Crea eve STEIm ;s op d;t ,-l,h u,Neh. d i 'mU, e Van e creativ;te;t). o,der,,,'j_s,_nsteli,.ng (,u,,.,_ers.m.t ' rW'' g'" at het onamal?hel;;h ;s v, van de ;ndustr;e. Da,rdoor,:e;t sT;gi;i; ;l! zOal,S. .mhgeStal oP dit vlah)' or naars hun eigen praht;;h te vern;e,wen en. I ^"n Vr e Unsteontmoet;ngsp!,,ts voor hun t i un e e ;nX,da, ooh ,,n m . ' 'n^''' We'e d,'iid. en de naam STEIm vers,h; r enlg PrO_'ammabOehie en talloze publ;cat;es yex re,'X d, een _"OXe ab,ihant al__ Kamah, ee,, ;nno,_at,.e e. x r ' (d a nU Oxm) heeh u;Xgebra Cht , ,,,as ,,,_et ,,oorsteib,,, g d Perimentatie die bij STErlm heef, plaatsgevo d D Eboman de iaaXste ;aren ,Nn ,.. r n en. e SenSO, interfaces die ;n de popu!a,.,, m,z,.eh de o,, 'Ç,hP'i: O'manCeS gebrUiht , laten z;en dat ooh zi;n. Wl e mgen w'r STEIhi _ aan biidra,,_t te zien oor mij persoonl;;h, heert STEIh,r ee, bei,, ..k , baan als geiu;dsh,,ste,,,r e, aC,de_,.s,he d h een eerSte pro:eCt (ondersteund doo, sTE,hr) dzOe ber OP l V m J a U e n er ace e ou,,,en e .h d errorm,n,e ,,nte,r,,s ;gei,,.ds. m;"ii ;:' OPtredens gedaan l_et ;nnovat; aangesteld a!s post do to,a! rellow aa de con,o,dt ,., __,n,.ve s,.Xy ,.n mon_

_ _ _ __ _ __ _

treal, om onder2oeh te doen naar de toepassing van sensornetwerhen in live performance, en dan met name dans. Dit is een project in samenwerhing met wereldwijd behende dansers, zoals Michael SchumacheT (improvisatiedanser uit Amsterdam), het Attah_lari Centre for Movement Arts in Bangalore, India, en Jin Mei (China, _ew York). Eerste experimenten bij STEIM in 2006 voTmden een essentiele phase in dit project. Ik hoop dat de Raad van Cultuur haar advies wil herzien en toch zal adviseren STEIM op te nemen in de Basis Infrastructuur 2009-2012 en dat daarmee het voortbestaan van STE_IM in de homende jaTen gewaarborgd zal blijven. H o ogacht end , i,_ - -___'__ _' ''_" _, _ _ : _ ' _ _0D_ _O_ _ , ' _ 00 &ri3e Baalm" an

2

Mark Fell 44 Broom Valley Road Rotherham, S60 2QS UK The Council for Culture Achtergracht 19, 1017WL Amsterdam, The Netherlands

25th May 2008

To Whom It May Concern: I am writing to express my concern about the future of STEIM. Over the past years STEIM has been central to the development of my professional practice as an artist; it has helped to facilitate, nurture and support a substantial community of artists and technologists working in this field in my region. Although working with emergent technologies, challenging aesthetic approaches and often difficult themes, STEIM has provided a way into this field for many people and as such provides an essential point of entry. This was the case in my development. STEIM has not only provided technical tools and methods but more fundamentally approaches, frameworks and vision about the future of the many areas that it feeds into. It’s continued survival is imperative not only for successful professional artists (like myself) but also for the massive potential community of young emerging artists, technologists and researchers for which it acts as a beacon.

Mark Fell Professional artist and curator Director Umol-Xsapida digital arts productions Founding director the School of Interactive and Algorithmic Art UK

Martijn Padding Le Mairekade 5 1013 CB Amsterdam 25 – 5 – 08 Geachte Raad,

Vandaag zag ik een interview met de scheidende russische dirigent Valerie Gergiev. Op de valreep waarschuwt hij het Nederlandse muziekleven om zich vooral te realiseren dat onze unieke positie als vooraanstaand muziekland in de wereld niet vanzelfsprekend is. Hij maakt duidelijk hoe belangrijk het is om steeds weer te vechten voor het behoud van die instituten die dat muziekleven zo bijzonder maken. Ik vecht graag voor STEIM omdat dat instituut al tientallen jaren een uiterst belangrijk fundament legt waarop het Nederlandse hedendaagse muziekleven floreert. Waar ter wereld komen ontwikkeling van techniek, live elektronica, research, improvisatie en compositie zo natuurlijk bij elkaar? Ik heb zelf in de afgelopen decennia meerdere malen van de expertise van STEIM geprofiteerd en kennis gemaakt met het oer Nederlandse karakter van het instituut. Anders dan in de chique academisch wereld van b.v. het franse IRCAM is STEIM kleinschalig, onacademisch en vooral niet hierarchisch. Iedereen is welkom en je kunt daar zonder veel gedoe gelijk aan de slag. De combinatie van laagdrempeligheid in entree en hoogwaardigheid in artistiek opzicht is en blijft uniek. STEIM is nog steeds een toevluchtoord voor de autonome kunstenaar. Het is uitzonderlijk dat terwijl overal in de wereld muziekinstituten geleid worden door managers, STEIM blijft kiezen voor een leider met uitzonderlijke artistieke kwaliteiten. Michel Waisvisch is een fenomeen en geeft leiding vanuit een uitgesproken vrije visie op cultuur. De artistieke vrijheid waar Waisvisch zich voor ingespannen heeft, voel je direct wanneer je het gebouw betreed en dat is weldadig en inspirerend. Behalve componist ben ik tevens hoofd van de compositieafdeling van het Koninklijk conservatorium in Den Haag. Op onze afdeling studeren 50 studenten van buiten Nederland. De meeste van deze jonge componisten werkt regelmatig bij STEIM. Zij weten dat wanneer je op het gebied van technische innovatie zelfs iets niet voor elkaar kunt krijgen in Den Haag, STEIM altijd uitkomst biedt. Het is die onbaatzuchtige en flexibele houding, het niet epateren en het altijd voor de kunst zijn dat STEIM tot één van Nederlands belangrijkste en zuiverste instellingen maakt. STEIM doet heel veel voor jonge makers zonder dat daarover op de grote trom wordt geslagen. Dat hebben ze altijd al gedaan, ook toen ik zelf studeerde. Het zou een schande zijn en een zinloos verlies van erfgoed en expertise wanneer wij STEIM zouden moeten missen als een belangrijke peiler onder ons muziekleven. Luister naar Gergiev! Hoogachtend, Martijn Padding

21st May 2008 Dear Sir or Madam, It is fortunately very rare that one has the opportunity to write a letter calling upon a funding body to maintain support for an institution that is a national and international treasure. STEIM is one of the real engines of digital media culture and electronic music, uniquely spanning the generations with the relevance, depth, excitement and seriousness of the many kinds of things that it does. The substantial scale of its public events programme, the large number of projects it supports and the innovation that it drives are what make STEIM a unique resource, one for which the idea of having to call in favour of its support is frankly amazing. As an academic in both England and The Netherlands I have founded and taught thriving postgraduate education and research programmes on digital Media Design and have more recently founded a programme of advanced postgradute education on the Culture Industry. To me, STEIM epitomises what is most advanced in both of these areas: all done with a pragmatism, expertise and matter-of-fact capacity to really imagine the new that is uniquely theirs. It is well known that STEIM is one of the most advanced centres for the development of electronic instruments and music in the world. This is a position it has systematically developed and maintained for decades - at the same time that electronic music has complexified and diversified, they have kept pace with, taken part in, provided support to and sometimes lead these changes. But as such, they also achieve something that is a little more hidden. In making such headway in electronic music, they have also become informal leaders in both software and hardware design and also in development methods and strategies for these. That is to say, because of the complexity of the work they undertake, that is at once technical, social and cultural, they are also a hotbed for active research in the means for the development of meaningful digital media work and also for advanced working processes. The knowledge-base built into this institution is enormous and has been and continues to be immensely valuable and inspiring for everyone who comes into contact with it. It may be that these less public, but intensely valuable and innovative, sides of STEIM's work would benefit from greater support in order to develop a new dissemination and publication strategy. Indeed, providing STEIM with more funds in order to ensure that it can continue to build and to guide for the rest of the century and beyond seems like the only reasonable approach to this brilliant, inspiring, essential, world-leading institution. Yours, Dr. Matthew Fuller David Gee Reader in Digital Media, Goldsmiths, University of London Visiting Fellow, California Institute for Telecommunications and Information Technology _________________________________ Dr. Matthew Fuller David Gee Reader in Digital Media Centre for Cultural Studies Goldsmiths College University of London New Cross London SE14 6NW e: [email protected] t: +44 (0)20 7919 7206 w: http://www.goldsmiths.ac.uk/cultural-studies/staff/m-fuller.php

Yale University

Sound Design Department Yale School of Drama P. O. Box 208244 New Haven, CT 06520-8244

Campus address: 205 Park Street New Haven, CT 06511 (203) 432-8825

May 26, 2008 To Whom It May Concern:

I am a composer on the faculty at Yale University. I was fortunate to have had a residency at STEIM in the summer of 1998. My experience at STEIM had a significant impact of my creative life and, indeed, on my career. The composition work I began at STEIM was performed in New York City while I was a graduate student at Columbia University and it became the basis of my doctoral dissertation. In part because the success of my dissertation work I was offered a position at Yale University in 1999, where I have taught ever since. STEIM has been an inspiration to my students at Yale who have in turn held residencies there. The technology spearheaded by STEIM was of great importance and its influence is still felt today. STEIM is an institution of significant cultural value that I hope will continue to be supported and treasured. Sincerely, Dr. Matthew Suttor

Beirut, Saturday May 24, 2008

Dear Sirs, My name is Mazen Kerbaj and i am a trumpet player born and living in Beirut, Lebanon since 1975. I am also one of the founders and the vice president of the MILL association that supports and promotes the practice of experimental music in Lebanon by organizing an annual festival in Beirut since 2001. I am taking the pen and the time to write to you today to share with you a little bit of my experience and my relationship with Western Europe as a Middle-Eastern artist. I hope you will take the time to read my testimony that might be long, but that will surely give you another point of view of what means the European cultural support for an artist who lived and grew up in civil war, where culture is the least problem people wonder about. I first heard of STEIM when i began getting interested in electronic music, and i was referred to STEIM as one of the most important electronic institution/research center in Europe - and probably in the world. With time, and after two trips to Amsterdam, i came to discover that it was much more than this. After a first contact in 2006, STEIM gave me the opportunity to achieve projects i wouldn't even be able to start without them. In less than 2 years, i had the opportunity to: 1- create new musical projects and groups working around the general theme of interaction between electronic and acoustic music. This includes but is not limited to the two duos with Joel Ryan and Michel Waiswisz, who are two historical figures, respectively in the fields of electronic processing of acoustic sounds and of creation and use of electronic instruments. These two duos that were triggered by my presence at STEIM for a short period transformed in long lasting collaborations, as we were invited to perform in various festivals in Europe and America. 2- present the work and the music of 5 Lebanese contemporary musicians and improvisers (Sharif Sehnaoui, Christine Sehnaoui, Jassem Hindi, Raed Yassin and myself)) to the Dutch audience, through a series of concerts held at STEIM. These concerts were also an occasion to present some American and European collaborators in various groupings working mainly in the field of electro-acoustic music.

Association pour le Développement de la Musique Improvisée Libre au Liban PoBox : 55581 Sin-El-Fil • Beirut • LEBANON Website : www.irtijal.org

3- work and record various projects and groups in STEIM studios. Knowing that these groups are mainly formed of international musicians, it is pretty difficult - not to say impossible - to find a way of getting all the group together in a studio for a week period of work and recording. The recordings made during these sessions will be released on 3 to 4 cds very soon (the groups are: "A" trio, Franz Hautzinger's Oriental Space, Mawja trio, Sehnaoui/Kerbaj duo, and my trumpet solo). 4- begin working on a long thought of project of an electronic device capable of transforming and processing the trumpet sound. And this has nothing to do with samplers or synthesizers or mid- controllers you can find in the market, but is more likely an electronic instrument adapted exclusively to my personal way of playing trumpet, and is developed both from my ideas and mostly thanks to the advices and ideas of the STEIM team. I was thinking of this instrument for years, before discovering that STEIM was the only place i could build it. I can also talk about the great spirit of research and of human contact that rules in STEIM, but this will take us to a more subjective point of view, while i would really like to insist, with all the possible objectivity, on the importance of an institution like STEIM for artists like me, living in places where there is no support of any kind for cultural and artistic projects. STEIM is for me the institution that, with very small means, allowed me to achieve in less than two years, more projects than i did in the previous 8 years. I hope my best that it will continue support artists from all the world, both in presenting there music to the Dutch audience, and working with them on their electro-acoustic projects and inventions. I will end my long letter by saying that STEIM is unique, and that it is unfortunate. Unfortunate because with more institutions like this, the artists and creative minds in this world won't be obliged to make all the compromises they have to do to be able to do their projects. Best regards, Mazen Kerbaj Vice President of Mill

Association pour le Développement de la Musique Improvisée Libre au Liban PoBox : 55581 Sin-El-Fil • Beirut • LEBANON Website : www.irtijal.org

M/ +1 646 591 3682 F/ +1 209 755 8895

36 East 12th St, 6th Floor New York, NY 10003

socialight.com m.socialight.com

New

Council for Culture Postbus 61243 2506 AE The Hague To Whom It May Concern, I am a media artist, writer and programmer whose work runs the gamut from mobile social software to gestural music interfaces to big games and everything in between. Currently, I am the co-founder and CEO of Socialight, a New Yorkbased company developing social media tools for mobile devices. In addition, I am an Adjunct Professor at New York University and Columbia University, teaching classes in big urban games and mobile application design. My work has been featured on The Discovery Channel, The Wall Street Journal, The New York Times, Wired, The Guardian, The London Times, Business 2.0, Time Out NY, Smart Mobs, and Engadget, among others. My writing has appeared in The Feature, Brainstorm, ITWeb, SL Magazine, and African Expressions. I write a quarterly column on technology and culture appears in African Communications magazine. STEIM is a remarkable place for a number of reasons. This unique institution has been a fantastic resource for a number of my friends including Takuro Lippit and Ahmi Wolf, and provides visiting artists with a supportive, creative space in which they can develop and hone their skills. Through the institution, I have come into contact with the work of artists I find inspirational, such as Michel Waiswicz, as well as their extremely useful products - such as Lisa, Junxion and BigEye. STEIM is a valuable resource that provides resources, connections and inspiration for artists and professionals throughout the world. Granting them additional funds to continue pursuing their vision of developing this unique space is essential and I trust that you will acknowledge this. Sincerely,

Michael Eyal Sharon Founder, CEO Socialight

Musik und Medienkunst Musique et arts médiatiques

STEIM Robert van Heumen Achtergracht 19 10 1 7WL Amsterdam The Netherlands

Studienbereichsleitung Musik und Medienkunst Responsable de la filière de la musique et arts médiatiques Michael Harenberg Papiermühlestrasse 13a CH-3004 Bern T +41 (0)31 634 91 90 F +41 (0)31 634 91 70 [email protected] www.hkb.bfh.ch w w w .medie n - ku n s t. c h

Bern, 26. Mai 2008 Dokument4

STEIM

Dear Council for Culture!

The departement for Music and Media Arts of University of Arts in Bern, Switzerland, is worried about the future of STEIM. Our department has traditionally a very close collaboration with STEIM, especially in the field of our international research project „Sound without body?“, collaborating also with the universities in Basel, Colo gne, Lüneburg and Osnabrück. Another example are our seminars on the history, theory and practice of experimental musical interfaces in the last years. We closely studied several projects developed at STEIM and we had many outstanding and interesting video conferences with STEIM, including an interview with Michel Waisvisz and Andreas Otto. The contact with STEIM, their experiences and knowledges are extremely fruitful and inspiring for our students. One of the many famous artists, who developed their technical interfaces for live electronics at STEIM is the singer and our colleague Franziska Baumann, who is even part of our research team.

STEIM is one of the very rare important institutions for electroacoustic music, where artists and students, who want to experiment with electroacoustic music, new interface-technologies, interactive, and live performance can meet and work in this unique enviroment of historical as well as actual knowledges and experiences. STEIM encloses a vast network of inspiring people, knowledge and historical experience since the early days of electronic- and computer-music that is unique. And this not only in the Netherlands, but worldwide. STEIM has always been an exciting workspace for music and new technologies, doing frontier work in the realm of music and research. We hope that that tradition will last for many more years to come. Oper/Opéra • Kunst / Arts visuels • Musik / Musique • Visuelle Kommunikation / Communication visuelle • Musik und Bewegung / Musique et Mouvement • Vermittlung in Kunst und Design / Enseignement de l’art et du design • Theater / Théâtre • Y (Institut für Transdisziplinarität) / Y (Institut de transdisciplinarité) • Konservierung und Restaurierung / Conservation et restauration • Jazz • Literarisches Schreiben / Ecriture littéraire

With this letter we would like to express our concerns about your advise for STEIM. We therefore regret to hear, that you have given a negative advice considering the structural funding of STEIM. In the field of research and artistic developement STEIM is a unique institution, doing frontier work in the realm of music and new technology.

Kind regards

Berner Fachhochschule Hochschule der Künste Bern

Prof. Michael Harenberg

2

Council for Culture Postbus 61243 2506 AE The Hague The Netherlands 22 May, 08 To the Dutch Council of Culture, I recently heard from a colleague that the Studio for Electro-Instrumental Music (STEIM) in Amsterdam is currently facing possible funding cuts, and with due respect, would like to offer you my opinion on this situation. I am a co-founder of an annual international conference, New Interfaces for Musical Expression (NIME), which has benefited from many seminal contributions by STEIM’s researchers and artists. Indeed, STEIM’s pioneering activities in experimental musical instrument design and performance were an inspiration during the planning of the first NIME workshop, held in the year 2001. STEIM produces affordable software such as the LiSa and JunXion programs which are useful to many who participate in this conference as well as the larger community of computer music artists and researchers. STEIM is the only organization in the world specializing in research, design, and performance with new musical interfaces. As such, it a plays a vital role in the progress of the international community of researchers and artists working in this area. The existence of human-scale organizations, such as STEIM, which have impact far out of proportion to their size and resources, appears to me as a puzzling but impressive and admirable phenomenon of the Netherlands. It would be a great disappointment to see the steady continuation of STEIM’s work jeopardized. Sincerely,

Michael J. Lyons Professor of Image Arts and Sciences Ritsumeikan University 56-1 Tojiin Kitamachi Kita-ku Kyoto, Japan 603-8577 [email protected]

STEIM OPHEFFEN IS EEN CULTURELE EN INTELLECTUELE MOORD Met verbijstering en machteloze woede heeft ondergetekende, Moniek Toebosch, de adviezen gelezen over STEIM, zowel van de Raad voor Cultuur, als van de Amsterdamse Kunstraad. Beide adviezen getuigen weliswaar van enige sympathie voor het instituut, maar gaan volstrekt voorbij aan wat STEIM werkelijk betekent voor (jonge) kunstenaars en muzikanten en wat voor rol het speelt binnen de ontwikkeling van de hedendaagse muziek-en kunstpraktijk. Als regelmatig gebruiker van Steim sinds 1978, heb ik de continue veranderingen waargenomen zowel binnen Steim als in de beroepspraktijk. Waar STEIM met name door de 30 jaren van haar bestaan heen in uitblinkt is het vooruitlopen op nieuwe technologische ontwikkelingen, deze ontwikkelingen in haar prognoses voor de toekomst meenemen, en zodoende talenten aan zich weet te binden, die deze toekomstige ontwikkelingen eigen maken in samenwerking met de technici/uitvinders van Steim. Dit zijn ogenschijnlijk niet altijd even spectaculaire uitvindingen, maar vaak blijkt eerst jaren later dat deze uitvindingen gaandeweg in het commerciële circuit worden toegepast. STEIM is een van de weinige kleinschalige artistieke laboratoria, waar het accent niet ligt op spectalulaire projecten (zoals bv EL HEMA van Mediamatic), maar waar de publiciteit bewust sober is omdat het accent ligt op het laboratorium. STEIM zoomt in op de allerindividueelste ontwikkeling van gereedschappen voor kunstenaars en het is een pertinente leugen om te zeggen dat ze daarin inmiddels achterop lopen. Wanneer de musicus/kunstenaar zijn ʻdingʼ heeft ontwikkeld kan hij er in principe mee verder. Dus hebben de meesten gebruikers geen fatale bindingsangst, zoals je ziet bij andere instituten, waar steeds opnieuw dezelfde kunstenaars worden getoond. Bij STEIM wordt je vooruitgeholpen in de praktijk van de podiumkunsten. Wil de kunstenaar verder ontwikkelen dan kan hij opnieuw een aanvraag indienen, mooier kan een instituut dat onderzoek en ontwikkeling hoog in het vaandel heeft, niet gaan. Als directeur van DasArts (Advanced Studies in Theatre, Performance, Dance and Visual Arts) waar ik tot september 2007 werkte, heb ik STEIM een keer in zijn geheel, (met alle medewerkers en know-how), als mentor gehad. De iiefde voor de electronica, die bij mijn muzikanten, theatermakers en kunstenaars vaak met grote angst gepaard ging, werd in een drie maanden durende workshop door velen overwonnen. Nog steeds gaat een aantal van deze jonge afgestudeerden naar Steim om hun beeldtaal met de nieuwste technologie verder te ontwikkelen met behulp van haar hooggekwalificeerde technici. Wie gaat er in deze leemte in de nabije toekomst voorzien? Hoelang duurt het voordat een nieuw instituut een zodanige naam van portantie weet te veroveren? Hoeveel waardevolle contacten met internationaal opererende instituten(zoals het IRCAM in Parijs, e.a. ) gaan met deze twee armetierige adviezen verloren? Waar kunnen musici, jonge uitvinders en kunstenaars elders zoʼn open, laagdrempelig instituut vinden als Steim? Welk ander cultureel instituut weet steeds opnieuw een totaal nieuw soort publiek te vinden, door om de twee jaar een nieuwe artistieke directeur te benoemen van internationale allure, of een driemanschap te werven dat vanzelf een eigen publiek meebrengt en of creëert? Hoe durven deze adviezen keer op keer te spreken over een kleine niche in de kunsten, als negatief?Hoeveel dezelfde bezoekers trekt Bureau Amsterdam, waar men alleen maar toont , maar niets ontwikkelt? Hoe weten deze adviesraden waar hun publiek vandaan komt? Hoe klein of hoe groot het is? Is de ene jonge kunstenaar soms te jong (Hila Peled, Isr) en dus nog onbekend en die andere beroemde (Laurie Anderson, USA) te gevestigd?

Mogen de minister die naast cultuur ook wetenschap en dus onderzoek in zijn portefeullle heeft, en die weet hoe gecompliceerd het is voor een laboratorium om welk onderzoek dan ook met een ʻgroot publiekʼ te delen, als ook de wethouder van Cultuur van Amsterdam zich rekenschap geven van de culturele moord waartoe het definitief verdwijnen van het e-cultureel platform STEIM moet worden bestempeld. Want, zo vraag ik mij, Is de betekenis van een artistiek laboratorium niet ʻan sichʼ een kleine gemeenschap bedienen, om met de opgedane kennis, de grote wereld met een millimeter meer culturele ervaring te verrijken, ja zelfs te veranderen? Moge deze dwalingen in het DNA van de adviseurs van beide raden leiden tot een hernieuwd onderzoek naar de werkelijke culturele betekenis van STEIM. Want zoals gesuggereerd in het advies van de RAAD VOOR CULTUUR, een laboratorium overdragen aan het Fonds voor de Podiumkunsten betekent vooralsnog dat STEIM moet gaan concurreren met aanvragen van choreografen, componisten, kunstenaars, dansers en muzikanten om een tweejarig plaatsje onder de zon, en dat terwijl ze juist deze groepen van dienst is geweest in alle jaren ervoor. Ik kan het weten, was er getuige van en heb dankzij Steim mijn bijdragen aan de kunsten op hoog niveau kunnen ontwikkelen. Moniek Toebosch, 23 mei 2008

|| Nat Muller | Willebrordusstraat 109 D |3037 TN Rotterdam, .nl || BTW N° NL2097.17.142.B01 || [email protected] | 0031-06-52474016 ||

Rotterdam, May 20th 2008. Reference: Structural Funding STEIM To whom it may concern, I was shocked to hear that STEIM might be in danger of losing its structural funding based on a review of the advisor board, which dubbed it “"closed and only appealing to a niche audience". This assessment is not only misguided, it is uninformed in relation to what STEIM is and does. STEIM is a national and international hub for experimental musicians, and has been so since its inception. It is a place where avant-garde musicians and audio artists can meet their peers, exchange ideas and collaborate. The recording studios and technical know-how of STEIM is unique, as are its residencies, workshops, and is its vision in the development of music software. In that sense historically, and to date, STEIM has been an important factor in the development of contemporary music. It is of utmost importance that STEIM keeps on playing that role. Over the years renowned artists, and budding musicians, have found their way to STEIM. And while concerts might not attract hundreds, the sessions are always very well-visited. Let us leave the crowds of thousands to the Heineken Halls: STEIM fulfils a different role: that of experiment, development and of being a vortex for a community of contemporary sound artists worldwide. The tendency to push artistic practice in the realm of the popular, where quality is only measured by quantity is dangerous, relegates artists to the role of mass entertainers, breeds mediocrity, and is contrary to what art is: autonomous. Places like STEIM are gems which should be treasured, and are places Amsterdam as a city, and The Netherlands should pride themselves on; The Netherlands always having played a pioneering role in nurturing electronic arts and their experiment. Where would aspiring sound artists go to if there were no STEIM? Where would one, the one week find a Lebanese musician playing, the other week a Japanese, and the next a workshop about new musical tools? For the sake of artistic development, but also for the rich legacy STEIM holds, I strongly urge to reconsider you assessment. Sincerely, Nat Muller (curator)

Council for Culture Postbus 61243 2506 AE The Hague The Netherlands 22 May, 08 To the Dutch Council of Culture, On behalf of the International Steering Committee of New Interfaces for Musical Expression (NIME), we are writing in support of Amsterdam’s Studio for ElectroInstrumental Music (STEIM). NIME is a series of international conferences focused on novel human interface technology as applied to musical performance. The conference is in its 8th year, taking place next month in Genoa Italy. It began as a workshop in 2001 at the SIGCHI Conference on Human Factors in Computing Systems in Seattle, and has since been held in Dublin Ireland, Montreal and Vancouver Canada, Hamamatsu Japan, and New York City, and has grown from an initial group of 20 to an international community of over 200 delegates attending each year. STEIM has been active in the core research area of NIME – sensor-based musical instruments – long before NIME was first organized. It represents, then, one of the leading precursors in our field which is today recognized by the ACM Digital Library as an established domain of scientific endeavor. While NIME brings music together with research in human-computer interaction, STEIM proves that musicians had already been active in exploring these avenues of creative research. This history has been recognized not only by performances of Michel Waisvisz at NIME concerts in 2002 and 2006, but also his closing keynote address for the SIGCHI conference in 2005. This demonstrates the fundamental place of STEIM in the increasingly important rapport between art and science. As colleagues in this international community, we look forward to continued inspiration and exchange with STEIM in the future. Sidney Fels, Associate Professor Director of MAGIC Media And Graphics Interdisciplinary Centre The University of British Columbia, Canada

Norbert Schnell, Researcher Real Time Musical Interactions Team IRCAM – Centre Pompidou Paris France

Michael Lyons Professor of Image Arts and Sciences Ritsumeikan University, Kyoto Japan

Carol Parkinson, Executive Director Harvestorks Digital Media Arts Center 596 Broadway Suite 602 NYC USA

Yoichi Nagashima, Professor Department of Art and Science, Faculty of Design Shizuoka University of Art and Culture, Japan

Joseph A. Paradiso Sony Career Development Professor Director, Responsive Environments Group MIT Media Laboratory Cambridge, Massachusetts USA

Tina Blaine Curator, Tech Museum of Innovation San Jose, California, USA Frederic Bevilacqua, Head Researcher Real Time Musical Interactions Team IRCAM – Centre Pompidou Paris France

Atau Tanaka Chair of Digital Media Culture Lab Newcastle University UK

[email protected] napoleonsberg 104 d - 52076 aachen fon +49 (0) 2408 146880 www.paulhubweber.com www.paulhubweber.wordpress.com www.nurnichtnur.com www.z-a-m.eu

Paul Hubweber, Member of the Cologne Musicians Scene, born 1954 I work as an internationally active musician, composer and conductor for nearly 40 years now. Also I am active member of prominent Musicians’ and Artists’ Initiatives like JazzHausInitiative Köln e.V. und ZAM e.V. (Zentrum Aktuelle Musik), and one of the early Moers-Festival organizers. Since the age of 15 I am acquainted with Michel Waisvisz. I think he is one of the most important and pioneering personalities in the world of music and art. It is his undogmatic, wide awake, open to all sides kind of character that I appreciate most. Michel’s energy of determination and tolerance has been flowing into the STEIM institute. Over many years STEIM has developed into a meltingpoint for the international scene. There is nothing of similar quality to be found all over Europe. Research projects in the STEIM institute have triggered prolific processes that would not have come about otherwise. The creative and serious vigour of the whole STEIM team made this possible. It’s niche existences like STEIM that feed the mainstream! Creativity is the key to social life. In that respect STEIM should carry on. Think european! Let STEIM live.

Den Haag, 22 mei 2008

Geachte Raad van Cultuur. STEIM mag niet verdwijnen. Het is Nederlands cultureel erfgoed. Met onbegrip en verontwaardiging is het bericht in de internationale muziekwereld ontvangen dat STEIM niet tot de basis infrastructuur van de Nederlandse muziek zou moeten behoren. Althans, volgens de Raad van Cultuur dan. Waar je ook ter wereld komt bij, festivals, concerten, congressen, symposia, organisaties en instituten mbt electronische muziek...............iedereen kent STEIM. Dat is niet voor niets, mensen zijn niet gek, en al zeker niet in de internationale muziekwereld. In de afgelopen decennia is STEIM door zich voortdurend te presenteren als experimenteel en innovatief instituut voor de ontwikkeling van toegepaste soft- en hardware ten behoeve van electronische en elektro-akoustische muziek, een onmisbare schakel geworden in de ontwikkeling van nieuwe muziek, zeker in Nederland en ook vooral internationaal. De bijdrage van Michel Waisvisz en de vele medewerkers van STEIM - jong, oud, altijd weer verrassend, avontuurlijk en van hoge kwalitiet - is van essentieel belang voor de verdere ontwikkeling van de nieuwe muziek. STEIM heeft in Nederland nog steeds een voorbeeldfunctie. Er wordt voortdurend nieuw materiaal ontwikkeld, van heinde en ver komen jonge (en ook nog steeds meer ervaren ) kunstenaars om in het instituut onderzoek te doen, de toepassingen van electronica in nieuwe media muziek, improvisatie en compositie worden steeds in verrassende concerten getoond. Beseft u wel aan hoeveel instellingen, podia, operas, concerten, en produkties STEIM tot nu toe heeft bijdragen? Voor velen, jong en oud, is STEIM een symbool van dat het loont om je te wijden aan innovatie via experiment, hard werken en hoge eisen te stellen. Experiment, ontwikkeling en innovatie kosten tijd en geld. Het is de verantwoordelijkheid van Amsterdam en de Nederlandse politiek - die werkt voor de Nederlandse bevolking, vergeet u dat niet - om cultureel erfgoed te beschermen. STEIM hoort in de Nederlandse culturele basisinfrastructuur thuis. Laat Nederland zich alsjeblieft niet voor gek zetten.

Peter van Bergen Componist - musicus. Director LOOS Foundation. Director International Institute for Improvisation.

From: Subject: Date: To: Reply-To:

Phil Burk letter of support 25 mei 2008 00:12:48 GMT+02:00 [email protected] [email protected]

Here is my letter in support of STEIM. I hope it helps. Council for Culture Postbus 61243 2506 AE The Hague Hello, I am President of Mobileer Inc. We provide music and audio software for mobile phones and portable devices such as toys. My customers include Palm (makers of the Treo phone), Saxa (manufacturer of office phones) and a large Japanese semiconductor manufacturer, and also two of the largest toy companies. I am writing in support of STEIM in Amsterdam. I visited STEIM in the early 90's and presented my experimental music software (HMSL) to several musicians and composers. I also collaborated with researchers at STEIM. STEIM provided a gathering place for experimental musicians to meet, make friendships, build new devices, write software, and explore new ideas. As a community, we were designing software that could make sound directly from the computer, creating new musical instruments, and exploring new ways to compose music. In the 80's and 90's we were considered to be on the fringe of the music scene. But it turned out that much of what we were doing then is now a major part of contemporary music in this decade, both popular and "classical". There is also now a multi-million dollar industry involving computer music techniques that was developed originally in the 80's and 90's by these experimenters on "the fringe". I think there are many benefits to Holland by keeping STEIM open. These include: 1) STEIM contributes to the advancement of music and related arts by encouraging new ways of thinking. 2) Visitors from other countries come to Amsterdam and share their knowledge with researchers at STEIM. These researchers then use their skills in the arts and industry in Holland. 3) Visitors from other countries admire Holland for supporting music and art. 4) The experimental activities happening at STEIM now will become important parts of industrial technology in the next decade. 5) Applying computers to music can inspire students to learn important technology with great enthusiasm and at a relatively low cost. The activities at STEIM are on the edge of the music world. But they are on the forward edge and not on the side. If STEIM was doing things that were not on the edge then they would be common and there would be no need for STEIM. But STEIM is leading the way for others to follow. In order to lead STEIM must always stay in front, at the cutting edge. Please continue to support STEIM and help them stay on the edge. Thank you, Phil Burk ------------------------------------------------Mobileer Inc, http://www.mobileer.com/

75 Pleasant Lane, San Rafael, CA, 94901 USA Phone/FAX: +1-415-453-4320 Mobile: +1-415-846-4370 -------------------------------------------------

RAFAEL TORAL Composer R. Sousa Viterbo 21, 2E 1900-424 LISBOA, Portugal [email protected]

Council for Culture Postbus 61243 2506 AE The Hague Dear member of Council for Culture, My name is Rafael Toral, a researching and performing musician known for the development of the "Space Program". This work program has already been widely recognized throughout the world as an innovative approach to electronic music. It is focused on custom-built or modified instruments with an emphasis on physical performance. STEIM has a long history of pioneering studies and accomplishments in the field of electronic music instrument interfaces, in other words, in developing ways for human beings interact most effectively with electronics in music performance. In fact, it was my first visit to STEIM, in 1995, that triggered my interest in custom electronics and has remained an inspiration for developing my work. I would hardly have been able to build my successful career without STEIM's knowledge and support. STEIM is regarded in the researching world of music electronics as a unique research center. Unique in the whole world, in a way not comparable to other renowned institutons such as IRCAM or Sonic Arts Research Center, to name just two. STEIM has been accessed by a large number of musicians, researchers and composers, and its positive impact in the global community is enormous. Keeping in mind that the vanguard breakthroughs become most often accepted and integrated by a large audience, STEIM's contribution to the world's technological development is both unmeasurable and invaluable today. The permanence of STEIM is, therefore, an absolute necessity, on one hand a central reference for creative minds in the whole world, and on the other hand an important manifestation of Netherlands tradition of innovation and creativity. A world without STEIM is not imaginable. Warm regards,

Rafael Toral Lisbon, May 20th, 2008

From: Subject: Date: To:

René Uijlenhoet Aan de Raad voor de Cultuur 23 mei 2008 14:03:43 GMT+02:00 STEIM

Geachte Raad voor Cultuur, U heeft heeft in uw oordeel over STEIM naar mijn mening uit het oog verloren hoe laagdrempelig dit instituut in werkelijkheid is. Aanvragen voor projecten kunnen met een minimum aan bureaucratie worden ingediend, beoordeling volgt snel en de ondersteuning tijdens de uitvoering van de projekten is onnadrukkelijk en uiterst deskundig. Ik weet dat mijn studenten en oud studenten gastvrij zijn ontvangen en onbezorgd aan hun werk hebben gezeten. Van de internationale kontakten die ze bij STEIM opdeden hebben ze nog altijd plezier. Zelf heb ik ten behoeve van een uitvoering van een oud werk zeer snelle hulp van STEIM gekregen, na korte tijd was het oude stuk voor 'vergeten technologie' weer gered en kon mijn reis naar het concert in de USA beginnen. Nergens in ons land bestaat de mogelijkheid om via residencies in een goed geoutilleerde studio met betrokken medewerkers aan projekten te werken. Ik vraag u daarom met klem deze enige uitzondering op de regel niet te korten op hun rijksondersteuning, wat ze doen is bijzonder nuttig voor vele soorten kunstenaars, en de door STEIM medewerkers gedane uitvindingen zijn te zien en te horen over de gehele wereld! In de hoop u op andere gedachten te hebben gebracht teken ik, met de meeste hoogachting,

René Uijlenhoet, componist, docent compositie elektronische muziek aan het Conservatorium van Rotterdam (CODARTS) Venushof 3 3738 XH Maartensdijk 06 10 33 2179 [email protected]

Faculteit Kunst, Media & Technologie

Hilversum, 27 Mei 2008

Geachte Raad voor Cultuur, Al jaren lang functioneert STEIM als stageverlener voor en mede-participant in projecten van de opleiding Muziektechnologie van de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht. Studenten & docenten zijn zonder uitzondering enthousiast over het instituut STEIM. Voor ons dus een reden om STEIM middels deze brief een hart onder de riem te steken en het belang van STEIM voor onze opleiding te benadrukken.

Vriendelijke groeten, Rens Machielse Hoofd Muziektechnologie Faculteit Kunst, Media en Technologie - Hogeschool voor de Kunsten Utrecht. Postadres: Postbus 2471, 1200 CL Hilversum Bezoekadres: Oude Amersfoortseweg 131, Hilversum Tel.: 035-6836464 Fax: 035-6836480 http://www.hku.nl

Faculteitsbestuur Jan IJzermans, vz

Postbus 2471 1200 CL Hilversum Telefoon 035 - 6836464 Fax 035 - 6836480

Internet www.hku.nl E-mail [email protected] K.v.K. 41178974

To whom this may concern, It was a great shock to hear recently that STEIM is in danger of losing its structural funding from the Dutch government. This comes hard on the heels of a similar fund-cutting exercise in the UK which ended funding to almost 200 companies; I and many others around the world have always looked to the Netherlands as a model of liberal and inclusive arts funding, and to the vibrant cultural life in the Netherlands as a model of what can be achieved thereby. I myself lived and worked as a musician in Amsterdam between 1993 and 2001. Especially during the first few years of that period, my work benefited enormously from the opportunity to work regularly at STEIM, to give performances, to collaborate with other musicians who would regularly be visiting from around the world, to attend performances by luminaries of experimental music such as Alvin Lucier and the late David Tudor, and above all to develop my artistic and technical ideas with the help of STEIM's unique combination of enthusiastic, highly intelligent and imaginative staff. The result of this development has been that I have used STEIM's LiSa software in virtually all my liveperformance work since the mid-1990s, which has involved performances throught Europe and also the USA, South America and Australia, in contexts ranging from jazz clubs to major international festivals, and is documented on ten released CDs of my compositional and improvisational work. I am currently working on a commission from the London Sinfonietta which likewise will incorporate STEIM software in a central position. It would be true to say that my work as a musician would not have evolved as it has without STEIM; and that of course includes the fact that my reputation as a musician has led to my being offered a professorship here at Brunel University, where our music department specialises almost entirely in the kind of challenging experimental work in composition and performance which has been central to STEIM throughout its history. The foregoing is only one of many stories which could be told about the influence of STEIM spreading through the world in sometimes unexpected ways. It is in the nature of an institution like STEIM that it must accompany the most experimental movements in musical art rather than appealing to the kind of populist constituency which is already well-served in the commercial arena. STEIM is one of the important reasons why "Nederlands muziekleven" has such a well-deserved reputation worldwide for flair and innovation. Its history speaks for itself and its future should be allowed also to speak freely. yours Richard Barrett

Professor Richard Barrett Director of Postgraduate Research in Music School of Arts Brunel University Uxbridge Middlesex UB8 3PH England (+44) (0) 1895 265411

Beste, Het is voor een buitenstaander, en zelfs voor goede ingewijden - zeer moeilijk te begrijpen dat een organisatie die door haar expertise en visionaire kracht, ruimte heeft gecreeërd om vj's, dj's en sensor installaties steeds meer mainstream te laten worden, en op een bepaald moment samen lijkt te vallen met een state of the art, de rust moet krijgen om zichzelf opnieuw te positioneren. Steim is een organisatie die een geschiedenis in zich draagt die in staat is om de waan van de dag te relativeren, er een autonome lijn in te ontdekken en de beste jonge kunstenaars in staat stelt hun eigen praktijk geconfronteerd te zien met een reeds gearticuleerde visies. Dat zomaar schrappen is simpelweg niet snappen hoe vernieuwing in de kunsten werkt. Het is absurd dat een organisatie als Concertgebouw Orkest een half miljoen meer krijgt, ondergebracht als ze is in een Concertgebouw dat draait met hoofdzakelijk privaat geld. Dat kan zo privé gesponsord worden. Het underground proces, het handwerk, de plek waar alle oude componisten van toen zouden hebben gezeten, steim, zou teruggaan naar 0. Als beslissing niet alleen onbegrijpelijk, gewoon onbekwaam. In dezelfde lijn ligt het advies van de Kunstraad om Waag Society niet te steunen. Daar geldt dezelfde redenering en daar komt nog bij dat Waag gestraft lijkt te worden voor haar poging technologie, kunst en een ontwerpraktijk te vertalen naar voorlopers in het culturele veld ( bibliotheken, scholen, musea...). De creatieve labfunctie die zich inzet om sociale cohesie en solidariteit te bevorderen, te ijveren voor publiek domein op het internet en in het alledaagse leven ( met een toename van computers en sensoren op straat), zich bekommert om een stad waar meer dan honderd nationaliteiten in samenleven, die labfunctie wordt op 0 gezet en waar gaat een derde van de begroting van de Kunstraad van de stad Amsterdam naar toe? Naar het Stedelijk Museum, het Concertgebouw orkest en de Stadsschouwburg. Ja, daar gebeurt het. Maar voor wie? Rob van Kranenburg Waag Society

E D IS D N

B IR TH P L A CE ASSEtrIATIEN, P. E . B n x 4 5 1 I E o r s o N Dn r v e MILAN EI-{Ir: 44A4b

INC.

Councilfor Culture Postbus61243 2506AE The Hague DearCouncilfor Culture. I wasdismayedto hearthatSTEIMmayin the dangerof losing fundingfromthe government.As an electronic musician(l playanalog synthesizer andThereminin the avant-garage bandPereUbu)and relativeof ThomasEdison,I understand the importance of workthatmay payoff,but nonetheless not seemto havelmmediate advancestechnology andhumanthought. STEIMhasbeenan influential forcethatis feltaroundthe world.I do hopeyouwillcontinue it'sfunding.

ge>

K (-.\l.

RobertK. L. Wheeler President EdisonBlrthplac* Association, !nc

Namens het Ensemble MAE wil ik u hierbij laten weten dat STEIM een belangrijke samenwerkingspartner is voor onze groep. In onze meerjarenaanvraag 2009-2012 hebben wij STEIM ook als zodanig opgenomen in enkele projecten. De integratie van elektronica in de hedendaagse (gecomponeerde) muziek in naar onze mening een belangrijke factor in de ontwikkeling van de hedendaagse hedendaagse muziek. Alhoewel deze werelden, zoals u weet, ver uit elkaar lijken te liggen, is de openheid van STEIM ten aanzien van de akoestische hedendaagse muziek voor het Ensemble MAE dan ook een waardevol gegeven. Op persoonlijke titel kan ik u meedelen dat ik van 1999 t/m 2006 invulling heb gegeven aan de concertserie van STEIM. Alhoewel dit slechts één van de vele activiteiten is die STEIM ontplooit, kan ik u zeggen dat deze concerten waardevol zijn voor het muziekklimaat. Ze zijn overwegend signalerend van aard. Opkomend talent in de elektronische muziek krijgt hier een kans zich te presenteren. Interessant aan de concerten is verder de diversiteit in muzikale stijlen, variërend van geïmproviseerd tot turntablism en experimentele techno. Een voorts zeer belangrijke factor is de informele atmosfeer van de serie. Het publiek is jong en vaak verbonden aan opleidingsinstituten, opmerkelijk vaak buiten de muziek, zoals de Rijksacademie voor Beeldende Kunst, DasArts, de Rietsved Akademie en het Sandberg Instituut. Ik ben er van overtuigd dat de STEIM-concertserie een positieve invloed heeft op de ontwikkeling van deze aankomend professionele doelgroep. Het bestaan van een organisatie als STEIM, die zich open stelt voor de onafhankelijke, nietgeëtableerde maker of uitvoerder in de elektronische muziek is van wezenlijk belang in ons muzikale bestel. Namens het Ensemble MAE, Roland Spekle Ensemble MAE Piet Heinkade 5 1019 BR Amsterdam

dear sirs: my name is ryoji ikeda, a japanese composer/artist living in paris. i and carsten nicolai (german artist/musician) stayed at the steim studio in the summer of 2000, to develop our collaborative project called cyclo. the stay was a real creative moment of us. thanks to steim's tremendous generousness, we discovered some key artistic methods of our later activity. i am still very thankful to all of steim people. so i must say, many incredibly creative works have been emerging from steim. to lose steim is a huge loss of people all over the world. we often realize the very importance after the important things were disappeared. this time we should not repeat it again. best regards, ryoji ikeda ryoji ikeda studio 29 rue mehul, 93500 pantin, france m: +33 (0)6 84 63 49 24 www.ryojiikeda.com

From: Subject: Date: To:

sachiko hayashi <[email protected]> don't shut down STEIM 25 mei 2008 11:56:25 GMT+02:00 [email protected]

To the Council for Culture, the Netherlands My name is Sachiko Hayashi and I am an artist who work in interactive media. I am also an editor-in-chief of online journal Hz which focuses on Art and Technology. The journal has been used as reference at several American universities for their students. The news that the Dutch authorities are considering removing funding from STEIM came as a shock, to say the least. STEIM has been a profound contributor to the development of contemporary music and interactive art scenes since its establishment. Its contributions are beyond praise and the International art communities have much to owe STEIM and the Netherlands for its achievement. It is beyond my comprehension that the assessment of STEIM came out as 'closed and only appealing to a niche audience'. My understanding of STEIM is exactly the opposite: STEIM is among the few institutions around the world whose contributions have changed the way we relate to technology and thereby been a tremendous inspiration to so many musicians and artists. Their achievements are real and not confined to the closed niche audience. The present reputation of the Netherlands' art has been achieved among other things by STEIM. The risk for STEIM's inability to continue its contribution to the International art communities is therefore of a great concern for artists around the world. I hereby ask the Dutch authorities to reconsider and re-review the report of your advisory board. Sincerely yours, Sachiko Hayashi

Culture Lab The Grand Assembly Rooms King’s Walk Newcastle University Newcastle Upon Tyne NE1 7RU

TO WHOM IT MAY CONCERN Letter of support for STEIM Newcastle, May 25th 2008 It is extremely worrying to learn that STEIM’s future is in danger as a result of funding issues. Apart from being a well established node for flourishing Dutch networks devoted to creative endeavour, STEIM is a flagship for the international community of performing artists, technology developers, and cultural entrepreneurs. My personal links with this organisation go back to the late nineties when, engaged as a research associate on EU Framework Information Society Technologies projects at the Zentrum fur Künst und Medientechnologie, I assumed the role of STEIM’s artistic co-director. In this capacity, and in association with Michel Waisvisz and Joel Ryan, I collaborated on the 1998 « Touch Festival », a unique event which packed the Frascati Theatre with Dutch and international visitors for a concert series, exhibition and symposium. Subsequent initiatives included STEIM representation at prestigious events organised in France by IRCAM, the International Institute of Puppetry, the Ecole supérieure de l’image, and the European Festival for Young Digital Creation. Given its status as a core Virtual Platform member, I represented STEIM at Dutch and international cultural policy events including the Linz Cultural Competence conference under the European Presidency. As ex Director General of a higher arts school in France specialised in creative work related to digital technologies, and as current Founding Director of a creative practice-led interdisciplinary research lab in a UK University, I have been able to regularly gauge the influence and quality of exemplarity STEIM embodies for the international community. Students and teachers from establishments I have led, who have had the good fortune to be hosted by STEIM, have always derived immeasurable benefit from the unique blend of hands-on competence and conceptual, creative skills STEIM epitomises for the international community, as well as its singular pedagogical and mentoring expertise. The network of artists and technology developers affiliated with STEIM covers the entire globe to form a remarkably mixed, yet cohesive community of interests, and stands as an eminently quoted reference. It is impossible to imagine that a cultural asset of this scale for the Netherlands and beyond might be in jeopardy. Today there is a recognised need for artistic experience and processes moving beyond sometimes glib «creative industries» discourse, thus for organisations with proven ability to reach diverse publics whilst maintaining their innovative edge. STEIM stands as a hugely respected model of creative integrity for artists, developers and cultural policy makers world-wide. For these reasons and many more, I wish to express my commitment to STEIM, my fullest appreciation of those who have the acumen to support this unique structure, and my willingness to reiterate this commitment in whatever form will help muster the means to ensure STEIM’s continued development.

Sally Jane Norman Docteur d’etat – Paris III Director Culture Lab

Telephone · 0191 246 4646

Fax 091 246 4607

Onderwerp: Letter of support

Beste, Tijdens het Babelutfestival in Neerpelt, maart j.l. werd Kristina Andersen uitgenodigd om enkele workshops met peuters en kleuters te verzorgen.’Touchy Sounds’ en ‘Nosepainting’ werden geïntroduceerd. De workshops werden een heus succes voor zowel de peuters/kleuters als de ouders. Het was duidelijk dat het hier ging over artiesten die op een zeer doordachte en professionele manier de wereld van peuters en kleuters geobserveerd hadden. Het resultaat werd een sublieme en zeer fijnzinnige combinatie tussen kunst en spel. Wat wij van de stichting STEIM hebben gezien is van ontzettend belang in het onderzoek van het huidige muzieklandschap. Kristina en haar equipe verdient alle ondersteuning om op deze unieke manier te kunnen verder werken. Ik hoop in de toekomst ook nog beroep te kunnen doen op de fantastische kwaliteiten van deze STEIMploeg.

vriendelijke groeten, Sarah Verhulst musicus, coördinator van workshops in het Babelutproject MUSICA vzw, Impulscentrum voor Muziek tel +32 495 14 50 41 [email protected]

From: Subject: Date: To:

Satoshi Morita <[email protected]> my 2 cents for support 23 mei 2008 12:11:30 GMT+02:00 [email protected]

Dear S T E I M, I read that you're in danger of losing funding at http://createdigitalmusic.com/ so here's my 2 cents. --My name is Satoshi Morita, an audio effect developer working for Yamaha Corporation. Although I do not have direct affiliation with STEIM or have conducted a joint research with STEIM, I have been following closely to their research activity because of their rich and diverse output to the electronic music community. I believe that their active research outcome and it's open contribution to the electronic/computer music community had always been significant. I also have been impressed by European countries' supportive nature to the new and emerging creativity and it's very unfortunate that this organization is in financial crisis. Sustaining STEIM will be both beneficial to the computer music industry and to The Netherlands, because I believe that both party can gain from the rich and diverse output from STIEM. (this statement is purely personal, and it's by no means Yamaha Coroporation's official opinion/statement) --Best Regards, Satoshi Morita Audio Effect Engineer, Sound Processing Group, Professional Audio and Digital Musical Instruments Division, Yamaha Corporation phone: +81-53-460-3221 email: [email protected]

writing research associates, nl 26 May 2008 To the Council for Culture: This letter is written to contribute in support of STEIM a few words about the crucial role the organisation plays in the ecology of media arts institutes in the Netherlands, Europe and further abroad. I work as a writer, researcher and organiser in the interdisciplinary field of new digital media and performing arts practices mostly in Europe on culturally funded arts projects. I am well recognized for my contribution to this field having sat on the Interactive Arts Jury of the Prix Ars Electronica twice and most recently as a Jurist on the new Hybrid Arts category. Few contemporary cultural forms of expression have evolved faster since 1996 than media arts, but the creation of new musical and performance instruments dates back centuries. This is in part what makes an STEIM, like their larger counterpart in Paris IRCAM, unique. STEIM straddles both the deep and rich past and the rapidly approaching future while fluidly managing the present state of constant change. However, because STEIM is relatively small they are better able to respond to change than a large organisation like IRCAM. And this is how I have experienced their contributions to the field -- if I wanted to engage with the most current but considered thinking on certain topics -- I would look to see what STEIM was doing, what new initiatives, what slight shift in direction were they taking. Additionally, I have worked for the dance departments of the Amsterdam School for the Arts since 1994. It is in the context of organising a conference on new media and performing arts in 1996 that I encountered the important work of STEIM when we invited STEIM researchers Sher Doruff and Joel Ryan to make presentations. Since that time, I have been to STEIM frequently for research meetings and internships organised for our students, which they have always most generously supported. Additionally, many of my professional colleagues have passed through STEIM's orientation workshops and residence programmes. Such projects are notoriously difficult to measure since the concrete outcomes may be realised in an artistic work or product someplace else at another time -- but if the many signals I have received over the years from satisfied artist researchers could be quantified then STEIM would receive the highest of scores. All the best

Scott deLahunta

writing research associates, nl sarphatipark 26-3, 1072 pb Amsterdam m: +31(0)652641354 / f: +44(0)8701219311 e: [email protected] / w: huizen.dds.nl/~sdela

24 May 2008 Letter of Support for Stichting STEIM

I will be brief and to the point. STEIM is not just one of the better cultural institutions in Amsterdam. It is stellar – outstanding - in the unique qualities it brings to the Amsterdam cultural scene. It manages and has managed for +30 years to maintain that delicate balance between the explorative and daring in art research/performance on the one hand, while preserving the heritage of electronic music/instrumentation experimentation on the other. STEIM’s international reputation for excellence in its field is equalled, in my opinion, by no other Amsterdam institution of comparable size. STEIM has put Amsterdam quite literally on the map of the history of electronic music experimentation. But its grand and significant accomplishments in both artistic pioneering and heritage are dwarfed by the generosity of the smaller scale gestures that facilitate, inform and enable artists, students and partner organizations on a daily basis. I know of no other local organization that has helped and nourished so many, so straightforwardly. I have been a programme leader of a large cultural organization in Amsterdam (Waag Society). I know the workings and interrelations of the Amsterdam art scene quite well. I know of no other organization that is as reliable and helpful as STEIM in collaborative projects. No other. Period. I cannot even begin to count the times STEIM’s presence has been pivotal to the success of projects, large and small. And these are projects outside the realm of STEIM’s own initiatives. Their influence is exponential. The expertise at STEIM, what is criticized as appealing only to a “niche audience” is precisely STEIM’s strength. It is because STEIM has deliberately chosen to NOT follow the corporate model of expansion into trendy and ephemeral domains, in my opinion, that has strengthened its raison d’etre; crystallized its products. STEIM does what it does well. It does not try to be all things to all people in the Amsterdam scene and one can therefore, as public, as presenter, as collaborator, trust the integrity of STEIM’s clear and distinct approach. The closure of STEIM at this time is simply inconceivable. Sher Doruff Research Fellow/Lecturer Amsterdam School for the Arts

I write in support of the great work that STEIM does for the world of music. I have kept personally in touch with this through visits and through the high profile that Steim's creativity has in the UK. I was an international director of Steim in the 1990s (along with Tod Machover (MIT) and Jean-Baptiste Barrière (IRCAM)). STEIM has always been an open institution. That is open to new ideas, radical solutions to artistic questions, innovative and ground breaking approaches. Steim has been open to visitors from all around the globe. At any given moment the projects, exchanges, hardware/software outreach and musical dissemination reach all continents. STEIM has been a key player in the development of hardware and software for interfaces to the digital world. STEIM software has had an equally important role to that of the GRM or IRCAM, for example (Sensorlab, Bigeye, Lisa - the list is extensive and continues to develop). A group of our students in Music, Technology and Innovation are set to visit STEIM later this year in what I believe will be a fruitful and educational stay. The Netherlands has always been home to a vibrant intellectual and artistic life which has never fallen into mediocrity or pandering to the lowest common denominator. Standards are high and these need to be maintained and supported. STEIM is a key player both for the Netherlands abroad and in ensuring a flow of talented and creative visitors to Amsterdam. Its role is unique and its support needs to be secured to allow proper planning ahead and continued development. Yours sincerely, Simon Emmerson

Simon Emmerson Professor of Music, Technology and Innovation Faculty of Humanities De Montfort University Leicester LE1 9BH Tel. 0116-207-8238 email: [email protected] http://www.mti.dmu.ac.uk/

Geachte Raad voor Cultuur De redactie van Sonic Acts maakt zich ernstig zorgen over de toekomst van STEIM, nu er geadviseerd is om STEIM niet langer structureel te subsidieëren. STEIM is immers een onmisbaar laboratorium voor nieuwe en vernieuwende kunst, niet alleen in Nederland maar zeker ook internationaal. STEIM is al 40 jaar bezig en het blijft met reden een enorme aantrekkingskracht uitoefenen op musici, componisten en kunstenaars die werken met nieuwe technologie, en die vanuit experimenteel onderzoek daarmee tot betekenisvolle en meeslepende kunst komen. STEIM is een kraamkamer voor vernieuwing. Meestal vindt het onderzoek en het praktische experimenteren plaats bij STEIM, de presentatie volgt op internationale podia en bij festivals zoals Sonic Acts. Sonic Acts heeft in het verleden meerdere malen nauw samengewerkt met STEIM, en blijft STEIM tot op de dag van vandaag op de voet volgen: immers bij STEIM krijgen kunstenaars de kans om hun concepten verder uit te werken en de benodigde technologie te ontwikkelen die nodig is om hun werk te realiseren. Een groot deel van de laptop-scene die Sonic Acts in de afgelopen jaren heeft gepresenteerd, heeft de vruchten geplukt van onderzoek bij STEIM, tijdens een werkperiode, of omdat ze software en hardware gebruiken die bij STEIM is ontwikkelt. Misschien nog belangrijker is dat de ideeën over interactie en live performance die in de loop van de jaren bij STEIM zijn ontstaan, leidinggevend zijn voor de huidige ontwikkelingen in de kunst. De overbrugging tussen verschillende werelden – het academische onderzoek, de computermuziek, interactieve kunst, live performance én de populaire elektronische muziek – krijgt bij uitstek bij STEIM gestalte. De connecties tussen die werelden heeft de afgelopen jaren voor vernieuwing in de kunst en de muziek geleid, en zorgt nog steeds voor vernieuwing. Daarom is STEIM van eminent belang. Sonic Acts hoopt dan ook dat STEIM zal kunnen voortbestaan, zodat we ook in de toekomst verzekerd zullen blijven van innovatieve kunst, en toepassingen waarmee hedendaagse kunstenaars uitdrukking kunnen geven aan wat hen bezighoudt. Bij STEIM worden nieuwe bouwstenen ontwikkeld voor onze toekomstige cultuur. Hoogachtend, de Sonic Acts redactie Lucas van der Velden Gideon Kiers Jan Hiddink Arie Altena Martijn van Boven Annette Wolfensberger

Support brief STEIM Amsterdam 22/05/08 Al sinds mijn studie aan het Haagse Koninklijk Conservatorium in 1992/4 ben ik een regelmatig bezoeker van STEIM. Niet alleen wegens de vernieuwende concerten die daar zeer regelmatig plaatsvinden (ook op andere locaties in Amsterdam) maar tegenwoordig ook vooral wegens de lezingen en demonstraties die hedendaagse nieuwe technieken bespreken die aangewend kunnen worden voor het creeeen van nieuwe muzieksoorten. Met name het ontwikkelingscentrum van nieuwe technieken en de bijbehorende demonstraties hebben de laatste jaren hun nut ruimschoots aan muzikanten, componisten en kunstenaars bewezen. Ikzelf heb na een verblijf van 10 jaar in Londen tot grote vreugde mijn aldaar voortgezette netwerk weer moeiteloos kunnen oppakken en integreer mijn bevindingen met STEIM in het proefschrift wat ik momenteel aan het schrijven ben. Dit proefschrift behandelt interactieve geluidsperformances, gericht op surround sound aangestuurd door dansers. Juist de nieuwe weg die STEIM de laatste jaren heeft ingeslagen op dit gebied is onmisbaar voor mijn universiteits onderzoek, wat ik in Engeland doe aangezien dit vak dusdanig vernieuwend is dat een dergelijke, op praktijk gerichte, studie in Nederland nog niet bestaat!! STEIM is een van de weinige plekken in Nederland (zo niet de enige!) en wellicht zelfs in Europa (er is alleen een dergelijk geluids-ontwikkelcentrum in Parijs ‘Ircam’ wat vergelijkbaar is) waar ik zeer bruikbare informatie kan vinden voor mijn doctoraal afstudeer project in Engeland. Het verdwijnen van STEIM zou een zeer groot verlies betekenen voor de grote groep geluidskunstenaars in Nederland, met name studenten die afkomen van het Koninklijk Conservatorium in Den Haag of de HKU in Utrecht zullen deze onderzoeks/ ontwikkelings/ concert/ netwerk etc plek, met zijn zeer ervaren en internationaal bekende geluids kunstenaars, op zijn minst gezegd bijzonder missen. Met vriendelijke groeten Stan Wijnans Cruquiuskade 267 1018AM Amsterdam -Ex Koninklijk Conservatorium Beeld en Geluid student Den Haag -MA geluidskunst MiddleSex universiteit Londen UK -PhD student creatieve geluidskunst universiteit Bath Spa/Bristol UK Email [email protected] Website www.MuDanx.nl

Rotterdam, 25-5-2008

T.a.v. de Raad voor Cultuur, Amsterdam L.S. Het is mij ter ore gekomen dat de Raad voor Cultuur in haar advies voor de periode 2009 - 2012 voorstelt om de subsidie voor STEIM stop te zetten. Of eigenlijk door te schuiven naar het Fonds voor de Podiumkunsten, wat hier zeker niet op zit te wachten, en zodoende is dit ongeveer hetzelfde als de subsidie stopzetten. Bij het lezen van de beoordeling van STEIM door de Raad en de redenering die de Raad volgt om tot een negatief advies te komen rijzen bij mij toch een aantal vraagtekens. De Raad stelt dat “de activiteiten van STEIM zich [. . .] op een te kleine niche richten” en dat “STEIM in het Nederlandse muziekveld een te geïsoleerde positie inneemt”. Ik zou erop willen wijzen dat elke verregaand gespecialiseerde organisatie haar activiteiten op een kleine niche richt. Dat is een logisch en noodzakelijk gevolg van specialisatie, en zou derhalve zeker geen verwijt mogen zijn. Dat STEIM vanuit haar ’kleine niche’ al jarenlang, met wereldwijd succes, als “verbindend basislab” voor een groeiend collectief van internationale musici, componisten en onderzoekers fungeert, wordt opeens over het hoofd gezien. Voorts word gesteld dat er “van invloed van STEIM op de ontwikkelingen in de [Nederlandse] muzieksector nauwelijks sprake is”, maar ligt dit aan STEIM? Dat bijvoorbeeld een Frans Bauer, DJ Tiësto of zelfs het Koninklijk Conservatorium te Den Haag zich niet met improviserende elektronische muziek bezighouden, kan men STEIM niet voor de voeten werpen. Diverse ’producten’ die voortgekomen zijn uit onderzoek & ontwikkeling van STEIM (bijvoorbeeld ’LiSa’ & ’JunXion’) zijn voor iedereen te koop, en door iedere muzikant te gebruiken. Dat dit niet gebeurt kan diverse oorzaken hebben (gebrek aan interesse door een breed publiek, gebrek aan marketing, enz.), maar dit zou geen reden mogen zijn om de subsidie dan maar stop te zetten. Integendeel zelfs; als er méér subsidie zou worden verstrekt, komen er meer ’produkten’ beschikbaar, en zouden deze beter in de markt geplaatst kunnen worden. Mijns inziens wordt er door de Raad teveel gekeken naar wat STEIM betekent voor het ”Nederlandse muziekveld”, en wordt het internationale belang van STEIM, in feite uniek voor de hele wereld, helemaal over het hoofd gezien. Ik wil U daarom dringend verzoeken uw advies m.b.t. STEIM te herzien, met inachtneming van de belangrijke positie van STEIM in de wereldwijde ’niche’ van de experimentele elektronische muziek. Hoogachtend, B. ’Stock’ Plum

Programmeur & systeem-ontwerper (en musicus) V2_Lab voor de Instabiele Media Eendrachtsstraat 10 3012 XL Rotterdam

From: Subject: Date: To:

Thom Willems De toekomst / The future. 23 mei 2008 15:49:03 GMT+02:00 STEIM

Geachte mevrouw en meneer, Sinds meer dan 25 jaren heb ik samengewerkt met Sudio STEIM te Amsterdam. We hebben samen muzieken gemaakt voor o.a. Ballett Frankfurt, nu bekend als “The Forsythe Company” in Frankfurt, Duitsland. Deze avondvullende producties zijn uitgevoerd over de hele wereld op de meest fameuze opera- en danspodia. (zie de voorstelling-lijst). Met enorm succes an altijd uitverkochte huizen. Kort geleden deed ik nog een productie met STEIM in Paradiso, Amsterdam. Voor dit jaar, heb ik een opdracht om muzieken te maken voor een grote installatie, gemaakt door de bekende amerikaans/britse visuele kunstenaar Matthew Ritchie. Geproduceerd door de weense kunstmecenas Francesca von Fürstenberg. Dit is een grote productie en zal worden uitgevoerd op de Biënnale te Venetië en zal daarna reizen naar Sevilla. Voor volgend jaar, 2009 is het gepland uitgevoerd te worden, 4 maanden lang, op de Southbank in London. Zoals u ziet heeft STEIM een groot internationaal bereik. Veel uitgebreider als begrepen word in Nederland. Ik zou niet in staat zijn geweest, deze werken te maken zonder STEIM En zeker is dat het niveau hiervan mede bepaald id dankzij de medewerking van STEIM. Voor de toekomst heb ik en de danswereld, een gigantisch probleem zonder STEIM. Er bestaat in de hele wereld geen Studio zo open van geest als STEIM LAAT STEIM NIET VERDWIJNEN !!! Met de meest vriendelijke groeten, Thom Willems T +3165024447 E [email protected] -----------Dear Miss, dear Sir, Over more then 25 years I do have collaborated with Studio STEIM in Amsterdam. We created musics together for e.g. former Ballett Frankfurt, now known as “The Forsythe Company” in Frankfurt, Germany. These evening-lenght works have been performed over the entire world in the most renowned opera-houses and dance-stages. (see the performances-list below) With overwhelming success and always sold-out houses. Recently I did work with STEIM on productions in Paradiso in Amsterdam.

Recently I did work with STEIM on productions in Paradiso in Amsterdam. For this year, I am commissioned to create musics for a big installation created by the renowned American/British visual artist Matthew Ritchie. Produced by Francesca von Fürstenberg in Vienna This will be a major production and will be performed this coming september at the Biennale in Venice and will travel later this year to Seville, Spain and is scheduled to be shown in summer 2009 for 4 months at The Southbank in London, U.K. As you can see, STEIM has a big international platform. Much bigger then is understood in The Netherlands. I would not have been able to create all these works without STEIM. And for sure, the level of these works is definitely defined, due to the input of STEIM. For the future I and the danceworld, will be lost without STEIM, since there is no versatile studio in the whole world like this. DON”T LET STEIM DISAPPEAR !!! With my kind regards, Thom Willems T +31650244474 E [email protected]

-------------

STEIM IN CONNECTION WITH BALLET FRANKFURT AND THE FORSYTHE COMPANY ± 66 performances. TOUR 1996 FRANKFURT Appoximate 20 performances TOKYO Bunka Kaikan Eidos:Telos 4., 5., 6, 8., 9. April AMSTERDAM Het Muziektheater Eidos:Telos 27., 28. 29. Juni ANTWERPEN Stadsschouwburg Eidos:Telos 11., 12., 13. 14. Dezember

TOUR 1997 PARIS Théâtre du Chatelet Sleepers Guts 1., 2. 3. 4. Juli GENOVA Teatro CarloFelice Sleepers Guts 8. 9. Juli

TOUR 1998 PARIS Théâtre du Chatelet Eidos:Telos 13. 14. 15. Juni

WIEN Burgtheater Eidos:Telos 2., 3. 4. Juli NEW YORK BAM Eidos: Telos 2., 3., 4. 5. 6. Dezember

TOUR 1999 BERLIN Schiller Theater Eidos:Telos 26. 27. 28. 29. Oktober

TOUR 2001 ROUEN LÉONARD DE VINCI / OPÉRA DE ROUEN EIDOS TELOS 30, 31. März und 1. April 2001 MELBOURNE State Theatre Eidos Telos 17. 18. 19. 20. und 21. Oktober 2001 LONDON Sadler's Wells

Eidos Telos 8. 9. und 10. November 2001 LISSABON Fundacao Centro Cultural de Belém Eidos Telos 23. und 24. November 2001

University of Music

Hochschule für Musik Karlsruhe

Hochschule für Musik - IMM Schloss Gottesaue Am Schloss Gottesaue 7, 76131 Karlsruhe

Institut für Musikwissenschaft und Musikinformatik

To

Council for Culture Postbus 61243 2506 AE The Hague

Karlsruhe,

25.05.2008

Telefon: 0721. 66 29 215 Telefax: 0721. 66 29 220 e-mail: [email protected] Antwortzeichen:

ss-tt--

– To whom it may concern – Reg: The future of STEIM

Dear Sirs, recently we have been informed about the possibility that the STEIM could be closed. We are very anxious about this rumour and want to emphasize the prominent role which occupies the STEIM since its early years of activity. Mainly in the field of interactive performance and live performance within electronic music instruments, STEIM has been always up to today one of the leading institutions. Tthe works and influences of STEIM have been mirrored as well in our educational courses as in the compositional and performance courses. Some of the software products like STEIM's LiSA (Live Sampler) we are using extensively in almost every concert and, certainly, we would like to continue our work with an existing STEIM institution. We - the "Institut for Musicology and Music Informatics" at the University of Music Karlsruhe are educating over hundred students in music informatics, electronic composition and multimedia concepts as main courses. Beside this main activity, we have more than 200 students per year within the additional courses in live performance and related fields. We are performing regularly about twenty to thirty electronic and/or multimedia concerts per year. In 2008, our course for "Music Informatics" has been selected in the contest " Deutschland - Land der Ideen" to be one of the excellent ideas for the future. So we hope strongly that also STEIM might have a chance to be one of the places for the future of music and related arts.

Kind regards

Prof. Dr. T. A. Troge Institute director

Korrespondenzadresse: Postfach 60 40 | D-76040 Karlsruhe | Telefon +49 721. 6629 215 | Fax +49 721. 6629 220 Besuchsadresse: Am Schloss Gottesaue 7 | D-76131 Karlsruhe | www.hfm-karlsruhe.de | Koordinaten: 49°00’14N 8°25’36E

!"#$%&'(")*+,*"%-*+../ 0%(12$%*3(('*4(5*678$77&)*975#$&(('*4(5*0%"%%5$%*!"#$%&'(") :%$*;&<$%*4%&=(>-5;*8(>%5*?-@*4(5*2%$*('4-%#*4(5*'%*3(('*<"*'%*A-5(51-B8%*#$%75*((5*CDEF:*$%* =%B-5'-;%5G*H-%&=-@*?-88%5*?-@*5('&7II%8-@I*J8%-$%5*4<<&*=%2<7'*4(5*%%5*75-%I*-5#$-$77$*'($*(8* =-@5(*K.*@((&*$<<5((5;%4%5'*%5*=((5=&%I%5'*((5*2%$*?%&I*-#*-5*2%$*%8%I$&<5-#12%*%5*'-;-$(8%* 178$7&%8%*4%8')*%5*L-5$%&MN5($-<5((8*?<&'$*%&I%5'*(8#*%%5*4(#$%*J(&$5%&*'<<&*4%8%*-5#$-$7$%5)* <&;(5-#($-%#)*I75#$%5((&#)*"7>-I(5$%5)*12<&%<;&(A%5*%5*<5'%&><%I%&#G O(57-$*2%$*('4-%#*?<&'$*CDEF:*;%>-%5*(8#*%%5*>%%&*8((;'&%"J%8-;%*<&;(5-#($-%*'-%*-5*2%$* 4%&8%'%5*%%5*'7-'%8-@I%*-"J(1$*2('G*P%>%*4<<&$&%II%&#&<8*#J&%%I$*4<8;%5#*'%*&(('*%12$%&*5-%$* 7-$*2%$*27-'-;%*=%8%-'#J8(5G**P%*<5$?-II%8-5;%5*<J*"78$-'-#1-J8-5(-&*;%=-%'*?<&'%5*;%"-#$)* 2-%&=-@*4(8$*=-@4<<&=%%8'*$%*'%5I%5*((5*$%125-1-*'-%*"%$*"7#-1-*#("%5?%&I%5G*P-$*-#*%%5* 4&%%"'%*<J"%&I-5;)*<"'($*CDEF:*>-12*'((&-5*@7-#$*<5'%%-'$*4(5*(5'%&%*J8($A<&"%5G* P((&5((#$*?<&'$*;%1<5187'%%&'*'($*CDEF:*<-%5G CDEF:*><7*$%4%5#*%%5*$%*;%R#<8%%&'%*J<#-$-%*-55%"%5*%5*(8#*8(=<&($<&-7"*$%*4%%8*-5*>-12>%8A* ;%I%%&'*>-@5G*P%>%*<J"%&I-5;*-#*%&;*4&%%"'G*E&*>-@5*"((&*?%-5-;*8(=#*'-%*><4%%8*#711%#4<8* #("%5?%&I%5*"%$*(5'%&%*<&;(5-#($-%#*%5*-5'-4-'7%5*(8#*CDEF:)*>-@5*$<$*#$(5'*;%I<"%5*'-%*><5'%&*'%* #("%5?%&I-5;*"%$*CDEF:*5-%$*;%&%(8-#%%&'*?(&%5G*P%*4(5>%8A#J&%I%5'2%-'*?((&"%%*CDEF:* 2((&*(1$-4-$%-$%5*<J>%$)*<5$?-II%8$*%5*7-$4<%&$*8%-'$*%&*"<;%8-@I*$<%*'($*2((&*'('%5* <54<8'<%5'%*(8#*?(J%5A%-$%5*5((&*=7-$%5*;%1<""75-1%%&'*?<&'%5G*:-##12-%5*-#*CDEF:* "-5'%&*>-12$=((&*-5*'%*"7>-%I#%1$<&T*-5*'%*%M178$77&*#%1$<&*-#*>-@*<5"-#=((&G*O<<&(8*=-55%5*'%* ;%=-%'%5*?((&4(5*'%*3(('*<5$%&%12$*4(#$#$%8$*'($*>-@*5-%$*((5?%>-;*-#U*'%*(1$7%8%* %8%I$&<5-#12%)*'-;-$(8%*%5*'&(('8<>%*<5$?-II%8-5;%5*&<5'<"*#<75'*'%#-;5V*O<<&=%%8'%5*4(5* J&<@%1$%5*4(5*>-12*5(7?%8-@I#*2%%A$*4%&'-%J$*-5*'%*-52<7'%8-@I%*<5'%&><%I%5)* J&<@%1$%5*%5*J%&A<&"(51%#*'-%*CDEF:*2%%A$*;%R5-$-%%&'*%5*7-$;%4<%&'G* O<<&*'%*%M178$77&*#%1$<&*><7*'%*#$<J>%$$-5;*4(5*'%*#7=#-'-%*4<<&*CDEF:*%%5*;&<<$*2-#$<&-#12* %5*-5$%&5($-<5((8*4%&8-%#*>-@5G*!8#*=%8(5;&-@I%*<5$?-II%8((&*%5*-55<4($<&*<J*2%$*;%=-%'*4(5* $%125<8<;-#12%*<5$?-II%8-5;%5)*(8#*'W5("-#12%*J8%I*4<<&*J%&A<&"(51%#*%5*;%87-'#I75#$*%5* "%$*2((&*4<<&5%"%5*<"*>-12*"%%&*$%*&-12$%5*<J*I%55-#<4%&'&(12$*%5*<J8%-'-5;%5*-#*CDEF:* <5"-#=((&*4<<&*'%*>-12$=((&2%-'*%5*;&<%-*4(5*'%*%M178$77&*#%1$<&G O-&$7%%8*X8($A<&"*('4-#%%&$*'%*3(('*"%$*I8%"*2%$*('4-%#*4<<&*CDEF:*$%*4%&(5'%&%5*-5*%%5* J<#-$-%A*('4-%#G*S<5'%&*'%*#$%75*4(5*CDEF:*>788%5*-5*'%*$<%I<"#$*4%%8*5-%7?%*"%'-(*%5*%M 178$77&*J&<@%1$%5*5-%$*7-$;%4<%&'*I755%5*?<&'%5*%5*>(8*2%$*4%8'*(8#*;%2%%8*%%5*=%8(5;&-@I%* J(&$5%&*"<%$%5*"-##%5G :%$*4&-%5'%8-@I%*;&<%$)

Y8<<&*4(5*CJ(%5'<51I '-&%1$%7&*O-&$7%%8*X8($A<&"

Yannis Kyriakides

Circadian

_____________________________________ Wenslauerstraat 59

.

1053 AW Amsterdam

. The Netherlands

.

020 7764496

.

[email protected]

To: Council of Culture Subject: STEIM I was shocked to hear about the negative advice given to STEIM, and the possible removal of its funding. The advisory board must be totally unaware of the international standing and influence of STEIM in the field of electronic music. Its place in the musical landscape is more relevant now than ever, as the use of electronics in live performance has increased dramatically in the last five years. STEIM has not only been a support and focus for musicians and artists working in digital technology in Holland, but has been a platform for bringing together international artists with the Dutch scene, to the great enrichment of the culture here. It’s approach on many levels, offering residencies, concert series, software and hardware development is unrivalled anywhere in Holland, and it would be great loss to the prominence of Holland in the digital arts scene if this were to be lost. Please think again! Yannis Kyriakides Composer Composition teacher Koninklijk Conservatorium Artistic director of Ensemble MAE

From: Subject: Date: To:

Yolande Harris letter of support 25 mei 2008 14:01:44 GMT+02:00 [email protected]

Yolande Harris http://www.yolandeharris.net http://sunrunsun.nimk.nl artist residencies at STEIM: 2008 collaboration with the Netherlands Media Art Institute (NIMk), instrument building of the Satellite Sounders for Sun Run Sun, exhibition at NIMk 2008 2008 performance of Sun Run Sun at STEIM 2007 summer - Taking Soundings studio development for performances at Mediamatic and Nau Coclea Festival Catalunya. 2003 lecture in the STEIM lecture series 1999 orientation workshop STEIM is one of the worlds most significant contributors to the free and progressive development of electronic music and culture in it's various guises. To keep an institution flexible and light footed enough to not only support but foster and instigate the constantly changing developments in the field of experimental music, is a unique quality. It makes STEIM one of the only places in the world that is capable of providing international artists with the environment to create and present their work within a network of international significance. I chose to come to Amsterdam largely because of STEIM and it's support for my residence project. Within the local dutch scene it is a focal point, and perhaps the largest node in a diverse, open and expansive network of artists, musicians, technologists and thinkers. The dutch scene is significantly enriched by the influence of international guests in this network. The closure of STEIM would be an immeasurable loss with the risk of literally removing the Netherlands from it's position as a centre for the highest quality in contemporary culture.

Organisaties École Normale Supérieure Lyon CNMAT, the Center for New Music and Audio Technologies UC Berkeley San Francisco Conservatory of Music Institut Fuer Musik Und Medien Robert Schumann Hochschule Duesseldorf Venice Biennale Istanbul Bilgi University Conservatory of Naples Tecnische Universitaet Berlin Middlesex University London The Centre for Computational Neuroscience and Robotics University of Sussex Biopac Systems Santa Barbara California Deutsche Gesellschaft für Elektroakustische Musik (DEGEM) Confédération Internationale de Musique Electroacoustique (CIME) Dept of Informatics, Systems, and Communication, Faculty of Engineering, University of Genoa Theatre Academy of Finland Frank Mohr Instituut Groningen School of Arts & Cultures Newcastle University Infusion Systems Montreal Canada The Gardian Newspaper UK The Kitchen NYC Ableton Princeton University Brunel University University of California Davis THE UNIVERSITY OF BRITISH COLUMBIA Music, Sound and Electroacoustic Technology group (MUSET) Media And GraphicsInterdisciplinary Centre (MAGIC) Institute for Computing, Information and Cognitive Science (ICICS) De Montfort University Leicester United Kingdom COLUMBIA UNIVERSITY Beckman Institute University of Illinois Center for Contemporary Music (CCM) Mills College Oakland California CCRMA Stanford University Universität Zürich LSO London Symphon Orchestra Education Department Musashino Art University, Tokyo, Japan dept. of Imaging Arts and Sciences Hexagram Institute for Research/Creation in the Media Arts and Sciences Faculty of Fine Arts Concordia University, Montreal, Quebec, Canada The NOW now Festival Strathfield Australia Centre for Interdisciplinary Research in Music Media and Technology (CIRMMT) Input Devices and Musical Interaction Laboratory (IDMIL) Schulich School of Music, McGill University, Montreal. Media Arts and Technology University of California Santa Barbara University of California San Diego GRM Groupe de Recherches Musicales SUNY Stony Brook (State U. of New York) Medialogy, Aalborg University Denmark Music Department, Furman University Greenville, SC Amsterdamse Theaterschool Merce Cunningham Dance Company University of Denver Digital Media Studies IRCAM ICMC ICMA CHI Nederland Telematica Instituut Enschede Chelsea College of Art and Design Design for Digital Cultures University of Portsmouth/ School of the Arts Utrecht Conservatory of Music Brooklyn College, City University of New York COLLEGE OF SANTA FE (New Mexico) Sonic Arts Network U. of the Arts London, London College of Communications Kalvos & Damian’s New Music Bazaar New Zeeland School of Music Harvard University Studio Slag Records Sao Paulo Brazil BIS Body-Process Arts Association Istanbul Turkey Conservatory of Music Brooklyn College, City University of New York UMBC University of Maryland Baltimore Sonic Arts Network Foundation Destellos for the Art, the Science and the Technology Explorotorium (Science Museum ) San Francisco Deutschlandfunk Hochschule für Musik und Theater Hamburg Academy of Fine Arts, Berlin futureaudioworkshop Waves Audio Ltd. Harvestworks Digital Media Arts Center New York Harvard University Department of Music Studio for Electroacoustic Composition (HUSEAC) WaterDog Studio & Land-O-Newts! Records MCM Music Center The Netherlands YDreams RCAST University of Tokyo Apple Computer Cupertino, California, USA. Resonance FM London MouseonMars Culture Lab Newcastle University Media Computing Group Department of Computer Science RWTH Aachen University Stanford University Department of Music U.California Santa Barbara Metamkine Rives France Koninklijk Conservatorium Brussel Departement van Erasmushogeschool Partner Universitaire Associatie Brussel Synthetik Software Inc. Honolulu Hawaii School of Media Arts and Design University of Westminster NOTAM Norsk Network for Technology in Music and the Arts Art History Department Massachusetts College of Art and Design KTH Stockholm School of Computer Science and CommunicationDpt Speach Music and Hearing Kesumo, LLC Technology for Strings New Media Arts Laboratory Kyoto-Seika University (Japan) Dartmouth College Frog Peak Music Leonardo Music Journal University of Iowa School of Music Computer Music Journal, National University of Singapore Interactive and Digital Media Institute Waag Society WORM/CEM Studio, WORM Radio Center for Contemporary Music Mills College Gent Uiversity Input Devices and Music Interaction Laboratory McGill University Stony Brook University Core Faculty for the Consortium of Digital Arts, Technology and Culture Gill University Input Devices and Music Interaction Laboratory Zurich University of the Arts Institute for Computer Music and Sound IAMAS Ogaki, Gifu Japan San Pietro a Majella Conservatory Faculty of New Music and Technologies Naples, Italy University of Huddersfield Music Department University of Wolverhampton School of Art and Design School of Music Queen's University Ontario Canada Rensellaer Polytechnic Institute in Troy NY University of Edinburgh McGill University Goldsmiths, University of London California Institute for Telecommunications and Information Technology Socialight Ritsumeikan University Kyoto, Japan CNMAT center for new music and audio technologies, university of california, berkeley Communication & Multimedia Design Breda Avans hogeschool Interactive Institute Stockholm Milton Avery Graduate School of the Arts Bard College New York NIME Naya Collective Ltd Tokyo University of Bristol Dept. Music University of Glasgow Queens U. Belfast School of Music and Sonic Arts Department of Informatics University of Sussex Scuola di Musica Elettronica Conservatorio di Padova Art Insitute of Chicago KMDI, University of Toronto Concordia University Montreal Moholy Nagy University of Art &Design, Budapest University of Edinburgh School of Informatics Groupe de Musique Electroacoustique d’Albi - Tarn Centre National de Création Musical Institute of Sonology JazzHausInitiative Köln ZAM (Zentrum Aktuelle Musik), Koln U.Miissouri Kansas City Conservatory of Music and Dance Rensselaer Polytechnic Institute LOOS Foundation ESAA Aix en provence school of fine arts -- Ecole Superieure d'Art Locus Sonus Oberlin Conservatory of Music Oberlin Ohio USA Mobileer Inc (audio software for mobile divices) Source Elements LLC (ADR software) Conservatorium van Rotterdam (CODARTS) Schrikdaad Elektronisch Ontwerp Dept of Art History UCLA Los Angeles California Centre de Recherches et de Formation Musicales de Wallonie, Belgium Hellenic Electroacoustic Music Composers Association (HELMCA) Theremin Center at Moscow State Conservatory DNK Amsterdam. Istanbul Bilgi University The Association of Swedish Composers Tama Art University Japan Ultima Oslo Contemporary Music Festival Norway Pixelsonic Native Instruments Germany Swiss Center for Computermusic Royal British columbia Museum; University of Victoria Canada Rhode Island School of Design USA Rijksadademie van Beelende Kunsten S O U N D B A S E Groningen sonic branding & moving melodies Carnegie Mellon University School of Computer Science and School of Art Edison Birthplace Association North Carolina State University Coventry School of Art & Design Coventry University UK Leuphana Universität Lüneburg AudioMulch Yamaha Corp Japan Yale University School of Drama Faculty of Mathematics and Computing The Open University Milton Keynes Transmediale festival for digital art and culture Berlin Tisch School of the Arts, NYU

Armeno Alberts - VPRO Arno Lambert Arnoud Noordegraaf 8m2stereo - musician networker Artur Nowak Abe Ingle - Experimental Systems Associazione culturale Avventure in Elicottero Prodotti Achim Bornhoeft - Universitaet Mozarteum Salzburg Atau Tanaka - Newcastle University ADACHI Tomomi Audrey Chen Adam Alexander - Victoria School of Architecture and Design Axel Mulder - Infusion Systems Adam Butler Barbara Lueneburg Adam Linson Barbara Van Der Vaart - Verpleeghuis Slotervaart Adam Wiliams - Musician barry threw Adam Willetts - Audio Foundation and Elam School of Fine Bart Van Dongen - Poon Arts Batuhan Bozkurt - Istanbul Bilgi University Adinda van't Klooster - Isis Arts Ben Adrian Dimond Ben Goldacre Adrian Freed - CNMAT Ben Neill Agostino Di Scipio Ben Norland - Publisher and Musician ailed izurieta Benjamin Lehmann - Music Tech Editor, Shook Magazine Aiur Retegi Benjamin Palmer - customer Aki Onda Bennett Hogg - Newcastle University akihiro kubota - tama art university Beppie Blankert Alan J Macy - Biopac Systems Bernhard Bockelbrink Alan Macy - Fishbon Bernhard Faiss - isebuki / Mobile Music Workshop 2008 Alberto de Campo - Institute For Music And Media Vienna Duesseldorf Bernhard Woehrlin Alberto munoz fernandez - Electronic experimental Betsey Biggs - Friend Alden Jenks - San Francisco Conservatory of Music Betsey Biggs - Princeton Alec Bowman - Owner of Cracklebox #287 (2005 edition) Bianca Van Dillen Alessandro De Francesco Bill Thompson Alex Adriaansens - V2_ Blanca Rego Constela Alex Keller - Austin New Music Co-op Board of Directors - Hellenic Electroacoustic Music Alex Nowitz Composers Association (HELMCA) Alex Noyes Bob Gilmore - Brunel University London Alex Tkalenko Bob Ostertag - University of California Davis Alexander Refsum Jensenius - University of Oslo Bob Pritchard - University of British Columbia Ali Bilgin Arslan Boris Debackere - Hogeschool Sint-Lukas Brussel Alison Isadora & Jan-Bas Bollen Bosch & Simons Alon Ilsar boulard - user of cracklebox as videogame producer Alvin Curran Brad Garton - Columbia University Amichi Amar - University of California Santa Barbara Brandon Bohlen - None Ana Rewakowicz - Artist Bret Battey - De Montfort University Leicester UK Anaid Gomez Ortigoza - student Brian E.L. Durocher - Art Lab 4554 Anat spiegel - Spy Collective Brian Moran Anders Tveit - Musician / Composer Brigit Lichtenegger - programmer, new media artist, curator Andew Hayleck - visiting artist Bruce Tovsky Andre Hayter - University of New South Wales College of Fine Bruno Ruviaro - Stanford University Arts Bruno Spoerri Andreas Breitscheid - Forum Neues Musiktheater bryan michael - www.virb.com/_alka Andreas Jansson - Fellow sound artist. Buron Cédric - http://craslab.org/ Andreas Müller - Programmer, musician and media-artist C. Tyrrell Andreas Otto Camille Dumas - Mains D'ouevres Andrei Smirnov - Theremin Center at Moscow State Camille Goudeseune - Beckman Institute Illenois Conservatory Carlos "ZINGARO" Alves Andres Colubri - Department of Design|Media Arts, UCLA Carlos Guedes - Esmae Andrew Deakin Carlos Sandoval - The Tilt Group Andrew Stellman - Stellman & Greene Consulting Carolina Perez Angela Chang - MIT Media Lab Casey Rice Angela Veomett - PhD Student, Brown University Cathy Van Eck Angelo Charles Johnson Anna Dumitriu - University of Sussex Charles Woodman - University of Cincinnati Anne Hege - composer chris Anne La Berge Chris Brown - Mills College Anne Laforet Chris Chafe - Stanford University Anne Le Baron - Calarts Chris Cousin Anne Nigten - V2_lab Chris De Chiara anne wellmer - musician/composer/artist in residence Chris Rogers - London Symphony Orchestra Anne-Marie Skriver Hansen - Aalborg University Chris Wittkowsky Annet Dekker - Virtueel Platform Christian Calon Annie Wright Christian Fennesz Anouk van Dijk - anoukvandijk dc christian müller Anthony Bowyer-Lowe - Yamaha Corporation of Japan Christian Schorno - Universitaet Zuerich Antonio Camurri - University of Genoa christian.ryan - stardotstudio Antti Nykyri - Theatre Academy of Finland Christina Oorebeek Arie Altena - Frank Mohr Instituut Christine Sehnaoui Arie van Schutterhoef - Schreck Christoph Brünggel Ariella Vidach - A.i.E.P. associazione culturale Christoph Martin Armando Menicacci - Paris 8 university Christophe CHARLES - Musashino Art University Tokyo

Personen

Eric Lyon - Queen's University Belfast Christopher Salter - Concordia University Montreal Eric Singer - Lemur CK Barlow - University of New Mexico Eric Socolofsky Clare M Cooper Erik Lezaun - Engineering Student Cléo Palacio-Quintin erik sinnige - musictherapist Collin Cunningham - Make magazine ErikM Cort Lippe - University of Buffalo Erin Coppens - anoukvandijk dc Curtis Roads - University of California Santa Barbara Evan Parker daan brinkmann - artistic Evelien Van Den Broek Daan Johan - Student Artscience Farahnaz Hatam Damian Sol - Supporter Fedde ten Berge - Componist / Turntablist / Performer van Damian Stewart elektronische muziek Dan Nawara Felipe Perezsantiago Dan Overholt - Aalborg University Dan St. Clair - Wesleyan University, School of the Art Institute Felix E. Guerrero - none Felix Petrescu of Chicago, Boom Design Group ferrie (differentieel) maaswinkel - multimediaal kunstenaar Dan Wilcox Filipe Cunha Monteiro Lopes Daniel A. Weymouth - Stony Brook Florian Cramer - Piet Zwart Instituut Daniel Haver - Native Instruments Florian Grote - Native Instruments Daniel Hirschmann Florian Hecker Daniel Koppelman Frances-Marie Uitti Daniel Lacey-McDermott - Interest Frank Boehle Daniel McKittrick Ramirez - Adobe Systems, Inc. Frank Kämpfer Daniel Teruggi - GRM Frank Scheffer Daniela Swarowsky Frank van de Ven Danielle Wilde Frankie Mann Danny De Graan Frans Evers Danny Mc Carthy - Art Trail Ltd Franziska Baumann DasArts Fred Frith Dave Krooshof Fred Lonberg-Holm Davi Rodriguez Gael Tissot - Univeristy of Toulouse David A Meeks - Musician Gahlord Dewald - Product User David Behrman - Merce Cunningham Theater Company Galen Richmond David Borgo - University of Califormia San Diego Gary Lee Nelson - Oberlin College David Fodel - University of Denver Gaudenz Badrutt David Galbraith Gavin Burke David Garcia Geir Johnson - Director of Ultima Oslo Contemporary Music David Grubbs Festival David Kim-Boyle - University of Maryland Gene Carl David Michael DiGregorio Georg Hajdu - Hochschule für Musik und Theater Hamburg David Rogerson - Sonic Arts Network Georg Katzer David Stevens George E Lewis - Columbia University David Stout - College of Santa Fe Gerald Fleming - Music Enthusiast David Toop Germán Toro-Pérez - Zurich University of the Arts David Wessel - CNMAT Gerry Hemingway Dawn Stoppielio - Troika Ranch Gert Jan Prins Debashis Sinha Gideon Kiers Deborah Meibergen - Mediamatic Gil Kuno Demarle Francois - Ircam - Grm - Cemamu Gil Wasserman - Waves Audio Ltd Dennis Bathory-Kitsz Gill Arno Derek Holzer Giovanni Cannata - Experiential Design Lab Pvt. Ltd. Dick Raaijmakers Gordon Monro - Monash University (postgrad student) Dirk Haubrich GOTO10 Dirk Johan Stromberg - Saigon Technology University greg davis - musician Dolf Kamper - audio research, sound artist, director of Greg Kuwaye - Brown University ANALOG Greg Scarth - music journalist and cultural researcher Dominik Landwehr - Migros Gregor Asch Dorothea Krishnabhakdi Guillaume VALADON - LIP6 Doug Francis - Electronic music audiophile and fabricator Guy De Bievre Doug Rouxel H C Steiner Doug theriault - Music and Dance Haluk Babadogan Douwe Smit Hannah Bosma - MCN & NEAR Dr. Lorne F. Hammond - Royal British columbia Museum Hannah Crepaz - Osterfestival Tirol, musik+, 123tanz Dror Feiler - the association of Swedish composers Hans Buurman - Gemeentemuseum Den Haag Dugal McKinnon - New Zealand School of Music hans koch - guest at steim Ean White - Harvard University Hans Peter Kuhn Eboman Hans Tammen - Harvestworks NYC Eduardo Ramos Hans Timmermans - HKU Edward Madill - Musician Hans Tutschku - Harvard University Edward Shanken - UCLA hans w. koch - cologne society for contemporary music Ekmel Ertan - amber festival (kgnm e.v.) Ellen Røed - Bergen National Academy of the Arts Norway Hans-Christoph Steiner - Interactive Telecommunications Elmar Hintz Program, New York University Elsa Justel Harald Muenz - Brunel University London Emilio Espinosa - KABK - The Hague Haraldur Karlsson - Iceland Academy of the Arts Enrico Cosimi - University of Rome "Tor Vergata" Hayden Daley - Engineer ENRIQUE TOMAS - MEDIA ARTIST Heather Perkins Eoin Rossney - Musician

Heiner Holtappels - NIMk Helder Luis Henk Heuvelmans - MCN Henk Poot - CHI Nederland Henrik M. Andersen henry cyrille Henry Vega - The Electronic Hammer / The Spycollective Hila Peled Hiroko Terasawa - CCRMA, Stanford University Holger Heckeroth - none Honor Harger - Av Festival Huang Shi (Stone) - N/A Hugues Vinet - IRCAM Huib Emmer Iain Spillane Ian Hurd - Scholarly Ian O'Keeffe - University of Limerick Ireland Ian Page-Echols - V8 Media Ignacio monterrubio – Conservatorio de Música "jesús guridi" Vitoria-gasteiz Igor Medeiros Ikue Mori Ilan Katin - GarageCube, SHARE, Mapping Festival Insomnio IRCAM Ivan Franco Ivan Mahony Ivan Marusic Iván Orosa Paleo Iván Orosa Paleo - Graduate Student at the University of Groningen Ivo Bol J Th Taekema - Museum Volkenkunde J Tómas Henriques - University Lisbon Portugal J_Milo Taylor - CRiSAP Research Unit, University of the Arts, London J. A. Deane - Artist, Composer, Performer Jaap Blonk Jack Ox Jacopo Carreras Jacopo Valli Jacqueline Oskamp Jacques Rémus Jaime del Val Jaime Munarriz - Doctor Professor Jair-Rohm Parker Wells James Bailey James Coker James Cunningham James Dunn James Fei - Mills College Oakland James Fulkerson - Barton Workshop James Harkins James Maier - no direct affiliation James McCartney - Apple Computer James Porch Jamie Allen - Newcastle Digital Media Jamie Grier - The Green Door Recording Studio, Glasgow Jamie Griffiths - Primal Divine Productiions Jan Borchers - RWTH Aachen University Jan Czmok - User and Supporter Jan Hiddink - 5Daysoff & Melkweg Jan Klug - muzikant / interactive media programmeur Jan Peter van der Wenden Jan St. Werner - Mouse on Mars Jane Henry Janek Schaefer Jaroslaw Kapuscinski Jason Brunton - Iridite Jason E. Warriner - Artist/Musician Jason Kahn Jason Long Jason Martinez - University of California San Diego Jason Plumb Jason Williams Jean-Baptiste Barrière Jean-Claude Risset

Jean-François Laporte Jean-Michel Unglas Jeannette Ginslov - Dance Tech Jed Miner Jeff Carey Jeff Kaiser Jeff Sable - ITP Jen Carlile - Stanford/CCRMA, Euphonix Jen Vanderpool - University of California Santa Barbara Jeremiah Bird - Supporter Jeremy Bernstein - Cycling '74 / independent artist Jeremy Johnston Jerome Mabille Jerome Noetinger - Metamkine Jerry Remkes - anoukvandijk dc Jesper Elén Jesse Kriss Jesse Scott - Fan JO Kazuhiro - University of Tokyo Jodi Gilbert Jody Oberfelder - choreographer, dance film maker Joel Chadabe - EMF Joel Louie joerg piringer - artist Johan Boberg Johan Eeckeloo - Koninklijk Conservatorium Brussel Johan K√∂lhi - Fylkingen! Johan Larsby Johann Paul Keller - Waag Society Johannes Birringer - Brunel University London John Bischoff - Mills College John Dalton - Synthetik Software Inc John Eacott - University of Westminster UK John Eckhardt john fothergill John King John Levin - I use an instrument fabricated at STEIM John MacCallum - Educational John Richards - De Montfort University Leicester UK John RIdener - Experimental music fan John Sprague John Thackara - Doors of Perception John Toenjes - University of Illinois John-Mike Reed - Bleep Labs Jon Kearns - Electronic Musician Jon Ray Jon Rose Jonathan Bailey Jonathan Quist - Greatness Inclusive Jonathan Sterne - McGill University Jonathan Zalben Joost Rekveld - ArtScience Joran Rudi - NOTAM Norway Jos Zwaanenburg - Conservatorium Amsterdam Josef Blersch Josef Gruendler - University of Applied Sciences Austria Joseph A. Paradiso - MIT Joseph Alford - University of Salford Joseph Butch Rovan - Brown University Joshua Blanc Judy Dunaway - Massachusetts College of Art and Design Boston Julia Escobar - Caja Ludica Julian Parker - University of Edinburgh Julian Rohrhuber Julien Reydel Julio d'Escrivan Jun-ichi Nagahara Juraj Kojs Justin Bennett - BMB con Kai Niggeman Kai-Hugo Karstanje - Student HKU Utrecht Karl F. Gerber Karl Kliem karl-otto von oertzen - artisitic Katarzyna Glowicka - Queens University Belfast Katerina Bakatsaki - Body Weather

Kathy Hinde Katie Duck Kees Tazalaar - Sonologie Keiko Uenishi Oblaat Keir Neuringer - Tag Keith - music Keith A. McMillen Keith Bramich Keith Fullerton Whiman Keith Potter - Goldsmiths University of London Keith Sanborn - Princeton University, Bard College Kenneth Harte Kevin Patton - Brown University Kevin Patton - Brown University Kevin Paul Kevin Walker - London Knowledge Lab Kia Ng - Interdisciplinary Centre for Scientific Research in Music Leeds UK Kieran Nolan Kim Cascone Kim Cem Duvarci Kim Myhr Kirsten Incorvaia - University of California Santa Barbara Kirsty Stansfield - Doctorate Research Student, University of Dundee, Scotland Klarenz Barlow - University of California Santa Barbara Kobi Kai Calev - ex-Sonology student Koen Nutters - DNK Koen van Soelen - Muziek Kohji Setoh - Artist / Lecturer at Ferris Univerisity Kohji Setoh - Artist / Lecturer at Ferris Univerisity Koichi Nishi - Kyoto-Seika University Japan Konrad Kaczmarek - Yale University Korhan Erel kris claessens - amateur musician Kristian Thomas Mumford Kristin Erickson KTH Stockholm Kyle Arthur Perkis Laetitia Sonami Lalya Gaye - University of Goeteborg Sweden Larry Polansky - Dartmouth College Lars Bröndum - Composer and teacher Laura Mello Laura Polazzi Laura Thomas-Merino Laurent DAILLEAU - cracklebox user Laurie Anderson Lawrence Casserley lawrence english - room40 Lawrence Fritts leigh toro leo learchi Les Hall Lisa Moren - University of Maryland Lizzie Muller Lonce Wyse - National University of Singapore Lorenz Wortmann Lorne F. Hammond - University of Victoria Canada Louis Schultz - Virginia Polytechnic Institute Luc Houtkamp - POW Luc van Weelen Luca Forcuci - Independent artist LUCA FRANCESCONI Lucas Evers - Waag Lucky Leone - RISD School of Design Providence Luiza Prado - PUC-Rio Luka Ivanovic Lukas Simonis - WORM & CEM Luke Abbott - Electroacoustic Composition (by research Student) at UEA Luke Dubois - Columbia University NYC Luke Selden Maarten Altena Madelyn Byrne Maggi Payne - Mills College magieke jansen - artist of allkind

Maia Marinelli Maja Kuzmanovic - foam Maja S. K. Ratkje Malcolm Goldstein Manfred Hermann Marc Boon Marc Leman - Universiteit Gent Belgie Marc Weidenbaum - critic, journalist, editor, writer Marcelo Wanderley - McGill University Marco Limbach - vorc.org Marcos Onemannation Marcus Maede - Zurich University of the Arts Marcus Schmickler - Composer Margaret Schedel - Stony Brook Margret Wibmer Margriet Van Eekelen Maria Chavez Maria del Carmen Montoya - Rhode Island School of Design Maria Ines Villasmil Maria Lalou Marie-Isabelle Collart - C RFMW Marije Baalman Marije Nie Marion Woerle - Zentrum fuer Aktuelle Musik Koeln Marja Samsom Mark Applebaum - Stanford University Mark Blythe - University of York Mark Fell Mark IJzerman - Student at the Hogeschool voor de Kunsten Utrecht Mark Meeuwenoord - Avans Hogeschool Mark Soye Marko Ciciliani Marko Kosnik - Egon March Institute Marleen Stikker - Waag Marlon Barrios Solano - 4 times Artist in residence Martijn Padding Martin Jann - Owner of Pixelsonic / ex. Head of Sound Design Native Instruments martin neukom Martin Parker - University of Edinburgh Martin Robinson - University of the West of England, Bristol Martin Tétreault Martine H. Crispo Martino Coffa - Recipient.cc Masahiro Miwa Masayuki Akamatsu - International Academy of Media Arts and Sciences Japan Massimo Scamarcio Massy Stéphane - les Disques Bien, music label Mathew Adkins - University of Huddersfield England Mathew Dalgleish - University of Wolverhampton England Mathijs van Oosterhoudt matrix - consumer Mats Lindström - EMS Matt Davies - Artist Matt Rogalsky - Queens University Ontario Canada Matte Hearn - Teratoma Heavy Industries Matthew Fuller - Goldsmith College London Matthew Jenkins Matthew Lewis Osborne - Rascending International Action Committee Matthew Ostrowsky Matthew Suttor - Yale University Matthieu Ponroy Mauricio Pauly Maurizio Splendore Mazen Kerbaj melissa coleman - visitor of steim Michael Barnhart - Shawnee State University Ohio Michael Bullock Michael Dewberry Michael Duffy - University of Minnesota Michael Edwards - University of Edinburgh Michael Eyal Sharon Michael Harenberg - DEGEM Michael Harenberg - Hochschule der Kuenste Bern

Peter Nelson - Univ Of Edinburgh Michael Knubben Peter Norrman Michael Lew - EPFL / ECAL Peter Sinclair - Ecole superieure d'art Aix-en-Provence Michael Lyons Peter V. Swendsen - Oberlin Conservatory of Music Michael Sweeton Phil Burk Michael Zbyszynski - University of California Berkeley Michel Gutlich - Communication & Multimedia Design Breda Philipp Gries Philippe Monvaillier Michele Pedrazzi Prof. John Palmer - Composer, performer, professor of music Michelle Teran - Interactive Institute Sweden R Benjamin Knapp - Queens University Belfast Midori Yasuda - New York University r. korizek Mike Farley - Eremos Raed Yassin Mirko Lazovic - visual artist Rafael Toral miska knapek - artist / student Rainer Linz Miya Masaoka Rajmil Fischman - Keele University Mobile Music Workshop Ralf Merten Modulate Collective Raylene Campbell - Independent Artist Moniek Toebosch Reactable Team motor (angelo comino) Rebekah Wilson - Source Elements LLC MR Daniel - Princeton University René Mogensen Mr.Michael T Victor - Crackle Box owner and user rene pierre T. guerin - audio Z inc. / elektrofone records Myles Walsh - fan René Uijlenhoet - Conservatorium Rotterdam Nat Muller Rene Wassenburg - Schrikdraad Ontwerp Utrecht Nathan Fuhr Renger Koning Naut Humon - Asphodel Records Rens Machielse - HKU Naya collective Ricardo Dal Farra - National University of Tres de Febrero Ned Ambassade Japan Argentina Neil Farwell - University of Bristol Riccardo Massari - Spiritini Newton Armstrong - Dartmouth University Richard Barrett Niall Coghlan Richard Lainhart - Intelligent Music Niall McCaffrey Richard Scott Nick Collins - University of Sussex Brighton Richard Teitelbaum - Bard College Nick Fells - University of Glasgow Nick Holmes - Recording Engineer Woodshed Studio, Toronto Richard Whitelaw Rijksakademie Nick Rothwell Rik Evans-Deane - Australian Performing Rights Association Nick Williams Rob Tuck Nicola Bernardini - Conservatorio di Padova Italy Rob van Kranenburg - Waag NICOLA CATALANO Robert Alexander Nicolas Collins - School of the Art Institute of Chicago Robert Engelbrecht Nicolas Horne Robert Gluck - University at Albany Nikolas Neecke Robert K. L. Wheeler NIls Quak Robert Nuuja NIME Robert Rowe - Steinhardt School of Culture Nina Czegledy Nobuyasu Sakonda - Nagoya University of Arts and Sciences, Roberto Briceno Roberto Garretón associate professor Robin Koek - Student Sound Design / Electronic composition Ofer Smilansky Robin Smith Ole Heggli Roby Bellemans - Swazoom onur uzunismail - sound engineer Rocco di Pietro Orestis Karamanlis - Queens University Belfast Roddy Schrock Oriol Viladomiu Roderik de Man Pablo Sanz Almoguera Rodney Waschka - North Carolina State University Parag K. Mital - University of Edinburgh Roelf Toxopeus - BMB con Pascal Baltazar Roger B. Dannenberg - Carnegie Mellon University Pascal Boudreault Roger TSAI Patrick Delges - CRFMW asbl rogério costa patrick mcginley - none Roland Spekle - MAE Ensemble Paul Berg - Sonologie Den Haag Rolf Gehlhaar - Coventry School of Art & Design Paul Bertin Rolf Grossmann - Luenenburg University Paul Chsuncy - Imperial College London Rombout Willems Paul DeMarinis - Stanford University Rosa Barba Paul Devens - ABK Maastricht Ross Bencina Paul Hale - University of Wolverhampton UK ruben patino - musician Paul Hubweber Rui Dias - ESART Paul Keene- MusIC Group Rui Penha - University of Aveiro Paul Naughton Ryan Connery Paul Pignon Ryoji Ikeda Paul Rudy - University of Missouri Kansas City Sachiko Hayashi Paul Verity Smith Sachiko Hayashi Pauline Oliveros - Rensselaer Polytechnic Institute Troy US Sally Jane Norman - CultureLab Newcastle Pedro Oliveira sam hamilton - artistic Pedro Rebelo - Queens University of Belfast Sam Page - Interested potential customer Pedro Soler - Hangar.org Sam Underwood Per Platou Sam White - Avid Fan Per Samuelsson - artist Samuel Vriezen Peter Coyte Sandberg Instituut peter freeman Sandra Mathern-Smith - Denison University Ohio Peter J.A. van Bergen - LOOS Sara Kolster Peter Morgan

Sarah Nicolls - Brunel University London Sarah O'halloran - University College Cork Ireland Sarah Verhulst Satoshi Morita Scot Gresham-Lancaster - California State University Scott Baird - N/A Scott De Lahunta Scott Fitzgerald - Artist/Educator Scott Lahiff - University of Edinburgh Scott Looney - Educator/Experimental Artist Seamus Cater - Former resident, Founder DNK Amsterdam. sean healy Sean Williams - University Of Edinburgh Seiichiro Matsumura - a perticipant of workshops,a user of STEIM studio Seth Cluett - Princeton University Seth Elgart - UBS Shailpik Biswas Shannon O'Brien - University of Canterbury New Zealand Shea Ako Sher Doruff Shigeru Kobayashi Shintaro Miyazaki - PhD Mediatheory/ Soundtheory/ Mediamusician shira miasnik si carruthers - user Sidney Fels - University of British Columbia Sietske Klooster (MSc.) - Department of Industrial Design TU/e Silvia Janoskova - Podium voor Pop Cultuur en Media Simon Emmersen - De Montfort University UK Simon Holland - The Open University Milton Keynes UK simon james Simon Smith - User of Steim Products Sofia Bustorff Sofie Loizou Somaya Langley Sonia Cillari Sonic Acts sonig SPIKE the Percussionist - Noizician Staas de Jong Stan Wijnans Stefaan WATTé - research Stefan Brunner Stefan Riekeles - Transmediale Berlin Stefan Smulovitz - Simon Fraser University Stefan Tiedje - CCMIX Stefania Serafin - Aalborg University Copenhagen Stefanie Wuschitz Stelarc Stephen Gallagher Steve Bradley - University of Maryland Steve Brown - Fathom Project Steve Dunnington - Moog Music Inc. Steven Curtin Steven Krentzman - International Association Steven Roeder Stock - V2_lab Sukandar Kartadinata Sung Hwan Kim Susan Benn - PAL Founder Suzanne Thorpe Takaaki KUMAKURA Terre Thaemlitz Thanos Chrysakis Theo Howard - Antilounge (Den Haag), Sub Continental Dub (Australia) Thierry BERNARD - Visual&Sound Artist Thom Willems Thomas Chousos thomas felder Thomas Myrmel Thomas Troge - Institut Für Musikwissenschaft Und Musikinformatik THomas Wisbech - Medialogy student Thor Magnusson - ixi software

Tidoni Francesca Ties Mellema - musician Tikva Morowati Tim Cunnane - Lab Plus Pedals Tim Day - Amersham & Wycombe College Tim Howle - Music School of Arts and New Media University of Hull Tim van der Horst Tina Blaine Tobias c. van Veen - McGill University Tobias Reber - Hochschule der Künste Bern HKB Todd Barton - Southern Oregon University Tolga Tuzun - Istanbul Bilgi University Tom Fenn Tom Ferguson - UCSD Tom Ferguson - UCSD Tom Igoe - Interactive Telecommunications Program NYU Tom Tlalim Tom Whitwell - Journalist writing about innovation in music Tomasz Kaye Tomer Harai - Instetute for Sonology, konijnklijk conservatory, Den Haag Tommaso Colliva Tommaso Perego Tommaso Perego - Conservatorio Giuseppe Verdi Milan Tommy DOG Prinz - Musician Tomoko Yonezwa tonis savi - myspace.com/tehnokeha Tor Halmrast Trace Reddell, Ph.D. - Digital Media Studies, University of Denver Travis Weller Unie van Componisten Vera Glahn - Dokfest Victor Eijkhout Virtueel Platform vito macchione Wada Ei Warren Burt - Illawarra Institute of Technology Wollongong Australia Wayne Marshall - Brandeis University Wayne Siegel - DIEM Denmark Willem Velthoven - Mediamatic William Hsu - San Francisco State University William Matelski - Artist/Composer William O'Donovan - Concerned Artist Wolf Baker - myspace.com/DundasMusic Woody And Steina Vasulka Woody Sullender - former artist-in-residence Wouter van Looy - Transparant & Zonzo Yannis Kyriakides Yoko Seyama Yolanda Alonso Bothen Yolande Harris Yutaka Makino - University of California Santa Barbara Zack Settel - University of Montreal zurine F. Gerenabarrena