RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK BIJ ROC NIJMEGEN TEAM ZORGHULP/HELPENDE Z&W
Opleiding Zorghulp, niveau 1
Plaats: BRIN: Onderzoeksnummer: Onderzoek uitgevoerd op: Conceptrapport verzonden op: Rapport vastgesteld te Utrecht op:
Nijmegen 25PN 125051 18 oktober 2011 20 januari 2012 15 februari 2012
Rapport van bevindingen (Toezichtkader 2009), vastgesteld 28-09-2009, H2762803/13
Documentnr: H3239628 pagina 1/11
Rapport van bevindingen (Toezichtkader 2009), vastgesteld 28-09-2009, 2762803/13
Documentnr: H3239628 pagina 2/11
1.
INLEIDING
De Inspectie van het Onderwijs heeft op 18 oktober 2011 een onderzoek uitgevoerd bij ROC Nijmegen, het team Zorghulp/Helpende Z&W, opleiding Zorghulp naar de kwaliteit van het onderwijs en de naleving van wet- en regelgeving. De aanleiding voor dit onderzoek is de volgende. Uit analyses die de inspectie heeft uitgevoerd kwam naar voren dat de opbrengsten mogelijk onvoldoende zijn. In dit kader is de volgende opleiding onderzocht: • crebocode 91420, Zorghulp, niveau 1.
Onderzoeksopzet Deze rapportage is gebaseerd op: • Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de instelling die bij de inspectie aanwezig zijn. • Analyse van teamjaarplan 2012 en het verzuimbeleid. • Onderzoek op locatie, waarbij − schooldocumenten zijn bestudeerd; − de onderwijspraktijk is geobserveerd; − gesprekken zijn gevoerd met met de directeur, teammanagers, docenten, studieloopbaanbegeleiders, bpv-coördinatoren, beleidsmedewerker kwaliteitszorg en studenten. Voor de beoordeling van de opbrengsten is gebruikgemaakt van cijfers uit BRON, schooljaar 2009-2010 met de erbij behorende onderstaande normen. Niveau 1: jaarresultaat 60,7 procent en diplomaresultaat 45,1 procent.
Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek gebaseerd op het Toezichtkader bve 2009 en de Aanvulling voor 2010 op het Toezichtkader bve 2009. Deze zijn te vinden op www.onderwijsinspectie.nl. Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek op het gebied van de onderwijskwaliteit en de wettelijke voorschriften weergegeven. Dit wordt gevolgd door een beschouwing waarin tekortkomingen worden toegelicht en waar mogelijk de ontwikkeling van de opleiding in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer.
Rapport van bevindingen (Toezichtkader 2009), vastgesteld 28-09-2009, 2762803/13
Documentnr: H3239628 pagina 3/11
Rapport van bevindingen (Toezichtkader 2009), vastgesteld 28-09-2009, 2762803/13
Documentnr: H3239628 pagina 4/11
2.
BEVINDINGEN
2.1
Bevindingen opleiding Zorghulp
2.1.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabel vermeldt de inspectie tot welke bevindingen per opleiding het onderzoek heeft geleid. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate het betreffende criterium gerealiseerd is. De inspectie heeft daarnaast onderzocht of wordt voldaan aan de naleving van enkele wettelijke voorschriften. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) Scores van de opleiding: • crebocode 91420, Zorghulp, niveau 1 1.1 Naleving Wettelijke vereisten 1.1.1 Naleving Wettelijke vereisten 2.1 Opbrengsten van opleidingen 2.1.1/2.1.2 jaarresultaat en diplomaresultaat 3.1 Programma 3.1.1 Samenhang 3.1.2 Maatwerk 3.1.3 Programmatijd 3.1.4 Voorzieningen 3.2 Leerproces 3.2.1 Leertijd 3.2.2 Didactisch handelen 3.2.3 Begeleiding in de instelling 3.2.4 Beroepspraktijkvorming 3.3 Trajectbegeleiding 3.3.1 Intake 3.3.2 Studieloopbaanbegeleiding 3.3.3 Zorg studenten met specifieke behoeften 3.3.4 Samenwerking 3.4 Omgang en veiligheid 3.4.1 Bejegening/omgang 3.4.2 Veiligheid 4.1 Kwaliteitszorg 4.1.1 Systematische Kwaliteitszorg 4.1.2 Beoordeling
1
2
3 •
4
1
2 • 2
3
4
3
4 •
1
1
2
1
2
• • • 3 • • • • 3 •
5
4
4 •
1
2
1
2
• • 3 • • 3 •
4
4
•
Rapport van bevindingen (Toezichtkader 2009), vastgesteld 28-09-2009, 2762803/13
Documentnr: H3239628 pagina 5/11
2.1.2
Beschouwing
Algemeen beeld Het onderwijsproces is van voldoende kwaliteit. Samenhang en studieloopbaanbegeleiding zijn als goed beoordeeld. In 2011 is er een belangrijke verandering in het management doorgevoerd. Een nieuwe teammanager is aangesteld en de vorige teammanager is nu coördinator studentzaken ter ondersteuning van de studieloopbaanbegeleiders. Het team heeft een duidelijk beeld van de oorzaken van de te lage opbrengsten en er zijn verbeteracties in gang gezet. Het team is uiterst betrokken bij het verzorgen van onderwijs voor de doelgroep. Het op papier zetten van (verbeter)acties, bijvoorbeeld in de vorm van een teamplan heeft niet de eerste prioriteit. De nieuwe teammanager heeft dit echter wel gedaan en zij heeft als ambitie teamplan te laten internaliseren. Toelichting Opbrengsten De opbrengsten van de onderzochte opleiding in 2009-2010 liggen onder de landelijke norm. Het jaarresultaat van de opleiding Zorghulp is 41 procent, het diplomaresultaat 38 procent. Wettelijke vereisten Voor zover onderzocht door de inspectie wordt voldaan aan de wettelijke vereisten op het gebied van zorg- en informatieplicht, rechtsbescherming, erkenning leerbedrijven en gebruik crebonamen. Er is onderzoek gedaan naar onderwijstijd, vsv en bpv. Over deze onderwerpen wordt separaat gerapporteerd.
Programma De samenhang is goed. Deze is zichtbaar voor de studenten aan de hand van studiewijzers. Hierin is duidelijke informatie opgenomen over prestatie-leeropdrachten (plo's), toetsen en examens. Studenten zijn goed op de hoogte wanneer welke opdracht afgerond moet zijn. Er is een leerplan voor het gehele jaar opgesteld. Vanaf de tweede schoolweek beginnen de studenten met één dag per week snuffelstage te lopen om een optimale afstemming tussen de theorie en praktijk te bewerkstellingen. Het onderwijs op school is betekenisvol en de theorie heeft praktisch nut. Het maatwerk is voldoende. Aan vooral zwakkere studenten wordt specifiek aandacht besteed. Binnen de les wordt extra uitleg gegeven en er is een mogelijkheid om buiten de lessen om huiswerkbegeleiding te krijgen of hulp bij het maken van een planning. Studenten die positief opvallen, kunnen gedurende de eerste 10 weken een overstap maken naar niveau 2; daarna niet meer. De duur van de opleiding bedraagt één jaar. Beleid om versneld door de opleiding te kunnen is
Rapport van bevindingen (Toezichtkader 2009), vastgesteld 28-09-2009, 2762803/13
Documentnr: H3239628 pagina 6/11
de facto niet, maar er bestaat de mogelijkheid om opdrachten van niveau 2 tegelijkertijd te doen. Hierdoor is het mogelijk niveau 2 in een kortere tijd af te ronden. Bij Nederlands en rekenen wordt gedifferentieerd. De programmatijd is voldoende. De opleiding is in de beschikbare tijd te volgen en is niet te licht of te zwaar. Vereiste is wel dat studenten bijblijven. Er vallen geen lessen uit en mocht dit gebeuren dan worden deze lessen vervangen. De geprogrammeerde onderwijstijd wordt daadwerkelijk gerealiseerd. De voorzieningen zijn voldoende. De praktijklokalen zijn passend voor de opleiding. De lessen worden zoveel mogelijk in lokalen dicht bij elkaar gepland opdat de overzichtelijkheid voor de studenten optimaal is. Studenten krijgen adequate informatie. Via trajectplanner kunnen zij thuis inloggen en het rooster en allerlei andere actuele informatie inzien. Roosteraanpassingen worden op tijd gecommuniceerd. De klachtenregeling is bekend bij de studenten. Leerproces De leertijd is voldoende. Er is een stringent presentie– en absentiebeleid. Zodra een student ziek of afwezig is wordt er door de studieloopbaanbegeleider (slb'er) telefonisch contact opgenomen. De aanwezigheid wordt bijgehouden in trajectplanner. De lessen beginnen en eindigen op tijd en studenten zijn binnen de lessen actief bezig met onderwijs. De stage loopt door tot de zomervakantie en tot die tijd hebben studenten de tijd om opdrachten af te ronden. Daarna, i.c. in september worden de diploma's uitgereikt. Het didactisch handelen is voldoende. De inhoud van de lessen is gevarieerd en afgestemd op de doelen. Met eerst nog veel kennisoverdracht en met nadruk op vaardigheden zoals discipline en communicatie. Er is voldoende afwisseling in werkvormen. Binnen de lessen wordt actief contact met de groep gezocht wat zich manifesteert in betrokkenheid en persoonlijke benadering van docenten. Op basis van lesbezoek kan de inspectie de mening van studenten dat een duidelijke uitleg van de lesstof en opdrachten plaatsvindt, staven. De begeleiding in de instelling is voldoende. Het is voor de studenten duidelijk wie verantwoordelijk is voor de begeleiding en de studievoortgang. Iedere 10 weken vindt een gesprek plaats met de studieloopbaanbegeleider (slb'er) waarin de studievoortgang besproken wordt. De begeleiding vindt plaats in de context van een integrale aanpak van de studentbegeleiding, i.c. de begeleiding op maat (bom). Relevante studentinformatie vormt vanaf de intake input voor de gesprekken en deze informatie, c.q. gegevens, wordt één keer in de 10 weken geactualiseerd en vastgelegd. Het betekent veel 'papierwerk' maar het levert veel op want het biedt de mogelijkheid aanpassing van het individuele programma te effectueren. De beroepspraktijkvorming is voldoende. De voorbereiding op de bpv vindt plaats met behulp van het bpv-boek. Na tien weken start de eerste echte stage in de vorm van een lintstage die wordt afgewisseld met schooldagen. De slb'er is tevens stagebegeleider. Er wordt één bezoek vanuit school aan het stageadres gebracht, zo nodig vaker. Eveneens indien nodig is er veel telefonisch contact en e-mailverkeer. Stageplaatsen worden op tijd door de school geregeld. Twee keer per jaar worden werkveldbijeenkomsten georganiseerd en er is een scholing voor praktijkbegeleiders.
Rapport van bevindingen (Toezichtkader 2009), vastgesteld 28-09-2009, 2762803/13
Documentnr: H3239628 pagina 7/11
Trajectbegeleiding De intake is voldoende. Ook de intake is een onderdeel van de begeleiding op maat. Iedere aspirant-student krijgt een intakegesprek dat gemiddeld 30 minuten duurt. De doorstroomgegevens worden actief gebruikt en aan de motivatie van de student wordt veel aandacht besteed. Bij twijfel wordt de student doorgestuurd naar het studentenservicebureau voor een verlengde intake. Hiervoor gelden vaststaande criteria. De student wordt gepositioneerd met behulp van een formulier profileringshulp intake. Het aannamebeleid is aangescherpt in de zin dat alleen PROstudenten met een positief advies van de aanleverende school worden toegelaten. De studenten hebben bij aanvang van de opleiding een globaal beeld van het verloop van de opleiding. Aanscherping met het oog op het managen van verwachtingen lijkt in de rede te liggen wanneer studenten aangeven dat schoonmaken een groter aandeel heeft dan verwacht. De studieloopbaanbegeleiding is goed. Er zijn twee slb'ers op één groep, dat betekent zo'n 10 studenten per slb'er. Dit betekent een goed en actueel zicht op de vorderingen. De slb'er is de centrale persoon in de opleiding van de student. Iedere 10 weken vindt een gesprek plaats, zo nodig vaker. In de gesprekken komen het gedrag van de student, de studieresultaten, de competenties en de thuissituatie aan de orde. Deze gegevens worden besproken in het docententeam. Bij problemen wordt direct actie ondernomen door contact te zoeken met de coördinator studentzaken. Zij neemt snel en effectief actie. De zorg voor studenten met specifieke onderwijsbehoeften is voldoende. In de les worden studenten met specifieke onderwijsbehoeften tijdig gesignaleerd. De slb'er onderneemt direct actie en betrekt ouders bij afspraken. De samenwerking is voldoende. Samenwerking tussen de verschillende interne hulpstructuren zoals servicebureau en mini-zats verloopt via korte lijnen. De samenwerking met de derde lijn zoals RMC, steunpunt lgf en schuldsanering verlopen soepel. Het functionele contact met ambulant begeleiders is laagdrempelig. Indien nodig vindt overdracht naar de AKA-opleiding plaats.
Omgang en veiligheid Binnen de opleiding zijn de regels bekend en daar wordt strak aan vastgehouden. Studenten worden als volwassenen benaderd. Studenten ervaren geen discriminatie en voelen zich veilig. Als studenten het schoolgebouw in of uit willen ervaren zij minder veiligheid doordat groepen mensen voor de school staan te blowen. Kwaliteitszorg De systematische kwaliteitszorg is voldoende. Er is een teamplan dat de teammanager heeft opgesteld. Dit plan heeft een duidelijke relatie met het strategisch beleidsplan. Het cyclische proces van kwaliteitszorg dat op het niveau van het teammanagement binnen de context van het teamplan zichtbaar is, moet door docenten nog geïncorporeerd worden. In het kader van dit proces zijn hiervoor verantwoordelijke docenten aangesteld en deze punten komen terug in de gesprekkencyclus met de docenten. Min of meer los hiervan hebben docenten een
Rapport van bevindingen (Toezichtkader 2009), vastgesteld 28-09-2009, 2762803/13
Documentnr: H3239628 pagina 8/11
goed beeld van de sterke en zwakke punten van de opleiding, in het bijzonder van de oorzaken van uitval. Hierop worden ook acties ondernomen. Een interne audit met inschakeling van een onafhankelijke deskundige ontbreekt. De beoordeling is daarom onvoldoende.
Rapport van bevindingen (Toezichtkader 2009), vastgesteld 28-09-2009, 2762803/13
Documentnr: H3239628 pagina 9/11
Rapport van bevindingen (Toezichtkader 2009), vastgesteld 28-09-2009, 2762803/13
Documentnr: H3239628 pagina 10/11
3.
TOEZICHTARRANGEMENT
De kwaliteit van het onderwijs van de volgende opleiding vertoont tekortkomingen vanwege onvoldoende opbrengsten en is als zwak beoordeeld: • crebocode 91420, Zorghulp, niveau 1. Om deze reden kent de Inspectie van het Onderwijs aan deze opleiding een aangepast arrangement toe. De opleiding valt onder intensief toezicht. Met het bevoegd gezag is afgesproken dat de onderwijskwaliteit in oktober 2012 weer voldoende is. De inspectie voert in oktober 2012 opnieuw onderzoek uit om na te gaan of de tekortkomingen zijn opgeheven.
Rapport van bevindingen (Toezichtkader 2009), vastgesteld 28-09-2009, 2762803/13
Documentnr: H3239628 pagina 11/11