Hellevoetse onderwatersport vereniging
O K E
Prettige dagen En weer een heel goed nieuw duikjaar
Hellevoetse Onderwatersport Vereniging Oké Secretariaat: Postbus 237 3220 AE Hellevoetsluis tel: 0181- 328873
RABOBANK Rek.nr. NL09 RABO 0344 818500
═════════════════════════════════════════════════════════════ Voorzitter: Peter Ouwens 0181 - 311486 Secretaris: Lucien van Dee 0181 - 328873 Penningmeester: Rob van Rij 0181 - 323281
[email protected] Bestuurslid: Cor Terlouw 0181 - 317984 Bestuurslid: Kees Groenendijk 0181 - 417434 Bestuurslid: Fred Meulstee 06 - 44494464 Bestuurslid Marcel Kap 06 - 51340878 Alle bestuursleden:
[email protected] ═════════════════════════════════════════════════════════════ Conditietrainers: Luc Coenen 0181 - 322811
[email protected] Opleidingen: Kees Groenendijk 0181 - 417434
[email protected] ═════════════════════════════════════════════════════════════ Redactie: Sjaan & Cor Terlouw 0181 - 317984
[email protected] ═════════════════════════════════════════════════════════════ Kascontrole: Rob van Rij 0181-323281 ═════════════════════════════════════════════════════════════ Lief & Leed:
[email protected] ═════════════════════════════════════════════════════════════ Ledenadministratie: Luc Coenen 0181 - 322811
[email protected] ═════════════════════════════════════════════════════════════ NUMMER KAMER VAN KOOPHANDEL ROTTERDAM: 40386029 INSCHRIJFNUMMER NOB: 122 KWARTAALCONTRIBUTIE VERENIGING € 48,00 REKENINGNUMMER RABOBANK: NL09 RABO 0344 818500 WEBSITE: www.duikvereniging-oke.nl WEBMASTER:
[email protected] ADVERTENTIES: hele pagina € 45,- en halve pagina € 25,- per jaar ═════════════════════════════════════════════════════════════
Het bestuur wenst jullie allemaal hele fijne Feestdagen en een Gelukkig mooi duik jaar
Net terug van een motor-duikvakantie in Indonesië, zei een van ons “en…. over twee jaar naar de Filipijnen?”. Na een jaar dacht ik dat zal ie wel vergeten zijn. Dus een vakantie met onze duikvereniging geboekt naar Bonaire. Een week later zei Erwin “ennnn gaan we nog naar de Filipijnen?”. Slik, dat moet dan wel in oktober, in april ga ik met de vereniging naar Bonaire. Okee, dat is geen probleem. Dus hebben we met z’n vieren een duikvakantie geboekt naar Magic Island in de Filipijnen. Na een
lange vlucht en een bus rit aangekomen op Magic Island. Twee uurtjes later lagen we al in het water. De eerste duik op het huis rif en kwamen bijna direct een waanzinnige mooie grote schildpad tegen. En helaas, eerste duik natuurlijk geen camera mee genomen, balen. Gelukkig hebben we later nog vaak van de schildpadden kunnen genieten. De volgende ochtend zijn we met de boot naar het noorden gevaren. Wat een schat aan onderwater leven. De gids peurde wat met zijn pen in de grond en opeens ……. Twee ogen. Na een uurtje maar weer terug naar het resort om te gaan eten. Wat een slecht weer. Golven, regen en wind. Wat gaat die boot te keer zeg. Allemaal in de boot met de duikbril op van wegen de regen. De volgende dag vroeg uit bed om met de boot naar een mooie duik stek te gaan. Helaas. Door het slechte weer vaarde de boot niet uit. Dus wij als grote gasten in zo’n tjoek-tjoek. Ja je moet alles mee gemaakt hebben. Na drie kwartier aangekomen op de duik stek, helemaal gebroken en met blauwe plekken het water in. Dat maakte in een keer alles weer goed. Behalve heel veel macro, kwamen we een ineens een vliegtuigje tegen. Ja daar moet je dan toch even in. Na een paar dagen werd het weer beter en konden we weer varen. We zijn naar Peacador Island gegaan. Daar zag ik voor het eerst een
Ghost-Pipe-Fish. Wat een beestje is dat zeg.
Ook de hairy squad lobster was hier van de party. Wat haden we nog niet gezien zei de gids. Wij allemaal in koor “sea horse sea horse” Oke, dan gaan we vandaag een sea horse opzoeken. Wel, als je nog geen brilletje nodig had, werd het nu wel eens tijd. Het was een pygmee zeepaardje. Hier heb je dus duidelijk een gids voor nodig. Met een klein lampje speurde de gids het koraal af en daar zat ie. Geinig. Jammer dat ie zo klein was. Op de foto, welke ik met macrolens heb gemaakt kon ik hem pas duidelijk zien.
De ene laatste duik dag hebben we een dagtrip gemaakt om te gaan duiken met de walvishaaien. Wat zijn die groot zeg. Je voelt je zo nietig als je met deze vissen zwemt. Echt nooit meer om te vergeten.De laatste duikdag hebben we een nachtduik gemaakt. Vlak voor de schemer zijn we het huisrif opgegaan. We zouden de manadrijn visjes gaan spotten. En ja hoor na een kleine twintig minuten bij het koraal te hebben gehangen kwamen de eertse mandarijnvisjes naar boven. Wat een spektakel was dat. Al met al was het een vakantie om nooit meer te vergeten. Grz Fred Meulstee
De winter is begonnen: snotolven en eikapsels van wulken 08-12-14 De afgelopen weken hebben sportduikers de eerste waarnemingen van Snotolven en eikapsels van Wulken van dit najaar gemeld. Ervaren sportduikers weten dan dat de winter is begonnen. Het zijn de eerste van een serie natuurwaarnemingen op de zilte natuurkalender die jaarlijks in de laatste weken van de herfst of in de eerste weken van de meteorologische winter worden gedaan. Een typisch kenmerk van deze winterse fenomenen is dat ze te maken hebben met de voortplanting van deze soorten: voortplanting in steeds kouder wordend zeewater. Bericht is met toestemming van Stichting ANEMOON overgenomen van de website van www.natuurbericht.nl. Op de natuurkalender voor deze periode pronken een aantal zeedieren die deze of de komende periode gaan gebruiken voor hun voortplanting. In de afgelopen twee maanden hebben sportduikers in vooral de centrale Oosterschelde steeds meer Wulken zien verschijnen in de ondiepe zones. Zij verzamelen hier om te paren en hun eikapsels af te zetten. Dit voortplantingsritueel is ongeveer een week geleden daadwerkelijk begonnen. Het valt jaarlijks samen met de start van de meteorologische winter. De eikapsels zijn kleine halfronde plastic-achtige capsules waarin 500 tot 3.000 embryo’s zitten.
Deze Wulk is bezig met het afzetten van eikapsels, Oosterschelde. Foto: Peter H van Bragt Grote aantallen eikapsels worden in kluiten ter grootte van een tennisbal afgezet. De komende weken zullen steeds meer eikapsels van Wulken waargenomen worden door sportduikers. De embryo’s ontwikkelen zich vervolgens erg langzaam in het koude zeewater. Pas over drie of meer maanden kruipen de eerste jonge Wulken van niet veel meer dan 1 millimeter lengte uit de eikapsels. Per eikapsel zullen er maar een handjevol dit hele proces tot aan het uit het eikapsel kruipen overleven.
Eikapsels van Wulken zijn ongeveer zo groot als een tennisbal. Foto: Peter H van Bragt Eerste snotolf In november is door sportduikers het eerste mannetje Snotolf van dit najaar in de Oosterschelde aangetroffen. Ook de Snotolf, een opvallende zeevis die als waarneming hoog op het verlanglijstje van menig sportduiker staat, gebruikt het winterseizoen voor de voortplanting. De volwassen dieren leven gedurende het grootste deel van het voorjaar tot het einde van het najaar ver op de Noordzee tot aan de rand van de Atlantische oceaan. In het najaar trekken ze naar de ondiepe kustzone om hier te paren en hun eieren af te zetten. Juist rond deze tijd worden jaarlijks de eerste volwassen Snotolven in de Oosterschelde waargenomen. Ze zijn dan tenminste al 5 jaar oud. Het zijn altijd eerst de mannetjes Snotolven die hier door sportduikers worden gezien. Zij zoeken geschikte nestplaatsen, poetsen die schoon en wachten vervolgens op een passerend vrouwtje die ze vervolgens proberen te verleiden om daar haar eitjes af te zetten. De eerste einesten zullen we waarschijnlijk pas over ongeveer een maand gaan zien. Het mannetje zorgt dan voor de broedzorg en bewaakt het einest tegen predatoren. Pas als na soms wel meer dan zes weken de eitjes zijn uitgekomen trekt het mannetje weer terug naar de Noordzee om volgend jaar rond deze tijd weer terug te komen.
Het eerste mannetje Snotolf van dit najaar is al eind november in de Oosterschelde waargenomen. Foto: Peter H van Bragt Dit zijn slechts twee van de vele soorten zeedieren die de winterperiode benutten voor de voortplanting. Botervissen, Zeedonderpadden, Rosse sterslakken, Grote vlokslakken en Slanke Waaierslakken zijn zo maar een paar andere zeedieren die dit ook gaan doen. Het koude zeewater bevat veel zuurstof en krabben en andere predatoren zijn in de winter bij de lage watertemperatuur inactief. De kans op de predatie is daarmee veel kleiner en de broedzorg kost minder energie dan bij de voortplanting in het warmere voorjaar. Om als sportduiker van deze fenomenen te kunnen genieten moet je dan wel de hele winter door duiken. Net als de Snotolf en de Botervisjes moet je er gewoon wat voor over hebben. Tekst en foto’s: Peter H van Bragt, Stichting ANEMOON Met dank aan Albert Spijkers voor het doorgeven van de eerste waarneming van een Snotolf in dit najaar in de Oosterschelde.
Schoonmaak avond in het clubhuis
IJverige heren Fred/Lucien/Leo/Bjorn/Hans/Cor J/Cor T waren vrijdagavond 19‐12 zich eigen aan het uitsloven om ons clubhuis weer spik en span te maken
Schimmel achter de bank verwijderd, en betere beluchting gemaakt, alle stoelen met een stoomreiniger schoon gemaakt, gestoft en gestofzuigd platen van de vestingdagen op gehangen, tafels gesopt, lamellen gesopt enz awel lekker bezig geweest om daarna nog even lekker uit te rusten aan de bar. Als er nog leuke items zijn voor de bar of duikspullen die we nog niet hebben breng ze gerust mee weggooien kan altijd nog.
De paalsteek
Gezond gebit Het gebit en de mondholte worden regelmatig onderschat als het gaat om duiken. We zijn meer gericht op het keel-, neus-, oorgebied en de longen. De mondholte en ons gebit zijn erg belangrijk als het gaat om onze luchtvoorziening. Tijdens onze openwatertraining werden ons de schrikbeelden voorgehouden van ontploffende kiezen bij een slecht onderhouden gebit. In de regel zal dit meevallen maar er zijn wel een aantal aandachtspunten waar je rekening mee moet houden. Bij een minder goed onderhouden tanden en kiezen kan tandberderf (cariës) optreden. Dit kan ontstaan in tanden of kiezen die nog geen vulling hebben of bij gebitselementen die dat wel al hebben. Er kunnen dan kleine luchthoudende ruimtes ontstaan. Hierbij kan tijdens de afdaling de lucht wel langzaam in de ruimte komen. Tijdens de opstijging kan de uitzettende lucht er niet snel genoeg uit en zal de omgeving barsten. Dit geeft directe pijn. Vullingen en kronen Bij sommigen is er tijdens het duiken sowieso pijn in de tanden en kiezen door de drukverschillen. Als deze luchthoudende holtes onder vullingen en kronen voorkomen kunnen deze losraken van de tanden en kiezen. Dit kan ook gebeuren als wortelkanaalbehandelingen niet helemaal goed zijn uitgevoerd. Met name de kiezen in de bovenkaak en achter in je mond ondervinden vaker dit probleem. Wijs je tandarts er dus op dat je duikt en dat er extra aandacht wordt besteed aan het feit dat er geen luchthoudende holtes mogen bestaan onder je vullingen en kronen. De voorkeur gaat dan uit naar kunststof en kunststofcement.
Een andere mogelijkheid bij pijn in je kiezen of tanden is dat je kaakholte onvoldoende geklaard kan worden. Door de drukverandering kan er prikkeling optreden van de zenuwen die onder het slijmvlies van de kaakholtebekleding aanwezig zijn. Als er tanden of kiezen getrokken zijn is het verstandig 2-3 weken te wachten met
duiken. Onder druk kan er lucht in de genezende wond in je tandvlees geperst worden (emphyseem). Pijn in kaken en hoofd Een fenomeen dat toch meer voorkomt is het probleem dat veel mensen na het duiken pijn hebben in kaken en in hun hoofd. Dit is vaak het gevolg van te hard bijten of verkeerd bijten in het mondstuk van de ademautomaat. Er staat dan zo`n druk op de spieren dat deze als het ware verkrampen. Dit geeft veel pijn. Ook nog uren na de duik. Het aanpassen van het mondstuk kan dan de oplossing zijn. Er zijn al langere tijd mondstukken op de markt die, als je die even in warm water legt en ze vervolgens in je mond stopt, een mooi precies op maat passend mondstuk opleveren. Omdat de drukverdeling dan goed verdeeld is over alle kiezen en tanden hoef je niet meer zo hard te bijten. Dit is een prima oplossing voor mensen die een incompleet gebit hebben of andere standsafwijkingen van hun gebit. Kunstgebit Bij duikers die een kunstgebit hebben is het zeker van belang dat het goed vastzit. Onder water kan het tot gevaarlijke situaties leiden als je je mondstuk niet meer goed kan inhouden als gevolg van een niet goed zittend kunstgebit. Duiken zonder gebit is geen optie omdat je mondstuk dan geen enkele houvast heeft. De enige optie is dan nog het gebruik van een volgelaatsmasker. Kortom, houd je gebit goed bij en zorg voor een goed zittend mondstuk van je ademautomaat (ook de reserve!) zodat je relaxed kunt blijven duiken en niet bang hoeft te zijn dat je automaat uit je mond valt.
Fred Meulstee
What happened? The incident occurred on board a Diving Support Vessel in Gabon on 15 October 2014 while divers prepared for a dive and were putting on their diving suits, a valve forcefully parted from a High Pressure (HP) cylinder filled with 180 bar of compressed air. In total 5 divers were injured by the parted valve as it flew off the cylinder. Why it happened The investigation is still ongoing but preliminary assessment has confirmed that the inner thread on the HP cylinder was not compatible with the outer thread of the pillar valve. The HP gas cylinder inner thread was a M25x2 parallel thread and the outer thread on the pillar valve was a 3/4"x14 BSP parallel thread (Whitworth). How the incompatible valve and HP gas cylinders came to be used together, is still being investigated. Lessons learned The incompatibility of the valve thread and HP cylinder thread led to a serious incident. It is, therefore, of great importance that all Shell diving contractors perform an immediate check to confirm the compatibility of the HP gas cylinders and valves threads in use at their operations. They should also clearly mark & register both HP gas cylinders and valves separately, so that
compatibility can be verified and assured.
Fig 1: Permanent markings on top of air cylinder with thread specs: M25x2 - ISO
Fig 2: Example of pillar valve with 3/4” BSP parallel thread and no markings or thread specs
Harry Verhulp
IJsberen smullen van kerstbomen
IJsberen smullen van kerstbomen - RHENEN – Een ijsbeer stort zich in Ouwehands Dierenpark op een kerstboom. De dierentuin verstrekt ijsberen, rendieren, berberapen, yaks en olifanten vlak voor Kerst altijd een kerstboom. Voor de één is het een speeltje, voor de ander een lekkernij. Foto's RD Ouwehands Dierenpark trakteert. IJsberen, rendieren, berberapen, yaks en olifanten krijgen vlak voor Kerst allemaal een kerstboom. Zonder ballen, slingers en lampjes. „Een delicatesse.” Traditiegetrouw deelt Ouwehands in de donkere dagen voor Kerst een cadeautje uit aan zijn bewoners. Een verse naaldboom met kluit. Een toetje, als aanvulling op het dagelijkse menu. De pinguïns krijgen niets. „Die doen er toch niets mee”, zegt dierenverzorger Henk Geerdink.
Een ijsbeer vermaakt zich in een groot waterbassin. Bezoekers kunnen door een lange glazen wand z’n verrichtingen volgen, onder water en boven water. Kinderen drukken hun neus tegen het glas. Langs de kant loopt nog zo’n witte bontjas. Heen en weer, heen en weer. Geerdink gooit een kerstboom in het bassin. Langzaam verdwijnen stam en takken onder water. Met een gerichte duik springt een ijsbeer z’n ’kerstpakket’ na. Hij duwt en trekt, hapt lucht en duikt onder. Proestend komt hij weer boven en schudt woest de druppels van z’n kop. Ouwehands Dierenpark telt in totaal zes ijsberen. Twee kleintjes liggen nog warm bij moeders in het kraambed. De tweeling mag nog niet naar buiten, ze zijn vorige week zondag geboren. Buiten stoeien de twee ijsberen. De kinderen van een verjaardagsfeestje genieten. „Zóénen, zóénen, zóénen”, zingen ze in koor. Het laat de ijsberen koud. Ook de zware jongens in het park -Aja, Duna en Toothkrijgen elk een traktatie. Met een gerichte worp mikt dierenverzorger Olaf van Leeuwen een kerstboom over de omheining. De logge olifanten -3500, 2700 en 4000 kilo- sjokken naar de verse versnapering. „Het is een delicatesse voor ze.” De Afrikaanse olifanten eten zo’n 60 tot 80 kilo per dier per dag. Op het menu staat hooi, appels, wortels, brood, uien en andijvie, vertelt Van Leeuwen. „We geven ze regelmatig takken met bladeren om te eten. Die strippen ze helemaal.” De dikhuiden, voorzien van twee grote slagtanden, komen deze boomsoort in Afrika weinig tegen. Toch vinden ze kerstbomen geweldig.
„Waarschijnlijk de geur.” De olifanten rukken hun gerecht aan stukken. „Ze houden erg van slopen.” Een elektrisch bagagewagentje, geladen met vier kerstbomen, rijdt richting rendieren. Normaal gesproken eten deze beesten rendierbrokken, boombast, gesneden wortels, hooi en takken. Vooral veel takken. „De kerstbomen zijn vandaag een extraatje”, vertelt Henk Geerdink. „Kunnen ze lekker mee rondwroeten.” De dierenverzorger laadt z’n vracht uit. De zestien rendieren -oorspronkelijk afkomstig uit het Noordpoolgebied- kijken gelaten toe. De vrouwtjes met gewei, de mannetjes zonder. „De vrouwtjes zijn nu de baas. Ze kunnen de mannetjes van de voederplaats verstoten.”
De kerstbomen blijven roerloos staan. De rendieren lopen even niet zo hard. „De mannetjes hebben hun
werk gedaan, alle vrouwtjes zijn gedekt. Daarna zijn de mannetjes niet meer interessant”, verklaart de dierenverzorger, die al meer dan dertig jaar bij Ouwehands werkt. „Ouwe bok, hé?”
Rotsformaties, kloven en swimtroughs Een aanrader is duiken bij Bay Islands in het Caribische rif met de eilandjes Utila, Roatan, Guanaja en Cayas Cochinos. Daarnaast zijn er nog 15 andere kleine eilandjes. De eilanden liggen zo'n 50 kilometer uit de kust van Honduras en zijn een onderdeel van het op één na grootste rif van de wereld. Je vindt er rotsformaties, kloven en swimtroughs.
Het koraal is erg afwisselend waarbij hard koraal en sponzen in de meerderheid zijn. Kleurrijke riffen, wrakken en drop-offs. Grote scholen vis kom je er niet
tegen maar er is wel een grote variatie aan vissoorten en critters. Karetschildpadden, adelaarsroggen, troopers, zeepaardjes kom je veelvuldig tegen. Ook de onderwaterheuvels, zoals Black Hills en Coco's Sea Mounts, zijn waanzinnig mooi gekleurd. Duiksites die het aanbevelen waard zijn: CJ's Drop Off, Hole in the wall en lighthouse/Dixies/Moolight en the Odyssy scheepswrak. En tot slot zijn er walvishaaien die voorbij komen in het migratieseizoen en met de zeetemperatuur van om en erbij de 26 graden. Honduras is een fantastische plek om te duiken.
Vondst in buik Haai
© Thinkstock.
Vissers op de Filipijnen kregen onlangs op zee een haai in het vizier. De Aziaten konden het beest vangen en wat ze daarna zagen was toch even schrikken. De mannen sleurden de vrij uitzonderlijke vondst aan boord en sneden het roofdier aan stukken. Daarbij troffen ze in de buik van het dier plots het been van een mens aan. Even later vonden de vissers ook het hoofd van het slachtoffer. ,,Het was onwaarschijnlijk en de stank was ook niet te harden", zegt een visser aan de Filipijnse krant Minda News. ,,We konden nauwelijks nog ademen. We hebben de resten van het lichaam snel overboord gegooid." De 'prooi' van de haai is waarschijnlijk een slachtoffer van een schipbreuk in de regio. Twee opvarenden werden toen niet meer teruggevonden. De haai in kwestie woog zo'n 300 kilogram. Filipijnse vissers vangen regelmatig haaien. Ze zijn dol op haaienvlees.
Wat staat er volgend jaar op de planning 1
6
Nieuwjaarsduik 04‐01‐2015 2 Opleiding instructeurs 3 Paasduik (2e paasdag) 4 Leden vergadering 5 Pinksterduik Midzomer avond duiken (Dinsdag avond) 7 1* opleiding 8 2* opleiding 9 3* opleiding 10 Specialisaties 11 Sepia duiken
Laat eens weten aan de evenementen commissie of het bestuur wat jij wilt regelen of geregeld zou willen zien of bij geholpen wilt worden.
Namens de redactie hele fijne dagen en een gezond nieuw jaar Het was dit jaar weer een hele klus om wat in elkaar te zetten en we bedanken allen die wat hebben ingezonden.
Ook volgend jaar willen wij nog verder gaan maar hebben wel jullie hulp nodig dus alles wat je kan vinden stuur het door we hebben liever te veel dan te weinig. Hopelijk kan iemand een stukje maken van de kersttraining en de Nieuwjaars duik . De redactie Sjaan en Cor Terlouw
[email protected] redactie@duikvereniging‐oke.nl
DRUKWERK
Hellevoetse Onderweatersport vereniging OKE Secretariaat: Postbus 237 3220 AE Hellevoetsluis tel: 0181- 328873
