Rondetafelgesprek
Tekst: André Staas – Comm’Art • Fotografie: Gerrit Boer
Ondanks de laagconjunctuur staat de economische situatie in Heerenveen er relatief gunstig voor. Vooral bedrijven op het gebied van ICT en zuivel maken furore. De Friese sportgemeente wil zijn positie als plek om te ondernemen verder uitbouwen vanuit haar sterke lokale identiteit. In eendrachtige samenwerking, net zoals een schaatsploeg dat doet.
Heerenveen wil bloeien vanuit een sterke identiteit 08
het ONDERNEMERS BELANG
F
rans Koning en zijn dochter Christel van restaurant De Koningshof hebben dat met hun streekeigen slokje Heerenburg goed begrepen: vanuit iets eigens en unieks een imago opbouwen en dit onderstrepen met iets tastbaars. Te gast bij dit Heerenveense horecabedrijf praten zes Heerenveense ondernemers samen met de wethouder Economische Zaken over de economische ontwikkeling van hun gemeente. Economisch gezien vriest het in Friesland en daar draait wethouder Coby van der Laan niet omheen. Ze heeft de laatste cijfers paraat. “We lezen in de krant en zien op TV over bedrijfssluitingen en een oplopende werkloosheid. Ook in Heerenveen maken we de nodige ellende mee. Na een jarenlange groei van onze werkgelegenheid scoorden we vorig jaar een afname van 0,6%, oftewel 129 banen. Dit percentage steekt dan wel gunstig af tegenover het provinciale cijfer, maar toch…. Vooral de bouw en het onderwijs hebben veren moeten laten. Daartegenover staat dat er in transport en logistiek, de zakelijke dienstverlening en de zorg banen bij kwamen. Al met al hou ik het erop dat de situatie bij ons redelijk stabiel is. Voor de toekomst verwachten we een impuls door de komst en uitbreiding van de kaasfabrieken en de uitbreiding van Lidl.” Mooiweerzeilers vallen door de mand Hylke van der Veen (algemeen directeur AB Vakwerk) herkent dit beeld in zijn dagelijkse praktijk. “Heerenveen doet het relatief goed, net als overigens de andere drie grotere plaatsen in Friesland: Leeuwarden,
Jan Ots: “Het nieuwe Thialf floreert in 2020 als nooit tevoren.”
Drachten en Sneek. Deze vier zijn goed voor meer dan de helft van de totale Friese werkgelegenheid.” Volgens Wietse van Koeveringe (partner bij AC Adviseurs) hangen groei en krimp in werkgelegenheid sterk samen met de betreffende ondernemer. “De afgelopen tijd zie je bijvoorbeeld in de e-commerce, de automatisering en de machinebouw bedrijven die het erg goed doen; dit zijn vooral ondernemers die vooruit willen, in kansen denken, open staan voor vernieuwingen, verkoopkracht bezitten en genereren, en op een innovatieve wijze de markt bewerken. Dit zijn veelal ook ondernemers die verder kijken dan alleen Nederland en internationaal durven te opereren. En dan is de ene ondernemer natuurlijk de andere niet; er zijn teveel ondernemers die te lang met hun kunstje bij mooi weer hebben gevaren. Tot 2008 lukte dat, maar de mooiweerzeilers vallen nu door de mand en moeten alsnog - in slechte tijden - vernieuwingen in gang zetten. Hopelijk kunnen die ondernemers het roer nog op tijd om krijgen!” Onder succesvolle Heerenveense bedrijven rekent Pieter Bosma (vestigingsdirecteur Van Dorp Installaties) bijvoorbeeld Beenen en Glen Dimplex. “Bij Beenen vinden geweldige innovaties plaats op het gebied van industriële automatisering, bijvoorbeeld bij de Nerada-afvalwaterzuiveringstechniek, en Glen Dimplex valt op door de sterke merken Faber (sfeerhaarden) en Carmen (personal care producten) die in een prachtige toonzaal te bewonderen zijn. Het bedrijf exporteert naar 22 landen.” Goede ontsluiting, ruime keus aan kavels Managing director van Glen Dimplex Benelux, Jeroen van Nierop, roemt Heerenveen als vestigingsplaats om te ondernemen. “We liggen op het kruispunt van de autosnelwegen A7 en A32, mooier kan natuurlijk niet. Faber is jaren geleden al verhuisd van Leeuwarden naar Heerenveen en toen we met Carmen vanuit Almere naar
Heerenveen kwamen, viel me meteen op hoe goed de bedrijventerreinen hier ontsloten zijn, met maar liefst vijf afslagen van de autosnelwegen. Je kunt hier doorrijden; tijdverlies vanwege files kennen we niet. Kom daar eens om in de Randstad.” Bosma heeft dezelfde ervaring. “We zijn een landelijk opererend bedrijf en zochten drie vestigingsplekken in Noord-Nederland. Als eerste kozen wij voor Heerenveen en we zijn nu op zoek naar nog twee vestigingen in het Noorden.” Ook de beschikbaarheid van bedrijventerreinen en de grondprijs is volgens Jan Ots (directeur OTS InterStudie) een pré van Heerenveen als plaats om te ondernemen. “Er is een groot aanbod aan kantoorruimte en ook op de verschillende bedrijventerreinen heb je als ondernemer volop keus. Toen A-ware en het Nieuw-Zeelandse zuivelbedrijf Fonterra een plek zochten om een kaasfabriek te bouwen, lag de benodigde 25 ha bij wijze van spreken gewoon klaar op bedrijventerrein IBF.” Ondernemersbijeenkomsten goed bezocht In Heerenveen zijn de afstanden niet groot, letterlijk niet en figuurlijk evenmin. Ondernemers vinden elkaar vlot en de meesten kennen elkaar. Bijvoorbeeld van ondernemersbijeenkomsten of het Abe Lenstra-stadion. Van der Laan betoogt: “Als gemeente ondersteunen en stimuleren we de contacten tussen ondernemers onderling en met de overheid waar we kunnen. Onze accountmanagers zijn heel actief en proberen in de huid van de ondernemer te kruipen.
Hylke van der Veen: “Heerenveen is in 2020 dé sportstad van Nederland.”
het ONDERNEMERS BELANG
09
Ron Rondetafelgesprek Ze gaan regelmatig op bezoek bij ondernemers en zijn aanwezig bij de netwerkbijeenkomsten, die hier heel goed worden bezocht. Elkaar kennen en samen zaken doen kenmerkt ondernemend Heerenveen. We zien onze ondernemers dan ook als waardevolle ambassadeurs voor onze gemeente.”
Jeroen van Nierop: “In 2020 draait de Heerenveense economie weer op volle toeren.”
10
het ONDERNEMERS BELANG
Naast de ontsluiting, de beschikbaarheid van bedrijventerreinen en kantoorruimte en de support van de gemeente is het woonklimaat een belangrijke vestigingsplaatsfactor van Heerenveen. “Met de kwaliteit van de leefomgeving zit het hier wel goed”, vindt Bernard Posthumus (algemeen directeur Stam). “Al merken de meeste van onze medewerkers daar niets van omdat die verspreid in het land wonen. Ze werken deels thuis, zijn bij opdrachtgevers en slechts af en toe op kantoor. Maar het is hier goed wonen. Met een ruime keus aan betaalbare woningen en kavels, en liggend op de scheiding van zand- en veengronden beschikt Heerenveen over een gevarieerd aanbod aan landelijke rust en natuur: we hebben zowel de beschutting van de bossen als de openheid van de veenweidegebieden.”
Bernard Posthumus: “Lokale initiatieven en verbindingen kleuren in 2020 meer dan nu de Heerenveense economie.”
Dynamisch, snel en sportief Verder heeft Heerenveen een hoogstaand voorzieningenniveau. Het theater, de horeca en de evenementen zorgen voor een aantrekkelijk cultureel klimaat. In het winkelgebied kan je terecht voor zowel fun- als voor runshopping. Ook op het gebied van zorg, onderwijs en recreatie heeft Heerenveen heel veel te bieden. En verder? Natuurlijk: de sport. Is het Abe Lenstra-stadion nu het sporticoon van Heerenveen of het Thialf-stadion? “Het mooie van Heerenveen is dat we twee grote sporticonen hebben”, aldus de wethouder. “Het Abe Lenstra-stadion wordt continu verbeterd en op de plek van het huidige Thialf-stadion komt straks een geheel nieuw stadion. Met een investering van tientallen miljoenen euro’s verdedigen en verbeteren we onze positie in de internationale schaatswereld. Wat het Rijksmuseum is voor ons land is het Thialf-stadion voor Friesland. Dit boegbeeld staat voor wat Heerenveen is: een dynamische, snelle en sportieve plaats waar het goed wonen, werken en verblijven en …. ondernemen is.” De bouw van Nieuw Thialf betekent uiteraard een geweldige economische impuls voor Heerenveen. Een uitgelezen kans voor ondernemers om een graantje mee te pikken, of dit nu is in de bouwfase of straks
Coby van der Laan: “Dairy Valley in Heerenveen is in 2020 een toplocatie voor zuivelondernemers.” als jaarlijks honderdduizenden sporters en supporters naar Heerenveen komen. “Het is aan de Heerenveense ondernemers om hierop in te springen”, vindt Van Koeveringe. “In een aanbesteding spelen prijs, kwaliteit en goede vraaggestuurde concepten een grote rol; hoe beter Friese ondernemers nu hun krachten en expertise bundelen, des te groter hun kans om van de bouw te profiteren. Dat vraagt voor veel bedrijven wel een andere manier van kijken en van doen.” Er is nóg een gunningscriterium: de social return on investment (SROI), oftewel: mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt betrekken in de bouw. Voor Van Dorp Installaties is dat volgens Bosma business as usual. “Maatschappelijk betrokken ondernemen moet van de ondernemers uitgaan, vinden wij. Daarom zetten wij op grotere projecten altijd mensen in die een zetje nodig hebben.”
economische situatie groter dan de vraag, maar deze verhouding kan snel omslaan als de economie weer aantrekt en de vergrijzing en ontgroening doorzetten. Van Nierop stelt zelfs dat hij voor niet-technische vacatures maar moeilijk de juiste mensen kan krijgen. “Voor technische functies is het heel lastig, maar ook voor commerciële en operationele functies is de spoeling soms dunner dan we zouden wensen.” Waarop Van der Laan zich afvraagt of werkgevers misschien niet een beetje overvragen. “Is er een vacature, dan worden meteen duizendpoten gevraagd. Maar die zijn net zo zeldzaam als schapen met vijf poten. Een echt probleem is het imago van technische beroepen: een stropdas doet het nu eenmaal nog steeds beter dan een overall, ook al is dit hagelwit. Er valt nog een wereld te winnen om jongeren enthousiast te maken voor technische beroepen. Dat moet misschien al wel beginnen op de basisscholen. In Friesland is daarom net een project gestart: Toptechniek in bedrijf! Ook in Heerenveen gaan we hiermee aan de slag.” Klappen met de handen in de zakken Heerenveen, daarbij denk je aan de innoverende fietsenfabriek Batavus. Aan After Pay, het al even innovatieve internetbedrijf dat in tweeënhalf jaar tijd groeide met dertig medewerkers. Aan bussenbouwer VDL. Mooie bedrijven te over in Heerenveen, maar wie weet dat? Brabant en Limburg zetten zichzelf op de kaart met bijvoorbeeld Brainport en Keyport, maar Heerenveen? “We klappen met de handen in onze zakken”, zo vat Van
Wietse van Koeveringe: “In 2020 concurreert Friesland niet meer met Groningen en Drenthe, maar werkt samen.”
Loyaal, hard werken en goed presteren Een volgend vestigingsplaatsvoordeel voor ondernemend Heerenveen is de beschikbaarheid van goed gemotiveerd personeel. Friezen staan erom bekend dat ze loyaal zijn, hard werken en goed presteren. Het ziekteverzuim en het verloop liggen hier beduidend lager dan in de Randstad. Maar met gemotiveerd zijn ben je er natuurlijk niet. Zo is er bijvoorbeeld in het hele land een groot tekort aan goed opgeleid technisch personeel. In andere sectoren is het aanbod op de arbeidsmarkt onder invloed van de
het ONDERNEMERS BELANG
11
Omnyacc Synergie: uw vertrouwen waard
Omnyacc houdt u up-to-date
Wij zijn er voor u. Juist nu.
2QVWHDPKHOSWXDOVRQGHUQHPHURISDUWLFXOLHUPHWÀQDQFLsOHÀVFDOHHQ
juridische vraagstukken. Juist vandaag is het belangrijk er niet alleen voor te staan. Samen zorgen we voor de beste oplossingen en kijken we vooruit. Neem gerust eens contact met ons op en vraag naar de mogelijkheden. Omnyacc: alle specialismen in één team
Omnyacc Synergie Balthasar Bekkerwei 90 8914 BE Leeuwarden T: 058 - 8200900 E:
[email protected] W: www.omnyacc.nl
Pieter Bosma: “De samenleving is in 2020 voor een groot deel ICT-gestuurd, ook in Heerenveen.” Koeveringe dit probleem samen. “We zijn hier zo goed bezig, er gebeuren hier zulke mooie dingen, maar bescheiden als we zijn vergeten we dat te vertellen.” Posthumus vult aan: “We zouden de kwaliteiten van Heerenveen eens goed op een rij moeten zetten en het merk Heerenveen professioneel moeten vermarkten.” Een inkopper voor de wethouder. “We hebben vanuit de gemeente het initiatief genomen om samen met bewoners en ondernemers een begin te maken met citymarketing. Hieruit moet een campagne naar
voren komen om Heerenveen op de kaart te zetten. Ik denk dat ons sportieve imago, dat voortkomt uit en wordt gevoed door het Abe Lenstra-stadion en het Thialf-stadion, Sportstad Heerenveen het Centrum voor Topsport en Onderwijs daarbij een belangrijke rol moet spelen. Maar we moeten het niet exclusief aan de sport ophangen, want er gebeurt hier veel meer.” Vergelijk het met Assen dat bekend is vanwege de TT, maar zich positioneert als centrum voor sensorontwikkeling. Zo zou Heerenveen zijn sportieve beleving kunnen combineren met bijzondere ontwikkelingen op het gebied van zuivel. “We zijn in gesprek met de Provinsje Fryslân en andere Friese gemeenten”, besluit Van der Laan, “en zien het als een gezamenlijke opgave om Friesland op de kaart te zetten.”
De gemeente Heerenveen biedt ondernemers een mooie plek om te ondernemen. Met een ongeëvenaarde ontsluiting, een ruime keus aan kavels en kantoorruimte, een prettig woonklimaat, kwalitatief hoogwaardige voorzieningen, een fraaie natuur en een actieve support van gemeentelijke accountmanagers. AC Adviseurs is een adviesbureau op het vlak van projectfinanciering en projectontwikkeling. Met twaalf medewerkers ondersteunt AC Adviseurs bedrijven en instellingen in projecten op het vlak van onder meer innovatie, duurzaamheid, arbeidsmarktbeleid, internationalisering en regionaal economische ontwikkeling. Van Dorp Installaties is een landelijk werkend installatiebureau voor warmtetechnische en elektrotechnische installaties. Ruim de helft van de opdrachten betreft technisch beheer. Het bedrijf telt in totaal 900 medewerkers, waarvan 45 in de vestiging Heerenveen. Glen Dimplex Benelux maakt deel uit van het gelijknamige Ierse familiebedrijf. In Heerenveen worden gas- en houtgestookte en elektrisch verhitte sfeerhaarden gemaakt; de personal care producten van Carmen, maar ook de eigentijdse professionele fornuizen van Stoves en Belling, zijn andere bekende merken van het bedrijf. OTS InterStudie richt zich op opleidingen op het gebied van vastgoed en makelaardij, variërend van verplichte bijscholing van makelaars tot specialistische vastgoedcursussen. De 2 vaste en 20 free Lance medewerkers werken voornamelijk in Noord-Nederland. AB Vakwerk richt zich met haar diensten op de kernsectoren agri & food, grond-, weg- en waterbouw, bouw, groen, industrie en logistiek. Van de gemiddeld 5.000 medewerkers zijn er 1.100 in vaste dienst. Het werkgebied omvat Noord-Holland en Friesland. Stam is een re-integratiebedrijf met vijftig medewerkers, verspreid over vier vestigingen, die zich bezighouden met bemiddeling, training en advies. Via de zogenoemde ‘werkgeversbenadering’ worden werkzoekenden met een arbeidsbeperking naar reguliere arbeid geholpen.
het ONDERNEMERS BELANG
13
