Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
De Raad van de gemeente Rotterdam, Gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 8 september 2009 (raadsvoorstel nr. 336660; raadsstuk 2009-3667; gelet op de artikelen 147 en 156, derde lid, van de Gemeentewet; overwegende dat het ter bevordering van een goed havenbeheer noodzakelijk is regels te stellen met betrekking tot de orde, de veiligheid en het milieu van de haven en de omgeving van de haven, en de kwaliteit van de dienstverlening in de haven; Besluit vast te stellen: Havenbeheersverordening Rotterdam 2010
§1
Algemene bepalingen
Artikel 1.1 Begripsomschrijvingen In deze verordening en de daarop berustende bepalingen wordt verstaan onder: ADN: Europees Verdrag inzake het internationaal vervoer van gevaarlijke stoffen over de binnenwateren; afvalstoffen: scheepsafval, ladingresiduen, vloeibare of vaste afvalstoffen die ontstaan bij het schoonmaken van een schip; behandelen van een gevaarlijke stof: laden, lossen, intern verpompen, verplaatsen, mengen, blenden of schoonmaken van een gevaarlijke stof, met uitzondering van onderling overpompen of terugpompen van bunkerolie of LNG-brandstof, het bunkeren of het LNGbunkeren; bekendmaking met dezelfde strekking als een verkeersteken: bekendmaking met dezelfde strekking als een verkeersteken als bedoeld in artikel 1, eerste lid, onder h, van de Scheepvaartverkeerswet; bijlage: bij deze verordening behorende bijlage; bilgeboot: schip dat langszij andere schepen gaat in havens of gedurende de vaart, met als doel scheepsbedrijfsafval, als bedoeld in artikel 15.01, tweede lid, van het Rijnvaartpolitiereglement 1995, van deze schepen in te nemen; binnenschip: schip, niet zijnde een zeeschip; binnentankschip: binnenschip, gebouwd voor of aangepast aan het vervoer van onverpakte vloeibare lading in zijn ladingtanks; boeienspan: ligplaats met het kenmerk dat het schip vanaf het voor- of achterschip op of tussen een of meer daarvoor bestemde boeien of palen kan afmeren, waarbij het schip gemeerd ligt zonder enig contact met overige havenafmeervoorzieningen;; bootliedenorganisatie: door het college erkende organisatie van bootlieden die activiteiten verricht ter waarborging van de vakbekwaamheid van bootlieden en zorgdraagt voor het vereiste materieel; bootman: degene die in de uitoefening van zijn beroep een zeeschip vast- of losmaakt; brandbare vloeistof: een vloeistof met een vlampunt dat lager ligt dan, of gelijk is aan 100 graden Celsius en uitsluitend een brandbare eigenschap heeft; brandstofolie: elke olie die wordt gebruikt als brandstof voor de voortstuwings- of hulpwerktuigen van schepen; bunkercontrolelijst: bunkercontrolelijst waarin uitsluitend de onderdelen zijn overgenomen zoals die staan in de Bunkering Safety Check-List van de ISGOTT; bunkeren: overslag van bunkerolie van een bunkerschip naar een zeeschip;
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 1 van 190
-
-
-
-
bunkerolie: brandstofolie of smeerolie; bunkerschip: tankschip gebruikt voor het bevoorraden van schepen met bunkerolie; combinatietankschip: zeeschip, ingericht om afwisselend onverpakte vloeibare lading of droge lading te kunnen vervoeren; communicatievaren: tegen vergoeding vervoeren van personen van en naar zeeschepen; dampen: de atmosfeer die boven een vloeibare stof aanwezig is als gevolg van een bepaalde dampdruk van die vloeibare stof; dampretourleiding: dampdruk vereffening systeem tussen de bij de directe overslag betrokken ladingtanks waardoor de overslag emissieloos plaatsvindt; debunkeren: het terugpompen van bunkerolie van een zeeschip naar een ander schip; dienstverlenend schip: elk schip betrokken bij dienstverlening aan een in een petroleumhaven of LNG-haven gelegen schip: 1°. verband houdend met repareren of schoonmaken; 2°. brengen of halen van voorraden of scheepsonderdelen; of 3°. dat een ontvangstvoorziening is; en dat voldoet aan de bij verordening te stellen voorschriften inzake de bouw, de inrichting en de uitrusting van het schip; droogmaken: openstaande ladingtanks of sloptanks laten drogen of ventileren nadat deze met water zijn gewassen of op een andere wijze voldoende zijn schoongemaakt; eetbare oliën: oliën of vetten die gewonnen worden uit zaden of vruchten van planten of bomen of oliën en vetten van dierlijke oorsprong; exploitant: eigenaar, beheerder, rompbevrachter of ieder ander die zeggenschap heeft over het gebruik van het schip; exploitant van een boeienspan of een palenligplaats: eigenaar, beheerder of ieder ander die zeggenschap heeft over het gebruik van een boeienspan of een palenligplaats; gasdeskundige: gasdeskundige die in het bezit is van een certificaat van vakbekwaamheid gasdeskundige als bedoeld in artikel 3.5h, vierde lid, van het Arbeidsomstandighedenbesluit; gassen: stoffen die bij 20 graden Celsius en een standaarddruk van 101,3 kilopascal volledig gasvormig zijn; gevaarlijke stoffen: stoffen die gevaar voor explosie, brand, corrosie, vergiftiging, bedwelming of straling kunnen opleveren, zoals vermeld in de IMO code voor het vervoer van verpakte gevaarlijke stoffen over zee (IMDG Code), de code voor de bouw en uitrusting van schepen die gevaarlijke chemicaliën in bulk vervoeren (IBC Code), met uitzondering van de stoffen die enkel (milieu)vervuilend zijn en die geen giftige of brandbare eigenschappen hebben, de internationale code voor de bouw en uitrusting van schepen die vloeibaar gemaakte gassen in bulk vervoeren (IGC Code), de IMSBC Code en de bijlage bij het ADN, met uitzondering van eetbare oliën; haven: wateren binnen de gemeente die voor de scheepvaart openstaan, met uitzondering van: 1° de Nieuwe Maas; 2° het Zuiddiepje; 3° de Koningshaven; 4° de Nieuwe Waterweg; 5° de Maasmond en de wateren in de aanloop daarvan; 6° het Calandkanaal, ten westen van het punt gelegen 1000 meter oostwaarts van het snijpunt van de as van het Beerkanaal; 7° het Beerkanaal, ten noorden van het punt gelegen 1320 meter zuidwaarts van het snijpunt met de as van het Calandkanaal; 8° het Breeddiep; 9° de Berghaven; 10° de Oude Maas; 11° de Delftse Schie van de uitmonding van de Delfshavense Schie tot de gemeentegrens; 12° de Rotte, vanaf de Prinses Irenebrug in de Terbregseweg tot de gemeentegrens;
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 2 van 190
-
-
-
-
-
-
-
havenmeester: havenmeester van Rotterdam; IBC Code: International Code for the Construction and Equipment of Ships Carrying Dangerous Chemicals in Bulk van IMO of Code for the Construction and Equipment of Ships Carrying Dangerous Chemicals in Bulk van IMO; IGC Code: International Code for the Construction and Equipment of Ships Carrying Liquefied Gases in Bulk van IMO of Code for the Construction and Equipment of Ships Carrying Liquefied Gases in Bulk van IMO; IMDG Code: International Maritime Dangerous Goods Code; IMSBC Code: International Maritime Solid Bulk Cargoes Code; IMO: Internationale Maritieme Organisatie van de Verenigde Naties; inerte atmosfeer: een atmosfeer in een ladingtank of sloptank waarin het zuurstof gehalte is verminderd tot ten hoogste 8 volume procent door het toevoegen van een inert gas onder positieve druk; inrichting: inrichting als bedoeld in de Wet milieubeheer; ISGOTT: International Safety Guide for Oiltankers and Terminals; kapitein: degene die de feitelijke leiding over een zeeschip voert; ladingresiduen: de restanten van lading in laadruimen, ladingtanks of sloptanks aan boord die na het lossen en schoonmaken achterblijven, met inbegrip van restanten na lading of lossing en morsingen; LNG-aangedreven schip: schip dat gebruik maakt of mede gebruik maakt van LNGbrandstof voor voortstuwing; LNG-brandstof: LNG dat wordt gebruikt als brandstof voor de voortstuwing of hulpbedrijf van een schip; LNG-bunkeren: aan boord van een schip brengen van LNG-brandstof of aardgas brandstof voor eigen gebruik op het schip; LNG-bunkerschip: tankschip gebruikt voor het LNG-bunkeren; LNG-haven: gebied ingericht voor de afhandeling van een LNG-tankschip; LNG-tankschip: tankschip geschikt voor het vervoer van LNG-lading; MARPOL: International Convention for the Prevention of Pollution from Ships; ontvangstvoorziening: voorziening geschikt voor de ontvangst van scheepsafval, overige schadelijke stoffen of restanten van schadelijke stoffen; open vuur: vuur, vonkvorming en elk oppervlak binnen een afstand van 25 meter van een gevaarlijke stof, dat een temperatuur heeft die gelijk is aan of hoger dan de minimumontstekingstemperatuur van die stof; overslag: laden of lossen van lading in of uit een schip; palenligplaats: ligplaats met het kenmerk dat het schip tegen en aan daarvoor bestemde palen kan afmeren, waarbij het schip gemeerd ligt zonder enig contact met overige havenafmeervoorzieningen; passagiersschip: elk schip dat is ingericht voor het vervoer van meer dan twaalf passagiers en dat in het bezit is van toereikende en geldige certificaten; personenvervoer: tegen vergoeding vervoeren van personen; petroleumhaven: gebied ingericht voor de afhandeling van een tankschip met onverpakte gevaarlijke vloeibare lading; plaatsgebonden risico: plaatsgebonden risico als bedoeld in artikel 1, eerste lid, aanhef en onder o, van het Besluit externe veiligheid inrichtingen; pleziervaartuig: schip dat is bestemd of wordt gebruikt voor sportbeoefening of vrijetijdsbesteding; pompoverslagboot: schip dat langszij andere schepen of installaties gaat, met als doel droge bulkgoederen uit die schepen of installaties te zuigen; schadelijke stoffen: stoffen die als zodanig bij of krachtens de Wet voorkoming verontreiniging door schepen zijn aangewezen of worden genoemd; scheepsafval: afval, met inbegrip van residuen, niet zijnde ladingresiduen, en sanitair afval, dat ontstaat tijdens de bedrijfsvoering van een schip en dat valt onder de reikwijdte van bijlagen I, IV, V en VI van het Marpol, alsmede ladinggebonden afval, zijnde al het materiaal dat aan boord bij de stuwage en verwerking van de lading als afval overblijft, waaronder in
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 3 van 190
-
-
-
-
-
-
ieder geval begrepen wordt stuwmateriaal, schoorpalen, laadborden, verpakkingsmateriaal, houten platen, papier, karton, draad of stalen banden; schip: elk vaartuig met inbegrip van een watervliegtuig, een draagvleugelboot, een luchtkussenvoertuig, een boorinstallatie, een werkeiland of soortgelijk object, een baggermolen, een drijvende kraan, een elevator, een ponton, een drijvend werktuig, een drijvend voorwerp of een drijvende inrichting; schipper: degene die de feitelijke leiding over een binnenschip voert; schoonmaakschip: schip dat ingericht is om laadruimen, ladingtanks, sloptanks of andere plaatsen aan boord van een ander schip, die schadelijke of gevaarlijke stoffen bevatten, schoon te maken; schoonmaken: elke handeling die gericht is op of verband houdt met het reinigen, gasvrij of dampvrij maken van de ladingtanks of de sloptanks van een tankschip; sjorbedrijf: bedrijf dat zich beroepsmatig bezighoudt met sjorren en dat is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel; sjorder: degene die containers aan boord van zeeschepen sjort; sjorren: zeevast zetten en losmaken van containers aan boord van een zeeschip; sloptank: tank aan boord van een schip bestemd voor het houden van al dan niet met water vermengde ladingrestanten van schadelijke, brandbare of andere gevaarlijke vloeistoffen (slops); smeerolie: elke vloeistof bestemd voor smering van machines aan boord van schepen; spudpaal: voorziening waarmee een schip zichzelf in de onderwaterbodem kan verankeren door middel van verticale meerpalen waarmee het schip zelf is uitgerust; tankschip: binnentankschip of zeetankschip; toestemming: vergunning, aanwijzing, erkenning, ontheffing of vrijstelling; veiligheidscontour: veiligheidscontour als vastgesteld in het: 1°. Besluit tot vaststelling van de Veiligheidscontour Botlek-Vondelingenplaat; 2°. Besluit tot vaststelling van de Veiligheidscontour Maasvlakte 1 en Maasvlakte 2, of; 3°. Besluit tot vaststelling van de Veiligheidscontour Europoort en Landtong; van gedeputeerde staten van Zuid-Holland en het college van burgemeester en wethouders van Rotterdam van 4 februari 2014; vlampunt: vlampunt, bepaald met het toestel van Pensky-Martens; werkschip: elk schip dat onderhoudswerkzaamheden uitvoert aan de haveninfrastructuur, uitgezonderd een schip dat baggerwerkzaamheden uitvoert; woonconcentratie: een groep van zich bij elkaar op het land bevindende woningen; zeeschip: schip dat wordt gebruikt voor de vaart ter zee of dat blijkens zijn constructie voor de vaart ter zee is bestemd en elk schip dat is voorzien van een document - afgegeven door het bevoegde gezag van het land waar het schip is ingeschreven - waaruit blijkt dat het geschikt is voor de vaart ter zee; zeetankschip: zeeschip, gebouwd voor of aangepast aan het vervoer van onverpakte vloeibare lading in zijn ladingtanks.
Toelichting artikel 1.1 De begrippen die in de Havenbeheersverordening worden gebruikt, zijn ondergebracht in artikel 1.1. Dit geldt ook voor die begrippen die voorheen in de Havenverordening Rotterdam 2004 in andere paragrafen waren opgenomen. In tegenstelling tot de oude Havenverordening zijn de begrippen nu alfabetisch weergegeven. Hieronder volgt de een toelichting op een aantal begrippen. Behandeling van een gevaarlijke stof Deze begripsomschrijving omvat niet alleen de overslag, maar ook verschillende andere soorten handelingen aan boord van een schip (zoals het intern verpompen of mengen, maar ook schoonmaken), die vanwege de aard van de stoffen een bepaald risico inhouden, met uitzondering van het debunkeren of bunkeren van bunkerolie of LNG-brandstof. Het debunkeren
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 4 van 190
of bunkeren is uitgezonderd, aangezien voor deze handelingen onder specifieke regelgeving in deze verordening vallen. Exploitant Onder exploitant wordt verstaan: de eigenaar, beheerder, rompbevrachter of ieder ander die zeggenschap heeft over het gebruik van het schip. Deze definitie hangt samen met artikel 1.10 waarin de normadressaat is opgenomen: degenen tot wie de bepalingen van de Havenbeheersverordening zich richten. Havenmeester Onder het begrip havenmeester wordt de havenmeester van Rotterdam verstaan. In artikel 2.1 is opgenomen dat het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Rotterdam de havenmeester aanwijst. Kapitein en Schipper De kapitein of de schipper is degene die de feitelijke leiding heeft over een schip. Dit is in principe de (papieren) kapitein, maar kan ook zijn vervanger zijn, of iemand anders van de bemanning die op dat moment de feitelijke leiding heeft. De definities hangen samen met artikel 1.10 waarin de normadressaat is opgenomen: degenen tot wie de bepalingen van de Havenbeheersverordening zich richten. LNG Met de komst van een nieuw soort lading in de Rotterdamse haven, namelijk LNG (Liquefied Natural Gas), was het noodzakelijk een apart regiem voor dit soort ladingactiviteiten vast te stellen. In dit kader worden enkele begrippen die betrekking hebben op de overslag van LNG in dit artikel gedefinieerd. Petroleumhaven De definitie petroleumhaven is gewijzigd. In de Havenverordening Rotterdam 2004 was de norm opgenomen dat het college de petroleumhavens aanwees. Dit hoort niet thuis in een begripsomschrijving. Door het opnemen van een nieuwe definitie van petroleumhaven is overigens geen inhoudelijke wijziging beoogd. Schadelijke stoffen In deze definitie wordt alleen nog naar de Wet voorkoming verontreiniging door schepen verwezen. In deze wet worden alle schadelijke stoffen aangewezen. Om die reden behoeft het college – zoals voorheen het geval was – deze stoffen niet nader aan te wijzen. Scheepsafval Aan de definitie scheepsafval is bijlage VI van het Marpol-verdrag toegevoegd. Bijlage VI omvat ozon aantastende stoffen die ook in scheepsafval kunnen voorkomen. Schip Aan de definitie schip zijn de begrippen boorinstallatie, een werkeiland of soortgelijk object opgenomen. Dit begrip hangt samen met artikel 3.4, waarin het verbod tot het opvijzelen van boor- en werkeilanden is geregeld. Door deze begrippen hier op te nemen, wordt voorkomen dat een werkeiland of soortgelijk object niet onder de definitie van "schip" zou vallen. Voorts wordt hiermee voorkomen dat een opgevijzeld (op zijn poten staand) booreiland buiten de werking van de definitie zou vallen.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 5 van 190
Schoonmaken Ten aanzien van dit begrip wordt ter voorkoming van onduidelijkheden opgemerkt dat als schoonmaakhandeling tevens wordt aangemerkt het wassen van een schip met ruwe olie. Spudpaal Een spudpaal is een inrichting, anders dan ankers, waarmee het schip zichzelf in de onderwaterbodem kan verankeren. Zeeschip Ten aanzien van de definitie zeeschip wordt opgemerkt dat schepen die de vereiste documenten hebben om op de binnenwateren en op zee te varen (zogenaamde binnen-buitenschepen), op grond van deze definitie worden aangemerkt als zeeschip.
Artikel 1.2 Toepassingsgebied 1. Deze verordening is van toepassing in de haven en alle tot de haven behorende kunstwerken, alsmede op de scheepshellingen, dokken, scheepsreparatiewerven, los- en laadplaatsen binnen de gemeente. 2. Deze verordening is tevens van toepassing op schepen die buiten de haven doch binnen de gemeente direct of indirect gemeerd, ten anker liggen of op een spudpaal zijn afgemeerd. Toelichting artikel 1.2 Het toepassingsgebied beperkt zich niet tot de als haven omschreven wateren, maar strekt zich tevens uit over alle tot de haven behorende bouwwerken en kademuren. Het is duidelijk dat ook vanaf de wal de orde en de veiligheid ongunstig kan worden beïnvloed. De verordening is tevens van toepassing op schepen die buiten de haven doch binnen de gemeente direct of indirect gemeerd, ten anker of op spudpalen liggen aan of bij kaden, aanlegsteigers, meerpalen, ankergebieden of andere voorzieningen. Op schepen die gemeerd liggen buiten de haven, maar binnen de gemeente - bijvoorbeeld aan een steiger op de Nieuwe Maas - is de verordening eveneens van toepassing, onafhankelijk van de vraag of de gemeente dan wel een particulier "beheerder" van deze steiger is.
Artikel 1.3 Aanvulling of afwijking van de Algemene wet bestuursrecht Naast of in afwijking van titel 4.1 van de Algemene wet bestuursrecht gelden met betrekking tot toestemmingen bij of krachtens deze verordening de bepalingen van deze paragraaf. Toelichting artikel 1.3 Artikel 1.3 regelt de verhouding van de Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 in relatie tot de Algemene wet bestuursrecht (Awb). Artikel 1.4 Beslistermijn 1. Het college beslist op een aanvraag om een toestemming binnen 4 weken na de dag waarop de aanvraag is ontvangen, tenzij bij of krachtens deze verordening een andere beslistermijn is vastgesteld. 2. Het college kan binnen 4 weken na ontvangst van de aanvraag de in het eerste lid bedoelde termijn eenmaal met ten hoogste 4 weken verlengen. Het doet hiervan mededeling aan de aanvrager. Toelichting artikel 1.4 In de Havenverordening Rotterdam 2004 was geen expliciete beslistermijn opgenomen. Hier gold de algemene regel van artikel 3:18 van de Awb.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 6 van 190
Nu is expliciet opgenomen dat binnen 4 weken op een aanvraag moet worden besloten. Indien het een ingewikkelde aanvraag betreft, kan deze termijn éénmaal met 4 weken worden verlengd. Wel moet deze verlenging (binnen de eerste 4 weken) aan de aanvrager gemeld worden. Op grond van het eerste lid is mogelijk gemaakt dat bij of krachtens deze verordening voor bepaalde besluiten een andere afwijkende beslistermijn kan worden vastgesteld. Vooralsnog wordt van deze mogelijkheid geen gebruik gemaakt.
Artikel 1.5 Voorschriften en beperkingen 1. Het college kan aan een toestemming voorschriften verbinden. De toestemming kan onder beperkingen worden verleend. 2. De voorschriften en beperkingen, bedoeld in het eerste lid, mogen slechts strekken tot bescherming van het belang of de belangen in verband waarmee de toestemming is vereist. 3. Degene voor wie de toestemming geldt, is verplicht de daaraan verbonden voorschriften en beperkingen na te komen. Toelichting artikel 1.5 In de strafbepalingen van deze Havenbeheersverordening wordt overtreding van het bij of krachtens deze verordening bepaalde met straf bedreigd. Dat geldt dus ook voor overtreding van de aan de toestemming verbonden voorschriften of beperkingen. Artikel 1.6 Geldigheidsduur 1. Tenzij in deze verordening anders is bepaald, wordt een vergunning of vrijstelling verleend voor de maximale duur van vijf jaar. 2. Een erkenning kan voor onbepaalde duur worden verleend. 3. Een ontheffing kan worden verleend voor de maximale duur van 1 jaar. 4. Een ontheffing kan in spoedeisende gevallen voor een eenmalige gedraging of handeling mondeling worden verleend. De ontheffing wordt zo spoedig mogelijk op schrift gesteld. Toelichting artikel 1.6 In het eerste lid wordt geregeld dat een vergunning of vrijstelling wordt verleend voor de maximale duur van vijf jaar. Vanzelfsprekend bestaat de mogelijkheid bij of krachtens de Havenbeheersverordening te bepalen dat een andere termijn wordt vastgesteld. Het tweede lid regelt dat een erkenning voor onbepaalde duur kan worden verleend. Het derde lid bepaalt dat een ontheffing, indien deze wordt verleend voor een eenmalige gedraging of handeling, wordt verleend voor de duur van die gedraging of handeling. Kantekening hierbij is dat een ontheffing nooit langer dan voor 1 jaar kan worden verleend. Op grond van het vierde lid kan de ontheffing in spoedeisende gevallen voor een eenmalige gedraging of handeling mondeling worden verleend. Wel wordt de ontheffing daarna zo spoedig mogelijk op schrift gesteld.
Artikel 1.7 Weigeren, wijzigen of intrekken van toestemming Het college kan, onverminderd het elders in deze verordening bepaalde, een toestemming weigeren, wijzigen of intrekken indien: a. één of meer van de belangen die worden beschermd door deze verordening, waaronder vallen de orde, de veiligheid of het milieu in de haven of in de omgeving van de haven, en de kwaliteit van de dienstverlening in de haven, dat wenselijk maken; b. de verbonden voorschriften of beperkingen waaronder zij is verleend, niet zijn of worden nageleefd;
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 7 van 190
c.
d.
e. f.
g.
zich na de verlening een zodanig feit of omstandigheid voordoet dat, indien het feit of de omstandigheid ten tijde van de verlening bekend was geweest, de toestemming niet of niet onder die voorschriften of beperkingen zou zijn verleend; op grond van een verandering van de omstandigheden of inzichten opgetreden na het verlenen van de toestemming, moet worden aangenomen dat intrekking of wijziging wordt gevorderd door het belang of de belangen ter bescherming waarvan de toestemming is vereist; ter verkrijging daarvan onjuiste of onvolledige gegevens zijn verstrekt; van de vergunning of ontheffing geen gebruik wordt gemaakt binnen een daarin gestelde termijn of, bij gebreke van een dergelijke termijn, binnen een naar het oordeel van het college redelijke termijn, of; degene voor wie de toestemming geldt, dit verzoekt.
Toelichting artikel 1.7 Onder het bepaalde in onderdeel d, worden ook beleidswijzigingen bedoeld. Deze kunnen tot intrekking of wijziging van de toestemming leiden. Daarbij moeten vanzelfsprekend door het bestuursorgaan de algemene beginselen van behoorlijk bestuur in acht worden genomen. Het hangt van de omstandigheden af of tot intrekking dan wel wijziging van de vergunning of ontheffing wordt overgegaan. Zo zal niet iedere niet-nakoming van vergunningsvoorschriften nopen tot toepassing van de administratieve sanctie van intrekking van de vergunning. Met name het rechtszekerheids- en het vertrouwensbeginsel beperken nogal eens de bevoegdheid tot wijziging en intrekking. Artikel 1.8 Grond voor verlening van een ontheffing Een ontheffing wordt slechts verleend, indien het belang dat door het betrokken verbod wordt beschermd, zich daartegen niet verzet. Toelichting artikel 1.8 Dit artikel bepaalt dat een ontheffing bij of krachtens deze verordening slechts kan worden verleend, indien het belang dat door het betrokken verbod wordt beschermd, zich daartegen niet verzet. Artikel 1.9 Verplichtingen van houders van toestemmingen De houder houdt de toestemming, die op een schip betrekking heeft, of een kopie hiervan, aan boord van het schip, tenzij het een schip zonder bemanningsverblijf betreft. Toelichting artikel 1.9 Op grond van dit artikel moet de houder – indien een toestemming op een schip betrekking heeft – de toestemming of een kopie daarvan, aan boord van het schip houden, tenzij het schip geen bemanningsverblijf heeft. Artikel 1.10 Normadressaat 1. Tenzij in deze verordening anders is bepaald, is de kapitein of de schipper verantwoordelijk voor de naleving van het bepaalde bij of krachtens deze verordening. 2. Bij afwezigheid van een kapitein of een schipper, is de exploitant verantwoordelijk voor de naleving van het bepaalde bij of krachtens deze verordening. Toelichting artikel 1.10 Dit artikel bepaalt tot wie de voorschriften van de verordening zich richten. Tenzij uit de tekst anders blijkt, is de kapitein of de schipper verantwoordelijk voor de naleving van het bepaalde bij of krachtens deze verordening. De kapitein of schipper is degene die de feitelijke leiding heeft
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 8 van 190
over een schip. Dit is in principe de (papieren) kapitein of schipper, maar kan ook zijn vervanger zijn, of iemand anders van de bemanning die op dat moment de feitelijke leiding heeft. Overal waar in de verordening staat “het is verboden”, richt de norm zich dus in de eerste plaats tot de kapitein, de schipper, of zijn plaatsvervanger. Met nadruk zij hier opgemerkt dat er enkele artikelen in de verordening zijn opgenomen waarin expliciet is bepaald dat “een ieder” zich aan dat voorschrift dient te houden. De normen in die artikelen richten zich derhalve niet tot de kapitein of de schipper, maar tot iedereen. Voor dit systeem is in deze verordening gekozen om eenduidigheid ten aanzien van het normadressaat te verkrijgen. Bijkomend voordeel is dat niet langer in elk artikel afzonderlijk behoeft te worden bepaald tot wie de norm zich richt. In het tweede lid is bepaald dat bij afwezigheid van een kapitein of een schipper, de exploitant verantwoordelijk is voor de naleving van het bepaalde bij of krachtens deze verordening. Deze bepaling is opgenomen voor de gevallen waarin een ponton of een ander soort schip is afgemeerd en er geen bemanning (meer) aan boord is.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 9 van 190
§2
Havenmeester van Rotterdam
Artikel 2.1 Aanwijzing havenmeester Het college wijst de havenmeester van Rotterdam aan. Toelichting artikel 2.1 Artikel 2.1 vormt de basis voor het college om de havenmeester aan te wijzen. De hier bedoelde havenmeester is de havenmeester van Rotterdam.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 10 van 190
§3
Orde in en gebruik van de haven
Artikel 3.1 Verkeerstekens 1. Het college kan in de haven verkeerstekens plaatsen die zijn vermeld in het Binnenvaartpolitiereglement en die verkeerstekens voorzien van nadere aanduidingen. 2. Het is verboden te handelen in strijd met het verkeersteken of de daarbij behorende nadere aanduidingen. 3. Het college kan van het in het tweede lid gestelde verbod ontheffing verlenen. Toelichting artikel 3.1 In het Binnenvaartpolitiereglement is een voor Nederland uniform systeem van verkeerstekens geregeld. Om dit systeem niet te doorkruisen is in dit artikel vastgelegd dat dezelfde tekens kunnen worden gebruikt ten behoeve van de orde en veiligheid in de haven. Artikel 3.1a Bekendmakingen met dezelfde strekking als een verkeersteken Artikel 3.1 is van overeenkomstige toepassing met betrekking tot bekendmakingen met dezelfde strekking als een verkeersteken. Toelichting artikel 3.1a In niet alle gevallen is het mogelijk om in de haven een verkeersteken te plaatsen. Het vaarwater kan bijvoorbeeld te breed zijn waardoor het plaatsen van een bord niet effectief is. In zulke gevallen bestaat de mogelijkheid om een besluit te nemen inhoudende een bekendmaking met dezelfde strekking als een verkeersteken. In artikel 1.1 wordt het begrip“bekendmaking met dezelfde strekking als een verkeersteken” gedefinieerd. Artikel 3.2 Verbod tot nemen van ligplaats 1. Het is verboden met een schip ligplaats te nemen of zich met een schip op een ligplaats te bevinden, tenzij dit geschiedt: a. in overeenstemming met ter plaatse aangebrachte verkeerstekens en nadere aanduidingen als bedoeld in artikel 3.1 ; of bekendmakingen met dezelfde strekking als een verkeersteken als bedoeld in artikel 3.1a b. in overeenstemming met de Verordening woonschepen 2013; c. met een vergunning op grond van de Verordening Kadegeld, of; d. met instemming van de huurder, erfpachter of eigenaar van een ligplaats. 2. Het is eveneens verboden met een schip ligplaats te nemen of zich met een schip op een ligplaats te bevinden indien dit naar oordeel van het college de bescherming van de orde, de veiligheid of het milieu in of in de omgeving van de haven in gevaar brengt. 3. Het college kan van het in het eerste lid gestelde verbod vrijstelling of ontheffing verlenen. Toelichting artikel 3.2 In principe is het verboden ligplaats te nemen of zich met een schip op een ligplaats te bevinden, tenzij een van de uitzonderingsbepalingen, genoemd in het eerste lid in de onderdelen a tot en met d in acht worden genomen. Het in het derde lid opnemen van een ontheffings- en vrijstellingsregeling is onder andere nodig gebleken ten aanzien van de openbare ligplaatsen. Door opname van deze vrijstellingsregeling kan het college middels beperkingen en voorschriften die aan een ontheffing of vrijstelling worden verbonden, anticiperen op de specifieke omstandigheden van de ligplaats. Het nemen van ligplaats omvat tevens ankeren of gebruik maken van spudpalen op de aangewezen ankerplaatsen. Het verbod leidt ertoe dat in de meeste gevallen kan worden volstaan met plaatsing in de haven van verkeerstekens.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 11 van 190
Artikel 3.2a Afmeerverbod 1. Het is verboden in door het college aan te wijzen gebieden gedurende een door het college te bepalen periode met een schip ligplaats te nemen of zich op een ligplaats te bevinden. 2. De periode, bedoeld in het eerste lid, wordt geacht niet te zijn onderbroken dan wel te zijn beëindigd indien: a. een schip terugkeert in een gebied, als bedoeld in het eerste lid, zonder dat er sprake is geweest van bedrijfsmatig vervoer als bedoeld in artikel 1 van de Binnenvaartwet, en b. het schip over minder dan 500 meter is verplaatst. 3. Het college kan van het in het eerste lid gestelde verbod ontheffing verlenen. Toelichting artikel 3.2a De reden van opname van dit artikel is gelegen in het feit dat door beperking van de maximale tijdsduur van het nemen van een ligplaats in nader te bepalen gebieden er in beginsel voldoende ligplaatsen beschikbaar blijven. Indien schepen voor langere tijd zouden blijven liggen, bijvoorbeeld in verband met een faillissement, dan komt de vrije ligplaatsvoorziening voor schepen die wel deelnemen aan bedrijfsmatig vervoer in het gedrang.
Artikel 3.3 Deugdelijk afmeren 1. Het is een ieder verboden te laden of te lossen, tenzij het schip op deugdelijke wijze is afgemeerd. 2. Een zeeschip dat is afgemeerd: a. vervallen; b. is deugdelijk afgemeerd, waarbij, gelet op de plaatselijke omstandigheden en indien daartoe de mogelijkheid bestaat, de voor het afmeren gebruikte meerlijnen, als volgt zijn uitgegeven en gepositioneerd: 1°. dwarslijnen staan zo dwars mogelijk en springlijnen staan zo parallel mogelijk ten opzichte van het zeeschip; 2°. de verticale hoek van meerlijnen is tot een minimum beperkt, en; 3°. alle meerlijnen die in dezelfde richting staan zijn van hetzelfde materiaal en hebben gelijke uitgegeven lengte en spanning; c. heeft ligplaats ingenomen in de lengterichting ten opzichte van een ander afgemeerd schip met inachtneming van de volgende onderlinge afstand: 1°. voor een zeeschip tot en met 120 meter; 0,1 x de lengte van het zeeschip met een minimum van 10 meter, en; 2°. voor een zeeschip langer dan 120 meter; 0,1 x de lengte van het zeeschip met een minimum van 15 meter en een maximum van 35 meter, en; d. in een boeienspan wordt, voor zover de plaatselijke omstandigheden dit toelaten, gemeerd met de boeg in de heersende windrichting en presenteert ten minste één anker. 3. Het college kan van het in dit artikel bepaalde ontheffing of vrijstelling verlenen. Toelichting artikel 3.3 Het eerste lid van artikel 3.3 bepaalt dat het verboden is te laden of te lossen, tenzij het schip op deugdelijke wijze is afgemeerd. Door de formulering "het is een ieder verboden" richt de norm zich op een ieder. Door deze formulering kan ook degene die het schip laadt of lost vanaf de wal gehouden worden aan de verplichting om het schip eerst deugdelijk af te (laten) meren. In de praktijk komt het regelmatig voor dat een schip slechts op een spring is afgemeerd en men vervolgens overgaat tot lossen of laden. Hierdoor bestaat het gevaar dat lading in het oppervlaktewater wordt gemorst of materiële schade aan schip of haveninfrastructuur ontstaat. Door het opnemen van de verplichting op deugdelijke wijze af te meren, kan hiertegen worden opgetreden. Het schip moet zodanig zijn afgemeerd dat het geen voor- of achterwaartse verplaatsing kan ondergaan, met dien verstande dat enige beweging als gevolg van golfslag of
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 12 van 190
winddruk onvermijdelijk is en schade, anders dan door toedoen van menselijk handelen wordt voorkomen. Tengevolge van veranderingen in de atmosfeer worden schepen, ook in de haven, vaker geconfronteerd met zware stormen en extreme weersomstandigheden. Dit heeft in het recente verleden regelmatig tot gevolg gehad dat afgemeerde schepen van de wal of van boeimeringen losbraken en door de storm in de haven op drift geraakten. Dit heeft inmiddels ook tot buitengewone schade geleid. Teneinde het losbreken zo veel mogelijk te voorkomen, zijn onder b en c kwaliteitseisen opgenomen waaraan een afgemeerd schip dient te voldoen. Deze eisen zijn een kopie van de Guidlines on Mooring van OCIMF (Oil Compagnies International Marine Forum). Indien een zeeschip afmeert in een boeienspan dient, voor zover de plaatselijke omstandigheden dit toelaten, het zeeschip af te meren met de boeg in de heersende windrichting en wordt ten minste één anker gepresenteerd. Artikel 3.4 Verbod opvijzelen boor- of werkeiland 1. Het is verboden een boorinstallatie, een werkeiland of een soortgelijk object op te vijzelen. 2. Het verbod is niet van toepassing indien de boorinstallatie, het werkeiland of een soortgelijk object zich bevindt op een scheepswerf of bij een herstellingsinrichting, waarvoor een omgevingsvergunning als bedoeld in artikel 2.1, eerste lid, van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht is verleend. 3. Het college kan van het in het eerste lid gestelde verbod ontheffing verlenen. 4. De aanvraag om een ontheffing bevat in ieder geval: a. de naam en technische gegevens van het op te vijzelen object; b. de naam van de scheepsagent; c. het resultaat van het bodemonderzoek, en; d. de aard en tijdsduur van de uit te voeren activiteiten. Toelichting artikel 3.4 Op grond van artikel 3.4 is het verboden om een boorinstallatie, een werkeiland of een soortgelijk object (hierna: werkeiland) op te vijzelen. Dit artikel is opgenomen in verband met het toenemend gebruik van de haven door werkeilanden. Bij het opvijzelen - dat is het met behulp van de aan boord geplaatste vijzels op eigen kracht verheffen van een werkeiland - worden de poten van het werkeiland op de bodem geplaatst. Vervolgens werkt het werkeiland zich omhoog. In artikel 1.7 is bepaald dat het college de afgifte van een ontheffing kan weigeren indien een of meer van de belangen die worden beschermd door deze verordening, waaronder redenen die de orde, de veiligheid of het milieu in de haven en de omgeving van de haven betreffen, dat wenselijk maken. De gegevens die moeten worden verstrekt bij de aanvraag tot een ontheffing bieden de mogelijkheid om tot een goede beoordeling van de nautische en andere veiligheidsaspecten van de haven te komen. De exploitant van een werkeiland, die eerstverantwoordelijke is voor de activiteiten, heeft tevens belang bij een zo effectief mogelijke informatie-uitwisseling met de havenbeheerder. In de bodem kunnen zich bijvoorbeeld leidingen, kabels of duikers bevinden die door de vrijkomende krachten beschadigd kunnen worden. Ook dient rekening te worden gehouden met de vergrote windgevoeligheid van het werkeiland tijdens en na het opvijzelen. De gegevens die moeten worden overgelegd bij de aanvraag om een ontheffing omvatten dan ook tevens een mededeling omtrent de resultaten van het door de exploitant uit te (laten) voeren bodemonderzoek. Indien een werkeiland zich bevindt op een scheepswerf of bij een herstellingsinrichting geldt het verbod niet, voor zover de activiteiten vallen binnen de werkingssfeer van de vergunning die is afgegeven krachtens de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 13 van 190
Artikel 3.5 Voorzieningen in de haven 1. Het is een ieder verboden voorzieningen of voorwerpen in, op, onder of boven water te hebben, te plaatsen of aan te brengen, indien daardoor gevaar, schade of hinder kan ontstaan. 2. Het in het eerste lid gestelde verbod is niet van toepassing indien het betreft het hebben, plaatsen of aanbrengen van scheepstoebehoren en voorzieningen die dienen, en als zodanig in gebruik zijn, om een schip te laden en te lossen. 3. Het college kan van het in het eerste lid gestelde verbod ontheffing verlenen. Toelichting artikel 3.5 Dit artikel bepaalt in algemene zin dat het verboden is voorzieningen of voorwerpen in, op, onder of boven water te hebben of aan te brengen indien daardoor gevaar, schade of hinder kan ontstaan. De havenbeheerder dient in verband met het veilig gebruik van de haven op de hoogte te zijn van alle voorzieningen die in, onder of boven water worden aangebracht en die van een min of meer permanent karakter zijn. Uitgezonderd zijn scheepstoebehoren en voorzieningen die dienen om een schip te laden en te lossen. Daarbij wordt de eis gesteld dat deze voorzieningen ook werkelijk (als zodanig) in gebruik zijn, teneinde te voorkomen dat voorzieningen die hinderlijk of gevaarlijk voor anderen zijn (bijvoorbeeld meerdraden en fenders) blijvend worden aangebracht. Artikel 3.6 Verhalen van schepen 1. Het college kan de exploitant schriftelijk opdragen het schip te verhalen of doen verhalen naar een andere ligplaats indien dit in het kader van de bescherming van de orde, de veiligheid of het milieu in of in de omgeving van de haven noodzakelijk is. 2. Indien geen gevolg wordt gegeven aan de opdracht, bedoeld in het eerste lid, kan het college het schip voor rekening en risico van de exploitant verhalen of doen verhalen. 3. In spoedeisende gevallen of indien de exploitant onbekend is, kan het college het schip voor rekening en risico van de exploitant direct verhalen of doen verhalen. Toelichting artikel 3.6 Indien zich een calamiteit voordoet in de haven, moeten schepen - in verband met de veiligheid of het milieu - met spoed verhaald kunnen worden, ook al liggen deze schepen er met ontheffing van het college (de havenmeester) of met een vergunning. Bij een brand zouden de schepen bijvoorbeeld in de weg kunnen liggen voor incidenten bestrijdingsvaartuigen. Aangezien niet altijd in strijd met bestaande wettelijke voorschriften wordt gehandeld, is bestuursdwang als bedoeld in artikel 125 van de Gemeentewet en artikel 5:21 Awb in dergelijke gevallen niet mogelijk. Teneinde de havengebruiker tegen onnodig optreden te beschermen, wordt in het eerste lid bepaald dat - overeenkomstig artikel 5:24 Awb - de beslissing op schrift dient te worden gesteld. Voorts kan uitsluitend van de bevoegdheid gebruik worden gemaakt indien dit noodzakelijk is in het kader van de orde of ter bescherming van veiligheids- of milieubelangen. Een voorbeeld van een niet-spoedeisend belang in het kader van de orde van de haven, is het noodzakelijk worden van het plegen van onderhoud aan een kademuur of steiger waaraan reeds voor langere periode een schip gemeerd ligt. De eigenaar, beheerder of gebruiker van een schip kan op basis van dit artikel schriftelijk worden verzocht binnen een redelijke termijn het schip te verhalen naar een andere ligplaats. Indien medewerking wordt geweigerd, kan het schip verhaald worden. Artikel 3.7 Gebruik van voortstuwers, boegschroeven of hekschroeven 1. Het is verboden voortstuwers, boegschroeven of hekschroeven te gebruiken indien het schip: a. aan de grond zit; b. gemeerd, ten anker of op spudpalen ligt, of;
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 14 van 190
c. 2. 3.
4.
5.
ter hoogte van kade of oevers wordt gaande gehouden of tegen de kade of oever wordt gedrukt, anders dan noodzakelijk voor het ontmeren of afmeren. Tijdens het in werking zijn van voortstuwers, boegschroeven of hekschroeven van een schip is er een persoon in de stuurhut aanwezig, die bekend is met de bediening van het schip. Het in het eerste lid gestelde verbod is niet van toepassing indien het een aan een ander schip gemeerd bunker- of bevoorradingsschip betreft, dat moet bij- of afdraaien ter voorkoming van schade. Het in het tweede lid bepaalde is niet van toepassing indien het een bilgeboot, bunkerschip of pompoverslagboot betreft dat: a. afmeert of ontmeert; b. een lengte van maximaal 35 meter heeft; c. op grond van vereist geldig certificaat als bedoeld in de Binnenvaartwet met één bemanningslid mag varen, en; d. één bemanningslid, zijn de schipper, heeft, die als enige aan boord is. Het college kan van het in het eerste lid gestelde verbod ontheffing of vrijstelling verlenen.
Toelichting artikel 3.7 In, onder en langs de haven bevinden zich onder meer kunstwerken, kabels, tunnels, pijpleidingen, kades en zinkers. Het gebruik van voortstuwers (schroeven), boegschroeven of hekschroeven kan schade veroorzaken aan deze voorzieningen indien het in andere gevallen wordt gebruikt dan voor het bereiken of verlaten van een ligplaats. Artikel 3.7 (artikel 3.1 oud) is gewijzigd en het verbod is uitgebreid tot ook die situatie waarbij het schip op spudpalen ligt of indien men anders dan noodzakelijk voor het ontmeren of afmeren, het schip gaande houdt of tegen de kade of oever drukt waarbij het schip niet met meerdraden is afgemeerd. Reden waarom het verbod is uitgebreid ligt in het feit dat gebleken is dat regelmatig door gebruikers van de haven schepen werden gaande gehouden waarbij zeer gevaarlijke situaties werden veroorzaakt. Voorts kan – met name – het proefdraaien van machines, maar ook het trachten los te komen indien een schip aan de grond zit, grote schade veroorzaken. Het bij- of afdraaien door een bunker- of bevoorradingsschip, dat afgemeerd is aan een ander schip, ter voorkoming van schade levert een verwaarloosbaar risico op voor de haveninfrastructuur en is gelet op de vaak moeilijke afmeersituatie ter voorkoming van directe schade aanvaardbaar. Het bepaalde in het tweede lid is niet van toepassing op bilgeboten, bunkerschepen en pompoverslagboten, met een maximale lengte van 35 meter en die gerechtigd zijn om met één schipper te varen. Indien deze vaartuigen afmeren dient de schipper de stuurhut (kortstondig) te verlaten om het schip te kunnen afmeren. Om het schip dan toch op de plaats te houden is het in veel gevallen noodzakelijk om de boeg- of hekschroef in werking te hebben, juist om afdrijven en daarmee gevaarlijke situaties te voorkomen. Deze uitzondering is alleen van toepassing als het schip op grond van een vereist geldig certificaat als bedoeld in de Binnenvaartwet geschikt is om met één bemanningslid (zijnde de schipper) te varen en de schipper ook als enige aan boord is. Ontheffingen of vrijstellingen worden slechts in beperkte gevallen verleend. Voor het proefdraaien wordt slechts op een beperkt aantal locaties ontheffing of vrijstelling verleend. Ten slotte is in het artikel een verplichting opgenomen dat tijdens het inwerking zijn van voortstuwers, boegschroeven of hekschroeven een persoon in de stuurhut aanwezig dient te zijn die bekend is met de bediening van het schip. In de praktijk is gebleken dat dit regelmatig niet het geval is. Dit kan tot zeer gevaarlijke en ongewenste situaties leiden.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 15 van 190
Artikel 3.8 Gebruik van ankers 1. Het is verboden een anker te gebruiken, tenzij: a. ligplaats wordt genomen in een boeienspan of een palenligplaats; b. dit geschiedt door een drijvende kraan en zeker is gesteld dat gebruik van een anker geen schade toebrengt aan de in de onderwaterbodem aangebrachte leidingen, kabels, duikers of oever- of kadeverdedigingswerken. 2. Het voornemen om een anker te gebruiken als bedoeld in het eerste lid, onder b, wordt gemeld aan de havenmeester. 3. De melding bedoeld in het tweede lid vindt plaats per telefoon, per marifoon op het daarvoor bestemde kanaal, per fax of per e-mail. 4. Het college kan van het in het eerste lid gestelde verbod ontheffing of vrijstelling verlenen. Toelichting artikel 3.8 In de onderwaterbodem van de haven bevinden zich op een groot aantal plaatsen infrastructurele voorzieningen, zoals bodembescherming, leidingen en kabels. Het gebruikmaken van ankers zonder vooraf kennis te nemen van de locaties van deze infrastructurele voorzieningen kan leiden tot beschadiging hiervan. Om dit te voorkomen is uitgangspunt in de haven dat het verboden is van een anker gebruik te maken. Daarnaast is het in verband met de orde in de haven niet acceptabel dat willekeurig ten anker wordt gegaan. Het gebruikmaken van een anker is, op grond van onderdeel a van het eerste lid, wel toegestaan indien ligplaats wordt genomen in een boeienspan of op een palenligplaats. Vanzelfsprekend mag het anker niet in de nabijheid van een boei of een paal worden neergelaten aangezien het anker de boei of paal zou kunnen beschadigen. Tevens is het gebruik van een anker toegestaan indien dit geschiedt door een drijvende kraan en zeker is gesteld dat gebruik van een anker geen schade toebrengt aan de onderwaterbodem aangebrachte leidingen, kabels, duikers of oever- of kadeverdedigingswerken. Indien een drijvende kraan zijn anker wil gebruiken, dient dit gemeld te worden aan de havenmeester. De melding kan per telefoon, per marifoon, per fax of per e-mail plaatsvinden op telefoonnummer 010 – 252 1000, faxnummer 010 – 252 1600, VHF kanaal 14 of e-mail
[email protected] . Tot slot kan het college op grond van het vierde lid ontheffing of vrijstelling verlenen van het verbod om een anker te gebruiken. Artikel 3.9 Gebruik van spudpalen 1. Het is verboden een spudpaal te gebruiken, tenzij dit geschiedt in overeenstemming met ter plaatse aangebrachte verkeerstekens en nadere aanduidingen als bedoeld in artikel 3.1 of artikel 3.1a. 2. Indien een schip van spudpalen gebruik maakt, is artikel 4.5 van overeenkomstige toepassing. 3. Het college kan van het in het eerste lid gestelde verbod ontheffing of vrijstelling verlenen. Toelichting artikel 3.9 In de onderwaterbodem van de haven bevinden zich op een groot aantal plaatsen infrastructurele voorzieningen, zoals bodembescherming, leidingen en kabels. Het gebruikmaken van spudpalen zonder vooraf kennis te nemen van de locaties van deze infrastructurele voorzieningen kan leiden tot beschadiging hiervan. Om dit te voorkomen is uitgangspunt in de haven dat het verboden is van spudpalen gebruik te maken. Daarnaast is het in verband met de orde in de haven niet acceptabel dat willekeurig een schip zijn spudpalen gebruikt.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 16 van 190
Het verbod geldt niet indien dit geschiedt in overeenstemming met ter plaatse aangebrachte verkeerstekens en nadere aanduidingen als bedoeld in artikel 3.1of een bekendmaking met dezelfde strekking als een verkeersteken als bedoeld in artikel 3.1a. Artikel 4.5 wordt bij het gebruik van spudpalen van overeenkomstig toepassing verklaard. Dit houdt in dat ook indien een schip op spudpalen ligt, het schip over een toegang dient te beschikken, die geen gevaar of schade kan veroorzaken. De uitzonderingen zoals die worden genoemd in het tweede lid van artikel 4.5 zijn tevens van overeenkomstige toepassing. Tot slot kan het college op grond van het derde lid ontheffing of vrijstelling verlenen van het verbod om spudpalen te gebruiken. Artikel 3.10 Pleziervaart en zeilvaart in de haven 1. Het is verboden zich met een pleziervaartuig in de haven te bevinden, voor zover deze onder invloed staat van getijdenbeweging, tenzij: a. het schip zich bevindt in: 1°. een jachthaven; 2°. de Parkhaven, voor zover het schip zich begeeft van de Nieuwe Maas naar de Parksluizen en omgekeerd; 3°. een haven ten oosten van de Erasmusbrug, of; b. het schip zich rechtstreeks en zonder onderbreking begeeft naar een in de haven gelegen jachthaven, private ligplaats of werf. 2. Het is verboden met een schip dat uitsluitend door middel van zeilen wordt voortbewogen te varen in de haven, voor zover deze onder invloed staat van getijdenbeweging. 3. Het college kan van de in het eerste en tweede lid gestelde verboden ontheffing verlenen. 4. Het college kan in geval van een evenement als bedoeld in de Algemene Plaatselijke Verordening Rotterdam 2012 vrijstelling verlenen van de in het eerste en tweede lid gestelde verboden. 5. Het college kan gebieden aanwijzen waar de in het eerste en tweede lid gestelde verboden niet van toepassing zijn. Toelichting artikel 3.10 Artikel 3.10 (artikel 3.2 oud) regelt in het eerste lid dat het - in principe - verboden is zich met een pleziervaartuig in de haven te bevinden, voor zover deze onder invloed staat van getijdenbeweging. Tevens is pleziervaart toegestaan in de Parkhaven voor zover het vaartuig van de Parksluizen gebruik maakt of heeft gebruikt. Het varen met pleziervaartuigen in havens die worden gebruikt door de beroepsvaart, kan zeer gevaarlijke situaties met zich meebrengen. Het gaat hierbij om havens die onder invloed staan van de eb- en vloedstroom en die derhalve in directe verbinding staan met open zee. Onderdeel a van het eerste lid stelt dat het verbod niet van toepassing is indien het schip zich bevindt in een haven ten oosten van de Erasmusbrug. Binnen deze havens staat de pleziervaart de beroepsvaart niet in de weg. Tevens is het verbod niet van toepassing indien "het schip zich rechtstreeks en zonder onderbreking begeeft naar in een in de haven gelegen jachthaven, private ligplaats of werf". In het tweede lid wordt bepaald dat het verboden is de zeilvaart te beoefenen in de haven, tenzij hiervoor een ontheffing is verleend. De pleziervaart in het eerste lid heeft geen betrekking op de zeilvaart, die in het tweede lid wordt omschreven. Zeilvaart kan bedrijfsmatig - dus tegen vergoeding - worden beoefend en niet bedrijfsmatig, dus recreatief. Beide worden in het tweede lid geregeld. Een ontheffing van het verbod kan bijvoorbeeld worden verleend ingeval van een zeilwedstrijd of een manifestatie, dan wel ingeval van motorpech.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 17 van 190
Het derde lid regelt dat het verbod niet van toepassing is indien wordt gehandeld met een door het college verleende ontheffing. Tot slot kan het college op grond van het vierde lid een vrijstelling geven voor de in dit artikel gestelde verboden in geval van evenementen.
Artikel 3.11 Overlast aan vaartuigen Het is niet-rechthebbenden verboden een schip vast te houden, zich daarop te begeven, zich daarop te bevinden of los te maken. Toelichting artikel 3.11 In de praktijk van de haven komt het regelmatig voor dat handelingen plaatsvinden, zoals het vasthouden en losmaken van schepen alsmede het zich begeven en bevinden op schepen, die onrechtmatig zijn. Met de invoeging van dit artikel wordt handhaving mogelijk gemaakt.
Artikel 3.12 Melding bedrijfsstoring, gebrek of schade 1. Bedrijfsstoringen, gebreken of schades aan of aan boord van een schip die gevaar, schade of hinder kunnen veroorzaken voor het schip of de omgeving, worden direct aan de havenmeester gemeld. 2. De melding bedoeld in het eerste lid vindt plaats per telefoon, per marifoon op het daarvoor bestemde kanaal, per fax of per e-mail. Toelichting artikel 3.12 Dit artikel bevat de verplichting voor schepen om alle bedrijfsstoringen, gebreken of schades aan boord van een schip, die een gevaar voor het schip of de omgeving kunnen opleveren aan de havenmeester te melden. De bepaling is van toepassing op alle schepen. De melding vindt plaats per telefoon, per marifoon op het daarvoor bestemde kanaal, per fax of per e-mail via telefoonnummer 010 - 252 1000, faxnummer 010 - 252 1600, VHF kanaal 14 of email
[email protected].
Artikel 3.13 Meldplicht zeeschepen 1. Dit artikel is van toepassing op alle wateren binnen de gemeente. 2. Een zeeschip dat behoort tot een door het college vast te stellen categorie van zeeschepen en dat op weg is van of naar een in de gemeente gelegen ligplaats, meldt aan de havenmeester de door het college vast te stellen gegevens omtrent de aankomst, het vertrek, het verhalen en de positie van het schip, de gegevens met betrekking tot de te gebruiken nautische dienstverleners en de scheepsagent, de gegevens met betrekking tot het schip, de daarmee vervoerde lading en de uit te voeren reis. 3. Het college kan nadere regels stellen met betrekking tot: a. de gevallen waarin en de voorwaarden waaronder vrijstelling of ontheffing van deze meldplicht mogelijk is, of; b. de wijze waarop en het moment waarop de melding plaatsvindt. 4. Dit artikel is niet van toepassing voor zover in het daarin geregelde onderwerp wordt voorzien bij of krachtens het Besluit meldingsformaliteiten en gegevensverwerkingen scheepvaart en het Binnenvaartpolitiereglement. Toelichting artikel 3.13 Op grond van dit artikel kan het college in nadere regels vastleggen welke gegevens door zeeschepen aan de Havenmeester moeten worden gemeld, op welke wijze de melding dient te geschieden en wanneer deze melding dient plaats te vinden.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 18 van 190
§4
Veiligheid en bescherming milieu in of in de omgeving van de haven
Artikel 4.1 Verontreiniging van lucht; stank, hinder of risico veroorzakende stoffen 1. Het is verboden om aan boord van een schip, door middel van geperst gas of stoom, het uitlaatgassensysteem van verbrandingsmotoren naar de buitenlucht door te blazen, waardoor roet uit het schip ontsnapt. 2. Het is verboden stoffen uit een schip te laten ontsnappen, waardoor gevaar, schade of hinder ontstaat of kan ontstaan. 3. Het college kan van het in het tweede lid gestelde verbod ontheffing verlenen. Toelichting artikel 4.1 Artikel 4.1, eerste lid, regelt dat het verboden is om roet uit een schip te laten ontsnappen ten gevolge van het doorblazen van het uitlaatgassensysteem. Het tweede lid bepaalt dat het verboden is stoffen uit een schip te laten ontsnappen, indien hierdoor gevaar, schade of hinder ontstaat of kan ontstaan. De in het eerste en tweede lid gestelde verboden beperken zich tot handelingen die plaatsvinden aan boord van een schip. Handelingen gepleegd vanaf de wal vallen buiten deze bepalingen. Het derde lid regelt dat het college ontheffing kan verlenen van het in het tweede lid gestelde verbod. Artikel 4.2 Gebruik afvalverbrandingsoven Het is een ieder verboden in de haven aan boord van een schip een afvalverbrandingsoven in gebruik te hebben. Toelichting artikel 4.2 In artikel 4.2 (artikel 2.7 uit het voormalige Havenreglement gevaarlijke stoffen) is ter voorkoming van gevaar, schade en hinder voor de omgeving, door bijvoorbeeld ernstige rookontwikkeling en het gebruik van de afvalverbrandingsoven terwijl het schip is afgemeerd in een petroleumhaven, een verbod opgenomen op het gebruik van afvalverbrandingsovens aan boord van schepen. Eventueel zich aan boord bevindend afval kan worden afgegeven aan de daartoe bestemde inzamelaars.
Artikel 4.3 Melding en verwijdering van te water geraakte stoffen of voorwerpen Degene door wiens toedoen een voorwerp of stof vrijkomt of in het water terechtkomt, waardoor gevaar, schade of hinder wordt of kan worden veroorzaakt, draagt ervoor zorg dat: a. daarvan onmiddellijk kennis wordt gegeven aan de havenmeester, en; b. de stof of het voorwerp onmiddellijk wordt verwijderd, tenzij dit redelijkerwijs niet uitvoerbaar is. Toelichting artikel 4.3 Artikel 4.3 (artikel 4.2 oud) regelt dat, in verband met de veiligheid en het eventuele belemmeren van de vaarweg, indien stoffen of voorwerpen te water geraken, hiervan onmiddellijk kennis wordt gegeven aan de havenmeester. Deze kennisgeving is niet aan voorschriften verbonden, maar de voorkeur wordt gegeven aan een telefonische melding op 010 – 252 1000 of via de marifoon op VHF kanaal 14. Vervolgens dient de stof of het voorwerp – voor zover mogelijk – onmiddellijk te worden verwijderd. Het opnemen van een verbod is niet noodzakelijk in verband met de werkingssfeer van de Waterwet, het Binnenvaartpolitiereglement en gemeentelijke regelgeving.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 19 van 190
Artikel 4.4 Ernstig gevaar, schade of hinder opleverende schepen 1. Het college kan indien naar zijn oordeel een schip ernstig gevaar, schade of hinder, of ernstige verstoring van de orde in of in de omgeving van de haven met zich meebrengt of kan brengen: a. een verbod opleggen om met dat schip de haven binnen te komen, in de haven te verblijven of zich met dat schip op een ligplaats te bevinden, of; b. maatregelen opleggen aan de kapitein of de schipper van het schip dat in de haven verblijft of zich op een ligplaats bevindt. 2. Degene aan wie het verbod is of de maatregelen zijn opgelegd, is verplicht daaraan gevolg te geven. Toelichting artikel 4.4 In het kader van een goed havenbeheer is het noodzakelijk ten aanzien van schepen die ernstig gevaar, schade of hinder of ernstige gevolgen voor de orde in of in de omgeving van de haven met zich mee (kunnen) brengen, maatregelen te kunnen treffen van min of meer ingrijpende aard. Hierbij kan gedacht worden aan schepen die in brand staan, dreigen te zinken of schepen waaruit gevaarlijke stoffen lekken. De maatregelen kunnen variëren van het treffen van noodvoorzieningen aan boord van het schip, tot - in het uiterste geval - het verbieden van binnenkomst of van verblijf van het schip in de haven. De te treffen maatregelen en het verbod zullen (zo nodig achteraf) schriftelijk worden meegedeeld. Artikel 4.5 Veilige toegang 1. Een afgemeerd schip beschikt over een toegang, die geen gevaar of schade kan veroorzaken. 2. Een binnenschip hoeft niet over een toegang te beschikken indien: a. de feitelijke situatie dit onmogelijk maakt ten gevolge van laad- of loshandelingen, of; b. het afmeren van korte duur is. Toelichting artikel 4.5 Dit artikel is toegevoegd aangezien er in de havenpraktijk zich bij de betreding van schepen regelmatig zeer gevaarlijke en onaanvaardbare situaties voordoen. Veilige toegang tot een schip was nergens geregeld, tenzij een schip uitsluitend als een werkplaats werd gezien, dan waren er in de Arbo-wetgeving algemene voorschriften dat de werkplek veilig moest kunnen worden betreden. Echter er wordt niet altijd gewerkt, er wordt op een schip ook gewoond en geleefd en ook dan dient een schip op veilige wijze te kunnen worden betreden. Het motief voor deze regeling is gelegen in het wonen en leven aan boord, met al het daartoe noodzakelijk maatschappelijk verkeer. In dit artikel wordt als norm gesteld dat het schip over een toegang dient te beschikken waardoor in redelijkheid geen gevaar of schade voor personen kan ontstaan. Voor binnenschepen is het in sommige gevallen niet mogelijk of zeer onpraktisch om een veilige toegang tot het schip mogelijk te maken. Enerzijds is dit het geval bij laad- of loshandelingen. Door het laden of lossen van lading aan boord van een binnenschip, kan het schip aanzienlijk bewegen. In dit soort situatie kan een veilige toegang niet worden gegarandeerd, sterker nog een toegang is in dit soort gevallen juist onveilig. Anderzijds meert een binnenschip soms kort af, bijvoorbeeld om passagiers of een auto af te zetten. Om in dit soort korte handelingen van een binnenschipper te eisen dat hij een veilige toegang creëert, zou een onevenredige belasting voor een binnenschipper opleveren.
Artikel 4.6 Generatorverbod 1. Het is verboden om in door het college aan te wijzen gebieden aan boord van een binnenschip een generator te gebruiken. 2. Het college kan van het in het eerste lid gestelde verbod ontheffing of vrijstelling verlenen.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 20 van 190
Toelichting artikel 4.6 In het kader van het leveren van een bijdrage aan het verbeteren van de (lokale) luchtkwaliteit worden in de haven bij de ligplaatsen voor de binnenvaart aansluitingen voor de afname van elektriciteit (ten behoeve van de binnenvaart) gerealiseerd. Uitgangspunt is dat binnenschepen die direct of indirect zijn afgemeerd op een ligplaats die in het beheer is bij Havenbedrijf Rotterdam N.V. en indien deze ligplaats voorzien is van een mogelijkheid voor afname van walstroom ten behoeve van dat binnenschip, het binnenschip geen gebruik maakt van een generator. Om kenbaar te maken waar het verbod om een generator te gebruiken geldt, worden gebieden door het college als zodanig nader aangewezen. Het aanwijzen van deze gebieden geschiedt in de praktijk – namens het college – door de havenmeester. Voor zover het gebieden betreft – al dan niet in beheer bij Havenbedrijf Rotterdam N.V. – waar walstroom beschikbaar is, maar die niet als zodanig zijn aangewezen, geldt er geen verbod om een generator te gebruiken.
Artikel 4.7 Verbod gebruik hoofdmotor 1. Het is verboden om op een afgemeerd schip de hoofd- of hulpmotor in werking te hebben, tenzij direct voor vertrek van het schip, : a. op de ligplaatsen gelegen aan het Noordereiland; b. in de gebieden bedoeld in artikel 4.6. 2. Het college kan van het in het eerste lid gestelde verbod ontheffing verlenen. Toelichting artikel 4.7 Het komt zeer regelmatig voor dat afgemeerde schepen hun hoofd- of hulpmotor onnodig laten draaien, anders dan direct voor vertrek van het schip. Dit betekent een onnodige belasting van het milieu en het kan hinder voor omwonenden veroorzaken. Aangewezen als gebieden waar de hoofdmotor niet mag draaien zijn de ligplaatsen gelegen aan het Noordereiland en gebieden waar een generatorverbod als bedoeld in artikel 4.6 geldt.
Artikel 4.8 Verrichten van werkzaamheden 1. Het is voor een ieder verboden om aan een schip of aan een voorwerp aan boord van een schip werkzaamheden te verrichten of doen verrichten, die verband houden met de bedrijfsgereedheid, de aanpassing, het herstel, de sloop of de verbetering van het schip of het voorwerp, tenzij: a. het schip ligplaats heeft op of bij een scheepswerf of herstellingsinrichting waarvoor een omgevingsvergunning als bedoeld in artikel 2.1, eerste lid, van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht is verleend, of; b. het schip geen ligplaats heeft op of bij een scheepswerf of herstellingsinrichting waarvoor een omgevingsvergunning als bedoeld in artikel 2.1, eerste lid, van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht is verleend en per scheepsbezoek aan de haven van Rotterdam: 1°. de te verrichten werkzaamheden ten hoogste drie dagen in beslag nemen; 2 °. de te verrichten werkzaamheden geen gevaar, schade of hinder kunnen veroorzaken; 3 °. bij de te verrichten werkzaamheden doelmatige brandblusmiddelen en personen die met het gebruik van die middelen bekend zijn beschikbaar, en;
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 21 van 190
4 °.
2.
3.
de te verrichten werkzaamheden waarbij vuur of vonkvorming kan optreden ten minste 25 meter verwijderd van gevaarlijke stoffen of brandbaar materiaal. Onverminderd het bepaalde in het eerste lid, aanhef, onder b, is het een ieder verboden de werkzaamheden uit te voeren, indien: a. deze plaatsvinden op een tankschip of aan of in een brandstoftank van een schip, tenzij er voor de reparatiewerkzaamheden door een gasdeskundige een veiligheidsen gezondheidsverklaring is afgegeven of door de gasdeskundige is vastgesteld dat geen veiligheids- en gezondheidsverklaring nodig is, of; b. deze plaatsvinden aan een LNG-installatie van een LNG-aangedreven schip en de werkzaamheden niet worden uitgevoerd door de leverancier van de installatie of een installatiebedrijf erkend door de Stichting Erkenning Installatiebedrijven of door de Stichting Sterkin. Het college kan van het bepaalde in dit artikel ontheffing verlenen.
Toelichting artikel 4.8 Artikel 4.8 (oude artikel 4.3 van de Havenverordening Rotterdam 2004) geeft regels over het verrichten van werkzaamheden aan schepen. Hieronder vallen ook werkzaamheden die buitenboord of onderwater aan het schip plaatsvinden. Grote reparaties aan schepen vinden doorgaans plaats op of aan een werf of in een dok. Kleine reparaties worden echter vaak aan boord verricht door de eigen bemanning of door buitenstaanders. Het verrichten van reparaties kan onder bepaalde omstandigheden gevaren met zich meebrengen. Het verbod richt zich niet alleen op de kapitein of de schipper, maar tevens op alle andere personen, door de toevoeging van de zinsnede “een ieder”. Zie voor een toelichting hierop tevens de toelichting op artikel 1.10 van de Havenbeheersverordening. Teneinde te voorkomen dat een kleine scheepsreparatie buiten een werf of herstellingsinrichting tot een reparatie van grote omvang, met inherente veiligheidsrisico's en grote tijdsduur uitgroeit, is in het eerste lid onder b, opgenomen dat de reparatieduur ten hoogste drie dagen mag duren. In het artikel zijn tevens de beperkingen en voorschriften opgenomen uit de thans bestaande ontheffing terzake, zodat deze (oude) ontheffing kan vervallen, voor zover de drie dagen niet wordt overschreden en wordt voldaan aan de in het artikel gestelde criteria. Tevens is opgenomen dat onderhoud en eventuele reparaties aan cryogene gasinstallaties (LNG) alleen door erkende specialisten mogen worden uitgevoerd. Het eerste lid is ook van toepassing ten aanzien van de bedrijfsgereedheid van het schip. Werkzaamheden aan bijvoorbeeld de voortstuwingsinstallatie mogen niet leiden tot het belemmeren van de bedrijfsgereedheid voor een periode van meer dan drie dagen. Indien de werkzaamheden niet voldoen aan de criteria van dit artikel, kan op grond van het derde lid een ontheffing worden aangevraagd. Artikel 4.9 Melding verrichten van werkzaamheden 1. Indien een schip geen ligplaats heeft op of bij een Wet milieubeheer vergunninghoudende scheepswerf of herstellingsinrichting, worden voorafgaand aan de in artikel 4.8 bedoelde werkzaamheden, de volgende gegevens aan de havenmeester gemeld: a. de naam en roepnaam van het schip; b. de ligplaats van het schip tijdens de werkzaamheden; c. de datum, tijdstip van aanvang en duur van de werkzaamheden; d. de aard van de werkzaamheden; e. de plaats of plaatsen aan boord waar de werkzaamheden worden uitgevoerd; f. de uitvoerder van de werkzaamheden; g. of het schip blijvend kan beschikken over zijn hoofdvoortstuwingsvermogen, en; h. bij LNG-aangedreven schepen de aan boord zijnde hoeveelheid LNG en de locaties van de LNG bunkertanks.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 22 van 190
2.
3.
4.
De in het eerste lid gestelde meldplicht is niet van toepassing op een schip dat leeg is van of geladen is met droge lading, niet zijnde gevaarlijke stoffen, en dat uitsluitend werkzaamheden verricht als bedoeld in artikel 4.8 en waardoor geen gevaar, schade of hinder kan ontstaan. De melding bedoeld in het eerste lid vindt plaats op elektronische wijze, op een door de havenmeester vast te stellen elektronisch adres en met gebruikmaking van een door de havenmeester vast te stellen berichtdefinitie en berichtprotocol. In afwijking van het derde lid kan een melding voor het verrichten van werkzaamheden buitenboord of onder een schip plaatsvinden per telefoon, per marifoon op het daarvoor bestemde kanaal, per fax of per e-mail.
Toelichting artikel 4.9 Dit artikel is nieuw en regelt een meldplicht voor een schip dat voornemens is om scheepsreparatiewerkzaamheden uit te voeren buiten een werf of herstellingsinrichting. Reparaties aan schepen bij een werf of herstellingsinrichting vallen, met uitzondering van het ligplaats nemen, buiten de werking van de verordening. Deze meldplicht is ter vervanging van een ontheffingenstelsel, voor zover de scheepsreparatie ten hoogste drie dagen duurt. Indien uit de melding blijkt dat de reparatie meer dan drie dagen duurt, kan de Havenmeester op grond van het derde lid van artikel 4.8 ontheffing verlenen. De melding voor het verrichten van werkzaamheden geschiedt via een Electronic Data Interchange (EDI). Deze meldingen worden verricht via Portbase. Bij het verrichten van werkzaamheden buitenboord of onder een schip kan de melding per telefoon, per marifoon, per fax of per e-mail geschieden via telefoonnummer 010 – 252 1000, faxnummer 010 – 252 1600, VHF kanaal 14 of e-mail
[email protected]. Artikel 4.10 Ontsmetten van schepen 1. Het is verboden met een schip ligplaats te nemen om het schip of de lading te ontsmetten door het met gassen of stoffen die gassen afstaan te behandelen. 2. Het is verboden met een schip, geladen met losgestorte bulklading in vaste vorm, ligplaats te nemen of zich op een ligplaats te bevinden indien de lading is behandeld met gassen of stoffen die gassen afstaan met het doel de lading te ontsmetten, tenzij voor het schip een verklaring is afgegeven door een deskundige, erkend of aangewezen bij of krachtens de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden, dat het schip en de lading voldoende vrij zijn van gassen of stoffen. 3. Het college kan van de in het eerste en tweede lid gestelde verboden ontheffing verlenen. Toelichting artikel 4.10 Artikel 4.10 (oude artikel 4.4 van de Havenverordening Rotterdam 2004) regelt het ontsmetten van schepen. Het verbod van behandeling van lading van schepen met (bepaalde) gassen is opgenomen in de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden en wordt derhalve niet langer in de Havenbeheersverordening geregeld. Het in het eerste lid opgenomen verbod is beperkt tot het nemen van ligplaats. Tijdens het gassen van laadruimen aan boord van een schip kunnen risico's ontstaan voor het havengebied. In verband met de veiligheid van deze omgeving, is het noodzakelijk dat de havenmeester instemt met het nemen van ligplaats door een schip en met het op die bepaalde plaats verrichten van ontsmettingsactiviteiten in de haven. In het tweede lid is het begrip “zeeschip” gewijzigd in “schip”, als gevolg waarvan de bepaling tevens van toepassing is op binnenschepen. Hierdoor wordt de bepaling in overeenstemming gebracht met de bestaande praktijk. De redactie van het tweede lid houdt tevens rekening met
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 23 van 190
schepen die in het buitenland zijn beladen met aldaar (in de silo) aan de wal ontsmette lading, die in de haven wordt gelost. Deze lading kan vanzelfsprekend eveneens bepaalde risico’s met zich meebrengen. Voorts is het tweede lid beperkt tot schepen, geladen met losgestorte bulklading in vaste vorm. Hierdoor worden alle containerschepen van de toepassing uitgesloten. Deze schepen hebben containers als lading onder gas aan boord en zouden dus allemaal een ontheffing dienen te krijgen, hetgeen niet wenselijk is. Het onder gas staan van te vervoeren containers is in de IMDG-Code geregeld, inclusief de labeling. Het onder gas zetten van containers geschiedt binnen een inrichting en valt onder de vergunningplicht uit de Wet milieubeheer. In het derde lid is een ontheffingsmogelijkheid opgenomen.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 24 van 190
§5
Petroleumhavens
Artikel 5.1 Aanwijzing petroleumhavens Als petroleumhaven worden de volgende gebieden aangewezen: van de 1e Petroleumhaven het water ten zuiden van een denkbeeldige lijn getrokken tussen de oeverfrontnummers 3204 en 3253; van de 2e Petroleumhaven het water ten zuiden van een denkbeeldige lijn getrokken tussen de oeverfrontnummers 3003 en 3117; van de 2e Werkhaven een strook water van 105 meter breed, dat grenst aan, evenwijdig loopt met de westelijke oever en dat begrensd wordt door de oeverfrontnummers 4534 en 4539 en een strook water van 100 meter breed dat grenst aan, evenwijdig loopt met de westelijke oever en dat begrensd wordt door de oeverfrontnummers 4539 en 4544; van de 3e Petroleumhaven het water ten zuiden van een denkbeeldige lijn getrokken tussen de oeverfrontnummers 4031 en 4118; van de 4e Petroleumhaven het water ten zuiden van een denkbeeldige lijn getrokken tussen de oeverfrontnummers 5715 en 5736; van de 5e Petroleumhaven het water ten zuiden van een denkbeeldige lijn getrokken tussen de oeverfrontnummers 5640 en 5710; van de 6e Petroleumhaven het water ten oosten van een denkbeeldige lijn getrokken tussen de oeverfrontnummers 6403 en 6428; van de 7e Petroleumhaven en de Donauhaven, het water dat grenst aan de zuidwal en dat omsloten wordt door de denkbeeldige lijnen getrokken tussen de oeverfrontnummers 5524 en 5340, 5615 en 5340, en 5312 en 5380; van de 8e Petroleumhaven het water ten noorden van de denkbeeldige lijn getrokken tussen de oeverfrontnummers 9749 en 8500; van de Beneluxhaven het water dat grenst aan de oostwal en dat omsloten wordt door de denkbeeldige lijnen getrokken tussen de oeverfrontnummers 5738 en 5840, 5800 en 5840, en 5809 en 5410; van de Botlek de ligplaats en een strook water van 25 meter rondom alle direct of indirect aan de meerpalen afgemeerde tankschepen gelegen tussen oeverfrontnummer 4260, in oostelijke richting tot het snijpunt van een denkbeeldige lijn tussen de oeverfrontnummers 4146 en 4308, uitsluitend en indien een gevaarlijke stof als lading of lading residu aan boord is, uitgezonderd een brandbare vloeistof met een vlampunt van 55 graden Celsius of hoger; van de Botlek een strook water tussen de oeverfrontnummers 4142 en 4144 en zich uitstrekkende tot 80 meter noordelijk uit de kruin van het talud; van de Botlek een strook water van 25 meter rondom de BTT–steiger, gelegen tussen oeverfrontnummers 4258 en 4262 en de ligplaats van alle direct of indirect aan deze steiger afgemeerde tankschepen inclusief een strook water van 25 meter rondom deze schepen en het water ten westen van een denkbeeldige lijn 30 meter ten oosten en evenwijdig aan de steiger 23 nabij oeverfrontnummer 4212 tot het BTT-steiger; van de Botlek een strook water van 25 meter rondom de Maastank-steiger, gelegen tussen oeverfrontnummer 4138 en 4137 en de ligplaats van alle direct of indirect aan deze steiger afgemeerde tankschepen inclusief een strook water van 25 meter rondom deze schepen; van de Brittanniëhaven het water dat grenst aan de zuidwal en dat omsloten wordt door de denkbeeldige lijnen getrokken tussen het oeverfrontnummer 5227 en 5211 en een lijn getrokken op een afstand van 90 meter van de noordelijke kade, evenwijdig aan deze kade; van het Calandkanaal en de Wezerhaven, het water dat grenst aan de zuidwal en dat omsloten wordt door de denkbeeldige lijnen getrokken tussen de oeverfrontnummers 5626
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 25 van 190
-
-
-
-
-
-
-
-
-
en 5342, 5615 en 5340 en een lijn getrokken uit oeverfrontnummer 5317 in westelijke richting tot een punt dat ligt op het snijvlak van de denkbeeldige lijn tussen 5626 en 5340; van het Calandkanaal het water dat grenst aan de zuidwal en dat omsloten wordt door de denkbeeldige lijnen getrokken tussen de oeverfrontnummers 5629 en 5351, 5634 en 5356, en een lijn getrokken uit oeverfrontnummer 5317 in westelijke richting tot een punt dat ligt op de denkbeeldige lijn tussen 5634 en 5356 op een afstand van 90 meter uit oeverfrontnummer 5634 in oostelijke richting, en tussen 5632 en 5634 115 meter uit de oever; van het Calandkanaal het water dat grenst aan de zuidwal en dat omsloten wordt door de denkbeeldige lijnen getrokken tussen de oeverfrontnummers 5315 en 5522, 5318 en 5524 en 5309 en 5338; van het Calandkanaal de ligplaats en een strook water van 25 meter rondom alle direct of indirect op alle boeienspannen en palenligplaatsen afgemeerde tankschepen, gelegen tussen oeverfrontnummer 5332 en 5370 aan de noordzijde van het Calandkanaal, uitsluitend en indien een gevaarlijke stof als lading of ladingresidu aan boord is, uitgezonderd een brandbare vloeistof met een vlampunt van 55 graden Celsius of hoger; van de Chemiehaven het water ten zuiden van een denkbeeldige lijn getrokken tussen de oeverfrontnummers 4209 en 4144; van de Europahaven het water dat grenst aan de noordwal en dat omsloten wordt door de denkbeeldige lijnen getrokken tussen de oeverfrontnummers 8208 en 8229, 8210 en 8218, en 8199 en 8214; van de Geulhaven het water ten oosten van een denkbeeldige lijn getrokken vanuit oeverfrontnummer 4026 in noord westelijke richting naar de kop van de geulhavendam; van de Neckarhaven het water ten noorden van een denkbeeldige lijn getrokken tussen de oeverfrontnummers 6009 en 6909; van de Nieuwe Maas een strook water van 25 meter evenwijdig aan de kade van Nova Terminals, gelegen tussen oeverfrontnummer 3120 en 3124 en de ligplaats van alle direct of indirect aan deze kade afgemeerde tankschepen inclusief een strook water van 25 meter rondom deze schepen; van de Oude Maas een strook water van 25 meter rondom de betonnen steiger ter hoogte van oeverfrontnummer 4016 en 4017 en de ligplaats van alle direct of indirect aan dit steiger afgemeerde tankschepen inclusief een strook water van 25 meter rondom deze schepen; van de Seinehaven het water ten oosten van een denkbeeldige lijn getrokken tussen de oeverfrontnummers 5089 en 5105; van de Sint Laurenshaven het water dat grenst aan de noordwal en gelegen is tussen de oeverfrontnummers 4402 en 4510 en dat direct of indirect gebezigd wordt als ligplaats; van de Tennesseehaven het water ten oosten van een denkbeeldige lijn getrokken tussen de oeverfrontnummers 6328 en 6343 en ten zuiden van een denkbeeldige lijn getrokken op een afstand van 50 meter ten noorden van en evenwijdig aan het steiger; van de Torontohaven het water ten noorden van een denkbeeldige lijn getrokken tussen de oeverfrontnummers 4525 en 4534; van de Welplaathaven het water dat grenst aan de zuidwal en dat omsloten wordt door de denkbeeldige lijnen getrokken tussen de oeverfrontnummers 4131 en 4557, 4135 en 4550, en een lijn op een afstand van 125 meter van de zuidelijke oever, evenwijdig aan deze oever; van de Prinses Alexiahaven de ligplaatsen en een strook water van 25 meter rondom alle direct of indirect op de ligplaatsen aan meerpalen afgemeerde tankschepen, gelegen in het gebied aan de westzijde van het Yangtzekanaal en voor de ingang van de Prinses Alexiahaven, uitsluitend en indien een gevaarlijke stof als lading of ladingresidu aan boord is, uitgezonderd een brandbare vloeistof met een vlampunt van 55 graden Celsius of hoger.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 26 van 190
Toelichting artikel 5.1 De geografische omschrijving van de petroleumhavens, waarbinnen een strenger regime geldt dan in de overige delen van de haven, wordt aangegeven met ‘oeverfrontnummers’. Op deze manier wordt de begrenzing precies aangeduid. Het boeienspan 81 en palenligplaats 80 zijn toegevoegd aan de aanwijzing van boeienspan 78 en 79 in het Calandkanaal als petroleumgebied. Deze aanwijzing als petroleumgebied geldt uitsluitend voorzover het direct en indirect aan deze boeienspannen en palenligplaats afgemeerde tankschip een gevaarlijke stof, met uitzondering van een brandbare vloeistof met een vlampunt van 55 graden Celsius of hoger, als lading of ladingresidu aan boord heeft. Als petroleumhaven geldt in dat geval ook de strook water van 25 meter rondom het afgemeerde tankschip. Deze regeling heeft als voordeel dat het gebruik van de boeienspannen en palenligplaats ook voor andere doeleinden dan het gebruik door tankschepen beschikbaar blijft. De status van de boeienspannen en palenligplaats wordt bepaald door de soort van het afgemeerde schip. Meert er een tankschip af met gevaarlijke lading, dan wordt de ligplaats een petroleumhaven en geldt daar ook het strenge petroleumregiem, meert er een schip af anders dan een tankschip met gevaarlijke lading, dan wordt de ligplaats geen petroleumhaven en geldt er ook geen petroleumregiem. Tevens is het oorspronkelijke vlampunt van een brandbare vloeistof van 61 graden Celsius, in dit onderdeel verlaagd naar een vlampunt van 55 graden Celsius. Deze wijziging staat in verhouding met de regeling van artikel 5.5 aangaande tankschepen die geladen met gevaarlijke en brandbare vloeistoffen buiten petroleumhavens afmeren. Door het vlampunt te verlagen mag een hele reeks van tankschepen met een bepaalde gasoliesoort buiten de petroleumhaven afmeren, zonder dat daarvoor, in tegenstelling tot het verleden, een ontheffing moet worden verleend. De verlaging van het vlampunt is op geen enkele wijze een concessie aan de veiligheid. Artikel 5.2 Verbod open vuur en vonkvorming 1. Het is een ieder verboden om in een petroleumhaven of aan boord van een zich aldaar bevindend schip, open vuur te gebruiken of activiteiten te ondernemen tengevolge waarvan vonkvorming naar de buitenlucht optreedt of kan optreden tenzij: a. tengevolge van reparatie op een tankschip dat is afgemeerd op boeien of palen, geplaatst aan de Noordzijde van het Calandkanaal, en voor de reparatiewerkzaamheden door een erkend gasdeskundige als bedoeld in de Arbeidsomstandighedenregeling en Veiligheids- en Gezondheidsverklaring is afgegeven voor de uit te voeren werkzaamheden; b. voor het aansteken van een lasapparaat ten behoeve van het onderwater lassen of branden en er voorafgaande aan het aansteken, door middel van een meting is aangetoond dat er geen brandbaar gas ter plaatse aanwezig is, of; c. in een kombuis, waarvan de constructie, de plaats in het schip en het ventilatiesysteem het binnendringen van brandbaar gas voorkomt. 2. Het is verboden om zich met een schip in een petroleumhaven te bevinden met een vonkende uitlaatgassenleiding van een verbrandingsmotor. 3. Het college kan van het in het eerste lid gestelde verbod ontheffing verlenen. Toelichting artikel 5.2 De oude artikelen 2.2, verbod vonkvorming en 2.3, verbod open vuur zijn samengevoegd in dit gewijzigde artikel 5.2. Nieuw is toegevoegd dat het verbod op open vuur en vonkvorming niet geldt op boeien of palen geplaatst aan de noordzijde van het Calandkanaal indien er ter plaatse aan boord van een tankschip wordt gerepareerd en voor de betreffende werkzaamheden een Veiligheids- en gezondheidsverklaring is afgegeven door een erkend gasdeskundige als bedoeld in de Arbeidsomstandighedenregeling.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 27 van 190
Tevens zijn criteria opgenomen voor het aansteken van een lasapparaat in de petroleumhaven en is nader gespecificeerd dat een schip zich niet in de petroleumhaven mag bevinden indien er vonken uit een uitlaatgassenleiding van een verbrandingsmotor van het schip komen. Artikel 5.3 Verbod te roken 1. Het is een ieder verboden om te roken in een petroleumhaven. 2. Dit verbod is niet van toepassing indien op een schip gerookt wordt in een: a. door de schipper of kapitein aangewezen ruimte die niet rechtstreeks van buiten toegankelijk is, gesloten is, en door een duidelijk opschrift is aangeduid als rookruimte, of; b. woning of stuurhuis aan boord van een binnenschip dat voldoet aan het bepaalde in onderdeel 7.2.4.74 van het ADN. Toelichting artikel 5.3 Roken in een petroleumhaven is – gelet op de risico’s – voor een ieder verboden, tenzij aan boord van een schip in een door de schipper of kapitein aangewezen rookruimte. Deze rookruimte dient aan voorwaarden te voldoen. De rookruimte mag niet rechtstreeks van buiten toegankelijk zijn, moet gesloten zijn als er gerookt wordt en moet door een duidelijk opschrift aangeduid zijn als rookruimte. Artikel 5.4 Plaatsen informatieborden Bij de toegang van een schip dat in een petroleumhaven is afgemeerd wordt door middel van een goed te onderscheiden, in het Nederlands of Engels gesteld opschrift of afbeelding van gelijke strekking, duidelijk gemaakt dat roken, open vuur en toegang door onbevoegden verboden is. Toelichting artikel 5.4 Op grond van dit artikel dient bij de toegang van een schip dat in de petroleumhaven is afgemeerd een bord geplaatst te worden dat aangeeft dat roken, open vuur en toegang door onbevoegden verboden is.
Artikel 5.5 Tankschepen met gevaarlijke stoffen buiten petroleumhavens 1. Het is verboden om zich met een tankschip te bevinden op een ligplaats buiten de petroleumhavens indien zich een gevaarlijke stof als lading of ladingresidu aan boord bevindt, tenzij: a. het tankschip beladen is of was met een brandbare vloeistof met een vlampunt van 55 graden Celsius of hoger, kaliumhydroxide, natriumhydroxide, fosforzuur, stoffen genoemd in de IMDG Code, klasse 9, of stoffen genoemd in het ADN, klasse 9, of; b. kortstondig ligplaats wordt genomen: 1°. op een aangewezen autoafzetplaats om een auto onmiddellijk af te zetten of aan boord te nemen; 2°. bij een vaste locatie op het water waar gebunkerd kan worden om onmiddellijk te bunkeren, of; 3°. bij een aangewezen plaats voor het innemen van drinkwater om drinkwater onmiddellijk in te nemen. 2. Het college kan van het in het eerste lid gestelde verbod ontheffing verlenen. Toelichting artikel 5.5 Artikel 5.5 (artikel 6.3 van de Havenverordening 2004 (oud)) regelt onder welke voorwaarden tankschepen met gevaarlijke stoffen buiten petroleumhavens mogen liggen, waarbij wordt opgemerkt dat onder het in dit artikel gebruikte begrip ladingresidu mede gasvormige ladingrestanten dient te worden verstaan.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 28 van 190
Tankschepen (zowel zeetankschepen als binnentankschepen) kunnen grote hoeveelheden gevaarlijke stoffen (waaronder ook gasvormige ladingsresiduen worden verstaan) aan boord hebben en kunnen om die reden ook grote risico’s met zich meebrengen. Uitgangspunt is dat deze schepen zoveel mogelijk worden geweerd uit het oostelijk havengebied. In principe kunnen deze schepen alleen ligplaats nemen in de petroleumhavens. Op dit uitgangspunt is een aantal in dit artikel en de artikelen 5.5a tot en met 5.5.d opgesomde uitzonderingen mogelijk. In artikel 5.5 zijn in het eerste lid uitgezonderd van het verbod, tankschepen: die kortstondig ligplaats nemen op een daartoe aangewezen autoafzetplaats voor het aan of van boord zetten van de auto; die bunkeren bij een bunkerschip; die bij een plaats waar drinkwater kan worden ingenomen onmiddellijk drinkwater innemen, of; die liggen in een gebied dat door het college is aangewezen. Op grond van deze mogelijkheid kan het college bepaalde gebieden aanwijzen waar tankschepen ligplaats mogen nemen, bijvoorbeeld om te overnachten of om te wachten om geladen of gelost te worden. Het college wijst alleen die gebieden aan waar geen gevaar voor de orde en de veiligheid in en in de omgeving van de haven ontstaat. Artikel 5.5a Binnentankschepen met gevaarlijke stoffen buiten petroleumhavens 1. Onverminderd het bepaalde in artikel 5.5 is het verboden om zich met een binnentankschip te bevinden op een ligplaats buiten de petroleumhavens indien zich een gevaarlijke stof als lading of ladingresidu aan boord bevindt, tenzij het een binnentankschip betreft: a. waarvan zeker is gesteld dat er uitsluitend gesloten ladingtanks of sloptanks, aanwezig zijn, die brandbare vloeistoffen met een vlampunt lager dan 55 graden Celsius hebben bevat en die een inerte atmosfeer of maximaal 20% van de laagste explosiegrens brandbare dampen bevat, of; b. dat tevens ontvangstvoorziening is en: 1°. voldoet aan de vereisten die het ADN stelt aan een binnenschip van het type C en dat binnenschip afvalstoffen wil inzamelen bij een zeeschip; 2°. waarvan de ladingtanks of de sloptanks beladen zijn met, of leeg zijn van, brandbare vloeistoffen met een vlampunt lager dan 55 graden Celsius en waarvan zeker is gesteld dat deze tanks een inerte atmosfeer bevat, en; 3°. waarvan alle overige tanks en ruimten van het binnentankschip gesloten zijn en deze tanks een inerte atmosfeer of maximaal 20 procent van de laagste explosiegrens brandbare dampen bevatten. 2. In afwijking van het bepaalde in artikel 5.5 kan het college gebieden aanwijzen waar het nemen van ligplaats met een binnentankschip indien zich een gevaarlijke stof als lading of ladingresidu aan boord bevindt, is toegestaan. 3. Het college kan van het in het eerste lid gestelde verbod ontheffing verlenen. Toelichting artikel 5.5a In dit artikel wordt uitgezonderd van het verbod van artikel 5.5 enerzijds een binnentankschip dat ongevaarlijke stoffen, brandbare vloeistoffen met een vlampunt van 55 graden Celsius of hoger, kaliumhydroxide, natriumhydroxide of fosforzuur aan boord heeft. Anderzijds kan een binnentankschip uitgezonderd worden indien de schipper zeker heeft gesteld dat alle overige ladingtanks of sloptanks binnen de ladingzone leeg zijn van brandbare vloeistoffen met een vlampunt lager dan 55 graden Celsius en waarvan de atmosfeer in deze tanks inert is en ten hoogste 8% zuurstof- of maximaal 20% van de laagste explosiegrens brandbare dampen bevatten en waarvan de ladingtanks of de sloptanks gesloten zijn.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 29 van 190
Dit artikel heeft tot gevolg dat, ondanks dat er soms geen blauwe kegel hoeft te worden gevoerd op basis van het ADN, op basis van dit artikel een binnentankschip met bijvoorbeeld restanten van benzine aan boord (in de sloptanks), niet zonder meer buiten een petroleumhaven ligplaats mag nemen. Voor een ontvangstvoorziening is het echter wel toegestaan om met beladen tanks buiten een petroleumhaven ligplaats te nemen, mits aan de voorwaarden van een inerte atmosfeer wordt voldaan. De schipper dient op grond van artikel 5.6 een melding te verrichten aan de Havenmeester. Artikel 5.5b Zeetankschepen met gevaarlijke stoffen buiten petroleumhavens 1. Onverminderd het bepaalde in artikel 5.5 is het verboden om zich met een zeetankschip te bevinden op een ligplaats buiten de petroleumhavens indien zich een gevaarlijke stof als lading of ladingresidu aan boord bevindt, tenzij het een zeetankschip betreft dat beladen is of was met een brandbare vloeistof met een vlampunt lager dan 55 graden Celsius die zich niet bevindt in een direct aan de scheepshuid grenzende ladingtank of sloptank en deze tanks een inerte atmosfeer of maximaal 20% van de laagste explosiegrens brandbare dampen bevat, en: a. door een gasdeskundige het door de havenmeester vastgestelde formulier ‘verklaring gasdeskundige’ is afgegeven waaruit blijkt dat de ladingsituatie van het zeetankschip in overeenstemming is met de in dit onderdeel gestelde voorschriften; b. er uitsluitend overslag plaats vindt van de onder artikel 5.5, onder a, genoemde stoffen; c. ladingtanks of sloptanks gesloten blijven, tenzij het openen van de ladingtanks of de sloptanks noodzakelijk is voor de overslag van de onder artikel 5.5, onder a, genoemde stoffen; d. er geen schoonmaakhandelingen van ruimten met gevaarlijke stoffen plaatsvinden, en; e. er maximaal één schip langszij ligt. 2. Het college kan van het in het eerste lid gestelde verbod ontheffing verlenen. Toelichting artikel 5.5b In dit artikel wordt uitgezonderd van het verbod van artikel 5.5 een zeetankschip dat geladen of leeg is van ongevaarlijke stoffen, brandbare vloeistoffen met een vlampunt van 55 graden Celsius of hoger, kaliumhydroxide, natriumhydroxide, fosforzuur of brandbare vloeistoffen met een vlampunt lager dan 55 graden Celsius, waarbij tevens voorwaarde is dat deze ladingtanks of sloptanks een inerte atmosfeer hebben van ten hoogste 8% zuurstof- of maximaal 20% van de laagste explosiegrens brandbare dampen bevatten en die niet aan de scheepshuid grenzen en: door een gasdeskundige als bedoeld in artikel 1.1 een verklaring is afgegeven waaruit blijkt dat de ladingsituatie van het zeetankschip in overeenstemming is met de in dit onderdeel gestelde voorschriften; er uitsluitend overslag plaats vindt van de onder 1° genoemde stoffen; ladingtanks of sloptanks met gevaarlijke stoffen gesloten blijven; er geen schoonmaakhandelingen van ladingtanks of sloptanks met gevaarlijke stoffen plaatsvinden, en; er maximaal 1 schip langszij ligt. Deze laatste criteria werden voorheen in de ontheffingen opgenomen. Door deze nu in het artikel op te nemen, neemt het aantal gevraagde ontheffingen aanzienlijk af. Voor deze schepen geldt ook de meldplicht bedoeld in artikel 5.6. Voorafgaand aan het innemen van ligplaats dient het melden te geschieden, zodat bekend is dat er zich een tankschip buiten de petroleumhaven bevindt en onder welke omstandigheden, zodat daarop middels toezicht kan worden geanticipeerd. Indien een tankschip niet aan de criteria voldoet van dit artikel, dan is
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 30 van 190
ligplaats nemen buiten de petroleumhaven verboden tenzij op grond van het tweede lid ontheffing is verkregen.
Artikel 5.5c Combinatietankschepen met gevaarlijke stoffen buiten petroleumhavens 1. Onverminderd het bepaalde in artikel 5.5 is het verboden om zich met een combinatietankschip te bevinden op een ligplaats buiten de petroleumhavens indien zich een gevaarlijke stof als lading of ladingresidu aan boord bevindt, tenzij het een combinatietankschip betreft dat geladen is of wordt met losgestorte bulklading in vaste vorm, waarvan: a. sloptanks brandbare ladingresiduen bevatten of hebben bevat waarvan de sloptank een inerte atmosfeer of maximaal 20% van de laagste explosiegrens brandbare dampen bevat die niet direct aan laadruimen grenzen en die niet worden schoongemaakt; b. alle overige ruimten in de ladingzone vrij zijn van brandbare vloeistoffen of dampen; c. door een gasdeskundige het door de havenmeester vastgestelde formulier ‘verklaring gasdeskundige’ is afgegeven waaruit blijkt dat de sloptanks of laadruimen van het combinatietankschip in overeenstemming zijn met de in dit onderdeel gestelde voorschriften; en d. de zich aan boord bevindende brandbare ladingresiduen niet worden overgeslagen. 2. Direct nadat een combinatietankschip als bedoeld in het eerste lid ligplaats buiten een petroleumhaven neemt, begint de gasdeskundige zijn onderzoek. Toelichting artikel 5.5c Artikel 5.5c stelt regels op grond waarvan een combinatietankschip buiten een petroleumhaven ligplaats mag nemen. Een combinatietankschip is gebouwd om afwisselend vloeibare of droge lading te vervoeren, en kunnen er zich tengevolge van dit afwisselend vervoer brandbare ladingresiduen in de sloptanks bevinden. Indien het combinatietankschip geladen is of wordt met losgestorte bulklading in vaste vorm, zal het schip buiten de petroleumhaven afmeren. Indien het combinatietankschip voldoet aan de criteria van dit artikel, kan na een melding als bedoeld in artikel 5.7 zonder meer worden afgemeerd buiten de petroleumhaven. Indien het schip niet voldoet aan de gestelde criteria van dit artikel, is ligplaats nemen buiten de petroleumhaven verboden. In verband met internationale verplichtingen ten aanzien van de dubbelwandigheid van de scheepsromp van combinatietankschepen is nagenoeg de hele wereld-combinatietankervloot niet meer geschikt voor het vervoer van aardolie. Deze schepen worden gesloopt of vervoeren nog uitsluitend droge bulk lading. Bij werfbeurten worden meer en meer de olierestanten verwijderd en nemen de veiligheidsrisico's voor deze schepen af. De hele regeling aangaande combinatietankschepen is hierop aangepast en vereenvoudigd. Een melding als bedoeld in artikel 5.7 in samenhang met het gestelde in dit artikel en de handhaving van de regeling biedt voldoende garantie voor de havenveiligheid. Artikel 5.5d Melden gegevens gasdeskundige De gasdeskundige meldt ten spoedigste mondeling aan de havenmeester een verklaring als bedoeld in artikel 5.5c, eerste lid, onderdeel c. De gasdeskundige bevestigt de verklaring gelijk daaropvolgend schriftelijk aan de havenmeester. Toelichting artikel 5.5d In de praktijk neemt de gasdeskundige veelal direct vanaf het schip telefonisch contact op met het Haven Coördinatie Centrum van de divisie Havenmeester waarna hij de verklaring bij de eerst mogelijke gelegenheid per email verzendt.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 31 van 190
Artikel 5.6 Melding ligplaats tankschip buiten petroleumhaven 1. Voordat een tankschip als bedoeld in artikel 5.5a, eerste lid, onderdeel a, en artikel 5.5b ligplaats neemt buiten een petroleumhaven, worden de volgende gegevens aan de havenmeester gemeld: a. indien het een zeetankschip betreft de naam en de roepnaam; b. indien het een binnentankschip betreft de naam, het officieel scheepsnummer en de laatste lading; c. de voorgenomen ligplaats van het schip, en; d. van de voorgenomen activiteiten aan boord van het schip: 1°. de datum, het tijdstip van aanvang en de duur, en; 2°. de aard van de voorgenomen activiteiten. 2. De melding bedoeld in het eerste lid vindt plaats op elektronische wijze, op een door de havenmeester vast te stellen elektronisch adres en met gebruikmaking van een door de havenmeester vast te stellen berichtdefinitie en berichtprotocol. 3. Onverminderd het bepaalde in het tweede lid kan een melding als bedoeld in artikel 5.5a, eerste lid, onderdeel a, ook plaatsvinden per telefoon, per marifoon op het daarvoor bestemde kanaal, per fax of per e-mail. Toelichting artikel 5.6 Dit artikel regelt de meldplicht voor een tankschip dat voornemens is om ligplaats te nemen buiten een petroleumhaven en dat voldoet aan het gestelde in artikel 5.5a, eerste lid, onder a en artikel 5.5b. Het betreft hier een elektronische melding via een Electronic Data Interchange (EDI). De meldingen worden verricht via Portbase. Naast de elektronische mag een binnentankschip een melding ook doorgeven per telefoon, per marifoon, per fax of per e-mail op telefoonnummer 010 – 252 1000, faxnummer 010 – 252 1600, VHF kanaal 14 of e-mail
[email protected] . Deze meldplicht is ter vervanging van het bestaande ontheffingenstelsel, voor zover het tankschip voldoet aan het gestelde in het hierboven genoemde artikel.
Artikel 5.7 Melding combinatietankschip 1. Van een combinatietankschip dat gelost of geladen wordt met losgestorte bulklading in vaste vorm worden de volgende gegevens aan de havenmeester gemeld: a. de aanwezigheid van brandbare vloeistoffen of restanten daarvan van voorgaande ladingen; b. de stuwage van eventuele ladingrestanten van brandbare vloeistoffen, en; c. het zuurstofpercentage van de geïnertiseerde tankatmosfeer, boven de in onderdeel b genoemde ladingrestanten. 2. De melding bedoeld in het eerste lid vindt plaats per fax of per e-mail. Toelichting artikel 5.7 Deze meldverplichting geldt voor een combinatietankschip die losgestorte bulklading in vaste vorm lost of daarmee geladen wordt. De melding omvat de eventuele aanwezigheid van brandbare vloeistoffen of restanten daarvan van voorgaande ladingen, de stuwage en het zuurstofpercentage van de geïnertiseerde tankatmosfeer boven de brandbare ladingrestanten. Aan de hand van deze melding kan getoetst worden of het combinatietankschip voldoet aan het gestelde in artikel 5.5c. Voldoet het combinatietankschip hier aan, dan kan het ter ladingbehandeling afmeren buiten de petroleumhaven. De melding vindt plaats per fax op faxnummer 010 – 252 1600 of per e-mail op
[email protected].
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 32 van 190
Artikel 5.8 Toegelaten schepen in petroleumhavens 1. Het is verboden zich met een schip in een petroleumhaven te bevinden, tenzij: a. het schip van de havenwerken gebruik maakt, heeft gemaakt of zal maken om te lossen, te laden, ladingstanks of sloptanks schoon te maken of te bunkeren; b. het een tankschip betreft; c. het een roei- of motorboot betreft die niet door een benzinemotor wordt voortbewogen en die tot de uitrusting van een schip als bedoeld in onderdeel a of b behoort, en: 1°. gebruikt wordt voor het vervoeren van opvarenden naar en van een schip, of; 2°. waarvan de werking van de motor, de davit of de vrije val installatie wordt getest. d. de aanwezigheid van dat schip in de haven in verband met de aankomst, het verblijf of het vertrek van een schip als bedoeld in onderdeel a of b, uit een oogpunt van de uitoefening van het scheepvaartbedrijf noodzakelijk is; e. het schip in dienst is van een publiekrechtelijk lichaam of van de havenbeheerder; f. het schip zich rechtstreeks en zonder onderbreking begeeft naar of van havenwerken in een aangrenzend en buiten de petroleumhaven liggend gedeelte van de haven en uit de nabijheid blijft van in de petroleumhaven aanwezige schepen; g. het een dienstverlenend schip betreft; h. het een passagiersschip betreft, dat in het bezit is van geldige certificaten op grond van de Binnenvaartwet en dat uitsluitend personen haalt of brengt op verzoek van een walbedrijf in die petroleumhaven en zijn route en verblijfsduur zo kort mogelijk houdt; i. het een schip betreft betrokken bij het communicatievaren; j. het een schip betreft dat baggerwerkzaamheden uitvoert; k. het een werkschip betreft, of; l. het een LNG-bunkerschip betreft. 2. Het is verboden zich met een schip, gebouwd of gebruikt voor de pleziervaart, in een petroleumhaven te bevinden. 3. Het college kan van de in het eerste en tweede lid gestelde verboden ontheffing verlenen. Toelichting artikel 5.8 Artikel 5.8 (oude artikel 6.4 uit de Havenverordening 2004) regelt het toelaten van schepen in een petroleumhaven. In verband met de risico’s die gevaarlijke stoffen met zich meebrengen mogen in de petroleumhavens alleen bepaalde schepen of activiteiten worden toegelaten. Dit artikel stemt inhoudelijk grotendeels overeen met het oude artikel. In de aanhef en onder a, is opgenomen dat gebruik gemaakt kan worden van de petroleumhavens door een schip dat van de havenwerken gebruik maakt, heeft gemaakt of zal maken om te laden, te lossen, zijn ladingtanks of sloptanks schoon te maken of komt bunkeren. Nieuw is onder b de toevoeging dat een tankschip ook in de petroleumhaven mag verblijven om te wachten. Het innemen van de ligplaats geschiedt met instemming van de huurder, erfpachter of eigenaar van de ligplaats. Gelet op de stoffen aan boord van het tankschip is het vaak niet mogelijk om buiten de petroleumhaven af te meren. Zoals reeds in de toelichting op artikel 1.1 is opgemerkt, wordt als schoonmaakhandeling tevens aangemerkt het wassen van een schip met ruwe olie. Deze aanvulling is opgenomen in verband met de in de praktijk bestaande mogelijkheid dat een schip gebruik maakt van havenwerken in verband met het schoonmaken van zijn ladingtanks of sloptanks, bijvoorbeeld voorafgaand aan reparatie bij een werf. Door deze aanvulling behoeft het schip geen ontheffing meer aan te vragen voor deze werkzaamheden. Onder c is bepaald dat een roei- of motorboot die behoort tot de uitrusting van een reeds in de petroleumhaven gemeerd liggend schip, niet gebruikt mag worden indien hij voorzien is van een benzinemotor. Benzinemotoren brengen risico’s met zich mee in verband met de kans op vonkvorming. Thans is er een keur aan dieselmotoren die als buitenboordmotor zijn uitgevoerd en die voor gebruik in de petroleumhavens veilig zijn. In onderdeel c is limitatief opgenomen waarvoor de roei- of motorboot gebruikt mag worden.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 33 van 190
In de onderdelen g, h en i zijn nieuwe doelgroepschepen opgenomen te weten, dienstverlenende-, passagiers- en werkschepen. Het opnemen van deze nieuwe doelgroepen die onder deze regeling valt is het directe gevolg van de incorporatie van het Uitvoeringsbesluit dienstverlenende schepen in deze verordening. Tevens is in de onderdelen j en k opgenomen een schip dat betrokken is bij het communicatievaren of dat baggerwerkzaamheden uitvoert. Het opnemen van deze doelgroepschepen voorkomt dat voor het binnenvaren van een petroleumhaven een ontheffing of vergunning moet worden aangevraagd. Onderdeel m maakt het mogelijk dat een LNGbunkerschip in een petroleumhaven kan verblijven. Nieuw is de opname in het tweede lid van het verbod voor het bevaren van de petroleumhavens door schepen gebouwd of gebruikt voor de pleziervaart of het door deze doelgroep gebruik maken van de havenwerken. De oude omschrijving van de toegelaten schepen in de petroleumhavens liet ruimte aan onder andere pleziervaartuigen om gebruik te maken van de havenwerken. Het is absoluut onaanvaardbaar dat pleziervaart in de petroleumhavens komt. Thans is dit verboden en handhaafbaar. Ieder schip dat de petroleumhaven binnenvaart dient er beroepshalve te zijn en dient te voldoen aan de in deze verordening gestelde gedragsregels. (Verbod roken, open vuur etc.) In bijzondere omstandigheden kan het college op grond van het derde lid ontheffing verlenen van de in het artikel gestelde verboden.
Artikel 5.9 1.
2.
Bouw- en uitrustingsvoorschriften dienstverlenend-, werk- of passagiersschip Een dienstverlenend schip, een werkschip of een passagiersschip, dat zich in een petroleumhaven bevindt, heeft: a. een casco dat volledig uit onbrandbaar materiaal bestaat; b. een elektrische installatie die erkend veilig is uitgevoerd; c. een vonkenvanger op de uitlaatgassenleiding van een verbrandingsmotor; d. verwarming-, kook- en koeltoestellen die werken op elektriciteit of een brandbare vloeistof met een vlampunt van 55 graden Celsius of hoger; e. aan dek een goed zichtbaar bord geplaatst, krachtens artikel 3.32 van het Binnenvaartpolitiereglement met de strekking dat roken en open vuur verboden is; f. een accommodatie die voldoende bescherming biedt tegen het binnendringen van gevaarlijke gassen, en; g. tijdens het verblijf in de petroleumhaven een in werking zijnde marifooninstallatie, waarop voortdurend op het betreffende VHF havenkanaal wordt uitgeluisterd. Het college kan van het in het eerste lid bepaalde ontheffing of vrijstelling verlenen.
Toelichting artikel 5.9 Artikel 5.9 is een nieuw artikel dat in de Havenbeheersverordening is opgenomen als gevolg van de incorporatie van het Uitvoeringsbesluit dienstverlenende schepen. De in dit artikel genoemde voorschriften zijn van toepassing op dienstverlenende schepen indien deze zich in een petroleumhaven bevinden.
Artikel 5.10 Melding dienstverlenend-, werk- of passagiersschip 1. Voorafgaand aan het binnenvaren van een petroleumhaven door een dienstverlenend schip, werkschip of passagiersschip, wordt aan de havenmeester gemeld: a. de voorgenomen ligplaats; b. de uit te voeren werkzaamheden, en; c. de verwachte verblijfsduur.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 34 van 190
2.
De melding bedoeld in het eerste lid vindt plaats per telefoon, per marifoon op het daarvoor bestemde kanaal, per fax of per e-mail.
Toelichting artikel 5.10 Deze meldverplichtingen zijn opgenomen zodat de havenmeester uit oogpunt van veiligheid noodzakelijke kennis heeft van de aanwezigheid van dienstverlenende-, werk- of passagiersschepen in petroleumhavens en de uitoefening van werkzaamheden aan schepen. De melding maakt handhaving van wettelijke voorschriften mogelijk. De melding kan per telefoon, per marifoon, per fax of per e-mail plaatsvinden op telefoonnummer 010 – 252 1000, faxnummer 010 – 252 1600, VHF kanaal 14 of e-mail
[email protected]. Artikel 5.11 Afmeren zeetankschepen geladen met gevaarlijke stoffen 1. Het is verboden een zeetankschip met gevaarlijke stoffen zodanig af te meren dat het niet direct vooruit varend uit de haven kan vertrekken. 2. Het in het eerste lid gestelde verbod geldt niet indien: a. afmeren niet mogelijk is vanwege diepgang, nautische omstandigheden of overslag van lading, of; b. ligplaats wordt genomen bij een werf, bij een herstellingsinrichting of in een boeienspan. 3. Het college kan van het in het eerste lid gestelde verbod ontheffing verlenen. Toelichting artikel 5.11 De laatste jaren is het aantal havensleepboten aanmerkelijk afgenomen. Dit heeft tot gevolg dat indien er op ad-hoc basis een sleepboot ter assistentie wordt besteld, het soms enige uren kan duren voordat men over een sleepboot kan beschikken. Dit heeft consequenties voor tankschepen. Bij een uitslaande brand op een haventerrein kan het in verband met de veiligheid noodzakelijk zijn om de aldaar afgemeerde tankschepen met spoed te verhalen. Om die reden is het nodig dat tankschepen "met de kop naar buiten" afmeren. In geval van nood kan het tankschip op eigen kracht en zo snel mogelijk, zonder uitgebreide manoeuvres, wegvaren van het risicogebied in een petroleumhaven. Het niet opvolgen van de verplichting om vooruit varend direct uit de haven te kunnen vertrekken is in dit artikel uitgebreid met de omstandigheden dat dit niet kan in verband met de overslag van lading of indien ligplaats wordt ingenomen bij een werf, bij een herstellingsinrichting, in een boeienspan of aan boeien. Tankschepen kunnen vaak in verband met reparatie bij een werf niet met de kop naar zee liggen en kunnen aldaar wel gevaarlijke stoffen aan boord hebben. Deze situatie moet uitgesloten worden van de gestelde verplichting. Door het artikel aan te vullen met het hierboven gestelde, zijn bijna alle mogelijkheden genoemd waarbij een situatie denkbaar is dat een tankschip niet met de kop naar zee zal afmeren. Mocht desondanks een ontheffing van de in dit artikel gestelde verplichting noodzakelijk zijn, dan kan deze worden aangevraagd. Opgemerkt wordt dat zeetankschepen die zijn afgemeerd aan de rivierzijde van de steigers op de rivieren, zoals de Oude Maas, reeds voldoen aan dit voorschrift omdat de schepen daar altijd "vooruit varend direct kunnen vertrekken", omdat zij steeds de kade kunnen verlaten in de richting waarin het schip ligt. Artikel 5.12 Melden afmeren zeetankschepen geladen met gevaarlijke stoffen 1. Van een zeetankschip met gevaarlijke stoffen waarop artikel 5.11 van toepassing is, worden de naam en ligplaats aan de havenmeester gemeld. 2. De melding bedoeld in het eerste lid vindt plaats per fax of per e-mail.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 35 van 190
Toelichting artikel 5.12 Dit artikel regelt de meldplicht van alle zeetankschepen die op grond van artikel 5.11 niet zodanig zijn afgemeerd dat het vooruit varend direct uit de haven kan vertrekken. Dit gegeven is van belang voor de havenveiligheid en daardoor kan tijdig geanticipeerd worden op risicovolle omstandigheden bij de ladingoverslagplaats. De melding dient plaats te vinden per fax of per e-mail. Het faxnummer is 010 - 252 1600 en het e-mail adres is
[email protected].
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 36 van 190
§6
LNG-havens en LNG-aangedreven schepen
Toelichting paragraaf 6 Algemene toelichting LNG is aardgas dat bij atmosferische druk wordt afgekoeld tot circa -160°C waardoor het vloeibaar wordt. LNG staat niet onder druk, is geurloos, niet giftig en niet corrosief; het is alleen maar erg koud. LNG neemt 600 keer minder volume in dan gasvormig aardgas. In deze vorm laat aardgas zich gemakkelijk in grote hoeveelheden over grote afstanden transporteren. Dat is vooral belangrijk voor landen die wél grote aardgasreserves hebben, maar geen infrastructuur naar een consumentenmarkt. Bovendien kan zo een nuttig gebruik worden gemaakt van aardgas dat voorheen in grote hoeveelheden werd afgefakkeld (‘associated gas’, dat ontstaat als bijproduct van oliewinning). Zelfs als de extra energie voor het vloeibaar maken en transporteren wordt meegeteld, veroorzaakt het gebruik van aardgas uit LNG gemiddeld de helft minder koolstofemissie dan het gebruik van kolen. Door de groeiende vraag naar ‘groene’ energiebronnen, zal de behoefte aan aardgas de komende twintig jaar naar verwachting verdubbelen. Havenbedrijf Rotterdam N.V. heeft uitgebreid onderzoek laten doen naar de veiligheidsaspecten van het transport en de aanlanding van LNG. Naar aanleiding van deze onderzoeken is een nautisch kader voor LNG-tankschepen in de Rotterdamse haven opgesteld. Onderdelen van het nautisch kader dienen te worden verankerd in gemeentelijke regelgeving. Naast het opnemen van specifieke regels in de Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 worden andere onderdelen van het nautische kader geborgd door het maken van private afspraken (bijv. tussen Havenbedrijf Rotterdam N.V. en de terminal). De Rotterdamse haven kent – als enige haven in de wereld – reeds een speciaal regiem voor schepen die in de havens komen waar gevaarlijke stoffen worden overgeslagen (de zgn. petroleumhavens). Alle schepen die in deze petroleumhavens komen, moeten aan bepaalde voorschriften op het gebied van veiligheid voldoen. Deze voorschriften zijn opgenomen in paragraaf 5 van deze verordening, waar bijv. onder andere geregeld wordt dat roken en open vuur verboden is en dat schepen een onbrandbare romp moeten hebben. Gelet op het feit dat de LNG haven een dedicated haven is (er vindt geen andere overslag plaats) en de overslag van LNG additionele veiligheidsmaatregelen vergt, wordt in deze paragraaf, analoog aan het petroleumhavenregiem van paragraaf 5, een nieuw LNG-havenregiem opgenomen. Het verschil met het petroleumhavenregiem is dat in een LNG-haven alleen die schepen die een directe relatie hebben met de overslag van LNG mogen komen en dat alle overige scheepvaart uit de LNG-haven wordt geweerd.
Artikel 6.1 Aanwijzing LNG-havens Als LNG-haven worden de volgende gebieden aangewezen: van de Nijlhaven het water gelegen tussen oeverfrontnummer 9885 en het meest noordelijk gelegen punt van het aan de Nijlhaven gelegen eiland en tussen oeverfrontnummer 9875 en het meest zuidelijk gelegen punt van het aan de Nijlhaven gelegen eiland; van de Yukonhaven het water ten noorden van een denkbeeldige lijn getrokken tussen de oeverfrontnummers 9849 en 9852.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 37 van 190
Toelichting artikel 6.1 De geografische omschrijving van de LNG-havens, waarbinnen een strenger regime geldt dan in de overige delen van de haven, wordt aangegeven met “oeverfrontnummers”. Op deze manier wordt de begrenzing precies aangeduid.
Artikel 6.2 Verbod open vuur en vonkvorming 1. Het is een ieder verboden om in een LNG-haven of aan boord van een zich aldaar bevindend schip, open vuur te gebruiken of activiteiten te ondernemen tengevolge waarvan vonkvorming naar de buitenlucht optreedt of kan optreden tenzij dit geschiedt in een kombuis, waarvan de constructie, de plaats in het schip en het ventilatiesysteem het binnendringen van brandbaar gas voorkomt. 2. Het is verboden om zich met een schip in een LNG-haven te bevinden met een vonkende uitlaatgassenleiding van een verbrandingsmotor. 3. Het college kan van het in het eerste lid gestelde verbod ontheffing verlenen. Toelichting artikel 6.2 Het gebruik van open vuur of het veroorzaken van vonken is om voor de hand liggende redenen niet toegestaan in een LNG-haven of aan boord van een schip dat zich in een LNG-haven bevindt. Het verbod geldt niet in een kombuis waar geen brandbaar gas kan binnendringen of met een ontheffing van het college.
Artikel 6.3 Verbod te roken 1. Het is een ieder verboden om te roken in een LNG-haven. 2. Dit verbod is niet van toepassing indien op een schip gerookt wordt in een: a. door de schipper of kapitein aangewezen ruimte die niet rechtstreeks van buiten toegankelijk is, gesloten is, en door een duidelijk opschrift is aangeduid als rookruimte, of; b. woning of stuurhuis aan boord van een binnenschip dat voldoet aan het bepaalde in onderdeel 7.2.4.74 van het ADN. Toelichting artikel 6.3 Roken in een LNG-haven is – gelet op de risico’s – voor een ieder verboden. Het verbod geldt niet aan boord van een schip in een door de schipper of kapitein aangewezen rookruimte. Wel dient deze rookruimte aan voorwaarden te voldoen. De rookruimte mag niet rechtstreeks van buiten toegankelijk zijn, moet gesloten zijn als er gerookt wordt en moet door een duidelijk opschrift aangeduid zijn als rookruimte. Het verbod geldt tevens niet indien er gerookt wordt in een woning of stuurhuis aan boord van een binnenschip dat voldoet aan het bepaalde in onderdeel 7.2.4.74 van het ADN. In onderdeel 7.2.4.74 van het ADN wordt vervolgens verwezen naar technische eisen die ook in het ADN zijn opgenomen. Het gaat hier bijvoorbeeld om voorwaarden dat de ruimte overdruk moet hebben en dat de ramen niet geopend kunnen worden.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 38 van 190
Artikel 6.4 Plaatsen informatieborden Bij de toegang van een schip dat in een LNG-haven is afgemeerd wordt door middel van een goed te onderscheiden, in het Nederlands of Engels gesteld opschrift of afbeelding van gelijke strekking, duidelijk gemaakt dat roken, open vuur en toegang door onbevoegden verboden is. Toelichting artikel 6.4 Op grond van dit artikel dient bij de toegang van een schip dat in een LNG-haven is afgemeerd een bord geplaatst te worden dat aangeeft dat roken, open vuur en toegang door onbevoegden verboden is.
Artikel 6.5 LNG-tankschepen buiten LNG-havens 1. Het is verboden om zich met een LNG-tankschip te bevinden op een ligplaats buiten een LNG-haven. 2. Het college kan van het in het eerste lid gestelde verbod ontheffing verlenen. Toelichting artikel 6.5 Dit artikel regelt dat het verboden is om zich met een LNG-tankschip op een ligplaats buiten een LNG-haven te bevinden. LNG-tankschepen kunnen alleen laden of lossen in een LNG-haven. Gelet op het feit dat een LNG-tankschip altijd (een restant) LNG-lading aan boord heeft is ervoor gekozen om geen algemene voorwaarden in de verordening vast te leggen waaronder een LNGtankschip buiten een LNG-haven mag liggen. Het tweede lid regelt dat het college wel ontheffing kan verlenen aan een LNG-tankschip om buiten een LNG-haven ligplaats te nemen. Aan zo’n ontheffing worden de nodige voorwaarden gesteld om de veiligheid te waarborgen.
Artikel 6.6 Toegelaten schepen in LNG-havens 1. Het is verboden zich met een schip in een LNG-haven te bevinden, tenzij: a. het een LNG-tankschip betreft dat van de havenwerken gebruik maakt, heeft gemaakt of zal maken om te lossen, te laden of te bunkeren; b. de aanwezigheid van dat schip in de haven in verband met de aankomst, het verblijf of het vertrek van een LNG-tankschip uit een oogpunt van de uitoefening van het scheepvaartbedrijf noodzakelijk is; c. het een schip betreft van de Divisie Havenmeester van Havenbedrijf Rotterdam N.V. of de politie, regionale eenheid Rotterdam, district Zeehavenpolitie, en er geen laad- of loshandelingen van LNG plaatsvinden; d. het een dienstverlenend schip betreft dat aan een LNG-tankschip diensten verleent en er geen laad- of loshandelingen van LNG plaatsvinden; e. het een LNG-bunkerschip betreft; f. het een bunkerschip betreft dat een LNG-tankschip voorziet van bunkerolie, mits dit bunkerschip op minimaal 200 meter afstand blijft van het manifold van een ladend of lossend LNG-tankschip. 2. Het college kan van het in het eerste lid gestelde verbod ontheffing of vrijstelling verlenen. Toelichting artikel 6.6 Hoofdregel is dat het verboden is zich met een schip in een LNG-haven te bevinden. Op dit verbod zijn in artikel 6.6 een aantal uitzonderingen geformuleerd.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 39 van 190
Allereerst mag een LNG-tankschip dat van de havenwerken gebruik gaat maken of gaat laden, lossen of bunkeren zich in een LNG-haven bevinden. Ten tweede zijn schepen in een LNG-haven toegestaan, als de aanwezigheid van die schepen in verband met de aankomst, het verblijf of het vertrek van een LNG-tankschip uit een oogpunt van de uitoefening van het scheepvaartbedrijf noodzakelijk is. Te denken valt hierbij bijv. aan sleepboten, bootmannen of loodsboten. Het verbod om een LNG-haven in te varen geldt niet voor schepen van de politie, regionale eenheid Rotterdam, district Zeehavenpolitie of van de Divisie Havenmeester van Havenbedrijf Rotterdam N.V. indien hun aanwezigheid in deze haven in verband met het uitoefenen van hun reguliere taken noodzakelijk is. Ook mag een dienstverlenend schip zich in een LNG-haven bevinden indien dit schip aan een LNG-tankschip diensten verleent en er geen laad- of loshandelingen in de LNG-haven plaatsvinden. Tot slot regelt onderdeel e dat een LNG-bunkerschip toegang tot een LNG-haven heeft.
Artikel 6.7 Melding schip binnenvaren LNG-haven 1. Voorafgaand aan het binnenvaren van een LNG-haven door een schip als bedoeld in artikel 6.6, eerste lid, onder b, c, d of e, wordt aan de havenmeester gemeld: a. de voorgenomen ligplaats; b. de uit te voeren werkzaamheden, en; c. de verwachte verblijfsduur. 2. Het in het eerste lid bepaalde geldt niet voor een schip, als bedoeld in artikel 6.6, eerste lid, onder b of c, indien de aanwezigheid van dit schip in een LNG-haven noodzakelijk is in verband met de aankomst of het vertrek van een LNG-schip. 3. De melding bedoeld in het eerste lid vindt plaats per telefoon of per marifoon op het daarvoor bestemde kanaal. Toelichting artikel 6.7 Artikel 6.6 regelt welke schepen in een LNG-haven mogen komen. In een aantal gevallen is de aanwezigheid van deze schepen niet direct noodzakelijk in verband met de aankomst of het vertrek van een LNG-tankschip. In deze gevallen is het wenselijk om van de aanwezigheid van schepen in een LNG-haven op de hoogte te zijn, door middel van het doen van een melding aan de havenmeester. Schepen als bedoeld in artikel 6.6, eerste lid, onder b, c, d of e, dienen in alle gevallen een melding te doen indien zij een LNG-haven willen binnenvaren. Voor zover het betreft schepen, als bedoeld in artikel 6.6, eerste lid, onder b, geldt dat deze alleen melding hoeven te doen van hun aanwezigheid tijdens het verblijf van een LNG-tankschip in een LNG-haven. Bij het vertrek of de aankomst van een LNG-tankschip is hun aanwezigheid vanzelfsprekend en hoeft er door deze schepen niet gemeld te worden.
Artikel 6.8 Bouw- en uitrustingsvoorschriften dienstverlenend schip Artikel 5.9 is van overeenkomstige toepassing op een dienstverlenend schip dat zich in een LNGhaven bevindt. Toelichting artikel 6.8 In dit artikel wordt artikel 5.9 van overeenkomstige toepassing op dienstverlenende schepen verklaard. Dienstverlenende schepen moeten voldoen aan de in artikel 5.9 bepaalde bouw- en
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 40 van 190
uitrustingsvoorschriften indien zij in een LNG-haven willen varen. Dit zijn dezelfde bouw- en uitrustingsvoorschriften zoals die gelden voor Petroleumhavens. In tegenstelling tot artikel 5.9 worden de hier genoemde regels niet op werkschepen of passagiersschepen van overeenkomstige toepassing verklaard. Dit houdt overigens niet in dat deze categorieën van schepen zich niet aan deze regels moeten houden. Echter nu deze schepen altijd een ontheffing of vrijstelling nodig hebben om een LNG-haven te mogen bevaren, worden in de ontheffing of vrijstelling onder andere de voorschriften van artikel 5.9 opgenomen.
Artikel 6.9 Afmeren LNG-tankschepen 1. Het is verboden een LNG-tankschip, dat tevens een zeeschip is, zodanig af te meren dat het niet direct vooruit varend uit de haven kan vertrekken. 2. Het college kan van het in het eerste lid gestelde verbod ontheffing verlenen. Toelichting artikel 6.9 In artikel 6.9 is opgenomen dat LNG-tankschepen, die tevens zeeschepen zijn, “met de kop naar buiten” moeten afmeren. In geval van calamiteiten kan het LNG-tankschip, dat tevens een zeeschip is, op eigen kracht en zo snel mogelijk wegvaren uit de LNG-haven. Hoewel in het tweede lid een ontheffingsmogelijkheid van de verplichting is opgenomen, zal hiervan in de praktijk niet veel gebruik gemaakt worden. Bij aankomst van een LNG-tankschip, dat tevens een zeeschip is, vaart het schip standaard via het Beerkanaal naar de Nijlhaven en ligt dientengevolge altijd “met de kop naar buiten”.
Artikel 6.9a LNG-bunkerschepen in de haven 1. Het is, behoudens het bepaalde in artikel 5.8, eerste lid, onder l, en artikel 6.6, eerste lid, onder e, verboden om zich met een LNG-bunkerschip te bevinden in de haven. 2. Het college kan ontheffing verlenen, alsmede gebieden aanwijzen, waar het in het eerste lid gestelde verbod niet van toepassing is. Toelichting artikel 6.9a Een LNG-bunkerschip is een schip dat onder het beschermende veiligheidsregime van een LNGof petroleumhaven dient te vallen Artikel 6.9a regelt waar een LNG-bunkerschip mag komen. Op basis van de artikelen 5.8 en 6.6 mag een LNG bunkerschip zich in ieder geval in een LNG-haven of petroleumhaven bevinden. Het tweede lid van dit artikel geeft de mogelijkheid dat het college ontheffing van het verbod kan verlenen, dan wel gebieden kan aanwijzen waar het verbod niet van toepassing is. Om het gewenste hoge veiligheidsniveau te behouden, wordt het werkgebied van het LNGbunkerschip buiten een LNG-haven of petroleumhaven gereguleerd door middel van een ontheffingsaanvraag. Daarnaast worden door middel van een vergunning extra kwaliteitseisen gesteld aan het LNG bunkerbedrijf en de daaronder vallende LNG-bunkerschepen. Dit volgt de richtlijn vanuit de IAPH/WPCI/LNG werkgroep. (zie tevens de toelichting bij artikel 6.12) Artikel 6.10 LNG-bunkeren 1. Het is verboden om te LNG-bunkeren, tenzij het LNG-bunkeren plaatsvindt: a. bij een inrichting waar deze activiteit is opgenomen in de omgevingsvergunning, of;
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 41 van 190
b. 2.
3. 4.
5. 6. 7.
door een LNG-bunkerschip dat beschikt over een vergunning als bedoeld in artikel 6.12. Het is verboden om LNG of aardgas te laten vrijkomen bij: a. het LNG-bunkeren; b. het inkoelen van LNG-tanks of de daarbij behorende installatie; c. het met stikstof blazen van de bunkerleiding; d. het terugpompen of gasvrij maken van LNG-tanks of de daarbij behorende installatie of leidingen. Tijdens het LNG-bunkeren is het verboden om LNG te laten vrijkomen bij het afkoppelen van de bunkeraansluiting. Tijdens het LNG-bunkeren is het verboden om aan boord van een LNG-aangedreven schip andere operationele activiteiten te verrichten, tenzij deze gelijktijdige activiteiten: a. vermeld staan in de operationele documentatie van het schip; b. de betreffende operationele documentatie goedgekeurd is door de vlaggenstaat, en; c. plaatsvinden overeenkomstig de bepalingen in de betreffende operationele documentatie. Het is verboden om meer dan één LNG-bunkerschip langszij een schip te hebben. Het is verboden om af te meren langszij schepen die aan het boord-boord LNG-bunkeren zijn. Het college kan van de in het eerste, vierde, vijfde en zesde lid gestelde verboden ontheffing verlenen.
Toelichting artikel 6.10 Een LNG bunkering mag alleen bij een inrichting of met een LNG-bunkerschip dat beschikt over een vergunning plaatsvinden. Het bunkeren van LNG moet zonder het vrijkomen van LNG of aardgas plaatsvinden. Alleen tijdens het afkoppelen kan er vanuit de ruimte tussen de flens een zeer geringe hoeveelheid aardgas vrijkomen. Activiteiten die gelijktijdig uitgevoerd worden met een LNG bunkering, zoals ladinghandelingen, bunkeren van andere brandstoffen of smeerolie, schoonmaken en repareren, kunnen risico’s opleveren. Binnen de ISO TC67 guidelines for systems and installations for supply of LNG as fuel to ships en diverse best practice guidelines wordt gesteld dat gelijktijdige handelingen alleen verantwoord zijn als er een risico assessment is uitgevoerd waaruit is gebleken of er en onder welke condities, gelijktijdig andere activiteiten verantwoord plaats kunnen vinden. Het resultaat van de risico assessment wordt verwerkt in de door de vlaggenstaat goedgekeurde operationele documentatie voor het LNG aangedreven schip. De bij de bunkering betrokken partijen moeten het gestelde en de beperkingen vanuit deze operationele documentatie naleven. Alleen die handelingen die in de operationele documentatie zijn opgenomen, mogen tijdens het LNG-bunkeren plaatsvinden. Tijdens het LNG-bunkeren mogen er geen schepen langszij liggen die niet bij de LNG-bunkering zijn betrokken. Dit geldt voor de LNG aangedreven schepen en voor de LNG-bunkerschepen. Dit betekent in de praktijk dat indien een LNG-bunkerschip langszij een schip ligt, er geen andere schepen langszij mogen liggen.
Artikel 6.11 Seinvoering bij LNG-bunkeren 1. Tijdens het LNG-bunkeren voert een LNG-aangedreven zeeschip als bijkomend teken tussen zonsopgang en zonsondergang de internationale seinvlag ‘B’ en tussen zonsondergang en zonsopgang een rood helder rondom schijnend licht. 2. Tijdens het LNG-bunkeren voert een LNG-aangedreven binnenschip op het dek in de lengte-as een vierkant bord aan de onderzijde waarvan zich een driehoek bevindt. Het bord moet aan beide zijden wit zijn met een rode rand en een rode diagonale balk en met, in
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 42 van 190
3.
4.
zwart, de letter P en de driehoek aan beide zijden wit met, in zwart, de cijfers 25, die de afstand in meters aangeven waarbinnen geen ligplaats mag worden genomen. Tussen zonsondergang en zonsopgang is het bord, zodanig verlicht dat het aan beide zijden van het schip duidelijk zichtbaar is. Het is met een schip verboden binnen een afstand van 50 meter: a. rondom een LNG-aangedreven zeeschip dat het licht of de seinvlag bedoeld in het eerste lid voert, ligplaats te nemen of te hebben; b. een LNG-aangedreven zeeschip te passeren indien dat schip het licht of de seinvlag bedoeld in het eerste lid voert. Het is met een schip verboden binnen een afstand van 25 meter: a. rondom een LNG-aangedreven binnenschip dat het bord als bedoeld in het tweede lid voert, ligplaats te nemen of te hebben; b. een LNG-aangedreven binnenschip te passeren indien dat schip het bord als bedoeld in het tweede lid voert.
Toelichting artikel 6.11 Dit artikel regelt de seinvoering van LNG-aangedreven schepen die met LNG gebunkerd worden. De sein- en tekenvoering zorgt er voor dat passerende vaart een veiligheidsafstand aanhoudt. Er geldt een afstand van 25 meter bij een LNG-bunkering van een LNG-aangedreven binnenvaartschip en een afstand van 50 meter bij een LNG-bunkering van een LNG-aangedreven zeeschip. Deze afstanden sluiten aan bij in de nautische sector toegepaste veiligheidsafstanden.
Artikel 6.12 Vergunning LNG-bunkerschip 1. Het is verboden zonder vergunning van het college met een LNG-bunkerschip te LNGbunkeren. 2. Bij de aanvraag voor een vergunning, als bedoeld in het eerste lid, wordt in ieder geval het volgende verstrekt: a. de gegevens van het bedrijf van de aanvrager, naam en functie van aanvrager; b. de gegevens van de in te zetten LNG-bunkerschepen die onder de werking van de vergunning vallen; c. de documentatie genoemd in de ISO standaard 118683, hoofdstuk 11; d. de toegepaste voorziening voor het aankoppelen van de LNG bunkerleiding; e. de toegepaste afmeervoorzieningen van het LNG-bunkerschip. 3. Onverminderd het bepaalde in artikel 1.5, eerste lid, kan het college voorschriften en beperkingen verbinden aan de vergunning, bedoeld in het eerste lid, die onder meer betrekking kunnen hebben op: a. de veiligheid tijdens het LNG-bunkeren; b. de procedures voor het tegengaan en controleren van risicovolle situaties; c. de functionele eisen voor risico mitigatie; d. de opleiding van het personeel; e. het afmeren van het LNG-bunkerschip; f. locaties waar LNG-bunkeren is toegestaan. 4. Tijdens de looptijd van de vergunning worden wijzigingen ten opzichte van de bij de aanvraag verstrekte gegevens onmiddellijk aan het college gemeld. Toelichting artikel 6.12 Door de aard van de werkzaamheden van een LNG-bunkerschip, opereert het schip buiten de beschermende regime van een LNG- of petroleumhaven. Om het gewenste hoge veiligheidsniveau te behouden, worden daarom door middel van een vergunning extra kwaliteitseisen gesteld aan het LNG bunkerbedrijf en de daaronder vallende LNG-bunkerschepen.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 43 van 190
Artikel 6.13 Vergunning drijvende LNG-aangedreven elektriciteit voorziening 1. Het is verboden zonder vergunning van het college een drijvende LNG-aangedreven elektrische voorziening in werking te hebben. 2. Bij de aanvraag van een vergunning voor een LNG-aangedreven elektriciteit voorziening, bedoeld in het eerste lid, worden in ieder geval de volgende gegevens verstrekt: a. de gegevens van het bedrijf van de aanvrager, naam en functie van aanvrager; b. de gegevens van de in te zetten LNG-aangedreven elektriciteit voorziening die onder de werking van de vergunning valt; c. de relevante scheepscertificaten; d. de operationele documentatie over de elektriciteit levering en het gebruik van LNG als brandstof voor de energie opwekking; e. de procedure voor aansluiten van elektriciteit verbinding; f. het geluidsniveau tijdens het in werking hebben van de voorziening; g. de toegepaste afmeervoorzieningen; h. de opleiding van het personeel; i. de uitkomsten van de risico assessment, hazard identification study en hazard and operability study die voor deze voorziening zijn uitgevoerd. 3. Onverminderd het bepaalde in artikel 1.5, eerste lid, kan het college voorschriften en beperkingen verbinden aan de vergunning bedoeld in het eerste lid, die onder meer betrekking kunnen hebben op: a. de veiligheid tijdens het inwerking hebben van de voorziening; b. de procedures voor het tegengaan en controleren van risicovolle situaties; c. de functionele eisen voor risico mitigatie; d. de opleiding van het personeel; e. het afmeren; f. de locaties waar het is toegestaan om de voorziening in werking te hebben; g. het vullen van de LNG brandstoftank. 4. Tijdens de looptijd van de vergunning worden wijzigingen ten opzichte van de bij de aanvraag verstrekte gegevens onmiddellijk aan het college gemeld. Toelichting artikel 6.13 Door het gebruik van een externe elektriciteit aansluiting hoeft een afgemeerd schip haar eigen hulpbedrijf niet te gebruiken voor opwekking van elektriciteit. In veel gevallen is het gebruik van een externe aansluiting milieuvriendelijker op het gebied van emissie en geluid. Vaak gebeurt dit zogenaamde ‘Cold Ironing’ door middel van een walstroom aansluiting. Een alternatief is echter ‘Floating Cold Ironing’. Elektriciteit wordt dan opgewekt op een ponton dat afgemeerd wordt langszij het schip. Het ponton is voorzien van geluidarme aardgas gedreven generatoren en een LNG brandstoftank. Gezien de toepassing van LNG, vaak op locaties dichtbij bewoonde gebieden, moet een risico assessment aantonen dat de toepassing verantwoord is. Dit is één van de vergunningvoorwaarden waaraan een LNG-aangedreven elektriciteit voorziening moet voldoen.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 44 van 190
§7
Zoneringsregeling schepen met gevaarlijke stoffen in verpakking of bulk
Artikel 7.1 Verbod ligplaatsinname schip met gevaarlijke stoffen in verpakking 1. Het is verboden met een schip dat geladen is met een in bijlage I genoemde gevaarlijke stof in verpakking ligplaats te nemen binnen een in bijlage I genoemde afstand van de stuwpositie van de gevaarlijke stof tot een woonconcentratie, tenzij wordt gehandeld in overeenstemming met de in bijlage I opgenomen bepalingen. 2. Het college kan van het in het eerste lid gestelde verbod ontheffing verlenen. Toelichting artikel 7.1 De zoneringsregeling voor schepen geladen met gevaarlijke stoffen in verpakking is ten opzichte van het oude Havenreglement gevaarlijke stoffen 2007 onveranderd. Geregeld is dat het verboden is met een schip dat geladen is met een in bijlage I genoemde gevaarlijke stof in verpakking ligplaats te nemen binnen een in bijlage I genoemde afstand van een woonconcentratie, tenzij gehandeld wordt in overeenstemming met de in Bijlage I opgenomen bepalingen. Bijlage I is een overzichtelijk schema. Uit dat overzicht blijkt duidelijk welke afstand tot een woonconcentratie bij het toekennen van een ligplaats in acht moet worden genomen indien een bepaalde hoeveelheid stoffen uit de IMDG-Code, aangegeven met unieke VN-nummers, zich in verpakte vorm aan boord van het schip bevindt. Zie verder de toelichting bij Bijlage I. Artikel 7.2 Verbod ligplaatsinname tankschip met gevaarlijke stoffen in bulk 1. Het is verboden met een zeetankschip, indien zich een gevaarlijke stof als lading of ladingresidu aan boord bevindt, ligplaats te nemen binnen een in bijlage I genoemde afstand van een woonconcentratie, die geldt voor zones A en B. 2. Het college kan van het in het eerste lid gestelde verbod ontheffing verlenen. Toelichting artikel 7.2 Toegevoegd is een nieuw artikel voor een zeetankschip, dat een gevaarlijke stof als lading of ladingresidu aan boord heeft en die buiten de petroleumhaven afmeert. Het innemen van een ligplaats door deze tankschepen kan risico inhouden voor de woonomgeving. Vandaar dat voor deze zeetankschepen een verbod is opgenomen om ligplaats te nemen binnen een afstand als aangegeven in Bijlage I, die geldt voor zone A en zone B. Er is een ontheffingsmogelijkheid opgenomen voor die gevallen waarin het innemen van ligplaats verantwoord wordt geacht.
Artikel 7.3 Vervallen.
Melding laden gevaarlijke of schadelijke stoffen in verpakte vorm
Toelichting artikel 7.3 Medio 2012 is artikel 10.07 van het Binnenvaartpolitiereglement komt te vervallen. Gelet daarop is ook dit artikel komen te vervallen.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 45 van 190
§8
Overslag van vloeibare gevaarlijke of schadelijke stoffen in bulk
Artikel 8.1 Overslag van vloeibare gevaarlijke of schadelijke stoffen in bulk 1. Het is verboden om overslag van gevaarlijke of schadelijke stoffen te laten plaatsvinden tussen een zeetankschip en een inrichting, tenzij voordat de overslag plaatsvindt in de inrichting en aan boord van het betrokken zeetankschip wordt zorggedragen dat een zeevaart/terminal veiligheidscontrolestaat waarin uitsluitend de onderdelen zijn overgenomen zoals die staan vermeld in de Ship/Shore safety check list van de ISGOTT volledig en naar waarheid is ingevuld en door de verantwoordelijke personen van de bij de overslag van een gevaarlijke of schadelijke stof betrokken inrichting en het zeetankschip zijn ondertekend. 2. Het is verboden om overslag van gevaarlijke of schadelijke stoffen te laten plaatsvinden tussen: a. zeetankschepen onderling tenzij de onderdelen als opgenomen in de Pre-Transfer en During Transfer Check-List van de Ship to Ship transfer Guide; b. een zeetankschip en binnentankschip tenzij de onderdelen als opgenomen in de Zeevaart - Binnenvaart / Binnenvaarttanker veiligheidschecklijst van de ISGINTT, of; c. binnentankschepen onderling tenzij de onderdelen als opgenomen in de Zeevaart Binnenvaart / Binnenvaarttanker veiligheidschecklijst van de ISGINTT; , voordat de overslag plaatsvindt, volledig en naar waarheid zijn ingevuld en door de verantwoordelijke personen van de bij de overslag van een gevaarlijke of schadelijke stof betrokken tankschepen zijn ondertekend. 3. In de situaties, bedoeld in het eerste en tweede lid, wordt: a. tijdens de overslag van een gevaarlijke of schadelijke stof en zolang door het betrokken tankschip ter plekke ligplaats wordt ingenomen door de betrokken inrichting of tankschepen het gestelde in de veiligheidscontrolestaten bedoeld in het eerste en tweede lid nageleefd; b. de overslag van een gevaarlijke of schadelijke stof onmiddellijk gestopt als het respectievelijk voor ieder bij de overslag betrokken inrichting of het betrokken tankschip gestelde in de veiligheidscontrolestaten bedoeld in het eerste en tweede lid niet wordt nageleefd. 4. Tijdens overslag tussen twee tankschepen van een gevaarlijke stof wordt gebruik gemaakt van een tussen de betrokken ladingtanks aangesloten dampretourleiding tenzij: a. een bij de overslag betrokken tankschip technisch niet in staat is om een dampretourleiding aan te sluiten doordat het dampretoursysteem: 1°. enkelvoudig is uitgevoerd, en; 2°. al in gebruik is bij een andere ladinghandeling; b. het bij de overslag betrokken zeetankschip conform SOLAS en IBC voorzien is van een inerte atmosfeer en gaat lossen in een binnenvaarttankschip dat niet is voorzien van een inerte atmosfeer en het geen stof is waarvoor op grond van artikel 7.2.4.25.5 juncto hoofdstuk 3.2, Tabel C, kolom (7) van het ADN een gesloten schip is voorgeschreven. 5. Overslag van een gas als bedoeld in de IGC Code of het ADN tussen twee tankschepen onderling is verboden. 6. Het is verboden om met een schip ligplaats te nemen of te hebben langszij een schip dat betrokken is bij de overslag van een gas als bedoeld in de IGC Code of het ADN. 7. Het is een ieder verboden om een gevaarlijke of schadelijke stof, al dan niet gelijktijdig met schoonmaken van ladingtanks of sloptanks, te behandelen zonder dat onmiddellijk ingrijpen in die handelingen mogelijk is. 8. Het is verboden om af te meren langszij een tankschip dat betrokken is bij de behandeling van een gevaarlijke stof indien daardoor meer dan twee schepen in de breedte worden afgemeerd, tenzij dit geschiedt door: a. één enkel bevoorradingsschip, mits deze afgemeerd wordt buiten de ladingzones van het tankschip, of; b. één enkel bunkerschip.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 46 van 190
9. 10.
11.
12.
De vaste aansluitpunten voor ladingslangen van bij de overslag van een gevaarlijke stof betrokken vaartuigen worden over een zo kort mogelijke afstand op elkaar aangesloten. Het is verboden om een gevaarlijke stof: a. over te slaan tenzij de vaste scheepsladingleiding wordt gebruikt, of; b. uit een schip te lossen tenzij de vaste scheepslospomp wordt gebruikt. Het is verboden op een boeienspan of een palenligplaats gevaarlijke stoffen over te slaan of te behandelen in afwijking van hetgeen op grond van artikel 11.5.1, onder c, door de exploitant van de boeienspan of palenligplaats is aangegeven. Het college kan van de in het vierde, vijfde en tiende lid gestelde geboden en verboden ontheffing verlenen
Toelichting artikel 8.1 Voordat overslag van vloeibare gevaarlijke en schadelijke stoffen met een tankschip plaatsvindt, moeten de voor de overslag verantwoordelijke personen (op een tankschip de kapitein of schipper en voor de inrichting de exploitant) een voorgeschreven veiligheidscontrolestaat nalopen en invullen door op de daartoe bestemde plaatsen hokjes af te vinken of aan te kruisen. Na invulling moeten de verschillende onderdelen tijdens de overslag en zolang het schip ter plekke ligplaats inneemt worden nageleefd. Voor de veiligheidscontrolestaten is zoveel als mogelijk aangesloten op internationale erkende controlestaten uit de diverse guidelines Zo wordt voor de zeevaart verwezen naar de OCIMF en SOLAS, en wordt bij de overslag met binnentankschepen verwezen naar de ISGINTT. De veiligheidsvoorschriften voor overslag tussen een binnentankschip en een inrichting zijn neergelegd in het ADN. Aanvullende regulering in deze verordening is voor dat type overslag niet nodig. Op grond van artikel 8, vierde lid, is het verplicht tijdens de overslag tussen twee tankschepen van een gevaarlijke of schadelijke stof gebruik te maken van een dampretourleiding. Deze verplichting was tot 1 januari 2015 beperkt tot bepaalde stoffen genoemd in de IBC Code, ADN of bijlage III van de verordening. Vanaf 1 januari 2015 is de verplichting om een dampretourleiding te gebruiken, uitgebreid tot alle gevaarlijke stoffen. De verplichting om een dampretourleiding te gebruiken, geldt zowel bij overslag tussen twee tankschepen binnen inrichtingen als aan boeienspannen en palenligplaatsen. Een geëigend middel om de emissie van ladingdampen bij boord-boord overslag terug te dringen is gebruik van een dampretourleiding. Door deze dampretourleiding kan een overslag nagenoeg emissieloos plaatsvinden. Een deel van de walbedrijven (inrichtingen) beschikt al over installaties waarmee emissies van ladinghandeling kunnen worden teruggedrongen. In verband met de voorgenomen aanscherping van de regelgeving op het gebied van dampretour zijn de marktpartijen in de Rotterdamse haven geconsulteerd over de vraag of het verplicht gebruik van dampretourleidingen bij de overslag van gevaarlijke stoffen mogelijk zou zijn voor de bestaande praktijk van overslag. Uit deze consultatie is gebleken dat dit mogelijk is, aangezien er nauwelijks nog tankschepen Rotterdam aandoen die geen aansluitmogelijkheid hebben voor een dampretourleiding. Wel geldt een uitzondering in twee gevallen, waar bij de overslag van gevaarlijke stoffen geen dampretourleiding is vereist. Ten eerste kan het voorkomen dat bij het gelijktijdig uitvoeren van meerdere ladinghandelingen het aansluiten van een dampretourleiding voor alle ladinghandelingen technisch niet mogelijk is (omdat er maar één aansluitpunt aan boord van het tankschip is). Ten tweede is er de mogelijkheid dat een zeetankschip, dat beschermd is met een inerte atmosfeer conform SOLAS voorschriften, de inertgas bescherming ziet afnemen als zij via de
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 47 van 190
dampretourleiding vanuit een binnentankschip lucht in de tanks krijgt aangeleverd. Dit vindt alleen plaats als het binnentankschip komt laden en zelf niet is voorzien van een inerte atmosfeer. Het verplicht stellen van een dampretourleiding in deze situatie leidt er dus toe dat dergelijke overslag niet meer kan plaatsvinden, omdat het betrokken zeetankschip dan niet meer aan de SOLAS voorschriften kan voldoen. Dit zou kunnen worden opgelost wanneer de betrokken binnentankschepen zouden worden voorzien van een inerte atmosfeer. Op dit moment is er echter onvoldoende infrastructuur aanwezig om binnentankschepen te voorzien van een inerte atmosfeer zonder hoge kosten of lange wachttijden. Om de markt de kans te geven om in te spelen op deze verandering is daarom een uitzondering opgenomen, die gezien moet worden als een overgangsbepaling. Bij het gebruik van alternatieve voorzieningen voor het afvangen van emissie kan het gebruik van de dampretourleiding overbodig zijn. In dat geval is het mogelijk ontheffing te krijgen van de verplichtingen tot het gebruiken van een dampretourleiding. Uiteraard worden bij het afgeven van een dergelijke ontheffing wel voorwaarden gesteld op gebied van veiligheid en emissies. Het vijfde lid verbiedt in beginsel de overslag van gassen tussen tankschepen onderling. Op grond van het elfde lid kan het college in bijzondere gevallen ontheffing verlenen.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 48 van 190
§9
Regeling bunkercontrolelijst
Artikel 9.1 Bunkercontrolelijst 1. Het is verboden om een zeeschip te bunkeren tenzij aan boord van alle bij het bunkeren betrokken schepen wordt zorggedragen dat direct voorafgaand aan het bunkeren wordt begonnen de bunkercontrolelijst: a. volledig, positief en naar waarheid is ingevuld, en; b. is ondertekend door de voor het bunkeren verantwoordelijke personen van alle bij het bunkeren betrokken schepen. 2. Aan boord van alle bij het bunkeren betrokken schepen wordt: a. tijdens het bunkeren het voor ieder bij het bunkeren betrokken schip gestelde in de bunkercontrolelijst nageleefd, en; b. het bunkeren onmiddellijk gestopt als het voor ieder bij het bunkeren betrokken schip gestelde in de bunkercontrolelijst, niet wordt nageleefd. 3. De bunkercontrolelijst, bedoeld in het eerste lid, wordt tijdens en tot vierentwintig uur na het einde van de bunkering aan boord van alle bij het bunkeren betrokken schepen gehouden. Toelichting artikel 9.1 Dit artikel heeft betrekking op het bunkeren van zeeschepen en is een bepaling van beperkte omvang. De in het artikel genoemde bunkercontrolelijst is te vinden in het ISGOTT. In het eerste lid is opgenomen dat alle schepen die bij de het bunkeren zijn betrokken een bunkercontrolelijst dienen in te vullen. Hiermee wordt geregeld dat op alle schepen voorzieningen worden getroffen om het bunkeren conform de regels te laten verlopen. Tot slot wordt opgemerkt dat wanneer meerdere bunkerschepen zijn betrokken bij het bunkeren van een zeeschip en de brandstof wordt via de ladingtanks van het tweede bunkerschip in het zeeschip gebunkerd, er geen sprake is van bunkeren. Deze activiteit – de overslag tussen de bunkerschepen – valt onder artikel 8.1 ‘overslag van vloeibare gevaarlijke of schadelijke stoffen in bulk’.
Artikel 9.1a Debunkercontrolelijst 1. Het is verboden om een zeeschip te debunkeren tenzij aan boord van alle bij het debunkeren betrokken schepen wordt zorggedragen dat direct voorafgaand aan het debunkeren wordt begonnen de in bijlage VII bedoelde debunkercontrolelijst: a. volledig, positief en naar waarheid is ingevuld, en; b. is ondertekend door de voor het debunkeren verantwoordelijke personen van alle bij het debunkeren betrokken schepen. 2. Aan boord van alle bij het debunkeren betrokken schepen wordt: a. tijdens het debunkeren het voor ieder bij het debunkeren betrokken schip gestelde in de in bijlage VII bedoelde debunkercontrolelijst nageleefd, en; b. het debunkeren onmiddellijk gestopt als het voor ieder bij het debunkeren betrokken schip gestelde in de in bijlage VII bedoelde debunkercontrolelijst, niet wordt nageleefd. 3. De debunkercontrolelijst, bedoeld in het eerste lid, wordt tijdens en tot vierentwintig uur na het einde van de debunkering aan boord van alle bij het debunkeren betrokken schepen gehouden. Toelichting artikel 9.1a Dit artikel heeft betrekking op het debunkeren van zeeschepen. De in het artikel genoemde debunkercontrolelijst is te vinden in bijlage VII van deze verordening.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 49 van 190
In het eerste lid is opgenomen dat alle schepen die bij het debunkeren zijn betrokken een debunkercontrolelijst dienen in te vullen. Hiermee wordt geregeld dat op alle schepen voorzieningen worden getroffen om het debunkeren conform de regels te laten verlopen.
Artikel 9.2 LNG-bunkercontrolelijst 1. Onverminderd het bepaalde in paragraaf 6 is het verboden om een LNG-aangedreven schip te LNG-bunkeren: a. vanuit een LNG-tankwagen, tenzij door de LNG-tankwagen en aan boord van het betrokken LNG-aangedreven schip wordt zorggedragen dat voordat met het LNGbunkeren wordt begonnen de LNG-bunkercontrolelijst – tankwagen naar schip, als opgenomen in bijlage IV, ; b. vanuit een LNG-bunkerschip, tenzij door het LNG-bunkerschip en aan boord van het betrokken LNG-aangedreven schip wordt zorggedragen dat voordat met het LNGbunkeren wordt begonnen de LNG-bunkercontrolelijst – schip naar schip, als opgenomen in bijlage V, of; c. vanuit een inrichting, tenzij door de verantwoordelijke persoon van de inrichting en aan boord van het betrokken LNG-aangedreven schip wordt zorggedragen dat voordat met het LNG-bunkeren wordt begonnen de LNG-bunkercontrolelijst – bunkerstation naar schip, als opgenomen in bijlage VI, ; volledig, positief en naar waarheid is ingevuld en is ondertekend door de voor het LNG-bunkeren verantwoordelijke personen van de bij het LNG-bunkeren betrokken partijen. 2. Door de bij het LNG-bunkeren betrokken partijen, bedoeld in het eerste lid, wordt: a. het gestelde in de LNG-bunkercontrolelijst nageleefd, en; b. het LNG-bunkeren onmiddellijk gestopt als het voor ieder bij het LNG-bunkeren betrokken partijen gestelde in de LNG-bunkercontrolelijst niet wordt nageleefd. 3. Een LNG-bunkercontrolelijst, bedoeld in het eerste lid, wordt tijdens en tot vierentwintig uur na het einde van het LNG-bunkeren aan boord van de bij het LNG-bunkeren betrokken schepen bewaard. Toelichting artikel 9.2 De in dit artikel verplicht gestelde LNG-bunkercontrolelijsten zijn ontwikkeld door de ‘International Association fot Ports and Harbors’, een samenwerkingsverband tussen internationale havens met inbreng van het bedrijfsleven. De LNG-bunkercontrolelijsten zijn gebaseerd op de wereldwijd toegepaste best practice guidelines en de kennis vanuit het bedrijfsleven. Artikel 9.3 1.
2.
Melding bunkeren, debunkeren, LNG-bunkeren of terugpompen of leegdrukken van LNG-brandstof Ten minste dertig minuten en ten hoogste zes uur voorafgaand aan het in artikel 9.1 bedoelde bunkeren of het onderling overpompen van bunkerolie tussen bunkerschepen wordt, door het bunkerolie pompende bunkerschip, aan de havenmeester gemeld: a. de ligplaats waar het bunkeren of overpompen zal plaatsvinden; b. de soort en hoeveelheid bunkerolie die gebunkerd of overgepompt gaat worden, en; c. het tijdstip van aanvang van het bunkeren of overpompen. Ten minste dertig minuten en ten hoogste zes uur voorafgaand aan het debunkeren van een schip wordt, door het bunkerolie ontvangende schip, aan de havenmeester gemeld: a. de ligplaats waar het terugpompen zal plaatsvinden; b. de soort en hoeveelheid bunkerolie die teruggepompt gaat worden; c. het tijdstip van aanvang van het terugpompen, en; d. de reden van het terugpompen.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 50 van 190
3.
4.
5. 6.
Ten minste dertig minuten en ten hoogste zes uur voorafgaand aan het in artikel 9.2 bedoelde LNG-bunkeren door een LNG-tankwagen wordt, door het LNG-aangedreven schip, aan de havenmeester gemeld: a. de ligplaats waar het LNG-bunkeren zal plaatsvinden; b. de hoeveelheid LNG die gebunkerd gaat worden, en; c. het tijdstip van aanvang van het LNG-bunkeren. Ten minste dertig minuten en ten hoogste zes uur voorafgaand aan het terugpompen of het leegdrukken van LNG-brandstof, van een LNG-aangedreven schip naar een LNGtankwagen, inrichting of LNG-bunkerschip wordt aan de havenmeester gemeld: a. de ligplaats waar het terugpompen of leegdrukken zal plaatsvinden; b. de hoeveelheid LNG die gepompt of leeggedrukt gaat worden, en; c. het tijdstip van aanvang van het overpompen of leegdrukken. Het college kan van het in het eerste, tweede, derde en vierde lid gestelde ontheffing verlenen. De melding bedoeld in het eerste, tweede, derde en vierde lid vindt plaats per telefoon, per marifoon op het daarvoor bestemde kanaal, per fax of per e-mail.
Toelichting artikel 9.3 Door de meldverplichting van bunkeractiviteiten buiten een inrichting kan nagegaan worden of de activiteit past in de regelgeving en logistieke planning, maar de informatie wordt ook gebruikt voor het plannen van toezicht. Een bunkering moet gemeld worden aan het Haven Coördinatie Centrum. Hiermee in lijn is ook de LNG bunkermelding toegevoegd. De melding kan per telefoon, per marifoon, per fax of per e-mail geschieden via telefoonnummer 010 – 252 1000, faxnummer 010 – 252 1600, VHF kanaal 14 of e-mail
[email protected].
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 51 van 190
§ 10 Schoonmaken van tankschepen en het in ontvangstnemen van scheepsafvalstoffen Toelichting paragraaf 10 De herziene paragraaf 10 is nu opgedeeld in een algemeen artikel dat geldt voor alle tankschepen, een artikel met regels voor alleen zeetankschepen en een artikel specifiek voor binnentankvaartuigen. Artikel 10.1 Schoon- of droogmaken van ladingtanks of sloptanks van tankschepen 1. Het is een tankschip verboden de stoffen genoemd in bijlage III schoon te maken, tenzij dit gesloten geschiedt. 2. Het is verboden om tijdens de vaart door de haven ladingtanks of sloptanks van een tankschip schoon te maken van gevaarlijke stoffen, tenzij dit gesloten geschiedt en het tankschip daartoe is ingericht. 3. Het is verboden om ladingtanks of sloptanks van een tankschip dat vloeibare gassen vervoert schoon te maken, tenzij het schip ligplaats heeft langszij een inrichting die beschikt over een door het bevoegd gezag krachtens de Wet milieubeheer verleende vergunning voor het uitvoeren van het schoonmaken en deze inrichting de restanten van de vloeibare gassen in ontvangst neemt. 4. Het college kan regels stellen omtrent het beperken of verbieden van schoonmaken als bedoeld in deze paragraaf indien de atmosferische omstandigheden zodanig zijn dat door het vrijkomen van de betrokken stoffen in die omstandigheden gevaar, schade, stankhinder of hinder ontstaat of kan ontstaan. 5. Het college kan van het in het eerste lid gestelde verboden ontheffing verlenen. Toelichting artikel 10.1 Artikel 10.1 stelt algemene regels voor alle tankschepen. Het eerste lid bevat een algemeen verbod op het schoonmaken van ladingtanks of sloptanks van tankschepen waarin stoffen worden vervoerd die volgens de in bijlage III van de verordening als overlast veroorzakende stof zijn aangemerkt. Het schoonmaken van deze ladingtanks of sloptanks mag alleen plaatsvinden als het schip zo is ingericht dat gesloten schoonmaken mogelijk is en vermeden wordt dat gassen of dampen ontsnappen. Slechts het onvermijdelijke laten ontsnappen van een klein restje gas bij het openen van de ladingtanks of sloptanks is toelaatbaar. Daarnaast wordt in het tweede lid expliciet aangegeven dat het schoonmaken tijdens de vaart niet is toegestaan, tenzij dit gesloten geschiedt. De regeling in het derde lid betreft ladingtanks van tankschepen die vloeibare gassen bevatten. Deze ladingtanks mogen uitsluitend worden schoongemaakt bij inrichtingen die in het bezit zijn van een vergunning krachtens de Wet milieubeheer op grond waarvan het de inrichting is toegestaan om dergelijke ladingtanks schoon te maken. De inrichting dient de afvalstoffen tevens in ontvangst te nemen. Het schoonmaken van dergelijke schepen brengt risico’s met zich mee, die worden geminimaliseerd door het schoonmaken te laten plaatsvinden onder de goed gecontroleerde omstandigheden van een dergelijke inrichting. Artikel 10.2 Schoon- en droogmaken van ladingtanks of sloptanks van zeetankschepen 1. Tijdens het wassen met ruwe olie van ladingtanks of sloptanks van een zeetankschip mogen binnen de ladingzone van het tankschip ten hoogste twee binnentankschepen langszij afmeren die ten minste voldoen aan de eisen die het ADN stelt aan een binnenschip van het type N. 2. Het is verboden om tijdens het schoonmaken, anders dan wassen met ruwe olie, van ladingtanks of sloptanks van een zeetankschip, die vloeibare gevaarlijke stoffen bevatten of laatstelijk hebben bevat, ligplaats langszij het zeetankschip in te nemen, tenzij dit geschiedt: a. door een schip dat waswater als gevolg van een voorwas of ladingresiduen als bedoeld in Marpol Annex II overneemt, of;
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 52 van 190
b. 3.
4.
5.
door ten hoogste twee tankschepen indien het schoonmaken, bedoeld in artikel 4.4, vierde lid, van de Arbeidsomstandighedenregeling, gesloten plaatsvindt. Het is verboden om na afloop van het gesloten schoonmaken de betreffende ladingtanks of sloptanks van het zeetankschip te openen, indien de in het tweede lid, onderdeel b, bedoelde tankschepen langszij liggen, tenzij de betreffende ladingtanks of sloptanks restanten bevatten van gevaarlijke stoffen: a. die tevens brandbaar zijn en de tankatmosfeer zich onder twintig procent van de onderste explosiegrens bevindt, of; b. die tevens giftig zijn en de tankatmosfeer zich onder de grenswaarde, bedoeld in artikel 4.3, eerste lid, van het Arbeidsomstandighedenbesluit bevindt. Het is verboden de ladingtanks of sloptanks van een zeetankschip schoon te maken indien die ladingtanks of sloptanks resten van stoffen bevatten, die krachtens de IBC Code op dat schip vervoerd moeten worden in een tank met een aansluiting voor een dampretourleiding. Het in het vierde lid gestelde verbod geldt niet indien: a. de ladingtanks of sloptanks van het tankschip gesloten worden schoongemaakt en tijdens het schoonmaken geen gas of damp naar de buitenlucht uittreedt anders dan kortstondig bij aanvang van het droogmaken van deze tanks, of; b. het tankschip ligplaats heeft langszij een inrichting die beschikt over een door het bevoegd gezag verleende vergunning krachtens de Wet milieubeheer voor het uitvoeren van het schoonmaken en die de van de schoonmaakwerkzaamheden afkomstige dampen in ontvangst neemt.
Toelichting artikel 10.2 Artikel 10.2 regelt dat twee schepen mogen afmeren langszij de ladingtanks of sloptank van een tankschip dat bezig is met wassen met ruwe olie. De af te meren schepen moeten wel voldoen aan het ADN, waardoor een adequaat veiligheidsniveau aanwezig is. Onderdeel b van het tweede lid heeft betrekking op het gewijzigde artikel 4.4 van de Arbeidsomstandighedenregeling. Voorheen verbood voornoemde regeling elke vorm van werkzaamheden aan dek en ladingzones van een schip dat zich bezighoudt met schoonmaken. Veel tankschepen die gevaarlijke en schadelijke stoffen vervoeren hebben intussen een constructie waarbij ladingtanks of sloptanks volledig gesloten schoongemaakt kunnen worden en er geen gevaar is wanneer andere werkzaamheden aan dek of in andere ladingtanks of sloptanks plaatsvinden. Om die reden is de Arbeidsomstandighedenregeling aangepast in die zin dat het toegestaan is dat andere werkzaamheden op het schip plaatsvinden tijdens het gesloten schoonmaken van ladingtanks of sloptanks. Aanvullend daarop wordt in deze verordening toegestaan dat aan een tankschip dat gesloten schoonmaakt ten hoogste twee tankschepen afmeren. Hierdoor kan flexibeler worden omgegaan met het toekennen van ligplaatsen aan tankschepen in de haven. Het vierde lid bevat een aanvullend verbod op het verbod op het schoonmaken van ladingtanks of sloptanks van zeetankschepen. Naast de stoffen die in bijlage III zijn vermeld is het ook verboden om ladingtanks of sloptanks schoon te maken van zeetankschepen waarin stoffen worden vervoerd volgens de IBC Code. Het sluitstuk van het (gesloten) schoonmaken van ladingtanks of sloptanks wordt gevormd door het droogmaken of ventileren ervan door middel van het openzetten van deze ladingtanks of sloptanks. Dit droogmaken en ventileren kan ook veilig geschieden als er, in overeenstemming met het derde lid, twee tankschepen langszij liggen, mits de atmosfeer van de ladingtanks of sloptanks van het schoonmakende schip dat toelaat. Om die reden zijn in het derde lid eisen gesteld aan het droogmaken en ventileren na gesloten schoonmaken indien schepen afgemeerd langszij liggen. Ter verduidelijking wordt gewezen op het feit dat stoffen die zowel gevaarlijk als brandbaar zijn aan beide voorwaarden (onderdelen a en b) moeten voldoen. Het gaat hier om de zogeheten l.e.l.-waarde (‘lower explosion limit’) en de grenswaarde bedoeld in artikel 4.3, eerste lid, van het Arbeidsomstandighedenbesluit.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 53 van 190
Artikel 10.2a Melding schoon- en droogmaken van tanks van zeetankschepen 1. Voor aanvang van het schoonmaken van ladingtanks of sloptanks van een zeetankschip of het wassen met ruwe olie van ladingtanks van een zeetankschip worden de volgende gegevens aan de havenmeester gemeld: a. de naam van het schip; b. de nationaliteit en thuishaven van het schip; c. de agent, reder of bevrachter van het schip; d. de datum en het tijdstip van aanvang van wassen of schoonmaken; e. de ligplaats gedurende wassen of schoonmaken; f. de ladingtanks of sloptanks van het schip die worden gewassen of schoongemaakt; g. de chemische of technische benaming van de stoffen die de schoon te maken ladingtanks of sloptanks bevatten of laatstelijk hebben bevat, en; h. de methode van wassen of schoonmaken die wordt toegepast. 2. De melding bedoeld in het eerste lid vindt plaats op elektronische wijze, op een door de havenmeester vast te stellen elektronisch adres en met gebruikmaking van een door de havenmeester vast te stellen berichtdefinitie en berichtprotocol. 3. Het tijdstip van aanvang van een volgens Marpol Annex II verplichte voorwas wordt ten minste 30 minuten en ten hoogste 2 uur voor aanvang van het voorwassen aan de havenmeester gemeld. Toelichting artikel 10.2a De verplichting om de in dit artikel genoemde gegevens te melden is ten opzichte van het Havenreglement gevaarlijke stoffen 2007 ongewijzigd. Aan de havenmeester worden gemeld: naam van het schip; nationaliteit en thuishaven van het schip; agent, reder of bevrachter van het schip; datum en tijdstip van aanvang van wassen of schoonmaken; ligplaats; ladingtanks of sloptanks die worden gewassen of schoongemaakt; welke stoffen die in de ladingtanks of sloptanks zitten; methode van wassen of schoonmaken. De melding is een elektronische melding via een Electronic Data Interchange (EDI). De meldingen worden verricht via Portbase. Op grond van het derde lid moet het tijdstip van aanvang van een verplichte voorwas ten minste 30 minuten en ten hoogste 2 uur voor aanvang van het voorwassen aan de havenmeester worden gemeld. De melding kan per telefoon, per marifoon, per fax of per email geschieden via telefoonnummer 010 – 252 1000, faxnummer 010 – 252 1600, VHF kanaal 14 of e-mail
[email protected]. Artikel 10.2b Schoon- of droogmaken van binnentankschepen 1. Het is verboden om ladingtanks of sloptanks van een binnentankschip schoon of droog te maken tenzij dit geschiedt op een daartoe door de havenmeester toegelaten plaats. 2. Het is verboden om ladingtanks of sloptanks van een binnentankschip schoon te maken indien die ladingtanks of sloptanks resten van stoffen, zoals genoemd in het ADN, voorschrift 7.2.3.7.1, bevatten. 3. Het in het eerste en tweede lid genoemde verbod is niet van toepassing indien dit gesloten geschiedt. 4. Het college kan van de in het eerste of tweede lid gestelde verboden ontheffing verlenen. Toelichting artikel 10.2b In het eerste lid is aangegeven dat binnenschepen alleen op bepaalde plaatsen mogen schoonmaken in de haven.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 54 van 190
In het tweede lid wordt invulling gegeven aan het schoonmaken van de zogenaamde T-stoffen zoals genoemd in het ADN.
Artikel 10.2c Melding schoon- en droogmaken van ladingtanks of sloptanks van binnentankschepen 1. Voor aanvang van het schoonmaken of droogmaken van een binnentankschip worden de volgende gegevens aan de havenmeester gemeld: a. de naam van het schip; b. de ligplaats gedurende schoon- of droogmaken; c. de ladingtanks of sloptanks van het schip die worden schoon- of drooggemaakt; d. de chemische of technische benaming van de stoffen die de schoon te maken ladingtanks of sloptanks bevatten of laatstelijk hebben bevat, en; e. de methode die wordt toegepast. 2. De melding bedoeld in het eerste lid vindt plaats per telefoon, per marifoon op het daarvoor bestemde kanaal, per fax of per e-mail. Toelichting artikel 10.2c Artikel 10.2c regelt welke gegevens een binnentankschip moet melden als het zijn ladingtanks of sloptanks gaat schoon- of droogmaken. Tevens bepaalt dit artikel op welke wijze de melding dient te geschieden. Artikel 10.3 Schoonmaakschepen en ontvangstvoorzieningen 1. Indien het schoonmaken van een schip dat gevaarlijke of schadelijke stoffen bevat geschiedt door een schoonmaakschip worden afvalstoffen aan boord van het schoonmaakschip genomen. 2. Het is verboden om aan boord van het schoonmaakschip in de ladingtanks of -ruimen andere stoffen te hebben dan afvalstoffen. 3. Water dat is verontreinigd met afvalstoffen en wordt gebruikt voor het schoonmaken door een schoonmaakschip wordt betrokken van een daartoe ingerichte voorraadtank van het schoonmaakschip. 4. Hergebruikt water uit en via de voorraadtank, bedoeld in het derde lid, wordt gezuiverd door een doelmatige filterinstallatie. 5. Ladingtanks of sloptanks van het schoonmaakschip waarin afvalstoffen worden vervoerd zijn met nummer aangegeven op een algemeen of capaciteitsplan. Een afschrift van dit plan bevindt zich aan boord van het schoonmaakschip. 6. De constructie van ladingtanks of sloptanks van het schoonmaakschip waarin vloeibare afvalstoffen worden vervoerd is zodanig dat de inhoud van de ladingtanks of sloptanks eenvoudig gemeten en gemonsterd kan worden. 7. Aan boord van een schoonmaakschip of een ontvangstvoorziening genomen vloeibare, vaste of verpakte scheepsafvalstoffen worden vermeld op een daartoe strekkend stoffenregistratieformulier waarvan een model is opgenomen in een bijlage van de vergunning als bedoeld in artikel 10.48 van de Wet milieubeheer voor het inzamelen van scheepsafvalstoffen. 8. De formulieren, bedoeld in het zevende lid, worden direct na ontvangst van deze stoffen, conform de toelichting van het formulier, volledig en naar waarheid ingevuld en ondertekend. 9. De exploitant van het schoonmaakschip of de ontvangstvoorziening zorgt dat de ingevulde en ondertekende formulieren, bedoeld in het zevende, uiterlijk acht dagen na afloop van de kalendermaand waarin de ontvangst of ontstaan van de afvalstoffen heeft plaatsgevonden in het bezit zijn van de havenmeester en bewaart de exploitant de afschriften van de volledig ingevulde en ondertekende formulieren ten minste zes maanden aan boord van het schoonmaakschip.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 55 van 190
10.
11.
Tenzij bij of krachtens de Wet milieubeheer anders is bepaald, geeft de exploitant de in ontvangst genomen afvalstoffen binnen 30 dagen af aan een bedrijf dat beschikt over een toereikende vergunning voor het bewaren, bewerken of verwerken van afvalstoffen. Het college kan van het in het eerste en tweede lid gestelde verboden ontheffing verlenen.
Toelichting artikel 10.3 Op een schoonmaakschip zijn verschillende wettelijke regimes van toepassing. Het schip moet in het bezit zijn van een vergunning op grond van de Wet milieubeheer of zijn opgenomen in de vergunning van de walinrichting. Het gebruik dient te voldoen aan de Wet voorkoming verontreiniging door schepen (hierna: Wvvs). Zoals eerder vermeld is het regime van de Havenbeheersverordening aanvullend van aard. De verhouding van artikel 10.3 ten opzichte van de genoemde wetten is als volgt. Het begrip schadelijke en gevaarlijke stoffen in de zin van de Havenbeheersverordening wijkt af van de begrippen in de Wet milieubeheer. De regels in en op grond van de Wet milieubeheer op het gebied van het schoonmaken van schepen hebben betrekking op ‘scheepsafvalstoffen’ en ‘bedrijfsafvalstoffen’. Deze verordening sluit met het begrip ‘schadelijke stoffen’ aan bij de Wvvs en met het begrip ‘gevaarlijke stoffen’ in de Havenbeheersverordening wordt bedoeld de stoffen die staan vermeld in de IMDG-Code, de (International) Bulk Chemical Code en het ADN. Daarnaast hanteert de havenverordening het begrip ‘scheepsafval’ dat een brede omschrijving kent van al het afval afkomstig van een schip (bijv. ook alle vaste materialen). De begripsomschrijvingen van de Havenbeheersverordening omvatten dan ook meer stoffen dan de stoffen genoemd in de Wet milieubeheer. De ontvangst van scheepsafvalstoffen (waaronder gevaarlijke afvalstoffen die vrijkomen bij schoonmaakwerkzaamheden) is door middel van een vergunningensysteem afdoende geregeld in het op de Wet milieubeheer gebaseerde Besluit inzamelen afvalstoffen. De voorschriften van artikel 10.3 zijn aanvullend van aard en hebben betrekking op de schoonmaakschepen. In dit artikel wordt het overkoepelende begrip ‘afvalstoffen’ gebruikt waarmee alle afvalstoffen aan boord van een schoon te maken schip worden bedoeld. De definitie van dit begrip is opgenomen in artikel 1.1. Het eerste lid van artikel 10.3 bevat de verplichting voor schoonmaakschepen om alle afvalstoffen die ontstaan bij het schoonmaken aan boord te nemen. Voor de ontdoener geldt op grond van de Wet milieubeheer de plicht om scheepsafvalstoffen af te geven aan een instantie die daarvoor een vergunning heeft. Het is wenselijk om een verplichting voor de schoonmaker op te nemen om alle aanwezige soorten afvalstoffen mee te nemen. Op die manier kan goed toezicht gehouden worden op de afvalstromen binnen de Rotterdamse haven. Schoonmaakschepen mogen op grond van het tweede lid uitsluitend afvalstoffen aan boord hebben. Deze verplichting is opgenomen om te voorkomen dat schoonmaakschepen naast afvalstoffen ook lading aan boord vervoeren. De voorschriften in het derde en vierde lid hebben betrekking op water dat door het schoonmaakschip opnieuw wordt gebruikt voor het schoonmaken van ladingruimen die leeg zijn van laatstelijk vervoerde droge lading. Deze bepalingen dienen ter versterking van het regime van de Waterwet. Wanneer de schoonmaakschepen voorzien zijn van voorraadtanks en doelmatige filterinstallaties wordt een eventuele prikkel om dit water te lozen op het oppervlaktewater weggenomen. Op het zogeheten S-formulier (artikel 6, tweede lid, van de Regeling melden bedrijfsafvalstoffen en gevaarlijke afvalstoffen), waarop de ontvangst van afvalstoffen wordt aangegeven, moeten ook de afvalstoffen, ontstaan uit schoonmaakwerkzaamheden, worden genoteerd. Een afschrift van het ondertekende S-formulier met daarop aangegeven de ingenomen hoeveelheden afvalstoffen moet worden afgegeven aan het schoongemaakte schip. Vervolgens moet de exploitant van het schoonmaakschip periodiek een afschrift van het zogeheten stoffenregistratieformulier (waarop
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 56 van 190
een overzicht staat van de op de verschillende S-formulieren genoteerde hoeveelheden ingezamelde afvalstoffen) aan de Havenmeester van Rotterdam doen toekomen. Op deze wijze houdt de Havenmeester een goed overzicht van alle afvalstromen binnen de Rotterdamse haven. Artikel 10.4 Melding schoonmaken door schoonmaakschepen 1. Voor aanvang van het schoonmaken door een schoonmaakschip worden de volgende gegevens aan de havenmeester gemeld: a. de naam van het schoonmaakschip; b. de naam of het nummer van het schip waarvan de ladingtanks, sloptanks of laadruimen worden schoongemaakt; c. de ligplaats waar het schoonmaken plaatsvindt; d. de chemische of technische naam van de stof of stoffen die de schoon te maken ladingtanks of sloptanks bevatten of laatstelijk hebben bevat en welke ladingtanks, sloptanks of laadruimen het betreft, en; e. de datum en het tijdstip van aanvang van het schoonmaken en de verwachte duur. 2. De melding bedoeld in het eerste lid vindt plaats per telefoon, per marifoon op het daarvoor bestemde kanaal, per fax of per e-mail. Toelichting artikel 10.4 Voor aanvang van het schoonmaken dienen aan de Havenmeester via telefoon, marifoon op het daarvoor bestemde kanaal, fax of e-mail de volgende gegevens te worden gemeld: naam van het schoonmaakschip; naam van het schoon te maken schip; waar het schoonmaken plaatsvindt; welke stoffen in de schoon te maken ladingtanks, sloptanks of laadruimen betreft; tijdstip aanvang van schoonmaken en verwachte duur. De melding kan per telefoon, per marifoon, per fax of per e-mail geschieden via telefoonnummer 010 – 252 1000, faxnummer 010 – 252 1600, VHF kanaal 14 en e-mail
[email protected]. Artikel 10.5 Melding van afgifte scheepsafvalstoffen 1. Ten minste 24 uur voordat afvalstoffen, afkomstig van een zeeschip, worden afgegeven, worden de volgende gegevens aan de havenmeester gemeld: a. aan welk aangewezen bedrijf wordt de afvalstof afgegeven, en; b. welke afvalstoffen worden afgegeven en in welke hoeveelheid. 2. De melding bedoeld in het eerste lid vindt plaats op elektronische wijze, op een door de havenmeester vast te stellen elektronisch adres en met gebruikmaking van een door de havenmeester vast te stellen berichtdefinitie en berichtprotocol. Toelichting artikel 10.5 In artikel 10.5 (oude artikel 7.5 van de Havenverordening 2004) is een meldplicht opgenomen betreffende de afgifte van scheepsafvalstoffen. De kapitein van een zeeschip, dat een schadelijke stof aan boord heeft, zorgt er voor dat zijn voornemen tot afgifte van die stof ten minste 24 uur van tevoren aan de havenmeester wordt gemeld. Aangezien de kapitein daarbij tevens het bedrijf moet vermelden aan wie de schadelijke stoffen worden afgegeven, zal eerst overeenstemming met dit bedrijf moeten zijn bereikt over de ontvangst van die stoffen. De termijn van 24 uur is in overeenstemming met de meldingstermijn van gevaarlijke stoffen en is ook de gebruikelijke termijn voor de melding van aankomst van het zeeschip. De termijn van 24 uur is niet verplicht voor de afgifte van niet afgiftplichtige stoffen. De melding dient elektronisch te geschieden via een Electronic Data Interchange (EDI). De meldingen worden verricht via Portbase.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 57 van 190
Artikel 10.6 Aanwijzing van bedrijven met ontvangstvoorzieningen 1. Het is verboden zonder aanwijzing van het college scheepsafval, overige schadelijke stoffen of restanten van schadelijke stoffen in ontvangst te nemen die rechtstreeks afkomstig zijn van zeeschepen die het toepassingsgebied, bedoeld in artikel 1.2, aandoen om te laden, te lossen, te bunkeren of voor reparatiedoeleinden. 2. Onverminderd het bepaalde in artikel 1.5, eerste lid, kan het college voorschriften en beperkingen verbinden aan de aanwijzing bedoeld in het eerste lid, die onder meer betrekking kunnen hebben op: a. de soort ontvangstvoorzieningen en de veranderingen daarvan; b. geschiktheid en beschikbaarheid van de ontvangstvoorzieningen; c. de verplichting tot het in ontvangst nemen van scheepsafvalstoffen; d. de soorten stoffen waarvoor de aanwijzing geldt; e. het meedelen van het tarief van de kosten die in rekening worden gebracht aan schepen die scheepsafvalstoffen afgeven; f. melden van ontvangst van scheepsafvalstoffen en het verstrekken van gegevens daaromtrent; g. de maximale verblijfsduur van de ontvangen stoffen in de ontvangstvoorzieningen en het verstrekken van gegevens en houden van registratie daaromtrent, of; h. het afleveren van de ontvangen stoffen. 3. Een aanwijzing wordt voor maximaal 5 jaar verleend. Toelichting artikel 10.6 Nederland heeft op 2 juli 1983 het (gewijzigde) Internationaal Verdrag ter voorkoming van verontreiniging door schepen geratificeerd. Dit zogenaamde Marpol-Verdrag heeft tot doel verontreiniging van de zee (en van de kusten) tengevolge van het lozen van schadelijke afvalstoffen van schepen te voorkomen. Het betreft afvalstoffen, afkomstig uit de normale bedrijfsvoering aan boord, zoals olierestanten en oliehoudende mengsels, schadelijke vloeibare chemicaliën, gevaarlijke en voor het milieu schadelijke stoffen in verpakte vorm, sanitair afval en vuilnis. Het Marpol-Verdrag is geïmplementeerd in de Wet voorkoming verontreiniging door schepen (Wvvs). Op basis van het onderhavige artikel 10.6 kunnen bedrijven worden aangewezen als bedrijf met ontvangstvoorzieningen, zodat kan worden voldaan aan de wettelijke verplichting, bedoeld in de Wvvs, om zorg te dragen voor voldoende voorzieningen, geschikt voor het in ontvangst nemen van restanten van schadelijke stoffen, afkomstig van zeeschepen, zonder aan deze schepen onnodig oponthoud te veroorzaken. Daarbij kunnen 3 groepen van bedrijven worden onderscheiden: de overslagterminals en scheepsreparatiewerven, de bedrijven met een vaste inrichting aan de wal om de aangeboden schadelijke stoffen te ontvangen en eventueel te bewerken, te verwerken of te vernietigen en ten slotte de (transport)bedrijven die de afvalstoffen uitsluitend inzamelen met mobiele voorzieningen (lichters, voertuigen). Een overslagterminal of scheepsreparatiewerf, die is aangewezen voor het in ontvangst nemen van afvalstoffen, mag slechts afvalstoffen accepteren die afkomstig zijn van zeeschepen, die bij het bedrijf worden geladen, gelost of gerepareerd. Ter voorkoming van een te grote belasting van de zuiveringsinstallaties van deze bedrijven mogen zij, op basis van hun lozingsvergunningen, slechts afvalstoffen, die bij het laden, lossen of repareren van zeeschepen zijn ontstaan, in ontvangst nemen. Het spreekt voor zich dat bedrijven, die het in ontvangst nemen, bewerken, verwerken en vernietigen van afvalstoffen als hoofdbedrijf uitoefenen, door de aanwijzing ook verplicht zijn om alle aangewezen schadelijke afvalstoffen te accepteren. Transportbedrijven, zonder een vaste inrichting aan de wal voor het bewaren, bewerken of verwerken van afvalstoffen komen ook voor aanwijzing in aanmerking, mits zij ingevolge de milieuwetgeving gerechtigd zijn gevaarlijke afvalstoffen in te zamelen of te bewaren. Deze bedrijven worden door de aanwijzing verplicht tot aflevering van de ingezamelde scheepsafvalstoffen aan een bedrijf dat op basis van de milieuwetgeving bevoegd is die stoffen te bewerken, verwerken of vernietigen.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 58 van 190
Artikel 10.7 Aanvraag van een aanwijzing Bij de aanvraag van een aanwijzing, als bedoeld in artikel 10.6, worden in ieder geval de volgende gegevens verstrekt: a. gegevens van het bedrijf van de aanvrager, naam en functie van aanvrager; b. een uittreksel uit het register van de Kamer van Koophandel van het betreffende bedrijf; c. de relevante bij of krachtens de Wet milieubeheer afgegeven vergunningen en ontheffingen; d. de gegevens van de in te zetten ontvangstvoorzieningen die onder de werking van de aanwijzing vallen, waaronder ten minste de capaciteit en de geschiktheid ervan; e. de soorten schadelijke stoffen als bedoeld in artikel 2 van het Besluit voorkoming verontreiniging door schepen, waarop de aanvraag betrekking heeft, en; f. de bestemming van de ontvangen schadelijke stoffen. Toelichting artikel 10.7 Tot op heden wordt aan de aanvrager van een aanwijzing van een bedrijf met ontvangstvoorzieningen een formulier gezonden waarop is vermeld welke gegevens in ieder geval bij de aanvraag dienen te worden overgelegd. De gegevens komen overeen met de inhoud van het genoemde formulier. Deels betreft het het overleggen van gegevens, zoals een milieuvergunning of een uittreksel uit het register van de Kamer van Koophandel. Deels dient de aanvrager bepaalde zaken aannemelijk te maken, zoals de bestemming van de ontvangen schadelijke stoffen.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 59 van 190
§ 11 Dienstverlening Paragraaf 11 is de voormalige paragraaf 5 uit de Havenverordening 2004. Afdeling 1
Algemeen
Toelichting afdeling 1 In afdeling 1 zijn de algemene bepalingen opgenomen inzake het vastmaken en losmaken van schepen en personen vervoer in de haven. Artikel 11.1.1 Begripsbepaling In deze paragraaf wordt verstaan onder lengte: lengte, bedoeld in artikel 1, onderdeel n, van de Meetbrievenwet 1981. Toelichting artikel 11.1.1 Onder lengte wordt in deze paragraaf verstaan: 96 procent van de lengte van de lastlijn op 85 procent van de kleinste holte naar de mal gemeten vanaf de bovenzijde van de kielplaat, dan wel de lengte van de voorzijde van de voorsteven tot aan de hartlijn van de roerkoning op deze lastlijn gemeten, indien deze laatste lengte groter is. Bij schepen die met stuurlast zijn ontworpen moet de lastlijn waarop deze lengte wordt gemeten, evenwijdig aan de constructie-waterlijn worden genomen.
Artikel 11.1.2 Keuring van schepen 1. Indien een schip voldoet aan het bepaalde in paragraaf 12 wordt door een door de Minister van Infrastructuur en Milieu erkende instelling of persoon voor het keuren van binnenschepen, een verklaring van deugdelijkheid verstrekt. De verklaring wordt, in afschrift, aan de havenmeester overgelegd. 2. Een verklaring van deugdelijkheid verliest zijn geldigheid, indien: a. de inrichting van het schip wordt gewijzigd, of; b. wegens de staat waarin het schip verkeert, gebruik niet langer verantwoord is. Toelichting artikel 11.1.2 Voorheen was het stellen van regels inzake de bouw, inrichting en uitrusting van bepaalde schepen die dienstverlenende werkzaamheden verrichten geregeld in het Besluit veiligheidseisen schepen voor bootlieden en voor personenvervoer. Thans wordt hieraan uitvoering gegeven in paragraaf 11 van deze verordening. Hierin worden technische eisen gesteld aan vastmakersboten, kleine vaartuigen die personen vervoeren en communicatievaartuigen. In het eerste lid is bepaald dat de keuringsinstellingen die door de Minister van Verkeer en Waterstaat zijn erkend voor het keuren van schepen, eveneens dienstverlenende schepen als bedoeld in paragraaf 12, voor de vaart in de haven van Rotterdam, keuren en hiervoor een verklaring van deugdelijkheid afgeven. Op die manier is het niet langer nodig een erkenningsbesluit van keuringsinstellingen door het college vast te stellen. Er mag worden verondersteld dat bedrijven die worden erkend door de genoemde instantie, ook voor het keuren van enkele kleine, in de haven varende schepen voldoende geschikt zijn. Tot op heden zijn alle erkende bedrijven ook door het college erkend.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 60 van 190
Artikel 11.1.3 Eisen aan schepen en bemanning 1. De schipper van een schip dat is ingericht en wordt gebruikt voor het vastmaken van zeeschepen, het communicatievaren of het personenvervoer van 12 personen of minder buiten de bemanning: a. gebruikt een schip dat voldoet aan de op grond van artikel 11.1.2, eerste lid, voor de betreffende categorie gestelde eisen en dat is voorzien van: 1°. een verklaring van deugdelijkheid als bedoeld in artikel 11.1.2, eerste lid, of; 2°. een certificaat van onderzoek als bedoeld in artikel 6 van het Binnenvaartbesluit, en; b. is in het bezit van een groot vaarbewijs als bedoeld in artikel 14 van het Binnenvaartbesluit en een basiscertificaat marifonie. 2. De schipper van een schip dat is ingericht en wordt gebruikt voor het communicatievaren of het personenvervoer van 12 personen of minder buiten de bemanning, die een petroleumhaven bevaart, gebruikt een schip dat tevens voldoet aan het gestelde in artikel 5.9. 3. De houder houdt de verklaring van deugdelijkheid, die op een schip betrekking heeft, of een kopie hiervan, aan boord van het schip, tenzij het een schip zonder bemanningsverblijf betreft. 4. Voor zover het het personenvervoer van 12 personen of minder buiten de bemanning betreft, kan het college van het in het eerste lid, onderdeel a, en onderdeel b, voor zover het betreft het in bezit zijn van een groot vaarbewijs als bedoeld in artikel 14 van het Binnenvaartbesluit, bepaalde ontheffing verlenen. Toelichting artikel 11.1.3 In dit artikel zijn de verplichtingen opgenomen van schippers van schepen die zijn ingericht en worden gebruikt voor het vastmaken van zeeschepen, het communicatievaren en het personenvervoer van 12 personen of minder buiten de bemanning. De schepen moeten zijn gekeurd overeenkomstig artikel 11.1.2 of zijn voorzien van een certificaat van onderzoek als bedoeld in het Binnenvaartbesluit. De schipper moet in het bezit zijn van een groot vaarbewijs als bedoeld in het Binnenvaartbesluit en een basiscertificaat marifonie. De schipper houdt een verklaring van deugdelijkheid of een kopie hiervan, te allen tijde aan boord van het schip, tenzij het betreft een schip zonder bemanningsverblijf. Nieuw is opgenomen dat het college op grond van het vierde lid ontheffing kan verlenen van het vereiste van de verklaring van deugdelijkheid voor het bedrijfsmatig vervoer van 12 personen of minder. Aanleiding voor deze opname is de trend dat met snelle boten personen (in het kader van bijv. bedrijfsuitjes) over de rivier wordt gevaren. Om het mogelijk te maken dat dit soort schepen af kunnen meren, kan het college in deze gevallen ontheffing van het bepaalde in artikel 11.1.3 verlenen. Hierbij wordt nog opgemerkt dat het in principe niet wordt toegestaan dat deze schepen met een ontheffing in de havens komen. Afdeling 2
Het vast- en losmaken van schepen
Toelichting afdeling 2 Afdeling 2 bevat voorschriften inzake het vast- en losmaken van schepen. Deze paragraaf is redactioneel aangepast en zijn waar mogelijk voorschriften vereenvoudigd.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 61 van 190
Artikel 11.2.1 Verbod vast- en losmaken schepen 1. Het is een ieder verboden de diensten van bootman te verrichten, voor zover het betreft een zeeschip: a. met een lengte van meer dan 75 meter, of; b. met een lengte van 75 meter of minder dat is gebouwd of wordt gebezigd voor het vervoer van vloeibare gevaarlijke stoffen in bulk, tenzij het schip leeg en schoon is gemaakt van die stoffen. 2. Het eerste lid is niet van toepassing indien: a. terstond wordt gehandeld door de bemanningsleden die, bij aankomst van het schip op de betreffende meerplaats, aan boord zijn; b. wordt gehandeld door een bootman die aangesloten is bij een erkende bootliedenorganisatie; c. het zeeschip wordt verhaald langs een kade, zonder daarvan volledig los te komen, of; d. de werkzaamheden worden verricht in het kader van de opleiding, bedoeld in artikel 11.2.2, eerste lid, onder verantwoordelijkheid van een bootman als bedoeld in onderdeel b. 3. Het college kan van het in het eerste lid gestelde verbod ontheffing verlenen aan de exploitant welke een veerverbinding onderhoudt, indien: a. op grond van een dienstregeling vastgesteld door de exploitant minimaal één keer in de 48 uur door een roll-on-roll-offschip Rotterdam wordt aangedaan; b. roll-on-roll-offschepen op de vaste ligplaatsen van de exploitant worden afgemeerd binnen een vaste afmeerconfiguratie, en; c. wordt gehandeld in overeenstemming met een door het college vastgestelde ferry mooring safety procedure. 4. In afwijking van het bepaalde in artikel 1.6 kan de ontheffing bedoeld in het derde lid voor de duur van maximaal vijf jaar worden verleend. Toelichting artikel 11.2.1 Dit artikel bevat het algemene verbod tot het verrichten van diensten van een bootman. Schepen groter dan 75 meter moeten worden vast- en losgemaakt door een bootman. Schepen van 75 meter of kleiner die gevaarlijke stoffen bevatten, moeten eveneens door een bootman worden vast- en losgemaakt. Deze grens van 75 meter hangt samen met nieuwe voorschriften voor loodsplichtige schepen die zijn opgenomen in het Loodsplichtbesluit 1995. Voor de plicht gebruik te maken van bootlieden wordt namelijk aangesloten bij de plicht gebruik te maken van een loods: op historische gronden valt de “vastmaakplicht” samen met de loodsplicht. In de Rotterdamse haven zijn schepen met een lengte van 75 meter of meer loodsplichtig, onafhankelijk van de plaats in de haven. Het tweede lid bevat een aantal uitzonderingen op het verbod diensten van bootman te verrichten. De mogelijkheid om vast te kunnen maken door bemanningsleden van het schip zelf is opgenomen voor gevallen waarbij geen hulp van derden is vereist, bijvoorbeeld indien vanwege de afmetingen van het schip het voorschrijven van professionele hulp niet redelijk zou zijn. Voorkomen moet worden dat ruimte wordt geboden voor situaties waarbij de bemanning op de kade achterblijft, het schip losmaakt en vervolgens met de auto naar de nieuwe ligplaats gaat om het schip vast te leggen. Het oprekken van de mogelijkheden om “met eigen bemanning los en vast te maken” zou immers kunnen leiden tot het ontstaan van semi-roeiersmaatschappijen, zonder daartoe opgeleid personeel, met als gevolg veiligheidsrisico’s en onbeheersbaarheid van het logistieke scheepsafwikkelingsproces (beschikbaarheid loodsen en slepers). Voorts werkt een dergelijke verruiming onderbemand varen in de hand en bestaat het gevaar dat de bemanningsleden de afmeerlocatie niet tijdig zullen bereiken. Bovendien zou het beschikbaarheids- en kwaliteitsniveau van de bootmannen kunnen worden aangetast. In het derde lid is een bevoegdheid voor het college opgenomen ontheffing te kunnen verlenen van het in het eerste lid, van artikel 11.2.1 opgenomen verbod tot het verrichten van de diensten bootman.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 62 van 190
De uitzondering die wordt gemaakt ziet op exploitanten van veerverbindingen die hoogfrequent de haven van Rotterdam aandoen. Op deze veerverbindingen wordt gebruik gemaakt van roll-on-roll-offschepen. Deze schepen zijn goed manoeuvreerbaar en meren af op vaste en veilige afmeerplaatsen. Onder ‘hoogfrequent’ wordt verstaan een frequentie in de door exploitant vastgestelde dienstregeling van minimaal eenmaal per 48 uur. De kapitein en de bemanning van deze roll-on-roll-offschepen hebben – als gevolg van de hoge aanloopfrequentie – voldoende routine ontwikkeld om deze schepen, onder verschillende omstandigheden, veilig te kunnen los- en vastmaken. Ook het met deze taak belaste personeel aan de wal beschikt vanwege de hoge frequentie - over voldoende routine. Daarnaast is bepaald dat het moet gaan om roll-on-roll-offschepen die afmeren binnen een vaste afmeerconfiguratie. Vanwege de laad- en losklep is op de afmeerplaats van deze schepen een speciale voorziening (de ramp) aangebracht, als gevolg waarvan er altijd op exact dezelfde plek wordt gemeerd. Vanwege de ramp is er voor het roll-on-roll-offschip altijd voldoende ruimte om af te meren. De afmeerlijnen hebben een vaste volgorde en plaatsing. Als gevolg van deze afmeerconfiguratie is het afmeerproces sterk vereenvoudigd en bestaan er minder veiligheidsrisico’s. In onderdeel c van het derde lid van artikel 11.2.1. is ten slotte bepaald dat exploitant van de veerverbinding over een “ferry-mooring safety procedure” moet beschikken. Deze procedure wordt ter vaststelling voorgelegd aan het college alvorens een ontheffing wordt verleend. Het vierde lid regelt dat, in afwijking van artikel 1.6, de ontheffing van de verplichting om bootlieden te gebruiken voor een maximale duur van vijf jaar kan worden verleend. Artikel 11.2.2 Beroep en verplichtingen bootman 1. Het beroep van bootman mag uitsluitend worden uitgeoefend door degene die: a. de opleiding Bootman, als opgenomen in het door de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap vastgesteld dossier, onder toekenning van registratiecode CREBO93030, met goed gevolg heeft afgesloten, of; b. in de afgelopen zeven aansluitende kalenderjaren ten minste vier jaar ervaring heeft opgedaan als zelfstandig bevoegd bootman in een of meer havens binnen de Europese Unie, en degene: 1°. in een haven die met de Rotterdamse havensituatie te vergelijken is, ervaring heeft met het meren en ontmeren op boeien, op ruim water met hoge golfslag en op sterk stromend getijdenwater; 2°. de Nederlandse taal voldoende machtig is, en; 3°. naar het oordeel van de erkende bootliedenorganisatie waar hij te werk gesteld wordt of werkzaam is, een gelijkwaardig niveau van kennis en vaardigheden zeker is gesteld, en; is aangesloten bij een erkende bootliedenorganisatie als bedoeld in artikel 11.2.3. 2. De bootman is tijdens de werkzaamheden voorzien van een geldig legitimatiebewijs, als bedoeld in artikel 11.2.3, onder e. 3. De bootman toont het legitimatiebewijs, bedoeld in artikel 11.2.3, onder e, op verzoek van personen of bedrijven die van zijn diensten gebruik maken. Toelichting artikel 11.2.2 Dit artikel regelt de voorwaarden voor de uitoefening van het beroep bootman. De vergunning bootman is vervallen en vervangen door voorschriften genoemd in dit artikel. Alle eisen die worden gesteld aan het uitoefenen van het beroep bootman zijn in dit artikel opgenomen. De bootman moet ofwel een opleiding Bootman, vastgesteld door de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, onder toekenning van registratiecode CREBO-93030, met goed gevolg hebben afgesloten of over relevante ervaring beschikken. Tevens moet hij zijn aangesloten bij een erkende bootliedenorgansatie.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 63 van 190
In het tweede en het derde lid wordt bepaald dat de bootman voorzien moet zijn van een legitimatiebewijs en het toont op verzoek van personen of bedrijven die van zijn diensten gebruik maken. Bedrijven of personen kunnen van deze bepaling gebruik maken voor het controleren van de bootman. Voor toezichthouders is deze bevoegdheid tot controle al geregeld in artikel 5:20 van de Algemene wet bestuursrecht.
Artikel 11.2.3 Erkenning bootliedenorganisatie Het college verleent een erkenning voor een bootliedenorganisatie, indien deze: a. voorzien is van een geldig ISO 9001, 9002 of daarmee vergelijkbaar certificaat; b. beschikt over ten minste één continu bereikbaar meldpunt waar bootlieden kunnen worden besteld; c. aantoont dat regelmatig overleg plaatsvindt met nautische dienstverleners in de haven omtrent de werkwijze en procedures bij meren en ontmeren; d. aantoont dat, om de continuïteit van de adequate dienstverlening te waarborgen, wordt voldaan aan de mogelijkheid om in volcontinudienst, per uur, ten minste 3 zeeschepen afzonderlijk, in verschillende situaties voor wat betreft afmeting, scheepstype en locatie, te kunnen meren of ontmeren, met behulp van daartoe gekwalificeerd personeel, en; e. aan de bootlieden een legitimatiebewijs wordt verstrekt dat is voorzien van een goedgelijkende pasfoto en dat ten minste vermeldt: 1°. de naam, geboorteplaats en geboortedatum van de bootman; 2°. met goed gevolg de opleiding Bootman behaalt als bedoeld in artikel 11.2.2, eerste lid, onder a, met vermelding van datum van diplomaverstrekking, en; 3°. de naam van de bootliedenorganisatie waarbij de bootman is aangesloten. Toelichting artikel 11.2.3 Dit artikel bevat de voorwaarden voor erkenning van een bootliedenorganisatie. Het bedrijf moet voorzien zijn van een ISO certificaat en beschikken over ten minste één continu bereikbaar meldpunt waar bootlieden kunnen worden besteld. Ook draagt het bedrijf zorg voor regelmatig overleg met andere nautische dienstverleners in de haven, zoals loodsen en havensleepdiensten. Het bedrijf draagt zorg voor een goede kwaliteit en kwantiteit van het personeel en het materieel, teneinde adequate diensten te kunnen verlenen. Dit houdt in dat in volcontinudienst, per uur, ten minste drie zeeschepen afzonderlijk in verschillende situaties wat betreft afmeting, type en locatie kunnen worden vast of losgemaakt. Tot slot verstrekt het bedrijf legitimatiebewijzen aan bootlieden. Afdeling 3
Personenvervoer over water
Toelichting afdeling 3 In afdeling 3 zijn de bepalingen betreffende het personenvervoer in de haven, rondvaarten en veer- en taxidiensten opgenomen. De verschillende categorieën vaartuigen worden niet meer genoemd, omdat dat in de praktijk tot verwarring aanleiding gaf. Artikel 11.3.1 Toepassingsgebied De artikelen 11.3.2, 11.3.3 en 11.3.4 zijn van toepassing op alle wateren binnen de gemeente. Toelichting artikel 11.3.1 In dit artikel is geregeld dat deze afdeling van toepassing is op alle wateren binnen de gemeente. Artikel 11.3.2 Communicatievaren Het is verboden zonder een door het college verleende vergunning te communicatievaren tenzij het vervoer geschiedt met een sleepboot die bij aankomst of vertrek van het zeeschip assisteert.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 64 van 190
Toelichting artikel 11.3.2 Voor het varen met een communicatievaartuig is een vergunning nodig. Communicatievaren, het tegen vergoeding vervoeren van personen van en naar schepen, is zonder vergunning toegestaan indien het geschied met een sleepboot die bij aankomst of vertrek van het zeeschip assisteert. Artikel 11.3.3 In- en ontschepen van passagiers 1. Het in- en ontschepen van passagiers vindt plaats op: a. plaatsen die in goede staat verkeren; b. geschikt zijn voor het in- en ontschepen van personen, en; c. die voldoende zijn verlicht. 2. Het is verboden om passagiers te ontschepen indien geen toestemming is verleend door de exploitant van het betreffende terrein of schip. 3. Een aanlegplaats met een openbare bestemming wordt zo spoedig mogelijk vrij gemaakt indien de schipper van een ander schip kenbaar maakt deze te willen gebruiken. Toelichting artikel 11.3.3 In dit artikel zijn voorschriften opgenomen betreffende het in- en ontschepen van passagiers. Het artikel strekt tot verhoging van de veiligheid van die passagiers. Tevens wordt de schipper de verplichting opgelegd ervoor zorg te dragen dat geen ongewenste personen op haventerreinen worden afgezet. Dit is in het kader van port-security een meer prominente rol gaan spelen. Artikel 11.3.4 Bekendmaking De exploitant van personenvervoer over water, met uitzondering van een exploitant van communicatievaren, maakt bij de aanlegplaatsen en aan boord van het schip bekend: a. de tarieven of de wijze waarop deze worden berekend; b. de dienstregeling en de beschikbaarheid van vervoer, en; c. de vervoersvoorwaarden. Toelichting artikel 11.3.4 In het kader van kenbaarheid wat personenvervoer over water kost, wordt in artikel 11.3.4 de exploitant verplicht om aan boord van het schip en bij aanlegplaatsen de tarieven of de wijze waarop deze worden berekend bekend te maken. Dit geldt ook voor de dienstregeling en de beschikbaarheid van het vervoer, alsmede de vervoersvoorwaarden. Afdeling 4
Het sjorren van containers aan boord van zeeschepen
Toelichting afdeling 4 Afdeling 4 bevat voorschriften inzake het zeevast zetten van containers aan boord van grote zeeschepen (het sjorren). De aanleiding voor het opnemen van deze regels is in de eerste plaats gelegen in de zorg voor een goede dienstverlening door sjorbedrijven in de Rotterdamse haven. Het is in het belang van de haven dat er voldoende sjorders beschikbaar zijn op alle tijdstippen van de dag. Met name grote containerschepen varen binnen zeer strakke tijdschema's. Het is niet wenselijk dat door een gebrek aan voldoende sjorders een schip van zijn tijdschema zou moeten afwijken. Voor een goede dienstverlening is ook de kwaliteit van de sjorder van belang. In de tweede plaats worden deze eisen gesteld in verband met de veiligheid van de sjorders, het schip en de omgeving van het schip, tijdens het vastzetten van de containers. De werkzaamheden van de sjorders vinden plaats onder alle omstandigheden, dag en nacht en vaak onder grote tijdsdruk. Het feit dat containers zeven hoog worden gestapeld op schepen brengt eveneens de nodige gevaren met zich mee.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 65 van 190
Tot slot speelt in dat verband een rol dat het vervoer per container wereldwijd nog steeds toeneemt. Een sjorbedrijf is een bedrijf dat zich beroepsmatig bezighoudt met het vastzetten door middel van sjorringen van containers aan boord van zeeschepen. Deze regels hebben derhalve alleen betrekking op het vastzetten van containers. Het vastzetten van andere lading, dan wel het vastzetten van trailers (bij ro-ro schepen) valt buiten het bereik van deze regels. Aangezien juist het sjorren van gestapelde containers gevaar voor het schip, de omgeving van het schip en de sjorders met zich meebrengt, is de nadruk gelegd op werkzaamheden aan containers. Bovendien speelt een rol dat, zoals hierboven reeds aan de orde is gekomen, vooral bij containervervoer het vaar- en tijd schema zeer strikt is. Een goede en veilige dienstverlening is derhalve juist bij containervervoer van belang. Het is overigens niet van belang of het bedrijf, naast sjoractiviteiten, tevens andere activiteiten verricht. Artikel 11.4.1 Verbod sjorren Het is verboden om aan boord van een zeeschip containers te sjorren, tenzij wordt gehandeld: a. door de bemanning van het betreffende zeeschip, voor zover het een zeeschip betreft met een maximale lengte van 170 meter, of; b. door een sjorder die in dienst is bij een sjorbedrijf dat in het bezit is van een vergunning. Toelichting artikel 11.4.1 In dit artikel is bepaald dat het verboden is om aan boord van een zeeschip containers te sjorren, tenzij wordt gehandeld door een sjorder die in dienst is van een sjorbedrijf dat in het bezit is van een vergunning. Een sjorder die zelfstandig sjorwerkzaamheden verricht, zonder te zijn aangesloten bij een bedrijf dat is voorzien van een vergunning, is derhalve in overtreding. Tevens is in dit artikel bepaald dat gekwalificeerde bemanning, de zogenaamde kernbemanning van een schip met een lengte tot 170 meter, zelf de aan boord geplaatste containers kan vastzetten. Voor zeeschepen met een lengte van 170 meter of meer (deepsea containerschepen) dient altijd gebruik gemaakt te worden van sjorders die zijn aangesloten bij een sjorbedrijf dat in het bezit is van een vergunning. Vanwege het feit dat op laatstgenoemde schepen bovendeks containers soms zeven of acht containers hoog worden gestapeld is het uit oogpunt van veiligheid in de haven en de omgeving van belang dat sjorren op verantwoorde wijze geschiedt. De op het zeeschip aanwezige kernbemanning, zijnde de bemanning die op grond van internationale regelgeving aan boord verplicht aanwezig moet zijn om een zeeschip veilig te kunnen varen, navigeren en manoeuvreren, wordt in deze in ieder geval als voldoende gekwalificeerd beschouwd om containers te sjorren op zeeschepen met een lengte van maximaal 170 meter. Indien op een zeeschip gebruik gemaakt wordt van andere bemanningsleden dan de bovengenoemde kernbemanning moet ten aanzien van deze bemanning aan de havenmeester worden aangetoond dat zij over een zodanige mate van ervaring en opleiding beschikt dat het sjorren op veilige en verantwoorde wijze kan geschieden. Artikel 11.4.2 Vergunningvoorwaarden sjorbedrijf Het college verleent een vergunning voor een sjorbedrijf, indien het sjorbedrijf: a. 24 uur per dag, 7 dagen per week zijn diensten aanbiedt en in staat is ten minste één zeeschip te behandelen in de door de rederij of de stuwadoor beschikbaar gestelde tijd; b. in bezit is van een ISO 9002 certificaat of aantoont dat het daarover binnen afzienbare termijn beschikt; c. ervoor zorgdraagt dat de onder zijn verantwoordelijkheid werkende sjorders, overeenkomstig het bepaalde in artikel 11.4.3, voldoende vakbekwaam, betrouwbaar en herkenbaar zijn, en; d. aan de sjorders een legitimatiebewijs verstrekt dat is voorzien van een goedgelijkende pasfoto en dat ten minste vermeldt:
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 66 van 190
1°. 2°.
de naam, geboorteplaats en geboortedatum van de sjorder, en; de naam van het sjorbedrijf waar de sjorder in dienst is.
Toelichting artikel 11.4.2 In dit artikel zijn de eisen opgenomen waaraan een sjorbedrijf moet voldoen om in aanmerking te komen voor een vergunning. De onderdelen a en b zien op de kwaliteit van de dienstverlening. Door het opnemen van onderdeel a wordt beoogd te voorkomen dat de scheepvaart onnodig oponthoud ondervindt, doordat er geen sjorders beschikbaar zijn voor het vastzetten of losmaken van containers. Door middel van onderdeel b, waarin de eis tot ISO-certificering is opgenomen, wordt gewaarborgd dat bedrijven met een kwalitatief hoogwaardige bedrijfsvoering in de haven actief zijn. Op basis van onderdeel c is het sjorbedrijf verplicht ervoor zorg te dragen dat uitsluitend wordt gewerkt met sjorders die aan bepaalde kwaliteitseisen voldoen. Deze eisen worden nader uitgewerkt in artikel 11.4.3. De vergunning kan worden ingetrokken indien niet langer wordt voldaan aan de genoemde voorwaarden. Onderdeel d regelt dat aan sjorders door het sjorbedrijf een legitimatiebewijs wordt verstrekt dat is voorzien van een pasfoto en naam, geboorteplaats en geboortedatum vermeld. Tevens dient op het legitimatiebewijs de naam van het sjorbedrijf te staan.
Artikel 11.4.3 Verplichtingen sjorders 1. De sjorder beschikt bij indiensttreding bij een erkend sjorbedrijf over een verklaring omtrent het gedrag. 2. Het beroep van sjorder kan uitsluitend worden uitgeoefend door degene die één van de volgende opleidingen met goed gevolg heeft afgesloten: a. Medewerker Havenoperaties, opgenomen in het CREBO onder nummer 93070 of nummer 95727, of; b. Assistent logistiek medewerker, opgenomen in het CREBO onder de nummers 93730 of 93732. 3. De sjorder is tijdens de sjorwerkzaamheden voorzien van het legitimatiebewijs, bedoeld in artikel 11.4.2, onder d. 4. De sjorder toont het legitimatiebewijs, bedoeld in artikel 11.4.2, onder d, op verzoek van personen of bedrijven die van zijn diensten gebruik maken. Toelichting artikel 11.4.3 Op basis van dit artikel dient de sjorder in de eerste plaats voldoende vakbekwaam te zijn. De sjorder moet zodanig vakbekwaam zijn dat de veiligheid van de sjorder zelf, het schip en de omgeving van het schip is gewaarborgd. Om dit te waarborgen kan het beroep van sjorder uitsluitend worden uitgeoefend door degene die de opleiding Medewerker Havenoperaties, of de opleiding Assistent logistiek medewerker als opgenomen in het door de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap vastgesteld dossier, onder toekenning van registratiecode CREBO93070, CREBO-95727, CREBO-93730 of CREBO-93732, met goed gevolg heeft afgesloten. In de tweede plaats dient het sjorbedrijf ervoor te zorgen dat zijn personeel voldoende betrouwbaar is. De sjorders moeten om die reden zijn voorzien van een verklaring omtrent het gedrag. Het sjorbedrijf controleert dit zelf. Tot slot moet een sjorder voldoende herkenbaar zijn en is derhalve voorzien van een legitimatiebewijs, waaruit duidelijk blijkt bij welk sjorbedrijf hij werkzaam is en dat tevens enkele persoonlijke gegevens bevat. Door het opnemen van deze bepaling wordt het mogelijk te controleren of de sjorder werkzaam is bij een sjorbedrijf dat in het bezit is van een vergunning.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 67 van 190
Afdeling 5
Exploitatie van een boeienspan of een palenligplaats
Toelichting afdeling 5 Afdeling 5 bevat voorschriften inzake de overslag van gevaarlijke stoffen op boeienspannen en palenligplaatsen.
Artikel 11.5.1 Exploitatie van een boeienspan of een palenligplaats Het is de exploitant van een boeienspan of een palenligplaats verboden op deze boeienspan of deze palenligplaats gevaarlijke stoffen over te slaan, over te laten slaan, te behandelen of te laten behandelen, tenzij: a. als gevolg van deze overslag of die behandeling het plaatsgebonden risico op de veiligheidscontour niet komt te liggen boven 10-6; b. door de exploitant is vastgesteld dat door deze overslag of die behandeling het plaatsgebonden risico op de veiligheidscontour niet komt te liggen boven 10-6 , en; c. door de exploitant aan de schipper of kapitein van het schip dat de gevaarlijke stoffen overslaat of behandelt, is aangegeven: 1°. de stof die mag worden overgeslagen of behandeld; 2°. de hoeveelheid van die stof die maximaal mag worden overgeslagen of behandeld. Toelichting artikel 11.5.1: In het havengebied vindt overslag van gevaarlijke stoffen plaats op onder meer boeienspannen en palenligplaatsen. Deze boeienspannen en palenligplaatsen vallen buiten de reikwijdte van het begrip inrichting van de Wet milieubeheer. De overslag van gevaarlijke stoffen op die plaatsen valt daarmee ook niet onder het Besluit externe veiligheid inrichtingen. Dientengevolge worden tot op heden geen specifieke eisen gesteld aan de externe veiligheid van deze boeien- en palenligplaatsen. Wel wordt de veiligheid die samenhangt met scheepsactiviteiten op deze ligplaatsen op andere wijzen geborgd, bijvoorbeeld door (nationale en internationale) nautische- en transport(veiligheids)regelgeving, aangevuld met regels in de Havenbeheersverordening. In het streven om voor alle ligplaatsen binnen de haven de regels op elkaar af te stemmen, is met ingang van 1 januari 2015 in dit artikel een nieuwe normering geïntroduceerd voor de boeien- en palenligplaatsen buiten inrichtingen, zodanig dat deze aansluit op de normering binnen inrichtingen. In dit artikel wordt voorgeschreven dat de exploitant van een boeienspan of een palenligplaats dient vast te stellen dat bij de overslag en behandeling van gevaarlijke stoffen op de boeienspan of de palenligplaats de risicocontour niet groter wordt dan de veiligheidscontouren die voor de haven zijn vastgesteld. Dezelfde veiligheidscontouren worden ook gehanteerd bij vergunningverlening aan inrichtingen in de haven, waardoor een level playing field wordt gecreëerd. Onderzoek is uitgevoerd naar de risicocontouren die het gevolg zijn van overslag van gevaarlijke stoffen op de boeienspanen en de palenligplaatsen. Uit het onderzoek blijkt dat bij het huidige, en op middellange termijn voorzienbare, gebruik van de boeien- en palenligplaatsen de genoemde veiligheidscontouren niet worden overschreden. Tevens dient de exploitant op grond van onderdeel c aan de schipper of kapitein van het schip dat de gevaarlijke stoffen overslaat of behandelt, aan te geven welke stof die mag worden overgeslagen (of behandeld) en de maximale hoeveelheid die van die stof mag worden overgeslagen (of behandeld). In artikel 8.1, elfde lid, is bepaald dat de schipper of kapitein zich
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 68 van 190
moet houden aan hetgeen op grond van onderdeel c door de exploitant van de boeienspan of palenligplaats is aangegeven.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 69 van 190
§ 12
Veiligheidseisen schepen voor bootlieden en voor personenvervoer
Artikel 12.1 Begripsbepalingen In deze paragraaf wordt verstaan onder: aan dek: op een open, niet door opbouw of anderszins van de buitenlucht afgesloten, dek, de vloer van een schip met een open kuip daarbij inbegrepen; breedte: de grootste breedte, gemeten op de buitenkant van de huidbeplating; Bwl: breedte op de waterlijn, de grootste breedte van de romp, gemeten op de buitenkant van de spanten, op of onder het vlak van de grootste inzinking; lengte van een schip: grootste lengte van de romp, roer en boegspriet niet inbegrepen; Lwl: lengte op de waterlijn op het vlak van de grootste inzinking; veiligheidsafstand: afstand tussen het vlak van de grootste inzinking en het daaraan evenwijdige vlak door het laagste punt, waar het schip niet meer als waterdicht wordt beschouwd; vlak van de grootste inzinking: vlak door de waterlijn, overeenkomende met de grootste toegelaten inzinking waarbij het schip mag varen; vrijboord: afstand tussen het vlak van de grootste inzinking en het daaraan evenwijdige vlak door het laagste punt van het gangboord, of bij ontbreken van een gangboord, het laagste punt van het vaste boord; zone 2: wateren binnen de gemeente Rotterdam zoals genoemd in bijlage I van Richtlijn 2006/87/EG; zone 3: wateren binnen de gemeente Rotterdam zoals genoemd in bijlage I van Richtlijn 2006/87/EG. Artikel 12.2 Toepassingsbereik 1. Deze paragraaf is van toepassing op een schip: a. dat wordt gebruikt bij het uitoefenen van het beroep van bootman of voor het communicatievaren of; b. waarvoor ingevolge artikel 6 van het Binnenvaartbesluit geen certificaat van onderzoek is vereist en waarmee twaalf of minder personen, buiten de bemanning, worden vervoerd. 2. De artikelen 12.20, 12.21, 12.22 en 12.23 zijn uitsluitend van toepassing op schepen voor personenvervoer met dien verstande dat onder 'personen' niet wordt verstaan bemanning. 3. In afwijking van het in het eerste en tweede lid bepaalde zijn op: a. schepen, die in het bezit zijn van een certificaat van onderzoek, als bedoeld in artikel 6 van het Binnenvaartbesluit, uitsluitend de artikelen 12.9, tweede lid, en 12.22, vierde lid, van toepassing; b. op werkboten die alleen worden gebruikt voor het vast- en losmaken van zeeschepen of op open boten voor het vervoer van personen over korte afstand tussen wal en schip de artikelen 12.9, eerste lid, onder e, en 12.20, tweede lid, niet van toepassing. Artikel 12.3 Scheepsromp 1. De scheepsromp is bestand tegen alle belastingen die onder normale omstandigheden op de romp worden uitgeoefend. 2. De waterinlaten en -uitlaten, alsmede de daarop aansluitende pijpleidingen, zijn zo uitgevoerd dat elk ongewenst binnendringen van water in het schip onmogelijk is. 3. De lengte van een schip bestemd voor de passagiersvaart, bedraagt ten minste zeven meter en de breedte ten minste twee meter.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 70 van 190
Artikel 12.4 Schotten De motor: a. is geplaatst in een aparte ruimte, die door middel van een brandvertragend schot van de accommodatie is gescheiden, of; b. is geheel omsloten door een brandvertragende omkasting, waarvan het brandvertragend effect ten minste 1 uur is. Artikel 12.5 Lenssysteem 1. Het schip beschikt over een lenspomp die voor direct gebruik gereed is. 2. Bij een scheepslengte van minder dan twaalf meter bedraagt de diameter van de aansluiting ten minste 38 mm. 3. Bij een scheepslengte van meer dan twaalf meter bedraagt de diameter van de aansluiting ten minste 50 mm of worden twee lenspompen gebruikt met een aansluiting van elk ten minste 38 mm. 4. Elke waterdichte afdeling die tijdens de vaart gewoonlijk niet luchtdicht is afgesloten, kan afzonderlijk worden gelensd. 5. Een bilge-alarm waarschuwt tijdig wanneer zich vloeistof in de bilge of op de bodem bevindt in ruimten waar dit invloed van betekenis heeft op de stabiliteit. Artikel 12.6 Ankergerei 1. Het schip beschikt over een anker dat voor direct gebruik gereed is. 2. Het anker: a. heeft voldoende houdkracht; b. heeft op schepen korter dan 12 meter een gewicht van ten minste 20 kg en op schepen langer dan 12 meter, een gewicht van ten minste 25 kg, en; c. is voorzien van een ankertros met een lengte van ten minste driemaal de diepte van het desbetreffende vaarwater en is van voldoende breeksterkte voor het betrokken schip. 3. Een anker mag worden vervangen door twee ankers die gezamenlijk ten minste het in het tweede lid, onder b, genoemde gewicht hebben.
Artikel 12.7 Reddingmiddelen 1. Het schip beschikt ten minste over één reddingboei met een lijn van ten minste 20 m die voor onmiddellijk gebruik gereed is. 2. Voor alle opvarenden zijn individuele of collectieve reddingmiddelen aan boord. 3. Drijvende zitkussens worden als reddingmiddelen beschouwd indien deze: a. een draagvermogen in zoetwater van ten minste 7,5 kg hebben; b. bestand zijn tegen olie, olieproducten en temperaturen tot 50 graden Celsius; c. van een grijplijn zijn voorzien, en; d. niet aan het schip zijn bevestigd. Artikel 12.8 Blusmiddelen In de nabijheid van de motorinstallatie is één draagbaar blustoestel met een vulgewicht van ten minste 4 kg of zijn twee draagbare blustoestellen van ten minste 2 kg vulgewicht elk aanwezig met een voor vloeistofbranden geschikt blusmiddel.
Artikel 12.9 Overige uitrusting 1. Aan boord is ten minste de volgende uitrusting in bruikbare staat aanwezig: a. een bootshaak; b. een verbanddoos, met voldoende verbandmiddelen om in noodgevallen eerste hulp te
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 71 van 190
kunnen verlenen; voldoende trossen voor meren en slepen, alsmede een voorziening waaraan een sleeptros bevestigd kan worden om gesleept te worden; d. een goed functionerende, voor onmiddellijk gebruik gereed zijnde scheepshoorn, die geschikt is voor het geven van de voorgeschreven geluidsseinen; e. een goed werkende marifoon die is voorzien van de lokale marifoonblokkanalen, kanalen 10 en 11 en de brugkanalen. Onverminderd het bepaalde in het eerste lid is aan boord van: a. werkboten die worden gebruikt bij het vastmaken van schepen een marifoon met de kanalen 41 tot en met 45 aanwezig; b. boten waarmee een tros van een schip naar een meerpaal of -boei wordt gesleept, een inrichting aanwezig waarmee de schipper de gesleepte tros onder alle omstandigheden kan loslaten, wanneer de boot scheef of onder water getrokken dreigt te worden. Tijdens de vaart wordt een goed functionerende radarreflector gevoerd, tenzij dit tijdens het uitvoeren van werkzaamheden als bootman ten behoeve van het afmeren of ontmeren van een schip, ter beoordeling van de bootman, als hinderlijk wordt ervaren. c.
2.
3.
Artikel 12.10 Stabiliteit en drijfvermogen 1. Het schip is voldoende stabiel indien het de volgende stabiliteitsproef met goed gevolg doorstaat: a. het gewicht van de helft van het toegestane aantal personen wordt zodanig naar de zijde van het schip verplaatst, dat aldaar een dichtheid van 3,75 personen of 285 kg/m2 wordt verkregen; b. bij deze proef mag de slagzij na het verplaatsen niet meer dan 7° bedragen, waarbij de hellingshoek wordt bepaald met behulp van een clinometer; c. na de proef bedoeld in onderdeel b, mogen het resterend vrijboord en de resterende veiligheidsafstand niet kleiner zijn dan respectievelijk 0,05 Bwl + 20 cm en 0,05 Bwl + 10 cm, en; d. deze proef moet worden gehouden bij de ongunstigste vullingsgraad van de brandstof- en drinkwatertanks. 2. Het schip heeft na vollopen voldoende reservedrijfvermogen. 3. Indien redelijkerwijs niet kan worden voorzien in voldoende reservedrijfvermogen, zijn naar het oordeel van de havenmeester afdoende maatregelen getroffen om te voorkomen dat water aan boord komt. In dat geval bevindt zich tijdens de vaart geen vrije vloeistof in het schip. Artikel 12.11 Veiligheidsafstand en inzinkingsmerken 1. De veiligheidsafstand bedraagt in zone 3 ten minste 50 cm. 2. De veiligheidsafstand bedraagt in zone 2 ten minste 80 cm. 3. Kleinere afstanden zijn toegestaan, wanneer de bedrijfsvoering dit vereist en de aard van het vaartuig dit toelaat met handhaving van het veiligheidsniveau. 4. Voor schepen die goederen mogen vervoeren, is het vlak van de grootste inzinking aangegeven door één paar duidelijk zichtbare en onuitwisbare inzinkingsmerken, ongeveer midscheeps. Artikel 12.12 Brandstofvoorziening 1. Het is verboden brandstof te gebruiken of aan boord te hebben met een vlampunt lager dan 55 graden Celsius. 2. De brandstoftank bevindt zich buiten het voor passagiers bestemde gedeelte en is voorzien van een vanaf dek afsluitbare snelafsluiter van de brandstoftoevoer. 3. Peilglazen van de brandstoftanks staan met de bovenzijde in verbinding met de tank, zodat
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 72 van 190
4. 5.
de brandstof daarin kan terugvloeien. De vulopening en de ontluchting van de brandstoftank bevinden zich aan dek. De voor de verbranding noodzakelijke luchttoevoer is gewaarborgd.
Artikel 12.13 Installaties 1. Installaties voor verwarming, koken of koeling zijn beveiligd tegen oververhitting en omvallen. 2. De installaties zijn voorzien van een thermisch beveiligde brandstofafsluiter. Artikel 12.14 Stuurinrichting en bedieningsorganen 1. Het schip is voorzien van een betrouwbaar werkende stuurinrichting, die een goede bestuurbaarheid garandeert, waarbij rekening wordt gehouden met het gebruik waarvoor het schip is bestemd. 2. De functies van de bedieningsorganen zijn duidelijk aangegeven. 3. Indien een stuurmachine aanwezig is, is deze sterk genoeg om de krachten op het roer te kunnen opvangen. 4. De voortstuwingsinstallatie kan op betrouwbare wijze aangezet, gestopt en van vooruit op achteruit en andersom gezet worden. 5. Een alarmvoorziening is aangebracht voor koelwatertemperatuur, smeeroliedruk en laadstroom. 6. De stand van het roer is vanaf de stuurstelling duidelijk zichtbaar; indien dit niet het geval is, is een roerstandaanwijzer bij de stuurstelling aangebracht. Artikel 12.15 Voldoende uitzicht Vanaf de stuurstelling van het schip is er voldoende uitzicht in alle richtingen voor een veilige vaart. Artikel 12.16 Motoren 1. De voortstuwingsinstallatie is zodanig ingericht en opgesteld, dat zij voldoende toegankelijk is voor de bediening en het onderhoud. 2. Bewegende delen en hete oppervlakken van motoren of stoomketels, en hun toebehoren, zijn voorzien van beschermende voorzieningen. Artikel 12.17 Uitlaatgassenleiding 1. Uitlaatgassenleidingen die door de verblijven of het stuurhuis gaan, zijn in die ruimten voorzien van een voldoende gasdichte ommanteling. 2. Uitlaatgassen worden volledig naar buitenboord afgevoerd. 3. Binnendringen van de uitlaatgassen in de ruimten van het schip wordt door doelmatige maatregelen verhinderd. 4. Uitlaatgassenleidingen zijn afdoende gekoeld of warmte-isolerend bekleed.
Artikel 12.18 Elektrische installaties 1. Accumulatoren zijn afgedekt en zo geplaatst, dat zij toegankelijk zijn en niet kunnen verschuiven tengevolge van de scheepsbewegingen. 2. Accumulatoren zijn niet opgesteld in het stuurhuis of verblijven dan wel op plaatsen waar zij aan overmatige hitte, extreme koude dan wel regen- of buiswater zijn blootgesteld. 3. Gesloten ruimten, kasten en kisten waarin accumulatoren zijn opgesteld, worden doelmatig geventileerd.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 73 van 190
Artikel 12.19 Vloeibaargasinstallatie Vloeibaargasinstallaties zijn aan boord van het schip aangelegd door een erkend installatiebureau. Koppelingen, verdampers en aansluitslangen mogen de houdbaarheidsdatum niet overschrijden.
Aanvullende voorzieningen voor personenvervoer Artikel 12.20 Aantal personen 1. Het ten hoogste toegestane aantal personen aan boord van het schip wordt zodanig vastgesteld, dat aan het bepaalde van deze paragraaf met betrekking tot de stabiliteit en het vrijboord wordt voldaan. 2. Er is voor elke opvarende een zitplaats, die een breedte heeft van ten minste 40 cm. 3. Het maximum aantal toelaatbare personen is op het schip op een in het oog springende plaats duidelijk leesbaar aangegeven. 4. Indien het schip bestemd is of gebezigd wordt om zaken, niet zijnde handbagage, mede te vervoeren of te vervoeren, is het schip daartoe in het bijzonder ingericht.
Artikel 12.21 Vluchtruimte 1. Er is een vrij middenpad over de gehele lengte van het voor personen bestemde gedeelte van het schip aanwezig. 2. De breedte van het middenpad bedraagt ten minste 45 cm. 3. Indien het schip een opbouw heeft, is zowel aan de voorzijde als aan de achterzijde of aan beide zijden van het voor personen bestemde gedeelte een uitgang met een vrije breedte van ten minste 70 cm aanwezig. 4. Eén van de uitgangen mag zijn vervangen door twee nooduitgangen, ieder met een vrije doorgang van ten minste 60 cm breed en ten minste 80 cm hoog. Artikel 12.22 Verschansing en in- en ontschepingsvoorzieningen 1. Waar personen mogen komen, is op het schip een verschansing van ten minste 90 cm hoogte aangebracht. 2. Openingen voor embarkeren of debarkeren zijn overeenkomstig het eerste lid beveiligd. 3. Loopplanken zijn ten minste 60 cm breed en voorzien van reling van ten minste 90 cm hoogte. 4. Schepen bestemd voor het vervoer van personen, met het oogmerk deze af te zetten varend of liggend langszij een ander schip mogen, in plaats van de verschansing, bedoeld in het eerste lid, zijn voorzien van andere beveiliging van een gelijk veiligheidsniveau die geschikt is voor dit doel. 5. De in het vierde lid bedoelde schepen zijn zodanig ingericht en uitgerust dat personen onder alle omstandigheden op veilige wijze kunnen overstappen van of naar een ander vaartuig. Artikel 12.23 Deuren 1. Deuren, met uitzondering van hutdeuren, voor ruimten die zijn bestemd voor personen gaan naar buiten open of zijn als schuifdeuren uitgevoerd. 2. De in het eerste lid bedoelde deuren kunnen tijdens de vaart niet door onbevoegden worden afgesloten of vergrendeld. Algemene toelichting paragraaf 12 Paragraaf 12 is het voormalige Besluit veiligheidseisen schepen voor bootlieden en voor personenvervoer en is op deze plaats gekomen tengevolge van de incorporatie van losse gemeentelijke besluiten die hun basis vonden in de Havenverordening Rotterdam 2004.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 74 van 190
Het oorspronkelijke besluit had de volgende overwegingen: dat in het havengebied van Rotterdam werkzaamheden worden verricht met behulp van schepen, waarvoor geen voorschriften bestaan die verband houden met de veiligheid van het gebruikte varende materieel in relatie tot die werkzaamheden; dat in dit havengebied personen worden vervoerd, met schepen waarvoor geen certificaat van onderzoek is vereist ingevolge artikel 6 van het Binnenvaartbesluit, en; dat het noodzakelijk is om in het belang van de orde en veiligheid in de haven eisen te stellen aan deze schepen. De veiligheidseisen voor de hier bedoelde categorie schepen vinden reeds vele jaren in de praktijk toepassing en ondervinden geen tegenwerpingen. De gestelde eisen zijn duidelijk geformuleerd en spreken voor zich. De enige wijziging ten opzichte van het voormalig besluit betreft artikel 12.9, derde lid. Indien tijdens de werkzaamheden als bootman ten behoeve van het afmeren of ontmeren van schepen de voorgeschreven radarreflector als hinderlijk wordt ervaren, mag de bootman (schipper) uitsluitend gedurende deze werkzaamheden de radarreflector tijdelijk verwijderen. Het is niet denkbeeldig dat gedurende de werkzaamheden de trossen van het afmerende of aanmerende schip achter de radarreflector blijven hangen en schade of gevaar teweegbrengen.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 75 van 190
§ 13
Schone motoren binnenschepen
Artikel 13.1 Begripsbepalingen In deze paragraaf wordt verstaan onder: a. bedrijfsmatig vervoer: 1°. vervoer van goederen in de uitoefening van een bedrijf of beroep; of 2°. vervoer van goederen, uitsluitend bestemd voor of afkomstig van de eigen onderneming; b. binnenschip: schip, niet zijnde een zeeschip, dat is bestemd voor bedrijfsmatig vervoer. Toelichting artikel 13.1 In het eerste lid van artikel 13.1 worden twee begrippen die enkel betrekking hebben op paragraaf 13 geïntroduceerd. Zo wordt allereerst het begrip “bedrijfsmatig vervoer” gedefinieerd. Onder “bedrijfsmatig vervoer” wordt verstaan het vervoer van goederen in de uitoefening van een bedrijf of beroep dan wel het vervoer van goederen, uitsluitend bestemd voor of afkomstig van de eigen onderneming. Ten tweede wordt ten behoeve van paragraaf 13 een afwijkende uitleg, ten opzichte van het begrip “binnenschip” zoals dat in de rest van de Havenbeheersverordening wordt gebruikt, geïntroduceerd. Onder het begrip "binnenschip" vallen normaliter niet alleen de “echte” binnenschepen, maar ook passagiersschepen, plezierjachten, sleepboten, de bruine vloot, surfplanken, etc. Het voorgestelde verbod dient zich echter alleen tot binnenschepen te richten die bedrijfsmatige activiteiten verrichten en in die hoedanigheid de Rotterdamse haven aandoen. Daarom is het in dit kader noodzakelijk het begrip "binnenschip" op een andere wijze te formuleren. “Binnenschip” wordt in paragraaf 13 gedefinieerd als: schip, niet zijnde een zeeschip, dat is bestemd voor bedrijfsmatig vervoer, dat wil zeggen vervoer van goederen over de binnenwateren in de uitoefening van een bedrijf of beroep of vervoer van goederen, uitsluitend bestemt voor of afkomstig van de eigen onderneming.
Artikel 13.2 Verbod voor binnenschepen in de haven 1. Het is vanaf 1 januari 2025 verboden zich in de haven te bevinden met een binnenschip met een – ten behoeve van de voortstuwing – inwerking zijnde dieselmotor die niet voldoet aan de emissiewaarden van fase II van het Reglement Onderzoek Schepen op de Rijn van de Centrale Commissie voor de Rijnvaart of niet voldoet aan het bepaalde in Richtlijn 97/68/EG, dan wel het bepaalde in eventuele opvolgende richtlijnen. 2. Het college kan van het in het eerste lid gestelde verbod ontheffing verlenen voor binnenschepen van bijzondere aard of met bijzondere lading, functie of bestemming. Toelichting artikel 13.2 In artikel 13.2 staat het daadwerkelijke verbod. De normadressaat van dit artikel is, op grond van artikel 1.10 van de Havenbeheersverordening Rotterdam 2010, de schipper. Artikel 1.10 luidt: Artikel 1.10 Normadressaat 1. Tenzij in deze verordening anders is bepaald, is de kapitein of de schipper verantwoordelijk voor de naleving van het bepaalde bij of krachtens deze verordening. 2. Bij afwezigheid van een kapitein of een schipper, is de exploitant verantwoordelijk voor de naleving van het bepaalde bij of krachtens deze verordening. Op grond van artikel 13.2 is het verboden zich in de haven te bevinden met een binnenschip met een – ten behoeve van de voortstuwing – inwerking zijnde dieselmotor die niet voldoet aan de emissiewaarden van fase II van het Reglement Onderzoek Schepen op de Rijn van de Centrale
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 76 van 190
Commissie voor de Rijnvaart of die niet voldoet aan het bepaalde in Richtlijn 97/68/EG, dan wel het bepaalde in eventuele opvolgende richtlijnen. Allereerst geeft het artikel aan dat een binnenschip met een “vuile” motor zich niet in de haven mag bevinden. Onder haven wordt in artikel 1.1 van de Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 verstaan: haven: de wateren binnen de gemeente die voor de scheepvaart openstaan, met uitzondering van: 1° de Nieuwe Maas; 2° het Zuiddiepje; 3° de Koningshaven; 4° de Nieuwe Waterweg; 5° de Maasmond en de wateren in de aanloop daarvan; 6° het Calandkanaal, ten westen van het punt gelegen 1000 meter oostwaarts van het snijpunt van de as van het Beerkanaal; 7° het Beerkanaal, ten noorden van het punt gelegen 1320 meter zuidwaarts van het snijpunt met de as van het Calandkanaal; 8° het Breeddiep; 9° de Berghaven; 10° de Oude Maas; 11° de Delftse Schie van de uitmonding van de Delfshavense Schie tot de gemeentegrens; 12° de Rotte, vanaf de Prinses Irenebrug in de Terbregseweg tot de gemeentegrens; Ten tweede is expliciet aangegeven dat het moet gaan om een dieselmotor die voor de voortstuwing wordt gebruikt. Mocht er aan boord een andere dieselmotor zijn, zoals bijvoorbeeld een scheepsgenerator of een boegschroefmotor, dan valt deze niet onder het gestelde verbod. In dit artikel komt duidelijk naar voren dat de dieselmotor die voor de (hoofd)voorstuwing wordt gebruikt, niet in gebruik mag zijn (derhalve ook niet stationair mag lopen). Een dieselmotor is “vuil” indien deze niet voldoet aan de emissiewaarden van fase II van het Reglement Onderzoek Schepen op de Rijn van de Centrale Commissie voor de Rijnvaart of niet voldoet aan het bepaalde in Richtlijn 97/68/EG, dan wel het bepaalde in eventuele opvolgende richtlijnen. Vanzelfsprekend dient het verbod ook gehandhaafd te worden. De gegevens met betrekking tot de emissiewaarden van de motor van een binnenschip, zijn terug te vinden in certificaten die aan boord van het binnenschip aanwezig moeten zijn. In het kader van de reguliere (milieu)controles, die door de divisie Havenmeester worden uitgevoerd, zal gecontroleerd worden of de motor van een binnenschip de gestelde emissiewaarden niet overschrijdt. Daarnaast wordt onderzocht op welke wijze de emissiewaarden van motoren van binnenschepen, die de haven van Rotterdam vanaf 1 januari 2025 aandoen, centraal toegankelijk en beschikbaar kunnen worden gemaakt voor de handhavers om zodoende de handhaving te vereenvoudigen. In artikel 13.2 wordt voorts bepaald dat het verbod op “vuile” motoren inwerkingtreding treedt op 1 januari 2025. Er is gekozen voor de datum van 1 januari 2025 aangezien op die datum het merendeel van de (Europese) binnenvaart op basis van de gemiddelde vervangingsinvesteringen naar verwachting voldoet aan de gestelde normen. Deze gemiddelde vervangingsinvesteringen zien niet alleen op het in zijn totaliteit vervangen van een dieselmotor, maar ook op het retrofitten van (voorzieningen op) een bestaande dieselmotor. Bij het retrofitten van een bestaande dieselmotor van een binnenschip worden zodanige aanpassingen gedaan, dat ook een bestaande motor aan de gestelde emissiewaarden voldoet. Hoewel het verbod op 1 januari 2025 in werking treedt, wordt het verbod reeds nu in de Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 opgenomen. Het (vroeg)tijdig vastleggen van het
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 77 van 190
moment van inwerkintreding van het verbod geschiedt om betrokken bedrijven in binnen- en buitenland, waaronder de binnenvaart en de fabrikanten van schepen en motoren daarvoor, tijdig te informeren over deze voorschriften en de gevolgen daarvan. Ze hebben daardoor voldoende tijd voor de noodzakelijke voorbereidingen en vervangingsinvesteringen. Overigens is de binnenvaartbranche reeds met de vaststelling en goedkeuring van het bestemmingsplan Maasvlakte 2 in 2008 op de hoogte gesteld van het voorgenomen besluit tot het instellen van het verbod. Op grond van het tweede lid kan het college van het in het eerste lid gestelde verbod ontheffing verlenen, voor binnenschepen van bijzondere aard of met bijzondere lading, functie of bestemming, waaronder binnenschepen die feitelijk niet meer bedrijfsmatig goederen vervoeren. Dit zijn bijvoorbeeld klassieke/antieke binnenschepen die als museumschip dienen of binnenschepen die zijn omgebouwd voor andere doeleinden. Hoewel deze schepen wellicht nog wel goederen zouden kunnen vervoeren, zijn ze daar feitelijk niet meer voor bestemd en op grond van het tweede lid kan het college van burgemeester en wethouders in deze bijzondere gevallen ontheffing verlenen. Algemene toelichting paragraaf 13 Door het opnemen van deze nieuwe paragraaf 13 in de Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 wordt vanaf 1 januari 2025 aan binnenschepen alleen toegang geboden tot de haven van Rotterdam wanneer deze zijn voorzien van dieselmotoren die voldoen aan de emissiewaarden van fase II van het Reglement Onderzoek Schepen op de Rijn van de Centrale Commissie voor de Rijnvaart of aan het bepaalde in Richtlijn 97/68/EG, dan wel in opvolgende richtlijnen. De opname van deze paragraaf 13 in de verordening is noodzakelijk in verband met het tot stand komen van het Project Mainportontwikkeling Rotterdam en het daarbij behorende deelproject Landaanwinning. Dit deelproject betreft de aanleg van land in de Noordzee voor uitbreiding van de Rotterdamse haven, met maximaal duizend hectare netto uitgeefbaar haven- en industrieterrein, alsmede compenserende maatregelen voor mogelijke schade aan de natuur als gevolg daarvan. In de toelichting op het Bestemmingsplan Maasvlakte 2 worden de effecten van Maasvlakte 2 op de luchtkwaliteit beschreven. Uit het Luchtonderzoek Maasvlakte 2, aanvulling 2008, waarbij is uitgegaan van een “worst case scenario”, blijkt dat de in dat bestemmingsplan mogelijk gemaakte ontwikkelingen op een aantal locaties kunnen leiden tot een bijdrage aan de overschrijding van de geldende grenswaarden voor stikstofdioxide en zwevende deeltjes. In verband met de aanleg van Maasvlakte 2 wordt daarom een pakket aan samenhangende maatregelen genomen om te voldoen aan de luchtkwaliteitseisen, zoals opgenomen in de Wet milieubeheer. Eén van de maatregelen uit dit pakket is het beperken van de emissie van schadelijke stoffen door de binnenvaart, door een verbod voor binnenschepen met “vuile” motoren in de haven van Rotterdam. Artikel 13.2 stelt dit verbod in, met ingang van 1 januari 2025.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 78 van 190
§ 14
Handhaving
Artikel 14.1 Aanwijzingen 1. Het college kan mondeling of schriftelijk aanwijzingen geven in het belang van de orde en veiligheid in, of in de omgeving van de haven, in het bijzonder ter regeling van het scheepvaartverkeer en het nemen van ligplaats en ter voorkoming van gevaar, schade of hinder. 2. Degene tot wie een aanwijzing is gericht, is gehouden de aanwijzing onmiddellijk op te volgen. Toelichting artikel 14.1 Op basis van dit artikel kan het college aanwijzingen geven in het belang van de orde en veiligheid in of in de omgeving van de haven, in het bijzonder ter regeling van het scheepvaartverkeer en het nemen van ligplaats en ter voorkoming van gevaar, schade of hinder. Deze aanwijzing kan mondeling of schriftelijk worden gegeven.
Artikel 14.2 Strafbepaling Overtreding van het bepaalde bij of krachtens deze verordening wordt gestraft met hechtenis van ten hoogste drie maanden of geldboete van de tweede categorie. Toelichting artikel 14.2 Overtreding van het bepaalde bij of krachtens deze verordening wordt gestraft met hechtenis van ten hoogste drie maanden of geldboete van de tweede categorie. Artikel 14.3 Toezichthoudende ambtenaren 1. Met het toezicht op de naleving van het bepaalde bij of krachtens deze verordening zijn belast de personen werkzaam bij de Divisie Havenmeester Rotterdam van het Havenbedrijf Rotterdam N.V., voor zover deze personen zijn voorzien van een akte van opsporingsbevoegdheid. 2. Voor zover het betreft de wateren in beheer bij Stadsontwikkeling Rotterdam, zijn met het toezicht op de naleving van het bepaalde bij of krachtens deze verordening belast de medewerkers van de afdeling Vastgoedbeheer van Stadsontwikkeling Rotterdam. 3. Met het toezicht op de naleving van het bepaalde in de artikelen 1.9 en 11.2.2, tweede lid, worden aangewezen de opsporingsambtenaren, bedoeld in artikel 141 Wetboek van Strafvordering van de politie, regionale eenheid Rotterdam, district Zeehavenpolitie. 4. Met het toezicht op de naleving van het bepaalde in artikel 11.5.1, onder a, zijn belast de toezichthouders van de DCMR Milieudienst Rijnmond. 5. Voorts zijn met het toezicht op de naleving van het bepaalde bij of krachtens deze verordening belast de bij besluit van het college aan te wijzen personen. Toelichting artikel 14.3 In dit artikel worden de toezichthoudende ambtenaren aangewezen. Het eerste lid is in redactioneel opzicht in overeenstemming gebracht met de modelbepaling uit aanwijzing 90 van de Aanwijzingen voor de regelgeving voor decentrale overheden. Hierin is een modelbepaling opgenomen inzake de aanwijzing van personen belast met het toezicht op de naleving. In artikel 5:17 Awb is de bevoegdheid van de toezichthouder tot het vorderen van inzage van zakelijke gegevens en bescheiden geregeld. In artikel 5:18 Awb is de bevoegdheid van de toezichthouder om zaken te onderzoeken, aan opneming te onderwerpen en daarvan monsters te nemen, opgenomen. Ten aanzien van de aanwijzing van opsporingsambtenaren wordt opgemerkt dat in artikel 142, eerste lid, aanhef en onder c, van het Wetboek van Strafvordering, is bepaald dat met de opsporing van strafbare feiten als buitengewoon opsporingsambtenaar zijn belast de personen die
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 79 van 190
bij verordening zijn belast met het toezicht op de naleving daarvan, een en ander voor zover de personen zijn beëdigd. De toezichthouders die zijn aangewezen in dit artikel, beschikken derhalve tevens over opsporingsbevoegdheden. Aangezien buitengewoon opsporingsambtenaren hun aanwijzing aan het Wetboek van Strafvordering ontlenen, is een nadere regeling in deze verordening niet nodig; de aanwijzing als toezichthouder is de grondslag hiervoor. De buitengewoon opsporingsambtenaren dienen op grond van het Besluit buitengewoon opsporingsambtenaar aan de eisen van vakbekwaamheid en betrouwbaarheid te voldoen. Tevens dienen zij te zijn beëdigd door de directe toezichthouder, zijnde de Korpschef van de regionale eenheid Rotterdam. De plicht tot medewerking is in algemene zin geregeld in artikel 5:20 Awb: "een ieder is verplicht aan een toezichthouder binnen de door hem gestelde redelijke termijn alle medewerking te verlenen die deze redelijkerwijs kan vorderen bij de uitoefening van zijn bevoegdheden". Deze plicht beoogt alle denkbare vormen van medewerking te omvatten, met inbegrip van het verstrekken van inlichtingen en de afgifte van gevorderde gegevens en bescheiden.
Artikel 14.4 Betreden van woonruimten Personen die zijn belast met het toezicht op de naleving of de opsporing van het bepaalde bij of krachtens deze verordening zijn bevoegd een woning binnen te treden, zonder toestemming van de bewoner, voor zover het toezicht op de naleving of de opsporing van het bepaalde bij of krachtens deze verordening dit vereisen. Toelichting artikel 14.4 In artikel 5:15 Awb, is bepaald dat een toezichthouder bevoegd is elke plaats te betreden met uitzondering van een woning zonder toestemming van een bewoner. In artikel 14.4 wordt om die reden nu slechts bepaald in welke gevallen toezichthouders of opsporingambtenaren bevoegd zijn een woning binnen te treden, zonder toestemming van de bewoner. De bevoegdheid tot het binnentreden is gestoeld op artikel 149a van de Gemeentewet. Van de bevoegdheid kan in principe alleen gebruik worden gemaakt indien een machtiging op grond van de Algemene wet op het binnentreden is afgegeven. Opgemerkt wordt dat onder het begrip "woning" tevens een woning aan boord van een schip moet worden verstaan.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 80 van 190
§ 15
Wijzigingen in andere verordeningen
Artikel 15.1 Wijziging Algemene Plaatselijke Verordening Rotterdam 2008 In artikel 5.3.1, vijfde lid, van de Algemene Plaatselijke Verordening Rotterdam 2008 wordt “Havenverordening Rotterdam 2004” vervangen door: Havenbeheersverordening Rotterdam 2010. Artikel 15.2 Wijziging Verordening binnenhavengeld Rotterdam 2010 In artikel 1, onder a, van de Verordening binnenhavengeld Rotterdam 2010 wordt de tekst “haven, bedoeld in artikel 1.1, onder j, van de Havenverordening Rotterdam 2004,” vervangen door: haven, bedoeld in artikel 1.1 van de Havenbeheersverordening Rotterdam 2010. Toelichting paragraaf 15 In paragraaf 15 worden enkele verwijzingen naar de oude Havenverordening Rotterdam 2004 in de Algemene Plaatselijke Verordening Rotterdam 2008 en de Verordening binnenhavengeld Rotterdam 2010 gewijzigd in Havenbeheersverordening Rotterdam 2010.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 81 van 190
§ 16
Overgangs- en slotbepalingen
Artikel 16.1 Intrekking oude verordening De volgende regelingen worden ingetrokken: Havenverordening Rotterdam 2004; Havenreglement gevaarlijke stoffen 2007; Besluit veiligheidseisen schepen voor bootlieden en voor personenvervoer; Uitvoeringsbesluit dienstverlenende schepen; Ligplaatsenoverzicht beroepsbinnenvaart in wateren in beheer bij HbR N.V.; Besluit erkenning voor opleidingen bootlieden, Gemeenteblad 2004, nummer 172; Aanwijzingsbesluit toezichthoudende ambtenaren Havenverordening Rotterdam 2004, Gemeenteblad 2008, nummer 154. Toelichting artikel 16.1 In artikel 16.1 wordt de volgende regelingen ingetrokken: Havenverordening Rotterdam 2004; Havenreglement gevaarlijke stoffen 2007; Besluit veiligheidseisen schepen voor bootlieden en voor personenvervoer; Uitvoeringsbesluit dienstverlenende schepen; Ligplaatsenoverzicht beroepsbinnenvaart in wateren in beheer bij HbR N.V.; Besluit erkenning voor opleidingen bootlieden, Gemeenteblad 2004,nummer 172; Aanwijzingsbesluit toezichthoudende ambtenaren Havenverordening Rotterdam 2004, Gemeenteblad 2008,nummer 154. Artikel 16.2 Overgangsrecht 1. Toestemmingen die zijn verleend bij of krachtens een van de in artikel 16.1 ingetrokken regelingen en die van kracht zijn op het moment van inwerkingtreding van deze verordening, worden aangemerkt als toestemmingen bij of krachtens deze verordening. 2. Indien vóór het tijdstip van inwerkingtreding van deze verordening een aanvraag om toestemming op grond van een van de in artikel 16.1 ingetrokken regelingen is ingediend waarop nog niet is beslist wordt daarop deze verordening toegepast. 3. Op bezwaarschriften gericht tegen een beschikking op een aanvraag om toestemming krachtens de in artikel 16.1 ingetrokken regelingen wordt beslist met toepassing van deze verordening. Toelichting artikel 16.2 In artikel 16.2 wordt het overgangsrecht geregeld. In het eerste lid wordt bepaald dat afgegeven beschikkingen op basis van de in artikel 16.1 bedoelde regelingen hun geldigheid behouden na inwerkingtreding van de onderhavige verordening onder de destijds geldende voorwaarden en beperkingen. Voorts zal een 3 jaar geleden afgegeven vergunning met een geldigheidsduur van 5 jaar, ook onder deze nieuwe Havenbeheersverordening, nog 2 jaar zijn geldigheid behouden. Men noemt dit “eerbiedigende werking”. In het tweede lid wordt geregeld dat aanvragen om een toestemming welke vóór het inwerkingtreden van de Havenbeheersverordening Rotterdam zijn ingediend en waarop nog niet is beslist, dat deze aanvragen op grond van het nieuwe recht worden behandeld. Het derde lid bepaalt dat als een bezwaarschrift is ingediend tegen een beschikking om een toestemming die is gebaseerd op de in artikel 16.1 bedoelde regelingen, dit bezwaarschrift wordt afgehandeld met toepassing van de Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (het nieuwe recht wordt dus toegepast).
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 82 van 190
Artikel 16.3 Inwerkingtreding Deze verordening wordt gepubliceerd in het gemeenteblad en treedt in werking op een nader door het college te bepalen tijdstip, dat voor de verschillende artikelen of onderdelen daarvan verschillend kan worden vastgesteld. Toelichting artikel 16.3 De regeling treedt in werking op een tijdstip dat nog door het college later zal worden bepaald en het besluit wordt in het gemeenteblad gepubliceerd. Artikel 16.4 Citeertitel Deze verordening wordt aangehaald als "Havenbeheersverordening Rotterdam 2010" of "HbvR 2010". Toelichting artikel 16.4 De citeertitel van deze verordening luidt "Havenbeheersverordening Rotterdam 2010" of "HbvR 2010".
Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van 28 januari 2010. De griffier,
De voorzitter,
A.C. de Bondt, plv.
A. Aboutaleb
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 83 van 190
Bijlagen Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 Bijlage I: Zoneringsregeling De omvangrijke bijlagen van het voorgaande havenreglement zijn teruggebracht tot een enkele, overzichtelijke Bijlage I. In deze nieuwe bijlage is een schema opgenomen waaruit kan worden afgeleid welke afstand tot een woonconcentratie in acht moet worden gehouden wanneer een schip met een bepaalde hoeveelheid gevaarlijke stoffen aan boord ligplaats wil nemen in de haven. De gevaarlijke stoffen zijn aangeduid met de internationale codes op grond van de IMDGCode van de IMO. Bij het toekennen van ligplaatsen door de Havenmeester van Rotterdam wordt rekening gehouden met deze zogeheten zoneringsregeling. Bijlage II: vervallen Bijlage III: Stoffen als bedoeld in de artikelen 8.1 en 10.1 Bijlage IV: LNG Bunker Checklist – Truck to Ship Bijlage V: LNG Bunker Checklist – Ship to Ship Bijlage VI: LNG Bunker Checklist – Shore to Ship
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 84 van 190
Bijlage I als bedoeld in artikelen 7.1 en 7.2 van de Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 Appendix I, as referred to in articles 7.1 and 7.2 of the Port Regulations Rotterdam 2010 IMDG Klasse 1.1>1.6
Zone A: Zeeschepen en binnenschepen 0-100 m. tot woonconcentratie Verboden voor: Totale hoeveelheid: Klasse 1.1, 1.2, 1.5: >125 kg Klasse 1.3, 1.4 (uitgezonderd 1.4S): > 500 kg Klasse 1.4S: > 1000 kg
Zone B: Zeeschepen 100-300 m. tot woonconcentratie Verboden voor: Totale hoeveelheid: Klasse 1.1, 1.2, 1,5 >500 kg Klasse 1.3, 1.4 > 30.000 kg
2.1
Verboden voor: totale hoeveelheid klasse 2.1 >10.000 kg
Verboden in verpakking met een lading >13.000 kg voor de VN nummers: 1032, 1036, 1041, 1061, 1063, 1083, 1085, 1087, 1912
2.2
Onbeperkt
Onbeperkt
2.3
Verboden
Verboden voor de VN nummers: 1017, 1026, 1048, 1050, 1053, 1067, 1069, 1076, 1082, 2188, 2192, 2199, 2202, 2204, 2418, 2676 Onbeperkt voor de VN nummers: 1008, 1016, 1023, 1045, 1071, 1612, 1660, 1859, 1911, 1953, 1955, 2190, 2198, 2417, 2451, 2600, 3303, 3304, 3305, 3306 Resterende VN nummers van de klasse 2.3 zijn verboden in een verpakking met een lading >13000 kg.
3
Verboden in verpakking met een lading >585 kg voor de VN nummers: 2478, 2481, 2486
4.1>4.3
Verboden voor de VN nummers: 2478, 2481, 2486 Verboden voor: totale hoeveelheid klasse 3 >10.000 kg Onbeperkt
5.1
Onbeperkt
Onbeperkt
5.2
Verboden voor: totale hoeveelheid klasse 5.2 > 10.000 kg
Onbeperkt
6.1
Verboden voor de VN nummers: 1051, 1092, 1238, 1239, 1614, 1889, 2334, 2477, 2480, 2482
Verboden in verpakking met een lading >585 kg voor de VN nummers: 1051, 1092, 1238, 1239, 1614, 1889, 2334, 2477, 2480, 2482
Onbeperkt
Verboden voor: totale hoeveelheid klasse 6.1 >10.000 kg 6.2
Valt onder het besluit GGO
7
Verboden voor de VN nummers: 2977, 2978. Valt onder de Kernenergiewet
Verboden voor de VN nummers: 2977, 2978. Valt onder de Kernenergiewet
8
Verboden voor de VN nummers: 1052, 1744, 1786, 1790
Verboden in verpakking met een lading >585 kg voor de VN nummers: 1052, 1744, 1786, 1790
Verboden voor: totale hoeveelheid klasse 8 > 10.000 kg 9
Onbeperkt
Onbeperkt
Gewichten in deze bijlage gelden voor de stoffen en de verpakking, containergewicht wordt buiten beschouwing gelaten. De totale hoeveelheden van klasse 1 mogen de hoeveelheden zoals genoemd in de Regeling vervoer gevaarlijke stoffen met zeeschepen niet worden overschreden.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 85 van 190
Zone C: Zeeschepen 300-500 m. tot woonconcentratie Verboden voor: Totale hoeveelheid: Klasse 1.1, 1.2, 1,5 >30.000 kg Klasse 1.3, 1.4 > 120.000 kg
Zone D: Zeeschepen 500-1500 m. tot woonconcentratie Onbeperkt
Buitenzone Zeeschepen min. 1500 m. tot wooncentratie Onbeperkt
Onbeperkt
Onbeperkt
Onbeperkt
Onbeperkt
Onbeperkt
Onbeperkt
Verboden in verpakking met een lading >1300 kg voor de VN nummers: 1017, 1026, 1048, 1050, 1053, 1067, 1069, 1076, 1082, 2188, 2192, 2199, 2202, 2204, 2418, 2676
Verboden met meer dan 10 tankcontainers (per stuk >13.000 kg) aan boord met VN nummer 1017, 1067 of 1082
Onbeperkt
Verboden in tankcontainers met een lading >13.000 kg voor de VN nummers: 2478, 2481, 2486 Onbeperkt
Onbeperkt
Onbeperkt
Onbeperkt
Onbeperkt
Onbeperkt
Onbeperkt
Onbeperkt
Onbeperkt
Onbeperkt
Onbeperkt
Verboden in tankcontainers met een lading >13.000 kg voor de VN nummers: 1092, 1238, 1239, 1889, 2334, 2477, 2482
Onbeperkt
Onbeperkt
Verboden met meer dan 5 tankcontainers met VN nummer 1017, 1067 of 1082 indien met deze containers laad- en/of loshandelingen worden verricht.
en voedsel- en warenwetgeving Valt onder de kernenergiewet
Verboden in verpakking met een lading >13000 kg voor de VN nummers: 1052, 1744, 1786, 1790
Onbeperkt
Onbeperkt
Onbeperkt
Onbeperkt
Onbeperkt
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2016)
Pagina 86 van 190
BIJLAGE II Vervallen.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 87 van 190
BIJLAGE III als bedoeld in artikel 10.1, eerste lid, van de Havenbeheersverordening Rotterdam 2010
De in artikel 10.1, eerste lid, van de Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 bedoelde stoffen zijn: Stofnaam
V.N.-nummer
-
benzeen
1114
-
benzeenhoudende mengsels
meerdere V.N.- nummers
met meer dan 10% benzeen
mogelijk
-
ethylacrylaat
1917
-
formaldehyde solution
1198 of 2209
-
iso-butylacrylaat
2527
-
iso-butyraldehyde
2045
-
iso-propylamine
1221
-
methylacrylaat
1919
-
n-butylacrylaat
2348
-
n-butyraldehyde
1129
-
propylene oxide
1280
-
styrene
2055
-
terpentijn
1299
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 88 van 190
Bijlage IV LNG-bunkercontrolelijst – tankwagen naar schip, als bedoeld in artikel 9.2, eerste lid
LNG-Bunkercontrolelijst Van Tankwagen naar Schip
DEEL A: Controlelijst voorbereidingsfase Dit onderdeel moet tijdens de voorbereidingsfase van het bunkeren van LNG worden ingevuld. Het is een aanbevolen richtlijn voor de vooraf plaatsvindende informatie-uitwisseling ter voorbereiding van het feitelijke bunkeren.
Geplande datum en tijd:
_________________________________________________
Aangewezen LNG-bunkerlocatie:
_________________________________________________
LNG-ontvangende schip: LNG-leverende tankwagen:
_________________________________________________ _________________________________________________
Controlepunten
Schip
LNG Tankwa gen
Terminal
Code
1
De bevoegde autoriteiten hebben toestemming gegeven voor het bunkeren van LNG op de overeengekomen locatie en tijdstip.
P
2
De terminal heeft toestemming gegeven voor het bunkeren van LNG op de overeengekomen locatie en tijdstip.
P
3
De bevoegde autoriteiten zijn overeenkomstig de lokale voorschriften over de aanvangstijd van de LNG-bunkeroperaties ingelicht.
4
Opmerkingen
Dag/tijdstip van melding: _____________________ Dag/tijdstip gemeld: _____________________ Dag/tijdstip van melding: _____________________
De terminal is volgens de terminalvoorschriften over de aanvangstijd van de LNGbunkeroperaties ingelicht.
Dag/tijdstip gemeld: _____________________
5
De voorschriften van de bevoegde autoriteiten worden nageleefd.
Bijv. havenbeheersverordeningen.
6
De voorschriften van de plaatselijke terminal worden nageleefd.
Bijv. terminalvoorschriften
7
Al het personeel dat betrokken is bij LNGbunkeroperaties heeft een passende opleiding doorlopen en heeft instructies ontvangen over
Voor het schip:
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Voor de tankwag en
Voor de terminal
Pagina 89 van 190
de specifieke LNG-bunkerapparatuur en procedures.
8
De bunkerlocatie is veilig en goed toegankelijk voor de LNG-leverende tankwagen, en het totale gewicht van de tankwagen overschrijdt de maximaal toelaatbare belasting van de kade of steiger niet.
9
De bunkerlocatie is voldoende verlicht.
Alle LNG-bunker- en gasdetectieapparatuur is 10 gecertificeerd, in goede staat en geschikt voor het beoogde gebruik.
Voor het schip:
Voor de tankwag en Verwijzing naar procedures:
Er zijn afspraken gemaakt over de te volgen 11 procedures voor het bunkeren, inkoelen en spoelen.
A
Er zijn afspraken gemaakt tussen het schip en 12 de tankwagen over het systeem en de toepassing van elektrische isolatie.
A
Er zijn afspraken gemaakt tussen het schip, de 13 tankwagen en de terminal over de veiligheidszone aan de wal.
A
Methode:
Veiligheidszone: _______________ m / ft Voor de tankwag en
Voor de terminal
Voor het Voor de De volgens de lokale voorschriften vereiste tankwag brandblusapparatuur is voor onmiddellijk gebruik schip: en 15 gereed.
Voor de terminal
De voorschriften ten aanzien van 14 ontstekingsbronnen worden nageleefd.
Voor het schip:
Indien van toepassing.
Voor de registratie van de bij de voorbereiding betrokken vertegenwoordigers: Schip
LNG-tankwagen
Terminal
Naam
Naam
Naam
Functie
Functie
Functie
Datum
Datum
Datum
Tijdstip
Tijdstip
Tijdstip
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 90 van 190
DEEL B:
Controlelijst direct voorafgaand aan het bunkeren
(Dit verplichte gedeelte dient voor aanvang van het feitelijke bunkeren te worden ingevuld)
Datum en tijd:
_________________________________________________
Aangewezen LNG-bunkerlocatie:
_________________________________________________
LNG-ontvangende schip:
_________________________________________________
LNG-leverende tankwagen:
_________________________________________________
Controlepunten
Deel A wordt gebruikt voorafgaand aan en als 16 voorbereiding op het feitelijke bunkeren
Schip Voor het schip:
LNG Tankwa gen Voor de tankwag en
Terminal Code Voor de terminal
Indien van toepassing.
De actuele weersomstandigheden en 17 golfhoogte blijven binnen de overeengekomen grenswaarden.
AR
Het LNG-ontvangende schip is veilig afgemeerd. De voorschriften ten aanzien van 18 afmeervoorzieningen worden nageleefd. Er zijn voldoende fenders aangebracht.
R
Er is een veilige toegang vanaf de wal naar het schip. 19 Wanneer voorgeschreven dient er een veilige vluchtweg van het schip naar de wal beschikbaar te zijn.
R
Alle verplichte brandblusapparatuur is voor 20 onmiddellijk gebruik gereed.
Voor het schip:
Voor de tankwag en
21 De bunkerlocatie is voldoende verlicht. Het schip en de tankwagen moeten op eigen 22 kracht naar een veilige, vrije richting kunnen wegvaren resp. wegrijden.
Opmerkingen
Voor de terminal
AR Voor het schip:
Voor de tankwag en
R
Zowel op het schip als bij de LNG-tankwagen is er doelmatig toezicht op de bunkeroperatie en 23 er wordt voortdurend op doelmatige wijze wacht gehouden. Er is een doelmatige en geteste communicatieverbinding tussen de verantwoordelijke operators en toezichthouders 24 op het schip en bij de tankwagen. Er is overeengekomen welke taal gebruikt wordt voor de communicatie.
VHF- / UHF-kanaal: ____ Taal: ______________________
A R Primair systeem: ______________________ Back-up-systeem:
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 91 van 190
Controlepunten
Schip
LNG Tankwa gen
Terminal Code
Opmerkingen
______________________
Er zijn afspraken gemaakt over het noodstopsignaal en de noodstopprocedures en deze zijn gecontroleerd op hun werking. Alle betrokken personeel heeft daarover uitleg 25 gekregen. Noodprocedures en -plannen en bijbehorende telefoonnummers zijn bij de verantwoordelijke personen bekend.
A
De vooraf afgesproken veiligheidszone is 26 vastgesteld. Er zijn passende tekens aangebracht om dit gebied te markeren.
A
Er bevinden zich geen onbevoegde personen, 27 voorwerpen of ontstekingsbronnen binnen de afgebakende veiligheidszone.
R
Buitendeuren, patrijspoorten en ventilatieopeningen in verblijfsruimten zijn 28 gesloten overeenkomstig de handleiding operationele handelingen van het schip.
Noodstopsignaal: ______________________
Zij mogen echter nooit op slot zijn.
R
De gasdetectieapparatuur is operationeel 29 getest en er is vastgesteld dat het naar behoren werkt. Er zijn veiligheidsinformatiebladen (Material 30 Safety Data Sheets / MSDS) over de geleverde LNG-brandstof beschikbaar. 31
De voorschriften ten aanzien van ontstekingsbronnen worden nageleefd.
A
R
Doelmatige en voldoende geschikte, 32 beschermende kleding en beschermingsmiddelen zijn gebruiksklaar. Personeel dat bij het aansluiten en afkoppelen van de bunkerslangen betrokken is, en personeel dat zich in de directe nabijheid van 33 deze werkzaamheden bevindt, draagt voldoende en geschikte, beschermende kleding en gebruikt geschikte beschermingsmiddelen. Indien van toepassing.
De (automatische) noodontkoppelingsinrichting, 34 de (powered) emergency release coupling, (P)ERC, is aanwezig en gebruiksklaar. 35
Indien van toepassing.
Het watersproeisysteem is getest en gebruiksklaar
Er zijn maatregelen getroffen om lekkages op 36 te vangen. De lekbakken hebben een voldoende volume en zijn leeg. 37
Op de scheepshuid en op dek is bescherming aangebracht tegen lage temperaturen.
38
Bunkerpompen en compressoren werken naar behoren.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Indien van toepassing.
A
Indien van toepassing.
Pagina 92 van 190
Controlepunten
39
Schip
LNG Tankwa gen
Terminal Code
Opmerkingen
Alle op afstand bedienbare afsluiters zijn goed onderhouden en werken naar behoren.
De niveau- en drukmeters in het bunkersysteem en de alarmeringen voor 40 respectievelijk een te hoog niveau en een te hoge druk zijn operationeel, correct ingesteld en functioneren naar behoren. De bunkertanks van het schip zijn te allen tijde beschermd tegen onopzettelijke overvulling, de 41 tankinhoud wordt voortdurend gemonitord en de alarmen zijn correct ingesteld.
Intervallen van maximaal
R ___________ minuten
Alle veiligheids- en controlevoorzieningen in de 42 LNG-installaties zijn gecontroleerd en er is vastgesteld dat ze naar behoren functioneren. Indien van toepassing.
Alle voorzieningen voor het regelen van de druk in de tanks en de boil off, of apparatuur voor 43 het weer vloeibaar maken van het gas zijn operationeel en functioneren naar behoren. Zowel op het schip als op de tankwagen zijn de noodstopafsluiters (ESD’s), automatische afsluiters en gelijksoortige apparatuur getest en er is vastgesteld dat ze naar behoren 44 functioneren en gebruiksklaar zijn. Beide noodstopsystemen (ESD's) moeten aan elkaar gekoppeld zijn. Beide partijen hebben elkaar geïnformeerd over de sluitsnelheid van de ESD’s.
ESD Schip: ____________ seconden
A
ESD tankwagen ____________ seconden
De complete LNG bunkeraansluiting is gecontroleerd. 45 Ongebruikte aansluitingen zijn afgesloten en afgeblind en volledig met bouten vastgezet. LNG-bunkerslangen, vaste leidingen en manifolds zijn in goede staat, zijn goed 46 bevestigd, goed ondersteund, goed aangesloten, op lekkage gecontroleerd en gecertificeerd voor het bunkeren van LNG. Indien van toepassing.
De LNG-bunkerverbinding tussen het schip en 47 de LNG-tankwagen is voorzien van dry disconnect-koppelingen. Er zijn adequate voorzieningen aanwezig voor de elektrische isolatie van de LNG48 bunkerverbinding tussen het schip en de LNGtankwagen. De LNG-bunkeraansluitingen zijn voorzien van dry breakaway-koppelingen en na visuele 49 inspectie is vastgesteld dat zij naar behoren functioneren. 50
A
De tankwagen is elektrisch geaard en de wielen zijn door middel van een wielkeg geblokkeerd.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 93 van 190
Controlepunten
Schip
LNG Tankwa gen
Terminal Code
Opmerkingen
De motor van de tankwagen moet 51 uitgeschakeld zijn tijdens het aan- en afkoppelen van de LNG-bunkerslangen. De motor van de tankwagen moet 52 uitgeschakeld zijn tijdens het spoelen of bunkeren van LNG.
Tenzij de motor van de tankwagen nodig is voor het spoelen of bunkeren van LNG.
Wanneer verplicht moeten de incident- en 53 brandbestrijdingsplannen van het schip zich buiten de bemanningsverblijven bevinden.
Locatie:
Er is voorzien in een internationale 54 walaansluiting (International Shore Connection).
Indien van toepassing.
De bevoegde autoriteiten zijn geïnformeerd dat het bunkeren gaat beginnen en zijn verzocht 55 andere vaartuigen in de directe omgeving ervan op de hoogte te brengen.
Dag/tijdstip van de melding
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
______________________
______________________
Pagina 94 van 190
Deel C :
LNG-bunkeroverslaggegevens
(Dit gedeelte dient voor aanvang van het feitelijke bunkeren te worden ingevuld)
Overeengekomen starttemperatuur en -druk Noteer de overeengekomen natuurkundige grootheid en eenheid (Physical Quantity Unit - PQU): m3 Schip
Tankwagen
LNG-tank: aanvangstemperatuur:
C / F*
LNG-tank: aanvangsdruk:
bar / psi* (rel)
LNG-tank: beschikbare (rest)capaciteit
PQU
*: doorhalen wat niet van toepassing is
Overeengekomen bunkeroperaties Noteer de overeengekomen natuurkundige grootheid en eenheid (Physical Quantity Unit - PQU): m3 Ton ______ Tank 1
Tank 2
Overeengekomen te bunkeren hoeveelheid LNG:
PQU
Aanvangsdruk op het manifold:
bar / psi* (rel)
Aanvangsoverslagsnelheid:
PQU per uur
Maximale overslagsnelheid:
PQU per uur
Aftopoverslagsnelheid:
PQU per uur bar / psi* (rel)
Maximale druk op het manifold: *: doorhalen wat niet van toepassing is
Overeengekomen maximum- en minimumwaarden Maximum
Minimum
Druk tijdens bunkeren:
bar / psi* (rel)
Druk in de LNG-bunkertanks:
bar / psi* (rel)
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 95 van 190
Temperatuur van het LNG
C / F*
Vullingsgraad van de LNGbunkertanks:
%
*: doorhalen wat niet van toepassing is
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 96 van 190
Verklaring Ondergetekenden hebben de bovenstaande punten in de delen B en C in overeenstemming met de instructies gecontroleerd en zijn ervan overtuigd dat de ingevulde gegevens correct zijn. Bovendien hebben ondergetekenden maatregelen getroffen om de nodige terugkerende controles uit te voeren en zijn overeengekomen dat de in de controlelijst met ‘R’ aangeduide punten opnieuw zullen worden gecontroleerd met intervallen van niet meer dan _____________ uur. Zodra de status van een van de punten wijzigt, zullen ondergetekenden elkaar daar onmiddellijk van op de hoogte stellen.
Schip
LNG-tankwagen
Terminal
Naam
Naam
Naam
Functie
Functie
Functie
Handtekening
Handtekening
Handtekening
Datum
Datum
Datum
Tijdstip
Tijdstip
Tijdstip
Register van terugkerende controles
Datum Tijdstip Initialen schip Initialen tankwagen Initialen terminal
Richtlijn voor het invullen van deze controlelijst De letters ‘A’ of ‘R’ in de kolom genaamd ‘Code’ hebben de volgende betekenis:
A (‘Agreement’ / ‘Overeenkomst’). Dit verwijst naar een overeenkomst of procedure die op de controlelijst in de kolom 'Opmerkingen' moet worden genoteerd of die op een andere, voor beide partijen acceptabele, wijze moet worden gecommuniceerd.
R (‘Re-check’ / ‘Hercontrole’). Dit verwijst naar punten die met regelmaat, binnen de tussen beide partijen overeengekomen en in de verklaring vermelde periodes, nogmaals gecontroleerd moeten worden.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 97 van 190
P (‘Permission’/ 'Toestemming') Dit houdt in dat toestemming moet worden verkregen van de autoriteiten.
De gezamenlijke verklaring mag pas worden ondertekend nadat beide partijen de aspecten die onder hun verantwoordelijkheden en aansprakelijkheden vallen, hebben gecontroleerd en goedgekeurd. Dit document moet tot ten minste één jaar na ondertekening aan boord van het LNG-ontvangende schip worden bewaard overeenkomstig geldende regelingen of bedrijfseisen.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 98 van 190
Deel D:
Controlelijst na voltooiing van het bunkeren van LNG (Dit gedeelte dient direct na voltooiing van het bunkeren te worden ingevuld)
Controlepunten
Schip
LNG Terminal Code Tankwagen
LNG-bunkerslangen, vaste leidingen en 57 manifolds zijn gespoeld, en gereed voor afkoppeling.
A
De op afstand en handmatig bedienbare 58 afsluiters zijn gesloten en gereed voor afkoppeling.
A
Na de afkoppeling is de veiligheidszone 59 opgeheven. De tekens die dit gebied markeerden, zijn weggehaald.
A
De bevoegde autoriteiten zijn geïnformeerd dat de LNG-bunkeroperaties zijn voltooid en 60 zijn verzocht andere vaartuigen in de directe omgeving daarvan op de hoogte te brengen. 61
Opmerkingen
Tijdstip van de melding _______________ uur
De terminal is geïnformeerd dat de LNGbunkeroperaties zijn voltooid.
Tijdstip van de melding _______________ uur Meldingsnr.:
Incidenten en bijna-ongelukken, indien van 62 toepassing, zijn aan de bevoegde autoriteiten gemeld
_______________
Verklaring Ondergetekenden hebben de bovenstaande punten in deel D in overeenstemming met de instructies gecontroleerd en hebben vastgesteld dat de ingevulde gegevens correct zijn. Schip
LNG-tankwagen
Terminal
Naam
Naam
Naam
Functie
Functie
Functie
Handtekening
Handtekening
Handtekening
Datum
Datum
Datum
Tijdstip
Tijdstip
Tijdstip
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 99 van 190
Richtlijn voor het invullen van deze controlelijst De letters ‘A’ of ‘R’ in de kolom genaamd ‘Code’ hebben de volgende betekenis:
A (‘Agreement’ / ‘Overeenkomst’). Dit verwijst naar een overeenkomst of procedure die op de controlelijst in de kolom 'Opmerkingen' moet worden genoteerd of die op een andere, voor beide partijen acceptabele, wijze moet worden gecommuniceerd.
R (‘Re-check’ / ‘Hercontrole’). Dit verwijst naar punten die met regelmaat, binnen de tussen beide partijen overeengekomen en in de verklaring vermelde periodes, nogmaals gecontroleerd moeten worden.
P (‘Permission’/ 'Toestemming') Dit houdt in dat toestemming moet worden verkregen van de autoriteiten.
De gezamenlijke verklaring mag pas worden ondertekend nadat beide partijen de aspecten die onder hun verantwoordelijkheden en aansprakelijkheden vallen, hebben gecontroleerd en goedgekeurd. Dit document moet tot ten minste één jaar na ondertekening aan boord van het LNG-ontvangende schip worden bewaard.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 100 van 190
LNG-Bunkercontrolelijst Van Tankwagen naar Schip
RICHTLIJNEN ALGEMEEN Als een schip bezig is met bunkeren van LNG, zijn de kapitein van het schip en de LNG-tankwagenchauffeur en, indien van toepassing, de terminalvertegenwoordiger gezamenlijk verantwoordelijk en aansprakelijk voor het veilig uitvoeren van het bunkeren. Voordat met de LNG-bunkeroperaties zal worden begonnen, moeten de kapitein en de LNG-tankwagenchauffeur en, indien van toepassing, de terminalvertegenwoordiger:
Schriftelijk akkoord gaan met de bunkerprocedures, met inbegrip van de maximale laad- of lossnelheden;
Schriftelijk akkoord gaan met de te nemen maatregelen in geval van nood, en
De LNG-bunkercontrolelijst Van Tankwagen naar Schip volledig invullen en ondertekenen.
Onder de term 'terminal' moet worden verstaan iedere organisatie die verantwoordelijk is voor de bunkerlocatie. Voor de binnenvaart moet onder de term 'schip' worden verstaan een binnenvaartschip, bestemd om te worden gebruikt op de binnenwateren; onder de term 'gezagvoerder' moet, overeenkomstig de vaarreglementen, worden verstaan degene onder wiens gezag het schip gesteld is. Voor de controlepunten die niet voor alle schepen van toepassing zijn, is in de laatste kolom 'Niet van toepassing' aangegeven. De controlepunten aangegeven met 'Indien van toepassing' zijn niet verplicht en kunnen worden overgeslagen door in de kolom Opmerkingen de notitie 'n.v.t.' te vermelden. OPBOUW VAN DE CONTROLELIJST De LNG-bunkercontrolelijst Van Tankwagen naar Schip bestaat uit vier delen. Het eerste deel: Deel A: De 'Controlelijst voorbereidingsfase' beschrijft de maatregelen die tijdens de voorbereiding van het bunkeren van LNG moeten worden genomen. Dit deel van de controlelijst kan gebruikt worden als richtlijn voor het uitwisselen van kennis en informatie en het maken van afspraken over veiligheidsonderwerpen tijdens de voorbereiding van het bunkeren van LNG. Het wordt aanbevolen dit gedeelte van de controlelijst tijdens het plaatsen van de bunkerbestelling in te vullen. Het tweede deel: Deel B: Controlelijst direct voorafgaand aan het bunkeren betreft de vereiste materiële controles en aspecten die mondeling worden geverifieerd vlak voor de aanvang van het bunkeren van LNG. De veiligheid van de handelingen vereist dat alle relevante verklaringen in ogenschouw worden genomen en de daarmee verbonden verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid voor naleving worden geaccepteerd, hetzij gezamenlijk of afzonderlijk. Wanneer een partij niet bereid is een toegewezen verantwoordelijkheid te aanvaarden, moet een opmerking worden geplaatst in de kolom 'Opmerkingen' en moet zorgvuldig worden beoordeeld of de activiteiten doorgang kunnen hebben. Wanneer een bepaald punt wordt beschouwd als niet van toepassing op het schip, de LNG-tankwagen of de geplande activiteiten, moet hierover een notitie worden opgenomen in de kolom 'Opmerkingen'. Het derde deel: Deel C: LNG bunkergegevens bevat de bunkergegevens waarover afspraken dienen te worden gemaakt. Dit gedeelte heeft betrekking op de informatie die onderling wordt uitgewisseld en de afspraken die zijn Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 101 van 190
gemaakt over temperatuur, dichtheid, volume, overslagsnelheid, druk, en de natuurkundige grootheid en eenheid die voor het bunkeren van LNG worden gebruikt. Het laatste deel van de controlelijst Deel D: Controlelijst na voltooiing van het bunkeren van LNG bevat de maatregelen die na afloop van het bunkeren van LNG moeten worden genomen om de bunkerverbindingen te kunnen afkoppelen en de gehele operatie te kunnen afsluiten.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 102 van 190
LNG-BUNKERCONTROLELIJST VAN TANKWAGEN NAAR SCHIP De volgende richtlijnen zijn opgesteld ter ondersteuning van het gezamenlijk gebruik van de LNG-Bunkercontrolelijst Van Tankwagen naar Schip: De kapitein en allen die onder zijn/haar commando staan moeten zich zolang het schip langszij ligt, strikt aan deze voorschriften houden. De LNG-tankwagenchauffeur en, indien van toepassing, de terminalvertegenwoordiger, moeten ervoor zorgen dat het personeel van de tankwagen en, indien van toepassing, ook het walpersoneel zich hieraan houdt. Alle partijen moeten volledig samenwerken in het wederzijdse belang de werkzaamheden veilig en efficiënt uit te kunnen voeren. De kapitein, de LNG-tankwagenchauffeur en, indien van toepassing, de terminalvertegenwoordiger, kunnen verantwoordelijke personen aanwijzen die de leiding hebben bij het bunkeren en die gemachtigd zijn om de LNGbunkercontrolelijst in te vullen en te ondertekenen. De toekenning van verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid voor de afgelegde verklaringen in de LNGbunkercontrolelijst Van Tankwagen naar Schip wordt in het document zelf geregeld. Ter bevestiging van het aanvaarden van de verplichtingen worden de desbetreffende vakjes afgevinkt en geparafeerd en wordt tot slot aan het einde van de controlelijst de verklaring ondertekend. Eenmaal ondertekend, biedt de controlelijst, dankzij de wederzijdse uitwisseling van belangrijke informatie, een minimale basis voor veilige handelingen overeenkomstig de afspraken. Sommige verklaringen in de controlelijst hebben betrekking op aspecten waarvoor alleen het schip verantwoordelijk en aansprakelijk is. Andere verklaringen in de controlelijst hebben betrekking op aspecten waarvoor of alleen de LNG-tankwagen of alleen de terminal verantwoordelijk en aansprakelijk is. Andere verklaringen in de controlelijst betreffen een gezamenlijke verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid. De grijs gearceerde vakjes worden gebruikt om verklaringen aan te geven die in het algemeen waarschijnlijk niet van toepassing zijn op een partij; het schip, de tankwagen of de terminal kunnen deze echter aanvinken of paraferen indien zij dit wensen. Waar bij het vakje vermeld staat: 'voor het schip', 'voor de tankwagen', of 'voor de terminal', zullen de betrokken partijen slechts ten aanzien van hun eigen verantwoordelijkheid het betreffende vakje aanvinken en de controlelijst ondertekenen. De toewijzing van verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid betekent niet dat de andere partij is gevrijwaard van het uitvoeren van controles om de naleving te bevestigen. Het is bedoeld om duidelijk de partij aan te geven die verantwoordelijk is voor de initiële en voortgezette naleving tijdens het gehele verblijf van het schip op de bunkerlocatie. De kapitein moet persoonlijk alle aspecten controleren die tot de verantwoordelijkheid van het door LNG aangedreven schip behoren. Op dezelfde manier moet de LNG-tankwagenchauffeur of, indien van toepassing, de terminalvertegenwoordiger, persoonlijk alle aspecten controleren die tot de verantwoordelijkheid van de LNGtankwagen of, indien van toepassing, de terminal behoren. Bij het aanvaarden van hun verantwoordelijkheden moeten de vertegenwoordigers zich ervan vergewissen dat de veiligheidsnormen die op de handelingen van toepassing zijn zowel voor de ene als de andere partij volledig aanvaardbaar zijn. Dit kan bereikt worden door:
vast te stellen dat een bevoegd persoon de checklist op een goede manier heeft ingevuld;
de desbetreffende documenten in te zien;
het houden van een gezamenlijke inspectie waar dit nodig wordt geacht.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 103 van 190
Voor wederzijdse veiligheid kan de LNG-tankwagenchauffeur en, indien van toepassing, een lid van het terminalpersoneel en, wanneer nodig, een verantwoordelijke scheepsofficier vóór aanvang van de werkzaamheden en van tijd tot tijd daarna, het schip en de tankwagen inspecteren om ervoor te zorgen dat het schip en de tankwagen daadwerkelijk hun verplichtingen nakomen zoals aanvaard in de LNG-bunkercontrolelijst Van Tankwagen naar Schip. Waar gebleken is dat de fundamentele veiligheidsvoorzieningen ontoereikend zijn, kan elk van de partijen eisen dat de LNG-bunkeroperaties worden gestopt totdat adequate corrigerende maatregelen zijn genomen.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 104 van 190
CODERING VAN ONDERDELEN De letters ‘A’, 'P' of ‘R’ in de kolom genaamd ‘Code’ hebben de volgende betekenis: A
P R
‘Agreement’ (‘Overeenkomst’). Dit verwijst naar een overeenkomst of procedure die op de controlelijst in de kolom 'Opmerkingen' moet worden genoteerd of die op een andere, voor beide partijen acceptabele, wijze moet worden gecommuniceerd. ‘Permission’ (‘Toestemming’). Dit houdt in dat toestemming moet worden verkregen van de bevoegde autoriteiten. ‘Re-check’ ('Hercontrole'). Dit verwijst naar punten die met regelmaat, binnen de tussen beide partijen overeengekomen en in de verklaring vermelde periodes, nogmaals gecontroleerd moeten worden.
De gezamenlijke verklaring mag pas worden ondertekend nadat beide partijen de aspecten die onder hun verantwoordelijkheden en aansprakelijkheden vallen, hebben gecontroleerd en goedgekeurd.
TOELICHTING VAN DE CONTROLEPUNTEN
Deel A: Controlelijst voorbereidingsfase 1
De bevoegde autoriteiten hebben toestemming gegeven voor het bunkeren van LNG op de overeengekomen locatie en tijdstip. De havenautoriteiten kunnen geraadpleegd worden over welke andere autoriteiten hun toestemming moeten geven voor de bunkeroperaties met betrekking tot de aangewezen locatie, tijdstip en betrokken partijen.
2
De terminal heeft toestemming gegeven voor het bunkeren van LNG op de overeengekomen locatie en tijdstip. Indien onduidelijk is met welke persoon van de terminal contact moet worden opgenomen, kunnen de havenautoriteiten geraadpleegd worden.
3
De bevoegde autoriteiten zijn volgens de lokale voorschriften over de tijd van de LNGbunkeroperaties ingelicht. Indien onduidelijk is met wie volgens de lokale voorschriften contact moet worden opgenomen, kunnen de havenautoriteiten geraadpleegd worden.
4
De terminal is volgens de terminalvoorschriften over de tijd van het bunkeren van LNG ingelicht. Bij twijfel over de terminalvoorschriften kan de terminal geraadpleegd worden.
5
De voorschriften van de bevoegde autoriteiten worden nageleefd. Havens hebben specifieke havenreglementen en havenbeheersverordeningen. Bij twijfel over de lokale voorschriften kunnen de havenautoriteiten geraadpleegd worden. In staten die ondertekenaars zijn van het SOLAS-verdrag vereist de ISPS-Code van zeeschepen dat de veiligheidsofficier van het schip en de havenveiligheidsbeambte van de havenfaciliteit de uitvoering van hun respectieve veiligheidsplannen onderling coördineren.
6
De voorschriften van de plaatselijke terminal worden nageleefd. Bij twijfel over de terminalvoorschriften kan de terminal geraadpleegd worden.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 105 van 190
7
Al het personeel dat betrokken is bij de LNG-bunkeroperatie heeft een passende opleiding doorlopen en heeft instructies ontvangen over de specifieke LNG-bunkerapparatuur en -procedures. Hoewel al het personeel dat operationeel betrokken is bij de LNG-bunkeroperaties aan de verplichte opleidingseisen moet voldoen, moeten zij desalniettemin vertrouwd zijn met de specifieke LNGbunkerapparatuur en -procedures voor deze bunkeroperatie. Ten aanzien van dit onderdeel moeten de betrokken partijen alleen aanvinken en ondertekenen waarvoor zij zelf verantwoordelijk zijn.
8
De bunkerlocatie is veilig en goed toegankelijk voor de LNG-leverende tankwagen, en het totale gewicht van de tankwagen overschrijdt de maximaal toelaatbare belasting van de kade of steiger niet. Bij twijfel over de maximaal toelaatbare belasting van de betreffende locatie moet daarover navraag gedaan worden bij de havenautoriteiten of de terminal.
9
De bunkerlocatie is voldoende verlicht. Zowel aan boord als aan wal dienen in het donker de manifolds op een veilige en goede wijze verlicht te zijn. Wanneer dit niet het geval is, moet voor extra verlichting worden gezorgd.
10
Alle LNG-bunker- en gasdetectieapparatuur is gecertificeerd, in goede staat en geschikt voor het beoogde gebruik. Er dient een lijst met de certificeringsdata, verloopdata en de eerstvolgende tussentijdse certificeringsdata voor de gebruikte bunkerapparatuur verstrekt en onderling uitgewisseld te worden. De validering van de certificaten moet vóór aanvang van het bunkeren van LNG plaatsvinden. Ten aanzien van dit onderdeel moeten de betrokken partijen alleen aanvinken en ondertekenen waarvoor zij zelf verantwoordelijk zijn.
11
Er zijn afspraken gemaakt over de te volgen procedures voor het bunkeren, inkoelen en spoelen. De procedures voor de voorgenomen LNG-bunkeroperaties dienen vooraf gepland te worden. Ze dienen, vóórdat de werkzaamheden zullen aanvangen, met het schip, de tankwagen en, indien van toepassing, met vertegenwoordigers van de wal besproken en overeengekomen te worden. Gemaakte afspraken dienen formeel te worden vastgelegd en ondertekend door het schip, de LNG-tankwagen en, indien van toepassing, de terminalvertegenwoordigers. Elke wijziging in de overeengekomen procedure die van invloed zou kunnen zijn op de werkzaamheden dient door de betrokken partijen besproken en overeengekomen te worden. Nadat de betrokken partijen overeenstemming hebben bereikt, dienen ingrijpende wijzigingen zo spoedig mogelijk schriftelijk vastgelegd te worden en wel ruim voor invoering ervan.
12
Er zijn afspraken gemaakt tussen het schip en de tankwagen over het systeem en de methode van elektrische isolatie. Het systeem en de voorzieningen voor de elektrische isolatie in de LNG-bunkerverbinding dienen vooraf gepland te worden. Ze dienen, vóórdat de werkzaamheden zullen aanvangen, met het schip, de tankwagen en, indien van toepassing, met vertegenwoordigers van de wal besproken en overeengekomen te worden.
13
Er zijn afspraken gemaakt tussen het schip, de tankwagen en de terminal over de veiligheidszone aan de wal. De risico-inschatting van het door LNG aangedreven schip voorziet in veiligheidsafstanden en veiligheidszones voor het bunkeren van LNG. Deze veiligheidszones zijn voorgeschreven in de operationele instructies van het schip. Indien van toepassing, dient rekening gehouden te worden met de voorschriften voor veiligheidszones van de LNG-tankwagenchauffeur, de operator van de terminal en de lokale autoriteiten; deze voorschriften dienen daarin opgenomen te worden. De voorschriften voor de veiligheidszone rondom de LNG-bunkerlocatie aan boord van het schip en aan de wal dienen met de partijen die bij het bunkeren van LNG betrokken zijn, uitgewisseld, overeengekomen en aangewezen te worden.
14
De voorschriften ten aanzien van ontstekingsbronnen worden nageleefd.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 106 van 190
Deze betreffen onder meer een rookverbod en voorschriften op het gebied van open vuur, mobiele telefoons, semafoons, VHF- en UHF-apparatuur, radar- en AIS-apparatuur. Roken aan boord van het schip mag alleen plaatsvinden op plaatsen die daarvoor aangewezen zijn door de kapitein in overleg met de vertegenwoordigers van de tankwagen en de terminal. Roken aan wal is verboden behalve op plaatsen die daarvoor aangewezen zijn door de terminalvertegenwoordiger in overleg met de kapitein en de tankwagenchauffeur. Ten aanzien van dit onderdeel moeten de betrokken partijen alleen aanvinken en ondertekenen waarvoor zij zelf verantwoordelijk zijn. Plaatsen die rechtstreeks in contact staan met de buitenlucht mogen niet als rookplaatsen aangewezen worden. Gebouwen, plaatsen en kamers die aangewezen zijn als rookruimten dienen duidelijk als zodanig te worden gemarkeerd. Onder een open licht of vuur wordt het volgende verstaan: een open vlam, ontstaan van vonken, open elektrisch licht alsmede alle andere oppervlakken die een gelijke of hogere temperatuur hebben dan de minimum ontstekingstemperatuur van de tijdens de werkzaamheden te verwerken stoffen. Het gebruik van open licht of vuur aan boord van het schip is verboden in de veiligheidszone, tenzij aan alle van toepassing zijnde voorschriften is voldaan en er afspraken zijn gemaakt met de havenautoriteiten, de LNG-tankwagenchauffeur en de terminalvertegenwoordiger. In de veiligheidszone:
moeten telefoons voldoen aan de vereisten van een explosieveilige uitvoering;
mogen mobiele telefoons en semafoons niet worden gebruikt, tenzij zij daarvoor zijn goedgekeurd door een daartoe bevoegde autoriteit;
mag beschadigde apparatuur niet worden gebruikt, zelfs indien de apparatuur nog wel werkt;
is het gebruik van draagbare elektrische apparatuur, verlengsnoeren of kabelhaspels niet toegestaan tijdens het bunkeren van LNG en moet deze apparatuur uit de gevarenzone worden verwijderd;
liggen telefoonkabels die gebruikt worden voor de schip-/walcommunicatie bij voorkeur buiten de veiligheidszone. Indien dit niet haalbaar, is moet de kabel zodanig gelegd en beschermd zijn dat hierdoor geen gevaar kan ontstaan
dienen vaste VHF-/UHF- en AIS-apparatuur uitgeschakeld te zijn of op laag vermogen te staan (1 watt of minder), tenzij de kapitein in overleg met de tankwagenchauffeur en de terminalvertegenwoordiger de voorwaarden heeft vastgesteld waaronder de installatie veilig gebruikt kan worden. Het hoofdradiostation van het schip mag niet worden gebruikt gedurende het verblijf van het schip in de haven, behalve voor ontvangstdoeleinden. De antennes van de hoofdzender van het schip moeten zijn ontkoppeld en geaard;
dienen draagbare VHF-/UHF-sets van een veilig type te zijn, goedgekeurd door een daartoe bevoegde autoriteit;
mogen VHF radiotelefoniesets alleen gebruikt worden op internationaal overeengekomen frequentiebanden;
mag de apparatuur voor het satellietcommunicatiesysteem normaal worden gebruikt, tenzij anders bepaald.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 107 van 190
15
dient de radarinstallatie van het schip uitgeschakeld te zijn, tenzij de kapitein, in overleg met de tankwagenchauffeur en de terminalvertegenwoordiger de voorwaarden heeft vastgesteld waaronder de installatie veilig gebruikt kan worden;
moeten raamairconditioners losgekoppeld zijn van de voeding.
De volgens de lokale voorschriften vereiste brandblusapparatuur is klaar voor onmiddellijk gebruik. De brandblusapparatuur aan boord bevindt zich op de juiste plaats en is klaar voor onmiddellijk gebruik. Er moet voldoende geschikte draagbare of vaste uitrusting aanwezig zijn overeenkomstig de operationele instructies van het schip. De hoofdbrandblussystemen van het schip moeten onder druk staan of in korte tijd op druk gebracht kunnen worden. Ten aanzien van dit onderdeel moeten de betrokken partijen alleen aanvinken en ondertekenen waarvoor zij zelf verantwoordelijk zijn. Bij zeeschepen dient een set brandbestrijdingsplannen ter assistentie van de walbrandweer permanent bewaard te worden in een duidelijk gemarkeerde, waterdichte behuizing buiten de bemanningsverblijven. Hierbij dient ook een bemanningslijst te zijn ingesloten. Indien van toepassing, moet zowel het schip als de wal ervoor zorgen dat hun hoofdbrandblussystemen op een snelle en gemakkelijke manier aan elkaar gekoppeld kunnen worden, zo nodig met gebruikmaking van de internationale walaansluiting.
Direct na de punten van de controlelijst ter voorbereiding van het bunkeren volgt een registratieformulier voor de registratie van de vertegenwoordigers van de bij de voorbereiding betrokken partijen.
Deel B: Controlelijst direct voorafgaand aan het bunkeren 16
Deel A wordt gebruikt voorafgaand aan en als voorbereiding op het feitelijke bunkeren Deel A: De 'Controlelijst ter voorbereiding van het bunkeren' beschrijft de maatregelen die tijdens de voorbereiding van het bunkeren van LNG moeten worden genomen. Dit deel van de controlelijst kan gebruikt worden als richtlijn voor het uitwisselen van kennis en informatie en het maken van afspraken over veiligheidsonderwerpen tijdens de voorbereiding van het bunkeren van LNG. Het wordt aanbevolen dit gedeelte van de controlelijst tijdens het plaatsen van de bunkerbestelling in te vullen. Het gebruik van Deel A is niet verplicht. Ten aanzien van dit onderdeel plaatsen betrokken partijen alleen een vinkje als zij Deel A gebruiken voor hun eigen voorbereiding.
17
De actuele weersomstandigheden en golfhoogte blijven binnen de overeengekomen grenswaarden. Er zijn tal van factoren die een rol spelen bij de beslissing of het bunkeren van LNG gestaakt moet worden. In overleg tussen het schip, de tankwagenchauffeur en, indien van toepassing, de terminal, dienen beperkende factoren te worden vastgesteld, waaronder:
windsnelheid en -richting en de invloed daarvan op de bunkerverbindingen;
windsnelheid en -richting en de invloed daarvan op het deugdelijk afgemeerd zijn van het schip;
windsnelheid en -richting en de invloed daarvan op de loopplanken;
het effect van golven op het deugdelijk afgemeerd zijn of op de veiligheid van de loopplanken bij daaraan blootgestelde locaties.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 108 van 190
Alle partijen moeten goed begrijpen wat deze beperkingen inhouden. De criteria voor het stoppen van het bunkeren, het afkoppelen van slangen of aansluitarmen en het ontruimen van de ligplaats dienen in de kolom ‘Opmerkingen’ op de controlelijst te worden ingevuld. Bunkeroperaties moeten opgeschort worden bij naderend onweer. Bij stormwaarschuwing of verslechterende weersomstandigheden dienen de noodsleeptrossen te worden klaargelegd en moeten de afmeertrossen goed in de gaten worden gehouden. 18
Het LNG-ontvangende schip is veilig afgemeerd. De voorschriften ten aanzien van afmeervoorzieningen worden nageleefd. Er zijn voldoende fenders aangebracht. Een adequaat fendersysteem is zeer belangrijk en bij de controles moet daarom goed op de fenders gelet worden. Op de ligplaats dient het schip altijd op deugdelijke wijze afgemeerd te zijn. Het bewegen van het schip langs pieren en kaden dient voorkomen te worden door alle meertrossen strak gespannen te houden. Er dient extra aandacht geschonken te worden aan mogelijke bewegingen van het schip als gevolg van wind, stroming, getijden of passerende schepen en de gevolgen daarvan voor de werkzaamheden die gaande zijn. Staaldraadtrossen en kunststoftrossen dienen niet gelijktijdig in dezelfde richting gebruikt te worden (d.w.z. als dwarstrossen, springlijnen, voor- of achtertrossen) vanwege het verschil in hun elastische eigenschappen. Na het afmeren dienen schepen die uitgerust zijn met 'automatic tension winches' deze niet te gebruiken in de automatische stand. Onafhankelijk van de afmeermethode dient er overeenstemming te zijn over de manier van losmaken in een noodsituatie, rekening houdend met de eventueel daaraan verbonden risico’s. Ankers die niet in gebruik zijn, dienen goed geborgd te zijn.
19
Er is een veilige toegang vanaf de wal naar het schip. Wanneer voorgeschreven dient er een veilige vluchtweg van het schip naar de wal beschikbaar te zijn. De toegang dient zich zo ver als praktisch mogelijk van de LNG-bunkermanifolds te bevinden. De toegang tot het schip dient veilig te zijn en kan bestaan uit een passende loopplank of een accommodatieladder met een vangnet dat naar behoren bevestigd is. Er dient extra aandacht aan een veilige toegang gegeven te worden indien het niveauverschil tussen de open afstapplaatsen tussen het schip en de steiger of kade groot is of naar verwachting groot kan worden. Wanneer de wal geen overstapfaciliteiten beschikbaar heeft en een loopplank van het schip wordt gebruikt, moet er een geschikte afstapplaats op de ligplaats zijn met voldoende vrije ruimte voor de loopplank om een veilige en gemakkelijke toegang tot het schip te verschaffen bij alle getijden en veranderingen in vrijboord van het schip. Op het schip dient een reddingsboei bij de loopplank of de accommodatieladder aanwezig te zijn. De toegang dient in het donker veilig en goed verlicht te zijn. Personen die niets op het schip te zoeken hebben of die geen toestemming van de kapitein hebben, moet de toegang tot het schip geweigerd worden. In overleg met het schip houdt de LNG-tankwagenchauffeur of, indien van toepassing, de terminal toezicht op de toegang tot de steiger of de ligplaats. Naast de toegangsfaciliteit dient er zowel aan boord als op de wal een veilige en snelle vluchtweg voor noodsituaties beschikbaar te zijn. Aan boord zou gedacht kunnen worden aan een reddingsboot, die klaar is voor direct gebruik en zich bij voorkeur dicht bij de verblijfsruimten van het schip zou moeten bevinden.
20
Alle verplichte brandblusapparatuur is voor onmiddellijk gebruik gereed. De brandblusapparatuur aan boord bevindt zich op de juiste plaats en is klaar voor onmiddellijk gebruik. Er moet voldoende geschikte draagbare of vaste uitrusting aanwezig zijn overeenkomstig de operationele instructies van het schip. De hoofdbrandblussystemen van het schip moeten onder druk staan of in korte tijd
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 109 van 190
op druk gebracht kunnen worden. Bij zeeschepen dient een set brandbestrijdingsplannen ter assistentie van de walbrandweer permanent bewaard te worden in een duidelijk gemarkeerde, waterdichte behuizing buiten de bemanningsverblijven. Hierbij dient ook een bemanningslijst te zijn ingesloten. De verplichte brandblusapparatuur van de LNG-tankwagen bevindt zich op de juiste plaats en is voor onmiddellijk gebruik gereed. Indien van toepassing, moet zowel het schip als de wal ervoor zorgen dat hun hoofdbrandblussystemen op een snelle en gemakkelijke manier aan elkaar gekoppeld kunnen worden, zo nodig met gebruikmaking van de internationale walaansluiting. De brandblusapparatuur op de terminal bevindt zich op de juiste plaats en is klaar voor onmiddellijk gebruik. De hoofdbrandblussystemen van de wal moeten onder druk staan of in korte tijd op druk gebracht kunnen worden. Ten aanzien van dit onderdeel moeten de betrokken partijen alleen aanvinken en ondertekenen waarvoor zij zelf verantwoordelijk zijn.
21
De bunkerlocatie is voldoende verlicht. De bunkerlocatie dient in het donker veilig en goed verlicht te zijn.
22
Het schip en de tankwagen moeten op eigen kracht naar een veilige, vrije richting kunnen wegvaren resp. wegrijden. Het schip moet op korte termijn met behulp van de eigen voortstuwingsinstallatie kunnen wegvaren, tenzij de havenautoriteiten toestemming voor immobilisatie hebben gegeven. Het schip zal aan een aantal voorwaarden moeten voldoen om daarvoor toestemming te verkrijgen. Alle partijen betrokken bij het bunkeren van LNG moeten daarover geïnformeerd worden en in toestemmen. De LNG-tankwagen moet ogenblikkelijk op eigen motor naar een veilige plaats zonder obstakels kunnen worden gereden. In een noodsituatie moeten de wielkeggen onmiddellijk onder de wielen vandaan gehaald kunnen worden. Ten aanzien van dit onderdeel moeten de betrokken partijen alleen aanvinken en ondertekenen waarvoor zij zelf verantwoordelijk zijn.
23
Zowel op het schip als bij de LNG-tankwagen is er doelmatig toezicht op de bunkeroperatie en er wordt voortdurend op doelmatige wijze wacht gehouden. Zowel op het schip als op het LNG-bunkerschip is er adequaat en voortdurend toezicht op het bunkeren. Het toezicht dient gericht te zijn op het voorkomen van het ontstaan van gevaarlijke situaties. Indien een dergelijke situatie zich echter toch voordoet, dient het toezichthoudende personeel over voldoende kennis en middelen te beschikken om corrigerend in te grijpen. Het controlerend personeel op het schip en bij de tankwagen dient daarbij een goede communicatie te onderhouden met hun respectieve toezichthouders. Al het personeel dat bij de werkzaamheden betrokken is, dient bekend te zijn met de gevaren van de stoffen waarmee gewerkt wordt. Op elk moment gedurende het verblijf van het schip op de bunkerlocatie moet er voldoende personeel aan boord van het schip en bij de LNG-tankwagen aanwezig zijn om een noodsituatie te bestrijden.
24
Er is een doelmatige en geteste communicatieverbinding tussen de verantwoordelijke operators en toezichthouders op het schip en bij de tankwagen. Er is overeengekomen welke taal gebruikt wordt voor de communicatie. Er is een afspraak over de door beide partijen te begrijpen en te gebruiken taal. Er moet op de meest efficiënte wijze gecommuniceerd worden tussen de dienstdoende verantwoordelijke officier op het schip en de LNG-tankwagenchauffeur.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 110 van 190
Bij gebruik van telefoons moet de telefoon zowel aan boord als aan de wal permanent bemand worden door een persoon die onmiddellijk contact met zijn betreffende supervisor kan opnemen. Bovendien moet de supervisor een voorziening hebben om alle gesprekken te kunnen overrulen. Bij gebruik van RT-/VHFradiosystemen dient de apparatuur bij voorkeur draagbaar te zijn en gedragen te worden door de supervisor of iemand die onmiddellijk contact kan opnemen met zijn betreffende supervisor. Bij gebruik van vaste systemen moeten de richtlijnen voor telefoons gebruikt worden. De gekozen hoofd- en back-upcommunicatiesystemen dienen op de controlelijst vermeld te worden en de benodigde informatie aangaande telefoonnummers en/of te gebruiken kanalen dient onderling uitgewisseld en vastgelegd te worden. De telefoon en draagbare RT-/VHF-radiosystemen dienen aan de van toepassing zijnde (explosieveilige) veiligheidseisen te voldoen. 25
Er zijn afspraken gemaakt over het noodstopsignaal en de noodstopprocedures en deze zijn gecontroleerd op hun werking. Alle betrokken personeel heeft daarover uitleg gekregen. Noodprocedures en -plannen en bijbehorende telefoonnummers zijn bij de verantwoordelijke personen bekend. Noodprocedures en -plannen en bijbehorende telefoonnummers zijn bij de verantwoordelijke personen bekend. Het afgesproken signaal dat bij een noodsituatie aan wal of aan boord gebruikt wordt, dient voor het personeel aan wal, aan boord en op het bunkerstation duidelijk te worden begrepen. Er moet een noodstopprocedure worden afgesproken tussen het schip en de LNG-tankwagen en formeel worden vastgelegd en ondertekend door zowel de vertegenwoordiger van het schip als van de LNGtankwagen. De overeenkomst dient te vermelden onder welke omstandigheden de werkzaamheden onmiddellijk gestaakt moeten worden. Er dient goed nagedacht te worden over het mogelijkerwijs creëren van gevaarlijke situaties als gevolg van de noodstopprocedure.
26
De vooraf afgesproken veiligheidszone is vastgesteld. Er zijn passende tekens aangebracht om dit gebied te markeren. De risico-inschatting voor het bunkeren met LNG van het te bunkeren schip voorziet in veiligheidsafstanden en veiligheidszones voor het bunkeren (van LNG). De veiligheidszones zijn voorgeschreven in de operationele instructies van het schip. Indien van toepassing, dient rekening te worden gehouden met de voorschriften voor veiligheidszones van de LNG-tankwagenchauffeur, de operator van de terminal en de lokale autoriteiten; deze voorschriften dienen daarin opgenomen te worden. De voorschriften voor de veiligheidszone rondom de LNG-bunkerlocatie aan boord van het schip en aan de wal dienen vastgesteld en duidelijk aangegeven te zijn.
27
Er bevinden zich geen onbevoegde personen, voorwerpen of ontstekingsbronnen binnen de afgebakende veiligheidszone. Vóór de aanvang van de werkzaamheden moet onbevoegde personen worden gevraagd om de gemarkeerde veiligheidszone te verlaten. Verboden voorwerpen of ontstekingsbronnen dienen uit de zone verwijderd te worden. Gedurende de bunkerwerkzaamheden dient dit regelmatig opnieuw gecontroleerd te worden.
28
Buitendeuren, patrijspoorten en ventilatieopeningen in verblijfsruimten zijn gesloten overeenkomstig de handleiding operationele handelingen van het schip. Buitendeuren, ramen en patrijspoorten in de verblijfsruimten dienen tijdens het bunkeren van LNG gesloten te zijn als dit volgens de operationele instructies van het schip vereist is. Op deze deuren dient duidelijk vermeld te worden dat ze tijdens dergelijke activiteiten gesloten moeten blijven, maar zij mogen nooit op slot gedaan worden.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 111 van 190
Deze verplichting staat een redelijke toegang tot ruimten tijdens het bunkeren niet in de weg, maar men mag deuren niet onbeheerd open laten staan. De ventilatie in de machinekamer mag gebruikt worden. Sluiting ervan dient echter overwogen te worden wanneer dit geen negatieve gevolgen heeft voor de veilige en efficiënte werking van de betreffende machinekamerruimten. 29
De gasdetectieapparatuur is operationeel getest en er is vastgesteld dat het naar behoren werkt. De ter beschikking gestelde apparatuur moet in staat zijn aardgas te meten. Er dient geschikte apparatuur voorhanden te zijn om de gasdetectie- en meetapparatuur te kalibreren Voor het begin van de werkzaamheden moet een functietest (een snelle test voor het vaststellen van de goede werking) of kalibrering uitgevoerd worden. Voor het kalibreren van de gasdetectieapparatuur dient spangas aanwezig te zijn. Voorafgaand aan de werkzaamheden dient de vaste gasdetectieapparatuur gekalibreerd te worden voor aardgas. Het alarmsysteem dient getest te zijn en informatie over de laatst gehouden test dient onderling uitgewisseld te worden. Draagbare gasdetectie-instrumenten, geschikt en gekalibreerd voor zowel aardgas als het meten van explosieniveaus, dienen beschikbaar te zijn.
30
Er zijn veiligheidsinformatiebladen (Material Safety Data Sheets / MSDS) over de geleverde LNGbrandstof beschikbaar. Op verzoek van het door LNG aangedreven schip, de terminal en de LNG-tankwagen moeten MSDS beschikbaar worden gesteld. Dergelijke informatiebladen moeten ten minste de bestanddelen van het product met hun scheikundige naam, de gebruikelijke naam, het UN-nummer en de maximumconcentratie van eventueel aanwezige giftige bestanddelen, uitgedrukt in volumepercentage of in ppm, bevatten, al naar gelang het geval.
31
De voorschriften ten aanzien van ontstekingsbronnen worden nageleefd. Deze betreffen onder meer een rookverbod en voorschriften op het gebied van open vuur, mobiele telefoons, semafoons, VHF- en UHF-apparatuur, radar- en AIS-apparatuur. Roken aan boord van het schip, indien toegestaan, mag alleen plaatsvinden op plaatsen die daarvoor aangewezen zijn door de kapitein in overleg met vertegenwoordigers van de tankwagen en de terminal. Roken aan wal, indien toegestaan, mag alleen plaatsvinden op plaatsen die daarvoor aangewezen zijn door de terminalvertegenwoordiger in overleg met de kapitein en de tankwagenchauffeur. Plaatsen die rechtstreeks in contact staan met de buitenlucht mogen niet als rookplaatsen aangewezen worden. Gebouwen, plaatsen en kamers die aangewezen zijn als rookruimten dienen duidelijk als zodanig te worden gemarkeerd. Onder een open licht of vuur wordt het volgende verstaan: een open vlam, ontstaan van vonken, open elektrisch licht alsmede alle andere oppervlakken die een gelijke of hogere temperatuur hebben dan de minimum ontstekingstemperatuur van de tijdens de werkzaamheden te verwerken stoffen. Er bevinden zich geen open lichten of vuren in de veiligheidszone. In de veiligheidszone:
zijn op batterijen werkende, draagbare lampen (zaklampen) van een veilig type, goedgekeurd door een daartoe bevoegde autoriteit. Telefoons moeten voldoen aan de vereisten voor explosiebestendige constructies;
mogen mobiele telefoons en semafoons niet worden gebruikt, tenzij zij daarvoor zijn goedgekeurd door een daartoe bevoegde autoriteit;
mag beschadigde apparatuur niet worden gebruikt, zelfs indien de apparatuur nog wel werkt;
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 112 van 190
is het gebruik van draagbare elektrische apparatuur, verlengsnoeren of kabelhaspels niet toegestaan tijdens het bunkeren van LNG en moet deze apparatuur uit de gevarenzone worden verwijderd;
liggen telefoonkabels die gebruikt worden voor de schip-/walcommunicatie buiten de veiligheidszone. Indien dit niet haalbaar is moet de kabel zodanig gelegd en beschermd zijn dat hierdoor geen gevaar kan ontstaan;
dienen vaste VHF-/UHF- en AIS-apparatuur uitgeschakeld te zijn of op laag vermogen te staan (1 watt of minder), tenzij de kapitein in overleg met de tankwagenchauffeur en de terminalvertegenwoordiger de voorwaarden heeft vastgesteld waaronder de installatie veilig gebruikt kan worden. Het hoofdradiostation van het schip mag niet worden gebruikt gedurende het verblijf van het schip in de haven, behalve voor ontvangstdoeleinden. De antennes van de hoofdzender van het schip moeten zijn ontkoppeld en geaard;
zijn draagbare VHF/UHF-sets van een veilig type, goedgekeurd door een daartoe bevoegde autoriteit;
mogen VHF radiotelefoniesets alleen gebruikt worden op internationaal overeengekomen frequentiebanden;
mag de apparatuur voor het satellietcommunicatiesysteem normaal worden gebruikt, tenzij anders bepaald.
dient de radarinstallatie van het schip uitgeschakeld te zijn, tenzij de kapitein, in overleg met de tankwagenchauffeur en de terminalvertegenwoordiger de voorwaarden heeft vastgesteld waaronder de installatie veilig gebruikt kan worden;
moeten raamairconditioners losgekoppeld zijn van de voeding.
32
Doelmatige en voldoende geschikte, beschermende kleding en beschermingsmiddelen zijn gebruiksklaar. Er dient voldoende geschikte beschermende uitrusting, waaronder oogbescherming en beschermende kleding aanwezig te zijn voor het operationele personeel aan boord en aan de wal en voor de tankwagenchauffeur; bovengenoemde kleding en uitrusting moet geschikt zijn voor de specifieke gevaren van LNG. De opslagplaatsen voor deze apparatuur aan boord van het schip dienen tegen weersinvloeden beschermd en duidelijk gemarkeerd te zijn. Personeel dat tijdens het werk of tijdens calamiteiten gebruik moet maken van ademhalingsapparatuur dient in het veilig gebruik ervan te worden getraind. Personeel dat hier niet in getraind is en personen met snorren of baarden dienen niet voor werk waarbij ademhalingsapparatuur nodig is, gekozen te worden.
33
Personeel dat bij het aansluiten en afkoppelen van de bunkerslangen betrokken is en personeel dat zich in de directe nabijheid van deze werkzaamheden bevindt, draagt voldoende en geschikte, beschermende kleding en gebruikt geschikte beschermingsmiddelen. Het direct bij het werk betrokken personeel dient, indien de situatie dit vereist, geschikte apparatuur en kleding te gebruiken.
34
De aangebrachte (automatische) noodontkoppelingsinrichting, de (powered) emergency release coupling, (P)ERC, is aanwezig en gebruiksklaar. Er dient, indien van toepassing, een noodontkoppelingsinrichting (emergency release coupling) geïnstalleerd te zijn die klaar is voor onmiddellijk gebruik. Deze (automatische) noodontkoppelingsinrichting, de (powered) emergency release coupling, (P)ERC, kan worden geactiveerd door middel van een noodstopafsluiter (ESD), of door krachten of bewegingen van de bunkeraansluiting als deze een vooraf
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 113 van 190
ingestelde begrenzing overschrijden. De (P)ERC dient van het dry disconnect- type te zijn; bij dit type wordt tijdens een noodontkoppeling de bunkerleiding aan beide zijden van de koppeling afgesloten. Na een noodontkoppeling moet het systeem worden gecontroleerd en als het probleem dat de noodontkoppeling veroorzaakte is verholpen, kan de koppeling weer worden aangebracht. Een vrije val van de koppeling na een noodontkoppeling moet worden voorkomen. 35
Het watersproeisysteem is getest en gebruiksklaar. De watersproeisystemen dienen regelmatig getest te worden. Informatie over de laatst gehouden tests dient onderling uitgewisseld te worden. Tijdens het bunkeren dienen de systemen voor direct gebruik gereed te worden gehouden.
36
Er zijn maatregelen getroffen om lekkages op te vangen. De lekbakken hebben voldoende volume en zijn leeg. De manifolds van het schip dienen idealiter voorzien te zijn van vaste en voor LNG geschikte lekbakken. Bij afwezigheid van vaste lekbakken, moeten geschikte, draagbare lekbakken worden gebruikt. Alle lekbakken dienen, wanneer nodig, op een correcte manier geleegd te worden. In alle gevallen moet voorkomen worden dat, in geval van vermorsen, LNG het dek aantast. Dit kan door bijvoorbeeld een goot te gebruiken die bestand is tegen lage temperaturen, door middel van geschikte lekbakken of door het dek bij lekkages met water te reinigen. Bij het omgaan met LNG mogen de spuigaten opengelaten worden, vooropgesteld dat er te allen tijde een ruime hoeveelheid water in de omgeving van de manifolds voorhanden is.
37
Op de scheepshuid en op dek is bescherming aangebracht tegen lage temperaturen. Indien volgens de operationele instructies van het schip een beschermingssysteem voor de scheepshuid of het dek vereist is, dient deze overeenkomstig de operationele instructies gebruikt te worden.
38
Bunkerpompen en compressoren werken naar behoren. Er dienen schriftelijke afspraken te zijn gemaakt over de maximum toegestane druk in het LNGbunkerleidingsysteem tijdens de werkzaamheden.
39
Alle op afstand bedienbare afsluiters zijn goed onderhouden en werken naar behoren. Alle op afstand bedienbare afsluiters van het LNG-bunkersysteem van het schip en van de tankwagen en hun bijbehorende klepstandaanwijzers dienen regelmatig getest te worden. Informatie over de laatst gehouden tests dient onderling uitgewisseld te worden.
40
De niveau- en drukmeters in het bunkersysteem en de alarmeringen voor respectievelijk een te hoog niveau en een te hoge druk zijn operationeel, correct ingesteld en functioneren naar behoren. De niveau- en drukmeters in het LNG-bunkersysteem van het schip en van de LNG-tankwagen en hun alarmeringen dienen regelmatig gecontroleerd te worden om er zeker van te zijn dat ze naar behoren functioneren. Indien het alarm op verschillende niveaus ingesteld kan worden, dient het vereiste niveau gekozen te worden.
41
De bunkertanks van het schip zijn te allen tijde beschermd tegen onopzettelijke overvulling, de tankinhoud wordt voortdurend gemonitord en de alarmen zijn correct ingesteld. Vanwege de afhankelijkheid van meetsystemen voor LNG-bunkeroperaties is het belangrijk dat dergelijke systemen volledig operationeel zijn en dat er een back-up aanwezig is in de vorm van een onafhankelijk overvulalarmsysteem. Het alarm dient zowel een akoestische als visuele waarschuwing te geven en zodanig te worden ingesteld dat het bunkeren gestaakt kan worden voordat de tank overvol raakt. Onder normale bedrijfsomstandigheden dient de bunkertank niet verder gevuld te worden dan vlak onder het
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 114 van 190
niveau waarop het overvulalarm is ingesteld. Elk afzonderlijk overvulalarm dient voorafgaand aan het laden bij de tank getest te worden om ervoor te zorgen dat het goed functioneert, tenzij het systeem voorzien is van een elektronische, autonome testvoorziening die de toestand van de alarmelektronica en –sensor monitort en de instelling van het instrument controleert. 42
Alle veiligheids- en controlevoorzieningen in de LNG-installaties zijn gecontroleerd en er is vastgesteld dat ze naar behoren functioneren. Automatische noodstopvoorzieningen zijn ontworpen voor het sluiten van de vloeistofafsluiters en voor het uitschakelen van de bunkerpompen indien het vloeistofniveau in de bunkertank boven het maximaal toegestane niveau dreigt uit te komen. Deze niveaus moeten nauwkeurig worden ingesteld en de werking van de apparatuur moet vóór de aanvang van de bunkeroperaties getest worden. Indien de afsluitsystemen van het schip en van de LNG-tankwagen met elkaar verbonden moeten worden, moet vóór de aanvang van het bunkeren van LNG hun werking worden gecontroleerd.
43
Alle voorzieningen voor het regelen van de druk in de tanks en de boil off, of apparatuur voor het weer vloeibaar maken van het gas zijn operationeel en functioneren naar behoren. Drukregeling is een van de meest kritische processen tijdens de het bunkeroperaties van LNG. Het is belangrijk dat dergelijke systemen volledig operationeel zijn en dat er een back-up aanwezig is ingeval van een storing in het systeem. Er bestaan meerdere systemen voor het regelen van de druk: sproeileidingen bovenin de tank, dampretour, reliquefactie, CNG-opslag of dampverwerking. Over het gebruikte drukregelingssysteem dient informatie onderling uitgewisseld en overeengekomen te worden. Voor aanvang van het bunkeren dient gecontroleerd te worden of de reliquefactie- en boil-offsystemen, indien vereist, naar behoren functioneren. Het drukalarm dient zowel een akoestische als visuele waarschuwing te geven en zodanig te worden ingesteld dat de werkzaamheden gestaakt kunnen worden voordat de PV-afsluiters geopend worden. Dit om aardgasemissie te voorkomen. Onder normale bedrijfsomstandigheden dient de druk in de bunkertank de druklimieten in de operationele instructies van het schip niet te overschrijden. Elk afzonderlijk hogedruk- en lagedrukalarm dient voorafgaand aan het bunkeren getest te worden om ervoor te zorgen dat het goed functioneert, tenzij het systeem voorzien is van een elektronisch werkende, autonome testvoorziening die de toestand van de alarmelektronica en –sensor monitort en de instelling van het instrument controleert.
44
Zowel op het schip als op de tankwagen zijn de noodstopafsluiters (ESD’s), automatische afsluiters en gelijksoortige apparatuur getest en er is vastgesteld dat ze naar behoren functioneren en gebruiksklaar zijn. Beide noodstopsystemen (ESD's) moeten aan elkaar gekoppeld zijn. Beide partijen hebben elkaar geïnformeerd over de sluitsnelheid van de ESD’s. Er kunnen automatische afsluiters in het schip en in de systemen van de LNG-tankwagen zijn aangebracht. Naast andere parameters kan de werking van deze afsluiters automatisch worden geactiveerd, hetzij aan boord of aan de wal, wanneer in de tank die wordt beladen een bepaald niveau wordt bereikt. De sluitsnelheid van alle automatische afsluiters dient bekend en onderling uitgewisseld te zijn. Indien automatische afsluiters geïnstalleerd zijn en worden gebruikt, dient de ladingoverslagsnelheid zodanig te worden aangepast dat een drukgolf als gevolg van de automatische sluiting van dergelijke afsluiters de veilige werkdruk van beide LNG-bunkersystemen niet overschrijdt. Er moet een schriftelijke overeenkomst tussen het schip en de tankwagenchauffeur worden opgesteld die aangeeft of de ladingoverslagsnelheid zal worden aangepast of dat er alternatieve systemen zullen worden gebruikt. De veilige ladingoverslagsnelheid dient in de overeenkomst te worden genoteerd.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 115 van 190
Waar mogelijk dienen zowel op het schip als op de tankwagen vóór aanvang van het bunkeren van LNG de noodstopsystemen getest te worden. 45
De complete LNG-bunkerleiding is gecontroleerd. Ongebruikte aansluitingen zijn afgesloten en afgeblind en volledig met bouten vastgezet. Vóór het aansluiten van zowel het schip als de tankwagen moeten de LNG-bunkersystemen worden geïsoleerd, afgetapt en gecontroleerd zijn, zodat de blindflenzen veilig verwijderd kunnen worden. Bij zowel het schip als de tankwagen zijn de LNG-bunkersystemen gescheiden van de andere systemen. Aansluitingen van niet gebruikte bunkerleidingen dienen gesloten en afgeblind te worden. Blindflenzen dienen volledig met bouten te worden gezekerd en eventueel andere gebruikte typen aansluitingen dienen correct te worden geborgd.
46
LNG-bunkerslangen, vaste leidingen en manifolds zijn in goede staat, zijn goed bevestigd, goed ondersteund, goed aangesloten, op lekkage gecontroleerd en gecertificeerd voor het bunkeren van LNG. Slangen dienen in een goede conditie te zijn en op juiste wijze aangebracht en bevestigd, zodat voorkomen kan worden dat belasting en spanning de ontwerpbegrenzing overschrijden. Alle flensverbindingen dienen volledig met bouten gezekerd te zijn; alle overige soorten verbindingen dienen op een deugdelijke manier gezekerd te zijn. Slangen en leidingen moeten zijn vervaardigd van materiaal dat geschikt is voor het product dat wordt overgeslagen, rekening houdend met de temperatuur en de maximale werkdruk. LNG-bunkerslangen moeten onuitwisbaar gemarkeerd zijn om aan te geven voor welke stoffen ze geschikt zijn en wat de maximumwerkdruk, de testdruk en de laatste testdatum bij deze druk is. Bij gebruik onder andere temperaturen dan de omgevingstemperatuur moeten de maximum- en minimumwerktemperaturen gemarkeerd zijn.
47
De LNG-bunkerverbinding tussen het schip en de LNG-tankwagen is voorzien van dry disconnectkoppelingen. Er dienen voorzieningen aanwezig te zijn om het ontsnappen van LNG of aardgas tijdens het gebruikelijke afkoppelen na het bunkeren te voorkomen. Deze voorzieningen moeten bescherming bieden tegen: lekken of emissie als gevolg van het onverwacht en ongecontroleerd ontsnappen van het product uit het bunkersysteem tijdens het afkoppelen indien het bunkersysteem na gebruik niet goed geleegd is;
48
letsel van personeel als gevolg van druk in het systeem die tijdens het afkoppelen plotseling ongecontroleerd vrijkomt.
Er zijn adequate voorzieningen aanwezig voor de elektrische isolatie van de LNG-bunkerverbinding tussen het schip en de LNG-tankwagen. Tenzij er maatregelen zijn genomen om de permanente elektrische verbinding tussen het schip en de tankwagen te onderbreken, kunnen de leidingen van het schip/bunkerslangen van de tankwagen of lekstromen ter hoogte van de flensoppervlakken elektrische vonken veroorzaken bij het aan- en afkoppelen van de slangen. Deze lekstromen worden gewoonlijk voorkomen door in de leiding van het schip naar het manifold en/of in de leiding van de tankwagen een isolerende flens te plaatsen. Als alternatief kan voor elektrische isolatie gezorgd worden door het opnemen van een elektriciteitisolerend slangstuk in elke reeks aan elkaar gekoppelde slangen. Er dient gecontroleerd te worden of de elektrische isolatie aanwezig is, in goede staat verkeert en niet teniet gedaan wordt door contact met een elektrisch geleidend materiaal.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 116 van 190
49
De LNG-bunkeraansluitingen zijn voorzien van dry breakaway-koppelingen en na visuele inspectie is vastgesteld dat zij naar behoren functioneren. Om de kans te verkleinen dat de grenswaarden van het operationeel bereik (operational envelope) van de bunkerverbinding worden bereikt, dienen de nodige voorzieningen aanwezig te zijn om ervoor te zorgen dat de mechanische integriteit van de LNG-bunkerverbinding niet in gevaar komt. Deze voorzieningen moeten bescherming bieden tegen: lekken of emissie als gevolg van het onverwacht en ongecontroleerd ontsnappen van product uit het bunkersysteem doordat de bunkerverbinding te veel wordt opgerekt;
letsel van personeel als gevolg van druk in het systeem die tijdens het afkoppelen plotseling ongecontroleerd vrijkomt.
Als de krachten op of de bewegingen van de bunkerverbinding een vooraf ingestelde begrenzing overschrijden, zal de dry breakaway-koppeling verbroken worden. De koppeling dient van het dry disconnect-type te zijn; bij dit type wordt tijdens een noodverbreking de bunkerleiding aan beide zijden door een klep van de koppeling afgesloten. Na een noodverbreking moet het systeem worden gecontroleerd en als het probleem dat de noodverbreking veroorzaakte is verholpen, kunnen de verbroken delen vervangen worden. Een vrije val van de koppeling na een noodverbreking moet worden voorkomen.
50
De tankwagen is elektrisch geaard en de wielen zijn door middel van een wielkeg geblokkeerd. Alvorens de LNG-bunkerslangen aan te sluiten, moet de LNG-tankwagen met een aardedraad aan een geschikt aansluitpunt worden geaard. Om een onverwachte verplaatsing van de tankwagen te voorkomen, dienen de wielen met wielkeggen te worden geblokkeerd.
51
De motor van de tankwagen moet uitgeschakeld zijn tijdens het aan- en afkoppelen van de LNGbunkerslangen. De motor moet in alle gevallen tijdens het aansluiten of afkoppelen van de bunkerslangen uitgeschakeld zijn.
52
De motor van de tankwagen moet uitgeschakeld zijn tijdens het spoelen of bunkeren van LNG. Tijdens het bunkeren van LNG of tijdens het doorspoelen moet de motor van de tankwagen uitgeschakeld zijn, tenzij een draaiende motor nodig is voor de werking van de bunkerpomp of de compressor.
53
Wanneer verplicht moeten de incident- en brandbestrijdingsplannen van het schip zich buiten de bemanningsverblijven bevinden. Bij zeeschepen dient een set brandbestrijdingsplannen ter assistentie van de walbrandweer permanent bewaard te worden in een duidelijk gemarkeerde, waterdichte behuizing buiten de bemanningsverblijven. Hierbij dient ook een bemanningslijst te zijn ingesloten.
54
Er is voorzien in een internationale walaansluiting (International Shore Connection). Indien van toepassing, moet zowel het schip als de wal ervoor zorgen dat hun hoofdbrandblussystemen op een snelle en gemakkelijke manier aan elkaar gekoppeld kunnen worden, zo nodig met gebruikmaking van de internationale walaansluiting.
55
De bevoegde autoriteiten zijn geïnformeerd dat het bunkeren gaat beginnen en zijn verzocht andere vaartuigen in de directe omgeving ervan op de hoogte te brengen. Indien de lokale voorschriften of de havenbeheersverordening de melding aan schepen in de directe omgeving voorschrijft, moet deze schepen worden meegedeeld dat het bunkeren van LNG gaat beginnen. Indien de betrokken partijen daartoe niet verplicht zijn, kunnen zij, bij het melden van de aanvang van de LNG-bunkeroperaties, de havenautoriteiten aanraden om schepen in de directe omgeving hiervan op de hoogte te stellen.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 117 van 190
Deel C: LNG-bunkeroverslaggegevens Om de hoeveelheid LNG die gebunkerd moet worden te kunnen vaststellen, dienen de partijen afspraken te maken over een natuurkundige grootheid en eenheid (‘Physical Quantity Unit’), bv. kubieke meter, ton. Overeengekomen starttemperatuur en -druk Partijen dienen afspraken te maken over de LNG-bunkergegevens, de conditie van het LNG en de atmosfeer in de tank van de tankwagen en de bunkertanks van het schip. Overeengekomen bunkeroperaties Partijen dienen afspraken te maken over de LNG-bunkerprocedure. Overeengekomen maximum- en minimumwaarden Partijen dienen afspraken te maken over alle maximale en minimale LNG-drukken en vulsnelheden.
Deel D: Controlelijst na voltooiing van het bunkeren van LNG 57
LNG-bunkerslangen, vaste leidingen en manifolds zijn gespoeld, en gereed voor afkoppeling. Alvorens de bunkerverbinding af te koppelen, moet ervoor gezorgd worden dat er geen vloeistof meer in het bunkersysteem is achtergebleven. De druk in de bunkerverbinding dient vrij te komen in de bunkertank van het schip of in de tank van de tankwagen overeenkomstig de operationele instructies van het schip.
58
De op afstand en handmatig bedienbare afsluiters zijn gesloten en gereed voor afkoppeling. Alvorens de bunkerverbinding af te koppelen, is het zaak dat alle afsluiters gesloten zijn, of bediend worden overeenkomstig de operationele instructies van het schip.
59
Na de afkoppeling is de veiligheidszone opgeheven. De tekens die dit gebied markeerden, zijn weggehaald. Na het afkoppelen en borgen van de LNG-bunkerverbinding, kan de veiligheidszone worden opgeheven en kunnen de tekens worden weggehaald. De status van de veiligheidszone kan worden hersteld tot de status die in de operationele instructies van het schip vereist is.
60
De bevoegde autoriteiten zijn geïnformeerd dat de LNG-bunkeroperaties zijn voltooid en zijn verzocht andere vaartuigen in de directe omgeving daarvan op de hoogte te brengen. Daar waar vereist moet de autoriteiten worden meegedeeld dat het bunkeren van LNG is voltooid. Indien de lokale voorschriften of de havenbeheersverordening de melding aan schepen in de directe omgeving voorschrijft, moet deze schepen worden meegedeeld dat het bunkeren van LNG is voltooid. Indien de betrokken partijen daartoe niet verplicht zijn, kunnen zij, bij het melden van de voltooiing van de LNG-bunkeroperaties, de havenautoriteiten aanraden om schepen in de directe omgeving hiervan op de hoogte te stellen.
61
De terminal is geïnformeerd dat de LNG-bunkeroperaties zijn voltooid. Daar waar vereist moet de terminal worden meegedeeld dat het bunkeren van LNG is voltooid.
62
Incidenten en bijna-ongelukken, indien van toepassing, zijn aan de bevoegde autoriteiten gemeld. De autoriteiten dienen onmiddellijk van incidenten en bijna-ongelukken op de hoogte te worden gebracht.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 118 van 190
Afkortingen en definities Bunkerlocatie:
De locatie waar operationele LNG-bunkeractiviteiten plaatsvinden. Inclusief de verbindingen aan beide zijden van de bunkerleiding, de bunkerleiding zelf, het bunkercontrolepaneel en het gebied waar de bunkerwacht wordt gelopen.
ESD
Noodstopsysteem
Op lekkage gecontroleerd controleren
Procedure om de integriteit van de LNG-bunkerleiding te
Leidingen
Het leidingsysteem, de slangen, bunkerarmen, verbindingen en afsluiters die voor het bunkeren van LNG gebruikt worden
(P)ERC
De (automatische) noodontkoppelingsinrichting
Natuurkundige grootheid/eenheid (PQU)De vooraf vastgestelde eenheid voor de overeenkomst over de te bunkeren hoeveelheid Spoelen
De leidingen doorblazen met stikstof of onder druk om deze te testen op lekkages; om, voorafgaand aan het bunkeren, de leidingen droog en inert te maken; of om, voorafgaand aan het afkoppelen, de leidingen leeg en gasvrij te maken
Rel:
Relatief; wordt in dit document gebruikt om af te spreken dat de vermelde druk een relatieve druk (overdruk) is, in plaats van een absolute druk
Veiligheidszone mogen bevinden
De veiligheidszone waarbinnen zich geen ontstekingsbronnen
Terminal
In dit document wordt onder 'terminal' ook verstaan iedere organisatie die verantwoordelijk is voor de bunkerlocatie
Aftoppen
De laatste fase van het bunkeren van LNG waarbij de maximumvullingsgraad van de bunkertank bijna bereikt is. Tijdens deze fase wordt de vulsnelheid verminderd.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 119 van 190
Bijlage V LNG-bunkercontrolelijst - schip naar schip, als bedoeld in artikel 9.2, eerste lid
LNG-Bunkercontrolelijst Van Schip naar Schip
Deel A:
Controlelijst voorbereidingsfase
Dit onderdeel moet tijdens de voorbereidingsfase van het bunkeren van LNG worden ingevuld. Het is een aanbevolen richtlijn voor de vooraf plaatsvindende informatie-uitwisseling ter voorbereiding van het feitelijke bunkeren.
Geplande datum en tijd:
_________________________________________________
Haven en ligplaats:
_________________________________________________
LNG-ontvangende schip:
_________________________________________________
LNG-bunkerschip:
_________________________________________________
Controlepunten
Schip
Bunkers chip
Terminal
Code
Opmerkingen
1
De bevoegde autoriteiten hebben toestemming gegeven voor het bunkeren van LNG op de overeengekomen locatie en tijdstip.
P
2
De terminal heeft toestemming gegeven voor het bunkeren van LNG op de overeengekomen locatie en tijdstip.
P
3
De bevoegde autoriteiten zijn overeenkomstig de lokale voorschriften over de aanvangstijd van de LNG-bunkeroperaties ingelicht.
Tijdstip van melding: ________ uur
4
De terminal is volgens de terminalvoorschriften over de aanvangstijd van de LNGbunkeroperaties ingelicht.
Tijdstip van melding: ________ uur
5
De voorschriften van de bevoegde autoriteiten worden nageleefd.
Bijv. havenbeheersverordeningen.
6
De voorschriften van de plaatselijke terminal worden nageleefd.
Bijv. terminalvoorschriften
7
Al het personeel dat betrokken is bij de LNGbunkeroperatie heeft een passende opleiding doorlopen en heeft instructies ontvangen over de specifieke LNG-bunkerapparatuur en procedures.
Voor het schip:
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Voor het bunkersch ip
Voor de terminal
Pagina 120 van 190
8
Van zowel het schip als het LNG-bunkerschip zijn het door het klassebureau goedgekeurde bunkerplan en de handleiding voor operationele handelingen beschikbaar.
9
Er zijn afspraken gemaakt tussen het schip en het LNG-bunkerschip over het afmeren en de fendering.
Controlepunten
A
Schip
Bunkers Terminal Code chip
Opmerkingen
Het LNG-bunkerschip heeft de vereiste 10 goedkeuring verkregen om langszij het LNGontvangende schip af te meren. 11 De bunkerlocatie is voldoende verlicht.
A
Alle LNG-bunker- en gasdetectieapparatuur is 12 gecertificeerd, in goede staat en geschikt voor het beoogde gebruik.
Voor het schip:
Voor het bunkersch ip
A
Er zijn afspraken gemaakt tussen het schip en het LNG-bunkerschip over de te volgen 13 procedures voor het bunkeren, inkoelen en spoelen.
A
Er zijn afspraken gemaakt tussen het schip en 14 het LNG-bunkerschip over het systeem en de toepassing van elektrische isolatie.
A
Veiligheidszone:
15
Er is een veiligheidszone vastgesteld en afgesproken.
A
_____________________ _____________________
De voorschriften ten aanzien van 16 ontstekingsbronnen worden nageleefd.
Voor het schip:
Voor het bunkersch ip
Voor de terminal
Alle verplichte brandblusapparatuur is voor 17 onmiddellijk gebruik gereed.
Voor het schip:
Voor het bunkersch ip
Voor de terminal
A
Voor de registratie van de bij de voorbereiding betrokken vertegenwoordigers: Schip
LNG-bunkerschip
Terminal
Naam
Naam
Naam
Functie
Functie
Functie
Datum
Datum
Datum
Tijdstip
Tijdstip
Tijdstip
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 121 van 190
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 122 van 190
Deel B –
Geplande gelijktijdig plaatsvindende activiteiten
(Indien van toepassing, moet dit deel worden ingevuld voordat het feitelijke bunkeren aanvangt)
Datum en tijd:
_________________________________________________
Haven en ligplaats:
_________________________________________________
LNG-ontvangende schip:
_________________________________________________
LNG-bunkerschip:
_________________________________________________
Controlepunten
Schip
Bunker Schip
Terminal Code
Opmerkingen
Het geplande gelijktijdig bunkeren van LNG en andere brandstoffen, vindt plaats 18 overeenkomstig de goedgekeurde handleidingen voor operationele handelingen van het schip.
Indien van toepassing.
De tijdens het bunkeren van LNG geplande gelijktijdige ladingoperaties, vinden plaats 19 overeenkomstig de goedgekeurde handleidingen voor operationele handelingen van het schip.
Indien van toepassing.
A
De bevoegde autoriteiten hebben toestemming 20 gegeven voor de gelijktijdige bunker- en/of ladingoperaties tijdens het bunkeren van LNG.
P
De veiligheidsmaatregelen en procedures voor gelijktijdig uitgevoerde activiteiten, vermeld in de goedgekeurde handleidingen voor 21 operationele handelingen van het schip, zijn overeengekomen en deze worden door alle betrokken partijen nageleefd.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Indien van toepassing.
Indien van toepassing.
AR
Pagina 123 van 190
Deel C -
Controlelijst direct voorafgaand aan het bunkeren
(Dit gedeelte dient voor aanvang van het feitelijke bunkeren te worden ingevuld)
Controlepunten
Deel A wordt gebruikt voorafgaand aan en als 22 voorbereiding op het feitelijke bunkeren
Schip Voor het schip:
Bunker Schip Voor het bunkersch ip
Terminal Code Voor de terminal
Indien van toepassing.
De actuele weersomstandigheden en 23 golfhoogte blijven binnen de overeengekomen grenswaarden.
AR
Het schip en het LNG-bunkerschip zijn veilig afgemeerd. De voorschriften ten aanzien van 24 afmeervoorzieningen worden nageleefd. Er zijn voldoende fenders aangebracht.
R
25
Er is een veilige toegang vanaf het schip naar het LNG-bunkerschip.
Alle verplichte brandblusapparatuur is voor 26 onmiddellijk gebruik gereed.
R Voor het schip:
Voor het bunkersch ip
27 De bunkerlocatie is voldoende verlicht. Zowel het schip als het LNG-bunkerschip moeten met behulp van de eigen 28 voortstuwingsinstallatie in een veilige, vrije richting kunnen wegvaren.
Opmerkingen
Voor de terminal
AR Voor het schip:
Voor het bunkersch ip
R
Zowel op het schip als op het LNG-bunkerschip 29 is er door verantwoordelijke officieren voldoende toezicht op de bunkeroperatie. VHF- / UHF-kanaal: ____ Taal:
Er is een doelmatige en geteste communicatieverbinding tussen de verantwoordelijke operators en toezichthouders 30 op het schip en op het LNG-bunkerschip. Er is overeengekomen welke taal gebruikt wordt voor de communicatie.
______________________
A R Primair systeem: ______________________ Back-up-systeem: ______________________
Er zijn afspraken gemaakt over het noodstopsignaal en de noodstopprocedures en deze zijn gecontroleerd op hun werking. Alle 31 betrokken personeel heeft daarover uitleg gekregen. Noodprocedures en -plannen en bijbehorende telefoonnummers zijn bij de verantwoordelijke personen bekend.
A
De vooraf afgesproken veiligheidszone is 32 vastgesteld. Er zijn passende tekens aangebracht om dit gebied te markeren.
A
33
Er bevinden zich geen onbevoegde personen, voorwerpen of ontstekingsbronnen binnen de
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Noodstopsignaal: ______________________
R
Pagina 124 van 190
Controlepunten
Schip
Bunker Schip
Terminal Code
Opmerkingen
afgebakende veiligheidszone.
Ter voorkoming van vallende voorwerpen zijn veiligheidsprocedures en beperkende 34 maatregelen afgesproken en deze worden door alle betrokken partijen nageleefd.
R
Op het schip is op doelmatige wijze gezorgd 35 voor een wachtsman aan dek.
Het toezicht van de wachtsman aan dek zal in het bijzonder gericht zijn op trossen, fenders en gelijktijdig plaatsvindende activiteiten.
Zowel op het schip als op het LNG-bunkerschip 36 wordt gezorgd voor een doelmatige LNGbunkerwacht.
Het toezicht van de LNGbunkerwacht zal in het bijzonder gericht zijn op de slangen, het manifold en het bunkercontrolepaneel.
Buitendeuren, patrijspoorten en ventilatieopeningen in verblijfsruimten zijn 37 gesloten overeenkomstig de handleiding operationele handelingen van het schip
Zij mogen echter nooit op slot zijn.
R
De gasdetectieapparatuur is operationeel 38 getest en er is vastgesteld dat het naar behoren werkt. Er zijn veiligheidsinformatiebladen (Material 39 Safety Data Sheets / MSDS) over de geleverde LNG-brandstof beschikbaar. 40
De voorschriften ten aanzien van ontstekingsbronnen worden nageleefd.
A
R
Doelmatige en voldoende geschikte, 41 beschermende kleding en beschermingsmiddelen zijn gebruiksklaar. Personeel dat bij het aansluiten en afkoppelen van de bunkerslangen betrokken is, en personeel dat zich in de directe nabijheid van 42 deze werkzaamheden bevindt, draagt voldoende en geschikte, beschermende kleding en gebruikt geschikte beschermingsmiddelen. Indien van toepassing.
De (automatische) noodontkoppelingsinrichting, 43 de (powered) emergency release coupling, (P)ERC, is aanwezig en gebruiksklaar. 44
Indien van toepassing.
Het watersproeisysteem is getest en gebruiksklaar.
Er zijn maatregelen getroffen om lekkages op 45 te vangen. De lekbakken hebben een voldoende volume en zijn leeg. 46
Op de scheepshuid en op dek is bescherming aangebracht tegen lage temperaturen.
47
Bunkerpompen en compressoren werken naar behoren.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Indien van toepassing.
A
Indien van toepassing.
Pagina 125 van 190
Controlepunten
48
Schip
Bunker Schip
Terminal Code
Opmerkingen
Alle op afstand bedienbare afsluiters zijn goed onderhouden en werken naar behoren.
De niveau- en drukmeters in het bunkersysteem en de alarmeringen voor 49 respectievelijk een te hoog niveau en een te hoge druk zijn operationeel, correct ingesteld en functioneren naar behoren. De bunkertanks van het schip zijn te allen tijde beschermd tegen onopzettelijke overvulling, de 50 tankinhoud wordt voortdurend gemonitord en de alarmen zijn correct ingesteld.
Intervallen van maximaal
R ___________ minuten
Alle veiligheids- en controlevoorzieningen in de LNG-installaties zijn gecontroleerd en er is 51 vastgesteld dat ze naar behoren functioneren. Alle voorzieningen voor het regelen van de druk in de tanks en de boil off, of apparatuur voor 52 het weer vloeibaar maken van het gas zijn operationeel en functioneren naar behoren. 53
Indien van toepassing.
Het dampretoursysteem tussen beide schepen is goed aangesloten en ondersteund.
Zowel op het schip als op het LNG-bunkerschip zijn de noodstopafsluiters (ESD’s), automatische afsluiters en gelijksoortige apparatuur getest en er is vastgesteld dat ze naar behoren functioneren en gebruiksklaar 54 zijn. Beide noodstopsystemen (ESD's) moeten aan elkaar gekoppeld zijn. Beide partijen hebben elkaar geïnformeerd over de sluitsnelheid van de ESD’s.
ESD Schip: ____________ seconden
A
ESD LNG-bunkerschip: ____________ seconden
De complete LNG bunkeraansluiting is gecontroleerd. 55 Ongebruikte aansluitingen zijn afgesloten en afgeblind en volledig met bouten vastgezet. LNG-bunkerslangen, vaste leidingen en manifolds zijn in goede staat, zijn goed 56 bevestigd, goed ondersteund, goed aangesloten, op lekkage gecontroleerd en gecertificeerd voor het bunkeren van LNG. De LNG-bunkerverbinding tussen het schip en 57 het LNG-bunkerschip is voorzien van dry disconnect-koppelingen. Er zijn adequate voorzieningen aanwezig voor de elektrische isolatie van de LNG58 bunkerverbinding tussen het schip en het LNGbunkerschip. De LNG-bunkeraansluitingen zijn voorzien van dry breakaway-koppelingen en na visuele 59 inspectie is vastgesteld dat zij naar behoren functioneren.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
A
Pagina 126 van 190
Controlepunten
Schip
De nood- en brandbestrijdingsplannen van het 60 schip bevinden zich buiten de bemanningsverblijven.
Bunker Schip
Terminal Code
Opmerkingen Locatie: ______________________
Er is voorzien in een internationale 61 walaansluiting (International Shore Connection). De bevoegde autoriteiten zijn geïnformeerd dat het bunkeren gaat beginnen en zijn verzocht 62 andere vaartuigen in de directe omgeving ervan op de hoogte te brengen.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 127 van 190
DEEL D:
LNG overslaggegevens en gelijktijdig plaatsvindende operaties (Dit gedeelte dient voor aanvang van het feitelijke bunkeren te worden ingevuld)
Overeengekomen starttemperatuur en -druk Noteer de overeengekomen natuurkundige grootheid en eenheid (Physical Quantity Unit - PQU): m3 Schip
LNG-leverende bunkerschip
C / F*
LNG-tank: starttemperatuur:
bar / psi* (rel)
LNG-tank: aanvangsdruk: LNG-tank: beschikbare (rest)capaciteit
PQU
*: doorhalen wat niet van toepassing is
Overeengekomen bunkeroperaties Tank 1
Tank 2
Overeengekomen te bunkeren hoeveelheid LNG:
PQU
Aanvangsdruk op het manifold:
bar / psi* (rel)
Aanvangsoverslagsnelheid:
PQU per uur
Maximale overslagsnelheid:
PQU per uur
Aftopoverslagsnelheid:
PQU per uur bar / psi* (rel)
Maximale druk op het manifold: *: doorhalen wat niet van toepassing is
Overeengekomen maximum- en minimumwaarden Maximum
Minimum
Druk tijdens bunkeren:
bar / psi* (rel)
Druk in de LNG-bunkertanks:
bar / psi* (rel)
Temperatuur van het LNG
C / F*
Vullingsgraad van de LNG-
%
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 128 van 190
bunkertanks: *: doorhalen wat niet van toepassing is
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 129 van 190
Overeengekomen gelijktijdige bunkeroperaties van LNG en andere brandstof (Let erop dat voor het bunkeren van een andere brandstof een aparte bunkercontrolelijst moet worden ingevuld) Te bunkeren brandstoffen
Schip
Bunkerschip
Terminal
Schip
Bunkerschip
Terminal
Schip
Bunkerschip
Terminal
Overeengekomen gelijktijdige LNG-bunkeroperaties met ladingoperaties Ladingactiviteit
Beperkingen ten aanzien van LNG-bunkeroperaties / ladingoperaties Beperkingen operaties
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 130 van 190
Verklaring Ondergetekenden hebben de bovenstaande punten in de delen B, C en D in overeenstemming met de instructies gecontroleerd en zijn ervan overtuigd dat de door hen ingevulde gegevens correct zijn. Bovendien hebben ondergetekenden maatregelen getroffen om de nodige terugkerende controles uit te voeren en zijn overeengekomen dat de in de controlelijst met ‘R’ aangeduide punten opnieuw zullen worden gecontroleerd met intervallen van niet meer dan _____________ uur. Zodra de status van een van de punten wijzigt, zullen ondergetekenden elkaar daar onmiddellijk van op de hoogte stellen.
Schip
Bunkerschip
Terminal
Naam
Naam
Naam
Functie
Functie
Functie
Handtekening
Handtekening
Handtekening
Datum
Datum
Datum
Tijdstip
Tijdstip
Tijdstip
Register van terugkerende controles
Datum Tijdstip Initialen schip Initialen bunkerschip Initialen terminal
Richtlijn voor het invullen van deze controlelijst De letters ‘A’ of ‘R’ in de kolom genaamd ‘Code’ hebben de volgende betekenis:
A (‘Agreement’ / ‘Overeenkomst’). Dit verwijst naar een overeenkomst of procedure die op de controlelijst in de kolom 'Opmerkingen' moet worden genoteerd of die op een andere, voor beide partijen acceptabele, wijze moet worden gecommuniceerd.
R (‘Re-check’ / ‘Hercontrole’). Dit verwijst naar punten die met regelmaat, binnen de tussen beide partijen overeengekomen en in de verklaring vermelde periodes, nogmaals gecontroleerd moeten worden.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 131 van 190
P (‘Permission’/ 'Toestemming') Dit houdt in dat toestemming moet worden verkregen van de autoriteiten.
De gezamenlijke verklaring mag pas worden ondertekend nadat beide partijen de aspecten die onder hun verantwoordelijkheden en aansprakelijkheden vallen, hebben gecontroleerd en goedgekeurd. Dit document moet tot ten minste één jaar na ondertekening aan boord van het LNG-ontvangende schip worden bewaard.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 132 van 190
DEEL E:
Controlelijst na voltooiing van het bunkeren van LNG (Dit gedeelte dient direct na voltooiing van het bunkeren te worden ingevuld)
Controlepunten
Schip
Bunker Schip
Terminal Code
LNG-bunkerslangen, vaste leidingen en 63 manifolds zijn gespoeld, en gereed voor afkoppeling.
A
De op afstand en handmatig bedienbare 64 afsluiters zijn gesloten en gereed voor afkoppeling.
A
Na de afkoppeling is de veiligheidszone 65 opgeheven. De tekens die dit gebied markeerden, zijn weggehaald.
A
De bevoegde autoriteiten zijn geïnformeerd dat de LNG-bunkeroperaties zijn voltooid en 66 zijn verzocht andere vaartuigen in de directe omgeving daarvan op de hoogte te brengen. 67
68
Opmerkingen
Tijdstip van melding: _______________ uur
De terminal is geïnformeerd dat de LNGbunkeroperaties zijn voltooid.
Tijdstip van melding:
Incidenten en bijna-ongelukken zijn aan de bevoegde autoriteiten gemeld.
Meldingsnr.:
_______________ uur
_______________
Verklaring Ondergetekenden hebben de bovenstaande punten in Deel E in overeenstemming met de instructies gecontroleerd en zijn ervan overtuigd dat de door hen ingevulde gegevens correct zijn. Schip
Bunkerschip
Terminal
Naam
Naam
Naam
Functie
Functie
Functie
Handtekening
Handtekening
Handtekening
Datum
Datum
Datum
Tijdstip
Tijdstip
Tijdstip
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 133 van 190
Richtlijn voor het invullen van deze controlelijst De letters ‘A’ of ‘R’ in de kolom genaamd ‘Code’ hebben de volgende betekenis:
A (‘Agreement’ / ‘Overeenkomst’). Dit verwijst naar een overeenkomst of procedure die op de controlelijst in de kolom 'Opmerkingen' moet worden genoteerd of die op een andere, voor beide partijen acceptabele, wijze moet worden gecommuniceerd.
R (‘Re-check’ / ‘Hercontrole’). Dit verwijst naar punten die met regelmaat, binnen de tussen beide partijen overeengekomen en in de verklaring vermelde periodes, nogmaals gecontroleerd moeten worden.
P (‘Permission’/ 'Toestemming') Dit houdt in dat toestemming moet worden verkregen van de autoriteiten.
De gezamenlijke verklaring mag pas worden ondertekend nadat beide partijen de aspecten die onder hun verantwoordelijkheden en aansprakelijkheden vallen, hebben gecontroleerd en goedgekeurd. Dit document moet tot ten minste één jaar na ondertekening aan boord van het LNG-ontvangende schip worden bewaard.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 134 van 190
LNG-Bunkercontrolelijst Van Schip naar Schip RICHTLIJNEN ALGEMEEN Als een schip bezig is met bunkeren van LNG, zijn de kapiteins van het schip en het bunkerschip en, in geval de schepen gemeerd liggen aan een terminal, zijn de kapiteins en de terminalvertegenwoordiger gezamenlijk verantwoordelijk en aansprakelijk voor het veilig uitvoeren van het bunkeren. Voordat met de LNG-bunkeroperaties zal worden begonnen, moeten de kapiteins van het schip en het bunkerschip en, indien van toepassing, de terminalvertegenwoordiger:
Schriftelijk akkoord gaan met de bunkerprocedures, met inbegrip van de maximale laad- of lossnelheden;
Schriftelijk akkoord gaan met de te nemen maatregelen in geval van nood, en
De LNG-bunkercontrolelijst Van Schip naar Schip volledig invullen en ondertekenen.
Onder de term 'terminal' moet worden verstaan iedere organisatie die verantwoordelijk is voor de bunkerlocatie. Voor de binnenvaart moet onder de term 'schip' worden verstaan een binnenvaartschip, bestemd om te worden gebruikt op de binnenwateren; onder de term 'gezagvoerder' moet, overeenkomstig de vaarreglementen, worden verstaan degene onder wiens gezag het schip gesteld is. Voor de controlepunten die niet voor alle schepen van toepassing zijn, is in de laatste kolom 'Niet van toepassing' aangegeven. De controlepunten aangegeven met 'Indien van toepassing' zijn niet verplicht en kunnen worden overgeslagen door in de kolom Opmerkingen de notitie 'n.v.t.' te vermelden. OPBOUW VAN DE CONTROLELIJST De LNG-bunkercontrolelijst Van Schip naar Schip bestaat uit delen A t/m E: DEEL A: De 'Controlelijst voorbereidingsfase' beschrijft de maatregelen die tijdens de voorbereiding van het bunkeren van LNG moeten worden genomen. Dit deel van de controlelijst kan gebruikt worden als richtlijn voor het uitwisselen van informatie en het maken van afspraken over veiligheidsmaatregelen tijdens de voorbereiding van het bunkeren van LNG voorafgaand aan de aankomst van het LNG-bunkerschip langszij het door LNG aangedreven schip op de bunkerlocatie. Het wordt aanbevolen dit gedeelte van de controlelijst tijdens het plaatsen van de bunkerbestelling in te vullen. Deel ‘B’ - Geplande gelijktijdige plaatsvindende activiteiten zorgt voor het uitwisselen van de planning van gelijktijdige bunker- en ladingoperaties tijdens het bunkeren van LNG. Gelijktijdig plaatsvindende activiteiten zijn alleen toegestaan als deze in de operationele instructies van het schip zijn goedgekeurd en volgens deze instructies worden uitgevoerd. Risicobeperking is gebaseerd op risico-inschatting en de risicobeperkende maatregelen moeten in overeenstemming zijn met de operationele instructies van het schip. Deel ‘C’ - Controlelijst direct voorafgaand aan het bunkeren betreft de vereiste materiële controles en aspecten die mondeling worden geverifieerd vlak voor de aanvang van het bunkeren van LNG. De veiligheid van de handelingen vereist dat alle relevante verklaringen in ogenschouw worden genomen en de daarmee verbonden verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid voor naleving worden geaccepteerd, hetzij gezamenlijk of afzonderlijk. Wanneer een partij niet bereid is een toegewezen verantwoordelijkheid te aanvaarden, moet een
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 135 van 190
opmerking worden geplaatst in de kolom 'Opmerkingen' en moet zorgvuldig worden beoordeeld of de activiteiten doorgang kunnen hebben. Wanneer een bepaald punt wordt beschouwd als niet van toepassing op het schip, het LNG-bunkerschip of de geplande activiteiten, moet hierover een notitie worden opgenomen in de kolom 'Opmerkingen'. Deel ‘D’ – LNG-bunkeroverslaggegevens en gelijktijdig plaatsvindende activiteiten bevat de bunkergegevens waarover afspraken dienen te worden gemaakt. Dit gedeelte heeft betrekking op de informatie die onderling wordt uitgewisseld en de afspraken die zijn gemaakt over temperatuur, dichtheid, volume, overslagsnelheid, druk, en de natuurkundige grootheid en eenheid (PQU) die voor het bunkeren van LNG worden gebruikt. Deel ‘E’: Controlelijst na voltooiing van het bunkeren van LNG bevat de maatregelen die na afloop van het bunkeren van LNG moeten worden genomen om de bunkerverbindingen te kunnen afkoppelen en de gehele operatie te kunnen afsluiten.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 136 van 190
GEBRUIK VAN DE LNG-BUNKERCONTROLELIJST VAN SCHIP NAAR SCHIP De volgende richtlijnen zijn opgesteld ter ondersteuning van het gezamenlijk gebruik van de LNG-controlelijst Van Schip naar Schip. Gedurende de tijd dat het schip langszij het bunkerschip ligt, moeten de kapitein, en allen die onder zijn gezag staan, zich strikt aan deze voorschriften houden. Indien van toepassing, moet de terminalvertegenwoordiger ervoor zorgen dat het walpersoneel dat eveneens doet. Alle partijen moeten volledig samenwerken in het wederzijdse belang de werkzaamheden veilig en efficiënt uit te kunnen voeren. De kapitein van het schip en de kapitein van het bunkerschip en, indien van toepassing, de terminalvertegenwoordiger, kunnen verantwoordelijke personen aanwijzen die de leiding hebben bij het bunkeren en die gemachtigd zijn om de LNG-bunkercontrolelijst in te vullen en te ondertekenen. De toekenning van verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid voor de afgelegde verklaringen in de LNGbunkercontrolelijst Van Schip naar Schip wordt in het document zelf geregeld. Ter bevestiging van het aanvaarden van de verplichtingen worden de desbetreffende vakjes afgevinkt en geparafeerd en wordt tot slot aan het einde van de controlelijst de verklaring ondertekend. Eenmaal ondertekend, biedt de controlelijst, dankzij de wederzijdse uitwisseling van belangrijke informatie, een minimale basis voor veilige handelingen overeenkomstig de afspraken. Sommige verklaringen in de controlelijst hebben betrekking op aspecten waarvoor alleen het schip dat gebunkerd wordt verantwoordelijk en aansprakelijk is. Andere verklaringen in de controlelijst hebben betrekking op aspecten waarvoor of alleen het LNG-bunkerschip of alleen de terminal verantwoordelijk en aansprakelijk is. Andere verklaringen in de controlelijst betreffen een gezamenlijke verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid. De grijs gearceerde vakjes worden gebruikt om verklaringen aan te geven die in het algemeen waarschijnlijk niet van toepassing zijn op een partij; het schip, het bunkerschip of de terminal kunnen deze echter aanvinken of paraferen indien zij dit wensen. Waar bij het vakje vermeld staat: 'voor het schip', 'voor het bunkerschip', of 'voor de terminal', zullen de betrokken partijen slechts ten aanzien van hun eigen verantwoordelijkheid het betreffende vakje aanvinken en de controlelijst ondertekenen. De toewijzing van verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid betekent niet dat de andere partij is gevrijwaard van het uitvoeren van controles om de naleving te bevestigen. Het is bedoeld om duidelijk de partij aan te geven die verantwoordelijk is voor de initiële en voortgezette naleving tijdens het gehele verblijf van het schip op de bunkerlocatie. De verantwoordelijke toezichthouder moet persoonlijk alle aspecten controleren die tot de verantwoordelijkheid behoren van het door LNG aangedreven schip. Op dezelfde manier moet de toezichthouder van het LNG-bunkerschip of, indien van toepassing, de terminalvertegenwoordiger, persoonlijk alle aspecten controleren die tot de verantwoordelijkheid van het LNG-bunkerschip of, indien van toepassing, van de terminal behoren. Bij het aanvaarden van hun verantwoordelijkheden moeten de vertegenwoordigers zich ervan vergewissen dat de veiligheidsnormen die op de handelingen van toepassing zijn zowel voor de ene als de andere partij volledig aanvaardbaar zijn. Dit kan bereikt worden door:
vast te stellen dat een bevoegd persoon de checklist op een goede manier heeft ingevuld;
de desbetreffende documenten in te zien;
het houden van een gezamenlijke inspectie waar dit nodig wordt geacht.
Voor wederzijdse veiligheid kan de scheepsofficier van het LNG-bunkerschip en, indien van toepassing, een lid van het terminalpersoneel en, wanneer nodig, een verantwoordelijke scheepsofficier vóór aanvang van de werkzaamheden en van tijd tot tijd daarna, het schip en het bunkerschip inspecteren om ervoor te zorgen dat het schip en het bunkerschip daadwerkelijk hun verplichtingen nakomen, zoals aanvaard in de LNG-bunkercontrolelijst Van Schip naar Schip. Waar Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 137 van 190
gebleken is dat de fundamentele veiligheidsvoorzieningen ontoereikend zijn, kan elk van de partijen eisen dat de LNGbunkeroperaties worden gestopt totdat adequate corrigerende maatregelen zijn genomen.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 138 van 190
CODERING VAN ONDERDELEN De letters ‘A’, 'P' of ‘R’ in de kolom genaamd ‘Code’ hebben de volgende betekenis:
A
P R
‘Agreement’ (‘Overeenkomst’). Dit verwijst naar een overeenkomst of procedure die op de controlelijst in de kolom 'Opmerkingen' moet worden genoteerd of die op een andere, voor beide partijen acceptabele, wijze moet worden gecommuniceerd. ‘Permission’ (‘Toestemming’). Dit houdt in dat toestemming moet worden verkregen van de bevoegde autoriteiten. ‘Re-check’ ('Hercontrole'). Dit verwijst naar punten die met regelmaat, binnen de tussen beide partijen overeengekomen en in de verklaring vermelde periodes, nogmaals gecontroleerd moeten worden.
De gezamenlijke verklaring mag pas worden ondertekend nadat beide partijen de aspecten die onder hun verantwoordelijkheden en aansprakelijkheden vallen, hebben gecontroleerd en goedgekeurd.
TOELICHTING VAN DE CONTROLEPUNTEN
Deel A - Controlelijst voorbereidingsfase 1
De bevoegde autoriteiten hebben toestemming gegeven voor het bunkeren van LNG op de overeengekomen locatie en tijdstip. De bevoegde autoriteiten kunnen geraadpleegd worden over welke andere autoriteiten hun toestemming moeten geven voor de bunkeroperaties met betrekking tot de aangewezen locatie, tijdstip en betrokken partijen.
2
De terminal heeft toestemming gegeven voor het bunkeren van LNG op de overeengekomen locatie en tijdstip. Indien onduidelijk is met welke persoon van de terminal contact moet worden opgenomen, kunnen de bevoegde autoriteiten geraadpleegd worden.
3
De bevoegde autoriteiten zijn volgens de lokale voorschriften over de tijd van de LNGbunkeroperaties ingelicht. Indien onduidelijk is met welke persoon volgens de lokale voorschriften contact moet worden opgenomen, kunnen de havenautoriteiten geraadpleegd worden.
4
De terminal is volgens de terminalvoorschriften over de tijd van het bunkeren van LNG ingelicht. Bij twijfel over de terminalvoorschriften kan de terminal geraadpleegd worden.
5
De voorschriften van de bevoegde autoriteiten worden nageleefd. Havens hebben specifieke havenreglementen en havenbeheersverordeningen. Bij twijfel over de lokale voorschriften, kunnen de bevoegde autoriteiten geraadpleegd worden. In staten die ondertekenaars zijn van het SOLAS-verdrag vereist de ISPS-Code van zeeschepen dat de veiligheidsofficier van het schip en de havenveiligheidsbeambte van de havenfaciliteit de uitvoering van hun respectieve veiligheidsplannen onderling coördineren.
6
De voorschriften van de plaatselijke terminal worden nageleefd. Bij twijfel over de terminalvoorschriften kan de terminal geraadpleegd worden.
7
Al het personeel dat betrokken is bij de LNG-bunkeroperatie heeft een passende opleiding
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 139 van 190
doorlopen en heeft instructies ontvangen over de specifieke LNG-bunkerapparatuur en -procedures. Hoewel al het personeel dat operationeel betrokken is bij de LNG-bunkeroperaties aan de verplichte opleidingseisen moet voldoen, moeten zij desalniettemin vertrouwd zijn met de specifieke LNGbunkerapparatuur en -procedures voor deze bunkeroperatie. Ten aanzien van dit onderdeel moeten de betrokken partijen alleen aanvinken en ondertekenen waarvoor zij zelf verantwoordelijk zijn. 8
Van zowel het schip als het LNG-bunkerschip zijn het door het klassebureau goedgekeurde bunkerplan en de handleiding voor operationele handelingen beschikbaar. De in de operationele instructies van het schip vermelde LNG-bunkervoorschriften moeten met alle betrokken partijen worden uitgewisseld. Op verzoek kunnen het bunkerplan, de operationele instructies, en de inhoud daarvan getoond worden aan de bevoegde autoriteiten.
9
Er zijn afspraken gemaakt tussen het schip en het LNG-bunkerschip over het afmeren en de fendering. Een adequaat fendersysteem is noodzakelijk en daar moet voldoende aandacht aan worden geschonken. Op de ligplaats dienen de schepen altijd op deugdelijke wijze afgemeerd te zijn. Het bewegen van het schip langs pieren en kaden dient voorkomen te worden door alle meertrossen strak gespannen te houden. Er dient extra aandacht geschonken te worden aan mogelijke bewegingen van het schip als gevolg van wind, stroming, getijden of passerende schepen en de gevolgen daarvan voor de werkzaamheden die gaande zijn. Staaldraadtrossen en kunststoftrossen dienen niet gelijktijdig in dezelfde richting gebruikt te worden (d.w.z. als dwarstrossen, springlijnen, voor- of achtertrossen) vanwege het verschil in hun elastische eigenschappen. Na het afmeren dienen schepen die uitgerust zijn met 'automatic tension winches' deze niet te gebruiken in de automatische stand. Er moeten voorzieningen aangebracht zijn om in een noodsituatie het schip snel en veilig te kunnen losmaken. In havens waar bij het meren het gebruik van ankers vereist is, moet hier speciaal aandacht aan gegeven worden. Ankers die niet in gebruik zijn, dienen goed geborgd te zijn. Onafhankelijk van de afmeermethode dient er overeenstemming te zijn over de manier van losmaken in een noodsituatie, rekening houdend met de eventueel daaraan verbonden risico’s.
10 Het LNG-bunkerschip heeft de vereiste goedkeuring verkregen om langszij het LNG-ontvangende schip af te meren. Havens hebben specifieke havenreglementen en havenbeheersverordeningen. Bij twijfel over de lokale voorschriften kunnen de havenautoriteiten geraadpleegd worden. 11 De bunkerlocatie is voldoende verlicht. Aan boord dienen in het donker de manifolds op een veilige en goede wijze verlicht te zijn. Wanneer dit niet het geval is, moet voor extra verlichting worden gezorgd. 12 Alle LNG-bunker- en gasdetectieapparatuur zijn gecertificeerd, in goede staat en geschikt voor het beoogde gebruik. Er dient een lijst met de certificeringsdata, verloopdata en de eerstvolgende tussentijdse certificeringsdata voor de gebruikte bunkerapparatuur verstrekt en onderling uitgewisseld te worden. De validering van de certificaten moet vóór aanvang van het bunkeren van LNG plaatsvinden. Ten aanzien van dit onderdeel moeten de betrokken partijen alleen aanvinken en ondertekenen waarvoor zij zelf verantwoordelijk zijn. 13 Er zijn afspraken gemaakt tussen het schip en het LNG-bunkerschip over de te volgen procedures voor het bunkeren, inkoelen en spoelen. De procedures voor de voorgenomen LNG-bunkeroperaties dienen vooraf gepland te worden. Ze dienen, voordat de werkzaamheden zullen aanvangen, met het schip, het bunkerschip en, indien van toepassing, met vertegenwoordigers van de wal besproken en overeengekomen te worden. Gemaakte afspraken dienen formeel te worden vastgelegd en ondertekend door het schip, het LNG-bunkerschip en, indien van
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 140 van 190
toepassing, de terminalvertegenwoordigers. Elke wijziging in de overeengekomen procedure die van invloed zou kunnen zijn op de werkzaamheden dient door de betrokken partijen besproken en overeengekomen te worden. Nadat de betrokken partijen overeenstemming hebben bereikt, dienen ingrijpende wijzigingen zo spoedig mogelijk schriftelijk vastgelegd te worden en wel ruim voor invoering ervan. 14 Er zijn afspraken gemaakt tussen het schip en het LNG-bunkerschip over het systeem en de methode van elektrische isolatie. Het systeem en de voorzieningen voor de elektrische isolatie in de LNG-bunkerverbinding dienen vooraf gepland te worden. Ze dienen, voordat de werkzaamheden zullen aanvangen, met het schip, het bunkerschip en, indien van toepassing, met vertegenwoordigers van de wal besproken en overeengekomen te worden. 15 Er is een veiligheidszone vastgesteld en afgesproken. De risico-inschatting van het LNG-bunkerschip en het door LNG aangedreven schip voorzien in veiligheidsafstanden en veiligheidszones voor het bunkeren van LNG. Deze veiligheidszones zijn voorgeschreven in de operationele instructies van het schip. Indien van toepassing, dient rekening gehouden te worden met de voorschriften voor veiligheidszones van het LNG-bunkerschip, de operator van de terminal en de lokale autoriteiten; deze voorschriften dienen daarin opgenomen te worden. De voorschriften voor de veiligheidszone rondom de LNG-bunkerlocatie aan boord van de schepen en aan de wal dienen met de partijen die bij het bunkeren van LNG betrokken zijn, uitgewisseld, overeengekomen en aangewezen te worden.
16 De voorschriften ten aanzien van ontstekingsbronnen worden nageleefd. Deze betreffen onder meer een rookverbod en voorschriften op het gebied van open vuur, mobiele telefoons, semafoons, VHF- en UHF-apparatuur, radar- en AIS-apparatuur. Roken aan boord van de schepen mag alleen plaatsvinden op plaatsen die daarvoor aangewezen zijn door de kapiteins en de terminal. Roken aan wal is verboden behalve op plaatsen die daarvoor aangewezen zijn door de vertegenwoordiger van de terminal. Plaatsen die rechtstreeks in contact staan met de buitenlucht mogen niet als rookplaatsen aangewezen worden. Gebouwen, plaatsen en kamers die aangewezen zijn als rookruimten dienen duidelijk als zodanig te worden gemarkeerd. Ten aanzien van dit onderdeel moeten de betrokken partijen alleen aanvinken en ondertekenen waarvoor zij zelf verantwoordelijk zijn. Onder een open licht of vuur wordt het volgende verstaan: een open vlam, ontstaan van vonken, open elektrisch licht alsmede alle andere oppervlakken die een gelijke of hogere temperatuur hebben dan de minimum ontstekingstemperatuur van de tijdens de werkzaamheden te verwerken stoffen. Het gebruik van open licht of vuur aan boord van de schepen en op de wal, is verboden in de veiligheidszone, tenzij aan alle van toepassing zijnde voorschriften is voldaan en er afspraken zijn gemaakt met de havenautoriteiten, de kapiteins van beide schepen en de operator van de terminal. In de veiligheidszone:
moeten telefoons voldoen aan de vereisten van een explosieveilige uitvoering;
mogen mobiele telefoons en semafoons niet worden gebruikt, tenzij zij daarvoor zijn goedgekeurd door een daartoe bevoegde autoriteit;
mag beschadigde apparatuur niet worden gebruikt, zelfs indien de apparatuur nog wel werkt;
is het gebruik van draagbare elektrische apparatuur, verlengsnoeren of kabelhaspels niet toegestaan tijdens het bunkeren van LNG en moet deze apparatuur uit de gevarenzone worden
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 141 van 190
verwijderd;
liggen telefoonkabels die gebruikt worden voor de schip-/walcommunicatie bij voorkeur buiten de veiligheidszone. Indien dit niet haalbaar is, moet de kabel zodanig gelegd en beschermd zijn dat hierdoor geen gevaar kan ontstaan
dienen vaste VHF-/UHF- en AIS-apparatuur uitgeschakeld te zijn of op laag vermogen te staan (1 watt of minder), tenzij de kapiteins van beide schepen, in overleg met de terminalvertegenwoordiger, de voorwaarden heeft vastgesteld waaronder de installatie veilig gebruikt kan worden. Het hoofdradiostation van het schip mag niet worden gebruikt gedurende het verblijf van het schip in de haven, behalve voor ontvangstdoeleinden. De antennes van de hoofdzender van het schip moeten zijn ontkoppeld en geaard;
dienen draagbare VHF-/UHF-sets van een veilig type te zijn, goedgekeurd door een daartoe bevoegde autoriteit;
mogen VHF radiotelefoniesets alleen gebruikt worden op internationaal overeengekomen frequentiebanden;
mag de apparatuur voor het satellietcommunicatiesysteem normaal worden gebruikt, tenzij anders bepaald.
dient de radarinstallatie van het schip uitgeschakeld te zijn, tenzij de kapiteins en de terminalvertegenwoordiger de voorwaarden hebben vastgesteld waaronder de installatie veilig gebruikt kan worden;
moeten raamairconditioners losgekoppeld zijn van de voeding.
17 Alle verplichte brandblusapparatuur is voor onmiddellijk gebruik gereed. De brandblusapparatuur aan boord bevindt zich op de juiste plaats en is klaar voor onmiddellijk gebruik. Er moet voldoende geschikte draagbare of vaste uitrusting aanwezig zijn overeenkomstig de operationele instructies van het schip. De hoofdbrandblussystemen van het schip moeten onder druk staan of in korte tijd op druk gebracht kunnen worden. Bij zeeschepen dient een set brandbestrijdingsplannen ter assistentie van de walbrandweer permanent bewaard te worden in een duidelijk gemarkeerde, waterdichte behuizing buiten de bemanningsverblijven. Hierbij dient ook een bemanningslijst te zijn ingesloten. De brandblusapparatuur op de terminal bevindt zich op de juiste plaats en is klaar voor onmiddellijk gebruik. Deel B – Geplande gelijktijdig plaatsvindende activiteiten 18
Het geplande gelijktijdig bunkeren van LNG en andere brandstoffen, vindt plaats overeenkomstig de goedgekeurde handleidingen voor operationele handelingen van het schip. De planning van gelijktijdig plaatsvindende bunkeroperaties tijdens het bunkeren van LNG moet onderling worden uitgewisseld en vastgelegd in deel D van deze controlelijst. Het schip en het bunkerschip moeten controleren of de geplande gelijktijdig plaatsvindende activiteiten voldoen aan de goedgekeurde operationele instructies van het schip, zoals het goedgekeurde bunkerhandboek en de operationele procedures van beide schepen.
19
De tijdens het bunkeren van LNG geplande gelijktijdige ladingoperaties, vinden plaats overeenkomstig de goedgekeurde handleidingen voor operationele handelingen van het schip.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 142 van 190
De planning van gelijktijdig plaatsvindende ladingoperaties tijdens het bunkeren van LNG moet onderling worden uitgewisseld en vastgelegd in deel D van deze controlelijst. Het schip, het bunkerschip en de terminal moeten controleren of de geplande gelijktijdig plaatsvindende activiteiten voldoen aan de goedgekeurde operationele instructies van het schip, zoals het bunkerhandboek en de operationele procedures van beide schepen. 20
De bevoegde autoriteiten hebben toestemming gegeven voor de gelijktijdige bunker- en/of ladingoperaties tijdens het bunkeren van LNG. De havenautoriteiten kunnen geraadpleegd worden over de havenreglementen en over welke andere autoriteiten goedkeuring moeten geven voor de geplande gelijktijdig plaatsvindende activiteiten.
21
De veiligheidsmaatregelen en procedures voor gelijktijdig uitgevoerde activiteiten, vermeld in de goedgekeurde handleidingen voor operationele handelingen van het schip, zijn overeengekomen en deze worden door alle betrokken partijen nageleefd. De goedgekeurde operationele instructies van het door LNG aangedreven schip en van het LNGbunkerschip bevatten op risico-inschatting gebaseerde risicobeperkende maatregelen voor gelijktijdig uitgevoerde activiteiten. Alle partijen moeten goed begrijpen wat deze beperkingen inhouden. De criteria voor gelijktijdig uitgevoerde activiteiten moeten worden genoteerd in deel D van deze controlelijst. De LNG-bunkeroperaties moeten worden opgeschort als aan deze beperkende maatregelen niet kan worden voldaan.
Deel C - Controlelijst direct voorafgaand aan het bunkeren 22
Deel A wordt gebruikt voorafgaand aan en als voorbereiding op het feitelijke bunkeren Deel A: De 'Controlelijst ter voorbereiding van het bunkeren' beschrijft de maatregelen die tijdens de voorbereiding van het bunkeren van LNG moeten worden genomen. Dit deel van de controlelijst kan gebruikt worden als richtlijn voor het uitwisselen van kennis en informatie en het maken van afspraken over veiligheidsonderwerpen tijdens de voorbereiding van het bunkeren van LNG. Het wordt aanbevolen dit gedeelte van de controlelijst tijdens het plaatsen van de bunkerbestelling in te vullen. Het gebruik van Deel A is niet verplicht. Ten aanzien van dit onderdeel plaatsen betrokken partijen alleen een vinkje als zij Deel A gebruiken voor hun eigen voorbereiding.
23
De actuele weersomstandigheden en golfhoogte blijven binnen de overeengekomen grenswaarden. Er zijn tal van factoren die een rol spelen bij de beslissing of het bunkeren van LNG gestaakt moet worden. In overleg tussen het schip, het bunkerschip en, indien van toepassing, de terminal, dienen beperkende factoren te worden vastgesteld, waaronder: windsnelheid en -richting en de invloed daarvan op de bunkerverbindingen;
windsnelheid en -richting en de invloed daarvan op het deugdelijk afgemeerd zijn van het schip;
windsnelheid en -richting en de invloed daarvan op de loopplanken;
het effect van golven op het deugdelijk afgemeerd zijn of op de veiligheid van de loopplanken bij daaraan blootgestelde locaties.
Alle partijen moeten goed begrijpen wat deze beperkingen inhouden. De criteria voor het stoppen van het bunkeren, het afkoppelen van slangen of aansluitarmen en het ontruimen van de ligplaats dienen in de kolom ‘Opmerkingen’ op de controlelijst te worden ingevuld. Bunkeroperaties moeten opgeschort worden bij naderend onweer. Bij stormwaarschuwing of verslechterende weersomstandigheden dienen de noodsleeptrossen te worden klaargelegd en moeten de afmeertrossen goed in de gaten worden gehouden. 24
Het schip en het LNG-bunkerschip zijn veilig afgemeerd. De voorschriften ten aanzien van afmeervoorzieningen worden nageleefd. Er zijn voldoende fenders aangebracht.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 143 van 190
Een adequaat fendersysteem is zeer belangrijk en bij de controles moet daarom goed op de fenders gelet worden. Op de ligplaats dienen de schepen altijd op deugdelijke wijze afgemeerd te zijn. Het bewegen van het schip langs pieren en kaden dient voorkomen te worden door alle meertrossen strak gespannen te houden. Er dient extra aandacht geschonken te worden aan mogelijke bewegingen van de schepen als gevolg van wind, stroming, getijden of passerende schepen en de gevolgen daarvan voor de werkzaamheden die gaande zijn. Staaldraadtrossen en kunststoftrossen dienen niet gelijktijdig in dezelfde richting gebruikt te worden (d.w.z. als dwarstrossen, springlijnen, voor- of achtertrossen) vanwege het verschil in hun elastische eigenschappen. Na het afmeren dienen schepen die uitgerust zijn met 'automatic tension winches' deze niet te gebruiken in de automatische stand. Onafhankelijk van de afmeermethode dient er overeenstemming te zijn over de manier van losmaken in een noodsituatie, rekening houdend met de eventueel daaraan verbonden risico’s. Ankers die niet in gebruik zijn, dienen goed geborgd te zijn. 25
Er is een veilige toegang vanaf het schip naar het LNG-bunkerschip. De toegang dient zich zo ver als praktisch mogelijk van de LNG-bunkermanifolds te bevinden. De toegang tot de schepen dient veilig te zijn en kan bestaan uit een passende loopplank of een accommodatieladder met een vangnet dat naar behoren bevestigd is. Er dient extra aandacht aan een veilige toegang gegeven te worden indien als gevolg van het verschil in vrijboord het hoogteverschil tussen de op- en afstapplaatsen van de schepen groot is of naar verwachting groot kan worden. Wanneer de wal geen overstapfaciliteiten beschikbaar heeft en een loopplank van het schip wordt gebruikt, moet er een geschikte afstapplaats op de ligplaats zijn met voldoende vrije ruimte voor de loopplank om een veilige en gemakkelijke toegang tot het schip te verschaffen bij alle getijden en veranderingen in vrijboord van het schip. Op het schip dient een reddingsboei bij de loopplank of de accommodatieladder aanwezig te zijn. De toegang dient in het donker veilig en goed verlicht te zijn. Personen die niets op het schip te zoeken hebben of die geen toestemming van de kapitein hebben, moet de toegang tot het schip geweigerd worden. Naast de toegangsfaciliteit dient er aan boord een veilige en snelle vluchtweg voor noodsituaties beschikbaar te zijn. Aan boord van beide schepen zou gedacht kunnen worden aan een reddingsboot, die klaar is voor direct gebruik en zich bij voorkeur dichtbij de verblijfsruimten van het schip zou moeten bevinden.
26
Alle verplichte brandblusapparatuur is voor onmiddellijk gebruik gereed. De brandblusapparatuur aan boord bevindt zich op de juiste plaats en is klaar voor onmiddellijk gebruik. Er moet voldoende geschikte draagbare of vaste uitrusting aanwezig zijn overeenkomstig de operationele instructies van het schip. De hoofdbrandblussystemen van het schip moeten onder druk staan of in korte tijd op druk gebracht kunnen worden. Bij zeeschepen dient een set brandbestrijdingsplannen ter assistentie van de walbrandweer permanent bewaard te worden in een duidelijk gemarkeerde, waterdichte behuizing buiten de bemanningsverblijven. Hierbij dient ook een bemanningslijst te zijn ingesloten. Indien van toepassing, moet zowel het schip als de wal ervoor zorgen dat hun hoofdbrandblussystemen op een snelle en gemakkelijke manier aan elkaar gekoppeld kunnen worden, zo nodig met gebruikmaking van de internationale walaansluiting. De brandblusapparatuur op de terminal bevindt zich op de juiste plaats en is klaar voor onmiddellijk gebruik. De hoofdbrandblussystemen van de wal moeten onder druk staan of in korte tijd op druk gebracht kunnen worden. Ten aanzien van dit onderdeel moeten de betrokken partijen alleen aanvinken en ondertekenen waarvoor zij zelf verantwoordelijk zijn.
27
De bunkerlocatie is voldoende verlicht. De bunkerlocatie dient in het donker veilig en goed verlicht te zijn.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 144 van 190
28
Zowel het schip als het LNG-bunkerschip moeten met behulp van hun eigen voortstuwingsinstallatie in een veilige, vrije richting kunnen wegvaren. De schepen moeten op korte termijn met behulp van hun eigen voortstuwingsinstallatie kunnen wegvaren, tenzij de havenautoriteiten toestemming voor immobilisatie hebben gegeven. Het schip zal aan een aantal voorwaarden moeten voldoen om daarvoor toestemming te verkrijgen. Alle partijen betrokken bij het bunkeren van LNG moeten daarover geïnformeerd worden en in toestemmen.
29
Zowel op het schip als op het LNG-bunkerschip is er door verantwoordelijke officieren voldoende toezicht op de bunkeroperatie. Zowel op het schip als op het LNG-bunkerschip is er adequaat en voortdurend toezicht op het bunkeren. Het toezicht dient gericht te zijn op het voorkomen van het ontstaan van gevaarlijke situaties. Indien een dergelijke situatie zich echter toch voordoet, dient het toezichthoudende personeel over voldoende kennis en middelen te beschikken om corrigerend in te grijpen. Het controlerend personeel op het schip en op het bunkerschip dient daarbij een goede communicatie te onderhouden met hun respectieve toezichthouders. Al het personeel dat bij de werkzaamheden betrokken is, dient bekend te zijn met de gevaren van de stoffen waarmee gewerkt wordt. Op elk moment gedurende het verblijf van het schip op de bunkerlocatie moet er voldoende personeel aan boord van het schip en op het LNG-bunkerschip aanwezig zijn om een noodsituatie te bestrijden.
30
Er is een doelmatige en geteste communicatieverbinding tussen de verantwoordelijke operators en toezichthouders op het schip en op het LNG-bunkerschip. Er is overeengekomen welke taal gebruikt wordt voor de communicatie. Er is een afspraak over de door beide partijen te begrijpen en te gebruiken taal. Er moet op de meest efficiënte wijze gecommuniceerd worden tussen de dienstdoende verantwoordelijke officier op het schip en het LNG-bunkerschip. Bij gebruik van telefoons moet de telefoon zowel aan boord als aan de wal permanent bemand worden door een persoon die onmiddellijk contact met zijn betreffende supervisor kan opnemen. Bovendien moet de supervisor een voorziening hebben om alle gesprekken te kunnen overrulen. Bij gebruik van RT-/VHFradiosystemen dient de apparatuur bij voorkeur draagbaar te zijn en gedragen te worden door de supervisor of iemand die onmiddellijk contact kan opnemen met zijn betreffende supervisor. Bij gebruik van vaste systemen moeten de richtlijnen voor telefoons gebruikt worden. De gekozen hoofd- en back-upcommunicatiesystemen dienen op de controlelijst vermeld te worden en de benodigde informatie aangaande telefoonnummers en/of te gebruiken kanalen dient onderling uitgewisseld en vastgelegd te worden. De telefoon en draagbare RT-/VHF-radiosystemen dienen aan de van toepassing zijnde (explosieveilige) veiligheidseisen te voldoen.
31
Er zijn afspraken gemaakt over het noodstopsignaal en de noodstopprocedures en deze zijn gecontroleerd op hun werking. Alle betrokken personeel heeft daarover uitleg gekregen. Noodprocedures en -plannen en bijbehorende telefoonnummers zijn bij de verantwoordelijke personen bekend. Het afgesproken signaal dat bij een noodsituatie aan wal of aan boord gebruikt wordt, dient voor het personeel aan wal en aan boord duidelijk te worden begrepen. Er moet een noodstopprocedure worden afgesproken tussen het schip en het LNG-bunkerschip en formeel worden vastgelegd en ondertekend door zowel de vertegenwoordiger van het schip als van het LNGbunkerschip. De overeenkomst dient te vermelden onder welke omstandigheden de werkzaamheden onmiddellijk gestaakt moeten worden. Er dient goed nagedacht te worden over het mogelijkerwijs creëren van gevaarlijke situaties als gevolg van de noodstopprocedure.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 145 van 190
32
De vooraf afgesproken veiligheidszone is vastgesteld. Er zijn passende tekens aangebracht om dit gebied te markeren. De risico-inschatting voor het bunkeren met LNG van het door LNG aangedreven schip voorziet in veiligheidsafstanden en veiligheidszones. Deze veiligheidszones zijn voorgeschreven in de operationele instructies van het schip. Indien van toepassing, dient rekening te worden gehouden met de voorschriften voor veiligheidszones van de operator van het LNG-bunkerschip, de operator van de terminal en de lokale autoriteiten; deze voorschriften dienen daarin opgenomen te worden. De voorschriften voor de veiligheidszone rondom de LNG-bunkerlocatie aan boord van het schip en aan de wal dienen overeengekomen en duidelijk aangegeven te zijn.
33
Er bevinden zich geen onbevoegde personen, voorwerpen of ontstekingsbronnen binnen de afgebakende veiligheidszone. Vóór de aanvang van de werkzaamheden moet onbevoegde personen worden gevraagd om de gemarkeerde veiligheidszone te verlaten. Verboden voorwerpen of ontstekingsbronnen dienen uit de zone verwijderd te worden. Gedurende de bunkerwerkzaamheden dient dit regelmatig opnieuw gecontroleerd te worden.
34
Ter voorkoming van vallende voorwerpen zijn veiligheidsprocedures en beperkende maatregelen afgesproken en deze worden door alle betrokken partijen nageleefd. Er is voorzien in middelen en procedures om te voorkomen dat mensen (personeel/passagiers) de oorzaak zijn van vallende objecten. Er is voorzien in operationele procedures om te vermijden dat de bedrijfsvoering aan boord de oorzaak is van vallende objecten. Aan boord van het bunkerschip is voorzien in beperkende maatregelen om de gevolgen van vallende objecten te verminderen.
35
Op de schepen is op doelmatige wijze gezorgd voor een wachtsman aan dek. Het toezicht van de wachtsman aan dek zal in het bijzonder gericht zijn op trossen, fenders en gelijktijdig plaatsvindende activiteiten.
36
Zowel op het schip als op het LNG-bunkerschip wordt gezorgd voor een doelmatige LNGbunkerwacht. Het toezicht van de LNG-bunkerwacht zal in het bijzonder gericht zijn op de slangen, het manifold en het bunkercontrolepaneel.
37
Buitendeuren, patrijspoorten en ventilatieopeningen in verblijfsruimten zijn gesloten overeenkomstig de handleiding operationele handelingen van het schip. Buitendeuren, ramen en patrijspoorten in de verblijfsruimten dienen tijdens het bunkeren van LNG gesloten te zijn als dit volgens de operationele instructies van het schip vereist is. Op deze deuren dient duidelijk vermeld te worden dat ze tijdens dergelijke activiteiten gesloten moeten blijven, maar zij mogen nooit op slot gedaan worden. Deze verplichting staat een redelijke toegang tot ruimten tijdens het bunkeren niet in de weg, maar men mag deuren niet onbeheerd open laten staan. De ventilatie in de machinekamer mag gebruikt worden. Sluiting ervan dient echter overwogen te worden wanneer dit geen negatieve gevolgen heeft voor de veilige en efficiënte werking van de betreffende machinekamerruimten.
38
De gasdetectieapparatuur is operationeel getest en er is vastgesteld dat het naar behoren werkt. De ter beschikking gestelde apparatuur moet in staat zijn aardgas te meten. Er dient geschikte apparatuur voorhanden te zijn om de gasdetectie- en meetapparatuur te kalibreren Voor het begin van de werkzaamheden moet een functietest (een snelle test voor het vaststellen van de goede werking) of kalibrering uitgevoerd worden.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 146 van 190
Voor het kalibreren van de gasdetectieapparatuur dient spangas aanwezig te zijn. Voorafgaand aan de werkzaamheden dient de vaste gasdetectieapparatuur gekalibreerd te worden voor aardgas. Het alarmsysteem dient getest te zijn en informatie over de laatst gehouden test dient onderling uitgewisseld te worden. Draagbare gasdetectie-instrumenten, geschikt en gekalibreerd voor zowel aardgas als het meten van explosieniveaus, dienen beschikbaar te zijn.
39
Er zijn veiligheidsinformatiebladen (Material Safety Data Sheets / MSDS) over de geleverde LNGbrandstof beschikbaar. Op verzoek van het door LNG aangedreven schip, de terminal en het LNG-bunkerschip moeten MSDS beschikbaar worden gesteld. Dergelijke informatiebladen moeten ten minste de bestanddelen van het product met hun scheikundige naam, de gebruikelijke naam, het UN-nummer en de maximumconcentratie van eventueel aanwezige giftige bestanddelen, uitgedrukt in volumepercentage of in ppm, bevatten, al naar gelang het geval.
40
De voorschriften ten aanzien van ontstekingsbronnen worden nageleefd. Deze betreffen onder meer een rookverbod en voorschriften op het gebied van open vuur, mobiele telefoons, semafoons, VHF- en UHF-apparatuur, radar- en AIS-apparatuur. Roken aan boord van het schip mag alleen plaatsvinden op plaatsen die daarvoor aangewezen zijn door de kapitein in overleg met de vertegenwoordigers van het bunkerschip en de terminal. Roken aan wal is verboden behalve op plaatsen die daarvoor aangewezen zijn door de vertegenwoordiger van de terminal. Plaatsen die rechtstreeks in contact staan met de buitenlucht mogen niet als rookplaatsen aangewezen worden. Gebouwen, plaatsen en kamers die aangewezen zijn als rookruimten dienen duidelijk als zodanig te worden gemarkeerd. Onder een open licht of vuur wordt het volgende verstaan: een open vlam, ontstaan van vonken, open elektrisch licht alsmede alle andere oppervlakken die een gelijke of hogere temperatuur hebben dan de minimum ontstekingstemperatuur van de tijdens de werkzaamheden te verwerken stoffen. Er bevinden zich geen open lichten of open vuren in de veiligheidszone. In de veiligheidszone:
moeten telefoons voldoen aan de vereisten van een explosieveilige uitvoering;
mogen mobiele telefoons en semafoons niet worden gebruikt, tenzij zij daarvoor zijn goedgekeurd door een daartoe bevoegde autoriteit;
mag beschadigde apparatuur niet worden gebruikt, zelfs indien de apparatuur nog wel werkt;
is het gebruik van draagbare elektrische apparatuur, verlengsnoeren of kabelhaspels niet toegestaan tijdens het bunkeren van LNG en moet deze apparatuur uit de gevarenzone worden verwijderd;
liggen telefoonkabels die gebruikt worden voor de schip-/schip- of schip-/walcommunicatie buiten de veiligheidszone. Indien dit niet haalbaar, is moet de kabel zodanig gelegd en beschermd zijn dat hierdoor geen gevaar kan ontstaan;
dienen vaste VHF-/UHF- en AIS-apparatuur uitgeschakeld te zijn of op laag vermogen te staan (1 watt of minder), tenzij de kapiteins van beide schepen, in overleg met de terminalvertegenwoordiger, de voorwaarden heeft vastgesteld waaronder de installatie veilig gebruikt kan worden. Het hoofdradiostation van het schip mag niet worden gebruikt gedurende
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 147 van 190
het verblijf van het schip in de haven, behalve voor ontvangstdoeleinden. De antennes van de hoofdzender van het schip moeten zijn ontkoppeld en geaard;
zijn draagbare VHF-/UHF-sets van een veilig type, goedgekeurd door een daartoe bevoegde autoriteit;
mogen VHF radiotelefoniesets alleen gebruikt worden op internationaal overeengekomen frequentiebanden;
mag de apparatuur voor het satellietcommunicatiesysteem normaal worden gebruikt, tenzij anders bepaald.
dient de radarinstallatie van het schip uitgeschakeld te zijn, tenzij de kapitein, in overleg met de operator van het bunkerschip en de terminalvertegenwoordiger de voorwaarden heeft vastgesteld waaronder de installatie veilig gebruikt kan worden;
moeten raamairconditioners losgekoppeld zijn van de voeding.
41
Doelmatige en voldoende geschikte, beschermende kleding en beschermingsmiddelen zijn gebruiksklaar. Er dient voldoende geschikte beschermende uitrusting, waaronder oogbescherming en beschermende kleding voor al het operationele personeel aanwezig te zijn; bovengenoemde kleding en uitrusting moet geschikt zijn voor de specifieke gevaren van LNG. De opslagplaatsen voor deze apparatuur aan boord van het schip dienen tegen weersinvloeden beschermd en duidelijk gemarkeerd te zijn. Personeel dat tijdens het werk of tijdens calamiteiten gebruik moet maken van ademhalingsapparatuur dient in het veilig gebruik ervan te worden getraind. Personeel dat hier niet in getraind is en personen met snorren of baarden dienen niet voor werk waarbij ademhalingsapparatuur nodig is, gekozen te worden.
42
Personeel dat bij het aansluiten en afkoppelen van de bunkerslangen betrokken is en personeel dat zich in de directe nabijheid van deze werkzaamheden bevindt, draagt voldoende en geschikte, beschermende kleding en gebruikt geschikte beschermingsmiddelen. Het direct bij het werk betrokken personeel dient, indien de situatie dit vereist, geschikte apparatuur en kleding te gebruiken.
43
De aangebrachte (automatische) noodontkoppelingsinrichting, de (powered) emergency release coupling, (P)ERC, is aanwezig en gebruiksklaar. Er dient, indien van toepassing, een noodontkoppelingsinrichting (emergency release coupling) geïnstalleerd te zijn die klaar is voor onmiddellijk gebruik. Deze (automatische) noodontkoppelingsinrichting, de (powered) emergency release coupling, (P)ERC, kan worden geactiveerd door middel van een noodstopafsluiter (ESD), of door krachten of bewegingen van de bunkeraansluiting als deze een vooraf ingestelde begrenzing overschrijden. De (P)ERC dient van het dry disconnect- type te zijn; bij dit type wordt tijdens een noodontkoppeling de bunkerleiding aan beide zijden van de koppeling afgesloten. Na een noodontkoppeling moet het systeem worden gecontroleerd en als het probleem dat de noodontkoppeling veroorzaakte is verholpen, kan de koppeling weer worden aangebracht. Een vrije val van de koppeling na een noodontkoppeling moet worden voorkomen.
44
Het watersproeisysteem is getest en klaar voor onmiddellijk gebruik. De watersproeisystemen dienen regelmatig getest te worden. Informatie over de laatst gehouden tests dient onderling uitgewisseld te worden. Tijdens bunkeroperaties dienen de systemen voor direct gebruik gereed te worden gehouden.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 148 van 190
45
Er zijn maatregelen getroffen om lekkages op te vangen. De lekbakken hebben voldoende volume en zijn leeg. De manifolds van het schip dienen idealiter voorzien te zijn van vaste en voor LNG geschikte lekbakken. Bij afwezigheid van vaste lekbakken, moeten geschikte, draagbare lekbakken worden gebruikt. Alle lekbakken dienen, wanneer nodig, op een correcte manier geleegd te worden. In alle gevallen moet voorkomen worden dat, in geval van vermorsen, LNG het dek aantast. Dit kan door bijvoorbeeld een goot te gebruiken die bestand is tegen lage temperaturen, door middel van geschikte lekbakken of door het dek bij lekkages met water te reinigen. Bij het omgaan met LNG mogen de spuigaten opengelaten worden, vooropgesteld dat er te allen tijde een ruime hoeveelheid water in de omgeving van de manifolds voorhanden is.
46
Op de scheepshuid en op dek is bescherming aangebracht tegen lage temperaturen. Indien volgens de operationele instructies van het schip een beschermingssysteem voor de scheepshuid of het dek vereist is, dient deze overeenkomstig de operationele instructies gebruikt te worden.
47
Bunkerpompen en compressoren werken naar behoren. Er dienen schriftelijke afspraken te zijn gemaakt over de maximum toegestane druk in het LNGbunkerleidingsysteem tijdens de werkzaamheden.
48
Alle op afstand bedienbare afsluiters zijn goed onderhouden en werken naar behoren. Alle op afstand bedienbare afsluiters van het LNG-bunkersysteem op de schepen en hun bijbehorende klepstand aanwijzers dienen regelmatig getest te worden. Informatie over de laatst gehouden tests dient onderling uitgewisseld te worden.
49
De niveau- en drukmeters in het bunkersysteem en de alarmeringen voor respectievelijk een te hoog niveau en een te hoge druk zijn operationeel, correct ingesteld en functioneren naar behoren. De niveau- en drukmeters in het LNG-bunkersysteem van het schip en van het LNG-vaartuig en hun alarmeringen dienen regelmatig gecontroleerd te worden om er zeker van te zijn dat ze naar behoren functioneren. Indien het alarm op verschillende niveaus ingesteld kan worden, dient het vereiste niveau gekozen te worden.
50
De bunkertanks van het schip zijn te allen tijde beschermd tegen onopzettelijke overvulling, de tankinhoud wordt voortdurend gemonitord en de alarmen zijn correct ingesteld. Vanwege de afhankelijkheid van meetsystemen voor LNG-bunkeroperaties is het belangrijk dat dergelijke systemen volledig operationeel zijn en dat er een back-up aanwezig is in de vorm van een onafhankelijk overvulalarmsysteem. Het alarm dient zowel een akoestische als visuele waarschuwing te geven en zodanig te worden ingesteld dat het bunkeren gestaakt kan worden voordat de tank overvol raakt. Onder normale bedrijfsomstandigheden dient de bunkertank niet verder gevuld te worden dan vlak onder het niveau waarop het overvulalarm is ingesteld. Elk afzonderlijk overvulalarm dient voorafgaand aan het laden bij de tank getest te worden om ervoor te zorgen dat het goed functioneert, tenzij het systeem voorzien is van een elektronische, autonome testvoorziening die de toestand van de alarmelektronica en –sensor monitort en de instelling van het instrument controleert.
51
Alle veiligheids- en controlevoorzieningen in de LNG-installaties zijn gecontroleerd en er is vastgesteld dat ze naar behoren functioneren. Automatische noodstopvoorzieningen zijn ontworpen voor het sluiten van de vloeistofafsluiters en voor het uitschakelen van de bunkerpompen indien het vloeistofniveau in de bunkertank boven het maximaal toegestane niveau dreigt uit te komen. Deze niveaus moeten nauwkeurig worden ingesteld en de werking
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 149 van 190
van de apparatuur moet vóór de aanvang van de bunkeroperaties getest worden. Indien de afsluitsystemen van het schip en van het LNG-bunkerschip met elkaar verbonden moeten worden, moet vóór de aanvang van het bunkeren van LNG hun werking worden gecontroleerd. 52
Alle voorzieningen voor het regelen van de druk in de tanks en de boil off, of apparatuur voor het weer vloeibaar maken van het gas zijn operationeel en functioneren naar behoren. Drukregeling is een van de meest kritische processen tijdens de het bunkeroperaties van LNG. Het is belangrijk dat dergelijke systemen volledig operationeel zijn en dat er een back-up aanwezig is ingeval van een storing in het systeem. Er bestaan meerdere systemen voor het regelen van de druk: sproeileidingen bovenin de tank, dampretour, reliquefactie, CNG-opslag of dampverwerking. Over het gebruikte drukregelingssysteem dient informatie onderling uitgewisseld en overeengekomen te worden. Voor aanvang van het bunkeren dient gecontroleerd te worden of de reliquefactie- en boil-offsystemen, indien vereist, naar behoren functioneren. Het drukalarm dient zowel een akoestische als visuele waarschuwing te geven en zodanig te worden ingesteld dat de werkzaamheden gestaakt kunnen worden voordat de PV-afsluiters geopend worden. Dit om aardgasemissie te voorkomen. Onder normale bedrijfsomstandigheden dient de druk in de bunkertank de druklimieten in de operationele instructies van het schip niet te overschrijden. Elk afzonderlijk hogedruk- en lagedrukalarm dient voorafgaand aan het bunkeren getest te worden om ervoor te zorgen dat het goed functioneert, tenzij het systeem voorzien is van een elektronisch werkende, autonome testvoorziening die de toestand van de alarmelektronica en –sensor monitort en de instelling van het instrument controleert.
53
Het dampretoursysteem tussen beide schepen is goed aangesloten en ondersteund De schepen onderhouden nauw contact over het dampbeheer en voor de aanvang van het bunkeren moet overeengekomen worden volgens welke methode er gewerkt zal worden. De minimum- en maximumwerkdrukken en elke andere beperking in verband met de werking van het dampretoursysteem moeten worden besproken en overeengekomen tussen de officieren van beide schepen.
54
Zowel op het schip als op het LNG-bunkerschip zijn de noodstopafsluiters (ESD’s), automatische afsluiters en gelijksoortige apparatuur getest en er is vastgesteld dat ze naar behoren functioneren en gebruiksklaar zijn. Beide noodstopsystemen (ESD's) moeten aan elkaar gekoppeld zijn. Beide partijen hebben elkaar geïnformeerd over de sluitsnelheid van de ESD’s. Er zijn automatische afsluiters in het LNG bunkersysteem aan boord van de schepen aangebracht. Naast andere parameters kan de werking van deze afsluiters automatisch worden geactiveerd, hetzij aan boord of aan de wal, wanneer in de tank die wordt beladen een bepaald niveau wordt bereikt. De sluitsnelheid van alle automatische afsluiters dient bekend en onderling uitgewisseld te zijn. Indien automatische afsluiters geïnstalleerd zijn en worden gebruikt, dient de ladingoverslagsnelheid zodanig te worden aangepast dat een drukgolf als gevolg van de automatische sluiting van dergelijke afsluiters de veilige werkdruk van het LNG-bunkersysteem niet overschrijdt. Er moet een schriftelijke overeenkomst tussen het schip en het bunkerschip worden opgesteld die aangeeft of de ladingoverslagsnelheid zal worden aangepast of dat er alternatieve systemen zullen worden gebruikt. De veilige ladingoverslagsnelheid dient in de overeenkomst te worden genoteerd. Beide noodstopsystemen (ESD's) moeten aan elkaar gekoppeld zijn. Waar mogelijk dienen op de schepen vóór aanvang van het bunkeren van LNG de noodstopsystemen getest te worden.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 150 van 190
55
De complete LNG-bunkerleiding is gecontroleerd. Ongebruikte aansluitingen zijn afgesloten en afgeblind en volledig met bouten vastgezet. Vóór het aansluiten van zowel het schip als de tankwagen moeten de LNG-bunkersystemen worden geïsoleerd, afgetapt en gecontroleerd zijn, zodat de blindflenzen veilig verwijderd kunnen worden. Bij zowel het schip als het bunkerschip zijn de LNG-bunkersystemen gescheiden van de andere systemen. Aansluitingen van niet gebruikte bunkerleidingen dienen gesloten en afgeblind te worden. Blindflenzen dienen volledig met bouten te worden gezekerd en eventueel andere gebruikte typen aansluitingen dienen correct te worden geborgd.
56
LNG-bunkerslangen, vaste leidingen en manifolds zijn in goede staat, zijn goed bevestigd, goed ondersteund, goed aangesloten, op lekkage gecontroleerd en gecertificeerd voor het bunkeren van LNG. Slangen dienen in een goede conditie te zijn en op juiste wijze aangebracht en bevestigd, zodat voorkomen kan worden dat belasting en spanning de ontwerpbegrenzing overschrijden. Alle flensverbindingen dienen volledig met bouten gezekerd te zijn; alle overige soorten verbindingen dienen op een deugdelijke manier gezekerd te zijn. Slangen en leidingen moeten zijn vervaardigd van materiaal dat geschikt is voor het product dat wordt overgeslagen, rekening houdend met de temperatuur en de maximale werkdruk. LNG-bunkerslangen moeten onuitwisbaar gemarkeerd zijn om aan te geven voor welke stoffen ze geschikt zijn en wat de maximumwerkdruk, de testdruk en de laatste testdatum bij deze druk is. Bij gebruik onder andere temperaturen dan de omgevingstemperatuur moeten de maximum- en minimumwerktemperaturen gemarkeerd zijn.
57
De LNG-bunkerverbinding tussen het schip en het LNG-bunkerschip is voorzien van dry disconnectkoppelingen. Er dienen voorzieningen aanwezig te zijn om het ontsnappen van LNG of aardgas tijdens het afkoppelen van de LNG-bunkerslang of -arm na het bunkeren te voorkomen. Deze voorzieningen moeten bescherming bieden tegen: lekken of emissie als gevolg van het onverwacht en ongecontroleerd ontsnappen van het product uit het bunkersysteem tijdens het afkoppelen indien het bunkersysteem na gebruik niet goed geleegd is;
letsel van personeel als gevolg van druk in het systeem die tijdens het afkoppelen plotseling ongecontroleerd vrijkomt.
58
Er zijn adequate voorzieningen aanwezig voor de elektrische isolatie van de LNG-bunkerverbinding tussen het schip en het LNG-bunkerschip. Tenzij er maatregelen zijn genomen om de permanente elektrische verbinding tussen het schip en het bunkerschip te onderbreken, kunnen de leidingen van het schip/bunkerslangen van het bunkerschip of lekstromen ter hoogte van de flensoppervlakken elektrische vonken veroorzaken bij het aan- en afkoppelen van de slangen. Deze lekstromen worden gewoonlijk voorkomen door in de leiding van het schip naar het manifold en/of in de leiding van het bunkerschip een isolerende flens te plaatsen. Als alternatief kan voor elektrische isolatie gezorgd worden door het opnemen van een elektriciteitisolerend slangstuk in elke reeks aan elkaar gekoppelde slangen. Er dient gecontroleerd te worden of de elektrische isolatie aanwezig is, in goede staat verkeert en niet teniet gedaan wordt door contact met een elektrisch geleidend materiaal.
59
De LNG-bunkeraansluitingen zijn voorzien van dry breakaway-koppelingen en na visuele inspectie is vastgesteld dat zij naar behoren functioneren. Om de kans te verkleinen dat de grenswaarden van het operationeel bereik (operational envelope) van de
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 151 van 190
bunkerverbinding worden bereikt, dienen de nodige voorzieningen aanwezig te zijn om ervoor te zorgen dat de mechanische integriteit van de LNG-bunkerverbinding niet in gevaar komt. Deze voorzieningen moeten bescherming bieden tegen: lekken of emissie als gevolg van het onverwacht en ongecontroleerd ontsnappen van product uit het bunkersysteem doordat de bunkerverbinding te veel wordt opgerekt;
letsel van personeel als gevolg van druk in het systeem die tijdens het afkoppelen plotseling ongecontroleerd vrijkomt.
Als de krachten op of de bewegingen van de bunkerverbinding een vooraf ingestelde begrenzing overschrijden, zal de dry breakaway-koppeling verbroken worden. De koppeling dient van het dry disconnect-type te zijn; bij dit type wordt tijdens een noodverbreking de bunkerleiding aan beide zijden door een klep van de koppeling afgesloten. Na een noodverbreking moet het systeem worden gecontroleerd en als het probleem dat de noodverbreking veroorzaakte is verholpen, kunnen de verbroken delen vervangen worden. Een vrije val van de koppeling na een noodverbreking moet worden voorkomen.
60
De nood- en brandbestrijdingsplannen van het schip bevinden zich buiten de bemanningsverblijven. Bij zeeschepen dient een set brandbestrijdingsplannen ter assistentie van de walbrandweer permanent bewaard te worden in een duidelijk gemarkeerde, waterdichte behuizing buiten de bemanningsverblijven. Hierbij dient ook een bemanningslijst te zijn ingesloten.
61
Er is voorzien in een internationale walaansluiting (International Shore Connection). Indien van toepassing, moet zowel het schip als de wal ervoor zorgen dat hun hoofdbrandblussystemen op een snelle en gemakkelijke manier aan elkaar gekoppeld kunnen worden, zo nodig met gebruikmaking van de internationale walaansluiting.
62
De bevoegde autoriteiten zijn geïnformeerd dat het bunkeren gaat beginnen en zijn verzocht andere vaartuigen in de directe omgeving ervan op de hoogte te brengen. Indien de lokale voorschriften of de havenbeheersverordening de melding aan schepen in de directe omgeving voorschrijft, moet deze schepen worden meegedeeld dat het bunkeren van LNG gaat beginnen. Indien de betrokken partijen daartoe niet verplicht zijn, kunnen zij, bij het melden van de aanvang van de LNG-bunkeroperaties, de havenautoriteiten aanraden om schepen in de directe omgeving hiervan op de hoogte te stellen.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 152 van 190
Hoofdstuk I, Deel D - LNG-bunkeroverslaggegevens Overeengekomen starttemperatuur en -druk Partijen dienen afspraken te maken over de LNG-bunkergegevens, de conditie van het LNG en de atmosfeer in de tanks en bunkertanks van de schepen. Overeengekomen bunkeroperaties Partijen dienen afspraken te maken over het bunkeren. Om de hoeveelheid LNG die gebunkerd moet worden te kunnen vaststellen, dienen de partijen afspraken te maken over een natuurkundige grootheid en eenheid (‘Physical Quantity Unit’), bv. kubieke meter, ton. Overeengekomen maximum- en minimumwaarden Partijen dienen afspraken te maken over alle maximale en minimale LNG-drukken en vulsnelheden. Overeengekomen gelijktijdige LNG-bunkeroperaties / andere bunkeroperaties (Simbops) Partijen dienen afspraken te maken over alle gelijktijdig plaatsvindende bunkeroperaties. Het tijdens het bunkeren van LNG gelijktijdig plaatsvinden van bunkeroperaties van andere brandstoffen moet worden aangepakt en uitgevoerd overeenkomstig de goedgekeurde operationele instructies van het schip. Op elke afzonderlijke bunkeroperatie moet separaat toezicht worden gehouden en er moet een aparte, speciaal hiervoor bestemde wachtsman aan dek aanwezig zijn. Overeengekomen gelijktijdige LNG-bunkeroperaties / ladingoperaties (Simops) Partijen dienen afspraken te maken over alle gelijktijdig plaatsvindende ladingoperaties tijdens het bunkeren van LNG. Het tijdens het bunkeren van LNG gelijktijdig plaatsvinden van ladingoperaties moet worden aangepakt en uitgevoerd overeenkomstig de goedgekeurde operationele instructies van het schip. Op de ladingoperaties moet separaat toezicht worden gehouden en er moet een aparte, speciaal hiervoor bestemde wachtsman aan dek aanwezig zijn. Beperkingen ten aanzien van LNG-bunkeroperaties / ladingoperaties Partijen dienen afspraken te maken over alle beperkingen met betrekking tot Simbops of Simops. De op risico-inschatting gebaseerde risico's en de vereiste risicobeperkende en andere beperkende maatregelen dienen te zijn voorgeschreven in de goedgekeurde operationele instructies van het schip. Tijdens de activiteiten dienen, overeenkomstig de goedgekeurde operationele instructies van het schip, beperkingen onderling uitgewisseld en in aanmerking genomen te worden.
Deel ‘E’: Controlelijst na voltooiing van het bunkeren van LNG 63
LNG-bunkerslangen, vaste leidingen en manifolds zijn gespoeld, en gereed voor afkoppeling. Alvorens de bunkerverbinding af te koppelen, moet ervoor gezorgd worden dat er geen vloeistof meer in het bunkersysteem is achtergebleven. De druk in de bunkerverbinding dient vrij te komen in de bunkertank van het schip of in de tank van het bunkerschip overeenkomstig de operationele instructies van het schip.
64
De op afstand en handmatig bedienbare afsluiters zijn gesloten en gereed voor afkoppeling. Alvorens de bunkerverbinding af te koppelen, is het zaak dat alle afsluiters gesloten zijn, of bediend worden overeenkomstig de operationele instructies van het schip.
65
Na de afkoppeling is de veiligheidszone opgeheven. De tekens die dit gebied markeerden, zijn weggehaald. Na het afkoppelen en borgen van de LNG-bunkerverbinding, kan de veiligheidszone worden opgeheven en
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 153 van 190
kunnen de tekens worden weggehaald. De status van de veiligheidszone kan worden hersteld tot de status die in de operationele instructies van het schip vereist is.
66
De bevoegde autoriteiten zijn geïnformeerd dat de LNG-bunkeroperaties zijn voltooid en zijn verzocht andere vaartuigen in de directe omgeving daarvan op de hoogte te brengen. Daar waar vereist moet de autoriteiten worden meegedeeld dat het bunkeren van LNG is voltooid. Indien de lokale voorschriften of de havenbeheersverordening de melding aan schepen in de directe omgeving voorschrijft, moet deze schepen worden meegedeeld dat het bunkeren van LNG is voltooid. Indien de betrokken partijen daartoe niet verplicht zijn, kunnen zij, bij het melden van de voltooiing van de LNGbunkeroperaties, de havenautoriteiten aanraden om schepen in de directe omgeving hiervan op de hoogte te stellen.
67
De terminal is geïnformeerd dat de LNG-bunkeroperaties zijn voltooid. Daar waar vereist moet de terminal worden meegedeeld dat het bunkeren van LNG is voltooid.
68
Incidenten en bijna-ongelukken zijn aan de bevoegde autoriteiten gemeld. De autoriteiten dienen onmiddellijk van incidenten en bijna-ongelukken op de hoogte te worden gebracht.
Afkortingen en definities
Bunkerlocatie:
De locatie waar operationele LNG-bunkeractiviteiten plaatsvinden. Inclusief de verbindingen aan beide zijden van de bunkerleiding, de bunkerleiding zelf, het bunkercontrolepaneel en het gebied waar de bunkerwacht wordt gelopen.
ESD
Noodstopsysteem
Op lekkage gecontroleerd controleren
Procedure om de integriteit van de LNG-bunkerleiding te
Leidingen
Het leidingsysteem, de slangen, bunkerarmen, verbindingen en afsluiters die voor het bunkeren van LNG gebruikt worden
(P)ERC
De (automatische) noodontkoppelingsinrichting
Natuurkundige grootheid/eenheid (PQU) De vooraf vastgestelde eenheid voor de overeenkomst over de te bunkeren hoeveelheid Spoelen
De leidingen doorblazen met stikstof of onder druk om deze te testen op lekkages; om, voorafgaand aan het bunkeren, de leidingen droog en inert te maken; of om, voorafgaand aan het afkoppelen, de leidingen leeg en gasvrij te maken
Rel:
Relatief; wordt in dit document gebruikt om af te spreken dat de vermelde druk een relatieve druk (overdruk) is, in plaats van een absolute druk
Veiligheidszone mogen bevinden
De veiligheidszone waarbinnen zich geen ontstekingsbronnen
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 154 van 190
Terminal
In dit document wordt onder 'terminal' ook verstaan iedere organisatie die verantwoordelijk is voor de bunkerlocatie
Aftoppen
De laatste fase van het bunkeren van LNG waarbij de maximumvullingsgraad van de bunkertank bijna bereikt is. Tijdens deze fase wordt de vulsnelheid verminderd.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 155 van 190
Bijlage VI LNG-bunkercontrolelijst – bunkerstation naar schip, als bedoeld in artikel 9.2, eerste lid
LNG-Bunkercontrolelijst - van Bunkerstation naar Schip -
Deel A:
Controlelijst voorbereidingsfase
Dit onderdeel moet tijdens de voorbereidingsfase van het bunkeren van LNG worden ingevuld. Het is een aanbevolen richtlijn voor de vooraf plaatsvindende informatie-uitwisseling ter voorbereiding van het feitelijke bunkeren.
Geplande datum en tijd:
_________________________________________________
Haven, ligplaats:
_________________________________________________
LNG-ontvangende schip:
_________________________________________________
LNG-bunkerstation:
_________________________________________________
Controlepunten
Schip
Bunker station
Terminal Code
Opmerkingen
1
De bevoegde autoriteiten hebben toestemming gegeven voor het bunkeren van LNG op de overeengekomen locatie en tijdstip.
P
2
De terminal heeft toestemming gegeven voor het bunkeren van LNG op de overeengekomen locatie en tijdstip.
P
3
De bevoegde autoriteiten zijn overeenkomstig de lokale voorschriften over de aanvangstijd van de LNG-bunkeroperaties ingelicht.
Tijdstip van melding: ________ uur
4
De terminal is overeenkomstig de terminalvoorschriften over de aanvangstijd van de LNG-bunkeroperaties ingelicht.
Tijdstip van melding: ________ uur
5
De voorschriften van de bevoegde autoriteiten worden nageleefd.
Bijv. havenbeheersverordeningen.
6
De voorschriften van de plaatselijke terminal worden nageleefd.
Bijv. terminalvoorschriften
7
Al het personeel dat betrokken is bij de LNGbunkeroperatie heeft een passende opleiding
Voor het
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Voor het bunkersta
Voor de terminal
Pagina 156 van 190
Controlepunten
Schip schip:
doorlopen en heeft instructies ontvangen over de specifieke LNG-bunkerapparatuur en procedures. 8
Het door het klassebureau van het schip goedgekeurde bunkerplan en de handleiding voor operationele handelingen zijn beschikbaar.
9
De bunkerlocatie is voldoende verlicht.
Bunker station
Terminal Code
Opmerkingen
tion
A Voor het schip:
Alle LNG-bunker- en gasdetectieapparatuur is 10 gecertificeerd, in goede staat en geschikt voor het beoogde gebruik.
Voor het bunkersta tion
A
Er zijn afspraken gemaakt tussen het schip en het LNG-bunkerstation over de te volgen 11 procedures voor het bunkeren, inkoelen en spoelen.
A
Er zijn afspraken tussen het schip en het LNG12 bunkerstation gemaakt over het systeem en de toepassing van elektrische isolatie.
A
Veiligheidszone:
13
Er is een veiligheidszone vastgesteld en afgesproken.
14
De voorschriften ten aanzien van ontstekingsbronnen worden nageleefd.
Voor het schip:
Voor het bunker station
Voor de terminal
15
Alle verplichte brandblusapparatuur is voor onmiddellijk gebruik gereed.
Voor het schip:
Voor het bunker station
Voor de terminal
A
_______________ m / ft
A
Voor de registratie van de bij de voorbereiding betrokken vertegenwoordigers: Schip
LNG-Station
Terminal
Naam
Naam
Naam
Functie
Functie
Functie
Datum
Datum
Datum
Tijdstip
Tijdstip
Tijdstip
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 157 van 190
Deel B –
Geplande gelijktijdig plaatsvindende activiteiten
(Indien van toepassing, moet dit deel worden ingevuld voordat het feitelijke bunkeren aanvangt)
Datum en tijd:
_________________________________________________
Haven en ligplaats:
_________________________________________________
LNG-ontvangende schip:
_________________________________________________
LNG Bunkerstation:
_________________________________________________
Controlepunten
Schip
Bunker station
Terminal Code
Opmerkingen
Het geplande gelijktijdig bunkeren van LNG en andere brandstoffen, vindt plaats 16 overeenkomstig de goedgekeurde handleidingen voor operationele handelingen van het schip.
Indien van toepassing.
De tijdens het bunkeren van LNG geplande gelijktijdige ladingoperaties, vinden plaats 17 overeenkomstig de goedgekeurde handleidingen voor operationele handelingen van het schip.
Indien van toepassing.
A
De bevoegde autoriteiten hebben toestemming 18 gegeven voor de gelijktijdige bunker- en/of ladingoperaties tijdens het bunkeren van LNG.
P
De veiligheidsmaatregelen en procedures voor gelijktijdig uitgevoerde activiteiten, vermeld in de goedgekeurde handleidingen voor 19 operationele handelingen van het schip, zijn overeengekomen en deze worden door alle betrokken partijen nageleefd.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Indien van toepassing.
Indien van toepassing.
AR
Pagina 158 van 190
Deel C -
Controlelijst direct voorafgaand aan het bunkeren
(Dit gedeelte dient voor aanvang van het feitelijke bunkeren te worden ingevuld)
Controlepunten
Deel A wordt gebruikt voorafgaand aan en als 20 voorbereiding op het feitelijke bunkeren
Schip Voor het schip:
Bunker station Voor het bunker station
Terminal Code Voor de terminal
Indien van toepassing.
De actuele weersomstandigheden en 21 golfhoogte blijven binnen de overeengekomen grenswaarden.
AR
Het LNG-ontvangende schip is veilig afgemeerd. De voorschriften ten aanzien van 22 afmeervoorzieningen worden nageleefd. Er zijn voldoende fenders aangebracht.
R
Er is een veilige toegang vanaf de wal naar het schip.
R
23
Alle verplichte brandblusapparatuur is voor 24 onmiddellijk gebruik gereed.
Voor het schip:
25 De bunkerlocatie is voldoende verlicht. Het schip moet met behulp van de eigen 26 voortstuwingsinstallatie in een veilige, vrije richting kunnen wegvaren.
Voor het bunker station
Opmerkingen
Voor de terminal
AR
R
Zowel op het schip als op het LNGbunkerstation aan de wal, is er voldoende 27 toezicht op de bunkeroperatie door verantwoordelijk personeel. VHF- / UHF-kanaal: ____ Taal:
Er is een doelmatige en geteste communicatieverbinding tussen de verantwoordelijke operator en toezichthouders 28 op het schip en op het LNG-bunkerstation. Er is overeengekomen welke taal er gebruikt wordt voor de communicatie.
______________________
A R Primair systeem: ______________________ Back-up-systeem: ______________________
Er zijn afspraken gemaakt over het noodstopsignaal en de noodstopprocedures en deze zijn gecontroleerd op hun werking. Het 29 betrokken personeel heeft daarover uitleg gekregen. Noodprocedures en -plannen en bijbehorende telefoonnummers zijn bij de verantwoordelijke personen bekend.
A
De vooraf afgesproken veiligheidszone is 30 vastgesteld. Er zijn passende tekens aangebracht om dit gebied te markeren.
A
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Noodstopsignaal: ______________________
Pagina 159 van 190
Controlepunten
Schip
Er bevinden zich geen andere schepen, onbevoegde personen, voorwerpen of 31 ontstekingsbronnen binnen de afgebakende veiligheidszone.
32
Bunker station
Terminal Code
R
Het toezicht van de wachtsman aan dek zal in het bijzonder gericht zijn op trossen, fenders en gelijktijdig plaatsvindende activiteiten.
Op het schip is op doelmatige wijze gezorgd voor een wachtsman aan dek.
Het toezicht van de LNGbunkerwacht zal in het bijzonder gericht zijn op de slangen, het manifold en het bunkercontrolepaneel.
Er wordt gezorgd voor een doelmatige LNG33 bunkerwacht, zowel op het schip als op het LNG-bunkerstation aan de wal. Buitendeuren, patrijspoorten en ventilatieopeningen in verblijfsruimten zijn 34 gesloten overeenkomstig de handleiding voor operationele handelingen van het schip.
Opmerkingen
Zij mogen echter nooit op slot zijn.
R
De gasdetectieapparatuur is operationeel 35 getest en er is vastgesteld dat het naar behoren werkt. Er zijn veiligheidsinformatiebladen (Material 36 Safety Data Sheets / MSDS) over de geleverde LNG-brandstof beschikbaar. 37
De voorschriften ten aanzien van ontstekingsbronnen worden nageleefd.
A
R
Doelmatige en voldoende geschikte, 38 beschermende kleding en beschermingsmiddelen zijn gebruiksklaar. Personeel dat bij het aansluiten en afkoppelen van de bunkerslangen betrokken is, en personeel dat zich in de directe nabijheid van 39 deze werkzaamheden bevindt, draagt voldoende en geschikte, beschermende kleding en gebruikt geschikte beschermingsmiddelen. Indien van toepassing.
De (automatische) noodontkoppelingsinrichting, 40 de (powered) emergency release coupling, (P)ERC, aanwezig en gebruiksklaar. 41
Indien van toepassing.
Het watersproeisysteem is getest en gebruiksklaar.
Er zijn maatregelen getroffen om lekkages op 42 te vangen. De lekbakken hebben een voldoende volume en zijn leeg. Indien van toepassing.
Op de scheepshuid en op het dek is een 43 bescherming aangebracht (tegen lage temperaturen) . 44
Bunkerpompen en compressoren werken naar behoren.
45
Alle op afstand bedienbare afsluiters zijn goed onderhouden en werken naar behoren.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
A
Indien van toepassing.
Pagina 160 van 190
Controlepunten
Schip
Bunker station
Terminal Code
Opmerkingen
De niveau- en drukmeters in het bunkersysteem en de alarmeringen voor 46 respectievelijk een te hoog niveau en een te hoge druk zijn operationeel, correct ingesteld en functioneren naar behoren. De bunkertanks van het schip zijn te allen tijde beschermd tegen onopzettelijke overvulling, de 47 tankinhoud wordt voortdurend gemonitord en de alarmen zijn correct ingesteld.
Intervallen van maximaal
R ___________ minuten
Alle veiligheids- en controlevoorzieningen in de 48 LNG-installaties zijn gecontroleerd en er is vastgesteld dat ze naar behoren functioneren. Alle voorzieningen voor het regelen van de druk in de tanks en de boil off, of apparatuur voor 49 het weer vloeibaar maken van het gas, zijn operationeel en functioneren naar behoren. 50
Indien van toepassing.
Het dampretoursysteem tussen schip en wal is goed aangesloten en ondersteund.
Zowel op het schip als op het LNGbunkerstation zijn de noodstopafsluiters (ESD’s), automatische afsluiters en gelijksoortige apparatuur getest en er is 51 vastgesteld dat ze naar behoren functioneren en gebruiksklaar zijn. Beide partijen hebben elkaar geïnformeerd over de sluitsnelheid van de ESD’s.
ESD Schip: ____________ seconden
A
ESD LNG-bunkerstation: ____________ seconden
De complete LNG bunkeraansluiting is gecontroleerd. Ongebruikte aansluitingen zijn 52 afgesloten en afgeblind en volledig met bouten vastgezet. LNG-bunkerslangen, vaste leidingen en manifolds zijn in goede staat, zijn goed 53 bevestigd, goed ondersteund, goed aangesloten, op lekkage gecontroleerd en gecertificeerd voor het bunkeren van LNG. De LNG-bunkerverbinding tussen het schip en 54 het LNG-bunkerstation is voorzien van dry disconnect-koppelingen. Er zijn adequate voorzieningen aanwezig voor de elektrische isolatie van de LNG55 bunkerverbinding tussen het schip en het LNGbunkerstation. De LNG-bunkeraansluitingen zijn voorzien van dry breakaway-koppelingen en na visuele 56 inspectie is vastgesteld dat zij naar behoren functioneren. De nood- en brandbestrijdingsplannen van het 57 schip bevinden zich buiten de bemanningsverblijven.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
A
Locatie: ______________________
Pagina 161 van 190
Controlepunten
Schip
Bunker station
Terminal Code
Opmerkingen
Er is voorzien in een internationale 58 walaansluiting (International Shore Connection). De bevoegde autoriteiten zijn geïnformeerd dat het bunkeren gaat beginnen en zijn verzocht 59 andere vaartuigen in de directe omgeving ervan op de hoogte te brengen.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 162 van 190
Deel D -
LNG-bunkeroverslaggegevens
(Dit gedeelte dient voor aanvang van het feitelijke bunkeren te worden ingevuld)
Overeengekomen starttemperatuur en -druk Noteer de overeengekomen natuurkundige grootheid en eenheid (Physical Quantity Unit - PQU): m3 Schip Tank 1
LNG-bunkerstation Tank 2
Tank1
Tank 2
LNG-tank: aanvangstemperatuur:
C / F*
LNG-tank: aanvangsdruk:
bar / psi* (rel)
LNG-tank: beschikbare (rest)capaciteit
PQU
*: doorhalen wat niet van toepassing is
Overeengekomen bunkeroperaties Tank 1
Tank 2
Overeengekomen te bunkeren hoeveelheid LNG:
PQU
Aanvangsdruk op het manifold:
bar / psi* (rel)
Aanvangsoverslagsnelheid:
PQU per uur
Maximale overslagsnelheid:
PQU per uur
Aftopoverslagsnelheid:
PQU per uur bar / psi* (rel)
Maximale druk op het manifold: *: doorhalen wat niet van toepassing is
Overeengekomen maximum- en minimumwaarden Maximum
Minimum
Druk tijdens bunkeren:
bar / psi* (rel)
Druk in de LNG-bunkertanks:
bar / psi* (rel)
Temperatuur van het LNG
C / F*
Vullingsgraad van de LNGbunkertanks:
%
*: doorhalen wat niet van toepassing is
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 163 van 190
Overeengekomen gelijktijdige bunkeroperaties van LNG en andere brandstof (Let erop dat voor het bunkeren van een andere brandstof een aparte bunkercontrolelijst moet worden ingevuld) Te bunkeren brandstoffen
Schip
Bunkerstation
Terminal
Schip
Bunkerstation
Terminal
Schip
Bunkerstation
Terminal
Overeengekomen gelijktijdige LNG-bunkeroperaties met ladingoperaties Ladingactiviteit
Beperkingen ten aanzien van LNG-bunkeroperaties / ladingoperaties Beperkingen operaties
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 164 van 190
Verklaring Ondergetekenden hebben de bovenstaande punten in de delen B, C en D in overeenstemming met de instructies gecontroleerd en zijn ervan overtuigd dat de door hen ingevulde gegevens correct zijn. Bovendien hebben ondergetekenden maatregelen getroffen om de nodige terugkerende controles uit te voeren en zijn overeengekomen dat de in de controlelijst met ‘R’ aangeduide punten opnieuw zullen worden gecontroleerd met intervallen van niet meer dan _____________ uur. Zodra de status van een van de punten wijzigt, zullen ondergetekenden elkaar daar onmiddellijk van op de hoogte stellen.
Schip
Bunkerstation
Terminal
Naam
Naam
Naam
Functie
Functie
Functie
Handtekening
Handtekening
Handtekening
Datum
Datum
Datum
Tijdstip
Tijdstip
Tijdstip
Register van terugkerende controles
Datum Tijdstip Initialen schip Initialen bunkerstation Initialen terminal
Richtlijn voor het invullen van deze controlelijst De letters ‘A’ of ‘R’ in de kolom genaamd ‘Code’ hebben de volgende betekenis:
A (‘Agreement’ / ‘Overeenkomst’). Dit verwijst naar een overeenkomst of procedure die op de controlelijst in de kolom 'Opmerkingen' moet worden genoteerd of die op een andere, voor beide partijen acceptabele, wijze moet worden gecommuniceerd.
R (‘Re-check’ / ‘Hercontrole’). Dit verwijst naar punten die met regelmaat, binnen de tussen beide partijen overeengekomen en in de verklaring vermelde periodes, nogmaals gecontroleerd moeten worden.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 165 van 190
P (‘Permission’/ 'Toestemming') Dit houdt in dat toestemming moet worden verkregen van de autoriteiten.
De gezamenlijke verklaring mag pas worden ondertekend nadat beide partijen de aspecten die onder hun verantwoordelijkheden en aansprakelijkheden vallen, hebben gecontroleerd en goedgekeurd. Dit document moet tot ten minste één jaar na ondertekening aan boord van het LNG-ontvangende schip worden bewaard.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 166 van 190
Deel E:
Controlelijst na voltooiing van het bunkeren van LNG (Dit gedeelte dient direct na voltooiing van het bunkeren te worden ingevuld)
Controlepunten
Schip
Bunker station
Terminal Code
LNG-bunkerslangen, vaste leidingen en 60 manifolds zijn gespoeld, en gereed voor afkoppeling.
A
De op afstand en handmatig bedienbare 61 afsluiters zijn gesloten en gereed voor afkoppeling.
A
Na de afkoppeling is de veiligheidszone voor 62 het bunkeren van LNG opgeheven. De tekens die dit gebied markeerden, zijn weggehaald.
A
De bevoegde autoriteiten zijn geïnformeerd dat de LNG-bunkeroperaties zijn voltooid en 63 zijn verzocht andere vaartuigen in de directe omgeving daarvan op de hoogte te brengen. 64
65
Opmerkingen
Tijdstip van melding: _______________ uur
De terminal is geïnformeerd dat de LNGbunkeroperaties zijn voltooid.
Tijdstip van melding:
Incidenten en bijna-ongelukken zijn aan de plaatselijke autoriteiten gemeld.
Meldingsnr.:
_______________ uur
_______________
Verklaring Ondergetekenden hebben de bovenstaande punten in deel E in overeenstemming met de instructies gecontroleerd en hebben vastgesteld dat de ingevulde gegevens correct zijn. Schip
Bunkerstation
Terminal
Naam
Naam
Naam
Functie
Functie
Functie
Handtekening
Handtekening
Handtekening
Datum
Datum
Datum
Tijdstip
Tijdstip
Tijdstip
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 167 van 190
Richtlijn voor het invullen van deze controlelijst De letters ‘A’ of ‘R’ in de kolom genaamd ‘Code’ hebben de volgende betekenis:
A (‘Agreement’ / ‘Overeenkomst’). Dit verwijst naar een overeenkomst of procedure die op de controlelijst in de kolom 'Opmerkingen' moet worden genoteerd of die op een andere, voor beide partijen acceptabele, wijze moet worden gecommuniceerd.
De gezamenlijke verklaring mag pas worden ondertekend nadat beide partijen de aspecten die onder hun verantwoordelijkheden en aansprakelijkheden vallen, hebben gecontroleerd en goedgekeurd. Dit document moet tot ten minste één jaar na ondertekening aan boord van het LNG-ontvangende schip worden bewaard.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 168 van 190
LNG-Bunkercontrolelijst - van Bunkerstation naar Schip -
RICHTLIJNEN ALGEMEEN
De term 'bunkerstation' in deze controlelijst verwijst naar een op de wal gelegen LNG-bunkerfaciliteit. De bunkerfaciliteit kan echter ook geheel of gedeeltelijk gelegen zijn op drijvende constructies die permanent verbonden zijn met een op de wal gelegen vaste locatie. De kolom 'terminal' kan worden overgeslagen als het op de wal gelegen LNG-bunkerstation op een afzonderlijke locatie is gevestigd of als het onderdeel is van een terminal. Als een op de wal gelegen LNG-bunkerstation echter gevestigd is op het terrein van een terminal, maar onafhankelijk daarvan functioneert, moet een terminalvertegenwoordiger toch de kolom 'terminal' gebruiken. Als een schip bezig is met bunkeren van LNG, zijn de schipper, de operator van het op de wal gelegen LNGbunkerstation en, ingeval het bunkerstation gelegen is op een terminal, de terminalvertegenwoordiger gezamenlijk verantwoordelijk en aansprakelijk voor het veilig uitvoeren van het bunkeren. Voordat met de LNG-bunkeroperaties zal worden begonnen, moeten de gezagvoerder van het schip, de operator van het op de wal gelegen LNG-bunkerstation en, indien van toepassing, de terminalvertegenwoordiger:
Schriftelijk akkoord gaan met de bunkerprocedures, met inbegrip van de maximale laad- of lossnelheden;
Schriftelijk akkoord gaan met de te nemen maatregelen in geval van nood, en
De LNG-bunkercontrolelijst van Bunkerstation naar Schip volledig invullen en ondertekenen.
Onder de term 'terminal' moet worden verstaan iedere organisatie die verantwoordelijk is voor de bunkerlocatie. Voor de binnenvaart moet onder de term 'schip' worden verstaan een binnenvaartschip, bestemd om te worden gebruikt op de binnenwateren; onder de term 'gezagvoerder' moet, overeenkomstig de vaarreglementen, worden verstaan degene onder wiens gezag het schip gesteld is. Voor de controlepunten die niet voor alle schepen van toepassing zijn, is in de laatste kolom 'Niet van toepassing' aangegeven. De controlepunten aangegeven met 'Indien van toepassing' zijn niet verplicht en kunnen worden overgeslagen door in de kolom Opmerkingen de notitie 'n.v.t.' te vermelden.
OPBOUW VAN DE CONTROLELIJST De LNG-bunkercontrolelijst van Bunkerstation naar Schip bestaat uit deel A t/m E. Deel A: De 'Controlelijst voorbereidingsfase' beschrijft de maatregelen die tijdens de voorbereiding van het bunkeren van LNG moeten worden genomen. Dit deel van de controlelijst kan gebruikt worden als richtlijn voor het uitwisselen van informatie en het maken van afspraken over veiligheidsonderwerpen tijdens de voorbereiding van het bunkeren van LNG voorafgaand aan de aankomst van het schip bij het bunkerstation. Het wordt aanbevolen dit gedeelte van de controlelijst tijdens het plaatsen van de bunkerbestelling in te vullen.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 169 van 190
Deel ‘B’ - Geplande gelijktijdige plaatsvindende activiteiten zorgt voor het uitwisselen van de planning van gelijktijdige bunker- en ladingoperaties tijdens het bunkeren van LNG. Gelijktijdig plaatsvindende activiteiten zijn alleen toegestaan als deze in de operationele instructies van het schip zijn goedgekeurd en volgens deze instructies worden uitgevoerd. Risicobeperking is gebaseerd op risico-inschatting en de risicobeperkende maatregelen moeten in overeenstemming zijn met de operationele instructies van het schip. Deel ‘C’ - Controlelijst direct voorafgaand aan het bunkeren betreft de vereiste materiële controles en aspecten die mondeling worden geverifieerd vlak voor de aanvang van het bunkeren van LNG. De veiligheid van de handelingen vereist dat alle relevante verklaringen in ogenschouw worden genomen en de daarmee verbonden verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid voor naleving worden geaccepteerd, hetzij gezamenlijk of afzonderlijk. Wanneer een partij niet bereid is een toegewezen verantwoordelijkheid te aanvaarden, moet een opmerking worden geplaatst in de kolom 'Opmerkingen' en moet zorgvuldig worden beoordeeld of de activiteiten doorgang kunnen hebben. Wanneer een bepaald punt wordt beschouwd als niet van toepassing op het schip, het LNG-bunkerstation of de geplande activiteiten, moet hierover een notitie worden opgenomen in de kolom 'Opmerkingen'. Deel ‘D’ – LNG-bunkeroverslaggegevens en gelijktijdig plaatsvindende activiteiten bevat de bunkergegevens waarover afspraken dienen te worden gemaakt. Dit gedeelte heeft betrekking op de informatie die onderling wordt uitgewisseld en de afspraken die zijn gemaakt over temperatuur, dichtheid, volume, overslagsnelheid, druk, en de natuurkundige grootheid en eenheid (PQU) die voor het bunkeren van LNG worden gebruikt. Deel ‘E’: Controlelijst na voltooiing van het bunkeren van LNG bevat de maatregelen die na afloop van het bunkeren van LNG moeten worden genomen om de bunkerverbindingen te kunnen afkoppelen en de gehele operatie te kunnen afsluiten.
GEBRUIK VAN DE LNG-BUNKERCONTROLELIJST - VAN BUNKERSTATION NAAR SCHIP De volgende richtlijnen zijn opgesteld ter ondersteuning van het gezamenlijk gebruik van de LNG-controlelijst van bunkerstation naar schip. Tijdens het gehele verblijf van het schip op de bunkerlocatie, moeten de schipper, en allen die onder zijn gezag staan, zich strikt aan deze voorschriften houden. De operator van het LNG-bunkerstation en, indien van toepassing, de terminalvertegenwoordiger, moeten ervoor zorgen dat het walpersoneel dat eveneens doet. Alle partijen moeten volledig samenwerken in het wederzijdse belang de werkzaamheden veilig en efficiënt uit te kunnen voeren. De schipper, de operator van het LNG-bunkerstation en, indien van toepassing, de terminalvertegenwoordiger, kunnen verantwoordelijke personen aanwijzen die de leiding hebben bij het bunkeren en die gemachtigd zijn om de LNGbunkercontrolelijst in te vullen en te ondertekenen. De LNG-bunkercontrolelijst van bunkerstation aan wal naar schip bevat een aantal verklaringen waarin de verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid geregeld wordt. Ter bevestiging van het aanvaarden van de verplichtingen worden de desbetreffende vakjes afgevinkt en geparafeerd en wordt tot slot aan het einde van de controlelijst de verklaring ondertekend. Eenmaal ondertekend, biedt de controlelijst, dankzij de wederzijdse uitwisseling van belangrijke informatie, een minimale basis voor veilige handelingen overeenkomstig de afspraken. Sommige verklaringen in de controlelijst hebben betrekking op aspecten waarvoor alleen het schip dat gebunkerd wordt verantwoordelijk en aansprakelijk is. Andere verklaringen in de controlelijst hebben betrekking op aspecten waarvoor of alleen het LNG-bunkerstation aan de wal of alleen de terminal verantwoordelijk en aansprakelijk is. Andere verklaringen in de controlelijst betreffen een gezamenlijke verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid. De grijs gearceerde vakjes worden gebruikt om verklaringen aan te geven die in het algemeen waarschijnlijk niet van toepassing op een partij zijn; het schip, het bunkerstation of de terminal kunnen deze echter aanvinken of paraferen indien zij dit wensen.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 170 van 190
Waar bij het vakje vermeld staat: 'voor het schip', 'voor het bunkerstation', of 'voor de terminal', zullen de betrokken partijen slechts ten aanzien van hun eigen verantwoordelijkheid het betreffende vakje aanvinken en de controlelijst ondertekenen. De toewijzing van verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid betekent niet dat de andere partij is gevrijwaard van het uitvoeren van controles om de naleving te bevestigen. Het is bedoeld om duidelijk de partij aan te geven die verantwoordelijk is voor de initiële en voortgezette naleving tijdens het gehele verblijf van het schip op de bunkerlocatie. De verantwoordelijke toezichthouder moet persoonlijk alle aspecten controleren die tot de verantwoordelijkheid behoren van het door LNG aangedreven schip. Op dezelfde manier moet de operator van het LNG-bunkerstation aan de wal of, indien van toepassing, de terminalvertegenwoordiger, persoonlijk alle aspecten controleren die tot de verantwoordelijkheid van het LNG-bunkerstation of, indien van toepassing, van de terminal behoren. Bij het aanvaarden van hun verantwoordelijkheden moeten de vertegenwoordigers zich ervan vergewissen dat de veiligheidsnormen die op de handelingen van toepassing zijn zowel voor de ene als de andere partij volledig aanvaardbaar zijn. Dit kan bereikt worden door:
vast te stellen dat een bevoegd persoon de checklist op een goede manier heeft ingevuld;
de desbetreffende documenten in te zien;
het houden van een gezamenlijke inspectie waar dit nodig wordt geacht.
Voor de wederzijdse veiligheid kan de operator van het LNG-bunkerstation en, indien van toepassing, een lid van het terminalpersoneel en, wanneer nodig, een verantwoordelijke scheepsofficier vóór aanvang van de werkzaamheden en van tijd tot tijd daarna, het schip en het bunkerstation inspecteren om ervoor te zorgen dat het schip en het bunkerstation daadwerkelijk hun verplichtingen nakomen zoals aanvaard in de LNG-bunkercontrolelijst van bunkerstation aan de wal naar schip. Waar gebleken is dat de fundamentele veiligheidsvoorzieningen ontoereikend zijn, kan elk van de partijen eisen dat de LNG-bunkeroperaties worden gestopt totdat adequate corrigerende maatregelen zijn genomen.
CODERING VAN ONDERDELEN De letters ‘A’, 'P' of ‘R’ in de kolom genaamd ‘Code’ hebben de volgende betekenis: A
P R
‘Agreement’ (‘Overeenkomst’). Dit verwijst naar een overeenkomst of procedure die op de controlelijst in de kolom 'Opmerkingen' moet worden genoteerd of die op een andere, voor beide partijen acceptabele, wijze moet worden gecommuniceerd. ‘Permission’ (‘Toestemming’). Dit houdt in dat toestemming moet worden verkregen van de bevoegde autoriteiten. ‘Re-check’ ('Hercontrole'). Dit verwijst naar punten die met regelmaat, binnen de tussen beide partijen overeengekomen en in de verklaring vermelde periodes, nogmaals gecontroleerd moeten worden.
De gezamenlijke verklaring mag pas worden ondertekend nadat beide partijen de aspecten die onder hun verantwoordelijkheden en aansprakelijkheden vallen, hebben gecontroleerd en goedgekeurd.
TOELICHTING VAN DE CONTROLEPUNTEN
Deel A: Controlelijst voorbereidingsfase
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 171 van 190
1
De bevoegde autoriteiten hebben toestemming gegeven voor het bunkeren van LNG op de overeengekomen locatie en tijdstip. De havenautoriteiten kunnen geraadpleegd worden over welke andere autoriteiten hun toestemming moeten geven voor de bunkeroperaties met betrekking tot de aangewezen locatie, tijdstip en betrokken partijen.
2
De terminal heeft toestemming gegeven voor het bunkeren van LNG op de overeengekomen locatie en tijdstip. Indien onduidelijk is met welke persoon van de terminal contact moet worden opgenomen, kunnen de havenautoriteiten geraadpleegd worden.
3
De bevoegde autoriteiten zijn volgens de lokale voorschriften over de tijd van de LNGbunkeroperaties ingelicht. Indien onduidelijk is met welke persoon volgens de lokale voorschriften contact moet worden opgenomen, kunnen de havenautoriteiten geraadpleegd worden.
4
De terminal is overeenkomstig de terminalvoorschriften over de aanvangstijd van de LNG bunkeroperaties ingelicht. Bij twijfel over de terminalvoorschriften kan de terminal geraadpleegd worden.
5
De voorschriften van de bevoegde autoriteiten worden nageleefd. Havens hebben specifieke havenreglementen en havenbeheersverordeningen. Bij twijfel over de lokale voorschriften kunnen de havenautoriteiten geraadpleegd worden. In staten die ondertekenaars zijn van het SOLAS-verdrag vereist de ISPS-Code van zeeschepen dat de veiligheidsofficier van het schip en de havenveiligheidsbeambte van de havenfaciliteit de uitvoering van hun respectieve veiligheidsplannen onderling coördineren.
6
De voorschriften van de plaatselijke terminal worden nageleefd. Bij twijfel over de terminalvoorschriften kan de terminal geraadpleegd worden.
7
Al het personeel dat betrokken is bij de LNG-bunkeroperatie heeft een passende opleiding doorlopen en heeft instructies ontvangen over de specifieke LNG-bunkerapparatuur en -procedures. Hoewel al het personeel dat operationeel betrokken is bij de LNG-bunkeroperaties aan de verplichte opleidingseisen moet voldoen, moeten zij desalniettemin vertrouwd zijn met de specifieke LNGbunkerapparatuur en -procedures voor deze bunkeroperatie. Ten aanzien van dit onderdeel moeten de betrokken partijen alleen aanvinken en ondertekenen waarvoor zij zelf verantwoordelijk zijn.
8
Het door het klassebureau van het schip goedgekeurde bunkerplan en de handleiding voor operationele handelingen zijn beschikbaar De in de handleidingen voor operationele handelingen van het schip vermelde LNG-bunkervoorschriften moeten met alle betrokken partijen worden uitgewisseld. Op verzoek kunnen het bunkerplan, de handleidingen, en de inhoud daarvan getoond worden aan de bevoegde autoriteiten.
9
De bunkerlocatie is voldoende verlicht. Zowel aan boord als aan wal dienen in het donker de manifolds op een veilige en goede wijze verlicht te zijn. Wanneer dit niet het geval is, moet voor extra verlichting worden gezorgd.
10 Alle LNG-bunker- en gasdetectieapparatuur zijn gecertificeerd, in goede staat en geschikt voor het beoogde gebruik. Er dient een lijst met de certificeringsdata, verloopdata en de eerstvolgende tussentijdse certificeringsdata voor de gebruikte bunkerapparatuur verstrekt en onderling uitgewisseld te worden. De validering van de certificaten moet vóór aanvang van het bunkeren van LNG plaatsvinden. Ten aanzien van dit onderdeel moeten de betrokken partijen alleen aanvinken en ondertekenen waarvoor zij zelf verantwoordelijk zijn.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 172 van 190
11 Er zijn afspraken gemaakt tussen het schip en het LNG-bunkerstation over de te volgen procedures voor het bunkeren, inkoelen en spoelen. De procedures voor de voorgenomen LNG-bunkeroperaties dienen vooraf gepland te worden. Ze dienen, voordat de werkzaamheden aanvangen, met het schip, het bunkerstation en, indien van toepassing, met vertegenwoordigers van de wal besproken en overeengekomen te worden. Gemaakte afspraken dienen formeel te worden vastgelegd en ondertekend door het schip, het LNG-bunkerstation en, indien van toepassing, de terminalvertegenwoordigers. Elke wijziging in de overeengekomen procedure die van invloed zou kunnen zijn op de werkzaamheden dient door de betrokken partijen besproken en overeengekomen te worden. Nadat de betrokken partijen overeenstemming hebben bereikt, dienen ingrijpende wijzigingen zo spoedig mogelijk schriftelijk vastgelegd te worden en wel ruim voor invoering ervan. 12 Er zijn afspraken gemaakt tussen het schip en het LNG-bunkerstation over het systeem en de toerpassing van elektrische isolatie. Het systeem en de voorzieningen voor de elektrische isolatie in de LNG-bunkerverbinding dienen vooraf gepland te worden. Ze dienen, voordat de werkzaamheden aanvangen, met het schip, het bunkerstation en, indien van toepassing, met vertegenwoordigers van de wal besproken en overeengekomen te worden. 13 Er is een veiligheidszone afgesproken en afgesproken. De risico-inschatting voor het bunkeren met LNG van het door LNG aangedreven schip voorziet in veiligheidsafstanden en veiligheidszones voor het bunkeren (van LNG). Deze veiligheidszones zijn voorgeschreven in de operationele instructies van het schip. Indien van toepassing, dient rekening gehouden te worden met de voorschriften voor veiligheidszones van het LNG-bunkerstation, de operator van de terminal en de lokale autoriteiten; deze voorschriften dienen daarin opgenomen te worden. De voorschriften voor de veiligheidszone rondom de LNG-bunkerlocatie aan boord van het schip dienen met de partijen die bij het bunkeren van LNG betrokken zijn, uitgewisseld, overeengekomen en aangewezen te worden. 14 De voorschriften ten aanzien van ontstekingsbronnen worden nageleefd. Deze betreffen onder meer een rookverbod en voorschriften op het gebied van open vuur, mobiele telefoons, semafoons, VHF- en UHF-apparatuur, radar- en AIS-apparatuur. Roken aan boord van het schip mag alleen plaatsvinden op plaatsen die daarvoor aangewezen zijn door de schipper in overleg met de vertegenwoordigers van het bunkerstation en de terminal. Roken aan wal is verboden behalve op plaatsen die daarvoor aangewezen zijn door de vertegenwoordiger van het bunkerstation in overleg met de schipper en de operator van de terminal. Plaatsen die rechtstreeks in contact staan met de buitenlucht mogen niet als rookplaatsen aangewezen worden. Gebouwen, plaatsen en kamers die aangewezen zijn als rookruimten dienen duidelijk als zodanig te worden gemarkeerd. Ten aanzien van dit onderdeel moeten de betrokken partijen alleen aanvinken en ondertekenen waarvoor zij zelf verantwoordelijk zijn. Onder een open licht of vuur wordt het volgende verstaan: een open vlam, ontstaan van vonken, open elektrisch licht alsmede alle andere oppervlakken die een gelijke of hogere temperatuur hebben dan de minimum ontstekingstemperatuur van de tijdens de werkzaamheden te verwerken stoffen. Het gebruik van open licht of vuur aan boord van het schip en op de wal, is verboden in de veiligheidszone, tenzij aan alle van toepassing zijnde voorschriften is voldaan en er afspraken zijn gemaakt met de havenautoriteiten, de schipper, de operator van het LNG-bunkerstation en de operator van de terminal. In de veiligheidszone:
moeten telefoons voldoen aan de vereisten van een explosieveilige uitvoering;
mogen mobiele telefoons en semafoons niet worden gebruikt, tenzij zij daarvoor zijn goedgekeurd
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 173 van 190
door een daartoe bevoegde autoriteit;
mag beschadigde apparatuur niet worden gebruikt, zelfs indien de apparatuur nog wel werkt;
is het gebruik van draagbare elektrische apparatuur, verlengsnoeren of kabelhaspels niet toegestaan tijdens het bunkeren van LNG en moet deze apparatuur uit de gevarenzone worden verwijderd;
liggen telefoonkabels die gebruikt worden voor de schip-/walcommunicatie bij voorkeur buiten de veiligheidszone. Indien dit niet haalbaar, is moet de kabel zodanig gelegd en beschermd zijn dat hierdoor geen gevaar kan ontstaan.
dienen vaste VHF-/UHF- en AIS-apparatuur uitgeschakeld te zijn of op laag vermogen te staan (1 watt of minder), tenzij de schipper, in overleg met de operator van het bunkerstation en de terminalvertegenwoordiger, de voorwaarden heeft vastgesteld waaronder de installatie veilig gebruikt kan worden. Het hoofdradiostation van het schip mag niet worden gebruikt gedurende het verblijf van het schip in de haven, behalve voor ontvangstdoeleinden. De antennes van de hoofdzender van het schip moeten zijn ontkoppeld en geaard;
dienen draagbare VHF-/UHF-sets van een veilig type te zijn, goedgekeurd door een daartoe bevoegde autoriteit;
mogen VHF radiotelefoniesets alleen gebruikt worden op internationaal overeengekomen frequentiebanden;
mag de apparatuur voor het satellietcommunicatiesysteem normaal worden gebruikt, tenzij anders bepaald.
dient de radarinstallatie van het schip uitgeschakeld te zijn, tenzij de schipper, in overleg met de operator van het bunkerstation en de terminalvertegenwoordiger de voorwaarden heeft vastgesteld waaronder de installatie veilig gebruikt kan worden;
moeten raamairconditioners losgekoppeld zijn van de voeding.
15 Alle verplichte brandblusapparatuur is voor onmiddellijk gebruik gereed. De brandblusapparatuur aan boord bevindt zich op de juiste plaats en is klaar voor onmiddellijk gebruik. Er moet voldoende geschikte draagbare of vaste uitrusting aanwezig zijn overeenkomstig de operationele instructies van het schip. De hoofdbrandblussystemen van het schip moeten onder druk staan of in korte tijd op druk gebracht kunnen worden. Bij zeeschepen dient een set brandbestrijdingsplannen ter assistentie van de walbrandweer permanent bewaard te worden in een duidelijk gemarkeerde, waterdichte behuizing buiten de bemanningsverblijven. Hierbij dient ook een bemanningslijst te zijn ingesloten. De verplichte brandblusapparatuur op het LNG-bunkerstation aan wal bevindt zich op de juiste plaats en is klaar voor onmiddellijk gebruik. De hoofdbrandblussystemen van het bunkerstation moeten onder druk staan of in korte tijd op druk gebracht kunnen worden. Indien noodzakelijk, moet zowel het schip als de wal ervoor zorgen dat hun hoofdbrandblussystemen op een snelle en gemakkelijke manier aan elkaar gekoppeld kunnen worden, zo nodig met gebruikmaking van de internationale walaansluiting. De brandblusapparatuur op de terminal bevindt zich op de juiste plaats en is klaar voor onmiddellijk gebruik. Ten aanzien van dit onderdeel moeten de betrokken partijen alleen aanvinken en ondertekenen waarvoor zij zelf verantwoordelijk zijn.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 174 van 190
Deel B – Geplande gelijktijdig plaatsvindende activiteiten 16
Het geplande gelijktijdig bunkeren van LNG en andere brandstoffen, vindt plaats overeenkomstig de goedgekeurde handleidingen voor operationele handelingen van het schip. De planning van gelijktijdig plaatsvindende bunkeroperaties tijdens het bunkeren van LNG moet onderling worden uitgewisseld en vastgelegd in deel D van deze controlelijst. Het schip en het bunkerstation moeten controleren of de geplande gelijktijdig plaatsvindende activiteiten voldoen aan de goedgekeurde operationele instructies van het schip en aan de operationele procedures van het bunkerstation.
17
De tijdens het bunkeren van LNG geplande gelijktijdige ladingoperaties, vinden plaats overeenkomstig de goedgekeurde handleidingen voor operationele handelingen van het schip. De planning van gelijktijdig plaatsvindende ladingoperaties tijdens het bunkeren van LNG moet onderling worden uitgewisseld en vastgelegd in deel D van deze controlelijst. Het schip, het bunkerstation en de terminal moeten controleren of de geplande gelijktijdig plaatsvindende activiteiten voldoen aan de goedgekeurde operationele instructies van het schip en aan de operationele procedures van het bunkerstation en de terminal.
18
De bevoegde autoriteiten hebben toestemming gegeven voor gelijktijdige bunker- en/of ladingoperaties tijdens het bunkeren van LNG. De bevoegde autoriteit kan geraadpleegd worden over de havenreglementen en over welke andere autoriteiten goedkeuring moeten geven voor de geplande gelijktijdig plaatsvindende activiteiten.
19
De veiligheidsmaatregelen en procedures voor gelijktijdig uitgevoerde activiteiten, vermeld in de goedgekeurde handleidingen voor operationele handelingen van het schip, zijn overeengekomen en deze worden door alle betrokken partijen nageleefd. De goedgekeurde operationele instructies van het door LNG aangedreven schip bevatten op risicoinschatting gebaseerde risicobeperkende maatregelen voor gelijktijdig uitgevoerde activiteiten. Alle partijen moeten goed begrijpen wat deze beperkingen inhouden. De criteria voor gelijktijdig uitgevoerde activiteiten moeten worden genoteerd in deel D van deze controlelijst. De LNG-bunkeroperaties moeten worden opgeschort als aan deze beperkende maatregelen niet kan worden voldaan.
Deel C - Controlelijst direct voorafgaand aan het bunkeren 20
Deel A wordt gebruikt voorafgaand aan en als voorbereiding op het feitelijke bunkeren Deel A: De 'Controlelijst ter voorbereiding van het bunkeren' beschrijft de maatregelen die tijdens de voorbereiding van het bunkeren van LNG moeten worden genomen. Dit deel van de controlelijst kan gebruikt worden als richtlijn voor het uitwisselen van kennis en informatie en het maken van afspraken over veiligheidsonderwerpen tijdens de voorbereiding van het bunkeren van LNG. Het wordt aanbevolen dit gedeelte van de controlelijst tijdens het plaatsen van de bunkerbestelling in te vullen. Het gebruik van Deel A is niet verplicht. Ten aanzien van dit onderdeel plaatsen betrokken partijen alleen een vinkje als zij Deel A gebruiken voor hun eigen voorbereiding.
21
De actuele weersomstandigheden en golfhoogte blijven binnen de overeengekomen grenswaarden. Er zijn tal van factoren die een rol spelen bij de beslissing of het bunkeren van LNG gestaakt moet worden. In overleg tussen het schip, de operator van het bunkerstation en, indien van toepassing, de terminal, kunnen de beperkende factoren worden vastgesteld, waaronder:
windsnelheid en -richting en de invloed daarvan op de bunkerverbindingen;
windsnelheid en -richting en de invloed daarvan op het deugdelijk afgemeerd zijn van het schip;
windsnelheid en -richting en de invloed daarvan op de loopplanken;
het effect van golven op het deugdelijk afgemeerd zijn of op de veiligheid van de loopplanken bij
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 175 van 190
daaraan blootgestelde locaties.
Alle partijen moeten goed begrijpen wat deze beperkingen inhouden. De criteria voor het stoppen van het bunkeren, het afkoppelen van slangen of aansluitarmen en het ontruimen van de ligplaats dienen in de kolom ‘Opmerkingen’ op de controlelijst te worden ingevuld. Bunkeroperaties moeten opgeschort worden bij naderend onweer. Bij stormwaarschuwing of verslechterende weersomstandigheden dienen de noodsleeptrossen te worden klaargelegd en moeten de afmeertrossen goed in de gaten worden gehouden. 22
Het LNG-ontvangende schip is veilig afgemeerd. De voorschriften ten aanzien van afmeervoorzieningen worden nageleefd. Er zijn voldoende fenders aangebracht. Een adequaat fendersysteem is zeer belangrijk en bij de controles moet daarom goed op de fenders gelet worden. Op de ligplaats dient het schip altijd op deugdelijke wijze afgemeerd te zijn. Het bewegen van het schip langs pieren en kaden dient voorkomen te worden door alle meertrossen strak gespannen te houden. Er dient extra aandacht geschonken te worden aan mogelijke bewegingen van het schip als gevolg van wind, stroming, getijden of passerende schepen en de gevolgen daarvan voor de werkzaamheden die gaande zijn. Staaldraadtrossen en kunststoftrossen dienen niet gelijktijdig in dezelfde richting gebruikt te worden (d.w.z. als dwarstrossen, springlijnen, voor- of achtertrossen) vanwege het verschil in hun elastische eigenschappen. Na het afmeren dienen schepen die uitgerust zijn met 'automatic tension winches' deze niet te gebruiken in de automatische stand. Onafhankelijk van de afmeermethode dient er overeenstemming te zijn over de manier van losmaken in een noodsituatie, rekening houdend met de eventueel daaraan verbonden risico’s. Ankers die niet in gebruik zijn, dienen goed geborgd te zijn.
23
Er is een veilige toegang vanaf de wal naar het schip. De toegang dient zich zo ver als praktisch mogelijk van de LNG-bunkermanifolds te bevinden. De toegang tot het schip dient veilig te zijn en kan bestaan uit een passende loopplank of een accommodatieladder met een vangnet dat naar behoren bevestigd is. Er dient extra aandacht aan een veilige toegang gegeven te worden indien het niveauverschil tussen de open afstapplaatsen tussen het schip en de steiger of kade groot is of naar verwachting groot kan worden. Wanneer de wal geen overstapfaciliteiten beschikbaar heeft en een loopplank van het schip wordt gebruikt, moet er een geschikte afstapplaats op de ligplaats zijn met voldoende vrije ruimte voor de loopplank om een veilige en gemakkelijke toegang tot het schip te verschaffen bij alle getijden en veranderingen in vrijboord van het schip. Op het schip dient een reddingsboei bij de loopplank of de accommodatieladder aanwezig te zijn. De toegang dient in het donker veilig en goed verlicht te zijn. Personen die niets op het schip te zoeken hebben of die geen toestemming van de schipper hebben, moet de toegang tot het schip geweigerd worden. De operator van het LNG-bunkerstation of, indien van toepassing, de terminal houdt, in overleg met het schip, toezicht op de toegang tot de steiger of ligplaats. Naast de toegangsfaciliteit dient er zowel aan boord als op de wal een veilige en snelle vluchtweg voor noodsituaties beschikbaar te zijn. Aan boord zou gedacht kunnen worden aan een reddingsboot, die klaar is voor direct gebruik en zich bij voorkeur dicht bij de verblijfsruimten van het schip zou moeten bevinden.
24
Alle verplichte brandblusapparatuur is voor onmiddellijk gebruik gereed. De brandblusapparatuur aan boord bevindt zich op de juiste plaats en is klaar voor onmiddellijk gebruik. Er moet voldoende geschikte draagbare of vaste uitrusting aanwezig zijn overeenkomstig de operationele
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 176 van 190
instructies van het schip. De hoofdbrandblussystemen van het schip moeten onder druk staan of in korte tijd op druk gebracht kunnen worden. Bij zeeschepen dient een set brandbestrijdingsplannen ter assistentie van de walbrandweer permanent bewaard te worden in een duidelijk gemarkeerde, waterdichte behuizing buiten de bemanningsverblijven. Hierbij dient ook een bemanningslijst te zijn ingesloten. Indien van toepassing, moet zowel het schip als de wal ervoor zorgen dat hun hoofdbrandblussystemen op een snelle en gemakkelijke manier aan elkaar gekoppeld kunnen worden, zo nodig met gebruikmaking van de internationale walaansluiting. De brandblusapparatuur op de terminal bevindt zich op de juiste plaats en is klaar voor onmiddellijk gebruik. De hoofdbrandblussystemen van de wal moeten onder druk staan of in korte tijd op druk gebracht kunnen worden. Ten aanzien van dit onderdeel moeten de betrokken partijen alleen aanvinken en ondertekenen waarvoor zij zelf verantwoordelijk zijn. 25
De bunkerlocatie is voldoende verlicht. De bunkerlocatie dient in het donker veilig en goed verlicht te zijn.
26
Het schip moet met behulp van de eigen voortstuwingsinstallatie in een veilige, vrije richting kunnen wegvaren. Het schip moet op korte termijn met behulp van de eigen voortstuwingsinstallatie kunnen wegvaren, tenzij de havenautoriteiten toestemming voor immobilisatie hebben gegeven. Het schip zal aan een aantal voorwaarden moeten voldoen om daarvoor toestemming te verkrijgen. Alle partijen betrokken bij het bunkeren van LNG moeten daarover geïnformeerd worden en in toestemmen.
27
Zowel op het schip als op het LNG-bunkerstation aan de wal, is er voldoende toezicht op de bunkeroperatie door verantwoordelijk personeel. De LNG-bunkeroperaties moeten, zowel op het schip als op het LNG-bunkerstation, onder voortdurende controle en supervisie staan. Het toezicht dient gericht te zijn op het voorkomen van het ontstaan van gevaarlijke situaties. Indien een dergelijke situatie zich echter toch voordoet, dient het toezichthoudende personeel over voldoende kennis en middelen te beschikken om corrigerend in te grijpen. Het controlerend personeel op het schip en op het bunkerstation dient daarbij een goede communicatie te onderhouden met hun respectieve toezichthouders. Al het personeel dat bij de werkzaamheden betrokken is, dient bekend te zijn met de gevaren van de stoffen waarmee gewerkt wordt. Op elk moment gedurende het verblijf van het schip op de bunkerlocatie moet er voldoende personeel aan boord van het schip en op het LNG-bunkerstation aanwezig zijn om een noodsituatie te bestrijden.
28
Er is een doelmatige en geteste communicatieverbinding tussen de verantwoordelijke operator en toezichthouders op het schip en op het LNG-bunkerstation. Er is overeengekomen welke taal er gebruikt wordt voor de communicatie. Er is een afspraak over de door beide partijen te begrijpen en te gebruiken taal. Er moet op efficiënte wijze gecommuniceerd worden tussen de dienstdoende verantwoordelijke officier op het schip en de operator van het LNG-bunkerstation. Bij gebruik van telefoons moet de telefoon zowel aan boord als aan de wal permanent bemand worden door een persoon die onmiddellijk contact met zijn betreffende supervisor kan opnemen. Bovendien moet de supervisor een voorziening hebben om alle gesprekken te kunnen overrulen. Bij gebruik van RT-/VHFradiosystemen dient de apparatuur bij voorkeur draagbaar te zijn en gedragen te worden door de supervisor of iemand die onmiddellijk contact kan opnemen met zijn betreffende supervisor. Bij gebruik van vaste systemen moeten de richtlijnen voor telefoons gebruikt worden. De gekozen hoofd- en back-upcommunicatiesystemen dienen op de controlelijst vermeld te worden en de benodigde informatie aangaande telefoonnummers en/of te gebruiken kanalen dient onderling uitgewisseld en vastgelegd te worden.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 177 van 190
De telefoon en draagbare RT-/VHF-radiosystemen dienen aan de van toepassing zijnde (explosieveilige) veiligheidseisen te voldoen.
29
Er zijn afspraken gemaakt over het noodstopsignaal en de noodstopprocedures en deze zijn gecontroleerd op hun werking. Het betrokken personeel heeft daarover uitleg gekregen. Noodprocedures en -plannen en bijbehorende telefoonnummers zijn bij de verantwoordelijke personen bekend. Het afgesproken signaal dat bij een noodsituatie aan wal of aan boord gebruikt wordt, dient voor het personeel aan wal, aan boord en op het bunkerstation duidelijk te worden begrepen. Er moet een noodstopprocedure worden afgesproken tussen het schip en het LNG-bunkerstation en formeel worden vastgelegd en ondertekend door zowel de verantwoordelijke scheepsofficier als door de vertegenwoordiger van het LNG-bunkerstation. De overeenkomst dient te vermelden onder welke omstandigheden de werkzaamheden onmiddellijk gestaakt moeten worden. Er dient goed nagedacht te worden over het mogelijkerwijs creëren van gevaarlijke situaties als gevolg van de noodstopprocedure.
30
De vooraf afgesproken veiligheidszone is vastgesteld. Er zijn passende tekens aangebracht om dit gebied te markeren. De risico-inschatting voor het bunkeren met LNG van het door LNG aangedreven schip voorziet in veiligheidsafstanden en veiligheidszones. Deze veiligheidszones zijn voorgeschreven in de operationele instructies van het schip. Indien van toepassing, dient rekening gehouden te worden met de voorschriften voor veiligheidszones van de operator van het LNG-bunkerstation, de operator van de terminal en de lokale autoriteiten; deze voorschriften dienen daarin opgenomen te worden. De voorschriften voor de veiligheidszone rondom de LNG-bunkerlocatie aan boord van het schip en aan de wal dienen overeengekomen en duidelijk aangegeven te zijn.
31
Er bevinden zich geen onbevoegde personen, voorwerpen of ontstekingsbronnen binnen de afgebakende veiligheidszone. Voor de aanvang van de werkzaamheden moeten onbevoegde personen worden gevraagd om de gemarkeerde veiligheidszone te verlaten. Verboden voorwerpen of ontstekingsbronnen dienen uit de zone verwijderd te worden. Gedurende de bunkerwerkzaamheden dient dit regelmatig opnieuw gecontroleerd te worden.
32
Op het schip is op doelmatige wijze gezorgd voor een wachtsman aan dek. Het toezicht van de wachtsman aan dek zal in het bijzonder gericht zijn op trossen, fenders en gelijktijdig plaatsvindende activiteiten.
33
Er wordt gezorgd voor een doelmatige LNG-bunkerwacht, zowel op het schip als op het LNGbunkerstation aan de wal. Het toezicht van de LNG-bunkerwacht zal in het bijzonder gericht zijn op de slangen, het manifold en het bunkercontrolepaneel.
34
Buitendeuren, patrijspoorten en ventilatieopeningen in verblijfsruimten zijn gesloten overeenkomstig de instructies in de handleiding voor operationele handelingen. Buitendeuren, ramen en patrijspoorten in de verblijfsruimten dienen tijdens het bunkeren van LNG gesloten te zijn als dit volgens de operationele instructies van het schip vereist is. Op deze deuren dient duidelijk vermeld te worden dat ze tijdens dergelijke activiteiten gesloten moeten blijven, maar zij mogen nooit op slot gedaan worden. Deze verplichting staat een redelijke toegang tot ruimten tijdens het bunkeren niet in de weg, maar men
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 178 van 190
mag deuren niet onbeheerd open laten staan. De ventilatie in de machinekamer mag gebruikt worden. Sluiting ervan dient echter overwogen te worden wanneer dit geen negatieve gevolgen heeft voor de veilige en efficiënte werking van de betreffende machinekamerruimten. 35
De gasdetectieapparatuur is operationeel getest en er is vastgesteld dat het naar behoren werkt. De ter beschikking gestelde apparatuur moet in staat zijn aardgas te meten. Er dient geschikte apparatuur voorhanden te zijn om de gasdetectie- en meetapparatuur te kalibreren Voor het begin van de werkzaamheden moet een functietest (een snelle test voor het vaststellen van de goede werking) of kalibrering uitgevoerd worden. Voor het kalibreren van de gasdetectieapparatuur dient spangas aanwezig te zijn. Voorafgaand aan de werkzaamheden dient de vaste gasdetectieapparatuur gekalibreerd te worden voor aardgas. Het alarmsysteem dient getest te zijn en informatie over de laatst gehouden test dient onderling uitgewisseld te worden. Draagbare gasdetectie-instrumenten, geschikt en gekalibreerd voor zowel aardgas als het meten van explosieniveaus, dienen beschikbaar te zijn.
36
Er zijn veiligheidsinformatiebladen (Material Safety Data Sheets / MSDS) over de geleverde LNGbrandstof beschikbaar. Op verzoek van het met LNGaangedreven schip, de terminal en het LNG-bunkerstation moet een MSDS beschikbaar worden gesteld. Dergelijke informatiebladen moeten ten minste de bestanddelen van het product met hun scheikundige naam, de gebruikelijke naam, het UN-nummer en de maximumconcentratie van eventueel aanwezige giftige bestanddelen, uitgedrukt in volumepercentage of in ppm, bevatten, al naar gelang het geval.
37
De voorschriften ten aanzien van ontstekingsbronnen worden nageleefd. Deze betreffen onder meer een rookverbod en voorschriften op het gebied van open vuur, mobiele telefoons, semafoons, VHF- en UHF-apparatuur, radar- en AIS-apparatuur. Roken aan boord van het schip mag alleen plaatsvinden op plaatsen die daarvoor aangewezen zijn door de schipper in overleg met de operator van het bunkerstation en de vertegenwoordiger van de terminal. Roken aan wal is verboden behalve op plaatsen die daarvoor aangewezen zijn door de vertegenwoordiger van het bunkerstation in overleg met de schipper en de operator van de terminal. Plaatsen die rechtstreeks in contact staan met de buitenlucht mogen niet als rookplaatsen aangewezen worden. Gebouwen, plaatsen en kamers die aangewezen zijn als rookruimten dienen duidelijk als zodanig te worden gemarkeerd. Onder een open licht of vuur wordt het volgende verstaan: een open vlam, ontstaan van vonken, open elektrisch licht alsmede alle andere oppervlakken die een gelijke of hogere temperatuur hebben dan de minimum ontstekingstemperatuur van de tijdens de werkzaamheden te verwerken stoffen. Er bevinden zich geen open lichten of vuren in de veiligheidszone. In de veiligheidszone:
moeten telefoons voldoen aan de vereisten van een explosieveilige uitvoering;
mogen mobiele telefoons en semafoons niet worden gebruikt, tenzij zij daarvoor zijn goedgekeurd door een daartoe bevoegde autoriteit;
mag beschadigde apparatuur niet worden gebruikt, zelfs indien de apparatuur nog wel werkt;
is het gebruik van draagbare elektrische apparatuur, verlengsnoeren of kabelhaspels niet toegestaan tijdens het bunkeren van LNG en moet deze apparatuur uit de gevarenzone worden
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 179 van 190
verwijderd;
liggen telefoonkabels die gebruikt worden voor de schip-/walcommunicatie buiten de veiligheidszone. Indien dit niet haalbaar, is moet de kabel zodanig gelegd en beschermd zijn dat hierdoor geen gevaar kan ontstaan;
dienen vaste VHF-/UHF- en AIS-apparatuur uitgeschakeld te zijn of op laag vermogen te staan (1 watt of minder), tenzij de schipper, in overleg met operator van het bunkerstation en de terminalvertegenwoordiger, de voorwaarden heeft vastgesteld waaronder de installatie veilig gebruikt kan worden. Het hoofdradiostation van het schip mag niet worden gebruikt gedurende het verblijf van het schip in de haven, behalve voor ontvangstdoeleinden. De antennes van de hoofdzender van het schip moeten zijn ontkoppeld en geaard;
zijn draagbare VHF-/UHF-sets van een veilig type, goedgekeurd door een daartoe bevoegde autoriteit;
mogen VHF radiotelefoniesets alleen gebruikt worden op internationaal overeengekomen frequentiebanden;
mag de apparatuur voor het satellietcommunicatiesysteem normaal worden gebruikt, tenzij anders bepaald.
dient de radarinstallatie van het schip uitgeschakeld te zijn, tenzij de schipper, in overleg met de operator van het bunkerstation en de vertegenwoordiger van de terminal de voorwaarden heeft vastgesteld waaronder de installatie veilig gebruikt kan worden;
moeten raamairconditioners losgekoppeld zijn van de voeding.
38
Doelmatige en voldoende geschikte, beschermende kleding en beschermingsmiddelen zijn gebruiksklaar. Er dient voldoende geschikte beschermende uitrusting, waaronder oogbescherming en beschermende kleding voor al het operationele personeel aanwezig te zijn, zowel aan boord als op het bunkerstation aan wal; bovengenoemde kleding en uitrusting moet geschikt zijn voor de specifieke gevaren van LNG. De opslagplaatsen voor deze apparatuur aan boord van het schip dienen tegen weersinvloeden beschermd en duidelijk gemarkeerd te zijn. Personeel dat tijdens het werk of anderszins gebruik moet maken van ademhalingsapparatuur dient in het veilig gebruik ervan te worden getraind. Personeel dat hier niet in getraind is en personen met snorren of baarden dienen niet voor werk waarbij ademhalingsapparatuur nodig is, gekozen te worden.
39
Personeel dat bij het aansluiten en afkoppelen van de bunkerslangen betrokken is en personeel dat zich in de directe nabijheid van deze werkzaamheden bevindt, draagt voldoende en geschikte, beschermende kleding en gebruikt geschikte beschermingsmiddelen. Het direct bij het werk betrokken personeel dient, indien de situatie dit vereist, geschikte apparatuur en kleding te gebruiken.
40
De aangebrachte (automatische) noodontkoppelingsinrichting, de (powered) emergency release coupling, (P)ERC, is gebruiksklaar. Er dient, indien van toepassing, een noodontkoppelingsinrichting (emergency release coupling) geïnstalleerd te zijn die klaar is voor onmiddellijk gebruik. Deze (automatische) noodontkoppelingsinrichting, de (powered) emergency release coupling, (P)ERC, kan worden geactiveerd door middel van een noodstopafsluiter (ESD), of door krachten of bewegingen van de bunkeraansluiting als deze een vooraf ingestelde begrenzing overschrijden.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 180 van 190
De (P)ERC dient van het dry disconnect- type te zijn; bij dit type wordt tijdens een noodontkoppeling de bunkerleiding aan beide zijden van de koppeling afgesloten. Na een noodontkoppeling moet het systeem worden gecontroleerd en als het probleem dat de noodontkoppeling veroorzaakte is verholpen, kan de koppeling weer worden aangebracht. Een vrije val van de koppeling na een noodontkoppeling moet worden voorkomen. 41
Het watersproeisysteem is getest en gebruiksklaar. De watersproeisystemen dienen regelmatig getest te worden. Informatie over de laatst gehouden tests dient onderling uitgewisseld te worden. Tijdens het bunkeren dienen de systemen voor direct gebruik gereed te worden gehouden.
42
Er zijn maatregelen getroffen om lekkages op te vangen. De lekbakken hebben een voldoende volume en zijn leeg. De manifolds van het schip dienen idealiter voorzien te zijn van vaste en voor LNG geschikte lekbakken. Bij afwezigheid van vaste lekbakken, moeten geschikte, draagbare lekbakken worden gebruikt. Alle lekbakken dienen, wanneer nodig, op een correcte manier geleegd te worden. In alle gevallen moet voorkomen worden dat, in geval van vermorsen, LNG het dek aantast. Dit kan door bijvoorbeeld een goot te gebruiken die bestand is tegen lage temperaturen, door middel van geschikte lekbakken of door het dek bij lekkages met water te reinigen. Bij het omgaan met LNG mogen de spuigaten opengelaten worden, vooropgesteld dat er te allen tijde een ruime hoeveelheid water in de omgeving van de manifolds voorhanden is.
43
Op de scheepshuid en op het dek is een bescherming aangebracht (tegen lage temperaturen). Indien volgens de operationele instructies van het schip een beschermingssysteem voor de scheepshuid of het dek vereist is, dient deze overeenkomstig de operationele instructies gebruikt te worden.
44
Bunkerpompen en compressoren werken naar behoren. Er dienen schriftelijke afspraken te zijn gemaakt over de maximum toegestane druk in het LNGbunkerleidingsysteem tijdens de werkzaamheden.
45
Alle op afstand bedienbare afsluiters zijn goed onderhouden en werken naar behoren. Alle op afstand bedienbare afsluiters van het LNG-bunkersysteem van het schip en van het bunkerstation en hun bijbehorende klepstandaanwijzers dienen regelmatig getest te worden. Informatie over de laatst gehouden tests dient onderling uitgewisseld te worden.
46
De niveau- en drukmeters in het bunkersysteem en de alarmeringen voor respectievelijk een te hoog niveau en een te hoge druk zijn operationeel, correct ingesteld en functioneren naar behoren. De niveau- en drukmeters in het bunkersysteem van het schip en van het LNG-bunkerstation en hun alarmeringen dienen regelmatig gecontroleerd te worden om er zeker van te zijn dat ze naar behoren functioneren. Indien het alarm op verschillende niveaus ingesteld kan worden, dient het vereiste niveau gekozen te worden.
47
De bunkertanks van het schip zijn te allen tijde beschermd tegen onopzettelijke overvulling, de tankinhoud wordt voortdurend gemonitord en de alarmen zijn correct ingesteld. Vanwege de afhankelijkheid van meetsystemen voor LNG-bunkeroperaties is het belangrijk dat dergelijke systemen volledig operationeel zijn en dat er een back-up aanwezig is in de vorm van een onafhankelijk overvulalarmsysteem. Het alarm dient zowel een akoestische als visuele waarschuwing te geven en zodanig te worden ingesteld dat het bunkeren gestaakt kan worden voordat de tank overvol raakt. Onder normale bedrijfsomstandigheden dient de bunkertank niet verder gevuld te worden dan vlak onder het niveau waarop het overvulalarm is ingesteld.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 181 van 190
Elk afzonderlijk overvulalarm dient voorafgaand aan het laden bij de tank getest te worden om ervoor te zorgen dat het goed functioneert, tenzij het systeem voorzien is van een elektronische, autonome testvoorziening die de toestand van de alarmelektronica en –sensor monitort en de instelling van het instrument controleert. 48
Alle veiligheids- en controlevoorzieningen in de LNG-installaties zijn gecontroleerd en er is vastgesteld dat ze naar behoren functioneren. Automatische noodstopvoorzieningen zijn ontworpen voor het sluiten van de vloeistofafsluiters en voor het uitschakelen van de bunkerpompen indien het vloeistofniveau in de bunkertank boven het maximaal toegestane niveau dreigt uit te komen. Deze niveaus moeten nauwkeurig worden ingesteld en de werking van de apparatuur moet vóór de aanvang van de bunkeroperaties getest worden. Indien de afsluitsystemen van het schip en van het LNG-bunkerstation aan wal met elkaar verbonden moeten worden, moet vóór de aanvang van het bunkeren van LNG hun werking worden gecontroleerd.
49
Alle voorzieningen voor het regelen van de druk in de tanks en de boil off, of apparatuur voor het weer vloeibaar maken van het gas, zijn operationeel en functioneren naar behoren. Drukregeling is een van de meest kritische processen tijdens de het bunkeroperaties van LNG. Het is belangrijk dat dergelijke systemen volledig operationeel zijn en dat er een back-up aanwezig is in geval van een storing in het systeem. Er bestaan meerdere systemen voor het regelen van de druk: sproeileidingen bovenin de tank, dampretour, reliquefactie, CNG-opslag of dampverwerking. Over het gebruikte drukregelingssysteem dient informatie onderling uitgewisseld en overeengekomen te worden. Voor aanvang van het bunkeren dient gecontroleerd te worden of de reliquefactie- en boil-offsystemen, indien vereist, naar behoren functioneren. Het drukalarm dient zowel een akoestische als visuele waarschuwing te geven en zodanig te worden ingesteld dat de werkzaamheden gestaakt kunnen worden voordat de PV-afsluiters geopend worden. Dit om aardgasemissie te voorkomen. Onder normale bedrijfsomstandigheden dient de druk in de bunkertank de druklimieten in de operationele instructies van het schip niet te overschrijden. Elk afzonderlijk hogedruk- en lagedrukalarm dient voorafgaand aan het bunkeren getest te worden om ervoor te zorgen dat het goed functioneert, tenzij het systeem voorzien is van een elektronisch werkende, autonome testvoorziening die de toestand van de alarmelektronica en –sensor monitort en de instelling van het instrument controleert.
50
Het dampretoursysteem tussen schip en wal is goed aangesloten en ondersteund. Het schip en het bunkerstation onderhouden nauw contact over het dampbeheer en voor de aanvang van het bunkeren moet overeengekomen worden volgens welke methode er gewerkt zal worden. De minimumen maximumwerkdrukken en elke andere beperking in verband met de werking van het dampretoursysteem moeten worden besproken en overeengekomen tussen personeel van het schip en van de wal.
51
Zowel op het schip en op het LNG-bunkerstation zijn de noodstopafsluiters (ESD’s), automatische afsluiters en gelijksoortige apparatuur getest en er is vastgesteld dat ze naar behoren functioneren en gebruiksklaar zijn. Beide partijen hebben elkaar geïnformeerd over de sluitsnelheid van de ESD’s. Er kunnen automatische afsluiters in het schip en in de systemen van het LNG-bunkerstation zijn aangebracht. Naast andere parameters kan de werking van deze afsluiters automatisch worden geactiveerd, hetzij aan boord of aan de wal, wanneer in de tank die wordt beladen een bepaald niveau wordt bereikt. De sluitsnelheid van alle automatische afsluiters dient bekend en onderling uitgewisseld te zijn. Indien automatische afsluiters geïnstalleerd zijn en worden gebruikt, dient de ladingoverslagsnelheid
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 182 van 190
zodanig te worden aangepast dat een drukgolf als gevolg van de automatische sluiting van dergelijke afsluiters de veilige werkdruk van beide LNG-bunkersystemen niet overschrijdt. Beide noodstopsystemen (ESD's) moeten aan elkaar gekoppeld zijn. Er moet een schriftelijke overeenkomst tussen het schip en de operator van het bunkerstation worden opgesteld die aangeeft of de ladingoverslagsnelheid zal worden aangepast of dat er alternatieve systemen zullen worden gebruikt. De veilige ladingoverslagsnelheid dient in de overeenkomst te worden genoteerd. Waar mogelijk dienen zowel aan boord als op het bunkerstation aan wal vóór aanvang van het bunkeren van LNG de noodstopsystemen getest te worden. 52
De complete LNG bunkeraansluiting is gecontroleerd. Ongebruikte aansluitingen zijn afgesloten en afgeblind en volledig met bouten vastgezet. LNG-bunkersystemen moeten geïsoleerd, afgetapt en gecontroleerd zijn, zodat de blindflenzen vóór het aansluiten van zowel het schip als het LNG-bunkerstation veilig verwijderd kunnen worden. Zowel het LNG-bunkersysteem van het schip als dat van het LNG-bunkerstation moeten worden geïsoleerd van de andere systemen van het schip en het bunkerstation. Aansluitingen van niet gebruikte bunkerleidingen dienen gesloten en afgeblind te worden. Blindflenzen dienen volledig met bouten te worden gezekerd en eventueel andere gebruikte typen aansluitingen dienen correct te worden geborgd.
53
LNG-bunkerslangen, vaste leidingen en manifolds zijn in goede staat, zijn goed bevestigd, goed ondersteund, goed aangesloten, op lekkage gecontroleerd en gecertificeerd voor het bunkeren van LNG. Slangen dienen in een goede conditie te zijn en op juiste wijze aangebracht en bevestigd, zodat voorkomen kan worden dat belasting en spanning de ontwerpbegrenzing overschrijden. Alle flensverbindingen dienen volledig met bouten gezekerd te zijn; alle overige soorten verbindingen dienen op een deugdelijke manier gezekerd te zijn. Slangen en leidingen moeten zijn vervaardigd van materiaal dat geschikt is voor het product dat wordt overgeslagen, rekening houdend met de temperatuur en de maximale werkdruk. LNG-bunkerslangen moeten onuitwisbaar gemarkeerd zijn om aan te geven voor welke stoffen ze geschikt zijn en wat de maximumwerkdruk, de testdruk en de laatste testdatum bij deze druk is. Bij gebruik onder andere temperaturen dan de omgevingstemperatuur moeten de maximum- en minimumwerktemperaturen gemarkeerd zijn.
54
De LNG-bunkerverbinding tussen het schip en het LNG-bunkerstation is voorzien van dry disconnect-koppelingen. Er dienen voorzieningen aanwezig te zijn om het ontsnappen van LNG of aardgas tijdens het afkoppelen van de LNG-bunkerslang of -arm na het bunkeren te voorkomen. Deze voorzieningen moeten bescherming bieden tegen: lekken of emissie als gevolg van het onverwacht en ongecontroleerd ontsnappen van het product uit het bunkersysteem tijdens het afkoppelen indien het bunkersysteem na gebruik niet goed geleegd is;
55
letsel van personeel als gevolg van druk in het systeem die tijdens het afkoppelen plotseling ongecontroleerd vrijkomt.
Er zijn adequate voorzieningen aanwezig voor de elektrische isolatie van de LNG-bunkerverbinding tussen het schip en het LNG-bunkerstation. Tenzij er maatregelen zijn genomen om de permanente elektrische verbinding tussen de leidingen van het schip en het bunkerstation als gevolg van de onderlinge slangverbinding tussen het schip en het bunkerstation te onderbreken, kunnen lekstromen ter hoogte van de flensoppervlakken bij het aan- en
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 183 van 190
afkoppelen van de slangen elektrische vonken veroorzaken. Deze lekstromen worden gewoonlijk voorkomen door in de leiding van het schip naar het manifold en/of in de leiding van het bunkerstation een isolerende flens te plaatsen. Als alternatief kan voor elektrische isolatie gezorgd worden door het opnemen van een elektriciteitisolerend slangstuk in elke reeks aan elkaar gekoppelde slangen. Er dient gecontroleerd te worden of de elektrische isolatie aanwezig is, in goede staat verkeert en niet teniet gedaan wordt door contact met een elektrisch geleidend materiaal.
56
De LNG-bunkeraansluitingen zijn voorzien van dry breakaway-koppelingen en na visuele inspectie is vastgesteld dat zij naar behoren functioneren. Om de kans te verkleinen dat de grenswaarden van het operationeel bereik (operational envelope) van de bunkerverbinding worden bereikt, dienen de nodige voorzieningen aanwezig te zijn om ervoor te zorgen dat de mechanische integriteit van de LNG-bunkerverbinding niet in gevaar komt. Deze voorzieningen moeten bescherming bieden tegen: lekken of emissie als gevolg van het onverwacht en ongecontroleerd ontsnappen van product uit het bunkersysteem doordat de bunkerverbinding te veel wordt opgerekt;
letsel van personeel als gevolg van druk in het systeem die tijdens het afkoppelen plotseling ongecontroleerd vrijkomt.
Als de krachten op of de bewegingen van de bunkerverbinding een vooraf ingestelde begrenzing overschrijden, zal de dry breakaway-koppeling verbroken worden. De koppeling dient van het dry disconnect-type te zijn; bij dit type wordt tijdens een noodverbreking de bunkerleiding aan beide zijden door een klep van de koppeling afgesloten. Na een noodverbreking moet het systeem worden gecontroleerd en als het probleem dat de noodverbreking veroorzaakte is verholpen, kunnen de verbroken delen vervangen worden. Een vrije val van de koppeling na een noodverbreking moet worden voorkomen. 57
De nood- en brandbestrijdingsplannen van het schip bevinden zich buiten de bemanningsverblijven. Bij zeeschepen dient een set brandbestrijdingsplannen ter assistentie van de walbrandweer permanent bewaard te worden in een duidelijk gemarkeerde, waterdichte behuizing buiten de bemanningsverblijven. Hierbij dient ook een bemanningslijst te zijn ingesloten.
58
Er is voorzien in een internationale walaansluiting (International Shore Connection). Indien van toepassing, moet zowel het schip als de wal ervoor zorgen dat hun hoofdbrandblussystemen op een snelle en gemakkelijke manier aan elkaar gekoppeld kunnen worden, zo nodig met gebruikmaking van de internationale walaansluiting.
59
De bevoegde autoriteiten zijn geïnformeerd dat het bunkeren gaat beginnen en zijn verzocht andere vaartuigen in de directe omgeving ervan op de hoogte te brengen. Indien de lokale voorschriften of de havenbeheersverordening de melding aan schepen in de directe omgeving voorschrijft, moet deze schepen worden meegedeeld dat het bunkeren van LNG gaat beginnen. Indien de betrokken partijen daartoe niet verplicht zijn, kunnen zij, bij het melden van de aanvang van de LNG-bunkeroperaties, de havenautoriteiten aanraden om schepen in de directe omgeving hiervan op de hoogte te stellen.
Deel D - LNG-bunkeroverslaggegevens Overeengekomen starttemperatuur en -druk Partijen dienen afspraken te maken over de LNG-bunkergegevens, de conditie van het LNG en de atmosfeer in de tanks van het bunkerstation en de bunkertanks van het schip.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 184 van 190
Overeengekomen bunkeroperaties Partijen dienen afspraken te maken over het bunkeren. Om de hoeveelheid LNG die gebunkerd moet worden te kunnen vaststellen, dienen de partijen afspraken te maken over een natuurkundige grootheid en eenheid (‘Physical Quantity Unit’), bv. kubieke meter, ton. Overeengekomen maximum- en minimumwaarden Partijen dienen afspraken te maken over alle maximale en minimale LNG-drukken en vulsnelheden. Overeengekomen gelijktijdige LNG-bunkeroperaties / andere bunkeroperaties (Simbops) Partijen dienen afspraken te maken over alle gelijktijdig plaatsvindende bunkeroperaties. Het tijdens het bunkeren van LNG gelijktijdig plaatsvinden van bunkeroperaties van andere brandstoffen moet worden aangepakt en uitgevoerd overeenkomstig de goedgekeurde operationele instructies van het schip. Op elke afzonderlijke bunkeroperatie moet separaat toezicht worden gehouden en er moet een aparte, speciaal hiervoor bestemde wachtsman aan dek aanwezig zijn.
Overeengekomen gelijktijdige LNG-bunkeroperaties / ladingoperaties (Simops) Partijen dienen afspraken te maken over alle gelijktijdig plaatsvindende ladingoperaties tijdens het bunkeren van LNG. Het tijdens het bunkeren van LNG gelijktijdig plaatsvinden van ladingoperaties moet worden aangepakt en uitgevoerd overeenkomstig de goedgekeurde operationele instructies van het schip. Op de ladingoperaties moet separaat toezicht worden gehouden en er moet een aparte, speciaal hiervoor bestemde wachtsman aan dek aanwezig zijn. Beperkingen ten aanzien van LNG-bunkeroperaties / ladingoperaties Partijen dienen afspraken te maken over alle beperkingen met betrekking tot Simbops of Simops. De op risico-inschatting gebaseerde risico's en de vereiste risicobeperkende en andere beperkende maatregelen dienen te zijn voorgeschreven in de goedgekeurde operationele instructies van het schip. Tijdens de activiteiten dienen, overeenkomstig de goedgekeurde operationele instructies van het schip, beperkingen onderling uitgewisseld en in aanmerking genomen te worden.
Deel ‘E’: Controlelijst na voltooiing van het bunkeren van LNG 60
LNG-bunkerslangen, vaste leidingen en manifolds zijn doorgeblazen, en gereed voor afkoppeling. Alvorens de bunkerverbinding af te koppelen, moet ervoor gezorgd worden dat er geen vloeistof meer in het bunkersysteem is achtergebleven. De druk in de bunkerverbinding dient vrij te komen in de bunkertank van het schip of in de tank van het bunkerstation overeenkomstig de instructies in de operationele instructies van het schip.
61
De op afstand en handmatig bedienbare afsluiters zijn gesloten en gereed voor afkoppeling. Alvorens de bunkerverbinding af te koppelen, is het zaak dat alle afsluiters gesloten zijn, of bediend worden overeenkomstig de instructies in de operationele instructies van het schip.
62
Na de afkoppeling is de veiligheidszone opgeheven. De tekens die dit gebied markeerden, zijn weggehaald. Na het afkoppelen en borgen van de LNG-bunkerverbinding, kan de veiligheidszone worden opgeheven en kunnen de tekens worden weggehaald. De status van de veiligheidszone kan worden hersteld tot de status die in de operationele instructies van het schip vereist is.
63
De bevoegde autoriteiten zijn geïnformeerd dat de LNG-bunkeroperaties zijn voltooid en zijn verzocht andere vaartuigen in de directe omgeving daarvan op de hoogte te brengen. Daar waar vereist moet de autoriteiten worden meegedeeld dat het bunkeren van LNG is voltooid.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 185 van 190
Indien de lokale voorschriften of de havenbeheersverordening de melding aan schepen in de directe omgeving voorschrijft, moet deze schepen worden meegedeeld dat het bunkeren van LNG is voltooid. Indien de betrokken partijen daartoe niet verplicht zijn, kunnen zij, bij het melden van de voltooiing van de LNG-bunkeroperaties, de havenautoriteiten aanraden om schepen in de directe omgeving hiervan op de hoogte te stellen. 64
De terminal is geïnformeerd dat de LNG-bunkeroperaties zijn voltooid. Daar waar vereist moet de terminal worden meegedeeld dat het bunkeren van LNG is voltooid.
65
Incidenten en bijna-ongelukken zijn aan de plaatselijke autoriteiten gemeld. De autoriteiten dienen onmiddellijk van incidenten en bijna-ongelukken op de hoogte te worden gebracht.
Afkortingen en definities Bunkerlocatie:
De locatie waar operationele LNG-bunkeractiviteiten plaatsvinden. Inclusief de verbindingen aan beide zijden van de bunkerleiding, de bunkerleiding zelf, het bunkercontrolepaneel en het gebied waar de bunkerwacht wordt gelopen.
ESD
Noodstopsysteem
Op lekkage gecontroleerd controleren
Procedure om de integriteit van de LNG-bunkerleiding te
Leidingen
Het leidingsysteem, de slangen, bunkerarmen, verbindingen en afsluiters die voor het bunkeren van LNG gebruikt worden
(P)ERC
De (automatische) noodontkoppelingsinrichting
Natuurkundige grootheid/eenheid (PQU)De vooraf vastgestelde eenheid voor de overeenkomst over de te bunkeren hoeveelheid Spoelen
De leidingen doorblazen met stikstof of onder druk om deze te testen op lekkages; om, voorafgaand aan het bunkeren, de leidingen droog en inert te maken; of om, voorafgaand aan het afkoppelen, de leidingen leeg en gasvrij te maken
Rel:
Relatief; wordt in dit document gebruikt om af te spreken dat de vermelde druk een relatieve druk (overdruk) is, in plaats van een absolute druk
Veiligheidszone
De veiligheidszone waarbinnen zich geen ontstekingsbronnen mogen bevinden
Terminal
In dit document wordt onder 'terminal' ook verstaan iedere organisatie die verantwoordelijk is voor de bunkerlocatie
Aftoppen
De laatste fase van het bunkeren van LNG waarbij de maximumvullingsgraad van de bunkertank bijna bereikt is. Tijdens deze fase wordt de vulsnelheid verminderd.
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 186 van 190
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 187 van 190
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 188 van 190
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 189 van 190
Havenbeheersverordening Rotterdam 2010 (versie januari 2015)
Pagina 190 van 190