havana
Ondernemen Rijk worden met fietstaxi’s
Spelen 2028
#13
HvA wil graantje meepikken
Weekblad voor de Hogeschool van Amsterdam 25 november 2009
Opinie
Maak de Pabo weer zelfstandig
-advertenties-
StudiJob maakt werk van je studie! Voor de Universiteit van Amsterdam, de Hogeschool van Amsterdam en het Academisch Medisch Centrum, verzorgt StudiJob Uitzendbureau de werving en selectie voor het project:
Traineeship Controller (38u p/w) Bovenstaande organisaties zijn op zoek naar talentvolle afgestudeerden die zelfstandig en in teamverband een driejarig traineeship tot Management Controller willen volgen. Als trainee werk je zelfstandig aan diverse projectopdrachten binnen en buiten de UvA, de HvA en het AMC en volg je daarnaast een begeleidings-/ trainingstraject. Hierin is veel aandacht voor professionele en persoonlijke ontwikkeling. De inhoud hiervan is afhankelijk van je vooropleiding en de opdrachten waarmee je op dat moment bezig bent. Je komt in aanraking met accounting, financiële rapportages, budgetteren, contractactiviteiten, en managementinformatie. Gedurende het traject voer je werkzaamheden uit langs de lijn van analyseren, ontwerpen en besturen en verwerf je competenties op het gebied van managementadvisering en managementcontrol. In het eerste jaar zal vooral een beroep worden gedaan op je analytische vaardigheden. Profiel: Het traineeship controller is bedoeld voor enthousiaste, afgestudeerde HBO’ers/WO’ers met ambitie op het gebied van management & control, die leren en werken willen combineren. Je hebt een relevante opleiding gevolgd, zoals: * Business Economics (MSc) * Accountancy & Control (MSc) * HBO Bedrijfseconomie Je vindt het een uitdaging om mee te denken, uit te zoeken, te vergelijken, te analyseren en te adviseren en om de bedrijfsprocessen zo soepel mogelijk te laten verlopen. Je bent betrokken, dienstverlenend, collegiaal, enthousiast, een echte doorzetter en je beschikt over goede communicatieve vaardigheden. Heb je maximaal twee jaar werkervaring, een relevante studie afgerond en heb je de ambitie om werken en leren te combineren? Stuur dan zo spoedig mogelijk je cv en motivatiebrief naar Hanna Sohier:
[email protected]. Voor vragen kun je contact met haar opnemen via 020-5353462.
• StudiJob is geopend van 09.00 - 17.15 uur. • Voor meer informatie kun je ook bellen naar 020 535 34 60. • www.studijob.nl
verhuurt Ben je op zoek naar (tijdelijke) woonruimte in Amsterdam? Kijk dan op www.ymere.nl en schrijf je in voor een studentenwoning.
inhoud
10
11
12 reportage
reportage
13
reportage
reportage
Het rauwe randje
AMSTERDAMSE UNDERGROUND
Museum of the Bohemean
Café De Zolder
Bestaat er ondanks strenger politieoptreden, een dreigend kraakverbod en de toename van regels en vertrutting nog ‘echte’ underground? Een zoektocht. Lorianne van Gelder Vrijdagavond. De uitgestorven straat in De Pijp op ziet er nog treuriger uit door de regen. Niets doet vermoeden dat er op de zolder van een van deze huizen zojuist een illegaal café zijn deuren heeft geopend. Zij die geen sms’je ontvingen met ‘Jawel, jawel, vanavond is de toegang tot de stairway to heaven weer geopend en vieren we feest!’ zullen nooit weten wat er op de vierde ver dieping gaande is. In het bezit zijn van het telefoonnummer is überhaupt onontbeerlijk: de bel is namelijk niet te horen dankzij het geluid van de geluidsinstallatie. Als de deur eindelijk opengaat, sta je in een doornormaal trappenhuis. Het enige wat doet vermoeden dat hier meer gaande is, zijn de witte A4’tjes op de treden van de smalle trap. ‘Zachtjes op de trap’ staat er in rode stiftletters. De overloop staat vol
met schoenen, tassen en andere troep die de bewoners niet in huis willen hebben. Helemaal bovenin het pand is de deur naar de zolder, waar de opberghokken zijn. Maar van opberghokken is niets te zien. Een piepkleine bar, flessen buitenlands gedestilleerd op rekken aan de wand, muziek uit een cassetterecorder en een warm onthaal van gastvrouw Hilje: welkom in café De Zol der, tien vierkante meter groot, blauw van de rook en alleen te bezoeken op uitnodiging.
Verleden tijd Exclusiviteit. Dat is misschien wel het belangrijkste kenmerk van de under groundscene. Je moet op een mailinglijst staan of de juiste mensen kennen om te weten wat er gaande is. Underground zou geen underground zijn als het te makkelijk
was om er deel van uit te maken. Het is ook vaak de scene waar nieuwe muziekgenres, kunstvormen of feeststijlen worden ontdekt. Er is niet één undergroundscene. Het zijn meerdere subculturen die buiten de main stream ontstaan. Vaak wordt underground na een tijdje mainstream, zoals de hiphop cultuur die in de jaren tachtig bijna tien jaar lang onopgemerkt in de New Yorkse Bronx hoogtij vierde en nu niet meer van de radio en van MTV weg te denken is. Ook beweegt
Legaal of illegaal
van deze verstopte, ondergrondse wereld. ‘Zodra erover wordt geschreven, is het eigenlijk geen underground meer,’ zegt pop journalist en muziekkenner Job de Wit. De Wit gelooft niet dat er überhaupt nog zoiets als ‘underground’ bestaat. ‘De cyclus is zo snel geworden sinds de komst internet. Niets blijft meer geheim. Iets is underground, wordt hip, dan mainstream en is net zo snel weer vergeten.’ Toch bewijst De Zolder dat het nog steeds
‘Zodra erover wordt geschreven, is het eigenlijk geen underground meer’ de underground dikwijls aan de rand van of in de illegaliteit. Juist het illegale aspect van de underground maakt het steeds moeilijker om het circuit in leven te houden, zeggen ingewijden. Kraakpanden sluiten, illegale feesten worden verstoord door de politie. Ook de media hebben een aandeel in het om zeep helpen
kan. Op het web is geen spoor van het obscure cafeetje te vinden. ‘En dat wil ik zo houden,’ zegt Hilje (29) stellig. Haar café, dat onlangs zijn éénjarige jubileum vierde, is in een dag gebouwd. ‘Ik kwam op een avond terug van mijn werk en dacht: ik heb echt zin om met een biertje en een sigaret ergens te zitten met vrienden om me heen, maar
ik kon geen enkele plek bedenken waar dat mogelijk was.’ Ze had geen zin in een huisfeest, want dat geeft zo’n troep. Toen keek ze eens op zolder. Daar was nog wel wat loze ruimte tussen de opberghokken. In één middag heeft ze de zooi opgeruimd en een bar gebouwd.
’s Avonds ging ze open. Nu vult het kroegje zich eens in de twee weken met vrienden, kennissen en andere genodigden. Hilje haalt het bier. Een kroegvergunning heeft ze niet. Daarom mag je drinken wat je wilt, voor niets, maar een vrijwillige bijdrage aan het eind van de avond is welkom.
Underground wordt vaak geassocieerd met illegaliteit. ‘Daardoor heeft de under groundscene iets kwetsbaars,’ vertelt webde signer Dirk van Zaal alias Zirk. Van Zaal or ganiseerde acht jaar lang illegale trancefeesten in Amsterdam. Dat begon in 2001 toen hij een feest organiseerde voor een jarige vriendin. De locatie: de tramtunnel in aanbouw achter de Panamalaan. In een paar dagen regelde Van Zaal mensen voor de organisatie, een goede geluidsinstallatie en een dj. ’s Ochtends mailde hij een groep vrienden en ’s avonds stond de tramtunnel vol met honderden mensen. Het eerste Zirkfeest was een feit. Zeker niet alle underground is clandestien. Alternatieve feesten op zowel legale als ille gale locaties vormen een trend van de laatste jaren. Lockdown bijvoorbeeld organiseert dubstepfeesten – een uit Engeland overge komen muziekgenre dat zich kenmerkt door diepe bassen en springerige ritmes – in de Melkweg, maar ook in een viaduct onder de A10. Organisator Volcmar Lammers (24) doet het voor de muziek, niet voor de illega liteit. ‘Ik zie het gewoon als leuke feestjes.’ Toch merkt Lammers dat een geheime locatie
Thermos
iets extra’s geeft. ‘Het heeft charme als je niet weet waar het feest zal zijn. We sturen op de dag zelf een sms’je of noemen een nummer dat je moet bellen. Dan brengen we de bezoekers naar plekken waar ze anders nooit komen.’ Lockdown stond in een oud fabriekspand bij de Westergasfabriek én in de sociëteit van studentenvereniging Lanx. Lammers: ‘Maar toen we in Lanx stonden kregen we opeens de vraag: dit is toch niet illegaal?’ Ook Dirk van Zaal zag zijn publiek steeds verwender worden. Een feest op dezelfde plek was not done. ‘Als ik door de stad fiets te was ik voortdurend op zoek naar goede locaties voor een feest. Was er al ergens een feest geweest, dan was de plek “besmet”.’ Voor sommige bezoekers is de spanning van het vernieuwen zelfs verslavend. ‘Als ik van een nieuwe venue hoor, dan wil ik daar meteen heen. Ik vind dat zo kicken,’ zegt Arthur de Smidt. De Smidt gaat bijna alle feestjes in het alternatieve circuit af. Hij is partyfotograaf. Tien jaar geleden was het in Amsterdam beter gesteld met de under ground, denkt De Smidt, maar hij sprokkelt nog altijd genoeg feestjes bij elkaar om zijn weekend vol te krijgen.
politie belt, en het is over.’ Opmerkelijk vindt Zirk dat de underground sfeer wordt nagebootst door commerciële feesten. ‘Dance Valley, Mystery Land, al die organisatoren weten dat underground een succesformule is en proberen dat na te doen door bijzondere locaties te kiezen of dat rauwe randje van de underground na te maken.’ Dat beaamt ook journalist Job de Wit. ‘Mar ketingjongens hebben het alternatieve circuit ontdekt en gebruiken dat in hun reclames. Zo verdwijnt de underground omdat het onmiddellijk door de mainstream wordt omarmd.’
Ad hoc
Verzuipen in je eigen succes Een van de grootste gevaren voor de un derground is populariteit. Veel plekken en feestorganisaties gaan ten onder aan hun eigen succes. Lammers van Lockdown weet dat ook. ‘Zodra er te veel mensen van ons weten, leggen we de boel stil. We moeten het
havana
havana
wel een beetje vers houden.’ Ook Zirk stopte door de populariteit van zijn feesten. ‘Soms liep het helemaal uit de hand. Op een feest in een kraakpand in de Dantziger Bocht, in de Houthavens, kwamen 1500 mensen af. Dan hoeft er maar één gast te zijn die te veel lsd opheeft en uit paniek de
Opvallend is dat veel undergroundorganisa ties niet meer aan een locatie gebonden zijn. Voorheen waren kraakpanden als de Nieuwe Anita of OT 301 vaste locaties voor span nende avonden. Maar nu die plekken tot de mainstream behoren, is de echt alternatieve cultuur reizende. Underground heeft een ad hockarakter gekregen. Neem Galerie Schaap bijvoorbeeld. Een kunstenaarsnetwerk dat huisde in een oude slagerij in de Utrechtsestraat. De eigenaar
wilde het pand terug, waardoor de kun stenaarsvrijplaats de biezen moest pakken. Onder de naam Museum of the Bohemean reist nu een collectie van kunst in wijndozen elke drie maanden van galerie naar galerie in Amsterdam. Jaap Simonis is het brein achter Schaap en het Museum of the Bohemean. ‘Amsterdam mag meer broeien. Op dit mo ment is er weinig aanbod op het gebied van vrijplaatsen voor kunst en cultuur, dat zie je aan de enorme aanloop die we hebben.’ De wijndozen worden elke drie maanden uitge deeld aan bezoekers en moeten na zes weken terugkomen met een kunstwerkje erin. Bij de viering van het éénjarige bestaan van Museum of the Bohemean zitten kunste naars en andere trouwe Bohemeanbezoekers op Perzische tapijten en genieten van muziek en theaterperformances in kunstcentrum Mezrab in Oost. Goedkoop bier en soep zorgen voor een gemoedelijke sfeer. Volgens Simonis zijn er nu een paar honderd mensen die het Museum of the Bohemean volgen. ‘Maar dat wordt alleen maar meer omdat we steeds verhuizen. We trekken iedereen aan. Van hippies tot bourgeoiskindjes met rijke ouders.’
Café De Zolder Homosauna Hoewel kraakpanden het moeilijk hebben nu ontruimingen geen unicum meer zijn en het kraakverbod aanstaande is, blijft de kraakwereld exponent van de under ground. Een maand geleden werd de oude homonachtsauna Thermos in de Kerkstraat gekraakt door Kraakhelder, een cultuur
ruimtes’, elk ongeveer zo groot als een kleed hokje – als je er rechtop in staat dan steekt je hoofd boven de schotten uit. ‘Safe only’ waarschuwt een bordje op de deur. Het feestje moest wel een beetje exclu sief zijn, dus de bezoekers werden op de hoogte gebracht via een mailinglijst. Het is de bedoeling dat Thermos een lacune in
‘Zodra erover wordt geschreven, is het eigenlijk geen underground meer’ groep die leegstand wil opvullen met kunst en nachtcultuur. Op Museumnacht is de voormalige homo sauna volledig afgeschermd, alleen te her kennen door de vele fietsen voor de deur. Bij de deur moet je een wachtwoord noemen, anders kom je niet binnen. Minimal music schalt door de ruimte. Studenten, krakers, kunstenaars en vijftigers dansen in de voor malige kantine van de sauna. Het pand heeft drie verdiepingen en een darkroom. En er zijn zo’n zeventig ‘rust
de kunstscene van Amsterdam vult, vertelt Kraakhelderwoordvoerder Patrick: ‘We gaan hier theater, muziek en beeldende kunst programmeren. Er zijn tegenwoordig nog maar weinig kunstenaarsvrijplaatsen in Am sterdam, zeker binnen de grachtengordel.’
Goin’ undergound? Belangrijk, noodzakelijk, onontbeerlijk en niet weg te denken. Zo omschrijven under groundgangers hun scene. Want hoewel de underground sneller en sneller vernieuwt en
minder aan plekken dan wel aan personen of organisaties is verbonden, het bestaat nog wel. Volgens Zirk is de underground de avant garde, een broedplaats voor nieuwe muziek stromingen. Lammers van Lockdown vindt de ondergrondse uitgaansscene onontbeerlijk om uit de sleur te komen van het overbeken de aanbod in Amsterdam. En Jaap Simonis van Galerie Schaap is stellig: ‘Ze kunnen kraken verbieden, illegale feesten afgelasten, maar de underground blijft bestaan. Stiekem kan altijd.’ En alle drie zijn ze het erover eens: in een maatschappelijk klimaat van controle en regeltjes biedt de underground tegenwicht aan vertrutting.
Familiair Op een vrijdagavond drinken en dansen zeventien mensen in De Zolder. Als een alleenheerser zit barvrouw Hilje met een cowboyhoed achter de bar – ze past er net tussen. Aan de muur hangen wonderlijke pa rafernalia: een groot schilderij van een oude man met een rode sjerp, een tafeltennisbatje, witte plateauzolen en een schildpaddenprent uit Kaapverdië.
Bezoeker Koen (27) is er voor de derde keer. ‘Hier heb je geen sluitingstijden, het is gezellig, familiair, je mag er roken. En het is speciaal, omdat je uitgenodigd wordt.’ De buren van Hilje hebben gelukkig nog niet ge klaagd. Hilje hoopt dat ze mensen inspireert om ook zoiets op te zetten. ‘Je hoeft geen duur pand te hebben op een toplocatie om iets nieuws te beginnen. Gewoon een goed concept en leuke mensen, dat is genoeg.’ n Sommige geïnterviewden worden op hun verzoek alleen met voornaam genoemd.
n Undergroundkunst www.galerieschaap.nl n Lockdownfeestjes www.myspace.com/lockdownamsterdam n Subbacultcha, tijdschrift over
de undergroundscene www.subbacultcha.org n Underground bandjes in de Winston www.amsterdamunderground.com n Kraakhelder www.kraakhelder.org
havana
havana
Hip & happening Onvertrut uitgaan, waar kan het nog?
14
15
studentondernemers
opinie
Maak de Pabo weer knus en klein
Harder rennen dan de rest Het gebouw van de voorloper van de Pabo, Bouman Academie in de Prinses Irenestraat, in 1972.
Sybren Smith en zijn vrienden begonnen als geldwolfjes maar veranderden al snel in gepassioneerde onderne-
De Pabo moet weer een zelfstandige school worden, met saamhorigheid en verbondenheid. Nostalgisch geleu-
mers. Nieuwste project van hun promotiebureau: fietstaxi’s. ‘Je kunt er schatrijk mee worden.’ Carlijn van Donselaar
ter? Misschien, maar Jim Grigoleit ziet er wel wat in. Jim Grigoleit
‘Perespro: hét promotiebureau uit Am sterdam.’ Een gedurfd statement voor een bedrijf dat nog geen jaar bestaat. Gelukkig ontbreekt het Sybren Smith (25), creatief directeur en student Commerciële Economie, aan lef noch talent. Samen met twee vrienden slaagde hij erin voet aan de grond te krijgen in de wereld van de promotie en marketing. ‘Inmiddels kloppen de eerste klanten van buiten ons eigen netwerk bij ons aan.’ In tegenstelling tot wat op de strakke visitekaartjes staat, houden Sybren en zijn kompanen Sander Verwer (25) en Elias Her ing (24) geen kantoor aan de Herengracht. Sybren grinnikt: ‘Dat is eigenlijk een virtual office. De receptionist aldaar verbindt tele foontjes gewoon door naar onze mobieltjes. We kunnen nog helemaal geen duizenden euro’s aan huur betalen, maar het staat natuurlijk wel chic.’ Het echte kantoor bevindt zich – ook niet verkeerd – in OudZuid. In het apparte ment van Sander, om precies te zijn. Dit is de plek waar het allemaal begon. Na een buitenlandstage logeerde Sybren tijdelijk bij Sander. ‘Hij en Elias waren net een eigen promotiebedrijf begonnen. Toen ik hardop begon mee te denken, was er al snel geen weg meer terug.’ Sybren geeft eerlijk toe dat snel rijk worden de grootste drijfveer was achter de start van Perespro. ‘Een neef van Sander verdiende bakken met geld met een promotiebedrijfje in België. Hij kwam vaak langs in snelle auto’s en trakteerde ons op dure etentjes. Dat wilden wij ook wel! Met dollartekentjes in de ogen maakten we onze eerste plannen.’
Tijdens brainstormsessies borrelden de idee en in razend tempo op. Maar er gebeurde ook iets anders: de jongens werden gegrepen door hun werk. ‘We veranderden van geld wolfjes in gepassioneerde ondernemers. Het bedenken van manieren om bedrijven beter en efficiënter in de markt te zetten gaf een enorme kick.’
Netwerken Omdat er met ideeën alleen geen droog brood te verdienen valt, moesten de kersverse ondernemers hard op zoek naar klanten. Voor de broer van Sander, een handelaar in zonnebankapparatuur, zette Perespro een belactie op touw. Het doel: zo veel mogelijk afspraken met potentiële klanten. ‘We scoorden goed, met acht tot elf procent bovengemiddeld. Onze eerste klant was tevreden en noemde ons binnen zijn net werk. Vervolgens werden we door zes andere bedrijven ingezet.’ Door creatief te zijn, lukte het om ook andere klussen binnen te slepen. Sybren merkte al snel dat alleen heel concrete ideeën aanslaan. ‘Op een markt zag ik iemand staan met kleine plastic ‘flessenpostflesjes’. Hé, dacht ik, best leuk materiaal voor het promoten van een zonnebankstudio. Doen we er wat zand, leuke schelpjes en een kor tingsbon in. Nog diezelfde middag verkocht Sander het idee aan een klant en kort daarna deelden we 1400 zelfgevulde flesjes uit in het centrum van Alkmaar.’
Ego’s thuislaten Hoewel Sybren veel voldoening haalt uit zijn
studie Commerciële Economie, mist hij de focus op het ondernemerschap. ‘Veel van de theorie in mijn studie is gericht op werkne mers. Ik wilde mezelf breder ontwikkelen. Daarom besloot ik ook een minor Onderne merschap te volgen.’ Het laatste jaar van de studie betekent: veel projectgroepjes. Voor ondernemer Sybren niet altijd een onverdeeld genoegen. ‘Er wordt veel en lang gepraat, terwijl ik meer van het aanpakken ben. Ik merk dat ik harder ga ren nen dan de rest. Natuurlijk ook omdat ik dan sneller terug kan naar het bedrijf.’ Het streven is nu om in juni af te studeren. Natuurlijk op het werk bij Perespro.
Fietstaxi’s Voor een van de nieuwste opdrachten van Perespro verdiepte Sybren zich in de wereld
inkomsten vooral afhankelijk zijn van de verhuur aan chauffeurs, die per dag een vast bedrag betalen om op de taxi te mogen rijden.’ Een taxi die een dag niet verhuurd wordt, betekent dus direct een verlies. Om dit op te vangen moeten andere bronnen worden aangeboord: de adverteerders. Inmiddels beheert Perespro de advertentie ruimte op alle fietstaxi’s van het bedrijf. De komende weken moeten de adverteerders via belacties worden binnengehaald. Sybren: ‘We mikken vooral op de Amsterdamse mkb’ers, bijvoorbeeld de winkeliers in de Kalver straat. De advertentieruimte die we ze bie den, is bijzonder omdat op de plekken waar fietstaxi’s staan, de Dam, het Leidseplein en het Rembrandtplein, een strikt reclamebe leid geldt. Hierdoor springen de bedrukte fietstaxi’s er straks nog meer uit.’
Ruim veertig jaar geleden studeerde ik aan de voorloper van de Pabo van de Hogeschool van Amsterdam: de Bouman Academie. Een grote school met meer dan dertienhonderd leerlingen. Deze ‘Pabo’ stond landelijk zeer goed aangeschreven en de ‘studenten’ waardeerden hun opleiding in hoge mate. De opkomst op de laatste reünie bevestigde dit nog eens. Maar was het wel zo’n goede opleiding? Niet zo lang geleden sprak ik een ouddirec teur die verzuchtte dat het achteraf gezien eigenlijk ‘een extreem slechte opleiding’ was. Ik ben het met hem eens. We werden destijds niet goed voorbereid op ons beroep. Mijn eerste jaar als onderwijzer staat me nog helder voor de geest, en niet alleen door positieve ervaringen!
In de jaren negentig werd de Pabo ingelijfd door de Hogeschool van Amsterdam. Dit had grote gevolgen. Het speciaal voor onder wijs ontworpen Pabogebouw werd al gauw verkocht, omdat het zich op de peperdure Zuidas bevond. Aangezien het toen om een categorale school ging, voelde eenieder zich daar thuis. Er werd veel muziek gemaakt,
De Pabo werd in een voormalig belastingkantoor gepropt. Weg identiteit, weg saamhorigheid
‘Met dollartekentjes in de ogen maakten we onze eerste plannen’ van de fietstaxi. Nadat de vergunningen voor het aanbieden van dit duurzame ver voersmiddel vorig jaar werden vrijgegeven, schoten de fietstaxibedrijfjes als padden stoelen uit de grond. Opmerkelijk, als je weet dat velen vervolgens maar moeilijk het hoofd boven water houden. Ook voor Wielertaxi, met dertig taxi’s het grootste fietstaxibedrijf, zijn het zware tijden. Een uitdaging, vond Sybren. ‘Het probleem van de fietstaxibedrijven is dat ze voor hun
aparte driejarige opleiding voor de kleuterleid sters. Toen in de jaren tachtig de kleuterschool en lagere school samensmolten tot de basis school, werden ook de opleidingen samenge voegd. Pedagogische Academie (drie jaar) plus Kleuteropleiding (drie jaar) werd geen zes jaar Pabo, maar slechts vier jaar. Vooral kennis aspecten kregen minder aandacht.
Rode kaart
Sybren was zelf jarenlang chauffeur op de fietstaxi, dus hij weet hoe belangrijk een glimlach kan zijn. ‘Als ik er zin in had, leverde me dat al snel dertig euro extra per dag op.’ De komende tijd hoopt hij meer studenten te werven voor het rijden van de fietstaxi’s. ‘Veel mensen weten nog niet dat je er schatrijk mee kunt worden. Voor mijn stage in Portugal had ik veel geld nodig. Na drie maanden op de fietstaxi vertrok ik met een nieuwe motor en duizend euro zakgeld.’ n
De huidige studenten zijn beter voorbereid. In hun afstudeerjaar functioneren ze in de stage als volwaardige, zelfstandige leer krachten. Zij worden door de leerlingen, de collega’s, de directeur en niet te vergeten de ouders voor vol aangezien. Als het echter gaat over algemene ontwikke ling weten de huidige studenten minder dan de onderwijzers van mijn generatie. De oude opleiding duurde drie jaar. Er was toen een
kinderliedjes geoefend en gedramatiseerd. Ondanks het grote aantal studenten was de saamhorigheid groot en waren de feesten beroemd. Nostalgisch geleuter? Misschien een beetje, maar ook een heleboel niet. Na de fusie werd de Pabo in het voorma lige belastingkantoor aan de Wibautstraat gepropt. Weg identiteit, weg saamhorigheid. Terwijl de opleiding verbeterde, nam de
waardering van de studenten af. Ook de do centen mopperden meer dan ooit. De afwis seling van steeds weer nieuwe managers was schering en inslag en al snel bewoog alles zich in een neerwaartse spiraal, uitmondend in de ‘rode kaart’ van de visitatiecommissie. Sinds die tijd heeft de Hogeschool meer in de Pabo geïnvesteerd, vooral in de contac ten met de stagescholen. Ook nu vind ik de huidige Pabo beter dan die uit mijn tijd. De waardering van de studenten laat echter iets anders zien. De Algemene Onderwijsbond (AOb) heeft onlangs een ranglijst gepubliceerd van alle Pabo’s in Nederland waaruit blijkt dat die van de Hogeschool van Amsterdam de slechtste is. Opvallend is dat de categorale Pabo’s het vrijwel allemaal goed doen. Het zou interessant zijn eens te analyseren waarin dat zit. Ik durf de stelling aan dat dit vooral komt omdat het categorale, zelfstandige scholen zijn. De herkenbaarheid, de saamhorig heid, de verbondenheid, de betekenisvolle omgeving zijn factoren die sterk het gevoel en het rationele denken beïnvloeden. Men voelt zich thuis. Onze Pabo is nu gehuisvest in een kantoor gebouw aan de Wenckebachweg, dat in niets aan een school doet denken. Niemand voelt zich ook verantwoordelijk voor dit gebouw. Dit blijkt uit de rotzooi die achterblijft na elke les, maar ook uit de inrichting van de lokalen. Docenten moeten elk semester afwachten in welk lokaal zij dan geacht worden les te geven en hebben geen enkel belang om iets aan die inrichting te doen. Ook op de nieuwe locatie
van de Amstelcampus zal deze situatie niet veranderen. Voor de Pabo is één verdieping gereserveerd, waar zes à zeven groepen tegelij kertijd les kunnen hebben. De rest zal net als nu een nomadisch bestaan moeten leiden.
Meerwaarde De Academie voor Lichamelijke Opvoeding (ALO) heeft het destijds voor elkaar gekre gen als instituut zijn zelfstandige positie bin nen de HvA te behouden. Dat de ALO dat heeft kunnen bewerkstelligen is bijzonder, want het gaat hier ook om een lerarenoplei ding en het zou toch voor de hand liggen als de gymnastiekers een onderdeel zouden zijn van het domein Onderwijs & Opvoeding. De docenten en studenten beoordelen hun ALO goed. Zij zijn de ALO en geen HvA. De categorale Pabo’s die zo hoog scoren blijken ook nog te kunnen werken met een docentstudentratio van 1 op 16. Dat is nog eens andere koek dan de norm van de Hogeschool van Amsterdam: 1 docent op 33 studenten! Ik zou graag uitgezocht zien hoe dat nu kan. Eigenlijk weet ik het al. Van elke euro gaat hier slechts 60 procent naar onderwijs. Maar waar de rest naartoe gaatS? De vorige directeur van de EHvA (voorloper van het domein Onderwijs & Opvoeding, red.) heb ik de vraag kunnen stellen welke meerwaarde de fusie de verschillende institu ten had opgeleverd. ‘Geen enkele!’ schaterde hij. ‘In tegendeel!’ n Jim Grigoleit is docent aan de Pabo en lid van de medezeggenschapsraad van het domein Onderwijs & Opvoeding.
havana
havana
Ex-geldwolfjes
Opinie
Sybren, Sander en Elias lopen binnen met hun promotiebureau.
Zelfstandig zou de Pabo het beter doen.
16
17 2028
2028
De Spelen als hefboom De HvA en UvA zien grote mogelijkheden als de Olympische Spelen in 2028 naar Amsterdam komen, maar niet als enig doel. ‘De Spelen zijn een stip aan de horizon.’ Merel Straathof
Juli 1928. Topsporters uit 46 landen strijken neer in Amsterdam om alles te geven tijdens het grootste sportevenement ter wereld: de Olympische Spelen. Het is het jaar dat CocaCola begint met de sponsoring van het evenement, dat vrouwen mogen meedoen op het onderdeel atletiek en de Olympische vlam voor de eerste keer brandt. In 2028, precies honderd jaar later, moe ten de Spelen opnieuw naar Amsterdam komen, vindt de gemeente – en ook de HvA en UvA. Om dat plan kracht bij te zetten schoof voorzitter Karel van der Toorn een maand geleden Cees Vervoorn naar voren om de HvA en UvA op ‘Olympisch niveau’ te brengen. Van der Toorn wil daarmee niet iedere student en medewerker de sportschool in jagen, wel wil hij met het Amsterdamse onderwijs ‘voor het hoogst haalbare gaan’. ‘Als een land de Spelen organiseert, betekent dat een enorme impuls voor de infrastruc tuur en de economie. Maar ook de onder wijsinstellingen maken een flinke trek naar boven. Die ambitie heb ik ook voor de HvA en UvA.’ Van der Toorn heeft daar al zijn ideeën over. ‘Iedereen met interesse in sport moet dat meer kunnen terugvinden in ons onderwijs en onderzoek.’
ook een speciaal masterprogramma van belang is. ‘Er is al eens gepraat over een pro gramma gericht op de volledige organisatie van een groot evenement. Dat zal een master worden voor mensen die al een aantal jaar werkervaring hebben. Die studenten moeten verder kunnen kijken dan de eigen sportac commodatie.’ Ook het wetenschappelijk onderzoek aan de UvA wacht een enorme impuls met de Olympische Spelen in het vooruitzicht. ‘We willen studenten de komende tijd aanmoe digen onderzoek te doen naar sport en alles wat daar mee samenhangt,’ zegt Van der Toorn. En dat kan binnen iedere discipline. Vervoorn: ‘Er is al een leerstoel Sportso ciologie en ook Sportpsychologie timmert hard aan de weg, maar er kan nog veel meer. Er zou een fysiologisch onderzoek gedaan kunnen worden om te ontdekken wat de beste voorbereiding is voor topatleten om Olympisch goud te winnen. Maar een derge lijk evenement roept ook vragen op, zoals: waar komt een nieuw stadion? En wat is de Olympische impact op onze economie? Op deze manier krijgt de wetenschap in de volle breedte een push, en daarmee kun je je als onderwijsinstelling onderscheiden.’
Carte blanche
Olympische koorts
Vervoorn, voorzitter van het domein Bewe gen, Sport & Voeding, staat te trappelen om zijn carte blanche de komende tijd in te vul len. Hoewel zijn functie nog vers is, ziet hij veel kansen voor het onderwijs in aanloop naar de Spelen. ‘Van de zeventigduizend HvA en UvAstudenten heeft zeker de helft iets met sport. Ze wonen allemaal in en om de stad en kunnen veel betekenen bij de or ganisatie van zo’n groot evenement. Op hen zal de gemeente zeker gaan terugvallen.’ Een belangrijk voornemen van Vervoorn is het opzetten van sportminoren waar verschillende domeinen bij betrokken zijn. ‘Het zou fantastisch zijn als er een minor Sportjournalistiek komt, of een programma waarin techniek en sport samenkomen.’ Els van Dam, opleidingsmanager Sportmarke ting en Johan Cruyff University, denkt dat
Studenten die nog niet aan een onderzoek toe zijn, kunnen evengoed onderdeel worden van de Olympische koorts. Volgens Vervoorn zal het de komende jaren wemelen van de stages, projecten, wedstrijden en opdrachten rondom sport. ‘Dat zal steeds meer komen, dat kan niet anders.’ Bij het Universitair Sportcentrum (USC) kunnen studenten al stagelopen, maar er zijn meer mogelijkheden, stelt directeur Theo van Uden. ‘Ook hier kan onderzoek gedaan worden. En ik zou het leuk vinden als er een sportbureau komt waar extra sportevenementen en toernooien worden georganiseerd voor studenten en me dewerkers.’ Nu heeft het sportcentrum daar onvoldoende tijd voor. ‘Zo’n bureau kan ook zorgen dat er niet zoals dit jaar vijfhonderd, maar tweeduizend mensen van de HvA en UvA meedoen aan de Dam tot Damloop.’
Binnen de opleiding Sportmarketing is al ruimschoots aandacht voor de Spelen van 2028. Dat is geen overbodige luxe vol gens opleidingsmanager Van Dam. ‘Als de Olympische Spelen naar Amsterdam komen, zijn het de studenten van nu die in 2028 het evenement moeten neerzetten.’ Daar zijn de meeste studenten goed van doordrongen. Voor studente Sportmarketing Janneke van der Horst (21) staan de Olympische Spelen van 2028 nu al centraal in haar studie. Een maand geleden won zij met haar project groep de studentenontwerpwedstrijd van de gemeente Amsterdam met een voorstel voor een bidbook voor de Spelen van 2028. ‘Het plan bestaat onder meer uit een duurzaam eiland in het IJsselmeer met daarop een sta dion en Olympisch dorp,’ vertelt Janneke. Nu loopt ze stage bij het project Olympische
Internationaal Olympisch Comité (IOC) belangrijk vindt. Op dat gebied kunnen de UvA en HvA ook een duit in het zakje doen, denkt voorzitter Van der Toorn. ‘Wij zouden het sportevenement voor het hoger onderwijs, de Universiade, naar Amsterdam willen halen. Cees Vervoorn zou daar een rol in kunnen spelen. Zo geef je een belangrijk signaal af aan het IOC.’
havana
#13
Het gist, bruist en borrelt Als ik een sentimental journey maak door mijn uitgaansverleden, dan is het vertrekpunt een rokerig zaaltje onder de brug van het Vondelpark, genoemd naar de tram die over de brug reed: Lijn 3. Wat deden we daar? Hangen, het beter weten, bier drinken en hasj roken. ‘Doe mij maar de Rode Libanon; die is te gek.’ Andere plekken? Lanx, Paradiso, Famos (roemrucht maar wie kent het nog?) en Sarasani op Texel. Sarasani was een nauwelijks verbouwde schapenschuur waar gedurende de zomermaanden iedere band die ertoe deed kwam optreden. Veel bier, hasj en keiharde muziek. BZN speelde toen nog keiharde rock; een soort Black Sabbath, maar dan vele malen slechter. Sarasani was vooral bestemd voor jongeren met een Afghaanse jas en daaronder een met bleekwater bewerkt T-shirtje. In Sarasani rookte ik voor het eerst mellow yellow en nootmuskaat. Daar ontdekte ik ook de grote voordelen van een ‘klaboem’. Voor wie het niet weet: dat is een keukenrol zonder papier met een gat met daarin rechtopstaand een joint. Door een bepaalde techniek kreeg je de rook van de joint dieper in je longen en daardoor had de hasj meer effect. Althans dat dachten wij. Wij behoorden trouwens tot de underground scene en daar was dat allemaal heel normaal. In dit nummer van Havana staat een reportage over hedendaagse underground. Dat klinkt wel stoer maar wat is het eigenlijk? Dat laat zich wat moeilijk uitleggen. Wat vandaag underground heet, is morgen mainstream. Is de muziek van Pink Floyd nu nog underground? Noemen we Paradiso underground of is het eigenlijk toch gewoon mainstream? De Nieuwe Anita schijnt underground te zijn. Beperkt het begrip underground zich trouwens tot kunstuitingen en uitgaansgelegenheden? Bestaan er ook underground restaurants? Kunnen we ook underground sporten? Is er ook iets van underground in Almere? Het artikel van Lorianne van Gelder gaat daar niet over en ook niet over de Nieuwe Anita. Nee, het gaat over hardcore underground, de echte underground, zeg maar de underground van de underground. Diep onder de grond verstopt en slechts weinigen weten het maar het gist, bruist en borrelt. Voor mij is het allemaal een gang te diep maar erover lezen vind ik leuk. Wellicht gaat u na het lezen van het artikel volstrekt down under in De Zolder of op een Zirkfeest.
Weekblad voor de Hogeschool van Amsterdam 25 november 2009
Sportcongressen Maar net als alle andere sportieve plannen, zal ook dit voornemen niet zomaar van de grond komen. ‘Het voordeel is dat we er nu al mee bezig zijn. Maar dat is net zo goed het nadeel, want die drive moeten we wel achttien jaar volhouden,’ zegt Vervoorn. Om de vaart en vooral het overzicht te houden, zullen er regelmatig sportcongres sen georganiseerd worden door de HvA en UvA. Op die bijeenkomsten komen mensen die binnen de onderwijsinstellingen iets met sport te maken hebben – van onderzoekers tot voorzitters van de domeinen – om elkaar bij te praten. Van Uden: ‘Op die manier weet iedereen waar de ander mee bezig is, wat de plannen en problemen zijn. Dat overzicht is er nu nog onvoldoende.’ Toch is het binnenhalen van de Olympische Spelen niet het uiteindelijke doel van de HvA en UvA. ‘De Spelen in 2028 zijn simpel weg een stip aan de horizon, waardoor we dingen makkelijker in gang kunnen zetten,’ stelt Van Uden. Vervoorn sluit zich daarbij
Paul van de Water Hoofdredacteur
‘Studenten kunnen veel betekenen bij de organisatie van zo’n groot evenement’ Ambitie van de gemeente. ‘Als ik klaar ben met mijn studie zou ik heel graag verder werken aan het Olympisch plan. Het lijkt me fantastisch om mee te helpen aan het grootste sportevenement ter wereld, waar zo ontzet tend veel verschillende sporten samenkomen.’ Wat haar betreft is dat het hoogst haalbare. ‘Voor evenementen als de Olympische Spelen gaan mensen Sportmarketing studeren.’
Kleedruimtes Maar de Olympische ambities van de HvA en UvA reikten verder dan het onderwijs. ‘We gaan voor een sportiever personeels beleid,’ stelt Vervoorn. ‘Elk gebouw van de UvA of HvA moet kleedruimtes en douches hebben zodat werknemers die met de fiets naar het werk komen zich kunnen opfris sen.’ Vervoorn denkt zelfs aan het tactisch inzetten van de collectieve zorgverzekeraar van HvAwerknemers. ‘Stel, iemand kan aan tonen die hij drie keer in de week sport en dagelijks naar het werk fietst, dan zouden we bijvoorbeeld kunnen afspreken dat diegene tien euro premie minder per maand betaalt.’ Minder op de onderwijsinstellingen zelf gericht, maar essentieel in aanloop naar de Spelen, is het opbouwen van een track record. Door de komende jaren verschil lende kampioenschappen binnen te halen, laat Nederland zien de organisatie van grote evenement aan te kunnen, iets wat het
aan. ‘De Olympische Spelen zijn een mooie hefboom voor de discussie die we willen starten. Maar het doen van een Olympisch bid is niet het belangrijkste.’ Volgens Van Uden is deze instelling belangrijk om teleurstelling te voorkomen als de Spelen aan Nederland voorbij gaan. ‘Dan is het allemaal niet voor niets geweest. We kunnen dan wel zeggen: we hebben mooie accom modaties, de sportparticipatie in Amsterdam is bovengemiddeld, er is een sportbureau en er is waardevol onderzoek verricht op het ge bied van sport. We zijn dan gewoon een beter sportland geworden. De weg ernaartoe is in feite belangrijker dan de Spelen zelf.’ n
Prestige n Zowel Amsterdam als Rotterdam hopen de Olympische Spelen in 2028 te mogen organiseren. Voor het prestige is het be langrijk welke stad benoemd wordt, maar in de praktijk zullen de onderdelen van de Spelen door heel Nederland plaatsvinden. n In 2019 moet het NOC*NSF, het Natio naal Olympisch Comité van Nederland, het Nederlandse bid indienen bij het Inter nationaal Olympisch Comité (IOC). n In de zomer van 2021 maakt het IOC bekend welke stad de Spelen van 2028 zal organiseren.
Ondernemen Rijk worden met fietstaxi’s
Spelen 2028
HvA wil graantje meepikken
Opinie
Maak de Pabo weer zelfstandig
havana
havana
2028
coverbeeld: Bram Belloni
Ook HvA en UvA willen de Olympische Spelen graag naar Amsterdam halen.
Havana is het weekblad voor studenten en medewerkers van de Hogeschool van Amsterdam 23 november 2009 jaargang 15 / #13
04 nieuws
18 amfi angels
22 hva-agenda
09 ingezonden
19 passie
23 weekgast
09 vraag van de week
20 recensies
24 afstuderen
09 column jolanda
21 eten
Redactieadres Vendelstraat 2, 1012 XX Amsterdam, 020 595 24 90
[email protected]. Hoofdredactie/management Paul van de Water
[email protected] Eindredactie Wim de Jong
[email protected] Redactie Sanne van Baar (stagiair), Jobien Groen j.groen@ hva.nl, Selina van Loon (redactie-assistent)
[email protected], Thijs den Otter m.d.den.
[email protected], Annemarie Vissers
[email protected] Medewerkers Kim Bos, Martien Bos (correctie), Kirsten Dorrestijn, Gijs Hardeman, Anouk Kemper, Jolanda te Roller, Hans van Vinkeveen Fotografen Bram Belloni, Fred van Diem, Marc Deurloo, Jan-Maarten Hupkes Coverbeeld Bram Belloni Illustratoren Pepijn Barnard, Martien Bos, Aimée Groen, Bas Kocken, Magda Rinkema, Pascal Tieman Vormgeving Pascal Tieman Ontwerp Lay-out Death Valley Advertenties Bureau Van Vliet, Postbus 20, 2040AA, Zandvoort, telefoon 023 571 47 45 fax 023 571 76 80 of
[email protected] Abonnementen € 18,15 per jaar, opgave via de redactie-assistent of per e-mail Drukkerij Dijkman Offset Diemen. Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur artikelen of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen. ISSN - 1385-5670 Havana heeft een samenwerkingsverband met Folia. (Floor Boon, Mirna van Dijk, Jim Jansen, Anne Koeleman, Harmen van der Meulen, Dirk Wolthekker).
18 ondertussen in
21 zwartwit
De volgende Havana verschijnt woensdag 30 november
En verder...
havana
3
nieuws
‘Te veel freelancers’ Onderwijsbond AOb vindt het aandeel medewerkers dat op freelance- of detacheringsbasis door de HvA wordt ingezet te hoog. Volgens de vakbond komt het neer op zeven tot acht procent. ‘Dat vinden we erg veel. Ook voor een groeiende organisatie,’ schrijft vakbondsman Jan Dijkstra in een mail aan de AObleden. Vooral omdat de HvA ook veel mensen in dienst heeft op basis van een tijdelijk contract. ‘Betrokkenen hebben deels ten onrechte een onzekere rechtspositie.’ Dijkstra wijst er bovendien op dat er door de situatie wel erg veel druk op de schouders
van het kernteam van de domeinen of opleidingen komt te liggen. Interim-secretaris en hoofd P&O Conny Vermolen zegt in een reactie dat het voor de HvA lastig is om te kunnen vaststellen wanneer het aantal tijdelijke krachten te hoog is. ‘We hebben geen streefpercentages. En soms zijn er snel mensen nodig. Ik deel de opvatting dat je scherp moet zijn op het aantal freelancers en uitzendkrachten.’ Overigens heeft de bond het Sociaal Jaarverslag van 2008 in tweede instantie goedgekeurd: het verslag lag in de wachtkamer omdat onder meer de bovenstaande gegevens in eerste instantie ontbraken. (TdO)
Nederlandse directheid HvA’er Olaf Weller is in de BiD Student Challenge geëindigd in de finale. In de challenge brachten 34 teams hun advies uit over businessplannen van ondernemers uit ontwikkelingslanden. In de finale mochten de vijf overgebleven teams hun advies pitchen voor de jury. Het team van de vierdejaars Engineering, Design & Innovation-student vertegenwoordigde het businessplan van een bakstenenfabrikant in Oeganda. In de voorrondes noemde de
jury het advies van de studenten direct en duidelijk. ‘Ze vonden het erg Nederlands to the point, we lulden er niet omheen.’ Helaas brachten de studenten het er in de finale wat minder goed vanaf: de jury vond dat de directheid niet terug te zien was in de pitch en de studenten wonnen geen stageplaats in het buitenland. Maar dat maakt Weller niet uit. ‘We hebben iemand vooruit geholpen, en dat was uiteindelijk de hele bedoeling.’ (SvB)
Direct Ondergoed boert goed De website Direct Ondergoed, het bedrijfje van studenten Willem Naber, Coen Walstra en Sebastiaan de Wit (Commerciële Economie) doet het goed. In oktober werd de site genomineerd voor de Challenger 50-lijst, een reeks van de meest veelbelovende jonge bedrijfjes die de gevestigde orde uitdagen. Deze wordt ieder jaar bekend gemaakt door het ondernemerstijdschrift Sprout. Voor de publieksprijs staan de jongens momenteel op de zestiende plaats. Afgelopen januari ging de website met bekende ondergoedmerken online. De studenten deden de minor Ondernemerschap en besloten hun businessplan uit te werken tot een bedrijfje. Dat loopt ondertussen zó goed dat de studenten in februari een Europese versie de lucht in sturen. Of ze er al van kunnen rondkomen? Willem Naber: ‘Het gaat heel goed, maar alle inkomsten investeren we direct weer in nieuwe voorraden. We klagen niet.’ (SvB)
Anonieme ondernemer We hebben er weer een internetportal bij: Ace.tv is het nieuwe kanaal van Case, het Center voor Entrepreneurship in Amsterdam. Op de website is vanaf 19 november elke week een interview te zien met een succesvolle ondernemer die zijn opleiding aan een Amsterdamse hogeschool of universiteit volgde. De voornaamste doelgroep van het initiatief zijn dan ook studenten met – beginnende – ondernemingzin
en alumni van de hogescholen en universiteiten. Ace.tv werd vorige week gelanceerd op het maandelijkse evenement Ondernemerscafé 020, tijdens de Global Entrepreneurship Week. Twee dingen waren belangrijk voor het ontstaan van de website. Erik Boer, directeur van Case: ‘Studenten moeten meer geprikkeld worden om te gaan ondernemen. Daarbij kan de status van het beroep wel wat hoger.’ Het leek ons leuk om daarbij succes-
volle verhalen van oud-studenten te gebruiken, zodat studenten denken: zo wil ik ook worden. Bovendien zetten we zo ook die alumni eens in het zonnetje.’ Kunnen we nog grote namen verwachten? Boer: ‘Dat is het nou juist: ondernemers blijven vaak anoniem. Mensen kennen het bedrijf wel, maar als je vraagt wie de ondernemer is weten ze het niet. Ze mogen wel wat meer in het daglicht gezet worden.’ (SvB)
Ambilight-toepassing strandt in finale Student Technische Informatica Michael Meeuwisse heeft net naast de Working Tomorrow Graduate Award gegrepen. Zijn draadloos aanstuurbare ambilightlampen legden het af tegen een technisch hoogstandje waarmee een mobiele telefoon in een modern kompas verandert. Working Tomorrow is een afstudeerprogramma van het be4
havana
drijf Logica, dat zich richt op haalbare innovaties. Deelnemers ontwikkelen technische concepten, demo’s en prototypes. Daarbij wordt vooral gekeken naar haalbaarheid en commerciële kansen. Meeuwisse ontwikkelde een manier om ambilight-lampen draadloos aan te sturen. Ambilight is een techniek die wordt toegepast op tv’s van Philips, waarmee de rand van het toestel zich aanpast aan de kleuren die tijdens een
tv-uitzending worden gebruikt. Het leverde hem een finaleplek op, die hij met vier studenten van andere instellingen deelde. Uiteindelijk moest hij Freek Uijtdewilligen van de Universiteit Twente voor zich dulden. Hij ontwikkelde een manier om mobiele telefoons te laten werken als een soort gps-systeem, waarbij realtime informatie binnenkomt over treinen, cafés en winkels met aanbiedingen in de buurt. (TdO)
Beeld Caroline van Oosten de Boer
Sanne van Baar / Gijs Hardeman / Wim de Jong / Anne Koeleman / Thijs den Otter (coördinatie) / Annemarie Vissers / Paul van de Water
Als smakelijke afsluiting van zijn talk biedt ecoloog Marcel Dicke presentator Joris Luyendijk een aardbei met chocola en meelwormen aan. Over een jaar of tien eet iedereen insecten, stelt Dicke. Net zo smakelijk als koeien of kippen, maar een stuk mileuvriendelijker. Dicke hield zijn betoog afgelopen vrijdag in het Tropenmuseum tijdens TEDx Amsterdam, een evenement naar Amerikaans model waar denkers en doeners uitgenodigd waren om hun passie te delen. TEDx werd mede georganiseerd door Marian Spier, teammanager bij de opleiding Interactieve Media. (WdJ)
Organisatieaanpassing duurt langer De Centrale Medezeggenschapsraad wil dat interimsecretaris Conny Vermolen onderdelen uit van de notitie ‘Organisatieaanpassing Hogeschool van Amsterdam’ in aparte notities ter instemming aan de raad voorlegt. De CMR kreeg de notitie ter informatie voorgelegd. ‘Dat is opmerkelijk, want er staat een aantal zaken vermeld die toch echt onze instemming vereisen,’ aldus voorzitter Bert Pinkster. In de notitie staat onder meer te lezen dat Havana per 1 januari niet langer zou worden ondergebracht bij de HvA maar in stichting Folia Civitatis, dat al jaren het UvA-weekblad uitgeeft. Ook de herpositionering van CNA – het centrum voor nascholing van de HvA en de UvA – zou volgens de notitie uit de HvA-structuur verdwijnen en worden ondergebracht in een speciale holding. ‘Die voornemens horen dus niet in een notitie die ter informatie aan de CMR wordt voorgelegd.’ Gevolg is onder meer dat de overgang van Havana naar stichting Folia niet per 1 januari plaatsvindt. Wanneer wel is nog niet duidelijk. ‘We hebben Vermolen laten weten dat we de voorgenomen besluiten tegemoet zien. Hoe en wanneer ze dat doen is nog niet duidelijk, maar zodra er notities liggen, zullen we er een mening over formuleren,’ aldus Pinkster. ‘In de notitie staat te lezen dat het College van Bestuur ‘heeft besloten’. Daar wordt eigenlijk bedoeld dat het een voorgenomen besluit is, zodat zaken kunnen worden voorgelegd aan de medezeggenschapsraad,’ aldus interim-secretaris Conny Vermolen. ‘Daar dreigde verwarring over te ontstaan.’ In de notitie die de CMR terugstuurde naar het College van Bestuur wordt de positie de centrale stafdiensten geformaliseerd. Van een aantal afdelingen, waaronder OrO en het EVC-centrum, wordt komend jaar een apart businessplan verwacht door het CvB. Afhankelijk daarvan wordt de toekomst van deze afdelingen bepaald. (TdO)
nieuws
Amsterdamse Universiade?
Pabo alsnog goedgekeurd, Ipabo in zwaar weer
De top van de HvA en de UvA heeft de ambitie uitgesproken om de Universiade naar Amsterdam te halen. De ‘studentenspelen’ zouden nog wel even op zich laten wachten: gemikt wordt op 2019.
De pabo van de HvA is toch nog goedgekeurd door de NVAO. Minder goed nieuws had de keurmeester van het hoger onderwijs voor de Ipabo, die wellicht dicht moet.
Voor wie het is ontgaan: Amsterdam heeft Olympische ambities: in 2028 – honderd jaar na de tot dusver enige Spelen in Nederland – moet het grootste sportevenement ter wereld worden georganiseerd. Om te laten zien dat de stad het evenement zou kunnen dragen, worden er bids voorbereid op tal van grote sporttoernooien. Elders in deze Havana is te lezen hoe de voorbereiding daar op loopt, en wat voor rol de UvA en de HvA daarbij spelen. In dat verhaal laat collegevoorzitter Karel van der Toorn weten dat het CvB zich ook hard maakt voor een Universiade: zeg maar de Olympische Spelen voor studenten. ‘Ook deze ambitie komt voort uit de plannen voor 2028,’ zegt domeinvoorzitter Cees Vervoorn (Bewegen, Sport & Voeding), voortrekker bij de grote sportambities van de HvA en de UvA. ‘Het is voor Amsterdam een uitstekende manier om te laten zien dat we een groot mondiaal sporttoernooi kunnen dragen. We praten namelijk over 7500 deelnemers. Tegelijkertijd hoeft de infrastructuur nog niet zo radicaal te zijn aangepast als bij een Olympische Spelen: er komt veel minder publiek op af, en er zitten minder journalisten op de tribunes.’ Volgens Vervoorn is het evengoed een miljoenenoperatie. ‘Je kunt dit toernooi niet organiseren zonder een flinke financiële impuls van de stad of het rijk. Maar als je kijkt naar het deelnemersveld is het natuurlijk niet gek dat wij er een voortrekkersrol in willen spelen.’ Het gaat overigens nog wel even duren: Vervoorn denkt dat de Universiade het best gepland kan worden voor 2019. Tot en met 2015 zijn de edities trouwens al verdeeld. De eerstvolgende zomereditie van de studentenspelen staat gepland voor 2011 in Shenzhen, China. Het verhaal over de Olympische ambities van de HvA en de UvA is terug te vinden op pagina’s zestien en zeventien. (TdO)
Over de kwaliteit van de Pabo Almere – geboren uit samenwerking tussen HvA en Ipabo – is geen discussie. Dat maakte de NVAO eind vorige week bekend. De HvA laat in een reactie weten in de goedkeuring het bewijs te zien ‘dat we op de goede weg zijn’. Eerder dit jaar werd de HvA met tal van andere pabo’s onderworpen aan een extra inspectieronde, omdat er twijfels bestonden over de kwaliteit. Onlangs leidde het uitblijven van de accreditatie nog tot extra onrust, toen onderwijsbond AOb de Pabo van de HvA uitriep tot slechtste van het land. De conclusies van de NVAO spreken dat nu tegen: op twintig onderdelen scoorde de HvA elf keer ‘goed’ en negen keer ‘voldoende’. De Ipabo komt er minder genadig van af. De instelling wordt een nieuwe lesvergunning onthouden omdat de kwaliteit niet goed genoeg is. In een inspectierapport dat op de burelen van Het Parool was terechtgekomen, stond onder meer te lezen dat
de docenten genoegen namen met werkstukken die in slecht Nederlands waren gesteld. Collegevoorzitter Maarten Denters is inmiddels op non-actief gesteld en vervangen door Jan Houben, voorheen actief voor Fontys Hogescholen. Denters was niet voor commentaar bereikbaar. De Ipabo gaat in beroep tegen het besluit en kondigde na het persbericht van de NVAO maatregelen aan die tot verbetering moeten leiden. Zo zullen docenten worden geschorst als zij taalfouten in werkstukken negeren. Bovendien zullen tentamens niet meer door slechts één docent worden beoordeeld maar door meerdere docenten en in eerste instantie onafhankelijk van elkaar. Het nieuws over de Ipabo is zeer relevant voor de HvA, omdat de hogeschool met de Ipabo samenwerkt in Almere. De instelling van Maarten Denters was in het afgelopen collegejaar zelfs een lastig obstakel voor de HvA, omdat de Ipabo zich niet zonder slag of stoot wilde neerleggen bij de overname van het HvA-belang door Windesheim. De laatste weken leek Denters bij te draaien. Voor de Pabo Almere is de publiciteit rond de Ipabo bijzonder zuur: de instelling heeft een eigen curriculum
en gooit juist hoge ogen met het onderwijs. Begin deze maand werd de opleiding al meegetrokken in de negatieve publiciteit rond de Pabo aan de Wenckebachweg. Directeur Francis Meester van de Pabo Almere zei vorige week in een eerste reactie dat ze wist van het verificatietraject van de NVAO. Maar dat de instelling voor haar licentie moet vrezen, was nieuws voor haar. ‘Meer in zijn algemeenheid kan ik wel zeggen dat er op de Ipabo een te weinig eenduidige beleidslijn is. Maar er lopen ook heel goede docenten rond.’ Mocht de Ipabo ook na het hoger beroep geen onderwijslicentie krijgen, dan verwacht Meester dat de Pabo Almere verder kan onder de licentie van de HvA. Op de NVAO-website is vanwege alle commotie speciale aandacht voor de Pabo Almere: vanwege de bewezen kwaliteit onderzoekt de keurmeester of de instelling kan worden ontzien. Als alles verder volgens plan verloopt, gaat de Pabo Almere vanaf september volgend jaar verder onder de vlag van Windesheim. Ook de opleiding van die instelling werd de afgelopen maanden aan extra onderzoek onderworpen, zonder dat dit verder negatieve gevolgen had. (TdO)
Gouden Luis naar Brabant Het weekblad van de Universiteit van Tilburg, Univers, is de winnaar van de Gouden Luis in de Pels 2009, de prijs voor het beste journalistieke medium over het Nederlandse hoger onderwijs. De Gouden Luis werd vorig jaar in het leven geroepen door de UvA en HvA en uitgereikt aan Folia. De beoordeling van de inzendingen geschiedde op grond van een aantal criteria: journalistieke kwaliteit, eigen
Tafeltjes schroeven
‘Ikea komt ook, en jij?’ Zo luidde de slogan voor de werkgeversmarkt van het domein Economie & Management. ‘Zeker!’ moeten de studenten hebben gedacht, want het was druk bij de stand van de woongigant. Ikea biedt voor het eerst stageplekken aan studenten, naar aanleiding van de tientallen aanvragen die ze de afgelopen tijd binnen kregen. En er viel wat te winnen op de stand: wie binnen drie minuten een tafeltje in elkaar kon schroeven, mocht deze mee naar huis nemen. Helaas geen stageplek voor de winnaars. (SvB)
producties, vormgeving, variatie in onderwerpkeuze en kritisch vermogen. Univers scoort op vrijwel alle criteria, behalve op vormgeving. Op de shortlist, samengesteld door masterstudenten Journalistiek van de UvA, stonden naast Univers nog vier bladen: Folia, Atrium (Haagse Hogeschool), Resource (Universiteit Wageningen) en U-blad (Universiteit Utrecht). (AK)
SPORTFLITSen n Martial arts Bij het WK Karate in Rabat is Louise Oldeman negende geworden in haar gewichtsklasse (junioren -53 kg). In de Marokkaanse hoofdstad verloor de SM&O-student in de achtste finale van de Oostenrijkse Plank en slaagde er ook na herkansingen niet in het erepodium te bereiken. SM&O-student Jouke van der Woude is Nederlands Kampioen geworden in kendo (Japans Schermen). Bij de sport wordt gevochten
met een zwaard van gespleten bamboe en de kendoka draagt een beschermend harnas. Van der Woude toonde zich de beste van 55 deelnemers. n VOETBAL Het Nederlands vrouwenvoetbal heeft weer een domper te verwerken gekregen in de steeds moeilijk wordende weg naar het WK. Door een blunder van de Oranje keepster en het uitblijven van een doelpuntenfestijn bleef het maar bij 1-1 tegen het zeer zwakke
Wit-Rusland. Chantal de Ridder had tot twee keer toe een goede kans, maar ook zij wist niet te scoren. De Nederlandse vrouwen kunnen zich nu geen puntverlies meer veroorloven in de WK kwalificatiereeks. n VOLLEYBAL Het team van Ron Zwerver heeft na de nederlaag tegen koploper Langhenkel Orion de draad weer opgepakt. In Zwolle won het de uitwedstrijd tegen Landstede Volley met 3-0. HvA Volleybal staat nog altijd tweede in de A-League. (GH) havana
5
nieuws
Dikke leerkrachten gezocht Voor openbare lessen moeten de HvA’ers eigenlijk altijd in de Leeuwenburg zijn. Maar vorige week was het circus verhuisd naar de Schouwburg Almere, waar lector Ron Oostdam van de plaatselijke pabo zijn college uitsprak. Ongeveer honderd HvA-medewerkers hadden zich off the beaten track gewaagd en waren naar de hypermoderne stadsschouwburg in de polder afgereisd. Dymph van den Boom was aanwezig namens het College van Bestuur, en Marjan Freriks was present omdat ze als domeinvoorzitter Onderwijs & Opvoeding in ieder geval tot aan het einde van dit collegejaar verantwoordelijk is voor de Pabo Almere. In een halfgevulde middenzaal – normaal het decor voor optredens van bands als Johan of cabaretiers als Alex Klaassen – hield lector Oostdam een pleidooi voor de ‘dikke’ leerkracht. In overdrachtelijke zin natuurlijk: de deskundige betoogde dat basisscholen behoefte hebben aan onderwijzers met veel bagage en minder verlegen zitten om leerkrachten die noodgedwongen moeten
leunen op de lesmodules uit de vakliteratuur. Sterker nog, de ‘dikke leerkracht’ is volgens Oostdam noodzakelijk voor modern onderwijs: alleen veelzijdige onderwijzers kunnen het maatwerk bieden dat kinderen verder helpt op de basisschool. Het lectoraat van de Pabo Almere – een samenwerkingsverband van de HvA en de confessionele instelling Ipabo – bestaat pas een jaar. Directeur Francis Meester: ‘Toen de lectoraten zich een aantal jaar geleden over Nederland verspreidden, waren we pas drie jaar met onze pabo bezig. Het kwam dus te vroeg.’ Oostdam – naast lector ‘maatwerk primair onderwijs’ ook onderzoeker bij het aan de UvA gelieerde SCOKohnstamm Instituut – bouwde vanaf februari aan een kenniskring in Almere. Volgens Meester past Oostdam met zijn onderzoek uitstekend bij haar instelling, die ‘toponderwijs biedt, en zich het afgelopen jaar niet in de war heeft laten brengen door bestuurlijke perikelen’. Meester doelde daarmee op de ophanden zijnde overname van de HvA-opleidingen in Flevoland door de Christelijke Hogeschool Windesheim uit Zwolle. (TdO)
Even bellen met Christina Mieras Met je kroost de kroeg in moet vanaf 2010 een stuk leuker worden, als het aan Christa Mieras (muziekdocente en moeder) ligt. Ze begon op verzoek van woningbouwvereniging Ymere aan de ontwikkeling van een kindercafé. Stadsdeel Westerpark betaalt een opstartsubsidie, en HvA-studenten Pedagogiek zouden een actieve rol in het geheel moeten krijgen. En het aanbod van buurtcentra of knutselmiddagen is niet voldoende? ‘Uit een enquête die ik heb gehouden blijkt dat heel veel ouders – 85 procent hier in de buurt – op zoek zijn naar een dergelijke plek. In buurtcentra wordt soms slecht Nederlands gesproken. Als je zelf kinderen hebt, begrijp je hoe het is om met een baby rond te zeulen op zoek naar een plek waar je zelf wat kunt drinken, maar waar ook gezamenlijk kinderliedjes worden gezongen.’ Welke rol zie je voor onze studenten Pedagogiek? ‘Daarover ga ik nog in gesprek met de hogeschool. Het gaat erom dat het voor iedereen een win-winsituatie 6
havana
is: voor ouders en kinderen die hulp en begeleiding in het café krijgen, en voor de stagiaires zelf, die kennis en kunde in de praktijk opdoen. Het moet nadrukkelijk meer worden dan alleen maar ‘knutselen met de kinderen’. Ik voorzie dan ook een flinke rol in de opvoedparty’s voor deze toekomstige pedagogen.’ Opvoedparty? Wat moeten we ons daar bij voorstellen? ‘Het blijkt dat heel veel ouders er behoefte aan hebben te praten over opvoedkundige zaken. Ook het delen en bespreken van opvoedingsproblemen komt aan bod tijdens zo’n avond. We hebben er al ervaring mee opgedaan, samen met een pedagoge van de HvA. De party bleek een groot succes.’ (AV)
Verkorte Fysiotherapie voor ROC De opleiding Fysiotherapie van de HvA en de opleiding Sport & Bewegen van het ROC van Amsterdam gaan een verkort opleidingstraject ontwikkelen. In 2010 gaat het project van start. De deelnemende studenten zullen in het laatste jaar van hun mbo-opleiding een schakelprogramma volgen. Rosanne Scholte, projectleider van de HvA: ‘Ze krijgen twee modules uit het eerste jaar van Fysiotherapie, maar mogen daar in plaats van de gebruikelijke tien weken vijftien weken over doen.’ De samenwerking is bedoeld om de doorstroming vanuit het mbo te verbeteren en te bevorderen. Scholte: ‘Uit ervaring blijkt dat de mbo’ers vaak afhaken op de theorie. Ze hebben ander onderwijs gehad en hebben daardoor een ander denkniveau. Dit traject houdt deze studenten hopelijk binnen.’ Er is wel een aantal eisen waar de scholieren aan
moeten voldoen voor ze mogen deelnemen aan de verkorte opleiding. Ze moeten minimaal een positief advies krijgen van hun mentor op het mbo. Het liefst hebben ze ook een keuzevak in de lijn van de opleiding Fysiotherapie gevolgd. Scholte: ‘Dit laatste is voor aankomend jaar nog geen eis, omdat ze daar misschien nog niet aan hebben kunnen voldoen. Maar het jaar daarop wordt dat wel een must.’ Volgens domeinvoorzitter Rien de Vos geeft de samenwerking aan dat er structureel gewerkt wordt aan een relatie met het ROC. Maar hoe valt dit te rijmen met de academische ambities van het domein? De Vos: ‘Het een hoeft het ander niet uit te sluiten. Wel is het zo dat we goed moeten letten op het niveau. Een mbo-instroom betekent niet dat we die studenten een diploma cadeau geven, zij zullen ook hard moeten investeren om het niveau te halen.’ (SvB)
HvA-wielrenners willen ton ophalen tegen kanker Het wielerteam van Sport, Management & Ondernemen dat meedoet aan het Alpe d’HuZesevenement wil dit jaar 100.000 euro ophalen. De Alpe d’HuZes is al jaren een begrip. Vorig jaar haalde de organisatie van dit evenement een recordbedrag van bijna zes miljoen euro op voor de kankerbestrijding. Op 3 juni 2010 gaan 2010 renners minimaal één, maar waarschijnlijk zes keer de Alpe d’Huez op fietsen voor het goede doel. Voor de tweede keer doet er een team van SM&O (oud) studenten en docenten mee. Vorig jaar haalden zij
nog 35.000 euro op met zeven renners maar dit jaar ligt het doel hoger. Martin Breedijk (docent duursport SM&O) en Tom Oosterwegel (oud-student, bestuurslid van de stichting) zijn de drijvende krachten achter deze groep. Breedijk: ‘We zijn nu met tien mensen en gaan daarmee 100.000 euro op halen en dat moet lukken. Elke renner moet minimaal 3000 euro bij elkaar halen, maar natuurlijk liever meer. We zijn nog op zoek naar een paar extra renners dus die kunnen zich bij mij melden. Dat hoeven trouwens niet per se SM&O-ers te zijn.’ Het doel van Alpe d’HuZes is dat kanker niet meer als dodelijke ziekte, maar als een chronische ziekte kan worden gezien. (GH)
Trojaanse paardjes Begin oktober nam het aantal computers op de HvA met nep-virusscanners en virussen in programma’s zwaar toe. Via de nieuwsbrief deelde de afdeling IT&V mee dat de zaak onder controle is. In dezelfde week meldde Windows vijftien lekken in het besturingssysteem, waarvan één zeer ernstig. Kwaadwillenden kunnen dankzij deze fout de computer helemaal overnemen. Daarvoor hoeft een aanvaller zijn slachtoffer alleen te lokken naar een malafide website of te verleiden om een speciaal document te openen. Is de HvA overgenomen door kwaadwillende computernerds? Rob van Velzen, unitmanager Productiebeheer, stelt ons gerust. ‘We hadden in oktober ineens een enorme toename aan virussen, vooral op het Singelgrachtgebouw. Maar deze Trojaanse paarden hielden
Rectificatie
geen verband met het lek in Windows.’ ‘Het ging om een snel muterende soort virussen. Onze virusscanners worden regelmatig ge-update, maar ze waren ons steeds een stapje voor. Inmiddels hebben we software gedownload voor onze scanners met een zero update time, die continu actueel is, zodat we het beter onder controle kunnen houden. Er worden zelfs bestanden herkend die nog niet bekend zijn bij de scanner maar wel verdacht gedrag vertonen. Daardoor zou de controle soms zelfs te streng kunnen zijn.’ ‘Binnen een school heb je natuurlijk altijd virussen. Iemand hoeft maar een usb-stick in een computer te steken om die te besmetten. Het blijft een eindeloos gevecht om het op een acceptabel niveau te krijgen,’ zegt Van Velzen. Medewerkers met een eigen computer of laptop wordt daarom aangeraden naar de site van Cybersave Yourself te gaan, om de Trojaanse Paarden buiten de deur te houden. (AK)
In Havana # 12 staat te lezen dat bands die willen meedoen aan de komende editie van Make More Music zich konden opgeven tot 16 november. Dat was onjuist: de inschrijving begon juist op 16 november. Meer informatie is te vinden op www.makemoremusic.nl.
Beeld Jan-Maarten Hupkes
nieuws
In stilte
Down under in de Leeuwenburg. De prikkelarme stilteruimte die geen gebedsruimte mag heten. Een moslima. Alleen in haar devotie? Een gebed in stilte? Op luistert ze naar heavy metal op een niet zichtbare iPod? Ze houdt van kleur en ook van casual. Of zijn dat niet haar schoenen? Wie bevindt zich achter het kamerscherm? Is deze ruimte alleen bestemd voor moslims of kunnen ook beoefenaren van transcendente meditatie hier verlichting vinden door in stilte hun geheime mantra te herhalen? En de student die zich in rust wil voorbereiden op zijn presentatie? Kan die hier ook terecht? (PvdW) havana
7
-advertentie-
nov-dec
Problemen met studeren in verband met een functiebeperking?
2009 CREA CREA is is de de culturele culturele organisatie organisatie van van de de UvA UvA en en HvA. HvA. Turfdraagsterpad 17, 0205251400
do 26 november, 20.30 / muziek
CREA Klassiek
Een podium voor klassieke amateurmusici. Met o.a. Le Grand Tango van Piazzolla. Een keer zelf optreden? Mail dan naar:
[email protected]. Plaats: CREA Muziekzaal. Toegang gratis.
vr 27 november, 20.30 / literatuur Deze maand optredens van o.a. The CREAtions Chilly Beans (soul/blues), Thomas Jonge Schrijvers de Haan (singer-songwriter), Adrian comedy), Feejonge van schrijDezeKenney avond (stand-up staat in het teken van
versder diePoel hun(kleinkunst) ei kwijt willen. Laat jezelf meeen Swart & Fiel-
������������������������������������������������������
����������������� ����������������������������������� �����������
�������������������� �����������
nemen door voordrachten van korte verhalen,
������
mich (cabaret). Zelf optreden? Mail
gedichten, columns en Q & A’s met jonge naar
[email protected].
����������
schrijvers. Ben jij zelf ook zo’n jonge schrijver
������������������������
die zijn verhaal op het podium wil verkondi-
��������
����������
CREA Muziekzaal, toegang gratis
gen, schroom dan niet en meld je aan via
��������
���������
[email protected]. Plaats: CREA Theater. Toegang gratis. Reserveren niet mogelijk.
ma 30 november, 20.00 / lezing
Film en Plaats (3) Bombay & Metropolis
Voor informatie over studeren met een functiebeperking
Len de Klerk, hoogleraar planologie UvA, over
kun je terecht bij: www.studerenmeteenfunctiebeperking.nl
verbeeldingen van de stad van de toekomst
De UvA studentendecanen: www.uva.nl/studentenzaken of 020-5258080
Sanne van der Kaaij, onderzoeker bij AMIDSt,
De HvA studentendecanen: www.sz.hva.nl/decanaat of 020-5951463
Metropolis (Fritz Lang, 1927) en 1984 (1984). over Bombay aan de hand van Slumdog Millionaire (2008). Plaats: CREA Theater. Toegang: gratis voor studenten, € 5,- alle anderen.
�����������������������������������������������������������������������������
di 1 december, 20.00 / lezing
Powers of ten: De cel Lezingen over beta-onderzoek. Deze keer over scheikunde en biologie: de cel. Hoe bewaart zij haar energie, en hoe verdedigt zij zich tegen bijvoorbeeld schimmels? ACD en Congo. Plaats: CREA Theater.
www.crea.uva.nl/agenda
Ian Kershaw Verkassen
Muziek
Weekgast
Stadsarchitect Wansmaak Roem
Voetbal
Plankenkoorts Gewin
Eten
Kraken
Carnaval Marjoleine Zieck Roem
Persvrijheid
Nazi-onderzoeker
Amsterdamse Popprijs
Piet de Rooy
Pierre Cuypers
Aan de FEB
Audities NSO
bij Bijzondere Collecties
is diefstal
Met Herman Pleij
Cul helpt Moldavië
naar je nieuwe kamer
Het UvA-vastgoedbeleid
Thomas Rosenboom
Uit wetenschap
Weekblad voor de Universiteit van Amsterdam Jaargang 63 18-09-2009
Weekblad voor de Universiteit van Amsterdam Jaargang 63 09-10-2009
Weekblad voor de Universiteit van Amsterdam Jaargang 63 06-11-2009
Weekblad voor de Universiteit van Amsterdam Jaargang 63 13-11-2009
Nummer 04
Nummer 07
Nummer 10
Nummer 11
Decanensmoelenboek
Hanna Bervoets, schrijfster/journalist
Vluchtelingenexpert
Steve Brown, de maffia & de media
De Stichting Folia Civitatis is verantwoordelijk voor Folia (het weekblad van de Universiteit van Amsterdam) en Havana (het weekblad van de Hogeschool van Amsterdam). De redacties van beide bladen werken intensief met elkaar samen. Bij Havana en Folia is plaats voor drie
leerlingredacteuren Tariq Ramadan Afscheid
Groei
Intree
Welkom aan de UvA
Slibt de UvA dicht?
De foto’s
Van je oude kamer
Weekblad voor de Universiteit van Amsterdam Jaargang 63 04-09-2009
Nummer 02
Als leerlingredacteur werk je drie dagen per week (0,6 fte). Je draait mee op de redactie, je schrijft nieuwsberichten voor Havana en/of Folia en voor de websites van beide bladen. Verder doe je interviews en verricht je andere journalistieke taken. Voor Folia zijn we op zoek naar twee UvA-studenten en voor Havana gaat onze voorkeur uit naar één HvA-student of een UvA-student die ook aan de HvA heeft gestudeerd. Verder verwachten we dat je nieuwsgierig en vasthoudend bent. Een goede neus voor nieuws, een vlotte pen en kennis van en belangstelling voor de UvA/HvA zijn natuurlijk noodzakelijk. Meer informatie: Paul van de Water (hoofdredacteur Havana)
[email protected] of Jim Jansen (hoofdredacteur Folia),
[email protected]
Trappen tegen kanker
Datum indiensttreding: 1 januari 2010. Sollicitatiebrieven voorzien van een cv en een korte motivatie kun je richten aan
[email protected] Vermeld in je brief duidelijk of je solliciteert op de vacature bij Havana of die van Folia. De sollicitatietermijn sluit 30 november 2009.
Rob Oudkerk
actueel
ingezonden brieven Foute kleding
De afbeelding op de voorkant van Havana #12 (met commentaar) en het bijbehorende artikel zijn ongenuanceerd en fundamenteel onjuist. De afbeelding op de voorkant van de verschillende kledingstukken wekt de indruk dat het over ‘foute kleding’ gaat. Uit de bijschriften kan ik lezen dat de meeste makers veel en lang moeten werken, maar slechts een marginaal dagloon ontvangen. Dit is een beetje kort door de bocht, want: • De productie is inderdaad in lagelonenlanden! • De daglonen worden weergegeven in euro’s en daarmee gewaardeerd in onze standaarden. Dit is onjuist, want zij hebben niet een vergelijkbaar welvaartsniveau en de daarbij behorende uitgaven per dag. • De leeftijd van de makers komt nergens in de buurt van een onredelijke grens, het is GEEN kinderarbeid. Is de westerse wereld bereid om de volle prijs van westerse productie en loonkosten te betalen? Als dit zou zijn, hebben de makers in landen als China, India en Bangladesh dan nog een bron van bestaan? En hoe zit het dan met alle andere producten zoals elektronica en computers. Als wij allen zouden beslissen om alle producten uit een westers land met westerse loonkosten te hebben zou ons leven twee tot drie maal zo duur worden. Dit zou een destructief effect op de inkomensontwikkeling en loonkosten in de westerse wereld tot gevolg hebben. Aan de financiële crisis zou zo een extra dimensie aan worden toegevoegd, waarvan het effect vele malen groter is dan de huidige crisis. Alexander H.G. Nas, applicatiebeheerder AMC
Soepkommen
Omdat Havana regelmatig over de prijs en kwaliteit van cateraar Sorbon schrijft hierbij een tip. Vorige week heeft Sorbon op de Leeuwenburg andere soepkommen in gebruik genomen, bij gelijke prijs per kom. In de vorige kommen gingen 1,5 à 1,75 grote scheppen soep, in de huidige kommen precies één schep. Dit betekent een prijsverhoging van meer dan 50 procent, zonder dat dat inzichtelijk wordt gemaakt voor de consument! Wellicht leuk voor een stukje in Havana. Pieter van Langen, docent Aviation
Vraag van de week Uit een peiling van Maurice de Hond blijkt dat de meerderheid van de Nederlanders zich zou laten vaccineren tegen de Mexicaanse griep, als de overheid dat nodig vindt. Laat jij je inenten?
Marten Bovenhof (24) tweedejaars Fysiotherapie ‘Ik zou het niet doen, omdat de gevolgen van de vaccinatie nog niet helemaal bekend zijn. Ook is het niet bekend of de prik überhaupt effect heeft. Na de prik kan je ook griepverschijnselen krijgen. Mijn moeder zit in de risicogroep, ze heeft astma, en zij is na de prik ziek geworden. Ook hoorde ik van mensen die na de “gewone” griepprik ziek werden. Ik ben er een beetje huiverig voor.’
Floor Kemps (20) tweedejaars Fysiotherapie ‘Als de overheid dat nodig vindt, dan ga ik niet moeilijk doen. Maar ik laat me niet vrijwillig inenten. Ik vind het ook niet echt nodig, want ik kom niet in contact met risicogroepen. Daarbij heb je grote kans dat je ook ziek wordt na de prik. Ik loop liever het risico dat ik ’m gewoon krijg, dan dat ik me laat inenten en een nóg grotere kans heb om ziek te worden.’
Jacqueline Eberwijn (48) planner Praktijktoetsen ‘Sterker nog, ik heb mijn huisarts geholpen bij het inenten. Er stond een lange rij mensen; toen heb ik maar aangeboden even mee te prikken. Zelf heb ik de vaccinatie ook gehad. Naast het werk hier draai ik af en toe diensten als verpleegkundige, en onder verpleegkundigen is het gesprek van de dag. Als ik niet in de verpleging werkte zou ik ’m niet nemen. Ik heb eigenlijk nooit griep.’
Jolien Scholte (48) eerstejaars Oefentherapie Mensendieck deeltijd ‘Ik behoor tot de risicogroep, want ik heb astma. Althans, ik ben Carapatiënt. Simpel gezegd: ik heb een langdurige aandoening aan mijn luchtwegen. Maar ik heb niet altijd last van hoor, ik heb ook geen oproep gehad van de huisarts. Verder ben ik eigenlijk best gezond. Ik heb ongeveer één keer in de zes jaar griep. Dus vrijwillig zou ik het niet doen.’
Yvette Renckens (20) tweedejaars Verpleegkunde ‘Ik zou het alleen doen als de overheid daar duidelijke argumenten voor heeft. Als er bijvoorbeeld zeker gesteld kan worden dat het echt helpt, gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek. Of als ik tot de risicogroep zou horen. Als ik het niet eens zou zijn met hun argumenten zou ik het niet doen. Maar dat hangt ook weer af van de consequenties. Als ik daardoor bijvoorbeeld zou moeten stoppen met mijn studie, dan natuurlijk niet.’ (SvB)
Jolanda
Zwarte pieten op Vespa’s Met mijn rode paraplu verschool ik me achter ouders en kinderen. De kinderen waren verkleed als zwarte piet en een enkeling als Sinterklaas. De een in prachtig kostuum, waarschijnlijk genaaid door oma en de ander in een Blokker-pakje gestoken door de bakfietsmoeder. De regen kwam met bakken uit de lucht, maar dat mocht de pret niet drukken. Met kanonschoten werd de komst van de goedheiligman ingeluid. Op de boot vrolijk dansende pieten en een Sinterklaas die met gesloten handpalm dezelfde zwaaibeweging maakte als de koningin. Later bekeek ik de optocht uit mijn raam. Iedereen trotseerde de regen en ik zat lekker binnen met een kop thee. De optocht bestond vooral uit reclame, want zonder reclame geen optocht. Dan kwam er een semi-ouderwetse koets langs, met paarse nepcadeaus erop. Op die koets stond dan met grote letters Bijenkorf. Dan wisten alle hulp-Sinterklazen aan de kant waar ze dit jaar hun cadeautjes dienden te halen. Opeens reden er zwarte pieten op Vespa’s voorbij. Oud-Zuid pieten, dacht ik gelijk. Misschien oude maatjes van Holleeder, die in het zwartepietenkostuum wel een handige vermomming zagen. De pieten op Vespa’s toeterden vrolijk, maar voor pepernoten uitdelen hadden ze geen tijd. Ik zag de grachtengordelouders al zenuwachtig schuifelen aan de kant. Misschien herkenden ze een vastgoedcollega, maar volgens mij zaten ze meer in over de cadeautjes. Een eeuwige kwelling, want de teleurstelling is groot bij kinderen als ze het grootste cadeau niet van Sinterklaas krijgen en een vriendje wel. Ik zag ze denken: wat als mijn kind een Vespa wil voor Sinterklaas? Bestaat er ook een kindervariant? Een plastic miniscooter waarbij de kinderen de benenwagen moeten gebruiken om vooruit te komen? Na de Vespa’s kwam er een New York Pizzataxi voorbij. Voor ouders die geen zin hebben om op pakjesavond te koken, dacht ik. Ik zag het pijnlijke tafereel al voor me. De kinderen de hele avond in drukke toestand in afwachting op de cadeaus. Dan gaat eindelijk de bel en rennen ze naar de voordeur. Is het de pizzakoerier! Probeer er dan nog maar eens een heerlijk avondje van te maken.
n Jolanda te Roller (20) studeert Nieuws en Media. Zeg maar Journalistiek.
havana
9
reportage
Het rauwe
Café De Zolder
Bestaat er ondanks strenger politieoptreden, een dreigend kraakverbod en de toename van regels en vertrutting nog ‘echte’ underground? Een zoektocht. Lorianne van Gelder Vrijdagavond. De uitgestorven straat in De Pijp op ziet er nog treuriger uit door de regen. Niets doet vermoeden dat er op de zolder van een van deze huizen zojuist een illegaal café zijn deuren heeft geopend. Zij die geen sms’je ontvingen met ‘Jawel, jawel, vanavond is de toegang tot de stairway to heaven weer geopend en vieren we feest!’ zullen nooit weten wat er op de vierde verdieping gaande is. In het bezit zijn van het telefoonnummer is überhaupt onontbeerlijk: de bel is namelijk niet te horen dankzij het geluid van de geluidsinstallatie. Als de deur eindelijk opengaat, sta je in een doornormaal trappenhuis. Het enige wat doet vermoeden dat hier meer gaande is, zijn de witte A4’tjes op de treden van de smalle trap. ‘Zachtjes op de trap’ staat er in rode stiftletters. De overloop staat vol 10
havana
met schoenen, tassen en andere troep die de bewoners niet in huis willen hebben. Helemaal bovenin het pand is de deur naar de zolder, waar de opberghokken zijn. Maar van opberghokken is niets te zien. Een piepkleine bar, flessen buitenlands gedestilleerd op rekken aan de wand, muziek uit een cassetterecorder en een warm onthaal van gastvrouw Hilje: welkom in café De Zolder, tien vierkante meter groot, blauw van de rook en alleen te bezoeken op uitnodiging.
Verleden tijd Exclusiviteit. Dat is misschien wel het belangrijkste kenmerk van de undergroundscene. Je moet op een mailinglijst staan of de juiste mensen kennen om te weten wat er gaande is. Underground zou geen underground zijn als het te makkelijk
was om er deel van uit te maken. Het is ook vaak de scene waar nieuwe muziekgenres, kunstvormen of feeststijlen worden ontdekt. Er is niet één undergroundscene. Het zijn meerdere subculturen die buiten de mainstream ontstaan. Vaak wordt underground na een tijdje mainstream, zoals de hiphopcultuur die in de jaren tachtig bijna tien jaar lang onopgemerkt in de New Yorkse Bronx hoogtij vierde en nu niet meer van de radio en van MTV weg te denken is. Ook beweegt
van deze verstopte, ondergrondse wereld. ‘Zodra erover wordt geschreven, is het eigenlijk geen underground meer,’ zegt popjournalist en muziekkenner Job de Wit. De Wit gelooft niet dat er überhaupt nog zoiets als ‘underground’ bestaat. ‘De cyclus is zo snel geworden sinds de komst internet. Niets blijft meer geheim. Iets is underground, wordt hip, dan mainstream en is net zo snel weer vergeten.’ Toch bewijst De Zolder dat het nog steeds
‘Zodra erover wordt geschreven, is het eigenlijk geen underground meer’ de underground dikwijls aan de rand van of in de illegaliteit. Juist het illegale aspect van de underground maakt het steeds moeilijker om het circuit in leven te houden, zeggen ingewijden. Kraakpanden sluiten, illegale feesten worden verstoord door de politie. Ook de media hebben een aandeel in het om zeep helpen
kan. Op het web is geen spoor van het obscure cafeetje te vinden. ‘En dat wil ik zo houden,’ zegt Hilje (29) stellig. Haar café, dat onlangs zijn éénjarige jubileum vierde, is in een dag gebouwd. ‘Ik kwam op een avond terug van mijn werk en dacht: ik heb echt zin om met een biertje en een sigaret ergens te zitten met vrienden om me heen, maar
reportage
Beeld Bram Belloni
randje
(foto’s pagina 11) Museum
Legaal of illegaal
ik kon geen enkele plek bedenken waar dat mogelijk was.’ Ze had geen zin in een huisfeest, want dat geeft zo’n troep. Toen keek ze eens op zolder. Daar was nog wel wat loze ruimte tussen de opberghokken. In één middag heeft ze de zooi opgeruimd en een bar gebouwd.
’s Avonds ging ze open. Nu vult het kroegje zich eens in de twee weken met vrienden, kennissen en andere genodigden. Hilje haalt het bier. Een kroegvergunning heeft ze niet. Daarom mag je drinken wat je wilt, voor niets, maar een vrijwillige bijdrage aan het eind van de avond is welkom.
Underground wordt vaak geassocieerd met illegaliteit. ‘Daardoor heeft de undergroundscene iets kwetsbaars,’ vertelt webdesigner Dirk van Zaal alias Zirk. Van Zaal organiseerde acht jaar lang illegale trancefeesten in Amsterdam. Dat begon in 2001 toen hij een feest organiseerde voor een jarige vriendin. De locatie: de tramtunnel in aanbouw achter de Panamalaan. In een paar dagen regelde Van Zaal mensen voor de organisatie, een goede geluidsinstallatie en een dj. ’s Ochtends mailde hij een groep vrienden en ’s avonds stond de tramtunnel vol met honderden mensen. Het eerste Zirkfeest was een feit. Zeker niet alle underground is clandestien. Alternatieve feesten op zowel legale als illegale locaties vormen een trend van de laatste jaren. Lockdown bijvoorbeeld organiseert dubstepfeesten – een uit Engeland overgekomen muziekgenre dat zich kenmerkt door diepe bassen en springerige ritmes – in de Melkweg, maar ook in een viaduct onder de A10. Organisator Volcmar Lammers (24) doet het voor de muziek, niet voor de illegaliteit. ‘Ik zie het gewoon als leuke feestjes.’ Toch merkt Lammers dat een geheime locatie
of the Bohemean
iets extra’s geeft. ‘Het heeft charme als je niet weet waar het feest zal zijn. We sturen op de dag zelf een sms’je of noemen een nummer dat je moet bellen. Dan brengen we de bezoekers naar plekken waar ze anders nooit komen.’ Lockdown stond in een oud fabriekspand bij de Westergasfabriek én in de sociëteit van studentenvereniging Lanx. Lammers: ‘Maar toen we in Lanx stonden kregen we opeens de vraag: dit is toch niet illegaal?’ Ook Dirk van Zaal zag zijn publiek steeds verwender worden. Een feest op dezelfde plek was not done. ‘Als ik door de stad fietste was ik voortdurend op zoek naar goede locaties voor een feest. Was er al ergens een feest geweest, dan was de plek “besmet”.’ Voor sommige bezoekers is de spanning van het vernieuwen zelfs verslavend. ‘Als ik van een nieuwe venue hoor, dan wil ik daar meteen heen. Ik vind dat zo kicken,’ zegt Arthur de Smidt. De Smidt gaat bijna alle feestjes in het alternatieve circuit af. Hij is partyfotograaf. Tien jaar geleden was het in Amsterdam beter gesteld met de underground, denkt De Smidt, maar hij sprokkelt nog altijd genoeg feestjes bij elkaar om zijn weekend vol te krijgen. havana
11
reportage
(foto’s pagina 12) Thermos
politie belt, en het is over.’ Opmerkelijk vindt Zirk dat de underground sfeer wordt nagebootst door commerciële feesten. ‘Dance Valley, Mystery Land, al die organisatoren weten dat underground een succesformule is en proberen dat na te doen door bijzondere locaties te kiezen of dat rauwe randje van de underground na te maken.’ Dat beaamt ook journalist Job de Wit. ‘Marketingjongens hebben het alternatieve circuit ontdekt en gebruiken dat in hun reclames. Zo verdwijnt de underground omdat het onmiddellijk door de mainstream wordt omarmd.’
Ad hoc
Verzuipen in je eigen succes Een van de grootste gevaren voor de underground is populariteit. Veel plekken en feestorganisaties gaan ten onder aan hun eigen succes. Lammers van Lockdown weet dat ook. ‘Zodra er te veel mensen van ons weten, leggen we de boel stil. We moeten het 12
havana
wel een beetje vers houden.’ Ook Zirk stopte door de populariteit van zijn feesten. ‘Soms liep het helemaal uit de hand. Op een feest in een kraakpand in de Dantziger Bocht, in de Houthavens, kwamen 1500 mensen af. Dan hoeft er maar één gast te zijn die te veel lsd opheeft en uit paniek de
Opvallend is dat veel undergroundorganisaties niet meer aan een locatie gebonden zijn. Voorheen waren kraakpanden als de Nieuwe Anita of OT 301 vaste locaties voor spannende avonden. Maar nu die plekken tot de mainstream behoren, is de echt alternatieve cultuur reizende. Underground heeft een adhockarakter gekregen. Neem Galerie Schaap bijvoorbeeld. Een kunstenaarsnetwerk dat huisde in een oude slagerij in de Utrechtsestraat. De eigenaar
wilde het pand terug, waardoor de kunstenaarsvrijplaats de biezen moest pakken. Onder de naam Museum of the Bohemean reist nu een collectie van kunst in wijndozen elke drie maanden van galerie naar galerie in Amsterdam. Jaap Simonis is het brein achter Schaap en het Museum of the Bohemean. ‘Amsterdam mag meer broeien. Op dit moment is er weinig aanbod op het gebied van vrijplaatsen voor kunst en cultuur, dat zie je aan de enorme aanloop die we hebben.’ De wijndozen worden elke drie maanden uitgedeeld aan bezoekers en moeten na zes weken terugkomen met een kunstwerkje erin. Bij de viering van het éénjarige bestaan van Museum of the Bohemean zitten kunstenaars en andere trouwe Bohemeanbezoekers op Perzische tapijten en genieten van muziek en theaterperformances in kunstcentrum Mezrab in Oost. Goedkoop bier en soep zorgen voor een gemoedelijke sfeer. Volgens Simonis zijn er nu een paar honderd mensen die het Museum of the Bohemean volgen. ‘Maar dat wordt alleen maar meer omdat we steeds verhuizen. We trekken iedereen aan. Van hippies tot bourgeoiskindjes met rijke ouders.’
reportage
Beeld Bram Belloni
AMSTERDAMSE UNDERGROUND
(foto’s pagina 13) Café
Homosauna Hoewel kraakpanden het moeilijk hebben nu ontruimingen geen unicum meer zijn en het kraakverbod aanstaande is, blijft de kraakwereld exponent van de underground. Een maand geleden werd de oude homonachtsauna Thermos in de Kerkstraat gekraakt door Kraakhelder, een cultuur-
ruimtes’, elk ongeveer zo groot als een kleedhokje – als je er rechtop in staat dan steekt je hoofd boven de schotten uit. ‘Safe only’ waarschuwt een bordje op de deur. Het feestje moest wel een beetje exclusief zijn, dus de bezoekers werden op de hoogte gebracht via een mailinglijst. Het is de bedoeling dat Thermos een lacune in
‘Zodra erover wordt geschreven, is het eigenlijk geen underground meer’ groep die leegstand wil opvullen met kunst en nachtcultuur. Op Museumnacht is de voormalige homosauna volledig afgeschermd, alleen te herkennen door de vele fietsen voor de deur. Bij de deur moet je een wachtwoord noemen, anders kom je niet binnen. Minimal music schalt door de ruimte. Studenten, krakers, kunstenaars en vijftigers dansen in de voormalige kantine van de sauna. Het pand heeft drie verdiepingen en een darkroom. En er zijn zo’n zeventig ‘rust-
de kunstscene van Amsterdam vult, vertelt Kraakhelder-woordvoerder Patrick: ‘We gaan hier theater, muziek en beeldende kunst programmeren. Er zijn tegenwoordig nog maar weinig kunstenaarsvrijplaatsen in Amsterdam, zeker binnen de grachtengordel.’
Goin’ undergound? Belangrijk, noodzakelijk, onontbeerlijk en niet weg te denken. Zo omschrijven undergroundgangers hun scene. Want hoewel de underground sneller en sneller vernieuwt en
minder aan plekken dan wel aan personen of organisaties is verbonden, het bestaat nog wel. Volgens Zirk is de underground de avantgarde, een broedplaats voor nieuwe muziekstromingen. Lammers van Lockdown vindt de ondergrondse uitgaansscene onontbeerlijk om uit de sleur te komen van het overbekende aanbod in Amsterdam. En Jaap Simonis van Galerie Schaap is stellig: ‘Ze kunnen kraken verbieden, illegale feesten afgelasten, maar de underground blijft bestaan. Stiekem kan altijd.’ En alle drie zijn ze het erover eens: in een maatschappelijk klimaat van controle en regeltjes biedt de underground tegenwicht aan vertrutting.
Familiair Op een vrijdagavond drinken en dansen zeventien mensen in De Zolder. Als een alleenheerser zit barvrouw Hilje met een cowboyhoed achter de bar – ze past er net tussen. Aan de muur hangen wonderlijke parafernalia: een groot schilderij van een oude man met een rode sjerp, een tafeltennisbatje, witte plateauzolen en een schildpaddenprent uit Kaapverdië.
De Zolder
Bezoeker Koen (27) is er voor de derde keer. ‘Hier heb je geen sluitingstijden, het is gezellig, familiair, je mag er roken. En het is speciaal, omdat je uitgenodigd wordt.’ De buren van Hilje hebben gelukkig nog niet geklaagd. Hilje hoopt dat ze mensen inspireert om ook zoiets op te zetten. ‘Je hoeft geen duur pand te hebben op een toplocatie om iets nieuws te beginnen. Gewoon een goed concept en leuke mensen, dat is genoeg.’ n Sommige geïnterviewden worden op hun verzoek alleen met voornaam genoemd.
n Undergroundkunst www.galerieschaap.nl n Lockdownfeestjes www.myspace.com/lockdownamsterdam n Subbacultcha, tijdschrift over
de undergroundscene www.subbacultcha.org n Underground bandjes in de Winston www.amsterdam-underground.com n Kraakhelder www.kraakhelder.org havana
13
studentondernemers
Harder rennen dan de rest Beeld Carlijn van Donselaar
Sybren Smith en zijn vrienden begonnen als geldwolfjes maar veranderden al snel in gepassioneerde ondernemers. Nieuwste project van hun promotiebureau: fietstaxi’s. ‘Je kunt er schatrijk mee worden.’ Carlijn van Donselaar ‘Perespro: hét promotiebureau uit Amsterdam.’ Een gedurfd statement voor een bedrijf dat nog geen jaar bestaat. Gelukkig ontbreekt het Sybren Smith (25), creatief directeur en student Commerciële Economie, aan lef noch talent. Samen met twee vrienden slaagde hij erin voet aan de grond te krijgen in de wereld van de promotie en marketing. ‘Inmiddels kloppen de eerste klanten van buiten ons eigen netwerk bij ons aan.’ In tegenstelling tot wat op de strakke visitekaartjes staat, houden Sybren en zijn kompanen Sander Verwer (25) en Elias Hering (24) geen kantoor aan de Herengracht. Sybren grinnikt: ‘Dat is eigenlijk een virtual office. De receptionist aldaar verbindt telefoontjes gewoon door naar onze mobieltjes. We kunnen nog helemaal geen duizenden euro’s aan huur betalen, maar het staat natuurlijk wel chic.’ Het echte kantoor bevindt zich – ook niet verkeerd – in Oud-Zuid. In het appartement van Sander, om precies te zijn. Dit is de plek waar het allemaal begon. Na een buitenlandstage logeerde Sybren tijdelijk bij Sander. ‘Hij en Elias waren net een eigen promotiebedrijf begonnen. Toen ik hardop begon mee te denken, was er al snel geen weg meer terug.’ Sybren geeft eerlijk toe dat snel rijk worden de grootste drijfveer was achter de start van Perespro. ‘Een neef van Sander verdiende bakken met geld met een promotiebedrijfje in België. Hij kwam vaak langs in snelle auto’s en trakteerde ons op dure etentjes. Dat wilden wij ook wel! Met dollartekentjes in de ogen maakten we onze eerste plannen.’ 14
havana
Tijdens brainstormsessies borrelden de ideeën in razend tempo op. Maar er gebeurde ook iets anders: de jongens werden gegrepen door hun werk. ‘We veranderden van geldwolfjes in gepassioneerde ondernemers. Het bedenken van manieren om bedrijven beter en efficiënter in de markt te zetten gaf een enorme kick.’
Netwerken Omdat er met ideeën alleen geen droog brood te verdienen valt, moesten de kersverse ondernemers hard op zoek naar klanten. Voor de broer van Sander, een handelaar in zonnebankapparatuur, zette Perespro een belactie op touw. Het doel: zo veel mogelijk afspraken met potentiële klanten. ‘We scoorden goed, met acht tot elf procent bovengemiddeld. Onze eerste klant was tevreden en noemde ons binnen zijn netwerk. Vervolgens werden we door zes andere bedrijven ingezet.’ Door creatief te zijn, lukte het om ook andere klussen binnen te slepen. Sybren merkte al snel dat alleen heel concrete ideeën aanslaan. ‘Op een markt zag ik iemand staan met kleine plastic ‘flessenpostflesjes’. Hé, dacht ik, best leuk materiaal voor het promoten van een zonnebankstudio. Doen we er wat zand, leuke schelpjes en een kortingsbon in. Nog diezelfde middag verkocht Sander het idee aan een klant en kort daarna deelden we 1400 zelfgevulde flesjes uit in het centrum van Alkmaar.’
Ego’s thuislaten Hoewel Sybren veel voldoening haalt uit zijn
studie Commerciële Economie, mist hij de focus op het ondernemerschap. ‘Veel van de theorie in mijn studie is gericht op werknemers. Ik wilde mezelf breder ontwikkelen. Daarom besloot ik ook een minor Ondernemerschap te volgen.’ Het laatste jaar van de studie betekent: veel projectgroepjes. Voor ondernemer Sybren niet altijd een onverdeeld genoegen. ‘Er wordt veel en lang gepraat, terwijl ik meer van het aanpakken ben. Ik merk dat ik harder ga rennen dan de rest. Natuurlijk ook omdat ik dan sneller terug kan naar het bedrijf.’ Het streven is nu om in juni af te studeren. Natuurlijk op het werk bij Perespro.
Fietstaxi’s Voor een van de nieuwste opdrachten van Perespro verdiepte Sybren zich in de wereld
inkomsten vooral afhankelijk zijn van de verhuur aan chauffeurs, die per dag een vast bedrag betalen om op de taxi te mogen rijden.’ Een taxi die een dag niet verhuurd wordt, betekent dus direct een verlies. Om dit op te vangen moeten andere bronnen worden aangeboord: de adverteerders. Inmiddels beheert Perespro de advertentieruimte op alle fietstaxi’s van het bedrijf. De komende weken moeten de adverteerders via belacties worden binnengehaald. Sybren: ‘We mikken vooral op de Amsterdamse mkb’ers, bijvoorbeeld de winkeliers in de Kalverstraat. De advertentieruimte die we ze bieden, is bijzonder omdat op de plekken waar fietstaxi’s staan, de Dam, het Leidseplein en het Rembrandtplein, een strikt reclamebeleid geldt. Hierdoor springen de bedrukte fietstaxi’s er straks nog meer uit.’
‘Met dollartekentjes in de ogen maakten we onze eerste plannen’ van de fietstaxi. Nadat de vergunningen voor het aanbieden van dit duurzame vervoersmiddel vorig jaar werden vrijgegeven, schoten de fietstaxibedrijfjes als paddenstoelen uit de grond. Opmerkelijk, als je weet dat velen vervolgens maar moeilijk het hoofd boven water houden. Ook voor Wielertaxi, met dertig taxi’s het grootste fietstaxibedrijf, zijn het zware tijden. Een uitdaging, vond Sybren. ‘Het probleem van de fietstaxibedrijven is dat ze voor hun
Sybren was zelf jarenlang chauffeur op de fietstaxi, dus hij weet hoe belangrijk een glimlach kan zijn. ‘Als ik er zin in had, leverde me dat al snel dertig euro extra per dag op.’ De komende tijd hoopt hij meer studenten te werven voor het rijden van de fietstaxi’s. ‘Veel mensen weten nog niet dat je er schatrijk mee kunt worden. Voor mijn stage in Portugal had ik veel geld nodig. Na drie maanden op de fietstaxi vertrok ik met een nieuwe motor en duizend euro zakgeld.’ n
opinie
Maak de Pabo weer knus en klein
Het gebouw van de voorloper van de Pabo, Bouman Academie in de Prinses Irenestraat, in 1972.
Beeld J.M. Arsath Ro’is/Stadsarchief Amsterdam
De Pabo moet weer een zelfstandige school worden, met saamhorigheid en verbondenheid. Nostalgisch geleuter? Misschien, maar Jim Grigoleit ziet er wel wat in. Jim Grigoleit Ruim veertig jaar geleden studeerde ik aan de voorloper van de Pabo van de Hogeschool van Amsterdam: de Bouman Academie. Een grote school met meer dan dertienhonderd leerlingen. Deze ‘Pabo’ stond landelijk zeer goed aangeschreven en de ‘studenten’ waardeerden hun opleiding in hoge mate. De opkomst op de laatste reünie bevestigde dit nog eens. Maar was het wel zo’n goede opleiding? Niet zo lang geleden sprak ik een oud-directeur die verzuchtte dat het achteraf gezien eigenlijk ‘een extreem slechte opleiding’ was. Ik ben het met hem eens. We werden destijds niet goed voorbereid op ons beroep. Mijn eerste jaar als onderwijzer staat me nog helder voor de geest, en niet alleen door positieve ervaringen!
aparte driejarige opleiding voor de kleuterleidsters. Toen in de jaren tachtig de kleuterschool en lagere school samensmolten tot de basisschool, werden ook de opleidingen samengevoegd. Pedagogische Academie (drie jaar) plus Kleuteropleiding (drie jaar) werd geen zes jaar Pabo, maar slechts vier jaar. Vooral kennis aspecten kregen minder aandacht.
Rode kaart In de jaren negentig werd de Pabo ingelijfd door de Hogeschool van Amsterdam. Dit had grote gevolgen. Het speciaal voor onderwijs ontworpen Pabo-gebouw werd al gauw verkocht, omdat het zich op de peperdure Zuidas bevond. Aangezien het toen om een categorale school ging, voelde eenieder zich daar thuis. Er werd veel muziek gemaakt,
De Pabo werd in een voormalig belastingkantoor gepropt. Weg identiteit, weg saamhorigheid De huidige studenten zijn beter voorbereid. In hun afstudeerjaar functioneren ze in de stage als volwaardige, zelfstandige leerkrachten. Zij worden door de leerlingen, de collega’s, de directeur en niet te vergeten de ouders voor vol aangezien. Als het echter gaat over algemene ontwikkeling weten de huidige studenten minder dan de onderwijzers van mijn generatie. De oude opleiding duurde drie jaar. Er was toen een
kinderliedjes geoefend en gedramatiseerd. Ondanks het grote aantal studenten was de saamhorigheid groot en waren de feesten beroemd. Nostalgisch geleuter? Misschien een beetje, maar ook een heleboel niet. Na de fusie werd de Pabo in het voormalige belastingkantoor aan de Wibautstraat gepropt. Weg identiteit, weg saamhorigheid. Terwijl de opleiding verbeterde, nam de
waardering van de studenten af. Ook de docenten mopperden meer dan ooit. De afwisseling van steeds weer nieuwe managers was schering en inslag en al snel bewoog alles zich in een neerwaartse spiraal, uitmondend in de ‘rode kaart’ van de visitatiecommissie. Sinds die tijd heeft de Hogeschool meer in de Pabo geïnvesteerd, vooral in de contacten met de stagescholen. Ook nu vind ik de huidige Pabo beter dan die uit mijn tijd. De waardering van de studenten laat echter iets anders zien. De Algemene Onderwijsbond (AOb) heeft onlangs een ranglijst gepubliceerd van alle Pabo’s in Nederland waaruit blijkt dat die van de Hogeschool van Amsterdam de slechtste is. Opvallend is dat de categorale Pabo’s het vrijwel allemaal goed doen. Het zou interessant zijn eens te analyseren waarin dat zit. Ik durf de stelling aan dat dit vooral komt omdat het categorale, zelfstandige scholen zijn. De herkenbaarheid, de saamhorigheid, de verbondenheid, de betekenisvolle omgeving zijn factoren die sterk het gevoel en het rationele denken beïnvloeden. Men voelt zich thuis. Onze Pabo is nu gehuisvest in een kantoorgebouw aan de Wenckebachweg, dat in niets aan een school doet denken. Niemand voelt zich ook verantwoordelijk voor dit gebouw. Dit blijkt uit de rotzooi die achterblijft na elke les, maar ook uit de inrichting van de lokalen. Docenten moeten elk semester afwachten in welk lokaal zij dan geacht worden les te geven en hebben geen enkel belang om iets aan die inrichting te doen. Ook op de nieuwe locatie
van de Amstelcampus zal deze situatie niet veranderen. Voor de Pabo is één verdieping gereserveerd, waar zes à zeven groepen tegelijkertijd les kunnen hebben. De rest zal net als nu een nomadisch bestaan moeten leiden.
Meerwaarde De Academie voor Lichamelijke Opvoeding (ALO) heeft het destijds voor elkaar gekregen als instituut zijn zelfstandige positie binnen de HvA te behouden. Dat de ALO dat heeft kunnen bewerkstelligen is bijzonder, want het gaat hier ook om een lerarenopleiding en het zou toch voor de hand liggen als de gymnastiekers een onderdeel zouden zijn van het domein Onderwijs & Opvoeding. De docenten en studenten beoordelen hun ALO goed. Zij zijn de ALO en geen HvA. De categorale Pabo’s die zo hoog scoren blijken ook nog te kunnen werken met een docent-studentratio van 1 op 16. Dat is nog eens andere koek dan de norm van de Hogeschool van Amsterdam: 1 docent op 33 studenten! Ik zou graag uitgezocht zien hoe dat nu kan. Eigenlijk weet ik het al. Van elke euro gaat hier slechts 60 procent naar onderwijs. Maar waar de rest naartoe gaatS? De vorige directeur van de EHvA (voorloper van het domein Onderwijs & Opvoeding, red.) heb ik de vraag kunnen stellen welke meerwaarde de fusie de verschillende instituten had opgeleverd. ‘Geen enkele!’ schaterde hij. ‘In tegendeel!’ n Jim Grigoleit is docent aan de Pabo en lid van de medezeggenschapsraad van het domein Onderwijs & Opvoeding. havana
15
2028
De Spelen als hefboom De HvA en UvA zien grote mogelijkheden als de Olympische Spelen in 2028 naar Amsterdam komen, maar niet als enig doel. ‘De Spelen zijn een stip aan de horizon.’ Merel Straathof
Juli 1928. Topsporters uit 46 landen strijken neer in Amsterdam om alles te geven tijdens het grootste sportevenement ter wereld: de Olympische Spelen. Het is het jaar dat Coca-Cola begint met de sponsoring van het evenement, dat vrouwen mogen meedoen op het onderdeel atletiek en de Olympische vlam voor de eerste keer brandt. In 2028, precies honderd jaar later, moeten de Spelen opnieuw naar Amsterdam komen, vindt de gemeente – en ook de HvA en UvA. Om dat plan kracht bij te zetten schoof voorzitter Karel van der Toorn een maand geleden Cees Vervoorn naar voren om de HvA en UvA op ‘Olympisch niveau’ te brengen. Van der Toorn wil daarmee niet iedere student en medewerker de sportschool in jagen, wel wil hij met het Amsterdamse onderwijs ‘voor het hoogst haalbare gaan’. ‘Als een land de Spelen organiseert, betekent dat een enorme impuls voor de infrastructuur en de economie. Maar ook de onderwijsinstellingen maken een flinke trek naar boven. Die ambitie heb ik ook voor de HvA en UvA.’ Van der Toorn heeft daar al zijn ideeën over. ‘Iedereen met interesse in sport moet dat meer kunnen terugvinden in ons onderwijs en onderzoek.’
ook een speciaal masterprogramma van belang is. ‘Er is al eens gepraat over een programma gericht op de volledige organisatie van een groot evenement. Dat zal een master worden voor mensen die al een aantal jaar werkervaring hebben. Die studenten moeten verder kunnen kijken dan de eigen sportaccommodatie.’ Ook het wetenschappelijk onderzoek aan de UvA wacht een enorme impuls met de Olympische Spelen in het vooruitzicht. ‘We willen studenten de komende tijd aanmoedigen onderzoek te doen naar sport en alles wat daar mee samenhangt,’ zegt Van der Toorn. En dat kan binnen iedere discipline. Vervoorn: ‘Er is al een leerstoel Sportsociologie en ook Sportpsychologie timmert hard aan de weg, maar er kan nog veel meer. Er zou een fysiologisch onderzoek gedaan kunnen worden om te ontdekken wat de beste voorbereiding is voor topatleten om Olympisch goud te winnen. Maar een dergelijk evenement roept ook vragen op, zoals: waar komt een nieuw stadion? En wat is de Olympische impact op onze economie? Op deze manier krijgt de wetenschap in de volle breedte een push, en daarmee kun je je als onderwijsinstelling onderscheiden.’
Carte blanche
Olympische koorts
Vervoorn, voorzitter van het domein Bewegen, Sport & Voeding, staat te trappelen om zijn carte blanche de komende tijd in te vullen. Hoewel zijn functie nog vers is, ziet hij veel kansen voor het onderwijs in aanloop naar de Spelen. ‘Van de zeventigduizend HvA- en UvA-studenten heeft zeker de helft iets met sport. Ze wonen allemaal in en om de stad en kunnen veel betekenen bij de organisatie van zo’n groot evenement. Op hen zal de gemeente zeker gaan terugvallen.’ Een belangrijk voornemen van Vervoorn is het opzetten van sportminoren waar verschillende domeinen bij betrokken zijn. ‘Het zou fantastisch zijn als er een minor Sportjournalistiek komt, of een programma waarin techniek en sport samenkomen.’ Els van Dam, opleidingsmanager Sportmarketing en Johan Cruyff University, denkt dat
Studenten die nog niet aan een onderzoek toe zijn, kunnen evengoed onderdeel worden van de Olympische koorts. Volgens Vervoorn zal het de komende jaren wemelen van de stages, projecten, wedstrijden en opdrachten rondom sport. ‘Dat zal steeds meer komen, dat kan niet anders.’ Bij het Universitair Sportcentrum (USC) kunnen studenten al stagelopen, maar er zijn meer mogelijkheden, stelt directeur Theo van Uden. ‘Ook hier kan onderzoek gedaan worden. En ik zou het leuk vinden als er een sportbureau komt waar extra sportevenementen en toernooien worden georganiseerd voor studenten en medewerkers.’ Nu heeft het sportcentrum daar onvoldoende tijd voor. ‘Zo’n bureau kan ook zorgen dat er niet zoals dit jaar vijfhonderd, maar tweeduizend mensen van de HvA en UvA meedoen aan de Dam tot Damloop.’
16
havana
Binnen de opleiding Sportmarketing is al ruimschoots aandacht voor de Spelen van 2028. Dat is geen overbodige luxe volgens opleidingsmanager Van Dam. ‘Als de Olympische Spelen naar Amsterdam komen, zijn het de studenten van nu die in 2028 het evenement moeten neerzetten.’ Daar zijn de meeste studenten goed van doordrongen. Voor studente Sportmarketing Janneke van der Horst (21) staan de Olympische Spelen van 2028 nu al centraal in haar studie. Een maand geleden won zij met haar projectgroep de studentenontwerpwedstrijd van de gemeente Amsterdam met een voorstel voor een bidbook voor de Spelen van 2028. ‘Het plan bestaat onder meer uit een duurzaam eiland in het IJsselmeer met daarop een stadion en Olympisch dorp,’ vertelt Janneke. Nu loopt ze stage bij het project Olympische
Internationaal Olympisch Comité (IOC) belangrijk vindt. Op dat gebied kunnen de UvA en HvA ook een duit in het zakje doen, denkt voorzitter Van der Toorn. ‘Wij zouden het sportevenement voor het hoger onderwijs, de Universiade, naar Amsterdam willen halen. Cees Vervoorn zou daar een rol in kunnen spelen. Zo geef je een belangrijk signaal af aan het IOC.’
Sportcongressen Maar net als alle andere sportieve plannen, zal ook dit voornemen niet zomaar van de grond komen. ‘Het voordeel is dat we er nu al mee bezig zijn. Maar dat is net zo goed het nadeel, want die drive moeten we wel achttien jaar volhouden,’ zegt Vervoorn. Om de vaart en vooral het overzicht te houden, zullen er regelmatig sportcongressen georganiseerd worden door de HvA en UvA. Op die bijeenkomsten komen mensen die binnen de onderwijsinstellingen iets met sport te maken hebben – van onderzoekers tot voorzitters van de domeinen – om elkaar bij te praten. Van Uden: ‘Op die manier weet iedereen waar de ander mee bezig is, wat de plannen en problemen zijn. Dat overzicht is er nu nog onvoldoende.’ Toch is het binnenhalen van de Olympische Spelen niet het uiteindelijke doel van de HvA en UvA. ‘De Spelen in 2028 zijn simpelweg een stip aan de horizon, waardoor we dingen makkelijker in gang kunnen zetten,’ stelt Van Uden. Vervoorn sluit zich daarbij
‘Studenten kunnen veel betekenen bij de organisatie van zo’n groot evenement’ Ambitie van de gemeente. ‘Als ik klaar ben met mijn studie zou ik heel graag verder werken aan het Olympisch plan. Het lijkt me fantastisch om mee te helpen aan het grootste sportevenement ter wereld, waar zo ontzettend veel verschillende sporten samenkomen.’ Wat haar betreft is dat het hoogst haalbare. ‘Voor evenementen als de Olympische Spelen gaan mensen Sportmarketing studeren.’
Kleedruimtes Maar de Olympische ambities van de HvA en UvA reikten verder dan het onderwijs. ‘We gaan voor een sportiever personeelsbeleid,’ stelt Vervoorn. ‘Elk gebouw van de UvA of HvA moet kleedruimtes en douches hebben zodat werknemers die met de fiets naar het werk komen zich kunnen opfrissen.’ Vervoorn denkt zelfs aan het tactisch inzetten van de collectieve zorgverzekeraar van HvA-werknemers. ‘Stel, iemand kan aantonen die hij drie keer in de week sport en dagelijks naar het werk fietst, dan zouden we bijvoorbeeld kunnen afspreken dat diegene tien euro premie minder per maand betaalt.’ Minder op de onderwijsinstellingen zelf gericht, maar essentieel in aanloop naar de Spelen, is het opbouwen van een track record. Door de komende jaren verschillende kampioenschappen binnen te halen, laat Nederland zien de organisatie van grote evenement aan te kunnen, iets wat het
aan. ‘De Olympische Spelen zijn een mooie hefboom voor de discussie die we willen starten. Maar het doen van een Olympisch bid is niet het belangrijkste.’ Volgens Van Uden is deze instelling belangrijk om teleurstelling te voorkomen als de Spelen aan Nederland voorbij gaan. ‘Dan is het allemaal niet voor niets geweest. We kunnen dan wel zeggen: we hebben mooie accommodaties, de sportparticipatie in Amsterdam is bovengemiddeld, er is een sportbureau en er is waardevol onderzoek verricht op het gebied van sport. We zijn dan gewoon een beter sportland geworden. De weg ernaartoe is in feite belangrijker dan de Spelen zelf.’ n
Prestige n Zowel Amsterdam als Rotterdam hopen de Olympische Spelen in 2028 te mogen organiseren. Voor het prestige is het belangrijk welke stad benoemd wordt, maar in de praktijk zullen de onderdelen van de Spelen door heel Nederland plaatsvinden. n In 2019 moet het NOC*NSF, het Nationaal Olympisch Comité van Nederland, het Nederlandse bid indienen bij het Internationaal Olympisch Comité (IOC). n In de zomer van 2021 maakt het IOC bekend welke stad de Spelen van 2028 zal organiseren.
2028
havana
17
ondertussen in...
amfi angels
Hong Kong Celine Disch (20, derdejaars Amfi) studeert een halfjaar International Fashion Management in Hong Kong. Ze leert steeds meer lokale studenten kennen. Nu hun namen nog.
Iceman en Piggy-Lala
Piet Moll Ni hao! Ni hao ma? (Hallo, hoe gaat het?) Ik studeer hier nu een maand, maar het lijkt alsof ik nooit anders heb gedaan. Mijn kamer deel ik met een meisje uit Noorwegen en het voelt helemaal als mijn ‘thuis’. Ik loop elke dag naar school alsof ik dat al drie jaar doe. De lessen Mandarijn vallen me wat tegen. Het schrijven van het Pinyin (in Latijnse letters) is nog te doen, maar de karakters zijn voor mij nog steeds een groot mysterie. En dan te bedenken dat er in totaal vijftigduizend karakters zijn! Tijdens alle lessen wordt aan het begin de attendence list afgegaan, dus aanwezigheid bij de lessen is wel zo gewenst. Mij lukt het alleen nog steeds niet de namen van iedereen uit elkaar halen. De meeste studenten heten Wang, Cheung of Lang. Gelukkig hebben een hoop Chinezen ook een Engelse naam. Vooral wij uitwisselingsstudenten zijn daar erg blij mee. De lokale studenten mogen zelf hun naam kiezen. Namen als Iceman en Piggy-Lala zijn daardoor niet ongewoon. Mijn eerste examen is ook achter de rug, en het viel me mee. De moeilijkheidsgraad van zowel de lessen als de examens is niet enorm hoog, maar het is allemaal erg veel. De Chinezen houden van studeren, dus dat is weer ouderwets huiswerk maken achter mijn bureau. Het leven als een exchange student in Hong Kong is echt geweldig. Je leert enorm veel van de verschillende culturen in deze smeltkroes. Niet alleen leer je omgaan met verschillende achtergronden en gebruiken, ook mijn vocabulaire in de verschillende talen is enorm toegenomen omdat iedereen elkaar wat basic woordjes en zinnetjes leert. Hong Kong is een bruisende stad waar altijd wel iets te doen is. Het weer is hier nog steeds heerlijk. Weersverwachting voor de komende maand: dertig graden en zon. Je hoort mij hier niet klagen.
Celine
Kelly
Joris
Laura
18
havana
Milou
Joran
De Angels: Martine, Lieke en Fleur
Beeld Marc Deurloo
Strak in het pak Amfi Angels geven wekelijks gevraagd en ongevraagd fashionadvies. Voor al uw modemissers, misaankopen en matchende setjes: ‘Fashion is a war, and we love the battle.’ Aflevering 10. Annemarie Vissers Piet Moll (20, derdejaars Aviation) ‘Ik ben op weg naar een presentatie, vandaar dat pak. Maar ik vind het zeker geen straf, ik hou er wel van. Ik heb er dan ook twee, om af te wisselen. Het speldje is van Portugese Airlines. Ik ben half Portugees en luchtvaartkunde heeft – niet raar voor een Aviation-student – mijn fascinatie.’ Angel Fleur: ‘Hmm… mannen in pak, daar maak je meisjes altijd blij mee, een prima eyecatcher. Not bad.’ Angel Martine: ‘Veel vrouwen vinden dit way aantrekkelijk. Guys in a suit are hot! Tja, op een kerel in pak valt weinig aan te merken, dus we krijgen het lastig als Angels. Mits het natuurlijk wel een perfect zittend pak. Het is wel belangrijk dat het pak goed aansluit aan je lichaam. Een pak met net te wijde schouders, te korte mouwen of te korte pijpen is namelijk echt hideous. Of je gaat strak in je pak, óf je laat een pak helemaal links liggen. Hij doet het goed wat betreft de maten. Wat ik mee afvraag: is deze jongen op weg naar een chique party of is dit zijn dagelijkse kloffie?’ Angel Fleur: ‘Hij lijkt wel een beetje op een piloot. O, hij doet een heuse opleiding in vliegtuigkunde? Ja, dat is te zien. Ik weet niet of ik dat nu goed of slecht vind, overigens.’ Angel Martine: ‘Het is eeuwig zonde dat veel boys het niet comfi vinden in een mooie suit te lopen. Kom op heren: niet twijfelen, doe de dames – en doe het anders voor de Angels – wat vaker een plezier en laat die eeuwige jeans een liggen en koop een echt mooi zittend pak. Je ziet er namelijk altijd netjes uit.’ Angel Fleur: ‘Eens! Eens! Maar weet het ook te dragen: ook al voel je je niet heel relaxed, dan doe je maar alsof.’ Angel Martine: ‘Maar we snappen
ook dat het wat overdressed kan overkomen, dus we vergeven het je als je op een doordeweekse dag in iets anders hijst. Maar er zijn genoeg gelegenheden waar je netjes wordt verwacht.’ Angel Martine: ‘Jammer is wel dat deze heer weinig eigen touch aan het geheel heeft gegeven, behalve dat speldje dan. Je kunt niet zijn eigen stijl in het geheel herkennen. Ik vind het wel leuk dat hij dit draagt om iets van zijn persoonlijkheid vrij te geven, maar daar blijft het bij. Als je dan toch ervoor kiest om jezelf in te pakken, kies dan voor een mooie stropdas. Dan laat je nog een beetje zien wie je bent.’ Angel Fleur: ‘Er mag nog wel wat kleur bij van mij, het liefst in de stropdas, de schoenen of het gebruikelijke driehoekige zakdoekje in de borstzak. Van mij mag de beste jongen die das trouwens ook iets losser rond zijn hals knopen, want anders heb je zo’n ingesnoerd gevoel. Ik ben dus overall wel positief over deze kandidaat.’ n
Tips & Tricks van Angel Lieke
* * *
Overbodig te melden maar we doen het toch: draag nóóit witte sokken. Draag lange kousen zodat wanneer je gaat zitten en je broekspijpen iets omhoog gaan, je geen harige benen showt. Een slechtzittend pak is really hideous. Als je je pak op maat laat maken, met très chique je initialen in de voering, zijn alle problemen opgelost. Leuk voor een carnavalsfeest maar Disney-stropdassen zijn echt not done. Ook niet als joke op je werk. Let er ook op dat je pak op geen enkele manier te verwarren is met van dat van de beveiligingsmedewerker.
passie e over j n e l l a? erte zelf v e in havan passi ail naar m a.nl v h @ a havan
Beeld Fred van Diem
Hij eet niks dat uit zee komt, gaat uit zijn dak van een verhuizend heremietkreeftje en heeft ‘wel wat problemen met zeepaardjes’ – die laten zich maar moeilijk vinden, volgens duikfanaat Alexander Hautvast (37, hoofd Salarisadministratie). Annemarie Vissers
‘Ik zal niemand vervelen met de uren film en bergen foto’s die ik maak tijdens het duiken. Ik weet zelf hoe dat gaat: zit je op verjaardagen naar andermans vakantieavonturen te kijken. Daar zit toch niemand op te wachten. Ik exposeer wel eens wat, en de wat saaie witte wanden van onze afdeling aan de James Wattstraat heb ik hier en daar wat gepimpt met ingelijste duikfoto’s van me. Maar dat is het verder wel. Het moet natuurlijk geen bibliotheek worden. Als kind van tien was ik al in de weer met m’n snorkeltje en duikbril. Ik hield meteen van water, en dat is niet meer overgegaan. Toen ik zo rond de twintig was, kwam daar het echte duiken bij. Maanden heb ik geoefend, in het Sportfondsenbad. Tegenwoordig halen duikers binnen twee dagen hun brevet, maar twintig jaar geleden begon je gewoon in een oefen-
badje. Met koud water en een hoop chloor. Ruim 550 duiken heb ik nu gedaan, maar die allereerste keer dat ik mijn hoofd onder water stak, staat me nog scherp voor de geest. Het voelde bizar en heel tegennatuurlijk. Dat was best even paniek, zeker bij de eerste duik in Nederlands binnenwater: pikkedonker en hartstikke koud. De Nederlandse wateren zijn moeilijk. De Sloterplas bijvoorbeeld, is een lastige: het wordt er heel snel heel diep, je ziet geen hand voor ogen en weet dat je niet zo maar naar boven kunt. Als je die eerste stap echter voorbij bent, daalt er een enorme rust over je. Je hoort alleen je eigen ademhaling, het suizen in je oren. Leren vertrouwen op mijn materiaal, m’n buddy en mezelf; dat doet wat met me. Net als de enorme schoonheid onder water en de rust; alles gaat er langzamer.
Het fotograferen en filmen kwam er weer later bij; ik wil de onderwaterwereld letterlijk naar boven halen. Dat is nog best lastig: je moet inzicht in het gedrag van vissen hebben, je camera instellen, geduld hebben en observeren op de vierkante centimeter. Voor je het weet zijn ze alweer weg. Vooral zeepaardjes hebben daar een handje van. Ik kan rustig een kwartier op een bodem gaan zitten wachten op een van het ene huisje naar het andere verhuizend heremietkreeftje. Ik hoef trouwens geen vis op mijn bord, ik eet niks dat uit zee komt.’ n
havana
19
recensies
Cd
Boek
Theater
The Fall (Blue Note/EMI) HHHHH
Sarah Kuttner (De Bezige Bij) HHHHH
2 december, Stadsschouwburg Wel gaan De controversiële Italiaanse cineast Pier Paolo Pasolini maakte met Teorema
Norah Jones
Stuk
Teorema
een van de meest verontrustende films uit de Italiaanse cinema, nu door Toneelgroep Amsterdam gebracht als toneelstuk. Een mysterieuze vreemdeling brengt een bezoek aan een gezin. Hij knoopt met elk van de gezinsleden én de dienstbode een seksuele relatie aan. Vervolgens vertrekt hij en laat het gezin ontredderd achter. Niet gaan Als je geen zin hebt in een avond theater met een maatschappelijke boodschap.
Film
Komt een vrouw bij de dokter
Vanaf 26 november, o.a. Pathé Wel gaan Verfilming door Reinout Oerlemans van het tranentrekkende boek. Stijn, Wie Norah Jones, de dromerig klinkende vrouw met die mooie, ietwat saaie pianoliedjes. Maakte in 2002 furore met debuutalbum Come Away With Me, dat sindsdien 24 uur per dag op Sky Radio te horen is. Wat The Fall, haar vierde studioplaat, belooft eindelijk iets anders. Voor de productie tekende namelijk Jacquire King, ook verantwoordelijk voor Mule Variations, een van de beste platen van Tom Waits. Verder schreven Ryan Adams en Will Sheff (van de geweldige indieband Okkervil River) mee. Verrassende keuzes zijn dat overigens alleen voor het Sky Radio-publiek. Jones staat al jaren met enige regelmaat op de planken met artiesten die je niet bij haar verwacht. Behalve met Adams trad ze ook al op met Rolling Stone Keith Richards. Ook speelt ze voor de lol gitaar in een barband. Waarom wel De arrangementen van The Fall zijn inderdaad een stuk spannender dan je van een Norah Jones-album zou verwachten. Piano maakte plaats voor gitaar, honingzoete liedjes maken ruimte voor zwartgalliger songs van een zangeres die is teleurgesteld in de liefde. Ze doet dat op haar eigen, dromerige manier. De roestige zaag waarmee Dylan zijn zware gemoed te lijf ging op Blood On The Tracks blijft achterwege, maar uit het album spreekt de droefheid die bij zo’n heartbreak record hoort. In haar liedjes wacht ze tevergeefs op haar geliefde, vertelt ze de moeder van haar lief dat ze een darm van een zoon heeft, en de ‘Man Of The Hour’, blijkt geen nieuwe geliefde, maar haar hond. Zware kost dus, waar Jones zich dankzij haar stem doorheen slaat zonder dat ze zich vervreemdt van al te veel luisteraars. Waarom niet De stijlbreuk had wel wat heftiger gemogen. Het album blijft ondanks zijn sombere boodschap wat aan de luchtige kant. Ongetwijfeld wilde Norah Jones de liefhebbers van haar eerdere werk niet van zich vervreemden. Dat is begrijpelijk, want dankzij dat miljoenenpubliek zit ze er warmpjes bij. En hoewel het oudere werk van Jones aan de saaie kant is, is het eigenlijk nooit slecht. Maar op die echte hardcore countryplaat die van Norah Jones de nieuwe Emmylou Harris zal maken, moeten we nog even wachten. Dit album is vooral leuk als je je familie op bezoek hebt, maar toch nog net een beetje te veel muzikaal behang. n Thijs den Otter 20
havana
Wie De Duitse Sarah Kuttner. Wat ‘Een depressie is een fucking event.’ Zo luidt de eerste zin van het boek, uit de mond van een psychiater. En Karo kan dit alleen maar beamen. Deze jonge vrouw leek haar leventje helemaal op orde te hebben, maar dit verandert wanneer ze haar baan bij een evenementenbureau kwijtraakt. Nu heeft ze plotseling veel tijd om na te denken, en ze realiseert zich dat ze slechts verliefd is op het idee verliefd te zijn, en niet op haar vriend Philip. Dus ze verbreekt de relatie. En dan gaat het mis: ze is uitgeput, het onweert in haar lichaam en het enige wat ze nog doet is huilen. Haar hele leven is ze gewend geweest om haar problemen zelf op te lossen, maar nu kan ze dat niet meer. Als ze zelfs bang wordt om de televisie aan te zetten – die zou haar namelijk wel eens iets aan kunnen doen – weet ze zeker dat de tijd rijp is om hulp te zoeken. Samen met een psycholoog gaat ze haar depressie te lijf, en komt ze tot nieuwe inzichten. Waarom wel Er zijn al vele boeken geschreven over mensen met een depressie, maar de manier wáárop dat gebeurt maakt het verschil. Stuk is geen ‘klaagverhaal’. Integendeel: de toon is lichtvoetig, en vol humor en zelfspot. Een zwaar onderwerp verpakt in een luchtig jasje, dat misschien juist wel daarom recht je hart binnenkomt. Overigens net als de treffende metaforen die de schrijfster gebruikt. Zo vergelijkt Karo zichzelf bijvoorbeeld met een oude verstandskies: ‘Ik etter de hele tijd stilletjes onder een laagje huid voor me uit en nu heeft iemand de wond opengesneden.’ Waarom niet Soms lijkt het iets te veel op een dagboek. Het hele verhaal wordt verteld vanuit de beleving van Karo, terwijl je je als lezer afvraagt: hoe ervaart goede vriend Nelson of haar moeder – die vroeger vaak last had van losse handjes, maar nu haar dochter zelfs een periode in huis neemt – de hele situatie eigenlijk? n Linda Slagter
vertolkt door Barry Atsma, denkt dat hij een perfect leven heeft. Totdat er bij zijn vrouw, gespeeld door Carice van Houten, kanker wordt geconstateerd. Een meeslepend drama met alle benodigdheden voor een avondje ongegeneerd janken. Niet gaan Als je het boek leest, kun je fantasie gebruiken voor het invullen van de rollen. In de film wordt alles visueel voor je ingevuld.
Nightlife
Club Pera Special
28 november, Paradiso Wel gaan De beste dj’s en vj’s van Istanbul zijn uitgenodigd om naast hun bekende Amsterdamse collega’s te draaien. Speciaal uit Turkije zijn Ahmet Sendil, Murat Uncuoglu en DJ UHR overgekomen om met de Amsterdamse Victor Coral en Zoe Xenia de dansnacht van het Amsterdam-Istanbul Festival compleet te maken. Niet gaan Als je zaterdagochtend vroeg uit de veren moet.
Nightlife
Lovedance
1 december, diverse locaties Wel gaan Lovedance is de liefdevolle Amsterdamse afsluiting van Wereld Aids Dag. Het breidt zich als een inktvlek uit over verschillende locaties in Amsterdam. Het dampende epicentrum is zoals elk jaar in de danstempel Paradiso, hier kun je heel de nacht dansen op de liefde. Niet gaan Omdat de Vengaboys weer opduiken in Paradiso en denken dat ze nog cool zijn. No way!
Expositie
Rietveld UnCut
27 t/m 29 november, De Brakke Grond Wel gaan Drie dagen brengen studenten van de Rietveldacademie alle kunstdisciplines die ze machtig zijn samen op een reusachtige, fictieve maar felrealistische filmset. Niet gaan Het blijft een expositie van studenten, ofterwijl kunstenaars in spe. Dus of het wat is, dat is niet gegarandeerd.
Fotografie
Sex Cinema Venus
t/m 16 december Wel gaan Sex Cinema Venus is de oudste seksbioscoop op de wallen. Als gevolg van gemeentelijke opschoonplannen zal deze spoedig verdwijnen. Maar voordat dat gebeurt, zal Jan-Dirk van der Burg, aan de hand van een slideshow en enkele foto’s verhalen, verbeelden wat zich de afgelopen dertig jaar achter de klapdeurtjes van deze bioscoop hebben afgespeeld. Niet gaan Als het te pijnlijk voor je is dat deze seksbioscoop zal verdwijnen, moet je het jezelf niet moeilijker maken.
zwart-wit
Beeld Sanne van Baar
Beeld Hans van Vinkeveen
eten
Altijd plek voor cheesecake In restaurant PS eet je wat de pot schaft. Geen probleem, bij een restaurant dat zulk goed eten serveert. Op een zaterdagmiddag zat ik bij met mijn lief bij zijn ouders, op zoek naar een restaurant in Amsterdam waar wij de avond konden doorbrengen. Na een uur speuren op iens.nl kwamen we uit bij restaurant PS. Wij hoeven echt niet elke avond blini’s met kaviaar te eten, maar willen wel goed eten, een goede prijs en goede service. Daarom zijn de vereisten dat de restaurants op Iens bij eten en service hoger dan een 8 scoren. Bij PS is dit respectievelijk een 8,5 en een 8,1. Onderweg in de auto zocht ik nog wat reviews op internet en vond dat Johannes van Dam PS een 9+ geeft. Onze laatste twijfel werd weggenomen toen we het kleine, gezellige en warme restaurant binnenstapten. Ons tafeltje stond al klaar, de bediening was erg vriendelijk en als we een vraag hadden hoefden ze niet steeds naar de keuken om even na te vragen hoe die vis ook alweer heet. We werden verrast met een amuse van ansjovis, olijven en Italiaanse worst, we kregen warm knapperig brood met drie verschillende toppings. Onze avond kon niet meer mislukken. We besloten het vijfgangenmenu te nemen. Het fijne aan dit restaurant is dat je niet kunt kiezen. Dat is niet altijd fijn, maar bij een restaurant dat gewoon goed eten serveert is dat niet erg. En het scheelt weer een keuzemoment. We kregen pompoensoep met amandelkoekjes, gefrituurde gamba’s, risotto
met zeebaarsfilet, lamscarré met gegrilde groentes, vijgen met mozzarella, balsamico en rucola, een kaasplankje met een heerlijke zoete port en – als het er nog bij kon – een stuk cheesecake met aardbeien, frambozen en bosbessen! Het kon er eigenlijk niet bij, maar ja, het was toch cheesecake en daar is altijd wel een plekje voor. Tijdens het dessert maken we meestal een schatting van hoe hoog de rekening zou kunnen zijn. Als je dan een rekening krijgt van veertig euro onder je schatting, tja… Wij gaan zeker terug! n Nienke Bijlsma
Restaurant PS Planciusstraat 49 020 421 521 8 www.restaurantps.nl
Kluun is abject Thomas van Aalten (32) docent Nieuws en Media
Muziek ‘The Sisters of Mercy, de band der bands. Nee, dat is geen doemband. Zodra zanger Andrew Eldritch zwarte sokken draagt, wordt hij de demon overlord van de goths genoemd, maar er zit veel ironie en Abba in deze muziek. Korte metten mag gemaakt worden met de canon die de Leo Blokhuizen van deze wereld aanhangen: Bob Dylan, Neil Young of blues met een mondharmonica.’ Film ‘A Clockwork Orange van Stanley Kubrick. Om het prikkelende onderwerp: het geweld van de jeugdige delinquent. Moet je hem deprogrammeren of is dit onmenselijker dan het geweld dat misschien de mens eigen is? Die patstelling spreekt me aan. Door de heroïsche en bombastische vorm die zeer tot de verbeelding spreekt, blijft het aan te zien. Gênant zijn veel Nederlandse boekverfilmingen als Ik omhels je met duizend armen, de meest wanstaltige draak die ik ooit gezien heb.’ Tv ‘De briljante klassieke troep van Wim T. Schippers: Fred Haché, Barend Servet. Dat is totale ontsporing voorbij het idioom televisie: niet synchroon lopende geluidsbanden, verknipte en geplakte teksten, rare camerastandpunten. Het is dadakunst die in het museum hoort. Moreel verwerpelijk zijn alle programma’s waarbij families zijn betrokken. Kinderen worden later geconfronteerd met het feit dat hun ouders schulden hadden en in spoken geloofden.’ Boek ‘De vreemdeling van Albert Camus, mijn oerboek. Het is de banaliteit van de wereld bezien door een absurdistische bril.
Een gewone man als bankier Scheringa wordt groot via een totaal corrupt bank systeem, tuimelt naar beneden en wil nu een Partij van de Mensen oprichten. Kluun is abject: het publiekelijk vermengen van de persoon van de auteur en zijn boeken. Hij zet een sentiment neer, de dood van zijn vrouw, en gaat dit exploiteren. Het literaire gehalte is ver te zoeken.’ Kunst ‘Architectuur waarin je het gedachtegoed van het Futurisme terugziet: snelheid en heroïek. De Zuidas, een mini-skyline, die ziet er te gek uit. Monsterlijk lelijk zijn hufterproof gebouwen als station Duivendrecht. Alles is praktisch, er kan niet gesloopt worden: de bouwkundige variant van het windjack.’ Idool ‘J.G. Ballard, die op z’n zeventigste nog scherp en rock ‘n roll was en moderne romans schreef als Super-Cannes. Een auteur moet een visionair zijn: de huidige tijd een stap voor zijn en de consequenties ervan kunnen inzien. Parool-columnist Theodor Holman is verworden tot een zure en verbitterde man, continu verontwaardig en zonder agenda. Prima dat je zegt dat de islam een kwaad geloof is met fascistoïde trekken, maar geef aan wat de oplossing is. Een columnist is er niet alleen om de onderbuik te voeden.’ Stokje ‘Ik geef het stokje aan student Maritiem Officier Sjoerd Notting. Hij heeft vele paden bewandeld op studerend vlak, maar wilde volgens mij altijd al op een boot varen.’ n Hans van Vinkeveen
Oproep Ben je uit eten geweest? Stuur dan je recensie naar
[email protected]. Als je recensie geplaatst wordt, krijg je de kosten van het etentje tot 50 euro vergoed. havana
21
varia check ook
15 havanaweb.nl
Havana begint aan zijn vijftiende jaargang. Genoeg verleden tijd voor een wekelijkse duik in het stoffige archief. Wat gebeurde er in de nineties op de HvA?
Boos koor In 1998 voelde ook het HvA-koor zich geschoffeerd. Op 27 juni zou er een groot jubileumfeest zijn in Carré en het koor mocht daar niet optreden. De leden van het koor en de dirigent waren diep teleurgesteld. Maanden voorbereiding en dan niet mogen optreden. Bert Zonneveld, toen al lid van de feestcommissie, benadrukte in Havana: ‘De droeve afloop is te wijten aan miscommunicatie. Ik heb inderdaad gevraagd of ze willen optreden met highlights uit hun opera, maar daar hebben zij hele grootste plannen voor gemaakt (…). Dat past allemaal niet in Carré.’ Vandaag de dag bestaan het koor en het orkest niet meer.
Bulldozer In datzelfde jaar konden HvA-studenten voor het eerst officieel gebruikmaken van Crea, de culturele organisatie die tot dan toe exclusief voor UvA-studenten bestemd was. De HvA betaalde nog niet mee aan de exploitatie. Het bedrag van 800.000 gulden dat de UvA jaarlijks betaalde was echter voldoende om de paar HvA studenten ook te bedienen. Ondertussen is de situatie flink veranderd. Veel HvAstudenten maken gebruik van Crea en de HvA draagt stevig bij aan de exploitatie. Er was toentertijd trouwens nog wel meer minder dan nu. Zo verscheen Havana in zwart-wit en was het blad slechts zestien pagina’s dik. De toenmalige hoofdredacteur Wim Crezee werd op staande voet ontslagen na een conflict met Simon Korteweg, de toenmalige voorzitter van het College van Bestuur. De kern van het conflict? Havana had een kritisch artikel over Korteweg gepubliceerd waar in hij onder meer omschreven werd als een ‘charmante bulldozer’. Dat kon de geportretteerde niet waarderen. Het ontslag veroorzaakte nogal wat reuring maar Korteweg kwam niet terug op zijn besluit.
Kunstwerk We zitten nog steeds in 1998. Architect Syb van Breda moet de ‘non-descripte Duitse bunker’ Leeuwenburg omtoveren tot een gezellige studentencampus. Het liefst wil hij ‘eigenlijk de hele buitenkant zwart-wit schilderen. De Leeuwenburg moet het grootste kunstwerk van de lage landen worden.’ Dat is dan in ieder geval niet gelukt. n
22
havana
gekeurd
hva-agenda
HvA to do’s
Tot 1 januari 2010
Toekomst van Amsterdam
De Universiteit en Hogeschool van Amsterdam en dagblad Het Parool organiseren jaarlijks een essayprijs voor studenten onder de titel ‘De Toekomst van Amsterdam’. Het onderwerp
‘Media is unjust’ De antichrist van het internet noemt hij zichzelf. Andrew Keen, auteur van onder andere het boek The Cult of the Amateur. User generated content? Burgerjournalistiek? Laat Keen niet lachen. Goed werk wordt geleverd door goed opgeleide mensen. ‘Media is unjust. It rewards talent, most of us aren’t talented.’ Onlang gaf Keen een gastcollege bij Interactieve Media.
‘Geld terug? Daar ben ik te lui voor’ Studenten met een bijbaan lopen behoorlijk wat euro’s mis doordat ze geen belasting terugvragen. Tienduizenden studenten met een bijbaan zouden bij het terugvragen zo twee- a driehonderd euro kunnen opstrijken, maar ze vergeten het, of zijn te slordig waardoor ze aftrekposten vergeten en ze minder terugkrijgen dan waar ze recht op hebben. Wil jij het laatste HvA-nieuws als eerste weten? Check havanaweb.nl Daar kun je je ook aanmelden voor onze wekelijkse nieuwsbrief. Abonneren op onze Twitter-feed kan natuurlijk ook: twitter.com/havanaweb
Kruidnoten van Bolletje
van het stuk moet betrekking hebben op een aspect van grootstedelijke problematiek, in het bijzonder die van Amsterdam. Het verhaal moet ook een oplossing bevatten voor het gekozen grootstedelijke probleem. Het essay mag maximaal 1200 woorden zijn. De hoofdprijs bedraagt 3.500 euro, een jaarabonnement op Het Parool, publicatie van het stuk in de krant en een stage van drie maanden op de redactie. www.uva-hva. nl/essayprijs/
Wat is er lekkerder dan kruidnoten? Chocoladekruidnoten. En het allerlek- 26 november kerst? Karamelkruidnoten. Beroepsoriëntatiedag De kruidnoot wordt vaak verward met de pepernoot. Dat is vervelend en onbegrijpelijk. Je kunt de verschillen tussen beide immers zien, voelen, proeven en horen. Van pepernoten hou ik niet maar de kruidnoot daarentegen roept bij mij gevoelens van begeerte op. Eén kruidnootje vind ik niks. Je moet er liefst vier of vijf tegelijk in je mond proppen en dan genieten van de kauw- en smaakervaring. Er zijn natuurlijk kruidnoten van allerlei verschillende merken. Voor die van Bolletje kun je mij wakker maken. Ze zijn bros, geven bij het kauwen een zachte kraaksensatie en ze hebben precies de juiste speculaasachtige smaak. De kruidnoten van Jumbo, C1000 en die van Jamin zijn van beduidend mindere kwaliteit. Die eet ik dan ook niet. Wat ik heel speciaal vind, zijn chocoladekruidnoten. Ook op dat terrein scoort Bolletje hoog. Ik betwijfel wel of de kruidnoten bedekt zijn met echte chocola. De allerlekkerste zijn trouwens die van Australian. Die bieden een perfecte combinatie van echte chocolade en overheerlijke speculaas. De choconoten van Bolletje zijn goed betaalbaar (1,95 euro voor een zakje van 2 ons). Dat kunnen we van het Australian-alternatief niet zeggen. Een dikke drie euro betaalden wij voor pakweg zestig kruidnoten. Dat is duur, zelfs als er echte chocolade om zit. Overigens zijn kruidnoten – choco of gewoon – het lekkerst in combinatie met koffie of thee. Bij Albert Heijn zag ik deze week voor het eerst een nieuwe variant in de schappen liggen, namelijk karamelkruidnoten. Van Bolletje. Meteen een zakje gekocht (2 ons voor 1,99 euro). Kopje bosbessen thee en – het oog wil ook wat – een leuk bakje goed gevuld met de karamelkruidnoten. Ze liggen prima in de hand en ze ruiken goed. De eerste smaakervaring is uitstekend: een juiste mix van zoet en hartig. We spoelen de smaak weg met een fikse slok thee. Daarna werk ik samen met vrouw en kind de inhoud van het bakje naar binnen. Volgens mijn kruidnootgenoten heb ik er veel meer gegeten maar dat is natuurlijk onzin. Conclusie: zonder enige twijfel een overduidelijke versterking van de kruidnotenlinie. Ze bevatten wel veel calorieën, maar zo rond Sinterklaas kunnen u en ik dat hebben. n Paul van de Water
De BeroepsOriëntatieDag 2009, georganiseerd door derdejaars studenten Communicatie van de HES, vindt plaats op donderdag 26 november, locatie Fraijlemaborg. Thema is ‘Wie denk je wel niet dat je wilt zijn?’. De dag is bedoeld voor alle studenten, docenten en alumni van de opleiding Communicatie. Zij kunnen het vak Communicatie ontdekken door mee te doen aan workshops, te netwerken met de verschillende bedrijven op de Business Club en presentaties bij te wonen. Gasten zijn onder andere Schouten & Nelissen, EcoDrive Nederland en McCann. www.bodcommunicatie.nl 27 november
Fashion for a cause Vijf studenten Trade Management Azië aan de HES Fraijlemaborg organiseren een charity event in het Amsterdam Fashion Hotel. De avond zal bestaan uit modeshows met creaties van grote Nederlandse ontwerpers, bekende dj’s, optredens en een veiling met door de ontwerpers geselecteerde stukken. De opbrengst van de avond gaat naar het goede doel Because I’m a girl van Plan Nederland. Kaarten kosten 25 euro in de voorverkoop en 30 euro aan de deur. HvA-studenten en -medewerkers krijgen op vertoon van een HvA-pas 5 euro korting. Meer informatie: Audrey van Weerdenburg,
[email protected] fashionforacause.tk 10 december
Onder-Soep Het Kenniscentrum van het domein Onderwijs & Opvoeding organiseert tien keer per studiejaar een kleinschalige onderzoekspresentatie onder het genot van een kop soep op donderdagen van 12.00 tot 13.00 uur. Een collega die bezig is met een onderzoek geeft een korte presentatie en vertelt over de stand van zaken van zijn/haar onderzoek. Op 10 december is in lokaal A2.03 Linda Kelder aan de beurt. Linda heeft haar studie HRM aan de HvA vorig jaar afgerond. Inleider is Ineke de Ridder. www.kenniscentrumonderwijsopvoeding. hva.nl
weekgast
Heleen Oudman (44, docent Management, Economie & Recht) organiseerde vorige week een dag voor Diversiteitsmanagement voor tweedejaars studenten. ‘Ik hoopte op tachtig studenten, maar uit de lijsten bleek dat er meer dan honderd zijn geweest.’
Maandag 16 november Onze tweedejaars studenten hebben vorig blok een vak gevolgd over diversiteitsmanagement. Voor leken is dat begrip uit te leggen aan de hand van de slogan ‘een divers bedrijf kan beter verkopen aan een diverse wereld’. Een veranderende samenstelling in de beroepsbevolking brengt een veranderende vraag met zich mee. Bedrijven zijn gedwongen hierover na te denken. Woensdag zullen de studenten hun theoretische kennis in praktijk brengen. We hebben gastsprekers uit het bedrijfsleven en ze kunnen discussiëren over stellingen uit de praktijk. Elke student heeft voor het vak een foto uitgekozen waaruit duidelijk het begrip ‘diversiteit’ naar voren komt. Aan het eind van de middag zal de beste worden gekozen, en die student krijgt de Diversity Challenge Award MER 2009. Eigenlijk is maandag mijn vaste vrije dag. Maar vanwege aanstaande woensdag ben ik een dikke ochtend bezig geweest met de laatste voorbereidingen. Ik heb op het nippertje geprobeerd docent Sharog Heshmat Manesh, winnaar van de Diversity Challenge Award voor docenten, te strikken om de prijs uit te reiken. Maar helaas, hij had al een afspraak. Om halfdrie was het klaar. Daarna heb ik de kinderen van school gehaald en ben ik met de jongste van twee de eendjes gaan voeren.
Dinsdag 17 november Mijn dag begon zoals gewoonlijk om zes uur. Vroeg, inderdaad, maar dat heb je met drie kleine kinderen en een man die doordeweeks in het buitenland werkt. Na de gebruikelijke routine van ontbijten, kinderen naar school en de crèche, heb ik de ochtend aan de laatste voorbereidingen gewerkt voor morgen: alle docenten voor morgen nogmaals gebrieft, het draaiboek afgemaakt, de bestellingen met de cateraar doorgenomen en de prijzen voor de winnaars opgehaald. In de middag had ik gewoon les. Ik heb met een aantal eerstejaars klassen het eerste blok geëvalueerd. Over het algemeen waren ze positief met hier en daar wat verbeterpunten. Thuis was mijn schoonmoeder al gearriveerd; die gaat morgen op de kinderen passen. De rest van de avond heb ik achter de computer gezeten voor de laatste voorbereidingen. Elke keer als de telefoon ging schrok ik, bang dat er een spreker geveld zou zijn door de Mexicaanse griep.
Woensdag 18 november Ik werd zenuwachtig wakker. Vandaag de grote dag. Op school heb ik met de helpende docenten nogmaals het draaiboek doorgenomen en daarna zijn we aan de slag gegaan. Na mijn inleidende praatje was het tijd voor de gastsprekers. Als eerste kwam een spreker van PricewaterhouseCoopers, die normaal workshops geeft aan de top van het bedrijf. Een interactieve workshop over de dagelijkse praktijk van diversiteit. Een voorbeeld: haar manager was meegekomen en samen stonden ze op het podium: ‘Zo zien wij eruit bij PWC.’ Vervolgens haalde ze iemand die er ‘anders’ uit zag uit de zaal, en zei: ‘Als je er zo uit ziet zul je harder moeten werken om aan de top te komen’. Hard, maar waar. De volgende workshop, gehouden door de directeur van het bedrijf Young Global People, ging over netwerken in relatie tot diversiteit. Het werd onrustig in de zaal: iedereen ging gelijk aan de slag. Na het college van onze lector Gedifferentieerd HRM, de discussieronde en de prijsuitreiking sloten we de dag af met een borrel: de reacties van studenten waren positief! Ook de spreker van PWC kwam naar me toe: Dit was de meest diverse groep die ze ooit had gehad. En dat was goed, want dit zijn de managers van de toekomst. Een mooi compliment.
Donderdag 19 november De day after. Het was een fantastische dag gisteren. Na het ochtendritueel met de kinderen had ik daarna even tijd om thuis even rustig een kop koffie te drinken. Rond halfelf ben ik naar de Leeuwenburg gegaan. Vandaag gaf ik eerstejaars les in presenteren. Dat kwam op een goed moment, want ik kon leuke actuele voorbeelden gebruiken van de sprekers gisteren. ’s Avonds heb ik even geroeid. Binnen op de ergometer, want buiten is het daar nu veel te donker voor. Een van de voordelen van wonen in Weesp: de roeiclub zit om de hoek. Daarna ben ik vroeg gaan slapen, het waren drukke dagen.
Beeld Fred van Diem
Vrijdag 20 november Door de drukte rondom de diversiteitsdag kwam mijn coördinatorschap voor het eerste jaar een beetje in verdrukking. Daar heb ik vandaag een behoorlijke kluif aan gehad: alle achterstallige mails en vragen wegwerken, en overleg plegen met docenten. Na een aantal slb-lessen met eerstejaars in de middag, heb ik de balans opgemaakt van woensdag. Ik heb de presentielijsten doorgenomen. Ik hoopte op tachtig studenten, merkte op de dag zelf dat het er zeker honderd waren en uit de lijsten bleek dat het er nog meer geweest zijn. Leuk! Het was een drukke week en dat merkte ik in de trein: tussen Amstel en Duivendrecht dutte ik al in. Bijna mijn halte gemist. Thuis ben ik om acht uur op de bank in slaap gevallen. Niet zo gezellig voor mijn man die net terug was uit Duitsland, maar goed. Eerst uitslapen. n
havana
23
afstuderen
Michiel Essen (25), Sjoerd Derine (26) & Andreas Pantelis (24)
Beeld Jan-Maarten Hupkes
Interactieve Media
Onderwerp Andreas: ‘Wij ontwikkelen een online omgeving waar docenten van onze opleiding lesmateriaal kunnen toevoegen, volgens het principe van open course ware (ocw). Ocw is ontstaan op het Massachusetts Institute of Technology (MIT), een van de meest prestigieuze technische universiteiten ter wereld. Daar vindt men dat het onderwijs het internet moet gebruiken om studiemateriaal beschikbaar te maken. En allemaal gratis.’ Michiel: ‘Ocw is nog niet overal geaccepteerd. Scholen zijn bijvoorbeeld bang dat studenten wegblijven uit de lessen of zich niet inschrijven als 24
havana
het lesmateriaal vrij toegankelijk is, maar dat blijkt helemaal niet zo te zijn. Studenten zien het namelijk als een aanvulling. Het is geen e-learning-omgeving, maar selflearners kunnen er wel terecht. Zij krijgen alleen geen diploma. Andreas en ik hebben onderzoek gedaan naar het gedrag van docenten als zij ocw gebruiken. Bij het onderzoek hebben we gebruik gemaakt van eye tracking, een techniek waarbij de computer registreert waar de gebruiker naar kijkt en hoe lang. Door docenten te laten stoeien, kunnen we goede elementen behouden en de slechte verbeteren. Het is de bedoeling dat iedereen meteen
snapt hoe het werkt, zonder handleiding.’ Sjoerd: ‘Ik verzorg de vormgeving en het uiterlijk van de site. Ocw is een transparante omgeving dus dat moet het ook uitstralen. De school die dit systeem gebruikt, stelt zich open; ik heb geprobeerd dat uit beelden in verschillende designs.’ HvA ++ ‘Bij deze opleiding word je een alleskunner. We krijgen een breed scala van vakken. We leren programmeren, designen en ruiken overal aan.’ HvA- - ‘De opleiding is misschien te breed, het mag wat specifieker. Het voordeel is dus meteen het nadeel.’ n Gijs Hardeman