havana Vertrouwenspersonen Eerste hulp bij intimidatie
Opinie
#29
Inclusief 10 jaar Jo han Cruyff Universit y bijlage
Weekblad voor de Hogeschool van Amsterdam 22 april 2009
Waarom is de HvA zo blank
Oranje boven Where’s the party @ Koninginnedag?
-advertenties-
WELKOM
IN DE HERBERG
Voor onze vestiging zijn wij op zoek naar:
Team-Assistant (16-32u p/w)
THEMA: DE GROTE SCHOONMAAK!
die het StudiJob-team wil ondersteunen bij haar werkzaamheden. We zijn op zoek naar iemand die ons de volgende taken uit handen wil nemen: - aanmaken van contracten; - verzorgen van inschrijvingen; - verwerking van inschrijvingen in de systemen; - archiveren; - het opnemen van de telefoon; - data-entry; - meezoeken naar kandidaten; - versturen van standaardpost; - incidentele administratieve projecten; - kortom: algemene administratieve werkzaamheden! Functie eisen: - MBO+/ HBO-niveau; - Goede beheersing van Word, Excel en Outlook; - Goede beheersing van de Nederlandse taal; - Enthousiast, stressbestendig, collegiaal, nauwkeurig, flexibel. Periode: per direct, minimaal drie maanden, maar bij voorkeur 6 maanden.
ZONDAG 26 APRIL 2009 VAN 19.00 TOT 20.00 U. BIJ DMB EEN KERKVOOR IEDEREEN. IN DE ENGELSE KERK OP HET BEGIJNHOF VOORGANGER: DS. KOOS STAAT MEER INFO: WWW.DMBAMSTERDAM.NL
Lijkt het je leuk om ons team bij te staan? En heb je interesse in het opdoen van kennis over de uitzendbranche? Neem dan snel contact op met Cathelijne: 020-535 3466 of mail naar
[email protected].
t4UVEJ+PCJTHFPQFOEWBOVVS t7PPSNFFSJOGPSNBUJFLVOKFPPLCFMMFOOBBS tXXXTUVEJKPCOM
Studentaanhuis.nl is op zoek naar
IT-STUDENTEN Wie zijn wij?
Studentaanhuis.nl is een jonge organisatie die met behulp van IT-studenten first-line hulp biedt bij problemen op digitaal gebied bij mensen thuis.
Wat zijn de werkzaamheden?
Het bieden van simpele hulp aan huis bij problemen op digitaal gebied.
Wat bieden wij?
( ( ( (
€10,- per uur €2,50 per bezoek Vrijheid om te bepalen wanneer en hoeveel je wilt werken Een bijbaan in jouw interessegebied
Wat vragen wij?
Jij bent een student aan de Hogeschool en je hebt een voorliefde voor digitale apparaten (o.a. TV, computer, mobiele telefoon, radio, etc.). Verder heb je vrije tijd en wil je graag lekker bijverdienen naast je studie! Kijk voor meer informatie op www.studentaanhuis.nl
Geïnteresseerd?
Is deze bijbaan wat voor jou? Stuur dan een e-mail naar
[email protected]. 2
havana
inhoud
10
JCU 10 jaar
almere
almere
almere Studentenaantallen ■ INSCHRIJVINGEN Information Engineering 2004 658 2005 588 2006 502 2007 450 2008 356 PABO Almere 2004 555 2005 639 2006 595 2007 546 2008 468 Ondernemen, Innovatie en Techniek 2007 27 2008 32 ■ INSTROOM Information Engineering 2004 149 2005 141 2006 105 2007 111 2008 72
Einde van een open huwelijk Het vertrek van de HvA uit Almere lijkt onafwendbaar. De Zwolse Hogeschool Windesheim staat in de coulissen te trappelen om de boedel van de HvA over te nemen. Eerder al stopte de UvA haar onderwijsactiviteiten in Almere. Amsterdams hoger onderwijs wilde geen wortel schieten in de kleigrond van de Flevopolder. Rob Hartgers Tonny Triezenberg heeft de komst van het Zwolse Windesheim niet afgewacht. Begin 2008 pakte de directeur van het Instituut voor Information Engineering en de coördinator van al het HvA-onderwijs in Almere haar biezen. “Ik had er geen zin meer in,” verklaart ze stellig. Tegenwoordig is Triezenberg zelfstandig gevestigd consultant. Ze denkt met gemengde gevoelens terug aan haar laatste jaren in de Flevopolder. In september 2007 kreeg Triezenberg van de bestuurders van de UvA-HvA het verzoek om een rapport te schrijven over de toe-
komst van de HvA in Almere. In dat rapport schetste ze een aantal mogelijke toekomstscenario’s. Het meest levensvatbare scenario was volgens Triezenberg een vlucht naar voren: een volwaardige ‘Hogeschool Almere’ onder de vlag van de HvA. Het rapport verscheen begin 2008 en verdween meteen in een diepe la. Over de aanbevelingen is nooit gesproken. “Volgens mij was de zaak toen al beklonken,” zegt Triezenberg. Toch duurde het nog ruim een jaar voordat de bestuursvoorzitters van Windesheim en de UvA-HvA hun handtekening zetten onder een
intentieverklaring over de aanstaande wisseling van de macht in het hoger onderwijs van Almere. Op 20 januari 2009 was het zover. In het geheime document valt onder meer te lezen dat de HvA alleen akkoord gaat met de overdracht indien Windesheim alle opleidingen van de HvA voortzet, ook de opleiding tot basisschoolleraar die wordt aangeboden in samenwerking met de Hogeschool Ipabo. Verder verklaart Windesheim dat het een zelfstandige eenheid in Flevoland wil vestigen, en dat het van plan is om het bestaande onderwijsaanbod verder uit te breiden. De gemeente Almere staat volgens de beide bestuursvoorzitters ‘niet afwijzend’ tegenover de ‘voornoemde overdracht’ – wat zwak is uitgedrukt, want het is geen geheim dat de Almeerder politici al langer ontevreden zijn over de prestaties en de toewijding van de UvA-HvA. Die ontevredenheid klinkt door in de intentieverklaring: “De ambities van de gemeente Almere met betrekking tot de groei van het hoger onderwijs binnen haar gemeentegrenzen zijn niet (meer) in lijn met die van de HvA.” Als aan de voorwaarden van de beide onderwijsinstellingen en de gemeente Almere wordt voldaan, kan Windesheim al in
september van dit jaar aan de slag. Het personeel van de HvA-opleidingen moet kiezen of het in dienst blijft van de oude broodheer, of dat het overstapt naar Windesheim. Wat de overname voor de studenten betekent, is nog onduidelijk. De studenten van de opleiding Information Engineering vragen zich af of de unieke lesmethodiek van de opleiding behouden blijft als veel ervaren docenten opstappen. Daarover zijn nog geen harde toezeggingen gedaan.
Open huwelijk Tien jaar Amsterdams hoger onderwijs in de Flevopolder gaat als een nachtkaars uit. Verrassend is dat niet. Het Amsterdamse missiewerk in Almere was vanaf het begin omgeven door problemen. De UvA begon er in 2000 met een bachelor Gedrag en Samenleving, maar die opleiding kampte van meet af aan met een gebrek aan belangstelling. De studenten moesten bovendien heen en weer reizen tussen Almere en Amsterdam, waar een deel van de colleges werd gegeven. In 2006 sloot de UvA-dependance haar deuren. De tandartsenopleiding Acta, die de UvA samen met de VU uitbaat, heeft nog wel een
nevenvestiging in Almere, maar ook deze opleiding stond kort geleden door financiële problemen ter discussie. De HvA zette in 1998 voor het eerst voet aan wal in Almere, met de opleiding Information Engineering. De ambitieuze gemeenteraad hoopte dat de HvA in rap tempo meerdere opleidingen zou beginnen in Almere, maar het tempo waarin dat gebeurde viel tegen. In 2001 volgde er een pabo, daarna bleef het lange tijd stil. Meerdere plannen voor nieuwe
de grond. Pas in 2007 en 2008 gebeurde er weer wat, met de start van de opleidingen Ondernemen, Innovatie & Techniek, en Small Business & Retail Management. Tegen die tijd had Almere nog maar bar weinig vertrouwen in de daadkracht van de Amsterdammers, die bij aanvang van het avontuur beloofd hadden te streven naar één nieuwe opleiding per jaar. “Almere wilde snel massa creëren, maar de HvA koos juist voor een langzamer groeitempo.
‘Zodra het even tegenzit, vertrekt men weer naar Amsterdam’ studies strandden in een vroeg stadium. In 2002 overwoog de HvA om de sportopleiding ALO naar Almere te halen, maar uiteindelijk werd toch voor Osdorp gekozen. Een jaar later sneuvelden achtereenvolgens plannen voor een Heao, Hoger Juridisch Onderwijs, Verpleegkunde en Sociaal-Agogische opleidingen. Ook de hippe studies Lab Science en Forensic Science kwamen niet van
Dat zorgde voor chagrijn,” zegt Frans Vos, die als extern adviseur de gemeente Almere bijstaat. Vos omschrijft de samenwerking tussen de gemeente en de HvA als een ‘open huwelijk’. Toen Windesheim, dat sinds een paar jaar hoger onderwijs aanbiedt in Lelystad, te kennen gaf dat het een zelfstandige vestiging wil in Almere – een stap die de HvA nooit durfde te zetten – was het lot
van HvA-Almere eigenlijk al beslist. Er werd een nieuw onderwijsconvenant opgesteld dat Almere het recht gaf om te gaan shoppen bij andere aanbieders van hoger onderwijs. Vos: “Almere wilde als groeistad altijd al meer dan de HvA kon bieden. Windesheim is wel bereid om die schaalsprong te maken.” De voorzitter van de GroenLinks-fractie in de gemeenteraad van Almere, Ruud Pet, verklaarde in Havana: “De gemeente stopt veel geld in het onderwijs, maar bij de UvA/ HvA krijg ik niet het gevoel dat ze willen investeren in de stad. Ze gebruiken Almere vooral om te experimenteren met nieuwe opleidingen en proberen hier hun territorium tegenover andere scholen te verdedigen. Zodra het even tegenzit, vertrekt men weer naar Amsterdam.”
Lelijkste stad Triezenberg, die zelf in Almere woont, heeft begrip voor het ongenoegen van de Almeerder elite. Ze vermoedt dat de huidige generatie bestuurders van de UvA en de HvA nooit ‘intrinsiek gemotiveerd’ is geweest om van het hoger onderwijs in Almere iets moois te maken: “De HvA en de UvA hebben samen
lopen, wordt dat wellicht anders.” Ondanks alles vindt Triezenberg het jammer dat de zaken zo gelopen zijn: “Een gemiste kans. In Almere gebeuren bijzondere dingen die in Amsterdam niet mogelijk zijn. Hier kun je als onderwijsinstellingen nog werkelijk roldoorbrekend zijn. Het is zonde dat de HvA de kans voorbij laat gaan om daaraan mee te bouwen.”
zo’n 55.000 studenten. Waarom zouden ze zich druk maken om die paar honderd studenten in de polder? Voor de studenten uit Almere hoef je het niet te doen, die reizen wel naar Amsterdam.” Tweederde van de studenten van het Instituut voor Information Engineering was in de tijd dat Triezenberg daar de scepter zwaaide, afkomstig van buiten Almere. Daar was een behoorlijk marketinginspanning voor nodig, want het imago van Almere als studentenstad is nu eenmaal knap beroerd (vorig jaar werd de stad door de lezers van de Volkskrant verkozen tot de lelijkste plaats van Nederland). Triezenberg: “Een student uit Brabant vertelde mij dat het lang had geduurd voordat hij aan vrienden durfde te vertellen dat hij in Almere studeerde. ‘Dat was een coming out,’ zei hij. Mijn eigen zoons peinzen er niet over om hier te gaan studeren.” Zelfs de onderwijswethouder van Almere, Martine Visser, maakt zich weinig illusies over de aantrekkingskracht van haar stad: “Universitaire studenten stellen hogere eisen aan hun omgeving dan hbo’ers en daar kan Almere nog niet aan voldoen. Als er straks vijfduizend hbo’ers door het centrum
havana
Gretig De halfslachtige houding van de UvA/HvA tegenover Almere staat in schril contrast tot de gretigheid van Windesheim. In Zwolle lijken ze niets liever te willen dan zo snel mogelijk aan de slag te gaan in de groeistad Almere. Windesheim is al langer op oorlogspad in het westen van het land en ziet nu de kans schoon. Eerder al zocht de hogeschool de samenwerking met de Vrije Universiteit. Op een kaartje in de powerpointpresentatie van het businessplan is te zien dat het verzorgingsgebied van de nieuwe hogeschool ‘Windesheim Flevoland’ zich uitstrekt tot aan Amsterdam en ’t Gooi. In het businessplan van beschrijven de Zwollenaren een instelling met 32 voltijdopleidingen in Almere (waaronder de bestaande HvA-opleidingen) en tien duale trajecten in Lelystad. De opleidingen zijn ingedeeld in drie ‘scenario’s’. Aan de basis staan de opleidingen op het gebeid van zorg, onderwijs
havana
PABO 2004 2005 2006 2007 2008
235 249 206 201 160
Ondernemen, Innovatie en Techniek 2007 27 2008 13
10 jaar JCU
■ UITVAL Information Engineering 2003 70 2004 72 2005 59 2006 56 2007 66 PABO Almere 2003 88 2004 104 2005 154 2006 152 2007 136
en economie. Speciale aandacht is er voor de drie pijlers ruimte, water en ondernemen. De scenario’s worden stapsgewijs ingevoerd, totdat de nieuwe hogeschool in 2014 is uitgegroeid tot ‘een Europees topinstituut’. Windesheim voorziet geen probleem met het werven van studenten. Adviesbureau Boer & Croon voorspelt een studentenpopulatie van 6.500 tot 7.000 in 2025. En dat is volgens Windesheim-bestuurder Hein Dijkstra dan nog een ‘conservatieve raming’. Uit een enquête van de gemeente Almere, uitgevoerd op gezag van wethouder Visser, zou blijken dat maar liefst 55 procent van de huidige havo- en vwo-scholieren de voorkeur geeft aan een vervolgopleiding in Almere, terwijl nu nog maar 6 procent dat daadwerkelijk doet. Als het aanbod van opleidingen groter is, neemt vanzelf de instroom van studenten toe, redeneert Windesheim. Het merendeel van de studenten moet straks dicht bij huis worden geworven, in Almere. Windesheim wil zich in het bijzonder richten op allochtone studenten, die in veel gevallen doorstromen vanuit het mbo. Om te voorkomen dat de studenten alsnog bezwijken voor de verlokkingen van het nabije Amsterdam, wil Windesheim goedkope huisvesting op een campus en zelfs baangarantie bieden. Ook een gratis laptop behoort tot de mogelijkheden. Het UvA/HvA-bestuur maakt zich geen zorgen over de expansiedrift van de nieuwe buren,
Een veel grotere hobbel is de financiering. De plannen van Windesheim mogen Almere als muziek in de oren klinken, maar ze zijn wel kostbaar. En Windesheim is niet van plan om als enige op te draaien voor de kosten. De Zwollenaren eisen dat de gemeenten Almere en Lelystad, de provincie Flevoland en het ministerie van OCW garant staan voor 69 miljoen euro. Ook wil Windesheim een voorkeursbehandeling van Plasterk bij het verkrijgen van licenties voor de nieuwe opleidingen. Dan is er de kwestie van het huurcontract dat de HvA heeft afgesloten voor een pand dat pas in 2011 wordt opgeleverd. Het huurcontract zou een looptijd hebben van maar liefst vijftien jaar. Windesheim heeft geen zin om zich voor die periode vast te leggen, dus ook hier moet diep in de buidel worden getast. Ondanks deze stekeligheden houdt Windesheim vast aan de streefdatum van 1 september, hoe onwaarschijnlijk dat ook lijkt. De slag om de arm klinkt een beetje als een dreigement: als het geld en de licenties niet voor juli doorkomen, schuift het hele plan een jaar vooruit. Windesheim speelt hoog spel omdat het weet dat het een ijzersterke onderhandelingspositie heeft. Almere droomt al jaren van een toekomst als studentenstad. Met de UvA en de HvA kwam die droom geen stap dichterbij. Wie weet lukt het Windesheim wel. ■
misschien omdat het de handen vol heeft aan de problemen in eigen huis, zoals het stroomlijnen van de soms moeizame samenwerking tussen de twee instellingen en de verbetering van de kwaliteit van het onderwijs. Jeroen Knigge, algemeen directeur van de HvA, spreekt liever over ‘andere uitdagingen’.
Hobbels Voordat Windesheim kan beginnen met de bouw van zijn polderimperium, moeten er eerst een paar flinke hobbels worden genomen. Allereerst is er de ‘christelijke identiteit’ van de Zwolse Hogeschool, die zit de Almeerders niet lekker. “Almere is een goddeloze polder,” stelt Triezenberg. “Als je daar een christelijke school neerzet, moet je dat aspect niet benadrukken.” Een lezer van de website Almere Vandaag drukt zich steviger uit: “Wat moet Almere in godsnaam met zo’n overdreven christelijk instituut? Kun je dat niet beter in Dronten of Urk neerzetten? Windesheim haastte zich om te verklaren dat iedereen welkom is, ook ongelovigen. Overgelopen HvA-medewerkers hoeven de missie van Windesheim niet te onderschrijven. In de woorden van bestuurder Dijkstra: “We hebben in het verleden al eens een openbare hts overgenomen en toen was er op dit punt ook geen vuiltje aan de lucht. We vragen wel respect voor onze overtuiging, maar dat lijkt me niet meer dan normaal.”
havana
Almere adieu
Na een kleine tien jaar ploeteren houdt de HvA het hoogstwaarschijnlijk voor gezien in Almere. Wat ging er mis in de polder?
14
16
vertrouwenspersonen
vertrouwenspersonen
reportage
Een pakhuis vol herinneringen Vragen stellen, oplossingen vinden Vertrouwenspersonen op de HvA zijn er om studenten en medewerkers gelegenheid te geven ongewenst gedrag aan te kaarten. Samen wordt er naar een oplossing gezocht. Anne Kleisen
Stel: je bent niet zo goed in dat ene vak. En de docent weet net zo goed als jij dat je echt een goed cijfer nodig hebt. Hij wil je dan ook best een hoger cijfer geven, maar niet voor niets. Dan moet je wel heel lief voor hem zijn. Als dit gedrag van de docent je niet helemaal lekker zit, kan je een melding van ongewenst gedrag doen bij een vertrouwenspersoon. Een volkomen uit de duim gezogen voorbeeld, want als het op meldingen en klachten aankomt dan houden de betrokken vertrouwenspersonen en klachtencommissieleden hun kaken stijf op elkaar. En zo hoort het ook, ze hebben namelijk geheimhoudingsplicht. In totaal zijn er acht vertrouwenspersonen binnen de HvA. Sommigen zijn er speciaal voor medewerkers, anderen behandelen alleen meldingen van studenten. De vertrou-
wenspersonen zijn nooit verantwoordelijk voor het instituut of de stafdienst waar ze zelf werken, maar altijd voor een andere afdeling. Ze worden benoemd door het College van Bestuur (CvB) van de HvA. De klachtencommissie bestaat uit drie leden en een voorzitter.
Ongewenst gedrag Een melding kan gaan over discriminatie, agressie en geweld of seksuele intimidatie. “Alles wat jij ervaart als ongewenste, seksueel getinte aandacht valt onder het begrip seksuele intimidatie of ongewenste intimiteiten. Iedereen bepaalt zelf wat voor haar of hem ongewenst is.” Zo staat het op de site van de HvA. Dit geldt evenzeer voor discriminatie en agressie. Wanneer een student of medewerker zich op een van deze manieren
bedreigd voelt, kan deze persoon een melding doen bij een vertrouwenspersoon. “Wanneer mensen met een melding komen, ontrafel je de situatie en samen kijk je wat je eraan zou kunnen doen,” vertelt Lydie van de Laar (31), projectleider Studeren met een functiebeperking, vertrouwenspersoon en decaan. “Als vertrouwenspersoon is het de bedoeling dat je conflicten zo laag mogelijk in de organisatie oplost. Een oplossing kan zijn dat mensen nog en keer gaan praten met de persoon in kwestie.” Vaak blijft het bij een melding en komt er geen klacht wanneer een student of medewerker aangifte doet van ongewenst gedrag bij een vertrouwenspersoon. Wanneer de oplossingen die vertrouwenspersoon en klager bespreken echter niet afdoende zijn, kan de melding een klacht worden. De vertrouwenspersoon helpt de aanklager daar altijd bij en staat, zo gewenst, ook naast de klager wanneer de klacht eenmaal door de klachtencommissie in behandeling is genomen.
Topje van de ijsberg In het collegejaar 2007-2008 kwamen er bij de vertrouwenspersonen achttien meldingen ongewenst gedrag binnen met betrekking tot discriminatie, agressie en seksuele
intimidatie. In het jaar daarvoor waren dat er dertien. Ondanks die achttien meldingen is het vorig jaar tot geen een echte klacht gekomen. Dat is volledig aan het goede werk van de vertrouwenspersonen te danken, volgens Hanneke Stasse (56), lerarenopleider bij het domein Onderwijs en Opvoeding en al twintig jaar lid van de klachtencommissie van de HvA: “De klachtencommissie komt gemiddeld maar een tot drie keer per jaar in actie. Positief bekeken lijkt het daarom alsof veel zaken onderling worden geregeld tussen de aanklager en de vertrouwenspersoon en/ of de beklaagde. De vertrouwenspersonen doen hun werk dus goed.” Ondanks de kwaliteit van het werk van de vertrouwenspersonen, zegt dit lage aantal klachten niet alles. Zowel Van de Laar als Stasse denken dat het aantal meldingen dat binnenkomt het topje van de ijsberg is. Van de Laar denkt dat dit te maken heeft met de betrekkelijke onbekendheid met het bestaan van vertrouwenspersonen, vooral bij medewerkers. Ook vinden de aanklagers vaak dat ze er zelf maar uit moeten komen of mee om moeten leren gaan. Het is namelijk niet niks om een melding te doen. “Het hele proces is tamelijk zwaar en in zekere zin beschadigend voor beide partijen. Medewerkers
melden zich vaak ziek en studenten stoppen regelmatig met een stage of studie wanneer ze het probleem eenmaal hebben aangekaart,” zegt Stasse.
Een luisterend oor Zoals op de site van de HvA beschreven staat, wordt elke melding die studenten en medewerkers doen, serieus genomen. Als de
kan het voorkomen dat Van de Laar denkt dat er een klacht in zit, maar dat de persoon zelf tevreden is met veranderen van baan. Overigens gebeurt dat weinig en wordt er veel bereikt met simpelweg luisteren. Van de Laar: “Wij gaan ervan uit dat zo iemand niet voor niets komt. Het is al heel fijn dat ze serieus genomen worden. Meestal wordt het opgelost door een gesprek aan te gaan
‘Het hele proces is in zekere zin beschadigend voor beide partijen’ klager het ervaart als ongewenst gedrag, dan is dat genoeg. Dat neemt niet weg dat de ernst van de situatie zeer subjectief is. Van de Laar: “Het effect dat bepaald gedrag op mensen heeft is heel subjectief, voor de een is dezelfde situatie veel heftiger dan voor een ander. Als vertrouwenspersoon geef je daar geen oordeel over, maar sta je zo iemand bij.” Niet alle zware zaken worden altijd een klacht. Omdat er wordt gezocht naar een oplossing die voor de betrokkene juist is,
met degene die het ongewenste gedrag heeft veroorzaakt. Door bepaalde vraagtechnieken toe te passen, zoals open vragen stellen, kan je mensen hun eigen oplossing laten vinden.”
de vertrouwenspersoon naar de klachtencommissie. Deze commissie is samengesteld door het CvB en bestaat uit drie leden, drie plaatsvervangende leden en een voorzitter van buiten de HvA. Stasse: “De klachten komen als eerste binnen bij de voorzitter van de commissie, Ika Sorgdrager. Zij is rechter en buiten de HvA werkzaam. Zij kijkt in eerste instantie of de klacht ontvankelijk is, of het voldoet aan de eisen.” Klager en beklaagde worden gehoord en op basis daarvan wordt een uitspraak gedaan door de klachtencommissie. Deze uitspraak geeft de commissie als advies aan het CvB en het CvB beslist samen met de afdeling waar de beklaagde onder valt welke uitspraak er gedaan wordt. Voor een medewerker kan de uitspraak als gevolg hebben een schriftelijke berisping, schorsing of ontslag, voor een student een waarschuwing of ontzegging tot de locatie.
Ondanks de rijke programmering was het niet al te druk op het Geheugenhuis-festival, over herinneringen en wat die voor mensen betekenen. “Gewone mensen denken niet in objecten, die denken in verhalen.” Wim de Jong Wat je nu gaat lezen, zijn herinneringen. Op het moment dat ik dit schrijf, zijn het herinneringen van gisteren. Op het moment dat jij dit leest, zijn het al herinneringen van vorige week, of misschien wel vorige maand of nog later. Als ik niet had toegezegd om er een stuk over te schrijven voor Havana, had ik er misschien nog een keer over verteld aan een vriend of vriendin. Maar daarna had nooit iemand geweten dat ik in de avond van een de zonnige zaterdag 18 april 2009 met een Friese dichter naar een verdrietige violist heb geluisterd, in afwachting van zijn optreden. Nu weet jij het in ieder geval, en alle andere mensen die Havana #29 uit de schappen hebben gehaald. Tegen de tijd dat Havana #30 uitkomt, kan dit papier prima dienstdoen als kattenbakvulling. Nog niet zo lang geleden zou dat het einde van dit verhaal betekend hebben. Maar nu kun je het op www.havanaweb.nl/havana_ archief teruglezen, tot in lengte van jaren. Denk dus goed na voordat je tegen een Havana-verslaggever uitgebreid vertelt over je schandalige misdragingen op Koninginnedag, want het komt op onze site en het blijft daar staan. Ook als jouw toekomstige werkgever je gaat googlen naar aanleiding van je zorgvuldig opgestelde sollicitatiebrief. De manier waarop we met herinneringen omgaan verandert. Dat was de aanleiding voor het Geheugenhuis-festival, dat met dit
zetten. Om belangenverstrengeling te voorkomen heeft de klachtencommissie dan ook een aantal regels in acht te nemen. Zo moet een commissielid door een plaatsvervangend lid worden afgelost wanneer (a) hij of zij deel uitmaakt van de organisatorische eenheid waartoe klager of beklaagde behoort, (b) er tussen klager of beklaagde en een commissielid een familierechtelijke betrekking bestaat, of (c) er met klager of beklaagde een persoonlijke betrokkenheid bestaat. Is het desondanks als commissielid moeilijk om je eigen mening geen rol te laten spelen bij het advies dat je geeft? Stasse: “Het betreft nooit vrolijke zaken. Mijn gevoel speelt dan ook wel eens op, zeker wanneer er een verschil in machtspositie aan de orde is. Dan voel ik me wel eens verontwaardigd. Toch zit ik daar als professional en ben ik er om recht te doen. Wij letten dan ook scherp op hoor en wederhoor. Mijn persoonlijke gevoel schakel ik dan zo veel mogelijk uit.” ■
Professionaliteit Bewijsmateriaal Mocht het tot een klacht komen, dan is het zaak dat er genoeg bewijsmateriaal is. Dat kunnen e-mails zijn, getuigen die iets hebben gezien of gehoord of een melding bij de politie. Met dat bewijsmateriaal stapt
“Ik kan bepaalde meldingen die bij mij terechtkomen persoonlijk heel erg vinden, maar dat is niet aan de orde, het gaat om het gevoel van de klager,” zegt Van de Laar. Zowel als vertrouwenspersoon als commissielid is het zaak je eigen mening buiten spel te
www ■ www.sz.hva.nl/sv/vertrouwenspersonen. htm
havana
havana
artikel wordt vastgelegd. Een middag en een avond lang waren alle hoeken en gaten van Pakhuis De Zwijger gevuld met lezingen, debatten, films en optredens rond het thema herinneringen en hun invloed op de mens. Wat gebeurt er bijvoorbeeld met jouw herinneringen, jouw diepste gedachten en mooiste momenten, als je ze aan je blog, Hyves of Facebook toevertrouwt? Worden die herinneringen publiek bezit, zoals de stelling van een van de debatten luidde? Iedereen kan deze informatie naar believen bewerken en gebruiken. Het gevaar ligt op de loer dat we uiteindelijk de controle over onze diepste zielenroerselen kwijtraken en dat deze informatie een eigen leven gaat leiden. Zoals een HvA-docent die tot zijn verbazing zijn berichtje over fysieke ongemakken teruglas in een artikel over Twitter in dit blad. Mag dat zomaar?
Bolus De grens tussen ‘gewone’ herinneringen van ‘gewone’ mensen en meer officiële herinneringen zoals geschiedschrijving en journalistieke berichtgeving vervaagt. Dat was het onderwerp van het seminar waar Mike de Kreek, docent sociale toepassing van ICT, leiding aan gaf. De Kreek heeft namens onderzoekscentrum De Karthuizer het Geheugenhuis-festival mede georganiseerd. Neem het Geheugen van Oost, een site waar bewoners van stadsdeel Oost-Watergraafs-
meer verhalen over hun eigen buurt kwijt kunnen. Deze site is zes jaar geleden opgezet in samenwerking met het Amsterdams Historisch Museum (AHM). Het Museum streeft ernaar toegankelijk te zijn voor alle Amsterdammers en doet dat onder andere door voorwerpen te verzamelen die een verhaal kunnen vertellen over een bepaalde periode. Zoals de helm van een ME’er die aanwezig was bij de krakersrellen in de jaren tachtig. Maar, zoals Annemarie van Eekeren, hoofd educatie van het AHM, in haar presentatie vertelde: “Gewone mensen denken niet in objecten, die denken in verhalen.” Dus werden inwoners gestimuleerd hun eigen buurtverhalen op te schrijven voor de site. Die verhalen gaan bijvoorbeeld over politieman Jaap Knol, bijgedragen door Gerard Balke (1940), die van zijn zevende tot zijn achtentwintigste in Oost heeft gewoond. Twee inbrekers die door Knol opgesloten waren in het bureau in het Rechthuis op de hoek van de Ringdijk en de Middenweg, waren erin geslaagd te ontsnappen. “Maar ze hadden wel een bekend Amsterdams inbrekerssouvenir achtergelaten, namelijk een grote bolus van beide personen op zijn dagboek.”
Toen de violist eindelijk ophield met spelen, werd het laatste grote debat aangekondigd: leeg Literatuurlounge. Nou ja, bijna dan. Uiteindelijk heeft de organisatie de dichter – op de foto – toch nog kunnen overhalen en het werd nog leuk ook. Dat is tenminste weer een mooie herinnering geworden. ■
Essays ■ Studenten van de minor minor Sociale kracht van interactieve media hebben essays geschreven naar aanleiding van de thema’s die op het Geheugenhuisfestival behandeld werden. Je vindt ze op: buurtverhalen.medialab.hva.nl Verslagen van de debatten vind je hier ■ http://geheugenhuis.waag.org/?page_ id=21
Twintig jassen
Andere links ■ www.hetgeheugenhuis.nl
havana
Luisterend oor
Geheugenhuis-festival
17
19
Wanneer een student of medewerker zich bedreigd voelt, kan hij of zij een melding doen bij een vertrouwenspersoon.
Wat gebeurt er met onze herinneringen en wat doen onze herinneringen met ons?
opinie
koninginnedag !! Joepie!
BEZET! Pak je oranje frummels uit de kast en bereid je voor op de beste feesten. Dit jaar vieren we voor de zestigste keer op 30 april Koninginnedag. Amsterdam is met verschillende markten en evenementen dé place to be om dit te vieren. Geen idee waar je heen zou moeten gaan? Kijk hieronder voor een aantal feestjes voor Koninginnenacht én Koninginnedag. Jarinde de Klerk
Koninginnenacht A.S.V.L.
Het gaat om de kwaliteit!
29 april
De Amsterdamse Studenten Vereniging Leeuwenburg organiseert op Koninginnenacht een feestje waar DJ Jeronimo je vast in de oranjestemming brengt. Vrouwelijke student-leden betalen 12,50 euro, vrouwen die geen lid zijn betalen 15 euro. Mannelijke leden moeten 15 euro neertellen, tegenover 17,50 voor mannen die niet lid zijn. Maar je betaalt niet voor niets! De hele avond kun je onbeperkt genieten van bier, wijn en fris. En voor een aantal feestvierders ligt er een gratis oranjeshirt klaar. Wees er snel bij want op = op. De LAX, Weesperzijde 190. 21.00 tot 04.00 uur.
Oranje Catwalk 29 april
In het hart van de Amsterdamse gayscene zal dit jaar opnieuw de Oranje Catwalk worden georganiseerd om zo nogmaals positieve aandacht te vragen voor deze doelgroep. Vorig jaar werd dit al georganiseerd omdat het erop lijkt dat het gezicht van Amsterdam als ‘tolerant Gay Capital of the World’ langzaam verdwijnt. Soho, Regulierdwarsstraat 36. 20.00 tot 21.00 uur.
Het personeelsbestand van de HvA is verre van een afspiegeling van de studentenpopulatie. Toch komt het de kwaliteit ten goede als er in etnisch diverse teams wordt gewerkt, stelt Martha Meerman. Multiculturaliteit zou in het hbo geen rol spelen. Daar worden studenten opgeleid voor een vak, door middel van competentiegericht onderwijs, dat aan ‘neutrale normen’ gebonden is, zo is veelal de gedachte. Dat geldt voor een opleiding tot juridisch medewerker – vrouwe Jusititia is kleurenblind – maar ook de competenties van de fysiotherapeut en de leraar worden als neutraal omschreven. Dat het beroep – vooral in de Randstad – vorm krijgt in een multiculturele omgeving, wordt onderkend maar komt niet terug in de beschrijving van competenties en is daardoor niet systematisch aan de orde in het onderwijs. We zien het niet terug in het curriculum van de econoom die zich in een globaliserende omgeving bewust moet zijn van de invloed van verschillende culturen op zijn handelen en in die van de leraar. De student leert over het onderwerp in zijn stage als hij daarvoor openstaat. De verpleegkundige maakt gebruik van de tolkentelefoon als ze er in het gesprek met de patiënt niet uitkomt, de fysiotherapeut leert met vallen en opstaan zijn klantenbestand kennen en de leraar kan kiezen voor een ‘zwarte’ of een ‘witte’ beroepspraktijk. Er zijn economen die ervan uitgaan dat de omgeving zich wel aan hem aanpast. En dat is vaak ook zo. Wat ik me nu afvraag: zouden de multiculturalisering van het beroep en de ontwikkelingen in de multiculturele samenleving niet meer aan de orde zijn als het docentenbestand een afspiegeling is van de multicultu-
rele beroepsbevolking in de omgeving? De excuses voor het gebrek aan multiculturaliteit in het docentcorps zijn legio. Dat bleek uit het onderzoek van het lectoraat HRM naar ‘Leren van en met elkaar in multiculturele docententeams’, waarin we op zoek gingen naar opvattingen over de multiculturalisering van het beroepsonderwijs. “We kunnen ze niet krijgen,” was een argument. De opvatting die overheerste luidde echter dat ‘autochtoon of alloch-
meerwaarde van inzien, voor het onderwijs en voor zichzelf. Het kan de betrokkenheid en de kwaliteit ten goede komen als studenten een rolmodel op school tegenkomen. Studenten zeggen vaak dat de ‘kleur’ van een docent voor hen niet uitmaakt en dat zij vooral les willen krijgen van goede docenten. Maar de ervaring leert dat studenten die zelf een tutor of mentor mogen kiezen, vaak iemand kiezen die op hen lijkt. En of dat nu een bewuste keuze is of niet: tutor en tutee hebben vaak
Het noodzakelijk is docenten van etnisch diverse afkomst bewust te selecteren toon geen rol speelt’, want ‘het gaat om de kwaliteit’. Selectiecommissies zeggen daarbij dat gericht werven van mensen met een nietwesterse achtergrond niet gepast is. Etnische minderheden willen dat bovendien zelf niet. Het gaat om de kwaliteit en etniciteit is daar geen onderdeel van. Docenten zijn dan ook sceptisch over docenten als rolmodellen voor studenten met dezelfde etnische achtergrond. “Er komen immers zo veel culturen voor op school,” en “wij geven al jaren les aan multiculturele klassen”. Maar ook: “Studenten moeten zich maar aanpassen aan het onderwijs zoals dat op school is vormgegeven.” Gelukkig zijn er ook docenten die graag in een etnisch divers team werken en daar de
dezelfde afkomst. Recent onderzoek van de Erasmus Universiteit toont aan dat de oorzaak van uitval van allochtone studenten op de lerarenopleiding onder andere gezocht moet worden in onvoldoende rolmodellen.
Geen natuurlijk proces Het komt de kwaliteit van het onderwijs ten goede als er in diverse teams wordt gewerkt. Etnische diversiteit is daar een onderdeel van. Om een dergelijk team te krijgen is het noodzakelijk docenten van etnisch diverse afkomst bewust te selecteren en ze ook te behouden. Dat is geen natuurlijk proces. Het selecteren en het binden van oorspronkelijk niet-westerse docenten zijn bovendien twee
Rekord3r ‘live’ 29 april
afzonderlijke processen die ook afzonderlijke aandacht verdienen. Sollicitatiecommissies hebben de opdracht de beste kandidaat te kiezen voor de vakante functie. Dat wie ‘de beste’ is, afhankelijk is van de situatie, liet onderzoek naar ervaringen van nieuwe docenten bij SJD en HBO Recht zien, eveneens uitgevoerd door het lectoraat gedifferentieerd HRM. Daar bleek dat aan allochtone docenten in het sollicitatiegesprek gevraagd was welke bijdrage zij kunnen leveren aan de multi-etnische studentenpopulatie. Die bijdrage werd duidelijk benoemd: het fungeren als rolmodel en een bijdrage leveren aan de bestrijding van uitval. Aan de autochtone sollicitanten werd gevraagd of zij konden omgaan met een multi-etnische studentenpopulatie. De allochtone sollicitant moet dus meedoen en wordt als deelnemer beschouwd. De autochtoon mag zich als toeschouwer gedragen. Kwaliteit is dus geen neutraal begrip. We verwachten van de een wat anders dan van de ander. En dat is heel menselijk. Laten we het daar dus expliciet over hebben. Misschien kunnen we daarmee de etnische samenstelling van de docentenpopulatie diverser maken en met en van elkaar leren over de multiculturalisering van het beroepsonderwijs.
Na het succes van vorig jaar presenteert Rekord3r dit jaar in de vooravond van Koninginnenacht opnieuw een speciale outdoor live editie. Dit openluchtevent is een ideale warming-up voor Koninginnenacht en de dag zelf. Verschillende Nederlandse live-acts verzorgen de muzikale invulling in het populaire Westerpark. Een bijzondere mystery guest zal samen met Darko Esser, Jeromo, Pitto, Presetone, Sandrien en Wouter de Moor vs. Phonopunk proberen een onvergetelijke avond neer te zetten. 19.00 tot 01.00 uur. Entree gratis. www.rekorder.nl
Slag Bij Daalder 29 en 30 april
Wel zin in een mooie herinnering aan Koninginnedag 2009, maar geen zin in massale feesten? Bezoek dan café Daalder. Het kleinste grand café van Amsterdam gaat het pleintje aan de Lindengracht omtoveren tot een gezellige feestlocatie. De nacht wordt ingevuld met opzwepende liveoptredens van onder meer Unauthorised, dat een combinatie van disco, soul & dance laat horen, de Franse discokoning Bruno Banner en Popstars-finalist Norman & friends. Marco Marlé treedt op met popnummers uit de oude doos. De volgende dag houden dj’s als Monte Christo, Krizz en Donkerblond de beweging erin, vergezeld door een bonte verzameling danseressen. Lindengracht 90. 29 april: 20.00 tot 01.00 uur. 30 april: 12.00 tot 21.00 uur. www.slagbijdaalder.nl
Vrijmarkt 30 april
Oorspronkelijk is de vrijmarkt bedoeld voor kinderen om wat zakgeld bij te verdienen, maar iedereen krijgt deze dag de kans om zijn troep te slijten of nieuwe spulletjes in te slaan. De bekendste locatie is het Vondelpark. Alleen kinderen krijgen hier de ruimte om een extra zakcentje te verdienen en alle activiteiten in het park zijn op minderjarigen afgestemd. Verder is het verkopen van spullen voor
Martha Meerman is lector Gedifferentieerd Human Resouce Management. Ze doet onderzoek naar de betekenis van diversiteit in de arbeidsorganisatie. ■ havana
vrijwel iedereen en overal toegestaan. Wie zelf ergens een kraampje wil stallen kan het beste een plekje afbakenen met krijt of plakband. Amsterdam. 06.00 tot 20.00 uur. Entree gratis. www.koninginnedagamsterdam.nl
Radio 538 30 april
Het allergrootste Koninginnedagfeest van Nederland wordt voor de negende keer georganiseerd door Radio 538. Nationale en internationale artiesten zullen het welbekende podium op het Museumplein betreden. In ieder geval Tiësto, Alain Clark, VanVelzen, Racoon, Kate Ryan, Mental Theo, Jeroen van der Boom, Wolter Kroes, Nikki, IOS en Gerard Joling zullen de revue passeren. Edwin Evers, Jeroen Nieuwenhuizen, Lindo Duvall, Jens Timmermans en Barry Paf kletsen het geheel aan elkaar en nemen de presentatie voor hun rekening. Museumplein. 12.00 tot 22.00 uur. Entree gratis. www.radio538.nl
Niet meer in Almere Twickellaan, Landgoederenbuurt, Almere, Flevoland. Daar woon ik in een rustige wijk met veel groen, blauw, licht, lucht en ruimte. Zorgvuldig ingedeeld polderland waarin alles een vaste plaats heeft en waarin het onverwachte zeldzaam is. Een oase van voorspelbaarheid. Dat geldt zo’n beetje voor heel Almere, althans voor de woonwijken en de winkelstraten. Heeft Almere allure? Nou nee, elke dag weer de rust van zondagochtend Buitenveldert. De stad heeft de uitstraling van de Lange Leegte en de allure van een handig ingedeelde parkeergarage. Gewoon wat slenteren door de stad? Ook dat kan in Almere, maar echt boeiend is het niet. De polderstad mist wat steden als Amsterdam, 010, Utrecht en Amersfoort wel hebben, namelijk een historische stadskern, een spraakmakend museum, verrassende locaties, obscure plekjes, donkere en lichte kroegen, interessante theatertjes, prettige restaurantjes en bovenal streetlife. De HvA verzorgt al een jaar of tien hoger onderwijs in Almere. Vooral in de beginjaren waren de verwachtingen torenhoog. Binnen een paar jaar zouden duizenden jongens en meisjes in Almere studeren bij de UvA en de HvA. De stad in de polder zou uitgroeien tot een moderne studentenstad met tal van aantrekkelijke voorzieningen voor jongeren. Het is een faliekante mislukking geworden. De UvA poetste al vrij snel de plaat en verplaatste haar opleiding naar waar de UvA hoort te zijn. De HvA sukkelde gewoon door en zag elke dag meer krimp dan groei. Laten we Almere eens met Texel vergelijken. Stel dat de HvA daar een filiaal gaat openen. Zou de Texelse jeugd daar naartoe gaan? Misschien een enkeling, maar de meerderheid wil toch echt weg van dat eiland om in Amsterdam, Utrecht of desnoods Den Haag te gaan studeren. Hetzelfde geldt voor Almere en het achterland. De enige reden om in Almere te studeren is als daar opleidingen worden verzorgd die je nergens anders kunt doen. Daarmee trek je ook mensen van buiten de stadspoorten. Unieke opleidingen, daar gaat het om. Een HES is kansloos in de polder. Op schotafstand zitten er al een paar. Hetzelfde geldt voor sociaal-agogische opleidingen of een lerarenopleiding. Dat leidt wel tot een moeilijke situatie. Zonder studenten krijgt Almere nooit smoel, maar zonder smoel trekt Almere te weinig studenten. De HvA gaat Almere verlaten. Christelijke Hogeschool Windesheim neemt de bijna gedoofde fakkel over. De bestuurders van Windesheim verwachten binnen enkele jaren vele duizenden studenten in Almere. Dat klinkt bekend. Ik wens de christenbroeders van Windesheim veel succes toe bij hun pogingen om de stad de smoel en de uitstraling van een studentenstad te geven. Als ervaringsdeskundige verwacht ik dat ze daar niet in zullen slagen. Als inwoner van Almere hoop ik dat ik ongelijk krijg.
Ex Porn Star – Orange Party 30 april
Ex Porn Star eert naar eigen zeggen graag de koningin en organiseert daarom op 30 april gratis een Orange Party. De hele dag klinkt er club, disco, eclectic, electro en house, gedraaid door onder andere Blomstar, Wuintin, Marc Benjamin, Jean, Jaziah en Billy the Klit. Naast de muziek kun je je laten entertainen door verschillende acts van de XPS Porno Prinsessen en breakdancesessies van The Fabulous Breaker Boys. Kledingvoorschrift: oranje boven. Maar rood-wit-blauw mag natuurlijk ook. Vijzelgracht, 12.00 tot 21.00 uur. Entree gratis. www.expornstar.com
Slam!FM Koninginnedag ’09 30 april
Slam!FM zorgt op het Rembrandtplein de hele dag voor club, eclectic, electro, hiphop, house, latin, r&b, techno, trance en urban muziek. Het bekende jongerenstation heeft onder andere Afrojack, Chuckie, Eric van Kleef, Jean, Lasgo, Ricky Rivaro, Lady Bee en The Partysquad uitgenodigd om ervoor te zorgen dat je je geen moment hoeft te vervelen. Ook de succesvolste erfgenaam van het happyhardcoretijdperk, Mental Theo, zal op het podium verschijnen en de Marokkaanse Fouradibroers zorgen voor de afwisseling voor meezingers. Rembrandtplein. 12.00 tot 21.00 uur. Entree gratis. www.slamfm.nl
Paul van de Water hoofdredacteur
Chemistry Q-day 30 april
Kom met de juiste dansschoenen en een flinke dosis energie naar het Westerpark, want volgens Chemistry is het Westergasterrein dit jaar dé locatie waar het allemaal gebeurt. Met club, house, minimal, techhouse en techno zal de organisatie een herkenbaar feestje geven om je in een topstemming te brengen. Een speciale internationale mysteryguest, Brian S., Jaziah, Arjuna Schiks, Juan Sanchez, Victor Coral, Marcello, MC Marxman, Marysol, Sven & Tettero én anderen zullen ervoor zorgen dat je niet stil kan blijven staan. Bovendien is Chemistry niet de enige op deze nieuwe locatie, er is meer te doen in het Westerpark. Westerpark. 12.00 tot 21.00 uur. Entree gratis. www.chemistry.nl ■ havana
Diverse teams
De etnische samenstelling van de docentenpopulatie moet diverser, stelt lector Martha Meerman.
Koninginnedagen nacht
Waar is het te doen op 29 en 30 april?
En verder... 04 nieuws
20 recensies
23 weekgast
09 knip en plak
21 eten
24afstuderen
09 vraag van de week
21 zwartwit
09 ondertussen in
22 dobbertjes
18 dubbelop
22 hva-agenda
Havana is het weekblad voor studenten en medewerkers van de Hogeschool van Amsterdam 22 april 2009 jaargang 14 / #29 Redactieadres: Weesperzijde 190 (kamer B.2.18), 1097 DZ Amsterdam, tel 595 24 90 e-mail:
[email protected]. Hoofdredactie/management: Paul van de Water p.l.van.de.water@ hva.nl Eindredactie: Wim de Jong
[email protected] Redactie: Jobien Groen j.groen@ hva.nl, Jarinde de Klerk (stagiair), Selina van Loon (redactie-assistent) s.van.loon2@hva. nl, Thijs den Otter
[email protected], Marjolein Sintenie (stagiair), Annemarie Vissers
[email protected], Medewerkers: Kim Bos, Martien Bos (correctie), Anke Brouwer, Anne Kleisen, Hans van Vinkeveen Redactieraad: Maroesja Perizonius, Wijnand Scholtens, Evelien Spaan, Jerke van der Woerdt Fotografen: Bram Belloni, Fred van Diem, Marc Deurloo, Jan-Maarten Hupkes, Henk Thomas, Christel Wolters Coverbeeld: Pascal Tieman Illustratoren: Pepijn Barnard, Martien Bos, Bas Kocken, Magda Rinkema, Pascal Tieman Vormgeving: Pascal Tieman Ontwerp Lay-out: Death Valley / Amsterdam Advertenties: Bureau Van Vliet, Postbus 20, 2040AA, Zandvoort, telefoon 023-571 47 45 fax: 023-571 76 80 of
[email protected] Abonnementen: € 18,15 per jaar, opgave via de redactie-assistent of per e-mail. Drukkerij: Dijkman Offset Diemen. Havana: Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur artikelen of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen. ISSN - 1385-5670 Havana heeft een samenwerkingsverband met Folia. Redactie: Nadine Böke, Mirna van Dijk, Jim Jansen, Anne Koeleman, Harmen van der Meulen, Dirk Wolthekker De volgende Havana verschijnt woensdag 29 april
havana
3
nieuws Jim Jansen / Jarinde de Klerk / Anne Koeleman / Thijs den Otter (coördinatie) / Marjolein Sintenie / Annemarie Vissers / Paul van de Water / Dirk Wolthekker
Wederom prijs voor Havana-cover
Toch een gayboot? Onder de honderd boten die afgelopen weken werden ingeschreven voor de Canal Parade, de grachtentocht tijdens het jaarlijkse homo-evenement Gay Pride, bevindt zich uiteindelijk toch een inschrijving van een UvA-boot. Maar of de UvA-boot, waar veertig tot vijftig UvA-medewerkers en studenten op kunnen, daadwerkelijk door de grachten zal varen is nog niet zeker, want van de honderd ingeschreven boten kunnen er maar tachtig meedoen. “Omdat we aan de
late kant waren met de inschrijving, zijn we op de reservelijst gezet. Ik heb goede hoop dat we mee kunnen doen,” zegt een van de initiatiefnemers, politicologiestudent Kristiaan Schimmel. Onlangs werd de Stichting UvA Pride opgericht, met als doel deelname te bewerkstelligen aan de Canal Parade en fondsen te werven voor de bekostiging van de deelname, zo’n tienduizend euro per deelnemende boot. Het College van Bestuur weigerde onlangs een UvA-boot te sponsoren, waarna de stichting werd opgericht die verschillende UvA-fondsen aan-
Toppers geen gratis onderwijs Scholieren met mooie cijferlijsten komen in aanmerking voor een beurs waarmee ze twee jaar gratis kunnen studeren aan de Universiteit van Tilburg (UvT). Een idee voor de HvA? Volgens hoofd juridische zaken Kees Koppenol kan het niet. De UvT kan jaarlijks 65 excellente studenten gratis laten studeren omdat ze daarvoor een subsidie krijgen van de provincie Noord-Brabant. De HvA heeft geen beschikking over zo’n fonds. “Als dat er wel was, had het gekund. Maar je kunt als hogeschool geen collegegeld betalen uit geld dat we van de overheid hebben gekregen voor de onderwijsbekostiging.” De Tilburgse beurs is bedoeld voor eindexamenscholieren die op hun cijferlijst van 5 vwo gemiddeld een 7,5 of ho-
ger hadden. Hogere cijfers verhogen de kansen, want de 65 beschikbare beurzen gaan naar de beste scholieren. Zij krijgen het collegegeld voor het eerste jaar aan de UvT vergoed. En als ze geen bindend studieadvies krijgen, ook voor het tweede jaar. De UvT is overigens niet de enige die toppers gratis laat studeren. Aan de Universiteit Maastricht krijgt de beste drie procent van de studenten een beurs ter waarde van het collegegeld. (HOP/TdO)
schreef, zoals het Alumnifonds en het fonds Toekenningen. Inmiddels is er ongeveer achthonderd euro bij elkaar geschraapt. Individuele leden van de stichting doneren de rest, verwacht Schimmel. “Mochten we toch nog afvallen en niet verder komen dan de reservelijst, dan willen we in ieder geval in 2010 meedoen. We willen het initiatief van de UvA-boot sowieso breder trekken en bijvoorbeeld ook informatie over homoseksualiteit gaan verstrekken gaan verstrekken aan buitenlandse studenten.” Gay Pride vindt dit jaar plaats van 31 juli tot en met 2 augustus. (DW)
Personalia
• Carola Hageman is zeker tot de zomer als interim-manager in dienst bij de Almeerse opleiding Information Engineering. Ze is aangetrokken om de knelpunten in kaart te brengen die bij een eventuele overname door de Christelijke Hogeschool Windesheim komen kijken. Hageman (1961) is door domeinvoorzitter Peter van Gorsel (Media, Creatie en Informatie) naar Almere gehaald omdat de studie Information Engineering zonder opleidingsmanager zit. “En met het oog op de mogelijke overname moeten eventuele moeilijkheden goed in kaart worden gebracht. Het informatiesysteem van de HvA is bijvoorbeeld anders, en er volgen bij de overname nogal wat personeelswijzigingen.” Hageman is aangesteld voor twee dagen in de week. Wie alles wil weten over de ontwikkelingen in Almere, kan overigens terecht op pagina’s 10 tot en met 12. (TdO)
‘Geslaagde open dag’ Volgens een eerste schatting heeft de open dag van de HvA van afgelopen zaterdag zo’n 9500 belangstellenden getrokken. Dat zijn er bijna duizend meer dan de Open Dag van april 2008, en grofweg zesduizend
minder dan bij de open dag van begin februari. De organisatie spreekt van een geslaagd evenement. De Leeuwenburg trok de meeste bezoekers. Daar werden ongeveer 3600 geïnteresseerden geteld. In het veel
kleinere Europahuis bleef de teller hangen op driehonderd. De opleidingen in Almere deden niet mee aan de open dag: zij houden op donderdag 23 april open huis, waarschijnlijk voor de laatste keer onder de HvA-vlag. (TdO)
Hoge werkdruk Hbo-docenten klagen vaker over toenemende werkdruk dan universitaire docenten. Ze willen ook vaker uit het onderwijs vertrekken, blijkt uit cijfers van de Barometer Onderwijs van de Volkskrant. Een kwart van de hbo-docenten noemt de werkdruk ‘sterk verslechterd’, blijkt uit het online onderzoek in opdracht van de Volkskrant. Nog eens 38 4
havana
procent heeft ‘enigszins verslechterd’ aangekruist. Bijna alle anderen zeggen dat de werkdruk gelijk is gebleven. Slechts 5 procent ziet een verbetering en één op de honderd zelfs een zeer sterke verbetering. Voor het onderzoek zijn docenten van alle schoolniveaus ondervraagd, van lagere school tot universiteit. Zij gaven zichzelf op. Van de bijna
2500 respondenten is 11 procent hbo-docent en geeft 3 procent les aan een universiteit. De conclusies van de Volkskrant komen overeen met de medewerkerstevredenheidsmonitor die eind maart verscheen: zestig procent van de HvA-docenten zegt daarin last te hebben van hoge werkdruk (HOP/TdO)
Voor de vierde keer op rij heeft Havana de Kring Award voor de beste cover gewonnen. De prijsuitreiking vond plaats tijdens een congres voor Nederlandse hoger onderwijsbladen in Eindhoven. De Kring Award voor de beste coverpagina is geen juryprijs, maar een prijs door middel van stemming. De ruim 150 deelnemers aan het congres konden hun stem uitbrengen op een van de ruim twintig inzendingen. Een grote meerderheid koos voor de cover van Havana waarop een melkpak de houdbaarheid van studiepunten visualiseert. De winnende cover is – net als de vorige winnende inzendingen – ontworpen door artdirector Pascal Tieman, die al bijna tien jaar verantwoordelijk is voor de vormgeving en onlangs het blad van een nieuwe look voorzag. De Kring Award is ingesteld door de hoofdredacteuren van alle Nederlandse hoger onderwijsbladen, verenigd in de Kring van Hoofdredacteuren. Een van de doelstellingen van de Kring is de bevordering van de professionaliteit van hogeronderwijsredacties. (PvdW)
? Vraag/Antwoord
Printerpaniek Ze houden ‘de moed erin’ daar op de Tafelbergweg, lezen we in de nieuwsbrief van het domein Gezondheid. Even was er sprake van heuse printerpaniek: door stroomstoringen en netwerk-ellende gingen de apparaten compleet op zwart. Havana belde met printerredder in nood: Johan Molenaar (IT&V). We zagen bij het bericht een plaatje van een printer in bedenkelijke staat. Zo staan ze er hopelijk toch niet bij? “Plaatje? Nee, dat heb ik niet gezien. Ik weet niet precies hoe de printers erbij staan. Ik ben alleen met de klachten aan de gang gegaan, niet fysiek gaan kijken.” U bent niet op printerpad langs de locaties gegaan? “Nee zeg, als ik daar aan moet beginnen. Dan ben ik wel even bezig. Leuk, dat wel hoor, maar dat gaat me echt te veel tijd kosten.” Stress alom, dus. Zat het printpapier weer eens muurvast? “Nou, het was een samenloop van heel vervelende omstandigheden. In een week tijd kreeg de locatie te maken met twee stroomstoringen en een netwerkstoring. Tja, dan kun je niks meer. Dan kun je nog zo veel papier invoeren als je wilt. Als medewerker zit je daar natuurlijk helemaal niet op te wachten, dat begrijp ik heel goed. We vonden het ook erg vervelend.” Dus voorlopig moeten ze zich aldaar behelpen met wat pakken vergeeld carbonpapier? “Haha, nee hoor. Dat zou wat zijn, als we terug moeten naar die tijd. Daar zit helemáál niemand op te wachten. We hebben allerlei periodieke services gedaan, de boel nagelopen en de gang van zaken rond preventieve checks weer aangescherpt.” (AV)
JCU-programma Twee nieuwe Johan Cruyff-programma’s voor topsporters: In Enschede begint ROC Twente een JC-College, in Tilburg begint de economiefaculteit van Fontys een nieuwe Johan Cruyff University. De meester zelf opent de vestigingen begin mei. De HvA-variant bestaat tien jaar. Meer daarover leest u in de JCU-special elders in dit blad. (JdK)
nieuws
Nieuwe OER: herkansing ter discussie
Studenten van TEAMstages lanceerden dinsdag 7 april de eerste aflevering van hun realitysoap TEAMspirit. TEAMstages is een initiatief van Joop van den Ende, het ROC van Amsterdam, de HvA en Inholland, waarbij studenten van verschillende scholen én opleidingsniveaus (vmbo, mbo en hbo) in teams van ongeveer vijf personen samen stagelopen. De soap is gemaakt door team Hit en Run, en laat zien wat de studenten ervaren tijdens hun opdrachten. De studenten zijn enthousiast over het project. “Ik zit in team PuurZuid, waar we bezig zijn met een huiskamerproject voor licht dementerende patiënten,” vertelt een van de teamleden, derdejaars Management Economie en Recht aan de HvA. “Ik vind het heel leuk, ik zit in een leuk team en we werken goed samen. We motiveren elkaar en vullen elkaar goed aan. De soap is wekelijks te volgen op www.teamstages.nl/teamspirit. (MS)
Onder leiding van huisjurist Kees Koppenol werd afgelopen vrijdag het jongste concept van de onderwijs- en examenregeling (OER) besproken met een slordige vijftig direct betrokken medewerkers. Belangrijkste punten zijn de uniformering van de cum lauderegeling, de aanpassing van het reglement omtrent herkansingen en de keuze voor louter cijfers op de eindlijst.
Beeld Jarinde de Klerk
Realitysoap over stagiairs
Met een zwaar accent opende de Indiase spreker Vijayakumar op 17 april zijn verhaal over activity based learning voor het domein Onderwijs en Opvoeding. “What does it need for a change?” vroeg Vijayakumar zich hardop af, om vervolgens aan zijn uitleg over de onderwijsmethode te beginnen. Activity based learning is een aanpak waarbij leerlingen zelfstandig en coöperatief werken en voor een belangrijk deel zelf de regie over hun leerproces voeren. De studenten krijgen en nemen op deze manier meer verantwoordelijkheid. In het traditionele onderwijs in India heeft de leerling weinig inbreng in de klas. Vijayakumar vroeg zijn kleinkind na haar eerste schooldag wat ze had geleerd. “Ik heb geleerd dat ik mijn mond dicht moet houden.” (JdK)
Facebook.dom Wat iedere student met een profiel al vermoedde, wordt nu wetenschappelijk gestaafd: wie meer tijd besteedt op netwerksite Facebook, doet minder aan de studie. Studenten die zich inschreven op Facebook halen bovendien lagere cijfers. Uit onderzoek aan de Ohio State University blijkt dat het gemiddelde cijfer van studenten mét een profiel ongeveer een half punt lager ligt dan dat van hun studiegenoten. Ze studeren immers maar een tot vijf uur per week, tegen elf tot vijftien uur voor andere studenten. Toch denkt het merendeel van de 148 bevraagde gebruikers niet dat het virtuele netwerk slecht is voor hun studieresultaten. De Amerikaanse promovenda die het onderzoek deed kan niet hardmaken dat juist het netwerken op Facebook tot lagere cijfers leidt. “Sommige studenten zouden ook wel een ander excuus vinden om niet te hoeven studeren, en daardoor eveneens lage cijfers halen.” De onderzoekster zelf – Aryn Karpinski – is overigens niet op Facebook te vinden: “Het zou voor mij een te grote afleiding zijn”. (HOP)
Met name de voorstellen om de herkansingsregeling aan te passen leidden tot veel discussie. Kortweg komt het erop neer dat het College van Bestuur voortaan het laatst gehaalde tentamencijfer wil laten gelden in plaats van het hoogste, en dat studenten die eenmaal een voldoende hebben gehaald niet meer voor een ‘her’ in aanmerking komen. De aanpassing is vooral bedoeld als invullen van het ‘leren excelleren’. Koppenol: “We willen af van de vrijblijvendheid waarmee sommige studenten tentamens doen. Als iemand een toets maakt, moeten hij dat serieus doen. Voor docenten is het vervelend om tweeën en drieën te moeten uitdelen omdat studenten gokkenderwijs een tentamen maken.”
Dat daarnaast ook het herkansen van voldoendes in de ban gaat, viel slecht in de zaal. “Als een goede student een zes haalt en hij wil een acht, dan moet hij toch de kans krijgen om zijn toets opnieuw te kunnen maken?”, vroeg een docent zich af. Maar Koppenol liet daarover geen misverstand bestaan. Als de student niet kan wijzen op bijzondere omstandigheden, dan is het wat hem betreft over. Om er met een kwinkslag aan toe te voegen: “Ik vind het leuk om 180 te rijden op de snelweg. Dat is ook niet de bedoeling.” Ook de cum laude-regeling moet vanwege het streven naar excellentie worden geüniformeerd. Volgens Koppenol hebben opleidingen nu nog de mogelijkheid daar zelf invulling aan te geven. Daardoor kan het gebeuren dat de eisen van de ene studie veel scherper zijn dan die van de andere. “Terwijl de ‘cum laude’-kwalificatie toch wordt afgegeven vanuit de HvA.” Verder willen Koppenol cs. dat de cijferlijst die bij een diploma wordt gevoegd meer duidelijkheid biedt: beoordelingen als ‘voldoende’ of ‘onvoldoende’ zouden in de toekomst niet meer op de eindlijst te vinden zijn. “Elke toets moet te herleiden zijn tot een cijfer,” aldus de jurist. Het is overi-
gens niet de bedoeling dat dit systeem komend jaar al wordt ingevoerd: daarvoor is het voornemen te ingrijpend. Daarnaast zou er sprake kunnen zijn van een ingroeimodel. Dat zou betekenen dat ouderejaars nog ‘voldoendes’ en ‘onvoldoendes’ kunnen scoren, maar dat met ingang van de jaargang van – op zijn vroegst – collegejaar 2010-11 alles in cijfers wordt uitgedrukt. De OER-werkgroep kreeg geen open doekje voor het voorstel. “Het is soms heel moeilijk om studenten een cijfer te geven voor een opdracht: je kunt iets of je kunt het niet,” aldus een toehoorder, om zich na Koppenols lauwe reactie op dat commentaar hardop af te vragen wat ze eigenlijk op de bijeenkomst deed. Koppenol legde daarop uit dat de wijzigingen nog in de conceptfase zijn, en dat het daarom van belang is om te kijken hoe deze landen bij direct betrokkenen. De kans dat de nieuwe OER op korte termijn wordt ingevoerd, is overigens niet erg groot. De studentgeleding van de CMR heeft los van de plannen van de OER-werkgroep al laten weten dat niet het laatst behaalde tentamencijfer zou moeten gelden, maar juist het hoogste. (TdO)
HvA-docent wint proefschriftprijs Fysiotherapie Docent Fysiotherapie Martin van der Esch ontving op 8 april de proefschriftprijs van het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie. Het Wetenschappelijk College Fysiotherapie koos het proefschrift uit twintig kanshebbers.
Van der Esch promoveerde in 2008 met een proefschrift, getiteld Knee joint stability and functional ability in patients with osteoarthritis of the knee. Van der Esch: “Er zijn 150 patiënten met knieartrose onderzocht om te bepalen of instabiliteit van de knie, naast spierkrachtverlies, een belangrijke factor is in het minder
goed functioneren in het dagelijks leven. De conclusie is dat spierkracht de belangrijkste factor blijft, maar als je die wilt verbeteren, dan moet je ook de instabiliteit aanpakken. De komende vier jaar wordt er vervolgonderzoek gedaan om de effectiviteit van de Stabilo-trial, zoals de nieuwe oefentherapie heet, te bewijzen.”
De docent kreeg het goede nieuws eind januari te horen en moest vervolgens bij de uitreiking van de prijs een presentatie geven. “Het was best even schrikken toen ik hoorde dat ik had gewonnen. Wat wordt er allemaal van me verwacht, vroeg ik mij af. Maar het is absoluut een eer.” (JdK)
poker. Acht weken lang wordt er gestreden voor een plek in de finale. De top-3 van elke week kwalificeert zich met de top-16 van het klassement voor het finaletoernooi, dat op 14 juni gehouden zal worden. Indivi-
duele winnaars kunnen een ticket voor de World Series of Poker 2009 in Las Vegas winnen, terwijl studentenverenigingen mee kunnen doen voor een flatscreen-tv, pokertafels en een pokerclinic van Rolf Slotboom. (AK)
SPORTFLITS n POKER 19 april is het eerste Nederlands Kampioenschap Studenten Poker van start gegaan. In samenwerking met de grootste pokerroom van Nederland, Holland Poker, organiseert Studenten.net het NK studenten-
havana
5
nieuws
HvA middenmoter UvA 20 miljoen bezuinigen in deeltijdgids Afgelopen donderdag heeft het College van Bestuur (CvB) samen met alle decanen vier bezuinigingscenario’s bestudeerd. Volgens voorzitter Karel van der Toorn is er ‘een gat ontstaan tussen ambitie en bekostiging’, en moet er tot 2012 een lacune van ongeveer 20 miljoen worden overbrugd.
De deeltijdopleidingen van de HvA blinken volgens de samenstellers van de gids nergens echt uit. Een paar opleidingen – HBO-Rechten, Sociaal-Pedagogische Hulpverlening – bevinden zich in de subtop, maar altijd zijn er instellingen in de provincie die het volgens de studenten beter doen. De Groningse Hanzehogeschool, De Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en Fontys Tilburg doen het beduidend beter. Een paar opleidingen bungelen duidelijk onderaan. De lerarenopleidingen taal krijgen een ronduit negatieve beoordeling, vooral door kritiek van de studenten: in de roosters wordt weinig rekening gehouden met het feit dat de studenten werken en de inhoud van de opleiding sluit niet voldoende aan op de praktijk, aldus de gids. Andere deeltijdopleidingen die beroerd scoren: pedagogiek staat onderaan in het deellijstje, net
als commerciële economie. De Deeltijdgids is nog niet geëvalueerd bij de afdeling. Wil de VriesKempes: “We hebben laatst wel een gesprek gehad met hoofdredacteur Frank Steenkamp, maar dat ging met name over manier waarop hij de rankings samenstelt. Die wijkt namelijk sinds dit jaar af van de oorspronkelijke beoordelingen in de Keuzegids, die voor honderd procent werden vastgesteld via studentenoordelen. In de nieuwe methode zijn die nog slechts goed voor de helft van het oordeel. De rest van het oordeel wordt bepaald via zaken als rendementen en accreditatieoordelen. Dat maakt de nieuwste beoordelingen lastig te vergelijken met de scores van vroeger. Los daarvan kun je wel vaststellen dat de HvA een stabiele instelling is. En als je naar de grote hogescholen uit de Randstad kijkt, doet alleen de Haagse Hogeschool het beter.” (TdO)
Effe bellen met… 200.000 dollar, dat bedrag heeft Adriaan Rijkens (22) nodig voor zijn particuliere VirginGalactic-tripje naar de maan. Hoe gaan de zaken? Havana belde nog eens met de vierdejaars Technische Bedrijfskunde voor een tussenstand. Hoever ben je inmiddels? “Nou, er wordt druk aan gewerkt. In de avonduren. Ik zit ook midden in mijn afstuderen, dus daar gaat veel tijd in zitten. Ik ben er echter nog steeds van overtuigd dat het een briljant plan is. Er hoeft maar één bedrijf of marketingmanager toe te happen op mijn viral marketingactie en dan zou het zomaar kunnen. Je weet nooit welk moment dat is. En óf het gebeurt.” Niet om flauw te zijn, maar het klinkt nog weinig concreet. “Nou, dat lijkt misschien zo, maar dat is niet helemaal waar. Eerlijk is eerlijk: als het gelukt zou zijn in de tussentijd had iedereen dat allang vernomen via allerlei media natuurlijk. Zo werkt het bij viral marketing: het verhaal moet zichzelf gaan rondvertellen.”
6
havana
Dus achterover leunen en wachten tot het zover is? “Nee, ik ben na publicatie in Havana ook nog bij Radio 538 geweest, bij Editie.nl en op allerlei netwerkbijeenkomsten, zoals de The Next Webconferentie in Amsterdam. Ik heb gesproken met de ceo van Amazon, die doen niet aan sponsoring, maar hebben wel een gigantisch netwerk. Richard Branson [ceo van Virgin, red.] heeft inmiddels ook van het idee gehoord. Hij vond het wel leuk, maar trekt nog geen portemonnee.” Hoelang geef je jezelf nog? “Het is hopen dat niet iemand anders eerder is, want dan is het idee van de marketingactie er wel van af. Maar, zoals het gaat in de sport: als je moe wordt, moet je even extra gas geven. Dat doe ik ook.” (AV)
Van der Toorn spreekt van ‘bekostigingshiaat’ dat te wijten is aan te hoge kosten die de UvA maakt. Van der Toorn: “Ik ben van mening dat we slimmer moeten omgaan met honours- en schakelprogramma’s. Ook moeten we nagaan of we met ons onderwijs de opbrengsten kunnen verhogen.” Het bedrag van 20 miljoen komt niet als verrassing. In juli 2008 was het voltallige CvB met alle decanen in Oxford waar de bezuinigingen werden besproken en toen al viel dit bedrag. Rechtendecaan Edgar du Perron roemt de goede sfeer die ondanks de bezuinigingen heerst tussen de decanen en het CvB en is van mening
dat er vooral moet worden ingezet op studiesucces. “Studenten die lang over hun studie doen of het niet goed doen, kosten geld. Daar moeten we vanaf. Studiesucces is de sleutel voor een beter rendement. Een student die op de juiste plek zit, leidt sneller tot een diploma. Dat is goed voor de student en goed voor de UvA.” Hij is niet van mening dat de ambities moeten worden bijgesteld. “Mijns inziens kunnen je ambities nooit hoog genoeg zijn. Dus nu ook niet. Daarnaast ben ik er geen voorstander van dat er wordt gesneden in de kwaliteit van onderzoek en onderwijs.” (JJ)
Veilig de lucht in Voor het eerst zijn twee studenten van de opleiding Aviation Studies begonnen met de nieuwe HvA-afstudeerrichting Air Traffic Management (ATM) aan de opleiding tot luchtverkeersleider bij Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL). Luchtverkeersleider worden kon tot voor kort alleen via de interne opleiding van het LNVL. De organisatie streeft met de samenwerking met de HvA naar breder opgeleide luchtverkeersleiders. HvA-studenten ontvangen naast de operationele bevoegdheid een erkend hbo-diploma en kunnen onder meer voor managementfuncties worden ingezet. LNVL en de HvA werken sinds 2008 samen en hebben dit deze maand voor het eerst in de praktijk gebracht. Studenten die via de HvA luchtverkeersleider willen worden, volgen eerst twee jaar de opleiding Aviation Engineering en kunnen daarna kiezen voor de afstudeerrichting ATM. De praktijkopleiding wordt intern bij het LNVL gevolgd. De studenten moeten wel eerst een uitgebreide selectieprocedure doorlopen voordat zij hieraan mogen beginnen. (JdK)
Beeld Jan-Maarten Hupkes
De deeltijdopleidingen van de HvA zijn – op een enkele uitzondering na – allemaal van gemiddelde kwaliteit. Dat constateert althans de redactie van de Keuzegids Hoger Onderwijs, dat deze maand voor het eerst een Deeltijdgids uitgaf.
Bobodiner Afgelopen donderdag vond het derde voorjaarsdiner voor kadermedewerkers van de UvA en de HvA plaats. Bij zijn aanstelling introduceerde voorzitter Karel van der Toorn deze jaarlijkse bijeenkomst, in de hoop de informele informatie-uitwisseling tussen de instellingen op gang te brengen. Het diner, dat plaatsvond in het UvA-gebouw van de Bijzondere Collecties, had ‘de creatieve industrie’ als thema meegekregen. De bijeenkomst was exclusief toegankelijk voor de decanen van de universiteit en de domeinvoorzitters, onderwijsdirecteuren en de managers van de HvA. Namens de HvA nam domeinvoorzitter Peter van Gorsel (Media, Creatie en Informatie) het woord, gevolgd door onder anderen Arnold Smeulders (Intelligent Systems Lab Amsterdam). Tussen de gangen door werden de aanwezigen door vicevoorzitter Paul Doop aangemoedigd te twitteren. De catering werd verzorgd door huiscateraar Sorbon. Volgens een aantal aanwezigen was het niveau dramatisch. “We kregen een paar stukken oud brood met rucola als voorgerecht; een onbestemd biefstukje als hoofdgerecht en tot slot een stuk witte chocolade zo groot als een stoeptegel,” aldus een UvA-medewerker. Anderen waren milder. “In deze economische zware tijden kregen we een gratis diner aangeboden. Dat is prima. En de lange vingers van frambozen waren erg lekker.” (JJ)
Accelereren in de sport Studenten van de opleiding Sport, Management en Ondernemen organiseren op 27 mei de vierde SM&O Summit, waar sportbedrijven uit heel Nederland bijeenkomen om kennis uit te wisselen rondom het thema ‘accelereren in de sports business’.
Mensen uit de praktijk zullen informatie verstrekken over de mogelijkheden voor (sport)bedrijven en organisaties om te groeien en zich door te ontwikkelen. Gedurende de dag worden er diverse workshops gegeven, zoals oplossingsgericht ondernemen, orga-
nisatieontwikkeling, inzet van nieuwe media, praktische financiële creativiteit en juridische aansprakelijkheid. De kosten voor medewerkers en studenten van de HvA bedragen 35 euro. Inschrijven kan door een mailtje te sturen aan
[email protected]. (JdK)
nieuws
Beeld Henk Thomas
Vrijdagochtend in de Leeuwenburg
Een bijeenkomst over de onderwijs- en examenregeling (OER). Een nu nog vrijwel lege collegezaal. Een half uur later luisterden de vijftig aanwezigen geboeid naar Kees Koppenol. Waarover spraken zij? Eenmaal per jaar presenteert de OER-commissie haar voorstellen voor de nieuwe onderwijsen examenregeling. Handig laveerde Koppenol langs de vele opmerkingen van studentendecanen en leden van examencommissies. Links op de achtergrond een drietal studentendecanen. Op de voorgrond de leden van de OER-commissie: Luuk van Dée, Kees Koppenol (aan het twitteren?) en Ody Jungst (met boterham). (PvdW)
havana
7
-advertenties-
*TEF[FCBBOWPPSKPVFFO TDIPUWPPSPQFOEPFM
World of Delights is een groeiende internationale retailorganisatie met meer dan 40 verkooppunten op met name luchthavens. Reeds 50 jaar zijn wij actief op de luchthaven Schiphol. Van oudsher als delicatessen-specialist; sinds juli 2008 echter ook als concessionaris van Souvenirs, Toys, Sport, Gifts & Swarovski. Voor onze winkels zijn wij op zoek naar:
Webdeveloper (v/m) 36 uur per week +FXFSLUWPPSEFBGEFMJOHOJFVXFNFEJB JO"NTUFSEBNFO(PVEB (FuOUFSFTTFFSE ,JKLPQXXXXQHOMWPPS NFFSJOGPSNBUJFFOSFBHFFSWPPSBQSJM
Verkoopmedewerkers (m/v) (minimaal 16 uur per week) Voldoe jij aan de volgende eisen:
OBBSQFSTPOFFMPSHBOJTBUJF!XQHOM Acquisitie naar aanleiding van dit bericht wordt niet op prijs gesteld.
BIJBAAN!
Augustus, sept& okt 2/3 dagen pw werken op KDVOkki met 2-4-jarigen? Heb je spw3 of 4, sph/3de jaars HBO relevante opleiding? Werken op Okki is leuker dan bij andere kdv’s! Bel Ingrid/Martine op 020-6685330, kijk op www.kdv-okki.nl of kom gezellig langs: Blasiusstraat 14:vlakbij metro Wibautstraat&tram3.
s GOEDE BEHEERSING VAN DE .EDERLANDSE EN %NGELSE TAAL s GEEN BEZWAAR TEGEN WERKEN OP ONREGELMATIGE TIJDEN s EEN OPEN GASTVRIJE EN REPRESENTATIEVE UITSTRALING s WOONACHTIG BINNEN EEN STRAAL VAN KM VAN 3CHIPHOL s MINIMAAL DAGEN OF DAGDELEN PER WEEK BESCHIKBAAR STUUR DAN EEN BRIEF MET #6 NAAR
7/2,$ /& $%,)'(43 3#()0(/, "6 TAV MEVR ,INDA %LI¤NS 0ERSONEELSFUNCTIONARIS 4OKYOSTRAAT 2" ,IJNDEN Of e-mail:
[email protected] 4EVENS BESTAAT DE MOGELIJKHEID OM OP ONZE WEBSITE WWWWORLDOFDELIGHTSCOM een sollicitatieformulier in te vullen. Voor telefonische informatie: 020-6587452. Acquisitie n.a.v. de advertentie wordt niet op prijs gesteld. 0RE EMPLOYMENT SCREENING KAN DEEL UIT MAKEN VAN DE SOLLICITATIEPROCEDURE
Op zoek naar een leuke vakantiebaan bij science center NEMO?! Voor de zomermaanden is de afdeling Publieksbegeleiding voor ondersteunende werkzaamheden namelijk op zoek naar:
Vakantiemedewerkers (juni, juli, augustus) Ben je dan veel beschikbaar en heb je een dienstverlenende persoonlijkheid? Kijk snel voor meer informatie op www.e-NEMO.nl (Over NEMO/ Werken bij NEMO/ Vacatures).
OP ZOEK NAAR EEN LEUKE BIJBAAN?
Canal Company is hét toonaangevende bedrijf in toerisme en entertainment in Amsterdam met de merknamen Holland International, Canal Bus, Canal Hopper en Canal Bike. Onze partyschepen, rondvaartboten, sloepen en waterfietsen zijn een bekende verschijning in de Amsterdamse grachten. Wij zijn voor het nieuwe seizoen op zoek naar enthousiaste mensen die ons team kunnen versterken. Er zijn veel leuke vacatures zoals: Serveersters (m/v), locatiebeheerders (m/v) en gidsen (m/v). Wij leiden onze mensen zelf op middels trainingen. Kijk voor meer informatie op www.canal.nl. Wij bieden je flexibele werktijden in overleg, een jong team en een leuke werksfeer! Interesse? Stuur een korte brief met CV naar Canal Company, t.a.v. Marjolijn Ruijter, Weteringschans 26-I hg, 1017 SG AMSTERDAM of mail
[email protected] 8
havana
actueel
Vraag van de week Uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek blijkt dat zo’n tienduizend studenten geen dekking hebben tegen ziektekosten. Hoe belangrijk vind jij het om goed verzekerd te zijn?
Sander Oostrom (21)
Marjolein Sintenie (19)
Dennis Hooijenga (19)
Stephan Nguyen (19)
Janet Wisse (23),
Tweedejaars Commerciële Economie “Ik vind het ontzettend belangrijk om een goede zorgverzekering te hebben, anders krijg je een hoge ziekenhuisrekening. Het is verplicht toch? Ik heb een standaard zorgverzekering en ik hoor net dat je vanaf je 21e een eigen verzekering voor de tandarts moet hebben, dus dat vraag ik binnenkort na bij een vriend die bij een verzekeraar werkt. Een inboedelverzekering heb ik niet. Ik heb geen dure spullen, dus dat vind ik zonde van mijn geld.”
Tweedejaars Media en Informatie Management “Mijn ouders betalen, maar ik regel zelf dat het geld elke maand wordt overgemaakt. Ik weet eigenlijk niet waarvoor ik allemaal ben verzekerd. Ik heb in ieder geval een standaard zorgverzekering en iets aanvullends, voor de tandarts of zo, maar dat weet ik niet zeker. Ik heb de verzekering nog nooit gebruikt en heb geen idee hoe het in elkaar zit. Als ik iets niet weet, helpt mijn vader altijd.”
Eerstejaars Commerciële Economie “Ik vind het wel belangrijk om goed verzekerd te zijn, omdat ik auto en motor rijd. Die zijn allrisk verzekerd, voor de rest regelen mijn ouders alles. Ik heb een ziekenfondsverzekering, maar ik weet zo niet welke, volgens mij met een paar aanvullende dingen. Waarschijnlijk heb ik ook nog een WAverzekering via mijn ouders, maar voor de rest niets. Nu woon ik nog thuis, maar als ik op mezelf ga, dan zal ik alles goed verzekeren.”
Tweedejaars Aviation Studies “Ik weet niet of ik verzekerd ben tegen ziektekosten, dat laat ik lekker aan mijn ouders over. Maar ik denk het wel. Ik heb wel een keer een pasje gehad, maar ik weet niet waarvan. Ik heb het ook nooit bij me. Ik heb geen flauw idee of ik nog ergens anders voor ben verzekerd. Het zal allemaal wel.”
Derdejaars Commerciële Economie voor Toekomstige Ondernemers “Ik vind het heel belangrijk om goed verzekerd te zijn, want ik heb zelf niet de financiële middelen om iets op te vangen. Ik heb een standaard ziekenfondsverzekering met aanvulling voor de tandarts, een inboedelverzekering, uitvaartverzekering, een huwelijksdagverzekering, een levensverzekering en een doorlopende reis- en annuleringsverzekering met aanvulling voor wintersport en gevaarlijke sporten.”
Heb je een mening? Reageer zelf op havanaweb.nl
Ondertussen in Canada Sanne van der Plas (20, derdejaars International Business and Languages) en Marjolein Pieneman (22, derdejaars Management, Economie en Recht, foto) vanuit Lennoxville.
Fun en final exams Canada, vrijdag 3 april. Sneeuw, zon, sneeuw, zon. Zo gaat het er de laatste weken aan toe in Lenoxville, waar wij ons alweer bijna drie maanden bevinden. De winter wordt langzamerhand verjaagd door de zon. It’s springtime, woehoe! Een hele nieuwe ervaring in Bishop’s University. Vorige week zaterdag was het zo warm dat we de hele middag in de zon gerugbyd hebben. En in de modder, met hier en daar nog een bergje overgebleven sneeuw. Heerlijk op blote voeten. Daarnaast is de laatste lesweek bijna aangebroken en staan de final exams voor de deur. Dat betekent veel vrije tijd. De trips zijn alweer gepland: New York en Halifax. De afgelopen weken hebben we natuurlijk ook niet stilgezeten. Een aantal weken geleden hadden we hier springbreak en zijn we met een groep naar Mont Tremblant geweest. We hadden echt de beste cottage ever, met jacuzzi. Heerlijke week met veel snowboarden, dogsledding, paintball in de sneeuw en elke dag zon. Wintersport op exchange. Beter kan haast niet. Ook zijn we een weekend naar Jay Peak geweest, een groot skigebied net over de grens in de US of A. Auto gehuurd met zes man, en daar twee dagen volop gesnowboard. We hadden een huis gehuurd voor één nacht bij Grandpa Grunts. Heerlijk Amerikaans allemaal. ’s Avonds uit eten geweest. We dachten laten we eens luxe doen, we nemen een steak. Maar we zitten natuurlijk in Amerika, oeps, vergeten, dus we kregen een heerlijke medium gebakken hamburger. En last but not least: er worden hier ook de nodige party’s gehouden. Lennoxville klinkt als een dorpje waar veel oude mensen wonen, maar het tegendeel is waar: er wonen bijna alleen maar studenten. Elk weekend is er dus wel het een en ander te beleven en het weekend start hier al op dinsdag of woensdag. Overdag lijkt het een dorp waar allemaal Amerikaanse huizen staan, met veranda’s met een schommelstoel, bewoond door gezinnen. Maar ’s nachts staat er altijd wel een veranda vol met studenten met grote rode bekers in hun hand (ja het is hier ook een beetje Amerika, alles is GROOT dus!) verspreid tot aan de stoep. Maar niet verder, want tot daar is het private territory, dus tot daar mag je drinken. Op de straat krijg je een bon. De politie staat dan ook altijd al klaar met een paar auto’s. n
Knip/Plak Internet lost fobieën op
De Vrije Universiteit heeft onder de naam ‘Fobieën onder controle’ een zelfhulpcursus op internet ontwikkeld voor mensen met een plotselinge sterke angst. De VU wil via deze weg onderzoeken in hoeverre de deelnemers in staat zijn om hun angstklachten te verminderen. De cursus bestaat uit zes lessen, waarin de deelnemers stapsgewijs de confrontatie aan zullen gaan met datgene waar ze bang voor zijn. De kandidaten moeten online opdrachten maken, waarop zij feedback krijgen van hun persoonlijke begeleider. 20 april, blikopnieuws.nl
Zon slecht voor geheugen
Een Australisch onderzoek heeft aangetoond dat zonnig weer niet goed is voor het geheugen. Tientallen mensen die net een winkel hadden bezocht, werd gevraagd of ze zich konden herinneren welke artikelen ze op de toonbank hadden zien liggen. Voor de test werden er naast de kassa tien opvallende speelgoedfiguurtjes geplaatst, zoals een plastic kanon en een spaarvarken. Op sombere en regenachtige dagen konden de testpersonen zich drie keer zo veel objecten herinneren. Volgens de wetenschappers van de universiteit van New South Wales raken mensen bij slecht weer vaak in een sombere stemming, waardoor zij kritischer om zich heen kijken en een voorzichtigere denkstijl aannemen, waardoor zij zich meer kunnen herinneren. Op zonnige dagen waren de testpersonen vaak zorgeloos en blij, en faalden zij vaak. 20 april, nu.nl
Rekensom voor tsunami
Onderzoekers van de universiteit van Newcastle hebben een nieuwe wiskundige formule ontwikkeld om de kracht van op komst zijnde tsunami’s te voorspellen. Door diverse golfbewegingen in een grote waterbak na te bootsen konden de wiskundigen berekenen hoe meerdere golven, diep in zee, zich uiteindelijk als één grote golf zullen gedragen. Vervolgens konden de snelheid en hoogte worden berekend. Voor het waarschuwingsmodel is het van belang om bepaalde vormen van golven te kunnen voorspellen, omdat zij een voorbode zijn voor het naderende natuurgeweld. Er zijn al sensoren in de Grote Oceaan en de Indische Oceaan die betrouwbare informatie geven over zeebevingen, waardoor de impact van het natuurverschijnsel op het land kan worden berekend. 17 april, kennislink.nl
havana
9
almere
Einde van een op Het vertrek van de HvA uit Almere lijkt onafwendbaar. De Zwolse Hogeschool Windesheim staat in de coulissen te trappelen om de boedel van de HvA over te nemen. Eerder al stopte de UvA haar onderwijsactiviteiten in Almere. Amsterdams hoger onderwijs wilde geen wortel schieten in de kleigrond van de Flevopolder. Rob Hartgers Tonny Triezenberg heeft de komst van het Zwolse Windesheim niet afgewacht. Begin 2008 pakte de directeur van het Instituut voor Information Engineering en de coördinator van al het HvA-onderwijs in Almere haar biezen. “Ik had er geen zin meer in,” verklaart ze stellig. Tegenwoordig is Triezenberg zelfstandig gevestigd consultant. Ze denkt met gemengde gevoelens terug aan haar laatste jaren in de Flevopolder. In september 2007 kreeg Triezenberg van de bestuurders van de UvA-HvA het verzoek om een rapport te schrijven over de toe10
havana
komst van de HvA in Almere. In dat rapport schetste ze een aantal mogelijke toekomstscenario’s. Het meest levensvatbare scenario was volgens Triezenberg een vlucht naar voren: een volwaardige ‘Hogeschool Almere’ onder de vlag van de HvA. Het rapport verscheen begin 2008 en verdween meteen in een diepe la. Over de aanbevelingen is nooit gesproken. “Volgens mij was de zaak toen al beklonken,” zegt Triezenberg. Toch duurde het nog ruim een jaar voordat de bestuursvoorzitters van Windesheim en de UvA-HvA hun handtekening zetten onder een
intentieverklaring over de aanstaande wisseling van de macht in het hoger onderwijs van Almere. Op 20 januari 2009 was het zover. In het geheime document valt onder meer te lezen dat de HvA alleen akkoord gaat met de overdracht indien Windesheim alle opleidingen van de HvA voortzet, ook de opleiding tot basisschoolleraar die wordt aangeboden in samenwerking met de Hogeschool Ipabo. Verder verklaart Windesheim dat het een zelfstandige eenheid in Flevoland wil vestigen, en dat het van plan is om het bestaande onderwijsaanbod verder uit te breiden. De gemeente Almere staat volgens de beide bestuursvoorzitters ‘niet afwijzend’ tegenover de ‘voornoemde overdracht’ – wat zwak is uitgedrukt, want het is geen geheim dat de Almeerder politici al langer ontevreden zijn over de prestaties en de toewijding van de UvA-HvA. Die ontevredenheid klinkt door in de intentieverklaring: “De ambities van de gemeente Almere met betrekking tot de groei van het hoger onderwijs binnen haar gemeentegrenzen zijn niet (meer) in lijn met die van de HvA.” Als aan de voorwaarden van de beide onderwijsinstellingen en de gemeente Almere wordt voldaan, kan Windesheim al in
september van dit jaar aan de slag. Het personeel van de HvA-opleidingen moet kiezen of het in dienst blijft van de oude broodheer, of dat het overstapt naar Windesheim. Wat de overname voor de studenten betekent, is nog onduidelijk. De studenten van de opleiding Information Engineering vragen zich af of de unieke lesmethodiek van de opleiding behouden blijft als veel ervaren docenten opstappen. Daarover zijn nog geen harde toezeggingen gedaan.
Open huwelijk Tien jaar Amsterdams hoger onderwijs in de Flevopolder gaat als een nachtkaars uit. Verrassend is dat niet. Het Amsterdamse missiewerk in Almere was vanaf het begin omgeven door problemen. De UvA begon er in 2000 met een bachelor Gedrag en Samenleving, maar die opleiding kampte van meet af aan met een gebrek aan belangstelling. De studenten moesten bovendien heen en weer reizen tussen Almere en Amsterdam, waar een deel van de colleges werd gegeven. In 2006 sloot de UvA-dependance haar deuren. De tandartsenopleiding Acta, die de UvA samen met de VU uitbaat, heeft nog wel een
almere
pen huwelijk nevenvestiging in Almere, maar ook deze opleiding stond kort geleden door financiële problemen ter discussie. De HvA zette in 1998 voor het eerst voet aan wal in Almere, met de opleiding Information Engineering. De ambitieuze gemeenteraad hoopte dat de HvA in rap tempo meerdere opleidingen zou beginnen in Almere, maar het tempo waarin dat gebeurde viel tegen. In 2001 volgde er een pabo, daarna bleef het lange tijd stil. Meerdere plannen voor nieuwe
de grond. Pas in 2007 en 2008 gebeurde er weer wat, met de start van de opleidingen Ondernemen, Innovatie & Techniek, en Small Business & Retail Management. Tegen die tijd had Almere nog maar bar weinig vertrouwen in de daadkracht van de Amsterdammers, die bij aanvang van het avontuur beloofd hadden te streven naar één nieuwe opleiding per jaar. “Almere wilde snel massa creëren, maar de HvA koos juist voor een langzamer groeitempo.
‘Zodra het even tegenzit, vertrekt men weer naar Amsterdam’ studies strandden in een vroeg stadium. In 2002 overwoog de HvA om de sportopleiding ALO naar Almere te halen, maar uiteindelijk werd toch voor Osdorp gekozen. Een jaar later sneuvelden achtereenvolgens plannen voor een Heao, Hoger Juridisch Onderwijs, Verpleegkunde en Sociaal-Agogische opleidingen. Ook de hippe studies Lab Science en Forensic Science kwamen niet van
Dat zorgde voor chagrijn,” zegt Frans Vos, die als extern adviseur de gemeente Almere bijstaat. Vos omschrijft de samenwerking tussen de gemeente en de HvA als een ‘open huwelijk’. Toen Windesheim, dat sinds een paar jaar hoger onderwijs aanbiedt in Lelystad, te kennen gaf dat het een zelfstandige vestiging wil in Almere – een stap die de HvA nooit durfde te zetten – was het lot
van HvA-Almere eigenlijk al beslist. Er werd een nieuw onderwijsconvenant opgesteld dat Almere het recht gaf om te gaan shoppen bij andere aanbieders van hoger onderwijs. Vos: “Almere wilde als groeistad altijd al meer dan de HvA kon bieden. Windesheim is wel bereid om die schaalsprong te maken.” De voorzitter van de GroenLinks-fractie in de gemeenteraad van Almere, Ruud Pet, verklaarde in Havana: “De gemeente stopt veel geld in het onderwijs, maar bij de UvA/ HvA krijg ik niet het gevoel dat ze willen investeren in de stad. Ze gebruiken Almere vooral om te experimenteren met nieuwe opleidingen en proberen hier hun territorium tegenover andere scholen te verdedigen. Zodra het even tegenzit, vertrekt men weer naar Amsterdam.”
Lelijkste stad Triezenberg, die zelf in Almere woont, heeft begrip voor het ongenoegen van de Almeerder elite. Ze vermoedt dat de huidige generatie bestuurders van de UvA en de HvA nooit ‘intrinsiek gemotiveerd’ is geweest om van het hoger onderwijs in Almere iets moois te maken: “De HvA en de UvA hebben samen
Beeld Pascal Tieman
zo’n 55.000 studenten. Waarom zouden ze zich druk maken om die paar honderd studenten in de polder? Voor de studenten uit Almere hoef je het niet te doen, die reizen wel naar Amsterdam.” Tweederde van de studenten van het Instituut voor Information Engineering was in de tijd dat Triezenberg daar de scepter zwaaide, afkomstig van buiten Almere. Daar was een behoorlijk marketinginspanning voor nodig, want het imago van Almere als studentenstad is nu eenmaal knap beroerd (vorig jaar werd de stad door de lezers van de Volkskrant verkozen tot de lelijkste plaats van Nederland). Triezenberg: “Een student uit Brabant vertelde mij dat het lang had geduurd voordat hij aan vrienden durfde te vertellen dat hij in Almere studeerde. ‘Dat was een coming out,’ zei hij. Mijn eigen zoons peinzen er niet over om hier te gaan studeren.” Zelfs de onderwijswethouder van Almere, Martine Visser, maakt zich weinig illusies over de aantrekkingskracht van haar stad: “Universitaire studenten stellen hogere eisen aan hun omgeving dan hbo’ers en daar kan Almere nog niet aan voldoen. Als er straks vijfduizend hbo’ers door het centrum havana
11
almere Studentenaantallen n Inschrijvingen Information Engineering 2004 658 2005 588 2006 502 2007 450 2008 356 PABO Almere 2004 555 2005 639 2006 595 2007 546 2008 468 Ondernemen, Innovatie en Techniek 2007 27 2008 32 n Instroom Information Engineering 2004 149 2005 141 2006 105 2007 111 2008 72
lopen, wordt dat wellicht anders.” Ondanks alles vindt Triezenberg het jammer dat de zaken zo gelopen zijn: “Een gemiste kans. In Almere gebeuren bijzondere dingen die in Amsterdam niet mogelijk zijn. Hier kun je als onderwijsinstellingen nog werkelijk roldoorbrekend zijn. Het is zonde dat de HvA de kans voorbij laat gaan om daaraan mee te bouwen.”
Gretig De halfslachtige houding van de UvA/HvA tegenover Almere staat in schril contrast tot de gretigheid van Windesheim. In Zwolle lijken ze niets liever te willen dan zo snel mogelijk aan de slag te gaan in de groeistad Almere. Windesheim is al langer op oorlogspad in het westen van het land en ziet nu de kans schoon. Eerder al zocht de hogeschool de samenwerking met de Vrije Universiteit. Op een kaartje in de powerpointpresentatie van het businessplan is te zien dat het verzorgingsgebied van de nieuwe hogeschool ‘Windesheim Flevoland’ zich uitstrekt tot aan Amsterdam en ’t Gooi. In het businessplan van beschrijven de Zwollenaren een instelling met 32 voltijdopleidingen in Almere (waaronder de bestaande HvA-opleidingen) en tien duale trajecten in Lelystad. De opleidingen zijn ingedeeld in drie ‘scenario’s’. Aan de basis staan de opleidingen op het gebeid van zorg, onderwijs 12
havana
PABO 2004 2005 2006 2007 2008
235 249 206 201 160
Ondernemen, Innovatie en Techniek 2007 27 2008 13 n Uitval Information Engineering 2003 70 2004 72 2005 59 2006 56 2007 66 PABO Almere 2003 88 2004 104 2005 154 2006 152 2007 136
en economie. Speciale aandacht is er voor de drie pijlers ruimte, water en ondernemen. De scenario’s worden stapsgewijs ingevoerd, totdat de nieuwe hogeschool in 2014 is uitgegroeid tot ‘een Europees topinstituut’. Windesheim voorziet geen probleem met het werven van studenten. Adviesbureau Boer & Croon voorspelt een studentenpopulatie van 6.500 tot 7.000 in 2025. En dat is volgens Windesheim-bestuurder Hein Dijkstra dan nog een ‘conservatieve raming’. Uit een enquête van de gemeente Almere, uitgevoerd op gezag van wethouder Visser, zou blijken dat maar liefst 55 procent van de huidige havo- en vwo-scholieren de voorkeur geeft aan een vervolgopleiding in Almere, terwijl nu nog maar 6 procent dat daadwerkelijk doet. Als het aanbod van opleidingen groter is, neemt vanzelf de instroom van studenten toe, redeneert Windesheim. Het merendeel van de studenten moet straks dicht bij huis worden geworven, in Almere. Windesheim wil zich in het bijzonder richten op allochtone studenten, die in veel gevallen doorstromen vanuit het mbo. Om te voorkomen dat de studenten alsnog bezwijken voor de verlokkingen van het nabije Amsterdam, wil Windesheim goedkope huisvesting op een campus en zelfs baangarantie bieden. Ook een gratis laptop behoort tot de mogelijkheden. Het UvA/HvA-bestuur maakt zich geen zorgen over de expansiedrift van de nieuwe buren,
misschien omdat het de handen vol heeft aan de problemen in eigen huis, zoals het stroomlijnen van de soms moeizame samenwerking tussen de twee instellingen en de verbetering van de kwaliteit van het onderwijs. Jeroen Knigge, algemeen directeur van de HvA, spreekt liever over ‘andere uitdagingen’.
Hobbels Voordat Windesheim kan beginnen met de bouw van zijn polderimperium, moeten er eerst een paar flinke hobbels worden genomen. Allereerst is er de ‘christelijke identiteit’ van de Zwolse Hogeschool, die zit de Almeerders niet lekker. “Almere is een goddeloze polder,” stelt Triezenberg. “Als je daar een christelijke school neerzet, moet je dat aspect niet benadrukken.” Een lezer van de website Almere Vandaag drukt zich steviger uit: “Wat moet Almere in godsnaam met zo’n overdreven christelijk instituut? Kun je dat niet beter in Dronten of Urk neerzetten? Windesheim haastte zich om te verklaren dat iedereen welkom is, ook ongelovigen. Overgelopen HvA-medewerkers hoeven de missie van Windesheim niet te onderschrijven. In de woorden van bestuurder Dijkstra: “We hebben in het verleden al eens een openbare hts overgenomen en toen was er op dit punt ook geen vuiltje aan de lucht. We vragen wel respect voor onze overtuiging, maar dat lijkt me niet meer dan normaal.”
Een veel grotere hobbel is de financiering. De plannen van Windesheim mogen Almere als muziek in de oren klinken, maar ze zijn wel kostbaar. En Windesheim is niet van plan om als enige op te draaien voor de kosten. De Zwollenaren eisen dat de gemeenten Almere en Lelystad, de provincie Flevoland en het ministerie van OCW garant staan voor 69 miljoen euro. Ook wil Windesheim een voorkeursbehandeling van Plasterk bij het verkrijgen van licenties voor de nieuwe opleidingen. Dan is er de kwestie van het huurcontract dat de HvA heeft afgesloten voor een pand dat pas in 2011 wordt opgeleverd. Het huurcontract zou een looptijd hebben van maar liefst vijftien jaar. Windesheim heeft geen zin om zich voor die periode vast te leggen, dus ook hier moet diep in de buidel worden getast. Ondanks deze stekeligheden houdt Windesheim vast aan de streefdatum van 1 september, hoe onwaarschijnlijk dat ook lijkt. De slag om de arm klinkt een beetje als een dreigement: als het geld en de licenties niet voor juli doorkomen, schuift het hele plan een jaar vooruit. Windesheim speelt hoog spel omdat het weet dat het een ijzersterke onderhandelingspositie heeft. Almere droomt al jaren van een toekomst als studentenstad. Met de UvA en de HvA kwam die droom geen stap dichterbij. Wie weet lukt het Windesheim wel. n
10 jaar JCU
Er is leven na de top
‘Ik ben niet alleen Jan de Voetballer’
‘Ze snappen waar je mee bezig bent’
‘Sport staat op de eerste plek’
Jan Vertonghen (21), voetballer bij Ajax en Belgisch
Rianne Guichelaar (25), waterpoloster. Guichelaar speelt
Bas Koole (22), kitesurfer. Koole werd dit jaar derde op
international. Vertonghen kan links en centraal in de
voor Het Ravijn in Nijverdal en maakte in 2008 haar olym-
de internationale Sticked Pro Contest 2009 en surfte zich
verdediging uit de voeten, maar speelt het liefst op het
pisch debuut in Beijing waar ze met het Nederlands team
naar de titel Nederlands Kampioen Kiten in 2007.
middenveld.
goud won. “Ik moest even checken waar de Leeuwenburg ook alweer
“Op de JCU hebben ze flexibele schema’s. Je kunt veel zelf
“Ik heb een paar jaar geprobeerd fysiotherapie te studeren,
zat. Ik kom hier eigenlijk zelden. Ik ben net terug uit Venezu-
indelen en dat is toch wel belangrijk. Ik mag niet mijn eigen
maar dat was niet te combineren met de trainingen van het
ela en eigenlijk alweer bezig met de volgende serie wedstrij-
dingen inroosteren op mijn werk: voetbal. Dat doen ze goed
Nederlands team in Zeist. Mijn coördinator daar raadde me
den in Italië en Duitsland. Mijn carrière begon heel simpel:
op de JCU. Ik wil bezig blijven met iets naast het voetbal. Het
toen Commerciële Economie aan de Johan Cruyff aan en
ik was aan het windsurfen op het IJsselmeer en er sprong
is toch wel eenzijdig en kortzichtig als je alleen maar met
vertelde dat ze daar rekening houden met je trainingen. Ik
een kitersurfer over mij heen. Dat wilde ik ook en ik wilde
voetbal bezig bent. Daarnaast heb ik hier wat mensen om
wil graag wat doen in de sport, en dan niet sportleraar of zo,
ook meteen de beste worden. Er zijn maanden geweest dat
me heen die niet alleen over voetbal praten, mij niet alleen
maar meer op managementvlak. Ik denk dat deze opleiding
ik bijna dagelijks vijf uur op de plank stond. Daarnaast gaf
zien als Jan de Voetballer. Ik heb helaas nog niet veel col-
aan de JCU daar heel goed bij kan helpen. Ik train twee à drie
ik ook nog les, omdat ik in eerste instantie alles zelf moest
leges kunnen volgen, maar ik probeer op vrije momenten de
dagen per week in Zeist, met het nationale team. Daarnaast
betalen. Na de middelbare school ben ik naar Zuid-Afrika ge-
dingen in te halen. Het komt weleens voor dat ik tijdens een
nog drie avonden per week clubtraining, dus al met al ben je
gaan, omdat je daar de perfecte wind hebt. Na de Worldcup
reis met Ajax of met het Belgische elftal op mijn hotelkamer
best veel op pad. Dan is het wel handig als school daartussen
in Venezuela twee jaar geleden, kwam het moment dat ik
een tentamen zit te leren. Ik ben niet van plan later trainer te
kan vallen. Stel dat je een keer een tentamen hebt, dan staan
nadacht over de toekomst: wat wilde ik na het kiten? Via via
worden, maar ik hoop wel iets in de sport te kunnen doen.
er wel vaste tijden voor. Maar als het slecht uitkomt – als je
kwam ik uit bij de JCU. Na drie jaar alleen maar sport, sport,
Geen nutteloze functie die iedereen kan; ik wil een rol van
een toernooi hebt of een trainingskamp – dan doen ze he-
sport was het wel helemaal opnieuw inkomen. Ik heb weer
betekenis spelen. Ik wil niet het risico lopen dat ik in een
lemaal niet moeilijk. Dan krijg je een mailtje, wanneer komt
moeten leren leren. Dat viel tegen. Sowieso omdat ik ook
zwart gat terechtkom.”
het wel uit, dan doen we het dan. Je hebt te maken met
heel veel in het buitenland zit en ik merk dat het studieritme
mensen die snappen waar je in de sport mee bezig bent.”
dan helemaal moeilijk vol te houden is. Daar houdt mijn begeleider rekening mee. Sport staat op de eerste plaats, dat begrijpen ze hier. Ik vind het niet erg uiteindelijk vijf jaar of zo over deze studie te doen, maar die toetsen moeten wel een keer gemaakt natuurlijk. En daarna? Geen idee nog!”
2
psport
Wie studeren er aan de Johan Cruyff University en wat zijn hun toekomstplannen? Vijf JCU’ers over hun keuzes en ervaringen. tekst Harmen van der Meulen en Annemarie Vissers
beeld Fred van Diem
Kroonjuweel Soms moet er iets gebeuren voordat er iets gebeurt. Deze uitspraak van Johan Cruijff is van toepassing op het ontstaan van de Johan Cruyff University (JCU). Elf jaar geleden bestond er geen hbo-opleiding voor topsporters. Wilde een topsporter studeren, dan moest hij meedraaien in een opleiding die afgestemd is op de gemiddelde student. Dat is niet onmogelijk, maar wel onwenselijk. Er wordt immers geen rekening gehouden met de omstandigheden, talenten en competenties van de topsporter. Het is Cruijff geweest die duidelijk maakte dat topsporters over kwaliteiten beschikken die hen geschikt maken voor een hboopleiding. Dat zo weinig topsporters studeerden, was volgens Cruijff het directe gevolg van de inflexibiliteit van hbo-opleidingen. Geen enkele opleiding was in zijn ogen in staat om topsporters adequaat te begeleiden. Natuurlijk, een hbo-studie vereist inzet, doorzettingsvermogen en discipline, maar zijn dat nu niet precies de eigenschappen die een sporter nodig heeft om in de sport de top te halen? Die voorsprong heeft een topsporter op een gewone student, maar de topsportende student heeft ook een achterstand.
‘Als ik gedisciplineerd blijf, moet het te doen zijn’
‘In de winter maak ik extra toetsen’
Hij moet immers veel en vaak trainen. Het keurslijf van een regulier lesrooster is voor de topsporter ongeschikt. Het is Cruijff geweest die duidelijk maakte dat juist de topsporter wat studie betreft alleen succesvol kan zijn als er sprake is van niet-locatie-
Jiske Griffioen (24), rolstoeltennisser. Griffioen staat der-
Eerstejaars Jasper Iwema (19), motorracer in de 125
gebonden maatwerk. In de ogen van Cruijff was het
de op de wereldranglijst. Een tweede plek ‘zit er op zich
cc-categorie. De eerstejaars racet voor het Racing Team
onverstandig om bestaande opleidingen geschikt te
in, maar ik heb sterke concurrentie’. Op dit moment staan
Germany – klinkt gek, maar dat heeft vooral organisato-
maken voor de topsporter. Hij pleitte er juist voor om
er twee Nederlanders boven haar in de ranglijst. Ook bas-
rische redenen. Bij de eerste vijftien komen in de WK, dat
een aparte hbo-opleiding voor topsporters te maken.
ketbal speelde ze lang op topniveau. Maar rolstoeltennis
is zijn doel dit jaar. De Nederlands kampioen 125cc werd
In de woorden van Cruijff: “Er moest iets gebeuren
biedt ‘meer uitdaging’.
afgelopen jaar vijfde van Europa.
voordat er iets gebeurt.” De HvA heeft bij de realisatie
“Ik heb het nog geprobeerd na mijn vwo, een studie Psycholo-
“Na de middelbare school heb ik even gedacht me alleen maar
samen zorgden zij ervoor dat er iets ging gebeuren.
gie aan de UU. Nog geen jaar heb ik het volgehouden. Ik kreeg
te richten op de motorsport, en een aantal jaren helemaal niets
Op 22 april 1999 resulteerden alle inspanningen in
er niet de beloofde begeleiding. Het bleek niet te combine-
te doen met studie. Dat vond mijn teamleider geen goed idee.
de start van de JCU. De JCU bestaat nu tien jaar en ik
ren met mijn strakke trainingsschema en toernooien. Ik ben
Via hem ben ik bij de JCU terechtgekomen. Ik stond er versteld
overdrijf niet als ik zeg dat het al tien jaar een unieke
twintig weken per jaar in het buitenland, dus de studie moet
van wat ze allemaal konden bieden. Kort gezegd: ze houden
en succesvolle opleiding is waar gedreven docenten
daaromheen gepland worden. Dat pakken ze goed op bij de
rekening met alles. Ik hoef niet op school te komen, ik kan alles
en enthousiaste medewerkers zich dagelijks inspan-
JCU: via een individueel traject kan ik tentamens, toetsen en
vanuit thuis doen. Dat is zeker een voordeel, niet alleen omdat
nen om topsporters te begeleiden op de weg naar
projecten zo inplannen dat het nu dus wel lukt. Ik ben geboren
ik de helft van het jaar in het buitenland zit, maar ook als ik wel
een hbo-diploma. Niet voor niets heeft het NVAO het
met een open rug, maar was altijd heel beweeglijk en actief.
in Nederland ben, moet ik twee uur heen en weer reizen vanuit
bijzondere kwaliteitskenmerk toegekend vanwege
Sporten ging prima, ik kon ook gewoon staan. Ik ben uitein-
Assen. Tentamens maak ik op tijden dat ik toch hier in de buurt
de topsportgerichtheid van de opleiding. Heel veel
delijk overgestapt van rolstoelbasketbal naar tennis, daar zit
moet zijn. Er zijn studiegenoten die tussen de wedstrijden, trai-
topsporters hebben bij ons hun hbo-diploma gehaald.
meer uitdaging in voor me. Hoewel Psychologie natuurlijk
ningen en toernooien door kunnen studeren, maar mij lukt dat
De komende tien jaar zullen er nog velen volgen. Daar
iets heel anders is, zit ik met deze studie helemaal op mijn
niet goed. Ik moet volledig geconcentreerd bezig zijn. Zowel
mogen wij met z’n allen best trots op zijn. Overdrijf ik
plek. Wat heel fijn is aan de studie is de ruimte die je krijgt.
voor het racen op het circuit als voor de studie. In de winter
als ik zeg dat de JCU een kroonjuweel van de HvA is?
Wel zouden alle docenten hun colleges integraal op internet
maak ik dan wel wat extra toetsen, want dan ben ik maar een
moeten zetten, nu gebeurt dat nog maar bij één vak. Nog ruim
kleine twintig uur bezig met mijn motor. Extra fijn is dat alles
Ineke van der Linden
twee jaar studie, daarna heb ik nog anderhalf jaar de tijd me
wat ik voor de studie moet doen, gericht is op de motorsport.
Domeinvoorzitter Economie en Management
voor te bereiden op de Paralympics in Londen. Als ik gewoon
Dus als ik een marketingplan moet schrijven, doe ik dat voor
gedisciplineerd blijf, moet het allemaal te doen zijn.”
mijn eigen situatie. Ik heb er dus écht wat aan. Dat gaf voor mij
van de ideeën van Cruijff een grote rol gespeeld en
de doorslag, anders was ik er niet mee begonnen.” 3
Maatwerk voor doorzetters Op 22 april 1999 verbond de bekendste Nederlander aller tijden zijn naam aan een nieuwe topsportopleiding van de Hogeschool van Amsterdam. Tien jaar later is de Johan Cruyff University (JCU) een begrip in het hoger onderwijs en staan topsporters in de rij om plaats te nemen in de collegebanken. tekst Jim Jansen
beeld JCU-archief
“Nee, ik ga geen colleges geven, net zomin als
ik heel veel op gevoel gewerkt, maar ook
hebben topsporters een bepaald karakter.
parkeergarage aldaar kwam hij iemand tegen,
ik een gastspreekbeurt ga houden. Daar zijn
gepraat met coaches van sporters en hun
Er is altijd de wil om te winnen en er heerst
waar hij een halfuur mee praatte, waardoor
namelijk de professoren voor.” Aldus Johan
solidariteit in de groep.” Van Vlaanderen
het hele schema in de soep liep. Met Cruijff is
Cruijff op een gedenkwaardige persconferen-
ouders. Dat was heel leerzaam.” Een groot deel van de docenten heeft zelf een
kreeg in 2004 in Havana bijval van Cruijff zelf.
tie in het Amsterdamse Hilton Hotel, waar hij
sportachtergrond. Kirsten van der Kolk won
“Sportende studenten zijn niet verstandiger
er altijd tijd tekort, omdat iedereen wat wil.” Jeroen Knigge maakte handig gebruik van de
op 22 april 1999 de plannen voor de naar hem
goud op de Olympische Spelen in Beijing, Den-
of beter, maar wel completer. Dat heeft
naam Cruijff. “We zaten voor de hogeschool
vernoemde university wereldkundig maakte.
nis van Vlaanderen zat in het Nederlands kano-
vooral te maken met doorzettingsvermo-
voor onderhandelingen in China en het liep
Cruijff liep al langer rond met het idee om een
team, de inmiddels vertrokken Esther Vergeer
gen.” Jeroen Knigge, algemeen directeur
niet helemaal soepel. Dat was voor een deel
opleiding te starten voor topsporters en ex-
is meervoudig olympisch kampioene rolstoel-
van de HvA, vult aan: “Natuurlijk zijn alle
te wijten aan het taalprobleem, ondanks
topsporters ‘die de trein hebben gemist’. Hoewel het idee en de visie van Cruijff
tennis en Wim de Wit maakte deel uit van de
HvA-studenten bijzonder voor mij, maar ik
dat we tolken bij ons hadden. Toen de naam
ben extra trots als je de combinatie tussen
Johan Cruijff viel, klaarden de gezichten aan
afkomstig waren, heeft hij zich van meet af
gouden Ajax-selectie begin jaren zeventig. De manier waarop de JCU op maat onderwijs
topsport en studie kan combineren. Dat doen
de andere kant van de tafel op. We maakten
aan niet met de inhoud van het onderwijs
aanbiedt, is nog steeds uniek in Nederland.
studenten van de JCU en daar zijn we als HvA
zo’n gebaar van ‘dat krijgen jullie er ook bij’
bemoeid. Wel was hij in de eerste jaren altijd
Sijbolt Noorda, voormalig collegevoorzitter
alleen maar blij mee.”
waarna de kou uit de lucht was en er meteen
aanwezig bij officiële gelegenheden en nam
van HvA en UvA, vindt dat andere opleidingen
hij ruimschoots de tijd om de visie achter
het voorbeeld moeten volgen. “De JCU is
Soep
de JCU toe te lichten. Tijdens het eerste
het schoolvoorbeeld hoe je op een creatieve
Naast het curriculum, de sfeer en het soort
lustrum, dat gevierd werd in het Olympisch
manier met een speciale groep studenten kan
studenten is vooral Johan Cruijff zelf bepa-
Topsportstad
Stadion, stak hij zijn trots niet onder stoelen
omgaan en het onderwijs daarop inricht.” Willemijn Maas, JCU -directeur tussen 2001
lend voor het karakter van de JCU. Sijbolt
Volgens alle betrokkenen heeft de JCU zijn
Noorda: “Hij is een bijzonder en gewoon
bestaansrecht meer dan bewezen. Van
of banken. “Dankzij de JCU zijn de sportwereld en de academische wereld dichter naar elkaar toegegroeid, met het onderscheid dat de JCU gefocust is op wat de sporter interessant vindt. In onze filosofie gooi je alle overbodige leerstof overboord en blijft er een probleem over dat de topsporter
over voetbal gepraat werd. Een dankbaar
‘Als Johan komt, is het altijd feest’
onderwerp, waar ter wereld je ook komt.”
Vlaanderen: “De rendementcijfers zijn ongekend hoog en we behoren tot de beste van Nederland. Maar we kijken verder, bijvoorbeeld naar de mogelijkheden bij de andere domeinen. Momenteel loopt er een pilot binnen de pabo waar vier studenten een speciaal leertraject volgen. Wellicht is zoiets
begrijpt. Een voorbeeld? Aan het eind van de maand krijgt een sporter een cheque, maar
en 2005 en nu directeur van de Avro, vult
mens. Nuchter en eigenlijk precies zoals hij
ook mogelijk bij de opleiding Fysiotherapie.
wat moet hij daarmee doen? Op de bank
aan: “De onderwijsvorm van de JCU is – hoe
als voetballer was.” Willemijn Maas: “Als
Daarnaast is Amsterdam door het NOC*NSF
zetten of in een oude schoen stoppen. Zijn
vreemd dat ook klinkt – nog steeds heel
hij naar ons toe kwam – meestal bij een
erkend als topsportstad en wordt er vanuit
het peso’s of dollars? En hoeveel geld geef je
bijzonder. In mijn tijd als directeur hebben
diplomering of een jubileum – dan was dat
het Centrum voor Topsport en Onderwijs
uit aan kleding, huur en belasting? Zo kun je
we ook wel eens gesproken om deze manier
altijd feest. Hij voelde zich betrokken bij de
(CTO) aan talentontwikkeling gedaan. De
iets levendig maken.”
van onderwijs op te starten voor andere
studenten en ging als het ware meteen met
HvA en UvA zijn bij dit project betrokken en
specifieke groepen zoals mensen van het
dat is zeer positief.”
Schoolvoorbeeld
conservatorium of balletdanseressen. Dat is
hen in de schoolbanken zitten.” Ook Dennis van Vlaanderen haalt met plezier
De JCU biedt een opleiding op maat, waarbij
er nooit van gekomen, wellicht omdat er voor
anekdotes op aan zijn ontmoetingen met
zijn er expansiemogelijkheden, denkt Wil-
de sporter en zijn carrière centraal staan.
die groepen wel al een hbo-opleiding is.”
Cruijff. Van Vlaanderen: “Als je iets met Johan
lemijn Maas: “Ik vind het goed dat er een
Topsportcoördinator Dennis van Vlaande-
Een andere onderscheid tussen een ‘gewone’
organiseert, dan krijg je altijd ruzie met het
mbo-variant is gestart. Voor de toekomst is
ren: “Toen ik aan deze baan begon vroeg ik
hbo-opleiding en de JCU is het soort studen-
tijdsschema. ’s Ochtends hadden we een
het goed om te kijken of er een mogelijkheid
mezelf steeds af wat ik zelf gemist had als
ten. Van Vlaanderen: “Je kiest bewust voor
meeting in Zuid-Oost en we werden rond de
is om door te stromen is naar de universiteit
studerende topsporter. In de beginjaren heb
de JCU en weet waar aan je begint. Daarnaast
lunch op de Leeuwenburg verwacht. In de
om je master te halen.”
4
Ook in het kader van de doorlopende leerlijn
‘We waren aan het pionieren’ Hoe kijken JCU-alumni – het zijn er inmiddels honderden – terug op hun studie? Voormalig Cambuur-keeper Leonard van Utrecht, de eerste student die zich ooit inschreef, zei destijds in Havana: “Cruijff is mijn grote held, maar dat is niet de enige reden waarom ik me inschreef. In het verleden heb ik marketingcursussen gevolgd, maar dat was altijd lastig te combineren. De JCU was de juiste opleidingsvorm voor mij.” Golfster Charlotte Heeres vult aan: “Ik heb een jaartje Economie aan de UvA gedaan, waar mijn medestudenten in het weekend uit waren geweest, terwijl ik een toornooi had gespeeld. Ze vonden het moeilijk om te begrijpen dat je moe kon zijn van ‘een beetje golf’. Bij de JCU is dat begrip er wel en is er meer respect voor elkaar.” Ook Ajacied Jan Vertonghen stak in 2004 in Havana zijn enthousiasme niet onder stoelen of banken: “Er is veel zelfstudie zodat ik kan trainen. Er zitten veel beginnende profvoetballers en we volgen elkaar op de voet. Als ik niet zo goed met mijn klasgenoten had kunnen opschieten, was ik misschien al met mijn studie gestopt.” Ook wielrenner Laurens ten Dam steekt vanuit Tenerife, waar hij op hoogtestage is, de loftrompet. “Ik behoorde tot de eerste lichting en het was geweldig. Ik zat er met mijn beste vrienden en we waren aan het pionieren. Het is geweldig dat de JCU nog steeds groeit en ik vind het fantastisch dat ik er deel van heb mogen uitmaken. Dankzij de kennis die ik aan de JCU vergaard heb, ben ik deze winter voor mezelf begonnen en ook probeer ik de stof up-to-date te houden.”
5
‘Iets minder tunnel’ Tropenjaren waren het, zegt founding father Wim de Wit (62), die eerste jaren van oprichting en uitbouw van de Johan Cruyff University. Hij zag ‘zijn’ instituut in tien jaar tijd uitgroeien tot een instelling met honderden studenten. “Ik ben tot op mijn slip tr0ts.” tekst Annemarie Vissers
beeld Fred van Diem
Moeizaam komt Wim de Wit (62) aanschui-
en logistiek gedaan. Gelukkig kreeg ik er
af en toe wel aapjes hoe het er eerder aan
halve CvB. Want: “De toenmalige voorzitter
felen op sokken in teenslippers. De mede-
na een halfjaar mensen bij.” De Wit ging
toeging, achteraf bezien. Ineens moesten
van het College was er niet. En ik vond dat
oprichter en docent Sportmarketing neemt
met veertig studenten aan de slag: “Zeg
studenten het niet alleen maar doorslikken,
een blamage: als Cruijff er is, dan moet je er
plaats in een van de drie enorme zwarte
‘Cruijff en onderwijs’ en ze stonden in de
zijn als voorzitter. Dus ik laat mijn broek zak-
banken, compleet met flinke kussens. Ja,
rij.” Veertig persoonlijke gesprekken met
maar zélf nadenken.” De tunnelvisie bij zijn studenten iets minder
hij loopt wat moeilijk, geeft De Wit toe. “Ik
die eerste lichting volgden, een traditie die
‘tunnel’ maken, dat is een van zijn – en die
de voorzitter, want die is er niet.’ Eigenlijk
was bezig in huis, de kast opruimen. Viel er
nog steeds bestaat, ondanks dat het er nu
van de JCU – doelstellingen. Dat was toen
was het een schitterende actie,” grinnikt
ineens een stuk hout naar beneden.” Recht
bijna drie keer zo veel zijn. “Dat gebeurt nog
en nu nog steeds een van de uitgangspun-
De Wit. ‘Mijn studenten – daar deed ik het
op zijn teen. Eerst dacht hij nog: dat valt
steeds, we willen weten wáárom mensen
ten. “Studenten hier, die zijn gek. Maar dat
voor – vonden het fantastisch. Zelfs Johan
wel mee. Maar: “Toen ik mijn sok uitdeed
die studie willen beginnen. Wat is hun
moet ook. Dat was vroeger nog erger. Hijzelf
zei: geweldige actie Wim, maar daar krijg je
spoot het bloed eruit.” Stilte. Dan: “Zo, de
motivatie? Hoe gaan ze het aanpakken?”
bijvoorbeeld, heeft zich ‘gek getraind’ met
kop is eraf. Of eigenlijk beter: de top is eraf.
Leuk zijn ze, die gesprekken. Zoals die ene
Rinus Michels. Tegenwoordig is dat allemaal
geheid gelazer mee.” En gelazer kreeg De Wit. Schorsing, rechts-
Ze hebben de boel op drie plekken moeten
keer. Met die student die hem altijd is bij-
toch wat minder. “Echt álles opzij leggen, dat
zaak, controle over zijn doen en laten: er
hechten.” Ach, zeg de oud-Ajacied: “Als zes-
gebleven: “Hij kwam binnen en stelde zich
wat je moet als je aan de top wil komen, dat
volgde een hele riedel maatregelen: “Ik ben
tiger ben je niet meer zo snel met bepaalde
voor als Tjerk Smeets. Ik vroeg nog aan ’m
is minder geworden. Wij verwennen ze hier
behoorlijk gestraft. Heb ik 35 jaar op de HvA
reflexen, dan krijg je dit.”
of hij een cv kon tonen. Maar dat wilde hij
op de JCU ook wel te veel.” Dat is een valkuil,
achter de rug, kreeg ik ineens dit.” Strakke
daar is hij zich terdege van bewust: “We
actie of niet: het vormt toch een van de
dragen ze alles aan. Het ‘heilige moeten’
dieptepunten in zijn tienjarige JCU-carrière.
mist hij soms bij de huidige generatie. “Het
“Misschien had ik het niet moeten doen. Ik
draait om eigen verantwoordelijkheid, eigen
heb er niets mis mee willen doen. De manier
keuzen maken, zelf je zaken regelen. En daar
hoe ermee is omgegaan is eigenlijk niet des
sta ik ook echt helemaal achter hoor, maar soms denk ik bij mezelf: we maken ze te
Hogeschools. Maar goed, dat is geweest.” Dan ineens glimlachend: “Vier jaar geleden,
‘Topsportstudenten zijn gek. Dat moet ook wel’
ken en zeg: ‘En mijn broek zakt ook af voor
gemakszuchtig, De Wit. Maar als ik merk dat
ik liep met een kaal hoofd rond. Ik weet het
Nog ruim een jaar te gaan, dan neemt hij
niet. Ook goed.” Een halfjaar later kwam De
er eentje vastloopt, hang ik uiteindelijk toch
nog goed. Uit handen van Johan kreeg ik in
afscheid van ‘zijn’ JCU. Maar ho, wacht:
Wit er alsnog achter met wélke Smeets hij
weer aan die telefoon om de helpende hand
Barcelona die prijs: Beste JCU-docent Award.
Johan is de oprichter. “Johan wilde iets met
van doen had: “Juist. Zoon van Mart. Maar
te bieden om ze verder te laten komen.”
De eerste keer dat de prijs werd uitgereikt.
onderwijs en topsporters, die had het idee.”
hij wilde gewoon net als ieder ander hier
Vooruit: dat de HvA de JCU ‘kreeg’, had
behandeld worden, en dat deden wij. Daar-
Gelazer
zeker te maken met het feit dat Cruijff zijn
door geeft Mart hier nog steeds gastlessen
Gevraagd naar tien jaar hoogte- en diepte-
University in Amsterdam wilde. Groningen,
– gratis. Nou, nagenoeg dan. Voor een fles
punten, gaat de blik op oneindig. “Dat zijn
Eenheidsworst
Tilburg en Utrecht hadden daardoor uitein-
wijn en een retourtje Haarlem eersteklas
er zo veel.”
Dat trots zijn op je onderwijsinstituut,
delijk het nakijken. Maar dat hij tot Cruijffs
staat hij hier colleges te geven.”
Ach ja, dat was wat. Die actie dat hij zijn
dat leerde De Wit in Amerika waar hij aan
broek liet zakken tijdens de allereerste
gerenommeerde universiteiten onderwijs
intimi behoorde – het tweetal voetbalde
Dat was wel een van de hoogtepunten die me bijblijven. Ik was en ben er trots op.”
samen acht jaar voor Ajax – zal ook mee
Heilig moeten
diploma-uitreiking. Hij wil er eigenlijk niet
volgde, Berkeley, University of Southern
hebben gewerkt. De Wit: “Hij zou toch wel
Naast ‘leuk’ was het ook wel eens ‘lastig’.
meer te veel over kwijt, maar vooruit: “Ik
California, Florida State University. Daar
voor Amsterdam hebben gekozen. Maar hij
Van docent – ‘zeg maar: ouwe onderwij-
geef sportmarketing, dan verwissel ik af
zouden de Nederlandse instellingen – ja, ook
vond het wel prachtig dat ik in Barcelona op
zer’ – die redelijk eenzijdig de regels stelde
en toe van gedaante. Ik leer ze hier alles
de HvA – een voorbeeld aan moeten nemen.
de koffie kwam.” Medeoprichter, zo kun je
binnen het klassieke klassikale onderwijs-
over branding, images en identiteit, hoe
Wat dat betreft laat de HvA kansen liggen:
De Wit dan ook wél noemen. “Ik ben uitein-
concept, moest hij zich na al die jaren een
dat werkt. Ik had shirts laten maken met de
“Ze zouden de positionering van de JCU an-
delijk gevraagd door het toenmalige College
compleet nieuw onderwijssysteem eigen
tekst ‘Hogeschool van Amsterdam, Alumni
ders moeten doen, nu is het een eenheids-
een en ander in gang te zetten. Ik deed al
maken. Heel erg veel tijd om te wennen
2003’ erop, en ‘JCU’. Helemaal trots was
worst. Zet het positief en goed in de markt.
wat bij de ALO op het gebied van Sportmar-
aan het – toentertijd nieuwe – competen-
ik. Dat had ik ook op mijn slip laten druk-
Ach, het AMFI heeft hetzelfde probleem.
keting en Commerciële Sporteconomie; ik
tiegerichte leren was er niet: “Wennen?
ken. Maar goed: daar moet je je broek voor
Trots zijn op waar je opgeleid bent, of waar
had er dus de juiste papieren voor.” Tropenjaren, dat waren het zeker: “Ik heb
Daar had ik precies één vakantie voor. Maar
uittrekken.”Aldus geschiedde. De Wit liet
en met degene met wie je werkt. Dat zou
eerlijk gezegd beviel het me vanaf dag één
zijn broek zakken voor het oog van de uitge-
iedereen eigenlijk moeten. Ik ben, tot op
het curriculum gebouwd, de organisatie
veel beter dan dat oude systeem. Het leken
rukte landelijke pers, de voltallige JCU en het
mijn slip, trots op dit instituut.”
6
colofon Deze special is een gezamenlijke uitgave van Havana
Aan deze special werkten mee Martien Bos, Fred van
Coverbeeld archief JCU
Auteursrecht Het is verboden zonder toestemming
en Folia, in opdracht van de Johan Cruyff University
Diem, Cees Heuvel, Jim Jansen, Wim de Jong, Harmen
Vormgeving Pascal Tieman
van de hoofdredacteur artikelen of illustraties geheel
van der Meulen, Annemarie Vissers, Paul van de Water.
Ontwerp Lay-out Death Valley / Amsterdam
of gedeeltelijk over te nemen.
7
-advertenties@
#2%! IS DE CULTURELE ORGANISATIE VAN DE 5V! EN (V! 4URFDRAAGSTERPAD 84 !MSTERDAM
DO APRIL
4HEATER #2%! /PEN 0ODIUM
-ET OPTREDENS VAN -ARGOT 3TAM 3INGER 3ONGWRITER &ARID 2ISLANI 3INGER 3ONGWRITER 6INCENT 'EERS #ABA RETIER *ULIETTE "ERKHOUT 3INGER 3ONGWRITER 2AYMON 2ODENBURG #ABARETIER 'REGORY ,IMON .EDERLANDSTA LIGE RAP 6ICTOR 3AM 3INGER 3ONGWRITER 0LAATS #2%! -UZIEKZAAL 4OEGANG GRATIS 2ESERVEREN NIET MOGELIJK
VR ZA APRIL
4HEATER
'OEDKOOP #ABARET
6OOR ZIE JE DRIE BEGINNENDE PROFESSIONALS DIE EEN HALF UUR VAN HUN PROGRAMMA TRY OUTEN %LK TWEEDE WEEKEND VAN DE MAAND IN HET #2%! 4HEATER IN !MSTERDAM -ET OP VRIJDAG *OCHEN /TTEN "AS -AREE EN *OHAN (OOGEBOOM 2OEMER VAN DER 3TEEGH EN OP ZATERDAG #AROLIEN "ORGERS $ANIEL VAN 6EEN +EES VAN !MSTEL EN 2OB 5RGERT 0LAATS #2%! 4HEATER 4OEGANG 2ESERVEREN
DI APRIL
ISM 3)" #ONmICTGEBIEDEN
$E TOEKOMST VAN DE .OORDPOOL
3PREKER ,OUWRENS (ACQUEBORD HOOGLERAAR !RCTISCHE EN !NTARCTISCHE STUDIEN 2IJKSUNIVERSITEIT 'RONINGEN .U DE .OORDPOOL SNELLER SMELT DAN VOORSPELD GENIET ZIJ DE WARME BELANGSTELLING VAN VELE PARTIJEN #ANADA 2USLAND $ENEMARKEN .OORWEGEN EN DE 6ERENIGDE 3TATEN 7AT ZIJN DE TOEKOMSTIGE GEOPOLITIEKE IMPLICATIES VAN DE BEWEZEN EN ONBEWEZEN OLIEVOORRADEN DIE ER WORDEN GEVONDEN 0LAATS #2%! 4HEATER 4OEGANG GRATIS VOOR STUDENTEN EN MEDEWERKERS 5V! ALLE ANDEREN )NLICHTINGEN
WO APRIL
)&-3! -ASTERCLASS -ILLENNIUM $EVELOPMENT 'OALS
)&-3! EEN VERENIGING VAN -EDISCHE 3TUDENTEN ORGANISEERT IN SAMENWERKING MET -OVE 9OUR 7ORLD ACHT MASTERCLASSES OVER DE MILLENNIUM DOELEN $E MASTERCLASSES BESTAAN UIT LEZINGEN WORKSHOPS DEBATTEN EN DOCUMENTAIRES +IJK VOOR MEER INFORMATIE OP WWWIFMSANL OF WWWMOVEYOURWORLDNL 0LAATS #2%! 4HEATER 4OEGANG GRATIS 2ESERVEREN NIET MOGELIJK
W W W C R E A U V A N L
Problemen met studeren in verband met een functiebeperking?
Voor informatie over studeren met een functiebeperking kun je terecht bij: www.studerenmeteenfunctiebeperking.nl De UvA studentendecanen: www.uva.nl/studentenzaken of 020-5258080 De HvA studentendecanen: www.sz.hva.nl/decanaat of 020-5951463
I MY TEACHER
Binnen een jaar de populairste van de klas. Heb je tijdens je studie ontdekt dat je het leuk vindt om jouw vakkennis over te dragen aan anderen? Met de praktijkgerichte kopopleiding Tweedegraads Leraar voor hbo- en wo-bachelors heb je binnen een jaar al je tweedegraadsbevoegdheid. En kan je als docent aan de slag. Kijk voor meer informatie op www.hva.nl/kop of kom naar de open avond op 14 mei.
havana
13
vertrouwenspersonen
Vragen stellen, op Vertrouwenspersonen op de HvA zijn er om studenten en medewerkers gelegenheid te geven ongewenst gedrag aan te kaarten. Samen wordt er naar een oplossing gezocht. Anne Kleisen
Stel: je bent niet zo goed in dat ene vak. En de docent weet net zo goed als jij dat je echt een goed cijfer nodig hebt. Hij wil je dan ook best een hoger cijfer geven, maar niet voor niets. Dan moet je wel heel lief voor hem zijn. Als dit gedrag van de docent je niet helemaal lekker zit, kan je een melding van ongewenst gedrag doen bij een vertrouwenspersoon. Een volkomen uit de duim gezogen voorbeeld, want als het op meldingen en klachten aankomt dan houden de betrokken vertrouwenspersonen en klachtencommissieleden hun kaken stijf op elkaar. En zo hoort het ook, ze hebben namelijk geheimhoudingsplicht. In totaal zijn er acht vertrouwenspersonen binnen de HvA. Sommigen zijn er speciaal voor medewerkers, anderen behandelen alleen meldingen van studenten. De vertrou14
havana
wenspersonen zijn nooit verantwoordelijk voor het instituut of de stafdienst waar ze zelf werken, maar altijd voor een andere afdeling. Ze worden benoemd door het College van Bestuur (CvB) van de HvA. De klachtencommissie bestaat uit drie leden en een voorzitter.
Ongewenst gedrag Een melding kan gaan over discriminatie, agressie en geweld of seksuele intimidatie. “Alles wat jij ervaart als ongewenste, seksueel getinte aandacht valt onder het begrip seksuele intimidatie of ongewenste intimiteiten. Iedereen bepaalt zelf wat voor haar of hem ongewenst is.” Zo staat het op de site van de HvA. Dit geldt evenzeer voor discriminatie en agressie. Wanneer een student of medewerker zich op een van deze manieren
bedreigd voelt, kan deze persoon een melding doen bij een vertrouwenspersoon. “Wanneer mensen met een melding komen, ontrafel je de situatie en samen kijk je wat je eraan zou kunnen doen,” vertelt Lydie van de Laar (31), projectleider Studeren met een functiebeperking, vertrouwenspersoon en decaan. “Als vertrouwenspersoon is het de bedoeling dat je conflicten zo laag mogelijk in de organisatie oplost. Een oplossing kan zijn dat mensen nog en keer gaan praten met de persoon in kwestie.” Vaak blijft het bij een melding en komt er geen klacht wanneer een student of medewerker aangifte doet van ongewenst gedrag bij een vertrouwenspersoon. Wanneer de oplossingen die vertrouwenspersoon en klager bespreken echter niet afdoende zijn, kan de melding een klacht worden. De vertrouwenspersoon helpt de aanklager daar altijd bij en staat, zo gewenst, ook naast de klager wanneer de klacht eenmaal door de klachtencommissie in behandeling is genomen.
Topje van de ijsberg In het collegejaar 2007-2008 kwamen er bij de vertrouwenspersonen achttien meldingen ongewenst gedrag binnen met betrekking tot discriminatie, agressie en seksuele
intimidatie. In het jaar daarvoor waren dat er dertien. Ondanks die achttien meldingen is het vorig jaar tot geen een echte klacht gekomen. Dat is volledig aan het goede werk van de vertrouwenspersonen te danken, volgens Hanneke Stasse (56), lerarenopleider bij het domein Onderwijs en Opvoeding en al twintig jaar lid van de klachtencommissie van de HvA: “De klachtencommissie komt gemiddeld maar een tot drie keer per jaar in actie. Positief bekeken lijkt het daarom alsof veel zaken onderling worden geregeld tussen de aanklager en de vertrouwenspersoon en/ of de beklaagde. De vertrouwenspersonen doen hun werk dus goed.” Ondanks de kwaliteit van het werk van de vertrouwenspersonen, zegt dit lage aantal klachten niet alles. Zowel Van de Laar als Stasse denken dat het aantal meldingen dat binnenkomt het topje van de ijsberg is. Van de Laar denkt dat dit te maken heeft met de betrekkelijke onbekendheid met het bestaan van vertrouwenspersonen, vooral bij medewerkers. Ook vinden de aanklagers vaak dat ze er zelf maar uit moeten komen of mee om moeten leren gaan. Het is namelijk niet niks om een melding te doen. “Het hele proces is tamelijk zwaar en in zekere zin beschadigend voor beide partijen. Medewerkers
vertrouwenspersonen
Beeld Magda Rinkema
lossingen vinden melden zich vaak ziek en studenten stoppen regelmatig met een stage of studie wanneer ze het probleem eenmaal hebben aangekaart,” zegt Stasse.
Een luisterend oor Zoals op de site van de HvA beschreven staat, wordt elke melding die studenten en medewerkers doen, serieus genomen. Als de
kan het voorkomen dat Van de Laar denkt dat er een klacht in zit, maar dat de persoon zelf tevreden is met veranderen van baan. Overigens gebeurt dat weinig en wordt er veel bereikt met simpelweg luisteren. Van de Laar: “Wij gaan ervan uit dat zo iemand niet voor niets komt. Het is al heel fijn dat ze serieus genomen worden. Meestal wordt het opgelost door een gesprek aan te gaan
‘Het hele proces is in zekere zin beschadigend voor beide partijen’ klager het ervaart als ongewenst gedrag, dan is dat genoeg. Dat neemt niet weg dat de ernst van de situatie zeer subjectief is. Van de Laar: “Het effect dat bepaald gedrag op mensen heeft is heel subjectief, voor de een is dezelfde situatie veel heftiger dan voor een ander. Als vertrouwenspersoon geef je daar geen oordeel over, maar sta je zo iemand bij.” Niet alle zware zaken worden altijd een klacht. Omdat er wordt gezocht naar een oplossing die voor de betrokkene juist is,
met degene die het ongewenste gedrag heeft veroorzaakt. Door bepaalde vraagtechnieken toe te passen, zoals open vragen stellen, kan je mensen hun eigen oplossing laten vinden.”
de vertrouwenspersoon naar de klachtencommissie. Deze commissie is samengesteld door het CvB en bestaat uit drie leden, drie plaatsvervangende leden en een voorzitter van buiten de HvA. Stasse: “De klachten komen als eerste binnen bij de voorzitter van de commissie, Ika Sorgdrager. Zij is rechter en buiten de HvA werkzaam. Zij kijkt in eerste instantie of de klacht ontvankelijk is, of het voldoet aan de eisen.” Klager en beklaagde worden gehoord en op basis daarvan wordt een uitspraak gedaan door de klachtencommissie. Deze uitspraak geeft de commissie als advies aan het CvB en het CvB beslist samen met de afdeling waar de beklaagde onder valt welke uitspraak er gedaan wordt. Voor een medewerker kan de uitspraak als gevolg hebben een schriftelijke berisping, schorsing of ontslag, voor een student een waarschuwing of ontzegging tot de locatie.
zetten. Om belangenverstrengeling te voorkomen heeft de klachtencommissie dan ook een aantal regels in acht te nemen. Zo moet een commissielid door een plaatsvervangend lid worden afgelost wanneer (a) hij of zij deel uitmaakt van de organisatorische eenheid waartoe klager of beklaagde behoort, (b) er tussen klager of beklaagde en een commissielid een familierechtelijke betrekking bestaat, of (c) er met klager of beklaagde een persoonlijke betrokkenheid bestaat. Is het desondanks als commissielid moeilijk om je eigen mening geen rol te laten spelen bij het advies dat je geeft? Stasse: “Het betreft nooit vrolijke zaken. Mijn gevoel speelt dan ook wel eens op, zeker wanneer er een verschil in machtspositie aan de orde is. Dan voel ik me wel eens verontwaardigd. Toch zit ik daar als professional en ben ik er om recht te doen. Wij letten dan ook scherp op hoor en wederhoor. Mijn persoonlijke gevoel schakel ik dan zo veel mogelijk uit.” n
Professionaliteit Bewijsmateriaal Mocht het tot een klacht komen, dan is het zaak dat er genoeg bewijsmateriaal is. Dat kunnen e-mails zijn, getuigen die iets hebben gezien of gehoord of een melding bij de politie. Met dat bewijsmateriaal stapt
“Ik kan bepaalde meldingen die bij mij terechtkomen persoonlijk heel erg vinden, maar dat is niet aan de orde, het gaat om het gevoel van de klager,” zegt Van de Laar. Zowel als vertrouwenspersoon als commissielid is het zaak je eigen mening buiten spel te
www n www.sz.hva.nl/sv/vertrouwenspersonen. htm havana
15
reportage
Een pakhuis vol herinneringen
Beeld Jan-Maarten Hupkes
Ondanks de rijke programmering was het niet al te druk op het Geheugenhuis-festival, over herinneringen en wat die voor mensen betekenen. “Gewone mensen denken niet in objecten, die denken in verhalen.” Wim de Jong Wat je nu gaat lezen, zijn herinneringen. Op het moment dat ik dit schrijf, zijn het herinneringen van gisteren. Op het moment dat jij dit leest, zijn het al herinneringen van vorige week, of misschien wel vorige maand of nog later. Als ik niet had toegezegd om er een stuk over te schrijven voor Havana, had ik er misschien nog een keer over verteld aan een vriend of vriendin. Maar daarna had nooit iemand geweten dat ik in de avond van een de zonnige zaterdag 18 april 2009 met een Friese dichter naar een verdrietige violist heb geluisterd, in afwachting van zijn optreden. Nu weet jij het in ieder geval, en alle andere mensen die Havana #29 uit de schappen hebben gehaald. Tegen de tijd dat Havana #30 uitkomt, kan dit papier prima dienstdoen als kattenbakvulling. Nog niet zo lang geleden zou dat het einde van dit verhaal betekend hebben. Maar nu kun je het op www.havanaweb.nl/havana_ archief teruglezen, tot in lengte van jaren. Denk dus goed na voordat je tegen een Havana-verslaggever uitgebreid vertelt over je schandalige misdragingen op Koninginnedag, want het komt op onze site en het blijft daar staan. Ook als jouw toekomstige werkgever je gaat googlen naar aanleiding van je zorgvuldig opgestelde sollicitatiebrief. De manier waarop we met herinneringen omgaan verandert. Dat was de aanleiding voor het Geheugenhuis-festival, dat met dit 16
havana
artikel wordt vastgelegd. Een middag en een avond lang waren alle hoeken en gaten van Pakhuis De Zwijger gevuld met lezingen, debatten, films en optredens rond het thema herinneringen en hun invloed op de mens. Wat gebeurt er bijvoorbeeld met jouw herinneringen, jouw diepste gedachten en mooiste momenten, als je ze aan je blog, Hyves of Facebook toevertrouwt? Worden die herinneringen publiek bezit, zoals de stelling van een van de debatten luidde? Iedereen kan deze informatie naar believen bewerken en gebruiken. Het gevaar ligt op de loer dat we uiteindelijk de controle over onze diepste zielenroerselen kwijtraken en dat deze informatie een eigen leven gaat leiden. Zoals een HvA-docent die tot zijn verbazing zijn berichtje over fysieke ongemakken teruglas in een artikel over Twitter in dit blad. Mag dat zomaar?
Bolus De grens tussen ‘gewone’ herinneringen van ‘gewone’ mensen en meer officiële herinneringen zoals geschiedschrijving en journalistieke berichtgeving vervaagt. Dat was het onderwerp van het seminar waar Mike de Kreek, docent sociale toepassing van ICT, leiding aan gaf. De Kreek heeft namens onderzoekscentrum De Karthuizer het Geheugenhuis-festival mede georganiseerd. Neem het Geheugen van Oost, een site waar bewoners van stadsdeel Oost-Watergraafs
meer verhalen over hun eigen buurt kwijt kunnen. Deze site is zes jaar geleden opgezet in samenwerking met het Amsterdams Historisch Museum (AHM). Het Museum streeft ernaar toegankelijk te zijn voor alle Amsterdammers en doet dat onder andere door voorwerpen te verzamelen die een verhaal kunnen vertellen over een bepaalde periode. Zoals de helm van een ME’er die aanwezig was bij de krakersrellen in de jaren tachtig. Maar, zoals Annemarie van Eekeren, hoofd educatie van het AHM, in haar presentatie vertelde: “Gewone mensen denken niet in objecten, die denken in verhalen.” Dus werden inwoners gestimuleerd hun eigen buurtverhalen op te schrijven voor de site. Die verhalen gaan bijvoorbeeld over politieman Jaap Knol, bijgedragen door Gerard Balke (1940), die van zijn zevende tot zijn achtentwintigste in Oost heeft gewoond. Twee inbrekers die door Knol opgesloten waren in het bureau in het Rechthuis op de hoek van de Ringdijk en de Middenweg, waren erin geslaagd te ontsnappen. “Maar ze hadden wel een bekend Amsterdams inbrekerssouvenir achtergelaten, namelijk een grote bolus van beide personen op zijn dagboek.”
herinnering op kwijt kon. De filmpjes werden dan op een laptop nabij de bar iets verderop in willekeurige volgorde vertoond. Jammer genoeg kwam het afgebroken filmpje over de beroving op de camping wel erg vaak voorbij. Blijkbaar waren er wat weinig babbelkandidaten. Toen de violist eindelijk ophield met spelen, werd het laatste grote debat aangekondigd: leeg Literatuurlounge. Nou ja, bijna dan. Uiteindelijk heeft de organisatie de dichter – op de foto – toch nog kunnen overhalen en het werd nog leuk ook. Dat is tenminste weer een mooie herinnering geworden. n
Essays n Studenten van de minor minor Sociale kracht van interactieve media hebben essays geschreven naar aanleiding van de thema’s die op het Geheugenhuisfestival behandeld werden. Je vindt ze op: buurtverhalen.medialab.hva.nl
Twintig jassen
Verslagen van de debatten vind je hier n http://geheugenhuis.waag.org/?page_ id=21
Net buiten de grote zaal, waar het debat van De Kreek plaatsvond, stond een ‘babbelbox’ waar je je dierbaarste of indrukwekkendste
Andere links n www.hetgeheugenhuis.nl
opinie
Het gaat om de kwaliteit!
Beeld Bas Kocken
Het personeelsbestand van de HvA is verre van een afspiegeling van de studentenpopulatie. Toch komt het de kwaliteit ten goede als er in etnisch diverse teams wordt gewerkt, stelt Martha Meerman. Multiculturaliteit zou in het hbo geen rol spelen. Daar worden studenten opgeleid voor een vak, door middel van competentiegericht onderwijs, dat aan ‘neutrale normen’ gebonden is, zo is veelal de gedachte. Dat geldt voor een opleiding tot juridisch medewerker – vrouwe Jusititia is kleurenblind – maar ook de competenties van de fysiotherapeut en de leraar worden als neutraal omschreven. Dat het beroep – vooral in de Randstad – vorm krijgt in een multiculturele omgeving, wordt onderkend maar komt niet terug in de beschrijving van competenties en is daardoor niet systematisch aan de orde in het onderwijs. We zien het niet terug in het curriculum van de econoom die zich in een globaliserende omgeving bewust moet zijn van de invloed van verschillende culturen op zijn handelen en in die van de leraar. De student leert over het onderwerp in zijn stage als hij daarvoor openstaat. De verpleegkundige maakt gebruik van de tolkentelefoon als ze er in het gesprek met de patiënt niet uitkomt, de fysiotherapeut leert met vallen en opstaan zijn klantenbestand kennen en de leraar kan kiezen voor een ‘zwarte’ of een ‘witte’ beroepspraktijk. Er zijn economen die ervan uitgaan dat de omgeving zich wel aan hem aanpast. En dat is vaak ook zo. Wat ik me nu afvraag: zouden de multiculturalisering van het beroep en de ontwikkelingen in de multiculturele samenleving niet meer aan de orde zijn als het docentenbestand een afspiegeling is van de multicultu-
rele beroepsbevolking in de omgeving? De excuses voor het gebrek aan multiculturaliteit in het docentcorps zijn legio. Dat bleek uit het onderzoek van het lectoraat HRM naar ‘Leren van en met elkaar in multiculturele docententeams’, waarin we op zoek gingen naar opvattingen over de multiculturalisering van het beroepsonderwijs. “We kunnen ze niet krijgen,” was een argument. De opvatting die overheerste luidde echter dat ‘autochtoon of alloch-
meerwaarde van inzien, voor het onderwijs en voor zichzelf. Het kan de betrokkenheid en de kwaliteit ten goede komen als studenten een rolmodel op school tegenkomen. Studenten zeggen vaak dat de ‘kleur’ van een docent voor hen niet uitmaakt en dat zij vooral les willen krijgen van goede docenten. Maar de ervaring leert dat studenten die zelf een tutor of mentor mogen kiezen, vaak iemand kiezen die op hen lijkt. En of dat nu een bewuste keuze is of niet: tutor en tutee hebben vaak
Het noodzakelijk is docenten van etnisch diverse afkomst bewust te selecteren toon geen rol speelt’, want ‘het gaat om de kwaliteit’. Selectiecommissies zeggen daarbij dat gericht werven van mensen met een nietwesterse achtergrond niet gepast is. Etnische minderheden willen dat bovendien zelf niet. Het gaat om de kwaliteit en etniciteit is daar geen onderdeel van. Docenten zijn dan ook sceptisch over docenten als rolmodellen voor studenten met dezelfde etnische achtergrond. “Er komen immers zo veel culturen voor op school,” en “wij geven al jaren les aan multiculturele klassen”. Maar ook: “Studenten moeten zich maar aanpassen aan het onderwijs zoals dat op school is vormgegeven.” Gelukkig zijn er ook docenten die graag in een etnisch divers team werken en daar de
dezelfde afkomst. Recent onderzoek van de Erasmus Universiteit toont aan dat de oorzaak van uitval van allochtone studenten op de lerarenopleiding onder andere gezocht moet worden in onvoldoende rolmodellen.
Geen natuurlijk proces Het komt de kwaliteit van het onderwijs ten goede als er in diverse teams wordt gewerkt. Etnische diversiteit is daar een onderdeel van. Om een dergelijk team te krijgen is het noodzakelijk docenten van etnisch diverse afkomst bewust te selecteren en ze ook te behouden. Dat is geen natuurlijk proces. Het selecteren en het binden van oorspronkelijk niet-westerse docenten zijn bovendien twee
afzonderlijke processen die ook afzonderlijke aandacht verdienen. Sollicitatiecommissies hebben de opdracht de beste kandidaat te kiezen voor de vakante functie. Dat wie ‘de beste’ is, afhankelijk is van de situatie, liet onderzoek naar ervaringen van nieuwe docenten bij SJD en HBO Recht zien, eveneens uitgevoerd door het lectoraat gedifferentieerd HRM. Daar bleek dat aan allochtone docenten in het sollicitatiegesprek gevraagd was welke bijdrage zij kunnen leveren aan de multi-etnische studentenpopulatie. Die bijdrage werd duidelijk benoemd: het fungeren als rolmodel en een bijdrage leveren aan de bestrijding van uitval. Aan de autochtone sollicitanten werd gevraagd of zij konden omgaan met een multi-etnische studentenpopulatie. De allochtone sollicitant moet dus meedoen en wordt als deelnemer beschouwd. De autochtoon mag zich als toeschouwer gedragen. Kwaliteit is dus geen neutraal begrip. We verwachten van de een wat anders dan van de ander. En dat is heel menselijk. Laten we het daar dus expliciet over hebben. Misschien kunnen we daarmee de etnische samenstelling van de docentenpopulatie diverser maken en met en van elkaar leren over de multiculturalisering van het beroepsonderwijs. Martha Meerman is lector Gedifferentieerd Human Resouce Management. Ze doet onderzoek naar de betekenis van diversiteit in de arbeidsorganisatie. n havana
17
dubbelop
Beeld Bram Belloni
De tweelingbroertjes Vincent (links) en Tycho Muda (beiden 20, eerstejaars Sport, Management en Marketing) zijn vrijwel hetzelfde. Samen roeien ze zich een weg naar de Olympische Spelen. Zoek de tien verschillen.
Tycho: “Ik ben tien minuten eerder geboren, maar daar hebben we het niet over. Een tweeling is een tweeling. Het maakt niet uit wie er eerder is. We zijn hetzelfde. Ik ben hetzelfde als Vincent en Vincent is hetzelfde als ik. Onze vrienden zijn ook hetzelfde, dat krijg je als je dezelfde smaak hebt. Ik ga met vrienden om die bepaalde muziek leuk vinden. Maar Vincent ook. Vinnie is misschien wat drukker. Ik kan ook vet druk zijn als ik wil, maar daar heb ik niet altijd zin in, of ik ben moe. Ik ben soms net iets bedachtzamer. Vincent reageert op bepaalde dingen wat vlugger, maar uiteindelijk komen we toch vaak weer op hetzelfde uit. Vincent ziet het misschien gewoon net wat sneller. Met roeien is Vincent degene die mij kan blijven duwen. Als ik moe word, is hij degene die me kan opfokken om toch door te blijven gaan. Gisteren hadden we een wedstrijd. De boot liep niet zoals het hoorde. Na zeven kilometer was ik helemaal gesloopt. Dan weet hij me zo op te peppen dat ik toch door blijf gaan. Het klinkt misschien bot, maar dan wordt hij boos, agressief, daardoor trekt hij mij mee. Dat kan hij heel goed. Wie beter is? Dat verschilt. De ene keer heeft Vincent een goede wedstrijd. De andere keer ik. Vincent heeft wel vaker pech gehad met wedstrijden. Dat hij een tak onder zijn boot heeft of zo. Maar ik kan me ook wel herinneren dat hij mij een keer goed heeft afgeroeid. Ik heb hem nét niet laten inhalen, maar het was bijna gelukt. Vincent zal waarschijnlijk zeggen dat ik sneller ben. Maar dat is maar één seconde. Ik zeg altijd dat we hetzelfde zijn. We zitten sámen in de boot en zorgen dat we het sámen doen. We hebben hetzelfde doel: olympisch goud. Ik denk dat Vincent dat ook gezegd heeft.” 18
havana
Vincent: “Een vriendin vroeg een keer om mee te gaan roeien en dat hebben we toen gedaan. Dat leek ons wel leuk. In het begin was het een beetje peddelen en lol maken met vrienden. Van het een kwam het ander. We gingen wedstrijdroeien en kwamen steeds een stapje omhoog. Je stelt je doelen bij en gaat daarop trainen. Olympische Spelen in 2012 in Londen; dat is mijn doel en ook dat van mijn broertje. Ons kortetermijndoel is wereldkampioen worden in augustus. Daar zijn we nu voor aan het trainen. Vroeger hebben we ook tegen elkaar geroeid, maar uiteindelijk gaat het toch het beste als we samen roeien. Geen flauw idee waarom, het lukt gewoon. We hebben dezelfde doelen. Dezelfde motivatie. Dezelfde wil om het te doen. Dat werkt goed samen. Wie er beter is? Het meeste doen we samen, maar Tycho is altijd net iets sneller op de ergometer. Soms vind ik dat balen. Maar het maakt niet zo veel uit. Er zit maar een heel klein verschil tussen. We staan altijd wel achter elkaar, nummer één en twee. Soms wil ik natuurlijk wel winnen, maar als het niet lukt, dan lukt het niet. Dan moet je er ook niet over in gaan zitten. Dan moet je je op iets anders focussen. Ons grootste verschil? Mensen zeggen dat ik vaak de druktemaker ben en niet nadenk over wat ik doe. Ik doe het maar gewoon en dan zie ik wel waar het schip strandt. Tycho heeft toch wel dat hij meer over iets nadenkt en dat het dan beter gaat. Ook kan hij goed studeren. Dat bewonder ik wel in hem. Zelf heb ik moeite om mijn concentratie erbij te houden. Maar ik let niet zo op verschillen eigenlijk. We zijn hetzelfde en we hebben dezelfde doelen. Eigenlijk doen we alles hetzelfde.” n Jobien Groen
koninginnedag !!!
Joepie
Bezet! Pak je oranje frummels uit de kast en bereid je voor op de beste feesten. Dit jaar vieren we voor de zestigste keer op 30 april Koninginnedag. Amsterdam is met verschillende markten en evenementen dé place to be om dit te vieren. Geen idee waar je heen zou moeten gaan? Kijk hieronder voor een aantal feestjes voor Koninginnenacht én Koninginnedag. Jarinde de Klerk
Koninginnenacht A.S.V.L. 29 april
De Amsterdamse Studenten Vereniging Leeuwenburg organiseert op Koninginnenacht een feestje waar DJ Jeronimo je vast in de oranjestemming brengt. Vrouwelijke student-leden betalen 12,50 euro, vrouwen die geen lid zijn betalen 15 euro. Mannelijke leden moeten 15 euro neertellen, tegenover 17,50 voor mannen die niet lid zijn. Maar je betaalt niet voor niets! De hele avond kun je onbeperkt genieten van bier, wijn en fris. En voor een aantal feestvierders ligt er een gratis oranjeshirt klaar. Wees er snel bij want op = op. De LAX, Weesperzijde 190. 21.00 tot 04.00 uur.
Oranje Catwalk 29 april
In het hart van de Amsterdamse gayscene zal dit jaar opnieuw de Oranje Catwalk worden georganiseerd om zo nogmaals positieve aandacht te vragen voor deze doelgroep. Vorig jaar werd dit al georganiseerd omdat het erop lijkt dat het gezicht van Amsterdam als ‘tolerant Gay Capital of the World’ langzaam verdwijnt. Soho, Regulierdwarsstraat 36. 20.00 tot 21.00 uur. '.Tce\_ CHC><=I
A>K:
FJ::
k k k
6>G
Rekord3r ‘live’ 29 april
Na het succes van vorig jaar presenteert Rekord3r dit jaar in de vooravond van Koninginnenacht opnieuw een speciale outdoor live BlfgXel
L:HI:G<6H;67G>:@
% &./%%Â%&/% <eTg\f
Æ_\iXÇ
Æ_\iXÇ
Æ_\iXÇ
Æ_\iXÇ
Æ_\iXÇ
Æ_\iXÇ
Æ_\iXÇ
Slag Bij Daalder 29 en 30 april
Wel zin in een mooie herinnering aan Koninginnedag 2009, maar geen zin in massale feesten? Bezoek dan café Daalder. Het kleinste grand café van Amsterdam gaat het pleintje aan de Lindengracht omtoveren tot een gezellige feestlocatie. De nacht wordt ingevuld met opzwepende liveoptredens van onder meer Unauthorised, dat een combinatie van disco, soul & dance laat horen, de Franse discokoning Bruno Banner en Popstars-finalist Norman & friends. Marco Marlé treedt op met popnummers uit de oude doos. De volgende dag houden dj’s als Monte Christo, Krizz en Donkerblond de beweging erin, vergezeld door een bonte verzameling danseressen. Lindengracht 90. 29 april: 20.00 tot 01.00 uur. 30 april: 12.00 tot 21.00 uur. www.slagbijdaalder.nl
Vrijmarkt 30 april
Oorspronkelijk is de vrijmarkt bedoeld voor kinderen om wat zakgeld bij te verdienen, maar iedereen krijgt deze dag de kans om zijn troep te slijten of nieuwe spulletjes in te slaan. De bekendste locatie is het Vondelpark. Alleen kinderen krijgen hier de ruimte om een extra zakcentje te verdienen en alle activiteiten in het park zijn op minderjarigen afgestemd. Verder is het verkopen van spullen voor
vrijwel iedereen en overal toegestaan. Wie zelf ergens een kraampje wil stallen kan het beste een plekje afbakenen met krijt of plakband. Amsterdam. 06.00 tot 20.00 uur. Entree gratis. www.koninginnedagamsterdam.nl
Radio 538 30 april
Het allergrootste Koninginnedagfeest van Nederland wordt voor de negende keer georganiseerd door Radio 538. Nationale en internationale artiesten zullen het welbekende podium op het Museumplein betreden. In ieder geval Tiësto, Alain Clark, VanVelzen, Racoon, Kate Ryan, Mental Theo, Jeroen van der Boom, Wolter Kroes, Nikki, IOS en Gerard Joling zullen de revue passeren. Edwin Evers, Jeroen Nieuwenhuizen, Lindo Duvall, Jens Timmermans en Barry Paf kletsen het geheel aan elkaar en nemen de presentatie voor hun rekening. Museumplein. 12.00 tot 22.00 uur. Entree gratis. www.radio538.nl
Ex Porn Star – Orange Party 30 april
Ex Porn Star eert naar eigen zeggen graag de koningin en organiseert daarom op 30 april gratis een Orange Party. De hele dag klinkt er club, disco, eclectic, electro en house, gedraaid door onder andere Blomstar, Wuintin, Marc Benjamin, Jean, Jaziah en Billy the Klit. Naast de muziek kun je je laten entertainen door verschillende acts van de XPS Porno Prinsessen en breakdancesessies van The Fabulous Breaker Boys. Kledingvoorschrift: oranje boven. Maar rood-wit-blauw mag natuurlijk ook. Vijzelgracht, 12.00 tot 21.00 uur. Entree gratis. www.expornstar.com
Slam!FM Koninginnedag ’09 30 april
Slam!FM zorgt op het Rembrandtplein de hele dag voor club, eclectic, electro, hiphop, house, latin, r&b, techno, trance en urban muziek. Het bekende jongerenstation heeft onder andere Afrojack, Chuckie, Eric van Kleef, Jean, Lasgo, Ricky Rivaro, Lady Bee en The Partysquad uitgenodigd om ervoor te zorgen dat je je geen moment hoeft te vervelen. Ook de succesvolste erfgenaam van het happyhardcoretijdperk, Mental Theo, zal op het podium verschijnen en de Marokkaanse Fouradibroers zorgen voor de afwisseling voor meezingers. Rembrandtplein. 12.00 tot 21.00 uur. Entree gratis. www.slamfm.nl
Chemistry Q-day 30 april
Kom met de juiste dansschoenen en een flinke dosis energie naar het Westerpark, want volgens Chemistry is het Westergasterrein dit jaar dé locatie waar het allemaal gebeurt. Met club, house, minimal, techhouse en techno zal de organisatie een herkenbaar feestje geven om je in een topstemming te brengen. Een speciale internationale mysteryguest, Brian S., Jaziah, Arjuna Schiks, Juan Sanchez, Victor Coral, Marcello, MC Marxman, Marysol, Sven & Tettero én anderen zullen ervoor zorgen dat je niet stil kan blijven staan. Bovendien is Chemistry niet de enige op deze nieuwe locatie, er is meer te doen in het Westerpark. Westerpark. 12.00 tot 21.00 uur. Entree gratis. www.chemistry.nl n havana
19
recensies
Cd
Lucky Fonz III A Family Like Yours (Pias) HHHHH
Film
Let the Right One In HHHHH
Party
Slaapmuts
24 april, Club 8 Wel gaan Gratis toegang als je voor elf uur binnen bent. Lukt dat niet? Kom dan in je pyjama, ook dan mag je gratis naar binnen. Niet gaan De club is omgetoverd tot slaapzaal, dat moet wel een heel leuk feestje zijn wil je niet in slaap vallen.
Popmuziek
3FM Awards
23 april, Westergasfabriek Wel gaan Met grote namen als Ilse DeLange, Bløf, Alain Clark en De Jeugd van Tegenwoordig.
Niet gaan Bij de 3FM Awards gaat het alleen om nationale artiesten, waardoor ieder jaar weer dezelfde artiesten langskomen, met hier en daar een nieuw talentje. Wie Singer-songwriter Lucky Fonz III, Otto Wichers voor vrienden en familie, vooral bekend als de levende jukebox uit De wereld draait door. Wat Het derde album van een groot talent, gevuld met twaalf verse nummers. Geen muziek die verstokte DWDD-fans van hem zijn gewend, overigens. Lucky Fonz III kiest voor volle popliedjes die duidelijk zijn beïnvloed door de sound van de late jaren zestig. Wanneer Het album is deze week uitgegeven Pias en ligt dus nu in de winkels. Liefhebbers konden de liedjes al beluisteren via de luisterpaal van VPRO-site 3voor12.nl. Waarom wel Lucky Fonz III is zonder enige twijfel een van de grootste muziektalenten van Nederland. Ook zijn mindere liedjes zijn van een hoger niveau dan de gemiddelde 3FM-artiest, en als hij uit zijn slof schiet, kan hij zich meten met hedendaagse toppers als Conor Oberst of Ryan Adams. Vooral op de nummers The World On The Street en The Mermaid is goed te horen tot welk akelig hoog niveau Lucky Fonz kan komen. Daarnaast toont hij lef. Met zijn televisie-exposure had hij met een album vol akoestische liedjes ongetwijfeld meer euro’s kunnen pakken. In plaats daarvan kiest hij voor soms behoorlijk vette sixtiespop. Waarom niet De artiest houdt het niveau van de twee bovengenoemde nummers geen heel album vol. A Family Like Yours is daarom geen meesterwerk. Bovendien laat Lucky Fonz III zich op dit album wel heel erg beïnvloeden door The Beatles en The Kinks. Qua sfeer staat het album nog het dichtst bij de cultklassieker The Kinks Are The Village Green Preservation Society uit 1968. Als je ze achter elkaar draait, blijkt het meesterwerk van Ray Davies toch een stuk sterker. Dat is natuurlijk geen schande. Wie zulk grof geschut van stal haalt, kan zich moeilijk nog onderscheiden met een eigen geluid. Het is al leuk dat hij het probeert. Dat gevoel van ‘leuk geprobeerd’ blijft na klein weekje luisteren hangen: met dit album bewijst Lucky Fonz III vooral dat hij nog veel beter kan. n Thijs den Otter
20
havana
Wie Regisseur Tomas Alfredson Wat Een Zweedse vampierfilm die afgelopen jaar tal van prijzen in de wacht sleepte en publiekslieveling is op het Imaginefilmfestival. Let the Right One In gaat over de twaalfjarige Oskar, een eenzame jongen die gepest wordt op school. Hij is verliefd op zijn even eenzame, mysterieuze buurmeisje Eli. Dat ze een vampier blijkt te zijn die waarschijnlijk iets te maken heeft met de recente moorden in het dorp maakt Oskar niets uit. Uiteindelijk krijgen de twee een bijzondere relatie en vallen er de nodige slachtoffers, vaak op spectaculaire wijze. Waarom wel Net als in kaskraker Twilight, de andere vampierfilm die momenteel in de bioscoop te zien is, gaat Let the Right One In dus over een liefdesrelatie tussen mens en vampier. Waar Twilight blijft hangen in oppervlakkige tienerromantiek, is de relatie tussen Oskar en Eli complex. Dit komt vooral omdat Eli ondanks haar jeugdige uiterlijk eigenlijk geen kind meer is. Ze is als vampier onsterfelijk, maar hoe lang is ze dit al? Ze kan zich bovendien maar amper inhouden in de buurt van Oskar, of beter gezegd Oskars bloed. Het geeft haar een monsterlijke kant mee die hun relatie altijd op scherp zet. De film zelf verder is prachtig gemaakt, met veel atmosferische beelden van het besneeuwde Zweedse dorp waar Oskar en Eli wonen. In scherp contrast met deze schoonheid staan de gruwelen van Eli en haar ‘verzorger’, een man die haar aan vers bloed helpt ten koste van enkele dorpsbewoners. Regisseur Alfredson is altijd creatief in de manier waarop hij de bloederige scènes inzet, soms met een knipoog. Hoogtepunt is de finale waarin Oskar door zijn plaaggeesten tegen zijn wil onder water wordt gehouden in het zwembad. Eli slaat meedogenloos toe om Oskar te redden. De manier waarop Alfredson Eli’s bovennatuurlijke krachten buiten beeld weet te houden is fenomenaal. Achteraf zal je je afvragen hoe de scène in vredesnaam is gemaakt. Waarom niet Er zijn weinig redenen om de film niet te gaan zien. Let the Right One In is een van de beste, originele horrorfilms sinds tijden. www www.lettherightoneinmovie.com, www.imaginefilmfestival.nl n René Glas
Film
The boy in the striped pyjamas
23 april, Theater De Omval Wel gaan Mooi verhaal. Bijzonder om te zien hoe een kind tegen de oorlog aankijkt. Zo denkt hij bijvoorbeeld dat het concentratiekamp, waar hij naast woont, een vakantiepark is.
Niet gaan Het simpele verhaal is op een vrij luchtige manier gebracht, maar verwacht geen vrolijke film.
Stand-up comedy
Mama Kookt - Open Podium
Iedere maandag en dinsdag, Comedy Café Wel gaan Leuk om eens nieuwe talenten te ontdekken. Voor maar 6 euro kun je genieten van de daghap met aansluitend de voorstelling. Niet gaan Het publiek is het proefkonijn, want de professionals proberen hier hun nieuwe materiaal uit. Er kunnen dus wat missers tussen zitten.
Fotografie
Back to nature, Maarten Schets t/m 30 april, BlowUp Gallery Wel gaan Van de meest simpele dingen zijn prachtige natuurfoto’s gemaakt. Niet gaan Door de wolken die in veel foto’s terugkeren, krijgen ze een sombere sfeer. Veel foto’s lijken op elkaar.
Disco
Hold Tight – DiscoMania
26 april, Theater Fabriek Wel gaan Geniet van de allergrootste discohits uit de jaren zeventig die de tienkoppige band brengt. Aansluitend met een afterparty. Niet gaan Als je niet in het discotijdperk bent geboren óf er gewoon niet van houdt, hoef je niet te gaan.
Feest
Loveland Royal Fire! Koninginnedag
30 april, Stoperaplein Wel gaan Top line-up met Marnix, Michel de Hey, Eric Prydz, Secret Cinema, Sébastien Léger, Alexander Koning, Bruno Banner, Stef Vrolijk en Mustafa. Gratis! Niet gaan Er zijn te veel feesten om op te noemen. Het concept van Royal Fire! is bekend, dus daar kun je altijd nog heen als het geen Koninginnedag is. n
zwart-wit
Beeld Thijs de Otter
Beeld Hans van Vinkeveen
eten
Rotaryclubhuis Als alles volgens plan verloopt, vertrekt de HvA na dit studiejaar uit Almere. Havana zocht alvast een plek voor het afscheidsetentje en boekte een tafeltje in The Boathouse. Wat en waar The Boathouse ligt – zoals de naam al doet vermoeden – aan het water. Met een prachtig terras en mooie nostalgische foto’s doet het een beetje denken aan een clubhuis van de Rotary. Met de trein kom je hier niet. Dat wordt dus fietsen of een Bob kiezen. Sfeer De wat chique inrichting schrikt de gemiddelde Almeerder niet af. Een gemêleerd gezelschap zorgt voor een levendige sfeer in dit ruime restaurant. Van de recessie weinig te merken: alle tafels zijn bezet. We hebben een mooie plek die uitkijkt over de Noorderplassen, waar bij de ondergaande zon af en toe een bootje voorbijtrekt en de futen dansen op het water. Het prachtige terras is maar half afgeschermd, en vanwege de wind zitten de meeste mensen binnen. De akoestiek laat wel te wensen over: als mensen aan een tafel verderop praten, kan ik mijn disgenoot niet verstaan. Bediening en menu Er werken vriendelijke mensen bij The Boathouse. Ze zijn alleen met te weinig. Het duurt een kwartier voor we ons eerste drankje hebben, waarna we nog eens twintig minuten moeten wachten voor we de kaart krijgen. De serveerster verontschuldigt zich: de kaarten waren opgedeeld. Op het menu is weinig aan te merken: een mooi assortiment met voldoende keuze voor vegetariërs. Het eten Het broodje dat we bij binnenkomst krijgen, doet het ergste vrezen: taaie korst, droge kern. Van de olijfolie waarin we
mogen dopen, zijn we evenmin onder de indruk. Gelukkig herstelt de keuken zich met een paar ijzersterke voorgerechten: de salade met lamsham is voorzien van smaakvolle groene asperges. De geitenkaaslasagne is niet alleen een origineel vega voorgerecht, hij is ook van een uitstekende kwaliteit. De hoofdgerechten: kalfsribeye met een calvadossaus en een ravioli met pompoenricottavulling, truffelsaus en zoete aardappelchips. Althans, dat bestelden we. In de erg zoute pastasaus is geen truffelsmaak te herkennen en de zoete aardappelchips ontbreken. De ribeye is uitstekend. We werpen nog een blik op de dessertkaart, maar doen dat vooral uit beleefdheid. De man aan de tafel naast me verzekert me dat de panna cotta niet te versmaden is: ik moet hem maar op zijn woord geloven. Eindoordeel Een prima tent voor wie in Almere woont of toevallig een keer in de buurt is. Maar het gaat te ver om te roepen dat Amsterdammers in de auto moeten springen om er de ribeye te proeven. The Boathouse scoort een ruime voldoende, maar we hebben bij ons vertrek geen nieuwe date geagendeerd. Varia Prijs: voor- en nagerechten rond de tien euro, hoofdgerechten rond de twintig. Publiek: zeer gevarieerd. Van Almeerse gezinnen tot over het paard getilde b-artiesten (Viola Holt). Bediening: vriendelijk maar buiten adem want met te weinig. Meer weten: www.boathouse.nl n Thijs den Otter
‘Wat een eikel, Gordon!’ Ruby van Zwoll (22), derdejaars Maatschappelijk Werk en Dienstverlening Kunst: “Reina van Zwoll, mijn moeder. Ze schildert magisch-realistisch werk. Het wordt tijd voor haar grote doorbraak.” Tv: “America’s Next Top Model, omdat het lekker simpel is en je ervan kunt genieten hoe ze een stomme bitch op haar nummer zetten. Blik op de weg is vervelend. Filmen dat een rijbewijs wordt afgepakt, wie interesseert het.” Film: “Adam’s Apples, een absurde Deense film over een man die ex-gevangenen resocialiseert en daarbij op het gekke af optimistisch is. Hij is knettergek, maar zo doorgedraaid moet je als hulpverlener misschien wel zijn. Horrorfilms vind ik nepgedoe. Dat geren door een bos… en ze zijn zo dom allemaal!” Boek: “Herinneringen dromen gedachten van Jung, dat ik van mijn oma heb gekregen. Ik vergeet meteen wat ik gelezen heb en ben met pijn en moeite op bladzijde 27 gekomen. Toch moet ik het uitlezen. Stel dat mijn oma ernaar vraagt.” Idool: “Het levende kunstwerk Fabiola, die het lef heeft zich tentoon te stellen, al is het vast een ontzettende narcist. Gordon is heel erg, wat een eikel! Hij lacht mensen van wie je ziet dat ze kwetsbaar zijn keihard uit. Nee, ze vragen er niet om. Het is eerder zielig: ze sporen al niet, die arme mensen. Hebben ze ook nog eens geen vrienden en familie die ze tegenhouden.” Humor: “Hans Teeuwen, hij heeft het
gevoel bizarre dingen op een hartstikke grappige manier bij elkaar te rapen. Bert Visscher is zó irritant. Wordt hij vaak genoemd in deze rubriek? Arme man, hij zou een nationaal afreageerprogramma moeten presenteren waarin je je ergernis kwijt kunt.” Muziek: “The Rolling Stones. Ik ben door mijn moeder vernoemd naar Ruby Tuesday, een nummer over een meisje dat zich niet wil binden. Daarin herken ik mezelf. Ik ben een onrustig type, fladder al gauw ergens weg. Niet om aan te horen is Gerard Joling. Van dat verwijfde gezang, die stem, huuuuuuuuuu, al mijn spieren trekken samen.” Hebbeding: “Mijn ministofzuigertje met alles erop en eraan. Ik woon in een caravan in het kunstenaarsdorp Nieuw en Meer, waar ik ook ben opgegroeid, dus alles moet klein zijn. Ik moet elke keer lachen als ik aan het stofzuigen ben.” Moment: “Zomerfestival Landjuweel op Ruigoord. Dan ben ik echt van de wereld en alle besef van tijd kwijt, en ik gebruik niet eens drugs! Walgelijk was dat de woonwagen van mensen die ik al heel lang ken wegmoest na brieven van mensen die ik ook goed ken.” Stokje: “Ik geef het stokje aan docent Culturele en Maatschappelijke Vorming Wim Kuin. Hij ziet er artistiek uit, maar wie is die man eigenlijk?” n Hans van Vinkeveen
havana
21
varia
-advertentie-
EIGEN MENING?
TIEN JAAR CEL! Steun Amnesty met € 3,- per maand. Sms AMNESTY AAN naar 5757.
dobbertjes
hva-agenda
Dobbertjes zijn rubrieksadvertenties zonder commercieel oogmerk; geen diensten of goederen boven € 700,-.
26 mei
Lengte maximaal 30 woorden. Kosten € 2,50. Opgave bij voorkeur per e-mail:
[email protected], voor vrijdag 10.00 uur. Contante betaling bij Redactie Havana (kamernr.B.2.18), Weesperzijde 190, 1097 DZ, Amsterdam. Dobbertjes kunnen niet telefonisch worden opgegeven.
Clinic kitesurfen nieuw
Beurs namens radboudstichting
De clinic bestaat uit één les van 2,5
Iets gemist tijdens je studie? Een
uur waarin je de basisbeginselen
stukje verdieping en reflectie? De
van het kitesurfen leert. De tweede
Radboudstichting reikt beurzen van
clinic start zaterdag 25 april. Stu-
€5.000,- uit voor een aanvullend
dentenprijs €55,-.
studiejaar filosofie, theologie of ethiek! www.radboudstichting.nl
Yoga cursussen bij het USC Start 18 april (bharata) en 26 april
Traineeships
(traditionele). Maak in 9 lessen
Een mooie manier om je carrière
kennis met deze ontspannende
versneld te starten is een trainee-
manier van sporten. Studentencur-
ship. Wij hebben een aantal moge-
susprijs €26,-.
lijkheden voor je op een rijtje gezet: http://www.youngprofessionals-ict.
Introductiecursus schermen
nl/traineeships
Start 27 april. In deze cursus van
check ook
havanaweb.nl Filmpjes
6 lessen maak je kennis met de
Clinic kitesurfen nieuw
beginselen van de schermsport.
De clinic bestaat uit één les van 2,5
Studentencursusprijs € 17,50. Voor
uur, waarin je de basisbeginselen van
info: Check www.usc.uva.nl
het kitesurfen leert. De eerste clinic start 18 april. Studentenprijs €55,-
Nieuws • 1500 roeiers op de Bosbaan • Een vijfde krijgt BAS • Accelereren in de sport • Toch een gayboot?
Informatica student gevraagd Ik zoek iemand die mij kan helpen
Filosofisch Café: jongeren en
met het opbouwen van een website
idealen
tegen een redelijke vergoeding. Zou
Do 23 april om 20:00 uur spreekt
jij mij kunnen helpen? Zou super
Stijn Sieckelinck in het maandelijks
zijn!
[email protected]
Filosofisch Café van vE90 en VUpodium over het thema ‘jongeren
Wat doet Karel voor de HvA • Vechtsporten bij het USC
• “Twitteren is een hijgerige vorm van communicatie.” • “Het domein Onderwijs & Opvoeding heeft het huis op orde. Er werken daar bevlogen mensen.”
sudoku
Voorlichtingsavond Economie
en idealen’. Zie: www.ve90.nl
en Bedrijfskunde UvA voor HBO’ers
Aandacht over?
Wil je aankomend studiejaar met
Aandacht over? Word buddy voor
één van de schakelprogramma’s aan
daklozen of verslaafden bij de Bres
de Faculteit Economie en Bedrijfs-
en De Regenboog AMOC! Zie www.
kunde van de UvA beginnen? Kom
aandachtover.nl of bel 020-5317600
dan naar onze voorlichtingsavond op 20 april 2009!
Oudekerk korfbal zoekt selectiespelers!
Schepping of evolutie?
Voor ons jonge, gemotiveerde
Woensdag 22 april om 20:00 uur
en gezellige 1e team (4e klasse)
zal studentenpastor André Fox
zoeken wij per direct enthousiaste
ingaan op een aantal (theologische)
korfballers die ons willen komen
vragen m.b.t. dit dilemma. Zie:
versterken. Meer info op www.
www.ve90.nl
ouderkerkkorfbal.nl of mail naar
[email protected]
Cursus klassieke dans Start 16 April. In deze cursus van
Wij zoeken jou!
8 lessen leer je de basispassen en
Wil jij als vrijwilliger iets betekenen
technieken van Klassiek ballet/dans.
voor dak- en thuislozen in Amster-
Studentenprijs €32,-
dam? Kom dan één avond en één nacht per maand dienst draaien
Studenten korfbal vereniging
op het Stoelenproject. Info: 020-
Het veldseizoen is weer begonnen!
4945727 of
[email protected]
Kun jij het nog? Kom meetrainen op woensdagavond 20:30 uur bij
Amsterdam fm
Studenten Korfbal Vereniging Am-
Geïnteresseerd in Amsterdams
sterdam. Info: www.skvamsterdam.
nieuws? Altijd al radioprogramma’s
nl of 06-14707856
willen maken over politiek, muziek, cultuur of sport? Word dan vrijwil-
Komt een student bij de stu-
liger bij Amsterdam FM. Kijk
dentpsycholoog…
voor meer informatie op www.
Havana zoekt studenten die tijdens
amsterdamfm.nl
hun studie bij een studentpsycho-
In bovenstaand diagram is een aantal cijfers geplaatst. Aan jou de taak om in alle lege vakjes een cijfer in te vullen, zodanig, dat op elke horizontale en verticale regel en in elk van de negen blokjes van negen cijfers waaruit het diagram is opgebouwd, alle cijfers van 1 tot en met 9 eenmaal voorkomen. 22
havana
loog geweest zijn. Wij zijn bezig met
Snel en goedkoop verhuizen?
een portret over deze afdeling en
Bel VrachtVerhuizer 0615149164
zijn benieuwd naar jouw ervaring.
of kijk op www.vrachtverhuizer.nl.
Je kan anoniem blijven. Wil je mee-
Al vanaf 35 euro! Touw en blok +
werken, mail naar:
[email protected]
verhuisdekens standaard in wagen.
Onderwijs op maat Het lerende individu is niet geschikt voor gelijkheid. We zijn niet allemaal hetzelfde en daarom leren we allemaal iets anders. Het is een verademing voor docent en leerling om te ontdekken welke vraagstukken een uitdaging vormen en welke gereedschappen hierbij behulpzaam zijn. Joseph Kessels laat zien dat als de school deze diversiteit omarmt het pas echt spannend wordt. De seminars vinden plaats op dinsdagen van 15.00 tot 17.00 uur in het Auditorium, gebouw van de Hogeschool van Amsterdam, Wenckebachweg 144-148, Amsterdam. Zie www.doo.hva.nl/locatie.htm. Na afloop is er een borrel. Meer informatie: Pettra-Eszter van Beveren, coördinator Kenniscentrum Onderwijs en Opvoeding 020-599 5331/06-101 65 591.
27 mei
SM&O Summit: Accelereren in Sports Business Je wilt het in de sport ondernemender aanpakken! Je ziet een brede olympische ambitie? Je wilt leren van successen van sportondernemingen maar ook van andere branches? Kom dan op woensdag 27 mei 2009 naar het 4e Summit van de opleiding Sport, Management en Ondernemen. Tijdens deze topontmoeting komen sportbedrijven uit heel Nederland bijeen om kennis uit te wisselen rondom het thema ‘Accelereren in Sports Business’. Vooraanstaande specialisten uit de praktijk gaan in op de mogelijkheden voor (sport)bedrijven en -organisaties om te groeien en zich door te ontwikkelen. Zij geven hun visie en discussiëren over dit onderwerp.Tijdens interactieve workshops worden deelnemers gestimuleerd de link tussen de besproken praktijksituaties en hun eigen omgeving te leggen. Het doel van het Summit is dan ook om nieuwe kennis op te doen, nieuwe inzichten te verschaffen en de opgedane kennis op een creatieve en interactieve manier te delen. Meer informatIe: www.hva.nl/smo-summit
11 juni
CONGRES TRANSMEDIA Op 11 juni vindt Transmedia – the story to sell plaats in het Singelgrachtgebouw, Rhijnspoorplein 1 te Amsterdam. Het congres biedt mediaprofessionals een unieke kans om inzicht te krijgen in de mogelijkheden van transmedia en storytelling. Binnen het hoofdthema storytelling worden de subthema’s news, social media, entertainment en advertising behandeld. Het congres, met de eretitel Frederik Muller Congres, wordt georganiseerd door de Hogeschool van Amsterdam in samenwerking met het MediaLAB. Informatie en inschrijven: www.thestorytosell.nl
weekgast
“Het zijn allemaal vooroordelen die niet waar zijn. Het is niet saai en je bent niet alleen maar regels aan het lezen.” Ramy Mohamed (20, derdejaars HBO-Rechten) zet zich deze week in als student-lid van de Centrale Medezeggenschapsraad (CMR) om nieuwe kandidaten te werven.
Dinsdag 14 april De interesse om CMR-kandidaat te worden valt een beetje tegen, daarom heb ik vanmiddag samen met een ander student-lid voor de Leeuwenburg gestaan om iedereen een flyer in de hand te drukken. Sommige studenten reageerden heel leuk, maar het viel me op dat anderen best wel onbeleefd reageerden. Die liepen met een boos gezicht voorbij, heel irritant. Zelf zal ik nooit zo reageren. We hoopten enthousiaste, kritische studenten te vinden, die ergens voor staan en daar actief voor willen gaan. Ik weet niet of het uitdelen iets heeft opgeleverd. Toen we terugliepen zagen we veel flyers uit volle prullenbakken voor de ingang steken, maar ik heb gehoord dat je via deze weg twee tot vijf procent van de doelgroep kunt bereiken. Ik probeer studenten tijdens het werven te overtuigen dat het helemaal niet saai is. In de raad kun je iets doen met onderwerpen die je zelf interessant vindt en je kunt problemen aanpakken waar je als student tegen aanloopt. Weinig tijd is geen excuus, want je krijgt er gewoon voor betaald en kunt het dus als een bijbaantje zien. Studenten kunnen er ook echt iets mee bereiken. Het is ons bijvoorbeeld gelukt om ervoor te zorgen dat studenten vanaf 2011 maximaal drie dagen les mogen krijgen in augustus, omdat de OV-kaart dan nog niet geldig is.
Woensdag 15 april Zelf ben ik via een mededeling op intranet met de raad in aanraking gekomen, waar ik in september als student-lid mocht beginnen. Om te zorgen dat we meer voor studenten kunnen doen, willen we een aparte studentenraad, zodat niet alles meer via de centrale raad gaat. De docenten hebben een conservatievere blik op het leven. We moeten vaak van beide kanten water bij de wijn doen, wat niet bevorderlijk is voor de samenwerking. Naast mijn activiteiten voor de CMR ga ik gewoon naar school. Vanochtend moest ik er om halfnegen zijn. Ik woon in Leidschendam en moet anderhalf uur reizen, daarom moest ik om zes uur al op. Ik heb de hele dag aan de suikersnoepjes gezeten om wakker te kunnen blijven tijdens de lessen. Thuis kreeg ik weer een beetje energie en heb ik zelfgemaakte posters voor de Nationale Sportweek geplastificeerd voor een sportvereniging waar ik jeugdcoördinator ben.
Donderdag 16 april Ik werd om elf uur wakker. Om halftwaalf moest ik de deur uit, dat werd een beetje krap. Ik wilde mijn lievelingsbroek aan, maar baalde toen ik zag dat er een scheur in zat. Ik heb geprobeerd het met naald en draad te repareren, maar het gat scheurde gelijk weer open toen ik de broek aandeed. Ik heb snel iets anders aangetrokken en ben met de trein naar school gegaan om aan een project te werken. We moeten virtueel een bedrijf runnen, maar ik begrijp niets van het programma dat we moeten gebruiken. Het is veel te groot en complex. Ik word panisch om het te gebruiken. Ik volg de instructies, maar bij elke stap zijn er vervolgens honderd opties. Het is nog veel erger dan het invullen van een belastingformulier. Is het vandaag donderdag? Kijk, dat soort dingen onthoud ik dus niet, welke dag het is. Maar dan kan ik vandaag bellen of er genoeg kandidaten voor de CMR zijn binnengekomen. De raad heeft 24 zetels: twaalf voor studenten en twaalf voor medewerkers. Als er achttien geschikte kandidaten van verschillende domeinen zijn, dan hebben we genoeg voor de verkiezingen. Zijn het er nog niet zo veel, dan wordt de einddatum twee weken opgeschoven, zodat studenten zich langer op kunnen geven en dan ga ik morgen weer flyeren.
Vrijdag 17 april
Beeld Fred van Diem
Is het al één uur geweest? Ik ben net wakker. Ik heb mijn wekker een beetje genegeerd. Vandaag hoef ik pas om vier uur op school te zijn om te helpen met de opbouw voor de opendag van morgen. Maar nu moet ik rennen, want ik wil ook nog naar de kapper. Nee, niet voor de verkiezingen hoor. Ik ben niet zo actief campagne aan het voeren. Ik ga bekenden vragen om op mij te stemmen. Omdat we nu zo goed op weg zijn, hebben we met een aantal student-leden afgesproken om ons opnieuw verkiesbaar te stellen. Van 11 tot en met 15 mei mogen de HvA-studenten stemmen. Zij kiezen uiteindelijk de leden voor de raad. Ik heb gisteren te horen gekregen dat er 24 kandidaten zijn, dus er is veel concurrentie. Ik hoop dat ik opnieuw gekozen word. Sinds mijn tweede jaar ben ik actief in de domeinraad, wat tot op zekere hoogte beviel. Maar ik merkte dat ik iets wilde doen dat meer van belang was. In de CMR kan ik daadkrachtiger optreden naar het College van Bestuur en kan ik meer bereiken. Ik ga graag uitdagingen aan waarin ik verantwoordelijk kan zijn, waarvan ik uiteindelijk kan zeggen: dit heb ik bereikt. n
havana
23
afstuderen
Wouter Mejan (21)
Beeld Christel Wolters
Studie Sport, Management en Ondernemen Onderwerp: “In het derde jaar van mijn studie schreef ik een ondernemersplan voor de overname van de dansschool waar ik fanatiek danste. Straks wordt dat plan werkelijkheid. Aan het einde van dit jaar gaat de eigenaar van mijn dansschool met pensioen. Ik schatte in dat ik het over zou kunnen nemen: hij heeft geen kinderen en ik sta op goede voet met hem. Alles is nu rond. De huurovereenkomst is getekend, de gemeente is akkoord en de leden staan positief tegenover de geplande overname.” Waarom “Dansen is mijn passie en het danscentrum is mijn thuis. Dit is een enorme kans als ondernemer. 24
havana
Ik dans nu negen jaar, maar wedstrijddansen en ondernemen kan ik niet combineren. Het vereist beide maximale inspanning en toewijding waardoor ik een keuze moest maken. Ophouden met wedstrijddansen was een heel groot offer; ik vond het ontzettend moeilijk te stoppen met mijn danspartner. Je maakt overwinningen en nederlagen mee en daardoor hebben we een bijzondere band opgebouwd in de loop der tijd. Inmiddels heeft zij gelukkig een goede vervanger gevonden. Ondernemen is een groot risico, zeker als je zo jong bent. Ik lig er wel eens wakker van, maar ik denk toch dat ik een goede keuze heb
gemaakt. Op de opleiding leren we dat ondernemen altijd eng is en dat je je daaroverheen moet zetten.” HvA - - “Docenten leggen er de nadruk op dat het heel bijzonder is als je je studie in vier jaar afmaakt. Dat vond ik vervelend. Een beetje meer vertrouwen is wel op zijn plaats.” HvA ++ “In het tweede jaar we zijn op wintersport geweest, dat was absoluut het hoogtepunt van de opleiding. We waren met iets van driehonderd studenten, dus dat was helemaal top.” n Anne Kleisen
