havana
#07
Weekblad voor de Hogeschool van Amsterdam 6 oktober 2010
Kraken om de creativiteit
Mannenmode Jezelf zijn en jezelf creëren
Meetweek
sief inclu
Uit de kleren voor de wetenschap
Stilteruimte Niet alleen om te bidden
-advertentie-
inhoud
Kracht en persoonlijkheid 10 Hoe modegevoelig is de HvA-man? Havana trok gewapend met een fotocamera de gebouwen langs.
Met de huidplooimeter in de hand 12 Studenten fysiotherapie gaan zonder blikken of blozen voor al hun klasgenoten uit de kleren. Voor de Meetweek, wel te verstaan. ‘We bootsen deze week de wetenschap na.’
Een stilteruimte, geen gebedsruimte 13 Mohamed Nabih en Nabil Kania zijn voor de invoering van een stilteruimte: een openbare ruimte waar studenten even kunnen ontsnappen aan de drukte en de stress van het studeren. ‘Ja, wij zijn moslims, maar doet dat ertoe?’
In plaats van stenen 14 Op de drempel van het kraakverbod werd in Oost het Onkruid Festival georganiseerd. Een uitgelezen kans om de kraakscene en hun woningen te bekijken.
havana
#04
es Includ ges two paglish in En
Weekblad voor de Hogeschool van Amsterdam 15 september 2010
Prem: ‘Geen zin in school? Ga maar bedelen voor het station’
Premasters. Een zooitje? Deze Havana bevat zestien pagina’s over masteropleidingen. Oké, zeven pagina’s met advertenties maar die moet u vooral zien als onze bretels. Dezelfde zestien pagina’s of een variant daarop kunt u in vrijwel alle hogeschoolbladen vinden. Eén keer per jaar werken die bladen namelijk samen om een masterspecial te maken. Het onderwerp masteropleidingen is in het licht van de samenwerking UvA en HvA natuurlijk belangrijk. De doorstroom van HvA naar UvA was en is toch één van de pijlers waarop het idee van samenwerking rust. Gaan er eigenlijk veel studenten van de HvA na hun hbo-opleiding een master doen? Ik heb daar geen harde cijfers over maar het zijn er vast veel minder dan zes jaar geleden werd verwacht. Ik weet wel dat er allerlei schakelprogramma’s en premasters worden aangeboden om de hbo-student master-fähig te maken. Ik weet ook dat daar veel onduidelijkheden over bestaan. Ik spreek namelijk met enige regelmaat studenten die een master willen gaan doen en vervolgens van loket naar loket gestuurd worden voor informatie over de toelatingsvoorwaarden. Als ontmoediging een aspect van de voorlichting is dan zijn we op dat punt in ieder geval succesvol. Ik heb ook mogen ervaren dat er universiteiten zijn die wat premasters betreft in een grijs gebied bivakkeren. Zo kun je met een bachelor politicologie van de UvA een master journalistiek doen bij dezelfde instelling. Wil je met je UvA-bul toch liever naar de VU? Dan moet je eerst een premaster doen van een dun jaar. Dat programma wordt trouwens gedeeltelijk verzorgd door Hogeschool Windesheim en wel op locatie in Zwolle. Een premaster valt buiten de bekostiging en je kunt er dus ook geen stufi voor krijgen. Dat heeft de VU handig opgelost want officieel is hun premaster geen schakelprogramma maar een regulier onderdeel van de master. Voor UvA’ers duurt die master dus twee jaar en voor VU-studenten met dezelfde achtergrond slechts één jaar. Dat ruikt toch een beetje raar. Er zijn natuurlijk ook universiteiten die een premaster of een schakelprogramma onderdeel willen laten zijn van een hbo-curriculum. Financieel is dat verklaarbaar maar het is onwenselijk en inhoudelijk is het misschien niet de meest verstandige route. Van collega’s van andere hogescholen en universiteiten hoor ik ook verontrustende verhalen over premasters. Het gaat dan om schrale inhoud, onduidelijke toelatingsvoorwaarden en geen naadloze aansluiting op de master. Wordt het niet eens tijd om een gedegen onderzoek te doen naar inhoud, functie en bekostiging van dat soort programma’s? Het zou mij niets verbazen als dan blijkt dat het inderdaad een zooitje is.
Paul van de Water Hoofdredacteur
PowNews
‘Het is bagger’
Damloop
Zorg voor een wedstrijdplan
Facebook Onschuldige studiepauze?
Herstel In Havana #04 ontbreekt de credit voor het coverbeeld. De foto is gemaakt door Jan van Breda.
Havana is het weekblad voor studenten en medewerkers
En verder...
Redactieadres Vendelstraat 2, 1012 XX Amsterdam, 020 595 39 91
[email protected]. Hoofdredactie/management Paul van de Water
[email protected] Eindredactie Wim de Jong
[email protected] Redactie Carlijn van Donselaar
[email protected], Lisa Hartog (redactie-assistent), Nina Manuhutu (stagiair), Jeff Pinkster
[email protected], Ron Santing
[email protected], Robert Simon
[email protected] (Havana International), Annemarie Vissers
[email protected] Medewerkers Miriam Bons, Kim Bos, Kirsten Dorrestijn, Anouk Kemper, Klaas Kleiterp, Marit van Kooij, Emma van Laar, Thomas van Manen, Roos Menkhorst, Harmen van der Meulen (correctie), Fen Verstappen, Sebastiaan van de Water Fotografen Bram Belloni, Fred van Diem, Marc Deurloo, Marc Driessen, Jelmer de Haas, Jan-Maarten Hupkes, Bas Uterwijk Coverbeeld Bas Uterwijk Illustratoren Pepijn Barnard, Martien Bos, Enkeling, Aimée Groen, Marc Kolle, JeRoen Murré, Pascal Tieman Vormgeving Hannah Weis Lay-out Death Valley Advertenties Bureau Van Vliet, Postbus 20, 2040AA, Zandvoort, telefoon 023 571 47 45 fax 023 571 76 80 of
[email protected] Abonnementen € 18,15 per jaar, opgave via de redactie-assistent of per e-mail Drukkerij Dijkman Offset Diemen. Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur artikelen of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen. ISSN - 1385-5670
van de Hogeschool van Amsterdam 6 oktober 2010 jaargang 16 / #07
04 nieuws
18 passie
21 short intro’s
09 ingezonden
19 recensies
23 weekgast
09 vraag van de week
20 eten
24 afstuderen
09 column fen
20 zwartwit
16 havana international
21 gekeurd
De volgende Havana verschijnt woensdag 13 oktober
havana
3
nieuws Jim Jansen / Jeff Pinkster / Ron Santing / Annemarie Vissers
Studiefinanciering wordt afgeslankt
Beeld Bas Uterwijk
Het beoogde kabinet VVD-CDA gaat de studiefinanciering afslanken. De basisbeurs en aanvullende beurs blijven bestaan in de bachelorfase, maar worden in de masterfase omgezet in een sociaal leenstelsel.
Herinnering van wat gaat komen De By AMFI Statement Store op het Spui heeft een nieuw uiterlijk. Veertien studenten van de modeopleiding namen de zaak grondig onder handen. Zaterdag presenteerden ze het nieuwe thema, met een nieuwe collectie: ‘Souvenir By AMFI’. Terwijl een grote groep krakers het kraakverbod in de Spuistraat aanvecht, wordt verderop hard gewerkt in de By AMFI Statement Store. Het is vrijdagavond, de tweedejaars studenten van de Amsterdamse modeopleiding leggen de laatste hand aan de inrichting van de winkel. Bijna twee maanden lang hebben ze gefilosofeerd, nagedacht en gesproken over een nieuw thema voor de winkel. ‘Het resultaat mag er zijn,’ zegt een lachende Elza Wandler (23, samenstelling collectie By AMFI) de volgende dag. Bezoekers worden verwelkomd met een drankje en een praatje, maar de aandacht gaat toch vooral uit naar het grote schilderij aan de wand. Elza: ‘Het schilderij en de tekeningen van kunstenares en docent Martine Johanna zijn het uitgangspunt geweest voor het concept waar we allerlei producten bij hebben gezocht.’
In dat concept draait het allemaal om de herinnering. De kettinkjes met steeds weer andere hangertjes roepen gedachten op, evenals de armbandjes met allerhande bedeltjes. Of de ketting met een vliegje in het glas; in de tijd verankerd. Allemaal souvenirs die ergens aan doen denken. De winkel zelf moet dat gevoel versterken. ’s Avonds verandert het licht, de projectie van producten wekt de illusie van een muziekdoos, een veel voorkomend kinderspeeltje en opnieuw een herinnering. De ‘statementstore’ van de Amsterdamse modeopleiding wisselt elke drie maanden van karakter. Studenten worden gevraagd om een concept voor de winkel te ontwikkelen en uit te voeren. Naast hun opleiding werken ze vrijwillig aan de ontwikkeling en uitvoering van een heel nieuw concept. Producten, kleding en kunstwerken worden gemaakt door studenten, docenten, alumni en ontwerpers die het AMFI een warm hart toedragen ‘“Souvenir” gaat over dat voorwerp dat je meeneemt naar een herinnering,’ licht Suzanne Berens (21, pr By AMFI) toe. ‘Bij het ontwikkelen van het concept zijn we gaan kijken waar nu behoefte aan is in de
samenleving. Dat gevoel brengen wij over.’ Het werk van Martine Johanna herbergt dat gevoel meent de student. ‘Martine haalt haar inspiratie uit symbolisme, mode, kunst, het leven, de liefde en de dood.’ Geïnteresseerden bekijken de producten en observeren de wand vol herinneringen aandachtig: vergeelde boeken, oude foto’s, schilderijtjes en illustraties van Martine Johanna. ‘Herinneringen roept het zeker op,’ zegt een van de bezoekers enthousiast. ‘Zo’n schilderijtje als hier hing vroeger ook bij mijn grootouders in huis, een soort 3D-lijstje.’ Om die herinneringen te voeden wordt de collectie de komende maanden telkens aangevuld. Volgens initiatiefnemer en docent Janneke Gaanderse moet het belang van de winkel niet onderschat worden. ‘Eigenlijk zien we in de winkel wat nog gaat komen.’ De studenten van het AMFI zetten daarmee de trend. Maar veel belangrijker is volgens Gaanderse de inzet van de studenten. ‘Er is zo veel passie en enthousiasme voor de winkel. Dat is prachtig om te zien.’ Danielle Kempen (21, pr By AMFI) vat het lachend samen: ‘Alles wat je hier ziet is liefde.’ (JP)
Toeslag chipknip vijf cent van de baan De toeslag van vijf cent bij het gebruik van de chipknip wordt vanaf 15 oktober afgeschaft. Studenten en medewerkers blijven buiten schot en zullen niet te maken krijgen met hogere prijzen. ‘De leveranciers zullen de kosten voor 4
havana
hun rekening nemen,’ zegt Leon van ’t Lam, projectleider van de overgang naar de chipknip. ‘Studenten en medewerkers kunnen deze week nog een mail met uitleg verwachten.’ De toeslag veroorzaakte flinke commotie onder studenten en medewerkers. Voor studenten die veel printen
kon het bedrag aardig in de cijfers lopen. De hogeschool heeft het gebruik van de HvA-pas als betaalmiddel afgeschaft om volledig over te stappen op het gebruik van de chipknip. De HvA-passen kunnen nog tot 1 januari gebruikt worden, maar niet meer worden opgeladen. (JP)
Dat staat in het conceptregeerakkoord van VVD en CDA. Om de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren wordt aan de student een investering gevraagd in de eigen toekomst in ruil voor beter onderwijs. ‘Daarom wordt voor de masterfase een sociaal leenstelsel ingevoerd,’ zo valt te lezen in het regeerakkoord. ‘De opbrengsten hiervan komen geleidelijk vrij en zullen dus ook geleidelijk in de kwaliteit van het onderwijs worden geïnvesteerd.’ Ook wil het nieuwe kabinet studenten die langer dan gemiddeld doen over hun studie meer collegegeld laten betalen. Daarmee moet het studierendement worden verhoogd. Het geld dat hiermee vrijkomt zal worden geïnvesteerd in de primaire taak van het onderwijs. ‘In alle opleidingen komt de kerntaak van het geven van goed onderwijs in voldoende contacturen centraal te staan. Management en staf zijn hieraan dienstbaar.’ ‘In deze plannen kan ik geen beleid terugvinden. Het is bezuinigen met de botte bijl,’ is de reactie van Guy Hendricks, voorzitter van het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO). Volgens het ISO moeten studenten die actief zijn naast hun studie en studenten die een verkeerde studiekeuze maken grof geld betalen voor het onderwijs. ‘Studenten die meer dan één jaar studievertraging oplopen gaan bijna vijfduizend euro collegegeld betalen en moeten hun ovjaarkaart inleveren.’ Ook de Landelijke Studentenvakbond (LSVb) is niet te spreken over de plannen. ‘Dit akkoord stuurt studenten zonder masterdiploma en met een enorme studieschuld de arbeidsmarkt op,’ aldus LSVb-voorzitter Sander Breur. De LSVb vindt het beperken van de studiefinanciering tot de bachelor een ‘visieloze’ bezuiniging. Daarbij richt de vakbond zich vooral op de universitaire studenten. ‘De universitaire bachelor is in Nederland geen op zichzelf staande opleiding en geeft over het algemeen zonder master geen toegang tot de arbeidsmarkt.’ (JP)
‘De PVV valt mensen aan op hun geloof’ Paul Doop, vicevoorzitter van het College van Bestuur van UvA en HvA, en prominent lid van het CDA, heeft zaterdag tijdens het partijcongres in Arnhem tegen samenwerking met de Partij voor de Vrijheid van Geert Wilders gestemd. Doop: ‘Al sinds mijn jeugd ben ik overtuigd christendemocraat. Alles afwegende heb ik tegen gestemd. De PVV valt mensen aan op hun geloof; het meest dierbare aspect van de eigen identiteit. Mijns inziens past het daarom niet om met een groepering als de PVV samen te gaan regeren.’ Over waarom Doop ‘nee’ heeft gestemd, is hij helder. ‘Het onderscheid tussen “regeerakkoord” en “gedoogakkoord” is naar mijn mening kunstmatig. In deze constructie regeert de PVV gewoon mee; het enige verschil is dat zij geen ministers levert. Medeburgers die in de islam geloven moeten zich gewaardeerde leden van onze samenleving voelen. Ondanks de recente akkoorden matigt Wilders zijn toon niet. Als ik weer lees over zijn optreden van zaterdag in Berlijn, dan maak ik mij daar grote zorgen over.’ Doop zal naar eigen zeggen lid van het CDA blijven en over de vraag of dit te vormen kabinet de rit zal uit gaan zitten, moet hij lang nadenken. ‘Ja, uiteindelijk denk ik van wel. Als je naar het regeerakkoord kijkt, dan heeft het best linkse raakvlakken, zoals op gebied van de AOW, de WW en de ouderenzorg. De vakbonden zullen niet ontevreden zijn en met een breed draagvlak is de kans groot dat het kabinet niet vroegtijdig valt.’ (JJ)
nieuws
?
Vraag/Antwoord Zo sáái
Omdat het docententeam van sport, management & ondernemen twee dagen naar een hutje op de hei werd gestuurd voor wat teambuilding, nam de ‘talentgroep’ de opleiding in z’n geheel over. Een revolutie werd het bij lange na niet. ‘Het waren twee lange, lange dagen,’ zegt Ruben Gies (20, tweedejaars) Eerst een prangende vraag: wat deden jullie docenten op de hei? ‘De accreditatie stond voor de deur. Daarbij wordt gekeken naar de kwaliteit van de opleiding. Onze docenten gaan dan meestal met elkaar teambuilden. Niet omdat het zo’n verdeeld zooitje is, hoor! Jullie werden uitverkoren de opleiding twee dagen in de lucht te houden. Druk druk druk zeker? ‘Nee, dat viel behoorlijk tegen. We hadden alles van tevoren zo strak gepland dat we op de dagen zelf vrijwel niets te doen hadden. De gastdocenten waren al geregeld, de roosters van tevoren in elkaar gedraaid, de lessen ingedeeld.’
Het valt dus wel mee met de werkdruk van docenten? ‘Erg grappig was dat een van ons twitterde dat hij in het kantoor van opleidingsmanager Ikina Morsch zat en eigenlijk helemaal niets te doen had. Docenten konden er wel om lachen.’ (AV)
Nieuwe Casa 400 Het nieuwe studentencomplex annex hotel Casa 400 is afgelopen donderdag op feestelijke wijze geopend door burgemeester Eberhard van der Laan. Het nieuwe gebouw ligt op steenworp afstand van het oude gebouw aan de James Wattstraat en biedt ruimte aan 369 studentenkamers en 151 permanente hotelkamers. Qua concept is er niets gewijzigd: in de zomerperiode (juni, juli, augustus) zijn ook de studentenkamers als hotelkamers te verhuren. De studenten moeten dan tijdelijk een andere slaapplek zoeken, maar kunnen gedurende het collegejaar gewoon een kamer betrekken. Zo biedt Casa 400 een oplossing voor de kamernood onder studenten en voor de toeristische drukte in de zomer. Casa 400 is bedacht in 1957, toen de Stichting Casa Academica officieel is opgericht door onder meer Frits Bolkestein. In 1962 werd het eerste Casa-gebouw aan de James Wattstraat opgeleverd. Na vijftig jaar waren er volgens directeur Marianne van Meurs nog maar twee opties over: renovatie of nieuwbouw. Het jubileum van de Stichting werd gevierd door voor de laatste optie te kiezen. Volgens burgemeester Van der Laan is het Casa-concept nog steeds springlevend. ‘Het belang van Casa 400 voor Amsterdam is bijna niet te benoemen: het is goed voor de economische ontwikkeling van het Eenhoorngebied, dient een sociale functie, biedt hulp aan studenten in kamernood én hotelcapaciteit.’ (RS)
Beeld Iris van Asselt
Duimen draaien dan maar? ‘We hebben zelfs een spoedberaad gehouden. Anderhalf uur lang hebben we gediscussieerd over het totaal omgooien van onze schema’s om in hemelsnaam maar iets te doen te hebben. We keken elkaar aan met een blik van: dit worden lange, lange dagen.’
Straten en pleinen vroeger en nu De verandering die de Oosterparkbuurt in de loop van de geschiedenis heeft ondergaan, is door student Iris van Asselt vastgelegd in een serie foto’s. In het Badhuistheater op het Boerhaaveplein worden de foto’s geëxposeerd. ‘Het is een kijk op vroeger en nu,’ zegt Iris (25, vierdejaars media, informatie & communicatie). ‘Het idee ontstond toen ik door de straat liep en de oude gevelreclames zag en nieuwsgierig werd. Een oude foto uit het Stadsarchief inspireerde me nog meer. Daarop reed een oude stoomtram door de buurt en voor mijn huis
stond een handkar van de bakker.’ Die oude foto’s wilde Iris koppelen aan het heden. Bij het maken van de foto’s is de architectuur het uitgangspunt geweest. Details van de gevels en portretten van mensen uit de buurt zorgen voor afwisseling. ‘Ik heb gekeken naar de elementen waar voor mij een straat uit bestaat. Dat zijn de huizen, gebouwen en de mensen die er wonen en werken.’ Drie straten en twee pleinen staan centraal in haar project. ‘Ik heb een snackbarhouder op het Boerhaaveplein geportretteerd, maar ook mijn bovenburen in de Andreas
Bonnstraat die er al veertig jaar wonen.’ Iris maakte de foto’s in het kader van de minor beeld. Tijdens het project werd haar idee steeds serieuzer, een eenvoudige presentatie tijdens de les vond ze niet passend. ‘Zo ben ik bij het Badhuistheater op het Boerhaaveplein uitgekomen. Het Badhuis was vroeger een centraal punt in de wijk, dat vond ik een mooi uitgangspunt.’ De komende twee weken is de expositie nog te bekijken in het Badhuistheater op het Boerhaaveplein. Het informatiecentrum van de Amstelcampus wil de foto’s later exposeren. (JP)
Bomen voor Singelgrachtgebouw gekapt De bomen voor het Singelgrachtgebouw zijn vorige week gesneuveld vanwege de grote opknapbeurt aan de Wibautstraat. Om het werk aan de straat te vergemakkelijken zijn er afgelopen maand 82 bomen gekapt. Als het werk is voltooid worden de bomen herplant. Volgens de gemeente Amsterdam komen er zelfs meer bomen terug dan er oorspronkelijk langs de Wibautstraat stonden. De bomen die zijn geveld
worden zo veel mogelijk hergebruikt, onder meer voor een kunstproject bij Trouw Amsterdam en op andere plaatsen in stadsdeel Oost. De werkzaamheden maken deel uit van een grondige opknapbeurt van de Wibautstraat. Het gedeelte tussen de Mauritskade en de spoortunnel wordt opnieuw ingericht. Ventwegen verdwijnen, brede stoepen, bomen en fietspaden keren terug. De snelheid wordt beperkt en een acht meter brede groene middenberm breekt de drukke weg in tweeën.
De gemeente verwacht zeker tot april 2011 nodig te hebben om de oostzijde van de straat – de kant van het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis – op te knappen. Het gros van de overige projecten die onderdeel uitmaken van de grootschalige opknapbeurt moet in 2015 klaar zijn. Amsterdam wil dat de straat zich in de toekomst kan meten met promenades in Parijs en Berlijn. De straat moet de nieuwe internationale entree van de stad worden. (JP)
havana
5
nieuws
Samenwerking met Pakhuis De Zwijger uitgebreid Vanaf 1 oktober maakt Pakhuis De Zwijger deel uit van het honoursprogramma van het domein Media, Creatie & Informatie.
Beeld Bas Uterwijk
‘Al direct vanaf de opening in 2006 trekken we op met de HvA,’ zegt Egbert Fransen, directeur van Pakhuis de Zwijger. ‘Dat deden we tot nu toe op verschillende manieren. Studenten van AMFI gaven hier al met enige regelmaat fashionshows en studenten van andere studies namen in groten getale deel aan de vaste programma’s die hier draaien. In die programma’s gaat het altijd over de verbinding tussen creativiteit, technologische ontwikkelingen én toepassingen in de echte wereld. Ondernemerschap loopt daar als een rode draad doorheen.’ De samenwerking wordt nu verder uitgebreid. Dat betekent dat programma’s zoals de Beamlab- en Gamelab-avonden nadrukkelijker in samenwerking met de hogeschool en andere betrokkenen worden vormgegeven. Fransen: ‘Daarnaast gaan we samen kijken hoe we nog beter de ontmoeting tussen ervaren professionals en studenten kunnen organiseren, bijvoorbeeld door het uitbreiden van onze succes-
volle portfolioavonden. En de communicatie over de programma’s wordt geïntensiveerd, zodat er nog meer studenten gaan deelnemen.’ Het pakhuis wordt door de HvA ook betrokken bij het nieuwe extracurriculaire honoursprogramma van het domein Media, Creatie & Informatie. De eerste groep begint 1 oktober en zal bij Pakhuis de Zwijger een studentenpersbureau gaan opzetten, dat specifiek zal berichten over de creatieve industrie in Amsterdam. ‘Het is de bedoeling dat er vanaf januari 2011 continu een grote groep studenten van verschillende studierichtingen in stagevorm aan het Pakhuis verbonden zal zijn.’ De studenten zullen onder meer het nieuws verslaan over gaming, mode, architectuur en fotografie. ‘Iedereen wordt er beter van’, meent Fransen. ‘Studenten kunnen via onze programma’s in contact komen met de gehele creatieve industrie, de oude rotten in het vak, maar ook met de nieuwste technische snufjes in het vak. Andersom brengen de studenten hun ondernemende élan en hun nieuwe inzichten binnen de muren van het Pakhuis en verbinden hun netwerken aan de programma’s.’ (JP)
Variant MIC op Antillen Met een ode aan de Joodse immigrant uit Oost-Europa werd het informatiecentrum over de Amstelcampus op het Rhijnspoorplein vorige week dinsdag officieel geopend. Tussen 1840 en 1940 bepaalden de immigranten het beeld van de wijk rondom de Wibautstraat. Komende maand vormt het Badhuistheater op het Boerhaaveplein, achter het Singelgrachtgebouw, het decor van dit toneelstuk. Bij de opening waren ook stadsdeelwethouder Germaine Princen (Oost) en vicevoorzitter van het College van Bestuur UvA-HvA Paul Doop aanwezig. (JP)
Kraakfestival in Oost Amsterdamse kraakgroepen hebben het kraakverbod dat afgelopen vrijdag is ingegaan aangegrepen om op ludieke wijze van zich te laten horen. In zes verschillende panden in Oost is zaterdag het Onkruid Festival gevierd. Met muziek, theater en poëzie willen de organisatoren duidelijk maken dat ‘creativiteit in vrijheid bloeit’. Uit angst voor een vervroegde ontruiming deden krakers van de panden in de Vrolikstraat niet mee aan het ludieke huiskamerfestival. ‘Het organiseren van optredens zonder vergunning zou ervoor kunnen zorgen dat we hoger op de prioriteitenlijst van te ontruimen panden komen,’ zegt Peter (24), student aan de HvA en één van de krakers. ‘Die tip kregen we van iemand van de gemeente. We hebben goede hoop dat we hier nog zeker een jaar kunnen blijven. Vervroegde ontruiming willen we niet riskeren.’ Amsterdam telt zo’n twee- tot driehonderd kraakpanden. Die worden wat burgemeester Van der Laan betreft allemaal ontruimd. Ook de politie heeft aangegeven zo snel mogelijk te willen beginnen met ontruimen. Dat gebeurt aan de hand van een prioriteitenlijst. De panden die in gebruik waren toen ze werden gekraakt of veel overlast veroorzaken worden als eerste ontruimd. De panden waar geen bestemming voor bestaat worden ontruimd als de politie capaciteit over heeft. ‘Wij zijn nog verwikkeld in een juridische procedure,’ zegt Peter. ‘Er bestaat een kans dat deze panden tot monument worden uitgeroepen. Dan mag woningcorporatie Ymere niet slopen. Die procedure kan nog zeker een jaar duren. Wij willen voorkomen dat deze panden worden gesloopt.’ De HvAkraker zei zich daarom aan de regels te willen houden. (JP) Een uitgebreide reportage over het Onkruid Festival is te lezen op pagina 14. 6
havana
Op de Nederlandse Antillen moet dit najaar de opleiding media, communicatie & journalistiek van start gaan. De opleiding is gebaseerd op de HvAopleiding media, informatie & communicatie. Evenals de variant aan de hogeschool heeft de opleiding aan de Universiteit van de Nederlandse Antillen (UNA) in
Willemstad een multimediaal karakter. De inschrijftermijn is verlengd om meer ruchtbaarheid aan de studie te geven. Aan de hand van het aantal inschrijvingen wordt bepaald of de opleiding op 18 oktober van start zal gaan. De opleiding richt zich zowel op journalistiek als voorlichting. (JP)
‘Inholland moet gedupeerden tegemoetkomen’ Studentenorganisatie ISO overweegt hogeschool Inholland voor de rechter te dagen. De school moet gedupeerde studenten van de opleiding media & entertainment management (mem) tegemoetkomen in een tweede studie. Dat zegt Guy Hendricks, voorzitter van het Interstedelijke Studenten Overleg (ISO), naar aanleiding van het rapport-Leers dat hard oordeelt over de vereenvoudigde afstudeerroute voor 150 studenten. ‘Er melden zich steeds meer studenten die ervaren dat hun diploma niets meer waard is,’ zegt Hendricks. ‘Tijdens sollicitatiegesprekken worden ze geconfronteerd met grappen en niet serieus genomen.’ Het ISO onderzoekt daarom of er juridische stappen genomen kunnen worden. ‘Er hebben zich verschillende studenten gemeld die op de normale manier zijn afgestudeerd. We inventariseren of we met dit groepje kunnen gaan procederen.’ De voorzitter vindt het kwalijk dat Inholland er alles aan doet de eigen naam te zuiveren, maar de gedupeerde studenten in de kou laat staan. ‘De vergoeding van een tweede studie zou een mooie tegemoetkoming zijn.’ Honderdvijftig studenten van de opleiding mem kregen een diploma in de schoot geworpen. Via een verkort afstudeertraject konden zij afstuderen.
Het management van de opleiding was ervan op de hoogte. Uit nieuw onderzoek van de Volkskrant zou zelfs blijken dat het management een eis van de medezeggenschapsraad om het traject met onmiddellijke ingang te stoppen naast zich neer heeft gelegd. Het College van Bestuur (CvB) zegt nooit ingelicht te zijn over de gang van zaken. Toch gaat de onderwijsinspectie nu ook de rol van het CvB onderzoeken. Dat liet staatssecretaris Marja van Bijsterveldt van Onderwijs afgelopen donderdag, tijdens een spoeddebat over de kwestie weten. D66-Kamerlid Boris van der Ham vermoedt dat het college onder leiding van Geert Dales wel degelijk op de hoogte was van de gang van zaken. Het Kamerlid zegt zich te baseren op notulen van een overlegvergadering van de medezeggenschapsraad van de hogeschool en het CvB van april 2009. Of de overheid vervolgstappen gaat nemen is afhankelijk van de uitkomst van het inspectieonderzoek. Die wordt in het voorjaar van 2011 verwacht. De staatssecretaris heeft de mogelijkheid om onterecht verkregen overheidsgeld terug te vorderen. Als blijkt dat de kwaliteit van de opleiding onder de maat is geweest, hebben studenten ook recht op een schadevergoeding. (JP)
nieuws
Beeld Marc Driessen
De kop is eraf
De reeks feesten is weer begonnen: Het Begin, Vervolg en Eind. Afgelopen woensdag stroomde de Escape vol voor het Beginfeest, mede georganiseerd door de Amsterdamse Studenten Vereniging Leeuwenburg (ASVL). De discotheek op het Rembrandtplein was helemaal uitverkocht. Rond maart volgend jaar is Het Vervolg. Klein gelukje, daarna volgt er nóg een Vervolg voordat het Eindfeest wordt gevierd. (JP)
havana
7
-advertentie-
Outsiderkunst & bijbelverhalen
Bij inlevering van deze bon
25% extra korting op de entree*.
De tentoonstelling Wonder boven Wonder laat bijbelverhalen zien door de ogen van kunstenaars met een verstandelijke beperking. Voorgelezen verhalen uit het Oude en Nieuwe Testament en bekende bijbelse voorstellingen uit de kunstgeschiedenis zijn de inspiratiebron. Bijbelverhalen zijn vertaald naar kleurrijke en verrassende schilderijen – persoonlijk getint en raak getroffen. *Geldig voor 2 personen. De actie geld o.b.v. de volwassen prijs t/m 30 januari 2011.
Bijbelsmuseum Herengracht 366-368 1016 CH Amsterdam
WbW – adv Folia 117x168,5.indd 1
04-10-10 13:33
cabaret
Vr 08/10, za 09/10 20.30 uur
Goedkoop Cabaret het cultureel studentencentrum van UvA & HvA
lezing
WO 06/10 20.00 uur
Duitsland en het kwaad (1): Georg Büchner: Lenz
Hoe valt het kwaad in de wereld te rijmen met het idee van een almachtige God? Dat is de vraag van de hoofdpersoon in Georg Büchners novelle Lenz. Lenz’ geestelijke instabiliteit, uitmondend in waanzin, maakt hem helderziend voor de verscheurdheid van individu en maatschappij. studenten gratis, e 5,- alle anderen
Debat
DO 07/10 20.00 uur
Real World Economics Crisis, debt and wages
An analysis of the current global economic crisis with one of the most renowned ‘crisiswatchers’: prof. Herman Schwartz (University of Virginia, US), author of the book Subprime Nation. American Power, Global Capital, and the Housing Bubble. He points at the massive increase in household debts since the 1970’s. free for students, e 5,- all others
Muziek
DO 07/10 20.30 uur
Plug & Play
Deze maand met optredens van o.a. Staton en Menina Loop. Plug & Play is het maandelijkse CREA poppodium voor nieuw talent. toegang gratis
Voor e 6,99 zie je drie beginnende professionals die een half uur van hun programma try-outen. Met op vrijdag Martijn Hillenius, Thijs Maas en Floor van der Wal, en op zaterdag o.a. Liesbeth en Sophie en Yora Rienstra. toegang e 7,-
cOMeDy
Vr 08/10 20.30 uur
Tijd om je...
Easy Laughs - Improv Comedy
‘The Friday Show’ at 20:30 and an ‘Unplugged’ at 22:30, with different formats and guest players. New: a free quick extra show after the second performance. English spoken. e 8,- (20:30) / e 5,- (22:30) / both e 12,-
lezing
Ma 11/10 20.00 uur
Moderne islam (1) De koran en populaire cultuur
Hoe gaat een levende religie als de islam om met haar heilige tekst? En hoe valt de grote populariteit van halalliederen en moslim stand-up comedy te verklaren? studenten gratis, e 5,- alle anderen
...punt te maken
Debat
Di 12/10 20.00 uur
The power of ideas - what will Iran’s future look like? As one of world’s oldest continuous civilizations and once the centre of global science and learning, Iran today is marked by internal tensions and external confrontations. free for students, e 5,- all others
Meer informatie over de CREA agenda:
WWW.crea.uVa.nl
Op zoek naar een leuke voetbalvereniging? Kom eens kijken bij ons of train een keer mee! T.O.S.-Actief Sportpark Middenmeer, Radioweg 63 020 6928314 /
[email protected] / www.tos-actief.nl
actueel
ingezonden brieven Volkskrantgebouw Dit schooljaar volgen wij de minor Spaanse taal en cultuur, een erg leuke minor die wij dan ook met veel plezier volgen. Er is echter één ding waar wij ons erg aan storen: het gebouw waarin wij les krijgen. Wegens ruimtegebrek krijgen wij les in het oude Volkskrantgebouw. We hebben een pasje nodig om binnen te komen, maar hebben slechts vijf pasjes tot onze beschikking voor ruim dertig studenten. We krijgen les in een lokaal waar het altijd erg koud is, geen ramen zijn en waar het bij vlagen vreselijk stinkt. Vaak is dit een geur van brand, wiet, riool of verf. Rondom het lokaal liggen verschillende ateliers, waar geklust wordt of de muziek wel eens hard aan staat. Voor onze lerares is dit erg vervelend want door al het lawaai komt ze er soms nauwelijks bovenuit. Daarnaast hebben wij pas na vier weken één computer gekregen, wat natuurlijk lang niet genoeg is voor een groep van dertig studenten (per dag). Een printer of kopieerapparaat waar wij gebruik van kunnen maken, ontbreekt. Een kopje koffie of thee kost twee euro en er is nergens een plek om met een groepje te studeren of opdrachten te maken, behalve in het café waar je dan weer verplicht een consumptie moet nemen! Op deze manier is het geen pretje om naar school te gaan. We hebben al eerder contact gehad met het management van de HvA, maar deze mails hebben niets opgeleverd. Wij hopen dan ook dat er met deze noodkreet iets zal veranderen en dat wij, net als alle andere HvA-studenten, les zullen krijgen in een gebouw van de HvA. Namens 62 studenten van de minor Spaanse taal en cultuur, Judith Slof en Tessa Schuur
-advertentieGezocht: studente die de komende maanden tegen betaling bij zieke, gehandicapte mevrouw wil oppassen en soms een paar boodschapjes wil doen. 1 keer per week, van 17.30 tot 21 uur. Op 5 minuten fietsafstand van Leidseplein. Info: René, 0655338133
Vraag van de week Het CDA, VVD en PVV willen vijfhonderd agenten inzetten die zich specifiek moeten bezighouden met het bestrijden van dierenmishandeling. Zou jij animal cop willen worden?
Petra Moerbeek (18) Eerstejaars bouwkunde ‘Er zijn binnen één week twee katten gestorven in onze straat. Dat vind ik nogal vreemd. Ik zou graag willen weten wie dat gedaan heeft en op onderzoek uitgaan. Ik zou zeker willen optreden tegen de persoon die een dier iets aandoet. Een baan als dierenagent lijkt me alleen leuk tijdens vakanties. Het is hier voor mijn gevoel wel goed geregeld met organisaties die opkomen en zorgen voor dieren. Zelf heb ik geen huisdieren, maar in Indonesië had ik schildpadden en vissen.’
Auke Jan Mulder (21) Vierdejaars leraar geschiedenis tweedegraads ‘Het lijkt me leuk om animal cop te zijn, maar niet als baan. Het is niet iets wat ik voor de kost zou willen doen, daarvoor is het niet belangrijk genoeg. Al zou het mij wel een goed gevoel geven als ik dierenmisbruikers kon oppakken, want dan zou ik iets goeds doen voor dieren. Ik vraag me sterk af of er echt vijfhonderd agenten voor nodig zijn. Zelf heb ik een hond, daar zorg ik goed voor. Dieren moeten goed verzorgd worden, maar dat zit hier wel goed. Er zijn hier bijna geen zwerfdieren.’
Sietse Gerlofsma (19) Eerstejaars pedagogiek ‘Goed idee, die vijfhonderd man dierenpolitie. Ik geef veel om dieren. Het lijkt me logisch dat die agenten er komen. Dierenmishandeling vind ik een slechte zaak. Thuis hebben we een hond, twee paarden en kippen. Ze zijn eigenlijk van mijn ouders. Als ik geld zou krijgen voor een baan bij de dierenpolitie, wil ik er wel over nadenken. Maar het moet beter verdienen dan mijn bijbaan. Eigenlijk weet ik niet hoe het zit met het beschermen van dieren in ons land.’
Mick Bouwman (17) Eerstejaars bedrijfseconomie ‘Ik zou geen dierenagent willen worden, want ik heb niet zo veel met dieren. Het is wel goed dat er vijfhonderd agenten bijkomen. Afhankelijk van het misdrijf zou ik een overtreder een boete geven. Maar er wordt hier al genoeg gedaan voor het welzijn van dieren, zoals dierenambulances. Zet die agenten liever in voor zaken als diefstal en geweld. Zelf werk ik als afwashulp. Als ze er nou een flinke beloning tegenover zetten zou ik misschien wél meehelpen.’
Manon Breewel (17) Eerstejaars bouwtechnische bedrijfskunde ‘Hoeveel agenten zeg je? Ik vind honderd man dierenpolitie al veel. Nee, ik zou geen animal cop willen zijn. De extra mankracht kan voor betere dingen ingezet worden. Voor dieren heb je al een dierenbescherming. Er is genoeg te doen in steden als Amsterdam. De politie mag wat mij betreft criminaliteit als inbraak en aanranding aanpakken. Ook in mijn woonplaats zouden ze de handen vol hebben aan het grote aantal inbraken. Ik vind de dierenpolitie een verspilde dienst, doe maar wat anders.’ (NM)
Fen Rochel Ik wil graag door de hele wereld aardig gevonden worden. De groenteboer, mijn broertjes baas, de peroxide kassajuf; hele wereld, vind mij leuk! Paradoxaal genoeg vind ik mensen die door de hele wereld aardig gevonden willen worden zelf heel stom. Vind ik pleaserig gedrag getuigen van een onzekere inborst en van het ontbreken van ruggengraat; het leidt tot hypocrisie en oppervlakkigheid. In het kader van mijn leeftijd (al geruime tijd volwassen) besloot ik dan ook dat het tijd was korte metten te maken met mijn hardnekkige behaagzucht. Dat bleek nog niet zo makkelijk. Want mijn groenteboer komt uit India en heeft geen tanden meer, dus ik durfde mijn meurende ochtendhumeur toch niet over hem uit te storten. En mijn broertjes baas heeft wel nog tanden – hele witte zelfs – maar hij is ook mijn broertjes baas, dus ik durfde mijn premenstruele makken niet te laten prevaleren boven zijn inkomen. De kassajuffrouw tot slot betreft zulks een stuk ongeëvenaarde white trash dat mijn zorg om ons cultureel erfgoed mij niet toeliet niet een vitrine om de kassajuffrouw heen te knutselen en haar aan het Tropenmuseum aan te bieden. Daarbij vond ik mijn onvrede aangaande haar klantgerichtheid geen brandende scooter tegen mijn voordeur waard. Hulp kwam uit onverwachte hoek. Als er namelijk één groep mensen is die effectief inspeelt op mijn verlangen aardig gevonden te worden, dan is het wel de verkoper van de daklozenkrant. Vooral het karig aangeklede exemplaar dat sinds jaar en dag voor onze Albert Heijn resideert. Nu trof ik hem een paar dagen geleden tegen mijn fiets. Of nu ja, ik trof hem plassend tegen mijn fiets. En dan niet een beetje flauwtjes tegen de spaken, maar met overgave en in hoge bogen over mijn zadel en stuur. In eerste instantie ontbood mijn behaagzieke inborst nog een vriendelijke benadering. (‘Zeg, meneer, zou u alstublieft op willen houden met tegen mijn fiets aan te plassen?’) Doch, toen hij mij – afgezien van een geïrriteerde rochel in mijn richting – volkomen negeerde, bleek mijn verlangen door de hele wereld aardig gevonden te worden opeens toch te overwinnen. ‘Zak.’ Dat zei ik. Het was zachtjes maar ik zei het. Ik liep snel weg maar ik zei het. Het halve werk. n Fen Verstappen is freelance filosoof & tekstschrijver
havana
9
Beeld Klaas Kleiterp
mode
Helemaal he In het Amsterdams Historisch Museum is vorige week de tentoonstelling A’DAM, Man & Mode geopend, over mannen en hun kleedgedrag door de eeuwen heen. Hoe staat het met het kleedgedrag van de HvA-man? Havana ging de gebouwen in om polshoogte te nemen. Klaas Kleiterp
Het lijkt erop dat de student van nu kracht en persoonlijkheid wil uitstralen. Zo is het ook niet meer een gebrek om een bril te moeten dragen, maar wordt dit gezien als iets waar je mee kan spelen. Een groot montuur waarmee iemand wil zeggen: ‘Ja ik heb een bril. Dus?’ Jezelf zijn en jezelf creëren, daar lijkt het om te gaan.
10
havana
mode
et mannetje ‘Waar je vroeger heel veel dezelfde modestijlen terug zag komen bij mannen, zie je nu dat de man steeds meer zijn eigen weg kiest,’ zegt afstuderend Amfi-student Debora Pasveer naar aanleiding van de foto’s op deze pagina’s. ‘Ze zijn meer op zoek naar een eigen stijl en willen niet alleen alles van één winkel dragen. Niet een standaard net overhemd en bijbehorende broek, maar een eigen look en eruit willen zien als one of a kind. Zo zie je dat er steeds meer gespeeld wordt met bestaande stijlen. Een vintage broek wordt zo bijvoorbeeld gecombineerd met stoere Nike Jordans, een simpele v-hals en een chic vest daaroverheen. Soms wordt zo’n eigen look dan nog afgemaakt met een opvallende accessoire als een stoer horloge van Nooka.’ Het museum werkt in deze tentoonstelling samen met studenten van de modeopleidingen Artez en AMFI.
havana
11
Beeld Bram Belloni
reportage
Kracht, vet en pijn Tijdens de Meetweek leren studenten fysiotherapie hoe ze gedegen onderzoek kunnen doen. Knijpkracht, vetpercentages, pijngrenzen en longfuncties. Geen enkel lichaamsdeel blijft gespaard. Roos Menkhorst ‘We zijn het wel gewend om in onze onderbroek te staan,’ zegt tweedejaars fysiotherapie Chris Meij (21). Hij staat in zijn boxershort op een weegschaal. Een medestudent meet vervolgens zijn huidplooien, lengte en borstomtrek. Gewillig ondergaat Chris de metingen. ‘In het eerste jaar voelde het wel een beetje raar om voor al je klasgenoten uit de kleren te gaan, maar nu kijkt niemand er meer raar van op.’ De metingen zijn onderdeel van de Meetweek. Lector en opleidingsmanager Raoul Engelbert organiseerde de week onder het motto ‘meten is weten’. Engelbert: ‘We bootsen deze week de wetenschap na. Meten is in de fysiotherapie heel belangrijk. Als iemand bijvoorbeeld ergens pijn heeft, dan moet je als therapeut kunnen meten hoe erg die pijn is.’ Niet eerder is er in Nederland op zo’n grootschalige manier aandacht aan het ‘meetvak’ binnen de opleiding fysiotherapie besteed als deze week: 178 tweedejaars studenten lieten zich – vrijwillig, maar wel tegen profileringspunten – aan alle kanten doorlichten door 100 medestudenten uit het derde jaar. Speciaal voor de Meetweek werden zestien lokalen getransformeerd tot meetstations: van spierkracht, tot mobiliteit en inspanning. Studenten lopen in sportkleding volgens een 12
havana
strak schema de verscheidene stations af. Bij het station Algometrie meten de derdejaars onder leiding van een docent de pijngrens van hun medestudenten. Met een klein apparaatje drukt Jaron de Groot (21) op vier punten van het lichaam van een jongen. Echt pijn mag het niet doen, stelt student Jaron.‘Als het ongemakkelijk wordt dan moet iemand “stop” zeggen.’ De eerste dagen van de week heeft Jaron geleerd om te gaan met de meetapparatuur. Ook heeft hij een hele dag geoefend op zijn eigen klasgenoten. Nu is dan de dag aangebroken dat hij zijn kennis in praktijk kan brengen. Maar de uitslagen van de metingen zijn volstrekt geheim, vertelt hij. Jaron: ‘Als de persoon die gemeten wordt zijn uitslagen weet dan kan dat van invloed zijn op de resultaten van de volgende tests. Of er ontstaat onderlinge concurrentie.’
Bloedhond ‘Dit is geen sportdag, het moet dan ook zeker geen wedstrijd worden,’ stelt Jan Giessen. Al 34 jaar is hij docent aan de opleiding, hij traint vaardigheden bij de studenten. ‘Als een bloedhond bewaak ik of de metingen goed worden uitgevoerd. Dat is mijn taak.’ Objectiviteit en nauwkeurigheid, daar draait het deze week allemaal om, benadrukt Gies-
sen. ‘De metingen moeten valide zijn om wetenschappelijk geanalyseerd te kunnen worden. De computer die alle gegevens verwerkt rammelt nog tot morgenochtend vijf uur. De resultaten gaan we vervolgens met eerdere metingen vergelijken.’ Er zijn dus eerder van dit soort metingen gedaan. Maar nooit was een groep van 178 studenten tussen de achttien en vijfentwintig jaar het onderzoeksobject. ‘Daar kunnen verrassende resultaten uitrollen,’ stelt Giessen. ‘Zijn fysiotherapiestudenten wel echt zo gezond als ze op het eerste gezicht lijken? Je weet het niet.’ De studenten bedenken voor hun eigen groep een vraagstelling. Zo kijken de studenten die de pijngrens onderzoeken naar de mate waarin een hoge pijngrens samenhangt met stijfheid in gewrichten. Ze verwachten dat dit het geval is, maar zeker weten doen ze dat niet. Giessen: ‘De studenten zijn deelgenoot van een stukje wetenschappelijk
Hij is van mening dat wetenschappelijk onderzoek bij de opleiding fysiotherapie een steeds belangrijker onderdeel gaat uitmaken. Een ontwikkeling die hij alleen maar toejuicht: ‘Het gaat langzaam. De mammoettanker van het onderwijs moet je stapje voor stapje een andere koers laten varen, en dat gebeurt hier.’ Aan het einde van de week presenteren de studenten hun onderzoeksresultaten aan elkaar. Maar daar blijft het niet bij, stelt Engelbert. ‘Een promovendus die verbonden is aan de opleiding gaat met de resultaten aan het werk. Hij doet onderzoek naar factoren die van invloed zijn op soepelheid en stijfheid van gewrichten. Ook wil ik zelf de resultaten gaan gebruiken in een aantal wetenschappelijke artikelen.’ Bij het station Lichaamskenmerken is een nieuwe groep studenten aangekomen: ‘Welkom allemaal. Kleed jullie daar maar uit tot op je ondergoed,’ spreekt een derdejaars student toe. De zes studenten laten zonder
Zes studenten laten zonder aarzeling hun broek zakken onderzoek, en dat is nieuw voor ze.’ Voor hoofd van de opleiding Raoul Engelbert is er met het organiseren van de Meetweek een droom uitgekomen. Hij loopt volgens zijn collega’s dan ook op wolken. Engelbert: ‘Sinds mijn aanstelling, tweeënhalf jaar geleden, ben ik bezig om dit te realiseren. Bij fysiotherapie staat evidence based practice hoog in het vaandel. Maar dan moet je er ook echt iets mee doen, en dat gebeurde hiervoor veel te weinig.’
aarzeling hun broek zakken en trekken hun trui over hun hoofd. Om zich vervolgens over te leveren aan de meetkunsten van de derdejaarsstudenten. ‘Die ziet er wel goed uit,’ fluistert een van de derdejaars in het oor van een medestudent. Even lachen ze zenuwachtig, maar dan gaan ze over tot hun taak. Met een huidplooimeter in de hand pakken ze het stuk vel onder het borstbeen. Tot drie keer toe meten ze het, het moet namelijk wel exact kloppen. n
havana
Bas Haring Filosoof in moeilijke kwesties BN’ers met een master Masters met baangarantie 1
Master your talent Ontmoet de masteropleidingen van de Rijksuniversiteit Groningen 16–25 november 2010 www.rug.nl/masteryourtalent
2
MEESTERLIJK ONDERWIJS Masters van Hogeschool Utrecht brengen de carrière en de persoonlijke ontwikkeling van professionals naar een hoger plan. Er zijn ruim dertig masters:
Doorstuderen voor leraar voortgezet onderwijs eerste graad? • Master Duits, Engels, Frans, Nederlands, Spaans, Natuurkunde, Wiskunde, Biologie of Aardrijkskunde
Of een van de andere masteropleidingen in het educatieve veld? • Master Dovenstudies/Leraar Nederlandse Gebarentaal • Master Special Educational Needs Auditief gehandicapten* • Master Special Educational Needs Communicatief gehandicapten* • Master Special Educational Needs (SEN)* Leraar speciaal onderwijs • Master Pedagogiek • Master Management of Education • Master Leren en Innoveren
Overige masters • Master Journalistiek • Master of Business Studies (MBS) in Innovation in European Business • Master Accounting en Auditing • Master of Real Estate • Master Projectmanagement • Master Facility Management • Master of Informatics • Master of Engineering • Master International Communication Management • Master Zorgtraject Ontwerp • Master Fysiotherapie • Master Physician Assistant • Master Advanced Nursing Practice • Master of Urban and Area Development
* Opleidingsplaatsen in: Amsterdam, Arnhem, Den Haag, Doetinchem, Enschede, Haren (Groningen), Maastricht, Vlissingen, Rotterdam, Utrecht, Zwolle Leven lang leren Kennis is steeds in beweging en breidt zich snel uit. De maatschappij wordt alsmaar complexer. De beroepspraktijk heeft in toenemende mate behoefte aan professionals die beschikken over actuele informatie, die ontwikkelingen kunnen bijhouden en willen blijven leren. De masteropleidingen van Hogeschool Utrecht (HU) brengen de carrière en de persoonlijke ontwikkeling van deze professionals naar een hoger plan. Ze gaan verder waar basis beroepsopleidingen of bacheloropleidingen zijn geëindigd en zijn ook bedoeld voor professionals die, na een aantal jaren in het werkveld, hun kennis willen verbreden en verdiepen. Om een stevige basis te leggen voor verdere groei of om die gewenste carrièreswitch te maken. Bij Hogeschool Utrecht kan het. Want er valt nog genoeg te leren. www.masters.hu.nL
er VaLt nOG GenOeG te Leren
3 FC_246x330_Havana.indd 1
13-09-10 12:48
Are you ready for a next step in your career? Master of Science in Management International Business, General, Marketing & Financial Management 16-months intensive program Active student life on campus An extensive alumni network worldwide Strong combination of study and corporate life Focus on personal development
start may & september
Visit our next information session in November or participate in one of our other activities. Check our website: www.nyenrode.nl/MSc Next to a high qualified Master Degree, Nyenrode offers you a lifetime experience which will bring you further in your future career!
OPEN DAG MASTER 30 november 17.00 - 21.00
N! O T O SP TER MASR YOU ITION AMB
GESCHIEDENIS, CULTUUR EN MEDIA LAAT JE LICHT SCHIJNEN OP EEN (RESEARCH) MASTER ■ Cultural Economics & Cultural Entrepreneurship ■ Sociology of Culture, Media and the Arts ■ Geschiedenis van Nederland in een Mondiale Context ■ Kunst- en Cultuurwetenschappen ■ ..........
eur.nl/master/opendag
4
ER1041_MS4_Havana_246x160.indd 1
Meer weten?
fhk.eur.nl
21-09-10 10:16
Inhoud
Bas Haring 6
‘Ik kan op een frisse manier ingewikkelde dingen uitleggen’
Top masters 10
Er is altijd werk in het onderwijs en in de medische hoek
Volg je enthousiasme Natuurlijk heb je geen zin om na je studie en 651 tevergeefse sollicitatiebrieven fulltime vakkenvuller te worden bij de supermarkt om de hoek. En dus denk je na over je loopbaan. Ga je een master doen, en zo ja: welke? Met welke studie kom je zeker aan de bak? Moet je misschien nog verder doorstuderen voor nog betere kansen? In deze special lees je er (van) alles over. Deze uitgave verschijnt in achttien hogeschool- en universiteitsbladen tegelijk. Want niet alleen jij denkt na over je toekomstige baan, dat doen al die honderdduizenden andere studenten in het hoger onderwijs ook. En dat zijn straks allemaal jouw concurrenten op de arbeidsmarkt.
Werkend leven 13
Het is daarom goed om je te verdiepen in je toekomstige opleiding. De ene studie is de andere niet, ook al dragen ze soms dezelfde naam. Dat blijkt wel uit het artikel over de vele hbo- en wo-opleidingen Journalistiek. Ze zijn net anders, en bedienen daarmee ook een net andere arbeidsmarkt.
Een tweede master 14
Maar misschien moet je je er niet te druk over maken. Volg je enthousiasme, volg je hart. Het is namelijk nogal moeilijk te zeggen welke master de beste baankans heeft. En recruiters kijken verder dan je papiertje. Sowieso weet je niet hoe jouw leven verloopt en welke studie van nut kan zijn. Zoals filosoof Bas Haring in deze uitgave zegt: ‘Barack Obama heeft ook geen master “Presidentschap van Amerika” gevolgd.’
Door mijn studie schaats ik beter ‘In tijden van economische crisis is het verleidelijk om je studietijd op te rekken’
Deze masterspecial is een uitgave van de Kring van Hoofdredacteuren, waarin de hoofdredacteuren van alle Nederlandse hogeronderwijsbladen verenigd zijn. Deze special verschijnt in de volgende bladen Ad Valvas [Vrije Universiteit], Cursor [Technische Universiteit Eindhoven], Folia [Universiteit van Amsterdam], hskwin’ [Hogeschool Windesheim], Havana [Hogeschool van Amsterdam], Observant [Maastricht University], Univers [Universiteit van Tilburg], EM [Erasmus Universiteit Rotterdam], UK [Rijksuniversiteit Groningen], Resource [Wageningen UR], UT Nieuws [Universiteit Twente], HanzeMag [Hanzehogeschool Groningen], Punt [Avans Hogeschool], Sensor [Hogeschool Arnhem Nijmegen], H/Link [De Haagse Hogeschool], Trajectum [Hogeschool Utrecht], Sax [Saxion Hogescholen], DUB [Universiteit Utrecht] Coördinatie Folia en Havana Jim Jansen Eindredactie Mieke Fiers Opmaak Hannah Weis Correctie Martien Bos Cover Pascal Tieman Advertentie exploitatie Bureau Van Vliet, Zandvoort
5
Te veel nutsdenken, Filosoof Bas Haring is dé ambassadeur voor een nieuwsgierige levenshouding. De vraag of iets nuttig is, is van latere zorg. ‘Barack Obama heeft toch ook geen master “Presidentschap van Amerika” gevolgd?’ tekst Peter Breedveld
Bij moeilijke kwesties: vraag het filosoof Bas Haring. Hij kan op een frisse manier de ingewikkeldste dingen uitleggen. En geeft vaak een ander antwoord dan je verwacht. Voor veel studenten ís het een moeilijke kwestie: welke master te kiezen. Dus vragen we Haring om advies. Moet je een masteropleiding volgen waarmee een goede baan is gegarandeerd, of is je persoonlijke vorming belangrijker? ‘Daarmee impliceer je dat er een tegenstelling zou zijn tussen wat goed is voor je persoonlijke vorming en je toekomst,’ antwoordt Haring. ‘Maar die is er niet, want beide hangen samen. Als je een masterstudie zou kiezen omdat je daarmee een goede baan denkt te krijgen, maar waar je geen reet aan vindt, ben je je toekomst aan het vergooien!’ Maar die toekomst vergooi je toch ook als je een masterstudie kiest die je leuk vindt, maar waarmee je volkomen kansloos bent op de arbeidsmarkt? ‘Dat risico moet je nemen,’ zegt Haring beslist. ‘Trouwens, voor mijn baan ben ik toch ook niet specifiek opgeleid? En Barack Obama heeft toch ook geen master “Presidentschap van Amerika” gevolgd? Eigenlijk is Medicijnen het enige vakgebied dat ik zo snel kan bedenken, dat één op één opleidt voor een specifiek vak. Verder komen mensen vanuit allerlei studierichtingen op
iedereen geacht een oordeel te hebben over zaken waar hij totaal geen verstand van heeft, bijvoorbeeld over genetisch gemodificeerd voedsel, waar zo ontzettend veel onzin over wordt beweerd. Daarom is het goed dat universiteiten iemand aanstellen die ingewikkelde materie inzichtelijk maakt, zodat Jan en alleman die in één keer kan begrijpen.’
Linkse hobby’s Dat is steeds meer nodig, want de wetenschap zit in de verdediging, merkt Haring. Universiteiten kunnen de maatschappij niet altijd duidelijk maken dat haar belastingcenten goed worden besteed. Het nut van kankeronderzoek begrijpt iedereen wel, maar de vertaling van spijkerschrifttabletten of de inventarisatie van aanwijzende voornaamwoorden in het bijbelboek Genesis lopen tegenwoordig al snel het risico als ‘linkse hobby’ te worden wegbezuinigd. Haring gruwt ervan dat financiën een grote rol spelen in de vraag wat voor onderzoek er wordt gedaan. ‘Schande, als geld de doorslaggevende factor wordt. Wat ben je dan voor samenleving? Het hoort bij een beschaving dat er een instituut is waar je je kunt onttrekken aan de waan van de dag om vragen te stellen, te reflecteren.’
‘Wetenschap heeft een steeds grotere impact op onze levens en wordt tegelijkertijd steeds ontoegankelijker’ de gekste plaatsen, waar ze van tevoren nooit aan hebben gedacht. Ik zou het dus heel stom vinden om een master te kiezen waarmee je van tevoren denkt te weten een bepaalde baan te krijgen, maar waar je geen plezier in hebt.’
Nieuwsgierige levenshouding Bas Haring is dé ambassadeur voor een nieuwsgierige levenshouding. Als bijzonder hoogleraar Publiek Begrip van de Wetenschap aan de Universiteit Leiden gaat hij voortdurend de boer op om wetenschap aan de man te brengen. ‘Eigenlijk is het vreemd dat niet elke universiteit een leerstoel heeft zoals die van mij,’ zegt Haring. ‘Een leerstoel waarmee de groeiende kloof tussen wetenschap en publiek wordt overbrugd. Want wetenschap heeft een steeds grotere impact op onze levens en tegelijkertijd wordt ze steeds specialistischer en dus ontoegankelijk voor buitenstaanders. Ook wordt
6
ken, zou je kunnen zeggen. Alleen bleken hun onderzoeksresultaten later van cruciaal belang bij de bestrijding van de vogelgriep die door trekvogels werd verspreid.’ Als je alleen maar onderzoek toestaat waarvan het nut bij voorbaat vaststaat, stopt alle vooruitgang, meent Haring. ‘De gloeilamp zou niet zijn uitgevonden en de computer zou ons leven niet hebben verrijkt.’ Die overwegingen leiden Haring naar de volgende paradox: ‘Nutteloos onderzoek is noodzákelijk onderzoek!’ Vandaar ook zijn advies voor de kiezende masterstudent: je eigen nieuwsgierigheid is het belangrijkste. Helaas wordt die nieuwsgierigheid te weinig in de Nederlandse opvoeding gestimuleerd, vindt Haring. In tegenstelling tot de ons omringende landen. ‘Het zou goed zijn als kinderen van jongs af aan leren nadenken, nieuwsgierig leren zijn. Ik stond eens ergens op een school voor een klas van kinderen van een jaar of tien, die kregen al filosofielessen. Daar was een jongetje bij, en toen hem een vraag werd gesteld, zei hij dat hij daar even over moest nadenken, want hij was niet zo snel als zijn klasgenoten. Dat vond ik zó ongelofelijk wijs, dát is de juiste houding.’
Aan de andere kant worden de faculteiten door de bezuinigingen gedwongen op zoek te gaan naar andere manieren om onderzoek te bekostigen en dat is niet per se negatief. Zo gaat de faculteit Letteren aan de Vrije Universiteit van Amsterdam de boer op met betaalde cursussen voor advocaten, die worden ingewijd in de narratieve techniek van Cicero. ‘Fantastisch, om mensen op die manier te laten zien hoe een dode taal ons nog steeds van nut kan zijn,’ meent Haring.
Nutteloos onderzoek Er bestaat sowieso niet zoiets als nutteloos onderzoek, vindt de filosoof. Althans, je kunt moeilijk beoordelen wat het nut zal zijn van onderzoek dat nu plaatsvindt. ‘Er was bijvoorbeeld een groep biologen die het leuk vond hele dagen in weilanden door te brengen om door verrekijkers naar trekvogels te turen. Die zaten van hun hobby hun werk te ma-
Creatieve master Bas Haring is initiator van de masteropleiding Media Technology aan de Universiteit Leiden. De universiteit werkt in deze tweejarige master samen met de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten. Harings studenten leren om hun creativiteit in te zetten om wetenschappelijke vraagstukken op te lossen. Haring: ‘Stel bijvoorbeeld dat je wilt weten wat de visstand in een gebied honderdvijftig jaar geleden was. Toen werd die nog niet bijgehouden. Een creatieve benadering is om dat te bepalen aan de hand van de menukaarten van visrestaurants uit die tijd, omdat de prijs van vis een goede indicator is van het aanbod op dat moment.’ Wie dit soort oplossingen kan verzinnen, mag zich uiteindelijk ‘autonoom wetenschapper’ noemen.
Wie is Bas Haring? Sebastiaan (Bas) Haring (De Bilt, 23 april 1968) behaalde in 1988 zijn propedeuse Natuurkunde aan de Universiteit van Utrecht en studeerde in 1992 af in de Wijsbegeerte (afstudeerrichting Kunstmatige intelligentie). Promoveerde in 1997 in het vak Cognitieve kunstmatige intelligentie. Sinds januari 2006 is Haring bijzonder hoogleraar Publiek begrip van wetenschap aan de Universteit Leiden. Haring schreef verschillende boeken waarin hij wetenschap inzichtelijk maakt voor een breed publiek. Zijn boek Kaas en de evolutietheorie werd in 2002 bekroond met de Gouden Uil voor de jeugdliteratuur en de Eureka!-prijs voor populair-wetenschappelijke literatuur. In 2003 verscheen De ijzeren wil, in 2007 Voor een echt succesvol leven en in 2009, in het kader van de Maand van de Filosofie, Het aquarium van Walter Huijsmans. In november verschijnt Vallende kwartjes, een bloemlezing van korte verhalen waarin moeilijke wetenschappelijke kwesties – DNA-technologie, kwantummechanica – in één keer duidelijk worden.
Beeld Kees Rutten
te weinig nieuwsgierigheid
7
Where innovation starts
Zonne-energie tanken aan de pomp? Explore your mind, be THE INNOVATOR. Wil jij de wereld van morgen verbeteren? Ben jij een INNOVATOR met ideeën over een schoner milieu, de auto van de toekomst, een digitale doorbraak of hét middel tegen een epidemie?
Kom dan naar één van onze masteravonden op: > 8 november 2010 > 28 februari 2011 > 9 mei 2011
Beste Nederlandse universiteit (Times Higher Edu cation ranking 201 Beste technische0) universiteit van Nederland (Keuzegids Hoger Onderwijs 2009)
Meld je aan op www.tue.nl/masterdag
Master’s Open Day Saturday 9 October • Arts & Culture • Behavioural & Political Sciences • Business & Economics • Computer Sciences • Health & Life Sciences • Law
Excellent master’s and postgraduate programmes with a strong international dimension! www.maastrichtuniversity.nl/mastersopenday 8
Kies je master! ber m e v o n 4 ing 2
rlicht o o v r e t mas ente.nl w t u . r e mast
“In mijn Leidse master ontwikkelde ik politiek-bestuurlijk gevoel.”
2010
e, d Buijss n a l e o R ed ant, de consult n. in Leide r e t s a zijn m
Ook je master doen in Leiden? Kom naar de Mastermaand november Kijk voor het programma en data op
mastersinleiden.nl
Universiteit Leiden. Universiteit om te ontdekken.
Upgrade jezelf door voor één van de dertien rechten masters te kiezen aan de Rijksuniversiteit Groningen. We bieden een aantal masters aan die uniek zijn in Nederland.
Criminal Law and Criminology European Law European Law School Fiscaal recht
Een master aan de faculteit rechtsgeleerdheid staat voor verbreding en verdieping. Niet alleen van je studie, maar ook van je persoonlijke ontwikkeling. Na je master kun je verschillende functies bekleden bij bedrijven, overheden, financiële en maatschappelijke instellingen. Ambitie om in de toekomst te werken aan de Amsterdamse Zuidas? Ook dan is Groningen het juiste adres. We hebben een
overeenkomst
met
een
aantal
gerenommeerde
kantoren in dit gebied, waardoor je tijdens je master meteen de kennis in praktijk kunt brengen. Kom op 25 november sfeer proeven en vind de master die bij je past. Kijk op www.masteryourtalent.nl voor meer informatie.
RUG0037 WT_Adv_246x160_Havana.indd 1
Functionaliteit van het recht Internationaal en Europees recht International and Comparative Private Law International Economic and Business Law International Law and the Law of International Organizations Nederlands recht Notarieel recht Recht en bestuur Recht en ICT
9
9/17/10 3:11 PM
Ga tandheelkun Met welke masteropleiding zit je straks op de arbeidsmarkt gebakken? Goede vraag. Een echt duidelijk antwoord is niet te geven tekst Emma van Laar Wil je precies weten met welke master je het makkelijkste een baan vindt? Stop dan maar met lezen. Dat is namelijk niet zo een-twee-drie te vertellen. ‘Het is lastig om een link te leggen tussen individuele masters en de kans op een baan,’ legt Petra Pieck van de vereniging van universiteiten (VSNU) uit. ‘Veel masters worden door een kleine groep studenten gevolgd en hebben te weinig massa om goed te kunnen weergeven wat de kans op een baan is.’ Over het arbeidsmarktperspectief dat verschillende studierichtingen opleveren is meer bekend. In onderzoek naar onderwijs en de arbeidsmarkt dat in opdracht van VSNU wordt gedaan (WO-Monitor) wordt uitgegaan van wetenschapsgebieden en sectoren waarin opleidingen en banen ingedeeld worden. ‘Binnen het wetenschappelijk onderwijs springen “natuur” en “gezondheid” eruit als het om de kans op een baan gaat. Dat valt deels te verklaren door het gerin-
toegeslagen. Zeker wat technici betreft zal dit weer snel veranderen als de economie aantrekt,’ meent Christoph Meng, projectmanager bij het ROA.
Recruiters Dat laatste lijkt al het geval. Recruiters merken dat ze technici juist heel gemakkelijk kunnen plaatsen, zoals Caroline Termaat, werkzaam bij HAN Employment, het wervings- en selectiebureau van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. ‘Ik vind het lastig iets te zeggen over de baankans na specifieke masters. Het systeem speelt nog niet zo lang en werkgevers vragen er niet specifiek naar. Wel zien we dat bepaalde studierichtingen een betere kans op het vinden van een baan geven dan andere opleidingen. Met Bedrijfskunde en commerciële opleidingen vinden net-afgestudeerden makkelijk een baan. En ook techniek is een goede achtergrond
‘Bèta’s zijn niet alleen binnen hun eigen sector gewild; ze kunnen bijvoorbeeld ook aan de slag bij een bank’ gere aantal studenten die een bèta-studie volgen. De situatie voor de medische opleidingen is wat anders. Daar is de relatie tussen opleiding en arbeidsmarkt heel duidelijk. Je wordt echt voorbereid op je beroep,’ vertelt Pieck.
Recessie Het Research Centrum voor Onderwijs en Arbeid (ROA) doet onderzoek naar de aansluiting tussen opleiding en arbeidsmarkt over de hele breedte van het onderwijs. Zo laat het rapport Schoolverlaters tussen onderwijs en arbeidsmarkt 2009 zien dat vooral hbo-studenten in de beroepsgerichte sectoren onderwijs en gezondheidszorg snel werk vinden (respectievelijk 3% en 2% is werkeloos). Het rapport baseert zich mede op de WO-Monitor, en dus zien we ook hier dat in de sectoren gezondheidszorg en natuurwetenschappen sprake van de beste aansluiting met de arbeidsmarkt (beide 2% werkeloos). ‘De werkloosheid is momenteel onder afgestudeerden van de technische en economische opleidingen hoog omdat daar de recessie het hardst heeft
10
om mensen te plaatsen. Dat ligt moeilijker bij Sport, Gezondheid en Management en Facility Management. Ook na Psychologie en Pedagogiek is niet altijd makkelijk een baan te vinden, terwijl met Accountancy het vinden van een baan geen probleem is.’
Totaalplaatje YER (Young Executive Recruitment) is gespecialiseerd in werving en selectie van talentvolle, afgestudeerde bachelors en masters. ‘Wij werken met wo’ers en mikken dan echt op de top,’ vertelt Cathelijn Kloeze, consultant bij YER. ‘We krijgen net name vragen binnen voor functies bij technische bedrijven en binnen de advocatuur. Ik merk dat het vinden van een baan geen probleem is met een bèta-opleiding. Bèta’s zijn erg gewild en niet alleen binnen hun eigen sector; ze kunnen bijvoorbeeld ook aan de slag bij een bank. Ook een specialisme binnen de economie, bijvoorbeeld Econometrie of Bedrijfskunde in combinatie met een goede stage is een prima basis. Wel gaat het in alle gevallen om het totaal-
plaatje. Een goede master is belangrijk, maar ook je persoonlijkheid, je cijfers en of je nevenactiviteiten hebt gedaan is belangrijk. Al met al denk ik dat exacte en specialistische masters het beste uitzicht op een baan geven.’
Baankans Beste baankans volgens de snelvergelijker op studiekeuze123.nl: 1. Tandheelkunde (met relatief hoog startsalaris!) 2. Technische Aardwetenschappen 3. Fiscale Economie 4. Maritieme Techniek 5. Optometrie 6. Econometrie en Operationele Research 7. Fiscaal Recht 8. Leraaropleiding Gebarentaal 9. Bedrijfswiskunde en Informatica 10. Humanistiek (In deze vergelijking, gebaseerd op de HBO- en WO-Monitor, is niet alleen de baankans, maar zijn ook andere criteria meegenomen, zoals zoektijd, of de gevonden baan op niveau is en het bruto startsalaris.) In de Keuzegids Hoger Onderwijs Masters 2010, uitgebracht door het Hoger Onderwijs Persbureau, worden de baankansen specifiek voor masters gegeven. In deze volgorde: 1. hbo Advanced Nursing 2. wo Farmacie 3. hbo Leren en Innoveren 4. wo Accountancy 5. wo Gezondheidswetenschappen 6. wo Theologie en Levensbeschouwing 7. wo Medische masters 8. hbo Lerarenopleidingen 9. hbo Voortgezette Kunstopleidingen
Prognose van het ROA voor de komende jaren: Goede vooruitzichten: Afgestudeerde hbo’ers in de sectoren onderwijs, paramedisch en economie. Afgestudeerde academici uit de medische hoek, met name Tandheelkunde, Farmacie en Medische Biologie. Minder fijne vooruitzichten: Afgestudeerden van hbo Bouwkunde en hbo Informatica. Matige arbeidsperspectieven verwacht voor wo-afgestudeerden Techniek, Economie en Recht met uitzondering van Werktuigbouwkunde en Accountancy en Belastingen.
Figuur: Percentage gediplomeerde schoolverlaters dat zich aanbiedt op de arbeidsmarkt en werkloosheidspercentage onder gediplomeerde schoolverlaters, per opleidingssector. Bron: ROA (SIS); VSNU/IVA, 2009
Beeld Bas Kocken
nde studeren!
11
Erasmus School of Law
MAS TER. Spot on! Nieuwe masters: Erasmus School of Law
kijk op: www.frg.eur.nl/master
Aansprakelijkheid en verzekering + stage! Arbeidsrecht + stage! Bedrijfsrecht Commercial Law Criminologie Financieel recht Fiscaal recht Recht in de multiculturele samenleving International and European Public Law Privaatrecht Recht van de gezondheidszorg Staats- en bestuursrecht Strafrecht Togamaster + stage!
E R A S M U S S C H O O L O F L AW ERASMUS UNIVERSITEIT ROTTERDAM
12
‘Ik leerde er heel efficiënt schrijven’ Twee bekende Amsterdamse oud-studenten beantwoorden de vraag: ‘Wat heeft je masteropleiding je opgeleverd?’ tekst Sebastiaan van de Water
Schrijver Maurice Seleky
Beeld Merlijn Doomernik
‘Je ziet mijn studie terug in mijn boek’
Maurice Seleky (28) is copywriter en schrijver. Zijn debuutroman Ego Faber verscheen eerder deze maand en werd bedolven onder de lovende recensies. Sinds 2008 prijkt er op zijn cv een master Informatierecht, behaald aan de Universiteit van Amsterdam. ‘Ik was achttien jaar, kwam net van de middelbare school en wilde graag advocaat worden. Maar tijdens mijn rechtenstudie kwam ik erachter dat ik mijn tijd nog liever op een creatieve manier besteed. Ik ben toen allerlei nevenactiviteiten gaan doen, waaronder evenementen organiseren, de filmacademie volgen en veel stukjes schrijven. Dat laatste ging zo goed dat ik tijdens mijn masterjaar een contract aangeboden kreeg om mijn eerste boek te gaan schrijven. Dat is uiteindelijk de roman Ego Faber geworden. De invloed van mijn studie op dat boek is groot, ook qua schrijfstijl. Rechten is eigenlijk een heel talige studie. Je leert dat een komma meer of minder impact heeft op de betekenis van een zin. Je leert er bovendien om heel efficiënt te schrijven. Dat zie je terug in mijn boek: elk woord móét er staan. Daarnaast komen ook mijn eigen studie-ervaringen terug in de inhoud van het boek. Voor studenten van de Universiteit van Amsterdam is het heel herkenbaar allemaal. Zo heb je ook in het echt drie types studenten op de UvA: leden van studentenverenigingen, echte Amsterdammers die geen lid zijn, en allochtonen. Waarbij het een feit is dat allochtonen het hardst leren en dat meisjes in alle groepen de hoogste cijfers halen. O, en de hoofdpersoon in mijn boek studeert toevallig ook rechten.’
Schaatsster Diane Valkenburg
‘Mijn studie geeft me een voorsprong in het schaatsen’ Diane Valkenburg (26) is professioneel schaatsster. Ze won dit jaar tweemaal brons op de NK afstanden en behaalde een zevende plaats bij de WK allround. Sinds 2007 studeert ze de master Bewegingswetenschappen aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. ‘Nog een paar kleine onderdelen afronden, en dan ben ik klaar. Ik ben de faculteit dankbaar voor haar flexibele opstelling. Ik kom maar een paar keer per jaar op de universiteit en moet vaak studeren als ik op trainingskamp in het buitenland ben. Het combineren van studeren en schaatsen is soms lastig, maar het is de moeite zeker waard. Ik vind het erg interessant om te leren hoe een menselijk lichaam functioneert. Het leuke van deze studie is dat ik bij het begrijpen van de theorie uit mijn eigen ervaringen kan putten, terwijl ik andersom de theorie weer kan gebruiken om mijn trainingen te verbeteren. Ik weet nu precies wanneer en hoe ik mijn eigen spieren moet stimuleren. Dat geeft me een voorsprong ten opzichte van andere schaatsers. Ik hoef ook niet klakkeloos aan te nemen wat mijn trainer Jac Orie beweert. Dan zeg ik bijvoorbeeld: “Hey Jac, jij vertelt me nu dit, maar op mijn studie heb ik iets anders geleerd. Hoe zit dat precies?” De discussies die daarop volgen vind ik eigenlijk wel leuk. Gelukkig heeft Jac dezelfde studie gedaan, dus in dat soort situaties komen we er uiteindelijk wel uit, meestal.’
13
Doorstuderen vo Je hebt een papiertje en je studiefinanciering is op: tijd voor de arbeidsmarkt! Of toch maar een (tweede) master? ‘Je wilt toch je hersens aan de gang houden’ tekst Ries Agterberg
‘Ik was nog niet klaar met studeren.’ En dus deed Eefke ter Sluis (24) na haar master Accountancy aan de Universiteit van Tilburg nog een master Finance aan dezelfde universiteit. Deze zomer rondde ze die tweede master af. Het heeft haar goed gedaan: Ter Sluis kon direct beginnen bij het prestigieuze bureau PricewaterhouseCoopers. Esmee Meijs (23) rondde deze zomer haar hbo-bachelor Journalistiek af. ‘Het liefst wil ik meteen aan de slag als journalist. Maar tot nu toe is het niet gelukt een vaste baan te vinden. En als dat zo blijft, ga ik volgend jaar verder stu-
zoek van het Maastrichtse onderzoeksinstituut ROA, mede gebaseerd op de WO-Monitor 2009 van de VSNU. Binnen een jaar na afstuderen na een wo-master heeft 96 procent een baan. Niet al die banen zijn overigens ‘op niveau’ en in het ‘vakgebied’. Van de studenten met een academische achtergrond werkt 40 procent onder het niveau (meestal hbo-niveau). En 45 procent heeft een baan in een ander vakgebied dan de studie. Bij hbo-afgestudeerden zijn de cijfers vergelijkbaar: 83 procent van degenen die de arbeidsmarkt opgaan vindt een
‘Het valt me tegen wat je op de arbeidsmarkt aan zo’n titel hebt’ deren. Je wilt toch je hersens aan de gang houden. Ik ben me gaan oriënteren op een vervolgmaster. Ik wil me dan meer inhoudelijk verdiepen. Bijvoorbeeld Politicologie of Geschiedenis en maatschappij in Rotterdam. Het is een behoorlijke investering, maar ik hoop zo wel mijn kans op de arbeidsmarkt te vergroten.’
baan en maar liefst 80 procent daarvan in het eigen vakgebied. Ruim 20 procent gaat een vervolgmaster volgen, op de universiteit of op een hbo. Op de universiteit moeten hbo-bachelors eerst een premaster doen alvorens ze worden toegelaten op de masteropleiding. Deze extra studie kost daarmee zeker twee jaar.
Het lijkt inderdaad een mooie manier om je positie op de arbeidsmarkt te verbeteren: een extra jaar studeren. Of het nu gaat om een tweede universitaire master of een master na je hbo-bachelor. Het is wel een kostbare aangelegenheid. Behalve dat je studiefinanciering op is, ben je door nieuwe wetgeving voortaan voor je tweede studie een fiks hoger bedrag aan collegegeld kwijt (zie kader). Maar als die investering je helpt aan een veel betere baan, kan het in deze tijden van economische crisis toch verleidelijk zijn om je studietijd op te rekken.
Gezien de grote investeringen in tijd en geld die de extra studie kost, is het belangrijk om te weten of het de kansen op werk daadwerkelijk vergroot. Maar helaas. Hoewel er jaarlijks vele arbeidsmarktonderzoeken worden gedaan, is dit nog niet onderzocht. Uit het rapport De masterjaren tellen van de Onderwijsinspectie (uit 2007) weten we wel dat werkgevers tevreden zijn over de kennis en vaardigheden van starters die een master hebben gevolgd. Veelal krijgen de starters intern een extra opleiding om de bedrijfscultuur beter te leren kennen. Ook het grootste deel van de studenten zelf (60 procent) vindt de opleiding voldoende basis bieden om de arbeidsmarkt op te gaan. Daar staat 20 procent tegenover die het als zwaar onvoldoende beoordeelt. Opvallend daarbij is dat 64 procent van studenten de masteropleiding niet veeleisend vindt. Zo’n 40 procent noemt het zelfs veel te makkelijk.
Aan de bak Overigens zijn de cijfers van afgestudeerden op de arbeidsmarkt niet extreem slecht. Studenten uit het hoger onderwijs die een jaar voor de crisis zijn afgestudeerd, kwamen nog redelijk snel aan de bak. Dat blijkt uit schoolverlatersonder-
14
Jaartje volwassen worden Dat gaat dus over de ‘gewone’ master. Extra studietijd – in de vorm van een tweede master, of een na een hbo-bachelor – is dus niet per se noodzakelijk volgens de werkgevers. Maar het kan je wel een stuk sterker maken in de strijd om de banen. In hetzelfde onderzoek klagen werkgevers namelijk dat afgestudeerden erg jong zijn en ze zouden te veel een houding hebben van ‘we zien wel’. Bedrijven zoeken starters die ‘een behoorlijke mate van volwassenheid hebben’. Die functioneren beter op de arbeidsplek en weten zelf beter wat ze willen. Een extra jaartje (of twee) volwassen worden kan dus geen kwaad. Dat was ook de reden dat Marieke Bergsma (27) koos voor een extra studie. ‘Ik was 21 toen ik klaar was met mijn opleiding hbo Communicatie in Leeuwarden. Ik was nog niet toe aan “serieuze” baan.’ Bergsma werkte een jaar als assistent in een winkel en vertrok vervolgens voor een aantal maanden naar Equador. Daar besloot ze verder te studeren. Het werd de master Sociologie van kunst en cultuur aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. ‘Ik heb van jongs af aan al een passie voor kunst en cultuur. Communicatiewetenschap was eigenlijk niet mijn ding, ik had de studie gekozen omdat ze vrij breed was en er veel kunst en cultuur in zit.’
Inhoudelijke specialisatie Bacheloropleidingen krijgen steeds meer een bredere en algemenere opzet. Een (extra) masteropleiding zorgt voor een (extra) inhoudelijke specialisatie. Werkgevers willen volgens het onderzoek van de Onderwijsinspectie een stevige, vakgerichte opleiding die voldoende ruimte biedt voor inhoudelijke specialisatie en zo het analytisch vermogen van de studenten ontwikkelt. ‘Belangrijk is dat je door een masterkeuze kunt aangeven waar je inhoudelijke interesse naar uitgaat,’ legt Kim Teeselink van het werving- en selectiebureau Ebbinge & Company uit. ‘Bedrijven kijken naar het cijferniveau. Je hebt gekozen voor verdieping en men verwacht daar dan ook resultaat te zien.’ Een master na de hbo-bachelor, tweede master of een speciale tweejarige master zijn volgens haar alleen belangrijk als ze inhoudelijk wat toevoegen. Het valt Bergsma ‘wel wat tegen wat je op de arbeidsmarkt aan zo’n mastertitel hebt’. Ze werkt sinds haar afstuderen noodgedwongen onder haar niveau en in een andere sector. ‘Ik hoop dat ik snel een baan vind waar ik me helemaal in kan vinden.’
Huiswerkcontrole Bedrijven kijken niet alleen naar je opleiding, maar ook naar wat je naast je studie hebt gedaan. Een stage bijvoorbeeld, werkervaring, reizen naar het buitenland en nevenactiviteiten bij een vereniging. Dat stimuleert de sociale en organisatorische vaardigheden. ‘Voor bedrijven is deze ervaring minstens zo belangrijk als goed studeren,’ constateert
oor een baan Teeselink. Helaas staan al die ‘extra’s’ door de huidige bamastructuur en het strengere regime om tijdig af te studeren onder druk. De ontwikkeling van vaardigheden komt ook binnen de opleidingen in het gedrang, signaleren de werkgevers. Bedrijven zien met lede ogen aan dat universiteiten en hogescholen een steeds schoolser karakter krijgen met bijvoorbeeld aanwezigheidsplicht en ‘huiswerkcontrole’. Volgens de werkgevers heeft dit op den duur een averechts effect als het gaat om het stimuleren van competenties als zelfstandig werken. Het zijn juist dit soort vaardigheden waar werkgevers naar zoeken in nieuw personeel. Met nevenactiviteiten zit het op het cv van Emiel van Dongen (26) wel goed. Toch koos ook hij ervoor om na zijn universitaire master Rechten nog een tweede master te volgen: Journalistiek in Amsterdam. ‘Tijdens mijn studie Rechten werd me geleidelijk duidelijk dat ik liever journalist wil worden dan jurist. Met deze master hoop ik een baan te vinden die beter bij mij past. Wie weet helpt het dat ik ook al een meestertitel heb.’ De kans dat het nieuwe Haagse beleid de doorstudeerders afschrikt is wel groot. Van Dongen twijfelt eraan of hij dezelfde keuze had gemaakt wanneer de tweede master hem erg veel meer had gekost. ‘Dan had ik die beker waarschijnlijk aan mij voorbij laten gaan.’
Nieuwe wet, hogere kosten Heb jij al een bachelor en een master afgerond, en wil je doorstuderen? Dat kan wel, maar vanaf september dit jaar moet je dan heel wat dieper in de buidel tasten dan voorheen. De overheid betaalt voortaan nog maar één bachelor en één master per student. Voor die studie draag jij als student het wettelijke (normale) collegegeld bij. Voor een tweede studie zou de kostprijs betaald moeten worden. Dat kan oplopen tot negentienduizend euro collegegeld. De studentenvakbonden zijn hier tegen, maar hun verzet is gestrand. Wat ze wel hebben bereikt is een uitstel van de regeling waarbij studenten die hun master nog niet hebben afgerond tegen het wettelijke collegegeld aan een tweede studie mogen beginnen.
Wat te doen voor je loopbaan? Tijdens verschillende beurzen, zoals het Careerevent, kun je je oriënteren op de arbeidsmarkt. Het Careerevent vindt plaats op 28 en 29 oktober 2010. www.careerevent.nl
15
16
interview Mohamed Nabih en Nabil Kania zijn voor de invoering van een stilteruimte op de HvA: een openbare ruimte waar studenten even kunnen ontsnappen aan de drukte en de stress van het studeren. ‘Ja, wij zijn moslims, maar doet dat ertoe?’ Ron Santing de hele ochtend geleerd voor een tentamen, en je bent even duizelig van de materie. Dan kun je in de stilteruimte even een half uurtje bijkomen en alles op een rijtje krijgen. Dat is toch heerlijk!’ Nabil: ‘Sommige leerlingen hebben last van adhd. Anderen hebben een lichte vorm van autisme. Die hebben vaak last van concentratieproblemen, of kunnen zich maar op één ding tegelijk concentreren. En die vinden het moeilijk om op veel dingen tegelijk te letten. Dan is een stilteruimte een uitkomst – een plek waar ze even kunnen relativeren. Waar er niet te veel dingen tegelijk op ze afkomen. Ook voor deze groep is een stilteruimte echt een uitkomst.’ Mohamed: ‘De school kan extra kwaliteit aan de studenten leveren door een dergelijke stilteruimte. Het kan een positieve invloed
‘Een stilteruimte voor iedereen’ Medestudent Nabil Kania (20) valt hem bij: ‘De VU, hogeschool Inholland, de Haagse Hogeschool, Hogeschool Utrecht, Rijksuniversiteit Groningen: allemaal hebben ze een stilteruimte. Dat er niets zoiets op de HvA bestaat, vinden wij vreemd. We lopen achter.’ Mohamed: ‘Alleen in de kelder van de Leeuwenburg is er een ruimte die niet wordt gebruikt, waar plek is om even tot rust te komen of te bidden. Maar het is geen officiële stilteruimte. Er zijn ook geen borden die ernaar verwijzen bijvoorbeeld. Bovendien is het er niet keurig aangekleed en dat mag van ons wel gebeuren.’
Neutraal karakter Mohamed en Nabil zijn beiden lid van de Centrale Medezeggenschapsraad (CMR). Hier willen ze het voorstel voor een stilteruimte neerleggen. Waarom een dergelijke ruimte niet bestaat op de HvA is de studenten onduidelijk. Mohamed: ‘Ik denk dat een dergelijke ruimte op de HvA niet bestaat omdat er een religieus aspect aan wordt verbonden. De HvA wil het neutrale karakter van de school behouden en dat is begrijpelijk. Maar een stilteruimte is neutraal. Qua invulling en gebruik. Stel: je hebt
hebben op de resultaten. En je positiever over school laten denken.’
De stilteruimte in de Leeuwenburg in 2009.
Slechte ervaringen
ook dat werd afgewezen. Nogmaals op grond van het neutrale karakter van de HvA. En wij hebben daar alle begrip voor. Wij vinden niet dat een ruimte die ook heel goed gebruikt kan worden door andere stu-
Er was ooit wel een stilteruimte, in de Leeuwenburg. In 2005 werd die echter gesloten door het bestuur van de HvA, omdat de stilteruimte alleen dienstdeed als gebedsruimte. Islamitische studenten hadden een gordijn opgehangen, waardoor mannen en vrouwen gescheiden zouden kunnen bidden. Het bordje ‘stilteruimte’ was vervangen door een bordje ‘gebedsruimte’. Er zou bovendien fundamentalistische literatuur zijn aangetroffen. Mohamed: ‘Daar weten wij helemaal niets van, dat was voor onze tijd. Misschien kunnen zulke dingen gebeuren als je een ruimte gedoogt. Maar als je het een officiële stempel geeft – stilteruimte – en deze gewoon openbaar maakt voor iedereen, ben ik ervan overtuigd dat je dat niet zo snel zal krijgen. Ja, wij zijn moslims, maar doet dat ertoe? Door daar nu naar te vragen geef je de stilteruimte weer een islamitisch gezicht. Dat moet je niet doen. Die insteek moet je niet gebruiken. De stilteruimte is voor iedereen.’ Nabil: ‘Een aantal jaren terug werd er weer een voorstel gedaan voor een gebedsruimte,
Nabil: ‘Dat kan vast wel creatief ingevuld worden, maar wij willen nu één universele stilteruimte. Voor mannen én vrouwen. Met een neutraal karakter.’ Mohamed: ‘Kijk, je hoeft ook niet opnieuw
‘Ik denk niet dat religie per definitie problemen oplevert’ denten, voor vele verschillende doeleinden, gebruikt moet worden voor alleen gelovige mensen. Nee, dat vinden wij oneerlijk. Daarom willen we een nieuw voorstel, dat past bij het neutrale karakter van de HvA.’ Mohamed: ‘Maar ik begrijp wel dat je als moslima in de stilteruimte wilt bidden, dat het mij als vrouw niet fijn lijkt dat er toevallig allemaal mannen achter je zitten, terwijl je in een bepaalde gebedshouding zit. Gluren of niet, het is gewoon niet fijn. Dan kan ik begrijpen dat een vrouw denkt: ik zet er even een schermpje voor.’
het wiel uit te vinden. Je kan gewoon kijken naar hoe andere onderwijsinstellingen dat bijvoorbeeld hebben ingevuld.’ Nabil: ‘Ik denk niet dat religie per definitie problemen oplevert. Het is een ruimte voor iedereen. En als er bepaalde groeperingen zijn die zeggen: we vinden dit of dat niet cool, dan moeten we kijken of we er wat mee kunnen doen. Maar vooralsnog willen we gewoon een algemene stilteruimte. Eén ruimte voor iedereen. Dat is het belangrijkste, dat is wat telt.’ n
havana
13
Beeld Jan-Maarten Hupkes
‘Wij willen geen gebedsruimte invoeren,’ stelt Mohamed Nabih direct. De 24-jarige student international business and management studies (ibms) wil misverstanden voorkomen. ‘Een gebedsruimte is er puur om te bidden. De stilteruimtes zoals wij die op de HvA willen zien, zijn veel multifunctioneler. Stel: je zit in een zware examenweek, je hebt een lange, zware dag en je wilt even in stilte bijkomen. Dat kan in een stilteruimte. Maar mensen denken direct dat er straks religieuze bijeenkomsten worden georganiseerd. Dat is totaal niet de insteek. Kijk naar andere scholen. Daar is er ook gewoon een plek waar je even tot rust kan komen, in alle stilte. Sommigen kunnen het gebruiken om te bidden of mediteren. Sommigen om rustig een boek te lezen. Sommigen om even de ogen toe te doen.’
Beeld Bas Uterwijk
kraken
Wel idealen, Op 1 oktober is de nieuwe kraakwet ingegaan. De dag erna vond in Amsterdam-Oost het Onkruid Festival plaats in acht verschillende kraakpanden. Een uitgelezen kans om de kraakscene en hun woningen te bekijken. ‘Ik ben heel erg bang voor ontruiming. Je kan alles kwijtraken.’ Marit van Kooij In café Joe’s Garage kan je geen bier kopen. Ook geen maaltijd. Je kan er wel bier en eten krijgen, op voorwaarde dat je wat geld doneert. In Joe’s Garage zit ook een winkel, maar dan wel een waar je niet hoeft af te rekenen en alles gratis mag meenemen. Van de buitenkant ziet Joe’s Garage eruit als een rommelige woonkamer. Je zou er zo voorbijlopen, als dat grote gele spandoek met de tekst ‘Mede mogelijk gemaakt door de kraakbeweging’ niet zo prominent in het zicht had gehangen. Joe’s Garage is een krakerscafé annex thuisbasis voor krakers in Amsterdam-Oost. Vanavond is het ook de centrale plek voor het Onkruid Festival dat in acht kraakpanden in Amsterdam-Oost gehouden wordt. ‘Ik protesteer liever tegen de nieuwe wet 14
havana
door middel van dit festival dan dat ik met stenen gooi,’ vertelt UvA-student en medeorganisator Sara. ‘Het is de eerste keer dat we het organiseren. Of het de laatste keer is in verband met het kraakverbod kan ik niet zeggen. Het gaat om vanavond en om het positieve geluid dat we af willen geven.’ We zitten in de huiskamer van het kraakpand boven Joe’s Garage. Sara: ‘Wij wonen hier met negen man. De eigenaar van dit huis heeft het jaren leeg laten staan en laten verloederen. We hebben het opgeknapt en het weer leefbaar gemaakt. Een leegstaand huis is nooit goed voor de buurt.’ We maken een rondje door het huis en passeren een zelfopgeknapte badkamer, een atelier en slaapkamers. Sommige daarvan zijn spartaans ingericht met alleen een matras en
een bureau, maar andere zijn volwaardige meisjeskamers met paarse muren. ‘Krakers vinden dat mensen niet mogen speculeren en rijk worden met leegstaande huizen als er grote woningnood is. Er zijn mensen die denken dat kraken alleen maar draait om het afpakken van andermans woning, om daar vervolgens gratis te wonen. Dat beeld domineert. Maar er zit echt meer achter kraken. Met het festival hopen we dat mensen een kijkje komen nemen en hun beeld bijstellen.’ Hoopt Sara dat het strenge beleid ook bijgesteld wordt? ‘Nee, wat dat betreft heb ik geen illusies.’ In de Tweede Oosterparkstraat begint net een groepje mensen te drummen als we binnenkomen. Het is een mooi pand met bewerkt glas in lood. Hier en daar lopen wat Spanjaarden rond die bier en pinda’s uitdelen. Oscar (24) komt uit Denemarken en is aan het couchsurfen bij een meisje dat het festival deels heeft georganiseerd. Hij wist niet dat hij ging couchsurfen bij een kraker en in Denemarken kent hij weinig mensen die kraken. Oscar vraagt me uit te leggen wat de nieuwe kraakwet inhoudt. ‘Dus alleen het aanwezig zijn in een kraakpand is al strafbaar?’ concludeert hij verbaasd. Hij haalt zijn schouders op. Meer en meer muzikanten druppelen binnen. Renske (33) heeft psychologie gestudeerd
aan de UvA en treedt vanavond op met haar bandje Screw You and the Mechanics. ‘Ik kraak zelf niet,’ vertelt ze. ‘Maar ik sympathiseer wel met de krakers. Kraken is veel meer dan een pand totaal uitwonen, zoals het in de media wel eens gebracht wordt. Kraakpanden hebben een duidelijke meerwaarde. Het zijn culturele vrijplaatsen. Het is heel goed dat het Onkruid Festival zich distantieert van het geweld en dit aspect van kraken benadrukt. Het festival trekt natuurlijk geen mensen die voor het kraakverbod zijn, maar ik denk ook niet dat de organisatoren die illusie hebben.’ Als we het pand verlaten wordt er net een spandoek opgehangen voor het raam: ‘Let the squat be a greenhouse for creativity.’
Melancholisch Het is een flinke wandeling tussen de acht panden die meedoen met het kraakfestival. De regen die met bakken uit de hemel stort, tempert ons voornemen om niet op één plek te blijven hangen behoorlijk. Uiteindelijk komen we totaal doorweekt aan in het pand op de Eerste Oosterparkstraat. We zijn wat aan de late kant en als we de huiskamerdeur openduwen kijken twaalf paar ogen ons recht aan. Iedereen is doodstil, behalve een man op een stoeltje die net begonnen is met gitaarspelen. Onze jassen worden aangeno-
kraken
geen illusies men en aan de provisorische bar bestellen we weer een biertje. Het is hetzelfde bier met dezelfde aanbevolen te doneren prijs als bij Joe’s Garage. Maar waar Joe’s Garage een echte barsfeer had, moet dit pand het meer hebben van de huiselijkheid. Net als in de twee andere panden hangen hier schijnbaar willekeurige objecten aan de muur. Een bakelieten telefoon, een kapotte wereldbol, een oude kinderstoel en een hutkoffer. Het ouderwetse gaskacheltje is een terugkerend thema in de panden die we bezoeken. Zanger Matu zingt zijn liedjes over oude vriendschappen en vergane tijden. Opeens is de sfeer melancholisch, alsof het publiek samen met de zanger afscheid neemt van
alleen maar onduidelijkheid. Het openbaar ministerie en de gemeente Amsterdam geven allemaal tegenstrijdige signalen af. Ik vraag me af of ze dat expres doen.’ Anna ziet er gestrest uit. ‘Ik ben heel erg bang voor ontruiming. Je kan alles kwijtraken dus ik heb mijn meest waardevolle spullen al uit huis gehaald. Ik heb zelfs mijn leguaan in een klein hok gedaan zodat ik die meteen kan pakken en meenemen als ze komen.’
Vrijheid Tijdens het festival herken je de panden die meedoen aan de deur die wagenwijd openstaat en het kleine groepje mensen dat zich op de stoep heeft verzameld. In ’t Blijvertje,
‘Mijn meest waardevolle spullen heb ik al uit huis gehaald’ dit kraakpand. Na afloop van het concert raken we in gesprek met Anna, een 24-jarige ex-student die het pand samen met vrienden in november vorig jaar kraakte. ‘Men zegt dat ons huis bovenaan de lijst staat van ontruimingen. Onder Job Cohen wisten we nog waar we aan toe waren, nu heerst er
een kraakpand in de Derde Oosterparkstraat, hangen posters van Bob Marley en pamfletten die protesteren tegen wooncorporatie Ymere. Het is er bomvol. Hier speelt Rufus Kain zijn dromerige liedjes. De 20-jarige student culturele antropologie aan de UvA kraakt zelf niet, maar draagt de
kraakbeweging wel een warm hart toe. Na zijn optreden stappen twee meisjes en een jongen het tapijt op dat fungeert als podium. Ze zien er zo netjes uit dat je ze eigenlijk niet verwacht in een kraakpand. Hun klezmerachtige liedjes slaan aan bij het publiek en de ietwat grijzende man met een lange baard besluit de dansvloer te openen. Onze laatste stop van vanavond is Joe’s Garage. We beseffen dat we niet in alle panden zijn geweest en dat we ongetwijfeld veel gemist hebben. Toch zijn we blij om boven Joe’s Garage op de grond te eindigen. Samen met twintig man, waaronder ook Sara, luisteren we hoe zanger Michiel experimenteert met muziek en tekst. Hij bedankt Ab Klink voor het rookverbod, ontleedt taalkundig liedjes van Acda en de Munnik op de melodie van ‘Het regent zonnestralen’ (‘plaatsbepaling, tijdsbepaling, omslachtige anekdote en… clou’) en fantaseert hardop over de begrafenis van het nieuwe vriendje van zijn ex. Het levert een hilarisch schouwspel op. Waar past de act van Michiel beter dan in de huiskamer van een kraakpand? ‘Op de drempel van de kraakwet willen we laten zien dat creativiteit in vrijheid bloeit,’ aldus de organisatoren. Het Onkruid Festival doet dit genadeloos. Zanger Michiel sluit af met wat volgens hem de zachtste meezinger van Amsterdam is. ‘Amsterdam, dat kan zachter…’ n
De personen in dit artikel wilden niet met hun achternaam in de krant.
Toch maar niet Uit angst voor vervroegde ontruiming deden krakers van de panden in de Vrolikstraat niet mee aan het ludieke huiskamerfestival. ‘Het organiseren van optredens zonder vergunning zou ervoor kunnen zorgen dat we hoger op de prioriteitenlijst van te ontruimen panden komen,’ zegt Peter (24, naam gefingeerd), student aan de HvA en een van de krakers. ‘Die tip kregen we vanuit de gemeente. We hebben goede hoop dat we hier nog zeker een jaar kunnen blijven, dus dat willen we niet riskeren.’ De panden die in gebruik waren toen ze werden gekraakt of veel overlast veroorzaken worden als eerste ontruimd. De panden waar geen bestemming voor bestaat worden ontruimd als de politie capaciteit over heeft. ‘Wij zijn nog verwikkeld in een juridische procedure,’ zegt Peter. ‘Er bestaat een kans dat deze panden tot monument worden uitgeroepen. Dan mag woningcorporatie Ymere niet slopen. Die procedure kan nog zeker een jaar duren. Wij willen voorkomen dat deze panden worden gesloopt.’ De HvAkraker zegt zich daarom aan de regels te willen houden. havana
15
Beeld Tom Bogman
havana international
Harder, Better, Faster, Stronger The climb to his attic room is a stiff one. He closes his shiny MacBook Pro and rocks back and forth through his Valhalla of self-baptized art: framed illustrated wallpaper by eboy, a lamp inherited from his grandpa and a linen bag with a scrotum drawn on it (“the bag”). Tom’s hands are shaking. “They always do. It has nothing to do with stress”, he says without doubt.
Enough is never enough Tom Bogman (27) has been working as an illustrator since 2005. A few years ago he “had it all”: his own design company, a girlfriend and nice colleagues. And then the anxiety struck. “I got depressed, burned out.” He saw everyone around him rusting in their work and relationships. He packed his bags and moved to the city. “I went looking for a place to grow and get better in what I love to do.” He changed his apartment in Roermond for an attic room in Utrecht, his company for a shared studio. “I’m happy now.” Unfortunately the depressions are not over. “Often I feel drained and start to think that every turn I took was exactly the wrong one. I feel misunderstood and then tend to pipe down. Those are the 16
havana
times I work whole nights long. I want to show what I’m good at so badly, but at the same time I’m too insecure about my work to show it most of the time.” Like Tom many young ambitious people struggle with doubt about their choices. They have the feeling that everything is possible and thus must happen. Harder, better, faster, stronger. Tom: “I’m extremely strenuous when it comes to myself. No matter what my friends or clients say: I can always do better. But I also know that enough is never enough and my goals are not realistic.” Tom has a respected portfolio with artwork for clients like Vodafone and Flash in the Can, friends from here to London and a big network. “Things are going really well. I can live off what I love to do, I get so many assignments I even have to reject some and next month I’m having my first DJ gig. Up until a month ago I never touched a DJ table but I figured it’s never too late to learn.” I display myself, therefore I am Filmmaker Sarah Mathilde Domogala made an award-winning documentary about the apparently happy life of young creatives and the price they pay to have it all. The fear not to be remembered forces them to always keep up with everyone. Finding something
you are better at than others, but also: having an exciting life. Facebook and Twitter are throwing everyone’s cool lives in our faces. Often that image is a façade. Sarah: “We are constantly arranging a display case. The real you, with all your flaws and shortcomings, is moving more and more to the background.” The sky is the limit The Swiss writer Alain de Botton thinks anxiety is the nasty drawback of the individualistic western society. “Never before have expectations been so high. We have been told over and over again that everyone can achieve everything. Unfortunately the spirit of equality is linked to envy. We envy people we can relate to. Our friends are our reference point.” Facebook lends itself pre-eminently to fast, wrong judgments and everyone is being confronted with job snobbery. What do you do? “You can do it, but if you fail, it’s your own fault.” De Botton stresses that in a meritocratic society, where you can achieve everything if you have the talent, skills and energy, your position in life is the one you deserved. If you end up begging, you’re a loser. You own your success but also your failure. What we should keep in mind, de
Botton remarks, is that an element of loss is inherent to success. The perception of success we have is forced upon us by the media and our parents. “Your idea of success must be your own and truly your own. And there are always factors in life you can’t calculate: accidents, illness, loss.” The question is whether a wide horizon creates a wide basis for fear. Tom: “I always want to learn from others and applaud those who are good in what they do. I like to have all kinds of motivated people around me but I do feel like others’ ideas are always better.” n Shinta Lempers
The quotes from Alain de Botton are from http://www.ted.com/talks/lang/eng/alain_de_ botton_a_kinder_gentler_philosophy_of_ success.html Sarah Mathilde Domogala’s film All We Ever Wanted is produced by 100% Halal and will be shown at IDFA 2010. (www.allweeverwanted.com, www.dron.tv)
Shinta Lempers is a fourth-year RMP student (MIC), a freelance editor, and nearly done with her Masters in Criminal Law at the University of Maastricht.
havana international
In Brief: Wet Your Pants in Laughter, Not in Fear
Globish (part 2) In his recent book, Globish: How the English Language Became the World’s Language (2010), author Robert McCrum sees the proliferation and dominance of English in enthusiastically positive terms. First, the emergence of simplified versions of the language (i.e. global English or “globish”) have provided perfect common tools with which to conduct the world’s business. Second, this stripped-down, flexible, utilitarian English – precisely because it is minimal and functional and (ostensibly) culturally neutral – spares local tongues from what could be the destructive and homogenizing effects of a global language. And third, the relative ease and accessibility of globish yields a powerful democratizing effect: the development of new global conversations without unduly restrictive barriers to entry. Not surprisingly, these arguments and enthusiasms have been harshly judged. In particular, the forms of “English-lite” that define texting and emailing and online dialogue are seen by many commentors as both causes and symptoms of general cultural deterioration: it is English that is under threat. But I see such criticism itself as symptomatic of the anxieties (often generational) that typically accompany technological and cultural transformation.
Havana International presents another short, challenging piece on a topic of current interest and importance. Here, Tijl Rood’s sharp reflections on anxiety and its antidotes.
We are so afraid. Everybody suffers: the air traveller, the HvA student, the day care nurse, everybody. And we all contribute to the paralyzing fright that rules our society. Which HvA employee is responsible for the text on the poster in all the elevators in all the buildings of our university? Noncompliance to these rules will be subject to penalty? Somebody, and that somebody contributed his or her bit to the atmosphere of anxiety. It’s pure politics of fear. A fearful population does not dare to protest. Students (adolescents, not necessarily very prudent, but full of energy) seek refuge in anonymous deeds of protest: shit and don’t flush, stick chewing gum to the mirror in our elevators (where these posters with house rules remind them of their humble status as inhabitants of a building, rather than the
fine flowers of the nation). Teachers don’t dare to brush the bureaucrats off, with their forms and accreditations and audits and quality management – the teachers, they just sigh, because such is life. But is it? Fear makes Amsterdam a dull place to hang around, Holland a pit of boredom. The strange thing is that the mirror image of this state of fright seems to be chagrin and bluntness. And this is where humour enters the stage. I love humour as a means of challenging the neat and orderly fashion. If we were less afraid, we could laugh at our bosses, at our teachers, at our fellow citizens, at the queen, at God; even at a tweet about a black Suzuki Swift on Queen’s Day. If we dare to laugh about the anxiety of facility mangers putting posters in our elevators, about teachers threatening to withhold ECTS (O my dear God, are we really taking European Counting Transfer Sperms seriously?) and about bosses threatening not to prolong our contracts, if we dare to laugh about all this politics of fear, if we dare to laugh in general, we’re no longer afraid. If we’re no
longer afraid, the tension in our muscles dissolves and we need not put chewing gum on the mirror in the elevators, we flush after using the toilet; in short we cease to behave childishly in fruitless protest. We become adult and responsible (yet cheerful) citizens. So, dear facility managers, take a risk today. Bureaucrats, take the day off. Better still: vanish into one ashram or another. Teachers: slip your guard and defy the procedures. Students: do whatever you’re good at, but don’t be so damned self-absorbed and career-oriented that you forget to wet your pants at the best laughingstock in history, which is, not surprisingly: you. The other day I visited the loo at a tank station. A stern lady was posted next to a table with a saucer full of coins. A poster on the wall told us that urinating cost 5 cents, shitting 10 cents, water 5 cents, soap 5 cents, and drying your hands on the towel 5 cents. When I was done, I handed her 10 cents and added with a smile: “I just peed and dried my hands.” n Tijl Rood teaches in the minor Creatief Schrijven (MIC)
And there is yet a more serious problem with simplified language systems. Rather than create democratizing opportunities to participate in global dialogue, language-lite deepens and enforces distinctions between users on the basis of education, social position, complexity of communication needs and cultural power. In practice, this means globish for the masses, while elites (in any country) enjoy the benefits of globish along with the complexities of a culturally and historically dense language. English belongs to no one, and is enriched rather than diminished by contact with multiple cultures and users and use-situations. Couldn’t the same be said of any language? That varied use and users and complex cultural-linguistic contacts are enriching? Perhaps. This brings us to a consideration of the splendours and miseries of globalization rather than globish, and to the deepening struggles for and against global systems of knowledge and belief. (To be continued). Robert Simon Editor, Havana International
[email protected] havana
17
passie
e over j n e l l e a? ert zelf v e in havan passi ail naar m va.nl h @ a havan
‘Ik kwam er in de eerste instantie om een beetje te chillen en een biertje te drinken op vrijdagavond. Later veranderde mijn instelling; ik ging het belangrijk vinden dat ik als begeleider ook normen en waarden overdraag. Ik wil bouwen aan actieve burgers en ben constant bezig met de vraag hoe ik jongeren actief kan betrekken bij de samenleving. Veel mensen weten niet precies wat er gebeurt bij een scoutingvereniging, die denken dat we de hele dag kampvuurtjes aan het bouwen zijn of zo. Maar de vereniging is eigenlijk de maatschappij in het klein, het is enorm breed. Je kunt er naar hartenlust bezig zijn. Je leert je inleven in mensen en je bouwt een netwerk op. We organiseren zwemwedstrijden, groepsspellen, je kunt het zo gek niet bedenken. Nu is mijn groep bijvoorbeeld bezig 18
havana
met het behalen van een banketbakkersinsigne. Ken je die Donald Duck waarin Kwik, Kwek en Kwak hem helpen met zijn banketbakkerszaak? Zo moet je het een beetje zien. We gaan ervan uit dat je door doen dingen leert. Deze week gaan we “overvliegen”. Dat is een officieel moment. Er wordt gewisseld van groep omdat leden te oud zijn geworden voor hun vorige groep. Het is vaak emotioneel, ze hebben toch vier jaar met die mensen doorgebracht. Spannend. Ik ben zo’n acht tot tien uur per week met de vereniging bezig, bijvoorbeeld met het organiseren van evenementen en ik probeer nieuwe leden aan te trekken. De laatste twee jaar heb ik hard gewerkt aan het ontwikkelen van een nieuwe speltak voor zestien- tot twintigjarigen. Het is een moeilijke leeftijd, vaak gaan leden
voor die tijd weg en ik probeer een programma uit te werken waar ook zij zich bij thuis voelen. Echt een uitdaging. Ik doe het allemaal vrijwillig maar voel wel een zekere verplichting. Het is vrijwillig maar niet vrijblijvend, zeg ik altijd. Het kost veel tijd en daarom heb ik wel eens overwogen om weg te gaan, maar dat kan ik gewoon niet. Ik heb er geleerd om creatief om te springen met hindernissen, om met weinig mensen veel te bereiken, zoals bij de grote scoutingevenementen die ik heb georganiseerd. Zo’n inspirerende omgeving laat je niet gauw in de steek. Ik zie altijd een plekje voor mezelf bij de scouting.’ n Kim Bos
Beeld Fred van Diem
Anna Litchidova (26, vierdejaars culturele & maatschappelijke vorming) ging acht jaar geleden bij de Amstelveense scoutingvereniging Kantankye. Aanvankelijk om mensen te leren kennen – ze was net verhuisd – maar nu is ze begeleider van zestien- tot twintigjarigen en kan ze niet meer zonder.
recensies
Boek
De diefstal van mijn jeugd Natascha Kampusch Boekerij HHHHH
Game
Metroid: Other M Wii HHHHH
Festival
Oktoberfest
7, 8 en 9 oktober, Olympisch Stadion Wel gaan Bier, Bier, Bier, Bier, Bier, Bier, Bier, Wurst, Lederhosen und Dirndl Mädchen. Supertoll!
Niet gaan Sie lusten kein Bier.
Theater
Hengst – Theatergroep Stokers 8 oktober, Schram Studio’s, Amsterdam Noord Wel gaan Twee mannen op de reservebank. Ze bezien de wedstrijd en de wereld vanaf
Ik zal er niet omheen draaien. Metroid: Other M is een teleurstelling.
Ze zou de hele boel verzonnen hebben. Ze zou onderdeel zijn geweest van een wijdverbreid kinderpornonetwerk. Ze zou een liefdesrelatie met de dader hebben gehad. Dom was ze ook: de schaarse kansen om te vluchten liet ze aan zich voorbijgaan. Kortom: bakken stront kreeg de Oostenrijkse Natascha Kampusch (nu 22) na 3096 dagen opsluiting over zich heen. Na haar ontsnapping in 2006 gaf ze een handjevol tv-interviews en dook toen onder voor het mediacircus dat was ontstaan. Tot twee weken geleden. Toen sloeg de Oostenrijkse ijzersterk terug met haar boek 3096 Tage, in het Nederlands vertaald in het melodramatische De diefstal van mijn jeugd. Wie zich echter niet door die ongelukkige titel uit het veld laat slaan, maakt kennis met een ongekende pageturner. Haar intrieste verhaal laat zich niet meer wegleggen – hoe graag je het op een gegeven moment zou willen. Dat verhaal begint bij Kampusch’ jeugd: ze was een nakomertje, onzeker en een bedplasser. Daar werd niet over gesproken, gevoelens tonen hoort volgens haar strenge moeder niet. Dat een harde, sterke houding haar leven gaat redden tijdens de jarenlange opsluiting in een bedompte kelder van krap vijf vierkante meter, door de totaal gestoorde controlfreak Wolfgang Priklopil (die haar honderden keren per week mishandelt) kan de tienjarige nog niet voorzien. Ruim acht jaar wordt Kampusch tot slaaf gedegradeerd, overgeleverd aan de grillen van haar ontvoerder. Dat ze die ontvoerder niet als monster ziet, legt ze de lezer puntig uit. Bovendien weigert ze meer dan drie regels aan het seksueel misbruik door Priklopil te wijden: te privé, niet alles hoeft op straat. Daarmee is haar wraak zoet: ze houdt de regie over haar eigen verhaal. Haar vermeende ‘slachtofferschap’ van het stockholmsyndroom pareert ze met dit boek fenomenaal: Niet zíj is gek, de dader was dat. De absolute eenzaamheid, de geestelijke veerkracht – al op tienjarige leeftijd – om mentaal niet ten onder te gaan, laat de lezer met maar één vraag achter: ‘Zou ik zelf in staat geweest zijn dit te overleven?’ Ik vrees dat het antwoord in de meeste gevallen ‘nee’ luidt. n Annemarie Vissers
Zoals ook Jordi Cruijff en The Matrix Revolutions teleurstellingen waren. Op zichzelf niet slecht, maar in vergelijking met hun illustere voorgangers één brok middelmaat. De Metroid-reeks staat sinds de allereerste release in 1986 symbool voor absolute top-gameplay, dankzij een formule die in al die jaren hetzelfde is gebleven: zorg dat heldin Samus Aran zich rennend, rollend en springend een weg navigeert door een ingenieus ontworpen wereld, waarbij elke vorm van leven genadeloos dient te worden afgeschoten. Other M volgt hetzelfde recept, maar voegt een aantal restricties toe die het speelplezier nogal belemmeren. Zo is het vrijuit verkennen van de omgevingen in Other M nagenoeg onmogelijk. Niet alleen wordt je haarfijn uitgelegd waar je precies naar toe moet reizen, in de praktijk zijn alle andere wegen gewoon ontoegankelijk. Eenzaam verdwaald raken in een vreemde en onaardse wereld – een traditioneel kenmerk van Metroid – is er dus niet meer bij. Minstens zo storend is het feit dat Samus al vanaf het begin over haar beste wapens beschikt, maar die zelfs in noodsituaties (een baasgevecht, bijvoorbeeld) niet mag gebruiken, behalve als een hogere officier in een goede bui blijkt en daarvoor ‘toestemming’ geeft. Volstrekt belachelijk. Het meest irritant is echter de omslachtige procedure om een raket af te vuren. Hierbij is het een tijdlang onmogelijk om te bewegen, waardoor de vijand alle kans krijgt jou te raken. Een frustrerende en tijdrovende ervaring die de flow volledig uit de actie haalt. Het zijn stuk voor stuk vervelende restricties. Is Other M dus een waardeloos spel, een miskleun? Nee. Sommige kanten van de game zijn juist uitstekend. De graphics? Prima. De actie? Zelfs voor Metroid snel. Baasgevechten? Intens. Het verhaal? Dieper uitgewerkt dan ooit. Maar of dat laatste goed uitpakt? De voorheen zo koele en afstandelijke Samus blijkt plotseling een kwetsbaar meisje dat in lange monologen over haar gevoelens praat. Je moet er maar van houden. Other M is absoluut geen slechte game, maar van een Metroid mag je meer verwachten. n Sebastiaan van de Water
de zijlijn. Als ‘beste stuurlui’ weten ze hoe het moet in het veld, maar kunnen ze het ook zo goed in hun eigen leven? Een voorstelling vol sportmetaforen over het strijdperk dat het leven heet. Niet gaan Sportmetaforen zijn alleen weggelegd voor de Cruijfjes onder ons en wijze levenslessen alleen voor Spinoza’s.
Nightlife
Eurodisco
9 oktober, Club 8 Wel gaan Dansend en met een drankje in je hand wordt Europa verenigd in een bruisende avond. Uit je pan gaan op Poolse, Duitse, Franse, Spaanse, Albanese, Turkse of Armeense beats: jij staat werkelijk overal voor open. Niet gaan Jij bent niet echt een exotisch type. Jij bent op zaterdag gewoon te vinden in Bolle Jan waar je de muziek ten minste kan verstaan.
Pop
Flux
10 oktober, Paradiso Wel gaan Liedjes van dromen of dromen over liedjes. Ongeregeld en surrealistisch. Kunstig en akoestisch. Ontspoord en lekker. Flux (alter ego van zangeres Irene Wiersma) maakt haar debuut en jij bent erbij. Niet gaan ‘Doe maar normaal, dan doe je gek genoeg’ ligt jou in de mond bestorven. Dat vage gedoe is niet aan jou besteed.
Film
Schemer
11 oktober, Kriterion Wel gaan Hormonen, jaloezie, groepsdruk en verliefdheden. Een groep middelbareschoolvrienden beleven een lange, broeierige zomer. Hoe hecht is vriendschap wanneer onzekerheid, onderhuidse haat en zelfs bloeddorstigheid de kop opsteken? Niet gaan Herinnering aan jouw puberjaren vol jeugdpuisten en groepsdruk? Liever niet.
Cabaret
Veronique Sodano
12 oktober, Theater Bellevue Wel gaan Italiaans temperament in een Hollands jasje. De onstuimige, rondborstige Veronique Sodano, geboren in de Ferrari van haar Italiaanse vader, zet het podium in de fik met aanstekelijke humor en waanzinnige stem. Niet gaan Pasta en pizza prima, maar van het Italiaanse temperament moet jij niets hebben.
Tentoonstelling
Lone Stars – Eva Marie Rødbro 13 oktober, FOAM Wel gaan Fotografe Eva Marie Rødbro reisde naar Texas om daar het dagelijks leven
van een groep jongeren vast te leggen. Dat resulteerde in een bijzondere tentoonstelling vol rauwe portretten en eenzame landschappen. Eenzaamheid in de mooie zin van het woord. Niet gaan Alsof jouw herfstige regenstemming nog niet genoeg was. In deze donkere, regenachtige dagen zit jij echt niet te wachten op nog meer rauwigheid. havana
19
zwart-wit
Beeld Henk Thomas
Beeld Annemarie Vissers
eten
Kansenrestaurant
‘Ik ben hooggevoelig’
Negen weken geleden opende Radijs in de Jan Evertsenstraat de deuren. Sindsdien is het nog geen avond rustig geweest, en dat is goed te begrijpen.
Nichal Joosse (19, eerstejaars media, informatie & communicatie)
Het grote boek gaf aan dat er geen plek meer was op de woensdagavond. ‘Maar maak je geen zorgen,’ zei een vriendelijke stem aan de andere kant van de lijn. ‘Schuif een half uurtje eerder aan, dan moet het goedkomen.’ De Jan Evertsenstraat doet niet onmiddellijk vermoeden dat je er goed kunt eten. De Baarsjes wordt weliswaar steeds populairder, maar het beeld dat overheerst is dat van de probleemwijk. Lang heeft het Mercatorplein te boek gestaan als nogoarea; de Jan Evertsenstraat was de straat die je er bracht. Een half uurtje eerder dan gepland schuiven we aan, bij het raam met uitzicht over het water van de Admiralengracht en de open keuken in de rug. Het is al druk, maar dat is voor de bediening geen probleem. De cola en het biertje staan vrijwel direct op tafel. Niet veel later ook het brood met de olijfolie (€3,50). De kaart is eenvoudig, maar uitgebalanceerd: vis, vlees en vegetarisch. Radijs is ontstaan met een kansenzonesubsidie, die ondernemers moet stimuleren een bedrijf in de Baarsjes te openen. Een aangename zaak in de buurt maakt het leven in de buurt ook aangenamer, zo is de gedachte van het stadsdeel. Negen weken geleden opende het restaurant zijn deuren op de hoek met de Admiralengracht. Een moderne zaak, strak en aangenaam, zoals je die in andere delen van West steeds vaker ziet verschijnen.
20
havana
De bediening is attent en snel, zonder opdringerig te zijn. De zalmtartaar en de artisjok met dip doen het uitstekend als voorgerecht. De krokant gebakken paddenstoelen combineren uitstekend met de zalm. Bij het hoofdgerecht lusten we wel wat wijn. Als leek heb je het gemakkelijk, je hebt de keus uit goed, beter of best. Het wordt een goede fles witte wijn, die zijn naam waarmaakt. Biefstuk lijkt een veilige keus, al verpest in genoeg tenten de belabberde kwaliteit van het vlees de stemming. Hier wordt de stemming alleen maar beter, het vlees is voortreffelijk en goed gebakken (heeft Loetje een concurrent?) – het vlees mag wel iets sneller op tafel komen. De gebakken uien, champignons en kruidenboter ontbreken niet. De garnering is gelukkig geen garnering, maar lekkere sla met een goede dressing. En ook de klassieke patat ontbreekt niet: lekker krokant gebakken. Hoewel we eigenlijk al voldaan zijn, krijgt de bediening het toch voor elkaar ons een toetje voor te schotelen. Een uitstekend kaasplankje en voor de tafelgenoot cheesecake, ze worden er al beroemd mee. De vriendelijke stem aan de telefoon zei niets te veel. Het kwam allemaal goed. n Jeff Pinkster Radijs Jan Evertsenstraat 41hs 1057 BM Amsterdam 020-751 32 32
Sport ‘Ik loop nu tien kilometer in 46 minuten. Twee jaar geleden was dat ondenkbaar: ik woog meer dan honderd kilo en was antisport. Langer dan twee minuten kon ik niet rennen. Op een gegeven moment moest er wat veranderen, dat zag ik zelf ook wel in. Nu sport ik drie tot vijf keer per week, het lijkt op een verslaving. Koersbal – of ‘indoor jeu de boules’ zoals het volgens mij officieel heet – is geen sport maar een bijkletsuurtje voor vijftigplussers over de kleinkinderen. Af en toe gooien ze een bal, en dat is het dan. Ik word er niet warm van.’ Object ‘Geen idee waar het ding vandaan komt en hoe ik ervan afkom: het waterflesje lijkt op een boemerang. Ik heb het al een paar keer weggegooid, en iedere keer vind ik het weer ergens. Soms verdenk ik mijn moeder ervan het telkens terug op mijn kamer te zetten. En nu lag het zelfs op mijn kamer in Amsterdam, hoe dat kan weet ik ook niet. Ik zie de grap er wel van in, ondertussen is het bijna kunst geworden voor me.’ Muziek ‘Dirty house, hardstyle, hardcore: het zijn muziekstijlen die me een enorme energieboost geven. Vato Gonzalez & Rishi Romero maken fantastische house tracks, terwijl Noisecontrollers heerlijke hardstyle maken. Voor mensen die er niet van houden klinkt het allemaal hetzelfde – computermuziek met vocalen – maar niks is minder waar. Dirty house is juist heel rustig, het lijkt op het oude bubbling. Waar ik naar luister ligt een beetje aan hoe ik me voel, ik ben namelijk hooggevoelig. Bij klassieke muziek val ik letterlijk in slaap.’
Moment ‘Mijn ontmoeting met Geert Wilders. Ik mocht hem niet interviewen maar wel samen met hem op de foto tijdens een partijbijeenkomst. Hij werd enorm afgeschermd, overal stond beveiliging. Om binnen te komen moest iedereen eerst langs van die detectiepoortjes. Ik heb de foto op mijn Hyves gezet. De reacties daarop zijn verdeeld: de ene helft schold me uit voor racist, de andere helft vond me een held. Mensen die klakkeloos op hem stemmen vind ik dom. Je moet je stem altijd kunnen onderbouwen. Dat ik – nadat ik van het vmbo via de havo op het vwo terecht was gekomen – gezakt ben op één tiende vind ik nog steeds frustrerend.’ Idool ‘Rick Nieman straalt rust uit, terwijl hij een heel chaotisch leven leidt. Ik heb hem voor de schoolkrant van mijn middelbare school mogen interviewen. Hij is heel toegankelijk en maakt echt tijd voor je. Ik heb zijn e-mailadres gekregen. Mocht ik ooit een stageplek zoeken, dan gaat dat misschien wat makkelijker zo.’ Boek ‘Dimitri Verhulst schrijft hilarische boeken. Vooral De helaasheid der dingen is briljant. Het is schelden op z’n Vlaams: het wordt nergens heel hard, terwijl sommige scènes best grof zijn. In de Nederlandse taal zou het veel te hard zijn. Specht en zoon van Willem Jan Otten leest heel vervelend. Een schilder maakt in opdracht een portret van een jongetje. Langzaam ontvouwt zich de kwestie of het kind nog leeft of niet. Het perspectief ligt bij het schilderij. Bizar. Dan krijg je zinnen als “Ik voel de verf op me.”’ n Annemarie Vissers
gekeurd
very short introductions
Vernieuwd Twitter
Het gaat dus om een vernieuwde versie van de website van Twitter.com. Als je apps via je bureaublad of telefoon gebruikt merk je er niets van. Het zijn juist die apps waar Twitter zijn site meer op wil laten lijken. Die hebben namelijk bijna allemaal een vrij grote voorsprong op Twitter door functies die de website niet heeft. Daarnaast zag Twitter er verre van spectaculair uit, maar dat is verleden tijd. De website bestaat nu uit twee kolommen. In de linker kolom verschijnen alle tweets van de mensen die je volgt, de rechter is where the magic happens. Tweets die media bevatten worden namelijk vanaf nu daar geopend. Hierdoor ga je niet meer weg uit Twitter voor het bekijken van een afbeelding of video, het kan nu allemaal binnen je eigen timeline. Dit is vooral handig voor Twitter zelf; gebruikers blijven langer op de website en zo verhoogt Twitter de waarde van zijn advertentieruimte. De rechterkolom laat daarnaast andere gerelateerde content zien zoals de profielen van je volgers, de gespreksgeschiedenis tussen Twittervrienden wanneer je midden in een gesprek binnenvalt en een map met de locatie waar iets getweet is. Worden we hier nou warm van? Niet echt. Alle nieuwe functies zijn allang bekend bij de mensen die een app gebruiken. Twitter haalt daarom meer een achterstand in dan dat het een voorsprong neemt. Ook hebben de ontwikkelaars van Twitter een aantal kansen laten liggen. Het is bijvoorbeeld nog steeds onmogelijk om meerdere accounts toe te voegen, scrollt de rechterkolom niet mee met de linker wat het lastig maakt om tweets terug te lezen en ontbreken automatische aanvulsuggesties van namen van andere gebruikers. Tot slot is het, ondanks de mooie vormgeving, gewoonweg een beetje een chaos geworden op je scherm. Voorlopig blijven apps als TweetDeck, Seesmic en Tweetie de webvariant nog een paar stappen voor en is het wachten op Twitter 3.0 om ons echt te verrassen. n Thomas van Manen
Beeld Fred van Diem
Twitter heeft een compleet vernieuwde webversie van zijn dienst uitgerold. Een nieuwe look en functies moeten de concurrentie (lees: Facebook) op achterstand houden. Of Twitter daarin is geslaagd vertel ik je in iets meer dan 140 karakters.
Talen spreken is niet genoeg Wie? Sander Schroevers, docent bij commerciële economie en lid van de kenniskring Internationalisering in het Economie- en Managementonderwijs Wat? Promotieonderzoek naar interculturele competenties in het internationale bedrijfsleven ‘Ik heb in veel verschillende landen gewoond. In elk nieuw land had ik het gevoel dat de teller weer op nul stond, dat ik veel vaardigheden en omgangsvormen opnieuw moest leren. Ook als ik terugkwam in Nederland werd ik hiermee geconfronteerd. Dan hoorde ik dat ik tijdens gesprekken te vaak wegkeek. Maar dat deed ik doordat ik daarvoor lange tijd in Japan had gezeten, waar mensen lang aankijken onbeleefd wordt gevonden. Vaak wordt aangenomen dat je er in het internationale bedrijfsleven wel komt als je je talen spreekt en over een aantal universele competenties beschikt. Maar veel vaardigheden die je hier leert, kunnen niet overal worden toegepast. Zo zijn er vele voorbeelden: van het aanraken van mensen en de hiërarchische verhoudingen binnen een organisatie tot de gewenste lengte van een Powerpoint-presentatie en het opstellen van een cv. We leiden mensen op voor een discipline en leren ze de taal. Terwijl successen
minstens zo afhankelijk zijn van cultuurgebonden waarden en etiquette. Denk aan een student die zijn draai niet vindt tijdens zijn stage bij een buitenlands bedrijf, of aan een misgelopen fusie tussen de ABN Amro en een Italiaanse bank. Beide situaties kunnen beter verlopen als mensen over de juiste interculturele competenties beschikken. Tegelijk met het opzetten van de minor cross cultural business skills, nu een jaar geleden, begon ik met mijn onderzoek naar interculturele competenties in het internationale bedrijfsleven. Ik ben nu bezig met het opzetten van een matrix van een groot aantal landen. Per land ga ik de afstand tot onze cultuur meten. Ook ga ik onderzoeken hoe studenten binnen de HvA en vergelijkbare onderwijsinstellingen het best kunnen worden voorbereid op de internationale zakenwereld. Als de conclusie is dat er behoefte is aan meer dan algemene competenties, hoop ik dat hier ook binnen de HvA iets mee gedaan wordt. Ik denk dan bijvoorbeeld aan
een basisvak algemene competenties en een aantal kleine modules met specifieke competenties die voor een land of cultuur gelden. Mijn missie is te zorgen dat studenten in het buitenland straks niet meer tegen dezelfde problemen aanlopen als ik toen ik jong was.’ n Carlijn van Donselaar
Studenten, ctoren docenten of le imaal ax m in n vertelle er hun vijf minuten ov Very Short onderzoek bij . Meer weten? Introductions eb.nl/vsi www.havanaw
havana
21
-advertentie-
22
havana
weekgast
Astrid de Jager-van Hellenberg Hubar (62) is sinds vorige maand voorzitter van de Centrale Medezeggenschapsraad (CMR). Vorige week vergaderde de CMR over de chipkniptoeslag van vijf cent.
Maandag 27 september Mijn man en ik zijn net terug van een weekendje weg naar Twente. We zijn 35 jaar getrouwd, dus we besloten om deze gebeurtenis met zijn tweeën te vieren. Nu ga ik weer aan de slag met de dagelijkse werkzaamheden. Op maandag ben ik altijd bezig met het voorbereiden van de medezeggenschapsraadvergaderingen. Ik controleer of er nog belangrijke e-mails voor mij zijn, zoals vergaderstukken, en ik neem contact op met de griffier. Het kost mij redelijk veel tijd om de agendapunten te bepalen en om te kijken naar ingekomen stukken. Momenteel spelen er kwesties zoals de chipkniptoeslag en het medezeggenschapsreglement. Ik pieker er nu al over hoe ik ga reageren. Wel ben ik iemand die zich echt verdiept in zaken, ik ben tenslotte jurist.
Dinsdag 28 september Het plan is om rond half twaalf te vergaderen. Ik ga eerst naar de commissievergadering van P&O, daarna naar de deelraadvergadering. Er staan twaalf medewerkers en twaalf studenten op de lijst. Aanwezigheid is niet verplicht. Toch hoop ik dat mensen proberen om erbij te zijn, want ik vind het een morele plicht. Er zijn altijd studenten die stage lopen en dan niet de vergadering kunnen bijwonen. Nu wordt bekeken of deze groep op de hoogte kan blijven van de ontwikkelingen en of zij zich kandidaat kunnen stellen. Er kan wél gekozen worden voor een vervanger, als er genoeg anderen op de lijst staan. Ik vind het leuk dat er studenten meedoen, ze zijn heel enthousiast en tonen graag hun inzet.
Woensdag 29 september Vandaag geef ik het vak inleiding Nederlands recht aan de opleidingen commerciële economie en sportmarketing. We behandelen de onrechtmatige daad. De studenten krijgen dit vak één keer per week. Ik vraag ze of ze toetsvragen willen voorbereiden. Zelf ben ik erg van het praten en vragen stellen tijdens de les. Ik gebruik geen overheadprojector of Powerpoint, omdat ik er niet mee overweg kan. De sfeer in mijn lessen is prettig. Als de studenten vragen hebben, mogen zij mij bellen. Dat heb ik liever dan dat zij mij mailen. Ze mogen wat mij betreft verschillende typen docenten meemaken. Vanavond ga ik eten met mijn dochter. We praten over de stichting Jarige Job, waarvan zij medeoprichter is. Ze verstrekken verjaardagspakketten aan kinderen waarvan de ouders zijn aangewezen op de Voedselbank. Daarmee kunnen ze trakteren op school en een verjaardagscadeau kopen. Ik vind het een goed initiatief en ik vertel er al mijn vrienden en kennissen over.
Donderdag 30 september Ik overleg met de vicevoorzitter van de CMR over de onderwerpen van volgende week. Daarnaast werk ik wat correspondentie af. Tussen twaalf en drie geef ik college. In totaal hebben vijf groepen les van mij, vandaag heb ik er twee. Na mijn zestigste ben ik minder gaan werken, dat kan dankzij een speciale regeling. Daarom geef ik maar één vak. Ik heb gemerkt dat de studenten behoefte hebben aan een roostervrije week, zodat zij kunnen studeren voor een tentamen. Daar pleit ik al jaren voor, maar er is nog niets aan gedaan. Vanavond ga ik bridgen in Rhenen, een plaats bij mij in de buurt. Dat doe ik al veertig jaar, waarvan dertig in competitieverband.
Vrijdag 1 oktober
Beeld Henk Thomas
Het is mijn vrije dag, ik heb lekker met de honden gewandeld. Natuurlijk doe ik ook nog wat huishoudelijk werk. De telefoon gaat regelmatig, want ik ben alsnog bezig met mijn werk voor de CMR. Ik lees stukken die vooral betrekking hebben op het Medezeggenschapsreglement. Daarnaast zoeken we nieuwe mensen voor het centraal stembureau, dat actief is tijdens verkiezingen. Mijn man, Jef de Jager, is auteur. Hij heeft net een nieuw boek uitgebracht. Daarvan stuur ik exemplaren op naar vrienden. Het boek gaat over de familie die achter de King-pepermunt zit. Inmiddels heb ik het twee keer gelezen. Vooral de familiegeschiedenis spreekt mij aan en het leest net zo lekker weg als een roman. n
havana
23
afstuderen
Layla van der Gaast (23)
Beeld Jan-Maarten Hupkes
Interactieve media
‘Op mijn stageplek werkte een hele knappe, aantrekkelijke vrouw. Ze was rond de dertig, vrijgezel, en vertelde me dat ze niet veel nieuwe mensen meer leerde kennen. Dat ze vooral in eigen kring bleef. En daar niet de liefde van haar leven vond. Daarom probeerde ze afspraakjes te regelen via datingsites. Eerst dacht ik: dat heeft zo iemand toch niet nodig? Maar toen ik het er wat uitgebreider over had gehad bleken vele vooroordelen – bijvoorbeeld dat alleen op seks beluste viespeuken die sites gebruiken – niet terecht. Het taboe bleek de laatste jaren wel doorbroken. Zo besloot ik te onderzoeken hoe de toekomst van online daten eruitziet. Daarbij heb ik me vooral 24
havana
gericht op 45-plussers. Deze groep is bij uitstek een groep die niet snel in contact komt met nieuwe mensen. En deze groep wordt te weinig bereikt. Nu weten ze het internet nog moeilijk te vinden, maar dat zal in de komende jaren waarschijnlijk veranderen. Vooral door toepassingen op smartphones en iPads, dingen die nu nog erg in opkomst zijn. Die zullen het leggen van contact gemakkelijker maken. Online daten wordt nu nog te veel als laatste uitweg gezien, maar in de toekomst zal het meer als “iets erbij” gelden. Als een extra optie. De drempel zal lager komen te liggen, qua acceptatie én technologie.’
HvA+ ‘Ik vond het erg fijn dat ik geen nummertje was. Het contact met de docenten was erg close. Ze herkennen je tenminste.’ HvA – ‘Soms was het erg moeilijk om een studieplek te vinden, vaak was alles vol. En ik vind dat je geen moeite moet hoeven doen om op school te kunnen werken.’ n Ron Santing