Handleiding Lereniseenmakkie Werkboek
Handige routes - 5 Leesroutes Ronddolen of lezen met een doel
Leesroutes
Ronddolen of lezen met een doel Samenvatting
Wat is het nut van begrijpend lezen en de strategie ”doelen stellen door eerst vragen doornemen”? Ze leren dat eerst de vragen doornemen, voordat je aan een tekst begint het brein wakker schudt en klaarmaakt voor het lezen. Daardoor valt belangrijke informatie meer op en onthoud je dat beter. Dit gebeurt aan de hand van de kapstokmetafoor.
Onderwerp/thema/ Strategie, Begrijpend Lezen pijlers Leerdoelen
Kennis / inzicht
Kinderen begrijpen het verschil tussen “lezen” en “begrijpend lezen” Kinderen zien het nut in van begrijpend lezen Kinderen weten dat ze hun reptielenbrein benutten als ze eerst de vragen doornemen voordat ze aan een tekst beginnen
Vaardigheden Houding
Kinderen kunnen 5xW+H gebruiken Ik gebruik de kracht van mijn brein optimaal
Doelgroep
Vanaf groep 7
Totale duur
4x 20 minuten
Benodigdheden
Zelf
Krantenknipsel Gedicht (bijv. droevig of juist vrolijk gedicht) Gebruiksaanwijzing Recept Spelregels (+spel) Verhaal/boek Routebeschrijving Begrijpend lezentekst met vragen Evt. berg jassen Whiteboard, stift Digibord (eventueel)
Leerlingen
Werkblad Begrijpend lezen 1, pen, potlood
Werkvormen
Dramatische expressie, vertelling, werkblad (individueel of in tweetallen), plenaire bespreking
Eisen Ruimte Bronnen
Zie na het detail lesplan voor te gebruiken materiaal. Je kunt natuurlijk ook eigen materiaal gebruiken, uit de eigen methodes.
Transfer
©HERA snelleren.nl
lereniseenmakkie.nl wll.sxills.nl
Handleiding Lereniseenmakkie Werkboek
Handige routes - 6 Leesroutes Ronddolen of lezen met een doel
Detail Lesplan Duur
Wat/leerdoelen
20
Nut inzien van begrijpend lezen
Hoe Deel de groep in groepjes van 4 à 5 kinderen. Elk groepje krijgt een stukje tekst, bijvoorbeeld: krantenknipsel, gedicht, gebruiksaanwijzing, recept, spelregels, verhaal. Elk groepje laat m.b.v. de tekst het verschil zien tussen lezen en begrijpend lezen d.m.v. uitbeelden/toneel. Eerst uitbeelden dat er “gelezen” wordt, dan uitbeelden dat er “begrijpend gelezen” wordt.
Nodig/opmerking Krantenknipsel Gedicht (bijv. droevig of juist vrolijk gedicht) Gebruiksaanwijzing Recept Spelregels (+spel) Verhaal/boek Routebeschrijving
2
Idem voor begrijpend lezen op school
Nu weten we hoe handig het is als je begrijpend kunt lezen. Op school oefenen we dat met teksten waarover je vragen beantwoordt. Door hiermee te werken, leer je steeds beter teksten te doorgronden. Je kunt dat doen door eerst de tekst te lezen en daarna pas naar de vragen te gaan. Maar… wat er dan gebeurt? Luister naar dit verhaal:
Begrijpend lezentekst met vragen ter illustratie
10
Metafoor klassenfeest
Lees jop en de jassenbende voor of laat ze zelf lezen
Evt. berg jassen Whiteboard, stift voor het tekenen van de kapstokken en jassen (=informatie in de tekst)
3
3 Hersenlagen en hun functies
Spiegelwerk/Breinwerk/Inbrein.html Leerkracht toont deze pagina en laat zien dat het reptielenbrein je waarschuwt voor belangrijke informatie. Dit zal het ook doen als je een tekst leest, nadat je de vragen hebt doorgenomen.
Smartboard Je kunt ook de opdracht geven dit zelfstandig te doen.
20
Werkblad
Kinderen maken zelfstandig of in tweetallen het werkblad “Ronddolen”
Werkblad Ronddolen
20
Tekst met vragen
Kinderen oefenen de geleerde aanpak met een tekst en vragen van school.
Tekst met vragen uit een methode voor begrijpend lezen
5
Evaluatie
Korte nabespreking over wat de kinderen geleerd hebben deze les en hoe de aanpak (voor teksten met vragen) ervaren is.
Krantenartikel Man rijdt nieuw busje total loss ENKHUIZEN- Een 74-jarige man uit Bovenkarspel heeft zijn nieuwe busje gistermiddag tijdens zijn eerste rit total loss gereden in Enkhuizen. De man had de bus juist opgehaald bij de garage maar moest duidelijk wennen aan het gasen rempedaal. Hij raakte eerst een eveneens nieuwe personenauto in de flank en reed vervolgens dwars door het hek van een Esso-pompstation. Daar reed de Bovenkarspeler tegen een gasvulopening, een stroomkast en een gasdetectiekast waarna zijn busje kantelde. De man zelf mankeerde niets, maar zijn bus was toto loss. De politie nam zijn rijbewijs in. Het tankstation moest tijdelijk worden gesloten omdat er gas ontsnapt was.
©HERA snelleren.nl
lereniseenmakkie.nl wll.sxills.nl
Handleiding Lereniseenmakkie Werkboek
Handige routes - 7 Leesroutes Ronddolen of lezen met een doel
Recept Tulband 5 eieren 150 gram bloem 175 gram suiker 1 zakje vanillesuiker Eventueel snufje zout Je doet suiker, vanillesuiker en eieren in de mixer en je mixt dit 20 minuten op de hoogste stand. Dan spatel je de (gezeefde) bloem er voorzichtig doorheen. Doe het in een tulband vorm en bak de tulband 35 minuten op 160 graden (heteluchtoven) Doe er naderhand nog poedersuiker overheen. Verhaal Mislukte toverspreuken Op het aanrecht staan gifgroene boterhammen en roze pasta. De muren zijn rood en de kaarsen zijn oranje. Niessela is ook gekleurd. Ze heeft een groene neus, oranje wangen, roze wenkbrauwen, blauwe oren en paarse billen. Dat allemaal alleen omdat ze niest als ze tovert. Niessela hinkt naar haar toverboek en slaat het open. Driftig bladert ze door het hoofdstuk ‘Makkelijke spreuken’. Bij ‘Kleuren teveel’ stopt ze. Aandachtig leest ze wat ze nodig heeft en mompelt: ‘Dat moet lukken.’ Met haar dikke vingers peutert ze 3 konijnenkeutels uit een potje. Ze stampt ze fijn en gooit ze in de ketel. Onder uit de kast pakt ze een flesje met slakkenslijm en houdt het op zijn kop. Het slijmerige goedje druppelt op het keutelgruis. Het sist als een leeglopende fietsband. Voorzichtig pluist ze een eekhoornstaart uit elkaar. Tot slot spuugt ze zonder te spetteren zeven keer in de ketel. Met een pollepel roert ze het brouwsel door elkaar. Het drankje begint te bruisen en te borrelen. Niessela neemt een slok. De drank prikkelt op haar tong. Daarna prevelt ze: ‘Fraktina, fragmenta, fragmeel, weg met alle kleuren te… te…...ha……ha……!’ Niessela’s neus kriebelt. Haar buik borrelt. Er volgt een harde niesbui en ze proest: ‘Geel………!’ In plaats van: Teveel! Woest stampt ze op de grond. ‘Verdorie! Ik bedoel, teveel!’ Van ellende knijpt ze haar ogen stijf dicht. Na een tijdje gluurt ze met één oog door de kamer. Ze ziet geen geel in haar huisje. Ze opent haar andere oog. De stoel is gewoon. De tafel ook. De kast is bruin gebleven. Alles lijkt hetzelfde. Voorzichtig kijkt Niessela in de spiegel. Ze slikt. Boven op haar hoofd wappert een gele haardos. Ze lijkt wel een ontplofte kanariepiet. Niessela snikt: ‘Ik zie er niet uit.’
Uit: De gekleurde heks, auteur: Anita Boots isbn 978-90-8834-315-5 email:
[email protected] ©HERA snelleren.nl
lereniseenmakkie.nl wll.sxills.nl
Handleiding Lereniseenmakkie Werkboek
Handige routes - 8 Leesroutes Ronddolen of lezen met een doel
Gedicht Mopperkont Ken je mevrouw Mopperkont? Die moppert graag de wereld rond Die moppert hier en moppert daar Die moppert alles aan elkaar Maar als zij een verhaal vertelt Veroorzaakt zij verbaal geweld Door haar lieve mopperkwel Raken mensen in de knel Laatst mopperde ze door de telefoon Middenin de nacht, echt niet gewoon De man die de hoorn opnam Schoot wakker van haar vlam In de morgen vertrok hij van huis Voelde zich helemaal niet pluis Botste tegen mensen aan Die het allemaal hadden gedaan Zo liepen er snel tientallen mensen door de stad Te mopperen en te foeteren Tja, het is me wat! Zo werd het dus veel groter Er kwam een Mopperland Met mopperende mensen En een Mopperstrand Je kunt je nu wel voorstellen Hoe dat verder was gegaan Als er aan mevrouwen Mopperkont Nooit iets werd gedaan! Dus mopperen; dat mag je best Maar doe het lekker alleen En als je weer gezellig bent Ben je welkom, net als iedereen! Bron: Mieke Vijn, www.sterrenzee.nl Spelregels Rummycub De stenen worden omgekeerd op tafel gelegd en goed door elkaar geschud. Iedere speler neemt een steen. De speler met de hoogste steen mag beginnen. De anderen volgen in de volgorde van de klok. Deze stenen gaan terug in de pot.
©HERA snelleren.nl
lereniseenmakkie.nl wll.sxills.nl
Handleiding Lereniseenmakkie Werkboek
Handige routes - 9 Leesroutes Ronddolen of lezen met een doel
Iedere speler neemt 14 stenen en zet ze op zijn plankje, zoveel mogelijk gerangschikt in series of rijtjes. Een serie is minstens 3 stenen van dezelfde kleur met opeenvolgende cijfers, bijv. een rode 6, 7 en 8. Een serie kan maximaal uit 13 stenen bestaan (1-13). Een rijtje is minstens 3 stenen met dezelfde cijfers, maar in verschillende kleuren, bijv. de zwarte, rode en blauwe 10. Een rijtje kan uit maximaal 4 stenen bestaan, omdat iedere kleur slechts eenmaal in een rijtje gebruikt mag worden. Om met het spel te kunnen beginnen, moet elke speler series of rijtjes van 30 punten in totaal op de tafel leggen. Het is niet belangrijk of er één of meer series of rijtjes de eerste keer op tafel worden gelegd, zolang de totale puntenwaarde 30 of hoger is. De joker kan voor iedere steen gebruikt worden en heeft de puntenwaarde van de steen waarvoor hij gebruikt wordt. Kan een speler zijn beginserie niet op tafel leggen, dan moet hij een steen uit de pot nemen en is de volgende speler aan de beurt. Als de beginserie eenmaal op tafel gelegd is, geldt geen limiet meer en kan de speler iedere serie of rijtje op tafel leggen, of andere series of rijtjes aanvullen of manipuleren. De op tafel gelegde series of rijtjes zijn voor iedereen toegankelijk ongeacht de speler die de serie of het rijtje op tafel heeft gelegd. Kan een speler geen steen, serie of rijtje kwijt, dan moet hij een steen uit de pot nemen en is de beurt voorbij. De speler die het eerst alle stenen kwijt is, heeft gewonnen. Routebeschrijving Van het tankstation naar de bakkerij Vertrek in zuidoostelijke richting Ga na 150 meter linksaf de Mauritskade op Ga na 120 meter rechtsaf de Louise de Coulignystraat in Ga na 120 meter linksaf de Willem de Zwijgerlaan in Steek de weg over en ga rechtdoor de N.G. Piersonstraat in Na 20 meter ziet u aan uw rechterhand de bakkerij Handleiding Fotocamera 1. 2. 3. 4. 5.
Zet de camera aan met de ON/OFF knop (bovenop de camera). Het groene lampje brandt Stel de modusschakelaar in op opnemen: de schakelaar staat naar boven. Met het programmakeuzewiel kun je de gewenste optie selecteren voor de opnamesituatie. De meest gebruikte optie is AUTO. Richt de camera op het onderwerp. Beweeg de zoomring tot je het gewenste beeld hebt. Druk de ontspanknop half in om scherp te stellen. Wanneer het beeld scherp is laat de camera twee maal een piepje horen. Druk de ontspanknop helemaal in om de opname te maken.
©HERA snelleren.nl
lereniseenmakkie.nl wll.sxills.nl