Handleiding Handige routes - 2 Lereniseenmakkie Werkboek

Handleiding Lereniseenmakkie Werkboek

Handige routes - 2 Plannen kun je leren Kijk op de klok en Tijd schatten

Kijk op de klok en Tijd schatten groep 1/2 Samenvatting

Kinderen ervaren hoe verschillend je tijd kunt beleven, afhankelijk van de activiteit/stemming. Ze schatten in hoe lang bepaalde activiteiten duren en meten de tijdsduur van zelfgekozen activiteiten.

Onderwerp/thema/ Strategie, Zelfredzaamheid pijlers Leerdoelen

Kennis / inzicht

Kinderen leren dat “tijd” op verschillende manieren beleefd kan worden.

Vaardigheden

Tijdsduur van activiteiten inschatten. Kortdurende activiteiten koppelen aan een kort tijdsbestek. Tijd meten. Omgaan met de stopwatch.

Houding

Ik ben nieuwsgierig naar hoe lang een bepaalde activiteit zal duren. Ik probeer een geode inschatting te maken.

Doelgroep

Groep1/2

Totale duur

Klassikaal gedeelte: totaal 40 minuten (de verschillende onderdelen kunnen ook verdeeld worden over meerdere momenten). Verwerking: 20 à 30 minuten

Benodigdheden

Zelf

    

Gedicht “Roos” en “Overmorgen” Versje “Grote klokken” Klok met secondewijzer Zandloper of kookwekker Spulletjes voor de tijdexperimenten: blokken, puzzel, springtouw, gieter, bol wol, bal, emmer, potloden, puntenslijper, kralenplank en kralen, enz.

Leerlingen

 Werkblad (mandala)klok  Werkblad Tijd meten

Werkvormen

Plenair, individueel en in tweetallen. Gesprek, dramatische expressie, tijdexperimenten, muziek en beweging, werkblad.

Ruimte

Klaslokaal

Bronnen

Er bestaan verschillende instrumenten om het tijdsbesef van kinderen te helpen ontwikkelen, zoals Grip-op-de-tijdhorloge, Kleurenklok, Time-timer Info: www.gripopdetijd.nl, www.kleurenklok.nl, www.robo-toys.com

Transfer

Bespreek bij de start van het speel/werkmoment de tijdsduur van bepaalde activiteiten. Laat leerlingen zelf inschatten hoe lang ze nodig denken te hebben. Een ziekenhuis bouwen in de bouwhoek kost misschien wel twee keer een speel/werkmoment. Na het beschilderen van een lampion, heb je nog tijd om iets anders te kiezen. In de luisterhoek kun je bijv. drie boeken/verhalen beluisteren. Blik na afloop nog even terug op de inschatting. Maak eventueel gebruik van genoemde instrumenten en geef aan hoeveel tijd de klas heeft voor bijvoorbeeld het speel/werkmoment, tussendoortje eten/drinken, omkleden voor gym, opruimen. Geef een seintje bij de laatste vijf minuten voor het beëindigen van een activiteit. Laat leerlingen zelf nadenken over het plannen van hun activiteit. Een beeldje maken kent verschillende onderdelen: boetseren, bakken, schilderen, glazuren. Wanneer doe je wat? Wanneer zal het beeldje klaar zijn? Jouw eigen huis tekenen, met alle kamers en spulletjes erin, hoe lang denk je daarvoor nodig te hebben? Maak leerlingen bewust van het gebruiken van een (goede of minder goed gelukte) tijdsinschatting voor een volgende planning. Laat zien dat je dit zelf ook doet (Gisteren waren we te laat uit

©HERA snelleren.nl

lereniseenmakkie.nl wll.sxills.nl



school, omdat we in vijf minuten wilden opruimen. We nemen er nu wat meer tijd voor.)

Detail Lesplan groep 1/2 Duur Wat/leerdoelen

Hoe

Nodig/opmerking/tips

5

Leerlingen maken kennis met het onderwerp. Ze denken na over niet-concrete tijdsaanduidingen: even en straks, en hoe lang dat duurt

Plenair in de kring Zie tekst aan het eind Leerkracht leest het gedicht “Roos” voor. Gesprekje over het gedicht: Mag Roos echt zelf weten hoe lang straks duurt? Hoe lang duurt dat, denk je? Wat kun je bijvoorbeeld doen in zo’n korte tijd? Wat zou er gebeuren als Roos er een “hele lange straks” van maakt?

8

Leerlingen leren een kort tijdsbestek (1 minuut) koppelen aan een kortdurende activiteit

Uitbeelden Stel dat je heel even tijd hebt, bijvoorbeeld 1 minuutje. Leerkracht laat op de klok met secondewijzer zien hoe lang 1 minuut duurt. Net hebben we al bedacht wat je bijvoorbeeld zou kunnen doen in zo’n korte tijd. Neem iets in gedachten wat je in 1 minuut kunt doen. Eén voor één beelden de leerlingen hun activiteit uit (mime). De anderen raden. Als een leerling het nog lastig vindt iets te bedenken, fluistert de leerkracht een activiteit in het oor.

6

Leerlingen ontdekken dat tijd verschillend beleefd kan worden; het kan snel of langzaam lijken te gaan

Plenair in de kring Zie tekst aan het eind Leerkracht leest het gedicht “Overmorgen” voor. Gesprekje over het gedicht: Waarom wil Roos weten of “overmorgen” lang duurt? Hoe lang duurt het voor het overmorgen is? Vind jij dat lang duren? Of juist kort? Hier komen wellicht verschillen in tijdbeleving naar voren. Bijv.: Aan het eind van een lange zomervakantie heb je nog maar 3 dagen vakantie. En: Je wacht een heel jaar tot je weer jarig bent en het is al over 3 dagen! Wanneer zullen de 3 dagen lang duren voor het kind in het gedicht? En wanneer zal de tijd snel gaan? Kun je eigen voorbeelden/ervaringen noemen, waarin de tijd langzaam/snel gaat? Loopt de klok dan ook echt langzamer/sneller?

15

Leerlingen leren inschatten hoe lang bepaalde activiteiten duren

Tijd schatten Om de beurt krijgen de leerlingen een opdracht. De anderen schatten van tevoren hoe vaak/lang de opdracht

©HERA snelleren.nl

Nodig: Klok met secondewijzer Voorbeelden: Beker water drinken Je naam mooi schrijven Cadeautje inpakken Blokkentoren bouwen Neus snuiten Koekje eten Touwtje springen Jas aantrekken Huisdier aaien/knuffelen Boek doorbladeren Bellen blazen Liedje luisteren Dansen Enzovoort

Zandloper Kookwekker Voorbeelden: lereniseenmakkie.nl wll.sxills.nl


7

D.m.v. zang en beweging de hersenen even “opfrissen”. Leerlingen ervaren de dynamiek in tempo en toonhoogte

20-30 Leerlingen ontdekken van zelf gekozen activiteiten hoe lang deze duren en leren omgaan met de stopwatch

©HERA snelleren.nl


gedaan kan worden in de gegeven tijd. Let op: het is geen wedstrijd. Je bent nieuwsgierig hoe lang iets duurt. Als tijdmeter gebruik je een zandloper of kookwekker. Daarna (of een volgende keer) kunnen 2 leerlingen tegelijk een activiteit doen. Bijvoorbeeld: Terwijl een leerling een puzzel legt, zingt de klas een kort liedje. Hoe vaak zullen wij het lied gezongen hebben, als de puzzel klaar is? Terwijl een leerling z’n jas aantrekt, geeft een ander plantjes water. Hoeveel plantjes hebben water gehad, als de jas is dicht geritst/geknoopt? De puzzelkast opruimen en (touwtje)springen. Een groot vel papier vol schilderen en veters strikken. Enzovoort. Daarna evalueren of de inschatting klopte.

Een (eenvoudige) puzzel leggen (Hoeveel stukjes zijn er gelegd?) Blokkentoren(s) bouwen Bal overgooien of rollen in de kring Rondje door de klas lopen/hinkelen Potloden slijpen Alle leerlingen om de beurt de hand schudden Auto’s/blokjes o.i.d. in een kist doen Kralenplank vullen met kralen Bal in emmer gooien Vingerhaken

Beweging Leerkracht en leerlingen doen samen een aantal keren het versje “Grote klokken” met verschillende bewegingen, waarbij het opvoeren van de snelheid en toonhoogte in tact blijft.

Versje “Grote klokken” Bewegingen: Handen rond elkaar draaien Beurtelings met rechter- en linkerhand op de knieën slaan Met de hand/arm cirkels draaien in de lucht Met ’t hoofd naar links en rechts draaien Enzovoort

Verwerking Opdracht 1: Kleur de mandala-klok in. De jongere leerlingen willekeurig, de oudere kunnen ‘m symmetrisch inkleuren. Opdracht 2: (In tweetallen) Bedenk activiteiten waarvan je wilt onderzoeken hoe lang deze duren. Zie bijvoorbeeld eerder genoemde voorbeelden. Maak van elke activiteit een tekeningetje in de eerste kolom van het werkblad. Voer de activiteiten één voor één uit en laat een klasgenoot de tijd meten met een stopwatch. Noteer na elke activiteit het aantal seconden in de tweede kolom.

mandala-klok downloaden:

Laat leerlingen zelf ook “tijdexperimenten” bedenken en uitvoeren

www.kleurplaten.nl (of een andere van deze site) Stopwatch (per tweetal) Of een grote klok met secondenwijzer.

Werkblad: Tijd meten Bespreek opdracht 2 plenair na afloop: ervaringen, opvallende resultaten, overeenkomsten/verschillen, wat heb je geleerd?




Kijk op de klok en Tijd schatten groep 3 en verder Samenvatting

Kinderen ervaren hoe verschillend je tijd kunt beleven, afhankelijk van de activiteit/stemming. Ze schatten in hoe lang bepaalde activiteiten duren en meten de tijdsduur.

Onderwerp/thema/ Tijdbeleving. Pijlers: Strategie, Zelfredzaamheid, Zelfbeeld pijlers Leerdoelen

Kennis / inzicht

Kinderen leren dat “tijd” op verschillende manieren beleefd kan worden

Vaardigheden

Tijdsduur van activiteiten inschatten. Tijd meten.

Houding

Ik ben nieuwsgierig naar hoe lang een bepaalde activiteit zal duren. Oefenen met tijd inschatten en terugblikken, is een basis voor goed kunnen plannen.

Doelgroep

Vanaf groep 3

Totale duur

20 minuten, en 30 minuten geïntegreerd in werkzaamheden voor een domein of onderwerp naar keuze

Benodigdheden

Zelf

 Stopwatch  Grote klok met secondewijzer

Leerlingen

 Horloge met secondewijzer (of stopwatch, of mobiele telefoon met stopwatchfunctie)

 Les: Kijk op de klok LL Werkvormen

Plenair, individueel en/of tweetallen

Ruimte

Geen specifieke vereisten

Bronnen

-

Transfer

Als leerkracht kun je kinderen bewust maken van hun tijdbeleving door ze bij verschillende (school)activiteiten vooraf te vragen een inschatting te maken. Wijs erop dat je dit doet om hen te helpen realistisch(er) te leren schatten, dus niet om daarna een wedstrijd te houden of de geschatte tijd “gehaald” kan worden. Denk hierbij aan: Aankleden voor of na gym, tussendoortje opeten/drinken, verhaal lezen bij bijv. Nederlands, werkblad maken voor bijv. aardrijkskunde, enz. Geef de kinderen de opdracht om de duur van activiteiten of werkjes eerst in te schatten, dan te doen en daarna meten hoe lang het heeft geduurd. Herhaal het schatten en meten net zo lang totdat het een ingebakken gewoonte is geworden.

©HERA snelleren.nl




Detail Lesplan groep 3 en verder Duur Wat/leerdoelen 5

Kinderen leren dat ieder de tijd anders beleeft. Tijd die voor de één snel lijkt te gaan, vindt de ander lang duren.

Hoe Plenair Opstaspel. Leerkracht noemt de items genoemd in het leerlinggedeelte, onder lang of kort. Als kinderen het lang vinden duren, gaan ze staan, bij kort blijven ze zitten. De kinderen noemen vervolgens ook een aantal voorbeelden, waarbij de klasgenoten gaan staan of blijven zitten.

Nodig/opmerking/tips Lang of kort (uit de les Kijk op de klok, leerlinggedeelte)

Hieruit volgt een kort gesprek waaruit blijkt dat wat voor de één kort (qua tijd) betekent, voor de ander lang is. 5

Ontdekken of je innerlijk aanvoelt hoe lang 2 minuten duren.

Tweetallen 2 minutenspel. Eén kind sluit de ogen. De ander kijkt op de klok en zegt “start” zodra de secondewijzer op de twaalf staat. Zodra het eerste kind denkt dat er 2 minuten voorbij zijn, steekt hij z’n hand op. De ander noteert hoeveel tijd er precies verstreken is. Hierna wisselen. Leerkracht inventariseert plenair de reacties en ervaringen. Variant of om vooraf te doen: Kies 3 jongens en 3 meisjes uit die voor de groep moeten komen te staan, waarbij zij niet, maar de rest wel de klok kan zien. Tijd gaat in en van deze 6 gaat elk zitten op het moment dat hij of zij denkt dat 1 of 2 minuten voorbij is. De rest van de groep blijft zo stil mogelijk en mag geen hits geven.

Grote klok met secondewijzer Papier en pen Verleidelijk is om in je hoofd tot 120 te tellen. Probeer ’t aan te voelen zonder tellen. Wacht met nabespreken tot alle kinderen hun ogen open hebben! Anders stoor je misschien hun oefening Met dank aan Else Jonkman van de Triangel. Haar ervaring was steeds dat de meiden uit groep 8 een beter tijdgevoel hadden dan de jongens! Of zij speelden vals en telden de seconden?

30

Tijdsduur van activiteiten leren inschatten. Tijd meten en controleren of ’t realistisch is ingeschat

Individueel/tweetallen Kijk op de klok werkboek Kijk op de klok leerlingboek. Kinderen maken individueel de opdrachten. Wat betreft het meten van de tijd, kunnen ze ook samenwerken in tweetallen.

5

Evaluatie

Om de beurt presenteren kinderen het stukje dat ze in het laatste blauwe blok geschreven hebben (wat heb ik geleerd/onthouden?)

©HERA snelleren.nl




Roos Als mama zegt: “Kom nu, Roos” en ik kom niet, dan wordt ze boos Maar als ik op een feestje vraag: “Gaan we nu?” dan duurt dat nu nog een hele poos “Ja, we gaan zo hoor, meid” en dat zo duurt toch een tijd! “Echt lieverd, nog even eerst iedereen een handje geven” Daarom heb ik iets stouts gedaan: mij verstopt, net toen we zouden gaan Het duurt maar even dat ik verdwijn je ziet mij zo, als ik weer verschijn Ik kom straks, wees maar niet bang en straks, duurt dat kort of duurt dat lang? Tot half zes of tot kwart over elf? Hoe lang straks duurt, bepaal ik lekker zelf! Overmorgen Ik ben een pietsie van de wijs mama is op zakenreis “Dag, hoor mam en veel plezier” Papa riep: “Wij redden het hier! Ik zal voor Roosje zorgen goede reis en tot overmorgen” Papa doet een beetje druk en blij alle aandacht is nu voor mij We doen spelletjes en lezen boeken ik mag me verstoppen en papa gaat zoeken We eten op de bank, voor de TV ik eet met m’n handen en papa doet mee We doen allemaal leuke dingen paardje rijden en liedjes zingen Maar voor we gaan touwtjespringen in de gang vraag ik: “Overmorgen… Duurt dat lang?” Grote klokken Grote klokken zeggen: bim-bam, bim-bam Kleine klokken zeggen: tik-tak, tik-tak En die kleine polshorloges: rikke-tikke-tikke-tikke-tikke-tikke-tik! Uitvoering: Met zware stem en in langzaam, ritmisch tempo: Grote klokken zeggen bim-bam, bim-bam (beweeg het lichaam rustig van links naar rechts en andersom, op de maat van de woorden bim-bam) Gewone stemhoogte, langzaam tempo: Kleine klokken zeggen tik-tak, tik-tak (stem hoger, iets sneller bewegen op de woorden tik-tak) Hogere stem, vlot tempo: En die kleine polshorloges rikke-tikke-tikke-tikke-tikke-tikke-tik! (Hele hoge stem en snel bewegen) ©HERA snelleren.nl


Handleiding Handige routes - 2 Lereniseenmakkie Werkboek

Recommend Documents