Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013 Wijkgericht in integrale Maatschappelijke Dienstverlening Mensgericht op zelfredzaamheid en preventie Centraal in decentralisaties
SEZO Tel 020-6675100 Fax 020-2063115
Ottho Heldringstraat 5 1066 AZ Amsterdam
sezo.nl
[email protected]
Inhoudsopgave
Inhoud Samenvatting ........................................................................................................................... 1 Context wijkzorgteams............................................................................................................. 3 Klantencontacten ..................................................................................................................... 4 Bijdrage aan visie en doelen ................................................................................................... 5 Maatschappelijke Dienstverlening ........................................................................................... 8 SEZO & SO&T om kind en ouders ........................................................................................ 10 Klanttevredenheidsonderzoek ............................................................................................... 12 (Vroeg) Eropaf ....................................................................................................................... 14 (Vroeg) Eropaf naar gebied ................................................................................................... 15 Schuldpreventieproject .......................................................................................................... 16 Emancipatiecentrum Vrouw en Vaart .................................................................................... 17 BuurtBeweegcentra ............................................................................................................... 19 Evaluatie Buurt in Beweging .................................................................................................. 21 Aanpak gezonde wijk effectief ............................................................................................... 26 Ik Fiets, preventieve gezondheidszorg .................................................................................. 27 Prestatietabellen .................................................................................................................... 28 Factsheet Vrouw en Vaart ..................................................................................................... 31 Bijlage Interview Schuldpreventie .......................................................................................... 32 Bijlage Interview BuurtBeweegcentra .................................................................................... 36
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
Samenvatting
Pg. 01 Uit het eindrapport van LPBL MKBA Gezonde Wijk in Nieuw-West blijkt dat Buurt in Beweging een kosteneffectieve aanpak is en goed scoort in vergelijking met andere preventieve aanpakken.
Samenvatting In het middelpunt van transities De invoering van de participatiewet, de overheveling van AWBZ begeleiding en verzorging naar de Wmo en de transitie van de Jeugdzorg in 2015 hebben effect op de organisatie en activiteiten van SEZO in Amsterdam Nieuw-West. De landelijke decentralisaties krijgen een stedelijk karakter met Koersbesluiten Amsterdamse Zorg: Noodzaak Voorop en Om het Kind. Voor SEZO is ook het stedelijke programma één stad, één opgave van groot belang. Armoede en schuldhulpverlening zijn hierin benoemd tot kernactiviteiten van maatschappelijke dienstverlening. Het stedelijke programma Samen DOEN moet daarnaast leiden tot een systeeminnovatie. Binnen de nieuwe Amsterdamse zorg zal de 1e lijnszorg worden aangeboden door de driehoek huisarts-wijkverpleegkundige en algemeen maatschappelijk werk. In 2014 zal Osdorp in Nieuw-West één van de zes proeftuinen zijn met wijkgerichte zorg. Voor deze thuiswedstrijd van SEZO zijn de voorbereidingen in volle gang.
Organisatie: Integraal werkende gebiedsteams SEZO werkt volgens haar strategienota planmatig toe naar deze transities en ligt op koers. In de tweede helft van 2013 zullen drie gebiedsteams operationeel zijn waarin Maatschappelijk Werk, Schulddienstverlening en Sociaal Juridisch Advies integraal in de wijk opereren. Hierdoor sluit de organisatie direct aan bij de proeftuin Osdorp met wijkgerichte zorg.
Resultaten 1e helft 2013 In de eerste helft van 2013 scoort het (Vroeg) Eropafteam van SEZO bovengemiddeld. Hierdoor worden grotere schulden en uithuiszettingen voorkomen. Ook het projectteam van de Budgethelpdesk bereikt honderden burgers met voorlichtingen en spreekuren. Bovendien geeft SEZO op scholen budgetlessen aan kinderen en voorlichting aan ouders. Uit het eindrapport van LPBL MKBA Gezonde Wijk in Nieuw-West blijkt dat Buurt in Beweging van Vrouw en Vaart een kosteneffectieve aanpak is en goed scoort
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
Samenvatting
Pg. 02
in vergelijking met andere preventieve aanpakken. De ontwikkeling van de Als de crisis in 2008 is begonnen en het gemiddeld vijf jaar duurt voordat cliënten zich melden met schulden, dan gaan de klappen nu vallen.
BuurtBeweegcentra is ver gevorderd maar staat bij gebrek aan financiering stil. SEZO scoort een 6,8 in het klanttevredenheidsonderzoek dat in juni 2013 is gehouden. Hoewel dit in het licht van de veranderingen in 2012 en de nieuwe werkwijze gebaseerd op Eigen Kracht een realistische score is, ligt de ambitie van SEZO veel hoger. Ten aanzien van de gestelde doelen van de dagelijkse dienstverlening die SEZO en Vrouw en Vaart in opdracht van het stadsdeel uitvoeren, liggen zij op schema. Bij Vrouw en Vaart zijn inmiddels ook de voorbereidingen gestart voor het 10-jarig jubileum. Als onderaannemer in de samenwerking met SO&T worden hoge aantallen bezoekers tijdens de open inloop van de opvoedbijeenkomsten geregistreerd. SEZO en Vrouw en Vaart zijn zichtbaar aanwezig in de wijken met haar teams van professionals en getrainde vrijwilligers en stagiaires en zijn goed bereikbaar. De websites van SEZO en Vrouw en Vaart kennen in 2013 respectievelijk circa 11.000 en 4.000 unieke bezoekers. De online bereikbaarheid op sezo.nl is toegenomen door de chatfunctionaliteit.
Vooruitblik De vraag van cliënten is groot en zal mede door de crisis en veranderende weten regelgeving eerder toenemen dan afnemen. SEZO verwacht met de operationalisering van de integrale gebiedsteams haar dienstverlening verder te kunnen verbeteren. Door onder meer intensieve samenwerking op beleidsniveau wil SEZO haar professionele bijdrage leveren aan een sterke 1e lijnszorg voor Nieuw-West.
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
Context wijkzorgteams
Pg. 03 De Maatschappelijk Werker wordt de klantcoach, ondersteund door Sociaal Raadslieden en Schuldhulpverlene rs en waar mogelijk door vrijwilligers en stagiaires.
Context wijkzorgteams In Amsterdam zal vanaf 2015 in 22 wijken zorg voor volwassenen op wijkniveau worden aangeboden. Er worden drie lijnen onderkend. De 1e lijn omvat de wijkzorgteams, bestaande uit huisarts, maatschappelijk werker en wijkverpleegkundige. Naast deze teams zijn er Ouder- en Kindteams actief. Onderling wordt samengewerkt. De 2e lijn wordt gevormd door een flexibel aanbod en een specialistisch zorgaanbod. Het flexibele aanbod bestaat bijvoorbeeld uit gespecialiseerde dagbesteding en schoonmaakhulp. Het specialistische aanbod bestaat uit het bestaande aanbod waarvoor een vorm van indicatiestelling nodig is of psychiatrische aandoening met ernstige gedragsproblematiek (GGZ). Ook arbeidsmatige dagbesteding en begeleid werken vallen hieronder. De 0e lijn bestaat uit een aanbod van digitale en telefonische informatievoorziening en basisvoorzieningen in de wijk. Deze omvat versterking van vrijwillige inzet en informele netwerken, versterken en ondersteunen van mantelzorgers, dagbesteding (participatie en activering), en informatie en advies en vraagverheldering (sociale loketten). De kernactiviteiten van SEZO liggen in de 1e lijn, zowel op gebied van maatschappelijk werk als van Ouder- en Kindteams. De laatste jaren is sterk geïnvesteerd in de 0e lijn met projecten als portiekgesprekken en de nieuwe werkwijze met de opbouw van een sterk netwerk van vrijwilligers. In Vrouw en Vaart in Osdorp worden participatie, activering, vrijwilligerswerk en informele netwerken gestimuleerd door een aanbod van Lifestyle activiteiten gericht op gezond gedrag en preventie. De Amsterdamse Aanpak Gezond Gewicht is hierbij een beleidskader dat aansluit op de missie van Vrouw en Vaart. In 2014 zal Osdorp één van de zes proeftuinen zijn met wijkgerichte zorg. Voor deze thuiswedstrijd van SEZO zijn de voorbereidingen in volle gang. De gebiedsteams zijn geformeerd, de integrale werkwijze is helder. De Maatschappelijk Werker wordt de klantcoach, ondersteund door Sociaal Raadslieden en Schuldhulpverleners en waar mogelijk door vrijwilligers en stagiaires. In de tweede helft van 2013 wordt de werkwijze geoperationaliseerd.
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
Klantencontacten
Pg. 04
Klantencontacten Social Helpdesk De vier Social Helpdesks van SEZO worden bemand door circa 45 vrijwilligers en circa 10 2e jaars stagiaires. Naar schatting bezoeken gemiddeld 20 cliënten per dag een Social Helpdesk met vragen over wonen, zorg en welzijn. Vrijwilligers spreken hen aan op Eigen Kracht, verwijzen in het netwerk, helpen hen direct met eenvoudige vragen of verwijzen door naar professionals van SEZO. In 2013 is in Nieuw-West het Loket Zorg en Samenleven samengegaan met het participatiecentrum. De loketten dragen nu de naam Sociaal Loket. Omdat ook in het Koersbesluit een nadrukkelijke rol voor de Sociale Loketten in de 0 e lijn is benoemd, kan het voor cliënten onduidelijk zijn welke informatie zij waar moeten halen.
Cliënt Contact Centrum Hoewel het vroeger effectiever leek om verschillende telefoonnummers voor speciale diensten te communiceren, wordt nu één telefoonnummer in alle communicatie gebruikt. Het gebruik van dit nummer leidt tot contact met het Cliënt Contact Centrum. In juli 2013 is de fysieke ruimte verbouwd aan de Wolbrantskerkweg om medewerkers meer ruimte te kunnen bieden. Verwacht wordt dat telefonisch contact verder zal toenemen.
Online Naast gerouteerde e-mail kunnen cliënten via de website een contactformulier insturen, zich aanmelden, een vraag op het forum stellen en sinds de eerste helft van 2013 op bepaalde tijden chatten.
sezo.nl januari-juni 2013:
15.920 bezoeken
11.230 unieke bezoekers
1.870 per maand
Record 199 per dag
Meest bekeken: Homepage, contact, spreekuren
67% via zoekmachines, 25% direct, 8% verwijzing
Via universiteit.nl, amsterdam.nl en socialekaart.amsterdam.nl.
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
Pg. 05 Bovendien is 75% van de crisismeldingen die via Eropaf zijn gedaan en waar sprake is van een dreigende woningontruiming bereikt. Hiermee is in ruim 90% van de gevallen daadwerkelijk woningontruiming voorkomen.
Bijdrage aan visie en doelen
Bijdrage aan visie en doelen Alle activiteiten van SEZO dragen bij aan de visie gebaseerd op eigen kracht en zelfredzaamheid. SEZO neemt actief deel aan de implementatie van het Wmobasisvoorzieningenpakket. Voor de Maatschappelijke Dienstverlening dragen de activiteiten van SEZO bij aan de volgende doelen: 1. In staat stellen van mensen met een functiebeperking tot het voeren van een zelfstandig huishouden. SEZO verwijst cliënten naar het Wmo loket en helpt cliënten zelf met het aanvragen van indicaties bij het CIZ. SEZO wijst cliënten op bestaande voorzieningen en ondersteunt bij het inschakelen van mantelzorgers en eigen netwerk. 2. Gericht op behouden en verkrijgen eigen regie van cliënten over hun leefsituatie. Het ondersteunen van cliënten die tijdelijk geen regie meer hebben, is basis Algemeen Maatschappelijk Werk. Dit kan zijn door een crisisinterventie, ondersteuning bij omgaan met huiselijk geweld, trainingen (sterk!), het in kaart brengen van een situatie en oplossingsrichtingen schetsen en samen met de klant hierin keuzes maken. 3. Vermindering van sociaal isolement en sociale uitsluiting. SEZO ondersteunt bijvoorbeeld ouderen bij het onderhouden van sociale contacten en netwerk, wijst op voorzieningen voor ontspanning en ontmoeting en organiseert buurt- en galerijgesprekken. Vrijwilligers worden gekoppeld aan ouderen die moeite hebben met hun administratie en aan cliënten uit het schuldpreventieproject. Het programma-aanbod van Vrouw en Vaart haalt vrouwen uit het sociaal isolement. Dit aanbod is ook voorhanden in Huizen van de Wijk. Specifiek voor de Schulddienstverlening dragen onze activiteiten bij aan: 1. het voorkomen van problematische schulden Het project (Vroeg) Eropaf en Schuldpreventie in zes buurten draagt hieraan bij, evenals het geven van voorlichting en cursussen tijdens reguliere schuldhulptrajecten en op scholen. Signalering vindt plaats tijdens bijvoorbeeld activiteiten in de Speel-o-theek en opvoedspreekuren en onze activiteiten in Maatschappelijk Werk en Sociaal Juridisch Advies. 2. het voorkomen van uithuiszettingen zoals in het project Eropaf. 3. de verdubbeling van het aantal geslaagde schuldregelingen ten opzichte van de peildatum 2009. Hierop is het herontwerp van de Schulddienstverlening gebaseerd. Alle Madi’s werken volgens dit model. Met de nieuwe integrale
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
Bijdrage aan visie en doelen
Pg. 06
gebiedsteams plaatst SEZO in 2013 Algemeen Maatschappelijk Werk aan de voorkant van de dienstverlening. SEZO acht het noodzakelijk om meer begeleiding op het psychosociale vlak in het begin van de dienstverlening te bieden waardoor de cliënt beter in staat zal zijn problemen het hoofd te bieden. 4. de halvering van de doorlooptijd. De doorlooptijden liggen ook vast in de nieuwe schulddienstverlening. Er komen echter steeds meer taken zoals meer aanmeldingen van zzp'ers en ondernemers, het maken van budgetplannen en de WGS met alle administratieve taken. Omdat het aantal uren per traject toeneemt, staan de doorlooptijden onder druk. SEZO streeft ernaar voor het komende halfjaar minimaal één per vier weken contact te hebben met de cliënt, onder andere met de ondersteuningsgroep. Hierdoor zullen doorlooptijden versnellen. In 2013 wordt onze medewerking voor invulling en implementatie gevraagd voor: 1. Samen DOEN in de buurt. SEZO omarmt Samen DOEN omdat het voorkomt dat professionals langs elkaar heen werken. Samen DOEN dient zich te manifesteren bij meervoudige of gestapelde problematiek. Dan staat alles ten gunste vanuit één benadering en één team. Om te komen tot effectieve en efficiënte inzet heeft de SOM, waaronder SEZO, in maart 2013 haar zienswijze op Samen DOEN gecommuniceerd. SEZO levert nu drie medewerkers voor 16 uur per medewerker aan de drie Samen DOEN teams in Nieuw-West. 2. Kostprijsonderzoek. Dit is nog gaande. 3. Matchpoint. De aanvraagformulieren voor Matchpoint zijn getekend en per 1 augustus zal ook SEZO aangesloten zijn op Matchpoint. 4. 1 stad, 1 opgave. De trajecten thuisadministratie worden alleen nog in zeer complexe situaties door professionals opgepakt. Dit zijn er nu 18. Alle overige trajecten worden door vrijwilligers gedaan. Niettemin dienen deze te worden opgeleid en begeleid, gefaciliteerd en beloond. Met betrekking tot de Formulierenbrigade heeft SEZO een voorstel aan DWI en het Stadsdeel Nieuw-West gestuurd. Het uitgangspunt hierbij is dat deze taak door vrijwilligers wordt overgenomen, waarbij SEZO vrijwilligers begeleidt en DWI opleidt.
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
Bijdrage aan visie en doelen
Pg. 07
SEZO werkt op tal van terreinen samen, zowel in de staande praktijk als in alle overleggen aangaande de transities. Voor de burger zijn de meest in het oog springende samenwerkingen die met SO&T en Eigenwijks. De meest actuele nieuwe samenwerkingen zijn op uitvoerend niveau in wijken en buurten tijdens het schuldpreventieproject en met alle activiteiten van Vrouw en Vaart.
Sinds april 2012 biedt SEZO in samenwerking met Ymere, LSTA en Delta Lloyd (Delta Lloyd Foundation/BASTA) preventieve budgettrainingen en budgetbuddy’s Midden Osdorp. Door middel van huisbezoeken en een budgettraining leren cliënten administreren, het kasboek hanteren en budgetteren. SEZO begeleidt en coördineert vrijwilligers die worden betrokken vanuit Delta Lloyd en geeft trainingen, waaronder het hanteren van de administratiemap en de werkwijze maatschappelijke dienstverlening.
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
Pg. 08 Gemiddeld hebben schuldenaren al een jaar of 5 schulden voor ze een beroep doen op schuldhulpverlening (Jungmann e.a. 2011). Mensen met schulden leven vaak in hun eigen werkelijkheid. De Maatschappelijk Werker kan en moet die façade signaleren en daar doorheen prikken.
Maatschappelijke Dienstverlening
Maatschappelijke Dienstverlening In de eerste helft van 2013 heeft SEZO zich gericht op de vorming van integraal werkende gebiedsteams. In de tweede helft van het jaar zijn deze operationeel. Bij de integraal werkende teams is Algemeen Maatschappelijk Werk het eerste aanspreekpunt. De Maatschappelijk Werker kan bij uitstek een diagnose stellen en ook inschatten of en in hoeverre activering van Eigen Kracht zinvol is. Zelfredzaamheid is prima maar zelf dokteren kent risico’s. Waar nodig schakelt de Maatschappelijk Werker snel Schulddienstverlening in of Sociaal Juridisch Advies, vrijwilligers of externe dienstverleners. Hoewel Schulddienstverlening een eigen proces kent, is juist met de inzet van de Maatschappelijk Werker aan de voorkant veel winst te behalen. Gemiddeld hebben schuldenaren al een jaar of 5 schulden voor ze een beroep doen op schuldhulpverlening (Jungmann e.a. 2011). Mensen met schulden leven vaak in hun eigen werkelijkheid. De Maatschappelijk Werker kan en moet die façade signaleren en daar doorheen prikken. Wanneer zij cliënten helpen ontwaken uit hun droomwereld, volgt de harde vaak schokkende realiteit. Een cliënt heeft op dat moment veel meer baat bij Maatschappelijk Werk op Recept dan alleen aan een budgetcursus. Pas als problemen van psychosociale aard onder controle zijn en praktische zaken geregeld, kun je van een mens verwachten dat hij weer in staat is om te leren en zijn gedrag te veranderen. Mensen die achter een façade leven, ontkennen de werkelijkheid. Ze openen de post niet meer en zijn ook niet ontvankelijk voor folders over Schulddienstverlening. Het is aan de Maatschappelijk Werker om in een vroeg stadium te signaleren en in gesprek te gaan. Hiervoor moeten zij zich onder de mensen begeven in de wijk maar ook op internet. En in de toekomst is beschikbaarheid voor diegenen die wakker liggen van hun schulden, via bijvoorbeeld chat, een oplossing die SEZO ambieert. Want waarom geen 24/7 online hulpverlening wanneer 24/7 online winkelen wel mogelijk is? Waarom geen hulpzondag als koopzondag normaal is? Het is noodzakelijk om nieuwe oplossingen te bedenken omdat de vraag continu verandert. In de schulddienstverlening ziet SEZO bijvoorbeeld het aantal zzp’ers toenemen. Voor hen kunnen andere oplossingen veel beter aansluiten dan het reguliere
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
Maatschappelijke Dienstverlening
Pg. 09
proces Schulddienstverlening. Zij zijn ondernemend en ondernemers. Zij kunnen bijvoorbeeld E-learning als een uitdaging zien die ze graag aangaan. Stel daar tegenover een standaard Schulddienstverleningsproces met eigen kracht en zelfredzaamheid. Hierin schuilt het gevaar dat de ondernemer weer onderneemt met creatieve oplossingen als inkomsten uit illegale onderhuur of wietplantages. Er is dan ook maatwerk voor Schulddienstverlening nodig. Ook voor het groeiende aantal cliënten dat in het duurdere segment woont, in nieuwbouw in Nieuw-West. Het dicht bij de burger staan, weten wat er speelt, signaleren en aanspreekbaar zijn in de wijk, dat is bij uitstek het Algemeen Maatschappelijk Werk van SEZO. Ook voor cliënten met schulden die op deze wijze wakker worden geschud, erbij worden gehaald en notie krijgen van hun gewenste aanwezigheid. Zo trekt de Maatschappelijk Werker op naast de Schulddienstverlening en Sociaal Raadslieden. SEZO constateert dat het aandeel dossiers Sociaal Raadslieden (SR) in Geuzenveld/Slotermeer forser is dan in andere wijken. Dat is logisch is gezien de ondersteunende rol die zij bieden voor de Schulddienstverlening (SDV). dossiers gestart in 2012 en 2013 en gesloten of open in 2013
In de bijlagen zijn de prestatietabellen van het Maatschappelijk Werk en Sociaal
Geuzenveld/ Slotermeer
Raadslieden opgenomen. De
Osdorp
worden reeds op kwartaalbasis aan
prestaties van Schulddienstverlening DWI geleverd en op stadsdeelniveau
SR
AMW
Vroeg Eropaf
50,00% 40,00% 30,00% 20,00% 10,00% 0,00%
SDV
In de schulddienstverlen ing ziet SEZO bijvoorbeeld het aantal zzp’ers toenemen. Voor hen kunnen andere oplossingen veel beter aansluiten dan het reguliere proces Schulddienstverlening. Zij zijn ondernemend en ondernemers. Zij kunnen bijvoorbeeld Elearning als een uitdaging zien die ze graag aangaan.
Slotervaart/ Overtoomse Veld
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
besproken. Deze worden tevens real time gemonitord door DWI en afgezet tegen het stedelijk prestatiebeeld.
SEZO & SO&T om kind en ouders
Pg. 10
SEZO & SO&T om kind en ouders De Speel-o-theek in Amsterdam Nieuw-West wordt uitgevoerd door SO&T en SEZO. De samenwerking komt tevens terug in de uitvoering van de opvoedspreekuren. De Speel-o-theek Nieuw-West organiseert bijeenkomsten waar ouders andere ouders (Oudercafé) ontmoeten. Daarnaast wordt speluitleen voor kinderen tot 12 jaar en diverse verschillende themabijeenkomsten voor ouders verzorgd. De Speel-o-theken in Nieuw-West zijn gevestigd in drie Ouder- en Kindcentra. Het doel van de Speel-o-theek is om zoveel mogelijk verschillende ouders te bereiken en met elkaar in contact te brengen. Voor alle Speel-o-theken is de locatie in het OKC belangrijk. Ouders komen vanzelf naar bijvoorbeeld de GGD die in het OKC gevestigd is en kunnen dan ook automatisch in contact komen met de Speel-o-theek. De Speel-o-theek organiseert ook thema’s gerelateerd aan opvoeding en spelen. Vaste thema’s zijn: Positief opvoeden, Spelen is Leuk en leerzaam, Samen delen/samen spelen, Leren praten en Veiligheid in en om het huis. De thema’s worden volgens een vaste cyclus per locatie gegeven en er is ook ruimte voor andere thema’s zoals Ongehoorzaamheid, Slaapproblemen en Zindelijkheid. De thema’s worden conform de Triple P, Positief Opvoeden Methodiek aangeboden. Het team van SO&T en SEZO bestaat uit een coördinator van SO&T, en 4 vaste Speel-o-theek/oudercontactmedewerkers van SEZO. De coördinator is Triple P niveau 3 gecertificeerd en de vaste medewerkers Triple P niveau 2 gecertificeerd. Daarnaast zijn er vijf HBO-pedagogiek studenten werkzaam in de speel-o-theken; drie 3e jaars, één 2e jaars en één 1e jaars. Er zijn 8 vrijwilligers werkzaam. De werkzaamheden van de medewerkers zijn onder te verdelen in Speel-o-theek uren en toeleidingsuren. Ieder dagdeel worden ouders toegeleid naar andere dienstverlening, zoals opvoedspreekuren, opvoedcursussen, Maatschappelijk Werk, Schulddienstverlening, voorscholen, scholen, taalontwikkeling en Sociaal Raadslieden.
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
SEZO & SO&T om kind en ouders
Pg. 11
SO&T heeft een separate kwartaalrapportage voor de speel-o-theek opgesteld. De aantallen zijn zo groot dat alle locaties tijdens deze momenten met een vaste medewerker, een stagiaire en een vrijwilliger werken. Veel ouders met opvoedvragen worden bereikt.
Enkele highlights hieruit: In de eerste helft van 2013 is besloten om van de themabijeenkomsten een open inloop te maken. De medewerkers bereiden wekelijks opvoedthema’s voor en kijken per open inloopmoment of zij met de dan geïnteresseerde ouders apart kunnen zitten om het thema te bespreken. De vraag naar de open inloop is zeer groot. Ouders waarderen het zeer dat ze met hun jonge kind (bijna altijd 0-4 jaar) naar de speel-o-theek kunnen komen waar ze andere ouders kunnen ontmoeten, kunnen praten over opvoedonderwerpen, adviezen krijgen en hun kinderen leren om met andere kinderen en verschillend spelmateriaal te spelen. De aantallen zijn zo groot dat alle locaties tijdens deze momenten met een vaste medewerker, een stagiaire en een vrijwilliger werken. Veel ouders met opvoedvragen worden bereikt. Onderwerpen die veel aan bod komen zijn; algemene ontwikkeling kind, spel en speelgoed en het belang hiervan, samenspelen, zelfvertrouwen stimuleren, slaap- en eetproblemen, zindelijkheid. De diëtisten van Cordaan hebben op de Jan Tooropstraat en in de Kikker voorlichtingen gegeven over gezonde voeding tijdens de open inloop. Ten behoeve van Pedagogisch Advies beschikt SEZO over twee Pedagogisch Adviseurs die werken volgens de Triple P methodiek. Zij zijn Triple P gecertificeerd op niveau 3 en niveau 4. In de eerste helft van 2013 zijn er 1032 consulten tijdens het opvoedspreekuur verzorgd, 46% van de jaarbegroting. Tijdens de gesprekken waren de belangrijkste thema's en onderwerpen: •
Opvallend gedrag, met als belangrijkste onderwerp ‘niet luisteren/ongehoorzaam’
•
Aanpak opvoeding/ouderschap, en dan vooral ‘opvoedingsaanpak algemeen’ en ‘straf geven/grenzen stellen’
•
Emotionele ontwikkeling, vooral ‘slaapproblemen’
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
Klanttevredenheidsonderzoek
Pg. 12
Klanttevredenheidsonderzoek SEZO heeft een telefonisch klanttevredenheidsonderzoek uitgevoerd onder een selectie van cliënten die in 2012 een traject gestart zijn en dat in 2013 is afgesloten. Het onderzoek werd uitgevoerd door een participatiemedewerker en een vrijwilliger van SEZO. In totaal zijn er 259 cliënten telefonisch benaderd voor een interview van 20 vragen. 49 personen zijn bereikt, een respons van 19%. De gesprekken verliepen vaak moeizaam omdat men de taal slecht beheerst of de vragen niet begreep. SEZO scoort op klanttevredenheid een 6,8. Dit is de gemiddelde score van een 10-puntsschaal op de vraag welk cijfer cliënten aan SEZO zouden geven. 53% van de respondenten zou anderen zeker wel aanbevelen om naar SEZO te gaan en 22% waarschijnlijk wel. In het licht van de samengevoegde organisaties in 2012 met een moeizame dossieroverdracht en een jaar waarin zowel medewerkers als cliënten hun weg moesten vinden naar en binnen SEZO vindt SEZO deze score realistisch. Tevredenheid over medewerkers scoort neutraal. Respondenten vinden klantgerichtheid het meest belangrijk gevolgd door resultaatgerichtheid en betrouwbaarheid. Respondenten zijn tevreden over de inhoud van de gesprekken. De mate waarin de gesprekken hulp bieden bij het probleem werden beoordeeld met een score van 3,8 op een 5-puntsschaal. Het op tijd beginnen en eindigen van de gesprekken scoorde een 3,9. 98% vindt hierbij de mate waarin de gesprekken hulp bieden bij het probleem het meest belangrijk. Respondenten vinden dat hun problemen niet helemaal zijn opgelost. Zij geven aan dat zij iets beter in vel zitten en iets beter in staat zijn problemen op te lossen en te voorkomen. Zij geven aan dat zij weten waar ze terecht kunnen wanneer er problemen dreigen. Over de toename van hun zelfvertrouwen is men licht positief, evenzo dat zij beter weten wat verschillende instanties doen. Er is tijd nodig om de perceptie te veranderen ten aanzien van de nieuwe werkwijze waarbij een beroep wordt gedaan op de Eigen Kracht van cliënten. Daarnaast kan de formering van de nieuwe organisatie in 2012 een rol spelen in
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
Klanttevredenheidsonderzoek
Pg. 13
de tevredenheid van cliënten. Voor SEZO ligt de uitdaging om cliënten te allen Een score van 35% websitebezoek stimuleert ontwikkeling van online hulpverlening. Wanneer 35% van de cliënten naar tevredenheid de oplossing van hun probleem via de website zou kunnen vinden, is dit een relatief goedkoop middel met een groot bereik.
tijde naar tevredenheid te kunnen helpen. Bijna een derde van de respondenten geeft aan door vrienden, bekenden, familie voor het eerst met SEZO in aanraking te zijn gekomen. 14% geeft aan dat dat via internet is gebeurd. De helft van de respondenten heeft de Wolbrantskerkweg bezocht, de andere helft Ottho Heldringstraat. Zij zijn met betrekking tot openingstijden, telefonische bereikbaarheid, bereikbaarheid per OV, per auto, te voet/fiets, de sfeer in het gebouw en de veiligheid in en om het gebouw, tevreden tot zeer tevreden. Ruim een derde van de respondenten heeft de website bezocht. Op vragen over tevredenheid van specifieke onderdelen van de website is weinig antwoord gegeven. Diegenen die wel respons gaven op de specifieke onderdelen zijn tevreden tot zeer tevreden. De tevredenheid over het forum scoorde neutraal. Bijna 70% van de respondenten geeft aan folders van SEZO te hebben gelezen. Over de algemene informatie en de uitstraling is men tevreden tot zeer tevreden. Van de respondenten is 51% man, 49% vrouw met een gemiddelde leeftijd tussen de 41 en 50 jaar. 45% woont in Osdorp, 38% in Slotervaart en 17% in Geuzenveld-Slotermeer. 85,7% geeft aan dat zij meest gebruik hebben gemaakt van Schulddienstverlening, 2% van Sociaal Juridisch Advies en 12,2% van Maatschappelijk Werk. 10% van de respondenten heeft aangegeven nog vragen te hebben waarmee een medewerker van SEZO zou kunnen helpen. Deze zijn doorverwezen. Er is een behoorlijk aantal toelichtingen gegeven op vragen waarmee SEZO haar dienstverlening verder kan verbeteren. SEZO zal in de tweede helft van 2013 een continu onderzoek uitzetten op het evaluatiemoment in de klantroute en zal gaan werken met een klantenpanel.
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
(Vroeg) Eropaf
Pg. 14 SEZO zit er bovenop met Vroeg Eropaf. Met een slagingspercentag e van 78% bij corporatiemelding en en 53% bij massameldingen scoort SEZO boven de norm van respectievelijk 70% en 40%.
(Vroeg) Eropaf SEZO zit er bovenop met Vroeg Eropaf. Met een slagingspercentage van 78% bij corporatiemeldingen en 53% bij massameldingen scoort SEZO boven de norm van respectievelijk 70% en 40%. Bovendien is 75% van de crisismeldingen die via Eropaf zijn gedaan en waar sprake is van een dreigende woningontruiming bereikt. Hiermee is in ruim 90% van de gevallen daadwerkelijk woningontruiming voorkomen. Er is een onderscheid tussen massameldingen en corporatiemeldingen. Bij de massameldingen gaat het om een betalingsachterstand van zorgverzekering, energieleverancier of belastingen. Het team treedt per brief, telefonisch en huisbezoek in contact met cliënten. De corporatiemeldingen betreffen een huurachterstand van twee maanden. Hierbij gaat het team direct op huisbezoek en indien van toepassing probeert het team de cliënt per brief en telefonisch te bereiken. De goede scoringcijfers van SEZO zijn te danken een kwaliteitsslag die in 2012 is gemaakt. Een sterk team en goede procedures rondom de frequentie van bezoek /contact, de registratie en de methode van gespreksvoering liggen hieraan ten grondslag. Ook worden cliënten op kantoor uitgenodigd en wordt een inkomenscheck aangeboden. Het persoonlijk contact met cliënten is veel effectiever, zodat ook de werkwijze van de corporaties voor massameldingen wordt ingezet. Bij cliënten die niet willen of kunnen meewerken is er nu ook contact met de afdeling incasso van corporaties om betalingsachterstanden vroegtijdig aan te pakken en meer samen te werken door middel van een gezamenlijk plan van aanpak. De gemiddelde doorlooptijd van alle meldingen is 25,6 dagen. De cijfers zeggen overigens niets over de huurachterstanden. De ene corporatie zet meldingen eerder door dan de ander en hetzelfde geldt voor de eigen inzet. Het beeld dat SEZO heeft, is dat er doorgaans meer schulden zijn. Er gaat behoorlijk wat vooraf aan een melding, huis en energie zijn vaak het laatste waar achterstanden in betalingen optreden. Dit betekent ook dat het team flink doorverwijst naar Maatschappelijk Werk en Schulddienstverlening.
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
(Vroeg) Eropaf naar gebied
Pg. 15
(Vroeg) Eropaf naar gebied Zowel Google Maps als de Vroeg Eropaf meldingen zelf hebben een voorspellende waarde. Onderstaande Google Map combineert beide voorspellende waardes. In een oogopslag wordt de problematiek duidelijk. Vroeg Eropaf meldingen 1e helft 2013:
In onderstaande tabel is de relatie tussen de meldingen Vroeg Eropaf en de Schulddienstverleningsdossiers in de eerste helft van 2013 weergegeven.
Voormalig stadsdeel
Percentage Vroeg Eropaf
Geuzenveld/Slotermeer
Percentage SDV 39,13%
Osdorp
30,96%
32,64%
Slotervaart/Overtoomse Veld Overig
28,62%
23,96%
1,29%
0,76%
100,00%
100,00%
42,64%
De situatie Geuzenveld/Slotermeer is alarmerend. Er vanuit gaande dat Eropaf een ernstige signalering is van grotere schuldenproblematiek strekt het zeer tot de aanbeveling om andere vormen van schuldpreventie aan te bieden dan alleen de (Vroeg) Eropaf interventies. Het schuldpreventieproject in zes buurten dat SEZO in 2013 uitvoert in onder meer Geuzenveld/Slotermeer is gezien de omvang van de problematiek slechts een begin.
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
Schuldpreventieproject
Pg. 16
SEZO is zeer actief op gebied van schuldpreventie. Op scholen worden lessen en voorlichtingen gegeven aan kinderen en ouders. In de bijlage een interview met Jan Verkerk, schulddienstverlener en preventiemedewerker.
Schuldpreventieproject In 2013 voert SEZO in opdracht van Stadsdeel Nieuw-West het Projectplan Schuldenpreventie in zes buurten uit: Geuzenveld, Slotermeer Oost, Slotermeer West, Jacob Geelbuurt, Overtoomse veld en Staalmanpleinbuurt. De eerste helft van 2013 waren de activiteiten gericht op drie buurten: Staalmanpleinbuurt, Slotermeer West en Geuzenveld. Van de uitvoering van het plan is een separaat halfjaarverslag gemaakt. Omdat er samenhang is met de andere diensten van SEZO en de verslaglegging ervan, volgt hieronder een beschrijving. Om eigenheid te geven aan de campagne werd de naam Budgethelpdesk geïntroduceerd. De Bus van SEZO ging als GeldBus samen met een PR Team de buurt in om voorlichtingen en budgetspreekuren te verzorgen. Vrijwilligers van SEZO, gehuld in hesjes met de tekst Budgetcoach, deelden flyers uit en spraken mensen op straat actief aan. Zij belden ook aan bij portieken om bewoners te wijzen op de aanwezigheid van de GeldBus. De inzet van dit PR team leidde tot voorlichtingsgesprekken op straat die later ook resulteerden in deelname aan cursussen en spreekuren. De plaatsen waar de GeldBus stond, waren tot stand gekomen door een buurtverkenning en Google Maps. Een hoge concentratie schulden komt bijvoorbeeld voor in De Rousseaubuurt en Lodewijk van Dijssel buurt in Slotermeer West. Op basis van de voorspellende waarde zijn juist op deze plekken voorlichtingen en budgetspreekuren gehouden met de GeldBus. In samenwerking met De Alliantie werd een brief gestuurd naar bewoners met een huurachterstand in de Staalmanpleinbuurt. Ook in de nieuwsbrief van De Alliantie was aandacht voor de budgethelpdesk. Dit werd opgevolgd met een spreekuur in de GeldBus. Het leverde circa 20 deelnemers op het spreekuur op! Er is besloten de inzet in de eerste drie buurten, naast de tweede drie buurten, ook na de zomer voort te zetten. Inmiddels zijn er bijna 500 mensen in de drie buurten bereikt die hebben deelgenomen aan een cursus, spreekuur of voorlichting. Van het totaal aantal bereikte deelnemers zijn de meeste deelnemers bereikt in Slotermeer West (42%), gevolgd door Geuzenveld (38%) en Staalmanpleinbuurt (20%).
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
Emancipatiecentrum Vrouw en Vaart
Pg. 17
Emancipatiecentrum Vrouw en Vaart De afgelopen jaren is wel eens getwijfeld aan het bestaansrecht van Vrouw en Vaart. Financiering was lastig, continuïteit in het geding, de vraag was groot, de openingstijden stonden onder druk en het intensieve gebruik van de ruimte schreeuwde om extra onderhoud. En nog steeds is er onzekerheid om continuïteit van projecten te waarborgen. Het project Buurt in Beweging loopt tot 2014 door, daarna is het onzeker vanwege budget Ymere. De coördinator van de BuurtBeweegcentra kan niet meer gefinancierd worden en de aanvraag voor de Sportimpuls is afgewezen. Maar continu is er met de gedrevenheid van vrouwen om door te gaan, om zichzelf te bewijzen, te versterken en de horizon te verbreden. Maar liefst 85 vrijwilligers zijn verbonden aan Vrouw en Vaart. Zij hebben ieder een eigen netwerk waarin zij als rolmodel fungeren voor andere vrouwen, kinderen en mannen. Zij helpen de gemiddeld 1200 bezoekers per week hun weg te vinden, veelal op gebied van sport en bewegen.
vrouwenvaart.nl januari-juni 2013:
6.150 bezoeken
3.970 unieke bezoekers
660 per maand
Meest bekeken: Homepage, contact, over
60% via zoekmachines, 30% direct, 10% verwijzing
Via: Facebook, stagemarkt.nl, beinteractive.org en m.facebook.com.
Er is ook succes voor de vrijwilligers van de moestuin, tevens bewoners van Meer en Oever, die met een bewonersinitiatief het openbare grasveld naast de moestuin van Vrouw en Vaart tot moestuintjes voor buurtbewoners maken. Samen met Groene Ruimte Maken wordt deze zomer een start gemaakt.
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
Pg. 18
Emancipatiecentrum Vrouw en Vaart Vrouw en Vaart kent vele samenwerkingsvormen. Bijvoorbeeld met NLtraining en Pacetaal, aanbieders van specifiek taalaanbod zoals duaal traject (taal en vrijwilligerswerk) en taal voor alleenstaande moeders. Bij DWI brengt Vrouw en Vaart voor het project alleenstaande ouders expertise in. Samen met Werkpunt worden voorlichtingen in Vrouw en Vaart georganiseerd en andersom wordt Werkpunt bezocht. Vrouw en Vaart werkt samen met alle Huizen van de Wijk en is aanjager van het zeswekelijks overleg met vrouwencentra en Daadkr8. Met recht bestaat Vrouw en Vaart dit jaar 10 jaar. De Denktank van Vrouw en Vaart, een nog steeds groeiende groep betrokken vrouwen, is nauw betrokken bij de ontwikkeling van het lustrum. De voorbereidingen zijn in volle gang!
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
BuurtBeweegcentra
Pg. 19
BuurtBeweegcentra Sinds 2012 is Vrouw en Vaart voortrekker in de realisatie van zes tot acht BuurtBeweegcentra in Amsterdam Nieuw-West. Uitgangspunt van het initiatief om BuurtBeweegcentra in Nieuw-West op te zetten is het bevorderen van een gezonde leefstijl bij allochtone vrouwen in een achterstandsituatie (laag inkomen/gezondheidsrisico’s), door middel van het aanbieden van laagdrempelige beweegactiviteiten vanuit zes à acht locaties in Nieuw-West. Dit project is opgezet in het kader van preventieve gezondheidszorg.
Wat is bereikt Er is samenwerking tot stand gekomen met de welzijnsorganisaties in NieuwWest, de Huizen van de Wijk, Buurthuiskamers (zoals Immanuel Kanthof Social Garden, Tante Ali, De Buurtslager), Brede scholen, Vrouwenorganisaties en 1e lijnsgezondheidswerkers, Actenz, waarmee de basis is gelegd voor het opstarten van beweegactiviteiten voor de doelgroep vanuit deze centra. Er is een inventarisatie gemaakt van het bestaande beweegaanbod in de Huizen van de Wijk en de behoefte aan aanvullende beweegactiviteiten Er zijn voorlichtingen gegeven aan de doelgroep in de Huizen van de Wijk, op scholen en bij Vrouwenorganisaties. Hieruit blijkt dat de vrouwen behoefte hebben aan nieuwe beweegactiviteiten in de buurt, zoals fietsles, wandelen, zumba, zwemmen, dansen. Naast de vijf bestaande fietsleslocaties zijn op twee nieuwe locaties fietslessen gestart: Einsteinschool (één groep) en Huis van de Wijk België (twee groepen). Op beide locaties is geconstateerd dat er behoefte is aan uitbreiding van het beweegaanbod. In De Aker is in april een wandelgroep gestart. In De Buurtzaak is initiatief genomen om een wandelgroep te starten. Er is bekendheid gegenereerd in Nieuw-West dat Vrouw en Vaart het sport- en beweegaanbod voor vrouwen coördineert. Professionals nemen contact op voor informatie of omdat ze willen samenwerken.
Signalen Het bestaande beweegaanbod in de Huizen van de Wijk is nog mager. Het
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
BuurtBeweegcentra
Pg. 20
aanbod sluit onvoldoende aan op de behoefte bij de doelgroep. Zowel de professionals als de vrouwen noemen wandelen als activiteit waar veel behoefte aan is. Daarom legt Vrouw en Vaart de focus op het starten van wandelgroepen. De fysiotherapeuten gaven aan dat zij behoefte hebben aan een actueel overzicht van het beweegaanbod voor de doelgroep, zodat zij hun cliënten goed kunnen doorverwijzen.
Rol van de coördinator BuurtBeweegcentra De coördinator heeft gezorgd voor het ontstaan van een vertrouwensrelatie met de coördinatoren en activiteitenmakelaars van de Huizen van de Wijk, waarmee een basis is gelegd voor samenwerking. De coördinator heeft de noodzaak tot uitbreiding van het beweegaanbod bij de diverse organisaties in de wijk gesignaleerd en bespreekbaar gemaakt. De organisaties zijn gestimuleerd hiermee verder aan de slag te gaan. De coördinator heeft een breed netwerk opgebouwd. Onderdeel van de coördinatie is afstemming van de beweeginitiatieven.
Knelpunten •
Sommige buurtcentra zijn terughoudend in de samenwerking met Vrouw en Vaart op het gebied van het organiseren van deze beweegactiviteiten, omdat zij er niet altijd voor openstaan informatie te delen en omdat zij hun eigen activiteiten willen organiseren. Het aanbod fietslessen en loop/wandelgroepen is wel welkom, omdat deze activiteiten door Vrouw en Vaart gefinancierd worden.
•
Aangezien Vrouw en Vaart geen extra financiële middelen meebrengt voor het nieuwe aanbod, zien sommige Huizen van de Wijk de meerwaarde niet.
•
Bij het aanstellen van een buurtsportcoach is het belangrijk dat helder wordt dat dit in opdracht van het stadsdeel wordt uitgevoerd.
•
Het betalen van cursusgeld voor een georganiseerde beweegactiviteit is voor veel deelneemsters een bezwaar.
•
Continuïteit van de deelname aan sport- en beweegactiviteiten is een knelpunt. De vrouwen uit deze doelgroep hebben veel stimulans nodig om door te gaan met beweegactiviteiten.
•
Financiering van dit project. Zonder financiering kan de continuïteit niet gewaarborgd worden.
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
Evaluatie Buurt in Beweging
Pg. 21
Evaluatie Buurt in Beweging In de eerste helft van 2013 werd Buurt in Beweging geëvalueerd. Onderstaand de weergave:
Projectomschrijving Het stadsdeel Nieuw-West heeft in het kader van De Gezonde Wijk Buurt 5 (Slotermeer Zuidwest) aangewezen als pilotgebied. De gezondheid en sociaaleconomische situatie van de bewoners uit Buurt 5 liggen ver onder het Amsterdamse gemiddelde. De sportparticipatie van bewoners is laag. Tegelijk kampt een relatief groot deel van de bevolking met gezondheidsklachten en is er sprake van overlast door hangjeugd. Buurt en Beweging werd ingezet in Slotermeer Zuidwest, De Punt en Reimerswaal (Osdorp). Primair betrokkenen waren Ymere, stadsdeel (wijkzaken en sport), Vrouw en Vaart, Kick en Thaiboksvereniging Dojo en bewoners.
Beoogde resultaten en effecten Projectresultaat: Het programma De Buurt in Beweging zet sport en beweging als middel in om de maatschappelijke participatie van risicojongeren (10 tot 18 jaar) en geïsoleerde allochtone vrouwen te versterken. Het streven is dat 40% van de deelnemers binnen anderhalf/twee jaar is uitgestroomd naar (vrijwilligers)werk, opleiding of reguliere sportvoorziening. Maatschappelijk effect: Een wijk met gezondere bewoners, minder last van hangjeugd en meer bewoners die maatschappelijk participeren.
Planning project (start en einde) Start voorbereidingen: najaar 2009 – oktober 2010 Uitvoering: november 2010 – december 2012
Geplande doelen en activiteiten •
Oprichting publiek samenwerkingsverband bestaande uit Ymere, stadsdeel Nieuw-West, Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling gemeente Amsterdam, GGD en Hogeschool van Amsterdam
•
Aan de hand van verkennend onderzoek en daaruit voortvloeiende analyse is een uitvoeringsplan opgesteld
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
Evaluatie Buurt in Beweging
Pg. 22 •
Op basis van randvoorwaarden en uitgangspunten zijn er twee organisaties (Vrouw en Vaart en Kick en Thaiboksvereniging Dojo) aangesteld voor de uitvoering van het programma
•
Inrichting organisatiestructuur middels projectteam en stuurgroep
•
Faciliteiten en beheer De Willinklaan
•
Ontwikkeling intake en monitoringsformulieren
•
Vaststellen projectplannen
•
Werving doelgroep
•
Start programma november 2010
•
Organiseren sport- en bewegingsprogramma op basis van behoeften doelgroep en in samenwerking met organisaties gevestigd in De Willinklaan
•
De tweewekelijkse bewegingsactiviteiten worden gecombineerd met voorlichtingsbijeenkomsten (o.a. voeding, gezondheid, werktoeleidingsinitiatieven), conversatieles, huiswerkbegeleiding en empowermenttrainingen. En voortgangsgesprekken over het bereiken van individuele doelstellingen per deelnemer.
•
In 2011 is het werkgebied uitgebreid naar De Punt en Reimerswaal
•
Jaarverslag 2011
•
Het verbinden van concrete werktoeleidingsprojecten (Studio Notweg / Nieuw West Werkt / Chainworks) aan uitstroom deelnemers (ketenaanpak overleg)
•
Maatschappelijke kosten en baten analyse De Gezonde Wijk uitgevoerd door LPBL in opdracht van GGD/stadsdeel Nieuw West november 2012
Gerealiseerde resultaten De Buurt in Beweging fungeert als vindplaats, heeft een aanzuigende werking op nieuw aanbod en is het een voorbeeldprogramma waar nieuwe initiatieven op aanhaken. Zo is vertrouwen gelegd bij partners voor het ontwikkelen van een
Eind 2012 hebben aan het vrouwenproject 99 vrouwen deelgenomen, waarvan 16 uitgestroomd (3 naar vrijwilligerswerk, 8 EVC training, 2 opleiding Helpende Welzijn), 1 naar werk en 2 naar reguliere sportvoorziening. Aan het jongerenproject hebben 39 jongeren (jongens) deelgenomen, waarvan 21 uitgestroomd (7 naar stage, 3 LSR cursus, 5 naar werk en 1 naar reguliere sportvoorziening).
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
Evaluatie Buurt in Beweging
Pg. 23
vervolgtraject voor het gehele stadsdeel (Vrouw en Vaart wordt gefinancierd door Achmea, het project Beweegcentra uit: ontwikkelen laagdrempelig beweegaanbod voor 500 vrouwen (i.s.m. wijkcentra, Huizen van de Wijk en 1e lijnszorg)). Ook maakt De Buurt in Beweging onderdeel uit van Nieuw West Werkt: doorgaande leerlijn (van sociale activering naar werktoeleiding).
Spin-off: •
peer educators lopen wekelijks hard met aantal jongeren uit het programma
•
ouders meer betrokken bij schoolprestaties van hun kind
•
dialoog gesprekken vader – kind
•
vaders van jongeren zijn zelf gaan sporten
•
meidenproject verdedigingssport
•
organisatie landelijke /stadsdeelsportevenementen vanuit Willinklaan
•
Jeugdsportfonds heeft 19 jongeren uit het programma voorzien van een ledenpas
•
Vrouw en Vaart en Impuls hebben projectplan ouderparticipatie kinderopvang ontwikkeld en benaderen fondsen voor cofinanciering
Toelichting op resultaten De doelstelling uitstroom vrouwen is niet volledig gehaald. De ambitie voor uitstroom naar werk vanuit De Buurt in Beweging als sociaal activeringsproject bleek niet realistisch: de vrouwen hebben een grote afstand tot de arbeidsmarkt (trede 1/trede 2) en zijn zeer beperkt bemiddelaar door het Werkpunt. Gedurende de looptijd van het project is de doelstelling bijgesteld door uitstroom meer te richten op vrijwilligerswerk, EVC en LRS cursussen, en de deelnemers tijdens het project te ondersteunen op het gebied van taal/scholing en zelfredzaamheid.
Welke effecten zijn behaald? Conclusie MKBA: De Buurt in Beweging heeft een zeer positieve kostenbatenverhouding.
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
Evaluatie Buurt in Beweging
Pg. 24 •
De inschatting is dat het jongerenproject voor 20 à 30 procent van de succesvol toegeleide jongeren het verschil maakt. – Een jongere die een startkwalificatie haalt, levert in euro’s een baat van € 70.000, - en leidt tot minder schooluitval en tot minder overlast en onveiligheid in de buurt.
•
Voor de vrouwen van buitenlandse komaf gaat het om een verbetering van de mentale gezondheid en voor een deel een toename van de (norm) beweging. De inschatting is dat de mentale klachten bij een kwart van deze deelnemers afneemt en dat 10 procent als gevolg van De Buurt in Beweging wel aan de beweegnorm gaat voldoen.
Wie waren er betrokken? Huis van de Wijk, basisscholen, Vooruit, Be Interactive, Garage Notweg, ondernemers, streetcornerwork, Damsko, Bounz, Amsterdamse Vrijwilligerscentrale, Spirit, Implacement, Altra College, ROC Top, politie
Financiën Jaar
Begroot Gerealiseerd
2010/2011 67.000
67.000
2012
79.000
79.000
Leerpunten •
externe kwartiermaker heeft in zijn analyse niet het volledige sportaanbod in Buurt 5 meegenomen
•
voldoende aanbod vrijwilligerswerk/participatieplekken om succesvolle uitstroom vrouwen te kunnen blijven garanderen
•
registratie en rapportage individuele deelnemers vereist tijd en een nauwkeurig administratiesysteem alsmede bereidheid van vooral vrouwen van niet Nederlandse afkomst om gegevens beschikbaar te stellen
•
looptijd deelname programma voor vrouwen is verlengd van anderhalf naar twee jaar
•
cofinanciering noodzakelijk voor continuering De Buurt in Beweging
Succesfactoren: •
in de eerste fase lag de focus op organisatie van ontmoetingsactiviteiten om vervolgens een laagdrempelig beweegaanbod afgestemd op de behoeften van de deelnemers aan te kunnen bieden
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
Evaluatie Buurt in Beweging
Pg. 25 •
projectteam is betrokken en inspireert elkaar
•
locatie Willinklaan en samenwerking met gevestigde huurders
•
stevige samenwerking met professionals en partners uit de wijk zodat er een sluitend circuit is ontstaan waarin de doelgroep toegeleid wordt naar passende activiteiten
•
publiek private samenwerking
Ontwikkelpunten: •
intensiever samenwerken met Samen DOEN en 1e lijnszorg
•
invloed van het project beperkt zich tot een aantal domeinen: verdieping in bijv. schuldenproblematiek wenselijk
•
doorontwikkelen van het programma en verduurzamen via Beweegcentra en Sportimpuls
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
Aanpak gezonde wijk effectief
Pg. 26
Aanpak gezonde wijk effectief Uit het eindrapport van LPBL MKBA Gezonde Wijk in Nieuw-West blijkt dat de aanpak gezonde wijk in Nieuw-West op basis van voorzichtige inschattingen een kosteneffectieve aanpak is.
"Gezondheid is tegen beperkte meerkosten op de agenda gezet van andere beleidsdomeinen, met name de ruimtelijke ordening. Pilots & interventies zijn gebundeld waardoor waarschijnlijk meer spin-off en effectiviteit is behaald dan wanneer de uitvoering versnipperd over de stad zou hebben plaatsgevonden. Als met deze aanpak een (indirect) bereik van 50 procent in buurt 5 en de JOGG-buurt - wordt gehaald, met een effectiviteit van gemiddeld 1 procent, dan komen de kosten voor elk gewonnen gezond levensjaar op € 13.500. Dit is een goede score vergeleken met andere gezonde wijkaanpakken en andere preventieve instrumenten (zoals b.v. de APK-keuring of het rookverbod). Ook zonder het spin-off effect in de wijk is de aanpak kosteneffectief. Dit heeft te maken met de twee belangrijke onderdelen van het programma: Buurt in Beweging en JOGG. Buurt in Beweging heeft in potentie een positief maatschappelijk rendement en is ook rendabel wanneer de kwaliteit van leven niet wordt gewaardeerd. De belangrijkste baat zit in de betere ontwikkelingskansen van de jongeren. Het gaat om drie jongeren die (op termijn) de arbeidsmarkt betreden mét in plaats van zonder startkwalificatie. Het omslagpunt ligt bij 2 jongeren. Wanneer de Buurt in Beweging voor 1 jongere per jaar het verschil kan maken tussen uitval of het behalen van een diploma, dan is het programma maatschappelijk rendabel. Met JOGG wordt met een massieve aanpak en via de scholen ingezet op het bereiken van een gezond gewicht bij jongeren in de Staalmanplein/Delflandpleinbuurt. Ook dit deel van het programma komt als kosteneffectief uit de analyse. Wel moet hierbij worden aangetekend dat een lange adem heel belangrijk is om daadwerkelijk tot duurzaam effect te komen."
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
Pg. 27
Ik Fiets, preventieve gezondheidszorg
Ik Fiets, preventieve gezondheidszorg Fietsen is een laagdrempelige manier om vrouwen te laten bewegen. Fietsen is in Amsterdam een goede manier om je te verplaatsen: het is goedkoop en milieubewust. Niet onbelangrijk, want schuldenproblematiek van burgers is een actueel thema in het stadsdeel. In het stadsdeel Nieuw-West is het beleid gericht op stimuleren van fietsgebruik. Uitgangspunt is dat ieder kind moet kunnen fietsen. Moeders kunnen een belangrijke ingang zijn om fietsen onder kinderen te stimuleren. Onder alle bewoners wordt fietsen extra onder de aandacht gebracht en gestimuleerd. Het fietsgebruik ligt in het stadsdeel onder het gemiddelde gebruik.
Het aantal deelnemers van Ik Fiets bedraagt 90 deelnemers uit heel Nieuw-West: 9 groepen vanuit 6 locaties. Om het project te verwezenlijken is hiervoor een samenwerking met Combiwel, Impuls, Eigenwijks, Nisa4Nisa, Hippe Heks opgezet.
In 2012 ontving Vrouw en Vaart subsidie voor het project 'Ik Fiets' van Sportimpuls. Zij ondersteunt lokale sport- en beweegaanbieders financieel bij de opzet van activiteiten die zij ondernemen om meer mensen te laten sporten en bewegen. 'Ik Fiets' is een mooi project om vrouwen meer te laten bewegen zodat ze zelf actiever worden én een voorbeeld zijn voor hun kinderen. In september 2012 is 'Ik Fiets' van start gegaan in samenwerking met Stadsdeel Nieuw-West. Zij bood een cofinanciering tot 2013.
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
Prestatietabellen
Pg. 28
Prestatietabellen Prestatie-eenheden tabel 1: Algemeen Maatschappelijk Werk
Product
Informatie Advies Aanmelding Intake Procesmatige hulpverlening Langdurige begeleiding Kortdurende Begeleiding Casemanagement Crisis Deelname Frontlineteam
Aantallen beschikking 2013 2900 3020 1200 675
Realisatie aantallen eerste helft 2013 1611 1052 579 320
Prognose 2013
225
116
232
400
563
1126
100 70 N.v.t. bedraagt 48 uur per week over 52 weken
50 49 1248 uur
100 98 2496 uur
3222 2104 1158 640
Prestatie-eenheden tabel 2: Sociaal Raadslieden Product
Aantallen beschikking 2013
Informatie Advies Kortdurende dienstverlening Ondersteuning Formulierenbrigade en Sociale Help Desk
1325 2550 N.v.t. bedraagt 14 uur per week over 52 weken
Realisatie aantallen eerste helft 2013 741 1416
Prognose 2013
364 uur
728 uur
1482 2832
De aantallen informatie en advies en kortdurende dienstverleningstrajecten komen qua aantallen iets uit boven de beschikte aantallen. In de tweede helft van 2013 zal SEZO geen gebruik meer kunnen maken van de formulierenbrigadisten, maar zal er meer
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
Prestatietabellen
Pg. 29
ondersteuning geboden worden door stagiaires en vrijwilligers. Dit vraagt ook meer ondersteuningsuren dan de uren ondersteuning formulierenbrigade en social helpdesk die nu beschikt zijn. Naar verwachting zal de benodigde ondersteuning voor stagiaires en vrijwilligers 20 uur per week zijn. Ook is SEZO gevraagd een bijdrage te leveren aan de ondersteuning van BOOT studenten in de vorm van scholing en training. Ook hiermee zijn op jaarbasis 120 extra uren inzet gemoeid.
Tabel 3: Aantal cliënten aangemeld naar leeftijd Werksoort AMW SR SDV Crisis AMW
Leeftijd 18-23 64 24 26 1
Leeftijd 24 + 1493 1030 697 48
Tabel 4: (Vroeg) Eropaf BEREIK (VROEG) EROPAF eerste helft 2013 Type melding Vroeg eropaf corporaties Vroeg eropaf massameldingen Eropaf Totaal
Aantal afgesloten meldingen Q1+Q2 231
Aantal bereikt 181
Succespercentage
506
267
52,77%
81
61
75,31%
818
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
78,35%
Prestatietabellen
Pg. 30 Tabel 5: Kengetallen Personeel Kengetallen Personeelsformatie Peildatum 30 juni 2013 Aantal medewerkers Aantal vrouwen Aantal mannen Totaal aantal fte Gemiddelde aanstelling/ uren Gemiddelde anciënniteit in jaren Gemiddelde leeftijd Tijdelijke contracten in fte Aantal fte leidinggevend Projectmanagement in fte Staf in fte ICT Receptie/admin in fte Klantcontactcentrum Totaal fte primair proces Werkervaringsplaatsen gesubsidieerd Stagiaires Vrijwilligers
86 70 16 71,3 29,9 8,3 44,2 15,6 5,0 0,0 1,0 0,8 5,6 3,1 58,9 6 23 56
De organisatie van SEZO bestaat uit een Raad van Toezicht en Raad van Bestuur met een directeur/bestuurder. De Raad van Toezicht bestaat uit: De heer drs. A.T. de Jong, voorzitter De heer G.S. Lail (RA) Mevrouw drs. R. Bartels Mevrouw drs. M. Poolman De heer drs. A. Baan Raad van Bestuur: De heer E.P. Burgmans, directeur/bestuurder
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
Factsheet Vrouw en Vaart
Pg. 31
Factsheet Vrouw en Vaart Factsheet Bezoekers Deelnemers Werk Test Plekken (WTP)
Doorstroom
Aantal en toelichting gemiddeld 1200 per week 1100 47 trajecten, Aanbesteding loopt per 1 augustus af. De methodiek van EVC en coaching zal in de toekomst toegepast worden in begeleiding van vrijwilligers 6 participatiemedewerkers, waarvan 3 afkomstig uit WTP. 1 WTP-deelnemer stroomt door naar SEZO als participatiemedewerker. Eén participatiemedewerker is in april doorgestroomd naar regulier werk Natureluur, één stroomt door naar Cordaan in zorgopleiding met baangarantie, één naar opleiding Kraamzorg met baangarantie. 2 vrijwilligers zijn doorgestroomd naar betaald werk.
Stagiaires
9, waarvan 2 MBOniv4 en 7 HBO
Vrijwilligers Deelnemers Ik Fiets
85 9 groepen, 90 deelnemers uit heel NieuwWest, 6 locaties. Samenwerking met Combiwel, Impuls, Eigenwijks, Nisa4Nisa, Hippe Heks. 10 vouwen opgeleid (waarvan 3 afkomstig uit NUG project van de vrijwilligerscentrale, 2 medewerker van Vrouw en Vaart en 1 vrijwilliger van Vrouw en Vaart)
Ik Fiets, docenttraining
8 maart Internationale vrouwendag in de Meervaart Buurt in beweging
Be Interactive
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
Samenwerking met alle huizen van de Wijk, vrouwencentra en Daadkr8. Totaal aantal bezoekers 300. Overleg voor 2014 is al opgestart. 96 deelnemers, opleiding LSR niv 3 (leidster sport en recreatie). Hieraan namen 2 medewerkers, 1 WTP-er en 1 vrijwilliger van Vrouw en Vaart aan deel. 6 groepen, 135 deelnemers, 4 trainsters Vondelparkloop 31 deelnemers, Mokumse vrouwenloop 33 deelnemers, Zomerwandeltocht 80, lente wandeltocht 66. Samenwerking met Cityrunning (stedelijk initiatief)
Bijlage Interview Schuldpreventie
Pg. 32
Bijlage Interview Schuldpreventie Tegenwoordig zien we de klassen in diverse vormen en op diverse plekken terug. Een groot deel van de preventieactiviteiten is al lang niet meer vrijblijvend en opgenomen in het strakke protocol van de schuldhulpverlening. Cliënten die zich aanmelden met schulden komen automatisch in een zogenaamde sorteergroep en zijn vervolgens verplicht om deel te nemen aan de budgetlessen. De vraag hierbij is of de budgetlessen wel op de juiste plaats in het proces staan. Immers cliënten met schulden hebben doorgaans meer problemen aan hun hoofd en zijn hierdoor niet vrij om te denken en doen. De sorteerbijeenkomst vindt nagenoeg aan het begin van het schuldhulpverleningsproces plaats. Volgens Jan Verkerk, schulddienstverlener en preventiemedewerker, vergt de begeleiding van deze groepen een bijzondere aanpak. “Bij de start zijn veel deelnemers somber en terughoudend. Veel deelnemers denken dat zij veel verschillende schulden hebben omdat zij veel post krijgen. Maar de vaak ongeopende post blijkt in de sorteergroep dan één en dezelfde schuld. "
Gesorteerd op vensterbank Angst voor post leidt tot het niet openen van post. Ook het niet weten welke stukken bewaard moeten worden en welke niet, leidt tot stapels. Sommige mensen komen met vuilniszakken post aan, ongeordend en ongeopend. En soms zijn er ook voorbeelden die blijven hangen. Zo kwam er eens een deelnemer met een grote koffer in de sorteergroep. Op de vraag of de man op vakantie ging, opende hij zijn koffer. Daar lag keurig gesorteerd in plastic tasjes de post. Na het compliment van Verkerk bleek echter dat de post gesorteerd was op vensterbank voor, achter, etc. Het op orde krijgen van de administratie is één. In de sorteergroep leren de deelnemers hun administratie volgens de systematiek van SEZO te ordenen. Ze leren wat belangrijk is om te bewaren en wat weg kan. Er komt ruimte en rust. Tegelijkertijd wordt er een dossier gevormd dat noodzakelijk is voor verdere schulddienstverlening. De groepsgewijze aanpak is efficiënt en draagt bij aan het doorbreken van taboes.
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
Bijlage Interview Schuldpreventie
Pg. 33
Begroten is net als afvallen Later in het traject staat de verplichte budgetteringscursus op het programma. Hier leren deelnemers hoe een kasboek werkt en hoe zij een begroting moeten opstellen. In de cursus komen talrijke metaforen aan bod. Jan Verkerk: “Wanneer je wilt afvallen, stel je jezelf een doel. Als vanzelf ga je steeds op een weegschaal staan. Zo werkt het ook met een begroting. En het kasboek geeft inzicht in inkomsten en uitgaven: heb ik iets echt nodig of niet. Het ene brood is duurder dan het andere, dat geldt ook voor de plek waar je het koopt. En zo maak je de brug naar bijvoorbeeld verzekeringen.” Ook de budgetteringscursus vindt in groepsvorm plaats waarbij gestuurd wordt op interactie. Doorgaans komen deelnemers terughoudend binnen. Zij hoeven niet bang te zijn dat er inbreuk gemaakt wordt op hun privacy. Er wordt juist een sfeer gecreëerd waarin deelnemers zich vrij voelen om problemen te benoemen en met tips voor anderen te komen. En dat gebeurt ook: naar mate de tijd vordert, komt de interactie op gang. De cursussen kennen 12 tot 20 deelnemers terwijl de voorlichting en sorteergroepen zo’n 40 deelnemers per keer tellen. Deze worden in Coffeemania naast het hoofdkantoor van SEZO gehouden.
Preventie in buurten en op scholen De bijeenkomsten in het traject Schulddienstverlening dragen bij aan kennisvergroting en een verandering in houding en gedrag om meer of grotere schulden te voorkomen. SEZO voert in 2013 ook het schuldpreventie project in zes verschillende buurten in Nieuw-West om bij bewoners de mindsetting te veranderen. Daarnaast geeft SEZO voorlichting en lessen op scholen in Nieuw-West. Jan Verkerk coördineert dit aanbod voor groep 8 op basisscholen in Nieuw-West. Bovendien geeft hij daar samen met collega’s les en voorlichting. Tijdens de drie lessen per groep neemt Verkerk de kinderen van groep 8 aan de hand van de Geldkoffer van het Nibud en moderne YouTube filmpjes mee in hun belevingswereld van geld.
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
Bijlage Interview Schuldpreventie
Pg. 34
De leukste les van het jaar “Wat betekent lenen en wat is sparen? Wat geef je uit aan snoep en wat doet reclame met je? Wat kost eigenlijk het avondeten of een douchebeurt. Ik hoor regelmatig dat kinderen een uur onder de douche staan! Al snel hebben we het over zakgeld. Het blijkt steeds weer dat kinderen geen vast bedrag aan zakgeld krijgen en al helemaal geen taakstelling. Maar kinderen kunnen nog helemaal niet omgaan met die vrijheid. Zo gaat het ook met boodschappen doen. Vaak krijgen kinderen een bedrag mee voor het boodschappen doen en mogen een restantbedrag vaak houden en zelf weten wat zij ermee doen. Wat verder opvalt, is dat kinderen zich aardig bewust zijn van wat een sms’je kost en wat de kosten voor mobiele telefoons zijn. Waar een tijd geleden het bezit van een mobiele telefoon en groepsdruk een onderwerp van discussie was, ervaar ik dat nu niet. Kinderen hebben gewoon een mobiel.” Hoe belangrijk schuldpreventie ook is, het is lastig om de lessen in de drukke agenda te krijgen van de scholen. Het valt buiten het reguliere programma en daarbuiten is het druk met CITO, Sinterklaas- en kerstvieringen, verkeersexamens, etc. etc. De werving en coördinatie brengt dan ook behoorlijk wat werk met zich mee. Niettemin lukt het en worden ook ouders betrokken door bijvoorbeeld een ouderavond te combineren met een voorlichting over zakgeld en leergeld. Naast de schuldpreventie op basisscholen wordt er ook op het VMBO aan de onderbouw les gegeven. En soms komt er ook een verzoek vanuit de scholen. Zo werd SEZO gevraagd voor een presentatie op het MBO richting gezinsverzorging/opvoedkunde met betrekking tot schulden onder cliënten en leerlingen. Dat wordt dan weer gewaardeerd als “de leukste les van het jaar”.
Rolmodel creëren De terugkoppeling van cliënten en cursisten is voor SEZO belangrijk. Zo wordt na de budgetteringscursus een evaluatieformulier uitgereikt waarin negen van de tien keer wordt aangegeven dat cliënten succesvol hebben geleerd hun administratie te ordenen en niet meer uit te geven dan dat er binnenkomt. Het allerbelangrijkste is echter of de schuldpreventie echt werkt. En dat is nu juist lastig meetbaar. Volgens Jan Verkerk is het de logica die telt: “Ouders zijn het rolmodel. We zien in de schulddienstverlening generaties terugkomen, van oma,
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
Bijlage Interview Schuldpreventie
Pg. 35
naar moeder, kind en kleinkind. Wanneer wij met schuldpreventie de ouders en kinderen leren de juiste rol aan te nemen dan bereiken we iets. Vergelijk het met een handige vader die bewust of onbewust vaardigheden overdraagt aan zijn kinderen.” Schulddienstverlening houdt dan ook veel meer in dan het oplossen van schulden van cliënten. “Dat doen we eigenlijk ook niet. We coachen klanten bij het openen van hun post en het ordenen van hun administratie, werken aan ander gedrag en verrijken tegelijkertijd hun kennis. Maar cliënten van de schulddienstverlening hebben altijd een verhaal. Voor de vuist weg betreft 70% van de cliënten schulddienstverlening 1-oudergezinnen, een kwetsbare groep burgers. Het is de kracht van SEZO om samen met Maatschappelijk Werk, Sociaal Raadslieden en Schulddienstverlening op te trekken. We zeggen wel eens “Het geld voor Schulddienstverlening en de tranen voor Maatschappelijk Werk”. De integrale benadering is noodzakelijk om cliënten daadwerkelijk te helpen zelfredzamer te worden en te voorkomen dat situaties verergeren of escaleren.”
Agendasetting voor toekomst In het vak en in de markt worden signalen waargenomen die vragen om verder na te denken over nieuwe vormen van dienstverlening en verdere verbetering van bestaande dienstverlening. Meer naar klanten toe gaan, meer naar werkgevers toe gaan, samenwerken met deurwaarders en vroeger naar scholen toe gaan, zijn voorbeelden. Het stimuleren van de juiste mindset maar ook de agendasetting op gebied van armoede en schuldpreventie stelt SEZO voor een opgave. In de context van verregaande bezuinigingen en toenemende vraag zullen slimme, eenvoudige en effectieve oplossingen en methodieken noodzakelijk zijn.
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
Bijlage Interview BuurtBeweegcentra
Pg. 36
Bijlage Interview BuurtBeweegcentra Hanneke de Boer, coördinator BuurtBeweegcentra, van Vrouw en Vaart inventariseerde in de eerste helft van 2013 het bestaande aanbod in de wijken in Nieuw-West en ging in gesprek met buurtorganisaties als Huizen van de Wijk en zorgverleners om draagvlak te creëren. Uit de inventarisatie blijkt dat er onder buurtorganisaties over het algemeen bereidheid bestaat om deel te nemen aan de BuurtBeweegcentra. Toch zijn sommige beheerders en activiteitenmakelaars wel terughoudend. Zij wensen dan hun eigen aanbod te beschermen of zien weinig kansen door de beperkte financiële middelen. Maar soms kent het concept ook een vliegende start door het enthousiasme van de activiteitenmakelaar en de bestaande relaties van Vrouw en Vaart. Bij De Aker bijvoorbeeld werd vrijwel direct besloten om te gaan wandelen met geïnteresseerden bezoekers van dit Huis van de Wijk. Eerst onder begeleiding van de looptrainer van Vrouw en Vaart, vervolgens onder begeleiding van een vrijwilliger van De Aker. En inmiddels zijn er twee loopgroepen die wekelijks door de wijk lopen. De Aker was al bekend met de Fietslessen van Vrouw en Vaart en dat heeft ongetwijfeld bijgedragen tot de snelle start. Ook De Buurtzaak is enthousiast maar nog niet echt gestart. Er is financiering aangevraagd door een bewonersinitiatief in te dienen. In de Brede School Einstein Community zijn Fietslessen van start gegaan. Er bleek behoefte onder de moeders van de school maar uiteindelijk bestaat het merendeel van de deelnemers uit vrouwen uit de buurt en een enkele moeder van de brede school. En dat is precies waar de BuurtBeweegcentra op aanhaken: communities in beweging! Inmiddels zijn er op zeven locaties fietslessen. In het Sloterparkbad, Huis van de Wijk De Aker, de Einsteinschool, Huis van de Wijk België, Sportcomplex De Eendracht, Nisa for Nisa, de Buurtzaak en Vrouw en Vaart zelf. In totaal zijn er 9 groepen met totaal circa 90 deelnemers die 1 x per week 1 uur fietsles krijgen. De cursus duurt ongeveer vier maanden en bestaat uit 15 lessen. Deelnemers betalen Euro 2,- per les.
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
Pg. 37
Bijlage Interview BuurtBeweegcentra Hoe simpel het ook lijkt, volwassenen die niet kunnen fietsen, hebben de tijd nodig om de techniek te leren. Het gaat bijvoorbeeld om het bewaren van evenwicht en het leren remmen. Hiervoor is een methodiek ontwikkeld. Het afgelopen half jaar zijn er 10 docenten opgeleid die de fietslessen kunnen geven. In vijf theorie- en praktijklessen en een stage van 15 lessen waarin zij als assistent met fietsdocenten “meefietsen” leren zij communiceren, het vertrouwen geven aan cursisten en in de juiste volgorde instrueren. De fietsdocenten zijn allemaal vrouwen die zich herkennen in de doelgroep. Meer dan de helft is van Marokkaanse afkomst. De huidige docenten beheersten de kunst van het fietsen al en wilden zich inzetten om meer vrouwen te laten fietsen. Deze vrijwilligers zijn de ambassadrices van de Fietslessen en de BuurtBeweegcentra. Ze komen vanuit de vrijwilligerscentrale, via Huizen van de Wijk, via via en Vrouw en Vaart. Je kunt leren fietsen vergelijken met leren autorijden. Je leert het pas echt door het te doen. Daarom wil Vrouw en Vaart nu het project Fietsvriendin starten als vervolg op de fietslessen: Samen met een fietsvriendin boodschappen doen op de fiets, naar het park, naar school, etc. Op deze wijze raken vrouwen meer vertrouwd in het verkeer, vergroten hun actieradius en bewegen gezond. De BuurtBeweegcentra moeten uiteindelijk meer dan fietsen en wandelen bieden. Hier en daar wordt al Fitness en Aerobics gegeven. Daarbij is het belangrijk dat er begeleiding is zodat er verantwoord lessen gegeven kunnen worden. Dit hoort net als uniformiteit en variëteit van het aanbod bij de kwaliteitsstandaard die de BuurtBeweegcentra willen uitstralen. Zo ver is het echt nog niet. De contouren tekenen zich af maar er moet nog heel wat gebeuren om het fenomeen te claimen en bekend te maken zodat mensen als vanzelf willen deelnemen en ook zorgverleners kunnen doorverwijzen. Toch zijn er ook organisaties die zich nu melden met de vraag of zij mogen meedoen. Een concreet voorbeeld is de vraag van GGZ-Actenz uit Sloten voor samenwerking op gebied van wandel- en loopactiviteiten. De ontwikkeling van de BuurtBeweegcentra bestaat uit drie pijlers: werving, aanbod en netwerk. De basis is nu halverwege 2013 gelegd en het schreeuwt om een vervolg. Dit is noodzakelijk om het resultaat tot nu toe te borgen en nieuwe resultaten te boeken op weg naar een uniform, herkenbaar en
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013
Pg. 38
Bijlage Interview BuurtBeweegcentra laagdrempelig sport- en beweegaanbod voor bewoners van Nieuw-West. Signalen dat hier behoefte aan is, zijn er volop. Er zijn zelfs al heel veel aanmeldingen voor de fietslessen en wandelactiviteiten voor het najaar van 2013. Er zijn ideeën als Fietsvriendin in samenwerking met studenten van de Hogeschool van Amsterdam en het opzetten van een wandelbegeleidercursus, die het verdienen om gerealiseerd te worden. Het draagt bij tot het creëren van volume zodat er echt sprake is van BuurtBeweegcentra: plekken waar je graag naar toegaat voor jezelf en voor het contact met anderen.
Hanneke de Boer kreeg van Vrouw en Vaart een deeltijdcontract om zich bezig te houden met de ontwikkeling van de Buurt- en Beweegcentra en met de activiteiten van Buurt 5, Buurt in Beweging en de Fietslessen van Vrouw en Vaart. Hanneke, van oorsprong opbouwwerker, heeft haar passie gevonden in de combinatie van de ontwikkeling van vrouwen en sport en beweging. Ze volgde de opleiding Leider sportieve recreatie en gaf onder meer fietslessen in Oud-West en Nieuw-West. Ook maakt zij deel uit van de denktank van Vrouw en Vaart, het netwerk van vooraanstaande vrouwen dat op vrijwillige basis meedenkt in de ontwikkeling van Vrouw en Vaart.
Halfjaarverslag SEZO & Vrouw en Vaart 2013