persdossier
Guido & Cordelia
Originele Gezellehandschriften uit de schenking van het Guido Gezellegenootschap
tentoonstelling
14/09/2013 > 19/01/2014 Gezellemuseum, Rolweg 64, 8000 Brugge
info: www.museabrugge.be
p. 2
Tentoonstelling ‘Guido en Cordelia. Originele Gezellehandschriften uit de schenking van het Guido Gezellegenootschap’ Kort Onlangs schonk het Guido Gezellegenootschap een waardevolle collectie Gezellehandschriften aan het Guido Gezellearchief van de Openbare Bibliotheek Brugge. Daar werden de stukken volledig beschreven en gedigitaliseerd. Je kan ze raadplegen via www.gezelle.be of cabrio.bibliotheek.brugge.be/erfgoed/. Van 14 september 2013 tot 19 januari 2014 wordt een belangrijk deel van deze handschriften voor het eerst tentoongesteld in het Gezellemuseum. De handschriften zijn afkomstig uit de nalatenschap van Cordelia Van De Wiele. Zij was de secretaresse van Gezelle toen deze in Kortrijk woonde. Een ijverige secretaresse, mag wel gezegd worden! Ze hield een collectie spreuken en zegswijzen bij met het oog op de samenstelling van de Duikalmanak. Ze kopieerde met veel geduld fiches voor de Woordentas, die zou uitgroeien tot een bestand van 150.000 woorden en uitdrukkingen. En ze was de redder in nood van Gezelles uitgevers: vaak kopieerde zij in haar duidelijk leesbare handschrift de gedichten van haar meester zodat de uitgever-drukker het handschrift van Gezelle niet zelf moest ontcijferen… Ten slotte beheerde zij ook het adressenbestand van de priester-dichter en hield ze de administratie bij.
p. 3
In de tentoonstelling duik je in de poëziehandschriften (vooral van gelegenheidsgedichten voor huwelijken, jubilea, communies…), fiches met spreuken, adresbestanden en kattenbelletjes tussen secretaresse en meester. Eind oktober worden de fragiele handschriften gewisseld en kan je terugkeren om andere handschriften te komen bekijken.
Tentoonstelling ‘Guido en Cordelia. Originele Gezellehandschriften uit de schenking van het Guido Gezellegenootschap’ In het voorjaar van 2013 klopte het Guido Gezellegenootschap aan bij de Openbare Bibliotheek Brugge. De vereniging wilde graag haar collectie originele handschriften van Guido Gezelle aan de bibliotheek schenken. Niet verwonderlijk, want binnen de Openbare Bibliotheek Brugge functioneert het Guido Gezellearchief, dat een omvangrijke collectie handschriften, foto’s en documenten van en over de dichter verzamelt en ontsluit. Het is daarmee een belangrijk centrum voor onderzoekers en liefhebbers. Het Guido Gezellearchief kan je raadplegen via www.gezelle.be en cabrio.bibliotheek.brugge.be/erfgoed/. De schenking werd volledig geïnventariseerd en gedigitaliseerd en is online beschikbaar. De schenking omvat 23 poëziehandschriften (vooral gelegenheidsgedichten) in het handschrift van Gezelle en vijf afschriften van gedichten, correspondentie van en aan Gezelle, spreuken in het handschrift van Gezelle voor de Duikalmanak en ander los materiaal (drukwerk, knipsels…). De poëziehandschriften zijn geschreven op de rugzijde van gecorrigeerde drukproeven. Zo krijgt men inzicht in de ontstaansgeschiedenis van verschillende teksten. De documenten werden al uitvoerig bestudeerd en gepubliceerd door dr. Jozef Boets. Alle documenten uit de schenking komen uit de nalatenschap van Cordelia Van De Wiele (Kortrijk 1840 – 1929). Zij was de secretaresse van Gezelle, toen deze als priester werd overgeplaatst naar Kortrijk. Ze was ongehuwd, werkte als zelfstandige verzekeringsagente en verzorgde in haar vrije tijd Gezelles administratie. Haar werk ging veel verder dan het bijhouden van adresbestanden en het beantwoorden van brieven. Ook aan Gezelles literaire werk leverde zij een belangrijke bijdrage. Zo kopieerde zij eindeloos veel fiches met woorden en spreuken die uiteindelijk Gezelles Woordentas zouden vormen: een verzameling van wel 150.000 taalfiches die een bron van kennis en inspiratie waren voor de dichter. Op dezelfde wijze verzamelde zij ook informatie voor de samenstelling van de Duikalmanak, de scheurkalender die bijna ononderbroken zou verschijnen vanaf 1886 tot aan Gezelles dood in 1899. Indirect leverde zij ook een bijdrage aan Gezelles poëtisch werk. Als geen ander kon zij het handschrift van haar meester ontcijferen en zij kopieerde dan ook zijn gedichten in haar uiterst leesbare handschrift alvorens ze naar de uitgever te sturen. Op die manier konden zij Gezelles teksten vlot zetten, zonder al te veel fouten. De tentoonstelling ‘Guido en Cordelia’ toont deze handschriften voor de eerste keer aan het publiek. Omwille van de kwetsbaarheid (lichtgevoeligheid) van de handschriften vindt er halverwege de tentoonstellingsperiode een wissel plaats. Vanaf 29 oktober zal je een volledig ander ensemble handschriften kunnen bekijken. De poëziehandschriften openen de tentoonstelling. Het gaat vooral om gelegenheidsgedichten. Gezelle kreeg vaak de vraag een gedicht te schrijven ter gelegenheid van een meestal feestelijk gebeuren: een communie, een huwelijk, een jubileum, een kloosterintrede… Omdat de vragen zo talrijk waren, durfde Gezelle een tekst wel eens te recycleren en gewoon de naam van de bestemmeling te wijzigen… Verder wordt een selectie getoond van de 130 fiches voor de Duikalmanak, in het handschrift van Gezelle en van Cordelia. Hier en daar noteerde Cordelia een vraag waarop haar meester dan repliceerde. Een selectie brieven, omslagen en naamkaartjes ten slotte geeft een idee van het literaire en sociale netwerk van Gezelle: uitgevers, oud-leerlingen, zanters, bekenden uit Brugge en Kortrijk... Ze tonen ook hoe Cordelia nauwgezet de adressen bijhoudt én hoe zij een aanspreekpunt wordt voor Gezellekenners en –bewonderaars tijdens zijn leven en na zijn overlijden.
p. 4
Het Guido Gezellegenootschap Het Guido Gezellegenootschap werd opgericht in 1961 op initiatief van uitgever Albert Pelckmans. Het doel van de vereniging is het werk van Gezelle levend te houden en de Gezellestudie te bevorderen. Onderzoeksresultaten van het genootschap worden gepubliceerd in het tijdschrift Gezelliana: kroniek van de Gezellestudie. Eminente Gezellekenners zijn lid van het genootschap. Sinds 2011 organiseert het Gezellegenootschap regelmatig activiteiten in Brugge.
Meer info | Interviews Afspraak kan geregeld worden via
[email protected] of T +32 50 44 87 08.
Beeldmateriaal > Afbeeldingen kunnen enkel voor promotionele doeleinden ten gunste van dit museum gedownload worden op volgende link: http://www.flickr.com/photos/museabrugge/sets/. > De persmap kan vanaf 15 september ook online geraadpleegd worden en teksten kunnen overgenomen worden via www.museabrugge.be, rubriek ‘pers’.
1
2
3
1. Portretfoto van Cordelia Van De Wiele Brugge, Openbare Bibliotheek, Guido Gezellearchief nr. 9267 F 2. Portretfoto van Guido Gezelle in de tuin van het zomerverblijf van mevr. Beck-Desalmon te Kortrijk Brugge, Openbare Bibliotheek, Guido Gezellearchief nr. 8911 F 3. Uitgave van de Duikalmanak 1890 Brugge, Openbare Bibliotheek, Guido Gezellearchief nr. 576
4
5
6
7
p. 5
4. Handschrift van Guido Gezelle van het gedicht: God zegende u, vooreerst, met tekstontwerp van Guido Gezelle voor het communieprentje van Leo Ketele Brugge, Openbare Bibliotheek, Guido Gezellearchief nr. Aanw. 42 5. Handschrift van Guido Gezelle van het gedicht: Op de blijde bruiloft van. Mijn broeder, en Marie, mijn broederhert is blijde Brugge, Openbare Bibliotheek, Guido Gezellearchief nr. Aanw. 50 6. Handschrift van Guido Gezelle van het gedicht: Mevrouw van ‘t Hospitaal Brugge, Openbare Bibliotheek, Guido Gezellearchief nr. Aanw. 46 7. Handschrift van Guido Gezelle van het gedicht: Aimé uw name maakt mij blijde, geschreven op de keer zijde van de brief met de aanvraag voor het gedicht Brugge,Openbare Bibliotheek, Guido Gezellearchief nr. Aanw. 31
8
9
8. Instructies van Guido Gezelle voor Cordelia Van De Wiele Brugge, Openbare Bibliotheek, Guido Gezellearchief nr. Aanw. 93 9. Spreuk van Guido Gezelle voor Duikalmanak Brugge, Openbare Bibliotheek, Guido Gezellearchief nr. Aanw. 122
Guido & Cordelia
Originele Gezellehandschriften uit de schenking van het Guido Gezellegenootschap
tentoonstelling
14/09/2013 > 19/01/2014 Gezellemuseum, Rolweg 64, 8000 Brugge
info: www.museabrugge.be
10
p. 6
10. Affiche
Praktische info tentoonstelling Titel: Guido en Cordelia. Originele Gezellehandschriften uit de schenking van het Guido Gezellegenootschap Locatie:
Gezellemuseum, Rolweg 64, 8000 Brugge
Data:
van 14 september 2013 tot 19 januari 2014
Openingsuren: van dinsdag tot zondag van 9.30 tot 12.30 en van 13.30 tot 17 uur Tickets: € 4 (26-64 j.) | € 3 (>65 j. & 12-25 j.) [incl. permanente collectie] | gratis voor kinderen t/m 11 jaar en inwoners van Brugge Meer info: www.museabrugge.be
Verzoek Wij verzamelen alle mogelijke recensies betreffende onze musea en evenementen. Daarom vragen wij u een kopie van het door u gepubliceerde artikel, of een cd met de desbetreffende uitzending, op te sturen naar Sarah Bauwens, hfd pers & communicatie Musea Brugge, Dijver 12, B- 8000 Brugge. U kunt de bestanden ook digitaal bezorgen (ftp of url doorgeven) t.a.v.
[email protected]
p. 7
Met dank voor uw medewerking en belangstelling.
p. 8
dankt zijn bijzondere begunstigers