GRUP Stedelijke Economische Verweving (SEV) Onderzoek tot m.e.r.
Definitief
Stadsbestuur Oostende Vindictivelaan 1 8450 Oostende
Brugge, 27 april 2009
, revisie 03
Verantwoording
Titel
:
GRUP Stedelijke Economische Verweving (SEV)
Subtitel
:
Onderzoek tot m.e.r.
Projectnummer
:
265287
Referentienummer
:
Revisie
:
03
Datum
:
27 april 2009
Auteur(s)
:
Christophe Pieters, Lieven Merlevede
E-mail adres
:
Gecontroleerd door
:
Paraaf gecontroleerd
:
Goedgekeurd door
:
Paraaf goedgekeurd
:
Contact
:
Karel Vanackere
Karel Vanackere
Oostendse Steenweg 146 B-8000 Brugge T +32 50 45 79 80 F +32 50 45 79 90
[email protected] www.grontmij.be
, revisie 03 Pagina 2 van 51
Inhoudsopgave
1
Inleiding ....................................................................................................................5
2 2.1 2.2 2.2.1 2.2.2 2.3 2.4
Situering en beschrijving van het plangebied .............................................................6 Fysieke bestaande toestand ......................................................................................6 Juridisch bestaande toestand ..................................................................................11 A en B-locatie..........................................................................................................11 C-locatie..................................................................................................................12 Alternatieven ...........................................................................................................13 Doelstellingen van de opmaak van RUP..................................................................13
3 3.1 3.2 3.3
Aftoetsing planMER-plicht van rechtswege ..............................................................14 Project-m.e.r.-plicht .................................................................................................14 Noodzaak tot passende beoordeling........................................................................14 Conclusie ................................................................................................................14
4
Grens- of gewestoverschreidende milieueffecten.....................................................15
5 5.1 5.1.1 5.1.2 5.2 5.2.1 5.2.2 5.2.3 5.2.4 5.2.5 5.2.6 5.3 5.3.1 5.3.2 5.3.3 5.3.4 5.3.5 5.3.6 5.3.7 5.3.8 5.3.9 5.3.10 5.3.11 5.3.12 5.4
Scoping milieu-effecten ...........................................................................................16 Aard van het plan ....................................................................................................16 A en B-locatie..........................................................................................................16 C-locatie..................................................................................................................16 Voorkomen van bijzonder beschermde gebieden.....................................................16 Speciale Beschermingszones..................................................................................17 Ramsar-gebieden....................................................................................................18 Beschermde duingebieden ......................................................................................18 Kwetsbare gebieden volgens bestemmingsplannen.................................................18 Onroerend Erfgoed..................................................................................................18 Waterwingebieden...................................................................................................18 Kwetsbaarheid plangebied ......................................................................................19 Watertoets...............................................................................................................19 Recent overstroomde gebieden...............................................................................21 (Open) geklasseerde waterlopen .............................................................................21 Bodem en grondwater .............................................................................................21 Biologische waarderingskaart ..................................................................................23 Ecosysteemkwetsbaarheid ......................................................................................24 Vogelatlas ...............................................................................................................25 Landschap: aanwezigheid ankerplaatsen en relictzones ..........................................26 Centrale archeologische inventaris ..........................................................................27 Landbouwtyperingskaarten......................................................................................28 Herbevestigd agrarisch gebied ................................................................................29 Stiltegebieden .........................................................................................................29 Relevantie voor de diverse milieudisciplines ............................................................29
6 6.1 6.2
Diepgaande beoordeling A- en B-locatie..................................................................31 Water en bodemgesteldheid....................................................................................31 Landschap ..............................................................................................................31
, revisie 03 Pagina 3 van 51
Inhoudsopgave (vervolg)
7 7.1 7.1.1 7.1.2 7.1.3 7.1.4 7.2 7.3 7.4
Diepgaande beoordeling C-locatie...........................................................................32 Mens.......................................................................................................................32 Geluid .....................................................................................................................32 Lucht.......................................................................................................................33 Mobiliteit..................................................................................................................36 Ruimtelijke aspecten ...............................................................................................40 Landschap ..............................................................................................................43 Natuur.....................................................................................................................44 Water ......................................................................................................................44
8 8.1 8.2 8.3 8.4 8.5 8.6
Samenvatting milderende maatregelen verschillende disciplines C-locatie...............46 Mens - Geluid..........................................................................................................46 Mens - Lucht ...........................................................................................................46 Mens - Mobiliteit ......................................................................................................47 Mens - Ruimtelijk aspect .........................................................................................47 Landschap ..............................................................................................................47 Natuur - Fauna en flora ...........................................................................................47
9
Eindconclusie..........................................................................................................48
10 10.1
Bijlagen...................................................................................................................49 Lijst bouwkundig Erfgoed ........................................................................................49
, revisie 03 Pagina 4 van 51
1
Inleiding
Met de inwerkingtreding van het besluit van de Vlaamse regering van 11 april 2008 is er meer duidelijkheid geschapen omtrent de integratie van milieueffectenrapportage (m.e.r.) in het planproces van een ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP). Vanaf 1 juni 2008 dient er bij de opmaak van RUP’s formeel rekening gehouden te worden met het onderzoek van milieueffecten die de realisatie van de bestemmingen in dit RUP kunnen teweegbrengen. In de praktijk betekent dit dat voor elk RUP minimaal een ‘onderzoek tot m.e.r.’ dient uitgevoerd te worden. De resultaten van het ‘onderzoek tot m.e.r.’ geven aan of de opmaak van een planMER al dan niet noodzakelijk is. Bijkomend worden de resultaten aangewend om de ruimtelijke keuzes die in het RUP ‘Afbakening kleinstedelijk gebied Veurne’ gemaakt worden inhoudelijk te versterken en te onderbouwen. Het document is opgebouwd uit volgende stappen:
• Situering en beschrijving van het plangebied en de ruimtelijke doelstellingen (ruimtelijk en juridisch-beleidsmatig);
• Aftoetsing plan-MER-plicht van rechtswege ° Project-m.e.r.-plicht expliciet aftoetsen d.m.v. mogelijk relevante rubrieken uit bijlagen 1 en 2;
° Noodzaak passende beoordeling aftoetsen: − Gelegen in of in de nabijheid van speciale beschermingszones? − Aard plan: mate van verstoring, versnippering,…; Indien één van beide van toepassing is, is een plan-MER vereist.
• Scoping milieueffecten: eerste ruwe screening van de kwetsbaarheid van de omgeving en de aard van de milieu-impact van het ruimtelijk uitvoeringsplan. De scoping biedt volgende antwoorden: ° Is de opmaak van een PlanMER toch noodzakelijk? ° Zijn er een bepaalde relevante milieudisciplines die verder uitgewerkt dienen te worden?
• Indien noodzakelijk, diepgaander onderzoek van de relevante milieudiscipline(s) zoals vastgesteld in de scoping;
• Eindconclusie
, revisie 03 Pagina 5 van 51
2
Situering en beschrijving van het plangebied
2.1
Fysieke bestaande toestand
Figuur 1: situering thematisch gemeentelijk RUP Stedelijke Economische Verweving.
Figuur 2: Situering ABC-locaties en stamassen openbaar vervoer
, revisie 03 Pagina 6 van 51
Situering en beschrijving van het plangebied
A. STATIONSOMGEVING De A-locaties zijn knooppunten voor openbaar vervoer en minder voor de wagen. Deze gebieden zijn locaties waar kantoren met een groot aantal werknemers of bezoekers perfect verenigbaar zou kunnen zijn met andere functies. De wijk Hazegras, gelegen in de stationsomgeving, situeert zich binnen een straal van 600 m van het station. GRAAF DE SMET DE NAEYERLAAN (WIJK HAZEGRAS) (nr.1) De Hazegraswijk heeft een grondige saneringsoperatie bijna achter de rug. De locatie dicht bij het station, maar ook dicht bij de randparkings van Oostende is naast de woonkwaliteiten die deze plek bevat een uitgelezen zone om tertiaire activiteiten toe te laten. De afstemming tussen oud en nieuw, de samenhorigheid van de verschillende architectuurstijlen, materialen, … was, is en blijft een uitdaging. De bouwhoogten in dit gebied zijn zeer verscheiden (van 3 tot 12 bouwlagen). Bij nieuwe ontwikkelingen moet een harmonisch geheel tot stand kunnen worden gebracht B. DE STEENWEGEN + KRUISPUNTEN MET DE RING De historische invalswegen m.n. de Torhoutse- en Nieuwpoortsesteenweg structureren de stedelijke ontwikkeling. De relatie met het centrum van de stad verloopt voornamelijk via de invalsassen Nieuwpoortsesteenweg en Torhoutsesteenweg. De ringweg vormt de fysische grens tussen de compacte stad en de residentiële wijken. De zones gelegen langs de ringweg en op de knooppunten met de steenwegen, worden beschouwd als B-locaties. NIEUWPOORTSESTEENWEG VANAF “PETIT PARIS” TOT AAN DE ELISABETHLAAN (R 34) (nr.2) Deze zone is opgebouwd uit diverse ruimtelijke entiteiten. Het straatbeeld vanaf Petit Paris tot aan de H. Hartlaan bestaat langs weerszijden uit een gesloten bebouwing met gemiddeld 3 tot 4 bouwlagen en een perceelsbreedte van 5 – 6m. De bouwhoogte wordt puntsgewijze doorbroken met gebouwen van 6 (-7) bouwlagen en een perceelsbreedte van 10 – 15 m. De afwisseling van hellende en platte daken, een verscheidenheid in materiaalgebruik en kleur leveren in dit segment een heterogeen straatbeeld op. De zone tussen de H. Hartlaan en de Elisabethlaan kenmerkt zich door grootschalige bebouwing afgewisseld door zones met een open structuur bestaande uit de Hippodroom Wellington. Door de onbebouwde zone in deze site zijn er vanuit de Nieuwpoortsesteenweg verscheidene interessante zichtlijnen op de kustlijn aanwezig. NIEUWPOORTSESTEENWEG VANAF DE ELISABETHLAAN TOT AAN DE DUINKERKSEWEG (nr.3) Deze zone wordt gekenmerkt door een dense bebouwing langs de invalsweg en vormt de ‘slagader’ voor de tertiaire economie van de westelijke vleugel van de stad. De achterliggende wijken t.o.v. dit deel van de Nieuwpoortsesteenweg hebben echter een lagere dichtheid dan de achterliggende wijken gelegen binnen de ring. De bebouwingsdichtheid langs de invalsweg buiten de ring is even groot als het deel gelegen binnen de ring. De discrepantie tussen de geconcentreerde ontwikkeling langs de invalsweg en de achterliggende wijken is dus groter buiten de ring dan binnen de ring. De bouwhoogte varieert van 2 tot 5 bouwl gen. Tussen Northlaan en Rozenlaan– Lijsterbeslaan laat het BPA 5 bouwlagen toe en wordt verder richting de Duinkerseweg beperkt tot 4 bouwlagen. De achterliggende wijken hebben een 2-3 bouwlagen, waarbij de zone achter de Nieuwpoortsesteenweg bestaat uit één- en meergezinswoningen. Ten zuiden van de Nieuwpoortsesteenweg kenmerkt Mariakerke zich voornamelijk door gekoppelde halfopen- en open bebouwing. Er is een maximum bouwhoogte toegestaan van 3 m per bouwlaag, waarvan het gelijkvloerse verdiep max. 4 m bedraagt. Vanaf de Spalaan verandert de bebouwingsstructuur naar alleenstaande villa’s en andere grootschalige bebouwing. De tussenliggende ruimte bestaat voornamelijk uit open ruimte en groenstructuren. Inzake densiteit is er een duidelijk verschil aanwezig t.o.v. de overzijde van de Nieuwpoortsesteenweg.
, revisie 03 Pagina 7 van 51
Situering en beschrijving van het plangebied
TORHOUTSESTEENWEG VANAF DE ELISABETHLAAN TOT AAN DE DUINKERKSEWEG (nr.4) De grootschaligheid van de economische structuur, alsook de bebouwing neemt toe richting de Duinkerkseweg. Het eerste deel van de Torhoutsesteenweg bestaat voornamelijk uit kleinhandelsactiviteiten, voornamelijk gericht op het openbaar vervoer. De grootschaligere complexen nabij de Duinkerkseweg zijn gecentraliseerd langs deze as, waardoor de autobereikbaarheid minstens even belangrijk is als het openbaar vervoer. De oudere en ook gerenoveerde bebouwing bestaan uit 3 bouwlagen met een overwegend hellende dakvorm. De gelijkvloerse verdieping bestaat voornamelijk uit handelszaken. Enerzijds worden pleksgewijze oudere gebouwen vervangen door nieuwbouwprojecten, waarvan in het vigerende BPA 4 bouwlagen zijn toegelaten. De gesloten woningbouw wordt in het eerste deel op grootschalige wijze doorbroken door verharde open ruimtes. Het materiaalgebruik varieert van kleinschalige materialen bij de oudere en nieuwe woningen die wonen als hoofdbestemming KNOOPPUNT ELISABETHLAAN (R34) MET DE NIEUWPOORTSESTEENWEG (nr.5) De hoekpunten Elisabethlaan – Nieuwpoortsesteenweg kenmerken zich door hogere bebouwing (5 bouwlagen) met een uniforme bebouwingsarchitectuur. De bouwhoogte neemt af van 5 naar 3 bouwlagen naar de Vredestraat toe. ELISABETHLAAN (R34) TER HOOGTE VAN DE TORHOUTSESTEENWEG (nr.6) Dit kruispunt is een druk verkeersknooppunt. De economische sector is langs de ringweg echter beduidend minder ontwikkeld dan langs de radiale invalswegen. Langs de Elisabethlaan t.h.v. de Nieuwpoortsesteenweg is er t.h.v. de afgebakende B-locatie een uniforme perceelsbreedte van 6 meter bestaande uit woningen met 3 bouwlagen. De hoek Stuiverstraat – Elisabethlaan typeert zich door een gesloten bebouwing zonder voortuinstrook bestaande uit 3 tot 4 bouwlagen. Bij de afbakening van de zone is uitdrukkelijk enkel de gesloten bebouwing opgenomen. Deze gesloten bebouwing maakt immers vanuit historisch perspectief deel uit van de stedenbouwkundige ontwikkeling van de eerste helft van de 20° eeuw. VENTWEG DR. E. MOREAUXLAAN VANAF DE VOORHAVENLAAN N DE STROOMBANKLAAN (nr.7) De bebouwingstypologie langsheen de Dr. E. Moreauxlaan bestaat uit een aaneengesloten bebouwing waarvan de bouwhoogte varieert van 3 tot 4 bouwlagen. De tertiaire sector is opvallend aanwezig op de gelijkvloerse verdiepingen. Vanaf de Noordzeestraat tot de Stroombanklaan hebben de aaneengesloten woningen een voortuinzone. Vanaf de Stroombanklaan richting Bredene verandert de woondichtheid naar een open bebouwingstypologie. C. HET INDUSTRIEGEBIED: PLASSENDALE III De zone gelegen in het Plassendale III terrein t.h.v. de afrit Zandvoorde (A10) is een uitstekende C-locatie. Dit gebied is momenteel bestemd voor milieubelastende industrieën grenzend aan een bestemming natuurgebied. LOCATIE T.H.V. A10 AFRIT ZANDVOORDE – KUIPWEG (nr.8) De Plassendaleterreinen bestaan uit 5 zones: Plassendale I: logistieke bedrijven (90 ha) Plassendale II: constructie – gediversifieerde – logistieke bedrijven (16 ha) Plassendale III: moderne en dienstverlenende bedrijven (29 ha) Plassendale IV: diverse KMO’S – chemische bedrijven (18 ha) Plassendale chemie: chemische bedrijven (25 ha)
, revisie 03 Pagina 8 van 51
Situering en beschrijving van het plangebied
Figuur 3a: Afbakening Plassendale III De zones voor milieubelastende industrie langsheen de A10 (Plassendale 3, Plassendale 4 en industriepark Zandvoordestraat) worden beschouwd als gemengde regionale bedrijventerreinen. De C - locatie bevindt zich in de Plassendale 3 – zone. De afbakening van de C-locatie bedraagt 11,3 ha (zonder openbaar domein = 3,8 ha). De C- locatie bedraagt dus 11,3 + 3,82 = 15,12 ha. Het gebied Plassendale 3 (29 ha) gelegen achter de woonzone van de Stationsstraat te Zandvoorde en begrensd door de A10, de afrit van deze weg in Zandvoorde, het spoorwegdomein en het gebied bestemd als natuurgebied met wetenschappelijk waarde is thans grotendeels opgenomen als een gebied voor milieubelastende industrieën. Een klein deel ten westen is bestemd als regionaal bedrijventerrein met openbaar karakter. De woningen gelegen langs de Stationsstraat zijn gebaat met een degelijke overgangszone tussen de functies wonen en een zone voor milieubelastende industrieën en regionaal bedrijventerrein. Een degelijke overgangszone bevat niet enkel een groenbuffer, maar ook de aard van bedrijvigheid is belangrijk. Een gemengd gebied voor bedrijven, kantoren, hoogtechnologischebedrijven, … vormen qua functie en aard van bedrijvigheid een goede overgang.
Figuur 3b: Afbakening C-Locatie binnen Palassendale III Meer en meer wordt het stadsbestuur van Oostende geconfronteerd met de vraag om terreinen waarop dienstverlenende bedrijven (sommigen met hoogtechnologisch karakter) en grote kantorencomplexen kunnen opgericht worden. Deze zone die niet tot het
, revisie 03 Pagina 9 van 51
Situering en beschrijving van het plangebied
havengebied behoort en waarin reeds naast enkele bedrijven zoals (Fitco – industriële vezels, Zargal – industrieel textiel) ook diverse dienstverlenende en technologische bedrijven zijn gevestigd (zoals Telindus en XL-video) is in die zin een uitgelezen C-locatie om er een “gemengd gebied voor bedrijven en voor dienstverlening, kantoren en kantoorachtigen uit de tertiaire sector” te realiseren.
A-locatie: De Stationsomgeving
B-locatie: Steenwegen+ kruispunten
C-locatie: Plassendale III
, revisie 03 Pagina 10 van 51
Situering en beschrijving van het plangebied
2.2
Juridisch bestaande toestand
2.2.1
A en B-locatie
Figuur 4: Overzicht BPA’s en verkavelingsvergunningen De stad wil de ongelijkheid alsook de verscheidenheid aan bestemmings- en inrichtingsvoorschriften tussen de betreffende vigerende BPA’s ongedaan maken. In het onderzoek worden de BPA’s beschreven die gelegen zijn in de afbakening van de A en de B-locaties, waarbij het wegwerken tussen het onderscheid van hoofd- en nevenbestemmingen en de bouwvoorschriften op elkaar af te stemmen zijn. Aan de hand van bestemmingstabellen wordt nagegaan in hoeverre de BPA voorschriften beperkingen kunnen vormen voor het multifunctioneel stedelijk weefsel. Hierdoor worden tevens alle A en B-locaties, waarbij vaak specifieke voorschriften voorkomen, op elkaar afgestemd. De aanpassingen van bestemmingen en voorschriften die relevant zijn binnen de doelstellingen van het RUP, beperken zich dus hoofdzakelijk tot de woonfuncties en in het bijzonder de bezettingsgraad in bebouwing, achterkavelgrens, maximum bouwdiepte en bouwlagen.
, revisie 03 Pagina 11 van 51
Situering en beschrijving van het plangebied
Figuur 5: Overzicht A- en B-locaties binnen gewestplan 2.2.2
C-locatie
Voor de C - locatie bestaat er geen BPA, waardoor de bestemming van het gewestplan van toepassing is. Het is de bedoeling dat de uitgevoerde verkavelingsvergunningen, opgenomen als bebouwd, op te heffen en die op te nemen als te herbestemmen zone in het stedelijke RUP.
Figuur 6: Overzicht C-locatie binnen gewestplan
, revisie 03 Pagina 12 van 51
Situering en beschrijving van het plangebied
De paarse onderlegger is bestemd voor milieubelastende industrieën (1002) volgens origineel gewestplan. Bestemming RO: Artikel 11 - regionaal bedrijventerrein met openbaar karakter (volgens gewestplanwijziging van 13/07/2001) Een regionaal bedrijventerrein met openbaar karakter (1011) is bestemd voor de vestiging van bedrijven zoals bedoeld in artikelen 7 en 8, lid 2.1.1 en 2.1.2 van het Koninklijk Besluit van 28 december 1972. Bij de inrichting van het gebied zal rekening gehouden worden met de natuurlijke en de landschappelijke kwaliteiten van het terrein en de onmiddellijke omgeving. Hierbij wordt aandacht besteed aan het karakter van het terrein, de aard van de activiteiten, de omvang van de bebouwing, het architecturaal karakter, de breedte en de wijze van aanleg van de omringende bufferzone. De wijzigingen bij B.V.R. van 13/07/2001 zijn zeer recent en omvangrijker. De belangrijkste wijzigingen –in het licht van de afbakening van het stedelijk gebied- zijn delen van Plassendale III: de herbestemming naar reservaatgebied (zuidoostelijke hoek) en een beperkt deel naar regionaal bedrijventerrein met openbaar karakter (aansluitend bij oprit Zandvoorde). 2.3
Alternatieven
Doelstellings- locatie- of inplantingsalternatieven zijn niet om handen, echter als we het RUP toetsen aan het 0-alternatief concluderen we dat een ongebreidelde expansie van milieubelastende industriebedrijven over de gehele bedrijvenzone ‘Plassendale III’ een meer nefaste invloed kan hebben op de verschillende milieuaspecten in de omgeving. Met deze loutere verfijning van het gewestelijk RUP, waarbinnen reeds in beperkte mate kantoren zijn toegelaten, kunnen de ontwikkelingsfactoren nauwlettend gestuurd worden zodoende dat de impact ervan op het milieu geen onvoorziene, problematische omvang aanneemt. 2.4
Doelstellingen van de opmaak van RUP
De stad wil de ruimte voor tertiaire activiteiten versterken en dit binnen het samenhangende stedelijk netwerk van routes en knooppunten. Het netwerk van routes bestaat uit de belangrijkste toegangs- en invalswegen waar de bereikbaarheid met het openbaar vervoer (tram en bus) minstens zo goed is als voor het autoverkeer. Het gaat in het bijzonder om de Nieuwpoortse- en Torhoutsesteenweg vanaf ‘Petit Paris’ tot aan de Duinkerkseweg en om die delen van voornoemde steenwegen die de ring (R34) kruisen en daar waar langs de ring gesloten bebouwing voorkomt. De stadslobby’s zijn te beschouwen als stedelijke knooppunten voor het bundelen van publieke en publiekstrekkende functies. Naast publieke diensten en infrastructuren voor handel, horeca en culturele activiteiten en evenementen is het ook een uitgelezen locatie voor kantoren. Het versterken en ondersteunen van de ontwikkeling van de tertiaire en quartaire economie is ook gebaat met het resoluut toepassen van het principe van de verweving. Verwijzend naar de uitbouw van de tertiaire activiteiten in panden gelegen in een zone die te typeren is als een B-locatie en verwijzend naar de bestaande ongelijkheid qua bestemmings- en inrichtingsvoorschriften langs de ene en de andere zijde van eenzelfde in- en uitvalsweg, wil de stad de desbetreffende zones binnen de BPA’s wijzigen, in afwachting van de opmaak van gebiedsdekkende RUP’s voor de afzonderlijke stadsdelen zoals gedefinieerd in het GRS Oostende. Dit “RUP Stedelijke Economische Verweving”” is dus te beschouwen als een tijdelijke RUP dat met de latere opmaak van de gebiedsdekkende RUP’s voor de verschillende Oostendse stadsdelen zal worden opgeheven. Voor de A- en B- locatie behelst de wijziging het wegwerken van het onderscheid tussen hoofden nevenbestemming en het aanpassen van de bouwvoorschriften m.b.t. de bouwdiepte in die zin dat de toegelaten bouwdiepte overal gelijk wordt. Aanvullend voor de A- locaties wordt de bouwhoogte aangepast. Bij de C- locaties geldt de wijziging in het bijzonder over het verruimen van de kantoorfunctie.
, revisie 03 Pagina 13 van 51
3
Aftoetsing planMER-plicht van rechtswege
3.1
Project-m.e.r.-plicht
De project-m.e.r.-plicht wordt afgetoetst op basis van het besluit van de Vlaamse regering houdende vaststelling van de categorieën van projecten onderworpen aan milieueffectenrapportage, meer bepaald bijlagen 1 en 2 De activiteiten die binnen het planologisch kader van het RUP zullen kunnen gerealiseerd worden vallen hier niet onder. Ondanks het plan op het eerste zicht plan-MER-plichtig is, is het toch screeningsgerechtigd omdat het een relatief klein gebied betreft op lokaal niveau dat reeds deels ontwikkeld is in z’n huidige bestemming en binnen diezelfde context slechts een kleine wijziging zal ondervinden. Uit nazicht van bijlage 2 ‘Infrastructuurprojecten – stadsontwikkelingsprojecten, met inbegrip van de bouw van winkelcentra en parkeerterreinen’, blijkt tevens dat de activiteiten die binnen het planologisch kader van het RUP zullen kunnen gerealiseerd worden: • geen betrekking hebben op industrieterreinontwkkeling >50ha • geen betrekking hebben op de bouw van 1000 of meer woongelegenheden, • geen handelsruimte van 5.000 m² brutovloeroppervlakte betreffen; • een verkeersgenererende werking met pieken boven 1000 of meer personenautoequivalenten per tijdsblok van 2 uur hebben. Doch werd binnen het planMER Regionaalstedelijk Gebied Oostende een totaal van 2102 PAE voor het projectgebied vooropgesteld en aanvaard als reeële, draagbare capaciteit voor de ochtendspits op basis van het referentiescenario van 2776 pae per ochtendspitsuur. Daaruit zijn verder geen bezwaren voortgevloeit en kan bijgevolg deze motivering de vernoemde beperking ontheffen.
3.2
Noodzaak tot passende beoordeling
Er zijn geen vogelrichtlijngebieden, VEN-gebieden of habitatrichtlijngebieden binnen de deelplangebieden. Echter de zuidoostelijke plangrens van de C-locatie grenst aan habitatrichtlijngebied, zijnde eveneens natuurgebied met wetenschappelijke waarde binnen het gewestplan en behorend tot een grote eenheid natuur (GEN). Hierop wordt dieper ingegaan in punt 5.
3.3
Conclusie
De opmaak van een planMER wordt niet noodzakelijk geacht vanuit de project-m.e.r. plicht of de noodzaak tot een passende beoordeling.
, revisie 03 Pagina 14 van 51
4
Grens- of gewestoverschreidende milieueffecten
De gemeente Oostende grenst aan de Noordzee en is aan zijn uiterste gemeentegrens, in vogelvlucht, ruim 20 kilometer verwijderd van de Nederlandse grens in het oosten alsook van de de Franse grens in het westen. Tevens bevindt de Waalse gewestgrens zich meer dan 40 km naar het zuiden van de gemeentegrens van Oostende. De terreinen die deel uitmaken van het plangebied hebben een beperkte grootte en schaal en hebben een lokale impact. Wat de Clocatie betreft kan naar de aard en invulling van het deelgebied ook geen grensoverschrijdende effecten worden verwacht.
, revisie 03 Pagina 15 van 51
Scoping milieu-effecten
5
Scoping milieu-effecten
5.1
Aard van het plan
5.1.1
A en B-locatie
De A- en B- locaties situeren zich in het stedelijke gebied. De A-locaties zijn knooppunten voor openbaar vervoer en minder voor de wagen. Deze gebieden zijn locaties waar kantoren met een groot aantal werknemers of bezoekers perfect verenigbaar zou kunnen zijn met andere functies. De wijk Hazegras, gelegen in de stationsomgeving, situeert zich binnen een straal van 600 m van het station. De B-locaties situeren zich op de steenwegen en op de knooppunten met de ringweg. De historische invalswegen m.n. de Torhoutse- en Nieuwpoortsesteenweg structureren de stedelijke ontwikkeling. De relatie met het centrum van de stad verloopt voornamelijk via de invalsassen Nieuwpoortsesteenweg en Torhoutsesteenweg. De ringweg vormt de fysische grens tussen de compacte stad en de residentiële wijken. 5.1.2
C-locatie
Het deelgebied ‘Plassendale 3’ is begrensd door de A10, de afrit van de A10 in Zandvoorde, het spoorwegdomein en een gebied dat is bestemd als natuurgebied met wetenschappelijke waarde. Volgens het gewestplan is het deelplangebied momenteel bestemd als ‘gebied voor milieubelastende industrie’ en ‘regionaal bedrijventerrein met openbaar karakter’. Er wordt een herbestemming van dit gebied geopteerd tot ‘gemengd gebied voor bedrijven en voor dienstverlening en kantorenachtigen uit de tertiaire sector’. Dit voorstel houdt een verruiming van de huidige bestemming, met meer personeels- en bezoekersintensieve activiteiten. 5.2
Voorkomen van bijzonder beschermde gebieden
In het Besluit van de Vlaamse Regering houdende vaststelling van de categorieën van projecten onderworpen aan milieueffectrapportage wordt aangegeven wat er verstaan wordt onder ‘bijzonder beschermde gebieden’:
• de speciale beschermingszones overeenkomstig het decreet van 21 oktober 1997 betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu;
• gebieden aangeduid overeenkomstig de Conventie van Ramsar inzake watergebieden van internationale betekenis;
• beschermde duingebieden of voor het duingebied belangrijk landbouwgebied zoals aangegeven ter uitvoering van het decreet van 14 juli 1993 houdende maatregelen tot bescherming van de kustduinen; • natuurgebieden, natuurgebieden met wetenschappelijke waarde en de ermee vergelijkbare gebieden, aangewezen op plannen van aanleg en de ruimtelijke uitvoeringsplannen van kracht in de ruimtelijke ordening; • bosgebieden, valleigebieden, brongebieden, overstromingsgebieden, agrarische gebieden met ecologisch belang of ecologische waarde en de ermee vergelijkbare gebieden, aangewezen op plannen van aanleg en de ruimtelijke uitvoeringsplannen van kracht in de ruimtelijke ordening; • beschermde landschappen, stads- of dorpsgezichten, monumenten of archeologische zones; bouwkundig erfgoed
, revisie 03 Pagina 16 van 51
Scoping milieu-effecten
• waterwingebieden en bijhorende beschermingszones type I en II vastgesteld ter uitvoering van het decreet van 24 januari 1984 houdende maatregelen inzake het grondwaterbeheer; • het Vlaams Ecologisch Netwerk overeenkomstig het decreet van 21 oktober 1997 betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu; • een volgens een plan van aanleg of ruimtelijk uitvoeringsplan vastgesteld erfgoedlandschap. Aangezien het voorkomen van deze bijzonder beschermde gebieden vaak een bepalende rol speelt in functie van het bepalen van de project-m.e.r.-plicht en gezien deze gebieden als bijzondere beschermde gebieden worden beschouwd omdat ze een hoge waarde en/of kwetsbaarheid vanuit milieuoogpunt hebben, geeft het voorkomen ervan een goede indicatie van gevoeligheid van het plangebied voor het mogelijk optreden van milieueffecten. Deze elementen worden daarom nu voor het plangebied onderzocht. In een verdere stap wordt dan nagegaan of – rekening houdende met de aard van het plan – een (aanzienlijk) milieueffect ten aanzien van deze gebieden kan optreden en hoe dit kan voorkomen worden.
5.2.1
Speciale Beschermingszones
5.2.1.1
A en B-locatie Geen Habitatrichtlijn-, Vogelrichtlijn- of VEN-gebieden binnen of in de nabijheid van het plangebied.
5.2.1.2
C-locatie Geen Habitatrichtlijn-, Vogelrichtlijn- of VEN-gebieden binnen het plangebied. Wel noemenswaardig is dat het plangebied deels grenst aan een gebied dat is ingekleurd als GEN + GENO – gebied ‘Zwaanhoek noord’, als erkend natuurreservaat ‘De Zwaanhoek’ en als onderdeel van het Habitatrichtlijngebied ‘Polders’. Dit grensgebied bevat een complex van biologisch waardevolle en zeer waardevolle elementen en is als, pleistergebied voor ganzen (waaronder de Kleine Rietgans), zwanen, eenden, steltlopers van internationaal belang.
Figuur 7: Overzicht GEN-gebied rondom C-locatie Echter wordt voor deze zone een ecologische groenbuffer voorzien als waardige buffer ten opzichte van de waardevolle zones, wat enkel in het voordeel speelt wanneer men het aftoetst op de huidige gewestplanbestemming van milieubelastende industrie.
, revisie 03 Pagina 17 van 51
Scoping milieu-effecten
5.2.2
Ramsar-gebieden
Niet van toepassing
5.2.3
Beschermde duingebieden
Niet van toepassing
5.2.4
Kwetsbare gebieden volgens bestemmingsplannen
5.2.4.1
A en B-locatie Geen Habitatrichtlijn-, Vogelrichtlijn- of VEN-gebieden binnen of in de nabijheid van het plangebied.
5.2.4.2
C-locatie In het plangebied zijn er geen natuurgebieden, bosgebieden valleigebieden, brongebieden of agrarische gebieden met ecologisch belang of waarde gelegen volgens het vigerende gewestplan. Wel vinden we, min of meer samenvallend met het GEN-gebied, naast de zuidoostelijke grens van het plangebied, ‘natuurgebied met wetenschappelijke waarde’ (zone 0702- zie figuur 5). Opnieuw benadrukken we dat een de bestemming “gemengd gebied voor bedrijven en voor dienstverlening en kantoren uit de tertiaire sector” minder belasting teweeg kan brengen voor het natuurgebied dan de huidige gewestplanbestemming, temeer een brede bufferstrook de overgang milder maakt.
5.2.5
Onroerend Erfgoed
In het plangebied is volgend beschermd erfgoed gesitueerd: Het gebied van de B-locaties ‘Nieuwpoortsesteenweg vanaf “Petit Paris” tot aan de Elisabethlaan’, maakt deel uit van de beschermde site ‘Wellington-Hippodroom’. Het betreft meerbepaald de bebouwde zone, centraal in het zuiden van de site, langsheen de openbare weg. Andere deelgebieden binnen de A-, B- of C- locaties omvatten geen beschermde monumenten en landschappen. Verder kunnen we binnen het plangebied tal van gebouwen selecteren die opgenomen werden in de inventaris van het bouwkundig erfgoed. Deze lijst is te raadplegen in bijlage 11.1. Omtrent deze gebouwen, opgenomen in de inventaris voor bouwkundig erfgoed, ware het aangewezen om in de stedenbouwkundige voorschriften aan te geven hoe met de waardevolle elementen van deze gebouwen dient omgegaan te worden, opdat deze elementen een duurzame toekomst kunnen krijgen.
5.2.6
Waterwingebieden
Geen van de deelplangebieden is gelegen in of nabij een oppervlaktewaterwingebied of een beschermingszone voor grondwaterwinning. De activiteiten die binnen het planologisch kader van het RUP zullen kunnen gerealiseerd worden hebben geen impact op het grondwater. De veroorzaakte effecten door de bestemmingswijziging op de discipline oppervlaktewater hebben een invloed op de waterhuishouding van het gebied maar zijn eerder beperkt en minder relevant, op voorwaarde dat, met respect voor de vigerende wetgeving, de nodige maatregelen maatregelen worden getroffen. Bijkomend zal bij de uitwerking van het RUP rekening gehouden worden met het zelfbufferend vermogen en het gebruik van waterdoorlatende verharding. Algemeen kunnen we stellen dat de impact van het plangebied op de overstromingsgebieden minimaal is aangezien het plangebied niet gesitueerd is in een overstromingsgebied.
, revisie 03 Pagina 18 van 51
Scoping milieu-effecten
5.3
Kwetsbaarheid plangebied
De aanwezigheid van bijzonder beschermde gebieden geeft weliswaar een idee van belangrijke te beschermen waarden, maar geeft vaak onvoldoende de kwetsbaarheid van een gebied weer. De kwetsbaarheid van een gebied is echter in belangrijke mate bepalend voor de te verwachten milieueffecten. Een gedetailleerde beschrijving van de kenmerken van het plangebied is in dit stadium van het onderzoek niet zinvol. Daarom wordt de kwetsbaarheid van het plangebied gekarakteriseerd aan de hand van beschikbaar kaartmateriaal, dat een ruwe indicatie hiervan weergeeft. Aangezien dit een eerder ruwe werkwijze is die de specifieke eigenheid van het gebied slechts beperkt in rekening brengt, wordt er uitgegaan van het voorzorgsbeginsel op dit vlak. Dit betekent dat – als er twijfel is over de kwetsbaarheid van – er wordt uitgegaan van een ‘worst case’ inschatting van de kwetsbaarheid. Om de kwetsbaarheid in kaart te brengen raadplegen we volgend kaartmateriaal: • Watertoets: Erosiegevoeligheid-Grondwaterstromingsgevoeligheid-Infiltratiegevioeligheidoverstromingsgevoeligheid; • Recent overstroomde gebieden • (Open) geklasseerde waterloop; • Gebieden met een zeer slechte drainage en/of een bijzondere gevoeligheid (zeer natte gronden - drainageklasse f, g of i volgens de bodemkaart – en veen- en poelgronden); • Waardevolle of zeer waardevolle gebieden volgens de Biologische Waarderingskaart versie 2; • Gebieden van minstens regionaal belang volgens de Vogelatlas; • Relictzones en ankerplaatsen volgens de landschapsatlas – eventueel aangevuld met informatie uit de inventaris van het bouwkundig erfgoed en de centraal archeologische inventaris (CAI); • Stiltegebieden; • Woonconcentraties (volgens topografische kaarten, gewestplan); • Landbouwgronden met een hoge of zeer hoge waardering volgens de landbouwtyperingskaart; • Landbouwgronden gelegen binnen de herbevestigde agrarische gebieden. Rekening houdend met de aard van het planelement, de aanwezige en geplande ontwikkelingen in de omgeving en de aard van/afstand tot kwetsbare gebieden, wordt het risico op milieueffecten beoordeeld en de gewenste diepgang per milieudiscipline vastgesteld. 5.3.1
Watertoets
5.3.1.1
A en B-locatie - Erosiegevoeliheid: Weinig tot geen - Grondwaterstromingsgevoeligheid: Zeer gevoelige grondwaterstroming - Infiltratiegevoeligheid: Niet infiltratiegevoelig - Overstromingsgevoeligheid: Met uitzondering van een tweetal lokaties aan de hippodroom die ‘mogelijk overstroombaar’ zijn, worden alle deelgebieden als ‘niet overstromingsgevoelig’ aangeduid.
, revisie 03 Pagina 19 van 51
Scoping milieu-effecten
Figuur 8: Overzicht B-locatie binnen ‘overstromingsgevoelige gebieden’ 5.3.1.2
C-locatie - Erosiegevoeligheid: Weinig tot geen - Grondwaterstromingsgevoeligheid: Zeer gevoelige grondwaterstroming (mbt zee) - Infiltratiegevoeligheid: Binnen het plangebied bevindt zich, centraal gelegen, een uitloper van een groter noordelijk gelegen gebied met infiltratiegevoelige bodem. Het betreft een zone van ongeveer 1 ha.
Figuur 9a: Overzicht C-locatie binnen ‘infiltratiegevoelige gebieden’ - Overstromingsgevoeligheid: Niet overstromingsgevoelig. Weliswaar vinden grotere gebieden die beschreven zijn als ‘mogelijk overstromingsgevoelig’ ten zuid(oosten) van het plangebied. Voor poldergebieden is dit in belangrijke mate te wijten aan hun lage ligging ten opzichte van zeeniveau.
, revisie 03 Pagina 20 van 51
Scoping milieu-effecten
Figuur 9b: Overzicht C-locatie binnen ‘mogelijk overstroombare gebieden’ 5.3.2
Recent overstroomde gebieden Binnen de deelplangebieden zijn geen zones die recent overstroomd zijn.
5.3.3
(Open) geklasseerde waterlopen
5.3.3.1
A en B-locatie Binnen of grenzend aan het deelplangebieden vinden we geen gecategoriseerde waterlopen.
5.3.3.2
C-locatie Zowel in het zuiden van het deelgebied (ter hoogte van de Zandvoordestraat) als in het noordoosten loopt een niet geklasseerde waterloop (respectievelijk VHAG 14858 en VHAG 14856) met een waardevolle ecologische structuurkwaliteit.
5.3.4
Bodem en grondwater
5.3.4.1
A en B-locatie Alle bodems van de A- en B-locaties zijn beschreven als antropogene bodems.
5.3.4.2
C-locatie De meest gevoelige bodems zijn de poelgronden. Poelgronden zijn klei-opveengronden. Deze gronden zijn laaggelegen met een ondiepe grondwatertafel. Poelgronden worden gekenmerkt door een zeer slechte drainage. Lokaal zijn deze poelgronden uitgeveend. Kreekruggronden zijn kleigronden met ondiep grover (zandiger) materiaal. Deze gronden zijn hogergelegen dan de poelgronden en hebben bijgevolg een diepere grondwaterstand. De drainageklassen voor de kustgemeenten zijn volgens de AGIV-kaarten niet bepaald. De verschillende bodemtypes kunnen we echter verder ontleden met behulp van de bodem eenheden.
, revisie 03 Pagina 21 van 51
Scoping milieu-effecten
Figuur 10a: Bodemtypes C-locatie (Bron:Agiv)
Figuur 10b: Bodemeenheden C-locatie (Bron:Agiv)
, revisie 03 Pagina 22 van 51
Scoping milieu-effecten
n.K2
n.K3 m.C2
OV2 m.A2 m.A5
Kleiplaatgronden. Zware bruine klei, tussen 60 en 100 cm diepte rustend op een storende laag van oudere polderafzettingen Kleiplaatgronden. Zware bruine klei, meer dan 100 cm. Oude kleiplaatgronden (Oudlandpolders) Zware klei, grauwgrijs, op meer dan 60 cm diepte rustend op klei van de Duinkerken I-transgressie. De C2 gronden zijn steeds ontkalkt tot op gemiddeld 40 cm diepte. Uitgeveende gronden. Uitgeveende gronden, zwaar profiel. Kreekruggronden (Middelland-Oudlandpolders) Lichte klei tot zand, op meer dan 60 cm diepte veelal overgaand tot zand. Kreekruggronden (Middelland-Oudlandpolders) Zware klei tot klei, tussen 60 en 100 cm diepte overgaand tot lichter materiaal
Hoofdzakelijk betreft het binnen het deelplangebied dus kleiplaatgronden. Het profiel van de kleiplaatgronden bestaat uit een jong, kalkrijk, zwaar kleidek van 40 tot meer dan 100 cm dikte, rustend op een oude bouwvoor (Duinkerken III- of Duinkerken II-klei). Deze laatste heeft meestal een slechte structuur ten gevolge van de “fossiele zoutschade” en vormt een stugge, weinig doorlatende kleibank. Plaatselijk, vooral in de Nieuwe Polder van Zandvoorde, heeft de oude bouwvoor een normale structuur. Onder de oude bouwvoor kan zowel zwaar als licht materiaal voorkomen. Het humusgehalte van de bovengrond bedraagt ongeveer 2%, het kalkgehalte 20% en soms zelfs meer. Deze gronden hebben gemiddeld een zeer hoge landbouwwaarde. Ze zijn zowel voor bouwland als voor weiland geschikt. De kleiplaatgronden nemen ongeveer de 90% van dit landschap in. Ze vertonen weinig reliëfsverschil en liggen op ongeveer 4 m hoogte. 5.3.5
Biologische waarderingskaart
Volgens de Biologische Waarderingskaart versie 2 (INBO)1 omvatten de A- en B-locaties geen waardevolle, of complexen met waardevolle elementen. De C-locatie daarentegen toont in hoofdzaak een complex van minder waardevolle, waardevolle, en zeer waardevolle elementen.
1
Zwaenepoel A., Vanallemeersch R., Demolder HK, Demarest L., Vriens L. & Paelinckx D. 2000. Biologische Waarderingskaart, versie 2. Kaartbladen 19-20. Instituut voor Natuurbehoud, Brussel.
, revisie 03 Pagina 23 van 51
Scoping milieu-effecten
Figuur 11: Biologische waarderingskaartt C-locatie (Bron:Agiv) 5.3.6
Ecosysteemkwetsbaarheid
5.3.6.1
A en B-locatie Alle deelplangebieden binnen de A en B-locaties bevinden zich binnen de de niet kwetsbare zones van de ecotoopverlieskaarten, verdrogingskaarten, eutrofiëringskaarten en verzuringskaarten. Er zijn dus geen enkele negatieve effetcen hieromtrent te verwachten.
5.3.6.2
C-locatie
Ecotoopverlies
Verdroging
, revisie 03 Pagina 24 van 51
Scoping milieu-effecten
Eutrofiëring
Verzuring
In het zuiden van de C-locatie merken we volgens de ecosysteemkwetsbaarheidskaarten een kwetsbare tot zeer kwetsbare zone op met betrekking tot het ecotoopverlies, verdroging en eutrofiëring van het biotisch milieu. Echter de recenste gegevens van deze database dateren van 2000. Deze data kunnen gezien de huidige referentiestuatie niet meer als relevant beschouwd worden. 5.3.7
Vogelatlas
5.3.7.1
A en B-locatie Naast een trekroute die zich boven de stad bevindt, zijn er geen noemenswaardige plaatsen binnen de deelplangebieden die bepaalde vogelsoorten kunnen beinvloeden
5.3.7.2
C-locatie Gezien de versnippering van het gebied bestaande uit een hoogspanningsleiding, spoorweg en afrittencomplex Zandvoorde is deze locatie niet opgenomen. De Vogelatlas (Geo-Vlaanderen) duidt een relatief grote zone aan ten zuiden van het projectgebied als pleistergebied voor ganzen (waaronder de Kleine Rietgans), zwanen, eenden, steltlopers van internationaal belang. Een water- en groenbufferstrook van 40 m is voorzien tussen het bedrijventerrein (buiten plangebied C-locatie).
, revisie 03 Pagina 25 van 51
Scoping milieu-effecten
Figuur 12: Vogelatlas (Bron: geovlaanderen)
5.3.8
Landschap: aanwezigheid ankerplaatsen en relictzones
5.3.8.1
A en B-locatie
Figuur13: A- en B- locaties binnen de Landschapsatlas Binnen de landschapsatlas zijn zowel, de A-locatie als de deelgebieden langs de Nieuwpoortsesteenweg tot aan de Elisabethlaan, opgenomen binnen de stedelijke kern van Oostende. Ook de steenweg van Oostende naar Torhout is opgenomen als lijnrelict. 5.3.8.2
C-locatie Binnen de grenzen van de C-locatie bevindt zich de relictzone ‘graslandgebied Zwaanhoek-Oudenburg’ (roze gekleurd op figuur). Vrijwel de gehele zuidelijke zone is daarin opgenomen, en vormt zo het noordwestelijke uiteinde van dit graslandgebied. We merken ook op dat het gebied kort grenst aan de ankerplaats
, revisie 03 Pagina 26 van 51
Scoping milieu-effecten
‘Zwaanhoek’ (gearceerde zone). Wanneer we de huidige referentiesituatie hierop toetsen merken we op dat de landschappelijke waarde van de gebied op de dag van vandaag praktisch betekenisloos geworden is. Er zijn reeds enkele grote bedrijven gevestigd en de infrastructuur rondom bepaalt de vorm en inrichting van het toekomstige bedrijventerrein. We kunnen ook stellen dat er geen sprake kan zijn van behoud of herstelling van landschapswaarden gezien de zone al voorzien werd als milieubelastend industriegebied en regionaal bedrijventerrein met openbaar karakter in het gewestplan. Tenslotte is ook de antitankgracht, gelegen nabij de zuidelijke deelplangrens, opgenomen als lijnrelict (blauwe lijn). Deze behoort echter niet tot het plangebied en kan geen bedreiging vormen bij het verder ontwikkelen van de industriezone. Tevens wordt een brede waterbuffer en groenbuffer voorzien op de meest zuidelijke grens van het deelplangebied.
Figuur 14: A- en B- locaties binnen de Landschapsatlas
5.3.9
Centrale archeologische inventaris
Uit de centrale archeologische inventaris (CAI) blijkt dat er geen belangrijke zones zijn binnen de A- en de B-locaties. De C-locatie daarentegen, tussen de Kuipweg en de A10, bevat een vondstenconcentratie van aardewerk uit de ‘Volle Middeleeuwen’. De nauwkeurigheid is bepaald tot op 15 meter.
, revisie 03 Pagina 27 van 51
Scoping milieu-effecten
Figuur 15: Centraal Archeologische Inventaris (geovlaanderen) rondom C-locatie Gezien het belang om oog te hebben voor archeologische relicten, ware het aangewezen om in de toelichtingsnota dit aspect te vermelden en daar aan te geven dat bij geplande grondwerken in het plangebied voorafgaand overleg aangewezen is met de bevoegde archeologische diensten. Bij effectieve vondsten biedt de vigerende wetgeving een decretaal kader. In het kader van de reeds uitgevoerde terreinwerkzaamheden (infrastructuur en water) is dit item reeds aan bod gekomen. 5.3.10
Landbouwtyperingskaarten
De landbouwtyperingskaarten geven aan dat de gronden in het plangebied gekenmerkt worden door een zeer lage en, in mindere mate, een lage landbouwwaardering. Een beperkte oppervlakte kent een matige of hoge landbouwwaardering.
Figuur 16: C-locatie getoetst op de landbouwtyperingskaart (bron: Aminal, Afdeling Land) Binnen de stedelijke omgeving, dat betrekking heeft op de A- en B-locaties vinden we logischerwijs hoofdzakelijk zeer lage waarderingen voor de landbouwtypering. Op de C-locatie daarentegen wordt een matige waardering opgegeven, althans voor het grotere, noordoostelijke deelgebied. Het kleine zuidwestelijke deelgebied heeft een zeer lage waaarderinge gekregen gezien het een kleien zone betreft die door wegen is omgeven.
, revisie 03 Pagina 28 van 51
Scoping milieu-effecten
5.3.11
Herbevestigd agrarisch gebied
Er bevinden zich geen herbevestigde agrarische gebieden, in of in de onmiddelijke nabijheid van de deelplangebieden. 5.3.12
Stiltegebieden
Wanneer we de website www.lne.be nakijken, merken we dat het plangebied niet vermeld wordt als onderdeel van een potentieel stiltegebied.
5.4
Relevantie voor de diverse milieudisciplines
Het plan-MER-decreet geeft aan dat – naast de relatie met project-m.e.r.-plichtige activiteiten – de mate waarin er aanzienlijke milieueffecten worden verwacht ten gevolge van het plan mede bepalend is voor de noodzaak tot het opmaken van een plan-MER. Per planelement werd hierboven nagegaan welke de bijzondere beschermde gebieden zijn in het planelement en de omgeving. Dit wordt samengevat in onderstaande tabel. Planelementen die gelegen zijn in bijzonder beschermd gebied krijgen een diepgaande milieubeoordeling voor de met de bescherming gerelateerde disciplines. Synthesetabel A-Locatie
B-Locatie
C-locatie
Bijzonder beschermde gebieden 1. SBZ
(x)
2. VEN
(x)
3. Ramsar 4. Beschermde duingebieden 5. Ecologische gebieden
(x)
6. Onroerend erfgoed 7. Waterwingebieden Kwetsbaarheid 1. Watertoets
(x)
(x)
(x)
2. Recent overstroomde gebieden 3. (Open) geklasseerde waterlopen 4. Bodem en grondwater
x
5. BWK
x
6. 7. Vogelatlas 8. Ankerplaatsen, relictzones, lijnrelicten 9. Centrale archeologische inventaris
(x)
(x)
x x
10. Landbouwtypering 11. Herbevestigd agr. Gebied
De synthesetabel geeft de relevantie van de diverse disciplines per type van bijzonder beschermde of kwetsbare gebieden weer: X: bespreking discipline is direct en in belangrijke mate relevant in functie van mogelijke aanzienlijke effecten ten aanzien van het bijzonder beschermde gebied; (X): bespreking discipline is mogelijk in belangrijke mate relevant in functie van mogelijke indirecte aanzienlijke effecten ten aanzien van het bijzonder beschermde gebied (bijvoorbeeld de disciplines geluid en water in functie van de mogelijke impact op natuurgebied).
, revisie 03 Pagina 29 van 51
Scoping milieu-effecten
Voor de disciplines zonder X of (X) wordt – op basis van de eerste screening – verwacht dat een bespreking van deze disciplines beperkt tot niet relevant is in functie van mogelijke effecten ten aanzien van de bijzondere bescherming of kwetsbare gebieden. Ze kunnen evenwel in sommige gevallen nuttige informatie aanleveren in functie van disciplines met X of kunnen – weliswaar eerder ondergeschikte – indirecte effecten omvatten. Het niet aangekruist zijn van een aantal disciplines impliceert bijgevolg niet dat deze helemaal niet aan bod komen, maar wel dat ze eerder summier zullen worden uitgewerkt – ondermeer in functie van de noodzaak voor andere disciplines (bvb discipline bodem in functie van de discipline water). Een uitzondering vormt de discipline mobiliteit. Voor deze discipline worden alle ontwikkelingen die een belangrijk verkeersgenererend karakter (kunnen) hebben tevens opgenomen bij de diepgaande beoordeling.
, revisie 03 Pagina 30 van 51
Diepgaande beoordeling A- en B-locatie
6
Diepgaande beoordeling A- en B-locatie
6.1
Water en bodemgesteldheid
De A- en B- locaties situeren zich in de binnenstad en de invalswegen. Gezien de stedelijke condities waar deze locaties zich situeren hebben de bestemming en voorschriften weinig impact op het wateroppervlaktenetwerk. Het stadsbestuur van Oostende wil zoveel mogelijk stadsverdroging tegengaan en wil het regenwater gedeconcentreerd ophouden of stockeren. Hierdoor verleent de stad een premie voor de installatie van een hemelwaterput en/of een infiltratievoorziening en groendaken. De gemeentelijke premie voor een infiltratievoorziening bedraagt 2,5 € per aangesloten m² met een max. van 100€, waarbij minimum 50m² is aangesloten. De gemeentelijke premie voor hemelwaterputten varieert van 250€ tot 350€ naargelang het aantal aansluitingen op regenwater binnen de woning. De subsidies voor groendaken kaderen binnen de samenwerkingsovereenkomst ‘Milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling’. Er wordt een subsidie voorzien van maximaal 31€ per vierkante meter groendak. De functiewijziging van woongebied naar multifunctioneel stedelijk woongebied hebben geen directe aanleiding tot een oppervlaktevermeerdering van het bebouwde gebied. Omwille van de bodemgesteldheid is infiltratie in Oostende zeer beperkt. De bebouwingsvoorschriften kunnen een hogere bezettingsgraad in de A-locatie toelaten dan in een B-locatie. Gezien de bestaande panden zullen deze voorschriften beperkt worden toegepast. In het kader van een toenemende bezettingsgraad neemt de stad in zijn beleid bovenstaande, milderende maatregelen op. Met uitzondering van een tweetal lokaties aan de hippodroom die ‘mogelijk overstroombaar’ zijn, worden alle deelgebieden als ‘niet overstromingsgevoelig’ aangeduid. Een deelgebied situerend op de hoek Pr. Elisabethlaan – Nieuwpoortsesteenweg is momenteel voor 100% bebouwd. De andere locatie situerend naast de begraafplaats is recentelijk ontwikkeld en bebouwd, waarbij rekening is gehouden in het ontwerp cf. watertoets bij vergunningen. 6.2
Landschap
De stad Oostende heeft een ‘Actieplan bouwkundig erfgoed’ (A.be) ontwikkeld, waarbij stadsvernieuwing – zowel in termen van restauratie, renovatie en (ver)nieuwbouw – kan worden ontplooid vanuit het geïntegreerd verkennen van de toekomst van de stad op verschillende schaalniveaus, het herkennen van de sporen van het verleden en het erkennen van hun feiten en waarden en van hun betekenis voor het verdere ontwikkelen van een eigentijdse/eigenzinnige, duurzame en kwalitatieve stedelijke omgeving. Deze studie wordt geoperationaliseerd in een beleidsinstrumentarium. Elke vergunningsaanvraag horende tot het bouwkundig erfgoed wordt momenteel voorgelegd aan een adviescommisse bestaande uit interne en externe experten.
, revisie 03 Pagina 31 van 51
Diepgaande beoordeling C-locatie
7
Diepgaande beoordeling C-locatie
7.1
Mens
7.1.1
Geluid
7.1.1.1
Referentiesituatie De nabijheid van bedrijvenzones, de spoorlijn Gent – Oostende en de autosnelweg A10 kunnen voor geluidsoverlast zorgen voor de bewoners van de Stationstraat in Oostende. De Stationstraat ondervindt nu reeds in belangrijke mate geluidshinder als gevolg van (vracht)verkeer en de havenactiviteiten. (zie geluidscontour van voorkeursalternatief (alternatief 2) uit het Strategisch plan voor de haven van Oostende (ARCADIS GEDAS, 2005)
7.1.1.2
Effectbespreking De herbestemming van het deelgebied naar een gemengde bedrijvenzone kan een afname van het vrachtverkeer en een toename van het woon-werkverkeer op de A10 genereren. Dit zorgt mogelijks voor slechts een beperkte toename in geluidshinder naar het nabijgelegen natuurgebied SBZ-H ‘Zwaanhoek’. Vooral indien kantoorontwikkelingen worden toegelaten in Plassendale 3 ontstaat een aanzienlijke bijkomende verkeersstroom op de A10. Deze zou volgens het PlanMER resulteren in een toename van het verkeersgeluid op de A10 van ongeveer 2 dB(A) in 2015.
7.1.1.3
Ontwikkelingsscenario4 Ook op het gebied van geluidsproductie tekent zich een evolutie af naar steeds stillere wagens. Voor de huidige generatie auto’s bedraagt de Europese geluidslimiet 74 decibel, gemeten tijdens een acceleratieproef vanaf 50 km/u (Europese richtlijn 92/97/EEG). Dit is een absolute vermindering met 8 decibel in vergelijking met de eerste Europese richtlijn uit 1970 (70/175/EEG). Ten gevolge van de verstrengde meetmethodes, bedraagt de reële vermindering 10 decibel. Aangezien het hier een logaritmische schaal betreft, impliceert elke reductie met 3 decibel een halvering van het geluidsniveau. 10 Decibel verschil stemt dus overeen met een vermindering van 90%. M.a.w. 10 auto’s nu produceren evenveel lawaai als één auto van 1970 (FEBIAC). Er bestaat evenwel een brede consensus dat de huidige geluidsnormen voor personenwagens reeds erg streng zijn en dat de mogelijkheden voor verdere reductie eerder beperkt zijn. Evenwel is er nog veel verbetering mogelijk op het gebied van rolgeluiden van banden. Zo berekende Verkeer en Waterstaat Nederland in 2007 dat als alle wagens en vrachtwagens op zogenaamd ‘stille banden’ zouden rijden, dan zou het geluid afnemen met ca. 3 decibel, of wederom een halvering van het geluid. Ook de aard van het wegdek speelt een voorname rol. Het systematisch aanwenden van fluisterasfalt kan het lawaai voor de omgeving tot 10 decibel verminderen, wat overeenkomt met het plaatsen van een geluidsscherm. De combinatie van beide maatregelen kan een dubbel effect genereren.
2
3
2
PlanMER voor gewestelijk RUP “Afbakening regionaalstedelijk gebied Oostende” april 2008 Adviesnota Kantorenzone Plassendale III, Buck Consultants International, Oktober 2008 4 Adviesnota Kantorenzone Plassendale III, Buck Consultants International, Oktober 2008
3
, revisie 03 Pagina 32 van 51
Diepgaande beoordeling C-locatie
7.1.1.4
Milderende maatregelen5 In het PlanMER wordt gesteld dat een toename van het woon-werkverkeer het verkeersgeluid tegen 2015 met ongeveer 2 dB(A) kan doen toenemen. Daarbij wordt vermeld dat het ontbreken van concrete en exacte gegevens de inschatting van het werkelijke effect op het geluidsklimaat bemoeilijkt. Deze nuancering i.v.m. de beschikbare gegevens laat vermoeden dat het cijfer van 2 dB(A) voor discussie vatbaar is. Er wordt echter weinig tot geen inzicht gegeven in hoe dit cijfer bekomen werd. Tevens is het niet duidelijk of de geluidsmilderende maatregelen zoals hierboven beschreven mee in rekening werden genomen of niet. Het gebrek aan transparantie in de berekeningswijze maakt het evenwel onmogelijk om de effecten op het geluidsklimaat te bevestigen dan wel te weerleggen. Een buffer met een totale breedte van 20 m tussen de Stationsstraat en het bedrijventerrein is tevens geconcretiseerd. De buffer bestaat uit een ontsluitingsweg voor de achterkant van de percelen gelegen aan de Stationsstraat, een grasberm, een talud (2 meter hoog en 8 meter breed), begroeid met Ulmus minor (Kleinbladige iep), Fraxinus excelsior (Gewone Es). Daarnaast is voor de aanpalende bewoners een bedieningsweg voor een garagezone voorzien.
7.1.2
Lucht
7.1.2.1
Referentiesituatie6 Fijn stof. Op basis van geïnterpoleerde gegevens inzake de fijn stof immissies in Vlaanderen zou te Oostende de grenswaarde voor daggemiddelde concentratie tot 70 keer per jaar worden overschreden daar waar dit slechts 35 keer zou mogen bedragen. Stikstof Emissie van stikstofoxiden (NOx) naar lucht vindt voornamelijk plaats bij verbrandingsprocessen. De belangrijkste bron van NOx in Vlaanderen is het verkeer (wegverkeer, vliegverkeer en scheepvaart) dat voor 60% van de totale uitstoot in 2006 verantwoordelijk is. Naast verkeer zijn vooral de elektriciteitsproductie en de industrie (incl. raffinaderijen) de belangrijkste emmissiebronnen met respectievelijk 10% en 17% van de totale uitstoot. In de omgeving van het studiegebied zijn geen VMM meetstations gelegen voor stikstofoxiden. Op basis van de geïnterpoleerde gegevens van het telemetrisch meetnet van de VMM (op basis van de uurwaarden), wordt voor de regio Oostende een jaargemiddelde achtergrondconcentratie voor NO2 vastgesteld van 31-35 µg/m3. Worden de immissieconcentraties in de referentiesituatie vergeleken met de algemeen geldende richtwaarden (200 µg/m3), dan blijkt dat de gemiddelde NO2-concentraties in de regio Oostende ruimschoots voldoen aan de algemeen geldende grens- en/of richtwaarden voor de bescherming van de mens.
5 6
Adviesnota Kantorenzone Plassendale III, Buck Consultants International, Oktober 2008 PlanMER voor gewestelijk RUP “Afbakening regionaalstedelijk gebied Oostende” april 2008
, revisie 03 Pagina 33 van 51
Diepgaande beoordeling C-locatie
7.1.2.2
Effectbespreking7 Fijn stof. De fijn stof concentratie wordt voornamelijk bepaald door industrie en verkeer. De vooropgestelde herbestemmingen leiden tot een toename van verkeersintensiteiten en in veel mindere mate tot bijkomende industrie. Elk plan of elke activiteit die leidt tot een verdere toename van de fijn stof concentraties werd vanuit dit standpunt negatief beoordeeld binnen het PlanMER. Omwille van de negatieve beoordeling in het PlanMER wordt hier wat dieper ingegaan. Voor de beoordeling van de bijdrage aan de immissieconcentraties langs de wegen wordt het verschil tussen de geplande situatie en de referentiesituatie berekend, uitgedrukt als een percentage van de kwaliteitsdoelstelling en getoetst aan het significantiekader in onderstaande tabel. Tabel 1. Significantiekader voor de beoordeling van de luchtkwaliteit bijdrage ≤ -7,5
belangrijke positieve bijdrage (score +3)
-7,5%< bijdrage ≤ -5%
relevante positieve bijdrage (score +2)
-5%< bijdrage ≤ -2,5 %
beperkte positieve bijdrage (score +1)
-2,5% < bijdrage < 2,5 %
geen aantoonbare impact (score 0) Er moet een onderzoek gebeuren naar milderende maatregelen bij 80% opvulling van de norm
2,5% ≤ bijdrage < 4,9%
beperkte bijdrage (score -1) Onderzoek naar milderende maatregelen is minder dwingend. Indien de onderzoekssturende randvoorwaarden aangeven dat er zich een probleem kan stellen, dan stelt de deskundige milderende maatregelen voor.
5,0% ≤ bijdrage < 7,4%
relevante bijdrage (score -2) Er dient noodzakelijkerwijs gezocht te worden naar milderende maatregelen, eventueel te koppelen aan langere termijn.
bijdrage ≥7,5%
belangrijke bijdrage (score -3) Er dient noodzakelijkerwijs gezocht te worden naar milderende maatregelen waarbij aangegeven wordt hoe deze bij de uitvoering van het project zullen ingepast worden. Indien deze milderende maatregelen het project onuitvoerbaar maakt, zal er een alternatief moeten uitgewerkt worden.
Om de bijdrage aan fijnstof in te schatten werd gebruik gemaakt van het model CAR-Vlaanderen. Om het model toe te passen werd gebruik gemaakt van de beschikbare verkeersintensiteiten 2007 van de vaste telposten van AWV. Ter hoogte van het planelement rijden per dag gemiddeld 27.800 op de A10. Voor de Kuipstraat, Stationstraat zijn geen intensiteitgegevens beschikbaar. Hier werd aangenomen dat dit ongeveer 5000 voertuigen per dag is voor beide richtingen samen. Als gevolg van het kantoren complex werd aangenomen (zie hoger) dat er ongeveer 1400 werknemers met de wagen komen (80%). Daarnaast kunnen nog enkele leveranciers in rekening gebracht worden. Op basis van deze aannames wordt uitgegaan dat het kantorencomplex ongeveer 3000 voertuigbewegingen genereert per dag.
7
PlanMER voor gewestelijk RUP “Afbakening regionaalstedelijk gebied Oostende” april 2008
, revisie 03 Pagina 34 van 51
Diepgaande beoordeling C-locatie
Indien deze info in het Model CAR Vlaanderen wordt gevoegd dan leidt dit voor PM10 tot volgend resultaat. PM10 [µg/m³] aantal overJaargemiddelde schrijdingen
Verkeersintensiteit
Situatie 2005
Jaargemiddelde
achtergrond
daggrenswaarde
Oostende A10
huidige toestand
27882
33
31
46
Oostende A10
geplande toestand
30882
33
31
47
Oostende Kuipweg
huidige toestand
5000
32
31
40
Oostende Kuipweg
geplande toestand
8000
33
31
43
intensiteit
Situatie 2010 Oostende A10
huidige toestand
27882
31
29
33
Oostende A10
geplande toestand
30882
31
29
33
Oostende Kuipweg
huidige toestand
5000
30
29
31
Oostende Kuipweg
geplande toestand
8000
30
29
32
intensiteit
Situatie 2015 Oostende A10
huidige toestand
27882
28
27
26
Oostende A10
geplande toestand
30882
28
27
26
Oostende Kuipweg
huidige toestand
5000
27
27
25
Oostende Kuipweg
geplande toestand
8000
28
27
25
Als gevolg van het verkeer zijn er in 2005 meer dan 35 overschrijdingen van de daggrenswaarde. In 2010 zou dit volgens CAR-Vlaanderen dalen tot zelfs onder de vooropgestelde daggrenswaarde. Tegen 2015 zou dit nog verder dalen. Deze resultaten dienen met de nodige nuance bekeken te worden. De daling van het aantal overschrijdingen kan verklaard worden door dat de auto’s steeds meer milieuvriendelijk worden (bvb. roetfilter). De in het model opgenomen parameters om dit in rekening te brengen zouden volgens verschillende bronnen voor de periode 2015 te optimische zijn. Er kan aldus aangennomen worden dat tegen 2015 de waarden zich ergens situeren tussen deze van 2010 en 2015. Op basis van deze berekening kan aangenomen worden dat als gevolg van het toename van het verkeer door de realisatie van het kantoren complex er toch nog een significante afname is van het aantal overschrijdingen van de daggrenswaarde. Stikstof In het jaarrapport ‘Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest 2006’ wordt ook de evolutie van de NO2- waarden onderzocht voor de periode 1988-2006. Hieruit blijkt dat de NO2-jaargemiddelde concentraties de laatste jaren algemeen stabiel tot licht dalend zijn. In 2006 blijven de stedelijke en industriële concentraties op hetzelfde niveau als in 2005, terwijl de voorstedelijke en landelijke concentraties ten opzichte van het vorige kalenderjaar lichtjes dalen. De totale NOx-emissie is in 2006 met 8 23% gedaald t.o.v. 1990 . 7.1.2.3
8 9
9
Ontwikkelingsscenario Een economische invulling van Plassendale, zij het als zuivere kantoren zone, kantoorachtigen of als gemengd bedrijventerrein, betekent een aanzienlijk aantal bewegingen van personenwagens in de omgeving. De impact op het milieu is evenwel moeilijk in te schatten. Evenwel kan gesteld worden dat wagens steeds milieuvriendelijker worden en dat het terugdringen van het verbruik en van de CO2uitstoot en andere schadelijke stoffen (zoals roetdeeltjes en stikstofoxiden) in de uitlaatgassen één van de belangrijkste doelstellingen van autoconstructeurs geworden is. Op 10 jaar tijd is het gemiddeld verbruik met ca. 15% gedaald. De ge-
AfbakeningsRUP Regionaalstedelijk Gebied Oostende plan MER pag 42/312. Adviesnota Kantorenzone Plassendale III, Buck Consultants International, Oktober 2008
, revisie 03 Pagina 35 van 51
Diepgaande beoordeling C-locatie
middelde CO2-uitstoot van nieuw verkochte auto’s in België bedraagt vandaag nog ongeveer 150 gram per kilometer. Verwacht wordt dat tegen 2015 de gemiddelde uitstoot van nieuwe wagens nog slechts 120 gram per kilometer mag bedragen. Dit stemt overeen met een gemiddeld normverbruik van 5 liter / 100 km voor benzinewagens en minder dan 4,5 liter / 100 km voor dieselwagens (FEBIAC). Ook vandaag reeds hebben tal van autoconstructeurs wagens op de markt gebracht die aan deze norm voldoen. In 2007 voldeed ca. 64.9% van het wagenpark minstens aan de Euro 3 norm. In 2000 was dit slechts 10,1%. Dit toont duidelijke de snelle opmars van milieuvriendelijkere wagens. Hiervoor kunnen drie redenen onderscheiden worden: • Zoals reeds aangehaald staan autoconstructeurs onder toenemende druk om milieuvriendelijkere wagens te produceren; • Het gedrag van de consumenten wijzigt: het milieubewustzijn groeit, wat verder in de hand gewerkt wordt door de hogere fiscaliteit op meer milieubelastende wagens ; • Steeds meer ondernemingen (en dan vooral de ondernemingen die een modern en duurzaam imago willen creëren of behouden) gaan hun wagenpark managen op een maatschappelijk verantwoorde wijze. Dit houdt o.a. in dat de bedrijfswagens moeten voldoen aan bepaalde milieumaatstaven die door de onderneming worden vastgelegd. Meer milieubelastende wagens behoren derhalve vaak niet meer tot de mogelijkheden. 10
7.1.2.4
Milderende maatregelen Naast de keuze voor de wagen wordt er de laatste jaren ook een duidelijke mentaliteitswijziging waargenomen in het wagengebruik. Dit is hoge mate het gevolg van de hogere brandstofprijzen en van de toenemende verkeerscongestie. Zowel vanuit de overheid alsook vanuit het bedrijfsleven worden werknemers aangemoedigd om alternatieven te zoeken voor het woon-werk verkeer. Dit kan gaan van een alternatieve vervoerskeuze (openbaar vervoer, fiets, carpooling) of thuiswerken tot zelfs een verhuis naar een locatie dichter bij het werk, wat wederom de mogelijkheden voor alternatief woon-werk verkeer doet toenemen. Het aandeel van wegvervoer in de modal split zal de komende jaren dus dalen. Er kan dus gesteld worden dat een toename van de werkgelegenheid op Plassendale niet gevolgd zal worden door een evenredige toename van het aantal verkeersbewegingen. Deze toename van het aantal verkeersbewegingen zal op zijn beurt niet gevolgd worden door een evenredige toename van de milieubelasting op de omgeving. Door een stelselmatig verbeteren van het openbaar vervoer en het vlot en veilig toegankelijk maken van het terrein voor fietsers zal de modal split in gunstige zin beïnvloed worden. Door het gericht omgaan met de parkeervoorzieningen kan deze invloed worden versterkt. In het RUP zullen de mogelijkheden voor het parkeren in open lucht worden beperkt waardoor bedrijven gedwongen worden om omzichtig om te gaan met parkeervoorzieningen en deze efficiënt aan te wenden (prioritaire parkeerplaatsen voor carpooling, eventueel betalend parkeren voor solorijders).
7.1.3
Mobiliteit
7.1.3.1
Referentiesituatie Het deelgebied is momenteel rechtstreeks ontsloten op de A10 Oostende – Brussel door middel van het op- en afrittencomplex 5. Andere routes naar Oostende of het binnenland zijn niet direct en logisch opgebouwd. Op- en afrittencomplex 5 is onderdeel van een belangrijke route voor vrachtverkeer richting de zeehaven van Oostende. Op dit moment zijn er in de onmiddellijke omgeving van het deelgebied geen openbaarvervoerslijnen gedefinieerd. Langs het kanaal Oostende – Brugge is een hoofdfietsroute van het provinciaal Fietsroutenetwerk gelegen.
10
Adviesnota Kantorenzone Plassendale III, Buck Consultants International, Oktober 2008
, revisie 03 Pagina 36 van 51
Diepgaande beoordeling C-locatie
Verkeersgeneratie bij bedrijventerreinen volgens PlanMER: Het gemiddeld aantal werknemers per ha. bedraagt 10.4 werknemers in Vlaanderen (bron: RSV Vlaanderen), bij een modal split voor auto’s van 68% (bron: OVG Vlaanderen). De verkeersgeneratie door werknemers werd geschat met deze rekenmethode: totale aantal werknemers * modal split / 1.5 (bij ochtendspits van 1.5 uur). Er werd enkel rekening gehouden met werkuren op dagbasis, er werd geen ploegenarbeid in rekening gebracht. Op basis van kengetallen van TNO; Kencijfers voor bedrijventerreinen; Toepassing kengetallen goederenvervoer van en naar bedrijventerreinen; wordt de totale stroom van voertuigen geschat op 5.60 voertuigen per bedrijf per ochtendspitsuur geschat voor gemengde bedrijventerreinen. Er werd een aanname gemaakt van een gemiddelde kaveloppervlakte van 5.000m² per bedrijf. Verkeersgeneratie bij kantoren volgens PlanMER: Er werd rekening gehouden met een brutovloeroppervlakte van 20m² per werknemer, met een V/T-index van 0.5, maximaal 5 verdiepingen en een modal split van 80%. (C-locatie; uitgangspunten CROW). Door de quasi rechtstreekse aansluiting op het hoofdwegennet werd er voor het bepalen van de totale oppervlakte van de zone voor kantoren en tertiaire dienstverlening er vanuit gegaan om een kwart van de beschikbare capaciteit op het hoofdwegennet te reserveren op basis van het referentiescenario. Op de A10 vanuit Oostende bedraagt de beschikbare capaciteit in de ochtendspits op basis van het referentiescenario 2830 pae per ochtendspitsuur. Op de A10 vanuit Brugge bedraagt de beschikbare capaciteit in de ochtendspits op basis van het referentiescenario 2776 pae per ochtendspitsuur. Op basis van de restcapaciteit dienen 1401 (25% van 2830+2776) auto’s per ochtendspitsuur de zone te bereiken. In totaal bereiken 2102 (1401 x 1,5) auto’s het projectgebied in de ochtendspits (1.5 uur ochtendspits) Bij een modal split van 80% (C-locatie) betekent dit dat de zone 2628 werknemers tewerkstelt. Bovenstaande berekeningen dienen echter genuanceerd te worden met betrekking tot het ruimtegebruik. Verschillende types kantoren vertonen een grote diversiteit met betrekking tot ruimtegebruik per arbeidsplaats en verkeersintensiteit tijdens de ochtendspits. Deze verschillen worden in de volgende paragrafen beschreven. Het gemiddeld ruimtegebruik in een kantoorgebouw bedraagt 18 à 20 m² per arbeidsplaats. In dit cijfer zitten naast de daadwerkelijke ‘bedrijfsruimte’ ook de oppervlaktes voor ‘gemeenschappelijke voorzieningen en ruimtes’ gerekend. In werkelijkheid worden echter grote verschillen waargenomen per type kantoor. Deze verschillen doen zich vooral voor op het gebied van de gemeenschappelijke voorzieningen. Zo zal een hoofdkantoor bijvoorbeeld aanzienlijk meer vergaderruimte nodig hebben dan een call centrum of zal een training centrum meerdere ruimtes moeten inrichten voor opleidingen. Het werkelijke ruimtegebruik situeert zich bijgevolg doorgaans binnen een bandbreedte van 12 à 25 m².
Figuur 17: Ruimtgebruik per type kantoor De types kantoren waarbinnen kantoorachtigen bestaan worden gekenmerkt door een gemiddeld tot extensief ruimtegebruik.
, revisie 03 Pagina 37 van 51
Diepgaande beoordeling C-locatie
Dus ook op het gebied van verkeersintensiteit kunnen grote verschillen genoteerd worden per type kantoor. In concreto kunnen drie groepen onderscheiden worden, namelijk de groep van kantoren met een hoge concentratie tijdens de piekuren (i.e. min of meer vaste werktijden), de groep van kantoren met meerdere piekmomenten (i.e. verschillende shiften) en de groep met gespreide verkeersintensiteit.
Figuur 18: Verkeersintensiteit Tot de eerste groep (i.e. de kantoren met een hoge concentratie tijdens de piekuren) behoren o.a. de shared service centers, R&D kantoren en financiële zakelijke dienstverlening. Deze categorieën worden gekenmerkt door min of meer vaste werktijden en relatief weinig verkeersbewegingen tijdens de werkdag. De piekmomenten situeren zich hoofdzakelijk tijdens de ochtends van 7 uur tot 9 uur en tijdens de namiddagen tussen 16 uur en 18 uur. Call centra genereren doorgaans meerdere piekmomenten. Tot de activiteiten van call centra behoren o.a. (on-line) helpdesk, order entry en order fulfillment, telemarketing, technische ondersteuning, enz. Deze activiteiten worden vaak in shifts uitgevoerd, waardoor het woon-werk verkeer zich op meerdere momenten van de dag voordoet. Deze momenten vallen niet samen met de piekmomenten uit de eerste groep. Buiten de piekmomenten zijn er relatief weinig verkeersbewegingen. De derde groep bevat de categorieën van de training centra, de sales & marketing kantoren, overige zakelijke dienstverlening en niet-zakelijke dienstverlening. Deze kantoren worden gekenmerkt door een hoge flexibiliteit in werkverkeer van de eigen werknemers en een hoog aantal bezoekers tijdens de dag. De hoofdkantoren bevinden zich tussenin. De werknemers hebben doorgaans min of meer vaste werkuren en relatief weinig werkverkeer, maar tijdens de dag zijn er vele bijkomende verkeersbewegingen (o.a. door het hoge aantal bezoekers die deze kantoren dagelijks over de vloer krijgen). 7.1.3.2
Effectbespreking volgens PlanMER Twee scenario’s werden onderzocht binnen het PlanMER. Vermits de aard van de toekomstige ontwikkeling op Plassendale 3 zeer bepalend is voor de verkeersgeneratie werd een scenario beschouwd waarbij ca. 52.000 m² BVO kantoren wordt ontwikkeld en een scenario waarbij geen kantoorachtigen worden ontwikkeld. Op wegvakniveau worden geen problemen verwacht inzake de theoretische beschikbare capaciteit. Hierbij moet opgemerkt worden dat de toekenning van theoretische capaciteiten aan de wegvakken gebeurd is op basis van de voorgestelde categorisering van de weg. Deze theoretische capaciteit houdt geen rekening met de lokale situatie van kruispunten en erfontsluiting. Enkel voor de Kennedyrotonde werden op kruispuntniveau berekeningen uitgevoerd. Uit het gevoerde onderzoek blijkt het probleem zich ter hoogte van deze rotonde te cumuleren. Door de sterk radiale opbouw van de verkeersstructuren binnen Oostende zal de sterkste stijging van de verkeersdrukte, na ontwikkeling van alle deelzones en rekening houdende met de gestuurde groei, zich voordoen op de enige tangent, de R34, voornamelijk op de as Kennedy – De Bolle. Tijdens de ochtendspits worden meer dan 6.000 voertuigen per ochtendspitsuur verwacht op Kennedy – De Bolle, wat meer dan
, revisie 03 Pagina 38 van 51
Diepgaande beoordeling C-locatie
een verdubbeling is van de huidige intensiteiten. Dit zal resulteren in een volledige saturatie van het punt, waardoor Oostende zo goed als onbereikbaar zal zijn. Om dit ten gronde te onderzoeken zijn er te weinig gegevens voor handen. Het is echter duidelijk dat de Kennedy-rotonde in scenario 1, volgens PlanMER (50.000m² brutovloeroppervlak kantoren in deelgebied 16) structureel oververzadigd is. Indien deze zone opgegeven wordt ten voordele van een volledige invulling door regionale bedrijven (scenario 2) blijft deze oververzadiging bestaan, doch minder (115% versus 139%). Op andere onderzochte wegvakken beperkt de stijging van het autoverkeer zich tot gemiddeld 45%. De intensiteitsprognoses gaan uit van ochtendspitsberekeningen op werkdagen, en houden dus geen rekening met toeristisch (piek)verkeer. 7.1.3.3
Effectbespreking volgens “Adviesviesnota kantorenzone Plassendale III” Aan de hand van onderstaande figuur kan per type kantoor een inschatting gemaakt worden van de verkeersimpact op de omgeving tijdens de spitsuren. Het uitgangspunt hierbij is dat wordt uitgegaan van één bepaalde beschikbare kavelgroote.
Figuur 19: Verkeersbelasting omgeving De kantoren met hoge verkeersconcentratie en een intensief ruimtegebruik genereren de hoogste mate van verkeersimpact op de omgeving. Deze kantoren combineren immers een intensieve werkgelegenheid op de beschikbare ruimte en een concentratie van het woonwerk verkeer tijdens de piekuren. M.a.w. deze kantoren zullen meer verkeersoverlast met zich meebrengen. De kantoren met een extensief ruimtegebruik en een lage verkeersconcentratie daarentegen zullen minder verkeersoverlast genereren. Op dezelfde beschikbare oppervlakte zal de werkgelegenheid lager liggen dan bij intensief ruimtegebruik en de toestroom verloopt meer gespreid, waardoor de beschikbare verkeersinfrastructuur beter benut wordt en de overlast beperkt blijft. M.a.w. indien zich in een bepaald kantoorgebouw een sales & marketing kantoor zal vestigen zal dit minder verkeersbelasting met zich meebrengen dan wanneer er bijvoorbeeld een shared services center komt. 7.1.3.4
Ontwikkelingsscenario Aangezien kantoorachtige activiteiten slechts een secundaire rol spelen in de kantoorwerkzaamheden, wordt de verkeersintensiteit gelijk gehouden aan deze van de kantoren. Overige, minder verkeersgenererende functies zoals ambachtelijke bedrijven, bedrijven uit de tertiare sector en diensteverlenende bedrijven zullen tevens hun aandeel innemen in de totale oppervlakte van de C-locatie. Weliswaar
, revisie 03 Pagina 39 van 51
Diepgaande beoordeling C-locatie
zullen sommige activiteiten meer verkeer tijdens de daguren genereren, maar dit zal geen daadwerkelijke wijzigingen tijdens de spitsuren met zich meebrengen. Dezelfde opmerking kan geformuleerd worden i.v.m. ploegenarbeid. Kantoorachtige activiteiten kunnen uitgevoerd worden in shifts, waardoor het woon-werkverkeer geconcentreerd wordt op meerdere momenten tijdens de dag. Evenwel zijn deze kantoorachtige activiteiten slechts een secundaire functie, waardoor de impact op de verkeersintenstiteit beperkt zal blijven. Daarenboven is het inrichten van ploegenarbeid een bedrijfsspecifiek gebeuren dat niet meteen gelinkt kan worden aan bepaalde kantoorachtige activiteiten. Dit maakt het quasi onmogelijk om onderbouwde uitspraken te doen over de mogelijke impact van ploegenarbeid op de verkeersintensiteit tijdens de spitsuren en de potentiële kavelgroottes voor kantoorachtigen op Plassendale. Derhalve worden de assumpties in verband met verkeersintensiteit aangehouden zoals bij de types kantoren (i.e. een hoge concentratie van 100%, een gemiddelde concentratie van 80% en een lage concentratie van 60%). 7.1.3.5
Milderende maatregelen De effectieve uitbreiding van BKO voor kantoren en kantoorachtigen kan tevens gemotiveerd worden door het creëren van een potentiële, stijgende werkgelegenheid in Plassendale III, waarbij het openbaar vervoersnetwerk zal worden opgedreven. Naast de denkpiste dat de busfrequentie zal worden opgedreven wordt er gedacht aan de inschakeling van een ‘lightrail’ die het openbaar vervoer in functrie van de vraag kan versterken. Deze omvat immers de ideale locatie met betrekking tot station Zandvoorde. Vermeldingen werden hierover reeds gemaakt in het GRS (p.80) en het goedgekeurde mobiliteitsplan (p.8-9, 24, 41, 76-77). Andere initiatieven zullen een verkeers- en vervoersplan inhouden door het bedrijf. (dergelijke inititiatieven staan reeds aangegeven in het planMER gewestelijk RUP). Hieruit kunnen we ook concluderen dat de geluidsimpact voor de gehele zone nog heelwat marge heeft tot vermindering van dB’s.
7.1.4
Ruimtelijke aspecten
7.1.4.1
Referentiesituatie volgens PlanMER In het planMER wordt gesteld dat 25% van de beschikbare capaciteit gereserveerd kan worden voor kantorenzone. Dit komt neer op 1401 voertuigen per ochtendspitsuur. Het totaal aantal voertuigen wordt becijferd op 2102 tijdens de ochtendspits (1401 voertuigen x 1,5 ochtendspitsuren). De modal split bedraagt 80% (i.e. 80% van de werknemers gebruikt de wagen voor woon-werk verkeer). In dit scenario wordt er verder van uitgegaan dat alle werknemers toekomen tijdens de ochtendspits. Dit komt dus overeen met een hoge verkeersconcentratie. Op basis van de beschikbare verkeerscapaciteit bedraagt de potentiële werkgelegenheid 2.628 banen. Het ruimtegebruik per werknemer bedraagt 20 m², wat overeenkomt met een gemiddeld ruimtegebruik. De totale vloeroppervlakte bedraagt 52.560 m². Met een V/T ratio van 0,5 en kantoorgebouwen van 5 hoog wordt een kaveloppervlakte van 2,1 ha bekomen voor de kantorenzone. Dit scenario komt overeen met het type ‘shared services center’ (hoge verkeersconcentratie en gemiddeld ruimtegebruik). Zoals aangegeven varieert het ruimtegebruik evenwel naargelang het type kantoor. In de adviesnota wordt de berekening gemaakt voor een ruimtegebruik van 15 m², 25 m² en 38m² (kantoorachtigen) per arbeidsplaats (AP) bij een lage, gemiddeld en hoge verkeersconcentratie. Verder wordt ook het aandeel van het wegvervoer bij het woonwerk verkeer teruggebracht tot 70%, 80% en 90%. Immers in het geval van vaste werkuren zullen meer werknemers het openbaar vervoer nemen of carpoolen. Een modal split van 80% lijkt overschatting. Andere aannames (V/T ratio en aantal verdiepingen per kantoorgebouw) blijven ongewijzigd.
, revisie 03 Pagina 40 van 51
Diepgaande beoordeling C-locatie
7.1.4.2
Effectbespreking In de Adviesnota Kantorenzone Plassendale III wordt de potentiele kavelgrootte tevens berekend voor kantoorachtigen en gemengde bedrijvenzone. Kantoorachtigen situeren zich tussen bedrijven en kantoren. Derhalve zal ook het ruimtegebruik zich tussenin situeren. Voor de scenario’s hoge en gemiddelde verkeersconcentratie wordt een modal split aangenomen van 75%. Dit houdt het midden tussen de modal split uit het planMER en de resultaten van de beknopte rondvraag. Voor het scenario hoge verkeersconcentratie wordt de modal split verondersteld op 90%. Uit hetzelfde onderzoek bleek dat voor kantoorachtige activiteiten het ruimtegebruik gemiddeld 38 m² per arbeidsplaats bedraagt. Dit is aanzienlijk meer dan in vergelijking met het gemiddelde in een zuivere kantorenzone (12 m² - 25 m²), maar beduidend lager in vergelijking met een gemengde bedrijvenzone. Belangrijk hierbij is op te merken dat alle scenario’s uitgaan van een maximale benutting van de restcapaciteit van de hoofdverkeerswegen tijdens de ochtendspits (2102 wagens). Bijgevolg is de verkeersimpact tijdens de spitsuren dus voor alle scenario’s gelijk. Gelet op de locatiekenmerken van Plassendale kan volgend de synthese gesteld worden dat het terrein niet geschikt is voor alle types van kantoren. De te verwachten kantoren bevatten echter een beperkte loketfunctie, wat de impact op de verkeersintensiteit beduidend lager houdt. Tevens is de zone slechts gedeeltelijk bezet met kantoren. Het langzaam verkeer komende vanuit de Oudenburgsesteenweg en de Zandvoordestraat kunnen Plassendale III bereiken via de Stationstraat, waarbij de Panneputstraat en de Putstraat aansluiten op de Kuipweg. Er wordt tevens opgelegd aan de bedrijven om degelijke fietstallingen te voorzien en het gebruik van de fiets als vervoersmodi aan te moedigen. Grootschalige regionale bedrijven zijn in deze zone moeilijk haalbaar wegens: • het grenzen aan een woonlint (Stationsstraat) • de aanwezigheid van diverse hoofdleidingen inzake nutsvoorzieningen op het terrein met de daarbij horende bouwvrije stroken waardoor het gebied enkel een versnipperde invulling kan kennen • een aanzienlijk deel van de zone is reeds ontwikkeld • niet alle bedrijven uit de tertiaire sector, dienstverlenende bedrijven, kantoren, … zijn even goed inpasbaar in het bestaande stedelijk weefsel. Dit kan o.a. leiden tot een congestie op het verkeersnetwerk in het stedelijk weefsel.
7.1.4.3
Ontwikkelingsscenario De analyse in de adviesnota maakt duidelijk dat er verkeershinder zal ontstaan indien de beschikbare oppervlakte van 29 ha volledig gereserveerd zou worden voor kantoren en kantoorachtigen. Evenwel zal de potentiële werkgelegenheid aanzienlijk lager liggen indien een zuiver gemengde bedrijvenzone zonder kantoren of kantoorachtigen wordt gecreëerd. Een combinatie van beiden is een realistisch scenario.
7.1.4.4
Milderende maatregelen We stellen echter vast dat de berekeningen in de adviesnota en de plan-MER uitgaan van een niet gebruikelijke interpretaie van de V/T waarde. De V/T waarde volgens de gebruikelijke invulling (som van de vloeroppervlaktes/terreinoppervlakte) moet in de berekening 2,5 zijn ipv 0.5 Bij een gemiddelde verkeersconcentratie wordt uitgegaan van een bijkomende capaciteit van 2102 wagens. Modal split bedraagt hierbij 75%, waarvan 80% in de ochtenspits. De potentiële werkgelegenheid is 3503 arbeidsplaatsen op een totale kantoorvloeroppervlakte van 133.127m². Bij een spreiding van deze oppervlakte over 5 kantoorlagen geeft dit een footprint van 26.625 m². Uitgaande van een ge-
, revisie 03 Pagina 41 van 51
Diepgaande beoordeling C-locatie
middelde terreinbezetting door gebouwen voor kantoren van 50% resulteert dit in een netto terreinbehoefte van ca 5.3 ha. Wanneer men hiervan de V/T waarde neemt bekomt men 2.5 (zijnde 13,3127ha/5,3ha). Indien zou uitgegeaan worden van een V/T van 0,5 komen we tot een totale terreinoppervlate van ongeveer 26,6 ha. De bouwhoogte moeten we echter nuanceren. Enerzijds is de locatie niet echt geschikt om lineair grote bouwhoogtes te voorzien onder andere door de aanwezigheid van hoogspanningsleidingen, anderzijds zijn de verdiepingshoogtes voor kantoren en combinaties van kantoren met andere activiteiten een stuk groter dan voor woongebouwen. Daarnaast wordt uitgegaan van een zuinig ruimtegebruik wat betekent dat parkeervoorzieningen ook onder de gebouwen moeten worden voorzien. Rekening houdend met de hoge grondwaterstand en de bodemgesteldheid zal dit bovengronds gebeuren waarbij 1 à 2 bouwlagen kunnen voorzien worden voor de parkeerfunctie. Dit betekent dat binnen de diversiteit aan bouwhoogtes en bouwvolumes kan uitgegaan worden van een gemiddelde van 2 à 3 verdiepingen kantoorvloeroppervlakte. Dit betekent dat in deze veroenderstelling een netto terreinoppervlakte noodzakelijk is van 8,9 ha (gemiddeld 3 verdiepingen kantoren) tot 13,3 ha. Binnen de zone zijn reeds een viertal percelen met een gezamenlijke oppervlakte van ca 4 ha ingenomen door bedrijven. Er blijft per saldo ca 9,6 ha over die kan ingevuld worden in functie van nieuwe activiteiten. Om de 9,6 ha die nog beschikbaar is zo goed mogelijk aan te wenden zal moeten gestreefd worden naar een gemiddelde hoogte van 3 verdiepingen kantoorvloeren en dit in gebouwen die tussen de 2 en 6 à 7 bouwlagen kunnen tellen bij een gemiddelde bezettingsgraad van 50% van de perceelsoppervlakte. Dit komt overeen met een V/T van 1,2 tot 1,5. De voorschriften bevatten een aantal milderende maatregelen inzake duurzaam ruimtegebruik zoals: De bufferstroken - groenzones mogen geen belemmering vormen wanneer in het kader van de ontwikkeling van een duurzame inrichting van het bedrijventerrein en/of bedrijfskavel gestreefd wordt naar compactering, meervoudig ruimtegebruik, … door het o.a. aaneenschakelen van gebouwen. De oppervlakte aan groen die normaal voorzien wordt door zijdelingse bufferstroken, wordt gecompenseerd door aaneengesloten groenzones die een bedrijfsgebouw mede ondersteunen. Er mag geen schaalverwarring tussen gebouw en omgeving. Deze opvatting is tevens ook van toepassing op het parkeergebruik. Gemeenschappelijke parkeerterreinen kunnen de parkeerruimtebehoefte van de verschillende individuele bedrijven beter opvangen (variërende uren, …). De voorschriften vragen, gezien de zichtslocatie, uiteraard gebouwen die van een hoge architecturale kwaliteit zijn. Dit betekent o.a. dat deze gebouwen qua schaalgrootte, aard, bezonning, esthetiek, aandacht voor het weidevogelgebied, … optimaal in de omgeving geïntegreerd worden. De gebouwen zijn onderworpen aan de EPB – regelgeving en moeten een bepaald niveau bereiken inzake de thermische isolatie (K-peil) en energieprestatie (E-peil: isolatie, verwarmingsinstallatie, ventilatie, zonne-energie ...) behalen. Er is een minimale en gecontroleerde ventilatie nodig.
, revisie 03 Pagina 42 van 51
Diepgaande beoordeling C-locatie
7.2
Landschap
7.2.1.1
Referentiesituatie11 Het deelgebied is momenteel deels ingevuld volgens zijn huidige bestemmingen. Momenteel heerst er een grotendeels open landschap. Het gebied overlapt met de relictzone ‘graslandgebied Zwaanhoek- Oudenburg’ en wordt in het zuidoosten begrensd door het lijnrelict ‘Antitankgracht’. Wanneer we de huidige referentiesituatie hierop toetsen merken we op dat de landschappelijke waarde van het deelplangebied op de dag van vandaag praktisch betekenisloos geworden is. Er zijn reeds enkele grote bedrijven gevestigd en de infrastructuur rondom bepaalt de vorm en inrichting van het toekomstige bedrijventerrein.
7.2.1.2
Ontwikkelingsscenario12 We kunnen stellen dat er geen sprake kan zijn van behoud van landschapswaarden binnen de deelplangrenzen gezien de zone al voorzien werd als milieubelastend industriegebied en regionaal bedrijventerrein met openbaar karakter in het gewestplan. De oostelijke gelegen waardevolle zones met bijhorende antitankgracht dienen wel in ieder aspect gevrijwaard worden van mogelijke negatieve invloeden die kunnen voortvloeien vanuit het bedrijventerrein
7.2.1.3
Milderende maatregelen In de stedenbouwkundige voorschriften worden maatregelen vastgelegd ter bescherming van de aangrenzende ecologisch waardevolle zones. Het inrichten van een brede groenbuffer wordt voorzien op de meest zuidelijke grens van het deelplangebied, als ruimtelijke scheiding met het Gen-gebied ‘Zwaanhoek Noord’
Het karakter van het terrein, de aard van de activiteiten, de omvang van de bebouwing, de architectuur, de inplanting, de breedte en de wijze van aanleg van de omringende bufferzone vormen de basis tot een goede overgang enerzijds met het woonlint, anderzijds met het natuurgebied. Een kwalitatieve overgang duidt niet alleen het architecturale aspect, maar ook een bewuste keuze van het ontwikkelen van gebouwen kaderend binnen duurzame inrichtingsprincipes. Ook de aangewende materialen en beplantingen voor gebouwen en omgevingen kaderen binnen een duurzame en/of ecologische visie. Groene corridors (verbindingen tussen de verschillende bedrijven/percelen zijn waardevolle overgangselementen tussen het bebouwde en niet bebouwde deel). Afsluitingen vormen vaak een barrière, visueel, maar ook als transfer voor fauna en flora. Streekeigen groen kan ook percelen t.o.v. elkaar visueel scheiden. (zie figuur 20)
11 12
PlanMER voor gewestelijk RUP “Afbakening regionaalstedelijk gebied Oostende” april 2008 PlanMER voor gewestelijk RUP “Afbakening regionaalstedelijk gebied Oostende” april 2008
, revisie 03 Pagina 43 van 51
Diepgaande beoordeling C-locatie
7.3
Natuur
7.3.1.1
Referentiesituatie13 In het zuiden van de C-locatie merken we volgens de ecosysteemkwetsbaarheidskaarten een kwetsbare tot zeer kwetsbare zone op met betrekking tot het ecotoopverlies, verdroging en eutrofiëring van het biotisch milieu. Echter de beschikbare, recenste gegevens van deze database dateren van 2000. Als we deze met deze aan de huide refentiesituatie kopppelen kunnen we duidelijk stellen dat de kaarten in dit geval achterhaald zijn en dat de ecologische kwetsbaarheid van de C-locatie reeds herleidt is tot weinig tot niet kwetsbaar aangezien er geen biologisch waardevolle percelen of kwetsbare zones meer aanwezig zijn binnen de deelplangrenzen. De bedrijvenzone, die al voorzien was is het gewestplan is ondertussen verder geëvolueerd in z’n ontwikkeling in de vorm van enkele bedrijfsgebouwen en verkeersinfrastructuur. Wat echter van groter belang kan zijn, is dat het deelplangebied voor een groot deel grenst aan een gebied dat is ingekleurd als GEN + GENO – gebied ‘Zwaanhoek noord’, als erkend natuurreservaat ‘De Zwaanhoek’ en als onderdeel van het Habitatrichtlijngebied ‘Polders’. Dit grensgebied bevat een complex van biologisch waardevolle en zeer waardevolle elementen en is als pleistergebied
7.3.1.2
Effectbespreking Uit de Passende Beoordeling van het PlanMER, ten aanzien van het SBZ-H gebied Polders en het SBZ-V gebied Poldercomplex blijkt dat er geen betekenisvolle cumulatieve impact optreedt ten aanzien van beide Speciale Beschermingszones door de voorziene herbestemmingen.
7.3.1.3
Milderende maatregelen Het huidige terrein is reeds ingericht inzake terreinaanlegwerken, wegen-, riool- en beplantingswerken volgens de vergunningen die werden goedgekeurd. Er werden o.a. grachten en een waterbufferbekken voorzien die een voldoende waterbuferend vermogen hebben bij een terreinbezetting van 60%. Deze grachten en bermen dragen hun typische fauna en flora, wat op zich belangrijke blauw-groene lijnvormige corridors vormen.
14
De percelen onder de verzamelgracht bevatten hun typische microreliëf waarbij de oorspronkelijke gewestplanbestemming (gebieden voor milieubelastende industrieen) gewijzigd is naar natuurgebied. Om het bouwrijp te kunnen maken van het terrein tussen de verzamelgracht en de Stationstraat werden een aantal compensaties geëist m.n. de bestemmingswijziging (van milieubelastende industriëen tot natuurgebied) tussen de verzamelgracht en de A10, de bestemmingswijziging (van landschappelijk agrarisch waardevol tot natuurgebied) t.h.v. de Grote Keignaart, de bestemmingswijzigingen (van agrarisch gebied tot bosuitbreidingsgebied) van de zone tussen Zandvoorde en de A10 en de zone tussen de Polderdijk en de A10. In het verleden zijn er dus een aantal belangrijke compensatiemaatregelen genomen t.o.v. de relïefrijke graslanden. De toekomstige bebouwingen op Plassendale III staan tevens met een ruime buffer van 40 m t.o.v. de SBZ.
7.4
Water
Binnen de contouren van het RUP komen geen geklasseerde waterlopen voor. Op Plassendale III (MSI locatie) vertrekt er vanaf de A10 afrit Zandvoorde een niet geklasseerde waterloop beheerd door de Zandvoorde Polder naar het Poldersysteem Groot Zwaanhoekgeleed. Recente ingrepen op de terreinen van Plassendale III hebben hieraan een einde gesteld zodat het water nu gepompt wordt in het kanaal Plassendale – Oostende.
13 14
PlanMER voor gewestelijk RUP “Afbakening regionaalstedelijk gebied Oostende” april 2008 PlanMER voor gewestelijk RUP “Afbakening regionaalstedelijk gebied Oostende” april 2008
, revisie 03 Pagina 44 van 51
Diepgaande beoordeling C-locatie
Het terrein is uitgerust met een dubbel rioleringsstelsel voor de gescheiden afvoer van het afvalwater enerzijds en het regenwater anderzijds. De afvoer van het regenwater wordt aangesloten op de regenwaterriool of een open gracht. De uitrusting zoals voorzien bij de initiële aanleg van het terrein, namelijk: infrastructuurwerken: - openbare wegenis - gescheiden rioleringsstelsel - collectief waterbufferbekken De nieuwe gracht heeft een lengte van ongeveer 1000 m en een breedte aan de waterlijn van ca. 4m. Het vermoedelijke waterbufferende vermogen bedraagt 5.000m³. De afvoer van de watebuffer gebeurt in noordelijke richting onder de spoorweg Brussel-Oostende naar een pompstation in het gebied Plassendale II en vervolgens naar het Kanaal Plassendale-Oostende. Er is wel nog een overstortpeil naar het poldersysteem (vroegere afwatering via het Groot Zwaanhoekgeleed) die ligt op ongeveer 3,1m TAW. Het waterbufferend vermogen werd berekend aan een terreinbezetting van 60 %. In de voorschriften wordt er opgenomen dat alle oppervlakten (zoals verhardingen) die de 60% terreinbezetting overschrijden, op eigen terrein gebufferd moeten worden.
Figuur 20: Inrichting C-locatie met groenbuffers en gemeenschappelijke waterbuffers.
, revisie 03 Pagina 45 van 51
Samenvatting milderende maatregelen verschillende disciplines C-locatie
8
Samenvatting milderende maatregelen verschillende disciplines C-locatie
8.1
Mens - Geluid
In het PlanMER wordt gesteld dat een toename van het woon-werkverkeer het verkeersgeluid tegen 2015 met ongeveer 2 dB(A) kan doen toenemen. Daarbij wordt vermeld dat het ontbreken van concrete en exacte gegevens de inschatting van het werkelijke effect op het geluidsklimaat bemoeilijkt. Deze nuancering i.v.m. de beschikbare gegevens laat vermoeden dat het cijfer van 2 dB(A) voor discussie vatbaar is. Er wordt echter weinig tot geen inzicht gegeven in hoe dit cijfer bekomen werd. Tevens is het niet duidelijk of de geluidsmilderende maatregelen zoals hierboven beschreven mee in rekening werden genomen of niet. Het gebrek aan transparantie in de berekeningswijze maakt het evenwel onmogelijk om de effecten op het geluidsklimaat te bevestigen dan wel te weerleggen. Ten westen is de zone van de lintbebouwing langsheen de Stationstraat afgescheiden door een 2 m hoge berm met een breedte van 8 à 10 m waarop beplanting van streekeigen soorten is aangebracht. Daarnaast is voor de aanpalende bewoners een bedieningsweg voor een garagezone voorzien. Eventuele noodzakelijke milderende maatregelen t.o.v. de speciale beschermingsszone worden met de betrokken instanties overlegd. 8.2
Mens - Lucht
• Emissie t.g.v. verkeer Om luchtpollutie t.g.v. de verkeerstoename zoveel mogelijk te beperken dient er zowel vanuit de overheid alsook vanuit het bedrijfsleven te worden aangemoedigd om alternatieven te zoeken voor het woon-werk verkeer. Dit kan gaan van een alternatieve vervoerskeuze (openbaar vervoer, toekomstige lightrail, fiets, carpooling) of thuiswerken tot zelfs een verhuis naar een locatie dichter bij het werk, wat wederom de mogelijkheden voor alternatief woon-werk verkeer doet toenemen. Het aandeel van wegvervoer in de modal split zal de komende jaren dus dalen. Er kan dus gesteld worden dat een toename van de werkgelegenheid op Plassendale niet gevolgd zal worden door een evenredige toename van het aantal verkeersbewegingen. Deze toename van het aantal verkeersbewegingen zal op zijn beurt niet gevolgd worden door een evenredige toename van de milieubelasting op de omgeving. Als gevolg van de daling van de uitstoot van de wagens (steeds meer milieuvriendelijke wagens) is er met of zonder kantorencomplex een daling te verwachten van de uitstoot aan fijn stof als gevolg van het verkeer. • Emissie t.g.v. bedrijfsactiviteiten De vergunningverlenende overheid kan in de milieuvergunning bovenop de na te leven normen bijkomende voorwaarden opleggen om de milieubelasting zoveel mogelijk te beperken.
, revisie 03 Pagina 46 van 51
Samenvatting milderende maatregelen verschillende disciplines C-locatie
8.3
Mens - Mobiliteit
Geschat wordt dat een toename van de werkgelegenheid met 3.500 tot 5.400 banen een extra verkeersbeweging van 2.400 tot 2.900 wagens tijdens de ochtendspits oftewel 1.600 tot 1.900 wagens per ochtenspitsuur zal genereren, wat min of meer overeenkomt met de resultaten uit het planMER (1589 bewegingen). De milieu impact zal niet evenredig toenemen. 8.4
Mens - Ruimtelijk aspect
Het planMER is weinig genuanceerd met betrekking op de berekeningen voor kantooroppervlakte. Op basis van de restcapaciteit van het hoofdwegennet rond Plassendale werd gesteld dat slects 2,1 ha kunnen gereserveerd worden voor kantoren. De rest van de beschikbare ruimte (ca. 39,9 ha) dient ingericht te worden als gemengde bedrijventerreinen. De potentiële werkgelegenheid bedraagt ca. 3.000 banen. Bij de berekening werd echter geen rekening gehouden met de verschillende kantoortypes, het verschillende ruimtegebruik per type en de verschillen in verkeersconcentratie tijdens de ochtendspits en in modal split. Tevens werd er geen berekening uitgevoerd voor kantoorachtigen en lijkt het kengetal met betrekking tot het ruimtegebruik voor gemengde bedrijventerreinen overschat. Uit de analyse is gebleken dat bij drie verdiepingen ca 10 ha van de beschikbare oppervlakte gereserveerd kunnen worden als zone voor kantoorachtigen zonder de verkeersimpact op de omgeving te verhogen. De resterende oppervlakte kan ingevuld worden als gemengde bedrijventerreinen. Zuivere kantoorfuncties worden niet voorzien. Bij alle berekeningen werd zoveel mogelijk de berekeningswijze aangehouden die gehanteerd werd in het planMER. Het is tevens wenselijk om kwalitatieve architectuur te garanderen (voorkanten, opengewerkte gevels, hoogwaardige architectuur) of bufferzone t.o.v. A10 met toepassing van principes van de natuurtechnische milieubouw bij de inrichting en aanleg ervan. 8.5
Landschap
Het karakter van het terrein, de aard van de activiteiten, de omvang van de bebouwing, de architectuur, de inplanting, de breedte en de wijze van aanleg van de omringende bufferzone vormen de basis tot een goede overgang enerzijds met het woonlint, anderzijds met het natuurgebied. Een kwalitatieve overgang duidt niet alleen het architecturale aspect, maar ook een bewuste keuze van het ontwikkelen van gebouwen kaderend binnen duurzame inrichtingsprincipes. Ook de aangewende materialen en beplantingen voor gebouwen en omgevingen kaderen binnen een duurzame en/of ecologische visie. Groene corridors (verbindingen tussen de verschillende bedrijven/percelen zijn waardevolle overgangselementen tussen het bebouwde en niet bebouwde deel). Afsluitingen vormen vaak een barrière, visueel, maar ook als transfer voor fauna en flora. Streekeigen groen kan ook percelen t.o.v. elkaar visueel scheiden. Het vrijwaren evan de structuurkwaliteit van de polderwaterlopen en toepassing van de principes van natuurtechnische milieubouw bij de inrichting en aanleg ervan dienen opgenomen te worden in de voorschriften.
8.6
Natuur - Fauna en flora
Uit de Passende Beoordeling van het PlanMER, ten aanzien van het SBZ-H gebied Polders en het SBZ-V gebied Poldercomplex blijkt dat er geen betekenisvolle cumulatieve impact optreedt ten aanzien van beide Speciale Beschermingszones door de voorziene herbestemmingen.
, revisie 03 Pagina 47 van 51
9
Eindconclusie
Voor de herbestemming die binnen het planologisch kader van het RUP ‘Stedelijke Economische Verweving’ zullen kunnen gerealiseerd worden is er van rechtswege geen planMER-plicht. Er zijn ook geen aanzienlijke milieu-effecten te verwachten want: • De impact van de bestemmingswijzigingen en de activiteiten die in dit planologisch kader kunnen worden gerealiseerd hebben slechts een beperkte potentiële impact op de milieueffecten; • Er zijn geen bijzondere kwetsbaarheden die de te verwachten milieu-impact zwaarder zullen doen doorwegen. De verscheidene, bestaande kaartdata van bijzondere kwetsbaarheden die getoest werdern aan de huidige referentietoestand zijn niet meer relevant gezent de macro- en microbiotische waarde van het terrein danig gedevalueerd is door de gestage ontwikkeling van het bedrijventerrein met bijhorende infrastructuur. Deze zal echter met behulp van de stedenbouwkundige voorschriften terug opgewaardeerd worden door middel van voorvernoemde milderende maatregelen inzake geluid, landschap en natuur. • De te verwachten impact op de verkeersintensiteit van de A10 wordt in mindere mate versterkt door de aanpassing naar kantoorachtige functies doch beperkt zich deze tot een bescheiden toename die geen problematisch niveau zal aannemen. Er dient bijgevolg geen planMER opgemaakt te worden voor het RUP ‘Stedelijke Economische Verweving’ zullen. Wel dienen een aantal aandachtspunten meegenomen te worden in de verdere uitwerking van het RUP ‘Stedelijke Economische Verweving’. Deze zijn beschreven in het vorige hoofdstuk ‘samenvatting milderende maatregelen verschillende disciplines’.
, revisie 03 Pagina 48 van 51
10
Bijlagen
10.1
Lijst bouwkundig Erfgoed
ADRES Aimé Liebaertstraat Aimé Liebaertstraat Dokter Eduard Moreauxlaan Dokter Eduard Moreauxlaan Dokter Eduard Moreauxlaan Dokter Eduard Moreauxlaan Dokter Eduard Moreauxlaan Dokter Eduard Moreauxlaan Dokter Eduard Moreauxlaan Dokter Eduard Moreauxlaan Dokter Eduard Moreauxlaan Dokter Eduard Moreauxlaan Dokter Eduard Moreauxlaan Dokter Eduard Moreauxlaan Dokter Eduard Moreauxlaan Dokter Eduard Moreauxlaan Dokter Eduard Moreauxlaan Dokter Eduard Moreauxlaan Dokter Eduard Moreauxlaan Dokter Eduard Moreauxlaan Dokter Eduard Moreauxlaan Eduard De Cuyperstraat Eduard De Cuyperstraat Eduard De Cuyperstraat Eduard De Cuyperstraat Eduard De Cuyperstraat Elisabethlaan Fregatstraat Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan
HUISNUMMER 5 6 139 137 135 133 115 113 111 109 107 73 75 77 47 61 19 23 43 17 79 12 13 11 11/2 16 379 11 20 28 30 32 34 36 44 48 50 58 72 82 9 11
SPECIFIEK
afgebroken afgebroken afgebroken
, revisie 03 Pagina 49 van 51
Bijlagen
Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Graaf de Smet de Naeyerlaan Lijndraaiersstraat Lijndraaiersstraat Lijndraaiersstraat Lijndraaiersstraat Nieuwpoortsesteenweg Nieuwpoortsesteenweg Nieuwpoortsesteenweg Nieuwpoortsesteenweg Nieuwpoortsesteenweg Nieuwpoortsesteenweg Nieuwpoortsesteenweg Nieuwpoortsesteenweg Nieuwpoortsesteenweg Nieuwpoortsesteenweg Nieuwpoortsesteenweg Nieuwpoortsesteenweg Nieuwpoortsesteenweg Nieuwpoortsesteenweg Nieuwpoortsesteenweg Nieuwpoortsesteenweg Nieuwpoortsesteenweg Nieuwpoortsesteenweg Nieuwpoortsesteenweg Nieuwpoortsesteenweg Nieuwpoortsesteenweg Nieuwpoortsesteenweg
4 6 8 16 40 52 54 56 60 62 64 66 68 70 74 76 78 80 84 86 88 90 92 94 96 17 19 2 52 48 50 56 74 76 102 18 12 26 58 38 36 64 40 290 747 751 154 152 150 96 94 30 28 16
afgebroken afgebroken afgebroken
afgebroken afgebroken afgebroken
, revisie 03 Pagina 50 van 51
Bijlagen
Nieuwpoortsesteenweg Nieuwpoortsesteenweg Nieuwpoortsesteenweg Nieuwpoortsesteenweg Nieuwpoortsesteenweg Nieuwpoortsesteenweg Noord-Edestraat Noord-Edestraat Northlaan Oesterbankstraat Oesterbankstraat Oesterbankstraat Oesterbankstraat Oesterbankstraat Oesterbankstraat Oesterbankstraat Oesterbankstraat Oesterbankstraat Slachthuisstraat Slachthuisstraat Sportstraat Sportstraat Sportstraat Sportstraat Torhoutsesteenweg Vaartstraat Vaartstraat Vaartstraat Vaartstraat Vaartstraat Vaartstraat Vaartstraat Vaartstraat Vaartstraat Vingerlingstraat Vingerlingstraat Vooruitgangstraat Vooruitgangstraat Vrijhavenstraat Vrijhavenstraat Zwitserlandstraat
8 32 527 478 503 529 2 1 14 17 11 9 7 5 3 27 25 1 13 1 1 48 48 48 405 27 13 11 31 29 25 17 15 5 4 1 18 8 27 26 z. nr.
afgebroken afgebroken afgebroken afgebroken afgebroken afgebroken
afgebroken
Wellingtonhippodroom Wellingtonhippodroom Wellingtonhippodroom
afgebroken
, revisie 03 Pagina 51 van 51