Grote stappen voor opknapbeurt Groespeel De Groespeel ten zuidwesten van Mill is een mooi gebied, maar het kan nóg mooier en functioneler. Natuur, landbouw, water en recreatie kunnen allemaal een betere plek krijgen in het gebied. De visie en projectideeën voor het gebied zijn gebundeld in het Gebiedsprogramma Groespeel. De uitvoering van de eerste projecten start nog dit jaar.
Gebiedsprogramma
Gebiedsprogramma Groespeel nummer 2
maart 2009
In het Gebiedsprogramma worden 12 projecten genoemd. Voorbeelden zijn: het uitloopgebied van Mill verbeteren, wandel- en fietspaden versterken en laten aansluiten op bestaande routes en groen- en natuurstroken aanleggen. Een zeer belangrijk project is kavelruil. Hierbij ruilen grondeigenaren onderling hun kavels om zo verspreid liggende gronden te concentreren en huiskavels te vergroten.
Samenwerkingsverband Om de planvorming en uitvoering van het Gebiedsprogramma in goede banen te leiden, is het Samenwerkingsverband Reconstructie Mill
Opdrachtgever
Opdrachtnemer/uitvoerder
en St. Hubert opgericht. Hierin zitten vertegenwoordigers van allerlei lokale en regionale organisaties: gemeente Mill en Sint Hubert, Waterschap Aa en Maas, Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer, ZLTO Mill/Grave, Stichting Myllesheem, Stichting Sporen van de Oorlog, Milieuvereniging Land van Cuijk, Provincie Noord-Brabant en Dienst Landelijk Gebied. Zij zorgen ervoor dat met alle belangen rekening wordt gehouden. >> Lees verder op pagina 2.
>> Vervolg van pagina 1.
Beheer- en onderhoudsafspraken
Informatieavond
De opknapbeurt wordt vooral gefinancierd met subsidies. Daarnaast nemen Provincie Noord-Brabant, Waterschap Aa en Maas en de gemeente Mill en St.Hubert een deel voor hun rekening.
Op maandagavond 23 maart
Planning
vindt een infor-
In 2009 vindt de verdere uitwerking en uitvoering van projecten uit het Gebiedsprogramma plaats. Allemaal op vrijwillige basis en in overleg. Dit is toegezegd tijdens de goed bezochte informatieavond eind oktober 2008. Naar verwachting zal eind dit jaar de eerste schop in de grond worden gezet. De uitvoering neemt ongeveer twee jaar in beslag.
matiebijeenkomst plaats. Kijk voor meer informatie verderop in deze nieuwsbrief.
De reactie van… René Peters, ZLTO Mill/Grave
Wilt u graag een exemplaar ontvangen van het Gebiedsprogramma? Neem dan contact op met het secretariaat van het Samenwerkingsverband: Irene Appel, Dienst Landelijk Gebied. Tel: 013 – 5950596. E-mail: i.f.m.appel@ minlnv.nl
“Het Gebiedsprogramma is een mooi plan geworden, waarin goed rekening is gehouden met de landbouw. Voor agrariërs zijn er in ieder geval voldoende mogelijkheden voor een betere verkaveling. De Groespeel is nu eenmaal aangewezen als waterretentiegebied, daar is niets aan te doen. Agrariërs kunnen afwachten of de kans grijpen om er iets aan te doen. Nu worden de mogelijkheden geboden om elders betere gronden te verkrijgen. Dat zijn kansen die we met beide handen moeten pakken.”
Tijdens de informatiebijeenkomst in oktober werd een groot aantal opmerkingen gemaakt over het achterstallige onderhoud van met name houtwallen. Naar aanleiding daarvan is door het samenwerkingsverband een overleg gestart tussen Natuurmonumenten, Brabants Landschap, Staatsbosbeheer en gemeente Mill en St. Hubert. Het doel is te komen tot duurzame afspraken, via een soort beheers- en onderhoudprotocol, voor nu én in de toekomst.
Martijn Schraven, Milieuvereniging Land van Cuijk “Er ligt een ambitieus, maar haalbaar gebiedsprogramma. Ik ben blij met een goed evenwicht tussen de belangen van landbouw, cultuurhistorie en natuur. Alle partijen staan positief in het proces. Voor de natuur liggen veel kansen rond het ‘ecologisch knooppunt’ nabij de kruising van het Peelkanaal en het Duits Lijntje, maar ook in het dorplandschap en naast de Groote Beek. Voor het gebied valt veel meerwaarde te halen uit een slimme kavelruil waarmee we, binnen de doelstelling waterberging, voor zowel de landbouw als de natuur een goede plek zullen vinden. Ik reken erop dat we samen een inrichtingsplan opstellen, waarin landbouw, cultuurhistorie en natuur weer jaren vooruit kunnen in dit mooie stukje Mill.”
De projecten in beeld
Het Peelkanaal is door Provincie Noord-Brabant aangewezen als ecologische verbindingszone In het Gebiedsprogramma zijn 12 projectideeën (EVZ). Dat zijn natuurlijke stroken die natuurgebieden met elkaar verbinden en het leefgebied uitgewerkt. Deze projecten moeten zorgen voor een goed ingericht gebied. Daarbij wordt van dieren vergroten. In de Groespeel gaat het vooral om dassen, struweelvogels, kamsalamanrekening gehouden met cultuurhistorie, ders, modderkruipers, poelkikkers, dagvlinders natuurontwikkeling, water en recreatie. Maar landbouw is en blijft de belangrijke drager in en libellen. De EVZ’s worden gerealiseerd door bepaalde plekken natter en ruiger te maken en de Groespeel. Uiteindelijk ontstaat straks een gebied dat aantrekkelijk is voor de landbouw, poelen aan te leggen. Op een aantal locaties wordt de oever verlaagd om dieren een kans te de toerist en zeker ook voor de inwoners van geven de waterloop te verlaten. de gemeente Mill en Sint Hubert. We lichten een paar projecten toe.
Toekomstschets aanzicht Dorpslandschap. 2.
1.
De smalle oversteek wordt vervangen door een recreatieve brug.
1. Nieuw profiel kanaal in moeraszone Dorpslandschap
2. Aanzicht dorpslandschap
Maatregelenkaart Deelgebied Dorpslandschap
Aanleg voetgangers-/ fietsbrug
Aanplant solitaire bomen en boomgroepen
Aanleg wandel-/ fietspad
Hergebruik bunker tot vleermuizenschuilplaats
Aanleg natuurvriendelijke oever en moeraszone
Openmaken of houden Duits Lijntje in bossen (deelgebied Duits Lijntje)
Aanleg poel
Aanleg educatieve akker
Ontwikkeling bloemrijke graslanden
De defensiewal langs het Peelkanaal wordt waar nodig hersteld of in ieder geval goed zichtbaar gemaakt. De bunkers kunnen ingezet worden als vleermuiskelders. Om op een leuke manier kennis te maken met de landbouw, is nabij de kern Mill een educatief veld voorzien waarop door de agrarische natuurvereniging diverse soorten graan worden geteeld. Verder wordt de huidige, smalle oversteek over het kanaal vervangen door een recreatieve brug. En in het uitloopgebied worden nieuwe wandelroutes aangelegd.
Ontwikkeling Dorplandschap Een parklandschap met een open karakter, dat is het idee voor het gebied tussen de Domeinenstraat en het Peelkanaal. Het gebied wordt ongeveer hetzelfde ingericht als de Peelkanaalzone in het dorpshart van Mill. Dus veel open plekken met hier en daar groepjes bomen.
Deze ideeën worden in 2009 verder uitgewerkt tot een inrichtingsplan. Ook vinden de komende periode informatiebijeenkomsten plaats voor omwonenden. De uitvoering zal naar verwachting starten in het najaar van 2010. De gemeente Mill en St.Hubert zal dit project trekken.
Tijdens de informatieavond op 23 maart wordt dan ook ruim aandacht besteed aan dit project (zie pagina 5). Heeft u nu al interesse? Kijk voor meer informatie op www.raamvallei.nl of neem contact op met veldcoördinator Gerald Willemsen van ANV-Raamvallei. Tel: 0486 - 432070.
Ontwikkeling Duits Lijntje
De overgang tussen open veld en bos wordt geleidelijker.
Verzachten bosrand Molenheide Het bos Molenheide doemt op als een steile, hoge wand achter een vlak, open veld. Natuurmonumenten ziet graag een geleidelijke overgang van de landbouwgrond naar de bossen. Dit kan deels door het bos langs de rand uit te dunnen. Ook wordt de grond die grenst aan het bos ruiger gemaakt met kruiden (zoals vingerhoedskruid, veldbies, brandnetels en hoog gras) en struiken (zoals de vlier, meidoorn en lijsterbes). Met name vlinders en bosrandvogels vinden dit prettig. De uitvoering van het verzachten van de bosrand ligt in handen van Natuurmonumenten. In het najaar vinden de kapwerkzaamheden plaats. Daarna gaat de natuur haar gang en wordt de geleidelijke overgang langzaamaan vanzelf zichtbaar.
De Groespeel is rijk aan oude verhalen. Verhalen die veelal nog verborgen liggen in het landschap. Denk bijvoorbeeld aan het verhaal van de Duitse pantsertrein die ongehinderd door de linies brak in mei 1940, maar op de terugweg onfortuinlijk tegen haastig opgeworpen ‘asperges’ liep en ontspoorde. Deze aspergevormige betonelementen, die grotendeels onder de grond liggen, worden uitgegraven. Daarnaast wordt het Duits Lijntje beter zichtbaar en begaanbaar gemaakt door snoei- en onderhoudswerkzaamheden.
Groenblauw stimuleringskader Subsidiemogelijkheden voor onderhoud en aanleg van natuurelementen op boerenland, dat is in een notendop het ´Groenblauw stimuleringskader´. Het uitgangspunt is dat aanvragers aanspraak kunnen maken op reële vergoedingen. Dat wil zeggen dat vergoedingen voor aanleg en onderhoud van natuur- en landschapselementen marktconform zijn. Ook het niet meer kunnen telen van landbouwgewassen wordt vergoed, evenals de waardedaling voor de ondergrond van vaste elementen als poelen, bosjes en heggen. Het Samenwerkingsverband wil dit in de Groespeel en rond de Molenheide extra stimuleren.
Oude verhalen worden weer zichtbaar, zoals de ‘asperges’ van het Duits Lijntje.
De zuidkant van het Duits Lijntje krijgt door het aanleggen van een aantal poelen een natter en natuurlijker karakter. Slingerend op en naast het Duits Lijntje wordt een wandelroute aangelegd. Hierdoor is het mogelijk om van het Duits Lijntje naar de Meerheidebossen te wandelen. Dit jaar wordt een inrichtingsplan opgesteld en worden gesprekken gevoerd met omwonenden. De uitvoering start eind 2010.
Overige projecten uit het Gebiedsprogramma Groespeel zijn: · Herstel Defensiewal: de defensiewal wordt hersteld tot de’: hier zal de kleinschalige structuur worden versterkt aan de Volkelseweg, zoals dat ook in de Peelkanaalzone door het aanplanten van haagjes, houtsingels en boomis gebeurd. singels. Ook worden poelen aangelegd. · Opknappen Paddenhoolseweg: de begaanbaarheid van · Invulling waterberging: in tijden van veel neerslag kunde Paddenhoolseweg wordt verbeterd voor agrarisch nen daarvoor aangewezen gebieden eens in de circa 50 verkeer, wandelaars en fietsers. jaar tijdelijk onder water komen te staan. Het Waterschap geeft op basis van studies binnenkort aan of dit · Ecologische inrichting Groote Beek: deze oude beek en voor de Groespeel gaat gelden. haar omgeving krijgen een natuurlijkere inrichting. · Faunapassages Volkelseweg: tunnels om het oversteken · Aanleg recreatieve paden, zoals fiets- en wandelroutes. Dit zorgt ervoor dat iedereen nog meer van het gebied van wegen voor dieren mogelijk te maken. kan genieten. · Aanleg groenvoorzieningen ‘Gordel van de Molenhei-
Kavelruilen: hoe werkt het? Landbouw is en blijft de belangrijkste drager in het gebied. Het instrument vrijwillige kavelruil wordt ingezet om voor agrariërs gronden met een gunstigere ligging en betere vorm te krijgen. Dat betekent grotere huiskavels, minder veldkavels en kortere afstanden tussen de veldkavels. Bovendien komen hierdoor gronden op bepaalde plekken vrij, waarmee de projecten uit het Gebiedsprogramma kunnen worden gerealiseerd.
Wat is kavelruil? Kort gezegd betekent kavelruil: gronden ruilen tussen grondeigenaren op vrijwillige basis. Verschillende particuliere grondeigenaren hebben meerdere kavels verspreid over het gebied. Het is economisch beter en praktischer om deze gronden aan huis of dichterbij elkaar te hebben. Dat geldt ook voor de natuur. Door op de juiste plekken grond te verkrijgen, kunnen deze worden ingericht en komen er veel meer bijzondere dieren en planten terug in het gebied.
Uitnodiging informatieavond Op maandagavond 23 maart vindt om 20.00 uur een belangrijke informatiebijeenkomst plaats in het gemeentehuis van Mill. De informatieavond is bedoeld voor alle grondeigenaren uit de Groespeel. U krijgt hiervoor nog een persoonlijke uitnodiging. Tijdens deze avond wordt kort het Gebiedsprogramma gepresenteerd. Vooral de projecten ‘Kavelruil’ en ‘Groenblauw stimuleringskader’ staan centraal. Uiteraard krijgt u voldoende gelegenheid om vragen te stellen. Hopelijk tot dan!
Hoe werkt het? Het kavelruilen begint bij de grondeigenaren. Na een informatieavond op 23 maart vinden in april wenszittingen plaats. Hierbij kunnen grondeigenaren via een persoonlijk gesprek wensen en toekomstplannen inbrengen. Bij dit gesprek zijn één of meerdere leden van de kavelruilwerkgroep aanwezig. Deze werkgroep bestaat uit vertegenwoordigers van Kadaster, ZLTO, Milieuvereniging Land van Cuijk en Dienst Landelijk Gebied. Zij hebben als taak om aan zoveel mogelijk wensen van grondeigenaren en doelen van overheden tegemoet te komen. Het zal een hele puzzel worden, maar de ervaring leert dat dit wel zal gaan lukken.
Ruilplan Met de kavelruilvoorstellen trekt de werkgroep vervolgens het veld in om met de desbetreffende grondeigenaren afspraken te maken. Deze voorstellen en afspraken worden daarna vastgelegd in een Ruilplan en neergelegd bij de notaris. Als iedere deelnemer een handtekening heeft gezet, is de kavelruil rond. Het streven is om eind dit jaar het Ruilplan af te ronden.
De Dienst Landelijk Gebied (DLG) is een agentschap van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) en richt ‘groene’ gebieden in voor recreatie, natuur, water of landbouw. Hiervoor verwerft DLG gronden,
Samenstelling Samenwerkingsverband
richt die grond opnieuw in en draagt het gebied vervolgens over aan gebiedsbeherende instanties
Om de opknapbeurt van de Groespeel uit te voeren, hebben verschillende organisaties hun krachten gebundeld in het Samenwerkingsverband Reconstructie Mill en St. Hubert. Als u vragen of ideeën heeft, dan kunt u altijd terecht bij Dienst Landelijk Gebied, dat het secretariaat voert, of één de leden van het Samenwerkingsverband. Onafhankelijk voorzitter: Wethouder dhr. Van Genugten 0486 – 460349
Staatsbosbeheer Dhr. R. van Staaten 0485 – 381202
Secretariaat: Dienst Landelijk Gebied Mevr. I. Appel 013 - 5950596
ZLTO Mill/Grave Dhr. A. Verhoeven 0485 - 451402
Dienst Landelijk Gebied Dhr. R. Christiaans 013 – 5950663 Overige leden: Gemeente Mill en St. Hubert Dhr. A. de Kort 0485 – 476619 Gemeente Mill en St. Hubert Dhr. R. Roefs 0485 - 460328 Gemeente Mill en St. Hubert Mevr. A. Heermans 0485 - 460307 Waterschap Aa en Maas Dhr. T. Basten 0485 – 396312 Natuurmonumenten Dhr. P. Haverman 0493 – 599312
en individuele agrariërs.
colofon
ZLTO Mill/Grave Dhr. R. Peters 0485 – 455511
Secretariaat Dienst Landelijk Gebied Postbus 1180 5004 BD Tilburg Tel: 013 595 05 95 Fax: 013 595 05 00
Stichting Myllesheem Dhr. B. Boffen 0485 – 452703
Oplage 400 exemplaren
Stichting Myllesheem Dhr. R. Vloet 0485 – 452235
Tekst Daeté Communicatie, Dienst Landelijk Gebied
St. Sporen van de Oorlog Dhr. T. Peters 0485 – 452130
Vormgeving Dienst Landelijk Gebied
St. Sporen van de Oorlog Dhr. W. Sweens 0485 – 452574
Opmaak en drukwerk Drukkerij Deko B.V.
Milieuvereniging Land van Cuijk Dhr. M.Schraven 0485 – 382620
Fotografie/Illustraties Dienst Landelijk Gebied
