HET NTE E
O GR FRUIT
&
LAB
MAAK KENNIS MET HET
GROENTE & FRUIT LESPAKKET
LESPAKKET: MAAK KENNIS MET GROENTE & FRUIT GROEP: 7 en 8
HET NTE E
O GR FRUIT
LAB
MAAK KENNIS MET HET
GROENTE & FRUIT LESPAKKET Beste leerkracht, Maak kennis met het Groente en Fruit lespakket van de Louis Bonduelle Foundation. Het lespakket is bedoeld om kinderen in een les van ongeveer 1 uur op een speelse manier kennis te laten maken met groente en fruit en ze daarbij op een didactische manier de basiskennis bij te brengen die onmisbaar is in hun ontwikkeling. Dit doen we met de hulp van Professor Louis Veggie en zijn Groente en Fruit Lab. Later kunnen de kinderen hier ook verder mee spelen en leren op www.groenteenfruitlab.org. We hebben geprobeerd het voor u zo eenvoudig mogelijk te maken om deze les aan uw groep aan te bieden. Maar laten we beginnen met wat informatie over de Louis Bonduelle Foundation en haar doelstellingen.
De Louis Bonduelle Foundation heeft tot taak om het algemene nut van groenten te bevorderen door de goede eigenschappen van groenten ten dienste van het algemeen belang te stellen. De doelstelling van de Louis Bonduelle Foundation is om verschillende doelgroepen te informeren over het belang van het eten van groenten en de voordelen hiervan. De Louis Bonduelle Foundation heeft zich tevens ten doel gesteld om voedingsgedrag op duurzame wijze te bevorderen door concreet alle middelen aan te reiken om groenten op praktische, realistische en originele wijze onderdeel te laten uitmaken van de dagelijkse voeding. De Foundation wil verder gaan dan algemene discussies en wil voortdurend haar boodschap uitdragen, zodat Europeanen de daad bij het woord gaan voegen en goede voedingsgewoonten gaan aannemen. Om op een leuke, ludieke manier les te geven in voeding, stelt de Foundation gedurende het hele jaar lespakketten voor het onderwijs beschikbaar die regelmatig vernieuwd worden. De Foundation heeft pedagogische pakketten samengesteld voor alle schoolniveaus. Deze speelse hulpmiddelen zijn geschikt kinderen voor te lichten over alles wat met groenten te maken heeft.
Kringgesprek Als introductie kunt u de les beginnen met een gesprekje over groente en fruit. Praat in de kring over wat groente en fruit is. Wat vinden de kinderen lekker? En wat helemaal niet? Hoeveel groente en fruit eten ze per dag? Het hoeft niet, maar het is wel leuk om wat echte voorbeelden van groente en fruit in de klas te hebben. Bijvoorbeeld een komkommer, broccoli, een tomaat, een appel, een kiwi, etc. U kunt dit ook doen door de kinderen allemaal één stuk groente of fruit te laten meenemen. Dit gesprek is niet bedoeld om de kinderen al de lesstof mee te geven maar om de les te introduceren.
Proefles Doe een aantal kinderen om de beurt een blinddoek om en laat ze een stuk groente of fruit voelen. Laat ze omschrijven wat ze voelen en dan raden wat het is. Het is altijd leuk om er ook een ander voorwerp tussendoor te doen, zodat ze bijvoorbeeld ineens een knuffelbeer voelen. Dat houdt ze scherp. Laat hierna een aantal andere kinderen geblinddoekt stukjes groente en fruit proeven. Stel vragen als: Hoe smaakt het? Hoe ruikt het? Is het hard of zacht? Is het ruw of glad? en wat is het? Hoe wist je welke groente het was? Hierna kunnen we met de lesbladen aan de slag gaan. Dit kan klassikaal, in groepjes of als zelfstandig werken. Daarna kunnen de kinderen met de werkbladen aan de slag. Deze bevatten spelletjes, puzzels, weetjes en grapjes om het geleerde te herhalen zodat het ook echt beklijft. Na de les kunt u alle leerlingen het diploma uitreiken, zodat ze ook thuis kunnen vertellen wat ze geleerd en geproefd hebben. Dit diploma kunt u downloaden van de website: www.groenteenfruitlab.org. Wij wensen u veel succes!
De Les Het Lespakket bestaat uit dit inleesblad voor de leerkracht, een aantal lesbladen en werkbladen die u voor de leerlingen kunt printen en kopiëren.
LESPAKKET: MAAK KENNIS MET GROENTE & FRUIT GROEP: 7 en 8
INLEESBLAD
&
TE
N OE GR RUIT
&F
LAB
ET
GROENTE & FRU
IT
HEE HALLO, IK BEN PROFESSOR LOUIS VEGGIE! IK WERK SAMEN MET MIJN ROBOTHONDJE LOU DE HELE DAG IN MIJN GROENTE EN FRUIT LAB OM STEEDS MEER OVER DE GEWELDIGE KRACHTEN VAN GROENTE EN FRUIT TE ONTDEKKEN. KIJK MAAR EENS WAT IK ALLEMAAL AL ONTDEKT HEB.
WAAR KO ZE VAN MEN De mees DAAN te eetba re gewa uit
HA! DAT IS N OG NIET EEN S ZO EENVOUDIG ALS HET LIJK T HOOR.
TUSSEN HET VERSCHIL FRUIT. GROENTE EN groenten
het Mid ssen kom dellands en oorsp Oosten, e ronkelijk Z eegebie Azië en d, het Amerika hebben M idden. De ontd een gro ekkingsre te rol ge van gro izigers speeld b ente en ij de ver fruit ov ontdekk spreidin er de h ingsreizig g ele were er Marco vanuit C ld. De Polo bra hina geu cht bijvo rige spe en zijn orbeeld cerijen m maatjes e e en Co o n tdekten tomaten lu mbus in Amer , paprika ika aard ’s, meloe appels, n en ma ïs. Over h eel de wereld Sommig groeit g e produ roente c ten hou groeien en fruit den van beter in . warmte, d e kou. Ove lucht wo andere r land, w rdt groe ater en d nte en fr naar on oor de uit vanu s land g it a lle wereld ebracht genieten z delen o d . at wij e r van ku nnen
GROEP: 7 en 8
soms ook als gerekend, maar am na el zien. is Fruit de verzam aparte categorie ge Heel simpel gezegd en en ht uc vr e ar tb nde ee voor suikerhoude tere inandere misschien wel be elnaam voor alle en am e rz er ve ikt de str e n nt Ee oe Gr en aan en zijn dat groent anten. pl nn n ku va u n zo le g de e lin ar de eetb n (of dat de plant ige planten groeie ar nj éé k oo t k, bijvoorbeeld kelijk doen als he gaat bij het gebrui n re rlo ve Maar waarom mak el twijf n meerderjarige. n natuurlijk altijd wortels) en fruit aa moeilijk kan. Er zij de t to e di t, eld de tomaa gevallen. Bijvoorbe het t weer iets anders gerekend hoewel tuinbouw wordt he de In groenten wordt 93 18 es wat aan een ht is. Gek, hè? In Daar noemt men all n. ke ke be eigenlijk een vruc f ho chts nte, en alles ikaanse Hooggere e plant groeit groe tig ch da ui kr besliste het Amer oeit fruit. telijk als utachtige plant gr n de tomaat wet ho va n ht ee uc n vr aa at de w t g da orden ndste uitzonderin als fruit) moet w onze streken beke in De . groente (en niet nd ke en re nn ge ordt oces was aangespa bei, die tot fruit w rd aa de is beschouwd. Het pr nee gtin an groeit aan een verschillende belas Maar ook de bana in verband met de t. it. fru en e nt houtige delen heef voor groe rige plant die geen ja tarieven die golden de e di , er l is de rabarb Ook zo’n raar geva heeft van een groente verschijningsvorm zoete ordt verwerkt in maar als fruit w sprake j de aardappel is gerechten. Ook bi t de to al wordt meest van twijfel; deze
NOU JA, OVER HET ALGEMEEN KUN JE HET DUS WEL ZO VERDELEN: FRUIT - SUIKERHOUDENDE EETBARE VRUCHTEN GROENTE - ALLE ANDERE EETBARE DELEN VAN PLANTEN.
LESBLAD 1
HET
MAAK KENNIS M
HEY PROFESSOR VEGGIE! WAAROM ZIJN GROENTE EN FRUIT DAN ZO BELANGRIJK?
KIJK MAAR EENS NAAR DIT RIJTJE ‘SUPERPOWERS’ DIE JE ONTWIKKELT ALS JE GENOEG GROENTE EN FRUIT EET. COOL, TOCH!
HET NTE E
O GR FRUIT
LESBLAD 2
&
LAB
FRUIT GROENTE EN ZIJN SUPER!
eens aan die ppel. Denk maar sa aa sin n ee elen geperste sinaasapp ten veel vitaminen rs zit ve it in fru s en tje e er nt bb oe flu In gr groeien ls niet zo goed, nodig hebt om te ms zie je die veze So p. sa mineralen die je it fru appel, bij een blijven. Groente en de schil van een j bi als zo en om gezond te ze dat r ze zijn er in een groep, om j rauwe witlof. Maa bi of ad bl sla horen bij elkaar n de ine C is gaan je darmen aa C bevatten. Vitam el. Door die vezels w allemaal vitamine t je t da rg zo or e vo d in orbeel of. Deze vitam ze zorgen er bijvo en g sla een echte regelst en je nt t oe lp gr oene snel ziek wordt, he naar de wc kunt. Gr lijk ke ak m is ervoor dat je niet r el aa sn onmisb id, laat wondjes el calcium, wat ve n tte va be tegen vermoeidhe fruit den zijn el meer. Groente en botten. Voorbeel ve e g ig no ev st en n or ze vo ne is ge meer broccoli. Daarom vitamine C nog ie, boerenkool en az in sp bevatten behalve en e nt n oe fe iedere dag gr ines en andere stof het belangrijk om belangrijke vitam en ls ze ve el ve k zitten oo fruit te eten. In groente en fruit eg energie no ge je t da or ze zorgen ervo als bij die vezels zien, zo hebt. Soms kun je
1 stukje fruit of groe nte is toch zeker wel ge noeg?!
Nou nee, als je iedere dag twee stukken fruit en 200 gram groent en eet, dan zit je ongeveer wel goed. En misschien vind je niet alle groent e en fruit even lekker, maar er is zoveel dat er vast een heleboel bij zit dat jij be relekker vindt. Hoe werkt dat dan in de praktijk? Eén stuk fruit is een app el, een sinaasappel of een banaan. Houd je meer van kleiner fruit, zoals mand arijnen of kiwi’s neem er dan twee keer zoveel van. Dus vier mandarijnen zijn net zo goed als twee sinaasappels. Van druiven of besjes moet je een schaal tje nemen om echt één stuk fruit te eten. Tot 12 jaar heb je minimaal onge veer 150 gram groenten per dag nodig . Dat zijn 3 grote opscheplepels. Vanaf 13 jaar heb je 200 gram groenten nodig . Die 200 gram groenten per dag zijn ongeveer 4 opscheplepels. Dat zijn van die grote lepels die je kan gebru iken om je eten op te scheppen. 200 gram groenten (4 opscheplepels) lijkt misschien veel. Ma ar je hoeft het niet in één keer op te ete n! Als je tussendoor een tomaatje eet , ben je al een heel eind op weg. Wann eer je dan ook nog ‘s middags een stu k komkommer neemt en bij de warm e maaltijd een portie groenten, dan haal je die 200
gram makkelijk. Wat ext ra groenten in de saus bij de spaghett i of de rijst kan ook. En met fruit zit he t ook wel goed. Twee keer fruit is bijv oorbeeld: een appel en een pakje sin aasappelsap. Of een schaaltje aardb eien en twee mandarijnen. Appelm oes kan ook. Lekker makkelijk toch!
Welke soorten groe nte en fruit moet je dan ete n?
Alle soorten groente en fruit zijn gezond. Daarom is he t belangrijk om veel verschillende soo rten te eten. Bij fruit denk je meestal aan een appel, banaan of sinaasappel, maar wat dacht je van een mango of een lekker sappige perzik?
Mag je ook meer gr oente en fruit eten of knal je dan uit elkaar?
De hoeveelheid van 200 gram groenten en 2 keer fruit is de mi nimale hoeveelheid, meer mag altijd! Gro ot voordeel is dat groente en fruit we inig calorieën bevatten. Dat betekent dat je er dus niet zo snel dik van wordt.
Moet je iedere dag ‘verse’ groenten en ‘vers’ fruit eten? Nee
hoor, dat hoeft niet. Ver s fruit en verse groenten zijn wel heel gezond. Groente en fruit uit blik of uit de diepvries zijn ook prima !
RS
• JE WORDT MIND ER SNEL ZIEK • GOED VOOR HA RT- EN BLOEDV ATEN • ZE GEVEN JE EN ERGIE OM LEKKER TE SPORTEN EN TE SPELEN • HET IS GOED VO OR JE CONCENTR ATIE, JE GAAT ER DUS BETER VAN LERE N • HET ZORGT VO OR EEN GEZOND E HUID • JE KRIJGT ER ST EVIGE BOTTEN VAN • VOOR MOOI HA AR • JE HEBT HET NO DIG VOOR EEN GEZONDE GROE I • JE BLIJFT LEKK ER SLANK
WELKE 3 GROENTEN UIT DE LIJST VIND JIJ HET LEKKERST? EN WELKE 3 FRUITSOORTEN UIT DE LIJST VIND JIJ HET LEKKERST?
Groenten: Aardappel Andijvie Asperges Aubergine Bleekselderij Bloemkool Boerenkool Bospeen Broccoli Bruine Boon Champignons Chinese kool Courgette Doperwten IJsbergsla Knolselderij Komkommer Koolraap Koolrabi Maïs Paddestoelen Paprika Peulen Prei Rabarber Radijs
GROEP: 7 en 8
WAT EN HOEVEEL MOET JE ERVAN ET EN?
SUPERPOWE
Rode bieten Rode kool Savooiekool Slasoorten Snijbonen Sperziebonen Spinazie Spitskool Spruiten Taugé Tomaten Tuinbonen Tuinkers Veldsla Venkel Waspeen Winterpeen Witlof Witte kool Wortel Zuurkool
Fruit: Aardbei Abrikoos Ananas Appel
Avocado Banaan Bessen Bramen Citroen Cranberries Druiven Frambozen Grapefruit Kersen Kiwi Mandarijnen Mango Meloen Nectarine Passievrucht Peren Perzik Pruimen Sinaasappel Stoofperen
HET NTE E
O GR FRUIT
&
LAB
WERKBLAD 2
GROENTE & FRU IT KRUISWOORDRA ADSEL KUN I E ALLE A AL IN ULLEN ?
1 2
H
1 2
E? T N E O R G E WELK in t te ra en woor staat e eerste letter an he ee staat alti in n en e olgen e letter het i e raa t ho e at het o rige ho
B
HA
en anaanhangwagen
U
R A E G I N
GROEP: 7 en 8
E
t hang n e l e ge o, Het is r een aut e t h ac s het? wat i
HA
O GR FRUIT
OF NIET WAAR?
&
LAB 1
A
2
A
N
G
S
A
1
E G H 2
2
G H
2 N W
W N
1
N W
N
W N
WOORD OEKER
H
GROEP: 7 en 8
AARDBEI ANANAS ANDI IE AS ER GES AUBERGINE BRO OL I KIWI KO KO E R KOOLRAA ANG O EL OEN NE TARINE ER IK RE I RUI S ER IEBONEN S INA I E ENKEL WITLOF U URKOOL
1 N W
1
WERKBLAD 1
WAAR
HET NTE E
