HET NTE E
O GR FRUIT
&
LAB
MAAK KENNIS MET HET
GROENTE & FRUIT LESPAKKET
LESPAKKET: MAAK KENNIS MET GROENTE & FRUIT GROEP: 5 en 6
HET NTE E
O GR FRUIT
LAB
MAAK KENNIS MET HET
GROENTE & FRUIT LESPAKKET Beste leerkracht, Maak kennis met het Groente en Fruit lespakket van de Louis Bonduelle Foundation. Het lespakket is bedoeld om kinderen in een les van ongeveer 1 uur op een speelse manier kennis te laten maken met groente en fruit en ze daarbij op een didactische manier de basiskennis bij te brengen die onmisbaar is in hun ontwikkeling. Dit doen we met de hulp van Professor Louis Veggie en zijn Groente en Fruit Lab. Later kunnen de kinderen hier ook verder mee spelen en leren op www.groenteenfruitlab.org. We hebben geprobeerd het voor u zo eenvoudig mogelijk te maken om deze les aan uw groep aan te bieden. Maar laten we beginnen met wat informatie over de Louis Bonduelle Foundation en haar doelstellingen.
De Louis Bonduelle Foundation heeft tot taak om het algemene nut van groenten te bevorderen door de goede eigenschappen van groenten ten dienste van het algemeen belang te stellen. De doelstelling van de Louis Bonduelle Foundation is om verschillende doelgroepen te informeren over het belang van het eten van groenten en de voordelen hiervan. De Louis Bonduelle Foundation heeft zich tevens ten doel gesteld om voedingsgedrag op duurzame wijze te bevorderen door concreet alle middelen aan te reiken om groenten op praktische, realistische en originele wijze onderdeel te laten uitmaken van de dagelijkse voeding. De Foundation wil verder gaan dan algemene discussies en wil voortdurend haar boodschap uitdragen, zodat Europeanen de daad bij het woord gaan voegen en goede voedingsgewoonten gaan aannemen. Om op een leuke, ludieke manier les te geven in voeding, stelt de Foundation gedurende het hele jaar lespakketten voor het onderwijs beschikbaar die regelmatig vernieuwd worden. De Foundation heeft pedagogische pakketten samengesteld voor alle schoolniveaus. Deze speelse hulpmiddelen zijn geschikt kinderen voor te lichten over alles wat met groenten te maken heeft.
Kringgesprek Als introductie kunt u de les beginnen met een gesprekje over groente en fruit. Praat in de kring over wat groente en fruit is. Wat vinden de kinderen lekker? En wat helemaal niet? Hoeveel groente en fruit eten ze per dag? Het hoeft niet, maar het is wel leuk om wat echte voorbeelden van groente en fruit in de klas te hebben. Bijvoorbeeld een komkommer, broccoli, een tomaat, een appel, een kiwi, etc. U kunt dit ook doen door de kinderen allemaal één stuk groente of fruit te laten meenemen. Dit gesprek is niet bedoeld om de kinderen al de lesstof mee te geven maar om de les te introduceren.
Proefles Doe een aantal kinderen om de beurt een blinddoek om en laat ze een stuk groente of fruit voelen. Laat ze omschrijven wat ze voelen en dan raden wat het is. Het is altijd leuk om er ook een ander voorwerp tussendoor te doen, zodat ze bijvoorbeeld ineens een knuffelbeer voelen. Dat houdt ze scherp. Laat hierna een aantal andere kinderen geblinddoekt stukjes groente en fruit proeven. Stel vragen als: Hoe smaakt het? Hoe ruikt het? Is het hard of zacht? Is het ruw of glad? en wat is het? Hoe wist je welke groente het was? Hierna kunnen we met de lesbladen aan de slag gaan. Dit kan klassikaal, in groepjes of als zelfstandig werken. Daarna kunnen de kinderen met de werkbladen aan de slag. Deze bevatten spelletjes, puzzels, weetjes en grapjes om het geleerde te herhalen zodat het ook echt beklijft. Na de les kunt u alle leerlingen het diploma uitreiken, zodat ze ook thuis kunnen vertellen wat ze geleerd en geproefd hebben. Dit diploma kunt u downloaden van de website: www.groenteenfruitlab.org. Wij wensen u veel succes!
De Les Het Lespakket bestaat uit dit inleesblad voor de leerkracht, een aantal lesbladen en werkbladen die u voor de leerlingen kunt printen en kopiëren.
LESPAKKET: MAAK KENNIS MET GROENTE & FRUIT GROEP: 5 en 6
INLEESBLAD
&
TE
N OE GR RUIT
&F
LAB
ET
GROENTE & FRU
IT
HEE HALLO, IK BEN PROFESSOR LOUIS VEGGIE! IK WERK SAMEN MET MIJN ROBOTHONDJE LOU DE HELE DAG IN MIJN GROENTE EN FRUIT LAB OM STEEDS MEER OVER DE GEWELDIGE KRACHTEN VAN GROENTE EN FRUIT TE ONTDEKKEN. KIJK MAAR EENS WAT IK ALLEMAAL AL ONTDEKT HEB.
WAAR KO ZE VAN MEN DAAN groente - en
HA! DAT IS N OG NIET EEN S ZO EENVOUDIG ALS HET LIJK T HOOR.
De mee ste spronke fruitsoor lijk uit ten kom het Mid Midden-O en oord ellandse osten, A Zeegebie zië en A reizigers d, het merika. hebben De ontd een gro verspreid e k kingste rol g ing van espeeld groente wereld. bij de De ontd en fruit ekkingsre over de bijvoorb iziger M eeld van arco Polo hele uit Chin en Colum bracht a geurig bus en z e spece ijn maat aardapp r ij e n jes ontd mee els, toma ekten in ten, pap Amerika rika’s, me loen en Over h maïs. eel de wereld Sommig groeit g e produ roente cten ho groeien en fruit u den van beter in . warmte, d e kou. Ove lucht wo andere r land, w rdt groe ater en d nte en fr naar on oor uit vanu s land g it a lle wereld de ebracht genieten z delen o d . at wij e r van ku nnen
TUSSEN HET VERSCHIL FRUIT. twijfel; GROENTE EN pel is sprake van ap rd aa de j bi k Oo
e er uit l is de rabarber, di Ook zo’n raar geva wordt nte maar als fruit ziet als een groe gerechten. verwerkt in zoete
rekl tot de groenten ge deze wordt meesta rie go te ook als aparte ca end, maar soms gezien. en zijn indeling zou kunn Een makkelijkere oeien gr éénjarige planten dat groenten aan bij het t verloren gaat (of dat de plan it aan eld wortels) en fru gebruik, bijvoorbe meerderjarige. at aan emt men alles w In de tuinbouw no nte, en plant groeit groe een kruidachtige t groeit houtachtige plan alles wat aan een uitzone reken bekendst fruit. De in onze st wordt bei, die tot fruit dering is de aard it aan k de banaan groe gerekend. Maar oo e delen t die geen houtig een eenjarige plan heeft. GROEP: 5 en 6
naam is Fruit de verzamel Heel simpel gezegd hten en nde eetbare vruc voor suikerhoude andere elnaam voor alle am rz ve de e nt oe Gr planten. eetbare delen van t ook kelijk doen als he Maar waarom mak twijfeln natuurlijk altijd moeilijk kan. Er zij tot de eld de tomaat, die gevallen. Bijvoorbe het el ew gerekend ho groenten wordt 93 18 ht is. Gek, hè? In eigenlijk een vruc t de ikaanse rechter da besliste een Amer n niet aat als groente (e vrucht van de tom uwd. ho sc t worden be als fruit) moe aten m de boeren die to Hierdoor hoefden gaan der belasting te verbouwden min betalen.
NOU JA, OVER HET ALGEMEEN KUN JE HET DUS WEL ZO VERDELEN: FRUIT - SUIKERHOUDENDE EETBARE VRUCHTEN GROENTE - ALLE ANDERE EETBARE DELEN VAN PLANTEN.
LESBLAD 1
HET
MAAK KENNIS M
HEY PROFESSOR VEGGIE! WAAROM ZIJN GROENTE EN FRUIT DAN ZO BELANGRIJK?
KIJK MAAR EENS NAAR DIT RIJTJE ‘SUPERPOWERS’ DIE JE ONTWIKKELT ALS JE GENOEG GROENTE EN FRUIT EET. COOL, TOCH!
HET NTE E
O GR FRUIT
LESBLAD 2
&
LAB
FRUIT GROENTE EN ZIJN SUPER!
eens aan die ppel. Denk maar sa aa sin n ee p. inen en perste sinaasapelsa it zitten veel vitam bbertjes in vers ge flu j In groente en fru bi n ie als oe zo , gr ed et zo go nodig hebt om te zie je die vezels ni s m So j mineralen die je bi it of fru ad n slabl blijven. Groente en n een appel, bij ee va l hi sc de e en om gezond te di ze or dat r ze zijn er wel. Do in een groep, om rauwe witlof. Maa horen bij elkaar is en ze C g e in sla m ta de en aan C bevatten. Vi zels gaan je darm ve allemaal vitamine t kelijk rg ak zo m e je in or dat of. Deze vitam er bijvoorbeeld vo en rg zo een echte regelst tten je t va lp be nten snel ziek wordt, he c kunt. Groene groe w de ar na ervoor dat je niet el ev sn voor st ige id, laat wondjes , wat onmisbaar is um lci ca el ve tegen vermoeidhe fruit ie, boerenel meer. Groente en elden zijn spinaz ve be g or no Vo en n. n tte ze bo ne ge ijk meer om is het belangr vitamine C nog en broccoli. Daar ol ko bevatten behalve . n en fe nte en fruit te et ines en andere stof om iedere dag groe belangrijke vitam en ls ze ve el ve k zitten oo In groente en fruit ergie dat je genoeg en or ze zorgen ervo bij als zo n, die vezels zie hebt. Soms kun je
1 stukje fruit of groe nte is toch zeker wel ge noeg?!
Nou nee, als je iedere dag twee stukken fruit en 200 gram groent en eet, dan zit je ongeveer wel goed. En misschien vind je niet alle groent e en fruit even lekker, maar er is zoveel dat er vast een heleboel bij zit dat jij be relekker vindt. Hoe werkt dat dan in de praktijk? Eén stuk fruit is een app el, een sinaasappel of een banaan. Houd je meer van kleiner fruit, zoals mand arijnen of kiwi’s neem er dan twee keer zoveel van. Dus vier mandarijnen zijn net zo goed als twee sinaasappels. Van druiven of besjes moet je een schaal tje nemen om echt één stuk fruit te eten. Tot 12 jaar heb je minimaal onge veer 150 gram groenten per dag nodig . Dat zijn 3 grote opscheplepels. Vanaf 13 jaar heb je 200 gram groenten nodig. Die 200 gram groenten per dag zijn ongeveer 4 opscheplep els. Dat zijn van die grote lepels die je kan gebruiken om je eten op te scheppen. 200 gram groenten (4 opscheplepels) lijkt misschien veel. Ma ar je hoeft het niet in één keer op te ete n! Als je tussendoor een tomaatje eet , ben je al een heel eind op weg. Wann eer je dan ook nog ‘s middags een stu k komkommer neemt en bij de warm e maaltijd een portie groenten, dan haal je die 200
gram makkelijk. Wat ext ra groenten in de saus bij de spaghett i of de rijst kan ook. En met fruit zit he t ook wel goed. Twee keer fruit is bijv oorbeeld: een appel en een pakje sin aasappelsap. Of een schaaltje aardb eien en twee mandarijnen. Appelm oes kan ook. Lekker makkelijk toch!
Welke soorten groe nte en fruit moet je dan ete n?
Alle soorten groente en fruit zijn gezond. Daarom is he t belangrijk om veel verschillende soo rten te eten. Bij fruit denk je meestal aan een appel, banaan of sinaasappel, maar wat dacht je van een mango of een lekker sappige perzik?
Mag je ook meer gr oente en fruit eten of knal je dan uit elkaar?
De hoeveelheid van 200 gram groente en 2 keer fruit is de mi nimale hoeveelheid, dus meer mag altijd! Groot voordeel is dat groente en fruit weinig calorieën bevatten. Dat betekent dat je er dus niet zo snel dik van wordt.
Moet je iedere dag ‘verse’ groente en ‘vers’ fru it eten? Nee
hoor, dat hoeft niet. Ver s fruit en verse groenten zijn wel heel gezond. Groente en fruit uit blik , pot of uit de diepvries zijn ook prima !
RS
• JE WORDT MI NDER SNEL ZIE K • GOED VOOR HA RT- EN BLOEDV ATEN • ZE GEVEN JE EN ERGIE OM LEKKER TE SPORTEN EN TE SPELEN • HET IS GOED VO OR JE CONCEN TRATIE, JE GAAT ER DU S BETER VAN LE REN • HET ZORGT VO OR EEN GEZOND E HUID • JE KRIJGT ER ST EVIGE BOTTEN VAN • VOOR MOOI HA AR • JE HEBT HET NO DIG VOOR EEN GEZONDE GROE I • JE BLIJFT LEKK ER SLANK
WELKE 3 GROENTEN UIT DE LIJST VIND JIJ HET LEKKERST? EN WELKE 3 FRUITSOORTEN UIT DE LIJST VIND JIJ HET LEKKERST?
Groenten: Aardappel Andijvie Asperges Aubergine Bleekselderij Bloemkool Boerenkool Bospeen Broccoli Bruine Boon Champignons Chinese kool Courgette Doperwten IJsbergsla Knolselderij Komkommer Koolraap Koolrabi Maïs Paddestoelen Paprika Peulen Prei Rabarber Radijs
GROEP: 5 en 6
WAT EN HOEVEEL MOET JE ERVAN ET EN?
SUPERPOWE
Rode bieten Rode kool Savooiekool Slasoorten Snijbonen Sperziebonen Spinazie Spitskool Spruiten Taugé Tomaten Tuinbonen Tuinkers Veldsla Venkel Waspeen Winterpeen Witlof Witte kool Wortel Zuurkool
Fruit: Aardbei Abrikoos Ananas Appel
Avocado Banaan Bessen Bramen Citroen Cranberries Druiven Frambozen Grapefruit Kersen Kiwi Mandarijnen Mango Meloen Nectarine Passievrucht Peren Perzik Pruimen Sinaasappel Stoofperen
HET NTE E
O GR FRUIT
&
LAB
KUN JIJ ZE ALLEMAAL INVULLEN
WERKBLAD 2
GROENTE & FRU IT KRUISWOORDRA ADSEL ?
1 2 Horizontaal: wel een kolf die 4. groeit aan t va e korrels b duizend gele ht c u ikkelde vr 6. rode gesp nne, ucht met du 7. sappige vr en ro e schil en g harige, bruin vruchtvlees
3 4
5
Verticaal: r ook svrucht waa 1. oranje citru akt a wordt gem vaak sap van ente, e groene gro 2. langwerpig t in sla veel gebruik gen e, licht gebo 3. langwerpig en gele schil vrucht met e e nde, eenjarig 5. snelgroeie r bekend waa bladgroente ijzer in zit
E? T N E O R G E WELK in t te raden woord staat De eerste letter van he n ee in de letter staat altijd het midden. De volgen kje raakt. hokje dat het vorige ho
6
7
t hang n e l e ge o, Het is r een aut e t h ac s het? wat i
HA
HA
Een banaanhangwagen!
GROEP: 5 en 6
A
LAB
Schrijf op welke va n deze zinnen waar en niet waar zijn!
WOORD ZOEKER
OF NIET WAAR? 1. Alle groente in de winke l wordt in Nederland ver bouwd. .................................................. .................................................. .... 2. Als je teveel groente en fruit eet wordt je sneller ziek. .................................................. .................................................. ... 3. Groente en fruit geven je energie. .................................................. .................................................. ... 4. Als je 1 stuk fruit per dag eet is dat genoeg. .................................................. .................................................. ... 5. Een aubergine is een vru cht. .................................................. .................................................. ... 6. Groenten groeien aan ee njarige planten. .................................................. .................................................. ... 7. Het meeste fruit bevat sui ker. .................................................. .................................................. ... 8. 200 gram groenten is on geveer 2 opscheplepels .................................................. .................................................. ... 9. Groenten uit de diepvries of uit een blik zijn niet ge zond. .................................................. .................................................. ... 10. Het meeste fruit groeit aa n een houtachtige plant. .................................................. .................................................. ...
n n van ee de name r Hier zie je ente en fruit doo gro l e m o ra b g le ia e h td oek in he elkaar! Z icaal en rt e v l, a ta horizon s naar l, van link diagonaa aar links n an rechts v n e ts n! h rec e woorde naar dez
AARDBEI ANANAS ANDIJVIE ASPERGES AUBERGINE BROCCOLI KIWI KOMKOMMER KOOLRAAP MANGO MELOEN NECTARINE PERZIK PREI PRUIM SPERZIEBONEN SPINAZIE VENKEL WITLOF ZUURKOOL
WERKBLAD 1
&
WAAR
GROEP: 5 en 6
O GR FRUIT
1) Niet waa r 2 )Niet Waa r 3) Waar 4) Niet waar 5) Niet waar 6) Waar 7)Waar 8) Niet waar 9) Niet waar 10) Waa r
HET NTE E
