Groen Dak Advies
Familie Benjamins De Fruithof 9 Drachten 10 mei 2012
Buro Elodea
[email protected] 0512 843843
Inleiding Na een bezoek aan de Drachtster Energiemarkt waar Buro Elodea aanwezig was met een stand over energie, water en natuur werd de interesse gewekt van de familie Benjamins in een vegetatiedak. Op maandag 7 mei is het groene dak op onze eigen keuken aan de Skeanewei 12 bekeken. Er bleek al gauw dat de heer Benjamins zelf graag klust, zodat hierbij een voorstel is voor aanleg van een groen dak op het huis aan de Fruithof om zelf aan te leggen. Afgesproken is dat Buro Elodea één en ander op een rij zet tegen een vergoeding van 75 euro.
Fig.1. Situatie.
De constructie / Draagkracht De eerste voorwaarde voor de aanleg van een vegetatiedak is vanzelfsprekend een constructie die berekend is op het te dragen gewicht, waarbij uitgegaan wordt van het maximaal water verzadigde gewicht /m2. Voor de geadviseerde vegetatiemat is dit zo’n 50-60 kg /m2. Na bestudering ter plekke en n.a.v. mededelingen van de opdrachtgevers is de draagkracht van de constructies in orde bevonden. Het huis werd in 2001 gebouwd (mededeling mevr. Benjamins) en de dakbalken liggen op ongeveer 60 cm van elkaar. Zoals op de eenvoudige schets te zien zijn er ook drie zonnepanelen aanwezig die extra op het dak drukken. Daardoor zal daar het gewicht nog iets meer zijn bij maximale waterverzadiging maar dit is geen bezwaar. Aardig om te vermelden is dat zonnepanelen bij koeling van onderen efficiënter werken. De combinatie met een vegetatiedak, wat verdampt en zorgt voor een lagere temperatuur is dus ook voor de panelen gunstig. Zie onderstaand voorbeeld.
Foto 2. voorbeeld van combinatie pv met sedumdak. NB Uit eigen ervaring kwam nog de vraag voor welk gewicht nu als maximum genomen zou moeten worden. Er wordt standaard uitgegaan van het maximum water verzadigd gewicht, maar in de winter kan er soms een erg dik sneeuwpakket op het dak komen te liggen. Wij hadden in 2008 en 2010 zo’n 35 cm sneeuw. Ik weet niet precies of dit gewicht hoger is dan het maximum met water verzadigde, maar dergelijke situaties zijn natuurlijk uitzonderlijk. Afschot. Belangrijk is dat er voldoende afschot is om het water te laten weglopen. Dit was volgens mededelen van Judith Benjamins in orde. Op de carport blijft wel water staan, zodat het raadzaam is dit probleem eerst te verhelpen alvorens dit deel ook te vergroenen.
Foto 3. Water op een deel van de Carport. Oppervlakte (deze is met een rolmaat gemeten en voor de carport uitgestapt). Kan dus in de praktijk wel iets afwijken (wellicht is er een bouwtekening waar de exacte maten op zijn aangegeven ter controle). Bijkeuken en werkplaats: Met de carport erbij:
29.75 m2 46.75 m2
NB Omdat ik niet weet wat jullie kiezen geef ik hieronder voor de diverse materialen de prijs per m2, zodat je zelf de te verwachten kosten kunt uitrekenen.
Oriëntatie De daken liggen Z/ ZW en zijn wat betreft de vegetatie daarmee gunstig (zie kort stukje over ecologie Sedum hieronder).
Opbouw vegetatiedak Om een goede ontwikkeling van de plantjes en een goede waterafvoer te garanderen, wordt de volgende opbouw voorgesteld: 1 lpde folie dikte 0.5 mm. 2 drainageplaat met polyethyleen foamstukken: dikte 40 mm. Afmeting 80 bij 150 cm. ** 3 een gaasdoek of filtervlies (105 of 300 gram /m2). Hier kun je uit twee typen kiezen (zie hieronder voor de prijs). 4 substraat plaat S25 dikte 25 mm. NB hier kan ook gekozen worden voor lichtgewicht extensief groendaksubstraat Terra Top in korrelvorm. Dit laatste product wordt geleverd in zakken en moet dun over het dak worden verspreid. De substraatplaten kunnen eenvoudig gelegd worden. 5 Sedummixmat op kokosbasis: dikte 20-40mm. Verschillende soorten sedum. Bedekkingsgraad van de planten is ca. 85%. Toelichting over de materialen. Waarom toegepast, waar zijn ze te koop en prijzen. 1 2
3
4
5
lpde folie dient om de bitumen dakbedekking af te scheiden en fungeert als watervoerende laag. Prijs is ongeveer 3.60 /m2. (www.ecodak.nl) **De drainagelaag fungeert als waterafvoer: na een bui wordt de vegetatielaag langzaam verzadigd en geeft haar water naar onderen af, vervolgens stroomt dit water langzaam onder de vegetatielaag door via deze laag naar de afvoer. NB de aansluiting bij de afvoer en het afschot moeten goed worden uitgevoerd. Hierover heb ik nog contact gehad met Erik Bergsma van Stedelijk Groen, een hoveniersbedrijf uit De Punt, die ons groendak hebben aangelegd. Er zijn verschillende mogelijkheden, o.a drainageplaten waarin noppen zitten met polystyreen. Ik zou advieren de drainageplaat die hierboven staat omschreven met polyethyleen foamstukken van 4 cm dik. Kosten 31.24 /m2. Deze worteldoek of filtervlieslaag is uitsluitend bestemd om te voorkomen dat penwortels van een aantal boomsoorten, zoals de eik, niet door de vegetatielaag heen gaan groeien. Ook geeft deze laag houvast aan de erboven gelegen substraat en sedumlaag. Er is een lichte variant van 105 gram/m2 die 1.99 kost en een iets dikkere van 300 gram/m2 die 2.45 kost. De lichtste lijkt mij goed genoeg. Substraatplaten van dikte 25 mm kosten 8.65 / m2. Een alternatief is de Terra Top korrels, die als voedingsbodem voor de planten gaan dienen. Hiervan kost een zak van 50 kg 11.95 per zak. Een laag van 1,5 cm is denk ik voldoende De plantjes gaan in de tijd langzaam het substraat omvormen tot een soort dunne bodem; ook wordt er stof ingevangen. De wortels zullen niet door de gaasdoek geen gaan groeien. Een sedummixmat op kokosbasis kost 23.95 /m2. Er is ook nog een dikkere variant mogelijk die dan in prijs meteen een stuk hoger ligt (49.25).
Alle gegevens zijn afkomstig van www.groendak.info/ en de lpde folie van www.ecodak.nl
Soorten sedum Er zijn diverse mogelijkheden, die we ook al besproken hebben. Een voorgekweekte mat is aan te bevelen t.o.v. een systeem waarbij je scheuten van planten inzaait. Vervolgens zijn er dan verschillende plantencombinaties mogelijk. Achtergrond: Sedum soorten behoren tot de vetplantenfamilie, waarvan vele verschillende soorten lid zijn. In Nederland komen Sedum acre (muurpeper) en Sedum album (wit vetkruid) van nature voor met name op stenige ondergronden. Er bestaan in de sedummatten vele andere soorten zoals Sedum sexangulare (Zacht vetkruid), Sedum lydium en Sedum spurium. Deze soorten bloeien aan het begin van de zomer en stellen bijzonder weinig eisen aan de bodem. Zelfs ontworteling kunnen zij overleven (Oecologische Flora deel 1 blz 276.) Aanleg Op de bovengenoemde website kun je ook precies zien hoe het dak aangelegd dient te worden. http://www.groendak.info/doe-het-zelf-met-sedum Tenslotte: heel veel success met de uitvoering en wanneer het geheel klaar is, kom ik graag een keer kijken! C elodea 10 05 2012. Contactpersoon voor Groendak in het Noorden is:
Noord - Nederland Rutger Keereweer t 06-24292508 e
[email protected] [email protected]
